Iab4: Ondernemen voor de gezondheidszorg van morgen

IAB4 Ondernemen voor de Gezondheidszorg van morgen

Innovatieve Acties Brabant

IAB 4

Colofon

Bert Pauli Provincie Noord-Brabant

Wendy Persoon BOM

Copyright: Brabantse Ontwikkelings Maatschappij 2013 uitgave van de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij in opdracht van de provincie noord-brabant: Wendy Persoon, Dick de Jager, Lex van der Wolf Research, strategie, concept en productie: Antonio A-Tjak van Cooala Wina Smeenk van WiEN’S ontwerperschap

BEDCARE PLUS

HEALTH WATCH Brigite van Haaften Provincie Noord-Brabant

Dick de Jager BOM

PILLBOX Miranda Wijnstekers Provincie Noord-Brabant

Lex van der Wolf BOM

DIGEKETEN

Tekstredactie: Leonore Pulleman van Tekstpartners

Marlon Peeters Provincie Noord-Brabant

Film en foto: Guus Verschuur van Work Hard Play Hard Thomas van Oorschot fotografie Vormgeving: Fanny Morriën Bezoekadres: Goirleseweg 15 Tilburg Postadres: Postbus 3240 5003 DE Tilburg

www.innovatieveactiesbrabant.nl 2

wpersoon@bom.nl

ID LESCO

Nancy Wester Provincie Noord-Brabant

WITTS

Arian van Hoof Provincie Noord-Brabant

WUZZI

INTO D’MENTIA

Steven Schilthuizen Scint BV

Michel Wijngaards Thebe/Mark en Maasmond

Martin van Leen Avoord

Steven Schilthuizen Scint BV

Grex Goijarts Hertog Hendrik BV

Monique Koning Konings Communicatie Training en Advies

Goof Schep Maxima Medisch Centrum

Martin van Dam Maatschap Fysiotherapie Heikant

Michiel Knibbe Maatschap Fysiotherapie Heikant

Herbert Wentges Pillbox4U BV

Leo Verhagen MaxCare

Jos van Esch 4C Care

Boris van Wijk Apotheek Nieuw Gastel

Wanda Kruijt GGzE

Annelies van Gool Zorggroep Archipel

Eric de Vries DSV Innovatie

Hans de Hart Adaptive Planet

Wim Delvaux Adaptive Planet

Annie Jansen Careyn Thuiszorg Breda

Bas Driehuijs Mantelzorgbalans

Marlies van Ginneken Surplus Welzijn Breda

Lenny Dekkers AreaConsult

Andre de Jonge Diabetes Vereniging Nederland

Danny Gorter Dutch Communication Group

Harold van Garderen Top InnoSence BV

Ellen de Schipper RCH zorggroep

Dan Hoevenaars Synchroon

Geerd de Rooij Veeren Electronic Design Solutions

John Veeren Veeren Electronic Design Solutions

Bastiaan Anink Delite Interactive

Remco de Jong Delite Interactive

Lia Smolders Stichting de Zorgboog

Marc Zwamborn Summa zorg

Marc te Riele Qvita

Frank Haafs Qmobiel en Advies

Laura Kallenberg Thebe Zorgservice BV

Jan-Kees van Wijnen TanteLouiseVivensis

Elsa Smeenk Allerzorg BV

Jan Rietsema Minase

Ben Janssen De Wever

Paul Bogerd Minase

Miranda van Berlo Minase

Carlijn Campman Universiteit Tilburg

Jan Berkelmans Topfysiotherapie De Waterleeght

Hans Wijnakker Topfysiotherapie Slebus&Wijnakker

Martijn Huigen Topfysiotherapie Slebus&Wijnakker

Liesbeth Smedinga WIJ

Hilde Meijs Summa zorg

Mart van den Schoor Vitalis WoonZorg Groep

INTO D’MENTIA

Grex Goijarts Hertog Hendrik BV

Margriet Sitskoorn Universiteit Tilburg

Rose-Marie Droes Tom van der Meulen Barbara Wijnand Franka Meiland Zorggroep Elde/ VU Medisch Centrum VU Medisch Centrum IDEON Liduina

Roel de Kok Gleijm en van der Waart BV

Corrie Aarts De Wever

R. Broeksteeg Zorggroep Elde

13 3

Met deze eindpublicatie tonen wij u een deel van de resultaten van Innovatieve Acties Brabant (IAB-4).

Een economisch innovatie programma van de provincie Noord-Brabant, uitgevoerd door de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM).

4

Lees hier alles over het IAB programma van de Provincie Brabant, samengebald in 12.368 woorden, 27 illustraties, 4 video’s, 50 citaten en 48 links.

Deel mee in onze rijke ervaring: wat werkt en waarom?

Vind ingangen naar talrijke waardevolle bronnen.

Wat is zinvoller dan leren van de ervaring van anderen? Met vallen en opstaan leerden we dat drie aspecten bepalend zijn als mkbbedrijven en zorgpartijen samen innovaties op de markt zetten: waardecreatie, clustervorming en ondernemerschap

Ook innoveren? Lees dan dit boek en ga meer beslagen ten ijs.

Na een visie op de toekomst volgt in dit e-book een dialoog tussen de verschillende partijen die betrokken waren in het IAB programma. We beginnen met de provincie Noord-Brabant en de BOM. Daarna volgen drie IAB-4-cases.

In elke casus ziet u waar de kracht van IAB-4 zit: de samenwerkclusters die door IAB-4 zijn ontstaan en de bereikte resultaten. Innovators, die het zelf aan den lijve ondervonden hebben, geven mbv quotes vanuit het midden van de dialoog pagina’s commentaar op de kern: waardecreatie, clustervorming en ondernemerschap. De routekaarten op blz.18, 30, 40 en 50 tonen de ervaring van deelnemers in één beeld en plaatst ze in een tijdsperspectief.

Daarna volgt een schatkamer vol waardevolle bronnen en praktische hulpmiddelen. De guruscan ten slotte geeft u een blik op het waardevolle netwerk rond zorgeconomie in Brabant.

Waardecreatie:

Clustervorming:

Ondernemerschap:

het vastleggen van de behoeften van de hele keten (van mkb naar zorgvrager tot zorgverlener)

samenwerken, ontwerpen en volbrengen van afspraken tussen mkb-bedrijven en zorgpartijen

businesscase met deelaspecten als: markt, inkomsten, financiering, juridische zaken, organisatie etc.

INTO D’MENTIA

Hoe te lezen?

Waardecreatie, Clustervorming en Ondernemerschap Wees als ondernemer in de complexe wereld van de zorgeconomie alert op deze drie domeinen. Wie niet alle behoeften van de complete keten in kaart heeft gebracht of niet de juiste afspraken met andere partijen maakt, krijgt de bal teruggekaatst. Lees waar IAB-4-deelnemers hun tanden op stuk hebben gebeten in drie zorgvuldig gedocumenteerde cases.

13 5

Inhoud

6

6.

10.

14.

18.

20.

24.

28.

30.

Toekomst

Dialoog IAB

Resultaten Succes factoren

Route Iab4

LEER MOMENTEN

Dialoog Pillbox

Resultaten Succes factoren

Route Pillbox

38.

40.

44.

48.

50.

54.

56.

58.

Dialoog Idlesco

Resultaten Succes factoren

Route ID Lesco

Dialoog Into D’mentia

Resultaten Succes factoren

Route Into D’mentia

Quotes

Guru scan

Inspiratie

INTO D’MENTIA

34.

13 7

Ondernemen voor de Gezondheidszorg van morgen Vergrijzing en stijgende zorgkosten vragen om innovatieve oplossingen. provincie Noord-Brabant heeft een prima positie om de genoemde problemen te vertalen naar nieuwe businesskansen. De healthsector vormt een rijke bron van innovatiemogelijkheden voor het regionale bedrijfsleven.

8

20 18 16

De kosten blijven stijgen in de gezondheidszorg.

Explosief en schijnbaar onbeheersbaar. Door de vergrijzing is er steeds meer zorg nodig, terwijl er een tekort is aan gekwalificeerd personeel.

Bovendien stelt de zorgconsument zich steeds mondiger en kritischer op.

Op dit moment is meer dan de helft van de sterfte in ons land gerelateerd aan de leefstijl, waarbij laagopgeleiden meer risico lopen dan hoogopgeleiden. Het verschil in levensduur kan zes tot zeven jaar zijn, in gezonde levensjaren zelfs vijftien tot twintig jaar.

12 10 8 6 4 2 0 Ongezonde Leefstijl

Gezonde Leefstijl

Laag opgeleiden

Hoog opgeleiden

Door deze trends staat de overheid voor dilemma’s: • Beperken van de toegang tot zorg? De patiënt zelf meer laten betalen? Dat leidt tot ongelijkheid. Bij handhaving van de solidariteit betaalt een gemiddeld gezin meer dan de helft van het inkomen aan zorgkosten.

• Is een samenleving gewenst waarin mensen zo lang mogelijk met passende zorg thuis wonen? Of krijgen ze verzorging in zorg- en verpleeginstellingen? Bij de tweede optie moet in 2040 wel 30% van de beroepsbevolking in de zorg werken.

• Is het goed dat de mogelijkheden voor diagnostiek en behandeling almaar toenemen?

Het gaat vaak om kostbare onderzoeken, medicijnen of apparatuur, waardoor de kosten blijven toenemen. Bovendien maakt het patiënten steeds afhankelijker van professionele zorg.

LEES MEER OVER DE DILEMMA’S

INTO D’MENTIA

Extra levensduur in jaren

14

[Advies E. Lieber 2012]

13 9

Region of Smart Health De gezondheidszorg in provincie Noord-Brabant draagt voor 8,5% bij aan het bruto regionaal product van de provincie (inclusief toeleveringsbedrijven). De sector biedt werk aan 18% van de beroepsbevolking. De branche biedt grote kansen voor het bedrijfsleven vanwege de behoefte aan innovatieve oplossingen en nieuwe manieren om producten en diensten te vermarkten.

10

De provincie Noord-Brabant heeft prachtige ambities. De provincie

Proeftuinen

streeft ernaar om in 2020 in de top van Europese kennis- en innovatie-

Samen met ondernemers, zorgpartijen, kennisinstellingen, verzekeraars, overheden en

regio’s te staan. Dat gaat lukken door het beter benutten en vermark-

gebruikers wil de Provincie Noord-Brabant een aantal proeftuinen opzetten, gericht op de

ten van innovatieve producten en diensten. Als oplossing voor com-

implementatie van producten en diensten, bijvoorbeeld op het terrein van dementie of van

plexe maatschappelijke vraagstukken.

ICT en zorg. De proeftuinen hebben tot doel belemmeringen te slechten die momenteel de

Cruciale factor: ondernemerschap!

grootschalige opschaling van deze producten en diensten in de weg staan. Ook kunnen de proeftuinen een rol spelen in de validatie.

met de zorg (zorgeconomie). Dit is niet nieuw; in de afgelopen jaren

De provincie Noord-Brabant heeft veel sterke technologieclusters met daarbinnen maak-

is een sterk netwerk rond zorgeconomie ontwikkeld. Verschillende

bedrijven. Er zijn diverse kennisinstellingen en er is een designcluster. Dat biedt ruimte voor mogelijke cross-overs tussen zorgeconomie en hightechsystemen en materialen, food, logistiek en design. Veel Brabantse mkb’ers, grootbedrijven, kennisinstellingen, andere overheden en eindgebruikers ondersteunen de aanpak. Brabant is daarom bij uitstek geschikt voor de aanpak van multidisciplinaire ontwikkelingen.

Brabantse partijen en de provincie participeren in (Europese) projecten en netwerken op het snijvlak van innovatie en zorg. De provinciale programma’s IAB-3 en IAB-4 en Slimme Zorg zijn hiervan voorbeelden.

BELEIDSDOSSIERS ZORGECONOMIE A

BELEIDSDOSSIERS ZORGECONOMIE B

INTO D’MENTIA

Grote kansen liggen vooral in het verbinden van economische clusters

13 11

DIALOOG

PROJECT

Dialoog IAB IAB 12

DIGEKETEN

INTO D’MENTIA HEALTH WATCH

WITTS

ID LESCO PILLBOX

WUZZI INTO D’MENTIA IAB

BEDCARE PLUS

13

DIAL Met dit e-book willen we de rijke ervaring uit het IAB-programma delen. Wat werkt en waarom?” De spin-off van IAB-4 vertaalt zich

MARLON PEETERS Provincie Brabant

in nieuwe omzet en bedrijvigheid. Elk traject leidt bovendien tot kostenbesparing, efficiency voor de zorg en verbetering of behoud van kwaliteit van het leven van eindgebruikers.

Een belangrijke conclusie vanuit deze trajecten is dat een vraaggestuurde innovatie commercieel het meest succesvol is.

Dit leidt tot producten en diensten die daadwerkelijk gebruikt worden en toegevoegde waarde hebben.

De provincie Noord-Brabant startte tien jaar geleden de zoektocht naar nieuwe manieren van innoveren met het programma ‘Innovatieve Acties Brabant (IAB)’. Marlon Peeters, beleidsmedewerker en projectleider IAB: “De vierde editie is nu afgerond. Waar de eerste twee programma’s generiek waren en het derde programma zich richtte op vergrijzing, lag de focus van het vierde programma op diabetes, COPD en dementie. Ik ben tevreden met de bereikte resultaten van het IAB programma.”

Marlon: “Daarom is de provincie facilitator, actieve partner en co-investeerder. We zijn uitstekend in staat om bruggen te slaan tussen het bedrijfsleven, zorginstellingen, zorgverzekeraars, kennisinstellingen en gebruikers. We hebben totaal vier miljoen euro in IAB-4 geïnvesteerd voor het aanjagen van innovaties, het matchen van partijen en het delen van kennis.”

Het zijn programma’s als IAB-4 die het beeld bevestigen dat de Provincie borrelt van de innovatiekracht. Dat geldt voor de hele keten, van mkb tot grootbedrijf. De BOM ontwikkelde een programma dat deelnemers selecteerde en faciliteerde onder voorwaarden.

“Nu is het tijd om de innovatiekracht om te zetten in cijfers”,

WWW.BRABANT.NL

Bert Pauli (lid Gedeputeerde Staten): “Met kennis, ondernemerschap en innovatie komen we in de Europese top: Europe’s heart of smart solutions. De kracht, creativiteit en innovativiteit van het mkb is uitstekend geschikt om de zorgsector gezond te houden.”

zegt Marlon. “De zorgsector staat niet bekend om zijn vele patenten en octrooien. Daarbij is het valideren van nieuwe uitvin-

Nancy Wester (projectleider Zorgeconomie bij Provincie Noord-Brabant): “Brabant, region of smart health in 2020: dat is de ambitie van het programma zorgeconomie. Durven dromen en daar naar handelen, samen met de zorgpartijen, ondernemers en kennisinstellingen. Omdat het nodig is en omdat we in Brabant alle elementen in huis hebben om deze ambitie te realiseren”

dingen duur en tijdrovend. Daarom werken we met onze stakeholders aan enkele proeftuinen om dit te veranderen. Er liggen

Brigite van Haaften (lid Gedeputeerde Staten): “Problemen rond welzijn of rond de toegankelijkheid van zorg kunnen we duidelijk oplossen door nieuwe technologieën.

Zónder dat we de mens uit het oog verliezen!”

prachtige kansen op ons te wachten!”

IAB 14

NETWERK

Bert Pauli

Brigite van Haaften

Miranda Wijnstekers

Nancy Wester

Arian van Hoof

LOOG

Lex van der Wolf (adviseur Innovatieve Acties Brabant): “Succes is alleen mogelijk indien wordt samengewerkt met zorg gerelateerde organisaties, die voor de uiteindelijke business case relevant zijn.”

Het IAB-programma is opgezet vanuit de gedachte dat vraaggestuurde innovaties de meeste kans bieden op succes. Het innovatieve vermogen van mkb-ondernemers is hiervoor belangrijk. (Zie ook de informatie hierover op pagina 21 en 22). Wendy: “Daarnaast is het

WENDY PERSOON Brabantse Ontwikkeling Maatschappij

essentieel dat bedrijven met zorgpartners samenwerken, omdat zorgvragen zo complex zijn. Wij noemen dit werken in clusters.”

Er zijn van de acht projecten, drie IAB-4 initiatieven in beeld gebracht. “Tussen de regels door is te lezen dat

Grex Goijarts (directeur Hertog Hendrik) – BedCarePlus: “Eisen van subsidieverstrekkers dwingen mij als ondernemer om niet alleen met het product, maar vooral ook met de integratie daarvan in de zorgketen bezig te zijn. Daarnaast eisen verzekeraars harde euro’s voor innovaties en daarmee sturen ze de systeemvernieuwing in de zorg.”

we de afgelopen anderhalf jaar niet alleen een financiële injectie hebben gegeven, maar vooral ook hebben gemonitord en gecoached”, zegt Wendy. De lichte dwang tot samenwerking en de sturing is vooral als positief ervaren. “We selecteerden aan de poort, zorgden voor een programmaraad, masterclasses, matchmaking, pitches en een prijsvraag. Dit inspireerde de deelnemers.

We leerden dat inhoudelijke sturing vooral effectief is als je het combineert met sturen op resultaat.”

WWW.INNOVATIEVEACTIESBRABANT.NL

NETWERK

Dick de Jager

Lex van der Wolf

INTO D’MENTIA IAB

Wendy Persoon (projectmanager Zorgeconomie bij BOM Business Development): “Het verbaasde ons dat ondernemers met een idee voor de zorg zo weinig weten van de marktaspecten. Hierdoor worstelen ze onnodig veel met de lancering van hun product.”

Het bedrijfsleven kan een belangrijke bijdrage leveren aan het verminderen van de druk op de gezondheidszorg en het verlagen van de kosten. Daarbij staat het ontwikkelen van vraaggestuurde diensten en producten centraal. Wendy Persoon: “In IAB-4 richtten we ons op de vraag: Wat zijn de echte problemen met veel impact op de zorg in Brabant?”

13 15

RESULTATEN

Resultaten Succesfactoren IAB IAB 16

Succesfactoren

• 80 MKB-BEDRIJVEN EN 55 ZORG- EN KENNISINSTELLINGEN SAMENGEBRACHT • 15 PROJECTEN GEREALISEERD, NA HET UITWERKEN VAN EEN BUSINESSCASE OF HET UITVOEREN VAN EEN HAALBAARHEIDSONDERZOEK • DOOR 8 PROJECTEN IS EEN GROOTSCHALIGE PILOT UITGEVOERD • PRODUCTEN OP DE MARKT GEBRACHT • DE INNOVATION AWARD 2008 (VAN DE ASSEMBLY OF EUROPEAN REGIONS) VOOR HET IAB-3-PROGRAMMA ONTVANGEN • DE 2011 ACCENTURE INNOVATION AWARD VOOR HET IAB-3-PROJECT DCA WALL IN ONTVANGST GENOMEN

• • • • • •

INZICHT IN HET ZORGSTELSEL VOOR MKB NETWERKVERBINDINGEN BUSINESSCASES VOOR DE ZORG ACTIEVE ROL VOOR EINDGEBRUIKER IN PROJECTEN PROEFTUINEN EN VALIDATIEKANSEN SAMENWERKINGSCONTRACTEN PARTNERS

VOLGENS WENDY PERSOON • • • • •

MAATSCHAPPELIJKE BUSINESSCASES CLUSTER EN NETWERK ZORGVRAAG IN ZORGSYSTEEMCONTEXT PROJECTLEIDING FINANCIERING: THE BIG PICTURE INTO D’MENTIA IAB

RESULTATEN IAB (BOM EN PROVINCIE):

VOLGENS MARLON PEETERS

13 17

Route

BEDCARE PLUS

HEALTH WATCH

PILLBOX

DIGEKETEN

ID LESCO

WITTS

WUZZI

INTO D’MENTIA

Hulpbronnen & Hulpmiddelen Attitude & Kennis Deze routekaart is een samenvatting van de evaluatie van IAB4-projecten tussen juli 2011 en januari 2013

IAB4 INNOVATIE ROUTES

juli 2011 Start IAB4-project

IAB4 KWALIFICATIE AANLOOP

ITERATIES IN BUSINESS CASE

ITERATIES IN CONCEPT EN ONTW

ONTWIKKELING

BASIS LEGGEN

SAMENWERKEN

BELANGEN BEGRIJPEN

BEHOEFTEN VANGEN

STAKEHOLDER ANALYSE WAARDE ANALYSE BENCHMARK BUSINESSMODEL CANVAS

COALITIEMODEL PROCESBEGELEIDING SAMENWERKINGSOVEREENKOMST MASTERCLASS SAMENWERKING

SPECIALISTEN HUISARTSEN PATIËNTEN MANTELZORG ZORGVERLENERS ZORGINSTELLINGEN VERZEKERAARS

PATIENT JOURNEYS SCENARIO’S PERSONA’S CONTEXT MAPPING OBSERVATIES CO-CREATIE

INTO D’MENTIA

WAARDECREATIE CLUSTERVORMING ONDERNEMERSCHAP Tools

18

Voorjaar 2013

INTO D’MENTIA

ID-LESCO

PILLBOX

MARKT INTRODUCTIE

IAB4 EVALUATIE

PILOT

REALISATIE

OPSCHALING

ONTWIKKELEN

ONDERNEMEN

TESTEN

VALIDEREN

ACCEPTEREN

IMPLEMENTEREN

VERDIENEN

FOCUSGROEPEN BOOTCAMP CO-CREATIE KENNISPARTNER

SCHARRELRUIMTE MKB PARTNER EXPERT BOM-ADVISEURS MAATSCHAPPELIJKE BUSINESSCASE

LIVING LAB ZORGINSTELLINGEN WACHTKAMERS THUIS

ZORGINSTELLINGEN KENNISPARTNER NEN, ISO, CE PATIËNTENVERENIIGING

PATIËNTEN ARTSEN ZORGMEDEWERKERS INKOOP ZORGVERZEKERAARS

DRAAIBOEKEN PROCEDURES PLANNINGEN

VERZEKERING AWBZ WMO PRIVAAT

TOP VERSNELLERS

TOP VERTRAGERS

1 Procesbegeleider 2 Cluster in balans 3 Goede afspraken 4 Effectief gebruiksonderzoek 5 Op tijd het juiste doen

1 Stijl van leidingggeven 2 Intellectueel eigendom 3 Behoefte te laat gezien 4 Partner levert niet op tijd 5 Business case niet op orde

INTO D’MENTIA

ITERATIES IN BUSINESS CASE

WERP

13 19

Leer momenten

Patiënt centraal

Clusters vormen

U kunt de patiënt alleen centraal stellen door het contact en de dialoog goed te organiseren. Deze publicatie toont interessante voorbeelden om (potentiële) patiënten in projecten te betrekken.

Via co-creatie, binnen een living lab, door focusgroepen en binnen pilots in diverse settings.

Samenwerken lijkt zo vanzelfsprekend dat partners vaak vergeten om die samenwerking te structureren en om goede relaties te stimuleren.

• Leg rollen, speerpunten en verwachtingen vast • Wees kritisch naar uw partners, maar spiegel ook uzelf • Evalueer de voortgang en voorkom stroperigheid

Verbindingen maken

Valideren

Slimme mkb’ers maken verbinding met gedreven zorgprofessionals.

• Zet zorgprofessionals in als bemiddelaar bij het contact met de patiënt en om uw bevindingen in perspectief te plaatsen • Geef als zorginstelling ruimte aan deze mensen • Laat ze een waardevolle aanvulling vormen op de businessoriëntatie

Het is goed om een kennispartner in het cluster te betrekken om de werking van de innovatie te valideren in een niche die goed is af te bakenen.

• Betrek een zorgpartner om uw praktische aansluiting te valideren in een realistische pilot

10 jaar Innovatieve Acties Brabant laat ons een groot instrumentarium na en een waardevol, groeiend netwerk.

20

Kostenbesparing

Intellectueel eigendom

De marketing van een zorgproduct loopt vaak het best via een van de deelnemers in de zorgketen.

• Ga al in een vroeg stadium samenwerken om draagvlak te creëren voor pilots en implementatie • Zorg dat u voorbereid bent op de vraag ‘What’s in it for me?’

De inrichting van de geldstromen in de zorg frustreert kostenbesparende innovaties. Vooral innovaties die zich richten op de preventie van ziekte hebben hiermee te maken. Er loopt geen directe lijn tussen de besparingen en degene die investeert (de zogenaamde ‘perverse prikkel’).

• Pas op voor afhankelijkheid van degenen die boven op de geldpotten zitten, dit werkt keteninnovaties tegen.

Op het moment dat het product of de dienst dan eindelijk marktrijp is, blijkt intellectueel eigendom een onverwacht gevoelig onderwerp.

• Maakt u in een zo vroeg mogelijk stadium afspraken, dan vindt u een goede balans tussen vertrouwen en contractuele afspraken

Follow the money

Kennis van financiering

Zakelijk organiseren

Het valt niet mee om binnen het vergoedingensysteem een legitieme en duurzame plaats te verwerven.

• Reken daarom op een omweg en houd een plan B paraat • Spreek bijvoorbeeld doelgroepen aan die budget hebben of die wel bereid zijn zelf te betalen voor de dienst

Zowel bij de ontwikkeling als bij de marktimplementatie is geld nodig, in de ogen van de ondernemer zelfs veel geld, en soms ook te veel tijd.

• Iedere ondernemer zal elke stap opnieuw moeten onderbouwen, of hij nu gebruik maakt van subsidies, fondsen, risicokapitaal of bankkrediet • Of schakel hiervoor de hulp in van experts of intermediairs

Een van de succesfactoren voor een geslaagde marktintroductie is het oprichten van een nieuwe organisatie die zich hiermee bezighoudt en waarin partners de rollen afbakenen. De combinatie maatschappelijk en commercieel belang vraagt om een bijzondere rechtsvorm.

We zien meer dan eens de combinatie van een stichting met een bv.

INTO D’MENTIA

Route to market

13 21

IAB

22

WAARDECREATIE

CLUSTERVORMING

ONDERNEMERSCHAP

Sterk

Sterk

Sterk

•

•

•

• • • • •

• •

•

Zie de samenwerking niet als vanzelfsprekend.

Check de beoogde partners vooraf, ook op mentaliteit.

Manage de verwachtingen: spreek ze uit, neem de tijd elkaar te leren kennen, ‘begrijp elkaar’ en leg verwachtingen vast.

Organiseer en bekrachtig tijdsbesteding van deelnemers.

• • • •

Deel de ondernemersspirit: niet alleen de mkb-er, ook de zorginstelling, kennispartner, etc.

Leg lange termijn commitment vast.

Ten minste door één partij.

Bedenk wie dit gaat betalen. Houd een plan B, C, D ... achter de hand voor als plan A niet lukt.

Wees open: ‘Eerst delen om later te kunnen vermenigvuldigen’.

Koester de langetermijnambitie: ‘Innovatie is geslaagd na opschaling’.

Zwak

Zwak

Zwak

•

• • •

• • • •

Laten leiden door cliché denken en aannames.

•

‘Het komt wel goed’-attitude.

Wij-zij-denken.

Eén of meer partners in het cluster is dominant.

Onbewust onbekwaam zijn en doorgaan zonder reality check.

Vrijblijvendheid.

Geen passie, geen drive.

Eigenwijs zonder visie.

Geen inzicht in geldstromen in de zorg.

INTO D’MENTIA IAB

•

Leg focus op hard én zacht, functie én beleving, efficiëntie én kwaliteit.

Verkrijg inzicht in hoe men werkt in het veld (wil men dit?).

Houd de blik op patiënt én omgeving (mantelzorg, familie, andere patiënten,...).

Wees kritisch: is het goed genoeg? Werking, alternatieven, kinderziektes.

Test veel: prototypen, op verschillende manieren, snel, in een relevante testomgeving.

Neem tijd om te verfijnen: kinderziektes oplossen!

Lever bewijs voor meerwaarde: bevestiging door gebruikers, expert (liefst opinion leader), kwalitatieve en/of kwantitatieve studie.

13 23

DIALOOG

PROJECT

Dialoog PILLBOX PILLBOX 24

13 25

INTO PILLBOX D’MENTIA

DIAL Op weg naar implementatie staat het project nu op het punt om een tweede pilot te starten en is Leo Verhagen van thuiszorginstelling MaxZorg bij het team gekomen. Herbert: “We hebben veel geleerd van de eerste pilot bij Archipel en GGzE en veel gebruikerservaringen verzameld om het concept te verbeteren. ” Als voorbeeld: “In de eerste pilot bleken veel testcliënten een slechte hand-oogcoördinatie te hebben. Reden om een afsnijmechanisme in de PillBox te integre-

HERBERT WENTGES

ren. Omdat de “look and feel” van de PillBox goed bleek te zijn, stelden we als eis om de vormgeving intact te houden. Om dan het afsnijmechanisme te integre-

PillBox4U

ren, zonder de mallen teveel aan te passen, bleek een mooi vraagstuk en dito

Dankzij PillBox4U kunnen chronisch zieken thuis zelf veilig, trouw en gecontroleerd hun medicijnen innemen. “The masterpiece is dat we met de PillBox elke stap in het medicatietraject – van magazijn tot aan de inname – controleren en borgen”, zegt Herbert Wentges, directeur van PillBox4U. “Dit verbetert de therapietrouw en sluit medicatiefouten uit. Veiligheids- en efficiencyargumenten zijn belangrijk, medicijnverspilling is onnodig.”

uitdaging.” Het project is ontstaan vanuit een persoonlijke motivatie van de founder t.a.v. verkeerd medicatiegebruik. Er is toen direct een technologische patentaanvraag gedaan. Achteraf was het beter geweest om pas na praktijkinterviews aan de tekentafel te gaan zitten. “Daar hebben we steken laten vallen en hadden we geld kunnen besparen. We deden aannames zonder eerst gedegen huiswerk te doen. De wensen van mensen zijn belangrijk, net als de impact die innovatie kan hebben, je kunt een product niet zomaar de markt in zetten.

Idealiter is het een Nespresso. Gemakkelijk, mooi en geeft precies wat jij wilt.

Straks tijdens de tweede pilot bij MaxZorg, GGzE en Archipel wil het team het verdienmodel valideren. Ook is het belangrijk om de NEN-norm te halen. Dat maakt het makkelijk om in officiële systemen en organisaties opgenomen te

WWW.PILLBOX4U.COM

worden. Herbert: “ De inzet van de PillBox gaat impact hebben op het zorgsysteem. Dat betekent dat de zorgverlener, apotheker en arts nu de gelegenheid

FILM

heeft om bij de cliënt thuis te kunnen monitoren of deze de juiste medicijnen neemt op het juiste moment. Dit zijn veranderingen in de keten. Dat vraagt om

PillBox4U B.V. biedt zorgverleners de mogelijkheid om op afstand en op een verantwoorde manier het medicatieproces van cliënten te borgen.

“Pilots zijn waardevol en ze zetten de deur open voor vernieuwing. Een voorbeeld : de noodzaak een snijmechaniek toe te voegen. Als zeer waardevol werd ervaren om een client te horen zeggen: ‘Elke keer dat thuiszorg langskomt, zie ik als een confrontatie met mijn ziekte. Het wegblijven betekent dus klaarblijkelijk even geen ziektemoment.’ Dit was een eyeopener.”

zorgvuldige begeleiding, luisteren en goed omgaan met de informatie die je als organisatie krijgt. Hij voegt toe dat de afspraken met KPN (voor verzending van gegevens via een ultraveilig netwerk) een voorwaarden zijn voor succes. Als ondernemer vertrouw je op je partners zoals met MaxZorg. “Leo is een zorgon-

“Er ontstaat veel onzekerheid bij partijen als er wezenlijke veranderingen of vernieuwingen worden geïntroduceerd.

Speel hierop in door te communiceren en te delen. En maak partijen deelgenoot!”

dernemer die businesscases van een zorginstelling goed begrijpt. Hij voegt zo waarde toe bij onze implementatie van Pillbox en haar diensten”

PILLBOX 26

NETWERK

Jos van Esch

Boris van Wijk

“Iedereen weet dat er in zorg veel structureel te verteren en te winnen is.

Als je geen trackrecord hebt om aan te tonen dat je bespaart in extramurale zorg, is acceptatie en succes onmogelijk.”

LOOG Het lijkt een open deur: de juiste medicatie op het juiste moment voorkomt zieken-

“Een contactmoment kan fijn zijn voor eenzame mensen. De PillBox mag niet bijdragen aan verhogen eenzaamheid. Intramuraal zie ik het voordeel van de PillBox niet.”

huisopnames. Leo: “Toch kunnen we niet vaak genoeg roepen dat therapietrouw cruciaal is. De verantwoordelijkheid en controle liggen sinds januari 2012 bij thuiszorginstellingen. De kostenbesparing op de AWBZ die dit oplevert, bespaart ook kosten voor ziekenhuizen maar thuiszorgorganisaties krijgen dit niet uitbetaald.”

Leo is via MaxZorg sinds de zomer van 2012 betrokken bij het PillBox-project. Hij vindt

LEO VERHAGEN

dat zorg anders, beter, goedkoper kan. “Wij werken met een intelligente pen om me-

MaxZorg

dicatie af te tekenen en direct in het registratiesysteem te zetten. De PillBox kan deze dienst aanvullen.” Leo geeft aan dat het lastig is om ICT-koppelingen te realiseren. Hij ervaart dat in de thuiszorg iedereen zelf het wiel uitvindt en dat er weinig bereidheid is tot samenwerken. “Bedrijven die het de komende tijd niet gaan halen, zijn organisaties die niet kunnen delen.

Leo vindt dat Herbert eerder de praktijk erbij had kunnen betrekken. “Want er zijn veel partijen met een belang in medicijnen.” De zorgondernemer maakt zich zorgen over de reacties van apothekers op de PillBox. “Wij hebben nu een relatie met de apotheek en die mag niet in gevaar komen door een nieuwe dienst en eventuele weerstand tegen de daarmee samenhangende nieuwe werkwijze. Dit kan wrijving geven.”

“Durf te delen, dan kun je later vermenigvuldigen. In de thuiszorg probeert iedereen zelf het wiel uit te vinden.

Vaak willen ze niet samenwerken. Dat geldt vooral voor de grotere en ICT-partijen.”

Na het aanschuiven van Leo Verhagen van MaxZorg én na de eerste pilot zijn de behoeften waaraan de PillBox moet voldoen helder. Het vinden van de juiste partners was niet zo gemakkelijk. Nu staat er een definitieve businesscase in de steigers. Het patent, de NEN 7510 en het KPN-contract zijn harde voorwaarden voor succes en efficiency in de keten.

Uiteindelijk is het doel van het concept een goed product, goede service, tijdwinst en goede borging en registratie van het medicatieproces. “Maar hoe het product verder

WWW.MAXZORGOSS.NL

te gebruiken in de toekomst en eventueel in het buitenland, daar beginnen we nu over na te denken.” Leo vraagt zich af of de PillBox in de markt is te zetten als een hulpmiddel, met vergoeding – op uitleenbasis – via de AWBZ. “Dan moeten we naar het college van zorgverzekeraars toe. Maar als het een cliëntgebonden dienst is, dan kan het ook naar instellingen en ben je in het huidige systeem van succes verzekerd.

Met nadruk op ‘huidige systeem’, want zoveel veranderingen heb ik in mijn leven niet meegemaakt. De grens is wel bereikt. Er wordt niet goed over nagedacht wat al die

Stichting MaxZorg levert kwaliteitszorg aan cliënten in een omgeving waarin zij zich thuis voelen, met als doel dat zij zo lang mogelijk thuis blijven wonen.

“De zorgsector is niet commercieel gedreven.

Ze hebben het te gemakkelijk gehad. Dat gaat nu veranderen; ze zullen naar andere wegen moeten zoeken.”

NETWERK

Wanda Kruit

Annelies van Gool

INTO PILLBOX D’MENTIA

veranderingen betekenen.”

13 27

RESULTATEN

Resultaten Succesfactoren PILLBOX PILLBOX 28

Succesfactoren RESULTATEN GEREALISEERD:

RESULTATEN ONDERWEG: • ISO-ZORGCERTIFICERING: NEN 7510 • GETEKEND PARTNERSHIP MET KPN

•

LAAT NIET DE TECHNIEK LEIDEND ZIJN, MAAR DOE EEN GEDEGEN ONDERZOEK NAAR DE MARKT EN CLIËNTBEHOEFTEN • NEEM DE TIJD VOOR ONTWIKKELINGSTRAJECTEN EN VOOR HET OPBOUWEN VAN RELATIES • ZORG VOOR DE JUISTE PARTNERSHIPS; VOOR PILLBOX ZIJN DAT MAXZORG, GGZE, ARCHIPEL, APOTHEEK NIEUW GASTEL EN KPN

VOLGENS LEO VERHAGEN • BETREK SNEL EXPERTS IN ZORGECONOMIE TRAJECTEN (ZOALS THUISZORGINSTELLINGEN) • DENK KETENBREED EN HOUD REKENING MET AFHANKELIJKHEDEN EN RELATIES • REALISEER JE DAT JE ONDERDEEL BENT VAN EEN VERANDEREND SYSTEEM

INTO PILLBOX D’MENTIA

• PATENT CARTRIDGE IS IN 2007 GEDEPONEERD • CONTRACT MAXZORG, GGZE, ARCHIPEL

VOLGENS HERBERT WENTGES

13 29

Route MAATSCHAPPELIJKE BUSINESS CASE Kostenbesparing thuiszorg Kostenbesparing apotheek Kostenbesparing gevolgkosten Zelfmanagement PITCH Veiligheid Therapietrouw Efficientie Gemak Monitoring

juli 2011 Start IAB4-project

COALITIE PiLLBox4U Maxzorg 4C Care Archipel Zorggroep GGZE

PILLBOX INNOVATIE ROUTE

september 2011 Eerste prototype van Pillbox is gereed

PLAN

april 2012 Operational Manager juni 2012

VERSNELLER

VERTRAGER

Dispensormechanisme Cartidge Datacommunicatie Vormgeving

Cartridge concept vastgelegd in Patent

IAB4 KWALIFICATIE

ju Pa Apotheek Nieuw

ONTWIKKELEN

CONCEPT

Ongelijke urgentie en feeling voor vernieuwing binnen de coalitie

VERSNELLER

Operationeel manager stuurt technische ontwikkeling en contact met zorgpartner

PROCES

PROCES

VERTRAGER

Apothekersgroothandel verlaat cluster CLUSTER

Dispenser registratie, data communicatie TESTEN

PILLBOX DISPENSER MONITORING VIA NETWERK AANLOOP

ONTWIKKELING PATENT OP CARTRIDGE

BOM FORMAT

BEDRIJF PILLBOX4U

COMMUNICATIE PROCESBEGELEIDER

Deze routekaart is een samenvatting van de evaluatie van IAB4-projecten tussen juli 2011 en januari 2013

PILLBOX

WAARDECREATIE

KWALIFICATIE

Versnellers

CLUSTERVORMING BEREIKT

ONDERNEMERSCHAP

30

TOOLS

ZWART OP WIT INKOMSTEN

Vertragers

KENNISPARTNER VALIDATIE PRODUCENT LOCALE DISTRIBUTIE

zomer 2013 Definitieve versie Pillbox

voorjaar 2013 Certificering

uli 2012 artners: w Gastel SOFA

augustus 2012 Maxzorg treedt toe tot coalitie

VERSNELLER

Apotheek Nieuw Gastel treedt toe SOFA doet productie rolmedicatie en locale distributie

VERSNELLER

Maxzorg treedt toe, kennisverrijking op breed gebied CLUSTER

CLUSTER

begin 2013 Tweede prototype van Pillbox is gereed najaar 2012 Test prototype 1.0

2013 Integratie met portal

voorjaar 2013 Test prototype 2.0

VERSNELLER

VERTRAGER

Probleem rond afscheuren van medicatierol bij bejaarden TESTEN PROTOTYPE

2013 Integratie zorgdossier

Afscheurmechanisme VERBETEREN

Praktijktest met chronische patïënten van verschillende leeftijd door GGZ en thuiszorg TESTEN PROTOTYPE

Praktijktest met chronische patïënten van verschillende leeftijd door GGZ en thuiszorg BUSINESSCASE

MARKT INTRODUCTIE ONTWIKKELEN

Telecom Partner COALITIE

VERSNELLER

Cash flow leveringen OSS, Eindhoven eo.

BUSSINESS

Grote bank opschaling en doorontwikkeling FINANCIERING

IAB4 EVALUATIE Integratie van Pillbox met ICT systemen levert online monitoring en signalering voor patiënt, familie en huisarts

REALISATIE

PILOT THUISZORGPARTNER

MICROFUNDING ONTMOETINGSPLAATSEN

NIEUWE WERKWIJZE CONTROLE OP MEDICATIE

GEVALIDEERDE PRIJSSTELLING

CONTRACT KPN DATANETWERK

OPSCHALING INKOMSTEN UIT PLAATSING DISTRIBUTIE EN GEBRUIK

CERTIFICAAT NEN 7510 & ISO 9001

Communicatie met techniek en zorginstellingen verbeterde na aanstelling operationele procesbegeleider

Highlights

Technologische oplossing kwam vóór behoeftenanalyse hetgeen resulteerde in een ‘blinde vlek’ en een ingrijpende herstel actie.

Flink wat iteraties voor een ‘werkend’ cluster is gevormd Intellectueel Eigendom is vroegtijdig gerealiseerd door patent Thuiszorginstellingen kregen centrale rol in marketing

INTO PILLBOX D’MENTIA

CONTRACTEN AFNEMERS

13 31

Werking (PotentiĂŤle) patiĂŤnten moeten geholpen worden in hun medicijngebruik met medicatieveiligheid, therapietrouw en behoud van zelfstandigheid als doel. Zij moeten het gebruiken.

Strategie | belangen

Thuiszorginstellingen hebben sinds kort de verantwoordelijkheid en zorgplicht voor medicijnverstrekking aan hun clienten. Deze zorg wordt gefinancierd uit AWBZ en door WMO. PillBox is onderdeel van deze zorg en zij realiseren besparingen in vergoedingen aan thuiszorginstellingen en moeten het betalen.

Thuiszorgorganisaties hebben de juiste ingang tot doelgroepen en hebben gedelegeerde verantwoordelijkheid voor medicijnverstrekking. Zij kunnen efficiĂŤnter werken en moeten het vermarkten.

PILLBOX 32

CLUSTERVORMING ONDERNEMERSCHAP Benchmark: Bestaande pillendispensers registreren niet, waardoor geen controle op inname plaatsvindt.

Concept Cartridge met dosering, signalering en intelligentie in dispensor, registratie en monitoring via een veilig datanetwerk.

Alle stappen van magazijn tot inname worden geregistreerd: medicatierol samenstellen, in cassette, naar apotheker of direct naar (zorg)instelling, via zorgmedewerker in de PillBox en wordt op tijd uitgenomen door de patiënt.

Een patent voor het ontwerp van een gesloten cartridge is reeds bij de start van het IAB-4 project beschikbaar.

De focus op de technische oplossing leidt af van het stellen van fundamentele vragen over behoeften en gebruikscontext.

Communicatie tussen clusterpartners verloopt niet geheel soepel. Jeroen verbetert de afstemming tussen de clusterpartners.

Adminstratieve lasten drukken op Herbert als projectleider. Jeroen Rijkers neemt delen over, hij is een sleutelfiguur in documentatie en procedures.

Hij start het certificeringsproces.

innovatieroute PillBox Met Boris van Wijk (Nieuw Gastel) komt een enthousiaste apotheker en kennispartner in het team die open staat voor het ontwikkelen van een nieuwe werkwijze.

werkers nog niet vanzelfsprekend beleefd. Dit biedt belangrijke inzichten over betere communicatie.

De beoogde producent van de rolmedicatie verlaat cluster. Uit het netwerk van Boris komt een nieuwe producent voor de rolmedicatie: SOFA.

Tweede pilottest, met verbeterd prototype, door MaxZorg en GGzE moet bewijzen dat therapietrouw toeneemt en dat registratie werkt als controlemiddel voor zorgmedewerkers. Gebruiksgemak moet voldoende zijn voor chronische patiënten met uiteenlopende beperkingen.

Technische complicaties in datacommunicatie blijken hardnekkig en vergen kostbare tijd.

Igor Heinen neemt de subsidie aanvragen ter hand.

Hij introduceert Leo Verhagen.

Leo Verhagen (MaxZorg) brengt een stroom aan praktijkervaring in het team over de werking van de zorgsector, de samenwerking rond medicijnverstrekking en wensen van patiënten. MaxZorg herkent de meerwaarde van registratie en controle voor thuiszorginstellingen. Hier ligt een nieuwe behoefte door wijzigingen in de regelgeving over verantwoordelijkheid voor medicijnverstrekking.

Eerste pilottest met prototype door Archipel zorggroep levert inzichten op over beperkingen van oudere patiënten die het dagelijks gebruik compliceren. Een ontwerpwijziging is noodzakelijk.

Het gemak van PillBox wordt door thuiszorgmede-

Vormgeving wijzigen is technisch complex.

De tweede pilottest levert data voor een meer gedetailleerde businesscase: gekwantificeeerde voordelen en een realistische prijsstelling. Na gebleken succes in de pilot worden MaxZorg en GGzE launching customers van PillBox. En kan stapsgewijze opschaling beginnen.

Certificering en aansluiting op een medisch datanetwerk maakt PillBox een serieuze partner voor afnemers. Verdere opschaling vereist verbreding van het distributienetwerk en communicatie.

Een grote bankinstelling zal dit mede financieren.

INTO PILLBOX D’MENTIA

WAARDECREATIE

13 33

DIALOOG

PROJECT

Dialoog ID-LESCO ID-LESCO 34

13 35

INTO ID-LESCO D’MENTIA

DIAL Bij aanvang van het project is goed gekeken naar de behoeften van patiënten en risicogroepen. Lenny: “Het werd ons al snel duidelijk dat er in het woud van bestaande apps weinig is dat precies bij de wen-

LENNY DEKKERS Area Consult

sen aansluit. Bovendien hadden huisartsen – mede daardoor – geen vertrouwen in deze apps en dat is nogal essentieel!” Voor de ontwikkeling van onze eerste app DiaWise zocht het team samenwerking met artsen en diëtisten om tot een gedragen inhoud te komen. Om daarna aan diabetesverpleegkundigen te vragen of patiënten de apps inderdaad begrepen.

ID-Lesco geeft mensen handvatten en hulp om zo gezond mogelijk te leven en om te gaan met diabetes.

Projectleider Lenny Dekkers: “We willen bereiken dat artsen met onze apps hun patiënten gaan coachen. De patiënt leert beter om te gaan met diabetes en de arts bespaart tijd.

Dat vraagt vertrouwen van de huisarts in de apps en in de patiënt, anders gebeurt het niet.”

Vanuit de dialoog met patiënten en risicogroepen bleek het belang van fysieke trefpunten: de DiaCorners. “We toonden daar DiaWise en kregen direct feedback”, zegt Lenny. “Het succes in de eerste DiaCorner zorgde ervoor dat we deze ontwikkeling voorrang gaven.”

In de DiaCorners vinden lokale activiteiten plaats met patiënten en professionals die gezond eten en bewegen stimuleren. Door een intense dialoog en door in te haken op activiteiten ontstaan ideeën voor te ontwikkelen apps die de activiteiten versterken. Lenny: “Als ik straks op maandagmorgen met mijn groepje in de natuur wil lopen,

“Het ontwerpen van de inhoud was ingewikkelder dan we dachten. Er zijn zoveel meningen als er artsen zijn.

En dan moet de patiënt het ook nog begrijpen. Verzekeraars eisen dat artsen en patiënten het met elkaar eens zijn. Straks is DiaWise goedgekeurd door huisartsen, volgens de normen van het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG).”

“Zelfmanagement draait om balans, wat een ingrijpende lifestyleverandering vereist.

Daar is veel kennis voor nodig.”

dan vertelt onze volgende app DiaMove mij wie er meegaan en welke FILM

professional ons begeleidt. Dat motiveert mij om te gaan. Bovendien kan ik vooraf de route bekijken en zien of er iets bezienswaardigs is

WWW.AREACONSULT.NL

onderweg.”

De apps helpen dus om gegevens te vergaren om te leren hoe we

Area Consult is actief op het gebied van beleids- en organisatieontwikkeling en is in het project betrokken om de samenwerking te coördineren.

ID-LESCO 36

mensen kunnen stimuleren. “Zo kunnen we voorkomen dat mensen bij activiteiten afhaken. Als we iets ontwikkelen dat goed werkt, dan kopiëren we dit naar andere omgevingen met steeds een lokale

“Je moet het fysiek in de markt kunnen zetten. Zet het in een wijk, waar je elkaar kunt ontmoeten, waar je samen iets kunt doen.”

inkleuring.”

NETWERK

Harold van Garderen

Danny Gorter

“Innovators moeten ongehoorzaam zijn, anders ben je geen innovator. Ervaringsdeskundigen maken vanuit hun gedrevenheid cross-overs en verbindingen die niet gebruikelijk zijn.”

LOOG In de diabetesrisicogroepen zitten veel mensen die niet zo gemakkelijk leren. De apps van ID-Lesco zorgen voor een leerproces dat spelenderwijs verloopt en verbindingen maakt met de eigen fysieke wereld. Zo ontstaat afwisseling en is leren ook leuk. Daarom is het goed om steeds nieuwe, aansprekende incentives te ontwikkelen.

Diabetes Vereniging Nederland (DVN) heeft drempelverlaging als visie. een aansprekende vorm te gieten. Ook is het goed om gratis activiteiten te organiseren die gericht zijn op inzicht en lifestyleverandering. Deelnemers betalen pas als ze merken dat het voor hen werkt en daarom heeft deze aanpak succes.

de trefpunten. Ze vormen de basis voor sociale vernieuwing in de wijk.

Er is veel kennis nodig om diabetici te leren hun leven in balans te houden.

ID-Lesco brengt die kennis op een moderne, speelse manier met een familie van mobiele apps.

Zorgaanbieders richten zich samen op geïntegreerde zorg en welzijn, zonder schotten. De zorg komt naar mensen toe en niet andersom.

WWW.DVN.NL In de eerdergenoemde DiaCorners kunnen professionals, instellingen en leveranciers elkaar ontmoeten rondom het thema diabetes. Dit kan gezien worden als een unieke marktplaats. Het huis van de zorg waar altijd al vraag naar was. Bovendien interessant voor de verzekeraars.

Als vraag en aanbod bij elkaar komen, ontstaat dubbele synergie.

“‘What’s in it voor me’ is gigantisch belangrijk voor de huisarts. Die heeft heel weinig tijd. Een arts moet volledig op het product vertrouwen om het aan te bevelen aan een patiënt.”

patiëntenvereniging

Dit kan door te doseren, door een nieuwe leerstijl en door de apps in

Inmiddels is er grote belangstelling vanuit gemeenten en GGD’s voor

‘‘Kwaliteitsverbetering komt niet van de professional en niet van de patiënt, want die is niet deskundig genoeg om zijn zorgbehoefte te expliciteren. Je moet de patiënt mondig maken en de artsen leren coachen.”

DVN

Ook in dit project is samenwerking zeer belangrijk, in vertrouwen en met gevoel voor verhoudingen. Bij dit project is in het begin door strubbelingen in het procesmanagement veel tijd verloren. Door Lenny is het

Diabetesvereniging Nederland (DVN) is een vrijwilligersorganisatie die de belangen van diabetespatiënten behartigt. ID-Lesco staat voor ID-LEarning Service COmpany.

gelukkig weer op de rails gezet.

NETWERK

André de Jonge

Ellen de Schipper

Dan Hoevenaars

INTO ID-LESCO D’MENTIA

“Waar een wil is, is een omweg.

Soms moet je in het diepe springen en over vooroordelen heen stappen. We hebben veel geïnvesteerd in het proces, in het creëren van voorwaarden die aan innovatie vooraf gaan. Dat is bijzonder. Je moet ondernemen, want de kosten gaan voor de baten uit. Je moet ook willen samenwerken.”

13 37

RESULTATEN

Resultaten Succesfactoren ID-LESCO ID-LESCO 38

Succesfactoren RESULTATEN GEREALISEERD: • INHOUD NAAR NHG-MAATSTAVEN GOEDGEKEURD • NIEUWE LEERMETHODE VOOR DIABETES ONTWIKKELD • DIAWISE MARKTINTRODUCTIE • DIAVITA BV TOT OPRICHTINGSFASE GEBRACHT • DIACORNERS GESTART IN DE FUNCTIE VAN LIVING LAB EN MARKTPLAATS, MET MAANDELIJKSE BIJEENKOMSTEN IN DEN BOSCH, TILBURG, OSS, BOXMEER EN NIEUWEGEIN

VOLGENS LENNY DEKKERS •

• •

ESSENTIEEL BLEKEN FYSIEKE ONTMOETINGSPLAATSEN (DIACORNERS) ALS LIVING LAB OM MET PROFESSIONALS, VERZEKERAARS EN ONDERNEMERS TE SPARREN DE COMBINATIE VIRTUEEL EN FYSIEK ZORGDE VOOR SYMBIOSE MET ACTIVITEITEN DICHTBIJ ONTWIKKEL BOTTOM-UP, VAN LOKAAL NAAR REGIONAAL NAAR NATIONAAL

RESULTATEN ONDERWEG: VOLGENS DVN • • • •

INVESTEER IN VERTROUWENSRELATIES VOOR HET PROJECT START ZORG VOOR EEN ONAFHANKELIJKE PROCESBEGELEIDER MET OOG VOOR DE CULTUUR EN VERHOUDINGEN INTEGREER HET ZORGAANBOD DICHT BIJ DE MENS RICHT ZO SNEL MOGELIJK EEN BV OP EN REGEL DAARBINNEN HET INTELLECTUEEL EIGENDOM

INTO ID-LESCO D’MENTIA

• DIAMOVE UITBREIDING • DIACOOK (NIEUWE APP OVER VOEDING) ALS UITBREIDING IN HET KADER VAN EFFICIENCY • BEWIJS KOSTENBESPARING HUISARTSEN DOOR TERUGDRINGEN AANTAL PATIËNTEN • SAMENWERKING MET GEMEENTEN, GGD’S EN ZORGPROFESSIONALS (ZORGGROEPEN, THUISZORG, ZIEKENHUIZEN, DIËTISTEN, BEWEGINGSTHERAPEUTEN)

13 39

Route

MAATSCHAPPELIJKE BUSINESSCASE Kwaliteit van leven Minder patiënten Huisartsen als coach PITCH Leermethode Acceptatie huisartsen Kostenbesparing Bottom up benadering juli 2011 Start IAB4-project

MATCHING DVN als co-financier

ID LESCO INNOVATIE ROUTE

COALITIE Diabetes Vereniging Nederland Dutch Communication Groep Synchroon RCH Zorggroep Top Innosence PLAN

datum 2012 AreaConsult wordt penvoerder PORTFOLIO DiaWise DiaMove DiaCook DiaSem DiaSense CONCEPT

IAB4 KWALIFICATIE

VERTRAGER

Irritaties over procesbegeleiding PROCES

VERSNELLER

Wijziging penvoerder PROCES

Behoeften tav DiaWisevan: Samenwerkcontract patiënten risicogroepen verwachtingen huisartsen belangen verpleegundigen rollen zorgbegeleiders statuten voor diëtisten bv in oprichting AFSPRAKEN

VELDONDERZOEK DIAWISE

E D

Inhoud DiaWise: diabetes glucose meten balans-lifestyle medicatie ONTWIKKELEN

DIAWISE - DIAMOVE - DIACOOK

Deze routekaart is een weergave van de ontwikkeling tussen juli 2011 en januari 2013 >>

AANLOOP

ONTWIKKELING

DIACOR

INTELECTUEEL EIGENDOM IN BV

BOM FORMAT

PATIËNTEN VERENIGING

NEUTRALE ONAFHANKELIJKE PROCESBEGELEIDER

SAMENWERKINGS OVEREENKOMST

FOCUSPANELS HUISARTSEN VERPLEEGKUNDIGEN DIËTISTEN

Deze routekaart is een samenvatting van de evaluatie van IAB4-projecten tussen juli 2011 en januari 2013

ID-LESCO

WAARDECREATIE

KWALIFICATIE

Versnellers

CLUSTERVORMING BEREIKT

ONDERNEMERSCHAP

40

TOOLS

ZWART OP WIT INKOMSTEN

Vertragers

CONTENT NHG MAA

2013 Integratie DiaMove

2013 Definitieve versie DiaWise

juli 2012 Inhoud goedgekeurd door huisartsen

2013 Integratie DiaCook

september 2012 Test prototype DiaWise

VERSNELLER

AUGUSTUS 2012 EERSTE PROTOTYPE DIAWISE IS GEREED

Inhoud + vorm DIAWISE: focusgroepen patiïenten huisartsen verpleegkundigen

Inhoud + vorm DiaWise: diabetes glucose meten balans-lifestyle medicatie

Inhoud DiaWise: focusgroepen patïenten huisartsen inzet eigen verpleegkundigen patiëntenplatform

RNER

T VLGS, ATSTAVEN

TESTEN PROTOTYPEN

VERBETEREN

VELDONDERZOEK DIAMOVE

prijsstelling partners routing ZORGVERZEKERAARS BUSINESSCASE 1

MARKT INTRODUCTIE

DiaWise: verbetering balanslifestyle preventie medicatiegebruik

aanpassen bestaande app voor DiaCook

Verlichting van verzekeraars werkdruk huisarts via huisartsen

IAB4 EVALUATIE

DOORONTWIKKELEN

VALIDEREN

Cashflow

BUSINESS

prijsstelling DiaDrive partners routing LOGISTIEK BRABANT BUSINESSCASE 2

Iteratief ontwikkelen van DiaMove in combinatie met fysieke activiteiten van Dia-Corners

REALISATIE

PILOT april 2012 DiaCorner Den Bosch

september 2012 DiaCorner Oss

OPSCHALING

Samenwerking gemeenten en november 2012 DiaCorners in Boxtel, Tilburg en Nieuwegein GGD’s mbt “zorg in de wijk”

Contactplatform installeren om behoeften meer specifiek vast te stellen en te testen Marktplaats ontwikkelen voor dialoog tussen mkb, zorggroepen, ziekenhuizen, thuiszorgorganisaties, zorgverzekeraars, producenten LIVING LAB

WERKWIJZE VOORLICHTING COACHING

MICROFUNDING ONTMOETINGSPLAATSEN

Procesleider redt samenwerking

Highlights

Centrale rol voor professionals en patiënten Platform voor contact met patiënt krijgt voorrang Intellectueel Eigendom is geen probleem door vroegtijdige bv-opzet Huisarts krijgt centrale rol in marketing

MARKTPLAATS

DIAVITA BV CONTRACTEN

INKOMSTEN UIT APP’S

GEDRAGSVERANDERING ZELFMANAGEMENT PREVENTIE

KOSTEN BESPARING

INTO ID-LESCO D’MENTIA

TESTEN

Behoeften tav diaMove van: patiënten risicogroepen zorgbegeleiders bewegingscoaches

Inhoud + vorm DiaMove: diabetes balans-lifestyle bewegen

13 41

Werking (Potentiële) patiënten moeten “wijs” worden. Zij gebruiken de apps om hun leven in balans te houden. 4 pijlers: voeding, beweging, stress, medicatie.

Strategie | belangen

Ziektekostenverzekeraars zijn de belangrijkste klanten. Zij realiseren besparingen en gaan het betalen.

Huisartsen hebben de juiste ingang tot doelgroepen. Zij gaan het vermarkten.

Gemeenten maken het beleid door verschuiving van AWBZ naar WMO. Koppelen aan Zorg in de wijk programma’s.

Werkgevers hebben belang bij goede gezondheid van hun werknemers, lagere premies en goed werkgeverschap in krappe arbeidsmarkten.

INTO D’MENTIA 42

CLUSTERVORMING ONDERNEMERSCHAP Benchmark: Huisartsen vertrouwen de bestaande apps niet.

Portfolio-concept Samenwerkende mobiele apps, gebaseerd op 4 pijlers: stress, beweging, voeding, medicatie.

Al vroeg in het project ontstaat wrevel over het procesmanagement. De oorzaak ligt in onvoldoende inlevingsvermogen, van deelnemende partners onderling, in elkaars mogelijkheden en belangen. Een onafhankelijke procesleider brengt nieuw elan. Per partij worden verwachtingen, ambities en rollen vastgelegd. De statuten worden herschreven.

Er is veel tijd geïnvesteerd in het opbouwen van een expertise netwerk. Deelnemende zorggroepen geven toegang tot huisartsen en de Diabetesvereniging tot patiënten. Diëtisten en diabetesverpleegkundigen vullen de expertise aan. Gezamenlijk ontwikkelen ze de inhoud, wat niet meevalt door de verscheidenheid aan opvattingen over kwaliteit.

Het Nederlands Huisartsen Genootschap kan de zegen geven. Na verschillende iteraties bereiken participerende huisartsen consensus over de inhoud.

Testen van de technisch correcte inhoud op begrijpelijkheid voor patiënten met behulp van focusgroepen door diabetesverpleegkundigen in het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den Bosch.

innovatieroute Id-lesco Testen van de protoypes in de wachtkamers van RCH Zorggroep in Tilburg en Synchroon in Oss. Patiënten en risicogroepen testen i.s.m. huisartsen de prototypes als geheel.

‘Vrienden van’ constructie maakt gratis toegang mogelijk voor DiaCorners.

Ontwikkelen van een vergoedingsmodel voor zorgverzekeraars: lumpsum + licenties.

Onderhandelen met individuele zorgverzekeraars over opname in pakket.

Aansluiten van DiaMove-app op actuele fysieke activiteiten op locatie zoals BioWalking in Oss. Valideren van de werking van de apps - helpen om het leven in balans te krijgen- in een niche die strak is af te bakenen: beroepschauffeurs uit één regio.

Distributie DiaWise start via huisartsen, vergoeding door zorgverzekeraars.

Programma’s worden overgezet naar nieuwe regio’s, apps gekoppeld.

Distribueren van een variant op DiaWise via werkgevers ism zorgverzekeraars.

INTO D’MENTIA

WAARDECREATIE

13 43

DIALOOG

PROJECT

Dialoog INTO D’MENTIA INTO D’MENTIA 44

13 45

INTO D’MENTIA

DIAL Het enthousiasme van Jan ontstond toen hij zag dat op het gebied van dementie-

JAN RIETSEMA Minase

zorg veel te verbeteren was. “Ik zag de behoefte in de markt en het idee om daar iets aan toe te voegen was mijn drijfveer.”

Ook is voor Jan van belang dat een ondernemer gepassioneerd is over de inhoud van het project. “Dat je gelooft in het product dat je samen oplevert. Ik ben dan ook meer dan een onafhankelijk projectleider en ben inhoudelijk betrokken.

“Er was een supergoede samenwerking en we hadden een juiste clustersamenstelling”, zegt initiatiefnemer Jan Rietsema. Hij voegt toe dat dit mede kwam door de zachte dwang van het IAB-programma.

De exploitatie is gestart en het concept vervult een behoefte, zo blijkt uit de feedback. De nieuw opgerichte stichting richt zich op preventie via gedragsverandering.

Dat geeft energie richting het einddoel.” Innoveren is volgens hem meer dan het uitvoeren van werkpakketten. “Je moet daarbuiten gaan.”

Zorgpartner De Wever bracht inhoud en expertise in het project. Jan: “Die verankering vanuit de zorg is essentieel. Bij praktische vragen konden we altijd terugvallen op de dagelijkse-ervaringsdeskundigen van stichting De Wever en Zorggroep Elde.” De financiering werd via meerdere partijen verkregen. Omdat het IAB-4-programma vroeg om een businessplan, werd er vroeg nagedacht over de markt en de groei.

“Het keurslijf van het programma bepaalde ook hoe ons cluster eruit ging zien”,

WWW.MINASE.NL

zegt Jan, die ervoer dat het samenwerken met diverse zorggroepen hielp voor de geloofwaardigheid naar binnen en buiten. En is er al commercieel succes?

WWW.INTODMENTIA.NL

“Over een jaar zijn we break-even. Leningen voor ontwikkeling en groei moeten voor 2019 afgelost zijn. Mantelzorgers markt, waarbij vergoeding via ziektenkos-

FILM

“Ik ben verbaasd over het effect. Binnen twaalf weken spraken ze over ons. We kenden onze toegevoegde waarde, maar dat het zo de ronde zou doen, dat had ik niet verwacht.”

“De bestuurders van zorginstelling De Wever toonden lef. Ze hebben geïnvesteerd met een langetermijnvisie en een zakelijk belang. Het vertrouwen in ons product gaat zich terugverdienen. Ze waren niet voorzichtig, dachten wel aan continuïteit.”

tenverzekeraars loopt, is hierbij crucial. “Geef me een halfjaar en dan gaat het lukken!”

Minase bevordert samenwerking en innovatie tussen en binnen organisaties. Vooral in opdracht van derden, maar ook op eigen initiatief verricht Minase onderzoek naar samenwerking in ketens en netwerken.

INTO D’MENTIA 46

De ondernemer stelt dat deze innovatie zonder de financiering van IAB-4 niet mogelijk was geweest. “De BOM stelde wel eisen aan ons, maar we hoefden de ontvangen investering niet terug te betalen. Bovendien… zonder het geld van de provincie waren de andere financiers waarschijnlijk niet over de brug gekomen.”

NETWERK

Paul Bogerd

Miranda van Berlo

Carlijk Campman

Margriet Sitskoorn

Rose Marie Droes

Franka Meiland

“Bewijsvoering voor de zorgverzekeraar is lastig.

Het innovatiefonds zorgverzekeraars vraagt om social return on investment scan. Een studieopzet om aan te tonen dat mensen langer thuis blijven wonen door Into D’mentia is lastig en mijns inziens niet reëel. We gaan wel aantonen dat er een effect is op de ervaren zorglast.”

LOOG Tilburg University zorgde voor een eerste validatie van de theorie achter Into D’mentia. Ben: “Hun conclusie was dat je het brein moet kunnen manipuleren om gevoel, empathie op te roepen. Dit bewijs vinden wij nu in de praktijk.” Dat het zo werkt, blijkt uit de reacties van deelnemers, expertmeningen van professionals en

Dit project maakte snel naam als waardevolle training voor zorgprofessionals. “We zijn dus optimistisch”, zegt Ben. “Maar het blijkt lastig om vergoedingen te regelen voor onze primaire doelgroep: ning en we hebben te maken met achterhaalde inkoopopvattingen.”

Bij dit project is Jan de structuurman en Ben de zorgman. Ben: “Die rollen waren en blijven essentieel. Het formuleren van de kaders, de voortgang evalueren en de organisatie van de administratieve rompslomp waren bij Jan in goede handen. Ik was onbekend met

Binnen De Wever heeft Ben Janssen de mogelijkheid gekregen om buiten de paden te treden, hij kreeg scharrelruimte. “Daar ben ik heel blij mee, maar daar moet je ook mee uitkijken om te voorkomen dat je intern ‘ongehoorzaam’ wordt genoemd.”

Into D’mentia geeft gezonde mensen levensecht inzicht in hoe mensen met dementie hun leven ervaren. Dit zorgt voor meer begrip, wat leidt tot verbetering van de zorg.

subsidietrajecten.” Jan trad volgens Ben ook buiten zijn rol als projectleider. “We trekken steeds meer samen op. Zonder elkaar

WWW.DEWEVER.NL

hadden we het niet gered en redden we het nog steeds niet.”

WWW.INTODMENTIA.NL Waar gaat het om in de zorgeconomie? Ben: “Om het anders en beter inrichten van de extramurale zorg. Er is straks geen duidelijk

“Ons tarief voor trainingen is terecht! Onze manier van acquireren door inbedding in het opleidingscurriculum voldoet aan het nieuwe inzicht hoe diensten te vermarkten.

Een preventiebusinessmodel is lastiger dan een opleidingsbusinessmodel. Maar het fundament onder de business is dat het werkt en dat mensen vinden dat het iets toevoegt.”

Stichting De Wever

ervaringsdeskundigen. De VU meet de impact op de lange termijn.

mantelzorgers. Er is geen duidelijk traject voor een preventietrai-

“Het is een heel traject om zorg en mkb samen te laten werken. Je moet elkaars taal en drives leren kennen. Jan is de structuurman en ik ben de zorgman. Dat was en blijft essentieel. IAB-4 heeft geholpen om het op een andere manier aan te pakken.”

BEN JANSSEN

zorgpad meer. Als het gaat over kwaliteit van leven van patiënten, dan kan er geen schot zijn tussen welzijn en zorg.” Wat de programmamanager dementiezorg betreft is het nodig om anders te kijken naar de scholing en introductie van zorgkrachten. “Hoe kan een jong iemand weten hoe een oudere verzorgd en behandeld wil worden? Empathie is niet alleen belangrijk bij mensen met dementie!”

Stichting De Wever is dé organisatie op het gebied van ouderenzorg in Tilburg. Of het nu gaat om zorg, dienstverlening of behandeling – in een van onze woonzorg- of behandelcentra of bij u thuis – we houden altijd rekening met uw persoonlijke wensen en uw levensstijl.

NETWERK

Tom van der Meulen

Barbara Wijnand

Roel de Kok

Corrie aarts

Ruud Broeksteeg

INTO D’MENTIA

“De beroepsbeoefenaars zijn enthousiast. Ze hebben echt het gevoel dat Into D’mentia iets toevoegt. Er gaat een dokter de cabine in en er komt een verward mens uit. De piekervaring doet duidelijk iets met trainees. Ze worden geraakt!

Dat is het succes.”

13 47

RESULTATEN

Resultaten Succesfactoren INTO D’MENTIA INTO D’MENTIA 48

Succesfactoren RESULTATEN GEREALISEERD:

RESULTATEN ONDERWEG: • VEEL BOEKINGEN IN DE AGENDA, VEEL OPLEIDINGEN VOOR ZORGINSTELLINGEN • ALLIANTIES MET ANDERE MANTELZORG ONDERSTEUNINGS INTERVENTIES • UITBREIDEN NAAR VIER SIMULATIE RUIMTES IN NEDERLAND • TRAININGSAANBOD DIVERSIFICEREN • CONCEPT OOK IN HET BUITENLAND GAAN VERMARKTEN • DOORONTWIKKELING VOOR ANDERE ZIEKTEBEELDEN

• • •

VALIDEER SNEL EN IN EEN NICHE ZORG VOOR EEN SAMENWERKING MET VERTROUWEN EN GEDEELDE PASSIE DENK GOED NA OVER DE ROL VAN DE PROJECTLEIDER

VOLGENS BEN JANSSEN • • •

KIES VOOR EEN NICHE EN SNELLE VALIDATIE ONDERLING VERTROUWEN EN GEDEELDE PASSIE ZIJN ONMISBAAR REGEL DAT JE SCHARRELRUIMTE KRIJGT IN EEN ZORGINSTELLING

INTO D’MENTIA

• INTO D’MENTIA (EXPERIENCE EN TRAININGSPROGRAMMA) WORDT AL VOLOP INGEZET • EEN MVO-STRUCTUUR OPGEZET IN DE VORM VAN STICHTING EN BV • INTELLECTUEEL EIGENDOM GEREGELD • POOL VAN TRAINERS AANGETROKKEN • MANTELZORGERS EN PROFESSIONALS GETRAIND • INNOVATIEFONDS ZORGVERZEKERAARS BETROKKEN ALS IMPLEMENTATIEFINANCIER

VOLGENS JAN RIETSEMA

13 49

Route oktober- november 2011 Script inhoud ophalen VU Focuspanels IJsfontein Co-creatie sessies

Sociale Business Case Kwaliteit van leven door zorgkwaiteit september 2011 Langer thuiswonen Contract getekend met Werkplezier juli 2011 IJsfontein Start IAB-4 project Coalitie

Into D’mentia

Stichting de Wever MInase VU Amsterdam Universiteit Tilburg Gleym van der Waart Ideon zorg groep elde PLAN PITCH

INNOVATIE ROUTE

Iteratief ontwikkelen van Into D’mentia simulator inhoud geïnspireerd door verhalen van betrokkenen te combineren met wetenschappelijke kennis.

PORTFOLIO: INDIVIDUEEL: Intake, info Simulatie Evaluatie, nagesprek

Samenwerkcontracten Verwachtingen Belangen Rollen

GROEPSTRAINING

PLANNINGSTOOLS

Behoeften tav SIMULATOR: Patiënten Mantelzorgers Zorgverleners

AFSPRAKEN

CO-CREATIE

CONCEPT

IAB4 KWALIFICATIE AANLOOP

SIMULATOR

januari 2012 Concept script simulator

VERSNELLER Co-creatie sessies

INHOUD: Script Simulator

ONTWIKKELEN

SIMULATOR

ONTWIKKELING

INTAKE & EV

INTAKE & EVALUATIE EMPATHIE VALIDATIE

INTO D’MENTIA 50

WAARDECREATIE

BOM FORMAT

SAMENWERKINGS OVEREENKOMST

DIGITALE PLANNINGEN SHARING TOOLS

CO-CREATIE FOCUSPANELS

TOOLS KWALIFICATIE

Versnellers

CLUSTERVORMING BEREIKT

ONDERNEMERSCHAP

ZWART OP WIT INKOMSTEN

Vertragers

EXPERTS

SC

(Maatschappelijke) onderneming: Stichting + BV en externe financiering van innovatiefonds zorgverzekeraars

september 2012 Unica simulator klaar

voorjaar 2012 Test script simulator Test onderdelen simulator

‘het is een business’

oktober 2012 Pilot test simulator

november2012 Definitief product Into D’mentia

snel naar markt publiciteit is sleutel

zomer 2012 bouwen unica

VERSNELLER Validatie in markt

SIMULATOR Deelltesten met experts uit coalitie mbv mockups

IN MARKT OPERATIONEEL CASHFLOW

TEST SIMULATOR: Technisch

PRIJSSTELLING Partners Routing

PILOT TEST

MEDIA-AANDACHT ZORGINSTELLING DEMONSTRATIES OPLEIDINGSBUDGET

BIJSCHOLING

VALIDATIE

BUSINESSCASE

PILOT

CASHFLOW

IAB-4 EVALUATIE

PROMOTIE

REALISATIE

BUSINESS

ZORGVERZEKERAARS MANTELZORGERS KENNISINSTELLINGEN BUSINESS

OPSCHALING

Iteratief ontwikkelen van Into D’mentia intake en evaluatie nav script ontwikkeling en inzichten...

PAPER PROTOTYPE UITSPELEN

Highlights

UITSPELEN WIZARD OF OZ

CONTRACTEN AFNEMERS

IP

Gedeelde passie en visie op dementie en gedragsverandering van zorgverleners en mantelzorgers, preventief.

In juiste coalitie van start gegaan met duidelijke rollen.

Input en evaluaties concept van professionals en ervaringsdeskundigen van start tot finish.

Training voor zorgprofessionals bleek eerder levensvatbaar businesswise dan voor mantelzorgers.

NAAM / MERK

STICHTING (IP) BV MVO

Intellectueel eigendom geen probleem door MVO Stichting BV combinatie.

Verassend veel goede pr.

Exploitatie is gestart, en volgens feedback van doelgroep is een behoefte vervult.

INKOMSTEN UIT BOEKINGEN INTO D’MENTIA

GEDRAGSVERANDERING, LANGER FIJNER THUISWONEN

KOSTEN BESPARING

INTO D’MENTIA

VALUATIE

CRIPT

MARKT INTRODUCTIE CASH FLOW

BUSINESSCASE

TESTEN

volle agenda met mooie mix mantelzorgers en professionnals, maar validatie is zwaar dat lukt niet in 3 maande

13 51

Werking Bij mantelzorgers en zorgprofessionals empathie oproepen, zodanig dat mensen met dementie betere zorg krijgen en de zorg langer volgehouden wordt.

Strategie | belangen Ziektekostenverzekeraars via mantelzorgers zijn de belangrijkste klanten. Zij realiseren besparingen als mensen met dementie langer thuiswonen en moeten het betalen.

Zorgverleners hebben ingang tot de doelgroep. Zij moeten het bij de mantelzorgers bekend maken.

Zorgprofessionals kunnen (bij)geschoold worden mbv de Into D’mentia training.

Zorginstellingen en kennisinstellingen hebben budget om deze (bij) scholing te vergoeden.

INTO D’MENTIA 52

CLUSTERVORMING ONDERNEMERSCHAP In het begin was er een initiatiefgroep en hebben we gecheckt of het idee aansprak. Het brein kan gemanipuleerd worden om empathie op te roepen.

De Wever werkte al samen met Minase vanuit IAB-3.

Benchmark: • • •

schizofrenie experience alzheimer experience internet film

Trainingsconcept Intake gesprek en experience in simulator en evaluatie (individueel en/of groep).

Concept: Individueel deel (info, simulatie en nagesprek met trainer) en groepstraining. Je komt er angstig, vreemd, verward uit en dan? Hoe verander je gedrag? Trainer rafelt dat uiteen, vult aan hoe je kunt handelen.

innovatieroute Into D’mentia Deze verhalen werden vervolgens empathisch aan het ontwerp- en progammeerteam overgedragen (denk aan rollenspel en relateren aan soortgelijke eigen ervaringen). De overdracht werd gelijk fysiek gemaakt in eerste modellen.

Projectleider rol van MInase wordt goed ingevuld en gewaardeerd door coalitie . De inhoud van onderdelen van het script worden m.b.v. coalitie-experts doorgeleefd en geëvalueerd. Zo test de coalitie zelf of het script aan alle criteria voldoet.

Na verschillende iteraties wordt gezamenlijk consensus bereikt over het script en kan IJsfontein starten met het bouwen van de unieke simulator.

Bij de bouwer van de simulator gaan mensen (onbekend met concept en script) door de simulator en worden alle technische en inhoudelijk belangrijke interactieve elementen zonodig aangepast.

Ondertussen wordt de businesscase aangescherpt.

Al vroeg in het project wordt er een contract getekend met IJsfontein, die de simulator gaat ontwikkelen en realiseren.

Problemen rond de naamgeving leiden tot naamsverandering.

Ervaringsdeskundigen betrokken vanaf start. M.b.v empathy-design-technieken worden in co-creatie met betrokkenen (mantelzorgers, zorgvragers ) authentieke verhalen geoogst om de inhoud, het script van de simulator te voeden.

Pilotmaand oktober was relatief kort, nog kinderziektes* in november december, niet alles in procedures, geen routine klus. Wel goed om snel naar de markt te gaan, omzet en investeerder te zoeken. * Kinderziektes: technisch, planningen (aantal vrij-

willigers en kunnen ze het, te strakke planning).

Sponsors nodig voor preventieve toepassing: mantelzorgers.

Voor de exploitatiebegroting en groeiambitie was externe financiering nodig: innovatiefonds zorgverzekeraars bereid onder gunstige condities, o.a.

MVO structuur: Stichting en BV, maar dat wilden we ook. Geen winstkenmerk.

Moeilijkste stap: om het te laten kloppen qua uitvoering. Kost veel tijd naast huidige werkzaamheden, pionieren met operationaliseren, sales en productie, team opbouw, procedures, planningen, organisatie groeit, omzet ontstaat.

Nieuwe financiën voor verder onderzoek, opschalen naar buitenland, uitbreiden naar verstandelijke gehandicaptenwereld.. etc.

Intensie en intensiteit veranderen in samenwerking cluster/coalitie.

Expert opinions bewijzen dat Into D’mentia werkt en compassie opwekt bij diverse mensen ( van experts tot zorgverleners).

INTO D’MENTIA

WAARDECREATIE

13 53

Ondernemen voor de Gezondheidszorg van morgen IF YOU WANT TO GO FAST, GO ALONE. IF YOU WANT TO GO FAR, GO TOGETHER. - 54

AFRIKAANSE UITSPRAAK

QUOTES

Professor Health care consumers & experienced health. Nyenrode Business Universiteit

An Cremers Voorzitter Stichting Hersenletsel Ondersteuning Nederland

Ben Janssen Programmamanager dementiezorg bij Stichting De Wever, into d’mentia- IAB4

Leon Oerlemans Professor Organizational Dynamics, Department of Organization Studies Universiteit Tilburg

Marieke van Hees manager zorgvernieuwing VGZ

John Veeren CEO VEDS Group WITTS - IAB4

“Zelfs gerespecteerde collega’s gaan er nog altijd van uit dat patiënten allemaal dezelfde behoeften hebben.

Dat is niet alleen naïef, dat is onthutsend dom.”

“De zorgmarkt is niet als andere markten.

Hier gaat het niet over winst maken.”

“Gratis brillen moeten verboden worden.

Mensen denken dat de overheid de zorg betaalt. Dat is niet waar.”

“Ik kreeg ruimte van mijn organisatie om me hier intensief mee bezig te houden, anders was het niet gelukt.”

“Samenwerken kun je leren. Volg een masterclass, waarin je zelf aan de slag moet. In onze cultuur gaan we uit van vertrouwen. Daardoor komen we er te laat toe om afspraken vast te leggen.”

“Goede ideeën voor zorgvernieuwing helpen we graag nog beter te maken. We begeleiden en/of financiëren uitsluitend wat past binnen onze visie en prioriteiten”

“Succes maak je zelf. Leg oorzaken niet buiten jezelf.”

Wendy Persoon Projectmanager Zorgeconomie bij BOM Business Development

Laura Kallenberg Programmanager zorginnovatie en technologie Thebe

Arian van Hoof Beleidsmaker bij Provincie Brabant

Dick de Jager Projectmanager bij BOM Business Development

“Je kunt niet vroeg genoeg beginnen met het bespreken van de businesscase, het intellectueel eigendom, de marktimplementatie, de rollen en de organisatie van partijen tijdens en na de ontwikkeling.”

“De grootste struikelblokken voor innovatie in de zorg zijn de zogenaamde perverse prikkels in het systeem.

Er is geen beloning voor efficiëntie, integendeel zelfs.”

“Vernieuwingen om de zelfredzaamheid van mensen te bevorderen zijn broodnodig. Van cruciaal belang is wel dat deze vernieuwingen in nauwe samenspraak met de gebruikers tot stand komen.”

Bedrijven en zorginstellingen samen laten innoveren, het is als de mannen van Mars en de vrouwen van Venus en vraagt om aandacht, tact en geduld.

Maar IAB heeft laten zien dat het kan en dat het leidt tot veelbelovende nieuwe wegen naar betaalbare, effectieve en persoonlijke zorg én tot nieuwe kansen voor het mkb.

Als de leermomenten die we hier delen vernieuwers in de zorg helpen versnellen, of in ieder geval bijdragen aan het maken van keuzes, dan is het doel van dit e-book bereikt.

INTO D’MENTIA

Sjaak Bloem

13 55

Ab Oosting

FredBusiness Zacht

preventie algemeen

Genie Hendriks Media voor participatie en tegen verveling ouderen

Jack Hoogenboom

netwerkversterking

Paul Israel

aansluiting onderwijs en zorginnovatie legacy systemen eruit halen

Frank Donders internationale markt

zorgverzekeraars

regionaal economisch beleid

samenwerkingspartners

Samenwerkingsvaardigheden Gemeenschappelijke zorgcentrale

Guru Scan

Training zorgprofesion Europese netwerken

Anne Landstra

Goed is goed genoeg

Cultuurverandering gedragsverandering tbv gezonde leefstijl

wmo

hulpmiddelen

Miranda Wijnstekers ketenzorg

Johan Beun bewustzijn vergroten van zorgtaak

Diabetes

Elly van de Ven betrokkenheid eindgebruiker

vergelijkbare regio's

Laura Kallenberg

IT standaarden beeldcirkels introduceren denken in minder rigide oplossingen

Ron Dikhoff Jurjen Spondelee Regelvrije ruimte

Hilde

TIC Tilburg. hospita draagvlak

alternatieve verdienmode Guus ZorgBa zi

Rutger Slob functional food hoe implementeer je (technologische) innovaties binnen zorginstellingen smart textiles Roger Jongen lobby in brussel Jan Nesvadba DVN - Andre de Jonge Jelle Vrijssen VGZ medicijnreminders hightech en lowtech Europese kansen en mogelijkheden (niet wiel opnieuw uit Michiel Zweers George Brassaert Jaap zorgcirkels: gezamenlijke nachtzorg bedri Wendy Persoon aanbesteding Duurzame zorgvoorzieningen in de wijk Dick de Jager 24 uurs zorg nieuwe scenarios Renate Werkhoven Jopie Verhoeven weerstanden overwinnen bij implementatie Arnold Romeijnders Ad vanRuud Ber kennis normen van Baardwijk An Cremers Jan Erik de Wilt Ministerie van VWS internationale beursdeelname producten Jan Misker hraven Joop van Waas Ha Piet Oscam Sjef van Kemenade wijkgerichte aanpak zorg valorisatie Wet en regelgeving Kennis van zorgstelsel (financiering) Arna Arnautovic belangen van partijen Marlon Peeters leren van andere industrieen Aad Koster Wina Smeenk Implementatie Peter Portheine Business Modellen Janneke Kampen Grex Goijarts zakelijke benaderi Dementie Ben Janssen marktplaats zorg/MKB aanpasbaarheid Roland de Graaf waar is geld te verdienen Lex van der dementiekennis Henny Brons Ad Lamers proeftuin voor zorgin woon enmet zorgconcepten Leven van mensen dementie verbeteren sluitende business cases zorginnovatieplatform buiten grenzen denken.ook brabant Evelien Wouters domotica voor dementerenden Financiering programmamanagement Janneke de Groot Daty Sprengers Vraagsturing Maarten Klomp Martin van Leen rgvraag patientveiligheid Health en technology eHealth tools vo Jan Rietsema leefstijl afstemmen op leeftijd en geslacht actieve rol klant client \eindgebruiker in ontwikkeling nieuwe innovaties n

BOM zorgeconomie netwerk

Op 19 februari hebben 22 mensen voor Provincie Noord-Brabant de experts op het gebied van zorginnovatie in kaart gebracht, met behulp van de zogenaamde Guruscan.

Deze snelle scan heeft geresulteerd in meer dan 300 kennisdomeinen en meer dan 250 experts.Saskia KlikVermeulen op deze pagina, zoom in op de Myrthe Hooiman Wytske Teeuwen Sandra de Jong Goedemorgen service bolletjes ensharecare krijg deze Guru’s in beeld.E sport

odelleren

conceptontwikkeling

appstore health matras

Nancy Wester

Edwin Mermans IAB GURUSCAN Ab Oosting

wustzijn vergroten van zorgtaak

zorgverzekeraars Sandra Luijken

regionaal economisch beleid

samenwerkingspartners

gheden

Regelvrije ruimte

beeldcirkels introduceren

alternatieve verdienmodellene

Jos de Blok Zorg zien als een service

Rutger Slob

functional food

Wendy Persoon

aanbesteding

Dick de Jager

Sjef van Kemenade

Wet en regelgeving

en van partijen

Marlon Peeters Peter Portheine

Wina Smeenk

Janneke Kampen

Ben Janssen dementiekennis

marktplaats zorg/MKB Financiering

Health en technology Jan Rietsema

Hilde Stoop

ndernemer

56

ielen

Paul Bogerd app en sensoriek

eid van de professional

Corrie Aarts

Business modellen zorg Samenwerken

Daan Dohmen

Ont

E coaching

obesitas ketenkeurmerk zorg op afstand vormgeven Medische Hulpmiddelen

subsidieadviseurs Aschwin Geerts

Self management

tecnologiepartners in ternationaal

Lex van der Wolf programmamanagement

eHealth

Patrick Essers Willy Wagenmans Organisatieontwikkeling

Rudi Westendorp

Business generation voor innovatieve e

Domtica en zorg

Mobile Health Fred Kuijpers therapietrouw Arna Arnautovic kansen voor de zzp er en kleine verspreiding ondernemer van innovaties in netwerken Klanten koppelen van personen envormgeven initiatieven Personenalarmering business development zakelijke benadering

Car

Distributiestructuren (personal

telemedicine

Marjo Drent

Paul Donders

shared facilities

tools voor businesscases Paul van Leeuwen

Ontzorgen van mantelzorgers bij dementie Ketenkennis Dementiezorg

Gedragsverandering

proeftuin voor zorginnovaties

Leven van mensen met dementie verbeteren

omotica voor dementerenden aarten Klomp

bedrijven

Ad van Berlo internationale beursdeelname

Ministerie van VWS

Jan Misker

creat Arian van Hoof

lobby in brussel

weerstanden overwinnen bij implementatie

dellen ementie

Ruud van Irwaarden Peter Gelens Kees van Helden Lenny Dekker

Welzijn en Public Health usability research Europese subsidieaanvraag Care innovation Center Roosendaal netwerksamenwerking in business model gieten Europese kansen en mogelijkheden (niet wiel opnieuw uitvinden)

Roger Jongen

Jan Nesvadba

e

Herbert Wentges Gemaksdiensten op afstand zelfredzaamheid

draagvlak Kris van derMarielle Velpen Renee

denken in minder rigide oplossingen

n

Igor Heinen Johan van Dijkhuizen

Domotica Hilde Meijs aanpak voor zelfredzaamheid Marcel Clerx communicatievaardigheden zorgprofessionals Gezonde leefstijl stimuleren wijkleerproject Ron Dikhoff training zorg en technologie hospitality Steven Schilthuizen Zorg inhoud en ontwikkeling van de eerste lijn in zorginstellingen

aansluiting onderwijs en zorginnovatie

dicijnreminders

zorgagenda Johan van Ven

Gilde i Joo

Jack Hoogenboom

netwerkversterking

gen

Experi

Saskia Kelders Henk Lee

Multidisciplinaire samenwerking

Myra Lennarts

living lab

Marjo Drent

Organisatieontwikkeling Corrie Aarts

Wiebe Cnossen Jeroen Luijcx

Training zorgprofesionals eerstelijns zorg Europese netwerken

Anne Landstra

Patrick Essers Willy Wagenmans

delen van kennis en ervaringen

Business cases Janine Cosijn virtueel dorpsplein Schijndel

hulpmiddelen Think Tank 2

Miranda Wijnstekers Marike van Meer

Johan Beun

app en sensoriek

veranderings gezindheid de professional virtueel dorpspleinvan Rosmalen

vergelijkbare regio's

Laura Kallenberg

d genoeg

Remco Hoogendijk Paul Bogerd

kennis van zorgbehoeftes algemeen Hilde Stoop Marcel de Pender Intermediair voor ondernemer Sophie van Hof Frans Maas Luc de Witte Rudi Westendorp Paul Gielen zorginnovatie en ondernemerschap

overheid

Wim Rutten

elle Swinkels

Ontzorgen van mantelzorgers bij dementie Ketenkennis Dementiezorg

Focus op de eindgebruikers Chantal van Spaandonk consortium vorming

Experimenteren met innovaties Ria Hein Gilde investments Joost van Kadijk

Boris van Wijk

cross-over zorginnovatie Jenk de Jong

Jeroen Merckx Daniella Corijn Bart Nieuwenhuis Thijs van Nuenen verbindingen tussen ondernemers en zorgprofessionals

lang thui

dwaaldetectie telecare

Frans Stravers Mark van Tilburg Jose van Rosmalen

platform

Joram Nauta Willeke van Staalduinen

Business

ketenzorg

projectmanagement europese projecten doelgroep verkleining/geen one size fits all

Diabetes betrokkenheid eindgebruiker

sociaal isolement Jeugdzorg

gedragsverandering tbv gezonde leefstijl Gemeenschappelijke zorgcentrale

TIC Tilburg.

Marieke van Beurden

Jurjen Spondelee IT standaarden Guus Bannenberg smart textiles DVN - Andre de Jonge

Jelle Vrijssen VGZ

Michiel Zweers

George Brassaert

Jaap Doets 24 uurs zorg nieuwe scenarios

Jopie Verhoeven Johan van Baardwijk

Ruud van Haaften

An Cremers

Frans Schraven

Joop van Waas

producten

Piet Oscam

Hans Hopmans

Kennis van zorgstelsel (financiering) Grex Goijarts aanpasbaarheid

Roland de Graaf Ad Lamers buiten grenzen denken.ook brabant

woon en zorgconcepten

sluitende business cases

Evelien Wouters Vraagsturing

Martin van Leen

definieren zorgvraag

Aad Koster

Implementatie

patientveiligheid

leefstijl afstemmen op leeftijd en geslacht

cultuurbepalende aspecten new productdevelopment modelleren

overheid

Wim Rutten

Marielle Swinkels

bewustzijn vergroten van zorgtaak

Elly van de Ven

valorisatie

aanbesteding

waar is geld te verdienen

sharecare

Jan Rietsema

kennis van zorgbehoeftes algemeen Intermediair voor ondernemer Luc de Witte Paul Gielen

app en sensoriek

Marike van Meer

Janine Cosijn

Think Tank 2

Ria Hein

Multidisciplinaire samenwerking

Myra Lennarts

Sandra Luijken aanpak voor zelfredzaamheid Gezonde leefstijl stimuleren

Igor Heinen

Marcel Clerx

Philips Design

Herbert Wentges

Bart Dirkx VBOB

bewijsvoering medical devices Toon van de Looy Zuidzorg Annelies Manders inzicht in wat er al ontwikkeld is

Gedragsverandering

zelfredzaamheid

Jos de Blok

Business generation voor innovatieve een gewenste oplossingen zorg ZonMW

Gezonde voeding usability research

PPS constructies Ontwerpen voor ouderen

netwerksamenwerking in business model gieten E coaching

Samenwerken obesitas

Medische Hulpmiddelen Mobile Health

therapietrouw

Relatie levensstijl / gezondheid Jan Smeekens Carla Koen

Fred Kuijpers

kansen voor de zzp er en kleine ondernemer business development vormgeven telemedicine

Paul Donders Paul van Leeuwen Chantal van Spaandonk

betrokkenheid burger Pieter den Hamer vertalen vraag naar de aanbodzijde

Arian van Hoof

Steven Schilthuizen

Zorg inhoud en ontwikkeling van de eerste lijn

Jan van den Akker

Summa Zorg

succesvolle cases uit bedrijfsleven

creativiteit

wijkleerproject

Kris van der Velpen

verbindingen tussen ondernemers en zorgprofessionals Zorg op Afstand

Saskia Kelders Henk Leenders

Ruud van Irwaarden Peter Gelens Kees van Helden Lenny Dekkers

zorgagenda

Cock Vermolen

Jenk de Jong Daniella Corijn

Experimenteren met innovaties

delen van kennis en ervaringen Wiebe Cnossen

eerstelijns zorg

cross-over zorginnovatie

consortium vorming

Marjo Drent

Gilde investments Joost van Kadijk

Corrie Aarts

Business cases

shared facilities

tools voor businesscases

Organisatieontwikkeling

Rudi Westendorp

veranderings gezindheid van de professional

patientenvereniging

tecnologiepartners in ternationaal

Focus op de eindgebruikers

Patrick Essers Willy Wagenmans

Paul Bogerd

Hilde Stoop

Distributiestructuren (personalized) Functional Foods

koppelen van personen en initiatieven

Personenalarmering

programmamanagement eHealth

Ontzorgen van mantelzorgers bij dementie Ketenkennis Dementiezorg

verspreiding van innovaties in netwerken

Klanten

proeftuin voor zorginnovaties

Financiering Health en technology

Myrthe Hooiman

ketenkeurmerk zorg op afstand vormgeven

subsidieadviseurs Aschwin Geerts Self management

Lex van der Wolf

Leven van mensen met dementie verbeteren

Wytske Teeuwen

Daan Dohmen

zakelijke benadering

marktplaats zorg/MKB

actieve rol klant client \eindgebruiker in ontwikkeling nieuwe innovaties Saskia Vermeulen

Business modellen zorg

Arna Arnautovic Wina Smeenk

Janneke Kampen

Ben Janssen

domotica voor dementerenden Maarten Klomp

Daty Sprengers

bedrijven

Dick de Jager

Marlon Peeters Peter Portheine

dementiekennis

Henny Brons

Care innovation Center Roosendaal

Sjef van Kemenade

belangen van partijen

zorginnovatieplatform

Welzijn en Public Health

Europese subsidieaanvraag

Ad van Berlo internationale beursdeelname

Wet en regelgeving

Business Modellen Dementie

Janneke de Groot

Domtica en zorg

lobby in brussel

Ministerie van VWS

Jan Misker

leren van andere industrieen

Gemaksdiensten op afstand

Marielle Renee

Zorg zien als een service

weerstanden overwinnen bij implementatie

kennis normen

wijkgerichte aanpak zorg

Rutger Slob

Wendy Persoon

Renate Werkhoven

Jan Erik de Wilt

training zorg en technologie

Europese kansen en mogelijkheden (niet wiel opnieuw uitvinden)

zorgcirkels: gezamenlijke nachtzorg

Arnold Romeijnders

draagvlak

Roger Jongen

Jan Nesvadba

medicijnreminders

communicatievaardigheden zorgprofessionals

alternatieve verdienmodellene functional food

Johan van Dijkhuizen

Domotica

hospitality in zorginstellingen

Regelvrije ruimte

beeldcirkels introduceren

hoe implementeer je (technologische) innovaties binnen zorginstellingen

Duurzame zorgvoorzieningen in de wijk

Jack Hoogenboom

denken in minder rigide oplossingen

hightech en lowtech

living lab Hilde Meijs

Ron Dikhoff

aansluiting onderwijs en zorginnovatie legacy systemen eruit halen

Johan van Ven

zorgverzekeraars

netwerkversterking

Paul Israel Frank Donders internationale markt

wmo

Europese netwerken regionaal economisch beleid

samenwerkingspartners Samenwerkingsvaardigheden

Genie Hendriks Media voor participatie en tegen verveling ouderen

virtueel dorpsplein Schijndel

Training zorgprofesionals

Anne Landstra

Goed is goed genoeg Cultuurverandering

Jeroen Luijcx

hulpmiddelen

Miranda Wijnstekers

Johan Beun

virtueel dorpsplein Rosmalen

vergelijkbare regio's

Laura Kallenberg

preventie algemeen

Frans Maas

zorginnovatie en ondernemerschap Nancy Wester

Edwin Mermans Ab Oosting Fred Zacht

Sophie van Hof

matras

Marleen Bekker

Remco Hoogendijk

Sandra de Jong

Marcel de Pender

conceptontwikkeling

appstore health

lang thuis blijven wonen Andre De Jonge

Boris van Wijk Jeroen Merckx Bart Nieuwenhuis Thijs van Nuenen Ilse te Walvaert

kennis over ziektebeelden

INTO D’MENTIA

Provincie - Richard Dumont perverse prikkels uit systeem halen

E sport

Goedemorgen service

Jos Bergmans

Marga de Leeuw

familiezorg

13 57

Inspiratie Informatie Co-creatie Zorginnovatieboek www.zorginnovatieboek.nl Levert een kleurrijk arsenaal aan innovatieprojecten in Nederland.

In voor zorg! www.invoorzorg.nl is een programma voor de langdurige zorg van het ministerie van VWS en Vilans, kenniscentrum langdurende zorg. Op deze website vind je tools, goede praktijkvoorbeelden, informatie en nieuws uit de langdurige zorg.

Zorg voor innoveren www.zorgvoorinnoveren.nl Helpt zorgvernieuwers faciliteren zodat zij het innovatieproces zelfstandig en snel kunnen doorlopen.

Innovatieve acties Brabant Linkedin group: Innovatieve Acties Brabant www.linkedin.com Twitter: www.twitter.com

58

Provincie: dossier zorgeconomie www.brabant.nl Zorgbalans www.gezondheidszorgbalans.nl De Zorgbalans laat de prestaties van de gezondheidszorg zien aan de hand van 125 indicatoren over kwaliteit, toegankelijkheid en kosten Zorg voor beter www.zorgvoorbeter.nl Het Zorg voor Beter Kennisplein VVT is een initiatief van ActiZ, Vilans en ZonMw en geeft informatie over het leren en organiseren in de (thuis)zorg van verbetertrajecten. Het mkb kan hieruit inspiratie halen vanuit de vraagzijde.

Zonmw www.zonmw.nl ZonMw financiert gezondheidsonderzoek ĂŠn stimuleert het gebruik van de ontwikkelde kennis.

De Innovatiepoort Healthsector (Brabant) www.kvk.nl De Innovatiepoort Healthsector (Brabant) bevat kennis en informatie voor bedrijven uit of betrokken bij de Healthsector.

Dementie animatie Hoe groot wordt ons probleem doordat steeds meer mensen een vorm van dementie zullen hebben?

FILM

Smart Homes www.smart-homes.nl Het nationale kenniscentrum voor domotica en slim wonen. Vergrijzing en zorg zijn belangrijke thema’s voor slimmer wonen.

Belangenorganisaties

Enterprise Europe een.ec.europa.eu Enterprise Europe helpt kleine bedrijven om zakelijke kansen binnen de EU te benutten.

Innovatie Prestatie Regeling (zorgIPC) www.agentschapnl.nl De overheid (AgentschapNL) daagt het mkb uit om in samenwerking technologische vernieuwingen te realiseren.

Het Innovatiefonds Zorgverzekeraars www.innovatiefondszorgverzekeraars.nl Het Innovatiefonds Zorgverzekeraars wil bijdragen aan oplossingen van actuele knelpunten in de gezondheidszorg die grote maatschappelijke en individuele gevolgen hebben.

Ouderenorgansaties Brabant www.vbob.nl Het VBOB is een samenwerkingsplatform van de Brabantse afdelingen van ouderenorganisaties.

Patiëntenfederatie www.npcf.nl Patiëntenfederatie (NPCF) is een samenwerkingsverband van patiënten- en consumentenorganisaties die zich sterk maken voor alle mensen die zorg nodig hebben, nu of in de toekomst.

TIC www.t-ic.nl TIC helpt innovatieve ondernemers uit Brabant om hun groeiambities waar te maken, met de focus op de sectoren zorg, ICT en medische technologie.

Longfonds www.longfonds.nl Het longfonds biedt veel informatie over longaandoeningen (w.o. COPD).

Alzheimer Nederland www.alzheimernederland.nl Alzheimer Nederland biedt veel informatie over de aandoening Altheimer Diabetes Vereniging Nederland www.dvn.nl Diabetes Vereniging Nederland biedt veel informatie over de aandoening Diabetes ActiZ www.actiz.nl ActiZ is een ondernemende branchevereniging die haar leden faciliteert om een gezonde onderneming te kunnen exploiteren die hoogwaardige zorg en ondersteuning biedt.

Beschikken over veel kennis m.b.t. zorgvragen/verbeteringen/innovaties.

INTO D’MENTIA

AAL Programma www.aal-europe.eu Dit program beoogt de leefcondities van oudere volwassenen te verbeteren.

13 59

Netwerken Health valley www.health-valley.nl Health Valley is een platform van bedrijven, overheden, kennis- en gezondheidszorginstellingen met als doel kennis en kansen te koppelen op het snijvlak van gezondheid en technologie.

Vita valley www.vitavalley.nl VitaValley is een innovatienetwerk in de zorg. Met onze partners streven we ernaar dat mensen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen wonen: met de betrokken partners.

LifetecZONe www.lifeteczone.nl LifetecZONe is the networking organisation for the Human Health Sector in South Netherlands.

60

Cooperatie Slimmer leven 2020 www.slimmerleven2020.org De ambitie van de Cooperatie Slimmer leven 2020 is zorgen voor significante doorbraken op het gebied van zorg, wonen en welzijn die op de lange termijn ook kostenbesparing voor de maatschappij en economische meerwaarde opleveren.

Living labs en proeftuinen www.openlivinglabs.eu The European Network of Living Labs (ENoLL) is a community of Living Labs with a sustainable strategy for enhancing innovation on a systematic basis. The overall objective is to contribute to the creation of a dynamic European innovation system.

CURA-B www.cura-b.nl In het project werkt Economische Impuls Zeeland samen met organisaties in West-Vlaanderen, Noord Frankrijk en Suffolk (UK). En organiseert netwerkbijeenkomsten in Zeeland.

Stichting Livinglab www.Livinglab.nl Stichting livinglab brengt in Zuid Holland bedrijven en eindgebruikers bij elkaar.

Active and Healthy Aging ec.europa.eu Het programma actief en gezond ouder worden is een onderdeel van het Europese partnership in innovatie. Het doel van deze pilot partnership is om de gemiddelde gezonde levensduurmet 2 jaar te verhogen in 2020.

Zorgende stad www.digitalestedenagenda.nl Het team van de Zorgende Stad (een samenwerking tussen gemeenten en bedrijven) speelt in op de actuele veranderingen op het gebied van zorg en welzijn, zoals de WMO, de kanteling en de transitie van de jeugdzorg.

Het uitgangspunt van de Zorgende Stad is om de verantwoordelijkheid en regie maximaal terug te geven aan de burgers.

Tools Instrumenten Users as Designers Boekje van de Waag Society. www.waag.org Businesscase eerste lijn www.tno.nl Met de webtool businesscase-eerstelijn.nl kunnen zorgverleners en hun adviseurs de effecten van nieuwe samenwerkingsvormen vooraf inschatten en onderbouwen. Hierdoor wordt duidelijk wat investeren in samenwerking oplevert in kwaliteit, geld en werkplezier. www.businesscase-eerstelijn.nl

Patient journeys www.tno.nl Geeft inzicht in de belevingswereld van COPD, Dementie, Diabetes patienten van waaruit het bedrijfsleven eventuele kansen kan filteren. Voor de zorgverlener wellicht een open deur, voor de verkenner vanuit het bedrijfsleven een noodzakelijke verdieping.

IAB-4 masterclasses www.innovatieveactiesbrabant.nl Presentaties van masterclasses in kader van IAB-4.