Alfabet animacji, w świecie filmu animowanego przez dzieci i młodzież

Page 1

Grażyna Skalniak

Alfabet animacji

w świecie filmu animowanego dzieci i młodzieży

Alfabetanimacji

wświeciefilmuanimowanegodzieciimłodzieży

Publikacjanieprzeznaczonadosprzedaży,dostępnanamiędzynarodowejlicencjiCreativeCommons: Uznanieautorstwa-użycieniekomercyjne-Natychsamychwarunkach4.0(CCBY-NC-SA4.0)

Redakcja:GrażynaSkalniak

Teksty:GrażynaSkalniak

Projektgraficzny:GrażynaSkalniak

Fotografie:GrażynaSkalniak,KatarzynaAgopsowicz,AlicjaRożnowska-Szpot,PawełLegutko Wikipedia,NarodoweArchiwumPaństwowe.

Przedsięwzięcie jest realizowane ze środków pochodzących ze „Stypendium Twórczego Miasta Krakowa”

Alfabet animacji

w świecie filmu animowanego dzieci i młodzieży

Świat animacji to odrębny plastyczny kosmos, w którym goszczą inne prawa niż w naszym rzeczywistym.

Animator to ktoś pokrewny czarodziejowi czy alchemikowi, dlatego tak pociąga naszą wyobraźnię.

Z pomocą magicznych sztuczek ożywia w swoich filmach dowolne obiekty, postaci, żywioły wyznaczając ich losy nie w oparciu o prawa natury, lecz prawa wolnych skojarzeń. To fascynuje zarówno dzieci jak i dorosłych.

3

Składam podziękowania wszystkim instruktorom oraz pełnym pasji, wyobraźni uczestnikom warsztatów filmu animowanego za udostępnienie swoich materiałów.

Centrum Młodzieży im. dr. Henryka Jordana

Paweł Legutko

Staromiejskie Centrum Kultury Młodzieży

Beata Milligan, Sylwia Szczepańska – Horoszko

Centrum Kultury Dworek Białoprądnicki-Klub Kultury Przegorzały

Katarzyna Agopsowicz

Centrum Kultury Podgórza-Ośrodek Ruczaj

Grażyna Skalniak

4

Młodzieżowy Dom Kultury Dom Harcerza

Centrum Młodzieży Doktora Jordana

a tu kiedyś było Studio Filmów Animowanych

Klub Kultury Przegorzały

Staromiejskie Centrum Kultury Młodzieży

Ośrodek Kultury Ruczaj

warsztaty filmu animowanego w Krakowie

5

wstęp

Przygotowując publikację dokumentującą dziecięce i młodzieżowe środowisko związane z filmem animowanym odwiedziłam pracownie w krakowskich instytucjach kultury. Rozmawiałam z młodymi autorami animacji poklatkowej, zadawałam im jedno pytanie: dlaczego animacja jest fajna? Większość zwracała uwagę na uroki ożywiania własnych historii. To właśnie swoboda łączenia w obrębie filmu odległych od siebie zdarzeń realnychczyfantastycznychsprawiaim najwięcejradości.

Podkreślali także wagę miłej atmosfery podczas współpracy z koleżankami i kolegami, gdypodczaszdjęćanimują wspólnienarysowanelubwyciętezpapierupostaci,zwierzęta czyrealneprzedmioty.Innibardzolubiąkiedypostaćzekranumówiichgłosem.

Przeglądając album mamy możliwość zajrzeć za kulisy procesu produkcji, obejrzeć przykłady scenopisów, fragmenty scenografii, kadry filmowe, a przez nie doświadczyć kreatywnościmłodychtwórcówwtworzeniuanimowanychhistorii.

Uzupełnieniem całości jest filmoteka oraz kalendarium wynalazków związanych z filmem animowanym.

6

... a gdzie to się zaczęło?

Ustópwawelskiegowzgórza,przyulicyKanoniczej,jednejznajstarszychulickrakowskich, stoją rzędy zabytkowych budynków. Idąc wybrukowaną ulicą mijasz piękne, dekorowane fasady, a reprezentacyjne portale zapraszają na wewnętrzne dziedzińce. Niektóre z nich pamiętają czasy króla Kazimierza Jagiellończyka i kronikarza Jana Długosza. To właśnie tu w 1966 roku w kamienicy pod numerem 18 Kazimierz Urbański rozpocznie organizację Studia Filmów Animowanych filii Studia Miniatur Filmowych z Warszawy. W 1974 roku studiokrakowskiezyskujesamodzielnośćidziałanieprzerwaniedo2006roku.Przezwiele lat na tej ulicy artyści związani z krakowską Akademią Sztuk Pięknych tworzyć będą filmy dla dzieci i dorosłych. Wielu z nich to autorzy znani i nagradzani na międzynarodowych festiwalachfilmowych.

Dziś do mapy amatorów filmu animowanego warto dodać uczestników warsztatów dla dzieci i młodzieży z krakowskich placówek kultury, którzy przez cały rok szkolny w zaciszu pracowni rozsianych po Krakowie, pod opieką instruktorów tworzą animowane historie wzbogacająckulturęmiasta.

8

od czego zaczynamy?

Pracę nad filmem można rozpocząć, kiedy ma się dobry pomysł. Pomysł może przyjść do ciebie w dowolnym czasie. Czasem siedzisz i czekasz, nic się nie dzieje, ta nieszczęsna cisza na początku nie wróży nic dobrego, na szczęście mija. Główny wątek pojawia się niespodziewanie. Ktoś przypomina sobie długi spacer z psem, ktoś inny został właśnie opiekunem kota lub jaszczurki. Z obserwacji własnych zwierząt powstał niejeden film. Są jeszcze tacy, którzy pamiętają przygody radosnego Reksia oraz innych zwierząt i jego właścicieli. Scenarzysta i reżyser Lechosław Marszałek tworząc tę filmową postać inspirował się swoją suczką Trolą. Serial produkowany był przez Studio Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej od lat 70 przez 23 lata!

Warto zatem z uwagą obserwować świat, czasem krótkie spojrzenie przez okno na korony drzew obudzi w wyobraźni szumiący las wypełniony życiem leśnych zwierząt, rzut oka na wodę w butelce przywoła z pamięci obraz piaszczystych plaż, szum fal, statki, odległe wyspy, a fantazja odsłoni nieodkryte lądy, pozostałości po nieznanych kulturach lub zakopane skarby. Ile to razy chcielibyśmy cofnąć się w czasie, by spotkać ciekawe postaci z historii i móc z nimi porozmawiać! Władców, rycerzy, myślicieli, poetów, naukowców, a może postaci z legend czy baśni? Tyle pytań powstaje w głowie, kiedy młody animator zabiera się do pracy: jajo może mieć oczy i uśmiech uroczy? Czy żyrafa może być piekarzem? Czy konie mogą latać? Czy kot może grać na gitarze? Dokąd odchodzą sny? O co poprosić czarodzieja? Czy przedmioty mogą ożyć?

Na zajęciach pytamy nieustannie.

11

Postać do filmu, Centrum Kultury Dworek Białoprądnicki - Klub Kultury Przegorzały

Scenopis obrazkowy do filmu Malarz Staromiejskie Centrum Kultury Młodzieży
Tło do filmu techniką wycinanki, Centrum Młodzieży im. dr. H. Jordana

Kiedy już masz historię, zastanawiasz się: co ona wniesie w życie widza? Jak już znasz odpowiedź,zapisujesznajprościejjakumiesz,samefakty.

Teraz można tworzyć scenopis lub storyboard, to pomoże uporządkować kłębiące się w głowie wątki możliwych filmowych światów. Stanowi wizualny układ zdarzeń, tak jak mają być one widziane przez obiektyw kamery. To z nim wchodzisz na plan zdjęciowy,bygotowąfabułęprzekształcićnaautorskifilmanimowany.

Film animowany to seria obrazów nieruchomych czyli klatek filmowych. Podczas odpowiednio szybkiego ich wyświetlania nasze oko i mózg ulega złudzeniu ruchu, które jest techniczną podstawą ożywienia postaci filmowych. Początkowo było to 16-18 klatki nasekundę,wlatachdwudziestychXXwiekuustalonostandard24klatek/s.Obecniefilmy animowane mogą być realizowane z pomocą nowych technologii 48 klatek/s. filmu. Wszystkopoto,byobrazwydawałsiępłynniejszyibardziejrealistyczny.

Większość filmów powstałych na zajęciach to jednoosobowe realizacje, w których autor sam wymyśla historię, tworzy rysunki, scenografię, reżyseruje i animuje. Zdarzają się też prace grupowe, one wymagają kompromisu i współpracy. Można się wiele nauczyć, doświadczającorganizacjipracynaplaniepodczaszajęć.

16

Scenopis obrazkowy do filmu Miska, Centrum Kultury Podgórza - Ośrodek Ruczaj

Wboksieanimacyjnymmaszdodyspozycjioświetlenie,aparat,komputer.Planujesz kadr, jak porusza się bohater, jaka jest pora dnia, jakie zastosować dekoracje. W trakcie zdjęć ważnyjest przyjęty planfilmowy, czylisposóbkomponowaniaobrazu. Masz do wyboru: plan ogólny odsłaniasz obraz miejsca akcji, a bohater jest wtopiony w plener, plan pełny czyli wycinek planu ogólnego z bohaterem widzianym w całości, plan średni ukazuje postać do kolan, dzięki czemu widzowie dostrzegają detale postaci oraz zbliżenia na twarz bohatera, co umożliwia oddanie emocji. No i trzeba wybrać technikę animacji. Zazwyczaj każda nowa osoba w pracowni zaczyna od techniki wycinanki. Wydaje się być najprostsza, może jednak sprawić dużo niespodzianek, bo animujesz fragment z papieru bezpośrednio pod aparatem. Musisz każdą fazę ruchu ręcznie ułożyć w kadrze. Przygotowane elementy przeznaczone do animacji, przedstawiające na przykład ludzi czy zwierzęta, składają się z kilku oddzielnych, ruchomychczęści,którenależyprzesuwaćwzględemsiebieiwzględemtła.

19

Animacja wycinankowa, Centrum Kultury Dworek Białoprądnicki - Klub Kultury Przegorzały

Klatka z filmu animowanego w technice plasteliny, Centrum Kultury Podgórza - Ośrodek Ruczaj

Technika plastelinowa należydoanimacjiobiektówtrójwymiarowych.Przypracachnad takim filmem, trzeba podjąć najwięcej działań scenograficznych. Trzeba zbudować domy, pokoje, wyposażenie wnętrz, fragmenty lasu, kwiecistą łąkę, piaszczystą plażę albo przestrzeń kosmiczną. Zbudować można wszystko co przyjdzie do głowy. Najważniejszy jednak w filmie jest aktor. Żeby postać była wiarygodna, trzeba stworzyć jej charakter, gestykulację, mimikę. Animacja postaci przypomina pracę z aktorami przy filmie fabularnym. Trzeba zaplanować ruch, emocję postaci, następnie przełożyć to na niezliczoneruchy,któretrzebawykonaćbyjąożywić. Milimetrowymikrokami,kawałekpo kawałkutworzyćkolejnąfazęruchuprzedokiemkamery,to możebudzićzniechęcenie.

Jednak młodzi animatorzy nie ustają w trakcie zdjęć. A to wymaga samozaparcia, postać w zaplanowanej pozycji, wszystko gotowe do zdjęć i nagle bęc, plastelinowa postać przewraca się, a zamiast idealnej pozy fotografujesz upadek. Odkształcona twarz, odklejony fragment. Jeszcze wiele razy naprawisz to i owo zanim przejdziesz do ujęć detali.

Jednym z pionierów techniki lalkowej był Władysław Starewicz. Już w 1912 roku wprowadził do kin Europy i Ameryki film „Konik polny i mrówka”, pierwszą adaptację utworu literackiego, transpozycję znanej bajki Jean de La Fontaine. Na terenie Polski za twórcę pierwszej animacji w tej technice uznaje się Zenona Wasilewskiego. Po II wojnie światowejnakręciłfilmdladzieci "Za króla Krakusa". 22

klatka z filmu w technice rysunkowej, Centrum Kultury Podgórza - Ośrodek Ruczaj

Klasyczna technika rysunkowa w pracowni jest nadal chętnie wykorzystywana przez młodych twórców. Wystarczy podświetlany stół, kartki i coś do rysowania, a także OGROMNE pokłady cierpliwości! Ruch postaci przez poszczególne fazy rysowany jest na oddzielnych kartkach. Za każdym razem trzeba przerysować całą postać, delikatnie zmieniając jej układ ciała w przestrzeni. Do tego, aby animacja wyglądała realnie należy w niej uwzględnić ruch drugoplanowy. Jest to jedna z najbardziej pracochłonnych metod animacji,jednakpozwalanapełnąswobodękreacjiobrazu.

Są także filmy non-camerowe rysowane, bądź wydrapywane bezpośrednio na celuloidowej taśmie filmowej. Można je wyświetlić przy pomocy tradycyjnego projektora, wktórymtaśmaprzesuwasięzjednejszpulinadrugą,aspecjalnalampaoświetlakolejno przesuwające się klatki filmu. Pionierem w tej eksperymentalnej technice był Hans Richter,tworzącynapoczątkuXXwieku.

Inną formą filmu, w którym wykorzystuje się rysunek jest animacja materiałów sypkich. Cukier, piasek, mąka czy kolorowy brokat i dobre oświetlenie pozwalają na malarskie impresje. Pracując w tej technice, także animujesz bezpośrednio pod kamerą, każdą fazę ruchu musisz rylcem, patyczkiem lub palcem narysować w przygotowanym materiale. Pozwala to na miękkie przejścia pomiędzy kolejnymi fazami ruchu, dając duże możliwości wzakresietransformacjijednegokształtuwinny. 24

Przy pracy nad animacją rysunkową, Centrum Młodzieży im. dr. H. Jordana

Animacja w materiałach sypkich, Centrum Kultury Dworek Białoprądnicki - Klub KulturyPrzegorzały

Po zakończonych zdjęciach czeka nas postprodukcja. To etap dodawania efektów specjalnych, montażu klatek filmowych w programach komputerowych oraz udźwiękowienia.Muzykaiefektydźwiękowe:np.skrzypieniepodłogi,odgłosydeszczulub wiatru, ruch ulicy czy odgłosy miasta, młodzi animatorzy nagrywają samodzielnie lub korzystają z otwartych zasobów Internetu. W tym etapie nagrywają także dialogi do filmu, jeśli animowani bohaterowie mają przemówić ludzkim głosem. Wszystkie ścieżki trzeba odpowiedniozsynchronizować,jeśliakceptujemyefektkońcowyzapisujemyplikfilmowy. Gotowy film czeka teraz na widza.

Wszystkie placówki kultury prezentują w ramach otwartych pokazów dokonania młodych filmowców. To doskonała okazja do promocji filmów, połączona z uroczystą premierą. Przybywająnaniątwórcyfilmuizaproszenigoście.

Młodzi animatorzy z krakowskich instytucji biorą także aktywny udział w tworzeniu ogólnopolskiego środowiska skupionego wokół Ogólnopolskiego Przeglądu Filmów Animowanych Tworzonych przez Dzieci “Oko Kalejdoskopu” organizowanego przez CentrumSztukiDzieckawPoznaniu.

27

non-camera, Centrum Kultury Dworek Białoprądnicki - Klub Kultury Przegorzały

Centrum Kultury Młodzieży im. dr. H. Jordana

..bo jak zaczynasz robić filmy, to świat oglądasz inaczej

filmoteka

Warsztaty Filmu Animowanego

Nowe przygody

Smoka Wawelskiego

Animacjaplastelinowa

Jest XXI wiek, Smok Wawelski wciąż mieszkawjaskiniwawelskiegowzgórza.

Używa nowych wynalazków, jedzenie zamawia przez telefon. Niestety skutki takiego żywienia są opłakane. Po konsultacji z lekarzem rozpoczyna trening.

Noc w lesie

Animacjaplastelinowa

Kot i mysz

Animacjaplastelinowa

W gęstym lesie rosło stare drzewo. WśródgałęziswojegniazdomiałaSowa, a w korzeniach mieszkał Nietoperz. Od czasudoczasuwspólniezNietoperzem wybierają się na nocne loty, ale najbardziej lubią spędzać czas czytając książki.

W piwnicy żyje sobie spokojnie mała Mysz. Pewnego dnia do domu wprowadza się biały Kot, który uwielbiagraćnagitarze.Niestetyjego umiejętności nie są wybitne, Mysz postanawia coś z tymi hałasami zrobić.

Centrum Kultury Podgórza - Ośrodek Ruczaj Przygoda

34

Warsztaty Filmu Animowanego

Dziady

Film zanimacjąwycinankową.

Nagrodzony w ramach Oka

Kalejdoskopu

Plastycznie i sugestywnie oddaje atmosferęobrzędówIIczęści"Dziadów"

A. Mickiewicza. Kolejne cierpiące dusze przywołaneprzezGuślarzaopowiadają

poprzez obrazy animowane swoją smutnąhistorię,przestrzegającżyjących przedpowtarzaniemichgrzechów.

Filmy poetyckie

Pomarańcza

Animacjarysunkowa

Poetycka opowieść oparta na transformacji. Kiedy zachodzące nad morzem słońce zamieni się w tytułową pomarańczę rozpocznie ciągnieoczywistychprzekształceń.

Pingwin

Animacjakombinowana

Srogiezimy,ciągływiatrimrózmęczy młodego Pingwina. Sprzedaje dom by udać się w pełną nieoczekiwanych przygód podróż do Afryki. Po drodze spotka nowych przyjaciół, którzy pomogąmuwdrodzedocelu.

Centrum Kultury Podgórza - Ośrodek Ruczaj

35

Warsztaty Filmu Animowanego

Odwiedziny

Animacjarysunkowa

Wsłonecznydzień,głównabohaterka ruszawpodróż.Mijapola,wzgórza,za które chowa się wieczorne słońce. Na miejscedojeżdżarankiemnastępnego dnia. Wysiada przed starym wiejskim domem, na jej powitanie wyjdzie nieoczekiwanymieszkaniec.

Ucieczka

Animacjarysunkowa

Na łąkę pełną kwiatów przybywa młody Pies, który niepokoi żyjącego wśród kwiatów motyla. Biega beztrosko wśród traw do czasu, aż owad mając dość harców nowego znajomego, postanawia pomóc mu odnaleźćwłaścicielkę.

Mleko

Animacjawtechnicewycinanki

Kiedy w wietrzny poranek pijecie mleko w kuchni, trzeba pamiętać, że wtedy wszystko może się wydarzyć, zwłaszcza jeśli rozlane mleko chce namcośpowiedzieć...

Dreszczowiec Centrum Kultury Podgórza - Ośrodek Ruczaj

37

Film animowany

Gigant

Animacjakomputerowa

Wyróżnienie Jury Dziecięcego na festiwaluOkoKalejdoskopu

Miastobudzisiędożycia.Wsłoneczny letni poranek, Gigant wstaje z łóżka. Przeciąga się, gimnastykuje. Nagle otwiera się okno, przez które wchodzi nieoczekiwany gość. Co było dalej wartosamemuzobaczyć.

Żarłoczny Zelluś

Animacjawycinankowa

WyróżnienieJuryDorosłychnafestiwalu OkoKalejdoskopu

Krótka i dowcipna historia o ciągu nieoczekiwanychzdarzeń.

Kot wskoczy na półkę i nieopatrznie strąci butelkę, która spadnie na odkurzacz, wtedy lepiej nie być w pobliżu.

Centrum Młodzieży im. dr. Henryka Jordana

Czy konie potrafią latać?

Animacjawycinankowa

Pewnego dnia Pegaz omyłkowo odwiedza ziemię. Kiedy tak spokojnie przechadza się po łące spotyka Konia, który chce latać. Próbuje różnych sposobów od doczepianych skrzydeł, przez magiczne napoje, bez skutku.

JednakKońnierezygnujezmarzeniai porokuunosisięwprzestworzach.

Filmy fantastyczne

38

Film animowany

Balonowa kradzież

Animacjawycinankowa

Kiedy młody niedoświadczony

chłopiecudajesięwswójpierwszylot balonem wszystko może się, zdarzyć. Trzebamiećzawszewyjścieawaryjne, czypodróżnikotympomyślał?

Filmy przygodowe

Kataklizm

Animacjawycinankowa

Podróżnik pełen nadziei udaje się w swoją wymarzoną podróż. Samolot naglezmieniakurs.Zamiastgorących plażnaHawajach,głównegobohatera czeka wizyta w Parku Jurajskim. Prawdziwegadyidziwnewiadomości todopieropoczątekniespodzianek.

Dziwne miasteczko

Animacjawycinankowa

Cosięstanie,kiedytwójulubionybar studencki jest w remoncie? Nudzisz się i wracasz do domu. Okazuje się jednak, że remont obejmuje także dom, w którym mieszkasz. Hałas skutecznieutrudniacinaukę,aprzed tobą wizyta profesora. Jak to się wszystkozakończy?

Centrum Młodzieży im. dr. Henryka Jordana

39

Pracownia Filmu Animowanego PIKSEL

Papiernik.

Czyli skąd się biorą historie

Pracagrupowa

Animacjawycinankowa

Zastanawialiście się kiedyś kto opiekuje

siępapierem?Ktocoranoprzygotowuje go do lotu, by wieczorem słuchać jego opowieści? To Papiernik, mieszka w pustej wieży i co dzień odkrywa nowe historie.

Krzesło

Pracagrupowa

Animacjaobiektówożywionychi nieożywionych

NagrodanafestiwaluOkoKalejdoskopu

Film inspirowany był twórczością

Normana McLarena. Co się stanie, kiedykrzesłoożyjeibędziewyznaczało własnezasadyużytkowania?

Bąk

Animacjawycinankowa

filmwyróżnionynafestiwalufilmowym "OkoKalejdoskopu"

Krótkaopowieśćomałymbąkuijego przygodachnałące.

Centrum Kultury Dworek Białoprądnicki - Klub Kultury Przegorzały Eksperymenty

40

Pracownia Filmu Animowanego PIKSEL

Mikołajek w szkole

Animacjagrupowa

Animacjawycinankowa

Animacja, wykonaną przez uczestników letnich warsztatów artystycznokulturalnych 2017 na podstawie książki

Gościnny&Sempé "Mikołajek w szkole", dzięki współpracy z wydawnictwem

Znakemotikon.

Teatszyk

Animacjawycinankowa

Kiedy kurtyna się otwiera, cała widownia dech zapiera, wchodzi na scenę akrobatka, salta, szpagaty to mała gratka, za nią powoli zmierza klauniżonglerkatojestto!

Pchła

Animacjawycinankowa

Łamańce językowe, też mogą być świetnym materiałem na film, Znana rymowankawfilmowejodsłonie.

Centrum Kultury Dworek Białoprądnicki - Klub Kultury Przegorzały 41
Adaptacje

Pracownia Filmu Animowanego PIKSEL

Fabryka życia

Filmgrupowy

wramachprojektuEkolokacje

Animacjawycinankowa

Jak wygląda proces odzyskiwania

surowców wtórnych, dlaczego jest to ważne dla nas wszystkich? Wagę segregacji odpadów podkreślają w swoim spocie animowanym młodzi twórcy.

Centrum

Ratujmy ziemię

Pracagrupowa

Animacjakombinowana Ziemia i jej mieszkańcy stoją w obliczu zagłady, czy potrafią zatrzymać postępującą zagładę środowiska? Zmienić swoje nawyki, wdrożyć plan odnowy?

SmokSmog

Pracagrupowa

Animacjakombinowana

Trudny temat zanieczyszczenia środowisk był podejmowany przez uczestnikówzajęćwielokrotnie. Dosadnie zobrazowane szkodliwe działanie środków chemicznych na człowieka i przyrodę, jest przestrogą dlanaswszystkich.

Kultury Dworek Białoprądnicki - Klub Kultury Przegorzały Ekologia

42

Krakowskie Filmowisko

Mój sen o lataniu

Animacjawycinankowa

Ptasie talenty

pracagrupowa

wramachwarsztatówDniaDrzew

Animacjawycinankowa

Zemsta profesora

Animacjawycinankowairysunkowa

Każdykiedyśmarzyłotymbylataćjak ptak. Ile razy składałaś papierowe samoloty? Okazuje się, że taki pojazd wystarcza, by oglądać miasto z innej perspektywy.

Las i drzewa to bardzo ważna część naszejplanety.Musimyoniedbaćbo oczyszczają powietrze, dają cień w upalnedni,adotegosądomemwielu gatunkówptaków.

Pewienprofesorwtrakciewykładu,nie został zrozumiany przez słuchaczy.

Szydzą i śmieją się z jego odkryć, co prowokuje naukowca do tajemniczych eksperymentów.

Fantastyka Staromiejskie Centrum Kultury Młodzieży

43

Tajemniczy ogród

Pracagrupowa

Animacjawycinankowa

Dwójka przyjaciół wybrała się do pobliskiegoogroduzagraćwpiłkę. Naglepiłkazmieniłalotipotoczyłasię w nieznanym im kierunku. Chcąc ją złapać pokonują kolejne przeszkody, które spotykają po drodze, aż stają przed wielką niebieską bramą, co czekaichdalej?

Laleczka z saskiej porcelany

Pracagrupowa

animacjawycinankowa

Filmowy teledysk do popularnej w latach dziewięćdziesiątych XX wieku piosenki, której tekst napisał Jacek Cygan,amuzykęMajkaJeżowska.

Na cztery i na sześć

Animacjawycinankowa

Piosenka, w wykonaniu uczestniczek zajęć filmowych, wraz z animowanym teledyskiem to nowa odsłona utworu

według słów Doroty Geller, z muzyką

Barbary Kwiatkowskiej, harmonizacja orazaranżacjaJanuariuszBizoń

Staromiejskie Centrum Kultury Młodzieży

Filmy muzyczne
44
Krakowskie Filmowisko

Uczestnik zajęć w Centrum Kultury Dworek Białoprądnicki - Klub Kultury Przegorzały

kalendarium

W poszukiwaniu początku filmu animowanego warto wspomnieć pokazy latarni magicznej. Ten prosty aparat projekcyjny rzutował obraz ze szklanych przeźroczy na dowolną powierzchnię. Wyposażony był w soczewkę i źródło światła. Pokazy malowanych na szkle obrazów przyciągały uwagę widzów już w XV wieku. Efekt magiczny pogłębiał się jeszcze bardziej, kiedy zamiast na białej ścianie obrazy wyświetlane były na dymie, albo na lustrach.

W 1877 roku Émile Reynaud skonstruował praksinoskop: urządzenie w formie bębna obrotowego, w którym znajduje się taśma filmowa, co umożliwia widzenie ruchomego obrazu. Początkowo rysował je na papierowej taśmie, później użył taśmy z perforacją, czyli otworami wzdłuż krawędzi, które ułatwiały jej przesuwanie podczas pokazów Teatru

Optycznego. Na jego cześć, dzień 28 października został ogłoszony Międzynarodowym DniemAnimacji,ponieważwroku1892,Reynauddokonałpierwszegopublicznegopokazu animowanegowGrevinMuseumwParyżu.

Do idei pokazów non-camera realizacji filmu bez użycia kamery powrócił w latach 1960 krakowski animator Julian Józef Antoniszczak, który pracował bezpośrednio na taśmie filmowej, m.in. malował, wydrapywał emulsję, przekłuwał taśmę, odbijał na niej grafiki z klocka drzeworytniczego, jego pomysłowość była nieograniczona. W ramach udostępnienia fimów osobom niewidomym wynalazł chropograf urządzenie do skanowania i drukowania odwzorowań dwuwymiarowych obrazów w formie 3D, co pozwalałoodczytaćzpomocądotykuobrazyosobomniewidomym.

49
aeroskop praksinoskop kinematograf wynalazki 50
latarnia magiczna

Do kina, które znamy współcześnie jeszcze długa droga. Wiedzie przez serię wynalazków do rejestracji i projekcji ruchomych obrazów. Pasjonaci pracowali równolegle w różnych częściach świata. Jest wśród nich osławiony Thomas Alva Edison, ale pośród pionierów takich urządzeń jest wynalazca, operator filmowy, reżyser pierwszych filmów z aktorami na ziemiach polskich Kazimierz Prószyński. Był autorem wielu urządzeń związanych z techniką fotograficzną i filmową. W 1894 skonstruował pleograf, który służył do wykonywania zdjęć oraz projekcji nakręconych filmów. Jego wynalazkiem jest aeroskop pierwsza na świecie kamera przenośna o napędzie automatycznym, biopleograf, kinofont i wiele innych. Założył pierwszą w Polsce wytwórnię filmową, kręcił sceny z życia Warszawy, popularyzował także amatorskie kręceniefilmówwśródjejmieszkańców.

Największą popularność zyskał jednak kinematograf braci Lumière. Okazał się

najbardziej praktyczny i funkcjonalny. Już 14 listopada 1896 roku zorganizowano w Teatrze Miejskim pokaz około dwudziestominutowego zestawu filmów. Mieszkańcy

Krakowamoglizapoznaćsięzmożliwościaminowegowynalazku.

Już na początku XX wieku do kin trafiają filmy animowane. James Stuart Blackton

jestautoremkrótkiegotrzyminutowegofilmu Zabawne grymasy śmiesznych twarzy, który wszedł na ekrany kin w 1906 roku. Dwa lata później widzowie mogą obejrzeć

Fantasmagorie film animowany Émile Cohla. Oba filmy zachowały się i można je obejrzećwotwartychzasobachInternetu.

51
kino za kulisami kina Wanda kino Wanda w latach 1930 w tym miejscu stał Cyrk Edison budynek kina Wanda dziś telewizja odbiornik telewizyjny

Mieszkańcy wielkich miast tłumnie odwiedzali nowe miejsca rozrywki. Pierwsze stałe kinowKrakowiedziałałowlatach1907-1912natereniecyrku,międzyulicamiWielopole i Józefa Dietla, nosiło nazwę Cyrk Edisona. Dziś w jego miejscu stoi ogromny gmach

PKO. Warto wspomnieć kina, które powstały w 1912 roku: Kino Wanda, w nowym budynkuzdużąwidowniąnaponad500osób,obiekttenzachowałsiędodziśprzyulicy Gertrudy5orazotwarteprzyulicyStarowiślnejkinoUciecha.Obadziałałynieprzerwanie dokońcaXXwieku.

Innym wynalazkiem, który spopularyzował film animowany była telewizja. W 1897 roku

Konstruktor Jan Szczepanik opatentował prototyp telewizora, telektroskop: urządzenie transmitowało ruchomy obraz w naturalnych kolorach wraz z dźwiękiem, jednak ze względu na koszty produkcji i stopień skomplikowania nie weszło do powszechnego użytku.Dopierood1952ruszyłpierwszyprogramtelewizyjnynadawanycodziennie.

W paśmie wieczornym nadawano pierwsze dobranocki: Jacek i Agatka, Przygody

Gapiszona, Bolek i Lolek. To tylko niektóre imiona popularnych przed laty bohaterów filmowych. Dziś nowa technologia pozwala na digitalizację i cyfrową rekonstrukcję filmów animowanych zapisanych na taśmach filmowych, a wszyscy zainteresowani mogą zapoznać się z bogatym dziedzictwem filmowym. Mimo upływu lat nadal bawią współczesnych widzów, odsłaniając siłę wyobraźni i różnorodną plastykę filmu animowanego.

53

Nakoniecchcęjeszczewspomniećoważnymdlamniepokaziedziecięcychimłodzieżowych filmówanimowanych,któryodbyłsięwKinieParadox.

Do uczestnictwa w wydarzeniu zaprosiłam zespół "Mały Iluzjonista" ze Szkoły Muzycznej I st. im. Mjr. H. H. Baranowskiego działającej w Zespole Szkół i Placówek pn. "Centrum dla Niewidomych i Słabowidzących" w Krakowie pod batutą Marty Dramowicz-Wojtackiej, nauczycielki i dyrygentki. Wraz z uczniami przygotowała wspaniałą ścieżkę dźwiękową do wybranych dziecięcych filmów animowanych, którą w trakcie pokazu można było usłyszeć na żywo. Dla młodych niewidzących widzów przygotowany został blok filmów z audiodeskrypcją.

Była to wspaniała okazja by integrować młodych animatorów i młodych niewidomych, niedowidzącychmuzykówwramachwspólnychtwórczychdziałań.

Jakżeczęstozapominamy,żeobrazymożnaodbieraćzapomocąróżnychzmysłów.

Polecamuwadzewszystkichtoprężnemłodeśrodowiskokrakowskie!

Partnerzy:

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.