#0015 september/oktober/november 2018
VRAGEN OF SUGGESTIES: infolijn@oww.be
WOW WIJ, OXFAM-WERELDWINKELS
bpost PB- PP
BELGIE(N) - BELGIQUE
P918262 Driemaandelijks tijdschrift Afz. Ververijstr. 15, 9000 Gent Afgiftekantoor: Gent X
3 FIT
4 SAMENWERKING
6 U ZEI?
7 DIGITA AL
8 NU JIJ
De volgende
Het belang van
Politieke beloftes
Webshop &
Oxfam breekt
stap
regio’s
uit Roeselare
opleiding
uit!
“WOW w as een leuk project om aan te werken, om jullie kort en gebald te informeren over w at de komende 3 maanden in de kijker zou staan. Met een sobere, overzichtelijke en frisse lay-out. Bedankt, lezers!” Karin Hanus, vrijwilligerscommunicatie - samenstelling WOW (op de foto met Efraïm en Griet, grafisch vormgever en eindredactrice)
RIP WOW ...
3 2 1 ZZZZZZZZZZERO
OPGESOMD We kunnen uit de enquête geen uitgesproken mening aflezen over of de WOW je blij maakt, motiveert, of voldoende informeert.
105.000 WOW’s werden er gedrukt, de voorbije 3,5 jaar. We startten in maart 2015 met WOW nummer 1 en eindigen met nummer 15 (dit nummer!) in oktober 2018. Hoewel dit blad een kort leven beschoren was, kende het 2 looks. Na 8 kleurige WOW’s gingen we over naar een strakke, sobere look voor nog 7 nummers. 15 keren keken jullie uit naar de WOW, of toch niet … WOW was een experiment. Maar het
De lezersbevraging
Dit is je laatste
leverde niet op wat we hadden gehoopt: in 8 pagina’s alle
ontrafeld:
WOW. Dat is het
wereldwinkelactiviteiten (van verkoop tot actie tot scholen
pijnlijke, maar
tot partners) tot bij élke Oxfam-Wereldwinkels-vrijwilliger
eerlijke verdict van de lezersbevraging van voorbije zomer. Voortaan ga je zonder omwegen naar COPAIN, het digitale platform waar we álle info voor wereldwinkelvrijwilligers op een heldere manier verzamelen.
brengen. Heel laagdrempelig en prikkelend. Met in totaal 189 verwijzingen naar de bijhorende pagina’s op extranet of Copain, wilden we jullie naar het internet lokken om het digitale wereldwinkelleven te leren kennen. Maar het mocht niet baten. Jullie ‘klikten’ niet door, de enkele keren dat jullie het wel deden zijn echt te verwaarlozen. 18.000 euro per jaar voor dit ‘promotiemiddel voor Copain’ is te veel. Dit geld investeren we voortaan in Copain zelf. FIT heeft ons in beweging gebracht rond 4 assen en op weg gezet naar meer samenwerking in de regio en buiten de beweging. Het is ook
• 36 trouwe lezers van de 6500 vulden de bevraging in. • 76 % (27) leest systematisch elk exemplaar, 16 % (6) daarbovenop doet dit bijna altijd, de overige 3 lazen dit keer bij toeval?
tijd voor een volgende fase in Copain, één die je uit je kot zal lokken en Copain interactiever maakt. Je hoort er nog van! copain.oww.be/wow
Wereldwinkel Brugge was zoals elk jaar een graag geziene gast op Festival Dranouter!
• 56% (20) leest telkens van A tot Z, 44% (16) doorbladert en leest hier en daar een berichtje dat in het oog springt. • 80% vindt het goed dat de WOW er is en dat er gelinkt wordt naar COPAIN, helaas gaat slechts 4 % effectief kijken. Dat is anderhalve persoon.
De commentaren die de respondenten gaven in de vrije ruimte, waren sprekend genoeg om te besluiten dat ‘de WOW geen steen verlegt in je wereldwinkelleven, je hart niet sneller deed kloppen als hij eraan kwam, het nutteloos papiergebruik was.’ Jammer dat we de mening van de 6.464 andere ontvangers niet kennen.
K I J K E E N S N A A R H E T V O G E LT J E
FITte wereldwinkels
Brasschaat
Herk-de-Stad
Kortenberg
Jij en je medevrijwilligers zijn de belangrijkste schakel om onze beweging de toekomst in te loodsen. Doordat elke wereldwinkelgroep onderzoekt hoe en met welke partners hij wil uitbreken, komt Oxfam-Wereldwinkels stap voor stap vooruit. De FIT-tool is het instrument bij uitstek om de weg uit te stippelen. Tientallen vrijwilligersgroepen konden dat de voorbije zeven maanden aan den lijve ondervinden. Je vindt hier enkele sfeerbeelden.
02
Deurne
FIT: we nemen een logische volgende stap! Het resultaat van het congres van januari: we zijn een Fairtradebeweging In Transitie (FIT). We gaan uitbreken en meer samenwerken binnen de beweging én daarbuiten. Elke wereldwinkel kreeg ondertussen iemand van de Bewegingsdienst over de vloer. De bedoeling was dat elke groep 2 prioriteiten koos uit de 4 opties: verkoop, educatie, actie en pleitbezorging.
De Bewegingsdienst organiseert zich zo goed als mogelijk om de wereldwinkels en de regio’s te ondersteunen in het FIT- traject. MEER VOLK IN HET VELD! 10 regiocoaches in plaats van 4 (regiocoördinatoren): naast Gwen, Mark, Michiel en Hans, komt Evert terug. We verwelkomen ook Hans, Marijke, Hanne, Judith, en Zsa Zsa (nieuw bij Oxfam-Wereldwinkels vanaf half november). Zij hebben een algemene basiskennis om de groepen te helpen. Regiocoaching wordt een deel van hun opdracht. Verder bestaat de dienst uit Karin die de communicatie via Copain verzorgt, Ive die zich over de verkoop in de winkels ontfermt en in directe lijn staat met Oxfam Fair Trade, Ruby als educatieve kracht en Tijs, het diensthoofd die het geheel coördineert en aanstuurt. EXPERTISE UITBOUWEN Deze 14 medewerkers zijn verdeeld over 4 cellen: educatie, actie, verkoop en beleid. Zij specialiseren zich tot heuse experten, zodat ze de (andere) regiocoaches en de beweging kunnen voeden met informatie, input en ideeën.
03
FIT
Coachen betekent initiëren, faciliteren, begeleiden, ondersteunen, inspireren, stimuleren, motiveren en enthousiasmeren. HET BELANG VAN DE REGIO’S Zeg niet meer regiocoördinatoren, maar wel regiocoaches. Zij focussen op zaken die fundamentele resultaten opleveren op lange termijn. We willen hier het belang van regionale samenwerking benadrukken. De regiocoaches maken van alle regio’s een regioplan met twee aandachtspunten: • De prioriteiten opsnorren en in een plan van aanpak voor de regio gieten, samen met de vrijwilligers en lokale beroepskrachten. • Op groepsniveau bekijken welke groepen wanneer hun FIT-traject kunnen opstarten, met kwalitatieve begeleiding van hun regiocoach en waar nodig een expert.
COPAIN: DRAAISCHIJF VAN ONZE COMMUNICATIE
WAT BETEKENT DIT VOOR JOUW GROEP EN JOUW REGIO?
Omdat goede communicatie essentieel is om dit alles mogelijk te maken, investeren we in onze digitale communicatie. We onderzoeken hoe we de informatie structureren, hoe we kunnen inspireren en hoe we meer participatie en interactiviteit mogelijk kunnen maken. Copain wordt een echt werkinstrument, waar je inspiratie opdoet over beproefde concepten en succesvolle projecten van andere wereldwinkels of regio’s.
Vooraleer de machine helemaal goed zal draaien, zal dit wat tijd vergen, en moeten nog enkele zaken doorgepraat worden.
Regiocoaches pikken signalen op en geven ze door aan bevoegde diensten op het nationaal secretariaat. Zij zijn op de hoogte van lokale en regionale activiteiten en de promotie daarrond.
De regioverdeling van vroeger wijzigt hier en daar. Sommige wereldwinkels verschuiven naar een andere regio. Ook kunnen er nieuwe regio’s of bovenlokale samenwerkingen ontstaan. Andere zullen blijven zoals nu. Vele groepen krijgen een andere regiocoach. En we betrekken de huidige lokale en regionale beroepskrachten in dit verhaal. Hoe dan ook: de werking van de regio’s krijgt een andere invulling. Jij bepaalt uiteraard mee in welke regio je groep terechtkomt en voor welke prioriteiten die regio kiest!
WERELDWINKEL WONDELGEM “De keuzes zijn niet zo verrassend. Een WereldWINKEL zal vooral verkoop willen doen. Educatie erbij vind ik ook heel logisch, dat zijn de 2 dingen die wij hebben aangeduid. Beleidsbeïnvloeding is niet voor ons, maar moet regionaal of nationaal. De gemiddelde leeftijd is gedaald de laatste jaren. Bij ons is de oudste 57 jaar en we hebben een nieuwe instroom van veel twintigers. Dus ik schat de gemiddelde leeftijd op 40 à 45 jaar, op een totaal van een 35-tal mensen.” Yvan (57 jaar) en Inge (56 jaar)
04
WERELDWINKEL HOBOKEN “Ik had eigenlijk verwacht dat, over de vele winkels die de FIT-tool gedaan hebben, verkoop en educatie er het hoogst zouden uitkomen. Mijn vermoeden klopte en ook bij ons in Hoboken was dat het resultaat. Met 14 vrijwilligers, begeleid door een regiocoach, hebben wij de FIT-tool gedaan. Educatie was belangrijk omdat velen van ons met onderwijs bezig zijn. Een aantal mensen dacht dat pleitbezorging ook belangrijk was, maar dat is er niet uitgekomen. En blijkbaar is dat nationaal ook zo. De gemiddelde leeftijd bij ons? Wij hebben bijna geen jongeren. Laat ons zeggen dat 75% gepensioneerden zijn, dus de gemiddelde leeftijd zal niet ver van de 57 liggen. Of zelfs hoger!” Diane
WERELDWINKEL MARIAKERKE “De cijfers zijn zeer juist. Verkoop als eerste, educatie of bewustmaking als tweede … Dat is eigenlijk zoals wij bezig zijn.” Ben je tevreden met deze uitslag of vind je het eigenlijk wat conservatief ? “Over de 20% van de groepen die verkoop niet opnemen vraag ik me af waarom ze die keuze maken. Is het omdat ze niet kunnen, omdat ze moeite hebben om hun winkel open te houden, of omdat ze niet willen? Als 20% van onze winkels niet meer verkopen, dan hebben we een probleem. Anderzijds: als alle groepen die nu beslissen om in te zetten op verkoop dat inderdaad doen, dan zijn we beter af dan nu!” Ik vind dat de rendabiliteit van het bedrijf Oxfam Fair Trade niet langer mag afhangen van experimenten van de winkels. En verder hoop ik dat FIT veel dynamiek teweegbrengt bij de vrijwilligers.” Tony (61)
W E R E L D W I N K E L G E N T- C E N T R U M “Ik vind het fijn dat zoveel winkels meestappen in FIT, terwijl het nog maar pas bekend is. Ook in kleine winkels zie ik veel enthousiasme. Naar de keuze van de assen toe, is het een andere zaak. Wij doen het eigenlijk allemaal. Van elk van die 4 thema’s kunnen wij eigenlijk zeggen: daarvoor hebben we het laatste jaar iets gedaan, of daarvoor doen we elk jaar wel iets. De gemiddelde leeftijd in onze wereldwinkel is heel jong: 35 jaar. Wij lopen dus 25 jaar achter (lacht). Dat maakt het soms moeilijk voor ons, omdat veel dingen anders zijn dan bij andere groepen. We hebben een jonger publiek, we hebben een grootverbruikcentrale, we zijn ook nog eens een centrumwinkel … Wij moeten heel veel dingen anders aanpakken dan andere wereldwinkels. Voor een winkelnetwerk maken we weinig gebruik van social media. Maar het lijkt me niet voor alle wereldwinkels haalbaar. Facebook lukt bij ons het best. Twitter en Instagram hebben we geprobeerd, maar het onderhouden ervan hielden we niet vol. Je moet daar veel mee bezig zijn. Idealiter neemt er een vrijwilliger zelfs voltijds die verantwoordelijkheid op.” Jonas (33), Sarah (28) en Els (31)
05
LESSEN TREKKEN
U ZEI?
WERELDWINKEL ROESEL ARE LOKT POLITIEKE BELOFTES UIT Op 13 oktober, Wereldwinkeldag én de dag voor de gemeenteraadsverkiezingen, nodigt de wereldwinkel van Roeselare alle politieke partijen uit om een actieplan met 9 eisen te ondertekenen. De vrijwilligers engageren zich om het gemeentebestuur tijdens de komende legislatuur aan zijn beloften te herinneren. Al voor de derde keer organiseert de Oxfam-Wereldwinkel samen met de Noord-Zuidraad een actie bij de gemeenteraadsverkiezingen. Bij de vorige editie stuurden alle politieke partijen een delegatie, behalve Vlaams Belang. Sommige kwamen met veel, andere met maar enkelen. Zo zag je meteen de interesse in Noord-Zuidthema’s bij de verschillende fracties. De partijvoorzitters en alle verkiezingskandidaten krijgen een persoonlijke uitnodiging voor de actie op 13 oktober in de wereldwinkel. Elke partij krijgt
LENTEFEESTEN DOEN TOPSCHUIMWIJN RIJKELIJK BRUISEN
precies evenveel tijd om zijn standpunt over het Noord-Zuidbeleid te geven. Ze mogen ook reageren op 9 eisen die de Noord-Zuidraad op basis van het memorandum van 11.11.11 opgesteld heeft. Daarna kunnen de aanwezige kandidaten de eisen onderschrijven. Dit alles wordt vastgelegd op foto en film. Bij latere onderhandelingen wijst de Noord-
Eind 2017 verkozen veel klanten de Sensus-
Zuidraad de politici hiermee op hun belofte.
schuimwijn boven de RAZA torrontes brut, door de eindejaarspromotie. Om de grote bestaande en bestelde voorraad RAZA-schuimwijn te verkopen, hielden we in het voorjaar van 2018 een 5+1 actie op
In combinatie met de Wereldwinkeldag vormt deze actie een stevige uitdaging. Maar de vrijwilligersgroep van Roeselare vindt dit een leuke en haalbare manier om lokaal aan pleitbezorging te doen. Mooi meegenomen is dat de politici op die dag ook veel producten kopen in de winkel!
deze topschuimwijn (15 april tot eind mei). Met deze periode mikten we op de lente- en communiefeesten. En dat lukte! Dankzij deze verkoopsactie verkochten alle wereldwinkels samen 3 keer zoveel flessen dan in een ‘normale’ maand. Naar schatting 83%
‘ F I T- A C T I E P L A N
daarvan ging per doos van 6 over de toonbank. Met deze actie scoorden we een meerverkoop van 600 ompakken. Dat betekende ook een
Een gezonde beweging is FIT, en FIT betekent: veel jongeren. Daarom deden we nationaal alvast 2 dingen:
mooie daling van de stock. 1. We versterken de samenwerking met Oxfam-Magasins du monde en copain.oww.be/verkoopsacties
Oxfam-Solidariteit om de gezamenlijke Oxfam-in-Actiebeweging te doen herleven. We werken aan een goed gevulde kalender die bol staat van de kansen om te netwerken, te vormen, te feesten, te festivallen en te betogen. 2. We werken aan de oprichting van een actiepool, een groep sympathisanten om te protesteren als de nood hoog is. Deze pool zal bestaan uit mensen van onze en van andere organisaties: jong en oud, studenten, klanten, losse projectielen en bestaande actievoerders. Als er vandaag onrecht gebeurt, komt de pool morgen op straat. We leveren actiemodellen, leuk materiaal en regelen minstens één keer per jaar een grootse actie, waar iedereen kan bij aansluiten. We maken samen van Oxfam weer een actiebeweging. copain.oww.be/jongeren
06
FAIRTRADEGEMEENTEN SCHRIJFT EEN NIEUW VERHA AL!
A LT I J D F A I R , A LT I J D O P E N In de zomer van 2017 lanceerden we met de hulp van een 100-tal enthousiaste vrijwilligers een netwerk van 32 lokale webshops. Je vindt ze op shop.oxfamwereldwinkels.be. Na een korte evaluatie adviseerde de Commissie Verkoop & Marketing op 24 maart om het project verder te zetten.
Op ĂŠĂŠn van de vijf provinciale startmomenten ontdek je dit nieuwe verhaal en actiemodel, plan je wat je kan doen in jouw gemeente en horen wij graag wat jij ervan denkt. Wil je weten wat er op til staat in jouw (FairTrade)Gemeente? Wil je jouw lokale groep
Op copain.oww.be/webshop staat een uitgebreide analyse van het eerste jaar. We realiseerden een online omzet van ongeveer 30.000 euro: geen hoogvlieger, maar toch bemoedigend. Doelstelling voor 2018-2019 is het optimaliseren van onze digitale marketing en het gebruiksgemak voor de klant.
versterken? Wil je samenwerken aan een duurzaam voedselsysteem in jouw gemeente? Dan ben je zeer welkom! Inschrijven voor een provinciaal FTG-startmoment
Interesse om vanuit jouw wereldwinkel ook een webshop op te starten? Meld je aan
doe je op fairometer.be
op e-commerce@oft.be.
A L L E S WAT J E W I L W E T E N OVER MAILCHIMP & FACEBOOK! Hoe verzend ik wervende nieuwsbrieven in een handomdraai? Wat moet ik posten op Facebook? Antwoorden krijg je in deze vorming, en ook tips, voorbeelden, oefeningen en nabegeleiding. Op do 18/10 in Gent en op za 20/10 in Leuven en Antwerpen. copain.oww.be/activiteit/133/opleiding-mailchimpfacebook-gent/about
25.26. 27.28 okt.
stelplaats leuven
futureproof.be
F T U
COPAIN
U
E R
Workshops Networking arts & music
the urban edition
VEELGEGEVEN ANTWOORDEN! Wist je dat we de veelgestelde vragen (FAQ) op COPAIN regelmatig updaten, naargelang de vragen die wij horen van de infolijn, de regiocoaches, jullie? Bekijk ze dus regelmatig, je steekt er elke keer iets nieuws op!
Wereldwinkels
copain.oww.be/infolijn/veelgestelde-vragen
07
NU JIJ
WOW
KUURNE: DE DRIE WIJZEN In maart vierde het samenwerkingsverband De Drie Wijzen zijn vijfde verjaardag. Deze samenwerking Oxfam-Wereldwinkel Kuurne, vzw Groep Ubuntu en vzw BIK biedt concrete en zichtbare alternatieven voor het socio-economische model dat mensen uitsluit. Duurzaam ondernemen, kansen geven tot emancipatie en eerlijke economische verhoudingen tussen Noord
V.U. Luc Van Haute Ververijstraat 15/17 9000 Gent
en Zuid staan er centraal. Dat doen De Drie Wijzen via activiteiten, een belevingswinkel, sensibilisering, vorming en tewerkstelling. NR.15
In het hart van de gemeente Kuurne vind je de hedendaagse belevingswinkel De Drie Wijzen. Je kan er terecht voor duurzame, kwaliteitsvolle geschenken en heel wat fairtradeproducten. Maar je bent er vooral welkom voor een babbel of een drankje, kan er gratis op het internet surfen of de
3de jaargang driemaandelijks tijdschrift maart-juni-septemberdecember
computers gebruiken. Iedere woensdag- en vrijdagmiddag serveren ze er verse soep met brood, geregeld kan je er een vorming of lezing volgen.
COLOFON
Lees er alles over op www.dedriewijzen.be
Samenstelling en redactie: Karin Hanus en Griet Rebry
K N O K K E - H E I S T: O X F A M WERELDWINKELS EN OXFAM-SOLIDARITEIT IN ÉÉN WINKEL
Vormgeving: Efraïm Drukwerk: Graphius ed.oww. sept 18 - 221
Oxfam-Wereldwinkel Knokke-Heist werkt al ettelijke jaren samen met Oxfam-Solidariteit Tweedehands en biedt
MEER INFO
haar klanten dus, naast een fairtradeassortiment, ook
copain.oww.be/wow
tweedehandskledij, -boeken en brocante. Dankzij de samenwerking delen beide organisaties in de kosten en kunnen ze een duurder winkelpand huren. Sinds enkele jaren huizen ze in een stijlvolle, lichtrijke winkel in hartje Knokke. Eén vrijwilligersgroep behartigt de volledige werking, deelverantwoordelijken leggen zich toe op het tweedehandsen het fairtradeluik. Omdat de vrijwilligersgroep veel leden telt, kan de winkel elke dag op commerciële uren open, alleen op zondig is hij dicht.
PUUR LIMBURG IN DE WERELDWINKELS Binnenkort vind je in heel wat Limburgse Oxfam-Wereldwinkels een selectie van Puur Limburg-producten. Die merknaam overkoepelt specialiteiten van Limburgse bodem, zoals Loonse stroop of bier van Jessenhofke. Allemaal kwaliteitsproducten voor een eerlijke prijs, met een duidelijke en transparante herkomst. Zo zetten Puur Limburg en OxfamWereldwinkels samen in op lokale en korteketenlandbouw en werken ze samen
Deze Knokse vrijwilligers stonden model voor onze banner voor de Week van de Vrijwilliger.
in de strijd voor eerlijke handel, zowel in het Zuiden als hier!
PAPIER Cyclus Offset 100% gerecycleerd