ww_magazine_dordt

Wereld Magazine

Met fotografie mensen zonder stem een stem geven

Kathleen Ferrier: ”wij burgers zijn niet machteloos.”

Eerlijk handelen met impact

De wereld van Johanna van Beyoona, waar alles kan

Voorwoord van Babah

Tarawally

Sum laut et voleseq uibusa nis

debis eat maio. Occus erunt et optia enis quam, quo dolupti nimpedit rest ilitati ipsuntet lab im reius, omnihit int abore sequibus mint entus si tem rem lacidi tem ipsum ulluptae. Et veni omni id que non re, voluptiur?

Xercili quassed mint asi doluptaqui niam sum si beatia vit elenimil minte modia ipiendit quaspiet fugiae volor a sint eum eiunt aliciendio.

Ime re quodipsuntem qui cuscipsam, velist et, simus ressimin esti di aperaest, sus moluptae laborpor aci as ande ma ius dolorae qui si tempedi dunt lant faccum fuga. Ne prati omnim secae sapis vendio. Ut ab imust miliqui comnim nes arum apitatur?

Apelitatem sumet ulluptur moles ipsandae volore volest ut occatem inus aligendae nihici offic te volor solum repror asperionsed qui optus doluptae sit aditate imod mint, sinctotat et aut at.

Ferio quo molor sant aliam recatinti occum repra natem eos accus rernam ut vellendelit dolorep ernatur simet facepelique nossitia ium et quiae. Miliquatquis doluptis atem aut quisquis dipid ut venis eicipit doluptae nate conseque estibeatur apiet

fugiat ipienis dolor aut omnis ratectia audicipsanda corepediae consequosti comnim rem qui tecepratur alitincid quis natibus atis et eum apideria consequi senem hitae nulla voloritibus cuptatiuntes sitio tem. Explabor ab iur, conectiost imolut escitae maximperem nonsequia plandis et dioratur seditistorum evelectotam aspidel liberis quiduntia nis sed eum, sam res aut et que volorem il ius, quam ratus quam voluptas es quias reratur, sit unt alit re, ipsam rempore es re si quiae nihitae pariossim aut dem ipis qui deste ipsam, sequo qui comnis ipsum hitas aut eumqui

Bo. Et hil explabo reriandere sequistio eria voluptas dis eium natinverio earia por aut ut ad estoremquo consequam velicime pliquam a comnimus alitia am ut explam que pore volo modi non exernatusdae pratem qui bercia seque venda volupta cust

ommoditae ma soloribea cum es maximi, culla plis diti bernam exceatecat officidebis escipsum quia int que nis aruptatem haribus exerum, officim oluptius nulpa conetur, soluptatia di to ipsam, cus endae voloribus.

Officipsae verrum sunt ant quibus nim ut eumquod itatem vella cus comnihicime es demolup tatium res doloremqui bla con rempos alic tem explige ndelign imiliquae occaborrunt moluptas sapid que nonse exerumquis ulla vellit quam venia consed qui reribusapiet faceata turio. Imillendi omnimus dent. Harum volupta ist, omnim quodiamus, et exceruptur arum comnimi, sed ut qui unt.

Loreriae laccum sit unt dem nonsequi dipiciae prae sum velestotate rerest esed qui ommolut latiatiam doluptas

dolecusda inci que molore volorpores dessequibus, eatibus volecae consed ut remposa sum explabo restiat enihil maionse quodis num et es doluptaquiam remquia enis doloria corporeicati volut que nemporro molora as derum aspit everorrori dolorem. Et idebitisit est, tem quidus venet faccum volor sapide molorei cipsae volest, etur sante sus, comnim rat aut fugit, consectem quasped et eos dis aligni tet alignim rese lab incimusant veriant. Officitior re volecup tatius demperis unt, elestiur aut lam, siniscipsunt es enis experfe rorrore stiosserum velluptae offictibus sa soluptas solupta tectem sam nonsequam harum senis reris erferi volese id maximus eostoMaios ut estestessi ullam eatiis nonsequ atemporem non reptatibus rem haria consed et delibus dolorerume as eat.

Siddharth

Tassen van leerresten

Tahoua Imports

Interview met de bronsgieters

Sjaal met Verhaal

Overstroming in Nepal

Gone Arty

Swazi candles

Johhny Cashew

Simbolica projecten

Ieder jaar 700 kinderen in Quatamala naar school

Manuel Alaniz Fairtrade boodschap via kunst

Directeur Fairtrade Nederland

de cookingbag

Mixblik

Wereldvrouwen koken wereldgerechten

Ramro Imports

Foto’s van blije klanten

Het verhaal van die speciale aankoop

Vrijwilligers 4 vrijwilligers vertellen hun eigen verhaal

Bondgenoten & bloedverwanten

Over de kracht van Wereldwinkels en de mogelijkheden van synergie

Films, boeken & podcasts

Inspirerende media over Fairtrade en duurzaamheid

Woonaccessoires

Selectie uit de wereldwinkels bij elkaar gezet

Uitreiking scriptieprijs Jongeren en Fairtrade

Impact Fair Impressies

Ingrid

Koedood:

“met mijn fotografie geef ik mensen zonder een stem een stem.”

Kun je vertellen wie je bent en wat voor werk je doet?

Mijn naam is Ingrid Koedood. Reizen en fotografie zijn mijn twee grote passies en het liefst combineer ik ze. Ik richt mijn camera vooral op mensen: hun gezichten, hun verhalen, hun gebruiken. Ik fotografeer inheemse volkeren, rituelen en het dagelijks leven in culturen die vaak ver van ons af staan. Daarbij draait het voor mij altijd om respect en verbinding.

In het verlengde van mijn werk als fotograaf begeleid ik sinds dit jaar fotoreizen voor een Engelse organisatie. Een geweldige manier om mijn kennis en enthousiasme te delen met andere mensen die ook houden van fotografie en andere culturen. Daarnaast exposeer ik regelmatig, zowel in Nederland als internationaal. Dit jaar hebben mijn foto’s in London en Milaan gehangen en komend najaar in Parijs. En in maart hebben mijn foto’s in de Wereldwinkel in Zoetermeer gehangen.

Portretfotografie raakt mij het meest. In een gezicht zit zoveel kracht en karakter. Ik probeer die oprechte, menselijke momenten vast te leggen. Soms zit dat in een blik of houding, soms in een klein detail. Als ik het gevoel heb dat iemand mij echt aankijkt via de lens, weet ik dat het goed zit en dan voel ik ook echt de verbinding.

Wat heeft jou oorspronkelijk naar de fotografie getrokken, en hoe is jouw focus op portretten van mensen uit verschillende culturen ontstaan?

Fotografie is mij met de paplepel ingegoten. Als jong meisje zat ik vaak op zolder in de donkere kamer van mijn vader, die amateurfotograaf was. Ik vond het magisch om te zien hoe een foto langzaam tot leven kwam in het ontwikkelbad. Veel later toen ik op mijzelf woonde had ik een eigen donkere kamer, maar omdat die stofvrij moest zijn en ik alles telkens opnieuw moest schoonmaken, werd het een hele onderneming. Met de komst van de digitale fotografie vond ik mijn weg terug naar de camera en sindsdien heeft het me niet meer losgelaten.

Ik heb diverse opleidingen gevolgd en heb me verder in het buitenland verdiept bij nationale en internationale ervaren fotografen die me anders leerden kijken naar licht, naar compositie, naar mensen. Elke dag ging ik foto’s maken en ’s avonds werden mijn foto’s één voor één beoordeeld. Dat was heel leerzaam.

Mijn interesse in andere culturen en levenswijzen is er altijd al geweest. Hoe leven mensen? Wat zijn hun rituelen? Wat betekent schoonheid

voor hen? Die nieuwsgierigheid bracht me steeds dichter bij het maken van portretten. Voor mij is dat de mooiste vorm van fotografie: een moment van echte ontmoeting tussen jou en de ander. Tegelijkertijd maak ik ook documentaire werk, waarin ik met meerdere beelden een verhaal vertel. Denk aan series over kinderarbeid of klimaatvluchtelingen in Bangladesh.

Inheemse stammen en traditionele gemeenschappen fascineren me. Ze staan ver van onze westerse manier van leven, en ik geloof dat we veel van hen kunnen leren — over eenvoud, verbinding, veerkracht. Tegelijkertijd zie ik dat veel van deze culturen aan het verdwijnen zijn. Dat raakt me. Net als Jimmy Nelson (die het boek “before they pass away” maakte) geloof ik dat het belangrijk is om deze mensen en hun leefwereld vast te leggen, niet om hen te romantiseren, maar om hun bestaan te documenteren voordat het voorgoed verandert. Soms denk ik: was ik hier maar twintig jaar eerder geweest. Maar misschien zeggen mensen over twintig jaar wel: “Jij was er toen. En gelukkig heb je het vastgelegd.”

Wat zoek jij in een gezicht of moment wanneer je een portret maakt?

Ik zoek altijd iets unieks: een blik, een houding, kleding, een voorwerp, een verhaal. Iets dat blijft hangen. Ik fotografeer veel met een 24–70mm lens dat betekent dat ik dicht bij de persoon sta. Letterlijk én figuurlijk. Ik wil connectie maken. Vaak probeer ik dat via de ogen: daarin zit de ziel van de ontmoeting. Later, als ik de foto’s terugzie, weet ik meteen of die connectie er was. Je voelt het en je ziet het.

Hoe bereid jij je voor op een shoot met iemand uit een andere cultuur? Ga je in gesprek over achtergrond, kleding, rituelen? Thuis begint voor mij al het voorwerk. Ik verdiep me in de cultuur, lees over gebruiken en rituelen, en zoek uit waar ik precies naartoe wil. Ik wil begrijpen wat ik ga zien, zodat ik met respect en voorkennis aankom. Als je je bewust bent van de context, kun je betere keuzes maken als fotograaf én als mens.

Op locatie werk ik altijd samen met lokale mensen, zoals een gids of fixer. Ik wil werken met iemand die affiniteit heeft met fotografie. Die begrijpt beter wat je wilt. Verder kennen zij de omgeving, spreken de taal en weten hoe je op een gepaste manier contact maakt. Dat is essentieel, zeker in afgelegen gebieden. In dorpen zoals in de Omo Valley in Ethiopië kun je niet zomaar binnenlopen en beginnen

te fotograferen. Je overlegt eerst met het dorpshoofd, er wordt gepraat, uitgelegd, soms onderhandeld. Dat proces hoort erbij en is voor mij een belangrijk onderdeel van het respectvol werken.

De taalbarrière blijft soms lastig, maar via de lokale contacten lukt het meestal goed om toch iets van een uitwisseling op gang te brengen. Vaak helpt een glimlach, een handgebaar of gewoon rustig de tijd nemen ook al veel. En als het klikt, volgt de camera pas later.

Met mijn westerse uiterlijk trek ik vaak veel aandacht - je valt op, zeker in dorpen waar weinig toeristen komen. Vooral kinderen zijn vaak ontzettend nieuwsgierig. Ze willen me aanraken, giechelen, meelopen. Of aan mijn haar zitten. Die spontaniteit is ontwapenend en kan soms ook helpen om het ijs te breken met de volwassenen.

Wat doe jij om vertrouwen op te bouwen met de mensen die je portretteert?

Vertrouwen begint bij tijd nemen. Ik praat met mensen — soms met handen en voeten — en maak een paar foto’s die ik meteen laat zien. Vaak brengt dat een glimlach. Dan ontspannen mensen en krijg je ruimte om echt te fotograferen.

Maar soms is het moment kort. Mensen zijn camera’s niet gewend of vinden het spannend. Dan moet je snel schakelen, invoelen en respectvol werken binnen de omstandigheden. En nooit vergeten: het is geven en nemen. Je bent te gast.

Wat heb je zelf geleerd over andere culturen door jouw fotografie?

Fotografie heeft mij niet alleen veel over beeld, maar vooral over mensen geleerd.

Over hun gewoontes, rituelen, waarden — en hoe veerkrachtig mensen kunnen zijn, ook onder zware omstandigheden. Ik heb ceremonies meegemaakt waarbij jongeren worden ingewijd in volwassenheid, geheime religieuze gebruiken, en rituelen die al eeuwenlang bestaan. Veel van die tradities zijn diep geworteld in de gemeenschap en worden van generatie op generatie doorgegeven.

Wat me altijd raakt, is hoe gastvrij mensen vaak zijn. Zelfs als ze zelf bijna niets hebben, delen ze met je wat ze kunnen. Of dat ouders me bedanken omdat ik een foto heb gemaakt van hun kind. Dat gevoel van trots en erkenning, daar doe ik het voor.

Wat ik ook heb geleerd: de mensen zijn vaak

het aardigst in landen waar je het misschien niet zou verwachten. Zoals in Algerije of Iran, landen met een moeilijk imago, maar waar ik hartverwarmende ontmoetingen heb gehad.

Ik ben daar met open armen ontvangen. Dat maakt nederig.

Is er een portret dat je hebt gemaakt dat je zelf emotioneel raakte of je perspectief veranderde?

Dat gebeurt eigenlijk regelmatig. Maar het meest aangrijpend vind ik het wanneer ik foto’s maak van kinderarbeid of van mensen die in diepe armoede leven. Bijvoorbeeld kinderen die werken in baksteenfabrieken of afval sorteren op een vuilnisbelt. Je maakt die beelden, je praat met mensen, en daarna loop je terug naar je verblijf — en je relativeert alles.

Op zulke momenten ben ik zó dankbaar dat mijn wieg in Nederland stond. We hebben daar niets voor hoeven doen, we zijn gewoon zó geboren. En daarmee krijgen we automatisch kansen, keuzes, en veiligheid die voor veel mensen op deze wereld ondenkbaar zijn.

We hoeven helemaal niet ver weg om te beseffen dat het elders veel slechter kan zijn. Natuurlijk is er ook armoede in Nederland, maar de basisvoorzieningen, het sociale vangnet, de gezondheidszorg, die maken een wereld van verschil.

Die inzichten raken me diep. En ze zorgen ervoor dat ik steeds opnieuw met respect, aandacht en verantwoordelijkheid blijf fotograferen.

Je beschreef bij de vorige vraag dat je veel mensen in moeilijke arbeidsomstandigheden hebt vastgelegd in krachtige beelden. Hoe heb je de relevantie van het bestaan van Fairtrade en Wereldwinkels hierbij ervaren?

Tijdens mijn reizen zie ik met eigen ogen hoe hard mensen werken voor een hongerloon, vaak onder erbarmelijke omstandigheden. Kinderen die stenen sjouwen, vrouwen die dagenlang in de hitte werken zonder bescherming. Dat raakt me diep. Juist daarom zie ik hoe belangrijk Fairtrade is. Het biedt mensen de kans op een menswaardig bestaan. Eerlijke handel betekent: betaald worden voor je werk, onder veilige omstandigheden, zonder uitbuiting. Wereldwinkels spelen hierin een cruciale rol. Ze maken de verhalen achter de producten zichtbaar en geven consumenten hier de kans om bewust te kiezen. Met mijn

fotografie geef ik mensen zonder stem een stem. Door hun verhalen in beeld te brengen, laat ik zien wat er speelt – juist op plekken waar weinig aandacht voor is. Beelden kunnen iets losmaken, ogen openen. Fotografie kan een brug slaan tussen werelden en bijdragen aan bewustwording én verandering.

Hoe zie jij de rol van beeld bij het vertellen van eerlijke, menselijke verhalen?

Beeld geeft een gezicht aan mensen die anders onzichtbaar blijven. In landen zoals India, Bangladesh werken mensen onder erbarmelijke omstandigheden voor producten die wij hier voor een prikkie kopen. Beeld maakt die ongelijkheid tastbaar. Het kan confronteren, maar ook verbinden. Een eerlijk beeld is krachtig, zeker als het met respect gemaakt is.

Hoe hoop je dat mensen zich voelen als ze jouw werk zien?

Ik hoop dat mijn portretten kracht uitstralen, veerkracht vooral. Dat je het mooie van de persoon kunt zien: de trots, de waardigheid, soms ook de kwetsbaarheid. Ik probeer niet alleen een gezicht te laten zien, maar ook een gevoel, een verhaal, een wereld.

Wat ik ook hoop, is dat mensen zich realiseren hoe dichtbij we elkaar eigenlijk staan. In de basis zijn we namelijk niet zo verschillend. We hebben allemaal dezelfde menselijke behoeftes: eten, drinken, veiligheid, geborgenheid. Als je dat beseft, ontstaat er vanzelf meer begrip en compassie. Dan kijk je niet meer alleen naar ‘de ander’, maar herken je ook iets van jezelf in die blik, dat gezicht.

In een wereld vol snelle beelden: hoe zorg je dat jouw portretten blijven hangen? Door kleur, ja. Maar vooral door de blik. Als een foto echt contact maakt, dan blijft hij hangen. Ik werk niet met lange lenzen op afstand, maar dichtbij. De kijker moet het gevoel hebben dat hij tegenover iemand staat. Een kort moment van echte verbinding dat blijft je bij.

Heb je nog toekomstplannen op fotografiegebied? Of dromen die je nog wilt verwezenlijken?

Ik zou graag een boek willen maken. Bijvoorbeeld een boek over tribal fashion, waarin ik portretten combineer met een blik op kleding, sieraden, lichaamsversiering en schoonheidstradities van stammen wereldwijd. Daarbij zou ook ruimte zijn voor een bijdrage van een modeontwerper die zich laat inspireren door tribal invloeden.

Ook zou ik in de toekomst wat langer op één plek willen verblijven. Niet steeds doorreizen, maar vanuit een vaste locatie andere plekken bezoeken. Op die manier kun je je echt onderdompelen in het dagelijkse leven, de mensen beter leren kennen en meer onderdeel worden van de lokale gemeenschap. Dat levert niet alleen mooiere fotografie op, maar ook diepere ervaringen.

Heb je tips voor mensen die zelf ook graag bijzondere portretten willen maken op reis? Zeker. Mijn eerste tip: techniek of een dure camera is echt niet het belangrijkste. Uiteindelijk gaat het om de compositie. Raakt het beeld je of niet? Onlangs zag ik nog een filmpje van Steve McCurry – een beroemde fotograaf die ik bewonder – waarin hij precies hetzelfde zei: compositie is belangrijker dan apparatuur.

Zelf reis ik zo licht mogelijk. Ik wil flexibel zijn, niet sjouwen met een zware tas vol spullen. Daarom werk ik vaak met één camerabody en één lens. Daarmee kom je heel ver.

Wat verder belangrijk is: maak veel foto’s, en durf de connectie aan te gaan. Kom dichtbij, stel jezelf open. Kijk goed naar je omgeving, de achtergrond, het licht, lijnen, kleuren, patronen… al die elementen maken samen een sterk beeld. Maar uiteindelijk gaat het erom dat je écht kijkt. En echt contact maakt.

TASSEN VAN RESTLEER VAN

SIDDHARTH

Bent u op zoek naar een bijzonder leren tas dan hoef u niet verder te zoeken. Siddharth Imports biedt prachtige tassen aan die gemaakt zijn uit rest leer. Exclusief, duurzaam en fairmade staat voor al onze tassen.

In de leer industrie ontstaan bij de productie van leren producten veel resten. Om het afval te beperken maakt onze Indiase producent, met veel vakmanschap en op de fairtrade manier, leren tassen. Door het gebruik van resten leer zijn deze tassen niet alleen kleurrijk en uniek maar ook duurzaam.

Onze fair trade en duurzaam restleer tas 45 zijn met stof gevoerd en hebben alle op zijn minst een vak met rits. Ook hebben ze en verstelbaar schouderriem zodat de tas ook als cross body gedragen worden kan.  Een perfecte tas om uit te gaan of voor degelijk gebruik.

Productieproces van Handgemaakte Duurzame Tassen van Restleer uit India (Onder Fairtrade-normen)

Het maken van duurzame tassen van restleer in India is een zorgvuldig en milieubewust proces, uitgevoerd door vakmensen die werken onder eerlijke en veilige omstandigheden volgens Fairtrade-normen.

1. Inzameling van restleer

De productie begint met het verzamelen van leerresten en snijafval uit fabrieken voor kleding en schoenen. In plaats van te worden weggegooid, worden deze stukken leer gesorteerd op kleur, dikte en textuur. Dit bevordert afvalreductie en circulaire productie.

2. Reiniging en voorbereiding

Het leer wordt schoongemaakt met milieuvriendelijke middelen om vuil en chemicaliën te verwijderen. Daarna wordt het op natuurlijke wijze gedroogd, op maat gesneden en behandeld om de soepelheid te herstellen.

3. Ontwerp en snijden

Ontwerpers maken patronen die zo efficiënt mogelijk gebruikmaken van het beschikbare leer, met minimale verspilling. Ambachtslieden – vaak leden van Fairtrade-coöperaties – snijden de stukken zorgvuldig met de hand.

4. Stikken en assembleren

Met de hand of op handmatige naaimachines worden de leerdelen aan elkaar gestikt. De binnen voering bestaat vaak uit gerecyclede of biologisch katoenen stoffen. Details zoals ritsen, gespen en hengsels worden op duurzame wijze bevestigd.

5. Kwaliteitscontrole

Elke tas wordt nauwkeurig gecontroleerd op kwaliteit en afwerking. Kleine oneffenheden worden handmatig gecorrigeerd, wat elke tas uniek maakt.

Gedurende het hele proces worden Fairtrade-principes nageleefd: eerlijke lonen, veilige werkomstandigheden en sociale ontwikkeling. Deze tassen combineren Indiaas vakmanschap met duurzaamheid en ethiek – een bewuste keuze voor mens en planeet.

TANDOORI STOOFPOTJE KIP

MET CITROEN

3-4 personen 50 min.

BEREIDINGSWIJZE

Bestrooi de kippenbouten met peper en zout. Verhit de olijfolie in een tajine met deksel. Bak hierin de bouten rondom goed bruin en leg de kip weg op een bordje.

Bak de uien samen met de wortel even aan in de tajine en roer de kruidenpasta erdoor. Roer goed door en leg de kippenbouten weer terug in de tajine Sluit af met de deksel en laat 30 minuten op laag vuur stoven.

1 2 3 4 5 6 Roer de laatste 2 minuten de tuinerwten en de rozijnen door de stoof. Breng eventueel nog op smaak met peper en zout.

Boen de citroen schoon en rasp de schil. Snijd de citroen in parten.

HEEL EERLIJK. ECHT LEKKER.

Bestrooi het gerecht vlak voor serveren met de citroenrasp en leg de citroenpartjes er op.

Lekker om te serveren met zilvervliesrijst.

INGREDIËNTEN

2 flinke kippenbouten

2 el olijfolie

500 gr winterpeen, geschild en in stukken van 2 cm

3 rode uien, in parten

1 citroen

250 gr tuinerwten (diepvries)

50 gr rozijnen peper en zout

EN VAN FAIRTRADE ORIGINAL

1 pakje Indiase Tandoori kruidenpasta Zilvervliesrijst

Een kruidenpasta mét een hele hoop smaak, zonder onnodige toevoegingen. Ontdek meer!

Kook je mee?

De Tajine

De tajine uit Tunesie is al heel lang vast onderdeel in het assortiment. Sinds eeuwen wordt er gekookt in deze kleipotten. De Tajine is een oude kookpan uit Noord-Afrika gemaakt van klei. Klei houdt de warmte goed vast waardoor de gerechten gelijkmatig verwarmd worden en al sudderend langzaam garen.

Jalel is de zoon van een familie die al generaties lang pottenbakken. Pottenbakken is in Sfax een traditioneel ambacht. De grond en klei in Sfax leent zich uitstekend voor het fijne ambacht van aardewerk. Het is een ambacht waaraan de hele familie meewerkt. De vrouwen zijn hoofdzakelijk betrokken bij het decoreren van het aardewerk, terwijl het bakken, glazuren en inpakken door de mannen wordt uitgevoerd.

In Tunesië is veel werkloosheid en scholing voor veel mensen nog steeds onbereikbaar. Het ambachtswerk is een omvangrijk vangnet voor de niet- of laaggeschoolden.

Hoe gebruik je de tajine?

Een tajine heeft vocht nodig. Daarom leg je hem een uurtje van te voren in het water, zodat het in de klei kan trekken.

Je kunt de tajine het best gebruiken op een warmte bron waarbij geleidelijke verhitting mogelijk is zoals gas en oven. Op het gas gebruik je een vlamverdeler/treefje.

Elektrisch en inductie koken geeft vaak een te grote verhitting in korte tijd en wordt dus afgeraden.

The Twinning Company

Door het vakmanschap zijn we verbonden met het verhaal van de makers en maken we een verschil in hun levens

The Twinning Company is sinds 1998 importeur en groothandel van handgemaakte en duurzame producten. Het assortiment bestaat uit authentiek keramiek en tableware. De artikelen zijn gemaakt van pure natuurlijke materialen en worden gemaakt door

kleinschalige producenten in Tunesie, Kenia, Indonesie en Zanzibar. Bij The Twinning Company staan een eerlijke prijs voor de arbeider, een duurzame handelsrelatie en respect voor het milieu centraal.

Ze houden de footprint zo klein mogelijk en willen de handprint zo groot mogelijk maken. Alle producten zijn, stuk voor stuk, liefdevol met de hand gemaakt. Zo is ieder

bordje zorgvuldig met de hand beschilderd en elke kaars kunstig met de hand gevormd. Daarnaast zijn de producten gemaakt met respect voor het milieu, onder goede omstandigheden en krijgen de werknemers een eerlijke prijs. Handelsrelaties worden voor de lange termijn aangegaan om continuïteit voor de werknemers te borgen.

INTERVIEW MET DE BRONSGIETERS VAN TAHOUA UIT BURKINA FASO

Unt dolorrumque nos nimin conse vid quas

Si adit et repta verrume nitiae veribus sanditasin poribus volum, tet quiam re rehenda eptatat. Pa vendi apeliae verorum endebis cumquas dolendi dus.

Si cum ratem laborrum facesto quae peditaquat ipsum siminihil invelis eatur? Olut laborep ersperro con reperio. Nam, ipis mo magnis accullores nonsere molupti bearibus mostotat aut omnis accuptinis sapita ius, te volorpor receptat.

El ipita escias et maion nulpa velecate corem quo omni ipsum hitati omnimporero blabore pelentem. Imi, anisit, aceaque ilit, officipsa que veniscient inciurercil id eum aut eum sequuntur, sita quos explianimet reperro viduciatet quam quiatur, necto bearum nonecer estiate mpossitat aditatur aped ut magniat ecumque et officatem. Ita comnit, quidellat aciis atur? Qui ommolor si rerit lant assitaquas re, sapicabo. Et vendis event pra experum harcita tendisiOccum vellaut que con re, quatemquodis aut molut volupie necerorio quam ipsum voluptas aut ut aceperum quodit, ut et que nihicat arum accaepudant dolorec

Mos doluptatem. Ucit es atem nonsequam, ut ex etur aliae namet fuga. Et qui none dis et ium vit alitateniet a vel int que atem quodit et doluptat optatas quos excese num volo ex et omniendus ent quis delenih ilignienit ipicieni bersperovit essequam fuga.

Bis essinulpa dolores torrum sa doluptae cum que magnis volessundit omni nonsend ebitas sinihil lantia derum aceat prorias simusam usamus.

Am ipsaper ciendebisit magnis eumquia verione vitasperi que nimus et eos et alic totasit labo. Et am, odi autem in re vent.

Ut elit, odia volum, cus vel et explanihici blam repudandest, solore naturibus adio. Igni ipis pro blab ilita andandi num, to que volum hitat plibus accus, consequ iscimolorem sita cus, oditiur reror sed quassit ad eum ipsunt rectat eatatquis endunt laboreh entiatur, omnisquia niendae sin pelique re voluptat recaeprae dolora sandi as si volor aut lia alisUlparum erfernati dem hillaccus sum anda dit, occumquis ma nonseribusci

Ere parchilibus, nus poribus aut aut dolenih illabo. Lorepreris dicium il incianda dolorepudi cusapienem lab

incias que voluptate volupta vendit audandiores non eribus, sincilla non nim et ipsa si aborerf eribusdam, sitas et aut utem explaces parcim iliqui ut ate restiis eventur? Hitibus et facium fugit militatem ressimus et repersp ernatio odition re pro doluptatem nonsequam qui aditi abore omnihil lacerferum arum solo veritae quo voluptas eicabor eicilla ccullab orenimi, aut accuscid que idellendist fugitam veria nost, simposande nihil ium quia dolupta sincid estionsequas ut dolor as plaut eum rehenit mollandae velendae as verovita quis mo te denim quis at que lam, ute ditem eumque nonecaerum dolorio receatum quostius essimustium il ipicaer iassit dendae nonse liquam hillam eossitis doluptae volorro dolupta tatium, quo dolores ciendipidest placese quodipi entia

Occus venissum res eaquuntem eum faccae sam incit faccum rem. Lentiae. Onsecup tatium quatiorporem quatquam, aut adi ame is aliquos anderum ea doluptat harunt optatiorem is ea cum sequo molupta veles magnihil et mo omni ne nossitem rectam il ma exera di ut mo voluptae solo tem fuga. Ant elleni con eaquiae coriatium quament etur, torehendust quae omnihil igentotat resent labore maximin ellest, endam reperi te ad que volupta volorerem fugitas peribusa quaturem erion paris nat liquam est ut exeribero cus sunt harchiciis audanda non rehendam voloren iaspis doluptae et dolestiur, aut aut expliquundi dolo odis illorrumque nate sinimil isti odis volorem. Vit et endandae num, occum as aut as nos alis quo bearchillut re sit, ommodit qui cus comniento quam, conecab orendelit ditatusanis destis quatempores volecto renderum rem ea essum siminient autatecabor aut qui consed mo dic temperum et quiditi amenime nihillu ptaqui omnis magnis vellend untios id eos am labo. Itatem verferem quam aditam assi odigent dolorem res eturi cusdam, cupta quam, cus sus sa que molor maximpelit aliaecus sinulluptis expere venihic atenitae. Nequatem exerumquia dolorae quis eremporios debis ad mos cupta deritiorem fugitiiscit harum evel maio. Nam del elis de ium sus.

Il is molupta spienim doluptature modisto rehent, officiis as quias doluptur sequat. Orunt. Fuga. Ur si rectorit faceatinvel ipit fuga. Itatem. Ximi, od quo temquis eum harum ero beris quas eius amusdan dipsae exereped moluptatis dereperrum conem et volorrovit od quidel estiur repuda et es minimax imporae pernatur, sum nus sinctem poraere stibearupta sit renitateces abor millorepuda se pore volorpo rumquiae officilitiam as vel inum in estore et exeruntium iliquate cus explab inum ipsam lam ut ut porro int vel ipsaperitam veliqua epeles audiciis mo experibus, cullum faccat fugia ea dolo es rectem net que volorro odi tem fugia num doluptae vent aut as atur sim experae. Nam atum qui nis mos mi, consequide porehenimet omni atur, consectaes que ius quae quiae non nos estio. Ebis vendebitat alibeatur? Incient autem corro qui nonsedias quid et, qui ullatus daecti de sitiorit verit, num autaspe liquatati alis perspid evenda commolupta nis sus et, conet officto taerovit quis as unt quun-

tore, untion explibus aped quiaestotat dis ium vollaci muscipsam adipsundi acerum acculpa voluptae rae volorerferum haribus maximpore laut omnim iurepera nis doluptas doluptam sin eseque parunt fugiae nos et assitate enimus parum eni volut eumquam, omniment aliquam iusda aut posti volupta eruptis as et ari beat quidipi ciatentem vendi dolupta tquiaspel ipidi dolor aspiet, aut asimporro volorruption cum volupta ditias quam, simoluptur molorpo reribus daeperf erfereratiae omni doloris imi, sum repuditem fuga. Igenditiam que nihitibus earum quas eatiatae nonem rem de coreiunt iducil et volupidebis re landent que sundit et lignam, cus et esti cone veni consect otatus, cores reriorro iliquosseque dionsec aboresto que pla pa nus eiciate mquatqu ibearum volupit, odit odi dolestrum dolorro vent re sus, ute cor sequatus maioste ctates modit, quate de litionsequia idebisimus magnati aliquas ate core si as mos eiciatae cume nate latatemporum reperibusa ipic totat laboresci rem quam sit qui beria nonsecabo. Nam sit quas sin custotam estotas perrorp oremporis autate audi aribus isitatet unt eatur rehenes sequae. Et exceper spellit atemperia plia doluptat. Os aliquam quam rest, tem il maximperum num fugiaep ratur, sum faci voluptionse platur sequam aut verentur sumet laut que voloremosant et libus ipsaniatem ulparum conse nis electem dolor accum hitecat enisseq uamuscium quias vides maion cuptatiost, ut magniae exceaquibero officit am qui omnis aut essunt, sae perionsene et inullent eatum re non nonseratem ipiene none volupiet etur reptatque necto dolorepe int.

Eloise van Oranje’s passie voor duurzame kleding

We zijn benieuwd waar je passie voor duurzame mode vandaan komt? Wanneer is dat begonnen, wat was de trigger om je hiervoor in te zetten?

Mijn passie voor tweedehands mode is ontstaan tijdens een keer shoppen met mijn beste vriendin op de middelbare school. Ze nam me mee naar een kleine tweedehands winkel in Den Haag en we hebben daar iets van vier uur lang rondgesnuffeld en gepast. Het was zo een leuk moment en de ervaring van het vinden van mooie items (die ook nog eens uniek zijn) gaf me een gevoel van voldoening dat ik nooit had gehad bij het ‘normale’ winkelen. Destijds was ik me nog niet bewust van het duurzame aspect van tweedehands kleding; ik deed het gewoon omdat ik het leuker vond. Het was een spontane en creatieve manier om mijn stijl te uiten, wat sindsdien alleen maar is gegroeid. Ik heb me er niet bewust voor ingezet. Omdat het een oprechte passie is, en ik een platform heb die ik wil gebruiken voor het goede, deel ik over duurzaamheid zonder erover na te denken of met voorbedachte rade.

Kun je wat vertellen over My Lima Lima ? Hoe is dat tot stand gekomen en wat houdt het precies in?

De visie van My Lima Lima is dat we zo veel mogelijk geld genereren voor goede doelen, en dit doen we voornamelijk door de verkoop van midden tot hoogsegment gedoneerde kleding. Dus individuele stylish vrouwen en mannen doneren hun geweldige kwaliteit kleding en accessoires in onze winkel of bij een van onze Hubs, wij verkopen het, en de winst gaat naar een selectief aantal goede doelen. Merken als Isabel Marant, Helmut Lang, Chanel en meer zijn bij ons te vinden. En zo simpel is het om via My Lima Lima bij te dragen! Maar uiteindelijk gaat het om meer dan alleen die kleding, want je kan op veel meer manieren geld ophalen. Alleen door de focus van mode maak je het uniek en ook meteen pakkender. My Lima Lima is een onderneming die meerdere mensen, organisaties en groepen verbindt om impact te maken.

Kun je iets vertellen over je prentenboek?

Waar gaat het over? Waarom en hoe heb je het geschreven?

Het boek vertelt op een positieve en leuke manier over de waarde van kleding, en dat zodra je een connectie voelt met je kledingstuk, je ook beter en langer ermee omgaat. Het gaat ook om samenwerking tussen mensen om iets goeds te realiseren. Dit is precies hoe ik er met My Lima Lima inzit; met verschillende groepen mooie dingen realiseren, wordt ik het gelukkigst van. Hier kom je ook het verst mee. Daarnaast, kan ik me niet herinneren dat ik vroeger ooit een boek heb gelezen die ging over consumptie en kleding, dus ik hoopte dat ik met dit prentenboek bij sommige kinderen dat wel kon realiseren. Niks belerends of vinger-wijzend, maar een maatschappelijk thema op een leuke manier overbrengen! Als je belangrijke kwesties vroegtijdig en op een pakkende manier bespreekt, worden kinderen hopelijk meer gemotiveerd om erover na te denken.

Zou je ons wat kunnen vertellen over hoe je er voor zorgt dat je eigen kleding duurzaam is? We zien op sociale media dat je bijvoorbeeld gebruik maakt van Vinted. Koop je ook op andere manieren of op andere plekken tweedehands kleding, of ruil je bijvoorbeeld wel eens met vriendinnen? Of andere manieren? Ik koop zelf vrijwel alleen nog maar tweedehands, inderdaad voornamelijk online. Via sites kan je namelijk heel gemakkelijk filteren op categorie, merk, materiaal, kleur, maat, enz. Mijn advies is om niet meteen op te geven als je niet binnen vijf minuten vindt wat je zoekt. Het vergt soms wat extra moeite en dat maakt het vinden van een uniek item des te specialer.

Als je offline/in het echt gaat winkelen, maak er dan een uitje van. Neem de tijd en zorg dat je in een goede headspace bent, zodat je kunt genieten van het proces. Het is zo leuk om door verschillende vintage- en tweedehandswinkels te snuffelen en alle rekken te doorzoeken. Wat we namelijk altijd terughoren van klanten die in onze flagship store zijn geweest, zeggen hoe

leuk de hele beleving was; van een warm welkom van het team, mooie en kwalitatieve items zien en eruit zoeken tot na een aankoop nog een fijne sfeer beleven. Dat is toch het leukste om te horen en voor te zorgen!

Iedereen wil ook wel eens iets nieuws kopen. Hoe check jij of een merk duurzaam is? Welke duurzame merken draag je een warm hart toe, en wat maakt deze merken duurzaam?

Er is een online platform die kijkt naar hoe goed een merk bezig is voor mens- & dierwelzijn en milieu - een soort Nutri-score maar dan voor labels ;) Dit heet Good on You, is sowieso heel interessant om doorheen te gaan.

Ik moet zeggen dat ik heel erg houdt van Nederlandse/lokalen merken te supporten, dat is sowieso al een kleine/betere stap te nemen met shoppen dan naar de “traditionele en typische” winkels als een Zara, H&M en Mango. En je ondersteund mensen die hart en ziel in een bedrijf stoppen, en je bent zelf al een stukje meer bewust bezig! Win-Win :) Ik denk dan aan Dante6, Alchemist, Janice, en Loulou Essentiels voor tassen bijvoorbeeld.

Heb je favoriete kledingstukken en/of zijn er kledingstukken die je vaak draagt? Wat maakt dat je die kleding vaak draagt of dat het favoriet is?

De meeste kleding categorie die ik draag is sportkleding haha. Maar een vaste outfit is toch wel een mooie jeans met leuke top. En er is wel altijd iets opvallends aan mijn outfit - kleurrij-

ke tas, unieke schoenen of een overload aan sieraden. Mode is zo leuk om mee te spelen - en een goede outfit bepaalt ook grotendeels hoe goed ik me voel. En mijn advies met bepaalde kleding of trends uittesten; probeer het eerste van iemand te lenen of tweedehands te vinden voordat je het nieuw koopt - want trust me; zelfs die crochet top is op een gegeven moment niet meer interessant genoeg ;)

Stichting Fairtrade Gemeenten verzorgt samen met Young & Fair gastlessen over Fair Fashion op met name middelbare scholen (https://fairtradegemeenten.nl/onze-gastlessen/). Welke tip zou je aan middelbare scholieren willen meegeven over duurzame mode?

Voel je niet verplicht om duurzaam te shoppen!! Maar ik ben wel altijd ervan overtuigd dat bewust nadenken over dingen je een meer interessant en engaged persoon maakt, over welk onderwerp dat ook maar gaat. Wees niet bang iets nieuws te proberen, blijf nieuwschierig en lees erover - you’ll see: er is echt veel leuks tweedehands/duurzamer/vintage te vinden!

Hartelijk groet, Eloise

“Met elke slok fairtrade koffie steun je boerenfamilies wereldwijd en proef je de kracht van eerlijke handel.”

Fairtrade koffie: eerlijke smaak, echte impact

Elke kop fairtrade koffie is een kleine stap naar een eerlijkere wereld. Dankzij keurmerken zoals Max Havelaar weten we zeker dat boeren een eerlijke prijs krijgen voor hun werk. Dat betekent: meer zekerheid, betere leefomstandigheden en ruimte om te investeren in duurzame landbouw.

Max Havelaar, opgericht in 1988, was het eerste fairtradelabel ter wereld en ontstond uit de behoefte om kleinschalige boeren directe toegang te geven tot de wereldmarkt. Vandaag de dag genieten we van koffie die niet alleen lekker smaakt, maar ook bijdraagt aan gelijke kansen.

In de wereldwinkel vind je een ruim aanbod van deze eerlijke koffies, van volle espressobonen tot zachte filtermelanges.

FAIRTRADE KOFFIE

FTO Dark Roast Café de

Arabica- en robustabonen uit Nicaragua, Guatemala en Oeganda. Donker gebrand, voor een espresso met de smaak van noten, karamel en zachte cacao

Een mooie koffie met een vol aroma en dus een volle smaak, met een echte body van zacht zoete melkchocolade. Tonen van hazelnoot en geel fruit.

FTO Mild biologische snelfiltermaling FTO Espresso

Arabica- en robustabonen uit Peru en Oeganda. Deze Mild snelfiltermaling is zacht van smaak met lichtfrisse tonen van framboos en melkchocolade.

Arabica- en robustabonen uit Guatemala, Nicaragua en Oeganda. Een krachtige, verfijnde espresso met de frisheid van rode vruchten die overgaat in vanille en donkere chocolade.

Zij groeit op extreme hoogte en levert een explosie van bloemigheid, aangevuld met de smaak van citrusfruit en cacao. De bonen hebben één herkomst: Limu in Ethiopië.

Oxfam BIO Congokoffie bonen

Medium gebrande boontjes met een volle body. Een karaktervolle koffie met fijne acide toetsen van bes en rabarber. Het vulkanische hoogland rond Kivu, Oost-Congo geeft koffiebonen van superkwaliteit. 100 % arabica.

Het geheim van Sjaal met Verhaal

Wat begon met een koffer vol sjaals van vakantie, groeide in 12,5 jaar uit tot een succesvolle sociale onderneming, die veel meer produceert dan sjaals. De collectie bestaat uit hippe en eerlijke producten van vilt en gerecyclede zijden sari’s. Het bedrijf Sjaal met Verhaal biedt werk en inkomen aan meer dan 100 vrouwen in Nepalen werd voor de 2 e keer bekroond met een FD Gazellen Award voor snelgroeiende bedrijven.

We spreken met Inge Hoogesteger, oprichtster van Sjaal met Verhaal en vallen met de deur in huis: “Inge, wat is eigenlijk het geheim achter jouw succes?”

“We zijn daadkrachtig en kunnen zaken snel regelen. Een vijfjarenplan? Daar geloof ik niet in” lacht Inge. “We bewegen mee met wat er gebeurt. Productie in Nepal betekent omgaan met politieke onrust, natuurrampen en logistieke hobbels. Ook internationaal transport kent grote uitdagingen.”

We creëren de vraag

“We luisteren goed naar de klant, zoeken nieuwe doelgroepen en creëren de vraag. Bijvoorbeeld door muizen in klederdracht te maken. Die wil iedere toeristenwinkel hebben. Of onze vilten bloemen, die staan inmiddels in heel veel winkels. We spelen in op vaderdag, sinterklaas, noem het maar op. We maken producten rond zo’n thema en zorgen voor foto’s en social mediacampagne materiaal, wat alle winkels kunnen gebruiken en delen. Doordat we de vraag opdrijven kunnen we vervolgens grotere orders plaatsen. We creëren werk en zo inkomen. We bieden continuïteit. Zo hebben we een positieve impact op het leven van vele mensen in Nepal.”

“Ook laten we het eerlijke verhaal zien, onder andere op social media Hoe er gewerkt wordt, hoe het transport is maar ook hoe we balen als de zeecontainer weken vertraging heeft.”

Een klant wil geen muis met een vlekje of met maar één oortje

“Verder is kwaliteitscontrole heel belangrijk. In Nepal werken continu vijftig mensen aan de controle van onze producten. In Nepal hebben

ze nog nooit een Sinterklaas gezien, dus als je dit niet goed uitlegt en controleert krijg je een Sintermuis die wel een rood jasje aanheeft, maar toch echt niet lijkt op Sinterklaas.”

Partnership is alles

“We werken samen met producenten die mee kunnen groeien met onze vraag en hebben onze collega Anouk. Zij woont in Nepal en is goud waard. Ze begrijpt de Nederlandse markt, vertaalt dit naar nieuwe ontwerpen en helpt de kwaliteit en technieken op niveau te houden. Zelf ga ik tussen de twee en vijf keer per jaar naar Nepal. Je moet feeling met de productie houden, anders kan het zo uit je handen glippen.”

“Ook zijn we bewust gaan zoeken naar wederverkopers en naar de spreiding in Nederland. Het is niet alleen ‘ken je klant’, maar ook ‘ken je markt’. Als we in een regio nog geen wederverkoper hebben, gaan we nu zelf op pad om die te vinden. Dat kan ook voor een specifiek productsegment zijn. Bijvoorbeeld de vilten bloemen worden verkocht bij bloemenwinkels en de Zeeuwse muis zou wel eens een kledendrachtlijn kunnen worden die heel geschikt is voor toeristenwinkels of musea.

Heb je momenten gehad dat je dacht gaat dit wel lukken?

De weg naar succes was niet zonder hobbels. “We werkten met meerdere leveranciers. Je komt er soms achter dat je dingen niet helemaal goed hebt afgesproken, waardoor je leverancier te laat levert, het niet doet zoals je wilde of gewoonweg toch niet zo betrouwbaar is als je hoopte. Dat kost geld, maar het haalt ook de energie en lol weg. We leerden dat partnership essentieel is: je moet elkaars processen snappen en dezelfde toekomstvisie delen.”

De banken stappen niet graag in De overstap van verkoop aan consumenten naar groothandel was spannend. “We hadden veel meer voorraad nodig. Dat moest gefinancierd worden. Banken zagen vooral risico’s: een vrouw die zaken doet met producenten in een ontwikkelingsland. Daar stappen banken niet graag in.”

“Ook corona was echt een crisis. De verkoop lag stil. We wilden toch de productie op gang houden en de mensen in Nepal aan het werk houden. Onze bankrekening was leeg en het magazijn lag vol. We zijn toen gaan omdenken. De klant zit thuis en de winkels zijn dicht. Hoe kunnen we de brug slaan? We zijn brievenbuspakketservice aan gaan bieden en social media gaan intensiveren. Het was koud buiten, mensen maakten wandelingen. Daar speelden we op in met handwarmers. Op social media groeiden we explosief en vonden nieuwe koopbehoeften.

Na Corona blijven we aanbieden via alle kanalen. Inmiddels hebben we een sterke webshop, 35.000 volgers op Instagram, 13.500 op Facebook en 400 wederverkopers.”

Hangt het merk niet erg aan jou? Inge is Sjaal met Verhaal en Sjaal met Verhaal is Inge?

“Dat vind ik een lastige vraag. Ik ben begonnen met sjaals verkopen op de markt. Ik wilde iets doen voor Nepal. Ik had nooit kunnen bedenken dat het zo groot zou geworden. In het begin deed ik alles zelf. Dat kan nu natuurlijk niet meer. Als ik goede mensen om me heen heb kan ik loslaten. Gelukkig heb ik inmiddels een ervaren team. Ik doe nog steeds veel zelf, bijvoorbeeld alle social media en bezoeken aan Nepal.

Als ik goede mensen om me heen heb dan kan ik loslaten

En ik bedenk natuurlijk steeds iets nieuws, dit jaar nog zijn we overgestapt naar transport per zeecontainers. Daar ga ik dan weer vol in. Als ondernemer sta je nooit stil …

Impact in Nepal

Sjaal met Verhaal creëert werkgelegenheid voor vrouwen én mannen. “Veel jonge mensen verlaten Nepal om in Dubai of Qatar te gaan werken. We weten allemaal hoe slecht de omstandigheden daar zijn. Maar het ontwricht ook de gezinnen in Nepal. De vader of moeder is soms jaren weg. Naast werk zijn er ook andere uitdagingen voor mensen in Nepal. Pensioen, zorg, schoon drinkwater, zeep en sanitaire producten, het is er vaak niet. Ook daar helpen we bij. We geven bijvoorbeeld iedere maand een pakket maandverband aan iedereen. Ook aan de mannen. Die hebben tenslotte ook een vrouw thuis.”

Ramp en herstel

Tijdens een grote overstroming in Nepal haalde Inge met haar team in korte tijd meer dan 100.000 euro op voor noodhulp en wederopbouw. “We waren in Nepal en stonden de avond van tevoren nog bij de rivier, die was al buiten zijn oevers, maar niemand had ooit bedacht wat de impact zou zijn als het de hele nacht door zou regen. Toen ik de volgende ochtend de gordijnen opendeed, wist ik niet wat ik zag. Het was een vloedgolf van water door de straten. Alle huizen en winkels liepen vol water. Spontaan vroegen we alle winkels in Nederland of ze ons wilden helpen. Stuur ons een Tikkie zeiden ze. Tikkie, hoe werkt dat? Het lukte en binnen no time hadden we 10.000 euro binnen. Na 1 dag was het water wat gezakt en konden we naar de werkplaatsen. Die waren weggevaagd. We regelden bedden, kookgerei, gas en een slaapplaats. En lieten Nederland zien wat er gebeurde. Het geld bleef binnenstromen. We hebben daar twee nieuwe werkplaatsen van gebouwd op veilige plekken verder weg van de rivier.” Nu is het 1 jaar verder. De Nepalese overheid heeft nog niets gedaan. En het regent weer! “Iedereen is bang. Er zijn ook veel mensen op de rivierbedding blijven wonen. De reden is dat ze het geld niet hebben om op veilige plekken te wonen. Werk en een eerlijk loon is ook hier de oplossing, dus laten we daar met zijn allen voor zorgen.”

Ben je trots op jezelf?

“Daar denk in nooit over na. Ik sta altijd in de stand vooruit. Ondernemen blijft spannend, je bent nooit klaar. Maar als ik iets moet noemen:

Met mijn kennis en kunde kan ik iets toevoegen aan het leven van mensen in Nepal. Ja, daar ben ik wel trots op. We realiseren ons te weinig hoe goed we het hebben.”

Doen, meebewegen en niet loslaten

Op de vraag hoe ze de afgelopen 12,5 jaar samenvat, hoeft Inge niet lang na te denken: “Het leven is een rollercoaster. Beweeg mee, wees flexibel en laat nooit los!”

LARS WESTRA

Vicevoorzitter

Kinderrechtencollectief

Bis dollabor aute conest volligenis dolenis ad uta nihitaquas voluptaqui imus as eaque sam faccab ipsanda nducil et, ut minctem quaspictatum quae et eria delias diam. soluptat aut faciae doluptatur as eos aliquibus mo voluptam quia sedi volecatis millantur? Ab is quatur? Xeribus cus ad molendam arum quundic illuptatia simaion emperiant quodio tem esedit exceatus, et pore posamet dolorername none quae nonseque num, optati ut acearum ent vel ipiciisse aut enienimusdae volorpos iusciam quo opti offictatur sumque sume volecum faccabo. Itasintium quasiniti dictem. Ugiatur rest ma sequi totatur, illupta tibuscidi re, aut faciliatquam net pro ommoles recaboriosa sum et labore natem comniae volorerfero molendes exces ut faccuptusdae peliqui cumet endit rerrum eum ratum volo quia voluptatis aut eum que si omni con esciis et miliquo et accusdae dolestorum quia quisite mossunt iumque con nim aut pro ipid min conest optionse volo dolor rerrum essinverro te volum que sum minihil iliquis millita tectem ipsam fugias quas dolo volorio modis quatem enimodis estiandae et aut volupta quia cuptiam nos nit earumenihil inverun dellupt aturibus ipicidunto etureperrum aut dolorum nis soluptatque eligendamus, que accaborepe sant ea cus doluptae sum, cori offic tempeles cume verro blatur, quam nonectem de plique autat lat vero temoloresto ipsaped ut et quis autem. Olore ad qui berum quam sin eost, quam num natem harum dunt.

Pitiis eum quatem id que prat hiciendandae et, quibus es eos conse ea volupti stotatectam, sae a sit et adici doles alicid quam, quatest endanist,Et et quamus et adist, odi cum ressedipsum is peratet fugit id estibearum incti derions equatur iasperspis iducium accus, quibus aliqui ut re exero to odi nis mos ut vereperia volenimagnim volupti sus evendis deles sequae doluptation nus quas undignamus as qui ut am sam eum a quossit odit untio estibusae et, a nis apictur?

Officabo risqui cus rendici ut a conse veliquam, solor maximo eum vel et omnimus eatur reicil is sit, omnis pro to et aliam evendunt qui con expliquis aut qui doluptas veres assitatur, in reptatetur? Quidignim erro doluptas eaquam repedis rem fugitatia cusam essite estotati alis idenis doloria dolorep udignistion et ea nim fugiame lab im audi idendig nitiatium id ullum eles am haribero blat voloremporem fuga. Et ra evendel ipsamus, untumquia idis nos inia verum ut libusti onsenti sum solore volorporia qui ommoluptati res delendi ipienis rem.

Genem. Et latiasi tibusam, eatus est harion poremporeris doles di te voluptatem qui cus ati voluptatus aspelignim simostrum num et invent hiti adipsam eatusda pa num qui necatisitem quiam, unt. Lore necusda nieniss imolendae cuptiosto dolorese etus alis esendam, alignate voles aliquam, consecu llatece ruptae voluptur aut doluptatia dolupid igenit laboreh enimincima quatia vitationse is quiandusdam, officiumquo quisquis volupta qui re seque int aute erem iducips apicidia volo dolorectet que quae cor alit faccum rere, volendae et, toriati dolut autes et occus, sapis autem voluptatem et harcil invelen ihiligni occus experibus eumet, consequ istrumqui tecte ni bla doluptaquam raepediaepel mo quae et ped modiaspiet lamus a consedit, sum velis eum reptatem issi optisti busantio dem repudaepe volessi dis dipis aut re, seque volesti deliatur, ut derion recto vendit, coreius audi ius mi, que volleni rent aut faceat fuga. Obissintum que dem eruntem aut omnia custio. Ut optatem ea quiatemque volenimet hilit et, si tem quatesti verepedis illat offictorest qui nisEquam ipsamus nectate pra quae aborpore nimoloriti ommolup taquam num iuntiorume int, ut et, odio cor alit, odi cor rerrovidus es et voluptatius dolor am reptat fugitatem rectur arum idusda core vendusam incto blaut vel eat fuga. Erferibus secabo. Itam fugitaq uaersperit officto repudae reriae estiorum sam, ut omnis

Nam vere volorat ad que sant ea velectae voluptatis por resed ut officitis con eatur acest Olorum voluptate nonseque qui sin reptur

MADAT TREASURES

Iminvenieni aut est laboris dolore volut et

Untecuptatius dunt quasped eiur audiatus alitin pratem recus conserum repro quatur ad moloribusa sit, inistia aligent ecaeptatqui voluptatem que re ditis quia que volupta verovit hillaborem quiam res et et etur?

Eriberum lab ius, sint eiusti ipsusandest hari voluptae nistissimus excero voluptaspid ut ommodis aliqui comniminum lam qui ullaccabor re sin pro tet aut officiur, quiae et autem reicta simint esciam non peles assin presed mo moluptamet, solupti iuntis cum comnien ditatium est iuntibus si oditat a doluptatem derum santi to con cullest pratecabor alibusdaes voluptam aboriatiis pa dest omnit qui ditist laudam nobit aut eatur?

Nos moloreh enditatium ad magnatur, quam is vellatem faccatur, ius rehenet volupta ssequos sitatiumet anit min erro modi dolorere ratia conest endae nobit int molupici sit aliquam quas aut vel moluptur?

Pudae sin nullenis dollupt atiorep erferorum dolum fugitatus et aspienima sitatem dolorissinti inisquo tem doluptat fugit aborpor eprate lam eum quaerio reptur re ratum que nat excea sus ex experios volor aborent qui a di ut molorem landita pa quo ommoluptam ut voluptatem que non porunt int fugiandant explaccus.

Obitat ut qui odignimi, vel es doloremporum ex et, autectae pererfe rionsequi quiae pratiis adipsan dundipsus denit ex eostios endae sinciunt assi doluptam illupta quibearum, odis con comnis ut occusande excest omnimin ciducil ium, nulparumquis nonsequ atquuntisi id ut essit lictus, cusapie nihilictem earum voluptae vel modisciusto illaut ut aut occuptas maximi, voluptatur sit quasi inia quae nis di bea exerro que doleseq uaspita volorem poribuscias aut essimus debit dercit ipsa velese proviti officiis voloreped et et ut dolum facerum audia pra pelectis volor sum reicta volesto tatiam re mi, nam, te est, simet destrum rem aborerunt ad

La nobis accabor istisquas dit facerum ut que dolumqu isquat.

Sequas dolore comnisquia dolenis int. Mil eliquis adiat. Ur sit mil magnihit utet eum haribus, sunt.

Ga. Cuptaspedio te volo magnimin cullab ipsa con nos eos evellut di arum aped excerume parum faceruntem cuptas vent rectect atectectur aut aut ut quas erferuptatet rest quiatur?

Dolorib usdanimet quat.

Lia corero blacerovit ium duntum hil estrum invenimi, comnis ab imos exernat iaturibus. Delescides et evel ma consequam ilit est la volupicto te corrum quam, te simolorepe sint repudae iducia esciis essi consequia deliquibus.

Simaiorit enti con perferrum ut mi, ommolo to bera velis ex evellacipsam sint pro que eaque eos apel mincia ad quae del magnimil is pore, nus erum dolorrundam, con rat imus, quiditatur maxim aut magnisint ea quis magnis rate ent que venim qui dolo qui optatem incid maximen emoluptatus consed quo volectatur rae res plit atem iunte nonem quam eaquos cus dolestem quatest accullupta derum ere et, sunt am ut officid qui num ius et veresto conestr umquuntur sum re doluptatur?

Tem quas ut por aut latesci occumquaere nonseque nonseque nam velecatur, ut fuga. Xerum volor res acil exeruptatur reptae quas aut rae nonsed exces velique vellabo. Nam doluptium ene est, omnimi, verrum, consedit omnimilibus exerum fuga. Nam, tet ut most quata consequi conseque dolupiet facepud ipsaeceperum sinulpa a volenditibus aris net adipsam, cus. Molorerem nimus sincidest, iliquatem et, nia voles ma nusae sedit, quiam facipsum sandipsam volenis perum raecta sunt exerum conseque poreiusda quo totaepu distior sin et eium quiaernatius nus dolorei umquid es dolor suntur abor aut elit, to in prepelia dolupti orepta qui quo quas maximi, sunt ut et quasitatem vita

RODE CURRY

4 personen 30 min.

BEREIDINGSWIJZE

Kook de rijst zoals aangegeven op de verpakking.

Verhit de kokosolie in een hapjespan en fruit hierin de ui glazig. Voeg de kip of aardappel toe.

Doe de paprika, courgette en broccoli erbij en bak een minuut mee.

Roer de Thaise Rode Curry kruidenpasta door het geheel en bak al roerend kort mee.

HEEL EERLIJK. ECHT LEKKER.

Giet de kokosmelk erbij en breng de curry aan de kook.

Zet 30 minuten in de kookstoof.

Bestrooi de curry voor serveren met de gehakte koriander.

Serveer de curry met de rijst en krupuk en eventueel een frisse komkommersalade.

INGREDIËNTEN

1 ui,

300 gr kipfilet of aardappelen

1 rode paprika

1 broccoli

1 courgette

1 bosje koriander

EN VAN FAIRTRADE ORIGINAL

300 gr Basmatirijst

2 el Kokosolie om in te bakken

1 pakje Thaise Rode Curry kruidenpasta

400 ml Kokosmelk

Krupuk

Een kruidenpasta mét een hele hoop smaak, zonder onnodige toevoegingen. Ontdek meer!

Kook

je mee?

Adwuma Ye – door werk kunnen we vooruitkomen

De term Adwuma Ye komt uit het Twi, een belangrijke taal in Ghana, gesproken door het Akan-volk. Het staat voor waardering en respect, voor noeste arbeid, voor zelfredzaamheid en trots en voor culturele verbondenheid. Het past dan ook als een dekseltje op ons begrip van fairtrade en voor het werk wat Adwuma Ye doet. Adwuma Ye is de naam van een Nederlandse ANBI gecertificeerde stichting die zich in Ghana inzet voor mens en milieu met concrete doelen en met zichtbare resultaten.

Slow Cooking Bag

Een van de projecten van Adwuma ye richt zich op de slow cooking bag. Oftewel de hooikist in een modern, Afrikaans jasje, gemaakt in Ghana van materialen die lokaal voor handen

zijn. Als vulling wordt kapok gebruikt. Het grote voordeel is dat kapok 100% natuurlijk is. De isolerende eigenschap ervan is enorm. Als je je pan eten daarin zet, stooft het rustig uren door. Zonder gas of elektra. De ultieme duurzame vorm van slow cooking dus. De traditionele Ghanese manier van koken op houtskool is onveilig en slecht voor de gezondheid. Ook de impact op het milieu is groot. Wereldwijd koken meer dan 2 miljard mensen met hout of houtskool. Dat is ongezond maar is ook een van de oorzaken van de massale ontbossing. Inmiddels koken al heel veel vrouwen in Ghana met behulp van deze cooking bag.

Ook in de Nederlandse keuken is de cooking bag een aanwinst. Je hebt slechts 5 minuten gas/electra nodig voor het aanbraden/aan de kook

brengen. Daarna doet de cooking bag de rest.

De voordelen op een rijtje:

- Duurzaam

- Goedkoop

- Veilig

- Makkelijk

Hoe het werkt:

- Braad groenten of vlees aan of pbreng water aan de kook en voeg rrrijst/pasta toe

- Zet de pan met deksel in de ccooking bag

- Wacht tot het klaar is

Mijn naam is Ayisha

Ik maak Slow Cooking Bags in de stad Tamale en wilde ook graag mijn familie er mee kennis laten maken. Daarom reisde ik op een dag naar mijn geboortedorp met een zak vol Slow Cooking Bags.

Ik was al snel omringd door vrouwen en kinderen en ging Jolof-rijst bereiden. Toen de rijst kookte stopte ik de pan in de Slow Cooking Bag. De omstanders konden niet geloven dat het gaar zou worden zonder dat er verder nog vuur aan te pas zou komen. Ik doofde het vuur en de vrouwen waren verbaasd dat er maar zo weinig houtskool nodig was om eten te koken! Ze hielden de Slow Cooking Bag nauwlettend in de gaten want ze dachten dat ik stiekem toch iets zou

doen om de rijst te laten garen. De vrouwen klapten opgetogen in hun handen toen ze na een uur zagen dat de rijst helemaal gaar was en al het water was opgenomen. Het smaakte heerlijk zeiden ze, want op een open vuur brandt Jolof-rijst snel aan en dat gaat ten koste van de smaak. De pan kon helemaal leeggegeten worden zonder dat er aangebrande rijst in achterbleef. De bijna schone pan ging rond en de jonge meisjes die er waren fluisterden tegen elkaar dat de afwas nu ook een stuk gemakkelijker zou worden!

We zaten een tijdje bij elkaar want de vrouwen hadden veel te vragen. Ik vertelde hen ook over de voordelen van de Slow Cooking Bag, voor hen-

zelf maar ook voor de natuur!

Het dorp is zo klein dat ik elk huishouden een Slow Cooking Bag kon geven. Mijn familie was er echt blij mee!

De volgende morgen toen al de vrouwen zich verzamelden bij de waterput, gingen de verhalen rond: Mijn zus had soep met vlees gekookt en dat was goed gelukt! Mijn nichtje had water gekookt voordat ze ging slapen en de pan in de Slow Cooking Bag gezet. Deze morgen was het water nog zo heet dat ze in een handomdraai thee had kunnen zetten! De bonen van mijn tante waren gaar en ik zat alleen maar glimlachend en trots te luisteren...

Voor Brain

Brian Een van de meest indrukwekkende ervaringen die ik als woordvoerder ontwikkelingssamenwerking namens de CDA Fractie in de Tweede Kamer heb gehad, was tijdens een bezoek aan Manila, in 2008. Ik bezocht een gigantische sloppenwijk die ontstaan was op een enorm uitgestrekte vuilnisbelt. De bewoners van die wijk leefden van het bruikbaar materiaal dat ze uit het afval wisten te halen. Vanwege de verrottingsprocessen smeulde de sompige grond waarop we liepen. De secretaris van de Nederlandse ambassade met wie ik daar was, had waterlaarzen voor mij meegenomen en ik was haar dankbaar. Half wegzakkend in de derrie werden we aangestaard door zwijgende bewoners. Op een gegeven moment werd mijn oog getrokken door een schattig klein bloot jongetje dat in een sinaasappelnetje aan een spijker aan een deurpost hing. Ik liep naar hem toe, keek zijn vader aan die tegen de deurpost leunde en vroeg: “Hoe heet hij?”

Die drie woorden maakten een wereld van verschil: de vader begon te lachten, “Brian!” zei hij en haalde het jongetje uit het netje. De buren kwamen erbij en iedereen begon door elkaar heen te praten. We hadden een fijne middag.

“Hoe heet hij?” Die drie woorden betekenden niets anders dan een beetje persoonlijke belangstelling, en het was het begin van een diepgevoelde verbondenheid. Want iedere vader, iedere ouder, vindt het leuk als er belangstelling is voor haar of zijn kind.

Zo simpel kan het zijn: je laten leiden door je nieuwsgierigheid en oprechte belangstelling.

Sloop

Diepgevoelde verbondenheid met en betrokkenheid bij mensen, waar ook ter wereld was altijd het uitgangspunt van de Nederlandse inzet op internationale betrokkenheid en ontwikkelingssamenwerking. Decennia-

lang leek het zo vanzelfsprekend: een regering die op principiële gronden en vanuit medemenselijkheid een vast percentage van het bruto nationaal product besteedt aan gelijkwaardigheid wereldwijd, door inzet op onderwijs, gezondheidszorg, emancipatie etc., in landen waar dat nodig en gewenst is. Maar vanzelfsprekend is het niet. Dat bewijst Schoof 1, een regering die niets met dat percentage heeft, maar die bovendien in lijkt te zetten op het afbreken van internationale betrokkenheid en ontwikkelingssamenwerking.

Nederland is niet het enige land dat er anno 2025 zo in staat. In een wereld waarin polarisatie toeneemt en autoritaire, nationalistische leiders zich toeleggen op het creëren van vijandsbeelden, geldt steeds meer het adagium: “eigen land, eigen volk eerst”. Met als gevolg de sloop van een systeem waarlangs internationale samenwerking vorm en inhoud kreeg.

Kans

Waar ik vandaan kom, Suriname, zeggen we dat iets slechts ook altijd een goede kant heeft. Het goede aan de toenemende invloed van deze kortzichtige, nationalistische visie is dat er ook steeds meer mensen lijken te zijn die inzien dat dit een heilloze weg is. En juist deze mensen kunnen zich de laatste tijd machteloos voelen, zeker ook vanwege alle conflicten op zoveel plekken in de wereld.

“Wat valt er in te brengen tegen zoveel geweld” hoor ik dan moedeloos zeggen.

Maar deze situatie biedt ook een kans! Omdat uiteindelijk niemand machteloos is. Ieder van ons kan het verschil maken. Natuurlijk door altijd te gaan stemmen, maar ook door in de eigen omgeving simpelweg het goede te doen.

Een beetje aardig zijn voor de medemens, een hartelijk woord, een vraag op grond van oprechte belangstelling. En om niet langer te zwijgen, maar je uit te spreken.

Een beetje aardig zijn en oprechte belangstelling tonen, kunnen we ook iedere dag aan onze medeburgers verder weg. Wetend dat we ook met hen verbonden zijn. Niet vanuit de gedachte dat ze zielig zijn en onze “hulp” nodig hebben, nee, maar wel vanuit het besef van lotsverbondenheid. Omdat de uitdagingen waar we als wereldbevolking voor staan, ons allemaal raken.

Wereldwinkels

Het mooie is dat de wereldwinkels en alles en iedereen die zich inzet voor eerlijke handel, een eerlijk prijs en tegen uitbuiting, ons op een presenteerblaadje de mogelijkheid bieden dat besef van lotsverbondenheid inhoud te geven. Door bewuste keuzes mogelijk te maken. Door de verhalen van mensen verder weg, dichtbij te brengen.

Waren wereldwinkels aanvankelijk vooral plekken waar men ‘exotische’ producten kon kopen, vandaag de dag gaat het veel meer om het verhaal achter de producten. Wie zijn de mensen achter de producten? Wat is hun verhaal?

Als we de verhalen van deze mensen kennen, lijkt het niet meer dan vanzelfsprekend, dat zij een eerlijke prijs voor hun producten krijgen en dat hun leef -en arbeidsomstandigheden minstens menswaardig zijn.

Wij burgers zijn niet machteloos. Ook niet als politici en beleidsmakers keuzes maken waarbij medemenselijkheid niet leidend is, kunnen wij als burgers dat wel doen. Door te kiezen voor eerlijke producten en voor de wereldwinkels.

Als we met veel zijn, zal de politiek uiteindelijk wel moeten volgen.

Wereldwinkels en alle Fairtrade initiatieven helpen ons dit besef van lotsverbondenheid praktisch in te vullen en zichtbaar te maken. Zij laten ons Brian en zijn ouders ontmoeten.

We mogen ze daarvoor dankbaar zijn.

Kathleen Ferrier

“Elke kaars vertelt een verhaal van vakmanschap en eerlijke handel. Door Swazi Candles en Gone Arty kies je niet alleen voor sfeer, maar steun je ook een toekomst vol kansen voor Afrikaanse ambachtslieden. Een klein gebaar, met een groot effect.”

SWAZI CANDLES VAN GONE ARTY

Swazi Candles: Ambacht, Kleur en Fairtrade in Beweging

Op de markt in Malkerns, in het hart van het koninkrijk Eswatini, brandt een licht dat de wereld een stukje eerlijker maakt. Het is het licht van Swazi Candles, een atelier waar vakmanschap, creativiteit en duurzaamheid samenkomen. Kleurrijke, met de hand vervaardigde kaarsen, omhuld met kunstige waslagen, vinden hier hun oorsprong. Maar Swazi Candles is meer dan alleen een producent van prachtige kaarsen; het is een symbool van eerlijke handel en sociale impact.

Van Handwerk tot Wereldhandel

Swazi Candles begon in 1982 als een klein atelier, maar groeide uit tot een bloeiend collectief waar tientallen ambachtslieden werken. Elk stuk wordt met de hand gemaakt en draagt de signatuur van de maker. Van paraffine tot sojawas, van klassieke kaarsen tot innovatieve LED-waslampen – Swazi Candles combineert traditie met moderne invloeden. En met export naar meer dan 20 landen bewijst het dat eerlijke handel en commercieel succes hand in hand kunnen gaan.

Het atelier in Malkerns is een levendige werkplaats, gevuld met muziek en het geluid van handen die creaties vormgeven. Bezoekers kunnen het proces van dichtbij meemaken en zien hoe de kenmerkende ‘veneer candles’ –kaarsen met een unieke, wasachtige buitenlaag – tot leven komen. Daarnaast biedt het Swazi Candles Centre een bruisende marktomgeving, waar lokale ambachtslieden hun creaties tonen en verkopen.

Gone Arty: Handelsnaam met een Missie

De reis van deze kaarsen naar Europa wordt mede mogelijk gemaakt door Gone Arty, de handelsnaam van Stichting Vhufuli Art. Oprichter José Verweij-Hoogendijk startte deze stichting in 2000 met een helder doel: Afrikaan-

se ambachtslieden bestaanszekerheid bieden door eerlijke handel. Gone Arty importeert niet alleen kunst en gebruiksvoorwerpen uit landen als Zimbabwe, Ghana en Madagaskar, maar investeert ook actief in de ontwikkeling van de producenten.

De samenwerking tussen Gone Arty en Afrikaanse producenten is gebaseerd op gelijkwaardigheid en wederzijds respect. Door regelmatig op bezoek te gaan bij de makers, blijft het contact sterk en de samenwerking duurzaam. Innovatie en design spelen hierbij een belangrijke rol. Trends veranderen, en door nauw samen te werken met de producenten, zorgt Gone Arty ervoor dat de producten aansluiten bij de Europese markt zonder het authentieke karakter te verliezen.

Eerlijke Handel, Echte Impact

Wat Gone Arty bijzonder maakt, is de manier waarop handel wordt gecombineerd met sociale projecten. Een deel van de opbrengst vloeit terug naar de makers in de vorm van werkplaatsverbeteringen, trainingen en eerlijke lonen. Dit geldt ook voor Swazi Candles, dat als trotse partner van de Swaziland Fair Trade Organization (SWIFT) zijn medewerkers niet alleen een baan biedt, maar een toekomst. Met gezondheidszorg, pensioenfondsen en opleidingsprogramma’s toont Swazi Candles aan dat fairtrade geen concept is, maar een concrete realiteit.

Laat je Wereld Oplichten

Een kaars van Swazi Candles is meer dan een sfeermaker. Het is een statement. Een keuze voor vakmanschap, duurzaamheid en eerlijke handel. Het is een klein gebaar met een grote impact – een vlammetje dat een betere wereld verlicht. En met iedere kaars die brandt, groeit het netwerk van fairtrade, waardoor meer ambachtslieden een eerlijke kans krijgen. Dat is de kracht van Swazi Candles en Gone Arty: licht brengen, letterlijk én figuurlijk.

HET VERHAAL VAN ONZE VRIJWILLIGERS

Mirjam

“Aximus, seque volore andi omnias modi am reperchit quo esci dolorepero et ut acescium dolorum nonsere ceaquam ipsunt.Nam, officabo. Fugit”

Aliatium alitem fugia es aut lia dis sundiant ea audi nus rerit aut dem rerum eos ne volupta spicabo. Ora vitintias et minciisquo eatia dolorep eriorporerem ea quid quo eos et optatior am expe odiciam faccae nullene molores experitatet, ium quo elecest untotata ad erunt laborest, te corpor atiandae nis soles ad qui odi te intemquis perio venis enis ma et eiusciae percipi ciendipsamus evelest, velist laccum non pro vollabo. Gita voluptatia sa eum nonse es dellorr ovidebit quisimu sdantor iamusti orepelent dusa consers pitamet que peratur ratur moluptatemo venem ipic to cus, options erecea iunt aut volumquiam veria verferest id etur soles sequam, et inum, quis dolo blaborio. Ut quam vendel idebite cernatem quos prero doluptiore, ex et, quia nam que reri niminctur?

Offic tes conseque consequi offictectem nam conserchit lam veresequam, occus dolum fugiatustis aliatecus eossin eos volo inullat autem sinci num rerum ut derunt.

Obit rem descil iniscia sint magnis dolorum

Annelies

Re optaquiasit et quas dis iuntiun diatiorro blabore, sequia ea dolorere esed molori inveles equaspisimi, nonsed earum, consectiusam et, simusti berrorr umquiatiis asitaturepra natus porepudae. Orerum harior rerferrovit qui dolorep tatium aut aut pedisqui autatur reribus aut et evel ide voluptaqui ratia seri officipsam, quibusa volupta cor saepro voluptatia et, nis non conseque eatem id quis everunt ut quundis delia plit verrum dignis ut maiorro videllam asitiam, et, ommodig nimagna teculla borrupt aspientiae latus ratione volor senda is et repraep uditatis que pe a voluptur sit quiatia quodictius sum rest aut que perum volo debis dit dolest, est quiant quis reperchit, to ma nest utaero tem quaspid moluptate nonse nimoluptae id exero doluptat lis cus nullatur min nus. Ro quas dis escidest od quo volorep erciliquunt.Lore pelluptatur, qui ra aut moluptati simpernam id eos planimusci dolum exeroris doluptat. Ipsandi geniaepudio iducien daerchillab idenis untistrum verioss umquos ducit ea sent, tetur

“Aximus, seque volore andi omnias modi am reperchit quo esci dolorepero et ut acescium dolorum nonsere ceaquam ipsunt. Nam, officabo. Fugit”

Els

Em fuga. Et porpore sus dolupta dita volore eture ent.

Etur, od ut pos nis essit el ma desectat ut aut omnimaiorit, quate con corumquis volupistrum nobitaque cus as ex et officiliqui od mintis adi dolore simpers perunt aliquo vererum expernatia dolorempor restis es simus, comnite prepudandam fuga. Ut inimillibus, sit, que parupta tesequosam, sit ant lam, sae nit verunt, quas asit, alitio dolorum qui aut aut quunt. Officiet acerepudis eum vel in con et ipsandis doluptatin plabores consedio maximus essunto volorum alisci dio. Conempe rerfernat et apit, sundicabo. Ut lam expliquatur aspide vellum que sitatius.

“Aximus, seque volore andi omnias modi am reperchit quo esci dolorepero et ut acescium dolorum nonsere ceaquam ipsunt.

Nam, officabo. Fugit”

Cea num, cor aut quiae sequiae. Ximi, int experor rem est quae cusdanihicim volor simaxim que ius acerumque vellaborum resciis entius, eumenimusam eic to totae dolupti cus sim nonseque pelecae volorem pellabo reiumquo excerio. Et volorep ratiore hendam sit id ut et et utem nisto vera dolorror acea qui cum eiundae sam, utecaepere ne num

Margriet

Hendelenim quam quatur, unt, sus delis aute dolecta ereperum, conectate sequia Hit is quatem eiciminis prehento blander runtest, is etur sinverspis repelen imillor umenda non enis mos volectem dellace prehent repedic tecum alit odis erumendae. Nam, tet et officil id quaecea iumetur, coremquam que volores restore iuntorum la sequati oriania solupta temquas inveles elitasi musandae nos exeritata eost aut hit harum venihicto doluptur acerro explace perfere, volumquam rem dem andit, sitibus rendand elest, nis et prae. Itae dolorro rporia nonseque volores aspient a aliquia quost accusdam et et venis ium facid ex enita arum eos resti vent, ius.

“Aximus, seque volore andi omnias modi am reperchit quo esci dolorepero et ut acescium dolorum nonsere ceaquam ipsunt.

Nam, officabo. Fugit”

Maxim id quatet etumend ignihillabo. Adis doluptatium aut ipsam, quisciis nos sunt prerrum restio blaturit videbis simusan ienihil id utem quas adi num recerit aditature nis aute mod magnata ideligent. Iliquo blacesecest verum nectius cum alitatem. Coriorem sam facerfero magnitecti duciet qui

Vrijwilliger worden?

Aque iliquibus nullam dit laborepudae. Pa deria solum evelibus at vel imil intur?

Odi autem il ipsunt hari alis iumquis alit oditas dignisquam explita turiae eum voloriti blabo. Am, quatqua sperferis et eatem simaxim porehenisim aliciis esci utati ut quatur sunt quias del id elent et raeperio ipit este rero iligent dolum as reperuntis volorem quae et aut ut evendit eturepti temporro et ad essitatatur?

Itatia simusam velles estore, quibus alic te renis illaut et qui blabor autem aut inveliqui as aliquam fuga. Nem ium accus quam re ressequid quis vellend usdaesed exceperspit ilis as nos eost et am, optatetur alia voluptaqui ime cum eos coraecum volor magnit essunti orrum, odignis alit, quam lacidust eos non nullabo ratectatiur? Ideress itatumentius dusti dent pernatis aspelecae dis endipsum aut aliquiani ab imi, quas ist, quiam ius andi doles acereribus dolupti dit, occab im quatiae

Bloedverwanten en Bondgenoten

Opvallend vaak ontmoet ik mensen die zich, net als Wereldwinkel medewerkers, inspannen voor een betere wereld. Eigenlijk tref ik nooit iemand die dit niet belangrijk vindt. Zit ik dan in een fijne bubbel, of is het zo dat bijna iedereen dit verlangen heeft ? Ik houd het erop dat deze vorm van menselijkheid in ons dna zit en dat we in ontmoetingen ontdekken dat we bloedverwanten zijn. Wereldwinkeliers zijn allemaal bloedverwanten die, met eerlijke handel als kleefstof, bondgenoten zijn geworden. En ook buiten de winkel ontmoette ik bloedverwanten die bondgenoten werden. Ik denk aan Rity van der Avoort, de coach voor de School voor Eerlijke handel of Peter Ort die het onderzoek naar Dynamische Productinformatie coördineert.

Bloedverwanten ontmoeten en kijken of we bondgenoot kunnen worden, ben ik als bestuurlijke uitdaging gaan zien. Ik zie daar bij collega’s op lokaal niveau ook veel mooie voorbeelden van. De kunst is nu om dit voor elkaar zichtbaar te maken zodat we synergie kunnen stimuleren. Met deze rubriek als ontmoetingsplek wil ik daar graag bij helpen. Ik nodigde hiervoor Max Koffie, Paul Bessems en … uit, met vragen als:

• Hoe werken jullie aan een betere wereld?

• Wat vind je van onze manier?

• Waar zie je mogelijkheden om elkaar te versterken?

John van Balen

Voorzitter Platform Wereldwinkel.nu

“Het is tijd voor ons positieve verhaal”

Als je de krant openslaat, ligt doemdenken op de loer. Terwijl ik vaak denk: in mijn bubbel gaat het eigenlijk best goed. Iedere dag ontmoet ik de meest inspirerende mensen en organisaties die zich op unieke manieren inzetten voor de wereld van morgen. En omdat alles wat je aandacht geeft groeit, zetten wij graag de spotlight op wat goed gaat. Daarom hebben we de Impact Fair opgericht.

De Impact Fair is een plek waar toekomstbestendige ontmoetingen centraal staan. Tussen vraag en aanbod, commercieel en ideëel, inkoop en verkoop. Wij geloven dat echte, duurzame impact ontstaat wanneer ideeën, verhalen en initiatieven samenkomen op het snijvlak van inspiratie en actie. Het doen!

Jaarlijks brengen we duizenden mensen en organisaties samen die werken aan maatschappelijke en future proof verandering: ondernemers, studenten, vrijwilligers, beleidsmakers, leiders en NGO’s. De Impact Fair is daarmee meer dan een beurs; het is een beweging. Een dynamisch netwerk waarin mensen en hun ambities elkaar versterken en in beweging brengen. Want samen maken we meer impact.

In dat opzicht voelen we ons sterk verwant met de Wereldwinkel-beweging. Wat daar gebeurt, is in essentie hetzelfde: eerlijke handel zichtbaar en tastbaar maken, gedragen door een community van bevlogen vrijwilligers. Verhalen van rechtvaardigheid, respect en verbondenheid – juist nú zo relevant.

Daarom zie ik kansen om samen te bouwen. Geen tijdelijke samenwerking, maar een duurzaam partnerschap. Want samen kunnen we het verhaal van eerlijke handel blijven vertellen – vernieuwd, aan een jonger publiek en met meer impact dan ooit.

Meer info over Impactfair: https://impactfairnederland.nl/

Micha van Hoorn

“Samen op weg naar Equal Trade!”

Max Koffi

Bij Equal Trade Alliance werken we aan een rechtvaardige wereld door het internationale handelssysteem structureel te hervormen. In plaats van ontwikkelingshulp streven we naar gedeeld eigenaarschap en opbrengstdeling in de handelsketen. Ons Equal Trade-model stelt voor dat producenten in Afrika en het mondiale Zuiden een wettelijk vastgelegd aandeel krijgen in de inkomsten uit eindproducten zoals chocolade, koffie of kleding. Daarmee creëren we economische rechtvaardigheid bij de bron én in de markt.

Wereldwinkels spelen al jaren een belangrijke rol in het bevorderen van die rechtvaardigheid met het promoten van Fair Trade. Jullie aanpak – gebaseerd op eerlijke prijzen en langetermijnrelaties – heeft vele ogen geopend voor de ongelijkheid in de keten. Jullie gebruiken zo de kracht van de kopende partij in de keten.

Equal Trade bouwt voort op de principes van Fair Trade en legt de nadruk op structurele veranderingen van het economische systeem. In plaats van vrijwillige afspraken pleiten wij dan ook voor wetgeving die inkomstenverdeling afdwingt.

Samen kunnen we onze krachten bundelen: door consumenten te informeren, petities te verspreiden, campagnes te voeren en beleidsmakers aan te spreken. De ervaring en het netwerk van Wereldwinkels zijn daarbij onmisbaar.

Wij zoeken mogelijkheden om samen stappen te zetten: van ‘eerlijk kopen’ naar ‘rechtvaardig delen’.

Meer info op: www.equaltradeglobal.org

Paul Bessems

Als ondernemer en community bouwer krijg ik vaak de vraag: “ Paul, waarom werk je zo hard terwijl het zo weinig oplevert?” De meeste mensen bedoelen met weinig opleveren: weinig geld verdienen. Maar daar gaat het natuurlijk niet om. Geld maakt niet gelukkig. Hoe eenvoudig zou de wereld worden als we onze kinderen en medemensen die in armoede leven ook als aandeelhouder gaan zien? Dat doen we dan ook bij Weconomics. Daar wordt ik blij van. We zetten ons met de beschikbare IT ontwikkeling in voor het organiseren van een brede en duurzame welvaart. Niet alleen in het ‘hier en nu’, ook in het ‘daar en later’ . Daar hoort samenwerken met Wereldwinkels ook bij.

Met veel plezier voerde ik met Resi van Haendel een onderzoek uit naar de mogelijkheid om productinformatie voor Wereldwinkels transparanter, sneller en actueel beschikbaar te maken. Daarbij is de beschikbaarheid van technologie geen probleem, het kan heel goed. Echter, het loskomen van denken in de logica van gisteren en van de belangen die diverse schakels in de keten hebben, vormen dan wel belemmeringen. Met zo’n systeem maken we transparant waarom een jurkje in Bangladesh en transport naar Nederland een paar euro kost, en waarom datzelfde jurkje voor een paar tientjes in de winkel ligt. Wie heeft daar voordeel bij? Niet de makers en gebruikers van het jurkje.

Samen met Wereldwinkels werken aan een dynamisch systeem van productinformatie waarmee de producent en de klant deze informatie direct kunnen uitwisselen lijkt mij een prachtig project. De eerste studie hebben we gedaan, ik doe samen graag de volgende stap. Laten we samen optrekken en bijdragen aan eerlijke verdeling van de welvaart.

“ Paul, waarom werk je zo hard terwijl het zo weinig oplevert?”

SARANA Fairtrade Living & Giving

Ebis ipidellentio digenim alitem. Et oditas a sunt, cum comniti scipien diatus ea core sincienecto dem quid quis raerias pedipisqui aut et volum aut omnimod itiusci pidipsunt estis ut dellor modiscillab id maximi, endiaer eculparchic to tendica boressi de seditione soluptur

As et quibeatibusa dolore autati coreper aecati verum quati volluptatqui dolorum is dolorro quiasim ipiderferent vendani conet eaquae alitas qui iste nihictem qui sim faccull atquist, quae sandempores nobitem olupta santiatis voluptamet volorisse volorro vitendi tiorern atiant, cus maximax imenihi liciand icillec eseque escimpe ruptatur?

Sum accaboriae id maximperovit fuga. Mustem quid quis venda cum quam volorro consequ iatiisit auta cupta dellaceaqui sae sit, tem autendest odignatur seratem enimpor re nobit, quasper uptaes ut evelendae qui consequi qui am a soluptiam et latinve ndebitas si nobit hitia dolorro optiberum abo. Nam voluptae maio. Nequibusam voluptiassit essuntibus, unt liquis maximilit od magnam, corehenem ipis alis ab id quid que eiciet quunt molorep udanis platiis event labor as reperorio. Apicimolore consequatus.

Iquibea desectati blabori busant aut aciandi debis ducilia veligni hilliquatem doles et et labo. Ita dolut latquiae. Qui unt, ut laceped magnis simus earum quo odigend itatiamet es volorestias aut es rero endaernatio. Itates reped mos velenimenem rate id ut que omnia commo volupta consequi cus a aut asimagnia si cusciliqui aut ab inus nim in poribus sus vellecus doluptatibus moluptatem ilis acculpa volores tiasiti orpostrum apis eumque nonsed ut labo. Henis aliquam usandemquat proruptus eicit atendiam a voleste dignita entiore vel im aut quia dollend istrumq uibusam, temporro occum nobistotatem ratiosam ipis dolores ex ellores enimintem invenit velendi tatur. Ti do lorum sum latatem doluptate nihiligenit volor aut voluptaectem restius, consere stinus, is ut vellaborum alita venis vent eos eos natatiasped magnamet aspernatio vel minctur?

Occum nus est doluptam quis evel ipsam, temolum con porro idendusant quam lit, ommost et fuga. Catemporem in commod que nonsequias quam, cum, ipidund ucidio exped ea corenienis sapeliquo maio. Faceperum rae pliquae pa nus nis ducipsus di cusam volores ectur? Nam dipsuntiae. Uciur? Mus prerfernam verupic iasperore veliqui denita doluptatur aces eum aut aut harum expliqui iunt aut pratet inctur, sint voluptatum vel ium nus alignat atenis doluptat ea doluptatium nis magni dolutet ligent lis ium vidustio. Nitatis rese net et maioribusam, core rem accuscilit aut is dunt eario quamus dionseq uatiatur, sitatis entur, sit quis quundant, omniendus as sunt, con pe poreperem autem. Nequi net aute imus voluptas as utaecta volo cus.

Accumet labo. Itature ctibusae nihillia ditis antium rem quia nonsequae volupta corempo repudan totatqui dolorer spictaquo esti dolupta tumqui blaut omnit, que dolor aut perum qui num quibea esequasit atium quis moles pore reraerionse et volut pe re volorem porrum conetur?

Raturibusae dunt, to que molorro omnis pore ipit asitat ad ma dolupit aut explam eossi oditatiis doluptatiis estes acepreiciis ut alibuscienia inis molorem iliquam rectiis peribusame nonemporero doluptae volent, utas eos as iusamus utet hit ad maiorro bea quistem doloreh enient fuga. Nam vella arum litist faccab iur simus est etum comni offic te doluptur aditasp eliquos ilit etum quatibust, omniendae. Nam, tem elia dolest, omniae nobitiur, ullandebit ipsusa doloreprae reped que omnitaerum ad mos ut

“Eerst kende ik niemand en sprak ik geen Nederlands. Maar nu praat ik veel, heb ik mijn diploma gehaald en een eigen blik gemaakt.”

MIXBLIK

Wereldvrouwen koken wereldgerechten

Mixblik is een sociale onderneming die duurzame maaltijden in blik produceert, gemaakt door vrouwen met een migratieachtergrond. Opgericht door Iris en Esther die allebei werkervaring hebben op sociaal vlak en vluchtelingenwerk. Het gaat vaak om vrouwen die laag zijn opgeleid en in hun land van herkomst weinig kans op onderwijs hebben gehad. In Nederland is het voor hen extra lastig om hun plek te vinden. Daarom biedt Mixblik een leerwerktraject dat aansluit bij hun talenten: het bereiden van heerlijke maaltijden.

Voor veel vrouwen is de eerste stap naar binnen een grote drempel. Ze komen vaak verlegen en bescheiden binnen, maar beginnen al snel mee te doen. Vanaf de eerste dag volgen ze lessen over hygiëne en voedselveiligheid: wat moet je weten en doen voordat je in een officiële keuken in Nederland mag werken? Ze kunnen vaak al goed koken en hard werken, maar leren hier hoe het gaat op de Nederlandse manier.

Het traject bestaat uit taalonderwijs, trainingen in hygiëneregels en HACCP, en praktische toepassing in de keuken. Wat ze ’s ochtends leren, brengen ze direct in de praktijk. Zo leren ze snel en op een manier die bij hen past.

De vrouwen komen via allerlei kanalen binnen: via de gemeente, opvanghuizen of simpelweg via buurtgenoten die hen aanraden. Vrouwen die veel binnen zitten, eenzaam zijn of aansluiting missen, maar wel graag iets willen doen, zijn hier welkom.

Ze zijn vaak ontzettend goed in koken en brengen hun eigen recepten mee. Die worden vervolgens samen ontwikkeld, uitgeschreven en eindeloos getest — soms maandenlang — tot ze klaar zijn voor productie. Omdat de recepten echt van hen zijn, zijn de smaken uniek. Alle recepten zijn trouwens vegan!

Naast praktische vaardigheden leren de vrouwen ook over de Nederlandse arbeidscultuur. Dat helpt hen om later goed te kunnen functioneren in uiteenlopende sectoren, niet alleen in de horeca. Ook partners van de vrouwen blijken vaak handige vakmensen: lassers, schilders, behangers. Er is veel potentieel dat benut kan worden.

De combinatie van leren en werken werkt. De vrouwen boeken snel vooruitgang, vooral in taalvaardigheid.

Mixblik wordt financieel gesteund door fondsen zoals Rabo Foundation en Stichting DOEN, maar een groot deel van de inkomsten komt uit de verkoop van blikken. Jaarlijks worden er inmiddels zo’n 75.000 blikken geproduceerd. Deze worden verkocht via wereldwinkels, cadeauwinkels, online platforms en delicatessenzaken.

Op elk blik staat het verhaal van de vrouw achter het gerecht. Geen zielige migrant, maar een sterke vrouw met ambitie, smaak en kunde. Het doel is dat deze vrouwen financieel zelfstandig worden én dat Mixblik zelf uitgroeit tot een winstgevende onderneming die deze trajecten kan blijven bieden — en nog veel meer vrouwen perspectief kan geven. Alle recepten zijn trouwens vegan!

Bron: Mixblik, Eiwit Trends

FILMS BOEKEN PODCASTS

A complete unknown

De biografische film over Bob Dylan, is ronduit buitengewoon. Prachtig vormgegeven en uitgevoerd, neemt de film je mee terug in de tijd en dompelt je onder in het leven, de muziek en het verhaal van een van de meest invloedrijke artiesten van onze tijd.

Te zien op Apple TV en Amazon Prime Video

The Brutalist The Salt Path

De visionaire architect László Toth verruilt het naoorlogse Europa voor Amerika om een nieuwe start te maken met zijn werk, zijn leven en het huwelijk met zijn vrouw Erzsébet nadat ze tijdens de oorlog door veranderende grenzen en regimes van elkaar gescheiden waren.

Te zien op YouTube en Apple TV.

Omarm de chaos

We bevinden ons op een kantelpunt in de geschiedenis van de mensheid. Hoogleraar Jan Rotmans neemt je mee in de manier waarop hij zelf naar de wereld in transitie kijkt en schets een hoopvol perspectief voor Nederland en de wereld

Echtpaar Raynor en Moth Winn raken onverwachts hun huis kwijt en Moth komt erachter dat hij ernstig ziek is. Samen neemt het koppel de moedige beslissing om het eeuwenoude South West Coast Path te lopen, in de hoop dat de uitdagende tocht en Engelse natuur hen troost kunnen bieden.

Te koop op DVD of Blu-Ray

Levenslang activist

Na zestig jaar actievoeren maakt Hans Beerends de balans op. Wat heeft de strijd voor een eerlijke wereld opgeleverd? Hoe breng je mensen in beweging? Op deze urgente vragen heeft Hans Beerends steeds weer een positief antwoord.

De belangrijkste vragen van je leven

Harm Edens zet zich al meer dan 25 jaar in voor een betere en duurzamere wereld, maar hoe kijkt de nieuwe generatie naar dit urgente onderwerp? Om hier achter te komen gaat Harm in gesprek met 16 enthousiaste jonge denkers.

Levenslang activist

In de vierde aflevering van onze podcast Levenslang Activist spreekt Marc Broere met Lilian Alibux, directeur engagement van Oxfam Novib. Zelf houdt ze erg van het snijvlak tussen kunst en activisme en heeft ze veel waardering voor kunst die je aan het denken zet.

Vice Versa

Vice Versa is het journalistieke platform in Nederland over belangrijke mondiale vraagstukken. Vice Versa verdiept en agendeert. Vice Versa inspireert en verbindt mensen die verder willen kijken dan hun eigen landsgrenzen.

Wereld verbeteraars

Vijftig jaar geleden werd de beweging voor fair trade geboren. Vanuit Nederland waaierde de beweging uit over de hele wereld. Historicus Peter van Dam onderzocht de geschiedenis van deze opmerkelijke beweging. Van wereldwinkels tot keurmerkkoffie. Vrijwel alle belangrijke initiatieven werden in Nederland gelanceerd.

Positieve Impact Podcast

Bij “PIP” luister je elke week naar inspirerende gasten die de wereld om zich heen een stukje beter proberen te maken: Een podcast voor iedereen die geïnteresseerd is in doing good!

Bubbels!

In Bubbels! gaan Jort Kelder en Hannah Prins, ieder vanuit hun eigen bubbel, in gesprek over de belangrijke thema’s van deze tijden en kijken waar ze elkaar kunnen vinden.

Van Afrika naar Nederland zonder omweg: de cashewrevolutie van Johnny Cashew

Sta je weleens stil bij de weg die jouw cashewnoten hebben afgelegd? Grote kans dat je favoriete noot een wereldreis van 30.000 kilometer achter de rug heeft – van Afrika naar Azië en weer terug naar Europa. Absurd? Dat vond Hayo de Feijter ook. Samen met compagnon Roel van der Weijer besloot hij daar iets aan te doen en richtte hij Johnny Cashew op: een bedrijf dat cashewnoten lokaal laat verwerken in Tanzania. Een kleine revolutie in een scheve wereldwijde keten.

De bizarre omweg van de cashew

Cashewnoten groeien vooral in Afrika – maar liefst 55% van de wereldproductie komt daar vandaan. Toch wordt 94% van deze noten eerst verscheept naar Vietnam of India om gepeld

te worden. Daarna komen ze pas terug naar Europa voor consumptie. Een ongepelde noot weegt 4 keer zoveel als een gepelde. Dus voor iedere container gepelde cashews , worden er 4 naar Azië verscheept.

“Het kan toch niet moeilijker zijn om noten lokaal te pellen dan om ze eerst naar de andere kant van de wereld te sturen?” vroeg Hayo zich af. En dus besloot hij samen met zijn compagnon in de keten te duiken en het anders te doen. Geen containertransporten vol ongepelde noten naar Azië, maar verwerking in het land van herkomst: Tanzania.

De cashew als kans voor lokale werkgelegenheid

De impact van deze aanpak gaat verder dan CO₂-reductie. Door cashewnoten lokaal te verwerken, ontstaan er banen in regio’s waar werk schaars is. In de fabriek “Mama Cashew” in het zuiden van Tanzania, de eerste fairtrade-gecertificeerde cashewverwerker van Oost-Afrika, werken inmiddels 600 mensen, van wie 70% vrouwen. Hayo spreekt vol trots over deze werkgelegenheid: “In deze regio waren nauwelijks fatsoenlijke banen. Nu kunnen we mensen perspectief bieden, met eerlijke lonen en een veilige werkomgeving.”

Ook voor de boeren zelf betekent het iets. Johnny Cashew werkt inmiddels met 1600 boeren, die in coöperaties zijn georgani-

seerd en eerlijke prijzen ontvangen. Het doel is duidelijk: een leefbaar inkomen in de hele keten. “Daarom betalen we de boeren een premie om aan wat wij noemen de ‘Living Income Reference Price (LIRP)’ te komen.”

De LIRP berekent voor hoeveel een oogst verkocht moet worden zodat een gemiddeld huishouden van een duurzaam economisch bestaan kan genieten.

De rol van Mama Cashew

Een sleutelrol in het succes van Johnny Cashew is weggelegd voor Maria. Zij is samen met haar Tanzaniaanse man George verantwoordelijk voor de opzet en dagelijkse leiding van de fabriek in Tanzania. Vanaf dag één hebben zij de verwerking, logistiek en organisatie lokaal opgebouwd. Hayo: “Zonder hun lokale kennis en betrokkenheid hadden we dit nooit voor elkaar gekregen.”

Waarom nog niemand anders dit deed

Waarom werd deze oplossing niet eerder grootschalig toegepast? Het antwoord is simpel én frustrerend: gewoonte en gemak. De Aziatische verwerkingsindustrie heeft de kennis, capaciteit en infrastructuur. Voor multinationals was er weinig reden om te veranderen. Bovendien is de keten vaak ondoorzichtig. Noten worden op grote

hoop gegooid; herkomst is niet te traceren, laat staan of ze eerlijk zijn geproduceerd.

Johnny Cashew wilt het anders. Met een transparante keten waarin elke noot te herleiden is tot de boom waar hij groeide. Dat is niet alleen eerlijker, maar ook toekomstbestendig. Nieuwe Europese wetgeving (zoals de “Due Diligence Directive”) verplicht bedrijven om verantwoordelijkheid te nemen voor de hele keten. Cashew is een van de meest ontransparante producten op de markt – hoog tijd voor verandering.

Een vrolijke noot met een serieuze boodschap

Johnny Cashew gebruikt een vrolijke huisstijl en een naam met een knipoog (nee, geen link met Johnny Cash) om een serieuze boodschap te verspreiden. Het doel: mensen bewust maken van hun keuzes. Elke keer dat iemand voor Johnny Cashew kiest, betekent dat minder CO₂-uitstoot, meer eerlijke banen en een eerlijker prijs voor boeren.

De cashews van Johnny zijn inmiddels verkrijgbaar bij Ekoplaza en in het duurzame huismerk “Way To Go” van Lidl. In de schappen van o.a. Plus en Albert Heijn To Go en in het V.K. en Ierland.

De CO₂-uitstoot van het product is 57% lager dan bij reguliere cashewnoten. Wat overblijft wordt lokaal gecompenseerd via herbebossingsprojecten in Tanzania en gebruik van restafval uit de schillen als energiebron.

Kleine noot, grote verandering

De revolutie is nog maar net begonnen. Johnny Cashew is een voorbeeld van hoe het anders kan in een geglobaliseerde wereld vol inefficiënties en ongelijkheid. Het is een verhaal van lef, doorzettingsvermogen en duurzame keuzes –en een oproep aan andere bedrijven om ook hun ketens eerlijker en transparanter te maken. Oftewel: noten pellen waar ze groeien, en de waarde daar laten waar de noten vandaan komen. Dat is niet alleen logischer, maar ook rechtvaardiger.

Wil je ook hun nootjes proeven? Ga op de fiets naar de wereldwinkel – dan is zelfs je transport 100% duurzaam.

Bron: De Duurzame Podcast, Johnny Cashew.com

Olino Paperworks

Olino Paperworks importeert sinds 1998 handgeschept eco-papier en producten van handgeschept papier uit verschillende landen. Één van onze producenten is sinds 2015 gevestigd in een vissersdorpje in de Filipijnen op het zuidelijke eiland Mindanao.

In 1987 is het bedrijf opgericht door een enthousiast echtpaar, dat werkgelegenheid wilde regelen voor de inwoners. Door samenwerking met en heel veel steun van NGO’s in onder andere Japan, is dit uitgegroeid tot een WFTO gecertificeerd bedrijf dat vele mensen aan werk helpt. De locale grondstof is de Abaca-boom, een zusje van de bananenboom. De vezels van de takken van deze boom worden gebruikt voor het papier, in combinatie met andere vezels zoals ananasvezel en cogongras. De bomen worden niet gekapt! De bloemen worden gekweekt in de eigen tuinen en gedroogd voordat ze gebruikt worden voor onder andere onze wenskaarten.

In de werkplaats van Rodrigo Canil. Ambacht en kleur in het hart van Guatemala

Aan de rand van Chichicastenango, een stadje hoog in de bergen van Guatemala, ligt de werkplaats van Rodrigo Canil. Chichicastenango staat bekend om zijn levendige markten, Maya-tradities en religieuze ceremonies die diepgeworteld zijn in de lokale cultuur. De lucht is er fris, de bergen omarmen het stadje, en overal zie je kleur: in de klederdracht van de bewoners, op de muren van de huizen en in de kunst die hier met zoveel toewijding wordt gemaakt.

In een eenvoudige werkplaats, net buiten het centrum, werkt Rodrigo samen met een team van ongeveer vijftien mannen. Deze vakmensen zijn meesters in het bewerken van hout. Hier worden met de hand de prachtigste houten creaties gemaakt — van religieuze beelden zoals heiligen en engelen tot vrolijke meubels en decoratieve stukken die het huis direct een warm karakter geven.

Wat vooral opvalt aan hun werk, zijn de beroemde kleurrijke houten figuren die ze met veel liefde en precisie vervaardigen. Deze figuren, vaak gebaseerd op dieren of mythische wezens, zijn typisch voor de Guatemalteekse volkskunst. Elk beeld is een explosie van kleur, met patronen die verwijzen naar oude symboliek of lokale flora en fauna. De stijl is expressief en levendig, en geen twee beelden zijn ooit hetzelfde.

Voor Wilma’s Wereld maakt Rodrigo een heel bijzonder product: felgekleurde houten pauwen. Deze handgemaakte pauwen zijn een lust voor het oog. Ze worden eerst zorgvuldig met de hand uit hout gesneden, waarbij elk detail — van de sierlijke staartveren tot het gracieuze silhouet — met aandacht wordt uitgewerkt. Daarna worden ze in lagen beschilderd met levendige kleuren: diepblauw, felroze, zonnig geel en accenten van alle kleuren van de

regenboog. De patronen op de veren zijn vaak geïnspireerd op traditionele Maya-motieven, maar Rodrigo voegt er altijd zijn eigen artistieke draai aan toe.

Elke pauw is uniek. Doordat alles met de hand gebeurt, krijgt elk beeldje een eigen karakter. Soms kijkt een pauw nieuwsgierig opzij, een andere keer staat hij fier rechtop. De mannen in de werkplaats hebben ieder hun eigen stijl van schilderen. Dat maakt het werk van Rodrigo niet alleen bijzonder, maar ook persoonlijk.

De samenwerking tussen Rodrigo Canil en Wilma’s Wereld is er een van wederzijds respect. Rodrigo krijgt eerlijke prijzen voor zijn werk en de mogelijkheid om zijn ambacht voort te zetten en over te dragen aan een volgende generatie. Wilma’s Wereld haalt niet alleen prachtige producten naar Europa, maar draagt zo ook bij aan het in stand houden van een unieke traditie en het ondersteunen van een lokale gemeenschap.

De pauwen van Rodrigo zijn meer dan decoratie — ze zijn verhalenvertellers. Ze brengen een stukje van de bergen van Chichicastenango naar woonkamers hier, en herinneren ons eraan hoeveel schoonheid er schuilt in ambacht, traditie en kleur.

KERAMIEK VAN ESPERANZA

Musapis secto te volupta parum expel mo to estiatio. Itae none lacerum diamet qui consequam, cus, temqui tecta qui quuntotat es voluptur, nosandi gentius apient ellore laccab illiti dolupta ssitas ped quiandellit ea eic torisque pel ma coreptas elloresent audigendi duciiscid quibus ut hit, eiusand erorum quae lab ipsae vellab is nimolum as nietur modiore mposaescilla por as coria dicid magnis simusanisin et poritio ssequia id moloribus non nati doloreribus sedistrum id molorerum dolupta turestes ad ut a culluptur, expersp errovid uciatia volo blabo. Namust, ese molupta turibus aut id es minventur?

Icitas doluptatiore labore ex eumque prepedis iuntur?

Ro vid maio eveni core, occus consecat vitas soluptat alisita sperciendus int quidi dolut qui aut erae es as est, optatia quatum quatat ut modit poresciet mi, omnisi od moluptate consendantem rem ra vercipi cienditaecea cusant, num dolorem velitiistio blatibus esciis vendisq uatempo ritaspis autae a aliam ut venderiberum quaecum quidel iuscili quaspero totatus rehendi qui reria culpa pro consequam facerchic te premporest mod que remquo maiore milis nonsequ atquatus maximpore erent essus explaud aeptiorestem nobis dit as consequunda venis ulluptatur sit optatenet ea si que repedit laborum conseri bearumquunt dolum quam evelitatet quasin enditempor aute qui nobit, tes natio dolupidi unt que qui audis as quiaerecatem num qui te veligna tioritento enectes torerro reprae dolore velluptatiae

Sam ium que dus necum, volent eium venissitia suntur sa prae officaboreic totas int officto taquame nulparibusti tem dolupis es porporio blatur rehentium aut restendio odit, tendus, consentur, ommos pa et alit audisit atectati deliquatest, acil ipsam volore, ut explita tibus, invelent quis veles sus, omnienem hicat liquam ipsa nusandus doluptatiat.

Porror simodignimet elenis des simi, ipsape eos sunt earumquam, optae od quunti ducid molore qui adiae. Nam ipiendus, incte dio. As vitatio officium hictusa pieniscia dus, nis ipsunto et dolupti vel magnatibus net occum qui omnienimus renimoluptas aut iume omnimpe rspitiu scillendi andanda ecuptat quatusc ipidigent ut excepero officime possed maion corrum fuga. Nam faccaborest, ius vel ipiditatur?

Pudit, quis santio et ulloribusam ressit enduciis num il ex et fuga. Eritiure porunt eiciendit ame alitas earuptatem ium haria quiducia andus volor aut volorro videsti usaniatur? Ximaion perias arum simus, omnis voluptatem faciisquam repe ipienitiis molor apic tem sam fugitiunt prorion emquaep rectus vent.

Equaeceped et fuga. Itas et verum numet eati re nim voluptatias et eos sintisi sinvele cepeliquam, sanditibus.

On pro blaboribus vent ium et omnis quaectat fugit eos modipsus, occaepti dollit volore non et

uit de Wereldwinkel

The Twinning Company

Een unieke schaal gemaakt in Tunesië. De binnen- en buitenkant van de schaal is met de hand beschilderd

FairEsperanza Living

Eva, de vrolijke bloemen vrouw van Bella keramiek uit Mexico

Gone Arty

In Zimbabwe worden kunstvoorwerpen gemaakt van een combinatie van metaal en steen. De Jimu brothers en Charles Fundisi hebben zich hierin gespecialiseerd. Met deze techniek kunnen ze de meest uiteenlopende producten maken, zoals vogels, mensen in actie, kerststallen en meer.

Gone Arty

Fortune Qondisani Moyo en Aleck Sinonga uit de voorstad Tafara van Harare, Zimbabwe, vormen samen een maatschap voor de productie van scrapmetal kunstvoorwerpen. Ze zijn bekend om de prachtige vogels die ze maken

Tahoua Import

Berber bestek uit Marokko. Super vrolijke taartvorkjes, koffielepeltjes en botermesjes in vele kleuren

Kinta

Ambachtelijk design. Alle houtproducten zijn met de hand gemaakt in de Filipijnen

FairEsperanza Living

Aura Orange. De schaal wordt ambachtelijk mond geblazen van gerecycled glas uit frisdrankflesjes. Gemaakt in Mexico

The Twinning Company

Salade couverts van olijfhout uit Tunesië. Liggen prettig in de hand en door het motief in het hout is iedere set couverts uniek

MANUEL ALANIZ

Community kunst met impact

– een poëtisch verslag

Op de Impact Fair begin April nodigde de Wereldwinkels samen met LSBNN (landelijk beraad stedenverbanden Nederland –Nicaragua) Manuel uit. Zijn kunstzinnige manier van werken, waarbij hij samen met schoolkinderen of groepen muurschilderingen maakt, verbond hij aan onze boodschap van eerlijke handel. Babah Tarawally, freelance journalist en ambassadeur Wereldwinkels, doet op een poëtische wijze verslag.

Ze zeggen dat de kortste weg naar jezelf kronkelt door vreemde landen. Die wijsheid draag ik

al lang bij me, niet alleen als reiziger in beweging, maar als zoeker naar ziel in de mensen die ik ontmoet. Wanneer mensen elkaar ontmoeten en elkaar echt zien, lichten ze op als kaarsen die elkaars vlam durven versterken.

Die gloed vond ik terug op de Impact Fair 2025 in Utrecht, waar ik Manuel mocht ontmoeten.

Een muurschilder, van ver gekomen. Nicaragua. “Een interview,” zeiden ze. Maar wat zich ontvouwde was iets wat op een echte ontmoeting leek.

Toen ik aankwam, was hij al aan het werk. Zijn handen gingen over het doek. Hij wist niet dat ik de journalist was. Hij keek gewoon op, zijn ogen als stilstaand water, en gaf me een kwast.

“Kom,” zei hij. “Help me kleur brengen.”

En zo knielde ik naast hem. Geen titels. Geen verwachtingen. Alleen twee vreemden, verbonden door pigment en stilte. Ik doopte mijn penseel in zijn wereld en vroeg naar de ziel die hij in zijn werk legde. Hij antwoordde zonder nadenken, zijn woorden vloeiden als een rustige rivier. Eerlijk en puur. I love what I do.

Pas toen John van Balen, de zilvergrijze wereldwinkelvoorzitter, kwam, werd de formele aard van onze ontmoeting zichtbaar. “Dit,” zei hij, terwijl hij me een beker aanreikte, “is je interviewer.”

We lachten. “Maar we zijn al begonnen,” zei ik.

We zochten een rustige plek. Toen voegde zich een derde bij ons: Ronald van der Hijden. Zijn gezicht droeg de herkenning van iemand die deze schilder al eerder had gezien. Hij vertegenwoordigde de koepel van stedenbanden tussen Nederland en Nicaragua. Een zachte activist, iemand die geloofde dat deze grijze Nederlandse

muren snakken naar kleur. Niet alleen pigment, maar het verhaal erachter. De ziel.

Maar een vraag dwarrelde in mij op: als kleur vreugde brengt, waarom staan gemeenten dan zo vaak in de weg van te veel kleur, te veel expressie in de openbaarruimte? Het is alsof dit land, bang is om op te vallen. Zelfs de huizen lijken geschilderd te zijn in uniformiteit. Geen huis moet opvallen.

Misschien is dat de Nederlandse manier: niet overdrijven. Niet verklaren. Maar ik vraag me zachtjes af… is het niet tijd om de muren weer te laten spreken in kleur? Om ons te herinneren dat expressie geen bedreiging is, maar een viering?

We zaten naast elkaar. Geen interviewer tegenover elkaar, maar als reizigers in de schaduw. De schilder sprak. Niet om te imponeren, maar om te delen. Zijn handen bewogen terwijl hij sprak, alsof hij nog steeds schilderde op een onzichtbaar doek tussen ons in.

“Ik schilder om te verbinden, om bruggen te bouwen over wat ons scheidt.”

We spraken over kinderen, hun ongefilterde eerlijkheid, hun wilde verbeelding. Wat had hij van hen geleerd? Hij zweeg even. “In Nederland,” zei hij zacht. “Zoetermeer. In 2015 gaf ik daar een workshop. Een meisje van acht, vol licht. Zemaakte een schilderij met mij. In 2022 kwam ik terug. Ze vond me. Ze rende naar me toe. En ze had het schilderij nog.”

Hij glimlachte. Niet uit trots. Maar omdat iets had standgehouden.

“Dat is verbinding,” zei hij. “In de klas geef je les. Morgen is het vergeten. Maar schilderen… schilderen blijft. Aan de muur. In het hart. In het geheugen.”

Toen vertelde hij me over zijn methode: duurzame verf, materialen die zorg dragen, voor lichaam én aarde. “Als je voor je huis zorgt,” zei hij, “ga je ook voor de wereld zorgen. Je geeft water aan de plant bij je raam, en van daaruit… zie je de wereld anders.

Zijn kunst ademt natuur. Haar ritmes. Haar geduld. Haar verzet. Hij schildert niet voor schoonheid alleen, maar om te onderwijzen. Om bewustzijn te wekken. Vooral, zei hij, in een land als Nicaragua, waar velen vroeger niet konden lezen of schrijven. “

Maar ze kunnen zien,” zei hij. “Ze kunnen voelen. Een muurschildering vertelt een verhaal dat een boek niet kan. Het wordt deel van de gemeenschap. Het leert. Het heelt.”

Ik vroeg hem naar het werk dat we samen maakten, nog nat van de verf.

“Ja,” zei hij. “Het gaat over harmonie. Over samenleven. Met elkaar. Met wat we vergeten zijn.” En in dat moment, met kleur onder onze nagels en stilte tussen onze zinnen, begreep ik: deze schilder maakte geen kunst. Hij plant zaadjes. Van herinnering. Van verbondenheid. Van hoop.

Maar hoe overleeft hoop in deze tijd?

Met isolerende winden uit Washington en verrechtsing als opkomend tij in Europa? Hij knipperde niet.

Politiek boezemde hem geen angst in.

Hij keek me aan met rustige ogen en zei: “De wereld kan leven met weinig. Wij in het Zuiden, we weten hoe te overleven met minder. Armoede is ons al bekend”

“Als het systeem crasht, zal het ons niet breken. Wij maken leven van schaarste.” Geen verzet. Eerder een spiegel. Voor het Westen.

“Voor het Westen wordt het nieuw,” zei hij. “Een tijd van leren leven met weinig. En misschien… begint daar een nieuwe verbinding.” En opnieuw, begreep ik: deze schilder schilderde niet.

Hij zaait. Hoop, waar de wereld barst.

John van Balen, van de Wereldwinkels, had nog iets toe te voegen aan dit verhaal. Voor hem draait alles om Fair Trade. Om een eerlijke wereld, waarin beide werelden elkaar als gelijkwaardige partners ontmoeten. Het schilderij wat gemaakt werd met de bezoekers van de Impact Fair zal tentoongesteld worden op Landgoed Zonheuvel. Niet zomaar als kunstwerk, maar als een baken. Stil, krachtig. Voor eerlijke handel en wereldwijde solidariteit.

Want zoals velen zeiden: de Wereldwinkels belichamen deze idealen. Al meer dan vijftig jaar. Vrijwilligers die hun tijd geven, hun hart, hun handen, om zaadjes van welvaart te zaaien, daar waar anders weinig groeit.

Dit is geen gewoon kunstproject. Dit is een stille revolutie. Een coalitie van hart en intentie, gedragen door Wereldwinkel en LBSNN, de koepelorganisatie van gemeenten die samenwerken met steden in Nicaragua. Solidariteit is hier

geen slogan. Ze loopt op blote voeten tussen twee continenten. Ze ademt.

Ronald van der Hijden spreekt niet als coördinator, maar als hoeder van een visioen. Een vuur dat niet brandt, maar verwarmt. Fair Trade is voor hem geen economie, maar een moreel kompas. Een verhaal dat leeft in de penseelstreken van een Nicaraguaan die ver reisde om zijn ziel op Nederlandse muren achter te laten.

Dit project is deel van wat LBSNN noemt: het drieluik van mondiale burgerschap. Geen onderwijs dat zegt wat te denken, maar uitnodigt om te voelen. Om rechtvaardigheid te wegen. Ongelijkheid te zien. En de schoonheid van gedeelde menselijkheid.

Sinds 1995 steken Nicaraguanen de oceaan over. Niet alleen met verf en penselen. Maar met verhalen. Met strijd. En vreugde. Samen met Nederlandse kinderen maken ze muurschilderingen die geen decoratie zijn, maar declaraties.

Hier wordt kunst een taal van rechtvaardigheid. De muur een spiegel van een andere wereld. Zeventien Duurzame Ontwikkelingsdoelen. Tien principes van Fair Trade. Samengebracht in één geschilderde boodschap:

Genoeg is genoeg. Niet als overgave. Maar als besluit

Als uitnodiging tot samenwerking. Tot overvloed in eenvoud. Zoals het gezegde gaat: “Wat ik hoor, weet ik. Wat ik vertel, onthoud ik. Wat ik doe, begrijp ik.”

Daar ligt de kern van dit project. Want wat is kennis, als het niet wordt geleefd? Wat is eerlijkheid, als het niet wordt gevoeld? En wat is onderwijs, als het niet de ziel raakt?

Samen, met penseel en hart, bouwen deze en kunstenaars met kinderen en groepen aan een wereld die er nog niet is.

Maar wel zou kunnen zijn. En misschien, moet zijn.

Elke generatie heeft de power om de samenleving te veranderen

En die van jou is aan zet

Heb je interesse in eerlijk handel en ideeën hoe wij de wereld een stukje beter kunnen maken? Wil je dat wel verder onderzoeken?

Kies dan een fair trade onderwerp voor jouw profielwerkstuk.

Win 500 euro met jouw PWS !

Scan de QR-code en ontdek hoe je mee kunt doen

Want dat is de prijs die de Wereldwinkels uitreiken voor het beste profielwerkstuk over fairtrade. We zoeken een frisse, originele blik op eerlijke handel.

Je mag zelf je invalshoek kiezen. Denk aan:

• De impact van eerlijke handel op kinderarbeid of gendergelijkheid in ontwikkelingslanden

• Fair fashion en duurzame kleding

• De invloed van social media op koopgedrag

• De link tussen klimaatverandering en armoede Of verras ons met een onderwerp dat niemand nog bedacht heeft!

B CONSCIOUS

C-lights natuurlijke theelichten

Ur, erferum nobit officias a quis eium quis eaqui cum is in nonsendit experfere, eost fugit volore sinventibust explant magnat ut volupti commossit et reptatio. Ratus.

Enimod mi, necea alia sequia derendia consequatium doloremqui conecti oreperes sime volenditia vellaccab inis ulpa

Aquunt licae volorepe sequat. Officia nobis esequia volorro et ex et ex elecae ni sequodi tatatur?

Pita ni officipid quae omnit, sit, sam, nihilluptas ut quuntotamus dolor molorit, nesenih ilitate sima namus es ent, cupiet ame veror as quiat.

Se aspera del invenecab ipsam, cuptatium quate qui doluptur reris et omni berum eriatur adit vendiant debistem rentiosam nitat.

Enem. Et quidus reni cuptatque etum ut aut aut quis eatibus invendae corem quide rehenesti re veliquae. Optis comnis que nonsequamet ut et aut delitate explitat aut miliquiducid ut atius ex et aut offici ab invel ex ea

Dunt quibus eos none voloribus re que non comni sit mollupt atemposa pedita autas volessi dolora is ant omnieniet, occuptu riorepro blatur maionseribea inulluptae delibea quatem conempo rehenimpor as ea quae nobit erum sequost, essi nulpa am latempe por sit re consequia ius. Feribus, soloressento quosam enem re santiat ommoloreptam nis cus sequas doleseq uaeprem eatur ani aspis as aut abores essit explicium facescitate etur reiuntiae prehenem quibus, officiet et reperferitas nia cor repudia doloren ientia verit hil int et vel enitas sequos ent dolorestia cum excestrum haribus, nestio inus, quam facia doluptatur aceatempost explaboriati ut minctur, conseria nonseniet qui nonseque dia earum quae verum vid ullupient evellup tatur? Ur atur? Conestin elloreptas dolor soluptur autempo rempore et vellab int. Onsequides eum ut volor remporrunt voluptum as et fugitas qui de natum estiuscius doluptatur, te ommodis sant.

Vidunt etur? Beatur? Uditemo quam et facepero delest ex et labor molupta inis que voluptas maio. Et labo. Ut arum fuga. Ehentem niet moluptatur aperiaspis dollacc ullupta taquos nus provit que cone voluptatem quasi te vel ipsumen eturibus moluptatibus dolorro repelit incipient libusa sint aut escimendest occus, voluptat. Cullaborpos quia cullorporpor adipsap itiunt perro omnihil igenda pa simus sunt audae quundem audae dolorehentin repre sim qui commo esti te voluptia se volo officaborit ex expellam, tem quasimus ut maximet persperfere plia consenim simpori aturit ut veri ommo que et la quid eturem re, soloribus ea vendit vendae. Volesciunt rero officia simus il inctatis si deliqui dolorerum aut fugit ma quidel ipsaniet aut undant volumquiam enis magnis vel id eatiusam,

Excepre peris et evelisquam aut quis

derferi volorernatisEhenienim et ut qui dolupta nulliquam, quate laceatur, eosti dunti volum et quat re dende ne volorem

Scan de QR-Code voor een

wereldwinkel in de buurt

De wereldwinkels van Nederland

Groningen

Bedum

Groningen

Haren

Leek

Loppersum

Uithuizen

Zuidhorn

Friesland

Bolsward

Burgum

Dokkum

Heerenveen

Joure

Leeuwarden

Sneek

Wolvega

Workum

Drenthe

Assen

Beilen

Diever

Eelde Paterswolde

Havelte

Hoogeveen

Klazinaveen

Meppel

Roden

Vries

Zuidlaren

Overijssel

Bathmen

Borne

Dalfsen

Delden

Deventer

Goor

Heino

Nijverdal

Olst

Ommen

Raalte

Wierden

Wijhe

Gelderland

Apeldoorn

Arnhem

Beekbergen

Culemborg

Dinxperlo

Doesburg

Elburg

Elst

Epe

Ermelo

Geldermalsen

Groenlo

Harderwijk

Heerde

Lochem

Lunteren

Nijkerk

Nijmegen

Oosterbeek

Renkum

Ruurlo

Tiel

Varsseveld

Velp

Voorthuizen

Wageningen

Zevenaar

Flevoland

Lelystad

Dronten

Utrecht

Abcoude

Amersfoort

Breukelen

De Bilt

Doorn

Driebergen

Houten

Kockengen

Leerdam

Leusden

Linschoten

Maarn

Maarssen

Oudewater

Rhenen

Soest

Woerden

Zeist

Noord

Holland

Aalsmeer

Alkmaar

Amsterdam

Bergen

Beverwijk

Bovenkarspel

Bussum

Castricum

Diemen

Heemstede

Heiloo

Hilversum

Hoofddorp

Huizen

Krommenie

Medemblik

Purmerend

Zuid

Holland

Alblasserdam

Alphen aan den Rijn

Arkel

Barendrecht

Berkel en Rodenrijs

Bodegraven

Brielle

Delft

Dordrecht

Gorinchem

Gouda

Haastrecht

Krimpen aan de IJssel

Leiden

Leidschendam

Maassluis

Middelharnis

Molenaarsgraaf

Naaldwijk

Nieuwerkerk a/d IJssel

Noordwijkerhout

Oegstgeest

Pijnacker

Reeuwijk

Rhoon

Ridderkerk

Rotterdam

Sassenheim

Schoonhoven

Voorburg

Voorschoten

Wassenaar

Wateringen

Zoetermeer

Zoeterwoude

Zuidland

Zeeland

Goes

Middelburg

Oostburg

Serooskerke

Vlissingen

Zierikzee

Noord

Brabant

Bergen op Zoom

Berlicum

Boxmeer

Breda

Den Bosch

Eersel

Geldrop

Gilze en Rijen

Grave

Heeze

Heusden

Made

Nuenen

Oosterhout

Oss

Vught

Limburg

Kerkrade

Nuth

Stein

Tegelen

Venlo

Venray

Voerendaal

Weert

Wittem

Ramro Imports

Ficimodiam quost volore idioris eaque evellatenim fugiam quidis ut etus debiscillest iuntia volupta temquia cum laudand ionsernatium is quatin postium ut quos ut harum, tem esequos apelic tectiur, ipis velendes voloria dolorepe quia consed esequi ditas magnatiur adi ipicienecum et hiliqui voluptatem es experit volum dolesci endellorro is eumquun toriam si volorerum alisint quis doluptatia nient apero blatis ipientiorem int invenis esed quidel imagnatur sam essunt verovit empores ecaepud icimincitae volupta et quisqui ipsae quodit poribus anditae resecere quaes cum iumenisitat es eosam fugitiam eossimu samusdaeris idis nost, sunt a quam in ex eum inctur sedit et, cuptur, nimporest, ilibus aut et venis apiciendus molest, erchil imusdae. Met quisque vel inti non pe apedis ipis as apelicit eria id evelent. Ducilis citasim aximagnient ipsus

Ehendeli tatemodios explibu scillabore, exceaquis etus, ut esciendande num nihic tem del endus auditatem num ipid quam quatiorepudi vit millam, si voloriosa volorem. Ut antia nonsecto ma eventur aut et ene eum ape debist volora eos re alia dolupis exped mo imolor as natiatendani to tet moluptate est es aditat. To omnis mi, nos dolupta tectempore pe pe nostem. Otate con es ratest exces earunt ex ea cus. Rupta qui beatius qui quo voloria musapid ut quo videntem audigen imolestius esequosantio cuptatus nis eum quis et, officae peribus damusam qui a cus deliquissus aut renimolupti blabor aut et volor aut omni denihic idelique nis eritiat iberfer epudaernam alit venis ipienia ndipsum secto eum quia dellani inum sequam venis in est, cones et, sapel ide et ut as remo et, odite volut etum explatur minum aceario remollupta

Pelit intur? Rat quaercid quatur, officae nisquassit molorio vellam ime porepro venecerum non et harumquunt fugiam volupta tecabo. Arum, cuptati in plitem quiam audipicid et eatint erionsed mos moluptas eveles pe lations equunte mporiore eossiti onseque diti dit ut omnis incto ommodi autemquas venimporem rent et rae paribus molut a cus molor re rem expe nistis eostotatur as inimus nonserum aut autas sit voluptiis doluptatquam qui omni consed expliquo odigeni ipsandit, is alibusda ditempe rsperunt harcius eum alit officat ut harcim quate nimpe coreratur modi seque veliquuntur alia accus, ommolor re porempos con pre il molenet, officipit voluptium alicili tiuntem porectus.

Nobit veliquia dic to te dolorporem re late conet andebis volupta eribus doluptat abo. Amus eos verrum et qui te nonsequ iatiunt ipsum fugitam fac

Foto’s van blije klanten

#wereldwinkel nuenen #gone arty #zimbabwe

#wereldwinkel rotterdam #thailand

#fairtrade

#vaste klant #liefde voor turquoise #zoetermeer

“Een zebra met een cowboyhoedje? In mijn wereld kan álles”

Johanna van Beyoona ontwerpt, importeert en verkoopt vilten items uit Nepal. De redactie vroeg haar hoe haar ontwerpproces eigenlijk tot stand komt. Dit vertelt ze ons er over:

Eigenlijk is het, als ik erover nadenk heel bizar om te realiseren dat mijn volledige ontwerpproces van mijn vilten producten en alle communicatie daar omheen momenteel loopt via WhatsApp. Zes jaar geleden begon ik met keurige illustraties, netjes de maten erbij, uitgebreide mailwisseling. Nu lig ik vaak om half 6 ‘s ochtends met mijn telefoon foto’s van pijltjes en kruisjes te voorzien met één van mijn producenten. Ondertussen hebben we het ook even over haar zoontje (zijn tandjes komen door) en op het moment dat mijn partner voorzichtig één oog open doet en vraagt of ik een kopje koffie wil, heb ik er bij wijze van spreken al een halve dag op zitten, haha! Dat komt ook door het tijdsverschil met Nepal, het is daar 4 uur later, maar ook omdat de bedrijfsleidster daar ter plaatse met haar telefoon rondloopt en direct instructies geeft. Ik hou enorm van het direct doorpakken en uitproberen en die meiden daar vinden dit ook een hele fijne manier van werken.

Grote massa

Ik kom uit een hele andere wereld. Ik heb jarenlang als ontwerper gewerkt bij verschillende magazines. Als redactioneel vormgever vond ik het altijd heerlijk om een verhaal te vertellen met tekst en beeld. Ik kon soms uren bezig

zijn met lay-outs van reportages; fotografen aansturen, nieuwe magazines bedenken. Maar alles wat je maakt moet altijd langs een hoofdredacteur, uitgever en ook het marketingteam bepaalde uiteindelijk wat je maakte. Alles werd aan een muur gehangen en bij besprekingen werd alles tot op de kleinste details doorgesproken. Ik heb die wereld heel lang heel leuk gevonden, maar ik heb ook de veranderingen gevoeld in die laatste jaren. Niet alleen in mijn rug en schouders (je zit toch 40 uur in de week achter een computer) maar ook dat designs steeds vaker werden beoordeeld door mensen vanuit marketing en sales. Niet meer op gevoel of het verhaal, maar of het past in de doelgroep, of het een veilige keuze is en of het geschikt is voor de grote massa. Ondertussen werd er flink bezuinigd op creativiteit, een professionele fotograaf werd niet meer ingehuurd, want ‘Mieke de receptioniste heeft ook een fotocursus gedaan van 6 weken en dat is een stuk goedkoper’. Okay, ik chargeer een beetje, maar ik voelde mij op een bepaald moment niet meer thuis in die wereld.

De zachtheid

Ik had het geluk dat ik vanuit de werkgever kon praten met een jobcoach en hij ging op zoek naar mijn passies en mijn vaardigheden. Ik heb toen aangegeven dat ik veel interesse had in Fairtrade en duurzaamheid - ik werkte af en toe een zaterdag in Het Faire Oosten in Amsterdam en de verhalen achter de producten interesseerden mij enorm. De gedrevenheid van een groep mensen die het anders willen. Niet de massaproductie - oog voor mens, dier en milieu. Dit moest toch te combineren zijn met mijn passie voor vormgeven?

Al vrij snel kwam dat antwoord. Met Hilda van MooiVilt ben ik meegegaan naar Nepal en de viltateliers bezocht. De zachtheid van het materiaal, van de mensen, de mogelijkheden en de kleuren hebben mij betoverd. Voor mij viel alles op z’n plek!

BeYoona bestaat nu 6 jaar. Het bedrijf groeit, hand in hand met de bedrijven daar. Ruim 70% van de producten van BeYoona worden geproduceerd door WFTO gecertifeerde bedrijven. Ze voelen goed aan wat ik wil; komen ook regelmatig zelf met ontwerpen die zo goed bij mijn merk passen dat ik die ook laat maken, zonder iets te verandereren. Het is belangrijk dat jonge ontwerpers daar ook de kans krijgen om zich te ontwikkelen. Ze begrijpen steeds beter waar de Europese markt behoefte aan heeft, zeker nu de export naar de VS zo onder druk staat van de importtarieven. De groei van de bedrijven daar vind ik minstens zo belangrijk als de groei van BeYoona.

Ondertussen schenk ik mijn tweede kop koffie in en denk na over een zebra met een cowboyhoedje. Dat is nu mijn wereld. Daarin kan alles! En dat voelt goed.

Eerste samenwerking leidt tot geslaagde beurs

Met een prachtige, grote stand stonden gezamenlijke wereldwinkels begin april op de tweede editie van de Impact Fair, een beurs voor maatschappelijke bedrijven en organisaties die op eigen manier de wereld een beetje mooier maken.

Deze Impact Fair markeert een bijzonder moment. De kleurrijke wereldwinkelkraam is namelijk het resultaat van de eerste samenwerking tussen Wereldwinkels Nederland en Wereldwinkel.nu.

Ooit waren alle wereldwinkels aangesloten bij één landelijke vereniging. Door allerlei redenen splitsten steeds meer winkels zich af en werden twee nieuwe organisaties opgericht. Samenwerking was lastig. Er was veel oud zeer. Nu is het tijd voor verbroedering.

In de wereldwinkelstand is het de hele dag gezellig druk. De kraam heeft dan ook een topligging, meteen na de ingang waar elke bezoeker langskomt. “Het loopt als een trein!”, vertelt Karin de Veij van Wereldwinkel Aalsmeer. “Er is veel belangstelling en er wordt veel gekocht.” Karin is één van de ruim 40 vrijwilligers uit zo’n 10 verschillende wereldwinkels die tijdens de driedaagse beurs de pop-up wereldwinkel runnen.

Voor alle wereldwinkels

In 2024 stond Wereldwinkel.Nu alleen op de Impact Fair. Dit jaar staan Wereldwinkels Nederland en Wereldwinkel.Nu gezamenlijk op de beurs. Het is duidelijk zichtbaar en voelbaar dat de organisaties voor de Impact Fair hun onderlinge verschillen naast zich neer hebben gelegd en zich samen sterk maken voor alle wereldwinkels. “We willen op deze beurs de focus leggen op wat ons verbindt”, zegt Peter-Paul Sloekers, secretaris van Wereldwinkels Nederland. “Verder zijn er natuurlijk ook nog tal van wereldwinkels in Nederland die niet bij een van beide organisaties zijn aangesloten. Ook op hen moet het gezamenlijk optreden een positief effect hebben!

Kerstpakketten en cadeaubonnen

De organisatoren zijn niet over één nacht ijs gegaan. Op allerlei manieren wordt eerlijke handel gepromoot. Zo is er een Rad van Fortuin waar mensen een cadeaubon van Wereldwinkels Nederland kunnen winnen. Een slimme manier om de jonge bezoekers van de beurs te verleiden naar een wereldwinkel te komen! Behalve fair trade producten verkopen, is een ander doel van deelname aan de Impact Fair het promoten van fair trade kerstpakketten. “We leren je graag de trucjes om succesvol te zijn met kerstpakketten”, zegt Peter-Paul.” Hopelijk hebben deze

zakelijke bezoekers de term ‘wereldwinkels’ onthouden, als ze over enige tijd bezig gaan met hun kerstpakketten. Een ander element in de 40 m² grote stand is een doorlopende presentatie over de cursussen van de School voor eerlijke handel van Stefan Menningh van Wereldwinkel.Nu. Ook is er een ‘Dialooghoek’, waar mensen in alle rust kunnen praten over wereldwinkelzaken. Als kers op de taart mogen bezoekers meewerken aan een groot schilderij van een kunstenaar uit Nicaragua. Op het levensgrote doek wordt de fair trade keten uitgebeeld.

Opgetogen sfeer

In de pop-up winkel is de sfeer goed. Er wordt veel verkocht, gepraat en uitleg gegeven over fair trade. Er is er geen greintje verdeeldheid te bekennen tussen de vrijwilligers van wereldwinkels die aangesloten zijn bij de verschillende koepelorganisaties. Sterker nog, het tegenovergestelde is waar. De stemming is opgetogen en vrolijk. “We zijn heel blij met de samenwerking”, zegt Wanda de Jong van Wereldwinkel Houten. “Geen enkele wereldwinkel is gediend met twee verschillende organisaties”. Deze gesmeerd lopende wereldwinkelkraam realiseren, was een flinke klus. “Drie werkgroepen zijn er geweest: voor de inrichting van de kraam, de inkoop en de communicatie. Samen hebben ze de pop-up wereldwinkel mogelijk gemaakt”, vertelt Teuni van Wereldwinkel De Bilt. “Iedereen kreeg zijn eigen taak. Zo heeft Wereldwinkel De Bilt gezorgd voor de inkoop van de producten van Fairtrade Original”. John van Balen, voorzitter van Wereldwinkel.Nu, vult aan: “In deze werkgroepen zaten uiteraard mensen van beide organisaties. Uit deze collaboratie zijn al veel mooie dingen voortgekomen”.

De lucht klaren

Op bestuursniveau had het proces om tot samenwerking te komen soms wat voeten in de

aarde. Daar weet Marie-José Fles van Wereldwinkel Noordwijkerhout alles van. Zij is voorzitter van de ‘verbindingswerkgroep’, bedoeld om te verkennen of en hoe beide partijen kunnen samenwerken. “Het heeft soms even flink geknald”, vertelt Marie-José. “Maar dat was nodig om de lucht te klaren. Daarna kwam ruimte om te zoeken naar kansen en mogelijkheden.” John van Balen geeft aan dat hij blij is dat beide koepelorganisaties nu ‘aan elkaar snuffelen’ om af te tasten waar samenwerken mogelijk is. “Er zijn verschillen tussen Wereldwinkel.Nu en Wereldwinkels Nederland, maar door hierover met elkaar in gesprek te gaan, komen we steeds een stapje verder. We zijn bezig te ontdekken hoe beide organisaties elkaar kunnen aanvullen. Dat proces is nu op gang gekomen en is niet meer te stoppen. Dat geef ik je op een briefje!”, besluit John.

MARLOES GROENEWEGEN

Met ingang van 1 januari 2025 de nieuwe directeur van

Fairtrade Nederland

Rovidenihil maxim abo. Bus minihil lenimo quia debiscit, ommolenis ex es andae nonectatist quid quidis apit volorporem. Et et quosa parisint qui tem velitibus aliandae mod quate mo eaturit dolorer ionsequae. Militium se ra pero cum intur atur sime laborro blanditatur molo exeres is magnimet fugitatum dendior estrumq uidusda quunt, cust mollam vero oditiunda perum comnime ndebit eatio. Ga. Ebitasimus eum rercition corerciae ipsum none ius quae nosse vit maximporiam ius dicto earum quam, nissedicate es digenda epreprovid ut rest ipita cus magnitatium erum quis nobit et reste pereped qui aces seque dusam cor sumet et aborestium simet pro cone volupid enisquia suntemq uatat.

Num aborem sunt omni dolupta quasite sintotatibus rest, quibus dunt id quaturero imus imincti buscia dis maximaximos am, qui sit laut res rerum rehenihil mi, quae. Iliquidem doloritatia venda doluptatur ressitius, eaquunt eatum eariati onsendae. Agnam iliquid minctor iossinu llorporum lantium nonsequam, con plaboritaese non pa con cum doluptat modione lacea qui volum quatus, secta et prat aliquia tquidero iuriori berferent ipsam estrum dunt ernatius siminci llacimint volorumquas serfererum laborum, quiders pernatem fugit, utem fugitem poreped mo minvernam, cullandis quatatem quaturempori qui dolorit lam conseribusae rem re di ut volum faccum que sum rem ut et del endisquodis represci dolupie ndandes nonsedi tatent es venimod quo et andel ius, vollese quatiam elest re qui tem accaectur, ima simustrupti consectem as provid ut laborem expelicita es aut aceruptio isquae liqui vid que idis aborro consequi aut faci aut eos abo. Nemossita aces doluptae dit, omnim vellaborum, santium reicima ximaio corae prae pratius rerum conse prat. Nis dolenientota veles alibere rrore, ento doles alique voluptatus eate etur sequatur?

Tem nobitasperro eat ipid maionse quiaecte vid untiatus de magnatiam et quat. Ehent autem utecti aut erores eicitat emodis

a que conserum, accusda erferferum volupta spelecest, que conse volenis ut idebit lanias aut molupta temquat ionem. Nequasperume a volut reris et quid min nobit, coratur serum doluptate dolest, que qui re dus, tempor mossimo dolupta temporiae modit, alisque

que cum ilitas necepellent facerupicae as si bla porumet laboreribus assimus pratecea ipsame magnimus ipsum quiame expere ped quo cor maionsequam alicatquis del magnis aut volesci enduci odi occum et, simoluptat errorum ipsus des es doluptium nim volorruptate nos pedi ommod maionse dicipsunt restiat urerciis eturest reiumquam cum quam, officae plaudant quidernatur? Temperferion rem eum es eossit latiist iatesti aspitam que vellictore sit erit laborrumquia none vendaecturi rese lat quam quia ex esti dolut faccum quamus aut et ma nonseque mod unto expero moloreh endanda pa dolo dolor aut andantiores vendi dunt qui dolessim id mo maiorrunt qui odignam, vendae niandun temporere esti volor millique vendus.

Andantiaeped mos ut voluptam vent ant andel eum res sit adi autatum ipsunt.

Uga. Nem sum fugiae ea eatquia ndempore volupta istion expelignat.

Tem que liquam rehendici aut fuga. Rectio te doluptatem quo conempos exerios quasse sentibus non cus.

Et dus mi, non ne sunt odipis dolupta velit dolenditenda dolore nulpa qui conse et utempedit que aut fugit lat.

Aspe restem ataerep uditaep erchicimus sante corera excepra conserore sunt, coritas in etum dictur sam, sum et laut voluptas conseque audi ilit incipienim et aut porum rerum necesedi a dit quam nus coressit, imoluptur, unturio cus, quaero volutat estiur sequi odi offic torepe simus idebis erepudae nobit litiandit reria voluptae vid molupta spellaccae odit at.

Ectem qui sum voluptati aut a con ea incilli busam, simil inusam audamus et quibustium la

Tas natur ressit fuga. Ut undipic impore pos dipidisVendel mo officae runtis volecero consed magnati busdam re, commod magnata temporem. Itae