jaargang 1 | woensdag 27 november
I N T WE N T E R A N D
H É T K O O K B O E K V A N V R IE Z E N V E E N
D E N H A M D E E L T D E P U N T E N
www.detorenvantwenterand.net
3
6
15
Week4
8
WEEKBLAD
Gratis huis-aan-huis verspreid oplage 15.000
DEN HAM
TWENTERAND
Van Keezen en Ezels
Tijdelijk ruimere normen PFAS De gemeente Twenterand gaat tijdelijk ruimere normen hanteren voor PFAS. Daarmee sluit de gemeente aan bij de regio Twente die deze ruimere norm instelt om te zorgen dat het stagnerend grondverzet door kan gaan. PFAS is een verzameling door de mens gemaakte ‘zeer zorgwekkende stoffen’ die van nature niet in het milieu voorkomen. De stoffen worden onder meer gebruikt in anti-aanbakpannen, regenkleding en blusschuim. PFAS zijn giftig, niet afbreekbaar en blijven daardoor in het milieu achter. Er zijn vele soorten PFAS die een risico kunnen vormen voor mens en milieu. Van PFOA is bijvoorbeeld bekend dat de stof schadelijk is voor de lever, de voortplanting en de ontwikkeling van het ongeboren kind en de stof is mogelijk kankerverwekkend. Ook is PFOA schadelijk voor de natuur, vooral voor dieren aan de top van de voedselketen. Over veel andere PFAS is nog weinig bekend. Daarom heeft het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat als tijdelijke maatregel voor heel Nederland de norm voor deze stoffen vastgesteld op de kleinst meetbare hoeveelheid: 0,1 microgram per kilo. Het RIVM doet nu onderzoek naar de schadelijkheid van PFAS, de uitslag daarvan wordt verwacht in maart 2020.
In het centrum van Den Ham wordt op zaterdag 7 december Het Historisch Schouwspel met wintermarkt gehouden. Van 13.00 tot 20.00 uur laten talloze spelers de achttiende eeuw herleven in de straten van het Brinkdorp. Dit jaar met als thema: Van Keezen en Ezels. Om 13.00 uur lopen alle spelers de Brink rond en zingen ze onder de Hammer kerktoren het schouwspellied. Daarna pakt ieder zijn eigen leven op. Ze gaan terug naar 1785, een roerige tijd die ook in Den Ham niet zonder reuring voorbij ging. Er kwam een nieuwe politieke groep naar voren; de burgers die tot dan nauwelijks een stem hadden gehad in het lands- en stadsbestuur. Ze hielden de stadhouder verantwoordelijk voor de crisis in het land. Ze noemden zich ‘Patriotten’. Oranjegezinden en Patriotten maakten volop gebruik van het politieke pamflet. Daarin worden Patriotten vaak afgebeeld als Ezels en ook de Keeshond wordt gebruikt als symbool voor de Patriot. De Hammenaren moeten niets hebben van de Patriotten. “In 1785 rijden vlak na de jaarwisseling twee Deventernaren Den Ham binnen. Zij willen een Vrijcorps stichten. Nog diezelfde avond trekt een groep Hammenaren met hooivorken, fakkels en een snaphaan naar huize Mennigjeshave, net buiten Den Ham. De volgende dag trekt het hele gezelschap naar kasteel Eerde…”. Zo werden deze gebeurtenissen beschreven door baron Van Pallandt vanuit kasteel Eerde in een lange brief naar zijn
• Het Historisch Schouwspel zorgt ieder jaar weer voor prachtige taferelen in brinkdorp Den Ham. neef in het landsbestuur. De Baron kan de boel ternauwernood sussen en brengt zijn ongerustheid daarover bij zijn neef onder de aandacht. Rond die tijd word politicus Van Marle, een Patriot, opgewacht door 26 jonge Hammer mannen. Hij durft vervolgens niet te spreken in buurstad Ommen. In Zwolle krijgt een voerman van de Patriotten een mes tussen de ribben gestoken door een Hammenaar, die daarbij roept: “verdomde Patriotten!”. Mede door de brief van de baron bereiken de gebeurtenissen in Den Ham de landelijke dagbladen. Den Ham ontketent een landelijke schrikreactie! In het grootste community art evenement spelen zo’n 200 mensen uit de eigen gemeenschap deze authentieke gebeurtenissen na. Dagelijks leven Naast het thema is er veel te zien over het normale leven in 1785 in Den Ham. Zoals bakker Jan Coert Jansen en zijn knecht, wasvrouwen, een schooltje, slachtvisite, herbergen, brouwerijen, een chirurgijn en een grofsmid. De bezoeker stapt binnen in een andere tijd en maakt deel uit van het decor. Het Schouwspel wordt opgeluisterd met muziek en liedjes uit die tijd. De toegangsprijs is 7,50 euro per persoon, kinderen tot en met zestien jaar gratis. Gratis parkeergelegenheid is nabij het centrum aanwezig. Zie ook www.historischschouwspel.nl.
Afwijkende norm De Regio Twente (de veertien Twentse gemeenten) en waterschap Vechtstromen willen daar niet op wachten en maken gebruik van de mogelijkheid om van de landelijke norm af te wijken. Die strenge norm heeft namelijk grote gevolgen voor het grondverzet. Grond die meer PFAS bevat dan die norm, mag niet verplaatst worden. In de Twentse bodem blijkt relatief veel PFAS voor te komen, met als gevolg dat het grondverzet tot stilstand dreigt te komen, wat weer gevolgen heeft voor het uitvoeren van diverse (bouw)projecten. Om het grondverzet weer lucht te geven gaan de gemeenten en het waterschap daarom tijdelijk hogere grenswaarden toestaan. Ook de gemeente Twenterand heeft nu ingestemd met die ruimere normen. In de praktijk betekent het dat in Twente nu vier keer zo veel PFOA in de bodem mag voorkomen als de landelijke norm, voor PFOS wordt zelfs een zes keer hogere grenswaarde gehanteerd. Voor overige PFAS blijft de norm 0,1 microgram/kg. Binnen grondwaterbeschermingsgebieden blijft de norm voor alle PFAS 0,1 microgram. VRIEZENVEEN
Tweedehands boeken Op zaterdag 30 november is er een tweedehands boekenverkoop in de Ontmoetingskerk Vriezenveen. Van 11.00 tot 15.00 uur bent u welkom aan de Schout Doddestraat 1 in Vriezenveen om voor een mooi prijsje een boek te scoren.
Bel voor een afspraak!
Al 40 jaar aanhangwagenspecialist voor bedrijf en particulier! Verkoop, reparatie, inruil en onderdelen alle merken
Schuineweg 10, 7676 SV Westerhaar 06 54 96 29 61 I haverslag@hotmail.com
WWW.HAVERSLAGWESTERHAAR.NL