Nederland innoveert 2015

IVO.

Voor de innovatieve denker

No. 2 april 2015

Innovatieve Nederlandse projecten

op de voorgrond

Maak werk van

je dromen

Technici

onmisbaar

voor innovatie

HĂŠt festival

voor techniek, technologie en ICT

Inleiding Jan Douwe Kroeske Waar iedereen het over heeft, is geheel terecht. Moeite doen om naar Nederland innoveert te kunnen komen, maar eenmaal aangekomen op RDM Rotterdam is het een geweldige en inspirerende locatie. Het is een geweldige plek om er te mogen werken, te debatteren en om mensen te interviewen.

Wat mij meer dan ooit duidelijk is geworden, is dat innovatie niet meer over één ding of één techniek gaat. Tegenwoordig gaat het over alle thema’s bij elkaar. Bedrijven gaan samen met elkaar werken en werken als één motor voor het realiseren van nieuwe ideeën en initiatieven.

Het was erg mooi om te zien dat er zulke mooie en inspirerende sprekers op beide dagen aanwezigen waren. Nieuwe technieken en duurzaamheid komt bij iedereen in de mond voor en alles sluit op elkaar aan.

Ik ontleen ongelofelijk veel energie en motivatie aan dagen als Nederland innoveert!

IVO is het verdiepingsmagazine van Nederland innoveert (NLi), met aandacht voor innovatie, techniek en het 2-daags evenement NLi. facebook.com/nederlandinnoveert

2|

@NLinnoveert

www.nederlandinnoveert.com

Beleef NLi 2015 in 3 minuten

Netwerkapp @netwerkapp . 12 mrt Ga je morgen naar #NLInnoveert? Download de Netwerkapp en leg vast contact met anderen.

|3

4|

Welkom in de techniek

|5

Het belang van techniek voor Nederland “Nederland Innoveert, zoals dat dit jaar op RDM Rotterdam is georganiseerd, vormt een prachtige metafoor voor de transitie die gaande is in techniek en technologie in Nederland.

Die grote onderzeebootloods die vooral werd verbonden met smerig werk, lange overalls en rokende fabriekspijpen, vormt nu het decor voor de techniek en innovatie voor de toekomst”, aldus Doekle Terpstra, aanjager Nationaal Techniekpact.

Techniek is cruciaal voor innovatie en economische groei Nederland innoveert (NLi) is een nationaal platform dat techniek en innovatie in Nederland stimuleert.

We prikkelen scholieren om te kiezen voor een technische studie en technische studenten en afgestudeerden om door te stromen naar een technische vervolgstudie of (vervolg)baan. Dit is nodig omdat zij van cruciaal belang zijn voor innovatie en economische groei in ons land.

Techniek is hot “Er gebeurt weer heel veel op het gebied van techniek en technologie.

Alle innovaties die op ons afkomen, of dat nu is op het gebied van zorg, water, duurzaamheid of ieder ander gebied, kennen dezelfde ruggengraat die deze innovaties mogelijk maakt. Dát is de techniek”, Doekle Terpstra. Benieuwd naar de inspirerende presentatie van Doekle Terpstra?

6|

Techniekdocenten onmisbaar Ed van Steenbergen, techniekdocent Melanchthon Rotterdam, drukt de bezoekers met de neus op de feiten (en vat en passant de drie voorgaande presentaties samen): “We hebben een zelfrijdende auto waarmee we de koeienpoep naar fabrieken brengen in Tanzania, maar uiteindelijk start het allemaal met mensen zoals ik.� Als techniekdocent heb je een belangrijke taak om scholieren en studenten te motiveren. Belangrijk werk met veel voldoening. Hoe Ed van Steenbergen dit aanpakt, vertelt hij in zijn presentatie.

|7

Onderzeebootloods, RDM Rotterdam Industrieel erfgoed meets hypermoderne innovaties Waar ze vroeger met man en macht werkten aan het bouwen van Nederlandse onderzeeboten, is nu een platform gecreëerd waar vooruitstrevende ondernemers, ambitieuze studenten en young professionals met elkaar in gesprek gaan tijdens het techniekfestival Nederland innoveert. De onderzeebootloods, gevestigd op de campus van RDM Rotterdam, opende 12 maart 2015 zijn deuren na een grote renovatie. Nederland innoveert had de primeur om zijn bezoekers te verwelkomen in de karakteristieke loods met een rauw randje!

‘’

Het hele complex ademt de sfeer van innovatie uit

’’

RDM Rotterdam @RDMRotterdam . 2 mrt.

Het nieuwe doek hangt en de Onderzeebootloods is bijna klaar.

Laat @NLInnoveert maar komen!

8|

Water WIM KUIJKEN, DELTACOMMISSARIS Over het Deltaprogramma 2015

Om rampen te voorkomen moeten we de komende decennia fors investeren in ons watersysteem.

Innovatie is hierbij noodzakelijk. “Om ruim baan te maken voor innovatie zijn visie, samenwerking en durf noodzakelijk�, aldus Wim Kuijken. Als deltacommissaris zorgt hij ervoor dat we in de toekomst onze voeten droog houden.

VP DELTA Waterproblemen in New York door Hurricane Sandy. Bodemverzakking in Jakarta. Arjen-Pieter Troost van VP Delta licht toe waarom Nederlandse ingenieurs zijn gevraagd om te komen helpen.

|9

PIETER FIGDOR, DIRECTEUR-EIGENAAR Public Domain Architecten

Bouwen op het water is klimaatbestendig, duurzaam en flexibel. Het heeft vele voordelen voor Nederland, maar welke zijn dat precies en hoe werkt het nu eigenlijk?

SANDER STEENBRINK, CORPORATE RESEARCH AND DEVELOPMENT Boskalis

Boskalis is als wereldleider op het gebied van maritieme dienstverlening actief in baggeren en offshore energie.

Sander Steenbrink laat aan de hand van het Malampaya project zien hoe Boskalis met hoogwaardige innovatie de internationale concurrentie een stapje voor blijft.

Benieuwd wat innovatie in de praktijk betekent?

RDM CENTRE OF EXPERTISE Aquabots

De studenten van de Hogeschool Rotterdam en Rotterdam Mainport University hebben de Aquabot ontwikkeld: een onderwaterdrone die tijdig zandbanken onder water opspoort. Een positieve en innovatieve ontwikkeling voor de scheepvaart! Wil jij meer weten over de Aquabots? Check dan even de website

10 |

BEN SPIERING, INNOVATIEMANAGER Rijkswaterstaat

Jaren lang vocht Nederland om het water buiten te houden. Toch zijn er ook mogelijkheden om het weer binnen te laten en te gebruiken om energie op te wekken. De getijdencentrale in de Brouwersdam is zo’n initiatief. Met deze centrale kan op een duurzame manier energie worden opgewekt en wordt tegelijkertijd de waterkwaliteit verbeterd.

Veiligheid

ROB BAUER, SCHOUT-BIJ-NACHT Defensie

Een krijgsmacht die zich niet op de toekomst voorbereidt, is kwetsbaar! Voor het leger betekent innovatie vaak het verschil tussen leven en dood. Het is misschien niet altijd zichtbaar, maar het leger vernieuwt continu haar methodes, materieel en zichzelf om bij te blijven.

RIK KRUIDHOF, CEO Robot Security System

Zal Robot SAM in de nabije toekomst de taak van beveiligers en surveillances kunnen overnemen?

| 11

DIEDERICK NIERSTRASZ, INNOVATIE MANAGER Ampelmann

Op volle zee, met metershoge golven veilig overstappen van een schip op een windmolen of platform.

Vijf jaar geleden was het levensgevaarlijk. Nu is een Rotterdams bedrijf wereldmarktleider met een zelfontwikkeld product.

BNR Zakendoen met‌ @BNRzaken . 13 mrt.

Gebruik het talent en de nieuwsgierigheid van de jeugd om creativiteit te stimuleren.

Techniek is niet alleen vieze handen- @NLInnoveert #BNR

12 |

| 13

Duurzaamheid

PEX LANGENBERG, WETHOUDER Haven, Duurzaamheid, Mobiliteit en Organisatie van de gemeente Rotterdam

Het Rotterdamse innovatiebeleid brengt jaarlijks vele startups voort op het gebied van cleantech, medical, food en logistiek. Vandaag lanceert Better Future Factory een veelbelovend product dat duurzaamheid en smart industry verbindt.

FRANCIEN EPPENS, OPRICHTER Shop&Drop app

Je afval en oude spullen op de juiste plek inleveren lijkt lastig en tijdrovend, maar het kan ook makkelijk en leuk zijn! Shop&Drop helpt je om ervoor te zorgen dat zo min mogelijk waardevolle grondstoffen uit ons huishoudelijk afval verloren gaan.

14 |

JONAS MARTENS, OPRICHTER Better Future Factory

“We believe that a better future won’t come from only talking but has to be manufactured.

We intend to do that with kick-ass design that makes people say WHAT?!” Producten maken van gerecycled materiaal? Better Future Factory weet als geen ander hoe je dit kunt doen! Het bedrijf heeft een methode ontwikkeld om plastic afval te recyclen tot ‘inkt’ voor 3D-printers. Van oude autodashboards en PET-flessen kun je weer de mooiste nieuwe producten printen.

Voordat je met de inkt van BBF aan de slag gaat moet je wel eerst leren 3D-printen. Tijdens Nederland innoveert kregen bezoekers de kans om basisworkshops 3D-printen te volgen bij RDM Makerspace.

| 15

KOEN VAN SWAM Stichting Noordzeeboerderij

SANNE CASTRO, MEDE-OPRICHTER Hoe een Noordzeeboer zeewier op de (menu)kaart zet

Security Robot Sam @SecRobotSam . 14 mrt. @NLInnoveert nieuwe technologie in de prachtige industriĂŤle omgeving.

Simgas

De biogassystemen van SimGas zetten mest en organisch huishoudelijk afval om in methaangas en brengen zo schone, goedkope energie naar dorpen in ontwikkelingslanden.

Met circulair denken kan het afval van vandaag wel eens de goudmijn van jouw toekomst zijn!

FLORENS SLOB, DIRECTEUR BUSINESS DEVELOPMENT Van Gansewinkel

16 |

Shell brengt jongeren en techniek bij elkaar In Ahoy Rotterdam strijden tussen 21 en 24 mei ruim 3000 studenten wie het verst kan rijden op één liter brandstof. 230 teams uit meer dan 30 landen komen dit jaar voor de dertigste keer bijeen in de spannende competitie van Shell Eco-marathon. Maar liefst 21 deelnemende teams zijn afkomstig uit Nederland.

Shell Eco-marathon is één van ‘s werelds meest uitdagende studentenwedstrijden op het gebied van innovatie, techniek en duurzaamheid die jaarlijks wordt gehouden in Europa, Noord- en Zuid-Amerika en Azië. Shell daagt de toekomstige generatie van technische professionals en hun docenten uit om hun eigen energiezuinige voertuigen te ontwerpen en te bouwen. In een spannende wedstrijd tussen studententeams gaat het er vervolgens om wie het verst kan rijden met zijn/haar voertuig op één liter brandstof.

een innovatief publieksfestival rond de thema’s energie, technologie en mobiliteit, dat dit jaar voor de vierde keer georganiseerd wordt.

Powering Progress Together: de techniekfactor

Ontdek techniek in Shell Energy Lab

Nederland heeft de toekomstige generaties nodig om aan benodigde technologie en innovaties te werken en juist daarom is kiezen, leren en werken techniek essentieel. Dit is ook het thema van het Powering Progress Together Forum.

Parallel aan beide andere evenementen komen 300 betrokkenen bijeen om het vitale belang van techniekonderwijs op de agenda te zetten.

Tegelijk met de Shell Eco-marathon vindt ook het gratis toegankelijke Shell Energy Lab plaats,

www.shellenergylab.nl/nl/

| 17

18 |

| 19

Trends in technologie “Het lijkt alsof het allemaal ontzettend snel gaat als je om je heen kijkt en toch vind ik dat het allemaal heel langzaam gaat”, zo begon Lieke Lamb haar presentatie tijdens NLi. Volgens haar zijn er maar weinig dingen nieuw in de wereld. Concepten blijven hetzelfde, alleen de verschijningsvorm verandert.

Kun jij die nieuwe concepten bedenken, dan kun je veel bereiken in de technologie. Klik op het filmpje voor meer informatie over trends in technologie.

“

De toekomst komt snel, maar altijd met één dag tegelijk

”

“ 20 |

Blijf je verbazen en blijf nieuwsgierig

”

Haven & mobiliteit

PAUL SMITS, CFO

KEES PIETERS, LECTOR

Havenbedrijf Rotterdam

Hogeschool Rotterdam

Rotterdam wil de slimste haven ter wereld worden en werkt daarom samen met innovatieve startups en bedrijven. De innovatoren Bruno Valkeniers (OCRS), Ivan Silverstrov (Where At Industries) en Zdravko Angelov (VizionZ) lichten hun ideeën toe.

In korte tijd heeft de term Big Data een vaste plek ingenomen in allerlei discussies over technologische innovaties in de haven. Wil je weten hoe Big Data de haven in Rotterdam gaan veranderen?

HENK DE GROOT, COO APM Terminal

APM Terminals is één van grootste containerbedrijven van de wereld. Op de tweede Maasvlakte bouwen zij een volautomatische containerterminal. Afstandsbestuurbare kranen en robotauto’s lossen snel en secuur reusachtige containerschepen met bijna 20.000 containers aan boord

| 21

MARIJE DE VREEZE, MANAGER ITS NETHERLANDS Connekt

Even ontbijten of een krantje lezen in de zelfrijdende auto, zie jij het al voor je? Het gaat sneller dan je denkt. Marije de Vreeze vertelt in haar presentatie over de ontwikkelingen van de zelfrijdende en communicerende auto’s.

JONNE KLAVER EN MIRZA MILOSEVIC, PROJECTLEIDER EN WEGBEHEERDER Provincie Zuid-Holland

Zou het niet mooi zijn wanneer de provinciale wegen die door Zuid-Holland lopen bijdragen aan een betere leefomgeving? Waarin onze wegen energie opwekken, het asfalt zichzelf repareert en de biobrandstof in de berm groeit. De N211 en de N470 worden zulke wegen.

22 |

Energie & ICT ROGIER VAN DER HEIDE, CHIEF DESIGN AND MARKETING OFFICER Zumtobel Group

Rogier vertelt vol passie over zijn dromen hoe hij met licht de wereld een stukje beter kan maken.

Met zijn nieuwe Lichtforum in Amsterdam zal hij kennisdeling en samenwerking tussen nationale en internationale architecten, verlichtingsontwerpers en onderzoekspartners mogelijk maken.

LEO KOUWENHOVEN, PROFESSOR TU DELFT

DAAN VELSINK, PR-OFFICER

Qutech

Human Power Team

Qutech, onderdeel van de TU Delft, gaat een Quantumcomputer bouwen. Waar een traditionele processor rekent met waarden van 0 en 1, kunnen eenheden in quantumprocessors tegelijkertijd 1 en 0 zijn. Daardoor is de capaciteit van een quantumcomputer veel groter. Quantumcomputers kunnen ingewikkelde problemen dus veel sneller oplossen.

Na vier keer eerder alle ‘mensaangedreven’ snelheidsrecords aan diggelen te hebben gereden, zal het Human Power Team voor de vijfde keer opnieuw het eigen wereldsnelheidsrecord aanvallen.

| 23

HANS TIMMERMAN, CTO EMC Nederland

De wereld van de informatietechniek gaat steeds meer over software en steeds minder over techniek. Datacenters zijn essentiĂŤle knooppunten in onze samenleving. Zonder datacenters staat echt alles stil. Software beĂŻnvloedt onze maatschappij en Hans Timmerman weet daar alles van.

EDSGER SMITS, ONDERZOEKER,

JOE ZENDER, ESA/ESTEC

TNO/Holst Centre

Rosetta-project

Een probleem van de huidige elektronica is dat het onbuigzaam is. Door elektronica flexibel of rekbaar te maken kun je het bijvoorbeeld aanbrengen op de huid of verwerken in kleding, zo legt Edsger Smits uit in zijn presentatie.

24 |

Na een reis van 10 jaar arriveerde Rosetta op een komeet die op ruim 400 miljoen kilometer afstand van de aarde staat.

Hoe die landing op die enorme afstand zo precies kon worden uitgevoerd en wat de ruimtesonde allemaal kan gaan opleveren, vertelt Joe Zender in zijn buitenaardse presentatie.

Doelgroep Ben jij een‌

...Aanstormend techniektalent?

Studenten die zich alvast willen oriĂŤnteren op de arbeidsmarkt of op zoek zijn naar een uitdagende stage, kunnen tijdens Nederland innoveert in contact komen met innovatieve bedrijven. Je krijgt de kans om een persoonlijk gesprekje aan te gaan met misschien wel je toekomstige werkgever!

...Vooruitstrevende ondernemer?

Nederland innoveert is de ideale plek om in contact te komen met belangrijke innovatieve spelers in de techniek.

Op zoek naar getalenteerde medewerkers? Je komt ze beslist tegen tijdens het techniekfestival!

...GeĂŻnteresseerde scholier?

Scholieren die Nederland innoveert bezoeken krijgen een ruim beeld van wat de techniek nu allemaal te bieden heeft.

| 25

BENIEUWD WELKE INNOVATIEVE BEDRIJVEN AANWEZIG WAREN OP NEDERLAND INNOVEERT 2015?

Ampelmann Bureau Verdraaid Goed Centre Of Expertise Community Drijvend Bouwen Community Duurzaam Bouwen Community Energy Community Logistiek Community Making Damen Shipyards Group De Jonge Krijger Doedijns B.V. Eyecatcher GBS International Gemeente Rotterdam Hogeschool Rotterdam Imtech Marine InvideU

26 |

Innovatiecentrum Kunststoffen KIVI Ministerie van Defensie NOVU Pieter Langendoen B.V Public Domain Architecten Robot Security System Royal IHC Shell Summerlabb Sustainable Durable Systems B.V. Techniekpact Zuidwest The Archimedes Vakwijs Golfex VisionZ Engineering VP Delta YES!Delft

| 27

VPDelta Als gevolg van klimaatsveranderingen, mondiale bevolkingsgroei en toenemende urbanisatie nemen uitdagingen voor veilig verblijf in deltagebieden wereldwijd toe. Het Valorisatieprogramma Deltatechnologie & Water (VPDelta) richt zich op de ontwikkeling van

innovatieve delta oplossingen in samenwerking met (startende) bedrijven, kennis- en onderwijsinstellingen en overheden. VPdelta is hiertoe betrokken bij tientallen uiteenlopende initiatieven.

HEB JE DE CAREER-WORKSHOP VAN INGENIEURSCOACH SASKIA SLOTBOOM GEMIST? Saskia stelt het gratis e-book ‘3 essentiële communicatietips voor ingenieurs en ontwerpers’ beschikbaar. www.saskiaslotboom.nl/3-essentiele-communicatietips Zij schreef dit e-book omdat ingenieurs de neiging hebben zich op de inhoud te richten. Terwijl de wijze waarop je over deze inhoud communiceert juist bepalend kan zijn. Na het lezen van het e-book weet je welke 3 communicatieprincipes je zullen helpen meer te bereiken in je werk, met minder inspanning!

28 |

Robert Ruigrok van der Werve wint tijdens NLi een ruimtereis!

Robert studeert nog aan de Hogeschool Rotterdam en zal, waarschijnlijk eind 2017, de ruimte in gaan. De Rotterdamse student doet er alles aan om een carrière in de techniek te promoten onder jongeren.

Waarom moeten jongeren

Hoe heb je deze prijs

kiezen voor techniek

gewonnen?

“Techniek is hartstikke leuk en interessant.

Jongeren moeten beseffen dat techniek een grotere rol in hun leven speelt dan ze denken.

Zelf heb ik ook pas na mijn opleiding ‘Economie & Maatschappij’ besloten om een vervolgopleiding te kiezen in de techniek.”

“Het begon met het schrijven van een motiverende brief. Uiteindelijk bleef ik samen met drie anderen in de race. Samen met deze kandidaten heb ik mooie kanten van techniek gepromoot. Met mijn enthousiasme wil ik andere enthousiast maken voor techniek.”

“Mijn medekandidaten hebben het erg goed gedaan, het was spannend tot het laatste moment. “

| 29

De guerrilla-actie Vlak voor tweede editie van Nederland innoveert heb ik een guerrilla-actie verzonnen en uitgevoerd om meer bezoekers naar Nederland innoveert te trekken.

Robert Ruigrok Werve @RRvdW . 10 mrt.

Zojuist mijn ‘guerrilla actie’ gedaan op Hogeschool Rotterdam. Ben benieuwd of jullie ze kunnen vinden. 3141 paaseitjes #HRO @NLInnoveert

30 |

Benieuwd naar de 3e editie van Nederland innoveert?

Wil jij je netwerk uitbreiden, je innovatieve idee presenteren of oriĂŤnteren in een technisch vakgebied? Kom dan volgend naar Nederland innoveert op RDM Rotterdam, in:

Maart 2016*

*de exacte datum wordt via de nieuwsbrief en social media bekend gemaakt

Meld je nu alvast aan voor de nieuwsbrief en wij houden je op de hoogte van de nieuwe plannen.

@NLinnoveert

www.nederlandinnoveert.com facebook.com/nederlandinnoveert

| 31

Nederland innoveert is mogelijk gemaakt door onze partners:

32 |