Centrepoint of Indonesia, Makassar Witteveen+Bos voert in Makassar supervisie uit op het iconische project Centrepoint of Indonesia. In het wijdverspreide eilandenrijk van Indonesië wordt Makassar aangeduid als de hoofdstad van het oosten en is het een belangrijk knooppunt voor economisch verkeer. Geografisch gezien ligt de stad letterlijk in het centrum van het land. Het project omvat de uitbreiding van een kleine, bestaande landaanwinning langs Losari Beach naar een oppervlakte van 157 hectare. Het project krijgt de vorm van een garoeda, het nationale symbool van het land, en bestaat uit acht eilanden. Na oplevering zal ontwikkelaar Ciputra hier voor commerciële en woondoeleinden vastgoed bouwen. Witteveen+Bos Indonesië is sinds de start in 2015 betrokken bij dit project met de ontwikkeling van het conceptontwerp, opstellen van contractdocumenten en ondersteuning van Ciputra bij de selectie van de aannemer. De landaanwinning wordt uitgevoerd aan de hand van een design and build-contract waarbij de aannemer verantwoordelijk is voor het ontwerp en de realisatie. Voor deze fase zijn het contractbeheer en de supervisie aan Witteveen+Bos gegund. In aanvulling hierop hebben wij van Ciputra opdracht verkregen
voor hydromorfologische studies naar sedimentatie en verbetering van de kwaliteit van het omringende water en monitoring van zetting van de bestaande landaanwinning. Verder is in de voorbereidingsfase het ontwerp van de aannemer beoordeeld. Sinds de start van de uitvoering in april 2017 zijn wij met een team van Indonesische en Nederlandse opzichters aanwezig in Makassar. Daarbij krijgen we technische en contractuele ondersteuning van collega’s van onze kantoren in Jakarta en Nederland. Door de zachte ondergrond die niet ontgraven mocht worden, kent het project bijzondere omstandigheden. De aannemer heeft een innovatief sproeiponton ontwikkeld. Door in dunne lagen te sproeien wordt de belasting op de zachte ondergrond langzaam opgebouwd met als doel dat deze stabiel blijft liggen en niet opzij wordt geperst. Als het nieuwe land aan de wateroppervlakte komt, wordt verder gegaan met het conventionele walpersen. De zandlevering zal doorgaan tot het eind van 2017. Daarna start de grondverbetering, de ontgraving van de kanalen en het aanbrengen van oeverbekleding. De oplevering is gepland voor het vierde kwartaal van 2018. + arjan.de.heer@witteveenbos.com
Schadeonderzoek aardbevingen
Complex vraagstuk met groot contrast tussen ratio en emotie Een aardbeving van 3,6 op de schaal van Richter zette in 2012 de gaswinningproblematiek in Groningen volop in de schijnwerpers. Witteveen+Bos is in 2015 door de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) ingeschakeld bij het schadeonderzoek. In 2016 zijn wij gestart met het grootschalige schadeonderzoek aan woningen naar aanleiding van meldingen in Emmen en de gebieden in Groningen en Drenthe die ver van het epicentrum liggen. Er werden ruim 2.000 adressen bezocht en 34.000 schades onderzocht. ’Ons onderzoek geeft meer duidelijkheid over schade door aardbevingen. Tegelijk zijn er ook nog veel vragen. Veel van de onderzochte schademeldingen lagen relatief ver van het epicentrum van de aardbeving die in 2012 in Huizinge plaatsvond. Dit maakt het een heel ander onderzoek dan voor het gebied dat dichtbij het epicentrum ligt. Naast schadeopnames en bouwkundige beoordelingen, hebben
Witteveen+Bos Nieuws september 2017
wij de bewoners naar hun bevindingen gevraagd. Met de gegevens zijn onder meer data-analyses uitgevoerd. Het gehele proces werd nauwlettend gevolgd door een externe begeleidingscommissie en de Nationaal Coördinator Groningen’, zegt projectdirecteur Theo Salet van Witteveen+Bos. ‘Met onze betrokkenheid werden we onderdeel van een maatschappelijk complex vraagstuk. Wij vonden geen aantoonbare relatie tussen de aardbevingen en de schades in de door ons onderzochte gebieden. Het contrast tussen de ervaringen van bewoners en de resultaten van het onderzoek is dan ook groot.’ ‘We zoeken continu de grenzen op van wat wetenschappelijk mogelijk is en we proberen die te verleggen, samen met andere wetenschappers en organisaties. Eigenlijk staat het wetenschappelijk onderzoek naar dit soort geïnduceerde aardbevingen pas in de kinderschoenen’, vervolgt Theo Salet. ‘Al vanaf het begin van het onderzoek kijken we
ook naar de lange termijn en streven we naar groei van inzicht. Alle bevindingen zijn systematisch verwerkt. Ze kunnen opnieuw tegen het licht worden gehouden als wetenschappelijke grenzen opschuiven en nieuwe inzichten ontstaan. Wij hechten veel belang aan transparantie, de onderzoekresultaten zijn dan ook openbaar gepubliceerd.’ Witteveen+Bos nam het initiatief voor een wetenschapstafel. Deskundigen uit diverse disciplines en vanuit verschillende organisaties denken mee en delen kennis over normen, modellen en wetenschappelijke uitgangspunten voor het onderzoek naar mijnbouw gerelateerde schade. ‘Wetenschappelijke kennis is een van de voorwaarden voor kwalitatief goede besluitvorming. Met dit gremium willen wij bijdragen aan een positieve maatschappelijke ontwikkeling, al is dat misschien pas op langere termijn merkbaar.’ + communicatie@witteveenbos.com