STROOM! Driemaandelijks magazine van CAW Antwerpen
Anders
Met het nieuwe onthaalconcept, Helmut Lotti, Woonbegeleiding Deurne, Linux, Hulpverlening in de Begijnenstraat en nog veel meer...
V.U. Koen De Vylder, Grote Steenweg 169, 2600 Berchem. P916172
juli - augustus - september 2014
Voor we beginnen Anders?
2 binnen de bijzondere jeugdzorg. Vanuit deze ervaring mocht ik werk maken van een meer integrale jeugdhulpverlening. Ik begeleidde de vele werkgroepen waar stakeholders uit de zes betrokken sectoren debatteerden over het kader voor de decreten van integrale jeugdhulp. Een boeiende periode, met vele fundamentele debatten over hoe een samenleving zich dient te organiseren op vragen en noden van gezinnen en jongeren. Later kreeg ik de kans om vanuit het Kabinet Welzijn mee
In het grote huis van CAW Antwerpen zit natuurlijk veel beweging, veel intenties om zaken anders te gaan aanpakken. Een werking die zo dicht bij de noden van
beleid uit te tekenen voor de sectoren van Kind en Gezin, Jongerenwelzijn en het brede veld van het maatschappelijk werk (CAW’s, armoede, vrijwilligers, justitie, …). Deze kabinetservaring maakte mijn ‘werkcirkel’ binnen de jeugdhulp ‘rond’. Het bood me de goesting om uit te kijken naar een nieuwe uitdaging, waar ik met mijn ervaring rond ‘veranderen en pivoteren’ aan de slag kon. Zo werd ik eind 2010 verantwoordelijke van de Karel de Grote-Hogeschool. Ook binnen KdG voeden we het innovatieve denken en focussen we ons op de vraag hoe we wat we vandaag doen, morgen beter kunnen.
de samenleving staat, moet zichzelf voortdurend in vraag stellen: waarom doen we de dingen die we doen? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat we het morgen beter doen? Je eigen handelen in vraag stellen en door collega’s in vraag laten stellen. Openstaan voor inzichten van anderen. Bereid zijn om samen aan innovatie te werken. En zeker ook, met verwondering en interesse luisteren naar feedback van de mensen waar je mee werkt.
Als voorzitter van het CAW huis in Antwerpen, wil ik zorgzaam zijn naar de opgebouwde kennis en ervaringen vanuit de bestaande werkingen. Ik zal de Raad van Bestuur uitnodigen een goede verhouding naar de directie in te nemen. Én de directie uitdagen om met de RvB de juiste strategische gesprekken te voeren….met ‘pivoteren’ als leidmotief!
Anders roept het woord ‘veranderen’ op. Niet, nooit veranderen om te veranderen. Altijd veranderen om het beter te maken, niet om het anders te maken. ‘Pivoteren’ is daarbij een mooi beeld: ronddraaien, bewegen, maar met één voet op de grond. Zo vasthoudend zijn en goed weten wat je niet zal veranderen. Die steun, dat inzicht geeft ruimte om te gaan bewegen.
Als deze houding, deze inzichten, leiden tot ver-andering of beweging, bouw je aan een levende en dynamische organisatie/werking. Ik heb het geluk gehad om binnen de jeugdhulp veel te mogen pionieren, vanuit de vraag: hoe kunnen we wat is beter maken? ‘Beter’ was dan ‘meer afgestemd op dat wat de jongeren/hun ouders vragen’, afgestemd op dat wat hen beter kon helpen. Vanuit mijn opleiding als pedagoog en psychotherapeut stond ik mee aan de wieg van de werkvormen ‘thuisbegeleiding’ en ‘crisishulp aan huis’
Dirk Broos Voorzitter CAW Antwerpen
STRO M STROOM O ! Jaargang 1, nummer 3, juli 2014
4 CAW-praat Wat zou je anders doen als je niet voor CAW Antwerpen zou werken? 6 Onthaal 2.0 Interview met Eva Mangelschots 12 Estafette - Werner Soors Een ketting van inspirerende mensen: van Guido Belcanto via Jakke De Zeeman naar Werner Soors 13 Het woord van Koen Vaste column van onze directeur 14 Straf beeld van onze huisfotograaf Atilla Erdem 16 Achter de gevel van Een kijkje bij Woonbegeleiding Deurne in hun pas verbouwde locatie 22 Zozeddemee Korte nieuwsberichten uit ons CAW 24 De keuze voor Linux Hoe ICT ook anders kan... Wilbert is een believer en legt uit waarom. 26 Het leven zoals het is... Anders werken in een andere wereld: welzijn binnen de gevangenismuren 28 Vraagetaan... Helmut Lotti
3
Colofon Hoofdredactie Wilbert van Cromvoirt Eindredactie Ann Van Pelt, Jasmien Peeters & Steven Van haegenberg Redactie Jasmien Peeters, Steven Van haegenberg, Linda Vuurstaek, Lieve Elst, Ann Van Pelt, Atilla Erdem & Wilbert van Cromvoirt Fotografie Atilla Erdem Illustratie Linda Vuurstaek Vormgeving Wilbert van Cromvoirt Drukkerij EPO En verder véél dank aan Tim Vermast, Marleen Leemans, Dirk Broos, Saar Serrien, Monique Gauquie, Tom Van de Geuchte, Fateh Grges, Ilse Broeckaert, Nicola Dinoia, Koen De Vylder, Helmut Lotti (en Silvie), Werner Soors, Leen Pynaerts, Dave Vanderplas, Sabine Van de Velde, Eva Mangelschots, het team van Woonbegeleiding Deurne, Kathleen en de STAP-afdeling van Emmaüs Reacties, in- of uitschrijvingen stroom@cawantwerpen.be
Steun de werking van ons CAW! We hebben het hard nodig.
Giften, legaten en schenkingen zijn bijzonder welkom! Vanaf 40 euro krijg je een fiscaal
attest. Je steun is welkom op BE93 7775 9057 3967 (BIC: GKCCBEBB)
4
Wat zou je anders Alsdoen? je niet voor CAW Antwerpen zou werken?
Saar, JAC Plus
Monique, Beleidsteam
Tom, Taalfabet
“Als ik het verhaal in woorden kon vertellen, hoefde ik niet met een camera te sjouwen.” (Lewis Hine, Amerikaans socioloog en fotograaf).
Was ik geen kind van ’68 – waardoor ik voorbestemd was iets ‘sociaals’ te doen – dan was ik wetenschapper geworden, gespecialiseerd in kosmologie. Ik heb een grenzeloze interesse voor het ontstaan en de structuur van het heelal. Ik bijt me vast in lectuur over Einsteins relativiteitstheorie en kwantumfysica.
Ik was 22, jong, onbezonnen en op bezoek bij Ans, toen al de vrouw van mijn leven. Zij was op Erasmusstage in Lapland. Geef mij een berg met veel sneeuw en ik herleef!
Door de stad slenteren met de camera, op zoek naar details, interessante mensen, gestructureerde gebouwen, toevallige situaties, … . Beelden kunnen mij zo prikkelen dat ik met de duizenden verhalen van de JAC-jongeren onze stad zou willen schetsen. Creativiteit troef. Ik sjouw wat rond met mijn camera.
Maar ook geschiedenis is mijn dada. En als beide samenkomen, zoals in Oerknal en Code van Simon Singh, dan ben ik lezend even weg van de wereld. ’s Morgens de krant, in bed een Scandinavische thriller of historische roman, op het strand in Rhodos Ulysses van James Joyce (helemaal uitgelezen!)… Mijn interesses zijn breder dan de dag lang is. Dat is mijn probleem! Ooit volgde ik een basisopleiding bibliotheekmedewerker. De bib is mijn tweede thuis. CAW Antwerpen en Permeke: nieuwe fusie?
Met onze laatste centen gingen we op husky-tocht. En toen ik van Ludvig, onze musher (of hondenmenner), het ‘stuur’ mocht overnemen, wist ik: dit kan ik wel gewoon worden! Daar zo, met 12 honden, glijden in alle vrijheid en ongereptheid. Ludvig vertelde over zalig maar hard werk. Hij was dringend op zoek naar versterking. ‘Zin om een jaartje te blijven?’ Een verscheurende keuze: ratio versus hart. Het verstand haalde het… Nu, gelukkig met wat ik al heb bereikt, timmer ik verder aan mijn weg in CAW Antwerpen en aan mijn grootste uitdaging: ‘papa zijn’. En heel soms ben ik ook weer even die Laplandse musher in de eindeloze sneeuw…
Als ik moest kiezen om een andere job buiten het CAW te doen, dan zou ik iets helemaal anders gaan doen. Omdat ik woon en werk in Antwerpen, passeer ik regelmatig de diamantwijk, één van de drie belangrijkste diamanthandels in de wereld. Ik heb helemaal geen ervaring in deze sector maar ik wil er graag veel over leren: Hoe wordt de waarde van diamant en goud ingeschat en waarom zijn ze zo duur? Hoe kan ik het onderscheid tussen echte en valse diamanten maken? Hoe kan ik goud en diamant bewerken tot juwelen? Wat is het verschil tussen wit en geel goud? Enzovoort.
22 Jaar geleden rolde ik op organische wijze de sociale sector in. Maar omdat mijn interesses breed zijn, is hulpverlening alleen niet genoeg voor mij. Ik ben steeds op zoek naar verrijking daarbuiten. Naast creativiteit heeft ook groen mij wat dat betreft altijd aangetrokken. Bloemen en planten zijn voor mij een rustgevende tegenhanger van hulpverlening. Nu werk ik deeltijds in de bloemenwinkel van het Centraal Station, schuin tegenover mijn werkplek op het CAW. Met bloemen werken geeft instant bevrediging. Het resultaat komt onmiddelijk na de actie. Je ziet aan iemands gezicht of hij of zij blij is of niet. Bij hulpverlening is dat helemaal anders.
Wat ik hier nu droom is natuurlijk pure fantasie. Maar als ik een grote diamant- en goudhandelaar zou zijn, zou ik het CAW zeker niet vergeten!
De twee jobs brengen voor mij dus evenwicht, terwijl ik ze beide vanuit dezelfde intentie probeer te doen: oprechte aandacht geven. Of - met het risico melig te klinken: liefde geven.
Fateh, dienst Communicatie & IT
Ilse, Outreachteam
5
Ik werk 13 uur per week in de Biekorf. Dat is een mooie afwisseling, want tijdens de dag ben ik meestal alleen in mijn atelier aan het schilderen. Momenteel werk ik aan een serie over plekken uit mijn herinnering, vermengd met indrukken uit mijn dagelijkse leven. Sommige perioden geef ik workshops of ben ik bezig met andere creatieve projecten. Als ik niet voor de Biekorf zou werken zou ik vier maanden per jaar in het zuiden van Italië willen verblijven. Daar heb ik een klein huisje met een adembenemend zicht op een vallei. Daar zou ik schilderen, fotograferen en tuinieren. Albanië, Griekenland en Macedonië zijn niet zo ver van daar en die mooie landen zou ik graag leren kennen.
Nicola, De Biekorf (foto: Noortje Palmers)
6
6
Onthaal 2.0 Interview met Eva Mangelschots We trappen een open deur in door te stellen dat ieder CAW de ambitie koestert om toegankelijk te zijn voor iedereen met een hulpvraag. Een breed onthaal met een lage drempel heet dat. Een deur waar men kan aankloppen als het leven aan het welzijn knaagt. Vanuit de vaststelling dat het onthaal van CAW Antwerpen de toevloed aan hulpvragen niet meer kwalitatief kon behandelen, brainstormden medewerkers al voor de fusie over een nieuwe invulling van deze kernopdracht. Onthaal kan men immers op verschillende manieren organiseren. Een nieuwe visie kan echter pas vruchtbare grond vinden als ze van onderuit gedragen wordt. De aanzet hiertoe schreef directielid Eva Mangelschots neer in een visietekst. Stroom! sprokkelde verdere duiding bij Eva. Om het ijs te breken: hoe was uw onthaal binnen het nieuwe directieteam? Mijn onthaal was erg positief! Ik ben dan ook goed omringd door twee wijze en ervaren mannen. We focussen ons ieder op enkele specifieke domeinen. Ik krijg van mijn collega’s voldoende ruimte om me te ontplooien in mijn nieuwe functie. Uiteraard kan ik altijd beroep doen op de goede raad van Gie en Koen. Naast psychosociale begeleiding en algemene preventie is onthaal een derde kernopdracht van ieder CAW. Was een nieuwe visie op onthaal noodzakelijk? Onthaal is inderdaad geen nieuw gegeven voor CAW Antwerpen. De drie vroegere CAW’s hadden verschillende onthaalpunten, denk maar aan het Algemeen Onthaal op de Vrijdagmarkt, het onthaal voor slachtoffers, eerste hulp bij detentie, enzovoorts... Allemaal vormen van onthaal die reeds bestonden. De visietekst vertelt dus zeker geen geheel nieuw verhaal, aangezien er voorheen al enorm veel werk verricht is. Voor de fusie is er ook al nagedacht over hoe we onze onthaalopdracht binnen CAW Antwerpen beter kunnen afstemmen op elkaar en op de noden van deze tijd.
7
8
Eva Mangelschots
Welke actuele noden zijn bepalend geweest om de onthaalopdracht te herorganiseren? We stelden al jaren vast dat we hier in Antwerpen voor een onmogelijke onthaalopdracht staan. Voor onthaalmedewerkers in de uiteenlopende deelwerkingen was het meer en meer dweilen met de kraan open. De grote toevloed aan vragen zorgde voor wachtlijsten, aanmeldingstops en het beperken van open onthaalmomenten. Het Algemeen Onthaal op de Vrijdagmarkt bijvoorbeeld raakte meer en meer dichtgeslibd, vooral omwille van het aanzuigeffect op kwetsbare groepen. In hoofdzaak zijn dit dak- en thuislozen en slachtoffers van intrafamiliaal geweld. Voor de Vrijdagmarkt betekende dit dat zij hun basisopdracht, namelijk een breed onthaal zijn voor iedereen met een welzijnsvraag, niet meer konden waarmaken. Maar dit dichtslibben zagen we eigenlijk op alle fronten, ook bijvoorbeeld bij het onthaal van de Vluchtelingenteams voor mensen zonder papieren. Vanuit het beleid hebben we dan een krachtig signaal gegeven aan het kabinet van Welzijn van minister Jo Vandeurzen: “Met de middelen die we vandaag hebben, krijgen we onze laagdrempelig onthaalopdracht eenvoudigweg niet rond.”
Wat was de reactie van het Kabinet van Welzijn? Zoals dat gebruikelijk gaat, komt er dan een onderzoek. In 2012 heeft het kabinet Vandeurzen de opdracht gegeven aan Koen Hermans (KU Leuven), Master in het Sociaal Werk, om de opdracht en de context van de eerstelijnshulpverlening in Gent, Antwerpen en Brussel in kaart te brengen. Hij heeft specifiek het aanzuigeffect van kwetsbare groepen binnen het onthaalgegeven onder de loep genomen in deze steden. Wat heeft Hermans met dit onderzoek aangetoond? Koen Hermans heeft in feite vooral bevestigd wat we al een tijdje aanvoelden: dat we met de huidige middelen de onthaalopdracht niet gerealiseerd krijgen. De onderzoekscijfers zijn dus wel ontstellend maar niet onverwacht. Zo is de schoolse achterstand in het ASO in Antwerpen maar liefst 40%. Ook de cijfers rond jongerenwerkloosheid zijn schrijnend. Onze stad verkleurt én verarmt. De resultaten illustreren verder hoe vroeg in een mensenleven de sociale kwetsbaarheid om de hoek loert. Hermans’ onderzoek onderstreept ook dat Antwerpen als grootste en meest dichtbevolkte Vlaamse stad een sterke aantrekkingspool is voor kwetsbare mensen. Daarbij is Antwerpen ook omringd door kleinere steden en gemeenten die eveneens het uitdijende effect van de stedelijke problematiek voelen. Je verwacht ook dat een stad als Gent qua cijfers kort achter Antwerpen komt. Maar blijkt dat Genk en Oostende daar nog tussen zitten. Dat de huidige middelen ontoereikend zijn, wisten we al maar dit wordt in het onderzoek dus bevestigd. Onthaal is een kernopdracht voor ieder CAW die je regionaal anders kan invullen. Hoe wordt dit de komende jaren voor Antwerpen uitgewerkt? Eén centraal onthaal, het zogenaamde vuurtorenmodel, is ontoereikend voor een stad als Antwerpen. Uit het denkwerk dat -voorafgaand aan de fusie- in de werkgroep onthaal is verricht, is onder meer naar voor gekomen dat we veel meer decentraal op wijkniveau moeten gaan werken. Want in de praktijk heeft elke wijk een andere behoefte. De noden in de wijk Antwerpen-Noord zijn heel anders dan die in pakweg wijk Kiel Kwam de aanbeveling naar een wijkgericht onthaal ook uit het onderzoek van Hermans? Uit het onderzoek kwam naar voor dat CAW Antwerpen een synergie tussen de twee gangbare modellen, het vuurtorenmodel en het wijkgerichte model, kan ontwerpen. Let wel, de beweging naar een meer wijkgericht
onthaal staat los van onze vraag naar meer middelen. Die vraag blijft. In welke vorm zal het vuurtorenmodel blijven bestaan? De vuurtoren blijft voor een aantal zaken: 1 centraal telefoonnummer, 1 mailadres, 1 chatkanaal. Één duidelijk digitaal punt dus. We willen ons als CAW blijven profileren op een herkenbare manier. Maar dat is dus het digitale verhaal, geen interpersoonlijk verhaal. Het persoonlijke onthaal verhuist dan naar de wijken? Op het persoonlijke verhaal zijn er twee sporen die we volgen. Het eerste spoor is wijkgericht: in elke wijk als CAW aanwezig zijn, samen met de lokale sociale partners. Een soort wijkwerking over de grenzen van het CAW heen dus. En niet alleen onthaal bieden maar uiteraard ook preventief blijven werken en mensen begeleiden. We moeten eerst de geesten zo rijp krijgen dat iedereen gelooft dat je wijkgericht meer mensen kan bereiken en op een gezonde manier kan inspelen op hun hulpvragen. Vervolgens is het de bedoeling lokale netwerken te vormen met partners die dit verhaal mee ondersteunen. Als tweede spoor zien we onthaal als een mentaal construct, zoals dat in de visietekst wordt omschreven. Dit wil zeggen dat iedere hulpverlener in staat moet zijn om aan vraagverheldering te doen. We pleiten er dus voor ook de meer gespecialiseerde deelwerkingen toegankelijker te maken voor mensen met een hulpvraag. Eigenlijk gaan we ervan uit dat elke CAW-medewerker in staat is om mensen wegwijs te maken. Dat impliceert ook kennis van de sociale kaart en dus weten waar iemand terecht kan voor de juiste hulp. Dat is zeker een mentaliteitswijziging die zal moeten groeien en die we ook als organisatie moeten ondersteunen. Hoe kunnen we ons als CAW voldoende blijven profileren in een (onthaal)aanbod dat meer ingebed zal worden in een intersectoraal/buurtgericht gegeven? Intersectoraal werken staat niet gelijk aan het opgeven van je identiteit als organisatie. Samenwerken kan op heel veel manieren. Dat kan bijvoorbeeld door als CAW deelwerking in een wijk een netwerk te vormen met partnerorganisaties zoals het wijkcentrum van het OCMW, een team van Kind en Gezin en zelfs met een school in de wijk. Anderzijds kan samenwerken net zo goed betekenen dat je in één team met verschillende partners de krachten bundelt. Kijk maar naar het Kruispunt
in Kalmthout. Daar werken we als CAW in één ploeg samen met partners als de geestelijke gezondheidszorg, de psychiatrie en Openluchtopvoeding. Niemand rond de tafel is er bezig met het zich profileren als organisatie. Gezamenlijk hebben de partners hetzelfde doel voor ogen: de expertise bij elkaar brengen om degelijke hulp te bieden bij eerste vragen van bewoners in de zorgregio. Kwalitatief eerstelijnswerk is ons handelsmerk als organisatie en daarvoor zal men ons als partner altijd blijven aanzoeken. Het is dus niet nodig om ons zorgen te maken over onze profilering als CAW. Zijn we als CAW de rol van Samenlevingsopbouw niet aan het overnemen met het onthaal op wijkniveau/de wijkteams? Hoe blijven we bij onze leest? Allesbehalve. Samenlevingsopbouw is net als zoveel andere organisaties in de stad al actief op wijkniveau, dus ze zijn in de verdere ontwikkeling van het wijkgericht werken een belangrijke partner. Hun corebusiness is echter niet de hulpverlening. Die van het CAW wél. Met onze drie decretale kernopdrachten preventie, onthaal en begeleiding, maken wij de cirkel mooi rond. We helpen mensen nog voor ze in moeilijkheden terecht komen om problemen te vermijden. En met zij die het al moeilijk hebben proberen we naar oplossingen te zoeken. Samenlevingsopbouw heeft een traditie in het signaleren van structurele problemen en in het werken met achtergestelde groepen in de samenleving. Ze zijn dus sterk aanvullend op wat wij als CAW doen. Waar wij vaak vertrekken vanuit een individuele of een gezinssituatie, kijkt Samenlevingsopbouw door de bril van een gemeenschap, een groep mensen of een wijk. Dat is dus complementair en biedt mooie kansen tot samenwerking. Hartelijk dank voor de verhelderende toelichting! Steven Van haegenberg Meer lezen? http://cawantwerpen.be/visietekst-onthaal
9
10
Estafette
Een vaste rubriek over inspiratie en drijfveren op het werk. Iemand vertelt daarover en verwijst ons door naar iemand die hem/haar inspireert. Zo ontstaat een ketting van inspiratie. Jakke De Zeeman verwees ons door naar Werner Soors.... Werner Soors en Jakke de Zeeman ontmoetten elkaar in een Antwerpse bruine kroeg in de jaren 70. “Jakke is een goeie vriend gebleven” vertelt Werner ons. “Iemand die je niet veel ziet maar als je hem ziet, ben je écht blij hem gezien te hebben”. Werner neemt de estafettestok met plezier over. In zijn sprankelend levensverhaal borrelt de sociale gedrevenheid al gauw naar de oppervlakte.
Waar ik in Nicaragua mijn handen vuil maakte, doe ik nu onderzoek en geef ik les. De laatste drie jaren werk ik onder andere in Zuid-India. Binnen een onderzoeksproject over sociale uitsluiting proberen we aan de andere kant van de wereld ervaringsdeskundigen in te zetten om de toegang tot gezondheidszorg te verhogen. Al veranderen we de wereld er niet mee, “point n’est besoin de réussir pour perséverer” zei Willem de Zwijger.
Werner: Ik ben opgegroeid in een arme arbeiderswijk in Borgerhout. In de lagere school zat ik met jongens in de klas die naar mijn aanvoelen veel slimmer waren dan ik, maar ze bakten er hoegenaamd niets van. We zijn met drie jongens van de klas doorgestroomd naar het middelbaar. Toen vielen ook de twee anderen weg en begon ik me voor het eerst vragen te stellen over gelijke kansen. Na mijn middelbaar ging ik geneeskunde studeren met het idee om er in Latijns-Amerika iets nuttigs mee te kunnen doen.
Wie krijgt van u de estafettestok? In de periode dat ik in Nicaragua werkte, heb ik een paar benefietconcerten in Antwerpen georganiseerd om het project te ondersteunen. Degene die me toen het meest geholpen heeft, is Wannes Van de Velde. Helaas is hij er niet meer. Aan wie ik verder veel te danken had voor het eerste benefiet, is Paul Schyvens, vandaag nog hyperactief in de Roma. Voor zo’n man doe ik mijn pet af: weinigen in de culturele wereld zijn zo trouw aan hun sociale principes.
Met een contract van twee jaar als tropenarts ben ik vertrokken naar Nicaragua. Uiteindelijk heb ik er 16,5 jaar gewoond en gewerkt. Mijn goede vriend en acteur Walter Lotens beschreef me ooit als een “Far West dokter”. Een rare term, maar dat was ik misschien wel. Ik leefde tussen arme mensen in een veeboerenstreek. En ik heb van hen veel geleerd, voornamelijk dat je door samen te werken met heel weinig toch veel gedaan kan krijgen. Hoe bent u terug in België beland? Toen mijn dochters 11 en 12 jaar waren, zijn we teruggekeerd naar België. Ik wou hen meer onderwijskansen bieden dan het leren groeten van de nationale vlag en bidden. Met welgeteld 250 dollar kwam ik terug. Gelukkig ben ik - eenmaal terug in België - met mijn gat in de boter gevallen: met een studietoelage kon ik een master in de volksgezondheid behalen. Sindsdien werk ik op het departement volksgezondheid aan het Tropisch Instituut, waar ik me heb toegelegd op de sociale determinanten van gezondheid.
Lieve Elst
Werner Soors
Het woord van Koen Cello Ik had de dwarsfluit en de mondharmonica al geponeerd voor dit woord van…, dus was het nu aan de hoofdredacteur van Stroom! om een instrument ter inspiratie op te geven. De Cello, zei hij, dat is mijn liefste instrument. Cello en sociaal werk, niet zo’n simpele opdracht. Omdat wij - de oudere jongens onder ons toch - Cello’s meestal associëren met de dijen van lieftallige freules die zo’n stuk hout met snaren bevallig omknellen en er dan al strijkend de meest weemoedige melodieën aan ontlokken. Oh was ik maar een Cello! Toch heb ik hem gekend, de dakloze met de Cello. Jean Philippe was zijn voornaam en er kwam nog wat adellijks achter, ‘d’ici et de là’, ik weet het niet meer juist. 19 Jaar was hij toen en hij woog minstens 120 kilo, ik heb nooit meer zo’n vettig haar gezien en zijn visbokaalbril maakte hem niet mooier. Hij was door de politie afgezet aan de St. Niklaasplaats. Een verborgen plek in het hart van de stad waar wij mochten crisisopvangen. Hij was opgepikt voor de statie op het Astridplein, buitengezet uit een psychiatrie, zoals hij daarvoor al buitengezet was in talloze jeugdinstellingen. Ik vrees dat de exacte terminologie als autisme spectrum stoornis, borderline, psychose of schizofrenie toen niet tot ons pioniersvocabularium behoorden, ’t zal meer in de richting van ‘zo zot als een achterdeur’ gegaan zijn, maar hij was welkom, … even toch. Niemand durfde Jean Philippe zijn cello afpakken, alhoewel dat niet zo’n handig attribuut is. Een uiteengeschoven dwarsfluit en zeker een mondharmonica kunt ge in die plastic zak vol onbetaalde rekeningen, onvers goed en verschraalde tandpasta meezeulen als ge nergens thuis hoort, maar een cello, in zo’n koffer… Ik heb met de Maman gebeld. Die zei ‘on vous paye n’ importe qoui’ als ge maar zorgt dat hij niet terug naar huis komt, ’il est dangereux!’ En ze had wel een beetje gelijk. Jean Phillipe was toen gebeten om de cellosuites van Bach in zijn vingers te krijgen. Dus hij oefende dag en nacht, tot afgrijzen van de andere bewoners van het opvanghuis. Conchita die met haar vier kinderen in de kamer ernaast sliep, zegde met Ecuadoriaanse ernst: ‘I will kill him if he doesn’t stop’. Hij heeft dan een zware kristallen asbak naar het hoofd van een collega gesmeten, omdat zij zei dat hij echt, écht, éécht moest ophouden. En de politie is hem terug komen halen. Jean Phillipe is toen gecolloqueerd, dat ging nog te vlot in die tijden. Een paar weken later belde de Maman hysterisch ‘ils on tué mon fiston!’… ook gecolloqueerd trouwens, de Maman.
11
Maar toch was er ook die laat zomerse septemberavond. Jean Phillipe speelde, op zijn eerste nacht bij ons, de stervende zwaan van Camille Saint- Saëns. Cello-solo onder het beeld van Sint Niklaas, naar wie het pleintje genoemd werd. Hij was echt niet de enige die het niet droog kon houden. A dio Jean Philippe met de Cello
14
Achter de gevel van...
...Herentalsebaan 74 Deze rubriek duikt traditiegetrouw achter de faรงade van een CAW-deelwerking, op zoek naar de dagelijkse bedrijvigheid. Deze editie trok Stroom! naar de Herentalsebaan 74: Woonbegeleiding Deurne heeft er onlangs zijn nest gerenoveerd. Net als de laatste aprilse grillen arriveren we wat later dan gepland. Onderweg nog heel even schuilen voor wat misschien de kortste regenbui ooit was. De hernieuwde gevel met hoge ramen blinkt nog na van de regen wanneer we, net als de nieuwsgierige voorjaarszon, onze weg naar binnen vinden. Ontbijtreceptie Bij een dienst Woonbegeleiding denk je misschien aan een loket waar je kan langsgaan met vragen over wonen. Of aan een team van sociaal werkers die helpen zoeken naar een gepaste woning. De 7 Woonbegeleidingsdiensten van CAW Antwerpen varen echter onder een andere vlag, elk in hun eigen wijk of stadsdeel. Woonbegeleiding zet namelijk wijkgericht in op het welzijn van mensen die het moeilijk hebben om zelfstandig te wonen. Het team in Deurne telt negen woonbegeleiders. Tom en Jan gidsen ons doorheen het huis, dat maar net terug haar deuren heeft geopend. Op 26 april 2014 werd het gerenoveerde pand plechtig ingehuldigd met een ontbijtreceptie. De benedenverdieping heeft duidelijk de grootste transformatie ondergaan: een hangar is omgebouwd tot een ruime groepsruimte met nieuwe keuken en twee gesprekslokalen.
15
Wekelijks leefgeld Tijdens onze rondleiding vragen we aan collega Tom wat Woonbegeleiding precies inhoudt: “Mensen die het moeilijk hebben om zelfstandig te wonen worden individueel begeleid op een aantal levensdomeinen. Dit kan bijvoorbeeld op administratief of financieel vlak zijn. Vele van onze cliënten volgen budgetbeheer, wat wil zeggen dat hun centen beheerd worden door hun vaste woonbegeleider. Zo wordt er iedere maand een deel van hun inkomen voorzien voor de afbetaling van eventuele schulden en krijgen ze daarnaast wekelijks leefgeld voor boodschappen en dergelijke. Verder bieden we ook psychosociale steun en werken we met een aantal van onze mensen rond de uitbreiding van hun sociaal netwerk.” Tom vertelt ons ook dat er voor de meest complexe schulddossiers beroep wordt gedaan op de dienst Schuldbemiddeling. Begeleidingen gebeuren altijd op maat van de cliënt en worden dus voor iedere persoon wat anders ingevuld. Doorheen huisbezoeken of afspraken op de dienst zelf wordt alles stapsgewijs opgevolgd. Woonbegeleiding stelt de hulpvragen van de cliënt centraal en zoekt samen met hen naar een oplossing voor specifieke problemen. Binnen team Deurne is er ook een aparte dienst Preventieve Woonbegeleiding voor cliënten die een dreigende uithuiszetting uit hun sociale woning boven het hoofd hangt. Dit zijn korte trajecten van ongeveer zes maanden. De aanleiding is vaak een huurachterstal, een burenruzie of overlast. Preventieve Woonbegeleiding treedt dan op om de geschillen met de sociale huisvestingsmaatschappij uit te klaren (vb. de huurachterstal af te lossen) en een effectieve uithuiszetting te vermijden.
16
Jaarlijkse wijnactie Sommige woonbegeleidingsdiensten zetten ook in op activiteiten in groep. Bij het team van Deurne is dit groepsaanbod erg uitgebreid. Het doel is hierbij om mensen samen te brengen en te verankeren in de buurt. Begeleidster Wendy onderstreept het belang hiervan en graaft met ons nog wat dieper in de geschiedenis van deze dienst: “We organiseren met de mensen laagdrempelige activiteiten en laten hen zoveel mogelijk zelf het initiatief nemen. Zo is er een zelfsturend team opgericht dat uitstappen bedenkt en organiseert: naar zee, een daguitstap naar Bokrijk, een stadsbezoek aan Gent. Waar nodig ondersteunen we hen. Met de opbrengst van onze
Tom Dierckxsens
17
jaarlijkse wijnactie brengen we extra geld in het laatje. Iedere dinsdagvoormiddag hebben we een groepsmoment waarbij de bezoekers elkaar kunnen ontmoeten. Daarnaast organiseren we iedere eerste zaterdag van de maand een ontbijt en koken we twee keer per maand op donderdag. We willen maandelijks ook een filmavond organiseren. Verder heeft onze collega Jan drie jaar geleden met enkele cliënten de wandelclub “De Ankerstappers” opgericht. Naast hun wekelijkse wandeling gaan zij dit jaar zelfs een week naar Frankrijk op wandelvakantie.” Rijke geschiedenis Ook het woonbegeleidingsteam van Deurne heeft een boeiende ontstaansgeschiedenis. Wendy licht deze in een notendop toe: “Onze dienst hier in Deurne bestaat dit jaar al 30 jaar en heeft een rijke geschiedenis die startte bij vzw Het Anker. Deze organisatie is in het leven geroepen door romanschrijver Erik Vlaminck (ooit nog voorzitter van CAW Metropool, nvdr). Hij wilde mensen uit de residentiële, psychiatrische opvang ondersteunen. De overgang naar volledig zelfstandig wonen is voor velen van hen te bruusk. Het Anker hielp deze mensen bij de grote stap van een residentieel leven naar een zelfstandig leven. Nu nog komen heel wat van onze mensen uit de psychiatrische hulpverlening.” Vele jaren en fusies na haar oprichting in 1984 is Het Anker nu Woonbegeleiding Deurne geworden. De witte muren in de nieuwe ontmoetingsruimte en keuken missen nog wat prikborden en foto’s maar die inkleding wil men aan de bezoekers zelf laten. Het gebouw mag dan wel grondig gerenoveerd zijn, de corebusiness en het maatwerk hebben de tand des tijds gelukkig overleefd! Steven Van haegenberg
Zozeddemee
Poster voor je raam Het EHBJ-team stuurt je als bijlage bij dit magazine een poster om jongerencoaches te werven. Ze vragen je de poster goed zichtbaar voor je raam te hangen. Ze zouden daar bijzonder blij mee zijn!
Crisisteam -18 is verhuisd naar Deurne Sinds half juni heeft het Crisisteam -18 een nieuwe werkplek: de Cornelis Schutstraat in Deurne. De vorige locatie aan het Astridplein - gedeeld met het Outreachteam - werd te klein. Het pand in Deurne bleek een prima alternatief met voldoende ruimte. Behalve het adres, verandert er verder niets aan de contactgegevens van het Crisisteam -18.
LeegStroom! Voor de redactie van Stroom! is het een gigantische aderlating, maar voor henzelf is het natuurlijk bijzonder fijn: Steven en Lieve hebben allebei een nieuwe uitdaging gevonden buiten CAW Antwerpen. Lieve verlaat ADAM en gaat aan de slag bij de sociale dienst van de jeugdrechtbank. Steven laat het Homieproject los en wordt coรถrdinator van een inloophuis van een vereniging waar armen het woord nemen in Mechelen (zijn woonplaats). Stroom! verliest hiermee twee van zijn sterkhouders. In de redactieraad waren juist zij de meest enthousiaste leden die ook nog eens de meeste artikels schreven. We zijn Lieve en Steven super dankbaar dat zij Stroom! op hun gedreven en aanstekelijke manier mee hebben gelanceerd. Als we Stroom! een succes mogen noemen, is dat mede dankzij deze twee toppers! Maar de redactie blijft uiteraard niet bij de pakken neer zitten. Bij deze roepen we alle schrijfgrage medewerkers van CAW Antwerpen op mee te werken aan Stroom! We hebben je nodig! We kijken uit naar je mail op stroom@cawantwerpen.be.
18
Steven Van haegenberg en Lieve Elst
‘Een mens sterft niet wanneer hij moet maar wanneer hij kan’ Gabriel Garcia Marquez
Bedankt Jet! We zullen je missen.
Nieuwe naam Welzijnszorg Ons Vrouwenopvangcentrum in Boechout luistert al meer dan 30 jaar naar de naam “Welzijnszorg”. Niet meer, want sinds 1 juli heeft de werking een nieuwe naam: Ohana. Die nieuwe naam betekent ‘gezin’ in het Hawaiiaans. Het wortelt dus in een Polynesische oercultuur waar het gezin nog een heel hoge waarde heeft. Dat past perfect bij de vernieuwde werkwijze van het centrum. Het team gaat (nog) gezinsgerichter werken dan voorheen. In plaats van met individuele begeleiders, werken ze voortaan met gezinsbegeleiders die het hele systeem begeleiden. Zo zullen ze bijvoorbeeld sterk inzetten om ook de papa’s te begeleiden. Het team vindt begeleiding alleen een meerwaarde als ze iedereen van het gezin kan ondersteunen.
Roadshow directie: een actuele kijk op CAW Antwerpen De kop is er af! De eerste drie infocafés zijn achter de rug. Het grote plaatje blijkt grensverleggend interessant. Schrijf je als de wiedeweerga in voor één van de sessies in de nazomer: • Woensdag 3 september van 9u30 tot 12u30 • Vrijdag 5 september van 9u30 tot 12u30 • Maandag 8 september van 14u tot 17u • Woensdag 10 september van 9u30 tot 12u30
19
Inschrijven doe je op onthaalbaliedeurne@cawantwerpen.be met vermelding van je naam, deelwerking & datum. Je ontvangt dan de praktische informatie. Vragen staat vrij: leg het directieteam op de rooster, en verneem alles over onze ambities en onze krachten. Én over de Moerbeiboom die de Franse revolutie nog meemaakte. De koks van de Volkscantina zorgen bovendien voor verrukkelijke verse cake.
De keuze voor Linux
Hoe ICT ook anders kan
20
CAW Antwerpen heeft op vlak van IT een belangrijke keuze gemaakt. Eén voor Open Source, voor Linux. Die keuze is zeker niet onomstreden. Maar er zijn zo veel argumenten pro voor te geven, dat ze evident bleek voor een social-profit organisatie als de onze, die zich inzet voor een betere wereld. Het gaat dan niet alleen om financiële, veiligheids- of stabiliteitsargumenten. Het gaat vooral over het principiële, filosofische aspect van Open Source. Onbekend maakt onbemind en wat een boer niet kent, eet hij niet. Stroom! vond het tijd om dat positieve verhaal van Linux te vertellen en vond in Wilbert van Cromvoirt een overtuigd believer. Aan hem het woord... De hulpverlening is gedigitaliseerd en hulpverleners zijn echte computerwerkers geworden. Computers zijn daarom van vitaal belang voor het CAW: we kunnen niet meer zonder. Deze vaststelling inspireert het IT-beleid van onze organisatie tot een aantal uitdagende streefdoelen:
•
Computers moeten gewoon werken Problemen met - of uitval van - computers (in vakjargon ‘downtime’ genoemd) moeten we zoveel mogelijk vermijden. Het computernetwerk moet stabiel, veilig en betrouwbaar zijn.
•
Hoe minder geld we uitgeven aan computers, hoe meer we kunnen uitgeven aan hulpverlening Het belang van computers in onze organisatie mag ook budgettair vertaald worden. Maar computers zijn natuurlijk niet onze kerntaak. We streven dus naar een stabiel, duurzaam en innovatief systeem dat weinig kost. Hoe minder hoe beter.
•
Computers zijn gebruiksvriendelijk Onze medewerkers zijn zeer uiteenlopend in hun computertalent. Sommigen zouden liefst zelf hun programma’s schrijven, anderen weten nauwelijks hoe ze een programma moeten opstarten. Het is daarom belangrijk dat onze computers eenvoudig en intuïtief te gebruiken zijn en dat de grafische gebruiksomgeving niet te vaak verandert.
•
We zijn zo onafhankelijk mogelijk van commerciele derden Juist omdat computers zo belangrijk zijn, hechten we eraan de controle van ons IT-systeem in eigen hand te hebben. Zeker in de computerwereld gebeurt het vaak dat bedrijven klanten binnenhalen met licenties en onderhoudscontracten, hen zo afhankelijk maken en vervolgens veel geld vragen voor interventies. Dit principe heet “vendor lock-in”. We willen dit zo veel mogelijk vermijden.
Wanneer we naar deze streefdoelen kijken, lijkt Linux een juiste keuze. Linux-systemen staan erom bekend jaren aan één stuk te kunnen draaien, zonder ‘downtime’ of herstart. Veel Linux-gebruikers hebben nog nooit een crash gezien. Ook qua veiligheid scoort Linux het beste. Het wordt natuurlijk minder aangevallen, maar virussen of andere kwetsbaarheden worden eerder opgespoord en opgelost dan in andere systemen. Precies om deze redenen (stabiliteit en veiligheid) stapte ook de NASA voor het ruimtestation ISS over naar Linux. Linux is ook kostenbesparend en met voorsprong het goedkoopste systeem. De meeste Linux-software is gratis, waardoor ‘illegale’ software niet bestaat. We moeten dus geen dure licenties per gebruiker meer kopen. Ook antivirussoftware en dure onderhoudscontracten behoren binnenkort tot het verleden. Als het gaat over de kostprijs, dan is Linux onklopbaar. Dat wist de stad München: ze bespaarde door de overschakeling 10 miljoen euro uit. Dat wist ook Unilever, dat 20% op z’n IT-budget uitspaarde, en de London Stock Exchange, dat voor bijna 12 miljoen euro in zijn zak stak1. CAW Antwerpen is dus in goed gezelschap! Wat betreft de gebruiksvriendelijkheid kampt Linux met een hardnekkige reputatie. Heel wat mensen beschouwen het nog altijd als een primitief besturingssysteem. Een oude koe! Eén uit de ontstaansperiode van Linux, toen een aantal ‘computergeeks’ vooral bezig was met de technische aspecten van het besturingssysteem. Aan de vormgeving van de gebruikersomgeving besteedden ze in de beginjaren weinig aandacht. Maar dat is de laatste jaren enorm verbeterd en nu is er niet meer veel verschil met de andere besturingssystemen. En dan tot slot: onze vrijheid. Commerciële software (Microsoft en Apple) doen uiteraard aan klantenbinding. Hun doelstelling is immers zo veel mogelijk geld verdienen. Daar is natuurlijk niets op tegen, maar als je niet oppast, word je als organisatie vastgezet en afhankelijk gemaakt van licenties en contracten. Niet alleen beperkt dat je mogelijkheden en bewegingsruimte, het is vooral duur. Hier komen we op de basisfilosofie van ‘open source’... 1
Uit: “Veilig thuisbankieren met Ubuntu”, De Standaard
weekendkrant, 22 - 23 maart 2014
En dat is misschien wel het belangrijkste argument om als organisatie voor Linux te kiezen. De open filosofie In de hulpverlening wordt vaak het beeld gebruikt dat wanneer iemand honger heeft - je hem geen vis moet geven, maar hem moet leren vissen. Dat is de open filosofie ten voeten uit: Maak mensen niet afhankelijk, maar geef hen de gelegenheid zélf hun boontjes te doppen. Wat is dan precies die open filosofie? Stel je voor dat je net een ongelooflijke uitvinding hebt gedaan. Je eerste reflex kan dan zijn je ontdekking voor jezelf te houden. Je wil ten slotte niet dat anderen met de eer gaan lopen of je ontdekking misbruiken. Bovendien verkleint het je kans er eventueel munt uit te slaan... Er is echter ook een groot nadeel aan je uitvinding voor jezelf houden. Door het niet te delen en beschikbaar te maken voor anderen, mis je namelijk een gigantische rijkdom aan kennis en ideeën die je uitvinding nog beter had kunnen maken. Ook mis je de mogelijke toepassingen die anderen bedenken, maar die je zelf niet voor mogelijk had gehouden... De “open filosofie” heeft dus een andere benadering als het gaat over het creëren en ontwikkelen van kennis en ideeën. Het betekent dat ze vrij gedeeld worden, zodat iedereen ze kan gebruiken, verbeteren en toepassen. Het is het geloof dat openheid de motor is van innovatie. Wikipedia is een mooi voorbeeld van hoe dit in de praktijk werkt. De open filosofie kent vele toepassingen: open wetenschap, open architectuur, ... Linux brengt die gedachte binnen in het computerlandschap. En al heeft elk besturingssysteem natuurlijk zijn eigen kwaliteiten - het één is niet noodzakelijk beter dan het ander, maar wel anders - het is alvast mijn overtuiging dat Linux voor een aantal financiële en technische argumenten, maar vooral qua filosofie, het best bij onze organisatie past.
21
Wilbert van Cromvoirt
Het leven zoals het is...
Anders werken in een andere wereld Welzijn binnen de gevangenismuren Wie de metalen voordeur van de stervormige gevangenis in de Begijnenstraat achter zich dicht slaat, betreedt als vanzelf een ander universum. Er binnen geraken is al bijna even moeilijk als er buiten geraken. Het bezoekersonthaal is een eerder oubollig allegaartje van houten lockers en een glazen balie. We worden gefotografeerd, doen schoenen, broeksriem en haarspelden uit en mogen dan uiteindelijk naar binnen. Elke dag de metaaldetector Collega Leen Pynaerts wacht ons op de binnenplaats lachend op. Samen met Dave Vanderplas trotseert ze al 3 jaar elke dag de metaaldetector en is ze present in het arresthuis. Leen & Dave zijn twee collega’s van JWA (Justitieel Welzijnswerk Antwerpen). In de Begijnenstraat kent iedereen hen als de ‘oo-ers’ (organisatie ondersteuners). Zelfregie, emancipatorisch werken, het vertrekken van krachten, vraaggestuurd werken… achter de tralies is de uitdaging zo mogelijk nog groter om aan deze CAW pijlers gestalte te geven dan daarbuiten. Als verbindingsfiguur tussen enerzijds Justitie, anderzijds de Vlaamse Gemeenschap1 én de gedetineerden brengen ze de samenleving een beetje naar binnen voor de gevangenen. Óók een soort van ‘vermaatschappelijking’ (het streven om mensen een eigen zinvolle plek in de samenleving te laten innemen) maar dan met een creatieve twist, want de rechter ontneemt gedetineerden alleen hun vrijheid. Hun rechten vervallen niet op vlak van hulpverlening, onderwijs, gezondheidszorg, cultuur, sport, welzijn en arbeid. Het blijven volwaardige burgers. 1 aanbod voor onderwijs, sport, gezondheid, arbeid, welzijn en sociaal cultureel werk
Leen en Dave wandelen elke dag door de celgangen. Ze ondersteunen de werking van de verschillende ‘buitendiensten’ die een aanbod doen ín de gevangenis en hebben formele en informele contacten met het gevangenispersoneel en de gedetineerden. Door een goede samenwerking bouwden ze mee aan een sterk aanbod de laatste jaren: aan een brug tussen de gevangenis en de samenleving. Greige plunje Gevangen hebben weinig keuzevrijheid: (wat ze eten, de greige plunje die ze dragen, met wie ze de cel delen… het zijn zaken waar ze weinig over te zeggen hebben). Voor zowat alles moeten ze een rapportbriefje indienen. Hun gevoel van zelfbeschikking krijgt een stevige knauw in de cel. Als gedetineerden dan de mogelijkheid hebben om beroep te doen op VDAB, CGG, de Rode Antraciet…, diensten waar ze in de vrije samenleving óók beroep op kunnen, draagt dat alleszins bij aan een meer humane detentie. Zweetvoeten Dave : “Bang ben ik hier nooit. Op de tram ’s nachts heb ik bij wijze van spreken meer schrik. Als er al iets zou gebeuren, staan er binnen de luttele seconden bewakers om in te grijpen. Toch is de sfeer hier vaak gespannen, wat niet verwonderlijk is gezien de constante overbevolking. Die zorgt voor veel stress.” Er is in het arresthuis plaats voor 439 gedetineerden. Vaak verblijven er meer dan 700 mensen. Gevangenen zitten vaak meer dan 20 uur per dag met 3 op een kleine cel. De geur van elkaars zweetvoeten en de open WC’s op cel moeten ze erbij nemen. Ondanks die omstandigheden is het eigenlijk nog relatief ‘rustig’ in de Begijnenstraat.
22
Leen Pynaerts en Dave Vanderplas
23
mogelijk te maken. We moedigen ook het contact tussen ouders en kinderen tijdens zo’n bezoek zoveel mogelijk aan. Naast mensen van De Tuimel en Crefi zijn onze collega’s van de Speelvijver (Samik) regelmatig aanwezig
Van op het bureau van Leen en Dave gluren we even beschroomd door de tralies naar de binnenplaats.
“De focus van de cipiers ligt in de eerste plaats op orde en veiligheid. Toch zie je dat ook zij vaak hun best doen om de gedetineerden op een menselijke manier te behandelen. Voor ons is dat natuurlijk gemakkelijker omdat wij gedetineerden vooral zaken kunnen aanbieden en hen geen dingen moeten ontzeggen. Als ik iemand kan laten weten dat zijn aanvraag voor een kinderbezoek is goedgekeurd door de gevangenisdirecteur, dan merk ik dat mensen zich daar een beetje aan kunnen optrekken. We doen onze job allebei erg graag, omdat we voor sommigen veel kunnen betekenen.” Koekjes en fruitsap Leen vertelt verder: “Met kleine dingen kunnen we toch een groot verschil maken. We organiseren bijvoorbeeld de kinderbezoeken. De vraag is groter dan het aanbod, maar we zorgen er voor dat elke gevangene toch minstens één keer per maand kan meedoen. De regels zijn dan wat losser. Ouders en kinderen moeten niet aan tafel blijven zitten. We zorgen voor speelgoed en een peuterhoek, voor wat gezonde koekjes en fruitsap. Een gevangenis is nu eenmaal niet de ideale omgeving voor kinderen. We proberen het toch zo kindvriendelijk
om het ijs te breken en te zorgen voor een fijn moment. Waar nodig bieden zij ook opvoedingsondersteuning. De helft van de gevangenen heeft kinderen. Gedetineerden blijven immers ook papa: het is belangrijk dat ze die rol kunnen opnemen. Als het mooi weer is, kunnen ouders met hun kinderen tijdens het kinderbezoek buiten spelen. Het afscheid is vaak hartverscheurend, dat went niet.” Detentiehuizen Leen en Dave zijn het eens: de dagen aftellen in de Begijnenstraat moet zeer zwaar zijn. Detentieschade, recidivisme… Er is genoeg jargon dat er op wijst dat vrijheidsberoving zijn doel voorbij schiet: de kerntaak van een gevangenis is strafuitvoering en veiligheid. Dit blijken echter niet de enige sleutels om gedetineerden voor te bereiden op een geslaagde terugkeer in de maatschappij. Kan het ook anders? De Oudenaardse gevangenisdirecteur Hans Claus denkt van wel en hij heeft een revolutionair voorstel: hij pleit voor veel meer individuele begeleiding in de gevangenis. Hij wil het instituut gevangenis afschaffen, en vervangen door kleinere detentiehuizen, met zinvolle constructieve straffen. Participatie, re-integratie en herstel zijn volgens Claus de doelstelling van detentie. En persoonlijke aanpak is de kern van een goede strafuitvoering. Laat dat nu net zijn wat JWA en andere organisaties die in de gevangenis komen bieden aan de gevangenen, weliswaar rekening houdend met de moeilijkheden, de gevoeligheden én de mogelijkheden binnen de muren. Jasmien Peeters Meer lezen? http://dehuizen.be.apache08.hostbasket.com/
24
Vraagetaan Helmut Lotti
Zou u een wet overtreden, als u die wet onrechtvaardig vindt? Ik vind niet zo direct een wet in ons land die ik onrechtvaardig vind. Als dat wel zo was, zou ik
Wanneer hebt u voor het laatst uitbundig gejuicht? Toen Lukaku ons naar Brazilië shotte. Juichen doe ik wel vaker, maar toen juichte ik echt uitbundig.
trachten te protesteren tegen die wet. Maar als iedereen wetten zou overtreden die hij of zij onrechtvaardig vindt, zou dat enkel leiden tot chaos en anarchie: geen goed idee.
Met wie zou u het liefst een avond op café gaan? Met mijn vrienden, die ik veel te weinig zie.
Hygiëne. En dat ik een vrouw heb die heel veel voor mij denkt, en bovendien bijna altijd gelijk blijkt te hebben. Dat is de meest frustrerende luxe die ik ken. Wat zou u God vragen als u Hem één vraag mocht stellen? Ik zou vragen welke criteria Hij hanteert bij het verdelen van gezondheid, schoonheid en welvaart. Welke verloren illusie mist u het meest? Dat het leven eerlijk is. Dat ik een ridder op een wit paard ben. Wat trekt u aan in een man of vrouw? Innerlijke kracht, positieve energie, relativeringsvermogen, intelligentie, zelfdiscipline, zelfredzaamheid en een lekker lijf. Behalve het laatste zijn dat allemaal eigenschappen die ertoe leiden dat ik geen ridder op een wit paard hoef te zijn.
Lin da Vu urs tae k
Welke luxe kunt u niet missen?
Heeft u een verslaving? Ik blijf maar mijn vingers in mijn mond stoppen en mijn nagels afbijten als ik onder stress sta. Verder wil ik geen chocolade in huis, want die blijft geen dag liggen... Zou therapie een meerwaar-
de zijn voor u? Therapie zou voor mij vooral tijdverlies zijn. Hoewel eender welke therapeut op deze vraag in mijn plaats natuurlijk JA zou antwoorden... Waaruit put u troost? Ik put troost uit de schoonheid van de natuur. Ik put troost uit de schoonheid van wat we zelf scheppen: architectuur, schilderkunst, beeldhouwkunst, dans, muziek, theater, film, literatuur. Ik put troost uit het gevoel dat we allen in hetzelfde schuitje zitten, en in al onze navelstaarderij soms echt solidair en empathisch kunnen zijn. Ik put troost uit het zelf stellen van een goede daad per dag. Ik put troost uit vriendschap en liefde. Ik put troost uit blije, spelende kinderen. Ik put troost uit menselijke warmte.