Wervel september 2015

Kerkblad van de Protestantse Gemeente Deventer

Wervel Jaargang 5 | nummer 7 | september 2015

4. Startzondag Tijdens de startzondag op 20 september willen wij elkaar beter leren kennen aan de hand van ieders talenten, hobby’s of bezigheden. Onder andere door een door u zelf in te vullen tentoonstelling.

15. Jaaroverzicht gespreksgroepen Dit nummer bevat een jaaroverzicht van de vele gespreks- en andere groepen die onze kerkgemeenschap rijk is. Om het hele jaar te bewaren.

20. Vredesweek Tijdens de vredesweek van 19 tot 27 september is er in de stad en in onze kerk veel aandacht voor het Midden Oosten, waar de vrede ver weg is.

Colofon

Wervel is een uitgave van de Protestantse Gemeente te Deventer.

Postbus 425, 7400 AK Deventer www.pkn-deventer.nl info@pkn-deventer.nl Grote of Lebuinuskerk Bezoekadres: Grote Kerkhof 38 7411 KV Deventer Postadres: Postbus 425, 7400 AK Deventer Koster: Marco Heemskerk tel. (0570) 612 548 koster@pkn-deventer.nl Kerkelijk Bureau Kleine Poot 7 7411 PE Deventer Geopend: maandag, woensdag en vrijdag van 09.00 tot 12.00 uur tel. (0570) 645 962 kerk.bureau@pkn-deventer.nl Diaconie Postbus 587, 7400 AN Deventer diaconie@pkn-deventer.nl Bankrekeningen kerk: NL13 INGB 0000 8727 86 diaconie: NL03 RABO 0377 7129 57 wijkkas: NL23 INGB 0006 7299 51 Predikanten Spreekuren in de Lebuinuskerk van 10.00-12.00 uur, tel. 614 986 wo. ds. Saar Hoogendijk vr. ds. Ingrid de Zwart ds. Ingrid de Zwart tel. privé (0570) 618 328 ds.dezwart@pkn-deventer.nl Werkdagen: ma. t/m vr. (behalve ma. na zondagsdienst) tel.: ma. t/m do. 9.00-9.30 uur ds. Saar Hoogendijk tel. privé (0570) 547 973 ds.hoogendijk@pkn-deventer.nl Werkdagen: ma. t/m vr. (behalve ma. na zondagsdienst) tel.: di. t/m vr. 9.00-9.30 uur Redactie Thilde de Haan Mark Rozema Gerard Sizoo Hannie v.d. Bovenkamp-van Schie Anne Marie van der Kolk ds. Ingrid de Zwart kerkblad@pkn-deventer.nl Ontwerp, foto’s en opmaak Roely Oldenhuis, ROI Deventer wervel@pkn-deventer.nl Drukwerk Drukwerkdeal Inleverdatum kopij voor het nummer van oktober: uiterlijk zat. 12 september 2015 per mail: kerkblad@pkn-deventer.nl

Van de redactie De zomer loopt ten einde, we gaan een nieuw kerkelijk jaar in.

Op 20 september geven wij met de startzondag de aftrap van het nieuwe jaar. Nadere kennismaking met elkaar is dan het centrale thema. Vaak kennen we elkaar wel van gezicht en soms bij naam, maar op 20 september kunnen we wat meer te weten komen over waar anderen mee bezig zijn en wat hen inspireert. Als u het stukje daarover in dit kerkblad vooraf leest (blz. 4) kunt u zich daar wat op voorbereiden en zo mogelijk ook die ochtend iets dat bij u past meenemen naar de kerk.

Het nieuwe kerkelijk jaar betekent ook dat allerlei groepen weer van start gaan. In deze Wervel vindt u een overzicht van alle ‘doorgaande’ activiteiten en dat zijn er heel wat. Misschien is dat overzicht aanleiding om u ergens bij aan te sluiten.

Twee gemeenteleden, Rommy Pebesma en Aliejenne Beumer, hebben op initiatief van de kerkenraad een opleiding gevolgd om uitvaartdiensten te mogen leiden en mensen te begeleiden bij het proces van rouwverwerking. De kerkenraad licht in dit nummer toe waarom hiervoor is gekozen en wat dit inhoudt. In een interview met de beide dames leest u meer over wie zij zijn en wat hen heeft bewogen om deze bijzondere opdracht op te pakken.

Nog niet zo lang geleden was onze kerk tijdens evenementen als Deventer op Stelten en de Boekenmarkt gewoon dicht, met uitzondering van de zondagochtend.

Daar is de laatste jaren geleidelijk verandering in gekomen. De ambitie om ook deze zomer duidelijk zichtbaar te zijn tijdens de festiviteiten is zeker waargemaakt. Tijdens de boekenmarkt was er ’s ochtends een bijzondere dienst met theater, waar ook veel mensen van buiten onze kerkgemeenschap op af kwamen. ’s Middags verzorgden Kirstin en Teus een orgelconcert, gaf Ingrid de Zwart rondleidingen en was er weer een expositie van het Bijbelgenootschap. Tijdens het festival Deventer op Stelten gaf een theatergroep direct na de ochtenddienst een voorstelling, speciaal voor de kerkgangers. Dezelfde groep trad alle dagen van het festival op in de kerk. Meestal stroomde het publiek vanuit alle kanten de kerk binnen als deze groep volgens het programma weer een voorstelling gaf. Zelf vonden de spelers hun optreden op zondagochtend het meest bijzonder. Ook het buffet in de kerk tijdens het festival werd weer druk bezocht en gewaardeerd. Het is goed, dat steeds meer mensen uit Deventer ons kerkgebouw bij allerlei gelegenheden binnenkomen. En dat ze daarbij ook zien dat het gebouw geen evenementenhal is geworden, maar nog steeds een kerk is, die elke zondagochtend gebruikt wordt voor de eredienst.

De redactie

Inhoud 3 Omgaan met veranderingen 4 Bij de diensten 5 Binnen onze PGD 5 Jeugd 5 Van de predikanten 6 Taakgroep pastoraat 7 Uitvaartdiensten 9 Overzicht taakgroepen e.d. PGD 10 Diaconie 10 ZWO 12 Met naam en toenaam 13 Wat beweegt de mens achter 13 Nieuwe begeleiders voor uitvaartdiensten 15 Gemeente in beweging 15 Bezinning en Ontmoeting

15 Jaarprogramma doorlopende activiteiten 17 Nieuwe gespreksgroep 17 Kerk in de stad (en daarbuiten) 17 Passage 17 Kerkcafé 18 St. Leerhuis Diepenveen 18 Coventrygebed in München 18 Kerk en Israël 20 Vredesweek 2015 21 Lezingen in Stads en Athenaeumbibliotheek 22 7e Geert Grootedag Deventer 22 Column Meester Geertshuis 23 Agenda september 24 Vieringen September 2015

Bij de foto op de voorpagina: Veel vrolijke gezichten tijdens een van de activiteiten van Overzomeren.

Waaruit blijkt dat een gemeente meer is dan een groep mensen die elkaar alleen zien tijdens de wekelijkse vieringen. (Foto: Rosemarijn Mulder.)

Zelfredzaamheid en overgave In de zorg is de laatste tijd veel veranderd. Het streven van de overheid is dat mensen zolang mogelijk thuis blijven wonen. Voordat iemand in aanmerking komt voor zorg of ondersteuning vanuit de gemeente, peilt een gemeenteconsulent aan de keukentafel eerst de eigen kracht van de aanvrager en de mogelijkheden van het eigen sociale netwerk.

‘Zelfredzaamheid’ is een veelgehoord mantra in onze samenleving. We willen zoveel mogelijk zelfstandig zijn en ons eigen doen en laten zelf bepalen. Zolang ons leven naar wens verloopt, lijkt dat vanzelfsprekend. Toch is er veel in ons leven waar we geen invloed op hebben: onze geboorte, onze genen, de plek waar we ter wereld komen, de natuurwetten, mensen die op ons pad komen of ons weer verlaten, noem maar op. Wanneer we te maken krijgen met tegenslagen, ziekte of verlies, ervaren we hoe kwetsbaar we zijn.

In het verpleeghuis ontmoet ik mensen die dagelijks om moeten gaan met kwetsbaarheid en afhankelijkheid.

Wie afhankelijk is van anderen ervaart aan den lijve niet alles ‘in eigen hand’ te hebben en het leven niet geheel te kunnen sturen. Er wordt van je gevraagd om jezelf een beetje ‘uit handen te geven’.

Hoe we omgaan met onze kwetsbaarheid en afhankelijkheid hangt samen met onze levensvisie. Heb je het gevoel alleen te staan of voel je je verbonden met een groter geheel? Wil je een antwoord op al je vragen of kun je ook vragen onbeantwoord laten en ruimte laten voor het Mysterie? Wil je alles zelf in de hand houden of weet je je door alles heen gedragen door een onvoorwaardelijke Liefde of de Bron van het leven?

Omgaan met veranderingen

‘Wie de lat te hoog legt voor zichzelf, gaat er gemakkelijk onderdoor’

Autonomie en zelfredzaamheid zijn belangrijke waarden binnen onze maatschappij. Niet minder belangrijk is het om ook datgene waar we geen grip op hebben te integreren in ons leven. ‘Wie de lat te hoog legt voor zichzelf, gaat er gemakkelijk onderdoor’, schreef Loesje. ‘Wie zijn leven durft te verliezen, zal het vinden’, zei Jezus. En Wittgenstein zei: ‘Je kunt niet vrijer zijn dan wanneer je je beperktheid hebt erkend.’

Anna van der Maas Geestelijk verzorger bij Carinova

3

(In Toscane, 2011, RO)

Bij de diensten 4

Elia: profeet bij uitnemendheid In de maand september lezen we grotendeels uit 1 en 2 Koningen, over de profeet Elia. Zoals Mozes symbool staat voor de wet, zo is Elia de profetie in eigen persoon. Hij is de levende stem van de profetie, ten hemel opgenomen, vanwaar hij komen zal… in Joodse kringen wordt op Sederavond een extra stoel neergezet voor als Elia komt. De verhalen over Elia klinken telkens samen met de evangelielezingen uit Marcus.

Zondag 6 september 12e van de zomer, Scheppingszondag. I Koningen 18: 20-40 en Marcus 8: 27 - 9:1.

Elia bindt direct de strijd aan tegen Achab, door hem uit te dagen zijn goden in het geweer te brengen. Een strijd, plastisch beschreven tussen God en de afgoden, volgt. De afgoden laten het natuurlijk afweten.

Een strijd van alle tijden en plaatsen.

In deze dienst aandacht voor de (internationale) Klimaatloop die van start gaat, op weg naar de 21e klimaatconferentie van de VN die van 30-11 t/m 11-12 plaatsvindt in Parijs.

Wij staan stil bij onze roeping zorg te dragen voor de schepping en de concrete stappen die kunnen in de richting van een duurzame leefstijl.

Een van de etappes van de klimaatloop loopt langs Deventer. Zaterdag 17 oktober komen de wandelaars vanuit Olst, via de kerk van Diepenveen en de groene moskee naar de Lebuinus, waar wij de wandelaars zullen ontvangen.

Zondag 13 september 13e van de zomer. 1 Koningen 19: 1-21 en Marcus 9: 14-29.

Elia heeft een burn-out; hij zoekt de eenzaamheid om zichzelf weer te vinden. Dat gaat niet buiten God om, die ook is aangedaan. Niet de Karmel maar de Horeb, niet in vuur en storm, maar in suizelende stilte bespeurt Elia uiteindelijk God en hervindt zichzelf. Bij Marcus gaat het om het doorbréken van een kwade macht. Tot heelheid en welzijn komen, daar is heel wat geloof en vertrouwen voor nodig. Goed om aan het begin van het seizoen stil te

staan bij kansen om onszelf en God niet voorbij te hollen.

Zondag 20 september 1e van de herfst. M.m.v. de Lebuinuscantorij. Startzondag. Thema: Wat een portret!

Velen kennen elkaar wel van gezicht, maar welke persoonlijkheid daarachter schuil gaat… De startzondag biedt een uitgelezen kans om de talenten die ieder heeft gekregen te gaan zien. Met elkaar vormen we een talentvolle gemeente – wat een portret! We houden een eenvoudige, verrassende dienst waarin een paar (goed voorbereide) mensen van zich doen horen. Daarna is er een programma tot ongeveer 12.30 uur. Fijn als u meedoet.

Voor het programma na de dienst zoeken we attributen. Zie in het kader hiernaast.

Zondag 27 september, 2e van de herfst 2 Koningen 2: 1-18 en Marcus 9: 3850. M.m.v. Mehdi Golshanzadeh, musicus uit Iran.

In het kader van de vredesweek klinkt muziek over grenzen heen. We verwelkomen Mehdi, die in Iran muziekdocent was. Hij speelt daf en tanboor. Hij verblijft momenteel in het AZC in Schalkhaar.

De tijd komt dat Elia in de hemel zal worden opgenomen. Tijd om het stokje over te dragen. Bij profetisch spreken in de bijbel speelt de mantel van de profeet Elia een belangrijke rol. In het voorbijgaan werpt hij die mantel om de schouders van Elisa, die nu door God is gekozen.

Waaraan herken je eigenlijk een roeping, een profeet? Maken de kleren de man? Hoe herkenbaar die ook kunnen zijn – er is meer voor nodig, vertelt ook Marcus. Wat hebben ook wij profetische stemmen nodig in onze tijd..

Zondag 4 oktober 3e van de herfst. Doop en afscheid / bevestiging Op deze Israëlzondag wordt als thema aangereikt: Woorden van leven, bronnen van vreugde. Op 30 september is er een leerhuisavond ‘Bijbellezen met rabbijnen’, om er alvast in te komen. In deze dienst

wordt Rommy Pebesma als ouderling met een bijzondere opdracht bevestigd, terwijl ook Aliejenne Beumer een zending ontvangt. Beiden met het oog op het voorgaan bij uitvaarten in onze gemeente. We nemen afscheid van ouderling Gerda Meijerink, na hele goede jaren.

Er is ook gelegenheid om de doop te ontvangen – woorden van leven, bronnen van vreugde. Dopelingen kunnen aangemeld worden bij ds.

Saar Hoogendijk.

Startzondag 20 september Wat een portret!

We kennen elkaar vaak wel van gezicht en soms ook van naam, maar welke talenten we met elkaar in huis hebben… Waar heeft de één en de ander plezier in, waar vindt hij of zij ontspanning of voldoening in? Op deze startzondag willen we elkaar wat beter leren kennen aan de hand van hobby’s en bezigheden. Dat gebeurt na de dienst. We maken een aantal thema-tafels waar u ‘soortgenoten’ treft. Om met elkaar in gesprek te komen over het gedeelde plezier.

Pop-up tentoonstelling De tafels bevatten een korte, snelle tentoonstelling, te vullen door u! We vragen aan u om op de ochtend zelf iets mee te brengen dat bij u (uw hobby) past: zelfgekweekte tomaatjes, een boek, sportattribuut, een breiwerk, verrekijker, CD, muziekinstrument , spelletje enz. enz. Ook zonder dat u iets meebrengt bent u van harte welkom hoor!

De thematafels zijn: muziek – lezen – creatief – sport – natuur – schrijven – film – klussen – reizen – tuinieren – koken – spelen en spelletjes – anders.

Het is handig om een beetje te weten wat er op tafel komt. Een mailtje naar ds.hoogendijk@pkn-deventer.nl is welkom, en verder laten we ons verrassen.

Tijdens de ochtend wordt er ook een portret gemaakt van onze gemeente.

Jeugdkamp 2015 in Noordijk Neede Het jeugdkamp, voor kinderen tussen de 8 en 14 jaar, vindt plaats van vrijdag 11 t/m 13 september 2015. Een weekend vol sport, spel, bezinning en heel veel gezelligheid! Op vrijdagavond staat er een bosspel op het programma, op zaterdag een zeskamp, en natuurlijke een bonte avond, op zondag een bezoek aan de kerk... Dit jaar gaan we naar Kampeerboerderij Noordijk Neede.

Vrijdag 11 september vertrekken we om 18:00 uur vanaf het Open Hof. Met auto’s rijden we naar de kampeerboerderij. Zondag 13 september vertrekken we om 14:00 uur weer richting Deventer.

De kosten voor het weekend zijn 25 euro (mocht dit een probleem zijn, dan kun je terecht bij diaken Wilma Nijland-Lambers). Wil je op het nippertje nog mee? Mail dan snel naar mongijs@gmail.com Jongeren vanaf 14 jaar vragen we mee te helpen bij de organisatie van het kamp en eventueel mee te gaan als leiding. Hiervoor kun je mailen naar mongijs@gmail.com of jeugd@pkn-deventer.nl Jeugdkerk Op zondagochtend 6 september starten we het seizoen met een gezamenlijke bijeenkomst voor beide groepen.

Om 10:00 uur verzamelen we in het jeugdhonk.

Tijdens deze ochtend zullen we (leiding en jeugdkerkers) het met elkaar hebben over de plannen voor het nieuwe seizoen. We vinden het belangrijk dat jullie zelf input hebben in de invulling van de jeugdkerk en hopen op een grote opkomst! We kijken uit naar het nieuwe seizoen!

Jongerenreis naar Ecuador In de Wervel van juli/augustus schreef Lotte van der Stelt een mooi stuk over de jongerenreis naar Ecuador, die in de zomer van 2016 zal plaatsvinden. Lotte is een van zeven enthousiaste mensen die vanuit de Lebuinuskerk op reis zal gaan. Tijdens de startzondag, 27 september, presenteert deze groep zich graag en zullen zij de gemeente op de hoogte stellen van de reisplannen.

De groep die op reis gaat zal zich het komende jaar flink gaan inzetten om zich voor te bereiden op de reis. In augustus en september zijn zij aan de slag gegaan met het maken van een actieplan en begroting. O.a. gaan er grote sponsoracties plaatsvinden en hopen ze ook tijdens kerkdiensten aandacht te vragen voor hun reisdoel.

Hierbij worden zij ondersteund door World Servants en door enkele betrokken vanuit de gemeente. O.a. via de Wervel zult u/zal jij op de hoogte gehouden worden.

Meer informatie? Mail dan naar jeugd@pkn-deventer.nl van de predikanten Het nieuwe winterseizoen is achter de schermen al lang weer losgebarsten. Tijd voor ons als predikanten om plannen te maken en te bespreken. Zo zijn we na Overzomeren betrokken bij Overwinteren. Dat wordt dit jaar m.n door de drie pastorale ouderlingen, Ankie Bakker,

Aliejenne Beumer en Betty Broekhuis stevig van de grond getild. We zoeken nu nog hoe we de de financiën hiervoor rond kunnen krijgen, maar we vertrouwen erop dat dat ook wel zal lukken. Overzomeren en Overwinteren bieden ons als predikanten de gelegenheid geregeld vele gemeenteleden en ook geïnteresseerde niet-gemeenteleden te ontmoeten. We zien deze projecten dan ook als een leuke en zinvolle vorm van groepspastoraat.

Niet alleen zien en spreken wij als predikanten veel mensen tijdens de bijeenkomsten, ook de andere deelnemers ontmoeten elkaar. Ontmoeting, het omzien naar elkaar, is en blijft een van de belangrijkste dingen die we als gemeente te bieden hebben. We zijn bezig dat op allerlei manieren vorm te geven, m.n met de taakgroep pastoraat, maar ook bijvoorbeeld met Bezinning en Ontmoeting en Kerk in de Stad. Het valt wel op dat de meeste activiteiten vooral 50-plussers trekken. Om ook ontmoeting tussen de twintigers en dertigers op de een of andere manier vorm te geven is er deze zomer door Kerk in de stad o.l.v Matthias Kaljouw, zelf ook een twintiger en theoloog, een plan gemaakt. Met zo’n dertien leeftijdgenoten gaat hij andere leeftijdgenoten uit de gemeente en daarbuiten benaderen met de vraag waar zij voor hun (geloofs) leven behoefte aan hebben vanuit onze kerk.

Wellicht dat hier iets moois uit kan groeien! In een volgend nummer zult u hierover meer horen. We hopen u in elk geval allemaal weer te ontmoeten bij de viering van de Startzondag, 20 september.

Een hartelijke groet van Saar Hoogendijk en Ingrid de Zwart

Binnen onze PGD

Jeugd

Beste gemeenteleden, Eind 2014 had ik het genoegen mij (als een nieuwe stagiaire) aan u te mogen voorstellen. Nu wend ik mij weer tot u, nu met een ander bericht.

Ik moet tot mijn grote spijt meedelen dat ik mijn studie niet kan vervolgen en deze dus moet stopzetten. De redenen kunnen niet gezocht worden in de vakken die ik moet bestuderen, de docenten of mijn geloof, maar ik moet de reden zoeken op een ander terrein: ik moet (h)erkennen dat ik niet voldoende energie heb om het aantal uren te maken dat hiervoor benodigd is: gemiddeld 25 à 30 uur per week (inclusief het reizen).

Dit bericht valt mij niet makkelijk, te meer omdat ik mij bij u erg welkom voel en de begeleiding van uw predikante Ingrid de Zwart erg goed is. Ik dank u dus zeer voor uw openheid en bereidheid om mij als stagiaire in uw midden op te nemen en uiteraard geldt deze dank zeker ook voor de begeleiding van Ingrid de Zwart.

Met vriendelijke groet en u Gods zegen toewensend: Guus Luchtenberg

5

Van de Kerkrentmeesters Kerkbalans 2015 Tot op heden zijn er toezeggingen voor de Kerkbalans 2015 ontvangen voor 5 223.000 (begroot is 5 220.000).

Dit is een mooi resultaat maar door vertrek uit Deventer, overlijden enz. komt niet alles altijd binnen. Degenen die nog geen toezegging hebben gedaan of niet betaald hebben worden in september benaderd hierover.

Binnen onze PGD

Solidariteitscollecte In de eerste week van september ontvangt u een brief over deze collecte. Deze collecte is al eerder aangekondigd maar in overleg is deze brief naar later verschoven in verband met de brief van de Diaconie en het zomer seizoen. Wij hopen echter wel dat u aan deze landelijke collecte wil bijdragen.

tie te fietsen en thuis bezig te zijn met de muziek van het koor en samen naar een uitvoering toe te leven. Ze is nog maar vier... Dus ik zou moeten wachten als ik mee zou willen zingen. Hoe dan ook, ik heb maar eens paar mensen gemaild over dit idee, enkele ouders en tieners, Heidi onze jeugdwerker en natuurlijk Ingrid en Saar. De respons was bemoedigend!

Halfjaarcijfers 2015 Het resultaat over de eerste zes maanden 2015 bedraagt 3- 28.676 terwijl dit in 2014 3 - 52.818 was.

Het resultaat is gelukkig verbeterd maar wij zijn er nog niet want er was een verlies begroot van 3 11.250. Het grotere verlies dan begroot komt door lagere rente opbrengsten en achterblijvende collectes. Ook is een aantal kosten hoger. Hieraan besteden wij extra aandacht in de tweede helft van het jaar. De volledige stukken liggen ter inzage op het kerkelijk bureau. Gaarne een telefonische afspraak met mij om ze in te zien.

We gaan het dus proberen: voor kerstmorgen willen we dit jaar een koor vormen met jongeren uit de hele regio die houden van zingen en voor een paar weken in vier repetities hier intensief naar toe willen werken. Ben je tussen twaalf en dertig en houd je van zingen? Doe dan vooral mee en zeg het voort! Ben je ouder dan dertig en houd je ook erg van zingen? Doe dan ook mee maar neem minstens een persoon van onder de twintig mee.

Want in een goed koor heb je iedereen nodig, jonge stemmen, die klinken als engelen maar ook ervaren krachten, dragende tenoren en diepe bassen! Als je nog een goed idee hebt hoe we dit kunnen gaan realiseren: suggesties zijn welkom. Op maandag 28 september is er een eerste brainstorm in de kerk. Begin 20.00 uur. Van harte welkom!

Kirstin i.s.m. Heidi en Ingrid

Collectes In de maanden juni en juli is gecollecteerd voor een bedrag van 3 1.756,14 (2014 3 2.090,45 maar toen was er één zondag meer). Hiervan is aan de PKN afgedragen voor landelijke collectes, te weten JOP en landelijk kerkenwerk, een bedrag van 3 746,96.

Bernard van Leeuwen, administrerend kerkrentmeester Kerkmuziek

6

Lebuinuscantorij – jubileum De Lebuinuscantorij viert dit jaar haar 20-jarig bestaan.

Op zondag 18 oktober zullen we hier bijzondere aandacht aan besteden met een dienst en aansluitend een speciaal koffieconcert. Een kleine commissie van cantorijleden is al enige tijd bezig om de dag voor te bereiden.

Als thema voor de dienst hebben we het begin van psalm 34 gekozen: Benedicam Dominum in omni tempore/ De Heer wil ik prijzen elk uur van de dag; mijn mond is altijd vol van zijn lof.

Het programma van het koffieconcert bestaat daarna dan ook uit een aantal psalmen – de liederen uit de bijbel immers – van Renaissance tot heden en uit heel verschillende tradities. Psalmen vergezellen ons op ieder moment in ons leven. Ook in de startdienst op 20 september zal een op psalmteksten gebaseerd stuk uit het jubileumconcert te horen zijn: Thou o Jehova abideth forever van Aaron Copland.

De leden van de Lebuinuscantorij verheugen zich weer op het nieuwe seizoen. We hebben er zin in!

Jong en Oud-koor of Tiener-Ouderkoor of gewoon Kerstkoor?

Zou dat nou wat zijn, een koor van jongeren met hun ouders? Tieners, twintigers, hun vrienden en hun ouders of grootouders of buren of andere bekenden? Mijn schoonvader is in ieder geval nog steeds vol van verhalen over de tijd dat hij samen met zijn vader en zijn broers naar het koor ging. Ik hoor hem daar vaak enthousiast over vertellen en als ik me dat zo voorstel lijkt het me ook ontzettend leuk om samen met mijn dochter naar de repeti-

Taakgroep pastoraat

Nieuws van de taakgroep pastoraat In dit stuk willen wij u wegwijs maken in de manier waarop de taakgroep pastoraat momenteel het pastoraat heeft georganiseerd.

Ouderlingen, sectiecoördinatoren en bezoekmedewerkers Er zijn een drietal ouderlingen speciaal voor pastoraat.

Dit zijn Ankie Bakker, Betty Broekhuis en Aliejenne Beumer. Zij ondersteunen de predikanten en sturen vanuit de taakgroep pastoraat het pastorale bezoekwerk aan.

Hierbij worden zij ondersteund door een achttal sectiecoördinatoren. Zij coördineren op hun beurt de grote groep bezoekmedewerkers die met name 80+ers bezoeken. Hebt u, ongeacht uw leeftijd, behoefte aan contact met een ouderling, uw predikant of een bezoekmedewerker wacht u dan niet tot er iemand van de kerk langskomt, maar bel of mail een van de ouderlingen. De contactgegevens vindt u onderaan dit stuk.

Vacatures Gerda Meijerink stopt per 1 oktober 2015 als ouderling pastoraat, zij was actief in de Zandweerd. Thea Karel stopt als ouderling per 1 januari 2016. Wij zijn hen zeer erkentelijk voor alles wat zij de afgelopen jaren hebben gedaan en hebben betekend voor de kerkelijke gemeente. De kerkenraad zoekt momenteel nog twee ouderlingen pastoraat om ons team weer compleet te maken.

Ondanks de al aanwezige grote groep bezoekmedewerkers, zoeken wij bezoekmedewerkers die een aantal gemeenteleden willen bezoeken. Het gaat hierbij zowel om bezoek aan 80+ers, als aan andere gemeenteleden die hebben aangeven behoefte te hebben aan bezoek.

Overwinteren/Overzomeren Overzomeren ligt inmiddels achter ons en omdat Overwinteren vorig jaar in een behoefte leek te voorzien, geven wij hier dit jaar een vervolg aan. Ds. Ingrid de Zwart en Ankie Bakker trekken hier vooralsnog de kar. De commissie Overwinteren is echter nog niet compleet. Mocht u willen helpen, geeft u dit dan alstublieft op korte termijn aan. De eerste aanzet tot het programma ligt er al.

Vijf keer gedurende het winterseizoen zal er een gezellige activiteit aangeboden worden. Deze zal afwisselend plaats vinden in de Van Vlotenhof, het Open Hof en de Lebuinuskerk. Meer over dit programma zal in de volgende Wervel staan.

Groothuisbezoek Ieder jaar organiseert de taakgroep pastoraat een groothuisbezoek. Dit jaar is het thema: ‘Ho, stop, sta eens even stil’. Wij bieden dit per leeftijdsgroep aan. In de volgende Wervel zullen de exacte data worden vermeld.

Nieuwe initiatieven Komend seizoen zal er een nieuwe groep starten voor vijfentwintigplussers en in het voorjaar zal er een groep rondom rouw gestart worden. In de toekomst verwachten wij dat er meer pastoraat per levensfasegroep aangeboden zal worden. Wellicht dat er dan ook specifieke bezoekersmedewerkers gevraagd gaan worden voor doelgroepen denk daarbij aan bijvoorbeeld bezoekers voor langdurig zieken. De taakgroep pastoraat is volop bezig met het zoeken naar mogelijkheden om pastoraat vorm te geven op een manier die bij deze tijd past.

Contact Wilt u contact met één van de ouderlingen, wilt u graag aansluiten bij één van de ontmoetingsmiddagen, helpen met Overwinteren, uw gemeenteleden bezoeken, een sectie coördineren of wilt u iets heel anders kwijt? Laat het ons weten, vriendelijk bedankt!

U kunt ons bereiken op de volgende manieren: Ankie Bakker: 0570-629623 Aliejenne Beumer: 06-19843250 of j.a.beumer@gmail. com Betty Broekhuis: telefoonnummer 0570-628459 of b.j.broekhuis@home.nl Namens de taakgroep pastoraat, Aliejenne Beumer (voorzitter)

Van de Kerkenraad

Uitvaartdiensten Sinds jaar en dag zijn er diverse mogelijkheden in onze gemeente om vorm en inhoud te geven aan de plechtigheid rond een uitvaart. Steeds meer is het maatwerk geworden en dat is een goede zaak. Juist déze overledene en zijn of haar levenssituatie worden aan het licht gebracht in een dienst of (crematie)plechtigheid. Het ‘begraven van de doden’ is een van de werken van barmhartigheid. Het is belangrijk om dat zorgvuldig te kunnen doen. Als kerkenraad en predikanten hechten we hier sterk aan.

Binnen onze PGD

Ontmoetingsmiddagen De ouderlingen organiseren ontmoetingsmiddagen in secties waar bijna geen bezoekmedewerkers meer zijn.

In het Open Hof komt er één keer in de maand een groep gemeenteleden bij elkaar die rond het Open Hof wonen.

Deze ontmoeting is onder begeleiding van ds. Saar Hoogendijk, Ankie Bakker en Aliejenne Beumer (graag niet verwarren met de inloopochtend). In de Bloemendal is er maandelijks een ontmoeting onder leiding van ds.

Saar Hoogendijk en Feit Boss. Denkt u, ik zou ook wel willen aansluiten, neem dan contact op met een van bovengenoemde ouderlingen. Op dit moment onderzoeken wij of er op meer plekken behoefte is aan dergelijke ontmoetingsmiddagen.

Nu is het zo dat er perioden zijn waarin de predikanten meerdere uitvaarten in korte tijd hebben. Zij doen dat met liefde, maar toch vond de kerkenraad het raadzaam te kijken of ook anderen zouden kunnen voorgaan in een rouwdienst. Zo heeft ds. Jelle van Nijen regelmatig waargenomen, waar we hem zeer erkentelijk voor zijn. Maar er is ook een andere mogelijkheid die door de PKN geboden wordt: uitvaarten kunnen ook geleid worden door gemeenteleden die daarvoor toegerust zijn. Daar wil de kerkenraad nu graag gebruik van maken.

Uitbreiding van het team Aliejenne Beumer en Rommy Pebesma hebben in het voorjaar de PKN-cursus ‘het leiden van uitvaartdiensten door gemeenteleden’ gevolgd. Ze hebben deze cursus met een zeer goede beoordeling afgesloten. Het betekent dat zij vanaf oktober beschikbaar zijn als geestelijk uitvaartbegeleider. Rommy en Aliejenne zijn allebei HBO-theoloog (godsdienst-pastoraal werk) en hoewel dat niet noodzakelijk is om uitvaarten te leiden, biedt het wel een meerwaarde. Daarnaast hechten we eraan dat zij een kerkelijke zending ontvangen, als ouderling met een bijzondere opdracht. Daarmee spreken de kerkenraad en de hele gemeente hun vertrouwen uit, van harte. Ook voor henzelf is dit belangrijk, de belofte van geheimhouding van wat in vertrouwen wordt verteld te kunnen afleggen en de zegen te ontvangen. In de dienst van 4 oktober zal Rommy Pebesma bevestigd worden als ouderling met een bijzondere opdracht. Aliejenne Beumer is al ouderling; zij ontvangt de zending voor het voorgaan in uitvaartdiensten.

Sommigen van u hebben al kennisgemaakt met hen tijdens een van de bijeenkomsten op 21 april. De predikanten spraken toen over ‘alles wat er bij een uitvaart komt kijken’. In dit nummer van de Wervel een nadere kennismaking met Rommy en Aliejenne (zie pag. 13).

Taakverdeling en coördinator De predikanten blijven verantwoordelijk voor het leiden van uitvaarten. Dat blijft het uitgangspunt. Alleen tijdens vakantieperiodes, studieverlof en op momenten dat zich veel overlijdenssituaties in korte tijd voordoen, zal er een beroep gedaan worden op Aliejenne en Rommy.

Er is een coördinator die u altijd kunt bellen als de predikanten afwezig zijn.

Dit is mevrouw Betty Broekhuis (ouderling), telefoonnummer 628459.

7

Binnen onze PGD

Nazorg Degene die de uitvaart leidde zal de nabestaande(n) doorgaans nog eens bezoeken. Daarnaast gaat in 2016 ook een groep rond rouwverwerking van start, onder leiding van Rommy Pebesma en Aliejenne Beumer.

Kosten Tegenwoordig worden de kosten van een uitvaart in rekening gebracht. De kosten zijn globaal: 3 300 à 500 voor de huur van de kerk. Dit bedrag verschilt per kerkgebouw (Het Open Hof, de Van Vlotenhof of de Lebuinuskerk). Daarnaast 3 500 voor het leiden van de dienst en de zorg daaromheen: de organist en de orden van dienst.

Voorgaan in een plechtigheid in de aula van het crematorium of van de begraafplaats kost dus maximaal 3 500.

Vaak zal een uitvaartverzekering een groot deel van de kosten voor haar rekening nemen.

Belangrijk om te weten is dat we de landelijke regeling van de PKN volgen. Dit houdt in dat de kerkelijke bijdrage van een gemeentelid – over de laatste drie jaren – van de uitvaartkosten wordt afgetrokken. Mochten de kosten een probleem zijn, dan is overleg natuurlijk mogelijk.

We hopen al met al naar een goede praktijk toe te groeien, waarin met grote zorgvuldigheid afscheid genomen kan blijven worden van gemeenteleden.

Namens de kerkenraad, Wytze de Jong (voorzitter)

nement, te weten ‘Kick-off’ met de band Kensington op het Grote Kerkhof. Kensington is ‘hot’ op dit moment. Zij traden dit jaar op bij Concert at Sea, Pinkpop en Sail Amsterdam. Maar in Deventer hebben zij de mooiste backstage locatie van Nederland, namelijk de Grote of Lebuinuskerk. Voor dit evenement werken we nauw samen met Saxion, Burgerweeshuis en de VVV-Deventer.

Het drukke na-seizoen komt eraan en dat gaan we merken. De agenda staat werkelijk ‘bomvol’ evenementen, die we aftrappen met de jaarlijkse Vrijetijdsmarkt op zaterdag 5 september. Op deze dag presenteren alle culturele en sportieve instanties hun aanbod voor het nieuwe seizoen. Dit evenement wordt direct opgevolgd door de grote landelijke Quilt tentoonstelling. Een week lang quilts van hoog niveau met duizenden bezoekers uit het hele land. En dan hebben we in het najaar ook nog o.a.

Zaterdagmiddagconcerten, Geert Grootedag en Brocantes in de kerk, Euterpe met de Hohe Messe, het 40-jarig jubileum van de Vereniging Oud Deventer, en: De Dijk (kaarten zijn ook te koop bij de koster). Daarnaast zullen er drie huwelijksvieringen plaatsvinden in de kerk en uiteraard is er dan ook nog het kerkelijk gebruik met de erediensten, waaronder de scheppingszondag, startzondag, Eeuwigheidszondag en de Dag voor alle zielen.

Ik zeg: ‘Vier keer knipperen met de oogjes en de eerste advent dient zicht aan’.

Een blije trotse koster

Van de Koster 8

De vakantie zit er weer op en deze duurde voor mij traditioneel weer te kort. Dat betekent dat ik terugkijk op een geslaagde tijd met de familie. Ik hoop dat velen van u er ook zo op terug kijken.

Bij het schrijven zijn de scholen in regio Noord begonnen en zijn we bezig met de laatste twee weekjes van de zomerperiode. De toren heeft deze zomer weer heel wat bezoekers gehad. De exposities van de Deventer Amateur Kunstenaars (DAK), de Deventer Fotokring (DFK) en Corja Bekius zijn goed verlopen en druk bezocht.

Maar er was nog veel meer te doen. Alle geslaagde Deventer scholieren hebben hun diploma opgehaald in de Lebuinus. Ook met Deventer op Stelten hebben we ons goed kunnen profileren. De elf voorstellingen in het weekend, het festivalbuffet: het was grandioos. De feedback van de gasten was zeer complimenteus. De positie die de kerk in de stad inneemt is echt totaal anders dan in het verleden. We doen mee, hebben goede contacten met de buurt, zijn af en toe zelf het middelpunt én de Deventer bevolking weet ons te vinden.

Of het nu een aanmelding is van iemand buiten de kerkelijke gemeente voor een vrijwilligersfunctie in het winkeltje of als torenwachter, of bedrijven die een lunch met rondleiding willen gebruiken in de kerk: we doen er toe!

Wat ook weer een succes is geweest is de ‘Overzomertafel’. De inzet van Gerri, Marcha, Tini, Ineke en Johan verdient ook dit jaar weer alle complimenten. Zij verdienen toch maar weer ruim 1.500 euro met ‘de tafel’ en financieren daarmee alle overzomeractiviteiten. Hulde!!!

De zomerperiode gaan we afsluiten met een groot eve-

Dé uitvaartondernemer voor Deventer en omstreken

Tot uw dienst (vlnr): Bas de Weerd, Harry Maalderink, Alexander IJsendorn, Charles de Mari

Telefoon 0570 - 60 66 44

(dag en nacht bereikbaar)

Kantoor: Hoge Rij 103 - 7413 WX DEVENTER - info@hermanbakker.nl - www.hermanbakker.nl

Maroesjcha Branderhorst

Wilco Leukenhaus

Persoonlijk en dichtbij.

Wij zijn er als u ons nodig heeft.

Een geruststellende gedachte.

Telefoon: 0570 - 62 04 90 (24 uur per dag, ook in het weekend) Monuta Spaans Mr. H.F. de Boerlaan 63a, Deventer www.monuta.nl/deventer Ook als u niet of elders verzekerd bent.

Binnen onze PGD

Overzicht ambstdragers en overige leden taakgroepen PGD versie 1 september 2015 rood = voorzitter blauw = scriba groen = geen ambtsdrager

• Kerkenraad

• Taakgroep Communicatie

(vergadert vier keer per jaar) Alle ambtsdragers

Kleis Oenema Bernd IJspeert Saar Hoogendijk Gerard Sizoo Marco Heemskerk Roely Oldenhuis

Moderamen Kerkenraad

(vergadert maandelijks) Wytze de Jong Kleis Oenema Heero Meerveld Bernd IJspeert Ingrid de Zwart Aliejenne Beumer

• Kleine Kerkenraad

(leden moderamen + vertegenwoordigers

taakgroepen + predikanten)

(vergadert zes keer per jaar) Wytze de Jong Kleis Oenema Heero Meerveld Bernd IJspeert Thea Karel Ingrid de Zwart Saar Hoogendijk Anne Visser Wilma Nijland Jan van Barneveld Anneke Smeets Aliejenne Beumer

• Kerkbeheer (CvK) Kleis Oenema Jan van Barneveld Sikke Klaver Henk van Koeveringe Bernard van Leeuwen Jan Visser

• Diaconie Heero Meerveld Joke Kappert Wilma Nijland Anneke Smits Simone Pieters Eric de Ridder

• Taakgroep Pastoraat Aliejenne Beumer Ingrid de Zwart Thea Karel Gerda Meijerink Ankie Bakker Betty Broekhuis Ronald v/d Kuilen Johan Tolkamp Willemien te Bokkel Dewes van Lohuizen

• Taakgroep Eredienst Anneke Smeets Saar Hoogendijk Eric de Ridder Hanny Jansen Kirstin Gramlich Ineke Magdelijns Hans Stevels • Taakgroep Bezinning & Ontmoeting Saar Hoogendijk Agnes Meijerink Mieke Meijer Louis Nijland

• Taakgroep Jeugd Ingrid de Zwart Anne Visser (jeugdouderling) Malene Commijs (jeugdouderling) Wilma Nijland (jeugddiaken) Gijsbert Karens Heidi Schröder Suzanne Truin • Taakgroep Kerk in de Stad Jan van Barneveld Ingrid de Zwart Nelleke Boonstra Henk-Jan Gosseling Matthias Kaljouw

9

Diaconie 10

Diaconie

Bij de collectes Zondag 6 september: Alafya Foundation en Help de kerk in Jorwerd Alafya Foundation ondersteunt het kinderhuis the kids ‘Shelter’ in Ghana. De kinderen hebben, net als in Nederland, de zomervakantie achter de rug en gaan weer naar school. De Alafya Foundation helpt ook ongeveer 130 kinderen buiten het kinderhuis zodat zij ook naar school kunnen gaan. Deze kinderen wonen in de kring van de familie die hen opvangt en verzorgt, omdat eigen ouders er niet zijn. In de nabije toekomst zullen er kinderen zijn die voor een vervolg (hoger)onderwijs in aanmerking komen, al naar gelang hun capaciteiten. Hoe dit te financieren gaat het bestuur van de Alafya Foundation Ghana overleggen zodat het mogelijk blijft voor kinderen in Ghana om een vervolgopleiding te kunnen volgen na de lagere school.

Nijkleaster, pioniersplek van de Protestantse Kerk in Jorwerd op het Friese platteland, wil een ‘klooster nieuwe stijl’ zijn, waar mensen terecht kunnen voor rust, inspiratie en gemeenschap. ‘De kloosterkuier op woensdagochtend, de maandelijkse Nijkleasterdag, groepen die komen voor een eigen programma, het is allemaal niet meer weg te denken.’ Aldus Predikant-pionier Hinne Wagenaar. Binnen afzienbare tijd is er de beschikking over een pand waardoor ook weekend- en weekprogramma’s mogelijk zijn. ‘We zijn nu bijna drie jaar bezig. Er overspoelt me een grote dankbaarheid vanwege alle positieve ontwikkelingen: zoveel mensen die komen, al het enthousiasme, de positieve ontwikkeling als het gaat om een eigen gebouw… Dromen komen uit.’

Zondag 13 september: ZWO en Jeugdwerk PKN Samenleesbijbel: de nieuwe bijbel voor gezinnen. Veel gelovige ouders vinden het belangrijk om thuis uit de bijbel te lezen. Maar hoe kun je het beste met kinderen de Bijbel lezen? Er is een speciale bijbel voor gezinnen ontwikkeld. De Bijbel in gewone taal, aangevuld met extra materiaal voor kinderen van acht tot twaalf jaar. Kinderen en hun ouders worden gestimuleerd om met de Bijbel aan de slag te gaan en ervaringen met elkaar te delen. De verhalen, gespreksvragen en werkvormen zijn geschikt om in korte tijd tussen eten en naar bed gaan met elkaar te behandelen of uit te voeren. JOP, Jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk, Nederlands Bijbelgenootschap en uitgeverij Jongbloed hebben samen gewerkt in totstandkoming van de Samenleesbijbel. Met als resultaat een inspirerend en praktisch boek om de geloofsopvoeding vorm te geven.

Zondag 20 september: Voedselbank Deventer en Vredeswerk Tijdens de Vredesweek vraagt de Protestantse Kerk de aandacht voor het vredeswerk van Kerk in Actie en PAX. In Mali steunt Kerk in Actie het werk van radiojournalist Adjan en de imam Wangara. Samen maken zij radioprogramma’s over vrede en verzoening. De radicale islam is sterk in opkomst in dit door geweld geteisterde land.

Moslims en christenen wantrouwen elkaar. Adjan gelooft in de kracht van radio: ‘ Radio heeft enorm bereik, ook in de dorpjes ver buiten de stad. De stem van deze

tolerante imam kan hierdoor heel ver dragen. ‘ In ZuidSudan stichtte Bisschop Taban met steun van PAX het vredesdorp Kuron. Verschillende bevolkingsgroepen bouwen vanuit dit dorp samen aan vrede en gerechtigheid. Veiligheid comités worden opgeleid en jongerengroepen maken theaterstukken over moeilijke onderwerpen als veeroof, huiselijk geweld of alcoholisme.

Zondag 27 september: Diaconie en het kerkenwerk Mikondo Wij gaan weer naar school, ook in Mikondo. Het slagingspercentage lag in het afgelopen leerjaar gewoonte getrouw weer heel hoog op school. Voor ons een teken dat het onderwijs goed is. Nu begint het nieuwe schooljaar weer en is het goed weer uit te zien naar een nieuwe groep leerlingen die onderwijs kan krijgen. Om dat voor een deel te kunnen bekostigen houden we weer de bloembollenactie. Voor de veertiende keer alweer en we hopen dat ook dit jaar de netto opbrengst weer goed is.

We hebben het hard nodig en daarnaast: bloembollen geven u een plezierige kijk op uw tuin in het voorjaar. Of in januari een mooie bloeiende amaryllisbol in uw vensterbank.

Meer informatie over Mikondo? Bel Dewes van Lohuizen (0570-621390) of kijk eens op www.mikondo.nl. Banknummer NL37 INGB 000 9394095.

ZWO Onze kerk in actie voor een sterke kerk in Guatemala Samen zijn we de kerk in actie. Geïnspireerd door Jezus delen mensen wereldwijd van wat ze hebben ontvangen.

Als christenen zijn we wereldwijd verbonden. We willen van elkaar leren en met elkaar delen. Daarom zet onze kerk zich via Kerk in Actie in voor het themajaar ‘Versterk de kerk’. Samen met partnerorganisaties van Kerk in Actie komen we op een voor een sterke kerk wereldwijd.

Een kerk die zich verzet tegen armoede en onderdrukking.

Predikante Delia Leal uit Guatemala preekt over de bevrijdende kracht van het Evangelie. Tegelijkertijd ziet ze dat vrouwen in haar kerk dagelijks gediscrimineerd worden en te maken hebben met huiselijk geweld. Hoe kunnen deze vrouwen ook echt vrij worden in hun eigen leven? Delia Leal zet zich hier met haar organisati’e Cedepca iedere dag voor in en publiceert en demonstreert voor een betere positie van de vrouw. Vrouwen krijgen bij de organisatie cursussen over gezonde relaties, het benoemen van pijn en de kracht van de vrouw om hen weerbaar te maken en geweld te voorkomen.

Met uw steun kan Cedepca dit bijvoorbeeld doen: -- Psychologische en juridische ondersteuning van één vrouw die slachtoffer is van geweld kost 80 euro.

-- Materiaal voor de cursus Conflicthantering kost 100 euro.

-- Publicatie van 250 bulletins om vrouwen te versterken kost 400 euro.

Martina Fraanje uit Deventer werkt voor Kerkinactie bij Cedepca. 13 september is er weer een ZWO collecte bestemd voor het belangrijke werk dat Cedepca voor vrou-

Hulp aan vluchtelingen Kerkinactie roept ons op om in actie te komen voor bootvluchtelingen en vluchtelingen in het algemeen. Kerkinactie steunt het werk van ‘Mediterranean Hope’. Deze organisatie probeert de vluchtelingen op Lampedusa te helpen. Ook bieden ze minderjarige asielzoekers opvang en een luisterend oor in de opvanglocatie Casa della Culture op Sicilië.

De ZWO heeft namens u 300 euro overgemaakt voor dit werk.

Ds. Karin van den Broeke, praeses van de generale synode van de Protestantse Kerk, schreef onderstaand gebed: Barmhartige God, U die onze harten en gedachten kent, Bij U komen we met wat we horen over vluchtelingen die verdrinken in de Middellandse Zee. Bij U leggen we de verschrikking neer van zoveel doden.

Voor Uw aangezicht brengen wij de levens van mensen die oorlog ontvluchtten, die hoopten op een beter leven en die verdwenen in zee.Houd hun namen geschreven in Uw hand.

Wees bij allen die zich afvragen of het hun directe verwanten zijn die naamloos begraven worden.

Wees bij allen die leven in rouw.

Wees bij reddingwerkers die beelden van verschrikking met zich meedragen.

Wees bij hen die drenkelingen opvangen.

Wees bij hen die de laatste zorg aan doden besteden.

Geef vrede. Help ons toe te bewegen naar een wereld waarin geen mens meer hoeft te vluchten.

Maak een einde aan de wijze waarop mensensmokkelaars de nood van anderen uitbuiten.

Maak ons mild en barmhartig, wijs en handelingsbekwaam.

Dat wij doen wat gedaan moet worden.

Dat ook wij niet loslaten het werk dat U in ons begon.

Ontferm U. Amen

Zendingserfgoedkalender 2016 De Zendingserfgoedkalender 2016 wordt gesierd door platen uit de Jezus Mafa serie uit Kameroen. Mensen uit de Mafa gemeenschap in het noorden van Kameroen tegen de grens van Nigeria speelden verhalen uit het leven van Jezus na en van deze uitbeeldingen werden schilderingen gemaakt. Prachtige kleurrijke platen waarin Jezus, de discipelen, Maria, en vele anderen die we in de Evangeliën tegenkomen letterlijk en figuurlijk in Afrikaans gewaad worden voorgesteld. De kalender geeft informatie over het land dat de laatste jaren roerige tijden kent. Zo vallen onder de Mafa tot op vandaag slachtoffers van het geweld door Boko Haram. Verder gaat de kalender in op de kerken die in de samenleving present zijn. Het thema voor 2016 is: ‘Gaat dan heen en maak alle volken tot mijn discipelen”

De ZWO commissie heeft 25 kalenders besteld; zodra ze binnen zijn kunt u ze kopen in de Lebuinus voor 9 euro per stuk.

Diaconie

wen in Guatemala doet. Na de kerkdienst op 13 september kunt u een powerpointpresentatie van Kerkinactie over Cedepca bekijken. De ZWO beveelt deze collecte van harte bij u aan!

Fairtrade Fairtrade is het internationale label als het gaat om eerlijke handel. Fairtrade is geen liefdadigheid, maar is er op gericht om op een eerlijkere manier handel te bedrijven. Het hanteert een prijs die de kosten van een sociaal- en milieuverantwoorde productie altijd dekt. Tevens streeft men in eerlijke handel naar een zo lang mogelijke samenwerking. Dat biedt de producenten zekerheid over de afname van hun oogst en dus zekerheid ten aanzien van hun inkomen. Op Nederlandse bodem vinden we dit label terug bij Max Havelaar.

Ruim een jaar geleden startte in de Lebuinus de werkgroep Fairtrade. Doel was het verwerven van het label ‘Fairtrade kerk’. Wij willen ons inzetten voor eerlijke en rechtvaardige verhoudingen. Logisch, want dit hoort tot de kern van het evangelie: omzien naar je naaste en recht doen aan de ander. Daarvoor moesten diverse acties worden ondernomen. Wij moesten fairtrade koffie en thee gaan gebruiken. Wij moesten het belang van Fairtrade op meerdere manieren onder de aandacht brengen. Een commissie heeft al onze activiteiten doorgelicht en wij zijn geslaagd! Dat betekent dat wij onze Lebuinus een ‘Fairtrade kerk’ mogen noemen. Dat wordt zichtbaar door een officieel bord ‘Fairtrade Kerk’. Op de startzondag, 20 september, zal het bord onthuld worden. Wij gaan door met acties om Fairtrade onder de aandacht te houden. De Fairtrade vitrine bij het koffiepunt in de kerk helpt ons daarbij; wij hopen dan ook dat ook u daardoor geïnspireerd wordt.

Klimaatloop In december besluiten wereldleiders in Parijs over het klimaatbeleid over de komende decennia. Daarom trekken dit najaar over de hele wereld mensen naar Parijs om hun stem te laten horen. Ook vanuit de Nederlandse kerken. Dit is het moment: Loop mee en maak 2015 tot het jaar van de hoop.

Waarom een klimaatloop?

Van 30 november t/m 11 december vindt in Parijs de 21e klimaatconferentie van de VN plaats. In Parijs moet een nieuw klimaatverdrag ondertekend worden als vervolg op de afspraken die in 1997 in Kyoto gemaakt zijn. Een belangrijk moment in de strijd tegen de klimaatverandering.

Waar worden in Parijs afspraken over gemaakt?

Het snel verminderen van de CO2 uitstoot Het vergroten van onze gezamenlijke weerbaarheid tegen klimaatveranderingen De financiering van daaruit volgende activiteiten in ontwikkelingslanden door de rijke landen.

Kerken in heel Europa, ook in Nederland, organiseren in de aanloop naar de conferentie een ‘klimaatloop’naar Parijs. Daarmee drukken zij hun zorg uit over de klimaatverandering en hun hoop dat er dit jaar internationaal goede afspraken over gemaakt kunnen worden. Zo dagen zij de klimaatonderhandelaars uit om ook moed te tonen. De moed om gebaande paden te verlaten en op

11

Diaconie

weg te gaan naar een eerlijk en effectief klimaatbeleid.

Scheppingszondag 6 september Wij staan stil bij onze roeping zorg te dragen voor de schepping. Christenen zijn mensen van de Weg, mensen die de weg volgen die Jezus hen heeft gewezen. Op weg naar een wereld waar mensen in verbondenheid leven met elkaar en met de gehele Schepping. Hoe die er uit ziet, weten we niet precies. Dat die anders is wel. Daarnaar zoeken vergt moed. Duidelijk is dat die wereld niet alleen van ons afhangt. Maar ook dat we er zelf wel stappen voor kunnen en moeten zetten, in beweging moeten komen. Letterlijk in deze Klimaatloop. En daarnaast met grote of kleine persoonlijke stappen in de richting van een duurzame leefstijl.

Een van de etappes van de klimaatloop loopt langs Deventer. Zaterdag 17 oktober gaan de wandelaars vanuit Olst, via de kerk van Diepenveen en de groene moskee naar de Lebuinus, alwaar wij de wandelaars zullen ontvangen. Zondag 18 oktober vertrekt men van de Ichtuskerk in Colmschate naar de Walburgiskerk in Zutphen.

Op weg naar een rechtvaardiger klimaatbeleid.

Wij houden u op de hoogte via de zondagsbrief en flyers.

Op de website www.klimaatloop.nl kunt u zich aanmelden om mee te doen en vindt u alle actuele informatie.

Maar vragen stellen kan ook altijd aan onze predikanten en aan Carolien Greving of Eline Sizoo.

In memoriam 12

Met naam en toenaam

Clémentine Felice Ypma-Thole Enschede, 20 oktober 1946 - Diepenveen, 15 juni 2015 Op 15 juni overleed na een kort ziekbed Clémentine Felice Ypma-Thole. Het afscheid, vol muziek waar zij van hield vond in besloten kring plaats. Hoewel zij geen lid was van onze gemeente, noemen we haar naam hier toch, met verdriet en respect, omdat Clementine samen met haar man Fons zeer betrokken was bij de uitvoering van het Groote Festival. Daar leerden we haar kennen als een hartelijke betrokken vrouw, die overal inzetbaar was. We wensen Fons, kinderen en kleinkinderen heel veel kracht toe met dit grote verlies!

Ds. Ingrid de Zwart Ipe de Jonge 10 juli 1926 - 17 augustus 2015 Binnenkort zouden Ipe en zijn vrouw Fenny verhuizen van Schalkhaar naar een plek waar hij de nodige zorg zou kunnen ontvangen. Zover is het voor hem niet meer gekomen. Hoe verdrietig ook, hem is een verdere lijdensweg bespaard gebleven – zo kan de familie zijn heengaan aanvaarden. Ipe de Jonge was een zorgzame, lieve man en vader. In het gezin met zes kinderen deed hij vroeger al veel. Een man met veel verantwoordelijkheidsgevoel, ook in werk en kerk. De laatste jaren kon hij minder zelf. Het leidde soms tot een andere nabijheid, die dankbaar stemt. Dat hij minder bij de kerk betrokken kon zijn raakte ook zijn geloof, dat tot zijn spijt wel eens wat vlakker werd. In de liefde die hij leefde en in zijn lichte oogopslag bleef zijn gewortelde geloof

toch merkbaar. En hij wilde bij zijn uitvaart gezongen hebben ‘Wat de toekomst brengen moge’. Zo is het gebeurd, in de dienst in het Open Hof, waarna hij begraven is op de Tjoenerhof. Dat zijn vrouw, kinderen en kleinkinderen getroost verder kunnen gaan.

Ds. Saar Hoogendijk

Bevestiging verbintenis Joke J.E. Blumink en Christa Verhoek ‘Na een aantal jaren van geduldig wachten en zoeken gaat onze wens in vervulling. We mogen onze verbintenis voor het aangezicht van God laten bevestigen.’

Dat valt te lezen op de kaart die onze medegemeenteleden Joke en Christa lieten uitgaan. Op vrijdag 4 september om 16.00 uur begint de feestelijke dienst in de Lebuinuskerk, waarin zij Gods zegen zullen ontvangen. We wensen Joke en Christa toe dat die zegen hen zal dragen en bemoedigen, hun verdere leven door.

Ds. Ingrid de Zwart

Verblijfsvergunning voor Kashmir Na maanden vol catechetisch onderricht werd Kashmir Gjaldjajik met Pasen gedoopt. Wat was dat een belangrijk voor hem. Samen met Mohsen, Najib en andere vrienden uit Afghanistan die ook voor het christendom hadden gekozen zette hij deze stap. Nu, in augustus was er weer een belangrijk moment. De aanvraag voor een verblijfsvergunning werd gehonoreerd door IND! Nu kan hij zijn beroep als kapper voortzetten en nog zoveel meer ligt voor hem open. We zijn er blij mee en wensen hem Gods zegen toe!

Van mens tot mens

Wat beweegt de mens achter

Kennismaking met de twee nieuwe begeleiders voor uitvaartdiensten Op pagina 7 hebt u in een bericht van de kerkenraad kunnen lezen dat binnen onze gemeente twee leden toegerust zijn om een uitvaartdienst te leiden. Wie zijn deze gemeenteleden, wat is hun achtergrond en wat heeft hen bewogen zich hiervoor beschikbaar te stellen?

Aliejenne Beumer en Rommy Pebesma hebben veel gemeen: ze houden van zingen, zij hebben beiden een opleiding gevolgd in de zorg en in de theologie én ze wonen in dezelfde straat. Dat laatste merkten ze pas toen ze de opleiding van het PKN-Dienstencentrum voor het begeleiden van uitvaarten gingen volgen.

Over die opleiding zijn ze heel positief. Het was een pittige cursus waarin veel facetten van uitvaartdiensten en alles wat daarbij komt kijken aan de orde kwamen. Zij voelen zich nu goed toegerust om deze taak te kunnen vervullen. Een theologische vooropleiding is voor deze cursus geen vereiste. Elk gemeentelid kan de opleiding volgen. Maar Rommy en Aliejenne hebben hun bagage van een Hbo-opleiding theologie wel als een waardevolle basis ervaren.

Aliejenne is geboren in Hardenberg (1985) en opgegroeid in Dedemsvaart. Zij was van jongs af aan al actief in het kerkelijk werk van de Gereformeerde Kerk. Ze volgde een opleiding in de zorg voor gehandicapten. In een tussenjaar woonde ze in de Hoogstraatgemeenschap, een oecumenische gemeenschap in Eindhoven waar ze uitgeprocedeerde vluchtelingen opvingen en begeleidden. Daarna deed ze de opleiding theologie bij Hogeschool Windesheim in Zwolle en verhuisde naar Zwolle.

In die tijd leerde zij haar toekomstige man kennen, die in Deventer woonde. Zo kwam ze tweeënhalf jaar geleden naar onze stad. Het lidmaatschap van de Protestantse Gemeente was daarop een logische stap. Zij voelde zich al snel thuis in onze kerkgemeenschap. Haar betrokkenheid bij de kerk vertaalde zich al snel in haar keuze om ouderling te worden. Het pastoraat is daarbij haar werkterrein. Ze is nog jong, maar gaat verantwoordelijkheid in het kerkenwerk zeker niet uit de weg. Tijdens haar studie is ze gaan werken in de gehandicaptenzorg als woonbegeleider. Dit werk doet ze nog steeds. Ook gaat ze af en toe voor in vieringen in de verschillende verzorgingshuizen en is ze een van de voorgangers van het Oecumenisch avondgebed in de Broederenkerk.

Rommy Pebesma (1953) bracht het grootste deel van haar jeugd door in Deventer. Toen Jan Kleinbussink in 1971 de (voorloper van de) Lebuinuscantorij oprichtte zong ze direct mee en dat is ze – met een lange tussenpauze – blijven doen tot het afscheid van Jan Kleinbussink in 2013. Ze volgde de opleiding tot A-verpleegkundige (algemeen) en B-verpleegkundige (psychiatrie).

Daarna vertrok ze voor ruim vier jaar naar Israël. Ze woonde in Nes Ammim, een internationale nederzetting waar de verbondenheid tussen Christenen en Joden centraal staat. Terug in Nederland vond ze het moeilijk kerkelijk haar stek te vinden, de joodse invalshoek van de theologie heeft haar voortdurend beziggehouden. Ze

13

Van mens tot mens

was actief in het Leerhuis Heemstede en behaalde haar propedeuse theologie in Diemen, juist omdat die opleiding grote aandacht had voor de joodse wortels van het christendom. In 1990 verhuisde ze naar het Oosten en werd zorgmanager op Sparrenheuvel in Diepenveen. In 1998 werd ze hier boventallig en pakte haar studie theologie weer op aan de Hogeschool Windesheim Zwolle waar ze cum laude afstudeerde. Ze verzorgde met o.a.

Edsger Bosma jarenlang Kerk & Israël avonden. Met haar beide beroepsopleidingen werd ze consulent voor levens- en zingevingvragen bij Achmea in Apeldoorn. Daar werkt ze – na nieuwe boventalligheid – nog steeds voor ‘boventallige 57+ medewerkers’ van Achmea.

Beiden zien het als een voorrecht om mensen uit de eigen kerkgemeenschap te mogen bijstaan in hun rouwproces. De combinatie van ervaring in de zorg, een oplei-

ding theologie en een specifieke cursus voor dit werk geeft hen het vertrouwen dat zij deze taak goed kunnen uitvoeren.

Zij doen dat in principe alleen als de predikanten verhinderd zijn. Zij hebben beiden werk, maar als dat geen belemmering is kunt u op hen rekenen. In 2016 zullen zij starten met de begeleiding van een rouw-groep voor mensen die daar door verliessituaties behoefte aan zullen hebben.

Op 4 oktober zal Rommy bevestigd worden als ouderling. Aliejenne (die al ouderling is) en Rommy zullen daarna beiden een ‘kerkelijke zending’ ontvangen, als ouderling met een bijzondere opdracht.

Gerard Sizoo

Met kennis en respect

de duurzame totaalinstallateur 14

• Klimaatbeheersing

• Railinfra, Liften

• Elektrotechniek

• Energieconcepten

• Technisch beheer

• Medische gasinstallaties

• Brandbeveiliging

• Grootkeukentechniek

• Gebouwautomatisering

• ICT, Telecom, Agro

• Beveiliging en telematica

• Zwembaden en wellnesscenter techniek

www.vdi.nl

Maagdenburgstraat 20a, 7421 ZC Deventer tel. 0570-634455, info@paulhardonk.nl, www.paulhardonk.nl

Dit jaar is Bezinning en Ontmoeting uiterst flexibel! U treft geen uitneembaar jaarprogramma aan. Zoals we al eerder meldden zoeken we een andere benadering. Onze levendige gemeente barst van de initiatieven en talenten. In voorgaande jaren merkten we dat juist de activiteiten die vanuit een zekere urgentie ontstonden (neem het benefiet-diner dat jongeren organiseerden) veel belangstelling trokken. Dit jaar willen we daar nadrukkelijk ruimte aan bieden, en nodigen u dan ook uit om met ideeën te komen. Er zoemt alweer een en ander rond. Ook in samenwerking met andere taakgroepen komt aanbod tot stand. Zo komt er een ronde groothuisbezoeken en gaat na Overzomeren in november Overwinteren weer van start, terwijl ook het Kerkcafé met een programma komt. De predikanten zullen beiden een serie avonden rond een theologisch boek of de actualiteit aanbieden, in najaar en winter. Kortom, genoeg kansen om te bezinnen en te ontmoeten.

De taakgroep Bezinning en Ontmoeting zal per keer zelf iets aanbieden en/of wijzen op interessante mogelijkheden bij de buren of vanuit andere taakgroepen. Deze maand is er een leerhuis-avond. Van harte aanbevolen.

Agnes Meijerink (voorzitter), Mieke Meijer, Louis Nijland en ds. Saar Hoogendijk

‘Bijbellezen met de rabbijnen’ woensdag 30 september van 20 – 22 uur in de consistorie (ingang Kleine Poot 7) ‘De joodse bijbel is de basis voor het christendom, maar sinds het uiteengaan van kerk en synagoge tonen de kerken weinig interesse voor de rabbijnse traditie. De rabbijnse manier van bijbellezen is buitengewoon inspirerend, ook voor christenen vandaag.’

Deze woorden zijn van ds. Harry Smit (Jachtlaankerk, Apeldoorn). Hij groeide op in een joods/christelijk gezin en koos zelf voor het predikantschap, terwijl bijv. een broer van hem chazan (voorzanger) in de synagoge in Middelburg is geworden. Harry Smit kent beide tradities van binnenuit. Op deze avond, in de aanloop naar Israëlzondag, zal hij wat algemene principes van ‘bijbellezen met rabbijnen’ vertellen en met de aanwezigen een paar voorbeelden lezen uit het eerste bijbelboek Genesis/Bereishit.

Wie geïnteresseerd is geraakt kan vervolgens aansluiten bij het leerhuis in Diepenveen, dat op 5 oktober van start gaat!

Jaarprogramma doorlopende activiteiten Bijbelkring Rivierenbuurt Een keer per maand wordt de Bijbelkring gehouden o.l.v. ds. Ingrid de Zwart. Een bont gezelschap van twaalf tot veertien deelnemers buigt zich dan over een tekst naar keuze van een van de deelnemers of over de tekst van de daaropvolgende zondag. Welkom op de derde vrijdag van de maand van 10.00-11.30 uur, bij een van de deelnemers thuis

Contactpersoon: Joke Horstman, 627768 of jokehorstman@planet.nl Bijbelkring Beeckenstein Al heel wat jaren bestaat er een Bijbelkring in Beeckenstein. Elke tweede dinsdag van de maanden september tot en met mei. Van 19.30-21.00 uur. Bijbelgedeelten worden in overleg gekozen.

Begeleiding: ds. Jelle van Nijen, tel. 618168.

Gemeente in beweging

Bezinning en Ontmoeting

Gespreksgroep Bloemendal Elke vierde donderdag van de maand komen gemeenteleden die in en rond de Bloemendal wonen bij elkaar van 15.00-16.15 uur voor ontmoeting en gesprek rond een geloofs- of levensthema, o.l.v. ds. Saar Hoogendijk.

Contactpersoon: Feitius Boss, tel. 563992.

Zoeken en Delen ( v/h Renovare) De gespreksgroep Zoeken en Delen bestaat uit gemeenteleden die met elkaar open gesprekken voeren rond de Bijbel, een verrijkende activiteit.

Momenteel bespreken we bijbelgedeelten aan de hand van het boekje ‘Adembenemend’ van Ds. Reitsma.

We komen bijeen op de tweede en vierde donderdagmorgen van de maand in de consistorie van de Lebuinuskerk van 09.30 – 11.00 uur.

Contactpersoon: Hans de Jong, tel. 620562.

‘Rondom religie’ groep Deze groep bestaat uit een aantal mensen voor wie geloven betekenis heeft. Voor iedereen is dit anders, vanuit de eigen beleving en achtergrond. Wij komen één keer per maand op donderdagavond bij elkaar van 20.00-22.00 uur bij een van de mensen thuis. Hij of zij bereidt ook de avond voor en zorgt voor een onderwerp.

Contactpersoon: Betty Neutel, tel. 616983.

Gespreksgroep Ubi Caritas (voor mensen met een verstandelijke beperking) Op verzoek van Philadelphia is er een gespreksgroep, waar iedereen van harte welkom is.

We lezen uit de Bijbel, zingen, bidden en praten over het gehoorde verhaal. En natuurlijk drinken we een kopje koffie.

Heb je ook zin om te komen? Of weet u iemand die zou willen komen?

Om half acht in de Titus Brandsmakerk, Titus Brandsmaplein 2,naast station Colmschate.

Op maandag 10 augustus, 7 september, 5 oktober en 9 november 2015 komen we weer bij elkaar (verdere data worden later bekend gemaakt.)

Wil je ook komen of meer informatie neem dan contact op met: Johanny v/d Wal: tel. 65 01 27, Anneke de Jong: tel. 65 34 60.

Club BZW Wij zijn een activiteiten- en praatgroep voor volwassenen met een lichte verstandelijke beperking, die begeleid zelfstandig wonen. Ongeveer eenmaal per zes weken komen we bij elkaar op de woensdagavond bij een

15

Gemeente in beweging 16

van de leden thuis voor een activiteit, bijvoorbeeld een spel, jeu de boules, kerstkaarten maken of uitwisseling van onze vakantiebelevenissen.

De leiding bestaat uit Mies en Piet Roos, 630362, Phia Boon, 631695 en Jolanda de Haan, 593326.

organisaties op het gebied van armoede.

Informatie en opgave bij Karin van Lohuizen 0644386581 of Harm-Jan Jansen o6-10061847.

E-mail:armekantvandeventer@outlook.com Facebook: https://www.facebook.com/roups/404430659624535/

Spraakwerk Spraakwerk is een groep jonge mensen (30+) die het belangrijk vinden elkaar te ontmoeten rond geloof-en levensvragen. Dat gebeurt door maandelijks bij elkaar te komen (bij iemand thuis). We bespreken een onderwerp dat door iemand van de groep is voorbereid. Dit kan een maatschappelijk onderwerp zijn of een bijbelverhaal, maar ook een songtekst of film. Een dominee maakt deel uit van deze groep.

Contactpersonen zijn Ilse Pontzen-Dijkstra, 634220 of im.dijkstra@telfort.nl en Henriëtte Post, 615451 of postfoto@hotmail.com.

De inloopmorgens Elke eerste en derde donderdagmorgen van de maand kent het Open Hof een inloopmorgen voor buurtbewoners, van 9.30-11.00 uur; iedereen is welkom. Per keer komen er vijftien tot twintig mensen, voornamelijk ouderen. Wij zorgen voor koffie en een traktatie plus een activiteit. We besteden aandacht aan de christelijke feestdagen, maar ook Sinterklaas vergeten we niet.

Wanneer nodig zien we extra naar elkaar om d.m.v. een kleine attentie.

Contactpersoon: Dinie van Lohuizen, 628572 of 0611597286.

Eeuwig gesprek De Eeuwig Gesprekskring bestaat uit plm. twaalf ‘vijfentwintigplussers’ en we komen afgezien van de zomermaanden één keer per maand bijeen, steeds bij een andere deelnemer thuis of in de kerk. We laten ons voeden door een lekkere maaltijd, maar daarnaast ook door de onderlinge ontmoeting, gesprekken, bijbelverhalen, spirituele film en actuele maatschappelijke onderwerpen. Veel afwisseling, dat is waar de deelnemers naar uit kijken. Want verandering van spijs doet eten. Onderwerpen worden door de deelnemers in tweetallen voorbereid, ds. De Zwart begeleidt de bijeenkomsten. Nieuwe deelnemers die nu trek krijgen om mee te doen zijn van harte welkom!

Geef je op bij Saskia Brouwer sr.brouwer@home.nl of bij ds. Ingrid de Zwart, ds.dezwart@pkn-deventer.nl en je ontvangt nadere gegevens!

Coventry-gebed voor vrede en verzoening Na de tweede wereldoorlog startte in Coventry rond de verwoeste kathedraal een kerkelijke gemeenschap die zich tot op de dag van vandaag wereldwijd inzet voor vrede en verzoening. Op meer dan 175 plaatsen in de wereld wordt op vrijdagmiddag rond 12.00 uur in verbondenheid met ‘Coventry’ gebeden om vrede en verzoening. Ook in Deventer is een actieve oecumenische Coventrygroep die elke vrijdag van 12.15-12.30 een middaggebed houdt in de Magistraatskapel van de Lebuinuskerk. Iedereen is daarbij welkom!

Gebedsgroep Elke dinsdagochtend van 09.30 tot 10.30 uur komt de groep bijeen in het Open Hof. Alles wat ons, zowel binnen als buiten de kerk, bezig houdt leggen we aan de Heer voor. Ook willen we de Heer prijzen en danken.

Wanneer nodig laten we anderen weten dat we meeleven en voorbede doen. Gebedsintenties van buiten de groep zijn zeer welkom.

Contactpersoon: Hans de Jong, tel. 620562.

Werkgroep arme kant van Deventer (AKD) Heb je door omstandigheden geen werk en moet je altijd maar de eindjes aan elkaar knopen om rond te komen? Voel je je zelf er niet helemaal bij horen in de samenleving en je kerk? Weet dat dan je hier niet alleen in staat! De AKD is vanuit onze kerk gestart om mensen een klankbord te geven. Heb je belangstelling, dan ben je 1X in de maand welkom op vrijdagavond in het Meester Geertshuis, Assenstraat 20. We wisselen ervaringen uit maar ook leuke tips om beter rond te kunnen komen.

We hebben de afspraak met Wethouder Jan Jaap Kolkman om twee keer per jaar bij elkaar te komen, om onze ervaringen in armoede met hem te delen. Ook werken we op landelijk en Europees niveau samen met andere

Overzomeren Voor velen duurt de zomer in de stad lang. Daarom is er van juli tot september elke veertien dagen op dinsdag of donderdag wat te doen in of rond de Lebuinuskerk; een lezing, iets creatiefs, een excursie. Een actieve overzomercommissie bedenkt steeds weer iets anders. De kosten voor de meeste activiteiten worden gedekt door de opbrengst van de zgn. Overzomertafel; een tafel in de kerk met tweedehandsspullen, eigen gemaakte kadoartikelen, boeken enz. Ook in de zomer van 2016 zullen er weer activiteiten worden aangeboden! Deze worden tijdig aangekondigd in zondagsbrief en Wervel.

Iedereen , kerkelijk en niet-kerkelijk is welkom!

Contactpersoon: Tini van Nijen, 618168 of Johan Tolkamp, 618593 Overwinteren Het succes van Overzomeren vroeg om een vervolg. Er is vooral bij ouderen steeds vraag naar ook een Overwinterprogramma. Vorig jaar maakten de predikanten daar een begin mee. Nu wordt Overwinteren door de taakgroep pastoraat verder uitgewerkt. Dat betekent dat er geregeld iets leuks, creatiefs, gezelligs, interessants zal worden aangeboden tijdens de donkere winterperiode, o.a een kerstbijeenkomst met warme chocolademelk, maar ook een excursie! In de Wervel en de zondagsbrieven komt het aanbod te staan.

Contactpersoon: Ankie Bakker , tel. 629623

derling overleg vast. Dat geldt uiteraard ook voor de gespreksonderwerpen.

Het komende seizoen willen een aantal 25-plussers starten met een nieuwe gespreksgroep. Het idee is om eerst gezellig met elkaar te gaan eten en daarna te praten over een onderwerp dat ons bezighoudt.

Gebedsgroep De gebedsgoep komt wekelijks bijeen in het Open Hof op dinsdagochtend van 09.30 – 10.30 uur. Wij bidden, doen voorbede, danken en prijzen de Heer, apart en samen.

Als het je leuk lijkt om bij ons aan te sluiten, meld je dan bij Aliejenne Beumer, via 06-19843250 of j.a.beumer@ gmail.com Woensdag 30 september komen we om 18.30 uur voor de eerste keer bij elkaar. De daaropvolgende data en de frequentie waarop we bij elkaar komen, stellen we in on-

Maandag 14 september 2015 is weer de eerste avond van het nieuwe seizoen 2015/2016. We zullen deze avond samen met de afdeling Wijhe hebben. Het thema deze avond: Laat het zien dat tegenspoed het begin kan zijn van een nieuwe inspiratie! Holkje v. d. Veer, de vrolijke non uit Nijmegen zoals zij zelf zegt, zal deze avond onze gastspreekster zijn.

We komen bij elkaar in het Open Hof aan de Karel de Grote Laan 361 en we beginnen om 19.45 uur. Gasten zijn altijd zeer welkom, dus ook nu!!

Namens het bestuur Elly Harleman van Noort, 0570632720 Kerkcafé

Het Kerkcafé op zondag 27 september 2015 met informatie over het komend najaar Komend najaar zal het Deventer Kerkcafé weer diverse gasten uitnodigen die, eenieder op haar of zijn eigen vakgebied, ons veel wetenswaardigheden hebben te bieden. Hierbij is het steeds weer interessant om hen te horen spreken over hun betrokkenheid met en inspiratie voor hun wijze van leven en werken.

Op zondag 27 september start het Deventer Kerkcafé met aandacht voor de vredesweek. Als gast hebben wij uitgenodigd de heer Aziz Beth Aho, voorzitter van de Aramese Beweging voor Mensenrechten. Meer over hem in het vervolg van dit artikel.

Op de laatste zondag van de maanden oktober, november, december en januari, zullen vier gasten hun visie op en hun betrokkenheid met het thema ‘Op leven en dood’ naar voren brengen. Uiteraard gaan zij dit voor ons bespreekbaar maken en kunnen wij tijdens de discussie dieper hierop ingaan. Wie deze gasten zijn en wat hun achtergrond is, kunt u lezen in de Wervel van oktober a.s.

Elk Kerkcafé begint om 16.30 uur met een interview, gevolgd door een discussie tussen gast en aanwezigen die om 17.00 begint. Plaats is de Magistraatskapel van de

Grote of Lebuinuskerk, ingang onder de toren. U bent vanaf 16.00 uur van harte welkom en kunt dan de andere aanwezigen ontmoeten met koffie of thee. Het Kerkcafé sluit om 17.30 uur.

Het Kerkcafé op zondag 27 september staat in het teken van de Vredesweek.

Onze gast is de heer Aziz Beth Aho, geboren in 1966 in een klein dorpje, in de streek van Tur Abdin (in Zuidoost Turkije op drie km van het beroemde Aramese klooster Mor Gabriël). Etnisch behoort hij tot een van de oudste volkeren van het Middenoosten, de Arameeërs en hij hoort bij de Syrisch Orthodoxe Kerk van Antiochië (Antakya). Tur Abdin was eeuwenlang de bakermat van de Aramese christenen en heeft met haar handel, kennis, ambacht en rijke cultuurgeschiedenis veel bijgedragen aan de wereldbeschaving. Met sporen van de Arameeërs, Koerden, Arabieren, Armeniërs, Yizidi’s en de Ahlamu Arameeërs (in 16e eeuw tot de islam bekeerde Arameeërs, ook wel Mhalmoyé genoemd).

Vanwege de onstabiele situatie in Zuidoost Turkije ten

Kerk in de stad

Passage

Zoeken en delen De bijbelgespreksgroep komt bijeen op donderdagmorgen 10 en 24 september in de Grote Kerk, van 09.30 – 11.00 uur. Meedenkers, meedelers en meepraters zijn van harte welkom.

Gemeente in beweging

Gezocht: jong volwassenen voor nieuwe gespreksgroep!

17

Kerk in de stad en daarbuiten

aanzien van de Aramese minderheid en het conflict tussen de Koerdische PKK-strijders en het Turkse leger hebben de meeste Arameeërs in de jaren tachtig Tur Abdin verlaten. Ook zijn ouders besloten in 1980 Turkije te ontvluchten; zij zochten hun heil in Nederland.

In 1990 is Aziz begonnen als administratief medewerker bij de gemeentelijke sociale dienst in Enschede. Na geruime tijd bij de gemeente Enschede als sociaal medewerker werkzaam geweest te zijn, nam zijn interesse in hulpverlening toe. Hij besloot daarom een opleiding maatschappelijke dienstverlening aan Saxion te volgen.

In 2007 koos hij voor werk in het onderwijs. Op dit moment werkt hij als docent bij de afdeling Mens en Maatschappij van het ROC van Twente. Naast werk en gezin is hij vanaf 1990 binnen verschillende Aramese organisaties actief.

Wij hopen u op zondag 27 september te mogen ontmoeten.

Namens de werkgroep Deventer Kerkcafé, Hans van Olst Stichting Leerhuis Diepenveen

18

Het doet de Stichting Leerhuis Diepenveen een genoegen u bij dezen haar najaarsprogramma 2015 aan te kunnen bieden: 5 oktober 2015 Ds. Hein de Bie, De barmhartige Samaritaan (Lukas 10) 19 oktober 2015 Prof. Dr. Cees den Heijer, Het koningschap in Israël 2 november 2015 Bert Oude Engberink, chazan, Moses Mendelssohn 16 november 2015 Drs. Leo Mock, Elia 30 november 2015 Dra. Dodo van Uden, Aqedà, het offer van Abraham De bijeenkomsten worden steeds gehouden op maandagavonden van 19.30 tot 21.30 uur in ‘De Notenhof’ Dorpsstraat 55a te Diepenveen.

Opgave voor deelname aan alle vijf bijeenkomsten in de najaarsreeks 2015 is mogelijk door 3 50 pp over te maken op bankrekening NL84 INGB 0000 7373 57 van de Stichting Leerhuis Diepenveen te Holten.

Oók per avond kunt u deelnemen; u betaalt dan 3 12,- ter plekke.

Voor nadere informatie kunt u terecht bij: Mevrouw C. Noordhoek-de Putter tel. 0570 – 623416 Ds. H. de Bie tel. 0575 – 553115

Zoveel we maar wilden. Wij hadden Deventer Koek meegenomen. Vooral de bijtjes met gember vielen erg in de smaak. Het was fijn om Walter Elsner en Tobias Klein, die wij in Coventry hadden meegemaakt, weer te ontmoeten. Wij werden voorgesteld aan de vaste bezoekers van het gebed.

Om vijf uur vindt daar elke week het middaggebed plaats. We waren met twaalf mensen.

Het Coventrygebed werd gebeden en diverse andere gebeden werden door enkele aanwezigen uitgesproken. Er werden teksten gelezen en we zongen Laudate omnes gentes en Ubi caritas. Susanne, de vrouw van Walter, begeleidde ons op de piano.

Als afsluiting werd het Onze Vader gebeden.

Het was indrukwekkend om het gebed voor Vrede en Verzoening daar mee te maken.

Na afloop werden wij uitgenodigd mee te gaan naar een ‘Biergarten’, waar we een grote pul bier moesten drinken. Dat hoort erbij in München.

Voordat wij weer met de metro naar ons hotel gingen heeft Tobias ons de St. Joseph Kirche laten zien, waar hij zelf gewend is te kerken.

We namen afscheid met de woorden: ‘Auf Wiedersehn’.

Misschien komen zij naar Deventer als wij het Cross of Nails uitgereikt krijgen.

Joke en Dirk Horstman V.l.n.r Tobias Klein, Walter Elsner, Joke en Dirk Horstman (foto via Joke en Dirk).

Kerk en Israël

Coventrygebed in München Tijdens onze vakantie waren wij een paar dagen in München. Op 12 juni hebben wij daar in de St.Barbara Kirche het vrijdagse Coventrygebed meegemaakt.

De St. Barbara Kirche heeft in november 2014 het Cross of Nails ontvangen vanuit Coventry.

We werden om 3 uur gastvrij ontvangen onder de pergola in de tuin van de kerk. Het was die dag prachtig weer.

Uiteraard werden wij getrakteerd op ‘Kaffee mit Kuchen’.

Even de grens over …

Natuurlijk is Deventer de mooiste stad van Nederland, is de PKN-Deventer een geweldige plaatselijke PKN-kerk, en is die grote landelijke PKN-kerk één van de meest actieve kerkgenootschappen. Dus waarom zouden we verder dan onze grenzen kijken?…

Deze ‘heilige rust’ draagt weinig bij aan de voortgang van de oecumene; mijn eigen geloofsleven kan er al helemaal niet tegen. Ik hóud niet alleen van ‘kijken bij de

buren’, ik heb het ook nodig, wil breed geïnformeerd zijn en in deze wereld sámen het leven vieren en opkomen voor recht en gerechtigheid.

Vier dagen Rome stonden deze zomer in mijn agenda gevuld met de jaarlijkse conferentie van de International Council of Christians and Jews (ICCJ), de koepel voor veertig nationale joods-christelijke dialoogorganisaties over de hele wereld. Het Overlegorgaan van Joden en Christenen in Nederland (OJEC) hoort daar ook bij. Dit jaar waren er eveneens twee vertegenwoordigers van de islam onder de deelnemers. De onderlinge ontmoetingen tussen de (deze keer) 270 deelnemers uit de hele wereld zijn heel belangrijk: de verhalen van ervaringen in Uruguay, Zweden en Rome bijvoorbeeld hebben mij geïnspireerd voor mijn denken binnen OJEC. Maar niet minder boeiend was de katholieke wereld waar ik mij in Rome volop in bevond, vanwege de nabijheid van het Vaticaan en vanwege het thema waaraan de lezingen en de discussies gewijd waren: vijftig jaar Nostra Aetate.

Nostra aetate Vijftig jaar geleden (1965) verscheen tijdens het Tweede Vaticaans Concilie (in het pontificaat van paus Johannes XXIII) Nostra Aetate (vertaald: ‘In onze tijd’). Het is een door het Concilie aangenomen verklaring waarin de Rooms-Katholieke Kerk z’n relatie met de wereldgodsdiensten radicaal herzag. Revolutionair was het toen dat de kerk niet-christelijke religies niet langer veroordeelde. Integendeel, we lazen dat het zelfs mogelijk is dat ze ‘een straal weerkaatsen van de Waarheid, die alle mensen verlicht’.

Een inspirerend voorbeeld van interreligieuze dialoog vormt het tweegesprek – in een boekje neergelegd en in Nederland uitgegeven onder de titel ‘Over hemel en aarde’ (uitg. Lannoo) – tussen de huidige paus toen hij nog als kardinaal Jorge Bergoglio in Argentinië woonde en werkte, en zijn jongere Joodse vriend in Buenos Aires, rabbijn (en professor) Abraham Skorka. Zij laten zien dat dialoog niet enkel bestaat in spreken met elkaar, maar vooral in leven met elkaar.

Ontmoeting met de paus Rabbijn Abraham Skorka uit Argentinië was ook aanwe-

Slot: de Ene God voor de hele mensheid Op de slotdag van de conferentie was er o.a. de stelling dat na de Shoa eindelijk gewerkt wordt aan een nieuwe manier van optrekken met elkaar. Eén van de Joodse sprekers pleitte ervoor op deze basis een open houding tussen alle Abrahamitische godsdiensten na te streven.

‘Bedenk hoe vaak de Torah voorhoudt zelfs vréémden lief te hebben. God wil voor de héle mensheid als een ouder zijn voor zijn of haar kinderen.’

Wij konden ons als OJEC-vertegenwoordigers opladen aan de inspirerende atmosfeer tijdens de conferentie.

Uit de ontmoetingen horen wij een appèl doorklinken om in onze levenshouding als uitgangspunt te stellen dat de mens voor God centraal staat. Die boodschap kunnen wij als Joden en christenen gezamenlijk uitzenden, juist óók tegen antisemitisme en extremisme in.

Slot: grensgedachten Als het God om de hele mensheid te doen is, zullen wij toch wel eens grenzen moeten oversteken en dat kan heel (inzicht-) verrijkend werken!

Tegelijkertijd is er vaak zoveel intermenselijk plezier. Zo was er bij de opening van de conferentie een bijzondere uitvoering door enthousiaste, jonge musici (Sinfonia del

Gemeente Kerk in dein stad beweging en daarbuiten

Osservatore Romano – groepsfoto van de pauselijke audiëntie tijdens ICCJ-conferentie in Rome (foto via auteur)

zig (en spreker) op de conferentie, evenals een vertegenwoordiger van de Heilige Stoel. Paus Franciscus had tot onze verrassing te kennen gegeven de conferentie(gangers) te willen ontmoeten. Zo togen ook wij als groepje Nederlanders met z’n vijven op 30 juni jl. naar het Vaticaan, om op audiëntie bij de paus te gaan. Wij passeerden diverse gebouwen, met beelden daarop aangebracht, om uiteindelijk in het paleis aan te komen.

Daar zijn alle plafonds, muren en vloeren prachtig versierd. Wij liepen vele brede gangen door om uiteindelijk in de schitterende Sala Clementina Paus Franciscus te ontmoeten. Het ontroerde ons de paus zo betrokken te horen spreken over de betekenis van het document Nostra aetate.

In het document speelt de verhouding tussen de Katholieke Kerk en het Joodse volk een hoofdrol. In die relatie is ook het meeste gebeurd. Nostra aetate zegt voluit ‘ja’ tegen de Joodse wortels van het christendom en een onherroepelijk ‘nee’ tegen antisemitisme. De paus bevestigde het nog eens en verheugde zich erover dat er een echte dialoog is ontstaan: ‘Wij zijn geen vreemden meer voor elkaar’, zo zei hij, en ‘In zijn oneindige goedheid en wijsheid zegent Hij, onze Ene God, (…) altijd onze toewijding aan de dialoog. Beide geloofstradities vinden hun fundament in de Ene God, de God van het Verbond, die zichzelf door zijn Woord openbaart. In het zoeken naar een juiste houding tegenover God, wenden christenen zich tot Christus als bron van nieuw leven, terwijl Joden zich keren tot de leer van de Torah.’ De paus noemt dit de basis voor verdere ontwikkelingen in de dialoog.

Weer werden we verrast toen Paus Franciscus aan het einde van de audiëntie de wens te kennen gaf alle conferentiegangers met een handdruk te willen groeten. Er was één vreugdevolle omhelzing bij: die van de Argentijnse paus met de Argentijnse rabbijn.

19

Kerk in de stad en daarbuiten 20

Concilio) van melodieuze orkestmuziek, die gebaseerd was op dagboekfragmenten van Yves Congar. Yves Congar had tijdens het Tweede Vaticaans Concilie dat hij meemaakte, zijn ervaringen en gevoelens op papier gezet. Enkele dagboekfragmenten werden voorgelezen.

Ook de twee Joodse zangers die daarna in de buitenlucht enkele pelgrimspsalmen zongen op prachtige oude melodieën, lieten ons stil genieten. En vanzelfsprekend is het bijzonder in de oude stad Rome zelf een dagdeel rond te lopen, de stad waar Petrus en Paulus begraven zijn (elk jaar is er op 29 juni een nationale feestdag aan hen gewijd!). Rome, ook de stad met de oudste Joodse gemeenschap van West Europa, waar de opperrabbijn ons welkom heette in een indrukwekkende synagoge.

Een grens overtrekken kan zowel betekenisvol, als betrekkelijk, als ontroerend zijn.

Landelijke Agenda Za. 3 oktober: Amersfoort, landelijke dag Nes Ammim – zie www.nesammim.nl thema: ‘Spannend, hier en daar’ met moslim-, christen-, en Joodse sprekers.

Zo. 4 oktober: Israëlzondag in plaatselijke PKN-kerken Ma. 19 oktober: Utrecht, Landelijke dag Kerk&Israël/ KerkinActie, thema: ‘Recht en gerechtigheid’ met de rabbijnen Jeremy Milgrom en Tamarah Benima. Voor informatie en opgave: kerkenisrael@protestantsekerk.nl Woe. 28 oktober: Utrecht, conferentie en Willebrandslezing, Katholieke Raad voor Kerk en Jodendom, met o.a. rabbijn Ron Kronish, Jerusalem. Thema: ‘Voorbij de interreligieuze dialoog?’ Zie www.kri-web.nl Ma. 9 november: Utrecht, landelijke bijeenkomst Kerk& Israël PKN, met Ron van der Wieken (lib.Joods) en Bart Wallet (historicus). Thema: ‘Antisemitisme/ Jodenhaat’.

Info: www.protestantsekerknederland.nl/kerkenisrael Joodse Hoge Feestdagen: 13 sept. (avond)-5 okt. 2015

Het geweld dat in Syrië en haar buurlanden plaatsvindt komt in alle hevigheid op ons af. Er zijn al vele duizenden doden, oude historische steden zijn in puinhopen veranderd, miljoenen mensen zijn op de vlucht. Duizenden van hen worden bootvluchteling, velen verdrinken.

Wij raken er ook zelf in verstrikt. De radicalisering neemt nog steeds toe, niet enkel daar, maar ook in onze eigen pluriforme samenleving. De haven van Calais en steeds meer de havens worden met hekken afgezet.

Wat zijn de diepere oorzaken van dit geweld? Wie strijdt er nu tegen wie? Welke politieke en economische belangen liggen eraan ten grondslag? En wat is de invloed van de verschillende stromingen en interpretaties binnen de islam?

De lezing is een coproductie van Hogeschool Saxion en Ambassade van Vrede Deventer.

Donderdag 24 september 18.30 uur, Stille tocht, Broederenplein Stille tocht door het centrum van Deventer om aandacht te vragen voor de verschrikkelijke gebeurtenissen in Syrië en haar buurlanden. De tocht begint om 18.30 op het Broederenplein.

19.00 uur, Stiltekring, Brink Op de Brink ter hoogte van de Wilhelminafontein worden rond een brandende Amnesty-kaars de vele slachtoffers herdacht van het geweld dat in het Midden-Oosten al jaren plaatsvindt.

Ria Kemper (werkzaam voor OJEC)

Vredesweek 2015 De Vredesweek is een jaarlijkse week van bezinning en actie die door de landelijke vredesorganisatie PAX wordt georganiseerd. Plaatselijk geven Ambassades van Vrede vorm aan de Vredesweek.

Dit jaar is de Vredesweek van 19 t/m 27 september Het thema is: Vrede verbindt

Programma Vredesweek Deventer Dinsdag 22 september Hogeschool Saxion, Handelskade 75 16.00 uur Vredesweeklezing De Vredesweeklezing 2015 wordt gehouden door prof.

Maurits Berger, Universiteit Leiden. Berger is arabist en religiewetenschapper. Hij heeft lang in Syrië gewoond.

Wat is er gaande in Syrië en Irak? Dat is de centrale vraag in deze lezing.

Vrijdag 25 september, Bibliotheek Brink 71.

20.00 uur, Documentaire De Omslag.

‘De Shoah, dat mag ons nooit meer gebeuren.’ De gepensioneerde arts Eldad Kisch, hij is joods en woont in Israël, vertelt dat sommigen in Israël daarmee bedoelen ‘dat mag ons joden niet meer gebeuren’. Kisch en zijn vrouw Annelien zeggen echter dat dat niemand mag gebeuren, ook de Palestijnen niet. Dat zeggen ook Anneke Jos Mouthaan en Hajo Meyer, beiden in de tachtig, beiden jood met een veelbewogen leven dat zwaar getekend is door de oorlog. Anneke zat in een Jappenkamp, Hajo in Auschwitz. Voor alle vier was en is Israël een droom.

De maakster van de documentaire Jacqueline de Bruijn is

Zondag 27 september Grote of Lebuinuskerk 10.00 uur Viering Tijdens de viering van 10.00 uur wordt er aandacht geschonken aan de Vredesweek 2015.

In deze viering zal dhr. Mehdi Golshanzadeh uit Iran optreden. Hij speelt op de traditioneel Perzische instrumenten de Tanboor en de Daf. 16.30 uur Kerkcafé Grote of Lebuinuskerk Gast is de heer Aziz Beth Aho. Hij is in 1966 geboren in Fofyath (Keferbé) een klein dorpje, gelegen in de streek van Tur Abdin (Zuidoost Turkije).

Etnisch behoort hij tot de Arameeërs, een van de oudste volkeren van het Midden-Oosten. De Arameeërs spreken de taal die Jezus ook sprak.

Gelovig gezien hoort hij bij de Syrisch Orthodoxe Kerk van Antiochië (Antakya). Het is de oudste nog bestaande christelijke kerk.

Vanwege de onstabiele situatie in Zuidoost Turkije voor de Aramese minderheid en het conflict tussen de Koerdische PKK- strijders en het Turkse leger hebben de meeste Arameeërs in de jaren tachtig Tur Abdin massaal verlaten. In 1980 besloten de ouders van Aziz Turkije te ontvluchten en zochten ze hun heil in Nederland. Op dit moment is Aziz Beth Aho voorzitter van de Aramese Beweging voor Mensenrechten (ABM).

Zie: www.aramesebeweging.nl Beide gebeurtenissen in de Lebuinuskerk zijn een coproductie van de PKN-Kerk en de Ambassade van Vrede Deventer.

Lezingen in Stads en Athenaeumbibliotheek Stadsarchief en Athenaeumbibliotheek Deventer en Rijksuniversiteit Groningen presenteren de lezingenserie ‘De deugd in het midden’ Middeleeuwse inspiratiebronnen voor de participatiemaatschappij Sinds de regering koning Willem-Alexander in september 2014 de participatiemaatschappij in Nederland liet uitroepen, vragen velen zich af wat voor bijdrage ze aan de samenleving kunnen of willen leveren. In de Middeleeuwen kende men dat probleem zeker ook. Wie waren verantwoordelijk voor het algemeen belang, zo vroeg men zich af. Even belangrijk was het te weten wie de kosten daarvan betaalde. Er bestaat dan ook een uitgebreide deugdenleer die dergelijke problemen besprak en de lezers of toehoorders – vaak werd er voorgelezen – hielp verstandige keuzes te maken. Met dergelijke levenslessen begon men vroeg, zo blijkt uit schoolboekjes uit het bezit van de Athenaeumbibliotheek. Een andere manier van lering trekken waren de biografieën van voorbeeldige mannen en vrouwen, een praktijk die vooral onder de aanhangers van de Moderne Devotie populair was. Om te schetsen hoe het wel moest, werden er volop ideale

samenlevingen ontworpen, waarin iedereen elkaar bijstond en tegelijkertijd zijn plaats kende. In een serie van vier lezingen wordt door deskundige sprekers de deugdenleer onder de loep genomen.

Donderdag 17 september 2015 dr. Krijn Pansters, Universiteit Tilburg Deugdzaam en devoot. Dimensies van de middeleeuwse deugdenleer Met behulp van enkele belangrijke werken uit de Athenaeumbibliotheek, waaronder Jan Mombaers Rozengaard van spirituele oefeningen, kijken we naar de verschillende aspecten van de middeleeuwse deugdenleer.

We horen over de kennis van goed en kwaad, de relatie met God, het groeien naar geestelijke volwassenheid en de beoefening van de deugden. Vooral de zeven hoofddeugden bewaken de goede voortgang in maatschappelijk en godsdienstig opzicht.

Donderdag 15 oktober 2015 dr. Enny de Bruijn Het zure pad naar ’t zoete hemelrijk. Jacob Revius over liefde, lijden en een goed leven De Deventer dominee en dichter Jacob Revius (15861658) staat bekend als een calvinistische vuurvreter, die vindt dat je in de strijd voor de Waarheid met een hoofdletter niet gauw te fanatiek kunt zijn. Hij kan zich eindeloos opwinden over theologische kwesties. Wie hem dan tegenspreekt hoeft niet op genade te rekenen. Maar in de dagelijkse praktijk blijkt hij verrassend mild. Als het gaat om dronkenschap, vechtpartijen, overspel en allerlei andere aanwijsbare zonden in zijn gemeente, is hij zomaar geneigd om mensen die onverbeterlijk lijken telkens weer een nieuwe kans te geven. Daarin is hij een echte opvoeder: hij wil mensen helpen om een deugdzamer en liefdevoller leven te leiden.

Donderdag 12 november 2015 Prof. Onno Kneepkens, Rijksuniversiteit Groningen De wijze lessen van vader Cato: taalonderwijs en levensregels hand in hand De Disticha of Dicta Catonis is een kleine metrische verzameling moralistische levenslessen geschreven in het Latijn in de derde eeuw na Christus. Dit boekje, waarvan wij de auteur niet kennen, maakte in de Middeleeuwen en Vroegmoderne tijd furore als leesboekje voor lagere klassen van de Latijnse school. Ook wat de inhoud betreft werd het uitermate geschikt geacht voor de jeugd: een verzameling kernachtige directieve uitspraken over de toepassing van de algemene deugdenleer. Deze grote interesse voor de Disticha vanuit het onderwijs heeft Deventer drukkers als Jacob van Breda en Richard Pafraet geen windeieren gelegd, gezien de vele herdrukken die zij van dit boekje bezorgd hebben!

Donderdag 10 december 2015 dr. Suzan Folkerts, Rijksuniversiteit Groningen Voorbeeldige bijen en vrome vrouwen. Deugdzaam leven volgens Thomas van Cantimpré (13e eeuw) Hoe ziet de ideale gemeenschap van christenen eruit?

Kerk in de stad en daarbuiten

persoonlijk aanwezig om vooraf te vertellen over haar film en nadien vragen te beantwoorden.

De vertoning van de documentaire is een coproductie van de stichting Vrede voor Palestina en de Ambassade van Vrede Deventer

21

Kerk in de stad en daarbuiten

In

&Om het Meester geertshuis

Op deze plek schrijven Ceciel Funnekotter en Henk-Jan Gosseling beurtelings over hun ervaringen bij het diaconale werk in de stad. Zij werken beide vanuit het Meester Geertshuis.

‘De leer scheidt, maar de dienst verenigt’

Het was eind mei, een mooie lenteavond. In de kerk de Penninckshoek aan de Brink waren vertegenwoordigers van kerken in Deventer samengekomen. Het was op uitnodiging van de werkgroep Zorgzame Kerk, die haar plannen voor een diaconaal platform in de stad presenteerde. De deelnemers ervaren dat kerkelijke scheidslijnen wegvallen als je je samen inzet voor de stad. Een inleider op die avond typeerde dat met de wat ouderwetse maar nog heel actuele uitspraak: ‘de leer scheidt, maar de dienst verenigt’. Ofwel: je kan anders denken over de geloofsinhoud, maar elkaar vinden rondom de dienst aan de ander.

Dat de leer scheiding brengt, was vooral vroeger aan de orde. Ik maakte het zelf mee, we waren thuis lid van een redelijk zwaar kerkgenootschap. Die kerk beschouwde zich als de ware kerk. Ik herinner me dat een gezin uit de gemeente overstapte naar de gereformeerde ‘synodale’kerk, omdat die veel dichterbij was. Die stap veroorzaakte grote commotie bij de rest van de gemeente. Dit gezin, zo vond men, moest nu wel definitief als verloren worden beschouwd. Dergelijke reacties hoor je vandaag bijna niet meer. Ook herinner ik me, dat toen ik in Amsterdam ging studeren, mijn moeder me op het hart drukte, om me aldaar bij mijn ‘eigen kerk’ aan te sluiten. Ik snapte

wel wat ze bedoelde, maar dat hele concept ‘je eigen kerk’ dat zei me niets. Daar kon ik me echt niets bij voorstellen, dat ik een ‘eigen kerk’ had. Het advies sloeg ik dan ook in de wind, en ik ben in de hoofdstad vooral gaan rondzwerven door de kerk, van links tot rechts. Een tijdlang bezocht ik de studentenekklesia van Huub Oosterhuis. In en andere periode bezocht ik de pinkstergemeente, dan weer de Keizersgrachtkerk, of ik ging naar Taizé. Die zwerftocht heeft me een beeld gegeven van de rijkdom die in de breedte van de kerk is te vinden. En het heeft me een grote voorliefde gebracht voor het samenwerken en -vieren met christenen van diverse pluimage.

Die hobby kan ik volop kwijt in de werkgroep zorgzame kerk. De al genoemde avond in de Penninckshoek was geslaagd. Er was een goede en brede opkomst. Er waren inhoudelijk goede bijdragen, iedereen werd aangezet tot denken. Twee nieuwe leden meldden zich spontaan aan om voor de werkgroep. Een van de aanwezigen noemde deze samenwerking richting een zo breed samengesteld diaconaal platform al een historisch moment in de Deventer geschiedenis. Fantastisch om zo als kerken en verwante initiatieven de krachten te bundelen ten behoeve van het welzijn van de mensen in de stad. Wat de werkgroep Zorgzame Kerk concreet doet en gaat doen wordt in een volgend nummer van dit kerkblad verder toegelicht. U hoort er zeker nog meer van.

Reageren? Graag! henk-jan@meestergeertshuis.nl / 0646166193

22 De dominicaan Thomas van Cantimpré gaf daar een antwoord op in zijn werk Bonum universale de apibus (het gemeengoed der bijen), waarin hij het bijenvolk opvoerde als voorbeeld van goed samenleven. Dit werk werd in de vijftiende eeuw tweemaal vertaald in het Nederlands en met behulp van deze vertalingen namen vooral vrome vrouwen een voorbeeld aan de bijen. Toen in 1488 Pieter van Os in Zwolle het werk besloot te drukken als ‘Der bien boeck’ werd het werk beschikbaar voor een groter publiek. Welke deugdzame lezers kochten of kregen dit boek?

De lezingen vinden plaats bij Stadsarchief en Athenaeumbibliotheek, Klooster 12, 7411 NH Deventer.

Aanvang: 20.00 uur. Zie www.sabinfo.nl.

Passe-partout: 3 22,50, Losse kaarten: 3 7,50

7e Geert Grootedag Deventer De Stichting Piet Tillema Fonds heeft zich ten doel gesteld om een jaarlijks terugkerend cultureel evenement te organiseren, dat is gebaseerd op Geert Groote, zijn gedachtegoed, waaronder de Moderne Devotie en de betekenis daarvan voor het heden.

De 7e Geert Groote Dag zal plaatsvinden op vrijdagavond 2 oktober a.s. van 19.30 tot 22.30 uur in de Groteof Lebuinuskerk te Deventer. Om het mogelijk te maken wordt dit jaar samengewerkt met het Productiehuis Deventer Verhaal, de Historische Vereniging Deventer en de Vereniging Literair.

Als spreker is uitgenodigd prof. dr. Herman Pleij, emeritus hoogleraar historische Nederlandse letterkunde aan de Universiteit Amsterdam. Tevens zal het startsein gegeven worden aan het Geert Groote Evenement te organiseren door Het Deventer Verhaal, en de boekpresentatie van het boekje ‘Goede Punten van Geert Grote’ van de auteurs Georg Hartong en Minke Tromp. Het eerste exemplaar zal worden uitgereikt aan burgemeester Heidema van Deventer.

Het ensemble Super Librum zal een groot aandeel hebben in deze Geert Groote Dag (avond).

Centraal in hun programma Vox Resonans staat Rudolph Agricola, de eerste Nederlandse humanist en een voor zijn tijd groot musicus-componist uit de 15e eeuw. Dit optreden zal de start zijn van een concertreis door Nederland langs plaatsen waar Agricola woonde, werkte en te gast was.

Met o.a. een replica van een vroeg middeleeuws orgel met pijpen naar ‘Duivenei mensuur’ belooft het een bijzonder concert te worden, waarbij ook gedichten worden voorgedragen door Maria Barnas (Anna Bijns Prijs 2014). Op vrijdagmiddag 2 oktober bestaat de mogelijkheid het door Winold van der Putten gereconstrueerde Duivenei-orgel te bewonderen in de Grote of Lebuïnuskerk. Zie ook de sites www.geertgrootedag.nl en www. deventerverhaal.nl Voor nadere informatie: Cees van Doorn, 0651992428 of case.outsourcing@kpnmail.nl

Bel voor advies

0570 50 30 90 Twelloseweg 8 7419 BJ Deventer telefoon 0570 - 612273 fax 0570 - 618025 www.tenkate-deventer.nl info@tenkate-deventer.nl

strafrecht arbeidsrecht personen- en familierecht en mediation

www.ijsseladvocaten.nl Lachend naar de tandarts!

De praktijk is op werkdagen geopend van 8:00 tot 17:00. Voor het maken van afspraken zijn wij bereikbaar van 8:00 tot 12:30. Wij beschikken over ruim voldoende HAGENBEEK gratis parkeergelegenheid. tandartsen

Holterweg 108/c 7429 AH Colmschate | (0570)799055 info@hagenbeektandartsen.nl | www.hagenbeektandartsen.nl

Zorg in de regio www.salland.nl

0570-687484 info@salland.nl

Agenda september donderdag 3 september: afsluiting Overzomeren, kerstkaarten maken vrijdag 4 september 16.00 uur: bevestiging verbintenis Joke Blumink en Christa Verhoek zaterdag 5 september: vrijetijdsmarkt (culturele en sportieve instanties) in Lebuinuskerk zondag 6 september: scheppingszondag zondag 6 september: jeugdkerk voor beide groepen maandag 7 september: gespreksgroep Ubi caritas dinsdag 8 september 19.30-21.00 uur: Bijbelkring Beeckenstein donderdag 10 september 9.30 11.00 uur: inloopochtend Open Hof vrijdag 11 t/m 13 september: jeugdkamp in Noordijk Neede maandag 14 september 19.45 uur: Passage

donderdag 10 september 9.30 11.00 uur: gespreksgroep ‘Zoeken en delen’

vrijdag 25 september 20.00 uur: Vredesweek, documentaire de Omslag

donderdag 17 september 20.00 uur: lezing ‘deugdzaam en devoot’, dr. Pansters

zondag 27 september 10.00 uur: viering met aandacht voor vredesweek, muziek uit Iran

vrijdag 18 september 10.00 - 11.30 uur: Bijbelkring Rivierenbuurt

zondag 27 september 16.30 uur: Kerkcafé, Aziz Berth Aho

zondag 20 september: startzondag, met Lebuinuscantorij; thema: ‘Wat een portret’.

woensdag 30 september 20.0022.00 uur: Bijbellezen met de rabbijnen

dinsdag 22 september 16.00 uur: Vredesweek lezing Maurits Berger

woensdag 30 september 18.30 uur: gespreksgroep 25-plussers

donderdag 24 september 15.00 - 16.15 uur: gespreksgroep Bloemendal

zondag 4 oktober: ‘zending’ Aliejenne Beumer en Rommy Pebesma als ouderling met bijzondere opdracht: voorgaan bij uitvaartdiensten

donderdag 24 september 9.30 - 11.00 uur: ‘Zoeken en delen’ donderdag 24 september 9.30 11.00 uur: inloopochtend Open Hof donderdag 24 september 18.30 uur: Vredesweek, Stille tocht Broederenplein

vrijdag 2 oktober 19.30 - 22.30: Geert Grootedag in Lebuinuskerk

23

Vieringen September 2015

ZONDAG 6 SEPTEMBER Grote of Lebuinuskerk 10.00 uur ds. Ingrid de Zwart Schalkhaar Park Braband Zie Colmschate Ichtuskerk Colmschate Ichtuskerk 10.45 uur ds. Trijnie Plattje Diepenveen Dorpskerk 10.00 uur ds. C. Bochanen St. Jozef Verpleeghuis 10.30 uur ds. Anna van der Maas Groote & Voorster 11.15 uur pastor Hans Dijkman PW Janssen 10.00 uur mw. Eugénie Tulleken Elisabethskapel (Brinkgreven) 10.00 uur ds. Jaap Jonk

m.m.v. Lebuinuscantorij Schalkhaar (H. Nicolaaskerk) 10.00 uur ds. Trijnie Plattje, oecumenische viering Colmschate Ichtuskerk 10.00 uur ds. Walter Meijles, oecumenische viering Diepenveen Dorpskerk 10.00 uur ds. Henk Spit St. Jozef Verpleeghuis 10.30 uur ds. E. Everts Groote & Voorster 11.15 uur pastor Hans Dijkman PW Janssen 10.00 uur mw. Eugénie Tulleken Elisabethskapel (Brinkgreven) 10.00 uur pastor Laura vd Kam VRIJDAG 25 SEPTEMBER

VRIJDAG 11 SEPTEMBER Woonzorgcentrum St. Jurrien 19.00 uur ds. Saar Hoogendijk Heilig Avondmaal Woonzorgcentrum Bloemendal 10.30 uur ds. Saar Hoogendijk ZONDAG 13 SEPTEMBER

24 24

Grote of Lebuinuskerk 10.00 uur ds. Saar Hoogendijk Schalkhaar Park Braband 10.00 uur ds. Han Marsman Colmschate Ichtuskerk 10.00 uur ds. Ingrid de Zwart Diepenveen Dorpskerk (Feesttent) 10.00 uur ds. Henk Spit en pastoor Limbeek St. Jozef Verpleeghuis 10.30 uur mw. H. Heling Groote & Voorster 11.15 uur mw. Eugénie Tulleken PW Janssen 10.00 uur ds. Wim van Wijk Elisabethskapel (Brinkgreven) 10.00 uur pastor Toon Cents

Woonzorgcentrum St. Jurrien 19.00 uur ds. Henk Spit Woonzorgcentrum Bloemendal 10.30 uur ds. Henk Spit ZONDAG 27 SEPTEMBER Grote of Lebuinuskerk 10.00 uur ds. Saar Hoogendijk 15.00 uur MagiSTRAATviering (Magistraatskapel) Schalkhaar Park Braband 10.00 uur ds. J. Mol Colmschate Ichtuskerk 10.00 uur ds. Walter Meijles Diepenveen Dorpskerk 10.00 uur ds. Henk Spit St. Jozef Verpleeghuis 10.30 uur pastoor H. Brummelhuis Groote & Voorster 11.15 uur ds. W. van Wijk PW Janssen 10.00 uur ds. Gerry Pols Elisabethskapel (Brinkgreven) 10.00 uur pastor Toon Cents VRIJDAG 2 OKTOBER

VRIJDAG 18 SEPTEMBER Woonzorgcentrum St. Jurrien 19.00 uur mw. T. Cornet Woonzorgcentrum Bloemendal 10.30 uur mw. T. Cornet Woonzorgcentrum Sparrenheuvel 19.00 uur ds. Henk Spit en mw. H. Heling ZONDAG 20 SEPTEMBER Grote of Lebuinuskerk 10.00 uur ds. Ingrid de Zwart

Woonzorgcentrum St. Jurrien 19.00 uur ds. J.M. Zijlstra Woonzorgcentrum Bloemendal 10.30 uur RK dienst Woonzorgcentrum Sparrenheuvel 19.00 uur ds. Anna van der Maas ZONDAG 4 OKTOBER Grote of Lebuinuskerk 10.00 uur ds. Saar Hoogendijk Schalkhaar Park Braband Zie Colmschate Ichtuskerk

Colmschate Ichtuskerk 10.00 uur ds. C. de Gooijer Diepenveen Dorpskerk 10.00 uur ds. L. Kraan St. Jozef Verpleeghuis 10.30 uur ds. Anna van der Maas Groote & Voorster 11.15 uur pastor Hans Dijkman PW Janssen 10.00 uur mw. Eugénie Tulleken Elisabethskapel (Brinkgreven) 10.00 uur pastor Laura vd Kam U bent ook dagelijks welkom in de stilte van de crypte; een ruimte voor rust, bezinning en meditatie.

Iedere vrijdagmiddag: Coventrygebed, oecumenisch middaggebed in de Lebuinuskerk van 12.15-12.30 uur.

Elke woensdagavond om 19.00 uur Broederenkerk (Broederenstraat 18) oecumenisch avondgebed in de sfeer en traditie van Taizé.

Zie ook: www.pkn-deventer.nl www.facebook.com/PGDeventer Kopij voor het nummer van oktober inleveren voor zaterdag 12 september. kerkblad@pkn-deventer.nl