Woef special (gratis)

WOEF W OEF HET MEEST GELEZEN HONDENMAGAZINE. SINDS 1964.

GRATIS!

TOP 3 Belgische rassen Hoe teken en vlooien bestrijden ?

MARKEERGEDRAG

JURIDISCH

MAG JE FIETSEN MET JE HOND?

WOEF

EDITO EDITO

is een uitgave van Famedito bvba

50ste jaargang • sPeCIaLe eDItIe

COLOFON Algemeen directeur Linda Kumps

Verantwoordelijke uitgever Jaak Pijpen Brusselsesteenweg 48 1560 Hoeilaart Redactie Herman Brusselmans - Lectrr - Eva Spriet Maarten Jagermeester - Myriam Wilmsen Leen Jansen - Helena Wilmet - Evi Maveau Dr. Frans Van Tendeloo - Drs. Lieselot Czvek Margriet Hermans - An Wesenbeek Riki Heps - Sofie Callens - An Lemmens De redacteurs zijn verantwoordelijk voor de inhoud van hun tekst. Artikels en foto’s uit dit blad mogen enkel overgenomen worden mits schriftelijke toelating van de uitgever.

Bladmanager Evi Maveau • redactie@woef.be Online www.woef.be www.facebook.com/woefmagazine Briefwisseling, woefkes en nabestellingen

Dag beste lezer, U hebt een speciaal gratis nummer van Woef in handen.

Dat hebben we gemaakt in het kader van onze partnership met Bayer Animal Health De bedoeling hiervan is u te laten proeven van ons magazine, dat dit jaar zijn vijftigste verjaardag vierde en daarmee ook het oudste maandblad van ons land is.

Voor dit nummer hebben we met de redactie drie terecht populaire Belgische rassen uitgekozen en omdat u ongetwijfeld al een vakantie aan het plannen bent, bieden we u een uitgebreid dossier aan voor een verblijf met je hond aan de Belgische kust. We behandelen ook op een droge manier een waterig onderwerp: waarom en hoe markeren honden? Omdat in deze periode de vlooien en teken er weer aankomen, mocht een uitgebreid artikel over deze vieze beesten ook niet ontbreken.

Als u ons magazine al kent, weet u dat wij al verschillende jaren samen met onze lezers een heel breed hondenmagazine maken, met zowel een lach als een traan. Het ernstige werk met encyclopedische waarde wordt afgewisseld met leuke columns, we doen verslag van de belangrijkste sportwedstrijden en geven duidelijke antwoorden op vragen in verband met gedrags- of medische problemen. Als u ergens een vraag bij heeft, vindt u in hetzelfde artikel altijd een oplossing.

Ik hoop dat u plezier en veel leesgenot beleeft aan deze editie en dat ik u binnenkort ook tot mijn trouwe lezers mag rekenen!

Famedito bvba – WoEF Brusselsesteenweg 48, 1560 Hoeilaart T: 02/657.35.09 • F: 02/657.08.38 gsm: 0499/72.93.13 redactie@woef.be Bankrek. 734-0202608-81 BTW BE 0888.973.623 IBAN: BE36 7340 2026 0881 / BIC: KREDBEBB Publiciteit gsm: 0475/78.74.50 advertentie@famedito.be JAARABONNEMENT (12 nummers) 54,00 euro Info: de Persgroep Publishing nv Brusselsesteenweg 347 1730 Kobbegem - Tel. 02/454.29.57 abonnementen@woef.be

Jaak Pijpen Hoofdredacteur jaak.pijpen@woef.be

Privacy: Je gegevens komen terecht in het bestand van de Persgroep Publishing nv, Brusselsesteenweg 347, 1730 AsseKobbegem. Ze zijn bestemd om je abonnement te beheren en om je informatie toe te sturen over de producten van de Persgroep Publishing nv. Wij kunnen je gegevens aan derden (zoals commerciële partners) doorgeven voor direct marketing, tenzij je je hiertegen verzet. Je kunt je gegevens steeds raadplegen, verbeteren of laten schrappen.

Woef is lid van de JEP, de JURY VOOR EthischE PRAKTIJKEN INZAKE RECLAME, Louizalaan 120 bus 5, 1050 Brussel.

Dit magazine is auteursrechtelijk beschermd.

Wenst u artikelen te scannen, digitaal op te slaan, meermaals te kopiëren of commercieel te gebruiken? Meer info bij Famedito, Brusselsesteenweg 48, 1560 Hoeilaart, 02-657 35 09 of op www.presscopyrights.be.

Waterloos en milieuvriendelijk gedrukt bij Eco Print Center, Lokeren - tel: 09/353.51.37

Mechelse herder

Sociaal en moedig

De Mechelse herder laat een indruk op je na als je hem ontmoet. Zijn doordringende blik, krachtige uiterlijk en niet aflatende energie staan garant voor een wijkend stapje achteruit van mensen die niet vertrouwd zijn met het ras. Mensen die hem kennen én die hij kent daarentegen, worden door niets anders dan enthousiasme onthaald. Maar vergeet niet, deze jongen heeft een consequente en strikte opvoeding nodig, anders kan hij wel eens met jouw voeten beginnen rammelen. Gooi bij zijn consequente opvoeding nog een grote portie beweging en je hebt gegarandeerd de beste kameraad die je ooit hebt kunnen wensen!

OORSPRONG In feite waren het de kortharige herders, die professor Reul ertoe hebben aangezet om te onderzoeken of het haalbaar was om door middel van inteelt een ras te laten ontstaan. Hij zag tijdens een landbouwtentoonstelling dat kortharige honden van een bepaald type het vee vergezelden. Deze honden sprongen in het oog door hun uniformiteit en type. Ze verschilden nogal in grootte - van ‘vos’ tot ‘wolf’ - en waren allemaal kortharig, roodbruin gestroomd. Hun oren waren recht, fijn en spits en werden naar voren gedragen. Een aantal liefhebbers verenigde zich in de Club tot Verbetering van de Kortharige Schepershond, een onderdeel van de Club du Chien de Berger Belge. Deze vereniging vestigde zich in Mechelen, omdat dit type hond vooral rond deze plaats werd gefokt. Daar heeft de Mechelse herder dan ook zijn naam aan te danken.

Karakter Dat de Mechelaar een uiterst trouwe en toegewijde hond is, daarover zijn alle baasjes het méér dan eens. Hij is waakzaam en reageert snel en fel op elke uitdaging. Zijn onafhankelijkheid en zin voor initiatief typeren hem, maar tegelijkertijd is hij ongelofelijk gehoorzaam. Hij is actief en temperamentvol, maar kan heel soms overdreven agressief zijn. Veel liefhebbers aanzien – uit onwetendheid maar ter goeder trouw – karaktereigenschappen als scherpte, agressiviteit en prikkelbaarheid als gewenst. Er bestaat echter een groot onderscheid tussen agressiviteit en moed. Sociaal gedrag sluit zeker niet uit dat een hond onverschrokken en moedig kan zijn. Goede werkhonden zijn wel degelijk tegelijkertijd sociaal én moedig!

Vacht De Mechelaar heeft niet veel vachtverzorging nodig. Zijn korte haren zijn vrijwel altijd zonder moeite door te kammen. De onderwol van zijn vacht wordt twee tot vier keer per jaar afgestoten tijdens de ruiperiode en komt dan los in grote, wollige plukken. Tijdens de rui mag je de hond drie tot vier weken grondig borstelen met een grove kam en een herdersharkje. In de tussenperiode

WOEF | 4

laat je de vacht rusten en verwijder je af en toe met een rubberen handschoen het overtollige haar. Kam niet te veel, anders gaat hij nog meer haren verliezen! Belangrijk om weten is ook dat een Belgische herder alleen gewassen mag worden als het echt niet anders kan, bijvoorbeeld als hij in een stinkend goedje heeft liggen rollen. Wassen tast namelijk het natuurlijke huidvet aan, waardoor de vacht dof, droog en zacht wordt, zijn waterafstotende en isolerende kwaliteiten verliest en na verloop van tijd overmatig gaat uitvallen.

Sociaal De Mechelaar is een uitstekende waakhond. Hij heeft steeds alles gehoord en kent vrij snel de ‘dagelijkse geluiden’ uit de directe omgeving van zijn territorium. Als hij goed afgericht is, zal hij zich pas laten horen als een geluid hem vreemd of bedreigend lijkt. Naar vreemden toe gedraagt hij zich meestal wantrouwig, ook naar andere honden en dieren kan hij zich terughoudend en soms zelfs wat agressief opstellen. Een goede en doorgedreven socialisatie, gecombineerd met een consequente opvoeding, is dan ook onontbeerlijk om een gebalanceerde en uiterst geschikte Mechelaar te bekomen, waarmee je als gezin aangenaam kan samenleven.

Sporthonden Dat onze Belgen veel beweging nodig hebben, staat als een paal boven water. Twee tot drie keer per dag uitlaten, waarbij minstens één grote wandeling op het programma staat, is voldoende. Maar sommi-

ge honden hebben ook andere uitlaatkleppen. Zo is de Mechelaar een uitstekende atleet die het goed doet in verschillende sportdisciplines: gehoorzaamheid, agility, waken en verdedigen, speuren, ringsport, dogdance‌ noem maar op! Al jarenlang domineert de Mechelaar de ringsport volledig en gaat hij telkens met de grote beker aan de haal, maar ook als waak -en verdedigingshond, in het Internationaal Wedstrijdreglement (IWR of IPO), mondioring en veldwerk, is zijn positie dominerend geworden. Buitenlanders die de Mechelaar niet kennen en hem nog nooit aan het werk hebben gezien, kunnen hun ogen vaak niet geloven. Overal in de wereld staat de Mechelaar aan de top als gebruiks-of diensthond. In internationale wedstrijden voor werkhonden heeft de Mechelaar sinds enige tijd een absoluut dominerende positie ingenomen.

De Belgische herder als gezinshond Naast een ambitieuze sportman, is de Mechelse herder ook nog eens een uitstekende gezinshond. Nog niet overtuigd?

Dan zetten wij even enkele kwaliteiten op een rijtje om je op andere gedachten te brengen. > Zijn goede gezondheid > Zijn vriendelijke en galante gezelschap > Zijn toegewijdheid en allesoverheersende drang om je te behagen > Zijn onvoorstelbare will to please. Geen enkele andere hond van wordt zo graag getraind als hij! > Zijn gehoorzaamheid en flexibiliteit > Zijn kindvriendelijkheid > Zijn alertheid en neiging om te beschermen, waardoor hij een ideale bewaker is van huis en erf. > Zijn nood aan lichamelijke en geestelijke activiteit, waardoor hij een echte kameraad is om mee te spelen en om mee te gaan wandelen.

WOEF | 5

Bouvier

Eenzame hond wordt beste vriend

Het imago dat de bouvier voor zich heeft opgebouwd, is benijdenswaardig. Oorspronkelijk was hij uitsluitend een kuddedrijver, maar tegenwoordig is hij een dienst-, gebruiks- en gezinshond. De bouvier maakt een diepe indruk, zowel door zijn imposante verschijning als door zijn evenwichtig karakter. Deze vriendelijke reus belichaamt mysterieuze onverstoorbaarheid, absolute betrouwbaarheid en bedachtzame kracht. Hij wordt dan ook niet voor niks een ‘rots in de branding’ genoemd.

Frans-Belgisch ras Bepaalde gebieden of streken kunnen zich over twee landen uitstrekken, zo ook het gebied waar de bouvier zijn oorsprong vond, namelijk zowel Belgisch als Frans-Vlaanderen (het arrondissement Duinkerke, dat deel uitmaakt van Frankrijk). Om die reden werd hij door de FCI erkend als een Frans-Belgisch ras. De oorspronkelijke bakermat van de bouvier ligt zonder twijfel in de streek rond Ieper, de Westkust, Roeselare en Kortrijk.

Gekruist met Engelsen Monniken en kloosters hebben hun naam gegeven aan bepaalde hondenrassen en spijtig of niet, dit had ook het geval kunnen zijn voor de bouviers. ’Deze honden waren wellicht te rustiek, zeg maar te ruw en te onbeschaafd om de naam van een patroonheilige te krijgen’, schrijft Louis Huyghebaert in 1947 in het blad L’Aboi. Het waren monniken van Abdij Ter Duinen in Koksijde, die het ras fokten waaruit later de bouvier zou ontstaan.

Ter duinen was in 1138 reeds de grootste en beroemdste abdij van Vlaanderen. De monniken beschikten zelfs over een eigen vloot en dreven handel met Engeland. Honden werden vlotjes verscheept naar Engeland, maar er werden vooral honden ingevoerd: grote, ruwharige, overwegend grijze, gestroomde windhonden die voor de jacht gebruikt werden. Deze honden werden gekruist met inheemse, ruwharige bastaardhonden. Resultaat: de voorloper van de bouvier was een feit. Deze ‘pré-bouviers’ waren zeer geschikt als waak- en verdedigingshonden en als begeleiders van kudden. De monniken namen de honden zelfs mee op verre reizen. Veel is er niet geweten over de verdere opbouw van het ras tot in de jaren 1900. Pas in 1965 kwam er een officiële Frans-Belgische rasstandaard, die door de FCI werd goedgekeurd en gepubliceerd.

Moeizame heropbouw De Eerste Wereldoorlog was rampzalig geweest voor de bouvier. Veel bouviers werden opgevorderd door de Duitsers en werden ingezet als militaire diensthonden. In 1918 was het bouvierbestand in het volledig verwoeste oorlogsgebied nagenoeg volledig uitgeroeid. Dat oorlogsgebied was eigenlijk de habitat of het natuurlijk woongebied geweest van de bouvier. De heropbouw van het ras gebeurde zeer moeizaam. De fokkerij verplaatste zich naar andere streken in België en ook naar Frans-Vlaanderen en Nederland.

Langzamerhand verminderde de interesse voor een veedrijver als de bouvier.

WOEF | 6

Boeren gebruikten afsluitingen en er kwam gemotoriseerd vervoer.

Daardoor verloor de bouvier zijn oorspronkelijke job. Gelukkig kon hij onmiddellijk terug aan de slag en werd hij hoofdzakelijk ingezet als waak- en verdedigingshond.

WERKHOND iN ELLENDiGE OmStANDiGHEDEN In vroegere tijden was de bouvier een veedrijver, dé hofhond of boerenhond bij uitstek. Klinkt mooi, maar in realiteit leidde hij op het erf een eenzaam en zelfs ellendig bestaan. Dag en nacht moest hij werken en zijn taken waren lastig en uitputtend. Hij trok karren met melk of kaas en moest zelfs molenstenen draaien. In de grensstreken werd hij ook nog gebruikt als smokkelaarshond en later als douanehond.

Met zijn kloeke lichaamsbouw en zijn ruwe, dichte vacht kon hij het zware werk aan, ook onder de meest ongure weersomstandigheden.

De boeren coupeerden de staarten om verwondingen te vermijden en ook omdat de honden dan als trekhond minder last hadden van het harnas dat ze daarbij moesten dragen. De oren werden gecoupeerd om duidelijk te maken dat het een werkhond was en geen gezelschapshond. In die tijd moesten baasjes immers enkel taksen betalen voor gezelschapshonden. De bouvier muntte bovenal uit door zijn standvastigheid en zijn betrouwbaarheid. Binnenshuis kwam hij niet: wanneer hij niet werkte, lag hij aan de ketting. De bouvier leidde dus echt een ‘hondenleven’.

bewaker van het territorium. Hij is minder blafferig dan de meeste herdershonden, maar een betere waker dan dogachtigen of molossers.

Door zijn geblokte postuur en zijn stuurs en grimmig uiterlijk boezemt hij ontzag in en schrikt hij indringers voldoende af. Eigenlijk is de bouvier vandaag uitgegroeid tot een veelzijdige hond: hij kan vee drijven, deelnemen aan verschillende hondensporten, waken, verdedigen en aan de slag gaan als diensthond.

VACHt De vacht van de bouvier moet weelderig zijn. De combinatie van het onderhaar en dekhaar zorgt voor bescherming in alle weersomstandigheden. De vacht moet ruig aanvoelen, droog en dof zijn en nooit wollig of gekruld. Opvallend zijn de uitgesproken snor, baard en de wenkbrauwen die gevormd worden door rechtopstaande haren boven de ogen. De kleur moet vaal of grijs zijn, meestal gestroomd of zwart gevlamd. Een zwarte vacht komt ook voor, maar is minder gewenst.

Lichte vachten zijn uit den boze. Hoewel je hier en daar een blonde bouvier kan tegenkomen, is deze kleur niet toegelaten. De vacht vraagt minstens twee keer per week een degelijke borstelbeurt. Om de vacht in optimale vorm te houden, moet ze vier tot vijf keer per jaar getrimd worden. Een bouvier mag niet geschoren, maar wel geknipt worden. Snor en baard moeten regelmatig gereinigd worden.

zACHtAARDiGE GEziNSHOND Het drijven van kudden, vooral van groot vee zoals koeien en paarden, was zijn oorspronkelijke taak. De kudden hield hij bijeen door afdwalende dieren in hun hielen te bijten. De koeien bewaakte hij helemaal in zijn eentje. Hij kon de kudde zelfs groeperen en terug naar de hoeve drijven. Vandaag vinden we hem echter nog maar weinig terug tussen de koeien. Hij is ondertussen uitgegroeid tot een geliefde en betrouwbare gezinshond. De stugge, werklustige bouvier van vroeger is nu veel zachtaardiger geworden. Nochtans is hij van nature nog altijd, dus zonder specifieke opleiding, de verdediger van zijn gezin en de

WOEF | 7

Bichon frisé De ultieme gezelschapshond

De bichon frisé wordt ook wel eens ‘het krulharige leeuwtje’ genoemd.

Hoe herken je hem? Als je een klein, maar robuust hondje met lang, wit, spiraalvormig haar ziet rondhossen, dan heb je er wellicht eentje gezien.

En tussen al dat wit vallen het pikzwarte neusje en de donkere pientere oogjes geweldig op.

KNUFFELDiERtjES Uit DE RENAiSSANCE De bichon frisé is, samen met onder andere de coton de Tuléar, de maltezer en het leeuwhondje, ontstaan in het Middellandse Zeegebied, vooral in Italië. In de veertiende, vijftiende en zelfs zestiende eeuw hadden de zeelui immers kleine hondjes aan boord. Hoewel het eigenlijk hun knuffeldieren waren, moesten de hondjes WOEF | 8

ook nog een belangrijke taak verrichten aan boord, namelijk het opeten van etensresten en het vangen van ratten en muizen. Deze hondjes hadden allemaal een lange (meestal witte) vacht die niet verhaart. Tijdens de Italiaanse renaissance in de vijftiende eeuw, ontstond uiteindelijk de bichon frisé. Daarom vinden we hem terug op veel Italiaanse gravures, vooral op versierde gondels in Venetië. Hij werd gedurende een lange tijd de Tenerife-hond genoemd, naar Tenerife, het grootste eiland van de Canarische eilandengroep. In Tenerife werd hij gefokt en verkocht aan vooraanstaande Spaanse en Italiaanse persoonlijkheden.

Vele honden van dit nieuwe ‘exotische’ ras werden ook door Franse zeelieden of kooplieden naar Frankrijk meegebracht.

renstatus. De bichon werd pots als een heel gewoon hondje beschouwd, eentje dat rondliep in de straten en acrobatische kunstjes uitvoerde op markten en in circussen. Gedurende bijna een volledige eeuw hebben deze hondjes het publiek vermaakt als clownshondjes. Ze dansten op muziek van draaiorgels en leefden bij straatmuzikanten en bedelaars.

Eindelijk erkend Na de Eerste Wereldoorlog, waren er enkele Belgische en Franse liefhebbers die de handen in elkaar sloegen om te voorkomen dat het ras zou uitsterven.

Ze kenden de hondjes als leergierige, intelligente en sociale gezelschapsdiertjes en ze stelden dan ook een fokprogramma op om het ras erkend te krijgen.

In 1933 werd de eerste rasstandaard aangenomen door de Société Centrale Canine in Frankrijk. Gezien het ras toen gekend was onder twee namen ‘Tenerife’ en ‘bichon’, stelde de toenmalige voorzitter van de FCI voor om de naam te baseren op de karakteristieken van het ras. Zo ontstond de ‘bichon à poil frisé’. Vanaf 1934 worden ze in Frankrijk toegelaten in het stamboek en het FCI erkent het ras als Frans-Belgisch, omdat ook een aantal Belgische fokkers mee aan de wieg van de heropbouw stonden. Vandaag wordt het ras erkend in de meeste landen, maar in 1934 waren het enkel België, Frankrijk en Italië die hun stamboeken openden voor dit kleine krulharige leeuwtje. Op het einde van de Tweede Wereldoorlog namen enkele Amerikaanse soldaten de kleine hondjes mee als huishondjes. Zo kwamen de eerste exemplaren aan in Amerika, maar er werd geen enkele moeite gedaan om met de hondjes te fokken of om het ras te laten erkennen in de Verenigde Staten. De rasstandaard werd door het FCI voor het eerst gepubliceerd in 1972.

Gezondheid en karakter De bichon frisé is gevoelig voor huidproblemen, oogproblemen en oorproblemen. Daarnaast moet je er steeds voor zorgen dat een bichon een beetje beschut wordt tegen extreme weersomstandigheden. Het is een echt gezelschapshondje. Hij heeft dus niet het gestel om bij extreme temperaturen buiten te zitten. Zowel warmte (zonnebrand, hartproblemen) als koude kunnen schadelijk zijn. De bichon frisé is zeker geen onafhankelijke globetrotter, maar ook geen aan zijn baas verknochte gezelschapshond. Als echt gezelschapsdier is hij in staat om zijn eigenwijze, parmantige uitstraling te behouden tot op latere leeftijd. De bichon frisé aanbidt het gezelschap van mensen. Het is een charismatisch ras dat vrijpostig en vol energie is. Hij is uitzonderlijk vriendelijk en heel sociaal, ook naar kinderen. Door zijn intelligentie leert hij vrij snel en gemakkelijk. Maar zijn gevoelige karakter, gekoppeld aan zijn onafhankelijke geest vraagt wel een rustige, positieve en consistente manier van opvoeden en trainen. De vriendelijke en zachte geaardheid van de bichon frisé maakt dat het een uitstekende hond is voor kinderen en ouderen. Door zijn uiterst sociale karakter en zijn typische zelfbewustzijn en vrolijk temperament, heeft de bichon frisé in het buitenland ook zijn sporen verdiend als therapiehond.

Vacht

Van aristocraat tot clown Tijdens de renaissance waren bichonnetjes in Italië en Frankrijk de lievelingshondjes van de dames. In de literaire en andere ‘salons’ van de hogere kringen maakten ze furore. Hun haren werden fijn gekruld (frisotté) en ze werden in alle mogelijke modellen geknipt en geschoren, met strikjes en juwelen versierd, geparfumeerd, gepoederd en met de grootste zorg behandeld. Daarvoor gebruikte men zelfs een speciale Franse term, met name ‘bichonner’, wat zoveel betekent als verwennen en vertroetelen. In de daaropvolgende eeuwen blijft het hondje populair. Maar in het begin van de twintigste eeuw begon het tij te keren voor het toenmalige aristocratische hondje. Gedaan ster-

De bichon heeft een gekrulde vacht, die zowel licht of zwaar van structuur kan zijn. Sommigen hebben de neiging onderwol te hebben, anderen dan weer niet. De vacht hoort zijdeachtig van structuur te zijn, maar dit kan heel verschillend zijn. Het is belangrijk om de bichon al van pup af vertrouwd te maken met het borstelen van zijn vacht. Wanneer de bichon opgroeit, zal hij rond de leeftijd van acht tot tien maanden overgaan naar zijn volwassen vacht. In deze periode moet hij zeker dagelijks geborsteld worden om klitten te vermijden. Eens deze wisselperiode voorbij, die ook weer van hond tot hond varieert, moet je een tussenweg zoeken in het borstelen van de bichon.

Bij de ene kan dit dagelijks zijn, bij de andere wekelijks, maar het belangrijkste is dat hij klittenvrij blijft. De bichon is één van de weinige rassen die geen haar verliest: het haar komt wel los, maar blijft in de vacht zitten. De bichon mag gerust thuis gewassen worden, op voorwaarde dat zijn vacht ontknoopt is.

Dan kan je hem of haar wassen met een voedende shampoo en naverzorgen met een conditioner. En niet vergeten: altijd goed droogföhnen!

WOEF | 9

Met op vakantie naar de kust!

Droom je van kilometerslange stranden en snak je naar frisse zeelucht?

Zoek het niet te ver! De Belgische kust biedt jou en je trouwe viervoeter meer dan je denkt.

In deze special vind je de leukste tips en de gezelligste adresjes voor een zorgeloos tripje naar de kust met je hond. Voorbereid op reis vertrekken, betekent namelijk ten volle genieten van je vakantie. Sla snel deze bladzijde om en laat je inspireren...

WOEF | 10

Activiteiten met de hond aan

De kust

Je hebt besloten op vakantie te gaan naar de kust, maar je weet eigenlijk niet goed wat de mogelijkheden zijn? Geen paniek! Hiernaast vind je een overzicht van alle Belgische badsteden en hun beleid ten opzichte van honden.

Je hoeft helemaal niet ver te reizen om even lekker uit te waaien op het strand. De lange zandstranden aan de Noordzee vormen namelijk het hele jaar door dé bestemming bij uitstek voor een vakantie met je hond aan zee. In de zomer geniet je samen met hond van een heerlijke plons in het water en in de winter kunnen jullie de frisse zeelucht opsnuiven.

Wil je wandelen én tegelijkertijd genieten van de natuur? Dan bieden de wandelkaarten van de Westtour een oplossing. Dat zijn wandelnetwerken met knooppunten waardoor je jouw wandelingen zelf kan uitstippelen. Indien honden ergens niet toegelaten worden, dan staat dat ook duidelijk aangegeven.

Deze kaarten zijn te koop bij de toeristische dienst van elke kustgemeente, maar je kan ze ook gewoon online bestellen.

Wandelplezier en workshops met andere hondenbaasjes De Kynologische Vereniging De Haan organiseert al sinds 1992 de Nationale zee-Honden Wandeling. Deze wandeling is in de loop der jaren uitgegroeid tot dé afspraak voor hondenliefhebbers. De vrije wandeling gaat telkens door in de Haan op de laatste zondag van september en is elk jaar een groot succes.

Meer info: www.kvdehaan.be

Beleef de Belgische kust op een inspirerende manier Wat is er leuker dan een nieuwe plaats ontdekken terwijl je kunt genieten van interessante verhalen en anekdotes?

Ga op stap met een Belgian Coast Greeter en ontdek de kust vanuit een volledig nieuwe invalshoek! Deze enthousiaste vrijwilligers verzorgen een op maat gemaakt programma en nemen je mee naar hun favoriete plekjes.

Reserveren doe je gratis online en best 2 weken op voorhand.

Meer info: www.belgiancoastgreeters.com

Vergeet niet dat honden enkel zweten via hun voetzolen en door te hijgen. De vacht nat maken helpt, maar is geen wondermiddel. Vermijd oververhitting door geregeld een pauze in te lassen en de voetzolen af te koelen.

Met de gratis kustwandelroute app kun je zelf de ideale wandeling aan zee samenstellen.

Belangrijke weetjes per badstad

Waar mag je wandelen met je hond?

Verboden op strand vanaf 15/03 t.e.m. 15/10 tussen 9u en 21u, uitgezonderd het strandgedeelte in het Zoute.

Verboden op het stuk strand voor Zeedijk van 15/03 t.e.m.

30/09. Vanaf het einde van Zeedijk t.e.m. Blankenberge zijn honden altijd toegelaten aan leiband.

Verboden vanaf de paasvakantie t.e.m. 15/09 en tijdens badseizoen tussen de Gadeynehelling en de haven.

Verbod op kinderspeelpleinen en ligweiden. Verbod in de paasvakantie en van 1/06 t.e.m. 15/09 tussen 10u en 19u op het strand, in de duinen en aan zee. Pitbullterriërs zijn er verboden.

Altijd leiband, tenzij van 30/09 tot 1/06 in de zone ten westen van het Leopold I monument.

Verbod van 1/04 tot 30/09 op het strand tussen het Canadezenplein en het Leopold I monument

Verboden van 15/07

Verboden van 1/07 t.e.m. 31/08 van 10u30 tot 18u30 op het strand en in de duinen en vanaf strandtoegang ‘Hippodroom’ tot ‘Turkeyen’ Enkel van 15/10 t.e.m. 15/03 mogen honden vrij loslopen op het strand.

t.e.m. 15/09.

Van 1/09 tot 1/04 zijn honden toegelaten op strand (aan de leiband!).

Van 1/04 tot 1/09 enkel in afgebakende zones (leiband!).

Gedoogzones: 1) Vanaf de grens van De Panne tot aan het Lucionplein 2) Van de Vredestraat tot aan Sint André (G.Scottlaan) 3) Van de Fairybankhelling tot de West windhelling

Enkel toegang op het strand van 1/10 tot de paasvakantie. Aan een korte leiband! *Vanaf de Westlaan tot Middelkerke zijn honden het hele jaar toegelaten op het strand. *Vanaf de Halvemaandijk tot Bredene zijn honden het hele jaar toegelaten op het strand behalve tijdens de paasvakantie en in de maanden juli en augustus.

Verboden van 1/07 t.e.m. 15/09, behalve op het strand naast de bewaakte zone SintLaureins en het strand naast de bewaakte zone Carlton (hier mogen honden zonder leiband rondlopen).

WOEF | 12

Legenda:

€ = 0 tot 50 euro per persoon per nacht € €€= 50 tot100 euro€ per persoon per nacht € € € = 100 tot 150 euro€ per persoon per nacht Score volgens

Enkele logeeradresjes aan & Hotel

De kust Hotel

&

Bilderdijk **

*

** Duinhof

Chalets

x Barveau

Dit gezellige hotel, gelegen op 400 meter van het strand en het centrum, biedt enkele kamers aan waar honden welkom zijn. Omwille van de omheinde tuin hoef je je geen zorgen te maken over de hond!

Ligging: De Haan Budget: €

Overnacht in deze gerestaureerde boerderij, gelegen in een rustige omgeving, dicht bij het bos en op wandelafstand van het strand. Het hotel beschikt over een ruime omheinde tuin en verwarmd zwembad.

Ligging: De Haan/Wenduine Budget: €€ max. aantal honden toegestaan: 1

max. aantal honden toegestaan: 1

Score:

Score:

Website: www.duinhof.be

Website: www.hotelbilderdijk.be

Tip: Vraag naar een kamer op het gelijkvloers. Zo kan je snel de hond uitlaten wanneer het nodig is!

Tip: Wanneer je de hond even alleen laat op de kamer, zet dan de radio of televisie aan. Zo voelt hij zich niet alleen.

WOEF | 13

Hoewel een verblijf met de hond aan de kust zalig kan zijn, is het niet altijd even gemakkelijk om een gepaste accommodatie te vinden waar jullie samen zonder zorgen kunnen vertoeven. Speciaal voor jou selecteerden wij enkele adresjes waar zowel jij als je trouwste vriend met open armen worden ontvangen! Alle accommodaties beschikken over een ruime (omheinde!) tuin en zijn gelegen op wandelafstand van de zee en het centrum.

&

&

Zon & Zee Appartementen hotel **

huis Vakantie

Villa Bos

en Zee

Ch

Verblijf in een ruime studio of appartement in dit hondvriendelijke aparthotel op een steenworp afstand van het strand. De appartementen en studios beschikken elk over een eigen keuken, ruime woonkamer en slaapkamers, een eigen badkamer en een terras. Bovendien beschikt het hotel ook over een omheinde tuin.aux rve alets BaWestende Score: ChLigging: Budget: € max. aantal honden toegestaan: 2 kleine honden Website: www.zeester.com

&

Wie erop uit wil trekken met familie of vrienden, kan zijn vakantie doorbrengen in dit luxueuze vakantiehuis dat plaats biedt voor 6 personen. Het huis bevindt zich naast het Hannecartbos en het strand is gelegen op wandelafstand.

Ligging: Oostduinkerke Budget: ± €500 per week

Zeepark Zeewind

max. aantal honden toegestaan: 2 Score: Reserveren via: www.villaxl.com

Tip: Plaats de voeder- en waterbak bovenop een krant of handdoek. Zo voorkom je vlekken op het tapijt. Bovendien is op deze manier alles snel opgeruimd!

l het hote of rond in ! e r e rt f ie ck o ged Tip: Che tegen on trooid is s e g t ie n

Op slechts 1 km van het strand gelegen, bevindt zich dit mooie vakantiepark.

Huur er je eigen huisje of appartement en geniet van een buitenzwembad, voetbalveld, kinderspeelplaats en tennisbanen. Elke accommodatie beschikt over een goed afgesloten, zuidelijk gerichte tuin. je kan er zowel een weekend, midweek of hele week verblijven. Dit vakantiepark heet baasje en hond van harte welkom!

Ligging: Bredene Budget: prijzen variëren van naargelang het soort accommodatie (huis 4 pers. of 6 pers., appartement) max. aantal honden toegestaan: 3

Score:

Website: www.zeeparken.be/zeewind

TIP! Laat je hond niet in het gangpad liggen, maar uit de weg van het personeel en andere gasten. maak je hond altijd vast aan je stoel en niet aan de tafel!

Legenda:

Prijs voor een 3 gangenmenu €= 25 tot 45 euro p.p. € €= 45 tot 65 euro p.p. € € € = 65 tot 85 euro p.p.

Score volgens

Lekker eten Wanneer je op vakantie gaat, wil je ook wel eens lekker uit eten gaan . Hierbij kan de hond soms voor problemen zorgen. Daarom brengen wij enkele adresjes in kaart waar je hond met open armen wordt ontvangen. Een terrasje doen met de hond vormt meestal geen probleem, maar wanneer je samen met je viervoeter wil genieten van een gastronomisch diner, is het soms even zoeken. Hieronder vind je kwalitatieve restaurants waar jullie samen meer dan welkom zijn. Smakelijk!

Restaurant De Savoye je geniet van een uitgebreid assortiment vlees- en visgerechten in restaurant De Savoye.

De hond wordt er bovendien verwend met een lekkere snack. met de woorden van ignace De Savoye: ‘meestal begroet ik eerst de hond en dan het baasje!’

Ligging: Knokke-Heist Budget: €€ Score:

Chalets Barveaux Website: www.desavoye.be

Brasserie Pierre Voor een lekker hapje vis, vlees of pasta kan je terecht in dit sfeervolle restaurant in Franse bistrostijl op het aangename Alfred Verweeplein. je geniet er van een uitstekende prijskwaliteitverhouding. Honden worden er verwend met een bakje water en een hondenkoekje. Daarnaast krijg je ook een doggiebag met lekkere restjes mee naar huis!

Ligging: Knokke-Heist Budget: € Score:

Website: www.brasseriepierre.be

Restaurant & Bistro Van Eyck Een romantisch diner of een gezellige lunch met de vrienden, dit Belgisch-Frans restaurant biedt voor elk wat wils. Honden zijn hier meer dan welkom en krijgen steevast een bakje water. in de zomer staat zelfs buiten een grote bak water voor de honden. Binnen vindt u een dekentje voor de hond en ook een doggiebag is voorhanden. Reserveer wel op voorhand.

Ligging: Oostende Budget: €€

mee n kauwstokje nd TIP: Neem ee ho je is Zo gaat. als je uit eten rustig. j hi t ijf bl even bezig en

Score:

Website: www.restaurant-bistrovaneyck.be

Wist je dat je voor mij ook een 10-rittenkaart kan kopen?

Praktische informatie

Openbaar vervoer aan de kust

TIP!

tREiN Vermijd lange files! tijdens de zomermaanden is de trein de meest aanbevolen manier om met de hond te reizen naar de kust. Bovendien mogen blindengeleidenhonden en kleine honden in mand of kooi gratis mee. Voor een grote hond koop je het biljet ‘Vervoer van huisdieren’ voor slechts €2,30 euro. Vergeet de leiband niet, anders betaal je meer! Volgende kustgemeenten zijn bereikbaar met de trein: Blankenberge, de Panne, Knokke-Heist, Koksijde, Oostende en zeebrugge. Vanuit deze stations zijn de andere badsteden zeer gemakkelijk te bereiken.

KUSttRAm EN DE BUS Goed nieuws! je viervoeter mag gratis mee op bus en tram. Hij moet wel aangelijnd zijn en indien nodig een muilband om hebben.

Let wel: bij grote drukte kan je hond geweigerd worden door de chauffeur.

Bij hete temperaturen is een Body Cooler heel nuttig! Die maak je voor vertrek nat en blijft meerdere dagen koel. Je kan kiezen tussen een verfrissende halsband, doek, sjaal of mat.

Denk eraan: In België moet elke hond drager zijn van een ID-chip!

TIP! Geef je hond niet te veel eten voor vertrek!

Vermijd zoutvergiftiging: zorg dat je hond nooit zeewater drinkt! tAXi Ook reizen met de taxi is mogelijk, maar is afhankelijk van de vriendelijkheid van de chauffeur. Een kleine hond in een tas of mand wordt sneller geaccepteerd dan een grote hond.

Nuttig om weten: met een achterbankhoes verhoog je de kans dat je hond wordt toegelaten. Denk er echter ook aan dat een hond volgens sommige godsdiensten onrein is. Respecteer de beslissing van een gelovige chauffeur indien deze je hond weigert.

ENKELE DIERENARTSADRESJES AAN DE KUST De Panne: Johan Devloo Westhoeklaan 76 058/41.49.09 Nieuwpoort: Suze Bogaerts – Albert I laan 107 058/24.02.30 Oostende: DAP Maya – Spoorwegstraat 28 0474/91.52.11 Blankenberge: John Van Gompel – Koninglaan 40 050/41.55.41 Knokke: Véronique Calliauw- Emile Verhaerenlaan 15 050/61.22.52

CHECKLIST TIPS EXTRA narts e g r n e i l i h e d c o - Ben ot  afk n je eigen va sb - Vrie onnummer onderweg o r - Telef bletten voo hond je ta - Reis te foto van n - Rece p am - Zakl

EHBO-set

cten Anti-vlooienprodu Medicijnen Schaartje Tekentang Poepzakjes

Snoepjes & speeltjes Mandje of dekentje Eet- & drinkbak Water voor onderweg Borstel of kam

ndenpaspoort er • Europees ho n met chipnumm re ie ap p e ti ca fi ti n • Ide wijzen • Vaccinatiebe e leiband • Korte & lang • Muilkorf bescherming van s al n e n n li d e b d • Ou den etc. auto, zetels, bed ener & evt. een blikop r e vo n e d n o H • l kjes & keukenro e o d e g ti ch o V • en n voor modderpot e k e o d d an h e d u • O met: and een kokertje sb al h de n aa ie rz • Voo hond > Naam van de kantieadres > Je thuis- & va foonnummer > Je mobiel tele

WOEF | 17

Tekst: Maité Debast en Eline Stone

DOssIEr

VIEzE BEESTEn Door de opwarming van de aarde, wordt het weer steeds zachter in ons landje. ‘Leuk’, denk je misschien wel, zij het dat jij niet de enige bent die van warme temperaturen houdt. Ook teken en vlooien gedijen nu beter dan pakweg honderd jaar geleden en deze vieze beesten zijn nu aan een flinke opmars bezig. We vertellen je hoe je jouw viervoeter kan wapenen tegen dit minuscuul gespuis en hoe je hem kan behandelen.

Alles over teken en vlooien VLOOiEN HOUDEN GEEN WiNtERSLAAP

Vlooien vormen gedurende het hele jaar een bedreiging voor je hond. zelfs in de winter overleven deze hardnekkige diertjes in onze verwarmde huizen. De larven verstoppen zich in tapijten, in zetels, tussen de spleten van het parket…

Ons allereigenste stekje biedt dus het hele jaar door hét ideale milieu voor de ontwikkeling van eitjes, larven en cocons. Een beetje zoals een all inclusive hotel voor vlooien dus. Bovendien gaan we ook nog eens regelmatig op vakantie met onze viervoeters, waardoor buitenlandse beestjes al eens worden meegebracht naar ons land. Omdat vlooien en teken de twee meest voorkomende parasieten zijn, leggen we beide soorten nog eens onder de microscoop in dit dossier.

VERSPREiDiNG ViA KLEDij EN SCHOENEN De vlo is een insect en de teek behoort tot de spinachtigen, maar toch hebben beide beestjes één ding gemeen: het zijn allebei parasieten. Dat wil zeggen dat ze op of in een ander dier (de gastheer) leven en zich daaraan voeden. Beide parasieten overleven door zich te goed te doen aan het bloed van jouw hond. Vlooien hebben lange en sterke achterpoten, waardoor ze erg ver kunnen springen. zo bespringen ze je hond en beginnen ze een nieuw leven in zijn vacht. Doordat ze ongeveer één tot drie millimeter groot zijn, kan je ze met het blote oog waarnemen, al zal je daar veel moeite voor moeten doen, want vlooien verbergen zich in de vacht van hun gastheer of springen snel weer weg. Bovendien beschikken ze over een stevig mondapparaat waarmee ze zich vastbijten in de huid om bloed te zuigen. Vrouwelijke vlooien leggen ongeveer vijftig eitjes per dag. Die komen terecht in de mand, op het deken van de hond of in de zetel. Deze eitjes blijven niet kleven op de vacht, maar vallen op de grond. Vervolgens verspreiden de eitjes zich doorheen het hele huis via je kleding of schoenen. Daarom kunnen ook honden die amper buitenkomen een vlooienbesmetting oplopen: het baasje of bezoekers kunnen op die manier eitjes mee naar binnen brengen. Honden worden dus niet altijd besmet door vlooien die van de ene hond op de andere springen! Uit de eitjes komen na twee tot vijf dagen larven gekropen, die de donkerste plekjes in huis gaan opzoeken. Daar groeien ze verder uit, vervellen ze

WOEF | 18

en spinnen ze een cocon om vervolgens te ontpoppen tot een volwaardige vlooi. De volwassen exemplaren wachten geduldig het moment af waarop je hond passeert. Dat voelen ze aan de hand van de warmte en de trillingen die jouw vriend (of jijzelf) veroorzaakt. Wanneer een geschikte gastheer voorbij komt, springen ze erop en zoeken ze een andere vlo om mee te paren. Dit proces zal zich gedurende het hele jaar blijven herhalen. Vochtig en warm weer zijn voor de vlo het aangenaamst, maar... een pop die nog in haar cocon zit, is heel moeilijk te bestrijden en kan tot 18 maanden overleven, zelfs bij koudere buitentemperaturen. Bescherm je hond dus het hele jaar door met een degelijk product!

jEUK? VACHt CONtROLEREN! De vlooien gaan jeuk veroorzaken waardoor je hond zich krabt, bijt schuurt of likt. Daardoor kan zijn vacht gaan uitvallen. De typische plaatsen waar vlooien zich het liefste nestelen, zijn de rug en de staartbasis, maar eigenlijk kunnen ze zich overal verschuilen. Bovendien reageren sommige honden allergisch op vlooienspeeksel, waardoor de jeuk nog intenser wordt. Als je hond tekenen van jeuk vertoont, controleer dan zijn vacht op parasieten! Vlooien zijn kleine, afgeplatte donkerbruine beestjes die kruipen of springen. ze laten ook vlooienstrontjes achter: kleine zwarte korreltjes. Een goede test is de volgende: hou een wit blad onder je hond en wrijf eens goed in zijn pels. Als er zwarte korreltjes op het blad liggen, kan je nagaan of het werkelijk vlooienpoepjes zijn of niet door de korreltjes op het blad met je vinger nat te maken en vervolgens open te wrijven. Als er een rode streep (onverteerd bloed) tevoorschijn komt, dan gaat het inderdaad om vlooienpoep.

EEn tEEk ondEr hEt oog

VLOOiEN VERDELGEN Om levende vlooien op de huid van je hond te verdelgen, maak je best gebruik van pipetten met insecticiden, die je in zijn nek druppelt (bijvoorbeeld Advantix van Bayer). Volwassen vlooien sterven na contact met het insecticide, dat zich snel over de huid van de hond verspreidt. maar tegelijkertijd moeten ook de eitjes, de larven en de poppen aangepakt worden.

Dit kan door overal in huis goed en vaak te stofzuigen of te dweilen Er bestaan nu ook producten die niet enkel volwassen vlooien aanpakken, maar ook komaf maken met de eitjes, larven en poppen (bijvoorbeeld Advantage van Bayer). Een besmetting met vlooien pak je best onmiddellijk aan. Deze kleine lastpakken kunnen immers je hond besmetten met de hondenlintworm en andere ziekten. Daarom zullen dierenartsen bij een vlooienbesmetting adviseren om je hond te ontwormen (bijvoorbeeld met Drontal van Bayer).

tEKEN Ook de teek is een parasiet die zich voedt met het bloed van onze honden. ze gaan op dezelfde manier bloed zuigen als vlooien, namelijk door zich met hun goed ontwikkeld mondstuk vast te bijten in de huid van je hond. Onmiddellijk nadat de teek zich heeft vastgezet, spuit hij een beetje speeksel in de bloedbaan. in dat speeksel zit een verdovende stof waardoor de hond de tekenbeet helemaal niet voelt. Daardoor kan de teek ongestoord zijn gang gaan. Een teek kan in één enkele maaltijd tot 5 milliliter bloed opzuigen, waardoor hij sterk in grootte toeneemt.

DRiE BLOEDmAALtijDEN Vrouwtjesteken leggen hun eitjes op een ‘rustige plek’: een plek op de huid waar er een dichte beharing voorkomt van enkele centimeters hoog.

Sommige tekensoorten leggen honderd eitjes per keer, andere daarentegen wel drieduizend tot tienduizend. Na ongeveer twee weken komen de larven tevoorschijn. Deze gaan in het gras of tussen de struiken op zoek naar hun eerste bloedmaaltijd. Hun eerste gastheer is vaak een kleine knager zoals een muis, een rat of een konijn. Wanneer een geschikte gastheer voorbijkomt, gaat de larve zich vastzetten op de poten om zo naar omhoog te klimmen op zoek naar een stukje huid waar hij kan zuigen.

Nadat de larven een eerste keer gezogen hebben, vallen ze van hun gast-

heer en gaan ze over in de nimffase. Deze nimfen zijn nog erg klein en worden meestal zelfs niet opgemerkt, waardoor ze volop de kans krijgen om ziekten te verspreiden. ze gaan op hun beurt op zoek naar een gepaste gastheer. Dat zijn doorgaans grotere knaagdieren, maar vaak ook honden en katten. Ook de nimfen vallen van hun gastheer nadat ze hun bloedmaaltijd hebben opgepeuzeld. Vervolgens ontwikkelen ze zich tot een volwassen teek, die een derde en laatste gastheer opzoekt. Vooral grotere zoogdieren zoals koeien en schapen komen daarvoor in aanmerking, maar jammer genoeg ook jouw viervoeter of zelfs jij, als hondenbaasje. Na het bloedzuigen gaan de volgroeide teken paren met een andere teek die zich op de gastheer bevindt, waarna ze zich opnieuw op de grond laten vallen.

Daar leggen de vrouwtjes weer een heleboel eitjes en begint de hele cyclus opnieuw van bij het begin. Voornamelijk in het tekenseizoen, dat van maart tot juni en van augustus tot oktober loopt, worden zo ongelofelijk veel teken geproduceerd.

tEKENBEtEN teken leven vooral in gebieden met veel struiken, bossen en lang gras.

De beste preventie is daarom na elke wandeling uw hond goed op teken te controleren en indien nodig te verwijderen. Gebruik daarvoor een tekentangetje dat je onder het kopje van de teek schuift en met een kurkentrekkervormige beweging uit de huid losdraait. Het is een misverstand dat de teek eerst met alcohol of olie of ether moet behandeld worden. integendeel, daardoor bestaat de kans dat het beestje zijn maaginhoud ledigt in het lichaam van zijn slachtoffer, waardoor het besmettingsgevaar zoveel groter is. Wordt de teek binnen de 24 uur verwijderd, dan is de kans op de overdracht van ziekten eerder klein. Vergeet niet na het verwijderen de teek ook effectief fijn te knijpen tussen je nagels, anders zal hij gewoon wegkruipen en een ander slachtoffer zoeken! Om te voorkomen dat jouw hond door teken aangevallen wordt tijdens het wandelen, kan je net zoals voor vlooien de pipetjes met insecticide gebruiken om in zijn nek te druppelen. teken kunnen ook gevaarlijke ziekten bij de mens veroorzaken, zoals de ziekte van Lyme. Dus… de hond regelmatig nakijken en beschermen tegen teken is de boodschap!

WOEF | 19

Markeergedrag Honden facebooken ook Tegenwoordig lezen en reageren we veel meer op Facebook, dan dat we communiceren in het echte leven. Je status aanpassen, reageren op een leuke foto, een chatbericht versturen… voor ons is dit een nieuwe vorm van communicatie. Maar honden doen dit al langer: met behulp van plasjes tegen paaltjes laten ze berichten achter aan soortgenootjes, die soms wel eens meer verraden dan ze zelf willen ‘loslaten’…

LIEVELINGSBOOM

Wij beschouwen urine en uitwerpselen als afvalproducten. Vieze zaakjes die we liefst zo snel mogelijk kwijtspelen of opruimen. Maar voor honden zijn het kostbare producten die een schat aan informatie bevatten. Hiermee kunnen ze immers als het ware berichten de wereld insturen. Een grote of kleine ‘boodschap’ doen, mag je dus wel erg letterlijk interpreteren. Honden verspillen hun plas of ontlasting dan ook niet zomaar aan de eerste de beste struik. Neen, ze plaatsen deze op een erg zorgvuldig uitgekozen plek. Wie meerdere honden heeft, kent het fenomeen wellicht: ze staan in de tuin aan te schuiven om tegen hun ‘lievelingsboom’ te plassen. Markeren is duidelijk een erg belangrijke bezigheid voor onze viervoeters.

WOLVENWERELD

Wanneer we het over markeren hebben, vallen al snel begrippen als ‘dominantie’ en ‘territorium’. Maar zijn dat echt de enige drijfveren om te markeren? Uit de wolvenwereld weten we dat het afbakenen van een jachtterritorium belangrijk is om te overleven. Wolven markeren hun gebied om soortgenoten duidelijk te maken dat het ‘bezet’ is. Met zo’n bericht willen ze eigenlijk zeggen: ‘Halthouden!

Je betreedt nu mijn territorium.’ Daardoor worden agressieve confrontaties vermeden en kan de wolf alle prooien die in zijn gebied aanwezig zijn voor zichzelf ‘reserveren’. Dergelijke geurberichten blijven lange tijd aanwezig, zelfs wanneer de ‘afzender’ al lang verdwenen is.

WOEF | 20

TwEEDE ras VaN DE MaaND

g bij honden HUMEUR IN URINETAAL

Onze huishonden beschikken echter niet over een uitgesproken territorium dat ze moeten beschermen tegen prooidieven. Bij hen gaat het dus duidelijk om ander markeergedrag. We weten allemaal dat reuen echte meesters zijn als het op markeren aankomt. Maar wie denkt een teef aan te schaffen, omdat hij niet bij elke struik een pitstop wil inlassen, slaat de bal mis. Alle honden, of ze nu al dan niet gecastreerd of gesteriliseerd zijn, markeren. En ze doen dat veel meer en op een willekeurige manier dan wolven dat doen. Maar waarom precies? En, waarom moet jouw hond uitgerekend die ene lantaarnpaal zo uitvoerig besnuffelen? Wel, aan de hand van urinesporen kunnen honden een heleboel informatie over elkaar te weten komen.

Markeringen zijn als het ware de laatste nieuwe berichten op jouw hond zijn Facebookpagina. Door eraan te snuffelen, komt hij te weten of dat zwarte teefje van om de hoek nog loops is, of de bouvier van de overkant nog altijd die lekkere premiumbrokken krijgt en of de poedel van de buren zich nog steeds niet lekker voelt. Urine verraadt in de eerste plaats het geslacht van de markeerder. Als het om een teef gaat, komt de snuffelende hond ook meteen te weten in wel stadium van haar voortplantingscyclus ze zich bevindt. Ook komt hij te weten of de teef in verwachting is, of ze sinds kort mama is geworden en of ze al dan niet melk geeft aan haar pups. Bovendien worden ook alle ‘bekenden’, zowel teven als reuen, herkend aan de hand van hun markeringen. Ook al hebben de honden elkaar nog maar één keer eerder ontmoet. Zelfs de gemoedstoestand van de markerende hond, zit vervat in zijn ‘urninebericht’. Markeringen zijn dus vergelijkbaar met een Facebookprofiel of zelfs met een roddelblaadje. ‘Privacy’ is bijgevolg een vreemd begrip in de hondenwereld.

SUPERIEURE REUKORGANEN

Dat hij al die informatie kan lezen uit één klein plasje, heeft jouw hond te danken aan zijn sterk ontwikkeld reukorgaan. Zo heeft het reukslijmvlies van honden een oppervlakte van 75 tot 150 cm2. Om even de vergelijking te maken: bij mensen is dat slijmvlies slechts 5 cm2 groot. Op ons neusslijmvlies bevinden zich ongeveer 20 miljoen geurreceptoren. Dat lijkt misschien veel, maar bij honden zijn dat er zo’n 120 tot 500 miljoen! Bovendien is er in de hersenmassa van honden maar liefst twaalf procent voorbehouden voor de verwerking van geuren. Bij de mens is dat amper twee tot drie procent. Daardoor kan de hond ook veel meer informatie halen uit geuren, terwijl wij hooguit kunnen detecteren of onze collega zich al dan niet gewassen heeft deze ochtend.

WOEF | 21

GEURENDE MENINGEN

Uw hond ‘denkt’ als het ware in geuren. Een beetje zoals het hoofdpersonage uit de bestseller <I>Das Parfum<I> dus. Behalve water en afvalstoffen, bevat hondenurine ook feromonen: een soort van hormonale geurstoffen. Daardoor geeft een plasje tegen een struik ook informatie vrij over de gemoedstoestand van de hond. Soortgenoten kunnen zo ruiken of hij al dan niet emotioneel stabiel is en kunnen zijn plasje ‘becommentariëren’ door eroverheen te markeren. Zo geeft elke hond zijn ‘status’ mee, om in Facebooktermen te blijven. Vooral reuen laten bij zowat elk paaltje hun kleine boodschap achter, waarop hun ‘volgers’ er hun geurende mening overheen spuien. Urine is dus een waardevol goedje dat slechts in kleine doses wordt vrijgegeven.

Daarom ledigt een hond ’s morgens niet meteen zijn hele blaas. Hij spaart zijn plas op, want hij moet nog de ganse dag berichten kunnen posten en commentaar kunnen geven. Sterker nog, uit onderzoek blijkt dat honden slechts drie tot vier keer per dag ‘echt’ moeten plassen. De overige sanitaire stops dienen enkel voor communicatie.

PLASSEN IN HANDSTAND

Markeren is dus één van de favoriete hobby’s van onze viervoeters.

En hun leuze luidt: hoe hoger, hoe beter! Vooral reuen maken er een echte sport van om zo hoog mogelijk te plassen. Kleine rassen heffen hun poot doorgaans hoger op dan grotere soortgenoten.

Door dat ‘omhoogplassen’ proberen ze zich groter voor te doen voor hun ‘volgers’ dan ze in werkelijkheid zijn. Sommige kleine honden gaan zelfs bijna in ‘handstand’ staan wanneer ze een plasje willen doen. Ook bij het zogenaamde ‘overmarkeren’ kan dit fenomeen hilarische taferelen opwekken. Beeld u maar eens een jack russell in, die de boodschap van een Duitse dog probeert te ‘overkladden’.

Er zijn overigens ook teefjes die hun poot heffen tijdens het plassen.

Dat heeft alles te maken met de ontwikkeling in het embryonale stadium, nog voor de geboorte. Wanneer zo’n teefje in de baarmoeder tussen twee reuen in ligt, krijgt ze een hogere concentratie van het mannelijke hormoon testosteron mee dan wanneer ze tussen twee teefjes zou liggen. Daarom vertonen deze ‘mannelijke teefjes’ lichtjes ander gedrag na de geboorte, waardoor ze ook anders gaan markeren. De voorkeur van honden om zo hoog mogelijk te plassen, kan erg vervelend zijn. Sommige exemplaren willen zelfs niet meer op de begane grond plassen en zijn continu op zoek naar een zo hoog mogelijke stoeprand, paal of struik. Als ze dan toch eens ‘laag’ moeten plassen, proberen ze hun urinevlek alsnog zo wijd mogelijk te verspreiden door al plassende ‘scharrelbewegingen’ te maken. Zo hopen ze hun boodschap toch nog bovenaan in het nieuwsoverzicht te krijgen!

‘OVERMARKEREN’

Het markeergedrag van onze gedomesticeerde viervoeter dient dus niet enkel om het territorium van zijn eigen tuin of dagelijkse wandelweg aan te duiden, maar ook om informatie te vergaren over zijn harige vrienden. Uit een Amerikaans onderzoek blijkt dat honden met een hogere roedelpositie vaker markeren dan hun ‘ondergeschikte’ soortgenoten en dat het ‘overmarkeren’ vooral gebeurt door niet-gecastreerde reuen over de urinesporen van nietgesteriliseerde teven. Dat zouden ze doen om de geur van de teef te maskeren voor andere reuen, zodat ze de ‘buit’ voor zichzelf kunnen houden. Honden die elkaar goed kennen, plassen ook graag samen over andere urineberichten. Dat zouden ze niet uit dominantie doen, maar wel om hun samenhorigheidsgevoel te versterken.

GEUREN LIEGEN NIET

In de hondenwereld wordt niet enkel urine gebruikt om een nieuwe boodschap te verspreiden. Ook ontlasting zit boordevol persoonlijke informatie. Sommige honden doen er alles aan om hun uitwerpselen zo hoog mogelijk achter te laten. Zo zijn er baasjes die bijna dagelijks met het schaamrood op de wangen het dampende ‘Facebookberichtje’ van hun hond uit een struik of af een lantaarnpaal moeten ‘plukken’ met een poepzakje. De anaalklieren scheiden stoffen af die elke hond een unieke geur geeft. Daardoor fungeert de ontlasting een beetje als een identiteitskaart, maar dan wel een met een geurtje aan! De geurstoffen die de anaalklieren afscheiden, kan de hond controleren door middel van zijn lichaamstaal. Een hond die zijn staart hoog houdt en kwispelt, verspreidt zijn geur. Iedereen mag dan weten dat hij in de buurt is. Daarom zal een hond die angstig of onzeker is, zijn staart dicht tegen het lichaam houden of zelfs helemaal tegen de geslachtsdelen aandrukken. Zo probeert hij zich low-profile te houden. We vertelden je al eerder dat honden geuren verspreiden die hun gemoedstoestand weergeven. Soms verraadt de geur van een hond zelfs dat hij ‘liegt’ door middel van zijn lichaamstaal. Zo kan een hond op zijn rug gaan liggen om te doen alsof hij zich onderdanig opstelt, terwijl hij eigenlijk een soortgenoot wil beetnemen. De andere hond zal daar niet altijd intrappen, want ‘ruikt’ soms werkelijk dat hij zich helemaal niet wil overgeven.

SNUFFELSESSIES NOODZAKELIJK

Geur is dus een van de belangrijkste communicatiemiddelen van honden. Een wandeling van een kwartiertje waarbij de hond uitgebreid kan snuffelen, kan uitputtender zijn dan een uur trainen op een loopband. Tijdens het snuffelen zijn de hersenen immers continu in de weer met het interpreteren van informatie. Maar wat doen de meeste baasjes? Zodra hun viervoeter een nieuwe ‘statusupdate’ wil besnuffelen, geven ze een snok aan de lijn. Als honden nooit de kans krijgen om uitgebreid geuren op te nemen, zullen ze ook nooit leren hoe ze deze signalen moeten interpreteren. Bij het uitlaten van jouw hond zijn occasionele snuffelsessies dus minstens even belangrijk als de hoeveelheid lichaamsbeweging!

EVI MAVEAU

WOEF | 22