Biały Orzeł - White Eagle FL&GA

March 12, 2021 | Volume XIX | Issue 5

F LO R I DA / G E O RG I A

BiałyOrzel24.com

E D I T I O N

 Archiwum WEM

Nowa propozycja reformy imigracyjnej nadzieją na amerykański paszport dla 11 milionów nieudokumentowanych imigrantów

Szansa na obywatelstwo?

Zaprzysiężony w styczniu jako 46. prezydent Stanów Zjednoczonych Joe Biden nie tracił czasu i jeszcze w tym samym miesiącu przedstawił propozycję kompleksowych reform imigracyjnych, spełniając tym samym jedną ze swoich obietnic wyborczych. Pomimo że wiele regulacji zawartych w „U.S. Citizenship Act of 2021” odnosi się do sytuacji na południowej granicy kraju, ustawa, jeżeli stałaby się prawem, dałaby możliwość nieudokumentowanym imigrantom, którzy fizycznie przebywali w USA przed 1 stycznia 2021 roku, ubiegać się o tymczasowy legalny status. Po 5 latach osoby te mogłyby się ubiegać o zieloną kartę, a po kolejnych 3 latach o amerykańskie obywatelstwo.

Ciąg dalszy  str. 32-33

Wg propozycji prezydenta Bidena proces uzyskania obywatelstwa trwałby około 8 lat

2

Reklama March 12, 2021

Volume XIX, Issue 5

Reklama Volume XIX, Issue 5

March 12, 2021

3

Wypadki samochodowe Każdy wypadek samochodowy jest dla jego uczestników szokiem. Wypadki mają to do siebie, że są to z reguły zdarzenia nagłe i trudne do przewidzenia. Poza tym każde zdarzenie jest inne. Zawarte poniżej porady prawdopodobnie umkną Państwa pamięci, proszę jednak na wszelki wypadek zachować poniższe informacje.

W

szystko dzieje się w ciągu kilku sekund i niejednokrotnie trudno po wypadku stwierdzić obiektywnie jak do niego doszło. Jego uczestnicy w ekstremalnych sytuacjach, działając pod wpływem dużego szoku, robią rzeczy, których nie są później w stanie racjonalnie wyjaśnić, np. chodzą ze złamaną nogą, nie czują bólu nawet przy bardzo rozległych obrażeniach. Oczywiście nie jesteśmy w stanie przygotować się na taką sytuację.

Najważniejsze jest zdrowie Niezależnie od skali obrażeń po wypadku nie należy lekceważyć nawet najmniejszych objawów uszkodzenia ciała. Czasami groźne konsekwencje wypadku pozostają początkowo ukryte lub nieodczuwalne ze względu na doznany szok. Personel medyczny posiada ogromne doświadczenie i wiele ukrytych urazów potrafi zidentyfikować od razu na miejscu wypadku. Dlatego, jeżeli to tylko możliwe, proszę przekazać wezwanym na miejsce ratownikom, a później lekarzom w szpitalu, jak najwięcej informacji. Widoczne gołym okiem obrażenia są oczywiste, ale bardzo często te ukryte bywają dużo groźniejsze. Należy powiedzieć lekarzom, gdzie boli, jak boli, gdzie się poszkodowany znajdował w chwili wypadku lub gdzie się uderzył (nawet jeżeli nie ma jeszcze żadnych objawów urazu ciała). W każdym momencie, jeżeli tylko poszkodowana osoba przypomni sobie jakieś znaczące okoliczności z momentu wypadku dotyczące zdrowia, należy je jak najszybciej przekazać lekarzom.

Relacja z miejsca zdarzenia Na miejsce wypadku wraz z ambulansem przyjedzie również policja. Podczas kiedy personel medyczny zajmie się ratowaniem zdrowia i życia poszkodowanych, funkcjonariusze policji zabezpieczą miejsce wypadku, zbiorą informacje na temat zdarzenia oraz zeznania świadków.

Bardzo ważne jest przekazanie policji wszelkich okoliczności wypadku, ponieważ to na ich podstawie policja sporządzi raport, który później będzie bardzo ważnym dokumentem w dalszym etapie ewentualnej sprawy. Jeżeli tylko uczestnicy wypadku są w stanie, powinni zrobić

zdjęcia miejsca wypadku, wziąć dane kontaktowe świadków oraz jak najszybciej skontaktować się z adwokatem. Jeżeli poszkodowani nie są w stanie samodzielnie zrobić zdjęć, można poprosić kogoś ze świadków.

No-Fault („Bez winy”) Ogromne znaczenie dla ewentualnej sprawy będzie miało terminowe złożenie wszystkich wymaganych dokumentów we właściwej firmie ubezpieczeniowej. Zachęcamy Państwa do kontaktu z adwokatem, ponieważ w przypadku przekroczenia dopuszczalnego terminu lub złożenia dokumentów w terminie, ale do niewłaściwej firmy ubezpieczeniowej, mogą Państwo na zawsze utracić możliwość dochodzenia swoich praw. W wypadkach samochodowych najczęstsze zastosowanie ma ubezpieczenie No-Fault. Oznacza to, że niezależnie od tego, która strona ponosi winę za wypadek, firma ubezpieczeniowa samochodu, w którym znajdował się poszkodowany w chwili wypadku, pokryje koszty leczenia i zapłaci mu utracone zarobki za czas niezdolności do pracy. Jeżeli samochód nie posiadał ubezpieczenia, poszkodowany może skorzystać w tym zakresie z ubezpieczenia własnego samochodu. Jeżeli poszkodowany nie posiada własnego auta, to zobowiązania przejmuje MVAIC (fundusz odszkodowawczy stanu NY). Proszę jednak pamiętać, że w każdym wypadku lekarz musi jednoznacznie potwierdzić związek niezdolności do pracy ze zdarzeniem drogowym. Musi również określić jak długo niezdolność ta będzie trwała. Firma ubezpieczeniowa No-Fault ma prawo zweryfikować na każdym etapie wypłaty świadczeń, czy poszkodowany nadal potrzebuje opieki medycznej oraz zastępczych zarobków. Kieruje go wtedy na badanie do wyznaczonego przez siebie lekarza, który sporządza pisemną opinię w tej sprawie. No-Fault może zakwestionować dalsze uprawnienia poszkodowanego do powyższych świadczeń, uznając że wrócił on już do zdrowia i jest gotowy powrócić do pracy. Podobnie będzie, jeżeli suma wypłaconych świadczeń No-Fault osiągnie kwotę graniczną (w stanie Nowy Jork w przypadku wykupionych minimalnych ubezpieczeń jest to kwota $50,000).

W przypadku gdy osoba poszkodowana

posiada swój własny samochód, należy sprawdzić również, czy w ramach własnego ubezpieczenia nie przysługują jej dodatkowe świadczenia (medyczne i utracone wynagrodzenie), których wartość nie została pokryta w ramach kwoty $50,000 ubezpieczenia No-Fault. Pozostawiam do rozważenia możliwość wykupienia dla własnego pojazdu „Double No-Fault”.

Górna granica wypłat wynosi wtedy $100,000. Należy pamiętać również, że No-Fault odmówi jakichkolwiek wypłat i świadczeń od samego początku, jeżeli poszkodowana osoba okaże się nieuprawniona do nich. Na przykład jeżeli osobą poszkodowaną będzie motocyklista (motocyklistom świadczenia No-Fault nie przysługują).

Sprawa cywilna Ubezpieczenie No-Fault nie płaci odszkodowania za ból i cierpienie. Nawet jeżeli okaże się, że to ta sama firma ubezpieczeniowa odpowiedzialna będzie za pokrycie strat związanych z doznanym bólem i cierpieniem poszkodowanych, sprawa będzie się toczyła według zupełnie innej procedury. Należy wytoczyć winnemu proces cywilny, udowodnić mu winę i wykazać poniesione szkody. Jeżeli w ramach prowadzonego dochodzenia i rozpoznania sprawy okaże się, że któraś ze stron ponosi winę za wypadek, to należy zbadać, czy można ją zaskarżyć w sprawie cywilnej. Nie każdy wypadek kwalifikuje się jednak na sprawę cywilną. Muszą być spełnione określone prawem kryteria. Doświadczony adwokat zbada Państwa sprawę, sprawdzi, czy można zastosować sądowne rozpatrzenie sprawy w trybie doraźnym. Sędzia identyfikuje w takim wypadku winnego zdarzenia i do rozstrzygnięcia pozostaje, czy poszkodowany

doznał „poważnych obrażeń” i jakie przysługuje mu za to odszkodowanie. W sprawie cywilnej nie ma górnej granicy wysokości odszkodowania, jakie może otrzymać poszkodowany. Każda firma ubezpieczeniowa prowadzi oczywiście swoje własne rozpoznanie i kalkuluje, w jakim stopniu może być odpowiedzialna za szkody wyrządzone przez swojego ubezpieczonego. Jeżeli na pewnym etapie sprawy dojdzie do wniosku, że niezależnie od procesu będzie musiała wypłacić odszkodowanie, to być może zamiast brnąć w kosztowne postępowanie sądowe zdecyduje się zawrzeć z poszkodowanym ugodę. Zaproponuje wtedy kwotę ugody.

Może ona zostać przyjęta przez poszkodowanego lub odrzucona. Jeżeli poszkodowany w porozumieniu ze swoim adwokatem uznają, że zaproponowana kwota jest za niska i w sprawie sądowej są w stanie wygrać więcej, mogą propozycję ugody negocjować lub od razu odrzucić.

Sprawy wypadkowe są sprawami skomplikowanymi. Jeżeli dojdzie do procesu, będzie trzeba skrupulatnie odpowiadać na dokumenty przedstawione przez drugą stronę postępowania. Niejednokrotnie trzeba zaangażować dodatkowych ekspertów, którzy przygotują opinie i będą w razie potrzeby zeznawać przed sądem. Każda ze stron będzie powoływać swoich świadków. Poszkodowany zostanie przebadany przez niezależnych lekarzy, którzy ocenią jego stan zdrowia i związek ewentualnych urazów z wypadkiem. Dlatego jeżeli zajdzie taka potrzeba zapraszam do mojego biura. Nad sprawą cywilną pracujemy wspólnie z grupą adwokatów, z których każdy wnosi swoje indywidualne doświadczenie w celu jak najlepszego zabezpieczenia interesu naszego klienta.

•

Andrew Kaminski, Esq. 110 Greenpoint Avenue, Brooklyn, NY 11222 Zgłaszać się można poprzez stronę internetową: www.kaminskilawfirm.com, e-mailem: kaminskiny@aol.com oraz pod numerami telefonów w USA: 718-389-0450 lub 973-303-0498

Od redakcji

4

March 12, 2021

Volume XIX, Issue 5

WSTĘP

J



MARciN BoLec REDAKTOR NACZELNY

eszcze kilka miesięcy temu sytuacja polityczna w Polsce wydawała się klarowna, a niepewna była w Stanach Zjednoczonych. Dziś jest dokładnie na odwrót. W Białym Domu Joe Biden nie tylko się rozgościł, ale rozpoczął swoje rządy od wielu ważnych, choć niekoniecznie moim zdaniem słusznych, decyzji. Z drugiej strony wiemy już na pewno, że najważniejszym politykiem opozycji będzie Donald Trump, który w Orlando jasno dał do zrozumienia, że zamierza kandydować na prezydenta w 2024 roku. A więc wiadomo, jak będzie do tego czasu wyglądać amerykańska polityka. Tymczasem w Polsce Zjednoczona Prawica istnieje tylko na papierze.

W praktyce Zbigniew Ziobro i Jarosław Gowin walczą albo o – w przypadku tego pierwszego – poszerzenie swoich wpływów, albo – przypadek szefa Porozumienia – o zachowanie dotychczasowego znaczenia w koalicji. Dla wyborców jest to sytuacja nie tyle niezrozumiała, co irytująca, bowiem prawica traci cenny czas na wprowadzanie kolejnych i dokończenie rozpoczętych już reform. A sprzyja temu chaos wśród opozycji, gdzie Platforma Obywatelska walczy z Szymonem Hołownią o palmę pierwszeństwa.

Ta pierwsza ma pieniądze z partyjnych subwencji, ale nie ma wiarygodności – ten drugi odwrotnie – ma wiarygodność, ale nie ma pieniędzy. Napięcia w obozie rządzącym są na tyle duże, że na dziś nie jest wcale wykluczony scenariusz przyspieszonych wyborów parlamentarnych. Co więcej, z sondaży wynika, że choć wygrałoby je Prawo i Sprawiedliwość, to nie utrzymałoby większości w Sejmie. Do tego wszystkiego dochodzi nadciągająca trzecia fala pandemii koronawirusa. To wszystko sprawia, że najbliższa przyszłość Polski to dziś na• prawdę duży znak zapytania.

Wraca Zielona Karta  Archiwum WEM

24 lutego 2021 roku prezydent Joe Biden przywrócił możliwość uzyskania prawa stałego pobytu w Stanach Zjednoczonych poprzez związki rodzinne oraz loterię wizową.

W ten sposób wraz z końcem marca zakończy się zakaz legalnej imigracji, wprowadzony w ubiegłym roku przez prezydenta Donalda Trumpa. Oznaczało to w praktyce wstrzymanie tzw. Zielonych Kart dla większości kategorii imigrantów, w tym obcokrajowców, które wylosowano w loterii wizowej oraz człon-

PLUS, MINUS Piotr ŻYŁa Mistrzostwo świata mówi samo za siebie. Skoczek, który przez wiele lat kojarzony był z oryginalnym stylem bycia, wskoczył na sam szczyt, co zawdzięcza ogromnej, systematycznej pracy i silnemu charakterowi.

KoMiSJa eUroPeJSKa Kilka miesięcy temu brukselscy notable zapewniali o konieczności zachowania unijnej solidarności przy zamówieniach i dystrybucji szczepionek przeciw Covid-19. Dziś wszystkie państwa członkowskie są zmuszone do samodzielnych negocjacji z ich producentami.

KURSY WALUT: 1 USD = 3.86 PLN  | 1 PLN = 0.25 USD 

Publisher & Managing Partner Darek Barcikowski – publisher@whiteeaglenews.com Editor-in-Chief & Managing Partner Marcin A. Bolec – editor@whiteeaglenews.com Associate Editor: Joanna Szybiak

Sales & Editorial: (860) 223-1150 Email: info@whiteeaglenews.com www.whiteeaglenews.com

Źródło: Narodowy Bank Polski. Kursy z 2 dni przed datą wydania.

Reporters: Marek Kania, Edward Bolec, Barbara Bilińska Bolec, Agnieszka Granatowska, Robert Strybel, Halina Kossak, Halina Głowacka, o. Tymoteusz Michał Tarnacki, Arkadiusz Rogowski

Advertising: Helena Boczoń

Contributors: Robert Rothstein, Czesław Michałowski, Ryszard Urbaniak, Zofia Braun, Tomasz Moczerniuk, Barbara Szenk, Dominika Heyduk, Bogumiła Gładysz

Graphics: Tomasz Świętoniowski, Zbigniew Czeranowski

Intern & Special Projects Manager: Aleksandra Szynkielewska

Office Manager: Andrea Hardy

WhITE EAGLE MEDIA, LLC 55 Broad St. Suite 220 New Britain, CT 06053

ków rodzin obywateli amerykańskich, takich jak rodzice czy rodzeństwo. Były prezydent uzasadniał to potrzebą ochrony amerykańskich miejsc pracy w trakcie pandemii koronawirusa.

W swoim oświadczeniu Biden zaznaczył, że zakaz „nie sprzyjał interesom Stanów Zjednoczonych”. „Wręcz przeciwnie. One szkodzą Stanom Zjednoczonym gdyż uniemożliwiają niektórym członkom rodzin dołączenie do swoich bliskich. Są też niekorzystne dla tych sektorów gospodarki, które potrzebują utalentowanych osób z całego świata” – napisał prezydent USA. Biden nie zgodził się w nim również ze stanowiskiem, że sposobem na ochronę amerykańskiej gospodarki w czasie kryzysu zdrowotnego jest odcięcie • kraju od reszty świata.

www.BialyOrzel24.com

Facebook.com/BialyOrzel24

The White Eagle is a biweekly publication of White Eagle Media LLC. The content of this publication may not be reprinted or re-transmitted in whole or in part without the expressed written consent of the publisher. White Eagle Media assumes no responsibility for advertising content or errors but will reprint whatever part of the advertisement needs corrections if written notice is submitted within a week of the date of publication. Unsolicited photos will not be returned. The newspaper accepts no responsibility for unsolicited manuscripts, photographs or artwork.

The White Eagle welcomes letters from its readers. Letters must be signed and include a daytime telephone number. Letters may be edited for space restrictions. Back issues can be ordered by sending a request specifying the edition and date as well as a processing fee of $5.00 per copy. Some issues may no longer be available. Annual subscriptions are available at the rate of $89. Semiannual subscriptions are available at a rate of $49. All requests, inquiries and unsolicited content should be sent to White Eagle Media LLC P.O. Box 52057, Boston, MA 02205.

Integralną częścią gazety „Biały Orzeł” – „White Eagle” jest dodatek edukacyjno-rozrywkowy dla dzieci i młodzieży pn. Edukacja Polonijna. Projekt jest realizowany we współpracy z Konsulatem Generalnym RP w Nowym Jorku oraz współfinansowany ze środków MSZ.

Reklama Volume XIX, Issue 5

March 12, 2021

5

6

Wiadomości z Polski March 12, 2021

Volume XIX, Issue 5

Liczba zakażeń koronawirusem rośnie, a szczepionek brakuje

Trzecia fala pandemii D

o prawie 15 tys. wzrosła na początku marca br. dzienna liczba zakażeń Covid-19 w Polsce.

Liczba wolnych łóżek w szpitalach w zaledwie kilka dni stopniała do minimum, co zmusiło rząd do utrzymania dotychczasowych i wprowadzenia nowych obostrzeń. Ograniczone dostawy zamówionych szczepionek BioNTech/Pfizer, Moderna i AstraZeneca spowodowały, że dotychczas zaszczepionych zostało około 4 mln Polaków, a rządzący zaczęli starania o dostawy innych producentów – z Chin.

1 marca – jak poinformował prezydencki minister prof. Krzysztof Szczerski – prezydent Andrzej Duda rozmawiał na ten temat telefonicznie z prezydentem Chin Xi Jinpingiem. W Państwie Środka opracowano i dopuszczono do stosowania aż cztery szczepionki przeciwko Covid-19.

Kwestia ich ewentualnego zakupu przez Polskę ma być – jak mówił prof. Szczerski – „przedmiotem dalszych ustaleń na poziomie międzyrządowym”.

– Niemniej prezydent z zadowoleniem przyjął deklarację chińskiego przywódcy

 MZ

o gotowości Pekinu do uczynienia z produkowanych przez chińskie firmy szczepionek przeciw Covid-19 globalnego dobra publicznego – dodał minister.

Warto zaznaczyć, że preparaty z Chin nie przeszły jak dotąd wymaganych badań ani w Polskim Urzędzie Rejestracji Produktów Leczniczych, ani w Europejskiej Agencji Leków.

Z powodu trzeciej fali Covid-19 rząd uruchomił kolejne szpitale rezerwowe w 9 województwach: pomorskim, warmińsko-mazurskim, dolnośląskim, lubuskim, mazowieckim, opolskim, podkarpackim, śląskim i wielkopolskim.

Z kolei w warmińsko-mazurskim oraz pomorskim, gdzie średnia dzienna liczba zachorowań na 100 tys. mieszkańców wynosi odpowiednio 57.4 i 44.6, zaostrzono zasady bezpieczeństwa (m.in. zamknięto hotele, galerie handlowe, kina, teatry, stoki narciarskie). Ponadto Agencja Rezerw Strategicznych dostarczy do tych regionów 15 mln maseczek.  oPr. ar

Minister Zdrowia Adam Niedzielski nie wyklucza szczepienia przeciwko Covid-19 dzieci i młodzieży do lat 18

Szef MSZ RP Zbigniew Rau rozmawiał z sekretarzem stanu USA Antonym J. Blinkenem

„Potwierdziliśmy długofalową współpracę” Pandemia koronawirusa, zmiany klimatyczne, zagrożenia dla bezpieczeństwa oraz globalne wyzwanie związane z odbudową gospodarek – to główne tematy rozmowy szefów dyplomacji Polski i USA. Prof. Zbigniew Rau i Antony J. Blinken potwierdzili wolę kontynuacji wzmacniania partnerstwa między obydwoma państwami.

Minister Rau wyraził nadzieję na utrzymanie zaangażowania USA w Europie oraz w sprawy dotyczące sąsiedztwa Polski. Odnoto-

wał, że prezydent Joe Biden w rozmowie z prezydentem Putinem jasno dał do zrozumienia, że Stany Zjednoczone będą stanowczo reagować na działania Rosji, które szkodzą USA lub ich sojusznikom. – Liczymy na kontynuację amerykańskiej polityki wobec Nord Stream 2 – przekazał sekretarzowi stanu USA prof. Rau. Jak czytamy na stronie polskiego MSZ, szefowie dyplomacji podkreślili wspólne stanowisko, że „Gazociąg Północny jest złym rozwiązaniem dla Europy, a dywersyfikacja dróg

transportu surowców energetycznych powinna być realizowana w sposób, który nie stwarza zagrożenia szantażem energetycznym dla innych sojuszników i partnerów”.

Minister Rau wyraził też swoje zadowolenie, że Inicjatywa Trójmorza cieszy się ponadpartyjnym poparciem Kongresu USA, jak również nowego amerykańskiego rządu USA. Z kolei Antony Blinken przypomniał, że 11 lutego podczas spotkania ministrów spraw zagranicznych Inicjatywy Trójmorza, jako sekretarz stanu USA potwierdził poparcie i wolę

współpracy w ramach tej grupy. „Była to merytoryczna dyskusja, w której obie strony wyraziły swoje stanowiska w kwestii najważniejszych spraw, jakie znajdują się w kręgu zainteresowań państw wolnego świata.

Potwierdziliśmy długofalową współpracę Polski i Stanów Zjednoczonych, podkreśliliśmy jej kluczowe znaczenie dla współczesnej geopolityki” – napisał na facebooku minister Zbigniew Rau.  oPR. Bo

Wydarzenia Volume XIX, Issue 5

 W obiektYWie

 Webster, Ma – 31 stycznia

March 12, 2021

 CLiFtoN, NJ – 20 lutego

LoNg isLaNd, NY – 19 lutego

 facebook.com/Polska-Szkoła-w-Clifton

 Facebook.com/KidsAcademy

 facebook.com/stjosephwebster

Podczas dorocznej mszy św. w Bazylice św. Józefa inaugurującej obchody Tygodnia Szkół Katolickich celebruje się kultury i kraje, z których wywodzą się uczniowie St. Joseph's School.

Przedszkolaki w Kids Academy z okazji Dnia Nauki Polskiej i rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika przypadających 19 lutego wzięły udział w zajęciach poświęconych wszechświatowi.

Z okazji Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego w Polskiej Szkole w Clifton zorganizowano tematyczne zajęcia, a uczniowie przygotowali związane z nimi projekty.

 tarpoN spriNgs, FL – 20 lutego

 ChiCago, iL – 21 lutego

 NeW britaiN, Ct – 24 lutego  facebook.com/littlepolandnewbritain

 PSFCU

 Archiwum szkoły

Na Florydzie pogoda sprzyja aktywnościom na świeżym powietrzu, z czego skwapliwie korzysta Polonia. Na zdj. uczniowie Polskiej Szkoły w Tarpon Springs podczas pikniku w Howard Park.

W Chicago odbył się V Konkurs Poezji i Gawędy Góralskiej zorganizowany przez Związek Podhalan w Ameryce Północnej. Sponsorem konkursu była PSFCU.

Stacja telewizyjna NBC Connecticut odwiedziła sklepy Polmart i Quo Vadis w Małej Polsce w New Britain. Dziennikarzom towarzyszyła burmistrz miasta Erin Stewart.

 east stroudsburg, pa – 26 lutego

 ChiCago, iL – 1 marca

 NeW britaiN, Ct – 1 marca

W Muzeum Polskim w Ameryce odbyły się wirtualne obchody Dnia Pułaskiego. W uroczystości wzięli udział przedstawiciele władz, w programie przewidziane były też występy artystyczne.

Organizowaliście lub braliście udział w ciekawym wydarzeniu.

Chcecie, aby wiadomość o nim ukazała się w naszym „obiektywie”?

 Archiwum szkoły

 polishmuseumofamerica.org

 Archiwum szkoły

Zima nie odpuszcza i polonijna młodzież też nie – korzystając z zimowych atrakcji! Na zdj. młodzież z klubu sportowego PolSki z Polskiej Szkoły w East Stroudsburgu.

7

Józef Smyk, Sybirak i uczestnik walk pod Monte Cassino, obchodził 100. urodziny. Na zdj. uczniowie z Polskiej Szkoły w New Britain, którzy przyszli złożyć mu życzenia.

Prosimy o przesłanie zdjęcia z krótkim opisem wydarzenia oraz informacją, kto jest autorem fotografii na adres: info@whiteeaglenews.com.

8

Reklama March 12, 2021

Potrzebna pomoc domowa do opieki nad starszą panią, z zamieszkaniem lub bez.

Lakewood Ranch, SaRaSota tel. 941-210-4409 lub 810-333-0394

Volume XIX, Issue 5

Reklama Volume XIX, Issue 5

March 12, 2021

9

10

Reklama March 12, 2021

Volume XIX, Issue 5

Reklama Volume XIX, Issue 5

March 12, 2021

11

12

Z życia Polonii March 12, 2021

Volume XIX, Issue 5

W wieku 95 lat zmarł Thaddeus Buczko, emerytowany sędzia, wieloletni audytor stanu Massachusetts i weteran II wojny światowej

Odszedł człowiek honoru T

haddeus Buczko urodził się 23 lutego 1926 roku jako syn imigrantów z Polski. Jego rodzice ciężko pracowali i on również, będąc jeszcze nastolatkiem, podejmował się różnych prac, by wspomóc rodzinny budżet. Po ukończeniu szkoły średniej zaciągnął się do marynarki. Trwała jeszcze II wojna światowa i w wieku zaledwie 18 lat trafił na okręt pełniący służbę na Pacyfiku. Brał udział w operacjach w azjatyckiej części Pacyfiku oraz w pierwszej fazie okupacji Japonii, a za bohaterską służbę został odznaczony Combat Action Ribon. Po wojnie kontynuował karierę wojskową (jako oficer w rezerwie), jednocześnie zdobywając wykształcenie prawnicze i rozpoczynając karierę polityczną. W drugiej połowie lat 50. Został wybrany do Rady Miasta Salem, następnie do stanowego parlamentu jako reprezentant. Po krótkim epizodzie w roli Głównego Poczmistrza Salem został mianowany audytorem stanu Massachusetts i funkcję tę sprawował przez 17 lat. W 1981 roku gubernator Ed King wyznaczył Thaddeusa Buczko na sędziego w hrabstwie Essex. Sześć lat później został mianowany pierwszym sędzią tego sądu.

Przeszedł na emeryturę w roku 1996. Jego kilkunastoletnia służba została doceniona podczas uroczystości w kwietniu 2017 r., kiedy to na budynku Sądu Rodzinnego w Salem zawisła pamiątkowa tablica z brązu, informująca, iż budynkowi temu nadano imię Thaddeusa Buczko. Napis na niej głosi: „Z najwyższym uznaniem za jego życzliwość, szczerość w dążeniach i lojalność ideałom w trosce o zapewnienie

 Archiwum ks. prałata A. Czarneckiego i Bonnie Hurd Smith

sprawiedliwości wszystkim, którzy do niego przychodzili”.

Sędzia Buczko był znany w stanie Massachusetts i w środowiskach polonijnych Nowej Anglii, a działalność społeczna nie była mu obca. Był członkiem różnych organizacji polonijnych, między innymi Fundacji Jana Pawła II w Nowej Anglii, która była mu szczególnie bliska, a także z organizacjami weterańskimi, Fundacją Kościuszkowską oraz Amerykańskim Stowarzyszeniem Przyjaciół Kościuszki w West Point. W 2013 roku został wyróżniony nagrodą Distinguished PolishAmerican Award, która jest przyznawana przez Fundację Kościuszkowską Oddział w Nowej Anglii w dowód uznania za wieloletnią pracę oraz wkład w rozwój społeczności polonijnej na Wschodnim Wybrzeżu. W 2016 r. Thaddeus Buczko dołączył do grona członków Rady Honorowej Amerykańskiego Stowarzyszenia Przyjaciół Kościuszki w West Point.

Mimo upływu lat związany był ze swoją macierzystą uczelnią – Uniwersytetem Norwich, na którym w 1996 r. otrzymał tytuł doktora honoris causa. Ponadto, chcąc wspierać podobnych sobie młodych ludzi, Buczko stworzył na tej uczelni fundusze stypendialne Buczko Family Scholarship i Judge Thaddeus Buczko ’47.

Wyjątkowo ciekawym wątkiem jego jakże bogatego życiorysu była też znajomość ze św. Janem Pawłem II. Buczko po raz pierwszy spotkał Karola Wojtyłę, przyszłego papieża, podczas jego wizyty w Bostonie w 1969 r. Thaddeus Buczko był wtedy gospodarzem obiadu wydanego

Thaddeus Buczko przez kilkanaście lat orzekał jako sędzia, kształtując i interpretując prawo w odniesieniu do realnych potrzeb społecznych. W 2017 r. podczas uroczystej ceremonii dedykowano mu odnowiony budynek Sądu Rodzinnego w Salem

dla znamienitego gościa. W trakcie pontyfikatu kilkakrotnie spotykał się też z Ojcem Świętym w Rzymie. Był zafascynowany wsparciem, jaki papież okazywał rodzącemu się w Polsce ruchowi oporu „Solidarność” oraz doceniał jego wkład w obalenie komunizmu.

Thaddeus Buczko jako weteran wojenny, długoletni audytor stanu Massa-

chusetts oraz sędzia zapisał się w wyjątkowy sposób w historii stanu i Polonii. Był patriotą i niezależnie od aktualnie sprawowanej funkcji z pełnym oddaniem wykonywał swoje obowiązki w służbie krajowi i społeczeństwu.

Thaddeus Buczko zmarł w niedzielę, 7 marca, w wieku 95 lat.  JlS

Na łamach „Białego Orła” w wydaniu z dn. 15 stycznia 2021 r. ukazał się obszerny artykuł ukazujący sylwetkę Thaddeusa Buczko. Materiał dostępny jest nadal na naszym portalu: bialyorzel24.com/massachusetts/art,1202,czlowiek-ktory-tworzyl-historie.html

Polonia w Ameryce Volume XIX, Issue 5

March 12, 2021

13

 siepomaga.pl

Jedyną szansą na życie dla małego Bartusia z Polski jest skomplikowana operacja w Bostonie

Serce jak tykająca bomba

Bartuś urodził się z poważną wadą serca. Na jego operację w Bostonie rodzice muszą zebrać milion polskich złotych

 Archiwum H. Mudrewicz

Bartuś Bojarzyński urodził się z poważną wadą serca. Żeby żyć, musi przejść skomplikowaną operację. Czas nagli, bo operację trzeba wykonać zanim chłopczyk skończy dwa latka – a obecnie ma już 21 miesięcy. Choroba, która dotknęła Bartusia, zdarza się niezwykle rzadko – występuje zaledwie u jednego na cztery tysiące noworodków z jakąkolwiek wadą serca. W Polsce nie ma lekarzy, którzy mogliby się podjąć wykonania potrzebnego zabiegu, dlatego jedynym ratunkiem jest operacja w USA. Rodzice skontaktowali się z kardiochirurgami z Boston Children’s Hospital, którzy podjęli się przeprowadzić operację. Niestety, koszty zabiegu są ogromne – milion złotych – i przekraczają możliwości finansowe rodziców.

Na szczęście z pomocą śpieszą ludzie dobrej woli, a rodzice – choć do zebrania nadal została prawie połowa potrzebnej kwoty – walczą z całych sił o życie swojego dziecka. W celu nagłośnienia zbiórki w Polsce zorganizowano akcję pod hasłem „Tysiąc bałwanów dla Bartusia Bojarzyńskiego”. Inicjatorami akcji byli mieszkańcy Korycina (woj. podlaskie), skąd pochodzi rodzina chłopca. Akcja zdobyła

Zdjęcie od Czytelniczki „Białego orła" Hani Mudrewicz z Braintree, MA, która włączyła się do akcji charytatywnej

rozgłos medialny, nawet za granicą – 22 lutego materiał na jej temat wyemitowany został nawet w BBC News. Czy to pomoże chłopcu? Zegar tyka… „Lekarze nie mają wątpliwości – operacja to jedyna szansa na życie! W klatce piersiowej naszego synka tyka bomba, kiedy wybuchnie? Tego nie jesteśmy w stanie przewidzieć, dlatego jak najszybciej musimy zabezpieczyć środki na operację.

Ciężko jest żyć z myślą, że w każdej chwili może stać się najgorsze! Nikt nie jest gotowy na informacje o chorobie własnego dziecka, a już na pewno matka, która nosi to dziecko pod sercem” – piszą zrozpaczeni rodzice. Każda doba bez operacji to dla chłopca ogromne zagrożenie i śmiertelne niebezpieczeństwo.

Bartuś Bojarzyński cierpi na niezwykle złożoną wadą serca, w postaci inwersji, czyli zamiany komory prawej i lewej, skorygowanego przełożenia wielkich pni tętniczych (L-TGA), ubytku międzykomorowego, zwężenia zastawki płucnej, a także niedomykalności zastawki trójdzielnej.

Zbiórkę na operację chłopca można wesprzeć na stronie: www.siepomaga.pl/zdrowie-bartusia.  oPr. JlS

od redakcji: W wydaniu bożonarodzeniowym „Białego Orła” pisaliśmy o zbiórce na rzecz Jasia Nepelskiego – chłopczyka, dla którego również ratunkiem była skomplikowana operacja serca w Boston Children’s Hospital. Udało się – Jaś przyleciał do Stanów, dzielnie zniósł operację i obecnie wraca do zdrowia w Polsce. Dziękujemy wszystkim naszym Czytelnikom, którzy przyczynili się choćby w drobny sposób do uratowania chłopcu życia. Teraz kolejne dziecko potrzebuje pomocy. Zdrowe dziecko to dla rodziców największe szczęście, niestety – nie wszystkim jest ono dane. Dlatego gdy do redakcji „Białego Orła” trafiają prośby o udostępnienie informacji o takich zbiórkach, staramy się je spełniać, pozostawiając oczywiście naszym Czytelnikom decyzję, czy zechcą wesprzeć dany cel. Wierzymy, że „ludzi dobrej woli jest więcej” – nie jeden raz już okazali swą szczodrość i mamy nadzieję, że znów otworzą swe serca.

14

Polonia w Ameryce March 12, 2021

Volume XIX, Issue 5

Konkurs recytatorski Kancelarii Prezydenta RP dla uczniów polonijnych

„Słowem – Polska”

 Prezydent.pl

K

ancelaria Prezydenta ogłosiła Konkurs Recytatorski „Słowem – Polska” skierowany do uczniów szkół polonijnych i polskich za granicą. O nagrodę małżonki prezydenta RP mogą ubiegać się młodzi Polacy uczący się języka polskiego w krajach ich zamieszkania. Konkurs ma na celu zainteresowanie uczniów polską literaturą oraz kształtowanie w nich wrażliwości na piękno języka polskiego, a tym samym wzmacnianie poczucia tożsamości narodowej wśród Polonii i Polaków za granicą. Utwory poetyckie w formie nagrań wideo mogą prezentować dzieci i młodzież w trzech grupach wiekowych: 7-9 lat, 10-13 lat i 14-19 lat.

Konkurs odbędzie się w terminie marzec-czerwiec 2021 r. W tym czasie przewidziano cztery etapy eliminacji. W etapach: szkolnym, krajowym i kontynentalnym uczestnicy będą mieli za zadanie prezentację trzech różnych utworów wybranych autorów: Cypriana Kamila Norwida, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Ignacego Krasickiego i Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. Ostatnim etapem będzie rozstrzygnięcie konkursu polegające na wyłonieniu finalistów i laureatów z każdej kategorii wiekowej. Termin nadsyłania nagrań recytatorskich wyłonionych w I etapie upływa 31 marca 2021 r.

– Język polski jest tym, co nas wszystkich łączy i dzięki któremu stanowimy wspólnotę niezależnie od dzielącej nas odległości – powiedziała Agata Kornhauser-Duda w nagraniu zachęcającym do

tVP Polonia wraca do USa!

W lutym br. Telewizja Polska poinformowała, że wygrała proces z firmą Spanski Enterprises Inc. przed nowojorskim sądem, w związku z czym TVP Polonia już wkrótce będzie ponownie dostępna w Ameryce Północnej i Południowej.

– Język polski jest tym, co nas wszystkich łączy – powiedziała Pierwsza Dama RP Agata Kornhauser-Duda, zwracając się do polonijnych uczniów i nauczycieli

udziału w konkursie. – Bardzo liczę na to, że udział w konkursie przyniesie Wam dużo radości i satysfakcji z obcowania z piękną polską poezją. Bądźcie otwarci na przekaz i język tej poezji, który wzbogaci także Waszą znajomość polskiego – dodała, zwracając się do uczniów.

Wyraziła też wdzięczność wobec nauczycieli polonijnych, którzy wkładają wiele wysiłku i zaangażowania w przekazywanie wiedzy o polskim języku. – Jestem bardzo wdzięczna za to, że pomagają Pań-

stwo swoim wychowankom poznawać historię, kulturę i tradycje naszego kraju oraz zachować poczucie tożsamości i więzi z krajem przodków. Ucząc ich naszego języka, przekazują Państwo kolejnym pokoleniom patriotyczne wartości oraz świadomość własnych korzeni – powiedziała Pierwsza Dama RP. Z regulaminem konkursu można zapoznać się na stronie: www.prezydent.pl/pierwsza-dama/konkursrecytatorski-slowem-polska/.  oPr. JlS

Konflikt Telewizji Polskiej z firmą Spanski Enterprises Inc. dotyczył kwestii wyłączności na dystrybucję kanału TVP Polonia w obu Amerykach. Na mocy umowy między oboma podmiotami sygnał był kodowany w taki sposób, aby oglądanie TVP Polonia nie było możliwe bez pośrednictwa Spanski Enterprises. Użyto funkcji „geoblocking”, tj. blokady geograficznej. Umowa ta, zawarta na 25 lat w połowie lat 90., wygasła w listopadzie 2019 r., jednak firma Spanski Enterprises Inc. wytoczyła proces Telewizji Polskiej, dowodząc, że ma prawo do automatycznego przedłużenia kontraktu do 2029 roku. „Telewizja Polska S.A. zakończyła sukcesem proces z firmą Spanski Enterprises Inc. prowadzony przed sądem w Nowym Jorku” – czytamy w komunikacie prasowym TVP o wygranej batalii. Jak informuje publiczny nadawca, dzięki wygranemu procesowi program TVP Polonia będzie niebawem ponownie dostępny w obu Amerykach, szczególnie dla Polonii zamiesz oPR. JLS kującej licznie Stany Zjednoczone.

Polonia w Ameryce Volume XIX, Issue 5

March 12, 2021

15

100. urodziny Sybiraka i weterana walk pod Monte Cassino Józefa Smyka z New Britain, CT

Piękny jubileusz J

ózef Smyk, Sybirak, weteran walk pod Monte Cassino i długoletni członek Placówki #111 SWAP im. gen. Józefa Hallera w New Britain, 1 marca 2021 r. obchodził okrągłe, 100. urodziny.

Lokalna Polonia, na czele z dziennikarką Beatą Kaczmarczyk, od wielu miesięcy czyniła zabiegi, aby uczcić jego urodziny w uroczysty sposób – w siedzibie weterańskiej placówki, w gronie rodziny, przyjaciół i kolegów z Haller Post. Ten plan spalił na panewce, gdyż pan Józef przewrócił się w swoim mieszkaniu i wskutek upadku doznał lekkich obrażeń.

Rodzina i lekarze stwierdzili, że dla jego dobra należy umieścić sędziwego pacjenta w domu opieki, gdzie będzie miał całodobową opiekę. Pan Smyk został więc umieszczony w Autumn Lake Healthcare w New Britain i w dniu urodzin ze względu na pandemię oraz obowiązujące restrykcje mógł jedynie przez szyby okienne przywitać zebranych przyjaciół, córkę Madeleine i wnuczki, z uśmiechem na twarzy machając ręką z radości, gdy zobaczył spory tłumek znajomych.

Kilku kolegów z placówki w mundurach oddało salut Józefowi, on również zasalutował do orła polskiego na jego furażerce.

Włączone zostały telefony komórkowe i w ten oto sposób pan Józef słyszał przekazywane życzenia. Zbigniew Kuśmider zagrał melodię „Sto lat”, a zebrani gromko zaśpiewali, oczywiście zmieniając tradycyjne słowa na: 200 lat, a gdy akordeonista zagrał weselszą melodię, pan Józef poprosił do tańca dyrektor ośrodka Jen Marshall.

Kronikarz Pl. #111 przekazał jubilatowi treść życzeń od ministra obrony narodowej Mariusza Błaszczaka oraz od szefa Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jana Józefa Kasprzyka. Jubilatowi wręczono także dyplom i medal Obrońcy Ojczyzny 1939-1945. Także Zarząd Główny Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej przysłał życzenia z podpisem naczelnego komendanta Tadeusza Antoniaka i adiutanta generalnego Marka Chrościelewskiego oraz informację o przyznaniu mu Medalu Czynu Zbrojnego Polonii Amerykańskiej. Życzenia przysłał także konsul honorowy RP w Connecticut Darek Barcikowski. Nie zabrakło również życzeń od zarządu Pl. #111 im. gen. J. Hallera oraz Korpusu Pomocniczego Pań. Do jubilata przybyła także polonijna młodzież – uczniowie 6 klasy ze Szkoły Języka Polskiego im. św. Jana Pawła II w New Britain  facebook.com/Szkoła Języka Polskiego w New Britain

Pod oknem ośrodka, w którym przebywa Józef Smyk, zgromadziła się spora grupa jego przyjaciół, w tym weterani

 Robert Iwanicki

Józef Smyk i ks. Stanisław Dudek

Olivia Hader i Mateusz Baldowski odczytali życzenia w imieniu dyrekcji i uczniów.

Na koniec ks. Stanisław Dudek pobłogosławił jubilata i z zebranymi poprowadził modlitwę w jego intencji właśnie.

Wszystkie życzenia i kwiaty przekazano rodzinie, a zebrani pożegnali Józefa

gremialnie machając rękoma. On tymczasem stał przy oknie, uśmiechnięty i wzruszony do łez, żegnając się ze swoimi gośćmi. To wyjątkowe, pandemiczne spotkanie urodzinowe nagrał dla TVP Polonia David Mielcarek.  robert iWanicKi, oPr. JlS  facebook.com/Szkoła Języka Polskiego w New Britain

W obchody 100. urodzin Pana Józefa włączyły się lokalne polonijne media i organizacje, w tym Polska Szkoła im. Jana Pawła II w New Britain

16

Reklama March 12, 2021

Volume XIX, Issue 5

Reklama Volume XIX, Issue 5

March 12, 2021

17

18

Polonia w Ameryce March 12, 2021

Volume XIX, Issue 5

Do Muzeum Sztuk Pięknych w Bostonie trafiły wyjątkowe fotografie Henryka Rossa, na których uwiecznione zostało życie w łódzkim getcie

Unikalne fotografie z getta  Archiwum MFA

The Museum of Fine Arts – Muzeum Sztuk Pięknych w Bostonie otrzymało dar w postaci 48 fotografii Henryka Rossa (1910–1991), które stanowią niezwykle rzadkie spojrzenie na życie w łódzkim getcie podczas Holokaustu. Kolekcja unikatowych odbitek została podarowana muzeum przez kolekcjonera Howarda Greenberga.

Autor fotografii przekazał je najpierw Lovie Szmuszkowiczowi, od którego trafiły do Leona Suttona, który wyemigrował do Nowego Jorku w 1947 roku i przywiózł je ze sobą do USA, a następnie przechowywał przez ponad 75 lat.

Fotograf Henryk Ross zdjęciami dokumentował codzienność w łódzkim getcie

W

śród fotografii znajdują się zarówno oficjalne zdjęcia, które Ross wykonał jako fotograf dla Departamentu Statystyki funkcjonującego w getcie, jak i nieoficjalne ujęcia, które zrobił potajemnie, podejmując wielkie ryzyko, ale na których udokumentowane zostały ponure realia życia w łódzkim getcie. – Ta niezwykła kolekcja przypomina nam o mocy fotografii, o tym, że ten rodzaj sztuki potrafi zachować i przekazać pełny zakres emocjonalny przeżytego doświadczenia. Kolekcja tych 48 fotografii to zarówno wyjątkowy depozyt pamięci, jak i udokumentowane okropieństwa wojny – powiedział dyrektor Matthew Teitelbaum. – Te fotografie poko-

nały długą i trudną drogę, od potajemnego przekazania przez więźnia łódzkiego getta, przez podróż w małej kopercie przez ocean, do teraz, gdy trafiły do Museum of Fine Arts i stały się częścią amerykańskiej kolekcji fotografii – dodał. Łódzkie getto było najdłużej istniejącym i drugim co do wielkości, po War-

szawie, z co najmniej 1000 gett utworzonych przez nazistów w celu izolowania Żydów w miastach Europy wschodniej.

Henryk Ross przed wojną pracował jako fotoreporter. Do getta trafił wraz ze swoją żoną Stefanią w 1940 r. i został skierowany do pracy polegającej na dokumentacji wydajności getta i tworzeniu kart

Felieton Volume XIX, Issue 5

March 12, 2021

19

NAWIASeM MóWIąc

„Firma” krwawi, lecz biznes się kręci

 Darek Barcikowski Wydawca „Białego Orła” publisher@whiteeaglenews.com

Do Museum of Fine Arts w Bostonie trafiło 48 archiwalnych fotografii przedstawiających m.in. wywózkę mieszkańców getta do obozów zagłady

identyfikacyjnych dla zarejestrowanych pracowników. Jednocześnie fotografie, które Ross zrobił w tajemnicy, uwieczniły opłakane i stale pogarszające się warunki życia w getcie, a także deportacje mieszkańców do obozów zagłady w Chełmnie i Auschwitz.

Kiedy w 1944 r. naziści zarządzili ostateczną likwidację łódzkiego getta, Ross należał do grupy około 900 mieszkańców, którzy zostali, aby oczyścić i zebrać mienie z pustych budynków, podczas gdy Sutton był jednym z deportowanych do Auschwitz. To wtedy Ross zakopał pudełko swoich negatywów w ziemi. Trzy miesiące po wyzwoleniu getta przez Armię Czerwoną w styczniu 1945 r. wykopał pudełko. Fotografie przekazane przez Rossa bezpośrednio Suttonowi, który powrócił do Łodzi po wyzwoleniu Auschwitz, a następnie przywiózł je do Nowego Jorku, zostały zrobione przed 1945 rokiem. Syn Suttona, Paul Sutton, odziedziczył fotografie po ojcu i zrozumiał ich znaczenie po obejrzeniu „Memory Unearthed: The Lodz Ghetto Photos of Henryk Ross”, wystawy, którą MFA zorganizowało w 2017 roku.

– Jestem podekscytowany i niezwykle cieszy mnie to, że zdjęcia pochodzące z kolekcji mojego ojca znajda się na stałe w zbiorach MFA – twierdzi Paul Sutton. – Po podróży do Bostonu, podczas której obejrzałem wystawę Memory Unearthed, zrozumiałem, jak ważna jest kolekcja

mojego ojca. Jako potomek ocalałych z Holokaustu czuję, że nigdy nie wolno nam zapomnieć – dodał.

Fotografie Henryka Rossa, zarówno te oficjalne, jak i te, na których została uwieczniona codzienność getta, stanowią swoiste slajdy pamięci, przypominające współczesnym ludziom, dlaczego ta historia nie może się nigdy więcej powtórzyć.

Stanowią również niezwykle wartościowe ubogacenie wciąż powiększających się zasobów muzeum, jeśli chodzi o fotografie z czasów II wojny światowej.

Museum of Fine Arts w Bostonie założone zostało w lutym 1870 r., a swe podwoje dla publiczności otworzyło 4 lipca 1876 r. Budynek muzeum na Copley Square mieścił w sobie w tym czasie 5600 dzieł sztuki.

Przez następne kilka lat kolekcja powiększała się. W 1909 muzeum zostało przeniesione do swojej obecnej lokalizacji na Huntington Avenue.

Aktualnie w zbiorach muzeum znajduje się prawie 500,000 dzieł sztuki, od starożytnych po współczesne.

Muzeum znajduje się przy 465 Huntington Avenue, Boston, MA 02115. Więcej informacji można uzyskać pod numerem 617.267.9300, na stronie mfa.org lub na profilach MFA w mediach społecznościowych.  oPr. JlS

Felietony publikowane na łamach „Białego Orła” odzwierciedlają wyłącznie poglądy ich autorów.

W

czasach, kiedy wypowiedzi Trumpa czy nawet pandemia nie budzą już sensacji, panującą od jakiegoś czasu w mediach „nudę” ożywił kontrowersyjny wywiad z księciem Harrym i księżną Meghan, przeprowadzony przez Oprah Winfrey, który został wyemitowany w niedzielę, 7 marca, przez amerykańską stację telewizyjną CBS. Pomimo że stacja nie podała jeszcze do wiadomości publicznej, ile osób zasiadło przed telewizorami, by go obejrzeć, szacuje się, że tylko w USA liczba ta mogła sięgnąć kilkudziesięciu milionów.

Ci, którzy czekali na szokujące szczegóły zakulisowego życia w królewskiej „firmie” – jak odnosi się do całej instytucji księżna Meghan, zapewne dostali więcej niż się spodziewali. Podczas wywiadu Meghan ujawniła między innymi, że rozważała samobójstwo podczas ciąży z Archiem oraz że królewska rodzina zabroniła jej szukać profesjonalnej pomocy na zewnątrz. Ujawniono również, że królewska rodzina postanowiła, że Archie nie zostanie księciem i że jeszcze przed jego narodzinami często zastanawiano się nad jego kolorem skóry – Meghan jest córką Afroamerykanki i białego ojca.

Książę Harry ujawnił, że przez jakiś czas jego ojciec – książę Karol, były mąż księżnej Diany – nie odbierał od niego telefonów i że obecnie nie ma kontaktu z bratem – księciem Williamem. Książę Harry napomknął, że jego zdaniem sytuacja mogła się skończyć tak samo tragicznie, jak ostatecznie potoczyły się losy jego matki – księżnej Diany.

Między losami Diany i Meghan istnieje wiele podobieństw. Obie jako osoby z zewnątrz wkroczyły w życie, o którym nie miały pojęcia.

Nie zdawały sobie zapewne sprawy z tego, że bajkowa przygoda z „księciem na białym koniu” długo nie potrwa, a że ich codzienne życie kształtować będą zakulisowe reguły, konflikty, rozgrywki i cele. Presja związana z życiem w tych kręgach okazała się dla obu nie do zniesienia i obie ostatecznie postanowiły od tego życia uciec.

Dianie niestety nigdy nie było dane znalezienie normalności i spokoju, których tak bardzo szukała.

Czy ma nam ich być szkoda? Myślę, że dla większości osób odpowiedź na to pytanie brzmi „tak”. To, że obie były osobami z zewnątrz, pozwoliło zwykłym ludziom czuć do nich sympatię, czuć, że pomimo tytułu czy korony były takimi samymi ludźmi jak my.

Obie otwarcie i publicznie mówiły o życiu w „firmie” – często wbrew woli królewskiej rodziny i często na tematy, które nie przedstawiały królewskiego dworu w najlepszym świetle. Diana zapłaciła za to najwyższą cenę.

Wydawałoby się, że kult królewskiego dworu ma w dzisiejszym świecie coraz mniejsze znaczenie… a jednak jest na odwrót. Fascynacja królewską rodziną sięga zenitu, nie tylko w Wielkiej Brytanii, ale na całym świecie. Od netfliksowego serialu „The Crown” po niedzielny wywiad z Winfrey, dopóki na ekranach telewizorów i na pierwszych stronach gazet pokazywane będą dramaty królewskiej rodziny i „prane” będą jej brudy, nasze zainteresowanie życiem, które jeszcze ćwierć wieku temu toczyło się całkowicie za kulisami, będzie zapewne tylko rosło. Media przecież piszą o tym i pokazują to, co interesuje ich czytelników bądź widzów.

Oczywiście za tym wszystkim stoi też wielki biznes. Firma należąca do Oprah Winfrey za wywiad otrzymała kwotę oscylującą pomiędzy 7 a 9 milionów dolarów. Stacja CBS liczyła sobie $325 tysięcy za 30-sekundowy spot podczas wywiadu. W Wielkiej Brytanii ukazały się specjalne, nocne wydania gazet poświęcone w całości wywiadowi z księciem Harrym i księżną Meghan. Kilka miesięcy temu Harry i Meghan podpisali też umowy z Netflixem i Spotify, na których wg dziennika Daily Mail zarobią około 100 milionów dolarów.

Podczas wywiadu na CBS, Harry i Meghan ujawnili również płeć swojego drugiego dziecka, którego spodziewają się latem. Będzie to dziewczynka. I znowu media będą miały o czym pisać.

•

20

Reklama March 12, 2021

Volume XIX, Issue 5

Reklama Volume XIX, Issue 5

March 12, 2021

21

22

Z życia Polonii March 12, 2021

Volume XIX, Issue 5

Dzień Żołnierzy Wyklętych w Amerykańskiej Częstochowie

Kołatanie do drzwi historii W

niedzielę, 28 lutego, w Amerykańskiej Częstochowie odbyły się główne uroczystości Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Obchody zostały zorganizowane przez Okręg 10 Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce, we współpracy z Polsko-Słowiańską Federalną Unią Kredytową, Polską Fundacją Kulturalną w Clark, grupą rekonstrukcyjną Independent Operational Group „Polesie” oraz Stowarzyszeniem Pamięć.

Uroczystości, które poprowadził komendant 10 Okręgu SWAP Antoni Płotka, rozpoczęły się Apelem Poległych, zapaleniem zniczy i złożeniem wieńców pod Pomnikiem Niezłomnych oraz Husarza na cmentarzu przy Sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej w Doylestown, PA. Na cmentarzu tym, w sekcji wojskowej, spoczywają szczątki kilku Żołnierzy Wyklętych, m.in. płk. Antoniego Skarbek-Szackiego ps. „Bohun”, ppłk. Leonarda Zub-Zdanowicza ps. „Ząb” oraz płk. Józefa Zawitkowskiego ps. „Wierny”. Autorem pomnika Husarza jest śp. Andrzej Pityński, którego ojciec, Aleksander Pityński ps. „Kula”, walczył w oddziale majora Franciszka Przysiężniaka ps. „Ojciec Jan”. Pomnik Żołnierzy Niezłomnych, dłuta państwa Praszczyków, przy którym odbyły się uroczystości, niesie ze sobą głębokie treści.

Przedstawia postaci trojga Żołnierzy Niezłomnych wyłaniających się z odkuwanej skały zapomnienia i kłamstwa, którzy wracają, aby zająć właściwe sobie miejsce w historii. Głównym elementem pomnika jest wmurowana i widoczna pod szkłem

 o. Tymoteusz Tarnacki OSPPE

ziemia z powązkowskiej „Łączki”, miejsca pochówku zamordowanych przez komunistów polskich patriotów. Modlitwę za pomordowanych żołnierzy na cmentarzu poprowadził przeor Amerykańskiej Częstochowy ojciec Krzysztof Drybka OSPPE. Mimo deszczowej pogody tego dnia licznie przybyli członkowie placówek SWAP z Nowego Jorku, New Jersey i Pensylwanii oraz przedstawiciele organizacji polonijnych, m.in. Korpusu Pomocniczego Pań z New Jersey, harcerze i młodzież z grupy rekonstrukcyjnej SGO Polesie, która pełniła wartę honorową przy pomniku.

Obecność młodych ludzi oraz weteranów skupionych wokół Pomnika Wyklętych była niezwykle wymownym momentem, dającym nadzieję, że pamięć o bohaterach tamtych lat, ich walce i poświęceniu będzie kontynuowana przez młode pokolenie Polonii. O godz. 12:30 wszyscy uczestnicy wzięli udział w uroczystej mszy świętej, podczas której modlono się w intencji ojczyzny, Żołnierzy Wyklętych oraz ich rodzin, które do dzisiaj nie odnalazły jeszcze szczątków swoich najbliższych.

Ostatnim punktem obchodów była projekcja filmu dokumentalnego o Stanisławie Konopce ps. „Desant”, żołnierzu Narodowego Zjednoczenia Wojskowego.

Został on zamordowany 8 marca 1946 roku w Powiatowym Urzędzie Bezpieczeństwa w Łomży. Ponad 30-minutowy dokument autorstwa Grzegorza Tymińskiego, objęty patronatem Stowarzyszenia Pamięć, ukazuje nie tylko tragiczne losy zamordowanego, ale także dramat rodziny: urodzonego miesiąc po rozstrze-

W niedzielę, 28 lutego, w Amerykańskiej Częstochowie odbyły się główne uroczystości związane z obchodami Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych

W uroczystości udział wzięli członkowie grupy rekonstrukcyjnej Independent operational Group „Polesie”

Mimo deszczowej pogody tego dnia licznie przybyli członkowie placówek SWAP z Nowego Jorku, New Jersey i Pensylwanii. Uroczystości poprowadził komendant 10 okręgu SWAP Antoni Płotka

laniu syna, któremu nie było dane poznać swojego ojca, oraz wnuczki, która przez lata poszukiwała odpowiedzi na pytanie, co stało się z dziadkiem, który „wyszedł z domu i nigdy nie wrócił”. We wstępie do filmu Grzegorz Tymiński zaznaczył, że w świadomości społecznej znanych jest stosunkowo niewiele, bo kilkadziesiąt, nazwisk Żołnierzy Wyklętych. Podkreślił, że ważne jest to, aby odkrywać nazwiska pozostałych ponad kilku tysięcy, którzy trwają na ogół tylko w pamięci rodzin.

Film „Mam taką nadzieję...”, na przykładzie losów Stanisława Konopki, ukazuje historię tysięcy, którzy tak jak on do dzisiaj nie zostali odnalezieni. Obrazuje rów-

nież cierpienie rodzin, które mają nadzieję, że dożyją chwili, w której będą mogły godnie pochować bliskich i pomodlić się nad ich grobami.

Narodowy Dzień Pamięci o Żołnierzach Wyklętych został ustanowiony 10 lat temu, 1 marca 2011 roku. Tego dnia, w 1951 roku, w warszawskim więzieniu na Rakowieckiej zamordowano strzałem w tył głowy siedmiu członków IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”. Dzień ich śmierci stał się dniem pamięci o wszystkich Żołnierzach Wyklętych.  eWa tYMińSKa Stowarzyszenie Pamięć

PoCZyTAJMy RAZEM

SłoWEM MALoWANE

Nina opic

Alicja Ungeheuer-Gołąb

Dzień dobry, Wiosno!  Archiwum WEM

Wszyscy oczekiwali nadejścia wiosny.

Roślinki chciały jak najszybciej wystawić swoje pączki listków i kwiatków do słoneczka, ptaki uwijały się w szukaniu miejsc na swoje gniazda, a dzieci coraz

Marcowe marzenie nocą marzę sobie marzec parę piegów ma na twarzy

częściej chciały rysować swoje wiosenne

wykrochmalił obrus lniany

obrazki.

– Już koło mojego domu zakwitły żółte

niesie w koszu tulipany

kaczeńce, a to są posłańcy wiosny – powiedziała Lenka i postanowiła namalować na kartce te pierwsze wiosenne kwiaty.

włosy związał wstążką słońca

– To przedwiośnie, a nie pełna wiosna

czasem na gitarze brzdąka

– stwierdził jak zwykle przemądrzały Maciek.

– Oczywiście, że to jeszcze nie wiosna, bo nie ma niezapominajek – wtrąciła Ania.

czeńce i niebieskie niezapominajki, zielona trawa, a nawet żabka...

– Wiosna będzie wtedy, gdy przylecą razem z tatą dwa bociany – oczywiście

łące – powiedziała przysłuchująca się

głos zabrał Maciek, gdy wszyscy pochylali

rozmowom Natalka.

się nad niebieską kartka papieru, na której naklejano „posłańców” pani Wiosny.

wego papieru naklejmy wiosnę – powie-

– Ja nie wycięłam żadnego kwiatka, ale

działa pani w przedszkolu. – Myślę, że

moja mama nauczyła mnie wiosennej

taki wiosenny obrazek sprawi, że przy-

piosenki – odezwała się Gosia. – Posłu-

będzie do nas pani Wiosna.

chajcie:

Dzieci zgodziły się z panią i postano-

łapie w garnek wodę z chmur

w końcu bociany i dlatego ja wyciąłem

– Ani kumkających zielonych żabek na

– Mam pomysł! Po prostu z koloro-

zrobił w dżinsach kilka dziur

Wiosna przyjdzie tu z kwiatami.

biegną za nim małe dzieci wtedy słońcem w ogród świeci stawia rower koło płotu i dolewa mleka kotu nagle wiatrem mroźnym wieje

wiły swoimi wycinankami przywołać

Wiosno, zostań razem z nami.

wiosnę. Każde w domu miało stworzyć

My panią Wiosnę witamy

dzieci marzną – on się śmieje

coś związanego z wiosną i przynieść do

i wesoło jej śpiewamy!

przedszkola, by powstał jeden wspólny

I tak dzieci powitały wiosnę wesołym

lecz ja wiem – za parę dni

wiosenny obrazek. I tak, były żółte ka-

obrazkiem i radosną piosenką.

•

kwiecień będzie mi się śnił

March 12, 2021

Volume XIX, Issue 5

HISToRIA W PIGUłCE

QUIZ

Urodziny Misia Uszatka M

arzec to miesiąc urodzin Misia Uszatka. Miś Uszatek to bajkowa postać, będąca dla wielu wielbicieli tej dobranocki symbolem dzieciństwa. Wszyscy wiedzą, że Miś Uszatek ma klapnięte uszko – nie każdy jednak wie, że ten sympatyczny niedźwiadek był początkowo skromnym bohaterem patronującym dwutygodnikowi dla dzieci pt. „Miś”, który pierwszy raz ukazał się w 1957 roku. Autorem przygód niezwykłego misia jest pisarz Czesław Janczarski, założyciel i redaktor „Misia”, a projekty plastyczne wykonał ilustrator Zbigniew Rychlicki – kawaler Orderu Uśmiechu. W numerze 15 czasopisma redakcja ogłosiła ogólnopolski konkurs na imię dla bohatera bajki. Napłynęło wiele propozycji, m.in.: Wścibinosek, Kłębuszek, Podróżniczek. Zwyciężyła propozycja 3-letniej Janinki Rakowskiej z Warszawy, dzięki której miś znany jest jako Uszatek. Powstały wydawnictwa książkowe, tłumaczone na wiele języków: „Przygody i wędrówki Misia Uszatka”, „Nowi przyjaciele Misia Uszatka”, „Gromadka Misia Uszatka”, „Bajki Misia Uszatka”, „Zaczarowane kółko Misia Uszatka”. W 1962 roku na podstawie scenariusza Czesława Janczarskiego wyprodukowano pierwszy film pełnometrażowy pt. „Miś Uszatek”, a w roku 1968 powstał kolejny pt. „Zaproszenie” – oba filmy wyreżyserował Lucjan Dembiński. Nakręcono także serię 38 krótkich filmów zapowiadających programy dobranockowe. Serial lalkowy o Misiu Uszatku produkowano na zlecenie Telewizji Polskiej od 1975 do 1987 roku

w Studiu Małych Form Filmowych Se-mafor w Łodzi. Do roku 1987 wyprodukowano 104 odcinki „Misia Uszatka”. Słowa nastrojowej kołysanki napisał Janusz Galewicz do muzyki Piotra Hertela. Narratorem i niezapomnianym odtwórcą głosu misia był Mieczysław Czechowicz.

Miś Uszatek na początku każdego odcinka śpiewał piosenkę: Na dobranoc – dobry wieczór miś pluszowy śpiewa wam mówią o mnie Miś Uszatek, bo klapnięte uszko mam.

Jestem sobie mały miś, gruby miś, znam się z dziećmi nie od dziś.

Na końcu dobranocki Uszatek żegnał dzieci kołysanką: Pora na dobranoc, bo już księżyc świeci, dzieci lubią misie, • misie lubią dzieci.

CIEKAWoSTKA JęZyKoWA

Czy warto robić z igły widły?

Mówimy, że ktoś RoBI z IGły WIDły, kiedy przesadza, wyolbrzymia fakty, stosuje hiperbole. A jak używać tego zwrotu, gdy zaprzeczamy, gdy poprzedzamy go wyrazem NIE? Czy powinniśmy zachować postać frazeologizmu, naruszając składnię, ale utrzymując rym („Nie rób z igły widły”), czy też zmienić formę WIDŁY na WIDEŁ, jak tego wymaga gramatyka

– lecz tym samym zepsuć rym i naruszyć frazeologizm („Nie rób z igły wideł”)? Żadne z tych rozwiązań nie jest dobre ani zalecane.

Najlepiej zastosować zabieg stylistyczny, pozwalający na zachowanie rymowanej postaci frazeologizmu i powiedzieć to samo nieco dłużej, ale za to ładnie i poprawnie: NIE PRZESADZAJ! Po Co RoBIĆ z IGły WIDły?  NCK.PL

Czy potrafisz rozpoznać te kwiaty, zwiastuny wiosny? Podpisz obrazki.

........................

........................

........................

........................

........................

........................

LABIRyNT

Wskaż konewce drogę do kwiatów

 Archiwum WEM

24

Biały Orzeł Junior

Biały Orzeł Junior Volume XIX, Issue 5

March 12, 2021

Co KRAJ, To oByCZAJ

ZADANIE

Dzień Wagarowicza

PołąCZ W PARy TAKIE SAME MISIE

 Archiwum WEM

Dzień Wagarowicza to zdecydowanie jedno z bardziej lubianych przez polskich uczniów świąt, choć ze względu na pandemię jedyną formą obchodów tego święta może być… odejście od komputera

Dzień Wagarowicza wypada 21 marca i jest to zdecydowanie jedno z bardziej lubianych przez polskich uczniów świąt. W odróżnieniu od innych formalnych świąt, związanych z wydarzeniami historycznymi, wakacjami, feriami zimowymi czy z religią, dzień wagarowicza nie widnieje w jakimkolwiek „oficjalnym” wykazie. o tym święcie nie zapomni jednak żaden uczeń.

W jaki sposób można to nieformalne święto obchodzić?

Jedni decydują się, by spędzić ten dzień poza szkołą i traktują je jako przyzwolenie na wagary, czyli ucieczkę z lekcji i ze szkoły.

Coraz częściej jednak pojawiają się alternatywne pomysły na spędzenie tego dnia w ciekawy sposób, nie związany z siedzeniem przy biurku. Szkoły proponują dzieciom gry i zabawy na świeżym powietrzu, w gronie przyjaciół, a nauczyciele organizują imprezy tematyczne lub wyjścia, a nawet jednodniowe wycieczki, zachęcając podopiecznych do współuczestniczenia w interesujących wydarzeniach.

Niestety, w obecnej sytuacji, gdy większość uczniów w Polsce ze względu na pandemię uczy się zdalnie, jedyną formą ob• chodów tego święta może być… odejście od komputera.

KRZyŻóWKA

1. Podlewamy nią kwiatki 2. „Kotki" na wierzbie 3. Przylatują do Polski na wiosnę 4. Kolorowe, wielkanocne jajka

Jeśli nie znasz jakiegoś hasła, zapytaj rodziców lub dziadków – na pewno będą znać odpowiedź!

5. Dokończ przysłowie: W marcu jak w ...........

6. Miesiąc, w którym zaczyna się kalendarzowa wiosna HASło: .......................................................................

25

26

Biały Orzeł Junior March 12, 2021

Volume XIX, Issue 5

KąCIK RoDZICA

WioSenne PorZądKi

 Archiwum WEM

Wiosna zbliża się do nas wielkimi krokami. Za oknem coraz cieplej, śnieg topnieje, niebawem pojawią się pierwsze pąki kwiatów. Ale nie tylko pierwiosnki i wyższa temperatura kojarzą nam się z wiosną. Wiosna to także… wiosenne porządki!

K

ażda matka chciałaby, aby jej dziecko było samodzielne, a w przyszłości pomagało w domu.

Ale żeby wymagać od dziecka utrzymywania porządku, samemu trzeba dbać o czystość w domu. Warto na początek sprzątać razem z dzieckiem. Pomóż dziecku, przynajmniej kilka razy, posprzątać jego bałagan. Pokaż, jak najlepiej to zrobić, przy czym nie wymuszaj na nim szybkiego tempa pracy czy robienia wszystkiego dokładnie tak, jak mu pokażesz. Dziecko powinno wyrobić w sobie swój sposób sprzątania, który będzie dla niego wygodny i najbardziej efektywny. Na początku z pewnością niektóre rzeczy będzie robiło dłużej, ale przecież praktyka czyni mistrza. Sprzątanie wcale nie musi być nudne. Już kolorowy fartuszek dla dziecka jest dobrą

zachętą, jeszcze tylko ulubiona muzyka i możemy zabierać się za wielkie, wiosenne porządki. Gdy ty będziesz myć okna, dziecko może układać zabawki w pudełkach czy poskładać ubranka w szafie. To oczywiste, że 5-latek nie pomoże ci jeszcze w wielu pracach, jeśli jednak już teraz wzbudzisz w nim potrzebę dbania o porządek, w przyszłości to na pewno zaprocentuje.

Zabawa ma bardzo duże znaczenie dla rozwoju dziecka. Wykorzystaj tę formę spędzenia czasu do zmotywowania malucha do sprzątania:

 „Kto pierwszy” – zróbcie wyścigi,

sprawdźcie, kto pierwszy napełni pudełko klockami.  „Sprawdź mnie” – połóż zabawkę na inne miejsce niż zwykle leży i zapytaj malucha: „Czy samochód tutaj powinien leżeć? Pokaż mi gdzie są Twoje samochody.” Maluch będzie bardzo zadowolony, jeśli to on będzie mógł pomóc Tobie.  „Zrób tak, jak ja” – czyli zabawa w naśladowanie. Pokaż dziecku jakąś czynność i poproś by zrobiło to samo.

Dzieci bardzo lubią naśladować dorosłych.  Być może Twoje dziecko ma swoją ulubioną zabawę. Wykorzystaj to i dostosuj do nauki sprzątania.

Korzyści ze wspólnie wykonywanych obowiązków domowych Wiersze Jana Brzechwy to klasyka literatury dziecięcej. Jego dorobek w poezji dziecięcej jest ogromny. Wierszowane historyjki poety są lubiane zarówno przez dzieci, jak i dorosłych. Wiersze Jana Brzechwy to świat pełen przygód, w którym głównymi postaciami są zwierzęta, przedmioty lub zjawiska przyrody.

Taka książeczka może być doskonałą motywacją do rozpoczęcia wiosennych porządków lub nagrodą za ciężką pracę.

Do wiosennych porządków warto zaangażować dzieci, które dzięki temu poczują się potrzebne, a jednocześnie nauczą się podstawowych czynności

laniu i planowaniu obowiązków podczas rodzinnych spotkań.  Budowanie poczucia przynależności – tak, wspólna praca staje się okazją do podkreślania, że jesteśmy zespołem – podobnie jak ulubione drużyny bohaterów Waszych dzieci.

 Kształcimy dobre nawyki – pomagamy

Nauka sprzątania – wskazówki

i sobie, i dzieciom wykształcić pozytywne nawyki, które będą uruchamiały się bezwysiłkowo.  Wspólny czas – niech wspólne prace domowe staną się okazją do śmiechu, zabawy i radości, a nie przykrości i narzekania.  Mniej pracy dla każdego – tego chyba nie muszę komentować.  Duma dzieci z wykonanego zadania – dzieci zaczną rozwijać swoje poczucie kompetencji i pewność siebie, szczególnie gdy będą brały udział w rozdzie-

1. Naukę sprzątania zamień w zabawę.

2. Podążaj za potrzebami dziecka i jego zainteresowaniami.

3. Zadania dostosuj do wieku dziecka.

Dziecko może wykonywać tylko te czynności, przy których na pewno nie może zrobić sobie krzywdy.

4. Na początku pomagaj dziecku, a potem pozwól samodzielnie dziecku porządkować np. zabawki.

5. Nie poprawiaj każdej rzeczy, którą Twoje dziecko niedokładnie wykona.

6. Miej tolerancję na jego niedoskonałe i pierwsze kroki w tej dziedzinie.

7. Chwal i podkreślaj to, co dobrze zrobi.

8. Bądź cierpliwa, bo sprzątanie może zająć maluchowi dużo czasu.

9. Podawaj konkretne i precyzyjne polecenia. Dostosuj stopień złożoności poleceń do wieku malucha.

10. Nagradzaj dobrze wykonaną pracę np. wspólne wyjście na lody.  SYlWia Wadach KlocZKoWSKa

Bibliografia: – https://pozytywnadyscyplina.pl/wiosenne-porzadki-czyli-obowiazki-domowe-i-dzieci/ – https://canpolbabies.com/pl_PL/5033-wiosenne-porzadki-czyli-jak-od-malego-nauczyc-dziecko-dbania-o-porzadek – https://zdrowyprzedszkolak.pl/wychowanie/206/wiosenne-porzadki.html

Reklama Volume XIX, Issue 5

March 12, 2021

27

28

Reklama March 12, 2021

Volume XIX, Issue 5

Reklama Volume XIX, Issue 5

March 12, 2021

29

30

Felieton March 12, 2021

Volume XIX, Issue 5

MIĘDZY WIeRSZAMI

Monopol na zdrowie  Arkadiusz Rogowski Dziennikarz whiteeaglenews@gmail.com

Felietony publikowane na łamach „Białego Orła” odzwierciedlają wyłącznie poglądy ich autorów.

W

ielką klapę przyniosły tzw. wspólne zamówienia szczepionek przeciwko Covid-19 w ramach Unii Europejskiej. „Koordynowała” je i zawierała Komisja Europejska, która od kilku lat stawia się w roli europejskiego rządu. Efekt jest taki, że firmy produkujące szczepionki nie wywiązują się nie tylko z terminów ich dostaw, ale również z ich ilości. W konsekwencji tempo szczepień w Unii Europejskiej jest bardzo słabe jak na organizacyjne możliwości krajowych służb zdrowia, a to, jak mogłoby ono wyglądać, widzimy chociażby w Wielkiej Brytanii czy w Izraelu, które do Unii nie należą.

Jako pierwsze słabość Brukseli dojrzały Niemcy, które – choć opowiadały się za wspólnym unijnym zakupem szczepionek – to same już na początku stycznia br. zawarły oddzielne umowy na dodatkowe dawki z m.in. BioNTech/Pfizer i CureVac. Tym samym co trzecia szczepionka zakupiona przez Niemcy pochodzi nie z zakupów w ramach Unii, lecz z oddzielnej umowy dwustronnej. Warto przy tym podkreślić, że Berlin krytyką opinii publicznej i zarzutami o łamanie unijnej solidarności się za bardzo nie przejął. Egoistycznym, ale w tak trudnej sytuacji jak najbardziej racjonalnym, śladem poszły inne państwa wspólnoty, a Węgry czy Czechy otworzyły się nawet na rosyjską szczepionkę Sputnik. Z kolei Polska – poza własnymi zamówieniami – bardzo słusznie rozpoczęła rozmowy z Chińczykami, gdzie funkcjonują już aż cztery szczepionki.

Działania podejmowane przez państwa członkowskie na własną rękę to efekt słabości Brukseli wobec producentów preparatów. Oczywiście jest to sytuacja bardzo wyjątkowa, trudna, bo moce produkcyjne koncernów są ograniczone, ale Komisja Europejska wcale nie jest tutaj bezradna. Istnieją mechanizmy prawne – w tym wyłączenie szczepionek spod patentu czy zakaz wywozu szczepionek poza UE – które mogłyby przyspieszyć tempo dostaw, a co za tym idzie szczepień. O tej pierwszej możliwości jak na razie dość cicho, a druga aż do 4 marca istniała tylko w teorii, bo właśnie wtedy Komisja zatrzymała 250 tys. dawek szczepionki AstraZeneca, które miały trafić do Australii.

Ile do tego czasu ich wyeksportowano? To wiedzą tylko producenci, którzy na rynku ochrony zdrowia mają w dobie pandemii Covid-19 większy monopol niż firmy Big Tech na rynku informatycznym. Jak nietrudno się domyślić – sprzedają temu, kto płaci najwięcej, a tym, którzy płacą mniej, mówią „nie ma”. Warto w tym miejscu podkreślić, że badania nad szczepionkami były współfinansowane z funduszy unijnych, czyli ze środków publicznych. A gdy przyniosły w końcu upragniony efekt, górę nad interesem publicznym bierze ekonomiczny interes prywatnych koncernów. Ich właściciele zapewne trafią wkrótce na listę najbogatszych ludzi na świecie.

I jeszcze raz powtórzę – instytucje Unii Europejskiej nie są bezradne wobec monopolu producentów szczepionek, ale wygląda na to, że niektórych instrumentów po prostu nie zamierzają używać. A to w połączeniu z niektórymi sprawami, którymi się obecnie zajmują europosłowie i komisarze – jak chociażby rzekomy brak praworządności w Polsce czy na Węgrzech – daje dość przykry obraz Unii – próbującej pokazać siłę w wyimaginowanych sprawach, za to słabej w obliczu prawdziwego problemu • całej wspólnoty.

Reklama Volume XIX, Issue 5

March 12, 2021

31

32

Polonia w Ameryce March 12, 2021

Volume XIX, Issue 5

Szansa na obywatelstwo?  Timothy Norman

Dokończenie  ze str. 1 Ze ścieżki do obywatelstwa, czyli tzw. „pathway to citizenship”, skorzystałoby około 11 milionów nieudokumentowanych imigrantów, wśród których znajduje się zapewne kilkadziesiąt tysięcy polskich rodzin. Lecz pomimo że propozycja ustawy przedstawia kroki, jakie musiałyby być podjęte, oraz warunki, jakie musiałyby być spełnione, aby zalegalizować pobyt i ostatecznie otrzymać amerykańskie obywatelstwo, największą niewiadomą są szanse, jakie ustawa ma na uzyskanie poparcia w obu izbach amerykańskiego Kongresu. Izbą Reprezentantów i Senatem rządzą od stycznia demokraci, lecz ich przewaga jest tak mała, że bez poparcia ze strony republikanów ustawa ma marne szanse, by stać się prawem. Musiałaby ona zyskać poparcie co najmniej 10 przedstawicieli partii mniejszości.

Demokraci w Izbie Reprezentantów i Senacie 18 lutego przedstawili propozycję ustawy opartej na reformach opracowanych przez Biały Dom, ale już na początku marca ogłosili, że ustawa najwcześniej może być poddana pod głosowanie w kwietniu. Pojawiły się też sugestie, aby rozbić ambitny plan prezydenta na kilka ustaw, w celu zwiększenia ich szans na zdobycie poparcia. Politycy w obu izbach, którzy oficjalnie przedstawili projekt ustawy, są jednak zdania, że reforma imigracyjna musi być rozpatrzona w całości.

– To, że nigdy nie udało nam się przeforsować reformy imigracyjnej, nie wynika z braku woli – powiedział senator Bob Menendez z New Jersey podczas konferencji prasowej. – Przyczyną jest to, że za każdym razem byliśmy skłonni iść na kompromis i poddać się głosom tych, którzy nadal nie akceptują wkładu imigrantów w rozwój naszego kraju – dodał kongresman. Prawda jest jednak taka, że bez pójścia na kompromis z drugą stroną, demokraci nie są w stanie sami doprowadzić do tego, aby ustawa stała się prawem.

Czy skorzystają Polacy?

Spośród dwunastu głównych zapisów ustawy, tą najważniejszą dla Polonii jest niewątpliwie możliwość zalegalizowania pobytu i docelowo zdobycia obywatelstwa przez osoby bez uregulowanego statusu imigracyjnego. Proces nakreślony w ustawie zająłby 8 lat. Kwalifikujące się osoby, które przebywały w USA przed 1 stycznia 2021 roku, otrzymałyby najpierw prawo 5-letniego, tymczasowego pobytu. Po upływie tego czasu i spełnieniu dodatko-

55 osób reprezentujących 28 państw zostało amerykańskimi obywatelami podczas ceremonii w Polskim Domu Narodowym w Hartford, która miała miejsce w czerwcu 2017 r.

wych warunków, w tym otrzymania zielonego światła od służb bezpieczeństwa i urzędu skarbowego, czyli IRS, osoby te miałyby możliwość aplikowania o zieloną kartę. Po trzech latach od jej otrzymania możliwe byłoby wnioskowanie o obywatelstwo i amerykański paszport. Ustawa przyspieszyłaby też czas rozpatrywania wniosków o wizy dla pracowników sezonowych, pracowników sponsorowanych przez pracodawcę, wiz azylowych i wniosków o stały pobyt oparty na łączeniu rodzin, co oznacza, że z nowych przepisów skorzystaliby również Polacy mieszkający w Polsce, planujący wyjazd do USA w celach zarobkowo-zawodowych. Spora część ustawy dotyczy jednak sytuacji na południowej granicy kraju, która od kilku lat dominuje w debacie na temat imigracji, począwszy od planów zabezpieczenia granicy przez prezydenta Trumpa poprzez budowę „muru”, do separacji rodzin, w tym rodziców i dzieci, w przypadku uchodźców.

Nowa ustawa przyspieszyłaby i ułatwiłaby również proces ubiegania się o azyl, co setki tysięcy potencjalnych imigrantów z Ameryki Łacińskiej uważa za jedyną szansę na stały pobyt w USA i na lepsze życie. Większości z nich sama zmiana warty w Białym Domy na początku roku przyniosła nadzieję i przy-

śpieszyła decyzję, aby wyruszyć w kierunku granicy USA. Szacuje się, że dziesiątki tysięcy migrantów wędrują obecnie pieszo przez Meksyk, by dotrzeć do amerykańskiej granicy. Nawet jeżeli nowa ustawa imigracyjna nie wejdzie w życie, zastaną oni na granicy sytuację inną od tej, jaka istniała jeszcze kilka miesięcy temu. Już w pierwszych dniach swojej kadencji Biden cofnął status stanu wyjątkowego na południowej granicy, wstrzymał budowę różnego rodzaju ścian i barier oraz ogłosił plan wstrzymania praktyki rozłączania rodzin oraz wprowadzenia 100-dniowego zakazu deportacji.

W cieniu przeszłości Zwolennicy reform imigracyjnych, w tym organizacje pozarządowe, które od lat pracują nad ich realizacją, wytykają prezydentowi porażkę, jaką okazały się próby zreformowania systemu imigracyjnego przez Obamę oraz rekordową liczbę deportacji za czasów administracji, w której Biden pełnił funkcję wiceprezydenta. – Zajęło nam za długo, by stworzyć dobry plan i myślę, że był to duży błąd – powiedział Biden w wywiadzie dla hiszpańskojęzycznej Univision w lutym zeszłego roku w odniesieniu do polityki imigracyjnej za tamtych czasów i masowych deportacji. Obamie środowiska te zarzucają,

że pomimo iż wokół reformy imigracyjnej było sporo szumu, brakowało sensownej strategii, aby ją doprowadzić do skutku.

Spowodowało to, że projekt ustawy najpierw utknął w miejscu, a później przepadł w hierarchii innych, ważniejszych spraw. Obama sam przyznał, że jedną z największych porażek jego kadencji było to, że nie udało się doprowadzić reformy imigracyjnej do skutku. Ambitne plany jego poprzednika, Georga W. Busha, aby umożliwić imigrantom z nieuregulowanym statusem zdobycie amerykańskiego obywatelstwa, również utknęły w Kongresie.

Lecz w przeciwieństwie do swojego byłego szefa, Biden przedstawił projekt reform imigracyjnych na samym początku swojej kadencji, co sugeruje, że jest to priorytetem dla nowej administracji.

Zmiany w prawie imigracyjnym wydają się też być priorytetem dla demokratów w Izbie Reprezentantów i w Senacie, choć nie są oni do końca skłonni pokładać wszystkich swoich nadziei związanych z imigracją wyłącznie w planie Bidena. W połowie lutego przedstawione zostały inne projekty mniejszych ustaw, z których jedna stworzyłaby ścieżkę do uzyskania obywatelstwa dla „dreamersów”, czyli dzieci imigrantów, którzy na przestrzeni ostatnich lat skorzystali z możliwości

Polonia w Ameryce Volume XIX, Issue 5

March 12, 2021

tymczasowego zalegalizowania pobytu bądź innych osób objętych statusem TPA (Temporary Protected Status). Kolejna przedstawiona w lutym ustawa pozwoliłaby pozostać w USA osobom pochodzącym z krajów, do których toczące się konflikty i niebezpieczne warunki uniemożliwiają powrót. Osobna ustawa dałaby możliwość ubiegania się o zieloną kartę osobom pracującym w branży rolniczej, w której w 2020 roku nieudokumentowani imigranci stanowili około 70% zasobów ludzkich. Ustawy te, jak zapewniają demokraci, mają też swoich zwolenników po stronie republikańskiej.

Trzeba czekać...

Imigracja od lat jest gorącym i mocno upolitycznionym tematem. Lecz pomimo że jest o nim ciągle głośno, dotychczas mało się zmieniło w przypadku osób, które żyją nadzieją, że w końcu uda im się zalegalizować pobyt. Jak będzie tym razem? Trudno ocenić. Sytuacja na południowej granicy kraju, w kierunku której podążają dziesiątki, a może nawet setki tysięcy migrantów z południa, sama się nie rozwiąże i presja, żeby zmienić przepisy, będzie tylko rosła. Są duże szanse, że tym razem jakiekolwiek zmiany w systemie imigracyjnym stworzą w końcu „ścieżkę do obywatelstwa” dla osób mieszkających i pracujących w tym kraju, które nie mają uregulowanego statusu imigracyjnego. Taka opcja cieszy się coraz większym poparciem nie tylko wśród polityków, ale również w amerykańskiej społeczności – popiera ją, wg badań przeprowadzonych na przełomie stycznia i lutego, 69% populacji, w tym 86% demokratów.

Ostatecznie o szansach ambitnego planu Bidena zdecydują polityczne negocjacje i zakulisowe rozgrywki w kongresowych kuluarach oraz konkurencyjne priorytety, takie jak pandemia, ekonomia czy konflikty w różnych częściach świata, w których Ameryka ciągle macza palce.

Okazać się może też, że drogą do kompleksowej reformy imigracyjnej będą mniejsze ustawy, takie jak te przedstawione kilka tygodni temu, które krok po kroku zmieniać będą archaiczne amerykańskie prawo imigracyjne. Polacy niecierpliwie czekający na szansę zdobycia amerykańskiego obywatelstwa słyszeli już obietnice Busha, Obamy oraz w ostatnich czasach Bidena, tak samo jak przez lata słyszeliśmy od kolejnych prezydentów, że w końcu zostaną zniesione wizy z Polski.

Ostatecznie, tak jak w przypadku wiz, któremuś prezydentowi zapewne uda się spełnić te obietnice i zreformować obecny system. Lecz dopóki to nie nastąpi, dla 11 milionów imigrantów czekających na szansę zalegalizowania pobytu propozycja Bidena jest tylko małym przebłyskiem nadziei i kolejnym dowodem, że na konkrety nadal trzeba jeszcze poczekać.  dareK barciKoWSKi

33

Zapisy ustawy U.S. Citizenship Act of 2021 Droga do obywatelstwa Ustawa pozwoliłaby nieudokumentowanym imigrantom aplikować o tymczasowy, legalny status. Po 5 latach, jeżeli osoby te posiadałyby czystą historię kryminalną i nie miały zaległości podatkowych, mogłyby aplikować o zieloną kartę.

Osoby posiadające status „dreamer” bądź „TPS” (temporary protective status) oraz osoby pracujące w branży rolniczej nie musiałyby czekać 5 lat na zieloną kartę. Po 3 latach od uzyskania zielonej karty jej posiadacze mieliby możliwość aplikowania o amerykańskie obywatelstwo po zdaniu egzaminu. Nowe przepisy dotyczyłyby wszystkich osób, które fizycznie przebywały na amerykańskiej ziemi przed 1 stycznia 2021 roku oraz niektórych osób deportowanych po 20 stycznia 2017, które przebywały w USA przez minimum 3 lata przed deportacją. Łączenie rodzin oraz inne humanitarne powody byłyby kryterium w przypadku deportowanych osób. Łączenie rodzin Ustawa usprawniłaby i przyśpieszyła proces rozpatrywana zaległych wniosków imigracyjnych opartych na łączeniu rodzin i skróciła okres oczekiwania na rozpatrzenie wniosków składanych w przyszłości.

Umożliwiłaby przyznanie niewykorzystanych wiz i zwiększyła obecne limity wiz dla poszczególnych krajów. Ustawa zlikwidowałaby 3- i 10-letni zakaz składania wniosków i inne przepisy, które uniemożliwiają łączenie rodzin. Pojęcie „rodzina” rozszerzone byłoby o rodziny LGBTQ+ oraz wdowy i sieroty. Ustawa pozwoliłaby osobom z pozytywnie rozpatrzonym wnioskiem od razu przyjechać do kraju na okres tymczasowy, który trwałby do chwili otrzymania zielonej karty.

Poparcie różnorodności Ustawa zabroniłaby dyskryminacji opartej na religii i uniemożliwiłaby przyszłym prezydentom wprowadzenie zakazów podobnych do tych, jakie wprowadził w życie prezydent Trump. W ramach programu „Diversity Visa” rocznie dostępnych byłoby 80,000 wiz, a nie 55,000 jak obecnie. integracja imigrantów i uchodźców Ustawa przekazałaby fundusze dla stanowych i miejskich rządów oraz organizacji pozarządowych na rozszerzenie programów, które miałyby na celu integrację imigrantów i uchodźców z lokalnym społeczeństwem, w tym naukę języka angielskiego oraz pomoc dla osób, które chciałyby się ubiegać o obywatelstwo.

Rozwój ekonomiczny: Ustawa ma na celu wyeliminowanie zaległości w rozpatrywaniu wniosków o wizy pracownicze, przyspieszenie ich rozpatrywania w przyszłości oraz wyeliminowanie jakichkolwiek ograniczeń rocznie wydanych wiz pracowniczych nałożonych na poszczególne kraje.

Ustawa ułatwiłaby możliwość zostania w USA i legalnego podjęcia pracy absolwentom amerykańskich uczelni oraz imigrantom pracującym w niskopłatnych branżach. Ustawa umożliwiłaby podjęcie pracy również członkom rodzin posiadaczy wiz H-1B. Weryfikacja możliwości podjęcia pracy Ustawa nakazuje powołanie specjalnej komisji przez DHS (Department of Homeland Security) oraz Departament Pracy w celu przekazania rekomendacji na temat procesu weryfikacji możliwości podjęcia pracy. Pracownicy, którzy są ofiarami naruszenia praw pracy i wyraziliby wolę współpracy z agencjami odpowiedzialnymi za przestrzeganie praw pracy, byliby preferencyjnie traktowani, jeżeli chodzi o przyznanie wizy typu U dla ofiar przemocy. Ustawa dałaby większą

ochronę sezonowym pracownikom i zwiększyła kary dla pracodawców, którzy naruszają prawa pracowników.

Wsparcie infrastruktury granicznej Ustawa zwiększyłaby budżet na egzekwowanie prawa imigracyjnego na amerykańskich granicach, w tym zastosowanie nowych technologii, które miałyby na celu zredukowanie czasu oczekiwania na granicach oraz zwiększenie możliwości wykrywania narkotyków i innych przemycanych towarów. Dodatkowe fundusze wzmocniłyby też infrastrukturę wspierającą uchodźców ubiegających się o azyl na amerykańskich granicach.

Zarządzanie granicami Zgodnie z ustawą, budżet zostałby zasilony o dodatkowe fundusze na szkolenie służb granicznych w celu promocji bezpieczeństwa oraz profesjonalizmu. Specjalnie stworzony komitet nadzorczy oraz dodatkowe stanowiska w biurze ds. służbowej odpowiedzialności w DHS przyśpieszyłyby dochodzenia w przypadku skarg przeciwko pracownikom służby granicznej. Powstałyby również nowe przepisy odnośnie użycia broni na granicach. Osobne dochodzenia miałyby na celu ustalenie, czy doszło do naruszenia władzy przez DHS w nieprzestrzeganiu stanowych i federalnych praw ochrony środowiska przy budowie w ostatnich latach ścian, murów oraz barier na granicach. Ustawa nakazałaby również stworzenie nowych protokołów dotyczących ochrony osób, w tym rodzin i dzieci, które są pod opieką CBP (Customs and Border Protection).

Walka z organizacjami przestępczymi Ustawa wzmocniłaby możliwość ścigania i sądzenia osób zaangażowanych w przemyt ludźmi, którzy wykorzystują imigrantów, i dałaby możliwość nałożenia większych sankcji przeciwko zagranicznym organizacjom zajmującym się handlem narkotykami. Służby amerykańskie miałyby wzmocnić i rozszerzyć działania przeciwko międzynarodowym gangom na terenie Ameryki środkowej.

Likwidacja źródła problemu Ustawa przekazałaby 4 miliardy dolarów na walkę z przyczynami społecznymi, które powodują wzmożoną migrację. Fundusze te trafiłyby głównie do krajów takich jak Salwador, Gwatemala oraz Honduras, pod warunkiem, że przyczyniłyby się one do redukcji korupcji, przemocy i biedy, które skłaniają ludzi do opuszczania tych miejsc.

Specjalne centra do przyjmowania wniosków od uchodźców szukających azylu w USA bądź innych krajach stworzone byłyby w Ameryce Łacińskiej i przyspieszony byłby proces imigracyjny oparty na łączeniu rodzin.

Sądy imigracyjne Wg ustawy, sądy imigracyjne wsparte byłyby technologią, dodatkowymi szkoleniami dla sędziów i miałyby większą dowolność w przyznawaniu statusu imigracyjnego dla „zasłużonych i godnych osób”.

Dodatkowe fundusze przeznaczone byłyby na pomoc prawną dla imigrantów oraz reprezentację nieletnich przed sądami imigracyjnymi.

Wsparcie dla osób szukających azylu: Ustawa wyeliminowałaby roczny termin składania wniosków o azyl, przeznaczyłaby fundusze na przyspieszenie rozpatrywania zaległych spraw i zwiększyłaby ilość dostępnych wiz azylowych dla ofiar przemocy (Wizy typu U) z 10,000 do 30,000 rocznie. Źródło: WhitehoSUe.goV

34

Tradycje March 12, 2021

Volume XIX, Issue 5

Piękne, barwne, wysokie, czyli wszystko o palmach wielkanocnych w Polsce

Tradycja Palmowej Niedzieli P

oczątek Wielkiego Tygodnia wyznaczany jest przez szczególne święto. Ustanowione zostało na pamiątkę przybycia Chrystusa do Jerozolimy. Daje ono początek wzmożonym przygotowaniom duchowym, które kończy Triduum Paschalne. Szczególny dzień, o którym mowa, to Niedziela Palmowa. Związany jest z nią szereg tradycji i obrzędów wpisujący się w jej symbolikę.

Jednym z najbardziej znanych zwyczajów jest przygotowywanie palm wielkanocnych. Skąd się wziął? Jaka jest jego historia? Oto wszystko, co trzeba wiedzieć o święcie rozpoczynającym Wielki Tydzień.

Historia święta Pierwsze znane zapisy wspominające tradycje Niedzieli Palmowej pochodzą już z lat 80. IV wieku. Wzmianki te pojawiły się w przekazach pątniczki Egerii. Kolebką obchodów święta była oczywiście Jerozolima. To stąd tradycja Niedzieli Palmowej rozprzestrzeniła się na pozostałe kraje wschodniej kultury chrześcijańskiej. Z czasem, jeszcze w okresie średniowiecza, dotarła także do Polski. Zgodnie z obowiązującym zwyczajem katolicy – na pamiątkę wiernych witających palmowymi liśćmi Jezusa w Świętym Mieście – przynoszą w tym szczególnym dniu palmy do kościoła, gdzie zostają poświęcone przez kapłana. Warto dodać, że symbolizują one odradzające się życie, co ściśle związane jest z wydźwiękiem świąt Wielkanocnych.

Tradycja ta sięga VII wieku i pojawiła się na ziemiach obecnie należących do Fran-

 Archiwum WEM

cji. Do tego czasu Niedziela Palmowa wiązała się jedynie z wywodzącymi się z Jerozolimy procesjami.

Tradycja przygotowywania palm Polska tradycja związana z Niedzielą Palmową stoi przygotowaniem własnoręcznie zrobionych palm. Zwyczaj ten, choć nie cieszący się wszędzie jednakową popularnością, jest żywy w wielu miejscach na terenie całego kraju. Wiążą się z nim konkursy, w których wybiera się najbardziej efektowne palmy wielkanocne. Tradycja ich własnoręcznego wyrabiania szczególnie bogata jest na Kurpiach w parafii Lipniki, Nysie oraz w małopolskich Limanowej i Lipnicy Murowanej. To właśnie tu corocznie organizowane są najbardziej znane konkursy na najdłuższą i najpiękniejszą palmę wielkanocną.

W wielu miejscowościach w Polsce odbywają się konkursy na najdłuższą i najpiękniejszą palmę wielkanocną

Różny rejon, różne palmy Warto podkreślić, że choć zwyczaj przygotowywania palm wielkanocnych jest znany na terenie całej Polski, metody wykonywania i wygląd samych palm różnią się między sobą w zależności od rejonu. Wśród najpopularniejszych technik i wzorów można wyróżnić trzy najbardziej rozpoznawane. Mowa o palmach góralskich, kurpiowskich i wileńskich.

Tradycyjne palmy góralskie wykonuje się z pęku gałązek wierzbowych, wiklinowych lub leszczynowych. Zwieńczeniem palmy tego typu jest czubek zrobiony z bazi i jedliny, ozdabiany kolorowymi kwiatami z bibuły i wstąż-

Jeden z najbardziej znanych konkursów odbywa się co roku w Lipnicy Murowanej nieopodal Krakowa. Długość palm biorących w nim udział często przekracza 3 metry!

Warto także przywołać wiążące się z palmami wielkanocnymi wierzenia i tradycje ludowe. Zgodnie z nimi poświęcone palmy miały chronić ludzi, zwierzęta, domostwa i pola przed czarami, ogniem i złem.

Z kolei wygląd palmy miał przekładać się na wygląd dzieci – im piękniejsza palma, tym bardziej urodziwe i wyróżniające się wzrostem dzieci.

kami. Dla porównania podstawą palmy kurpiowskiej jest pień ściętej jodły lub świerka. Oplata się go na całej długości widłakiem, gałązkami wrzosu i borówek, a na koniec przyozdabia sztucznymi kwiatami i wstążkami. Czubek palmy kurpiowskiej pozostaje zielony. Z kolei palemki wileńskie są najbardziej rozpowszechnionym i rozpoznawanym typem palm wielkanocnych w Polsce. Wykonuje się je na bazie kłosów ozdobionych za-

plecionymi suszonymi kwiatami z mchem i trawami.

Konkursy na najpiękniejsze palmy Co roku w różnych rejonach Polski w Niedzielę Palmową odbywają się konkursy, w których wyłaniane są najpiękniejsze i największe palmy wielkanocne. Najbardziej znany organizowany jest w Lipnicy Murowanej w województwie małopolskim.

Jego tradycja sięga 1958 roku, a w tym roku zalicza on pocovidowy powrót w swojej tradycyjnej formie, choć bez udziału publiczności i towarzyszących mu wydarzeń. Warto przypomnieć, że w zeszłym roku konkurs został odwołany z powodu pandemii – jedynie niewielka jego część mogła zostać zrealizowana przez internet. W tym roku, pomimo nadal obowiązujących obostrzeń, organizatorzy podjęli decyzję o powrocie do bardziej tradycyjnej formy konkursu.

– Istota samego konkursu nie ulega zmianie. Powołana komisja artystyczna oceni palmy w pięciu kategoriach. Najlepsi wykonawcy zostaną nagrodzeni, a lipnickie dziedzictwo kulturowe prezentować będziemy poprzez media społecznościowe, strony internetowe, a także relacje prasowe, radiowe i telewizyjne – poinformowali organizatorzy wydarzenia.

62. Konkurs Lipnickich Palm odbędzie się 28 marca 2021 r. na rynku. Nie będą towarzyszyły mu tradycyjne występy artystyczne ani jarmark ze stoiskami m.in. z rękodzielnictwem.  anna Miler

Reklama Volume XIX, Issue 5

March 12, 2021

35

36

Wywiad March 12, 2021

Volume XIX, Issue 5

Kinga Augustyn, królowa polonijnych skrzypiec, opowiada o swojej nowej płycie

 Łukasz Wroński

„ŚWiat Się ZatrZYMaŁ, ale cZaS goni do PrZodU” „Biały orzeł”: Po pierwsze: gratulacje!

Ten rok zaczął się dla Ciebie wspaniale, na rynku wydawniczym pojawiła się Twoja kolejna płyta. Kto zainspirował Cię do nagrania „Turning in Time”, z muzyką współczesną na skrzypce solo.

Kinga Augustyn: Dziękuję. Właściwie zainspirowała mnie moja mama, która od dawna wspominała, że bardzo lubi często wykonywany przeze mnie na koncertach utwór „Sequenza VIII” Luciano Berio. Dopytywała zarazem, kiedy go nagram.

Mama nie zawsze lubi utwory współczesne, ale ten szczególnie przypadł jej do gustu. Zauważyłam przy tym, że publiczność także bardzo dobrze go odbiera.

Dla mnie początek tej kompozycji ma hipnotyczne oddziaływanie na psychikę.

Wszystko dzieje się wokół dwóch dźwięków. Może też dlatego wykonując ten utwór na koncertach często mam wrażenie, że na sali jest cicho jak makiem zasiał.

Natomiast dla „Sequenzy VIII” Luciano Berio inspiracją była „Chaconne” Jana Sebastiana Bacha, czyli utwór na skrzypce solo uznawany za jedną z najwybitniejszych kompozycji, jakie kiedykolwiek powstały, jak również za jedno z największych osiągnięć ludzkości. Przytoczę tutaj znany cytat kompozytora Johannesa Brahmsa o „Chaconne”: „Na jednej pięciolinii, na małym instrumencie, człowiek

Kinga Augustyn przed pandemią występowała na wielu polonijnych spotkaniach, a teraz, tak jak każdy z nas, musiała nauczyć się żyć i – co więcej – tworzyć w czasach pandemii. Jak widać Kinga czas izolacji wykorzystała wspaniale, bo niedawno nagrała kolejną płytę. zapisuje cały świat najgłębszych myśli i najpotężniejszych uczuć. Gdybym wyobraził sobie, że mogłem stworzyć, a nawet wymyślić ten utwór, jestem pewien, że nadmiar podniecenia i wstrząsającego doświadczenia wypędziłby mnie ze zmysłów.

Jeśli nie ma w pobliżu największego skrzypka, to najpiękniejszą przyjemnością jest po prostu wsłuchać się w jego brzmienie”.

Stąd w mojej płycie „Turning in Time” linią przewodnią jest Jan Sebastian Bach, co wprawdzie może wydawać się ironiczne, bo przecież Bach to barok, a na płycie jest muzyka z drugiej połowy XX wieku i z początku XXI wieku. Co więcej, w kompozycji Debry Kaye pt.: „Turning in Time”, która również jest inspirowana „Chaconne”, mamy na samym końcu bezpośredni cytat z tej właśnie kompozycji. Dodam, że Debra napisała swój utwór specjalnie dla mnie, co jest dla mnie zaszczytem.

Płyta jest prawdziwą gratką dla wielbicieli muzyki, znajduje się na niej mistrzowsko wykonana prapremiera utworu zmarłego 29 marca 2020 r.

Krzysztofa Pendereckiego pt. „Capriccio”. Co Cię skłoniło do umieszczenia tej kompozycji na swojej płycie? „Capriccio” Krzysztofa Pendereckiego to utwór, który publiczność odbiera jako

brawurowy. Jest to krótka, zwięzła kompozycja, naładowana wirtuozowskim pasażami o elementach częściowo wywodzących się z baroku, czyli na przykład łamane akordy i chromatyczność, która często na koncertach „wygrywa” zainteresowaniem z innymi utworami skomponowanym dużo wcześniej. Dlatego apeluję: nie bójmy się muzyki współczesnej.

Ona może być porywająca i bardzo ciekawa.

Pragnę również wspomnieć, iż miałam zaszczyt wykonać „Capriccio” dla samego kompozytora, gdy go poznałam w Nowym Jorku w roku 2013. Nie zawsze mamy okazję grać utwory ich twórcom, więc przyznam, że było to dla mnie bardzo istotne przeżycie, szczególnie, że mamy tu do czynienia z kompozytorem uznawanym za jednego z największych polskich twórców. Dlatego mimo że prof. Penderecki nie usłyszał tej ostatecznej wersji, która znalazła się na płycie, wierzę, że jego sugestie i myśli częściowo przynajmniej zostały przelane na dysk.

Jak wyglądał dobór kompozycji na płytę?

Tak jak i w życiu codziennym, gdzie jedna rzecz prowadzi do następnej, a wszystko ma swoje konsekwencje, utwory dobierałam budując łańcuch, który z założenia ma być mocny i sensowny. Oprócz

łącznika, którym jest wspomniany już J. S. Bach, szukałam utworów, które mają mocne oddziaływanie na psychikę ludzką, a zarazem są porywające i ciekawe. Nie oznacza to jednak, że są to utwory „lekkie”. Takich możemy posłuchać choćby na mojej płycie „La Pasión”, która na rynku pojawiła się w lutym br. Tam mamy 6 etiud w formie Tanga Astora Piazzolli.

Można iść w tango (uśmiech).

W utworach na płycie „Turning in Time” mamy intensywne emocje, które czasami mogą się wydawać nawet niewygodne. Ja sama przyznam, że odsłuchując sesje nagraniowe czasami szukałam wygodniejszego krzesła, bo w tym, co słyszałam, było tak dużo napięcia. Ironicznie mówiąc, w niektórych utworach przekazywane piękno jest na pograniczu brzydoty, o którą często oskarża się np.

Elliotta Cartera, kompozytora „4 Lauds”.

Oczywiście nie zgadzam się z taką oceną, chociaż jestem jej świadoma i do końca jej nie neguję. Dwoistość polega tu na tym, że każdy patrząc na świat odbiera go innym doświadczeniem czy zrozumieniem i nie każdy odczuwa to samo. Przy wyborze i interpretacji różnych kompozycji wykonawca również kieruje się swoimi własnymi przeżyciami, przekazując przy tym to piękno, które sam za takie uważa. A to może być bardzo dużo różnych uczuć.

Wywiad

Nie bójmy się muzyki współczesnej. Ona może być porywająca i bardzo ciekawa!”

Która to już Twoja płyta wydana w Stanach Zjednoczonych i jakie masz plany na kolejne płyty? „Turning in Time” to moja jedenasta płyta, ale na trzech z nich gram jedynie w jednym utworze. Chciałabym skorzystać tu z okazji, aby podziękować głównemu sponsorowi – Polish American Arts Association, jak również wszystkim innym, którzy przyczynili się do tego, że nagranie i wydanie płyty „Turning in Time” było możliwe. Myślę, że mamy dobry efekt końcowy. Wśród moich płyt solowych mamy ogromną różnorodność muzyki skrzypcowej. Mamy koncerty skrzypcowe Felixa Mendelssohna, Maxa Brucha czy Romualda Twardowskiego, jak również fantazje Georga Philippa Telemanna czy kaprysy Paganiniego.

March 12, 2021

Planów na nowe płyty mam bardzo dużo. Jednym z projektów, które obecnie nagrywam, są utwory Grażyny Bacewicz na skrzypce solo. Druga sonata skrzypcowa tej wybitnej polskiej kompozytorki jest na mojej płycie „Turning in Time”, natomiast wszystkie pozostałe utwory na skrzypce solo będą na tej następnej.

Znowu mamy tu pewien łańcuch. Na podstawie jednego utworu weszłam w świat Grażyny Bacewicz, z którego teraz nie zamierzam tak łatwo zrezygnować. Uwielbiam jej muzykę i chciałabym, aby była bardziej doceniana i częściej wykonywana szczególnie poza granicami Polski. Jej muzyka jest wybitna i ponadczasowa.

Innym projektem, nad którym pracuję już od dawna, jest „Bach in NYC”. Jest to bardzo trudny projekt wideo, który już dużo przeszedł, ale za jakiś czas mam nadzieję go skończyć wreszcie i przekazać światu zadowalający efekt. Nie ukrywajmy, że żaden z moich projektów nie jest łatwy. Jednak to, co dzieje się za kulisami, czyli ta cała podróż artysty, jest równie ciekawe jak i produkt końcowy. Na pewno nigdy nie jest mi nudno.

Jesteś nazywana królową polonijnych skrzypiec i jak widać nie ustajesz w promowaniu polskiej muzyki. A jak zaczęła się Twoja przygoda z grą na skrzypcach?

Pierwsze swoje skrzypce dostałam w  Anna Perzanowska

Kinga Augustyn jest absolwentką prestiżowej The Juilliard School w Nowym Jorku.

Niedawno ukazała się jedenasta płyta w jej dorobku – „Turning in Time”

37  Anna Perzanowska

Volume XIX, Issue 5

Kinga Augustyn spotkała się z Krzysztofem Pendereckim w Nowym Jorku w 2013 r.

Na jej najnowszej płycie znalazł się utwór tego kompozytora

wieku pięciu lat, ale zaczęłam na nich grać dopiero kilka lat później. Sytuacja rodzinna spowodowała, że mój pierwszy czeski „Stradivarius” musiał na mnie poczekać. Mam go do dzisiaj. Liceum muzyczne we Wrocławiu skończyłam rok wcześniej, po zrobieniu matury. Następnym krokiem był i do dzisiaj jest Nowy Jork. Tu jest moja baza.

Ukończyłaś The Juilliard School w Nowym Jorku. Czy trudno było się dostać do grona studentów tej prestiżowej szkoły?

Tak, jest to uczelnia, do której bardzo trudno jest się dostać. Trzeba wykazać się odpowiednio wysokim poziomem, aby otrzymać szansę studiowania wśród innych bardzo utalentowanych muzyków.

Trzeba też mieć dużo szczęścia, aby podczas 10-minutowego egzaminu pokazać się z jak najlepszej strony. Na każde miejsce jest kilkuset chętnych.

Jakie obecnie masz marzenia muzyczne, które czekają na realizację?

Przede wszystkim nie mogę się doczekać momentu powrotu na scenę i obecności publiczności na żywo. Gdy to wreszcie nastąpi, zamierzam kontynuować budowę swojego łańcucha muzycznych doświadczeń i przeżyć. Moje marzenia muzycznie wiążą się z tym, aby każde moje doświadczenie było na jak najwyższym poziomie artystycznym z wieloma wspaniałymi orkiestrami i dyrygentami.

W związku z tym, że żyjemy w czasach pandemii, powiedz, jak muzycy sobie radzą w tej sytuacji i jak obecnie wygląda Twój kontakt ze słuchaczami?

Jest to rzeczywiście bardzo trudny i nietypowy czas również dla muzyków.

Jakkolwiek ważne jest zdać sobie sprawę z tego, że czas nie stoi w miejscu i że w związku z tym należy go wykorzystać jak

najlepiej. Jedną z moich pierwszych myśli na pandemię, która zaczęła się niestety już rok temu, było to, że „świat się zatrzymał, ale czas goni do przodu”. Już wtedy postanowiłam więc, że nie usiądę na tyłku i nie zacznę płakać w zaistniałej, niepewnej sytuacji. Skoncentrowałam się na wykończeniu przynajmniej kilku zaczętych projektów, na które wcześniej nie było czasu, między innymi właśnie na odsłuchaniu materiału do obu płyt, które zostały wydane na początku tego roku. Tak jak każdy inny artysta, koncerty miałam odwoływane jeden po drugim, więc tego wolnego czasu miałam aż za dużo. Częściowo wykorzystałam go m.in. na ćwiczenie utworów, w których wcześniej nie bardzo byłam zadowolona z własnej interpretacji. Ponadto uwagę skoncentrowałam na wiedzy pozamuzycznej, która również jest dla mnie istotna. Przeczytałam na przykład kilka książek na temat fizyki kwantowej, która od dawna bardzo mnie interesuje. Latem natomiast zaczęłam uczyć się hiszpańskiego oraz pogłębiłam swoją znajomość niemieckiego poprzez czytanie bardziej zaawansowanych lektur.

Od marca ubiegłego roku zagrałam wiele koncertów online, o których wiem, że przynajmniej niektórym przyniosły dużo radości. Od tamtego czasu jedyne koncerty dla publiczności na żywo zagrałam w Montanie w październiku 2020 r. Między innymi dwa razy wykonałam koncert DMoll Henryka Wieniawskiego z orkiestrą Glacier Symphony pod batutą Johna Zoltek. Te trzy bezcenne doświadczenia, podczas których każda osoba wśród niewielkiej procentowo publiczności ze względu na jej oficjalne ograniczenia była dla mnie na wagę złota, kosztowały mnie kolejną męczącą dwutygodniową kwarantannę.

Była tego warta.

Rozmawiała  agnieSZKa granatoWSKa

38

Wydarzenia March 12, 2021

Volume XIX, Issue 5

Do szczepionek na CoVID-19 dostępnych w USA dołącza produkt firmy Johnson&Johnson

Kolejna szczepionka z aprobatą FDA F

ederalna Agencja Żywności i Leków Stanów Zjednoczonych (FDA) pozytywnie zaopiniowała szczepionkę na koronawirusa koncernu Johnson&Johnson.

Skuteczność szczepionki jest jednak różna w różnych krajach.

Według Federalnej Agencji Żywności i Leków, pojedyncza dawka szczepionki Johnson&Johnson w znacznym stopniu chroni przed poważną chorobą lub śmiercią z powodu COVID-19. Skuteczność szczepionki w Stanach Zjednoczonych, oceniono na 72%, a w RPA, gdzie dominuje groźniejszy wariant koronawirusa, na 64%.

Wskaźniki szczepionki Johnson&Johnson są niższe niż szczepionek firm Pfizer czy Moderna, których skuteczność wynosi około 95%. Jest ona jednak dużo łatwiejsza w dystrybucji, ponieważ może być przechowywana w standardowej lodówce, nawet przez trzy miesiące.

Do tej pory około 45 milionów Amerykanów otrzymało przynajmniej jedną dawkę szczepionki na koronawirusa. Rząd USA zapowiada jednak przyspieszenie szczepień w najbliższych tygodniach. Do lata szczepionka ma być dostępna dla wszystkich chętnych.  radio raMPa

Polak z New Jersey odkrył historię ukrywanego morderstwa w Denville

tajemnica sprzed lat  Radio Rampa

 Archiwum WEM

Według Federalnej Agencji Żywności i Leków, pojedyncza dawka szczepionki Johnson&Johnson w znacznym stopniu chroni przed poważną chorobą lub śmiercią z powodu CoVID-19

Książka premierę miała 22 lutego. Można ją nabyć m.in. na Amazon

 Reuters

Peter Zablocki, Amerykanin polskiego pochodzenia z Denville w stanie New Jersey, odkrył skrzętnie ukrywaną przez tę mieścinę tajemnicę – to tam w latach 50. popełnione zostało brutalne morderstwo.

Wskutek CoVID-19 zmarło więcej Amerykanów niż podczas II wojny światowej

Pół miliona ofiar Pod koniec lutego liczba zgonów z powodu CoVID-19 w USA przekroczyła 500 tysięcy. W USA stwierdzono już prawie 30 milionów przypadków koronawirusa.

Liczba ofiar śmiertelnych COVID-19 wynosi ponad pół miliona. To więcej niż łączna liczba ofiar śmiertelnych, jakie Ameryka za-

notowała podczas drugiej wojny światowej i wojny wietnamskiej. W poniedziałek, 22 lutego, w Białym Domu odbyła się ceremonia upamiętniająca śmiertelne ofiary pandemii.

Prezydent Joe Biden wraz z Pierwszą Damą zapalili świece i minutą ciszy oddali hołd ofiarom, które zmarły z powodu COVID-19.  RADIo RAMPA

Prezydent Joe Biden wraz z Pierwszą Damą oddali hołd ofiarom Covid-19

Rząd USA nakazuje inspekcje Boeingów 777 Amerykański rząd nakazał przeprowadzenie inspekcji Boeingów 777 wyposażonych w silnik taki jak ten, który rozpadł się w powietrzu w sobotę w samolocie lecącym nad Kolorado. Linie lotnicze United Airlines wycofały tymczasowo z rozkładu maszyny z takimi samymi silnikami.

W Boeingu 777 linii United Airlines lecącym z Denver do Honolulu, miała miejsce poważna awaria. Według relacji pasażerów doszło do eksplozji silnika, który rozpadł się na kawałki. Jego fragmenty spadły z wysokości 4 tysięcy metrów na podwórka domów w miejscowości Broomfield, położonej 30 km od Denver. Pilot natychmiast zawrócił i wylądował

awaryjnie na lotnisku, na którym wystartował. Żadnemu z 230 pasażerów i 10 członków załogi nic się nie stało. Federalna Agencja Lotnictwa wszczęła dochodzenie i zarządziła inspekcję samolotów wyposażonych w silniki Pratt & Whitney PW4000. W Stanach Zjednoczonych latają 24 takie maszyny.  RADIo RAMPA

Oskarżonych zostało 13 osób, większość z nich byli to nastolatkowie. Tylko jeden poszedł do więzienia. Zablocki, historyk, odkrył ciemną historię miasta i opisał ją w książce „Denville: 13”. Choć miasteczko przez wiele lat pracowało nad naprawą swojego wizerunku, jego mieszkańcy z ulgą przyjęli wiadomość o publikacji historii – jak powiedział Zablocki „szukali zamknięcia tego rozdziału”.

Książka premierę miała 22 lutego. Można ją nabyć m.in. na Amazon.  RADIo RAMPA  Radio Rampa

Amerykański rząd nakazał przeprowadzenie inspekcji Boeingów 777 wyposażonych w silnik taki jak ten, który rozpadł się w powietrzu w sobotę w samolocie lecącym nad Kolorado

Reklama Volume XIX, Issue 5

March 12, 2021

39

40

Publicystyka March 12, 2021

Volume XIX, Issue 5

Relacje Polonii amerykańskiej i rządu polskiego w II RP

Próby zjednoczenia C

 Wikipedia

zasami, aby lepiej zrozumieć sytuację, w jakiej się znalazła Polonia amerykańska po 1989 roku, warto dokonać analizy tego, jak układały się stosunki między państwem polskim a Polonią po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku. Potrzeba w tej kwestii rzetelnych badań kilku niezależnych zespołów naukowców jak i woli politycznej.

odzyskana niepodległość W pierwszych latach polskiej niepodległości, w wyniku działania polskiego premiera-emigranta Jana Ignacego Paderewskiego do Polski wracały setki polskich naukowców, przemysłowców i innych profesjonalistów, którzy przywozili z sobą nie tylko szczere chęci, ale też wiedzę, kontakty i pieniądze. Powołanie znanego na świecie artysty Ignacego Jana Paderewskiego – człowieka o wybitnych cechach lidera – na szefa rządu przyniosło uznanie tegoż rządu przez państwa zachodu oraz umożliwiło otwarcie drogi do pomocy materialnej i pożyczek udzielanych Polsce. Kierując rządem, Paderewski podjął gigantyczną pracę uporządkowania administracji, gospodarki, a przede wszystkim zjednoczenia ziem i ludności trzech byłych zaborów i trzech różnych systemów prawnych. Paderewski był delegatem Polski na Konferencję Pokojową w Wersalu (1919), gdzie wraz z Romanem Dmowskim niestrudzenie walczył o polskie granice, o wypromowanie Polski jako pełnoprawnego i suwerennego państwa po 123 latach politycznego niebytu. Współpraca z polską diasporą rozwijała się. Po uzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. władze państwowe II Rzeczypospolitej prowadziły politykę sprzyjającą polskiej emigracji. W 1922 r. z inicjatywy Ministerstwa Spraw Zagranicznych (MSZ) powstała Rada Opieki Kulturalnej, do której weszły instytucje krajowe zajmujące się Polonią oraz przedstawiciele ministerstw. W 1924 r. Związek Obrony Kresów Zachodnich wysunął ideę zwołania zjazdu Polonii, a w 1925 r. powstał Komitet Organizacyjny Zjazdu Polaków z Zagranicy, który rozpoczął starania o utworzenie organizacji skupiającej Polaków za granicą.

Zmiana władzy Sytuacja ulega jednak dużej zmianie po 1926 r., w którym sanacja dochodzi do władzy w Polsce. Jak pisze profesor Wojciech Skóra, polski historyk z Akademii

Spotkanie delegacji Związku Polaków za Granicą z marsz. Edwardem Śmigłym-Rydzem, Warszawa 1939 r.

Pomorskiej w Słupsku, opieka nad Polonią i obywatelami polskimi w USA uległa pogorszeniu względem lat dwudziestych, bowiem w 1922 roku działało w Stanach Zjednoczonych 6 placówek konsularnych, a w latach trzydziestych tylko 3 – w Chicago, Pittsburghu, Nowym Jorku oraz ambasada w Waszyngtonie. W handlu zagranicznym Polski Stany Zjednoczone były w 1935 roku trzecim partnerem pod względem wielkości wymiany (po Wielkiej Brytanii i Niemcach). Jak na największą potęgę gospodarczą, zamieszkiwaną przez 126 milionów obywateli (w tym niemal 4 miliony Polonii), było to zdecydowanie za mało. Tyle samo konsulatów posiadała wówczas Polska we Włoszech. Prawdopodobnie traktowanie Polonii amerykańskiej „nieco instrumentalnie” było skutkiem, używając języka dyplomatycznego, „niewłaściwego potraktowania” ochotników z „Błękitnej Armii” przez marszałka Piłsudskiego. Przypomnijmy, że chodziło o ponad 22,000 ochotników z Ameryki, którzy jak to wojsko spod Giewontu usłyszało granie słynnego złotego rogu z „Wesela”

Wyspiańskiego i przybyło zza oceanu bić się za wolną Polskę. 70-tysięczna „Błękitna Armia” gen. Hallera była, jak na tamte czasy, świetnie wyposażona i wyszkolona. Posiadała 120 czołgów, 98 samolotów, wojska inżynieryjne, instruktorów, kawalerię, artylerię, wojska łączności, 7 szpitali polowych i bardzo wysokie morale żołnierzy. Hallerczycy przywieźli ze sobą do Polski 10,000 koni i amunicję. Dalsze losy Błękitnej Armii to niestety wyrafinowana gra polityczna Józefa Piłsudskiego. W czerwcu 1919 r. gen.

Hallera pozbawiono dowództwa nad „błękitnymi”, co spowodowało, że jego żołnierze poczuli się zawiedzeni i oszukani.

Zaczęto wymieniać kadrę dowódczą Błękitnej Armii na lojalnych, legionowych towarzyszy broni. Czarę goryczy przelał rozkaz z 1 września 1919 r. o całkowitym rozformowaniu armii. Poszczególne formacje weszły w skład innych krajowych jednostek wojskowych. Polscy ochotnicy ze Stanów Zjednoczonych zostali zdemobilizowani, co wywołało irytację Polonii amerykańskiej. Od marca 1920 r. do marca

1921 r. ok. 12 tys. „błękitnych” Hallerczyków odpłynęło statkami do Nowego Jorku.

Sytuacja zdemobilizowanych żołnierzy Błękitnej Armii była bardzo zła. Przetrzymywanych w obozach przejściowych Hallerczyków z USA, wychudzonych z początkami tyfusu, zaopiekowali się okrętowi lekarze. Sprawę dyskutowano na najwyższych szczeblach amerykańskich władz. Zajął się nią Julius Kahn, kongresmen z Kalifornii, i kongresmen Kleczka z Milwaukee, Wisconsin. Sprawa powrotu zdemobilizowanych ochotników poruszona została w Izbie Reprezentantów już na początku 1920 roku. Ten polityczny błąd marszałka na lata podważył zaufanie Polonii amerykańskiej do niego, a po zamachu majowym spowodował nieufność tejże Polonii do władz w Warszawie.

Amerykańska pomoc Spektakularne działania polskich patriotów w USA na czele z Ignacym Janem Paderewskim, doprowadziły do powstania Herbert Hoover Institution and the Organization of the American Relief Effort in

Publicystyka Volume XIX, Issue 5

Poland (1919-1923). Ta amerykańska rządowa organizacja wraz z innymi organizacjami, takimi jak Polsko-Amerykański Komitet Pomocy Dzieciom, przekazała do Polski 250 milionów dolarów. W trakcie dociekań Kuryera Polskiego udało się nam dotrzeć do wyliczeń dr. Aleksandra Rytla (słynnego założyciela Związku Lekarzy Polskich w Chicago) na temat innych zbiórek finansowych dla Polski w pierwszych latach po uzyskaniu niepodległości.

Przesłane do Polski na podstawie opracowania dr. Aleksandra Rytla obejmują: Fundusz Narodowy, zbiórki lokalne, paczki żywnościowe, przekazy pieniężne, wpłaty przez konsulaty, pieniądze przesłane przez banki, papiery wartościowe, polska 6% pożyczka, dolary przywiezione przez powracających emigrantów obejmują kwotę ok 100 milionów dolarów.

Dane te dotyczą tylko pierwszych lat po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, ale musimy sobie zdać sprawę, że strumień dolarów płynął do Polski do września1939 roku i wg danych Banku Światowego transfer ok. 900 milionów dolarów co roku trafia z USA do Polski. Brakuje danych o inwestycjach Polonii amerykańskiej w polską gospodarkę w tym okresie.

Wizerunek marszałka wśród Polonii amerykańskiej ociepliła dopiero 150-tysięczna grupa byłych polskich żołnierzy, oficerów i ich rodzin, którzy po II wojnie przybyli do Stanów Zjednoczonych.

II Światowy Zjazd Polaków z Zagranicy Zjazd rozpoczął się 5 sierpnia 1934 r. w Warszawie, a uroczyste zamknięcie nastąpiło 12 sierpnia 1934 r. w Gdyni.

Uczestniczyło w nim 171 osób: 128 delegatów z 20 krajów, w tym 40 ze Stanów Zjednoczonych, 25 przedstawicieli instytucji krajowych i 18 członków Rady Organizacyjnej Polaków z Zagranicy; łącznie przyjechało do Polski 11 tys. osób. Zjazdowi towarzyszyły: I Zlot Młodzieży Polskiej z Zagranicy – 3 tys. osób (II Zlot odbył się w sierpniu 1935, połączony ze Zlotem Harcerstwa w Spale) oraz I Igrzyska Sportowe Polaków z Zagranicy (381 zawodników i ich rodziny, które brały udział w wycieczkach po kraju). Podczas uroczystości na Wawelu powołano Światowy Związek Polaków z Zagranicy (Światpol), którego prezesem został Władysław Raczkiewicz, marszałek Senatu RP. Całością zarządzało MSZ. We wrześniu 1933 roku na czele zreorganizowanego Departamentu Kadr MSZ stanął Wiktor Tomir Drymmer. Był to człowiek całkowicie podporządkowany Józefowi Piłsudskiemu. W jednym ręku znalazły się zarówno polityka emigracyjna rządu, jak i polityka kadrowa MSZ. Tak więc szybko w Warszawie powstał plan realizowania polskiej polityki zagranicznej w oparciu o Polonię.

Wszystko przebiegałoby doskonale, tak jak zaplanowano w MSZ. Wszystkie delegacje miały wstąpić do Światpolu i stwo-

March 12, 2021

 Archiwum Kuryera Polskiego

Franciszek Świetlik, dziekan Wydziału Prawa na Marquette University w Milwaukee, Wisconsin

rzyć jedną światową organizację polonijną do realizacji polityki zagranicznej rządu sanacji. W tej sprawie jednak zabrał głos dziekan wydziału prawa na Uniwersytecie Marquette w Milwaukee. To, co powiedział jeden z ważnych wtedy liderów Polonii amerykańskiej, przeszło do historii jako cel dla wielu ważnych postaci życia polonijnego w USA. Franciszek Świetlik, urodzony w Milwaukee znany w Ameryce prawnik, powiedział wtedy: „Jesteśmy dumni z naszych przodków i zależy nam bardzo, by młoda generacja zachowała w sercu miłość do wszystkiego, co polskie, ale jednocześnie czujemy, że możemy dobrze przysłużyć się Polsce, biorąc aktywny i twórczy udział w amerykańskim życiu i kulturze. Im wyższy status osiągniemy w Ameryce jako Amerykanie, tym więcej chwały i pożytku przysporzymy narodowi polskiemu, z którego wywodzą się nasze korzenie”.

To jego definicja, kim są amerykańscy Polacy, jest definicją obowiązującą do dziś. Jesteśmy Amerykanami polskiego pochodzenia i choć część z nas posiada dwa paszporty: polski i amerykański, możemy dalej służyć Polsce tak, jak robili to nasi przodkowie w USA.

Światpol – niezrealizowana idea Spośród 40 delegatów żadna osoba ani organizacja z USA nie wstąpiła do Światpolu.

Dlaczego? Był to odłam Polonii nie tylko najliczniejszy, ale i najbogatszy oraz o skomplikowanej strukturze społeczno-zawodowej. Była to jedyna Polonia posiadająca ukształtowane, silne elity. Żyła tam liczna i wpływowa warstwa inteligencji zawodowej oraz stosunkowo zamożni handlowcy. Było wielu duchownych, świeckich i zakonnych. Według Konsula Generalnego RP w Chicago dr. Wacława Gawrońskiego Polonia w USA liczyła w 1935 roku około 4 mln i posiadała bardzo ukształtowane elity. 250 dziennikarzy i 90

czasopism wydawanych w Stanach Zjednoczonych i wywierająca poważny wpływ na bieg tutejszego życia, duchowieństwo – ponad 2.000 księży i 6.000 sióstr zakonnych, nauczycielek w 832 parafiach, poza tym około 1,500 osób w zgromadzeniach zakonnych i około 120 duchownych Kościoła Narodowego – ogółem około 10,000 osób. Pozostała inteligencja, stanowiąca niespełna 1% ogółu wychodźstwa, liczba, której, jeśli do tej grupy zaliczymy lekarzy, dentystów, aptekarzy, adwokatów, inżynierów, nauczycieli, muzyków, urzędników, przemysłowców i część kupców, stanowić będzie około 30,000 osób.

To również wielkie organizacje (ZNP 300,000 członków, ZPRK 170,000 i Związek Polek – 60,000 członkiń), które obejmują razem około 500,000 osób.

Cele założone przez MSZ nie zostały w pełni zrealizowane, a aspekt kierowania polityką polonijną zza biurka w Warszawie nie przyniósł zakładanego zwycięstwa. Próby nauczania Polonii co to jest „polska racja jako najwyższa wartość” przez dyplomację sanacyjną ugrzęzły na nierozumieniu Polonii. Całe dzieje wychodźstwa polskiego pokazują, że „umiejętność stawiania polskiej racji stanu na najwyższym miejscu” istniała już na wiele lat przed powstaniem niepodległego państwa polskiego. Postulat „niepodległego państwa” stawiał pierwszy Kongres Narodowy Polski w 1910 r. Na rzecz niepodległości działy: Wydział Narodowy, Komitet Obrony Narodowej, Sokół Polski, Polska Rada Narodowa, czasopismo dla Amerykanów „Free Poland”, i „Błękitna Armia” gen. Hallera — gdzie w ogromnej większości byli to ochotnicy z USA. Jednak największym osiągnięciem polskiej myśli niepodległościowej w Ameryce były słowa i czyny amerykańskiego prezydenta Thomasa Woodrowa Wilsona, który w 13. punkcie swego programu na konferencję wersalską powiedział: „Należy stworzyć niezawisłe państwo polskie, które winno obejmować terytoria zamieszkane przez ludność niezaprzeczalnie polską, któremu należy zapewnić swobodny i bezpieczny dostęp do morza i którego niezawisłość polityczną i gospodarczą oraz integralność terytorialną należy zagwarantować traktatem międzynarodowym”.

To był największy sukces polskiego lobbingu w Stanach Zjednoczonych, który przyniósł nam niepodległość. Było to możliwe tylko w wyniku wypracowania tezy 13. punktu, który formował się na wielu konferencjach, sejmach Polonii amerykańskiej, które miały miejsce w wielu amerykańskich miastach na przełomie lat 1910-1918. To tam dorastała polska myśl niepodległościowa i tam powstawał 13. punkt programu Prezydenta Wilsona. Niezmierne ważne były też rozmowy Ignacego Paderewskiego z prezydentem Wilsonem. Czas sobie to w końcu uświadomić i nie zamilczać wkładu Polonii amerykańskiej w procesie powstawania państwa polskiego.

41

Połączyć Polonię z Polską W marcu 1941 roku do sąsiadującej ze znów neutralnymi Stanami Zjednoczonymi, wciąż gościnnej Kanady, przybyła polska misja werbunkowa. Misja rekrutacyjna Polskich Sił Zbrojnych w USA i Kanadzie miała miejsce w latach 1941-42 i została przeprowadzona na zlecenie gen. Władysława Sikorskiego, po jego wizycie w Ameryce, gdzie był entuzjastycznie witany przez środowiska polonijne i na tej podstawie zakładał, że rekrutacja zaowocuje napływem ochotników do Polskich Sił Zbrojnych w Wielkiej Brytanii. Misja okazała się fiaskiem. Polonia amerykańska wyciągnęła wnioski z doświadczeń Błękitnej Armii.

Mimo goryczy i bólu, poczucia moralnej krzywdy, Polonia amerykańska zawsze popierała i popiera wolną i suwerenną Polskę.

Przykładem tego mogą być działania Polonii w 1944 roku i utworzenie w Buffalo Kongresu Polonii Amerykańskiej (KPA). W okresie zimnej wojny, w czasie stanu wojennego, starań o wejście Polski do NATO oraz działania na rzecz rozmieszczenia wojsk amerykańskich w Europie centralnej i wschodniej KPA odgrywał kluczową rolę lobbingową. Dziewięć milionów podpisów pod petycją popierającą wniosek wstąpienia Polski do NATO miało swoją wagę. Zabrakło jednak odpowiedniego koordynowania wspólnych działań Polonii amerykańskiej i polskiej dyplomacji, aby mieć w osobie prezydenta Stanów Zjednoczonych przyjaciela „sprawy polskiej” w okresie II wojny światowej. Marginalizacja udziału Polonii w życiu politycznym i społecznym nie służy Polsce, a tym bardziej polskiej racji stanu.

Do promocji strategicznych interesów Polski w USA potrzeba dobrze przemyślanej, długoterminowej strategii, opartej na szczerej chęci współpracy z Polonią. Wyniki badań Instytutu Piasta z Michigan potwierdzają obraz Polonii nowoczesnej, wykształconej, zamożnej oraz dumnej ze swojego pochodzenia. Wydaje się, że Polonia dysponuje potencjałem, który może nie tylko pomóc wspierać strategicznie polskie interesy w Waszyngtonie, ale również pomóc zmieniać obraz Polski w oczach przeciętnego Amerykanina. Do tego potrzebna jest jednak ponadpartyjna wizja współpracy z Polonią, tą liberalną i konserwatywną w kraju nad Wisłą. Traktowanie Polonii jako drugorzędnej wartości jest w interesie tych, którym na rękę jest osłabienie naszego kraju.

Naszym celem powinno być zbudowanie platformy łączności między Polonią a Polską. Musimy się przede wszystkim lepiej się poznać, żeby rozpocząć budowę globalnej sieci połączeń między Polską i Polonią.  WaldeMar biniecKi Redaktor naczelny Kuryera Polskiego, Milwaukee

42

Opowiadanie March 12, 2021

Volume XIX, Issue 5

Drogie Czytelniczki, Drodzy Czytelnicy

WIESłAW HoP

bociany i dzieci

B

ył koniec marca roku 2010. Obudziłem się rano w pustym domu i chociaż przez szerokie okno do wnętrza sypialni wpadały rozkosznie promienie wiosennego słońca i zapowiadał się piękny, ciepły, bezchmurny dzień, w sam raz na długi spacer albo wycieczkę rowerową, poczułem w sobie pustkę i jakiś żal do otaczającego mnie świata, że nie jest tak dobrze, jak miało być.

Na dodatek tego dnia dokuczał mi niemal fizyczny ból istnienia, który objawiał się niemym, niezbyt mocnym, ale na dłuższą metę niezwykle dokuczliwym, głuchym krzykiem wszystkich mięsni i tkanek. Aby go pokonać i zrzucić z siebie, przygniatającą mnie do ziemi, krępującą ruchy, niewidzialną, a jednak rzeczywistą ołowianą skorupę, zmusiłem się do wykonania codziennej porcji ćwiczeń gimnastycznych.

Od kilku miesięcy byłem na emeryturze mundurowej i po początkowej euforii, trwającej kilka miesięcy, wpadłem w jakiś olbrzymi, depresyjny dół, z którego w żaden sposób nie umiałem się wyrwać. Czułem się zapomniany przez Boga i ludzi, i nikomu już niepotrzebny; chociaż wiedziałem, że powinienem się cieszyć, bo mam zapewnione jakieś dochody do końca życia. „Może było lepiej zostać i umrzeć na służbie?” – pytałem sam siebie przy śniadaniu, pomimo, że doskonale wiedziałem, że nie miałem wyboru.

Musiałem odejść, bo wyczerpałem do końca, nieprzebrane za młodu, zasoby mojej cierpliwości i wyrozumiałości dla brudów tego świata...Nie mogłem już dłużej patrzeć na ten wszechobecny nepotyzm, postępującą i dławiącą wszystko korupcję, gdzie ręka rękę myje, a o wszystkim decydują osobiste przysługi, interesy i znajomości; gdzie dobre prawa i szla-

chetne zasady obowiązują tylko na papierze.

Byłem jak odkurzacz, który do końca napełnił się nieczystościami; zapaliła mu się czerwona, ostrzegawcza lampka i bez wymiany worka nie może przyjąć więcej śmieci. „Dawniej było lepiej! Prawdziwi mężczyźni ginęli na wojnie i nie doświadczali uroków starości” – myślałem.

Teoretycznie powinienem być zadowolony.

Miałem żonę, która codziennie o siódmej rano wychodziła do pracy; dwoje dorosłych dzieci na studiach i wybudowany własnymi rękami, piękny domek, dookoła którego zasadziłem całe mnóstwo drzew. Mogłem więc spocząć na laurach i – tak jak mówi znane wszystkim ludowe porzekadło – uważać się za spełnionego mężczyznę. „Cóż więcej można chcieć od życia?” – setny raz stawiałem sobie to pytanie i natychmiast odpowiadałem: „Tylko taki pokręcony głupek jak ty, któremu na starość poprzewracało się w głowie, nie potrafi docenić tego, co ma!”

Nie wiedząc, co mam ze sobą zrobić, jak przetrwać tych kilka godzin w pustym domu, które pozostały do powrotu Małgosi z pracy, postanowiłem dostarczyć sobie odrobinę adrenaliny; zaryzykować i zabrać się za robotę, którą ze względu na to, że była niebezpieczna, groziła upadkiem z dużej wysokości i skręceniem karku, odkładałem od ładnych kilku lat.

Naostrzyłem dobrze ręczną piłkę, którą kupiłem kiedyś w sklepie ogrodniczym. Wsunąłem ją za pasek spodni i po przystawionej do pnia długiej drabinie i gałęziach wspiąłem się na sam szczyt, rosnącej na stromej skarpie, w odległości dziesięciu metrów od domu, wysokiej, grubej lipy. Musiałem zmniejszyć jej koronę, aby osłabić opór stawiany wiatrom, bo w czasie burz trzeszczała niemiłosiernie i wyda-

Wiesław Hop – pisarz i publicysta związany z Podkarpaciem (Rzeszowski Oddział Związku Literatów Polskich). Urodził się w roku 1963 w Birczy, w powiecie przemyskim, gdzie mieszka. Jest żonaty, ma troje dzieci. Był nauczycielem, a w latach 19892010 policjantem. Przez trzynaście lat służby pełnił funkcję Komendanta Komisariatu Policji w Birczy. Od trzydziestu lat piWiesław Hop z córeczką Karoliną sze opowiadania oraz powieści o tematyce – bohaterką opowiadania sensacyjno-kryminalnej i obyczajowej. Wydane powieści: „Spacer ze śmiercią” – Wydawnictwo Pi, Warszawa 2012, „Wbrew woli” – WFW, Warszawa 2013, „Poranek pełen nadziei” – Rozpisani.pl, Warszawa 2015, „Przed wyrokiem” – LSW, Warszawa 2016, „O północy w Bieszczadach” – LSW, Warszawa 2019, „Długa noc” – Wydawnictwo CM, Warszawa 2020, wydana także w formie audiobooka przez Wyd. Lind & Co.

Rozpoczynamy w naszym dwutygodniku „Biały Orzeł” druk opowiadań. Startujemy utworem pt. „Bociany i dzieci”, którego autorem jest Wiesław Hop – pisarz z Podkarpacia. To bardzo ciekawy tekst o tematyce współczesnej, napisany interesującym językiem.

Autor, wykorzystując wątki autobiograficzne, przedstawia w nim życie policjanta po przejściu na emeryturę i jak bardzo jego życie zmieniło się na skutek nieoczekiwanych zdarzeń, zainicjowanych świadomie (i nieświadomie?) przez bohatera opowiadania.

W następnych numerach pojawią się utwory innych twórców z Polski, ale chętnie opublikujemy również opowiadania autorek i autorów pochodzenia polskiego, mieszkających w Stanach oraz w innych krajach. Myślę, że podzielenie się z nami Waszymi doświadczeniami i spostrzeżeniami z życia na emigracji może być niezwykle interesujące. Łamy naszego dwutygodnika stoją otworem dla wszystkich chcących spróbować swoich sił w sztuce pisania prozą. Jedynym ograniczeniem, jakie proponujemy, jest objętość tekstów, które nie powinny przekraczać 6 tys. znaków. Wysyłajcie swoje opowiadania na e-mail: jw0226@gmail.com.

Edward Bolec

wało się, że w każdej chwili może się złamać lub przewrócić z korzeniami i zawalić nasz dom. „A co tam! Będzie jak będzie! Raz kozie śmierć!” – powiedziałem sobie w duchu, starając się opanować drżenie nóg. Przez chwilę odpoczywałem, łapiąc powietrze, jak wyciągnięta na brzeg ryba, a później zabrałem się solidnie do roboty.

Po kilku godzinach skakania po gałęziach i intensywnego cięcia pot ściekał mi po plecach, ale udało mi się zmniejszyć koronę drzewa do przyzwoitych, bezpiecznych rozmiarów. Następnie, zachęcony powodzeniem, przeniosłem się na jeszcze wyższą sosnę i ją również udało mi się doprowadzić do porządku.

Gdy skończyłem byłem tak zmęczony, że musiałem usiąść na szczycie sosny, na jej obciętym pniu, jak na stołku, aby odpocząć przed zejściem na ziemię.

Spojrzałem w dół. Zakręciło mi się w głowie i przez chwilę poczułem się wolny, jak ptak buszujący po przestworzach. Miałem przed oczami piękny widok na całą okolicę. Patrzyłem na czerwone dachy domów miasteczka Bircza i maleńki, otoczony starymi kamienicami, pamiętający czasy Jagiełły, prostokątny rynek oraz położony za nim, na niewielkim pagórku murowany kościół z początku dwudziestego wieku, z odnowionym niedawno miedzianym dachem, który jeszcze nie zdążył pokryć się zielenią; z dwoma wieżami zwieńczonymi błyszczącymi w słońcu, złotymi kulami, z których unoszą się ku niebu, świecące niczym diamenty w promieniach słońca, strzeliste krzyże.

Choć niebo było czyste, wydawało mi się, że bujam w obłokach. Musiałem jednak wyrwać się z tego transu i szybko zejść na dół, bo niespodziewanie zerwał się lekki wiatr i zaczął niebezpiecznie kołysać moim drzewem.

Gdy stanąłem na ziemi odetchnąłem z ulgą. W tym czasie, nie wiadomo skąd, nadleciał bocian i zatoczył kilka kółek nad naszym domem. Ja jednak nie zaprzątałem sobie nim głowy, bo na drodze, punktualnie jak w zegarku, o tej samej porze co zwykle, pojawiła się listonoszka Marysia; zobaczyła mnie i skrę-

ciła w moją stronę. Ruszyłem jej na spotkanie.

– Bocian siedzi na czubku pańskiej sosny – powiedziała wręczając mi list. – Pewnie niedługo przyniesie wam jakąś niespodziankę do nowego domu.

– Niech pani nie żartuje. Kilka lat temu, to jeszcze bym nic nie gadał. Ale teraz mocno się spóźnił, więc może sobie tam siedzieć ile chce – odpowiedziałem jej w tym samym, żartobliwym tonie. Pomyślałem jednak, ze skoro mamy już dorosłe dzieci i córka ma chłopaka, to nigdy nic nie wiadomo...

Jakiś czas później, gdy zdążyłem już zapomnieć o tym zdarzeniu, zupełnie niespodziewanie, okazało się, że pani Marysia miała rację. Bocian nie fatygował się na darmo. Przyleciał do mnie i Małgosi w forpoczcie, jako zwiastun dobrej, choć niespodziewanej nowiny i przewrócił nasze życie do góry nogami.

W połowie stycznia następnego roku przywieźliśmy do domu, ze Szpitala Miejskiego w Sanoku piękną dziewczynkę, która wniosła w nasz dom nową nadzieję, radość i szczęście.

Chociaż był środek zimy, tego dnia, jakby specjalnie dla nas, było ciepło, świeciło słońce, a droga była sucha i bezpieczna, więc bez problemów pokonaliśmy wszystkie karkołomne serpentyny na Górach Słonych, oddzielające Birczę od Sanoka.

Jest to historia prawdziwa, która przydarzyła się mnie i mojej żonie Małgosi, gdy już wydawało się, że wszystko, co najlepsze, mamy poza sobą; i teraz czeka nas tylko długa, spokojna i nudna droga ku starości. A przepowiedział ją bocian, w którego do tej pory nigdy nie wierzyłem.

Dzisiaj, gdy nasza córeczka, Karolinka – nasze słoneczko na niebie, nasza kruszynka i promyk nadziei – która ma już dwa latka, wskakuje mi na kolana, daje buziaka i przedrzeźniając się z mamą, dorosłą siostrą i bratem, krzyczy: „To moje tato!” ogarnia mnie wielka radość i szczęście. Potrafię to docenić.

I jestem wdzięczny Wszechmogącemu Bogu, bo wiem, że nic lepszego mnie w życiu nie • mogło spotkać.

Polonia w Ameryce Volume XIX, Issue 5

March 12, 2021

43

Dr Krzysztof Gojdź: otwieram kliniki w Nowym Jorku, myślę też o Chicago i Beverly Hills, żeby gwiazdy miały bliżej do mnie. Chcę też otworzyć klinikę w Warszawie

Nowatorskie metody leczenia Z

nany lekarz medycyny estetycznej ma wiele pomysłów i nie zwleka z ich realizacją, ponieważ jak sam przyznaje, nie boi się ryzyka, a nowe inicjatywy dodatkowo napędzają go do działania.

Liczy więc na to, że jeszcze w tym roku ziści się jeden z jego najważniejszych planów, z którym wiąże duże nadzieje. Chodzi o nowatorską klinikę w Warszawie, która będzie bazowała na holistycznym podejściu do pacjenta.

Inspirację zaczerpnął z amerykańskiego rynku, ale wierzy, że doskonale sprawdzi się ona również w polskich warunkach.

Od dwóch i pół roku Krzysztof Gojdź robi karierę w Stanach Zjednoczonych.

Niedawno sprzedał w Warszawie swój apartament, ale jak przekonuje, absolutnie nie oznacza to, że żegna się ze stolicą.

– Mam tu jeszcze kilka różnych nieruchomości, mam swoją byłą klinikę na Mokotowie, cały mój budynek, który teraz wynajmuję. Poza tym mam tutaj mnó-

stwo znajomych, przyjaciół, więc na pewno co jakiś czas będę wpadał do Warszawy. Chciałbym być tutaj raz na miesiąc, raz na dwa miesiące po to, żeby odwiedzić, po pierwsze mojego psa, 14-letniego ślepotka, ale również rodziców i znajomych – mówi agencji Newseria Lifestyle dr Krzysztof Gojdź, lekarz medycyny estetycznej.

Zdradza też, że już niedługo otworzy w Warszawie wyjątkową klinikę, która będzie wdrażała nowatorskie metody leczenia. Na razie lekarz nie chce mówić o szczegółach, ale jak podkreśla, jest to pomysł zaczerpnięty zza oceanu. Przyznaje też, że od zawsze istotne było dla niego całościowe dbanie o pacjenta, nie tylko opieranie się na poszczególnych zabiegach, które akurat w danym czasie robiły furorę.

– Będzie to coś absolutnie nowego. To nie będzie medycyna estetyczna, która już jest nieco passé, i nie będą to absolutnie żadne gabinety SPA. To będzie megaklinika lecząca pacjentów

holistycznie. Takiego biznesu i takiego właśnie ujęcia leczenia pacjentów jeszcze w Polsce nie ma. Dużo inspiracji nabieram właśnie w Stanach Zjednoczonych, mając do czynienia z tego typu biznesami i takimi metodami leczenia, ale również z profesorami medycyny światowej sławy. Myślę, że otworzę tutaj kilka tego typu klinik, później rozwiniemy się na Europę, a później może też na Stany – mówi dr Krzysztof Gojdź.

Lekarz wierzy, że wszelkie formalności i sprawy techniczne związane z otwarciem nowego biznesu uda się załatwić w ciągu najbliższych miesięcy. Zależy mu na tym, żeby wszystko było dopięte na ostatni guzik i liczy, że ta placówka będzie się cieszyła dużym zainteresowaniem.

– Przygotowujemy się do otwarcia tej bardzo nowatorskiej kliniki i mam nadzieję, że ruszymy już w tym roku, jeśli oczywiście będę miał czas, bo na razie jestem po prostu mega, mega zajęty. Cały czas latam, albo po Sta-

 Newseria

Dr Krzysztof Gojdź zdradza, że już niedługo otworzy w Warszawie wyjątkową klinikę,

nach, albo właśnie między Stanami a Polską. W międzyczasie otwieram kliniki w Nowym Jorku i myślę też o Chicago i Beverly

Hills, żeby po prostu gwiazdy miały bliżej do dr. Gojdzia – mówi.  neWSeria

44

Reklama March 12, 2021

Volume XIX, Issue 5

Reklama Volume XIX, Issue 5

March 12, 2021

45

46

Reklama March 12, 2021

Wiadomości sportowe Volume XIX, Issue 5

March 12, 2021

47

Piotr Żyła mistrzem świata. Drużyna Polaków z brązowymi medalami

„Ciężka praca i dobra zabawa” 34

-letni Piotr Żyła został mistrzem świata w skokach narciarskich na normalnej skoczni (HS 106) w Obersdorfie. Z kolei w konkursie drużynowym Polacy po wyrównanej walce z Niemcami i Austriakami stanęli na najniższym stopniu podium.

W I serii na normalnej skoczni Piotr Żyła skoczył 105 metrów, a w drugiej 102.5, zdobywając o 3.6 pkt więcej niż drugi Niemiec Karl Geiger (103.5 i 102 m).

Brązowy medal przypadł Słoweńcowi Anze Laniskowi (102.5 i 101 m).

– Ważne były dwa elementy – ciężka praca i dobra zabawa. Ich połączenie dało rewelacyjny efekt. Ciężko pracowałem od dawna, a teraz umiałem się też świetnie bawić. I takie podejście dedykuję ludziom, którzy chcą osiągnąć różne cele – powiedział nam Piotr Żyła zaraz po odebraniu złotego medalu za mistrzostwo świata na normalnej skoczni w Oberstdorfie.

Co ciekawe, Piotr Żyła został najstarszym mistrzem świata w skokach nar-

 Facebook

ciarskich. Zrobił to w wieku 34 lat (do tej pory był to Norweg Anders Bardal, który wygrał w 2013 roku w Val di Fiemme, gdy miał 31 lat).

Po kilku dniach przerwy – w fatalnych warunkach śnieżycy – rozegrano konkurs na dużej skoczni (HS 137). Najlepszy z Polaków ponownie okazał się Piotr Żyła, który zajął 4. miejsce.

– Po skoku nie wierzyłem, że zostanę bez medalu. Tak się nastawiałem, że chociaż brązowy będzie mój. Zostałem z czwartym miejscem, to trochę cios. Nastawiłem się do tych zawodów tak, jak do tych na średniej skoczni – wszystko albo nic. Co zrobić? Taki bywa sport – powiedział skoczek. Żyła świetnie skakał również w konkursie drużynowym (dwa razy 139 m).

Przed ostatnią serią Polacy prowadzili z przewagą 1 pkt nad Niemcami, ale Dawid Kubacki skoczył tylko 127.5 metra, co ostatecznie dało nam 3. miejsce – 15.4 pkt za Niemcami i 4.3 pkt za Austriakami.  oPr. bo

Zwycięstwo Piotra Żyły w mistrzostwach świata na normalnej skoczni było niespodzianką.

Wysoką formę potwierdził również na dużej skoczni

Polska tenisistka wygrała turniej WTA 500 w Adelajdzie

iga Świątek idzie jak burza

 www.facebook.com/swiatekiga

Iga Świątek wygrała tenisowy turniej WTA 500 w Adelajdzie. W finale Polka pokonała Belindę Bencić 6:2, 6:2, dzięki czemu awansowała na najwyższe w swojej karierze 15. miejsce w rankingu WTA. Był to drugi – po Roland Garros – wygrany turniej 19-letniej tenisistki.

– Jestem podekscytowana moim występem – mówiła po zwycięstwie Polka. – Byłam pewna siebie i czułam się silna. Grałam naprawdę nieźle i bardzo się z tego cieszę, bo ostatni raz czułam się tak dobrze podczas French Open 2020, więc trochę czasu już minęło. Mam nadzieję, że przede mną jeszcze sporo takich turniejów. Tutaj, w Adelajdzie, cieszyłam się tenisem każdego dnia, a to bardzo cenne. (...) Daje mi to wiele pewności siebie, bo to kolejna świetna rywalka, co pokazuje mi, że dosyć często mogę być w świetnej formie. Widzę, że gdy gram dobry tenis, to mogę wygrać z każdym – dodała.

Polska tenisistka awansowała również w klasyfikacji najlepszych zawodniczek sezonu, które na zakończenie wystąpią w prestiżowym turnieju WTA Finals – z 22. na 6. miejsce.

– To jest objawienie, to jest fenomen! Narodziła nam się wielka gwiazda! Już momentami zaczyna mi nawet brakować nowych słów, by komplementować tę dziewczynę – skomentował sukces Świątek w Adelajdzie Wojciech Fibak. Z kolei ekspert tenisowy George Bellshaw stwierdził, że w tej chwili na świecie „nie ma zbyt wiele lepszych tenisistek od Igi”. – To przerażające, biorąc pod uwagę, że wciąż jest tak młoda. Gdy nabierze doświadczenia, powinna być jeszcze lepsza – dodał.

Sama zawodniczka za swój najważniejszy turniej w tym roku uważa igrzyska olimpijskie w Tokio. – Nie deklaruję, że zdobędę medal, bo to nałożyłoby na mnie dodatkową presję i oczekiwania. Chcę dobrze reprezentować Polskę – powiedziała Iga Świątek.  oPR. AR

Iga Świątek ma 19 lat, a już teraz jest na 15. miejscu w rankingu WTA

48

Reklama March 12, 2021

Volume XIX, Issue 5

ciekawostki Volume XIX, Issue 5

March 12, 2021

49

Zamiast domowego sejfu G

dzie ukryć cenną pamiątkę, pisma, biżuterię, sztabkę złota?

Mało kto ma prywatny sejf, więc obawia się intruzów lub złodziei.

Zamykane kuferki i szuflady dają złudną pewność. Aby wyjść z domu bez obaw o „skarb”, można go teraz ulokować w nowym, bezpiecznym miejscu.

Mennica Skarbowa w Warszawie uruchomia jeden z największych i najlepiej strzeżonych skarbców w Polsce. Znajduje się on w podziemiach przedwojennego budynku Banku Rolnego w Warszawie.

Skarbiec będzie dostępny dla każdego, kto zechce bezpiecznie przechować gotówkę, dokumenty, pamiątki rodzinne, dzieła sztuki czy biżuterię.

W sejfie ma zostać uruchomionych ok.

8 tys. skrytek różnej wielkości. Mogą z niego korzystać zarówno osoby prywatne, jak i firmy. Obiekt chce zapewnić sobie nowe źródło dochodów, a także upo-

 Archiwum WEM

wszechniać zakup złota inwestycyjnego.

Skrytki objęte są całodobowym nadzorem ochrony i systemem zaawansowanych technologii zabezpieczeń. Większość z nich wyposażona jest w dwa różne zamknięcia, w tym tracking GSM systemu GPS, który zwiększa kontrolę dostępu i poziom bezpieczeństwa.

System GPS pozwala również na śledzenie w czasie rzeczywistym całej trasy depozytu, w przypadku potrzeby wyniesienia go przez klienta poza teren skarbca.

Skrytki można obsługiwać przez specjalną aplikację mobilną, która umożliwia kontrolę położenia depozytu – również z poziomu urządzeń mobilnych. System rejestruje całą historię otwarć i zamknięć.

Dla Polaków takie rozwiązanie to jeszcze rzadkość, podczas gdy co trzeci Szwed i co piąty Francuz posiada skrzynkę depozytową.  hK

W sejfie ma zostać uruchomionych ok. 8 tys. skrytek różnej wielkości

Kocie miejsca? Szalone trendy na wiosnę  Archiwum WEM

Nie chodzi o piec czy kanapę, ale o zaskakujące skupiska Mruczusiów w różnych zakątkach świata. Są miejsca, gdzie kotów mieszka więcej niż ludzi.

Prym wiedzie Aoshima – wyspa w Japonii, gdzie kotów jest ponad 6 razy więcej niż ludzi. Japonia to chyba najbardziej koci kraj ze względu na specjalną pozycję tego zwierzęcia w kulturze.

Moda żyje niezależnie od pandemii – takie wrażenie można odnieść, patrząc na polot projektantów i marki chłonące ich szalone pomysły. Nadchodząca wiosna ma przywrócić do łask to, co było w czasach babć, a zarazem wybiegać w przyszłość, łamiąc dawne zasady.

Na sezon wiosna-lato 2021 zapowiada się dużo nowinek, a wśród tych oryginalniejszych są: Spiczaste kołnierze Nie dość, że ostre, to jeszcze maksymalnie eksponowane – wystawiane na wierzch kurtki, marynarki, bluzy czy swetra. Takie mają być najmodniejsze kołnierze. Długo czekały na powrót i stało się – rogi są hitem.

Nga Phe Kyaung – świątynia w Mjanmie to miejsce, gdzie razem z mnichami buddyjskimi mieszkają koty, można je odwiedzać.

Dom E. Hemingwaya na Florydzie – mieszka tam kilkadziesiąt potomków kotów słynnego pisarza. To już coraz dalsze pokolenia, ale z tych, które głaskał mistrz.

Istambuł – jak bardzo liczne są tam koty, pokazuje nagrany już kilka lat temu film „Kedi – sekretne życie kotów”. Warto obejrzeć.

Są miejsca na świecie, gdzie kotów mieszka więcej niż ludzi

Ermitaż w Sankt Petersburgu – od wieków koty mieszkały z carską rodziną i były wartownikami pałacu, dziś mieszka ich tam kilkadziesiąt i są rozpieszczane.

Maroko – tam kot wydaje się być równoprawny ze sprzedawcą – pilnuje niemal każdego sklepiku.  HK

Dzianinowe pulowery Kolejna rzecz rodem z szafy babci czy dziadka teraz będzie droga, bo modna. W chłodniejsze dni można nosić je na cienkie golfy, a w cieplejsze na koszule i t-shirty. chustki na głowie Kolejny element retro i vintage; chustki zamiast nosić wokół szyi będziemy wiązać na… głowie. Babcie to znają, ale dla młodszego pokolenia to debiutancki eksperyment.

Kilka torebek Zamiast torby można mieć kilka małych torebek lub przynajmniej dwie saszetki umiejscowione w talii (osadzone na pasku jedna przy drugiej). Można też dodatkowo nosić torebkę pod pachą.

Fryzury z „Gwiezdnych wojen” Furorę mają robić fryzury przypominające kultowe już uczesanie księżniczki Lei. Wszelkiego rodzaju koczki, ślimaczki czy inne dopracowane upięcia na poziomie linii uszu będą bardzo na topie.

Maxi frędzle Oddające dynamikę każdego kroku i gestu frędzle nie będą się sprowadzać do wykończenia ubioru – to z nich może składać się większość spódnicy. Długie i grube – takie mają być najmodniejsze.

Buty a la kapcie To, co nosimy w domu podczas zdalnej pracy czy nauki, ma inspirować obuwie wyjściowe na ciepłe dni. Wygoda raczej gwarantowana, samopoczucie – zagadka, ale gdy uda się przełamać stereotypy, będzie chyba dobrze.  HK

50

Znani i lubiani March 12, 2021

Volume XIX, Issue 5  facebook.com/officialandrzejchyra

Co robią Gucwińscy?

S

łynni miłośnicy zwierząt, długo związani z wrocławskim ogrodem zoologicznym i prowadzący „Z kamerą wśród zwierząt” zniknęli z mediów w atmosferze skandalu już kilkanaście lat temu. Hanna i Antoni Gucwińscy nadal mają jednak dużo zwierząt, ale nie „zoologicznych” i nie towarzyszą im kamery.

Para przez ponad 30 lat prowadziła program „Z kamerą wśród zwierząt” cieszący się powodzeniem szczególnie w latach 80. i na początku 90. Opowieści o dzikich zwierzętach nie miały wtedy konkurencji telewizyjnej. Nie było stacji tematycznych jak dziś. Pan Antoni przez 40 lat był dyrektorem Ogrodu Zoologicznego we Wrocławiu. Z wykształcenia to weterynarz. Żona Hanna – zootechnik – podzielała jego pasję i wspierała go w działaniach. Podjęła też aktywność polityczną, była posłanką Sejmu IV kadencji. Pan Antoni w 1989 r. bez powodzenia startował w wyborach do Senatu, w 2004 r. kandydował też do Europarlamentu z listy SLD-UP, a w 2005 r. z listy PSL, bez powodzenia. O wiele lepiej wiodła się kariera telewizyjno-zoologiczna. Powodzenie Gucwińskich załamało się jednak w 2006 roku, kiedy to obrońcy praw zwierząt oskarżyli pana Antoniego, dyrektora wrocławskiego ZOO, o znęcanie się nad zwierzętami. Chodziło o warunki, w jakich żył niedźwiedź brunatny o imieniu Mago, przetrzymywany w betonowym boksie, bez dostępu do wybiegu. Tak było aż przez dziewięć lat.

Antoni Gucwiński przestał pełnić funkcję dyrektora. Mimo że w 2009 roku zapadł wyrok uniewinniający, został on uchylony przez Sąd Najwyższy. Gucwiński został uznany za winnego znęcania się nad niedźwiedziem. Od tamtego czasu małżonkowie nie wchodzili do ZOO, choć mieszkają we Wrocławiu.

Niektórzy twierdzili, że medialna nagonka na Antoniego Gucwińskiego w 2006 r. miała podłoże polityczne. Dyrektor i jego żona związani byli od wielu lat z lewicą, a Wrocław był rządzony po 1989 r. tylko przez ugrupowania prawicowe.

Andrzej Chyra na aukcję WoŚP zadeklarował gotowość posprzątania cudzego mieszkania Hanna i Antoni Gucwińscy przez ponad 30 lat prowadzili program „Z kamerą wśród zwierząt”

Choć na swoim koncie mają wiele osiągnięć, Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski i setki uratowanych zwierząt, to afera z niedźwiedziem zostawiła głęboką rysę na ich wizerunku. Są rozczarowani tym, jak zostali potraktowani. Pomagali zranionym, schorowanym zwierzętom. Do Afryki przeszmuglowali jerzyki, które nie zdążyły odlecieć na zimę do ciepłych krajów. Zawinęli je w papier śniadaniowy i żadna bramka ich nie wykryła. Ocalili cyrkową słonicę przed uśpieniem.

Po odsunięciu od ZOO para skupiła się na prywatnej hodowli psów, kotów, papug, jeży i żółwi. Oprócz tego w gospodarstwie położonym pod Miliczem hodują konie. Mieszka tam także ukochana oślica pani Hanny. Gucwińscy są z tego samego rocznika, mają blisko 89 lat.  hK

Najpiękniejsze Ślązaczki Ciesząca się od niedawna koroną Miss Polski Anna Maria Jaromin jest mieszkanką Katowic. Jej poprzedniczka, Magdalena Kasiborska, to Zabrzanka. Jak widać Śląsk wiedzie prym w konkursach piękności. Nowa Miss Polski dostarcza też newsów co do tego, czy jest z kimś, czy już sama. Na przemian pojawiają się różne wieści.

22-letnia Anna Maria Jaromin już wiele razy próbowała sił w rywalizacji o miano najpiękniejszej. Ma na swoim koncie różne sukcesy. W tym roku końcem stycznia oprócz korony otrzymała imponującą nagrodę w wysokości 100 tysięcy złotych.

Konkurs odbywał się w czasie trwającej pandemii. Sytuacja zmusiła organizatorów do wprowadzeniu wielu ograniczeń. Finał został zrealizowany bez udziału publiczności, a osoby występujące na scenie musiały mieć negatywny wynik testu na obecność

 Archiwum WEM

koronawirusa. Zwyciężczyni wystartowała z numerem 12 i niemal od początku rywalizacji była faworytką. Koronę przekazała jej wcześniejsza Miss Polski – Magdalena Kasiborska.

Anna Maria – dziewczyna z Katowic – przyznała też, że jest lokalną patriotką. W jednym z wywiadów powiedziała, że została tak wychowana. Pochodzi z typowo śląskiej rodziny, tata pracował na „grubie”, brat tak samo. Gdy jest poza swoim rejonem, ludzie słyszą śląski akcent w jej mowie.

Finalistka studiuje bezpieczeństwo wewnętrzne, a w wolnych chwilach oddaje się swojej największej pasji, czyli jeździe konnej, którą trenuje od 12 lat. Lubi też taniec i sport. Pasmo jej urodowych sukcesów zaczęło się w 2017 roku, kiedy to w wieku zaledwie 17 lat zwyciężyła w finale Queen of Poland 2016, a następnie w międzynarodowym finale Princess of the World 2016 w Niemczech. W 2018 r. wywalczyła koronę

 Akpa

22-letnia Anna Maria Jaromin cieszy się od niedawna koroną Miss Polski

Miss Beskidów, a rok później znalazła się wśród finalistek Miss Globe 2019. Jak spożytkuje swój najnowszy sukces? Czy wzorem niektórych poprzedniczek zechce robić karierę w telewizji? Czas pokaże.  HK

Oferta Andrzeja Chyry Na oryginalny pomysł wpadł aktor Andrzej Chyra przyłączając się niedawno do Wielkiej orkiestry Świątecznej Pomocy. Na aukcję nie przekazywał żadnej rzeczy ani występu, tylko… gotowość posprzątania cudzego mieszkania. Kwoty, jaką ludzie byli skłonni zapłacić, przeszły jego najśmielsze oczekiwania.

Inni celebryci co najwyżej oferowali swoje towarzystwo, np. możliwość zjedzenia z nimi wytwornego obiadu (Edyta i Cezary Pazura), spędzenia razem dnia (Małgorzata Rozenek).

Chyra nie chciał być celebrytą. Od splendoru wolał kurz. O jego ofertę sprzątania walczyły 32 osoby. Kwota przeszła najśmielsze oczekiwania – 42 tysiące złotych! Aktor był pod wrażeniem ciesząc się, że tyle pieniędzy trafi na szlachetny cel. Zażartował przy tym, że wkopał się trochę, jak gapa nie określił metrażu ani czasu pracy. Zgodził się w ciemno na każde tempo i wielkość sprzątanego lokum– od kawalerki do kamienicy.

56-letni aktor ma dużo ról na swoim kocie, a debiutował w 1993 r. w „Kolejności uczuć”.

Pierwszą nagrodę przyniosła mu rola w „Długu” Krzysztofa Krauzego. W wywiadzie dla „Urody Życia” powiedział: „Mam taką teorię, że są rzeczy, które nas znajdują, wybierają i nie ma sensu im się sprzeciwiać. W jakimś sensie to aktorstwo wybrało mnie – i ja do końca nie wiem dlaczego. Różne okoliczności poskładały się na to, że jestem tu, gdzie jestem. Często nie miałem konkretnego pomysłu, co robić.

Nie wierzę w planowanie.”

Uważa, że wiele spraw w jego życiu przychodzi późno, np. ojcostwo w wieku, kiedy wita się wnuki. Jego Tadzio ma kilka lat. Bardzo cieszy się z syna. Poza tym w odróżnieniu od wielu ludzi jest niezakorzeniony, jak to określa – łatwo zmienia miejsca pobytu. Odważnie przyznaje się do niedoskonałości i problemów, np. uzależnienia od alkoholu.  HK

Kultura Volume XIX, Issue 5

March 12, 2021

51

TWO WORDS TO The WISe

In the Spring a Student’s Fancy Lightly Turns to Thoughts of Truancy  Robert A. Rothstein University of Massachusetts Amherst  rar@slavic.umass.edu

M

y parody of Alfred Lord Tennyson’s famous 1835 line about springtime thoughts of love (“In the spring a young man’s fancy lightly turns to thoughts of love”), which Jan Kasprowicz (1860-1926) translated as “Wiosną młodzian ku miłości swą się całą duszą rwie,” was inspired by the fact that the first day of spring is celebrated in Poland and parts of Lithuania as Truant’s Day (Dzień wagarowicza). The noun wagarowicz is derived from wagary, which means “truancy,” i.e., unauthorized absence from school, known familiarly in English as “playing hooky” or “cutting classes.” These expressions correspond to a variety of Polish formulas: wybierać się/wybrać się /iść/pójść / chodzić/chadzać na wagary; być/bywać na wagarach; uciekać/wymykać się na wagary; zrobić sobie wagary. Wagary comes ultimately from Latin vagari „to wander, stroll about,” the source also for “vagrant.”

In 1910 the Romanian satirical magazine The Ant (Furnica) published a cartoon about truancy by the prominent Romanian painter Ion Theodorescu-Sion (1882-1939). The cartoon depicts a mother chastising her son for once again skipping class. She calls him a “lazybones,” to which he objects that it was not a question of laziness, but of class hatred (ură de clasă). The cartoon only seems to be about truancy; its caption, “A future trade unionist” (Un viitor sindicalist), reveals it to be an anti-union satire.

The expression “class hatred” is reminiscent of “class warfare,” a phrase that originated in the Communist Manifesto (Manifest komunistyczny), which was written by Karl Marx and Friedrich Engels and first published in London in 1848. The title of the German original was Manifest der Kommunistischen Partei (Manifesto of the Communist Party).

Early in the Manifesto we read: “The history of all hitherto existing societies is the history of class struggles.” (In the original: … die Geschichte von Klassenkämpfen; in the Polish translation: … historia walk klasowych.)

The Polish word for “class,” Klasa can refer to a social or economic class (e.g., klasa robotnicza “the working class,” klasa średnia “the middle class”); to a level in school (e.g., pierwsza klasa “first grade”) and to a group of

pupils. It is also used as a technical term in biology and mathematics. When traveling by train one can buy a ticket in first or second class (bilet pierwszej/drugiej klasy). Airlines sell tickets in first class or economy class (klasa turystyczna), and a person can be classy (mieć/pokazać klasę). Grać w klasy means to play hopscotch, and the squares through which players hop are also called klasy. In the nineteenth century the plural form klasy could be used like English “classes” in the sense of lessons in school: nie mieliśmy dziś klas meant “we didn’t have classes today” (in contemporary Polish: nie mieliśmy dziś lekcji).

Returning to the season for truancy, spring in the Northern Hemisphere (półkula północna) officially begins on the day of the vernal equinox (równonoc wiosenna), the date when day and night are approximately of the same length, March 20 this year. There’s a much older celebration of that date than truancy day, namely the pre-Christian custom of “drowning Marzanna” (topienie Marzanny), the burning and then drowning an effigy of the pagan Slavic goddess of winter and death. Wanda Chotomska (1929-2017), who specialized in poetry for children, celebrated this custom in four lines: We march merrily through the village, We carry Marzanna to the rushing water.

The trees rejoice, the houses are glad.

We are carrying the straw doll Marzanna.

Idziemy przez wioskę wesołym pochodem, Niesiemy Marzannę na szumiącą wodę.

Radują się drzewa, weselą się domy, Niesiemy Marzannę chochoła ze słomy.

Like other months, March figures in numerous proverbs. March is compared to a cooking pot since it has as many different kinds of weather as there are ingredients in a pot of soup (W marcu jak w garncu).

Note that the rhyme requires the Postage-stamp image of colloquial pronuncia- Slovak Morena tion garcu. Another proverb says that “Sometimes March digs in so well that it doesn’t hurt to wear two sheepskin coats.” (Czasem marzec tak się podsadzi, że dwa kożuchy oblec nie zawadzi.) And March sun is not good for fruit (Słońce marcowe, owocom niezdrowe). A medical proverb tells us that

“When an old man is sick in March, he will be healthy; but when an old woman is sick in May, say a prayer.” (Kiedy starzec chory w marzec, będzie zdrów; Lecz gdy baba w maju słaba, pacierz zmów.) And an astrological proverb says that “It’s not good to be born in March because such a person is hard to satisfy.” (Źle się w marcu urodzić, bo trudno takiemu dogodzić.)

But it’s not only bad to be born in March: “March plays strange tricks: It knocks off old men and young ones.” (Marzec dziwne stroi fochy, zmiata starce i junochy.)

Let’s conclude however on a more positive note as expressed in a classical sonnet (four lines plus four lines plus three plus three) by Leopold Staff (1878-1957): March March. We return from the park. Winter is finally over.

Turf can be seen under the melting snow.

The trees are bare but grasses are already sprouting.

Although green, thin ice persists on the pond.

We return with eyes intoxicated by spring, With a light step, like during a dance party.

We walk on the sunny right side of the street, Feeling the warmth of the sun on our shoulders.

Passers-by with unbuttoned coats rush happily, Refreshed somehow, looking merrily and cheerfully.

Nursemaids with children come off the dark porches of the houses.

And we, proudly intoxicated by our first walk, Walk to town on sidewalks that are already dry, With spongy clumps of earth on the heels of our shoes.

Marzec. Wracamy z parku. Wreszcie przeszła zima.

Spod stopniałego śniegu wyjrzały murawy.

Drzewa nagie, lecz prawie kiełkują już trawy.

Choć na stawie zielony, cienki lód się trzyma.

Z upojonymi wiosną wracamy oczyma, Krokiem lekkim, jak podczas tanecznej zabawy.

Ulicą po słonecznej stronie idziem prawej, Za sobą ciepła słońca czujemy plecyma.

W rozpiętych płaszczach spieszą ochoczo przechodnie, Jacyś świeżsi, wesoło patrzą i pogodnie, Niańki z dziećmi wychodzą z ciemnych domów sieni.

A my pierwszą przechadzką dumnie upojeni, Idziem w miasto po płytach suchych już chodników, Z grudkami pulchnej ziemi na piętach trzewików.

And a final proverbial thought about spring: “Spring wouldn’t be so appealing if it hadn’t been preceded by winter” (I wiosna by tak nie smakowała, gdyby przedtem zimy nie było).

•

52

Przewodnik polonijny March 12, 2021

Volume XIX, Issue 5

 przewodnik polonijny agenci nieruchomości Bulanda, Agata

Preferred Shore Real Estate 630 S. Orange Ave., Ste 102, Sarasota, FL  941-323-6519  Agatabulanda@msn.com  Agatabulanda.preferredshore.com

Danos, Magdalena

JC Penny Realty 8701 W. Irlo Bronson Hwy., Suite 200, Kissimmee, FL  407-760-9286  Magda@Jcpennyrealty.com  Orlandopropertyflorida.com

Feldman-Cordiero, Danuta

Realty Exchange, LLC 300 Palm Coast Pkwy NE, Palm Coast, FL  443-280-2008  Palmcoastnewhome@gmail.com

Jivitski, Anna

Keller Williams Classic Group 3355 Clark Rd., Suite 103, Sarasota, FL  302-983-1219  Ania.jivitski@yahoo.com

Rudawski, Grace

Berkshire Hathaway Home Services 2483 Hickman Cir, Clearwater, FL  727-249-4490  Grace@RealtorGrace.com  YouAskGrace.com

Sychowski, Krzysztof

Keller Williams Classic Group 3355 Clark Rd., Suite 103, Sarasota, FL  941-468-1120

Tryndus, Roman

United Realty Group 1200 S. Pine Island Rd., Ste 600, Plantation, FL  754-235-0378  Houseroman@yahoo.com  Myhouseflorida.net

Wasowski, Jolanta

Charles Rutenberg Realty 1545 S. Belcher Rd., Clearwater, FL  727-798-9099  Jolanta@icloud.com

dentyści 441 Dental Center of Miami 8752 Sunset Dr., Miami, FL

 305-274-7725

441 Dental Center of Hollandale

18921 NW 2nd Ave., Suite A, Hollandale, FL  305-652-7334

organizacje Polish American Engineers Association

1521 North Saturn Ave., Clearwater, FL

 Info@polishamericanengineers.com

 Polishamericanengineers.com

Polskie Centrum Jana Pawła II

Wieczorkowski, Andrew

Polish Delicatessen

1521 North Saturn Ave., Clearwater, FL  727-298-8609  Polcenterbiuro@gmail.com  Polishcenterfl.org

2474 Sunset Point Rd., Clearwater, FL  727-726-1200  awlawyeradvice@gmail.com  Lawyeradvice.com

 352-365-1747  Polish.deli99@gmail.com

piekarnie Polish Babka

Wysocka, Jovita

transport Atlantic & Express Shipping Inc.

 646-531-6585  kamila@polishbabka.com

 Polishbabka.com

podatki & księgowość Balicka, Anna Sunshine Accounting 3309 Landing Pl., Palm Harbor, FL  727-460-5697  annataxservice@gmail.com

Jamroz, Wieslawa CPA 2571 N. Toledo Blade Blvd., Suite 1 North Port, FL  941-979-0294  Wjamrozcpa@yahoo.com  Jamroztaxcpa.com

polskie szkoły Polska Szkoła im. Marie Curie-Skłodowskiej 1521 N. Saturn Ave., Clearwater, FL  727-798-2649  Polskaszkolac@aol.com  Szkolaclearwater.com

pożyczki Kozina, Robert Midamerica Lenders  773-991-3608  Rob@goodadvisors.us

Sokolowski, Monika Polsko-Słowiańska Federalna Unia Kredytowa  941-740-3375  Naszaunia.com

prawnicy Bolko, Ryszard 1825 NW Corporate Blvd., Suite 110, Boca Raton, FL  561-609-0199  Richard@bolkolaw.com  Bolkolaw.com

Piasecka, Agnieszka

13575 58th St., N, Clearwater, FL  727-538-4171  Polishattorneyclearwater.com

Slowik, Matthew P.A.

11555 Heron Bay Blvd., Suite 200, Coral Springs, FL  954-603-0063  mslowik@slowiklaw.com  Slowiklaw.com

Kravitz Law Group Brandon, Clearwater, St. Petersburg, Tampa  888-554-9998  Kravitzlawgroup.com

restauracje Cracovia Polish Restaurant 3007 Commercial Way, Spring Hill, FL

 352-515-6177

 Cracoviapolishspringhill.com

sklepy Euro Deli 1879 W Hillsboro Blvd., Deerfield Beach, FL

 954-425-0200

European Flavors Polish Market

1322 W N Blvd., Leesburg, FL

 Homemadekielbasa.com

3601 NW 60 St., Miami, FL

 954-980-8945

 Atlanticexpresscorp.com

ubezpieczenia Smyl, Magdalena

Healthmarket Insurance 2298 Lakeland Hills Blvd., Lakeland, FL  863-940-1161  Smylmagdalena@gmail.com

Wasilewski, Oliwier

Health Insurance Center

 773-620-5258

 Ubezpieczeniamedicare.com

Wazio, Malgorzata

648 Oakfield Dr., Brandon, FL  773-240-6551  Europeanflavorsmarket@gmail.com

State Farm Insurance 7801 Starkey Rd., Seminole, FL  727-397-1495  Maggie.wazio.leo5@statefarm.com

European Goodies

Zakrzewski, Krystyna

116 N. Main Ave., Clearwater, FL  727-442-0637

International Food Store 13201 Tamiami Trail, North Port, FL

AAA Insurance 32050 US 19 North., Palm Harbor, FL  727-347-5595  kzakrzewski@acg.aaa.com

 941-429-1239

Zdrowie i uroda

Kiev Deli

Cutting Edge Hair Design

4031 Cattleman Rd., Sarasota, FL  941-377-7427  Kievdelisarasota.com

Krakus Polish Deli 7306 Southgate Blvd., North Lauderdale, FL

 954-722-8006

 Krakus-deli.com

M&W European Deli 2676 Bayshore Blvd., Suite L, Dunedin, FL  727-738-0679

Old World Polish Deli 1390 S. Federal Hwy., Pompano Beach, FL  954-366-1858  Oldworldpolishdeli.com

Pierogi Inn

38854 US Hwy 19N, Tarpon Springs, FL

 727-277-1346  Magda191@ymail.com

 Cuttingedgehairsalons.com

inne AirMax Refrigeration

2241 Highland Woods Dr., Dunedin, FL

 727-231-9505  Airmaxrefrigeration@gmail.com

 Airmaxrefrigeration.com

Contra Risk Consulting

15546 Agua Cir., Port Charlotte, FL

 941-549-2395  Office@contra-riskconsulting.com

 Contra-riskconsulting.com

6611-6615 Superior Ave., Sarasota, FL

Polska Telewizja SLING TV

 Polishdelipierogiinn.com

 Slingpol.com

 941-929-0101

 800-524-0101

Przewodnik polonijny jest alfabetycznym spisem firm oraz organizacji, które ogłaszają się na łamach „Białego Orła”. Więcej informacji na temat poszczególnych firm oraz organizacji znajdą Państwo w reklamach powierzchniowych opublikowanych w obecnym wydaniu.

Chcesz, aby twoja firma była uwzględniona w Przewodniku polonijnym?

Skontaktuj się z nami pod 860-223-1150 bądź publisher@whiteeaglenews.com.

horoskop Volume XIX, Issue 5

March 12, 2021

horoskop _ BARAN

d WAGA

(21 marca – 20 kwietnia)

(24 września – 23 października)

Odczujesz lekki spadek formy, ale to skutek zaniedbań. Bierność, używki i przypadkowe menu ciągle usprawiedliwiasz, zamiast zmieniać. Mobilizacją może być wiosna, ukochana osoba lub stan zdrowia.

Czeka Cię wyścig z czasem. Wszystko na wczoraj i wciąż za mało. Musisz chyba przeorganizować coś, ograniczyć lub zmienić w swoim życiu. Czy potrzebujesz aż tak dużo? Pomyśl też o rodzinie.

^ ByK

e SKoRPIoN

(21 kwietnia – 21 maja)

(24 października – 22 listopada)

Odkryjesz w sobie przedsiębiorczość i nowe pokłady sił. To może wiele dać, jeśli dobrze pokierujesz swoim czasem i planem. Porzuć plotki, gry i inne złodziejstwa czasu, by wiele osiągnąć, póki gwiazdy sprzyjają.

Komplementy ze strony cenionej osoby uskrzydlą Cię. Słowo nie pierwszy raz okaże się cenniejsze od pieniędzy. Ty również nie żałuj innym pochwał, gdy na nie zasługują. Czasem o tym zapominasz.

` BLIŹNIęTA

f STRZELEC

(22 maja – 21 czerwca)

(23 listopada – 21 grudnia)

Ktoś wciągnie Cię w swoje porachunki, wyczuj moment, kiedy trzeba być asertywnym. Skup się na pracy i rodzinie.

Los nagrodzi to powodzeniem już wkrótce. Spotkają Cię miłe niespodzianki.

Skrupulatnie kreślone plany na nic się zdadzą, trzeba będzie improwizować, działać spontanicznie. Poradzisz sobie całkiem nieźle. Zaskoczysz też siebie elokwencją i odwagą wystąpień publicznych.

a RAK

g KoZIoRoŻEC

(22 czerwca – 23 lipca)

(22 grudnia – 20 stycznia)

Jeszcze nie ma rozkwitu wiosny, a strzała Amora dosięgnie Cię i nic nie będzie tak ważne jak miłość. Dla niej możesz zmienić fryzurę, zawód, a nawet miejsce zamieszkania. Ludzie będą niedowierzać temu.

Ktoś szykuje dla Ciebie upominek. Nie tylko podarek będzie miłym akcentem nadchodzących dni, również miłe wieści z dalekich stron. Zamarzysz o podróży, która teraz jednak jest niemożliwa.

b LEW

h WoDNIK

(24 lipca – 23 sierpnia)

(21 stycznia – 19 lutego)

Wygrasz w ważnym spore lub rywalizacji i doda Ci to pewności siebie. Jednak cena wysiłku może być wysoka dla zdrowia. Nie zapominaj o swoich słabych stronach organizmu. To kiepski czas na eksperymenty.

Będą to spokojniejsze od minionych tygodnie. Odzyskasz harmonię i siły.

Sprawdzaj korespondencję, bo na dniach napłyną ważne informacje.

Oznacza to zapowiedź nowych wyzwań.

c PANNA

i RyBy

(24 sierpnia – 23 września)

(20 lutego – 20 marca)

Już wszystko wydawało się stracone, a tymczasem sytuacji odwróci się. Będziesz górą, Myśl więc pozytywnie. Finanse poprawią się i nie będą spędzać snu z powiek. Mimo wszystko oszczędność wskazana.

Ktoś zmobilizuje Cię do zmian na różnych płaszczyznach życia. Oblicz dobrze swoje siły i czas, by nie wycofywać si e w połowie drogi. Pośpiech nie jest dobrym doradcą. Nie ulegaj też tak łatwo zazdrości.

53

54

Reklama March 12, 2021

Volume XIX, Issue 5

Reklama Volume XIX, Issue 5

March 12, 2021

55

56

Reklama March 12, 2021

Volume XIX, Issue 5