magazine ΤΕΥΧΟΣ #02
1Ο
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΦΟΡΟΥΜ ΤΗΣ WOMEN’S HEALTH FIRST Launch Event Editorial
Αποχαιρετούμε με χαρά και ενθουσιασμό τον Μάρτιο, έναν μήνα αφιερωμένο στην γυναίκα λόγω της Παγκόσμιας Ημέρας που γιορτάζεται σε όλο τον κόσμο στις 8 Μαρτίου, αλλά κυρίως γιατί αποτέλεσε έναν μήνα-σταθμό για την WHF. Το Σάββατο 2 Μαρτίου, στο Μουσείο Μπενάκη, πραγματοποιήσαμε το 1ο Επιστημονικό Φόρουμ για το γυναικείο κοινό και την επιστημονική κοινότητα των γυναικολόγων, το οποίο στέφθηκε με πολύ μεγάλη επιτυχία.
Με μεγάλη χαρά υποδεχτήκαμε περισσότερα από 750 άτομα, τα οποία κατέκλυσαν το αμφιθέατρο και με αξιοσημείωτη προσήλωση και συγκινητική προσοχή παρακολούθησαν με δίψα το σύνολο των θεματικών σχετικά με τη Γυναικεία Υγεία. Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους πολλοί συνάδελφοι γυναικολόγοι, άνδρες και γυναίκες
που αποτελούν τον ενεργό πυλώνα της Women’s Health First και θα εμπλακούν στις δράσεις μας με σκοπό να γίνει πράξη το όραμα μας σε όλη την Ελλάδα.
Ακάλυπτες και υποτιμημένες ανάγκες, ανισότητες και στερεότυπα, σύγχρονες προκλήσεις στην σεξουαλική και γυναικολογική υγεία στην νεαρή ηλικία, ανοιχτά θέματα για την εμμηνόπαυση καθώς και σύγχρονα ερωτήματα για την αναπαραγωγική διαδικασία και τις νέες μορφές οικογένειας παρουσιάστηκαν στο κοινό από την Ιδρυτική μας Ομάδα, σε διάλογο με τα 13 μέλη του Consultant Board, τις 12 Ambassadors, καθώς και τους 8 Επίτιμους Επίσημους Καλεσμένους μας.
Στη μέση του επιστημονικού προγράμματος είχαμε την ευκαιρία να απολαύσουμε και μία θεματική παρουσίαση από την βοκαλίστρια, κ. Τουμπανάκη για τη σχέση της τέχνης με την επιστήμη.
Στην εκδήλωση είχαμε την ευκαιρία να παρουσιάσουμε το όραμα, τους στόχους και τους πυλώνες δράσης της πρωτοβουλίας Women’s Health First, όπως και το διεθνές πλαίσιο μέσα από
Σήμερα παρουσιάζουμε το δεύτερο τεύχος του WHF Magazine το οποίο φιλοξενεί στιγμιότυπα του επιτυχημένου πρώτου Επιστημονικού Forum της WHF, αλλά και πλούσια αρθογραφία επαγγελματιών υγείας και γυναικολόγων του
Consultant Board μας.
Ένα τεύχος-ωδή για την γυναικεία φύση που πρέπει να γιορτάζεται κάθε μήνα και σε κάθε ηλικία.
το οποίο διαμορφώνονται και οι επιστημονισμοί μας στόχοι.
Την εκδήλωσή μας τίμησαν με την παρουσία τους Ομότιμοι καθηγητές του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, οι κ. Αντσακλής, κ. Κρεατσάς, κ. Δεληγεώρογλου, αλλά και Τακτικοί Καθηγητές Μαιευτικής-Γυναικολογίας οι κ. Αθανασιάδης, κ. Δασκαλάκης, κ. Δρακάκης και κ. Πασχόπουλος από τα περισσότερα Πανεπιστήμια της χώρας, αλλά και ο κ. Χανδακάς ο ιδρυτής της Hope Genesis συμβάλλοντας αποφασιστικά στην σπουδαία επιτυχία της.
Πληθώρα επώνυμων και διακεκριμένων γυναικών από τον χώρο της επιστήμης, του αθλητισμού, της τέχνης και του επιχειρηματικού κλάδου της χώρας έδωσαν ένα ηχηρό παρόν στο κάλεσμά μας για ευαισθητοποίηση, ενημέρωση και ενδυνάμωση σε όλα τα θέματα που αφορούν στην γυναικεία υγεία και μας απασχολούν όλες.
Εκπρόσωποι της πολιτείας συμμεριζόμενοι το όραμά μας, μας αγκάλιασαν και γιόρτασαν μαζί μας το πρώτο «πέταγμα» της WHF. Συγκεκριμένα, η κα Κεφάλα Αλεξάνδρα-Μαρία, Υφυπουργός του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, η κα Βενετία Βιλδιρίδη, Γενική Γραμματέας του Υπουργείου Υγείας, η κα Χατζηιωαννίδου Νεφέλη-Μαρία,
Bουλευτής
Eπικρατείας και Iδρύτρια της ΑΜΚΕ «Υπέροχες Γυναίκες», καθώς και η κα Ρίτα Μωραϊτάκη, Περιφερειακή Σύμβουλος Αττικής, ανέβηκαν στο βήμα και χαιρέτησαν ένθερμα την προσπάθειά μας. Τη δράση μας καλωσόρισαν επίσης ο κ. Βαβουρανάκης, Πρόεδρος του Ινστιτούτου Μελετών του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου, ο κ. Πατούλης, Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, ο κ. Αθανασιάδης, Αντιπρόεδρος της
Ελληνικής Μαιευτικής Γυναικολογικής Εταιρείας, ο κ. Κλέντζερης, Πρόεδρος της Ένωσης Μαιευτήρων Γυναικολόγων Ελλάδος και ο κ. Κούκουζαςσυντονιστής του Women 4 Civil Protection του Πυροσβεστικού Σώματος.
Σημαντικό στοιχείο της επιτυχίας της εκδήλωσης ήταν η συνεισφορά των εθελοντών κοριτσιών και αγοριών που σκόρπισαν χαρά, νιάτα και ομορφιά με την πολύτιμη παρουσία τους. Παραβρέθηκαν επίσης, πλήθος φαρμακευτικών εταιρειών και ομίλων ιατρικών εργαστηρίων που δραστηριοποιούνται στον χώρο της γυναικείας υγείας, στηρίζοντας έμπρακτα την εκδήλωση.
Το 1ο Επιστημονικό Forum τέθηκε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου, του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών και του Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιολογίας. Η Ιδρυτική Ομάδα/ΔΣ της “Women’s Health First” βαθιά συγκινημένη, ευχαριστεί θερμά για την αθρόα συμμετοχή και υποστήριξη. Δέσμευση μας, είναι να συνεχίσουμε να μεταδίδουμε την επιστημονική γνώση, να αναδεικνύουμε πραγματικές ανάγκες και λύσεις, καθώς και να ευαισθητοποιούμε το γυναικείο κοινό σε μία σύγχρονη προσέγγιση της γυναικείας υγείας. Όλοι μαζί σαν μία γροθιά, για μία κοινωνία που θέτει την υγεία των γυναικών
επίκεντρο! Δεληβελιώτου Κατερίνα Μαιευτήρας Γυναικολόγος ΜD, PhD(c), MSc, IFEPAG
3
στο
ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΟΥ
ΙΔΡΥΤΙΚΉ ΟΜΆΔΆ
Τσιαούση Ιωάννα, MD, MSc, MBA, PhDc
Μαιευτήρας-Γυναικολόγος
Παπακωνσταντίνου Άικατερίνη, MD, MSc, PhD
Μαιευτήρας-Γυναικολόγος
Δεληβελιώτου Άικατερίνη, MD, MSc, PhDc, IFEPAG
Μαιευτήρας-Γυναικολόγος
Χαλκιά Νεκταρία, ΜD
Μαιευτήρας Γυναικολόγος
Παπαγιάννη Βασιλική, MD, PhD
Μαιευτήρας-Γυναικολόγος
Τσέτσα Παρασκευή, MD, PhD
Μαιευτήρας-Γυναικολόγος
Καραβιδά Άικατερίνη, MD
Μαιευτήρας-Γυναικολόγος
ΣΧΕΔΙΆΣΜΟΣ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΆ ΕΚΔΟΣΉΣ
info@ardidesign.gr
© WHF
Τo περιοδικό δεν παρέχει ιατρικές υπηρεσίες ή ιατρικές συμβουλές και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τον προσωπικό σας ιατρό και την επίσκεψή σας σε αυτόν. Τυχόν πληροφορίες ή ενημερώσεις που παρέχονται από το περιοδικό δεν εκφράζουν παρά μόνο την προσωπική άποψη των συγγραφέων και δεν αποτελούν ιατρική γνωμάτευση.
4
6 22
2-3
Editorial
1ο Επιστημονικό Φόρουμ
της Women’s Health First
6-11 Tα νέα μας
13-15 Η εγκυμοσύνη
& ο τοκετός μετά τα 40….
16-17 Ο πρώτος κύκλος
της εφήβου
Mια πρώτη επαφή
με τη γυναικεία υγεία
18-20 Η σημασία της διατροφής
στην κύηση
22-23 Αντλώντας
από τις συζεύξεις
24-25 Μία κοινωνική προσέγγιση
στη γυναίκα της τρίτης
ηλικίας
26-28 Αγγελική Παναγιωτάτου (1878-1954)
Η πρώτη γυναίκα απόφοιτος
της Ιατρικής Σχολής Αθηνών
30-32 ΑΣΚΗΣΗ
και εμμηνόπαυση
33-36 Ιδρυτική Ομάδα
5
22 18
contents
02.03.2024
Πρώτο
6 ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ
1 4 6 2 5 7 3
Επιστημονικό Forum Womens Health First ΕΝΟΤΗΤΑ 1
ΕΝΟΤΗΤΑ 3
Ενότητα 1
1. Κα Δεληβελιώτου, κα Κατσώχη, κα Τσιαούση, κα Χαλκιά. 2. Κα Γεωργίου. 3. Κα Χαλκιά. 4. Κα Τσέτσα, κα Δεληβελιώτου, κα Γραμματόγλου, κα Τσιαούση, κα Χαλκιά. 5. Κα Παπαγιάννη, κα Τσέτσα, κα Χαλκιά, κα Καραβιδά, κα Τζανακάκη, κα Δεληβελιώτου, κα Τσιαούση. 6. Κα Παπακωνσταντίνου. 7. Κα Καραμάνου, κα Κάζαγλη, κα Παπακωνσταντίνου, κα Χαλκιά Ενότητα 2
1. Κα Ψαλτοπούλου και κα Παπαγεωργίου. 2. Κα Πανταζή και κα.Μιχαλά. 3. Κα Δεληβελιώτου 4. Κα Τσέτσα. 5. Κα Πανταζή, κα Μιχαλά, κα Δεληβελιώτου, κα Τσέτσα Ενότητα 3
1. Κα Πανταζή. 2. Κα.Τουμπανάκη
7
ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ ΕΝΟΤΗΤΑ 2
1 1 2 2 3 4 5
ΕΝΟΤΗΤΑ 4
Ενότητα 4
1. Κα Μαργαρίτη, κα Ζαγουρή. 2. Κα Τσιαούση. 3. Κα Αθανασιάδου, κα Καλανταρίδου, κα Σιαφάκα, κα Τσιαούση. 4. Κα Αθανασιάδου, κα Καλανταρίδου,κα Σιαφάκα , κα Τσιαούση
5. Κα Αθανασιάδου. 6. Κα Κρεατσά, κα Τσέτσα, κος Κρεατσάς, κα Τσιαούση, κα Λαμπροπούλου, κα Κοτσαρίνη, κα Κρόκου, κα Χαλκιά. 7. Κα Τσιαούση, κος Αθανασιάδης, κα Κοντογεώργου.
8 ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ
3 4 5 6 7 8 1 2
ΕΝΟΤΗΤΑ 5
Ενότητα 5
1.Κα Αποστολίδου, κος Βαβουρανάκης ,κα Παπαγιάννη. 2. Κος Πασχόπουλος, κα Αποστολίδου.
3. Κα θεοδωρά, κα Ταρλατζή, κα Παπαγιάννη. 4. Κα Καραβιδά. 5. Κα Παπαγιάννη. 6. Κα Καραβιδά, κα Θεοδωρά, κα Ταρλατζή,κα Παπαγιάννη. 7. Κα Καραβιδά, κα Θεοδωρά, κα Ταρλατζή, κα Παπαγιάννη. 8. Κα Καργάκου, κα Ντόμαλη, κα Κοντογεώργου
9 ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ
1 2 3 4 5 6 7 8
10 ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ
ΕΝΟΤΗΤΑ 6 1 8 5 2 9 6 3 10 13 7 4 11 12
1. Κα Τσιαούση. 2. Κα Κεφάλα. 3. Κα Βιλδιρίδη. 4. Κα Χατζηιωαννίδου. 5. Κα Μωραιτάκη. 6. Κος Πατούλης. 7. Ιδρυτική ομάδα με κα.Χατζηιωαννίδου. 8. Κος Βαβουρανάκης. 9. Κος Αθανασιάδης. 10. Κος Κλένζερης. 11. Κος Κούκουζας. 12. Ιδρυτική ομάδα
με κα Κρόκου και κα Παπαδημητρίου.
13. Ιδρυτική ομάδα WHF
11 ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ
ομάδα της WHF 14 16 18 20 15 17 19
14.
Κος Αθανασιάδης, κος Δασκαλάκης, κος Δρακάκης, κος Πασχόπουλος, κος Χανδακάς.15. Κος Δρακάκης, κα Τσιαούση, κα Χαρίτου, κα Ντόμαλη, κος Δασκαλάκης, κα Χαλκιά. 16. Ιδρυτική ομάδα με κα Μακράκη, κος Δρακάκη και κα Χανδακά.17. Kα Δεληβελιώτου, κα Γιαννοπούλου, κα Τσέτσα, κα Κουτσουρούμπα 20. Η εθελοντική
13
Η ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ & Ο ΤΟΚΕΤΟΣ μετά τα 40…. Η «νέα» πραγματικότητα σε μία αιώνια επιδίωξη
γράφει η Μαριάννα Θεοδωρά Επικ. Καθηγήτρια Μαιευτικής-Γυναικολογίας, Εμβρυομητρικής και Περιγεννητικής Ιατρικής ΕΚΠΑ
Oταν η Σάρα ήταν περίπου 90 ετών, ο Κύριος παρουσιάστηκε στον Αβραάμ, ενώ αυτός καθόταν στο άνοιγμα της σκηνής του κατά το μεσημέρι. Ο Αβραάμ είδε τρεις άνδρες να στέκονται απέναντί του. Αμέσως έτρεξε να τους προϋπαντήσει και τους προσκύνησε ως τη γη. Κατόπιν τους φιλοξένησε και ετοίμασε τα καλύτερα φαγητά. Ενώ εκείνοι έτρωγαν ρώτησαν τον Αβραάμ: «Πού είναι η Σάρα η γυναίκα σου;» Αυτός απάντησε: «Εκεί, στη σκηνή». Και ο Κύριος είπε: «Του χρόνου τέτοια εποχή θα ξανάρθω και η γυναίκα σου η Σάρα θα έχει γιο». Η Σάρα τα άκουγε όλα αυτά, γιατί στεκόταν από πίσω του, στο άνοιγμα της σκηνής. Ο Αβραάμ και η Σάρα ήταν γέροντες προχωρημένης ηλικίας, και γι' αυτό η Σάρα γέλασε κρυφά καθώς σκεφτόταν: «Αφού γέρασα, είναι δυνατό να κάνω παιδί; Και ο άντρας μου είναι κι αυτός γέροντας». Αλλά ο Κύριος είπε στον Αβραάμ: «Γιατί γέλασε η Σάρα; Γιατί αμφιβάλλει ότι θ' αποκτήσει γιο τώρα που γέρασε; Τίποτα δεν είναι αδύνατο για τον Κύριο! Όταν την ίδια εποχή ύστερα από ένα χρόνο θα ξανάρθω σπίτι σου, η Σάρα θα έχει γιο» (Γένεση 17,15-27 και 18,1-15).
Η κατάργηση των ηλικιακών ορίων στην αναπαραγωγή των γυναικών
ήταν διακαής πόθος και συνεχής επιδίωξη του ανθρώπου όπως φαίνεται από τα πρώτα γραπτά κείμενα της ανθρωπότητας. Σήμερα χάρη στην εξέλιξη της επιστήμης και της τεχνολογίας ο στόχος αυτός φαίνεται επιτέλους εφικτός.
Η κατάψυξη ωάριων και η δυνατότητα γονιμοποίησής τους σε δεύτερο χρόνο επιτρέπει τη μετάθεση της τεκνοποίησης δυνητικά επ΄ αόριστον. Με τον τρόπο αυτό οι γυναίκες μπορούν να αποκτήσουν παιδί με δικά τους ωάρια όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν. Οι γνώσεις που έχουμε αποκτήσει από τη διαχείριση γυναικών οι οποίες για ιατρικούς λόγους πρέπει να αναστείλουν την απόκτηση τέκνων, μας δίνουν τη δυνατότητα να εφαρμόσουμε αντίστοιχες τεχνικές σε γυναίκες που για κοινωνικούς ή επαγγελματικούς λόγους δεν επιθυμούν να κυοφορήσουν άμεσα. Η εξωγενής χορήγηση οιστρογόνων και προγεστερόνης και η δυνατότητα ορμονικής υποκατάστασης επιτρέπει την προετοιμασία της μήτρας για την εμφύτευση του εμβρύου ανεξάρτητα από την ηλικία της γυναίκας. Η τεχνογνωσία που εφαρμόζουμε σε γυναίκες με πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια, μεταφέρεται σήμερα σε γυναίκες που βρίσκονται ήδη σε εμμηνόπαυση. Τέλος η δυνατότητα παρακολούθησης της ανάπτυξης και του καλώς έχειν του εμβρύου και
η εξέλιξη των μονάδων εντατικής θεραπείας νεογνών επιτρέπουν τη βελτίωση της περιγεννητικής έκβασης σε περιπτώσεις που συμβαίνουν επιπλοκές της κύησης ή προϋπάρχει παθολογία της γυναίκας.
Τα παραπάνω επιστημονικά επιτεύγματα δημιουργούν τις προϋποθέσεις άρσης των αναπαραγωγικών ορίων που αιώνες τώρα είχαν τεθεί και έτσι ενισχύεται η γυναικεία αυτονομία. Σήμερα στη χώρα μας η εφαρμογή των μεθόδων υποβοηθούμενης αναπαραγωγής στις γυναίκες επιτρέπεται μέχρι τη συμπλήρωση του 54ου έτους.
Είμαστε ωστόσο στο σημείο να πούμε ότι καταργήσαμε τα όρια; Η αλήθεια είναι ότι η αποδοχή της
πλήρους απελευθέρωσης του ηλικιακού ορίου δημιουργεί ερωτήματα
που πρέπει να απαντηθούν πριν πανηγυρίσουμε για τη ελευθερία που δίνουμε στην σύγχρονη γυναίκα.
Η αλήθεια είναι ότι τα στοιχεία που
έχουμε για την νεογνική έκβαση στις
κυήσεις σε γυναίκες μεγαλύτερες
από τα 45 έτη και ιδιαίτερα στις γυναίκες πάνω από τα 50 έτη δεν είναι αρκετά για σωστή συμβουλευτική. Υπάρχουν κίνδυνοι για το έμβρυο ακόμη κι αν τα ωάρια που θα χρησιμοποιηθούν προέρχονται από νεώτερη γυναίκα; Πόσο επηρεάζει την
14
Υγεία του νεογνού η ηλικία του πατέρα; Πόσο ρόλο παίζει η ηλικία της εγκύου στην εξέλιξη της κύησης και ποιος ακριβώς είναι ο κίνδυνος για τις σοβαρές επιπλοκές της κύησης όπως ο πρόωρος τοκετός ή η προεκλαμψία; Ελάχιστα είναι και τα στοιχεία για την επίδραση της κύησης στην Υγεία της γυναίκας που θα κυοφορήσει σε μεγαλύτερη ηλικίας. Πόσο επιδρούν οι τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής αλλά και η ίδια η κύηση στη γυναίκα που μένει έγκυος μετά τα 50 έτη και ποιοι οι κίνδυνοι για την υγεία της; Πόσο μπορεί να επιδράσει στη μελλοντική υγεία της
νεαρής γυναίκας η πρόκληση ωοθυλακιορρηξίας προκειμένου να συλλέ-
ξει ικανοποιητικό αριθμό ωαρίων για να τα καταψύξει και να διατηρήσει
την αναπαραγωγική της αυτονομία;
Πόσο τελικά θα κοστίσει οικονομικά
όλη αυτή η διαδικασία στην ίδια τη
γυναίκα αλλά και στο Κράτος;
Και φυσικά το πιο σημαντικό από όλα είναι η Ψυχική Υγεία της γυναίκας και των παιδιών της. Μήπως η καθυστέρηση της εγκυμοσύνης αντί να ηρεμεί και να καθησυχάζει τη γυναίκα την οδηγεί σε περισσότερο stress; Μήπως η τεκνοποίηση σε μεγαλύτερη ηλικία περιορίζει την αυτονομία της γυναίκας σε σχέση με τον αριθμό των παιδιών που θέλει να έχει; Μήπως η ανατροφή των παιδιών σε μεγαλύτερη ηλικία προκαλεί stress στην γυναίκα σχετικά με την εξασφάλιση των παιδιών της;
Η διατήρηση της αναπαραγωγικής ικανότητας και η διεύρυνση των αναπαραγωγικών ορίων της γυναίκας είναι σίγουρα θετικό στοιχείο για τα κοινωνικά και επαγγελματικά δεδομένα που αντιμετωπίζει η σύγχρονη γυναίκα. Μήπως όμως θα έπρεπε να διασφαλίσουμε την αυτονομία της γυναίκας στη δημιουργία οικογένειας
όταν αυτή το επιθυμεί; Αυτό περιλαμβάνει τη δυνατότητα να προγραμματίσει την εγκυμοσύνη της νωρίτερα χωρίς να φοβάται για την επαγγελματική της ανέλιξη, τις οικονομικές δυσκολίες
ή την έλλειψη στήριξης στην ανατροφή των παιδιών της. Μήπως η αυτονομία στην απόκτηση των παιδιών της θα πρέπει να εξασφαλίζεται όχι μόνο από μέτρα αναβολής της κύησης αλλά
από μέτρα υποστήριξης στη δημιουργία οικογένειας με νομικά και θεσμικά μέσα από την εκπαίδευση αλλά και την πολιτεία.
Γιατί στο τέλος της ημέρας αυτό σημαίνει αυτονομία. Να αποφασίζει η κάθε γυναίκα μόνη της έχοντας όμως όλα τα πραγματικά δεδομένα. Και το μεγάλο ερώτημα παραμένει… ΠΟΙΟΣ πραγματικά επιλέγει την ηλικία που είναι κατάλληλη
15
για να αποκτήσει τα παιδιά της μία γυναίκα; Η ίδια ή οι επιβαλλόμενες
ΠΟΙΟΣ
την ηλικία
της μία
συνθήκες.
πραγματικά επιλέγει
που είναι κατάλληλη για να αποκτήσει τα παιδιά
γυναίκα; Η ίδια ή οι επιβαλλόμενες συνθήκες.
Ο ΠΡΏΤΟΣ ΚΎΚΛΟΣ ΤΗΣ ΕΦΗΒΟΎ
Μ ια πρώτη επαφή
με τη γυναικεία υγεία
γράφει η Λίνα Μιχαλά, PhD, FRCOG Αναπ. Καθηγήτρια Μαιευτικής Γυναικολογίας
- Παιδική και Εφηβική Γυναικολογία
Oπρώτος κύκλος, ή αλλιώς η πρώτη περίοδος ή εμμηναρχή, αποτελεί ένα φυσιολογικό, αλλά, παρά ταύτα, σημαντικό στάδιο στη ζωή μιας εφήβου, αφού για τις περισσότερες θεωρείται ότι σηματοδοτεί το τέλος της παιδικής τους ηλικίας. Σε κάποιες κοινωνικές ομάδες, μάλιστα, η πρώτη περίοδος αποτελεί αφορμή για εορτασμό στον ευρύτερο οικογενειακό κύκλο. Στην πραγματικότητα, βέβαια, δεν συμβαίνει κάτι το «μαγικό», με την εμφάνιση της πρώτης περιόδου, που να μετατρέπει μια έφηβο, ξαφνικά, από κοριτσάκι σε «δεσποινίδα» διότι οι αλλαγές στο σώμα και τον ψυχισμό της συμβαίνουν σταδιακά, έχουν μάλιστα ήδη ξεκινήσει αρκετούς μήνες πριν ή, ακόμα, και χρόνια νωρίτερα.
Βέβαια, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η έναρξη της πρώτης περιόδου είναι μια πρωτόγνωρη εμπειρία, που μπορεί να προκαλέσει διάφορα συναισθήματα και να γεννήσει πολλά ερωτηματικά στο κορίτσια. Θα σταματήσει να ψηλώνει; Θα καταλάβουν οι γύρω της ότι κάτι άλλαξε πάνω της; Θα έρχεται πάντοτε η περίοδος έτσι ξαφνικά; Θα μπορεί να συνεχίσει κανονικά τις δραστηριότητές της στο σχολείο;
Πολλά κορίτσια, μάλιστα, ενδέχεται να νιώσουν ιδιαίτερες ανησυχίες, αναστάτωση, φόβο ακόμη και πανικό. Αυτό συμβαίνει βέβαια πιο συχνά σε μικρότερες ηλικίες, ιδιαίτερα σε αυτά που βρίσκονται ακόμη στο Δημοτικό ή δεν είχαν ενημερωθεί για την πιθανή έλευση της πρώτης περιόδου ή που δεν είχαν αντίστοιχα βιώματα από φίλες ή συμμαθήτριες. Σε αυτές τι πιο μικρές ηλικίες, συνήθως, τα κορίτσια δεν θα θελήσουν να μοιραστούν
εύκολα την εμπειρία τους με φίλες τους, με αποτέλεσμα να νοιώθουν αποξενωμένα και να αισθάνονται ότι αυτό που βιώνουν δεν μπορεί να το συμμεριστούν.
Φυσικά, τα πιο μεγάλα κορίτσια, αυτά που φοιτούν στο γυμνάσιο ή και στο λύκειο, μπορεί να αισθανθούν ανακούφιση με την έλευση της πρώτης περιόδου, καθώς οι ίδιες αισθάνονται ότι είναι «φυσιολογικές» και ότι δεν διαφέρουν από τις άλλες συμμαθήτριές τους, που «έχουν ήδη περίοδο».
Επιπλέον, η παροχή πληροφοριών και η ανατροφοδότηση εμπειριών από τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς είναι ζωτικής σημασίας, καθώς πολλές φορές, οι μεγαλύτερες σε ηλικία γυναίκες στο οικογενειακό ή το κοινωνικό περιβάλλον, ενδέχεται να προβάλλουν τις δικές τους εμπειρίες όσον αφορά το θέμα, με αποτέλεσμα και οι προσδοκίες των κοριτσιών να είναι ανάλογες. Για παράδειγμα, αν η μητέρα πάντα «βασανιζόταν» από την περίοδό της ή αν αντιμετώπισε γυναικολογικά προβλήματα, ίσως τα βιώματα στο σπίτι του κοριτσιού να είναι τέτοια, που να την αγχώνουν περισσότερο, καθώς η περίοδος κινδυνεύει να είναι συνυφασμένη με αποκλειστικά δυσάρεστες εμπειρίες.
Όσον αφορά την πρώτη περίοδο, αυτή μπορεί να έχει μεγάλη ποικιλία στη μορφή, ποσότητα ή διάρκειά της. Τις περισσότερες φορές, η ποσότητα είναι μικρή, αίμα μπορεί να υπάρχει μόνο στο σκούπισμα ή να είναι ανακατεμένο με εκκρίσεις, προσδίδοντάς τους ένα σκούρο καφέ χρώμα από την οξείδωση της αιμοσιδηρίνης που περιέχεται στο αίμα. Σε άλλες περιπτώσεις, η ροή του αίματος είναι σχεδόν «φυσιολογική». Σπανιότερα, αλλά πολύ αγχωτικά, η πρώτη αυτή περίοδος
μπορεί να κρατήσει πολλές ημέρες ή να υπάρχει πολύ μεγάλη απώλεια αίματος, σε σημείο να οδηγήσει σε σοβαρή αναιμία και σημαντική
πτώση του αιματοκρίτη.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η πρώτη περίοδος - ακόμα και οι πρώτοι κύκλοι- δεν έχουν χαρακτηριστικό ή προβλέψιμο/η «μοτίβο», γεγονός που φέρνει ανασφάλεια στα νεαρά αυτά άτομα και γι’ αυτό το λόγο ακριβώς είναι σημαντικό να τους τονίσουμε ότι οι περίοδοι που θα έρθουν στη συνέχεια, ενδέχεται να είναι εντελώς διαφορετικές.
Και φυσικά, τα ερωτήματα που προβληματίζουν τα νεαρά κορίτσια, αφορούν ιδιαίτερα στο πώς θα πρέπει να διαχειριστούν την περίοδό τους. Στον τομέα αυτό, αναμφισβήτητα, θα χρειαστούν βασικές και πρακτικές πληροφορίες για την υγιεινή τους, καθώς και τα προστατευτικά μέσα που
θα πρέπει να χρησιμοποιούν, κάθε πότε θα πρέπει να αλλάζουν, τι μέγεθος σερβιέτας θα χρειαστεί να διαλέξουν, σε ποιο σημείο του εσώρουχου να την τοποθετήσουν κ.ο.κ.
Αυτό όμως που έχει πολύ μεγάλη σημασία είναι τα νέα αυτά κορίτσια να νοιώθουν άνετα, να έχουν το θάρρος να ρωτούν και, κυρίως, να ζητούν υποστήριξη αρχικά από τους γονείς, αλλά και από τους εκπαιδευτικούς και τους ειδικούς υγείας. Η κατανόηση και η ανοικτή επικοινωνία μαζί τους, παρέχουν το αίσθημα ασφάλειας σε για κάθε κοπέλα και της επιτρέπουν να νοιώθει ότι έχει την υποστήριξη εξειδικευμένων ατόμων, ατόμων που πραγματικά ενδιαφέρονται γι’ αυτήν και διαθέτουν τις απαιτούμενες γνώσεις για να την υποστηρίξουν κατά τη διάρκεια αυτού του σημαντικού γεγονότος της ζωής της.
17
18
Η ΣΗΜΑΣΊΑ ΤΗΣ ΔΊΑΤΡΟΦΗΣ
στην κύηση
γράφει η Ελπινίκη Αθανασιάδου PhD, MSc, RDN Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Εξειδικευμένη στη γονιμότητα, εγκυμοσύνη, γαλουχία και εμμηνόπαυση
Hσημαντικότητα της
διατροφής κατά την
κύηση είναι πλέον επιστημονικά αποδεδειγμένη, καθώς φαίνεται
ότι επηρεάζει την ανάπτυξη του εμβρύου, την εξέλιξη της εγκυμοσύνης, και μπορεί να έχει αντίκτυπο ακόμα και στην υγεία του απογόνου κατά την ενήλικη ζωή.
Παρακάτω απαντώνται μερικές
από τις πιο συχνές ερωτήσεις που αφορούν μία ωφέλιμη και ασφαλή διατροφή κατά τη διάρκεια της κύησης, η οποία προσφέρει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για
το έμβρυο και τη μητέρα.
Πόσα κιλά είναι καλό να βάλω; Το βάρος που συστήνεται να πάρει μία έγκυος εξαρτάται από το δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) κατά την έναρξη της κύησης. Ο ΔΜΣ υπολογίζεται χρησιμοποιώντας το ύψος και το βάρος σε μία δεδομένη στιγμή.
Όταν είναι εντός του ιδανικού εύρους (ΔΜΣ: 18,5-24,9), συστήνεται αύξηση βάρους από 11 έως 16 κιλά. Ωστόσο
Λιποβαρής (≤18,4 Kg/m2)
Ιδανικό βάρος (18,5 - 24,9 Kg/m2)
Υπέρβαρη (25,0 - 29,9 Kg/m2)
Παχυσαρκία (≥30,0 Kg/m2)
Πρώτο τρίμηνο: 0-2 κιλά
η κατανομή της αύξησης δεν είναι ίδια καθ’ όλη τη διάρκεια της κύησης. Το πρώτο τρίμηνο συστήνεται από μηδενική πρόσληψη έως δύο κιλά, ενώ το περισσότερο βάρος μπαίνει στο τελευταίο τρίμηνο, όπου παρατηρείται και η μεγαλύτερη ανάπτυξη του εμβρύου καθώς και η προετοιμασία του σώματος για τη γαλουχία. Οι συστάσεις για αύξηση βάρους σε δίδυμη κύηση μπορεί να διαφέρουν, και επίσης τροποποιούνται αναλόγως για
- 16,0
άτομα με αναπτυγμένη μυϊκή μάζα, όπως οι επαγγελματίες αθλήτριες, στις οποίες η μέτρηση του ΔΜΣ δεν
είναι αντιπροσωπευτική.
Τι συνδυασμό τροφών πρέπει να κάνω για ένα θρεπτικό βασικό γεύμα; Η μεσογειακή πυραμίδα συστήνεται ως μία από τις πιο υγιεινές διατροφές
19
στον κόσμο και είναι κατάλληλη και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Με τη μεσογειακή διατροφή μποΔΜΣ κατά την έναρξη της κύησης Συνολική αύξηση βάρους (Kg)
12,5
- 18,0
11,5
7,0
- 11,5
5,0
- 9,0
ρεί να συνδυαστεί η «μέθοδος του πιάτου», όπου για ένα θρεπτικό γεύμα συμπεριλαμβάνονται τέσσερεις ομάδες τροφίμων. Η πρώτη ομάδα είναι μία καλή πηγή πρωτεΐνης, όπως κοτόπουλο, ψάρι ή όσπρια. Η πρώτη αυτή ομάδα συνοδεύεται από τη δεύτερη, που αποτελείται από έναν υδατάνθρακα, όπως πατάτα, ζυμαρικά ολικής άλεσης ή κρίθινο παξιμάδι. Η τρίτη ομάδα είναι τα λαχανικά, τα οποία εμπλουτίζουν το γεύμα με ιχνοστοιχεία, βιταμίνες και αντιοξειδωτικά. Τέλος, ως τέταρτη ομάδα, προσθέτουμε μία πηγή ωφέλιμου λίπους. Τα πιο κλασικά στην κουλτούρα μας είναι το ελαιόλαδο και οι ελιές, αλλά θα μπορούσε να είναι και το αβοκάντο ή τα βούτυρα ξηρών καρπών (π.χ. ταχίνι σε ένα dressing). Ποια είναι τα ιδανικά σνακ ενδιάμεσα από τα γεύματα; Τα ενδιάμεσα μικρογεύματα, όπως επίσης και το πρωινό, είναι εξίσου σημαντικά με τα κυρίως γεύματα. Συστήνεται στην πλειοψηφία τους να περιλαμβάνουν μία πηγή σύνθετου υδατάνθρακα, όπως βρώμη ή ψωμί ολικής, ένα φρέσκο φρούτο και ένα γαλακτοκομικό προϊόν, όπως τυρί ή γιαούρτι, το οποίο είναι η πιο εύκολη και βιοδιαθέσιμη πηγή ασβεστίου στη διατροφή μας, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν μπορούμε να τα εμπλουτίσουμε και με άλλες ομάδες τροφίμων.
Ποιες τροφές πρέπει να αποφεύγω; Η αποφυγή τροφίμων ή πρακτικών μαγειρικής κατά την κύηση έχει ως σκοπό την αποφυγή τροφιμογενών λοιμώξεων. Τα λαχανικά, ειδικά τα πράσινα φυλλώδη, πρέπει να πλένονται σχολαστικά για την αποφυγή λοίμωξης από τοξόπλασμα. Όλα τα ζωικά προιόντα, συμπεριλαμβανομένου και του αυγού, πρέπει να είναι πλήρως μαγειρεμένα. Τα γαλακτοκομικά προϊόντα πρέπει να είναι παστεριωμένα για την αποφυγή λιστερίωσης, και να μην περιλαμβάνουν εμφανή μούχλα (π.χ. ροκφόρ) ή να είναι ευάλωτα σε
μικροβιακή αλλοίωση (π.χ. κατίκι, ανθότυρο). Συστήνεται επίσης η αποφυγή των αλλαντικών , του συκωτιού, αλλά και των πολύ μεγάλων ψαριών (καρχαριοειδή, σολομός) που ενδέχεται να έχουν συσσωρεύσει ποσότητες βαρέων μετάλλων και υδραργύρου, στοιχεία βλαβερά για το έμβρυο. Το καλύτερο ψαράκι είναι το μικρότερο, όπως ο γαύρος και η σαρδέλα, τα οποία αποτελούν και εξαιρετική πηγή ω-3 λιπαρών οξέων, σημαντικό συστατικό για την ανάπτυξη του εγκεφάλου το εμβρύου. Επίσης, όπως σε κάθε ισορροπημένη διατροφή, θεωρείται ωφέλιμος ο περιορισμός τυποποιημένων τροφίμων και γλυκών, τα οποία περιέχουν πρόσθετη ζάχαρη, συντηρητικά ή υποκατάστατα ζάχαρης που δεν προσφέρουν κανένα διατροφικό όφελος και θεωρούνται «κενές» θερμίδες.
Είμαι vegetarian, είναι ασφαλές κατά την εγκυμοσύνη; Φυσικά! Η vegetarian διατροφή μπορεί να προσφέρει τον κατάλληλο καμβά θρεπτικών συστατικών για να καλύψει τις αυξημένες ανάγκες της
γυναίκας κατά την κύηση. Ωστόσο, όσο μειώνουμε τις διαθέσιμες ομάδες τροφών, είναι απαραίτητο να δομείται πιο συγκεκριμένα ένα ισορροπημένο πλάνο διατροφής ώστε να επιβεβαιώνεται η λήψη όλων των συστατικών που χρειαζόμαστε. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί σε επαρκείς πηγές σιδήρου, ασβεστίου, πρωτεΐνης, βιταμίνης D, βιταμίνης Β12 και ω-3 λιπαρών οξέων.
Πίνω αλκοόλ αλλά λίγο, αυτό επηρεάζει την κύηση; Μέχρι σήμερα δεν έχει θεσπιστεί ελάχιστο ασφαλές όριο κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών κατά την κύηση. Το αλκοόλ δεν προσφέρει κανένα θρεπτικό πλεονέκτημα και μελέτες δείχνουν ότι μπορεί να έχει βλαβερές επιπτώσεις στην ανάπτυξη του εμβρύου. Επίσης δεν υπάρχει κανένα τρίμηνο εγκυμοσύνης που να θεωρείται ότι είναι περισσότερο ασφαλές για κατανάλωση αλκοολούχων ποτών. Στο εμπόριο κυκλοφορούν εναλλακτικές επιλογές όπως μπύρα ή τζιν χωρίς αλκοόλ, χωρίς ωστόσο να συστήνονται επίσημα από κάποιον φορέα.
20
ΑΝΤΛΏΝΤΑΣ από τις συζεύξεις
Ambassador της WHF Ελλάδος
Official Site: aggelikitoubanaki.com
Aνταποκρίνομαι με ενθουσιασμό στο ρόλο της πρέσβειρας της
WHF Ελλάδος, αισθανόμενη μεγάλη τιμή και ευθύνη. Θα ονειρευτώ, θα οραματιστώ, θα συμπράξω μαζί με αυτές τις υπέροχες
WHF επιστημόνισσες με στόχο μια ουσιαστική συλλογική κινητοποίηση για το σεβασμό, τη γνώση και τη φροντίδα του Σώματος και της Ψυχής της γυναίκας.
Βρίσκομαι λοιπόν «εδώ» ως καλλιτέχνιδα, συγκεκριμένα βοκαλίστρια - συνθέτρια, ως Διδακτόρισσα Ογκολογίας της Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Αθηνών, ερευνήτρια (μέλος της διεπιστημονικής ομάδας θεραπείας Φωνής «Voice Mentoring) και δημιουργός του πολυθεματικού αρτιβιστικού FOR WOMEN | Artivism project.
Για εμένα βασικό άξονα έμπνευσης και έκφρασής μου αποτελεί η βαθύτερη σχέση επιστήμης και τέχνης, η οποία ριζώνει ως αναπόσπαστο κομμάτι της καλλιτεχνικής μου πορείας, εννοιολογικά και βιωματικά, και του διδακτικού, ερευνητικού και επιστημονικού μου πεδίου δράσης. Αυτή η άρρηκτη σχέση αποτέλεσε για εμένα αναγκαιότητα για να εξερευνήσω, να αποκωδικοποιήσω, να δημιουργήσω με γνώση, να βιώσω με ασφάλεια, να διδάξω - μεταδώσω την πληροφορία υπεύθυνα και να υπάρξω με ισορροπία. Μέσα από το προσωπικό μου βίωμα θεωρώ ότι η τέχνη εμπεριέχει μέσα της επιστημοσύνη καθώς πίσω από κάθε δημιουργική της μορφή υπάρχει έρευνα και μελέτη. Ιδίως εάν ένας καλλιτέχνης ενδιαφέρεται για πειραματική δημιουργία, για να κατορθώσει την αποδόμηση πρέπει να έχει δουλέψει ισχυρά τη δομή. Και την ίδια στιγμή η επιστήμη, ιδίως στον ερευνητικό τομέα της, εμπεριέχει και αντλεί από την τέχνη. Σκέφτομαι πως οι μικροσκοπικές μας κυτταρικές δομές αποτελούν έμπνευση, με την απίστευτη ομορφιά τους και σαγηνευτική τους αρτιότητα. Είναι προτέρημα του επιστήμονα η ευρηματικότητα, η φαντασία, η συνδυαστική και άλλοτε γράφει η Αγγελική Τουμπανάκη Διδακτόρισσα Μοριακής Ογκολογίας, Βοκαλίστρια, καθηγήτρια Φωνής, ερευνήτρια, καλλιτεχνική παραγωγός
Οι συζεύξεις… Τέχνη – επιστήμη Η Τέχνη, ως διαδικασία έκφρασης, έχει πανανθρώπινο και υπερχρονικό χαρακτήρα, και η Επιστήμη περικλείει στον πυρήνα της την διαδικασία της δημιουργίας. Δύο ισχυροί ανθρωποκεντρικοί τομείς που εξερευνούν παγκόσμιες έννοιες και η σύζευξή τους μέσω της δημιουργικότητας, της ευρηματικότητας και της παρατήρησης δύναται να δημιουργήσει ένα αρμονικό μοντέλο κοινωνικής εξέλιξης.
22
ανατρεπτική σκέψη, με βάση πάντα τη βαθιά του γνώση.
Κορυφαίοι καλλιτέχνες - μουσικοί όπως Ο John Coltrane, ο Μπάρτοκ, ο Γιάννης Χρήστου, ο Στοκχάουζεν, ο John Cage, ο Demetrios Stratos, αλλά και ομάδες όπως οι danceroom Spectroscopy, ανατρέπουν τις κλασικές δομές, έγιναν ερευνητές αναζητώντας στη διαδικασία δημιουργίας
διαφορετικούς άξονες αναφοράς και χρησιμοποιώντας τα μέσα της επιστήμης και της τεχνολογίας και την εξελιγμένη ψηφιακή τέχνη αλλά και αντλώντας θεματολογικά από την επιστήμη και τις κοσμολογικές ανακαλύψεις. Αλλά και σπουδαίοι επιστήμονες αντλούσαν από την Τέχνη, όπως ο Αϊνστάιν που ήταν παράλληλα και ένας ξεχωριστός παθιασμένος μουσικός.
Η
τέχνη με την αμεσότητα της μπορεί να λειτουργήσει ως μέσον επικοινωνίας και γεφυροποίησης της επιστήμης στο ευρύτερο κοινό. Και μέσα λοιπόν από το διάλογο και την συνδημιουργία έμπειρων επιστημόνων και οραματιστών καλλιτεχνών η Επιστήμη και η Τέχνη μπορούν να συνυπάρξουν μαζί δημιουργικά με ουσία και αποτελεσματικότητα για την κοινότητα.
Ακριβώς το ίδιο πιστεύω για τη σχέση της Τέχνης με την ακτιβιστική, ανθρωπιστική δράση και την κοινωνική προσφορά. Η βοκαλίστρια και ακτιβίστρια, Nina Simone, είπε: «Είναι χρέος του κάθε καλλιτέχνη να εκφράζει την εποχή στην οποία ζει».
Τέχνη και κοινωνική προσφορά
Η προσωπική μου ανάγκη για συλλογική δημιουργία με στόχο ένα ισχυρό κοινωνικό - ανθρωπιστικό αποτύπωμα με οδήγησε στη δημιουργία του FOR WOMEN | Artivism Project.
Το FOR WOMEN, ξεκίνησε ως παράσταση με στόχο να τιμήσει και να
«Η μουσική αποβαίνει θεραπευτική, εκπαιδευτική, μέθοδος και μέσον για την πραγματοποίηση της Ιδανικής Πολιτείας»
Πλάτωνας
αφηγηθεί μουσικές ιστορίες ξεχωριστών Γυναικών, ανατρεπτικών, επαναστατριών, αιρετικών που πράξανε γενναία πέρα από νόρμες και κοινωνικά στερεότυπα, και εξελίχθηκε στο FOR WOMEN | artivism project - ένα πολυθεματικό περιοδεύον φεστιβάλ ARTιβισμού αφιερωμένο στη Γυναίκα κάθε τόπου, με θεματική την ισότητα και την αρμονική συνύπαρξη των φύλων. Το project σχεδιάζεται με βασικά υλικά την Τέχνη, την Εκπαίδευση και την Επιστήμη, από μια
πολυσυλλεκτική ομάδα έργου, από ένα πανελλαδικό δίκτυο συνεργατών (πάνω από 15-φορείς, οργανισμοί, Πανεπιστήμια). Η ομ ά δα έργου FOR WOMEN | Artivism project δραστηριοποιείται με βασικό άξονα αισθητικής και ήθους τον Αρτιβισμό (art και activism), που υποδηλώνει τη δυνατότητα της τέχνης να γεννά υπεύθυνες κοινωνικές συμπεριφορές, λειτουργώντας ταυτόχρονα ως πεδίο έρευνας και καταγραφής.
Όραμα μας η δημιουργία ενός πανελλαδικού ενεργού δικτύου για την προώθηση μιας κοινωνίας όπου η ισότητα και αρμονική συνύπαρξη των φύλων κρίνεται επειγόντως απαραίτητη και είναι επιθυμητή κι εφικτή.
Κλείνοντας με την ιδιότητα της ψυχής μου, αυτής του μουσικού, πιστεύω βαθιά ότι μέσω της καλλιτεχνικής έκφρασης, και ειδικά της μουσικής που λειτουργεί σαν μια οικουμενική γλώσσα επικοινωνίας και εξευγενισμού μας, δίνεται η ευκαιρία και η δυνατότητα να καταρριφθούν κοινωνικά στερεότυπα και αγκυλώσεις.
Επιστήμη και κοινωνική προσφορά…
Η WHF είναι μία επιστημονική πρωτοβουλία με κοινωνικό χαρακτήρα που έχει ως σκοπό να αφουγκραστεί την ίδια τη γυναίκα αφενός, αλλά και να της μεταφέρει έγκυρη επιστημονική γνώση πάνω στα θέματα της γυναικολογικής υγείας που την απασχολούν. Αποσκοπεί έτσι να μιλήσει απευθείας στο γυναικείο κοινό όλων των ηλικιών μέσω πολλαπλών επιστημονικών, εκπαιδευτικών και κοινωνικών δράσεων.
Και σας εύχομαι με όλη μου τη καρδιά σε εσάς WHF αλλά και στους υπέροχους, εκλεκτούς συνεργάτες σας, Δύναμη Ψυχής και Φωτισμένο Νου για να προσφέρετε γνώση, ασφάλεια και φροντίδα στη Γυναίκα των χρόνων και των τόπων.
23
24
ΚΟΊΝΩΝΊΚΉ ΠΡΟΣΈΓΓΊΣΉ στη γυναίκα της τρίτης ηλικίας
ΜΊΑ
γράφει η
Μαρία Κανακαράκη
Kοινωνική λειτουργός, Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Αθηνών
MSc Βιοιατρικές προσεγγίσεις
Hεμπειρία της τρίτης ηλικίας (65 ετών και άνω) διαφέρει ανάλογα με το άτομο, τις κοινωνικές συνθήκες, τον πολιτισμό και πολλούς άλλους παράγοντες. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι δεν υπάρχει μία ομοιογενής εμπειρία για όλες τις γυναίκες σε αυτή τη φάση της ζωής τους. Ωστόσο υπάρχουν κάποια κοινά θέματα που μπορεί να αντιμετωπίζουν από κοινωνική άποψη και έχοντας ολοκληρώσει σημαντικά κεφάλαια της ζωής τους όπως καριέρα, γάμος, παιδιά.
Κατά τη διάρκεια της τρίτης ηλικίας ορισμένες γυναίκες μπορεί να αντιμετωπίζουν προκλήσεις στη διατήρηση κοινωνικών σχέσεων λόγω απώλειας φίλων ή συγγενών, συνταξιοδότησης ή μετακίνηση σε εγκαταστάσεις με περιορισμένες ευκαιρίες για κοινωνική δραστηριότητα. Η γυναίκες της τρίτης ηλικίας μπορεί να βιώνουν απομόνωση, μοναξιά, απόσυρση από την κοινωνικότητα. Η μοναξιά είναι ένα γεγονός που διαταράσσει την καθημερινότητα τους. Τα προβλήματα υγείας κάνουν την κοινωνική επαφή όλο πιο δύσκολη και σπάνια. Η φτώχεια λόγω των χαμηλών πόρων μπορεί να είναι η αιτία που κάποιες γυναίκες εγκαταλείπουν τις διάφορες δραστηριότητες
αναψυχής. Ο φόβος να ζητήσουν βοήθεια να βγουν έξω ωθεί τις γυναίκες
να εγκλωβιστούν στη μοναξιά τους.
Ο κοινωνικός αποκλεισμός στις γυναίκες της τρίτης ηλικίας αναφέρεται στην κατάσταση όπου αυτές οι γυναίκες βρίσκονται σε μία θέση όπου αποκλείονται ή απομονώνονται από την κοινωνία, είτε λόγω ηλικίας, φύλου, εισοδηματικής κατάστασης ή άλλων παραγόντων. Οι γυναίκες της τρίτης ηλικίας ενδέχεται να αντιμετωπίζουν ποικίλα ζητήματα που σχετίζονται με τον κοινωνικό αποκλεισμό. Μερικοί από τους παράγοντες που μπορεί να συμβάλλουν σε αυτόν τον αποκλεισμό περιλαμβάνουν: Ηλικιακή διάκριση: Οι γυναίκες της τρίτης ηλικίας μπορεί να αντιμετωπίσουν διακρίσεις βάσει της ηλικίας τους, και αυτό μπορεί να επηρεάζει πώς τις αντιμετωπίζει η κοινωνία.
Επίσης μπορεί να αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας που τις καθιστούν ευάλωτες και δυσκολεύουν τη συμμετοχή τους σε κοινωνικές δραστηριότητες.
Η έλλειψη υποστήριξης από το κοινωνικό σύστημα , όπως κοινωνικές υπηρεσίες, περίθαλψη και ψυχοκοινωνική στήριξη, μπορεί να οδηγήσει σε απομόνωση.
Κοινωνικές προκαταλήψεις βασισμένες στο φύλλο μπορεί να οδηγήσου σε διακρίσεις εις βάρος των γυναικών ειδικά όταν αυτές είναι σε ηλικία που θεωρείται ότι δεν είναι πλέον εργατικές.
Η αντιμετώπιση του κοινωνικού αποκλεισμού στις γυναίκες της τρίτης
ηλικίας απαιτεί ολοκληρωμένες προσεγγίσεις σε επίπεδο πολιτικής, κοινωνίας και υποδομών υποστήριξης. Σημαντικό είναι να προωθούνται η ισότητα, η κοινωνική συμμετοχή και η υγεία των γυναικών καθώς γεννιέται η κοινωνία που σέβεται και υποστηρίζει την ποικιλομορφία των ατόμων. Είναι σημαντικό να αντιμετωπίζονται με σεβασμό και ευαισθησία κατά την τρίτη ηλικία λαμβάνοντας υπόψη τις
διαφορετικές ανάγκες και επιθυμίας κάθε ατόμου.
Η αποδοχή και η κατανόηση της διαδικασίας της γήρανσης μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του συναισθηματικών προκλήσεων. Οι συζητήσεις με φίλους,την οικογένεια ή επαγγελματίες ψυχικής υγείας μπορεί να είναι εξαιρετικά ωφέλιμες. Η προσωπική φροντίδα όπως η γυμναστική τα ταξίδια η δημιουργική δραστηριότητα μπορεί να βοηθήσει την ευεξία. Η συμμετοχή σε ομαδικές δραστηριότητες ενδυνάμωσης μπορεί να διευκολύνει τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και να βοηθήσει τις διατήρηση των κοινωνικών δεσμών. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ό,τι ο κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και η προσέγγιση πρέπει να είναι εξατομικευμένη. Η συνεργασία με επαγγελματίες υγείας και η υποστήριξη από την οικογένεια
25
και την κοινότητα μπορεί να παίξει ένα κρίσιμο ρόλο
στη διατήρηση της ποιότητας ζωής σε μεγαλύτερες ηλικίες.
ΑΓΓΕΛΙΚΉ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΤΟΥ (1878-1954)
Η πρώτη γυναίκα απόφοιτος
της Ιατρικής Σχολής Αθηνών
γράφει η Μαριάννα Καραμάνου Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος, Καθηγήτρια Επιστημολογίας, Ιστορίας και Ηθικής της Ιατρικής Σχολής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Μέλος του Consultant Board της WHF
Tο 1892 ήταν η πρώτη χρονιά που δύο αδελφές , η Αγγελική (18781954) και η Αλεξάνδρα Παναγιωτάτου (18761903) εισήχθησαν στην Ιατρική σχολή Αθηνών.
Η Αγγελική Παναγιωτάτου υπήρξε η πρώτη γυναίκα απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, η πρώτη γυναίκα καθηγήτρια (υφηγήτρια) της Ιατρικής Σχολής Αθηνών και η πρώτη γυναίκα αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.
Ενώ η Ιατρική σχολή ιδρύθηκε το 1837 με σκοπό την εκπαίδευση επιστημόνων και τη συγκρότηση δομών υγειάς στα πλαίσια του νέου Εθνικού κράτους της Ελλάδας, η πρώτη εισαγωγή γυναικών στη σχολή έγινε δυνατή έπειτα από 50 χρόνια.
Η Αγγελική Παναγιωτάτου ξεχώρισε όχι μόνο για το επιστημονικό της έργο αλλά και για την τόλμη της να ξεπεράσει τα εμπόδια που τέθηκαν στο δρόμο της επειδή ήταν γυναίκα. Ως αναγνώριση της προσφοράς της, έλαβε τιμές τόσο για το επιστημονικό της έργο όσο και για την κοινωνική της ενασχόληση.
Γεννήθηκε στην Θηνιά της Κεφαλονιάς το 1878. Με την αδερφή της, Αλεξάνδρα (1876-1903/4), μεγάλωσαν σε μια εύπορη οικογένεια. Ο πατέρας τους Γαβριήλ υπήρξε επιτυχημένος επιχειρηματίας με ευρύ και προοδευτικό πνεύμα. Η οικογένεια, παρά την αντίληψη της εποχής που ήθελε τις γυναίκες να μένουν στο σπίτι, έστρεψε τις κόρες της προς την εκπαίδευση [1]. Οι δύο αδερφές ξεκίνησαν τις εγκύκλιες σπουδές τους στην γενέτειρα τους και συνέχισαν στην Κέρκυρα, όπου διδάχτηκαν ξένες γλώσσες και πιάνο. Λίγο αργότερα μετέβησαν στην Αθήνα και αρχικά φοίτησαν στην Σχολή των Γαλλίδων Καλογραιώνκαι μετέπειτα στο Αρσάκειο. Η ακαδημαϊκή αριστεία τις ενέπνεε και ήταν ίσως ο λόγος που επιθυμούσαν να σπουδάσουν Ιατρική. Ωστόσο, για την εισαγωγή τους στην Ιατρική Σχολή Αθηνών έπρεπε να διαθέτουν απολυτήριο γυμνασίου το οποίο θα λάμβαναν έπειτα από εξετάσεις που διεξάγονταν σε σχολεία αρρένων. Ωστόσο, φαίνεται πως τίποτα δεν εμπόδιζε τις δύο αδερφές. Έπειτα από μελέτη των σχετικών νομοθεσιών δεν βρέθηκε κάποιο διάταγμα
26
που να απαγόρευε στις γυναίκες να φοιτήσουν στο Πανεπιστήμιο και το 1893 οι αδελφές Παναγιωτάτου εγγράφονται στην Ιατρική Σχολή Αθηνών. Οι σπουδές τους όμως δεν ήταν απαλλαγμένες από δυσκολίες. Σε έναν απόλυτα ανδροκρατούμενο χώρο συχνές ήταν οι εκδηλώσεις απαξίωσης και επιθετικότητας από τους συμφοιτητές του που όχι μόνο πτόησαν τις νεαρές φοιτήτριες αλλά τις πείσμωσαν για να αριστεύσουν [3].
Τρία χρόνια μετά την αποφοίτησή, η Αγγελική μετακομίζει στην Αίγυπτο όπου είχε εγκατασταθεί η οικογένειά της. Έπειτα από εξετάσεις διορίζεται στο «Κυβερνητικό Νοσοκομείο» και στο «Υγειονομικό» και καταλαμβάνει την θέση της ιατρού υγιεινολόγου. Η Αγγελική διακρίθηκε για την μελέτη της στα λοιμώδη και παρασιτικά νοσήματα. Για το έργο της, της απονεμήθηκε, από την Αιγυπτιακή Κυβέρνηση, το Μετάλλιο του Τάγματος του Νείλου το 1902. Επιπλέον, της επετράπη να επισκέπτεται το χαρέμι και να μελετά τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα. Το 1908 εκλέχθηκε υφηγήτρια της Ιατρικής (η πρώτη γυναίκα) έπειτα από υποστήριξη της υφηγεσίας της με θέμα την πανώλη (περί πανώλους: πραγματεία επί 23 περιπτώσεων) [4]. Ωστόσο η εναρκτήρια διάλεξή της υπήρξε ταραχώδης με τους φοιτητές να την υποδέχονται με φωνές, ποδοκροτήματα και χτυπήματα τενεκέδων. Όπως αναφέρει ο Στέφανος Στρέιτ: «Κυρία μου, πολλαί περιστάσεις παρουσιάζονται εις τον άνθρωπο να δείξει την ευφυΐαν του και ολίγαι να δείξει τον χαρακτήρα του. Σεις χθες εδείξατε αμφότερα» [4].
27
Το 1920 μετέβη στο Ινστιτούτο Παστέρ των Παρισίων και λίγο αργότερα στο Λονδίνο όπου μετεκπαιδεύεται στα τροπικά νοσήματα. Η έρευνά της σχετικά με την Entamoeba και τον πιθανό εντοπισμό εκτός του εντερικού σωλήνα βραβεύτηκε από τη Γαλλική Ακαδημία Επιστημών. Επιστρέφοντας στην Αλεξάνδρεια, η Αγγελική δημοσίευσε αρκετά δοκίμια και έλαβε παγκόσμια αναγνώριση. Το 1938 διορίζεται έκτακτη καθηγήτρια και το 1947 εκλέγεται ως η πρώτη τακτική καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών στην έδρα της υγιεινής [1]. Το 1950 η Αγγελική Παναγιωτάτου εκλέγεται αντεπιστέλλων μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Διετέλεσε μέλος της Γαλλικής Εταιρείας Ιστορίας της Ιατρικής, της Διεθνούς Εταιρείας Ιστορίας της Ιατρικής, του επιστημονικού Συλλόγου «ο Πτολεμαίος» κ.ά. Αξιοσημείωτη είναι η ενασχόλησή της με την λογοτεχνία με το ψευδώνυμο Αγγέλ Ναγιώ καθώς και με την ιστορία της ιατρικής [2].
Η Αγγελική Παναγιωτάτου έφυγε από τη ζωή στην Αλεξάνδρεια το 1954, σε ηλικία 76 ετών, έχοντας συνεισφέρει πολλά στην πρόοδο της ιατρικής και στην κοινωνική δικαιοσύνη [1]. Η αδελφή της Αλεξάνδρα, που ασχολήθηκε με την παιδιατρική,
πέθανε το 1903 σε ηλικία μόλις 23 ετών, από καρκίνο [5].
Η Αγγελική Παναγιωτάτου ως πρώτη γυναίκα απόφοιτος της Ιατρικής σχολής Αθηνών, υπήρξε μέντορας και πρότυπο γυναίκας για τις επίδοξες γυναίκες ιατρούς, υπενθυμίζοντας μας τη σημασία της κατάργησης των φραγμών και της προσπάθειας για ισότητα και εκπροσώπηση σε όλους τους τομείς. Το θάρρος και η επιμονή της χρησιμεύουν ως διαρκή έμπνευση για τις γυναίκες που ακολουθούν καριέρα στον τομέα της υγείας και όχι μόνο.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Μαρκέτος Σπύρος, «Η πρώτη γυναίκα καθηγήτρια της Ιατρικής Σχολής», Οδύσσεια, 2005
2. Παναγιωτάτου Αγγελική, Ο αγών της ζωής μου. Αλεξάνδρεια, 1951
3.Πουρναρόπουλος Κωνσταντίνος, «Η πρώτη Ελληνίς ιατρός κατά τα τέλη του 19ου αιώνα». Παρνασσός, 28, 1, 1986, σελ. 24-33.
4. Ρηγάτος Γεράσιμος, Αγγελική Παναγιωτάτου, η πρώτη Ελληνίδα ιατρός, Αθήνα, Βουρνάς, 2021.
5.Geropeppa Maria, Altis Dimitrios, Dedes Nikolaos, Karamanou Marianna, «The First Women Physicians in the History of Modern Greek Medicine: Maria Kalapothaki (1859-1941) and Aggeliki Panagiotatou (1878-1954)», Acta Med Hist Adriat, 17, 1, 2019, pp. 55-64.
28
Σκανάρετε ΕΔΏ
Επιστεφτείτε το site μας για:
Να μάθετε γιατί ιδρύθηκε η Women's Health First
Να μάθετε ποιο είναι το όραμα της WHF
Να μάθετε τους πυλώνες δράσεων της WHF
Να μάθετε γιατί η WHF ιδρύθηκε από Γυναίκες
Γυναικολόγους;
Να μάθετε πως μπορούν να συμμετέχουν και άνδρες
Επαγγελματ’ίες Υγείας στην WHF
Nα μάθετε γιατί και πως θα γίνετε μέλος της WHF
Να εγγραφθείτε στο newsletter μας για να μαθαίνετε τα νέα
μας και να συμμετέχετε στην έρευνά μας
29 Η γυναικεία υγεία στο Κέντρο των προτεραιοτήτων !
30
ΑΣΚΗΣΗ και εμμηνόπαυση
γράφει η
Άρτεμις Μιχαλοπούλου
Καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού
Eρχεται λοιπόν η στιγμή που συνειδητοποιείς ότι η εμμηνόπαυση σου χτυπάει και εσένα την πόρτα.. Ναι, αυτό που κάποτε έμοιαζε τόσο μακρινό, πλέον είναι γεγονός και μπορεί να είσαι πια ξέγνοιαστη για το τι ρούχα να φορέσεις σε μία ειδική περίσταση ή για το πότε μπορείς να κολυμπήσεις στις καλοκαιρινές διακοπές σου, αλλά έχεις πια να διαχειριστείς πολλά άλλα καθημερινά συμπτώματα με πιο συνήθη το αίσθημα κόπωσης, τις εξάψεις, τις συχνές διαταραχές ύπνου, μία ενδεχόμενη κατάθλιψη και διάφορες αλλαγές στη διάθεση, την απότομη αύξηση σωματικού βάρους, πιθανές λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος και επίσης την αύξηση κινδύνου οστεοπόρωσης και καρδιαγγειακών παθήσεων.
Μέσα σε όλες αυτές τις αλλαγές που βιώνεις καθημερινά και προσπαθείς να αποδεχτείς, ο γυναικολόγος σου σε συμβουλεύει να γυμνάζεσαι και
εσύ από εκεί που δεν είχες χρόνο
όχι να πας να γυμναστείς, αλλά ούτε για να φορέσεις ρούχα γυμναστικής (ή μάλλον έτσι ήθελες να πιστεύεις), τώρα πια η γυμναστική θα πρέπει να έρθει στη ζωή σου και να μείνει... ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ!
Αν πάλι είσαι από τις γυναίκες που πάντα γυμναζόσουν, αυτό δεν θα αποτελέσει πρόβλημα. Θα πρέπει ωστόσο να είσαι προετοιμασμένη πως θα υπάρχουν μέρες που οι αντοχές και οι δυνάμεις σου δεν θα είναι αυτές που είχες και το μόνο που θα πρέπει να κάνεις είναι να σεβαστείς τα όρια σου και να μην απογοητευτείς.
Είτε λοιπόν, είσαι αρχάρια ή έμπειρη στον χώρο της γυμναστικής ο στό-
χος είναι ο ίδιος.. Να διατηρήσεις
όσο το δυνατόν περισσότερο την
μυϊκή σου μάζα και να αποφύγεις την πρόσληψη περιττών κιλών. Γι' αυτόν τον λόγο η καταλληλότερη μορφή άσκησης δεν είναι μόνο μία, αλλά ένας συνδυασμός προπονήσεων που θα αναλύσουμε αμέσως. Πριν όμως κάνεις οτιδήποτε σιγουρέψου πως
όλα αυτά θα τα κάνεις υπό την καθοδήγηση και επίβλεψη καταρτισμένου γυμναστή (Καθηγητή Φυσικής Αγωγής) που θα είναι υπεύθυνος για το πρόγραμμα και την εξέλιξη σου, που θα είσαι μαζί του ειλικρινής ως προς το πως νιώθεις το σώμα σου και δεν θα προσπαθείς να κερδίσεις πίσω το σώμα που κάποτε είχες, με υπερβολές που μπορεί να σε οδηγήσουν σε τραυματισμούς.
Ας δούμε τώρα τι πρέπει να περιλαμβάνει η προπόνηση μας κατά την εμμηνόπαυση:
Πρόγραμμα Μυϊκής Ενδυνάμωσης: Ανάλογα με το γυμναστικό υπόβαθρο κάθε γυναίκας σε ένα πρόγραμμα μυϊκής ενδυνάμωσης συμπεριλαμβάνονται ασκήσεις με το βάρος του σώματος, με λάστιχα αντίστασης, με μικρά βαράκια και στην πορεία ακόμα μεγαλύτερα βάρη. Σύμφωνα με μελέτες, έχει αποδειχτεί ότι η μυϊκή ενδυνάμωση πραγματικά επιβραδύνει την απώλεια της οστικής πυκνότητας και
31
Η εμμηνόπαυση, είναι απλώς
μία υπενθύμιση ότι βιώνουμε
την δεύτερη νεότητα
της ζωής μας
και το παν είναι να παραμείνουμε δραστήριες κάνοντας
αυτά που μας
γεμίζουν ενέργεια, ευεξία και χαρά μέσα
στην μέρα μας και
ένα ξεκούραστο ύπνο
στο τέλος της κάθε ημέρας!
μειώνει την οστεοπόρωση. Πρέπει, λοιπόν, να στοχεύσει ο γυμναστής σε σημεία επιρρεπή για κατάγματα (ισχία, σπονδυλική στήλη, καρποί). Τέλος, η προπόνηση ενδυνάμωσης συμβάλλει στην βελτίωση της ισορροπίας για την αποφυγή πτώσεων που μπορούν να οδηγήσουν σε μυϊκούς τραυματισμούς, αλλά και σε κατάγματα των οστών.
Καρδιαγγειακή Προπόνηση: Όπως έχει αποδειχτεί, το περπάτημα- το τρέξιμο (αργό ή γρήγορο) και ο χορός βελτιώνουν την φυσική μας κατάσταση και το καρδιαγγειακό μας σύστημα (καρδιά, αρτηρίες, φλέβες, τριχοειδή αγγεία) καθώς επίσης και την οστική πυκνότητα. Ειδικά οι αλλαγές ρυθμού, έντασης και κατεύθυνσης (μπρος- πίσω- πλάι) θα βοηθήσουν ακόμα περισσότερο τα οστά μας. Αν το περπάτημα ή το τρέξιμο μας φαίνονται μονότονα, τότε μπορούμε να ενταχθούμε σε προ -
γράμματα ΗΙΙΤ στο γυμναστήριο που
έχουν εναλλαγές μεταξύ ασκήσεων
ενδυνάμωσης και αερόβιας προπόνησης και είναι πιο διασκεδαστικά!
Εδώ να προσθέσουμε ότι η καρδιαγγειακή προπόνηση είναι ιδανική και
για να μην πάρουμε περιττό βάρος, αλλά και για να βελτιωθεί η ψυχική μας υγεία και ευεξία.
Διατατικές ασκήσεις: Καθώς μεγαλώνουμε, οι μύες και οι τένοντες έχουν την τάση να σκληραίνουν. Αυτό λοιπόν καθιστά τις διατάσεις απαραίτητες για την πρόληψη τραυματισμών, αλλά και για την αποκατάσταση του σώματος μας στο τέλος κάθε προπόνησης. Ένα πρόγραμμα Yoga ή Ορθοσωμίας – Stretching θα ήταν μία πολύ καλή επιλογή!
Pilates: Η μέθοδος Pilates είναι ένα πρόγραμμα προπόνησης που μπορεί να καλύψει ταυτόχρονα πολλά από τα παραπάνω, αλλά αυτό που το καθιστά ιδιαίτερα σημαντικό είναι πως όλες οι ασκήσεις ξεκινούν από το κέντρο του σώματος μας που περιλαμβάνει τους μύες της κοιλιακής χώρας, της πυέλου, των ισχίων και των γλουτών, γεγονός που και μας καθιστά λειτουργικές, αλλά έχει και φοβερά αισθητικά αποτελέσματα, καθώς αποκτάμε ένα όμορφο και σφριγηλό σώμα! Πέρα από την εμφάνιση, όμως, η μέθοδος Pilates είναι μία ιδανική προπόνηση για βελτίωση της ψυχικής μας υγείας και της διάθεσης μας! Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως ανεξάρτητα από το είδος προπόνησης που θα επιλέξουμε να κάνουμε, αυτό που πρέπει να θυμόμαστε είναι πως η εμμηνόπαυση, είναι απλώς μία υπενθύμιση ότι βιώνουμε την δεύτερη νεότητα της ζωής μας και το παν είναι να παραμείνουμε δραστήριες κάνοντας αυτά που μας γεμίζουν ενέργεια, ευεξία και χαρά μέσα στην μέρα μας και
32
ένα ξεκούραστο ύπνο στο τέλος της κάθε ημέρας!
Ιδρυτική Ομάδα
Τσιαούση Ιωάννα, MD, MSc, MBA, PhDc
Μαιευτήρας-Γυναικολόγος Fellow of European Committee Sexual Medicine (FECSM)
Πιστοποιημένη στην Ενδοσκοπική Χειρουργική Η κ Τσιαούση Ιωάννα MD, PhD, MSc Μαιευτήρας Γυναικολόγος, είναι Υπ. Διδάκτωρ Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και απόφοιτη της Ιατρικής Σχολής Ιωαννίνων. Έλαβε την Ειδικότητα της Μαιευτικής και Γυναικολογίας στην 1η Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Νοσοκομείο «Αλεξάνδρα» και στο Αντικαρκινικό Νοσοκομείο «ΜΕΤΑΞΑ».
Έχει κάνει Μεταπτυχιακές σπουδές στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών με απόκτηση Master Degree (Executive MBA).Είναι εξειδικευμένη με πιστοποίηση στην ανοσοποίηση με Εμβολιασμό (Certification in vaccinology, Mérieux Foundation, Advanced Course on vaccinology ADVAC).
Έχει εξειδικευθεί πιστοποιημένα στην Λαπαροσκοπική Χειρουργική (Fellowship in Laparoscopy, Word Laparoscopy Hospital, UAE) και έχει λάβει πιστοποιημένη εξειδίκευση στην Υστεροσκόπηση (European Society of Εndoscopy, ESGE).Είναι πιστοποιημένη στην Κολποσκόπηση και Παθολογία τραχήλου από την «Ελληνική Εταιρία Κολποσκόπησης και Παθολογίας Τραχήλου».
Έχει λάβει εξειδίκευση στην Σεξουαλική Ιατρική από την Ευρωπαϊκή Εταιρία Σεξουαλικής Ιατρικής «Fellow of the European Committee of Sexual Medicine» και είναι πιστοποιημένο μέλος του «Scientific Network on Female Sexual Health and Cancer,USA».Είναι επιστημονικά υπεύθυνη για τα προγράμματα πληθυσμιακού ελέγχου του «Ελληνικού Ιδρύματος Ογκολογίας». Από το 2020 διδάσκει σε μεταπτυχιακά προγράμματα της ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου των Αθηνών της Θεσσαλονίκης και της Θράκης. Έχει εκτενές επιστημονικό έργο με δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά, διαλέξεις και συμμετοχές σε Ελληνικά και Ευρωπαϊκά Επιστημονικά συνέδρια.
Διατηρεί Γυναικολογικό -Μαιευτικό ιατρείο στο κέντρο της Αθήνας και είναι διευθυντικό στέλεχος στο χώρο της Φαρμακοβιομηχανίας.
33
Παπακωνσταντίνου
Αικατερίνη, MD, MSc, PhD
Μαιευτήρας-Γυναικολόγος, Εξειδικευμένη στη Γυναικολογική Ογκολογία
Η Παπακωνσταντίνου Αικατερί-
νη MD, MSc, PhD είναι Στρατιωτικός Ιατρός-Γυναικολόγος και φέρει τον βαθμό του Πλοιάρχου. Υπηρετεί στη Γυναικολογική Κλινική του Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών ως Αναπληρώτρια Διευθύντρια. Εισήχθη με σειρά 1η κατόπιν Πανελληνίων εξετάσεων, στη Στρατιωτική Ιατρική Αξιωματικών Σωμάτων και αποφοίτησε με άριστα το 1997 από την Ιατρική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Το 2005 αποφοίτησε από το Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Δεληβελιώτου Αικατερίνη, MD, MSc, PhDc, IFEPAG
Μαιευτήρας-Γυναικολόγος, Εξειδικευμένη στην Παιδική και Εφηβική Γυναικολογία
Η κα Δεληβελιώτου–Τούτουζα Κατερίνα είναι Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος, Ειδική Παιδογυναικολόγος.
Αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακο ύ Πανεπιστημ ί ου Αθην ώ ν 3η στο σύνολο των αποφοίτων με βαθμό άριστα (9,2). Έλαβε την ειδικότητα της Μαιευτικής-Γυναικολογίας στη Μαιευτική Κλινική του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Homerton στο Λονδίνο, και στη Β’ Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, στο Αρεταίειο Νοσοκομείο.
Διετέλεσε International Research Fellow του Τμήματος Εμβρυομητρικής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Νότιας Καλιφόρνια, USC, Los Angeles, Η.Π.Α. Είναι πιστοποιημένη στην κολποσκόπηση και στην παθολογία του τραχήλου από την Ελληνική Εταιρεία Παθολογίας Τραχήλου και Κολποσκόπησης.
Το 2008 ολοκλήρωσε την ειδικότητα της Μαιευτικής/Γυναικολογίας στο Αρεταίειο Νοσοκομείο. Το 2011 έλαβε τίτλο διδακτορικού της Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών. Μεταξύ 2010-2012 μετεκπαιδεύθηκε στη Γυναικολογική Ογκολογία, Κολποσκόπηση και Λαπαροσκόπηση στο Queen Charlotte’s & Chelsea Hospital-London και έχει λάβει τις αντίστοιχες πιστοποιήσεις από το RCOG (ATSMs). Από το 2013 ως σήμερα είναι επιστημονικός συνεργάτης στο τμήμα Κολποσκόπησης της κλινικής ΡΕΑ. Από το 2021 ως σήμερα εκπονεί μεταπτυχιακό στο ΕΑΠ στον τομέα «Διοίκησης Μονάδων Υγείας». Έχει πλούσιο ερευνητικό έργο, παρουσιάσεις σε συνέδρια, καθώς και δημοσιεύσεις στην ελληνική και διεθνή βιβλιογραφία. Παράλληλα, λόγω της στρατιωτικής της ιδιότητας, ασκεί καθήκοντα διοικητικά και επιχειρησιακά που άπτονται διαχείρισης υγειονομικών κρίσεων.
Διετέλεσε Επιστημονικός Συνεργάτης στο Τμήμα Παιδικής
και Εφηβικής Γυναικολογίας, στη Β’ Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, στο Αρεταίειο Νοσοκομείο.
Απέκτησε τον τίτλο της υποειδικότητας της Παιδικής
και Εφηβικής Γυναικολογίας, μετά από προφορικές και γραπτές εξετάσεις (International Fellowship in Pediatric and Adolescent Gynecology – IFEPAG PART I & II)
Είναι κάτοχος του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών (Master, MSc) της Ιατρικής Σχολής Αθηνών «ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΗ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ» με βαθμό «Άριστα».
Έχει πραγματοποιήσει πολλές δημοσιε ύ σεις σε ελληνικ ά και διεθν ή ιατρικ ά περιοδικ ά και έχει παρουσιάσει πολυάριθμες επιστημονικ έ ς μελ έ τες και ομιλίες σε πανελλ ή νια, πανευρωπα ϊ κ ά και παγκ ό σμια συν έ δρια Είναι Διευθύντρια των Τμήματων Παιδικής και Εφηβικής Γυναικολογίας της ΡΕΑ Μ/Γ Κλινικής (2011 έως σήμερα), ΓΑΙΑ Μ/Γ Κλινικής (2014-2021) και του Παιδιατρικού Ιατρικού
ΡΕΑ, ΛΗΤΩ, ΜΗΤΕΡΑ και ΙΑΣΩ.
34
Κέντρου Αθηνών (2014 έως σήμερα).
Ιδιωτικό ιατρείο στην Αθήνα και είναι Συνεργάτης των Μαιευτηρίων
Διατηρεί
Ιδρυτική Ομάδα
Χαλκιά Νεκταρία, ΜD Μαιευτήρας-Γυναικολόγος
Η Νεκταρία Χαλκιά γεννήθηκε
στην Αθήνα, όπου και ολοκλή -
ρωσε τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Φοίτησε στην Ιατρική Σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης μετά από πανελλήνιες εξετάσεις όπου και έλαβε το πτυχίο Ιατρικής.
Εκπαιδεύτηκε στην ειδικότητα της Μαιευτικής /Γυναικολογίας στην Α΄Μ/Γ Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών ΠΓΝ Αλεξάνδρα και έλαβε τον τίτλο ειδικότητας το 2004. Μετά από εκπαίδευση στο τμήμα Υπερήχων του
ΠΓΝ Αλεξάνδρα, έλαβε την Κρατική Άδεια Υπερήχων
στη Μαιευτική και Γυναικολογία το 2005. Κάτοχος του
Παπαγιάννη Βασιλική, MD, PhD
Μαιευτήρας Γυναικολόγος, Εξειδικευμένη στην
Εμβρυομητρική Ιατρική
Η Δρ Βασιλική Παπαγιάννη ασκεί το ιατρικό επάγγελμα από το 1993, χρονιά κατά την οποία εργάστηκε ως υπότροφος ιατρός στο πανεπιστήμιο της Ρώμης “La Sapienza” στο τμήμα Ηλεκτρονικού Μικροσκοπίου. Στη συνέχεια εργάστηκε στις Γυναικολογικές – Μαιευτικές κλινικές των νοσοκομείων Royal Berkshire Hospital, Wexham Park & Heatherwood Hospital στην Αγγλία, στα οποία διεκπεραιώνονταν 6.500 και 5.000 τοκετοί το χρόνο, αντίστοιχα. Στην Αγγλία, από το 2002 και
για ένα έτος συμμετείχε στις δραστηριότητες του
Πιστοποιητικού Διαγνωστικής Κολποσκόπησης (HSCCP) από το 2008. Εργάσθηκε ως επικουρικός επιμελητής Β΄
Μ/Γ στο Νοσοκομείο Καρπενησίου από όπου και κατάγεται, το χρονικό διάστημα από 2004-2010. Από το 2010 έως σήμερα εργάζεται ως ελευθεροεπαγγελματίας γυναικολόγος στην Αθήνα και το Καρπενήσι όπου και διαμένει μόνιμα.
Κάτοχος του Διπλώματος Ιατρικού Βελονισμού από την Ιατρική Εταιρία Βελονισμού Ελλάδας, από την Academy of Chinese Acupuncture και Ωτοβελονισμού με ειδικές εφαρμογές στη Μαιευτική-Γυναικολογία από το Medical International School of Auricular Therapy. Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Ευρυτανίας από το 2018 και μέλος του Δ.Σ. του Νοσοκομείου Καρπενησίου.
Είναι παντρεμένη και έχει δύο αγόρια.
τμήματος Fetal Medicine, υπό την εποπτεία του καθηγητή Κύπρου Νικολαϊδη στο King’s College Hospital. Από το 2000 και για δύο χρόνια, προσέφερε τις υπηρεσίες της στο Αρεταίειο Νοσοκομείο Αθηνών, καθώς συμμετείχε στις δραστηριότητες του Τμήματος Υπερήχων και Εμβρυομητρικής Ιατρικής και στις δραστηριότητες της Β’ Μαιευτικής-Γυναικολογικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών. Στο ίδιο νοσοκομείο και για τα έτη 2003-2006 εργάστηκε ως Επιστημονικός Συνεργάτης στο Τμήμα Υπερήχων και Εμβρυομητρικής Ιατρικής της Β’ Μαιευτικής και Γυναικολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Από το 2023 είναι Clinical Instructor του Nicosia University.
Σήμερα, διατηρεί το δικό της Μαιευτικό & Γυναικολογικό Κέντρο με την επωνυμία “FeminArt” στην Αθήνα και είναι Επιστημονικός Συνεργάτης του νοσοκομείου ΜΗΤΕΡΑ.
35
Τσέτσα Παρασκευή, MD, PhD
Μαιευτήρας-Γυναικολόγος, Ειδική στην Κολποσκόπηση -Παθολογία Τραχήλου
Η
κ Παρασκευή Τσέτσα MD,PHD
είναι Μαιευτήρας Γυναικολόγος Διδάκτωρ του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστήμιου Αθηνών απόφοιτη της Ιατρικής Σχολής Αθηνών στην οποία εισήχθη 5η πανελλαδικά. Έλαβε την ειδικότητα της Μαιευτικής Γυναικολογίας από την 1η Πανεπιστημιακή κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών νοσοκομείου «Αλεξάνδρα».
Από το 2002 έως και σήμερα ασχολείται µε την Κολποσκόπηση και την Παθολογία τραχήλου. Εργάστηκε επί 6 έτη ως Πανεπιστημιακή Υπότροφος ενώ τα τελευταία χρόνια εργάζεται ως Άμισθη Επιστημονική Συνεργάτης του Τμήματος κολποσκόπησης της Πανεπιστημιακής Κλινικής του νοσοκομείου «Αλεξάνδρα». Το 2007
συµµμετείχε στις πρώτες εξετάσεις πιστοποίησης στην Διαγνωστική Κολποσκόπηση, που διενεργήθηκαν από την Ελληνική Εταιρεία Κολποσκόπησης Παθολογίας Τράχηλου, όπου κατέκτησε την πρώτη θέση και έλαβε τρίμηνη υποτροφία.
Το ερευνητικό και επιστημονικό της έργο είναι σημαντικό. Συµµμετέχει σε όλα τα σεμινάρια Κολποσκόπησης ως εκπαιδεύτρια,δίνει διαλέξεις σε συνέδρια ενώ καθημερινά εκπαιδεύει φοιτητές και νέους ιατρούς, σε θέματα που αφορούν στην Παθολογία του Κατώτερου Γεννητικού Συστήματος στο νοσοκομείο που εργάζεται. Επίσης συμμετέχει ενεργά επί 10 συναπτά έτη ως εκπαιδεύτρια στα σεμινάρια Μαιευτικού Επείγοντος (ΑLSO). Διατηρεί 2 ιδιωτικά ιατρεία, παρέχοντας Μαιευτική και Γυναικολογική Φροντίδα στις γυναίκες που την εμπιστεύονται. Στόχος της προσφοράς της στον χώρο της Ιατρικής είναι η πρόληψη του Γυναικολογικού Καρκίνου και η προάσπιση της Γυναικολογικής Υγεία.
Καραβιδά Αικατερίνη, MD
Μαιευτήρας-Γυναικολόγος, Εξειδικευμένη στην
Εμβρυομητρική Ιατρική
Η κ Αικατερίνη Α. Καραβιδά MD, είναι ιατρός Μαιευτήρας – Γυναικολόγος.
Είναι αριστούχος απόφοιτη της Ιατρικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Έλαβε την ειδικότητα Μαιευτικής-Γυναικολογίας στην Πανεπιστημιακή Κλινική Μαιευτικής-Γυναικολογίας του Νοσοκομείου University College London (UCL) της Αγγλίας, και στη Β’ Μαιευτική-Γυναικολογική Πανεπιστημιακή
Κλινική του Ιπποκρατείου Νοσοκομείου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Μετεκπαιδεύθηκε στην Εμβρυομητρική Ιατρική στο Τμήμα Maternal–Fetal Medicine του Πανεπιστημίου Columbia University College of Physicians and Surgeons της Νέας Υόρκης των ΗΠΑ.
Από το 2005 έως σήμερα ασκεί ιατρική στη Θεσσαλονίκη, με κυρίως αντικείμενο την Εμβρυική Ιατρική και τη γυναικολογική υπερηχογραφία. Είναι Επιστημονική Συνεργάτης της Γ’ Μαιευτικής-Γυναικολογικής Πανεπιστημιακής Κλινικής του Ιπποκρατείου Νοσοκομείου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, στην οποία την τελευταία τετραετία ασκεί κλινικό και εκπαιδευτικό έργο
36
στο ιατρείο Γυναικολογικής Υπερηχογραφίας.
38