Wervel oktober 2013

Kerkblad van de Protestantse Gemeente Deventer

Wervel Jaargang 3 | nummer 8 | oktober 2013

6. Introductie nieuwe Liedboek

7. Kirstin Gramlich stelt zich voor

20. Avond voor alle zielen

Het nieuwe Liedboek ‘zingen en bidden in huis en kerk’ wordt op zondag 6 oktober in onze gemeente geïntroduceerd. De beide cantorijen ondersteunen ons daarbij.

In dit nummer stelt onze nieuwe cantororganist Kristin Gramlich zich aan ons voor. Ze zal vaker een bijdrage aan de Wervel leveren.

De Lebuinuskerk, dè Kerk in de stad, is zaterdag 2 november open voor iedereen, met of zonder kerkelijke binding, om stil te staan bij wie hen zijn ontvallen.

Colofon

Wervel is een uitgave van de Protestantse Gemeente te Deventer.

Postbus 425, 7400 AK Deventer www.pkn-deventer.nl info@pkn-deventer.nl Grote of Lebuinuskerk Grote Kerkhof 42 7411 KV Deventer koster: tel. (0570) 612 548 koster@pkn-deventer.nl Kerkelijk Bureau Kleine Poot 7 7411 PE Deventer Geopend op werkdagen van 09:00 tot 12:00 uur tel. (0570) 645 962 kerk.bureau@pkn-deventer.nl Bankrekeningen kerk: NL13 INGB 0000 8727 86 diaconie: NL03 RABO 0377 7129 57 wijkkas: NL23 INGB 0006 7299 51 Predikanten Spreekuren in de Lebuinuskerk van 10.00-12.00 uur, tel. 614 986 ma. ds. Elisabeth Posthumus Meyjes wo. ds. Saar Hoogendijk vr. ds. Ingrid de Zwart

2

ds. Ingrid de Zwart tel. privé (0570) 618 328 ds.dezwart@pkn-deventer.nl Werkdagen: ma. t/m vr. (behalve ma. na zondagsdienst) tel.: ma. t/m do. 9.00-9.30 uur ds. Saar Hoogendijk tel. privé (0570) 547 973 ds.hoogendijk@pkn-deventer.nl Werkdagen: ma. t/m vr. (behalve ma. na zondagsdienst) tel.: di t/m vrij 9.00-9.30 uur ds. Elisabeth Posthumus Meyjes tel. privé (0570) 656 047 ds.PMeyjes@pkn-deventer.nl Werkdagen: ma., di., do. en vr. (m.u.v. de eerste volle werkweek van de maand.)

Redactie Thilde de Haan Mark Rozema Gerard Sizoo Hannie v.d. Bovenkamp-van Schie Riny Visser ds. Saar Hoogendijk kerkblad@pkn-deventer.nl Ontwerp, foto’s en opmaak Roely Oldenhuis, ROI Deventer wervel@pkn-deventer.nl Drukwerk Drukwerkdeal Inleverdatum kopij voor het volgende nummer: uiterlijk zaterdag 12 okt. ’13 per mail: kerkblad@pkn-deventer.nl

Van de redactie Naar aanleiding van de enquête over ons kerkblad in het voorjaar is afgesproken dat we voortaan regelmatig informatie zullen opnemen over de Kerkenraad, het Moderamen en de taakgroepen. Samen houden zij zich bezig met het bestuur en beleid van de Protestantse Gemeente Deventer en het is goed dat u kunt volgen waar ze mee bezig zijn. In het septembernummer stond al een overzicht van alle groepen en namen. In dit nummer staat een verslag door de scriba van de ‘Kleine Kerkenraad’; een eerste bijdrage in een reeks die voortaan elke maand een of meer groepen aan het woord laat. In het vorige nummer werd n.a.v. de opheffing van de Deventer afdeling van de vereniging van vrijzinnige protestanten een artikel beloofd in het oktobernummer. Omdat het schrijven van dit artikel nog wat meer tijd vraagt om er een vrij zinnig artikel van te maken kunt u het echter pas in november tegemoet zien. Zondag 29 september heeft de nieuwe cantor-organist (of: cantrix-organiste) Kirstin Gramlich zich muzikaal aan u voorgesteld. In dit nummer doet ze dat in een artikel dat een beeld geeft van haar levensloop en muzikale achtergrond. Ze zal waarschijnlijk vaker een bijdrage aan ons kerkblad leveren en als u haar eerste stuk leest zult u begrijpen dat wij daar blij mee zijn. Kirstin zal een belangrijke rol spelen bij de introductie van het nieuwe Liedboek. De aftrap daarvan is in de dienst van zondag 6 oktober. Vergeet u niet om voortaan zelf het Liedboek mee naar de kerk te nemen? In de orde van dienst zullen de liederen niet meer worden opgenomen.

De eerste week van oktober staat sterk in het teken van de middeleeuwse kerkhervormer Geert Groote. Het Meester Geertshuis viert dan het eerste lustrum, met o.a. een open dag op zaterdag 5 oktober. De dag ervoor wordt in de Lebuinuskerk de vijfde Geert Groote Dag gehouden. Aansluitend wordt het Geert Groote Huis op het Lamme van Dieseplein geopend.

Tenslotte een verheugende mededeling: de redactie is uitgebreid met Riny Visser. Wij zijn blij met zijn komst. Maar nog een twintiger of dertiger erbij zou de samenstelling van ons redactieteam ten goede komen.

De redactie

Inhoud 4 5 5 5 6 6 6 6 6 6 8

Bij de diensten Binnen onze PGD Jeugd Van de predikanten Avondmaal Kerkmuziek Zingen voor iedereen Lebuinuscantorij Afscheid Jan Kleinbussink De nieuwe cantor-organist Achter de schermen van de PGD 9 Kerkrentmeesters 9 Van de koster 9 Diaconie 9 Vanuit de diaconie 11 Van de diaconaal werker 12 ZWO 12 Kerk in Actie ‘andere agenda’ 13 Spaaracties 13 Mikondo

13 14 17 14 15 17 18 18 19 19 19 19 19 20 20 20 20 20 21 21 22 24

Met naam en toenaam Van mens tot mens Gemeente in beweging Wat beweegt de mensen achter Junior en senior in gesprek Bezinning en Ontmoeting Groothuisbezoek Overzomeren Muziekavond!

Gebedsgroep en Renovare Themalunches Kerkcafé Taakgroep Kerk in de Stad Kerk in de stad PCOB Avond voor alle zielen Niemand op straat Lustrum Meester Geertshuis Evangelisch-Luthers Dagboek Dovenpastoraat Column Meester Geertshuis Vieringen Oktober 2013

Bij de voorpagina: zondag 22 september vierden we de startzondag met een zgn.

Agapeviering=liefdemaaltijd. Met een feestelijk gedekte zeventig (!) meter lange tafel in de zuidbeuk van de kerk, waaraan jong en oud samen aten, zongen en in gesprek gingen met elkaar.

‘Ik zat in de gevangenis en jullie kwamen naar me toe!’ sprak Jezus. (Mattheus 25:35-36).

Zo vereenzelvigde hij zich met mensen die de vrijheid ontnomen was. Regelmatig lezen of horen we in de pers van mensen die vinden dat de straffen in Nederland te laag zijn en dat de gevangenissen ‘verworden’ zijn tot een soort zorghotels.

Ik wilde dat ik zulke mensen eens mee kon nemen een gevangenis in. Wie iemand bezoekt die vastzit komt met een andere wereld in aanraking, waar hij het liefst meteen weer uit wil.

Wie veroordeeld is tot een celstraf in Nederland heeft één per week recht op één uur bezoek. Slechts een uur per week je partner, kinderen, moeder, vrienden zien en dat soms jarenlang... Kunnen we ons voorstellen wat dat betekent? Vele gevangenen merken ook dat het bezoek, waar ze zo naar uitkijken, afneemt door de jaren heen. Want gevangenen bezoeken is een moeilijk vol te houden opgave. Uren reizen voor een uurtje contact, je moet er veel over hebben. En voor wie doe je het eigenlijk? Want tegenover je zit wel iemand die iets helemaal verkeerd heeft gedaan in zijn leven, vaak iets verschrikkelijks, dat niet meer goed te maken is.

Jezus stelt zich op een lijn met allen die gevangen zitten, dus ook met zware criminelen. Zijn uitspraak is een roep om een humane behandeling zelfs van diegene die een grote schuld op zich heeft geladen en daarvoor terecht veroordeeld is. Ook zo’n mens heeft recht op contact.

Foto: in de hekken bij het woonzorgcentrum Groote en Voorster in de Smedenstraat in Deventer zijn alle zeven werken van barmhartigheid verwerkt.

‘Ik zat gevangen en jullie kwamen naar me toe!’ sprak Jezus.

Als bezoeker moet je je ruim van te voren aanmelden.

Op de dag zelf ga je door een detectiepoortje en daarna kom je met een groepje andere bezoekers in een meestal troosteloze wachtruimte, met toezicht achter glas. Als het bezoekuur is aangebroken zegt een stem door een intercom dat je naar de bezoekruimte mag. Deuren worden dan automatisch ontgrendeld en je loopt door naargeestige gangen naar een even naargeestige te kleine ruimte zonder ramen waar je onder toezicht de gevangene kunt spreken. Je bent met velen daar. Privacy is er niet. Alles wat je zegt kunnen anderen ook horen. En als je na een uur weer buiten staat en gras en vogels ziet en de frisse regen voelt weet je precies wat het verschil is tussen vrijheid en gevangenschap. Jij haalt bevrijd adem, maar de ander blijft achter in zijn cel en moet wachten tot er over een week weer iemand de moeite neemt te komen. Dat ene uurtje maakt voor hem of haar een wereld van verschil.

‘Ik zat gevangen en jullie kwamen naar me toe!’ sprak Jezus.

Voor ieder mens is contact levensnoodzakelijk. De kerk gaf aan die oproep tot contact van Jezus gehoor door justitiepastoraat in te stellen. De justitiepastores gaan regelmatig op bezoek bij de gevangenen. Zij werken er verder aan dat ook vrijwilligers uit omliggende parochies en gemeenten de gevangenen bezoeken.

Nederland kent zo’n vijftig justitiële inrichtingen (gevangenissen, huizen van bewaring, jeugdinrichtingen en tbs-klinieken), die samen zo’n veertienduizend gedetineerden herbergen. Er werken ongeveer 120 geestelijk verzorgers en vijftienhonderd vrijwilligers.

Ds. Ingrid de Zwart

De zeven werken van barmhartigheid

Gevangenen bezoeken

3

Bij de diensten 4

Wij volgen deze herfst de alternatieve lezingen uit het Oecumenische Leesrooster. Deze lezingen volgen het spoor van de profeten Elia en Elisa dat in het boek Koningen is opgetekend.

Elia ligt onder een bremstruik. Hij wil niet meer verder. Een engel raakt hem aan, geeft hem eten en drinken tot twee keer toe en spoort hem aan om op reis te gaan. Hij gaat, veertig dagen en veertig nachten tot hij bij de berg Horeb komt. Daar ontmoet de profeet God in de stilte.

De dienst vandaag is speciaal toegesneden op mensen met een verstandelijke beperking. En vandaag worden twee kinderen ten doop gehouden: Babs Mulder en Philip van Kooij. Voorganger: ds. Elisabeth Posthumus Meyjes

Zondag 6 oktober

Zondag 20 oktober

Introductie van het Liedboek, zingen en bidden voor huis en kerk Vierde zondag van de herfst Kleur groen Habakuk 3: 1-3, 16-19, Psalm 37: 1-11, Lucas 17: 1-10, 1 Koningen 18: 20-40 Het verhaal over de offerwedstrijd op de berg Karmel vat de centrale vraag aan Israël samen: wie wil je dienen: God of de Baäl? De tegenstelling tussen de ene profeet Elia en de vele profeten van de Baäl wordt spannend neergezet. Het gaat om de bevrijding van heel Israël. Elia neemt twaalf stenen om het verwoeste altaar van God op te bouwen, net als Jozua eerder (herinnert u zich de startzondag 22 september?). Twaalf keer valt de naam van God in dit verhaal.

Vijfde zondag van de herfst Kleur groen Genesis 32: 22-31, Psalm 121, Lucas 18: 1-8, 1 Koningen 19, 19-21 Elia voert de opdracht die hij op de Horeb van God gekregen heeft uit om Elisa in zijn plaats tot profeet te zalven. Hij vindt Elisa terwijl die met twaalf span runderen aan het ploegen is. Een huzarenstukje. En een bekend getal. Twaalf span, twaalf stammen, heel Israël is in het geding. Elisa ontdoet zich van zijn verplichtingen, zodra Elia zijn mantel over hem heen gooit. Elisa neemt afscheid van zijn vader en moeder (‘eer uw vader en uw moeder’) en volgt Elia als dienaar. Voorganger Rob Nijhuis. Een dienst in het kader van de opleiding, die de lezing uit Lucas over de onrechtvaardige rechter voorschrijft aan alle studenten deze zondag!

In het liedboek 2013 zijn veel onderdelen van de vaste liturgie in de dienst. We vieren in deze dienst het Heilig Avondmaal en twee cantorijen zullen zingend uit het nieuwe liedboek: ‘Heer ontferm U’ – kyrie, ‘Eer aan God’ – gloria, ‘Heilig, heilig, heilig’ – sanctus en ‘Gezegend die daar komt in de Naam van de Eeuwige’ – benedictus en ‘Lam Gods dat wegneemt de zonden van de wereld’ – agnus dei introduceren.

Voorganger ds. Saar Hoogendijk.

Neem uw nieuwe liedboek mee. Liederen worden niet meer in de orde van dienst afgedrukt.

Zondag 13 oktober Vierde zondag van de herfst Kleur groen 2 Koningen 17: 5-7, 24: 28-34, Psalm 113: Lucas 17: 11-19, 1 Koningen 19: 1-18

Zondag 27 oktober Zesde zondag van de herfst Kleur groen Jeremia 14: 7-10, 19-22, Psalm 84, Lucas 18: 9-14, 1 Koningen 21 In heel Israël en Samaria heerst het recht van de sterkste. En daar is Nabot die een wijngaard heeft die grenst aan het land van het buitenverblijf van de koning. De koning wil die wijngaard hebben. De wijngaard, het beeld voor het land van belofte: Kanaän, waar de verspieders van terug kwamen met druiventrossen aan een stok over hun schouders.

Nabot weigert, het is immers niet zijn wijngaard, het is het erfdeel van ‘mijn vaderen aan mij gegeven’.

De koning, Achab, accepteert dat, maar zijn vrouw, Izebel, niet. Zij be-

denkt een plan om Nabot te doden, Nabot de laatste die zich de Thora nog herinnert. Voorganger ds. Saar Hoogendijk De Straatviering deze laatste zondag van de maand is bij uitzondering om 15 uur in het Meester Geertshuis. De viering wordt voorbereid en gehouden door werkers en bezoekers van het Meester Geertshuis, mensen van de diakonie van de PGD, ds. Elisabeth Posthumus Meyjes en een van de paters Maristen uit de pastorie bij de Broederenkerk.

Om 19 uur is in de Lebuinuskerk een Vesper waarin Bachkantate 93, ‘Wer nur der lieben Gott lasst walten’ zal klinken. Dit lied is vertaald door Ad den Besten in ‘U kennen uit en tot u leven’ lied 653 (liedboek 2013)/75 (liedboek 1973). Een troostende, omhullende, voedende, lavende, lichtende aanwezigheid van God, in beelden van wijnstok, herder, weg, waarheid en leven. Orkest en Deventer Vocaal Ensemble staan onder leiding van Klaas Stok, liturg is ds.

Elisabeth Posthumus Meyjes.

Zondag 3 november Willibrordzondag, Zevende zondag van de herfst

Vianneykerk aanvang 10.30!

Kleur groen Genesis 12: 1-8, Psalm 32, Lucas 19: 1-10, 2 Koningen 4: 1-7 Hoeveel de profeet Elisa ook bezweert dat hij Elia niet zal verlaten, toch komt er een scheiding tussen deze beiden. Ze zijn samen de Jordaan overgestoken op het droge, nadat Elia met zijn mantel op het water heeft geslagen dat daardoor zo gespleten is dat het twee verschillende kanten opgaat. Terwijl Elia bezig is te spreken neemt God het woord over. En ineens staat Elisa er alleen voor. Elisa kan met Elia’s mantel precies hetzelfde doen als Elia kort daarvoor. Daaraan wordt zichtbaar dat diens Geest daadwerkelijk op hem rust en dat die hem ondanks zwakte en verlatenheid door de wateren heen leidt.

Let op: de dienst in de Vianneykerk aan de Rielerweg begint om 10.30 uur. Pastor Marc Brinkhuis en ds.

Saar Hoogendijk gaan voor. Er wordt deze zondag gecollecteerd voor Zending, Werelddiakonaat en Ontwikkelingssamenwerking.

Jeugdkerk oudste en jongste groep Zondag 6 oktober is de eerste reguliere Jeugdkerkviering van het nieuwe seizoen voor de oudste groep. We hebben bij de afsluiting van het vorige seizoen afscheid genomen van Nel van Nood en dit jaar zal er nieuwe leiding meedraaien met de oudste groep. Brianne en Bert zijn al bekend maar ook anderen zullen meedraaien.

De jongste groep start op 20 oktober met Suzanne en Marjolein. Vanaf nu hebben we in de jeugdruimte ook wifi en televisie. Wij hebben zin in het nieuwe seizoen.

Jullie ook? De jeugdkerkleiding, Bert de Jong, Brianne Geurtse, Suzanne Truin, Marjolein Kiewiet, Wilma Lambers, Karin van Lohuizen en Ingrid de Zwart

Catechese

We beginnen op 16 okober weer met de tienercatechese en op 17 oktober met de snuffelcatechese. Beide groepen om 19.00 u inde kerk. Ben je nog niet eerder geweest, en wil je graag meedoen? Je bent hartelijk welkom! Meld je dan even aan bij ds. Ingrid i.dezwart@ hccnet.nl Van de predikanten Ds. Ingrid: Het is nog wennen dat er op dinsdag geen mail met het concept voor de orde van dienst meer naar Jan Kleinbussink verstuurd hoeft te worden. Maar wat was zijn afscheid groots! Heel veel dank voor iedereen die daar aan meewerkte! Inmiddels gaat het nieuwe seizoen weer volop van start. Op 20 oktober gaat predikant in opleiding Rob Nijhuis voor in zijn eerste dienst. Dat is natuurlijk heel spannend voor hem. Hij heeft de tekst al voorbesproken in de Bijbelkring. Na afloop van de dienst is er een nabespreking waarvoor naast bijbelkringleden nog een aantal mensen uitgenodigd zullen worden, zodat er een goede afspiegeling is van onze gemeente. Alle anderen kunnen in elk geval hun reactie uitspreken bij het handengeven, of mailen naar Rob: r-n@r-n.nl. Omdat ik met vakantie ben begin oktober wens ik langs deze weg ook Kirstin een goede start toe.

Ds. Saar: En zomaar zijn we al een jaar met z’n allen thuis in de Lebuinus. Nou ja, zomaar… het is een intensief jaar geworden, toch meer dan gedacht. En je thuis gaan voelen op een plek en bij elkaar kost ook tijd. Maar wat zijn er mooie dingen gebeurd op dat vlak, mensen die met een open houding en een milde blik het voortouw nemen. Ondertussen werd (en wordt) over ongeveer alles gediscussieerd. Hoe vieren we Avondmaal met zoveel mensen? Hoe gaan we verder met cantorijen en kerkmuziek? En dan bestuurlijk, krijgt iedere taakgroep zicht op wat er te doen staat en vindt de kerkenraad een goede werkwijze? Binnenkort wordt het nieuwe beleidsplan in de kerkenraad besproken, waar iedere taakgroep aan heeft bijgedragen. Een hele toer, maar dan heb je ook wel wat! Je weet met elkaar wat er te doen staat, er komt lijn in de dingen. Zelf ben ik o.a. blij met de plannen van de taakgroep pastoraat, zodat we met de hele gemeen-

te kunnen gaan werken aan een eigentijdse invulling van het omzien naar elkaar. Benieuwd ben ik naar de klankbordgroep die gevormd gaat worden met gemeenteleden, om de erediensten te evalueren. Het schijnt dat er nog wat mensen bij kunnen. Doen! Want wat een mooie kans om mee te denken over het hart van de gemeente, het samen vieren. Voor voorgangers en kerkmusici ook erg belangrijk om hier structureel met gemeenteleden over van gedachten te wisselen.

Wat inmiddels ook al niet meer weg te denken is: de Zwerfkerk! Onlangs was ik daar bij om soep uit te delen en een praatje te maken met deze en gene. Bijzonder, hoe daar een gemeenschapje ontstaat tussen voorbijgangers, soepkokers, vaste klanten. Het thema van het ‘schilderij van de dag’ was: wat neem je mee van vakantie. Een gewaagd onderwerp, want een aantal soepeters was al jaren niet met vakantie geweest. Maar ook dat was goed om over te praten. Fijn als gemeenteleden ook eens langs waaien: iedere tweede donderdag van de maand van 12-14 uur op de Brink tegenover de bibliotheek.

Er staat veel te gebeuren in de komende tijd, o.a. rond het nieuwe liedboek. Wat een teken van hoop, zo’n toekomstgericht project waarmee we de kans krijgen om al zingend ‘bij de tijd’ te blijven. Er is alle reden om het nieuwe seizoen met veel zin te beginnen! ds. Elisabeth De Lebuinuskerk gonst terwijl ik dit schrijf. Een leger vrijwilligers is aan het poetsen, lege flessen verzamelen, afwassen, stoelen sjouwen en nog veel meer.

Allemaal met de schitterende klanken ‘Herz und Mund und Tat und Leben’ van het afscheid van Jan Kleinbussink in het hoofd en in het lijf. De achterkant van meer dan 400 mensen die kwamen en bleven om Jan en Elly te begroeten. Wat een feest was het. Enne, wat zal Jan gemist worden.

Eerder spreekt een jonge Oekraiener mij aan in de kerk.

‘Wanneer is dat elfde gebod gekomen?’ Mijn antwoord moet even uitblijven. De jongen troont mij mee naar de tien geboden boven de ingang van de Mariakerk. Hij spreekt geen Nederlands, maar hij kan wel rood van zwart onderscheiden. De geboden zijn rood genummerd en het lijken er elf. We lopen ze samen langs en ontdekken dat na het tiende gebod de summa is aangebracht, de samenvatting: ‘Gij zult de Eeuwige Uw God liefhebben met geheel uw hart, met geheel uw ziel, met geheel uw kracht en met geheel uw verstand en uw naaste als uzelf.’ De jongen is hier voor een actie van ‘Aktion Sühnezeichen’ , dat is een organisatie die zich inzet om tekenen van verzoening te geven in een verscheurde wereld. Hij is uit Oekraïne gekomen om in Deventer mee te doen met herstelwerkzaamheden op de Joodse Begraafplaats aan de Diepenveenseweg en in het Etty Hillesum Centrum. Uit de vraag naar de geboden ontspint zich een boeiend gesprek.

Twee mini impressies van wat achter ons ligt en ook doorgaat. Met hart en mond en daad staan we in het leven en zoeken we naar wegen van liefde voor God en mens ...

Binnen onze PGD

Jeugd

5

Binnen onze PGD

Avondmaal Na de samenvoeging van de drie kernen was een van de vragen hoe we voortaan avondmaal zouden vieren. Vooral de logistiek vroeg daarbij de aandacht. Hoe kun je met zo’n grote groep brood en wijn delen? Een aantal vormen werd het afgelopen jaar beproefd: avondmaal in het liturgisch centrum bij de kansel, lopend avondmaal in de ruimte voor het hoogkoor, de zgn. ‘viering’, Avondmaal in de kring rondom het middenschip. Dat leverde iedere keer heel wat opmerkingen op bij de koffie. De een vond dit mooi, de ander dat, de een miste zus en de andere zo. De dienstdoende ambtsdragers besteedden er veel zorg en aandacht aan om alles goed te laten verlopen en namen ook alle opmerkingen ter harte. Na afloop werd er uitvoerig geëvalueerd. In de kerkenraad is nu besloten de bevindingen, die op schrift gesteld zijn, aan de taakgroep eredienst voor te leggen. Deze krijgt de vraag alles te overwegen en daarna een advies uit te brengen over de vorm waarin we het avondmaal voortaan zullen vieren. Daarbij gaat het niet alleen om de logistieke aspecten, maar ook om de theologische gedachten achter het Avondmaal, die ten grondslag dienen te liggen aan de vormen die gekozen worden. We houden u op de hoogte!

Namens de kerkenraad, Ingrid de Zwart Kerkmuziek

Zingen voor iedereen die daar plezier in heeft 6

5 oktober 13 tot ongeveer 16 uur Lebuinuskerk Zondag 6 oktober wordt het Liedboek, bidden en zingen in huis en kerk ingevoerd in onze gemeente. Zaterdag 5 oktober oefenen alle cantorijen met Kirstin Gramlich en Elisabeth Posthumus Meyjes voor de bijdrage aan de dienst op 6 oktober.

Wie denkt ‘zingen in een groep dat lijkt me nou ook wel eens leuk’ is van harte uitgenodigd om zaterdag 5 oktober mee te doen.

We beginnen om 13 uur. Zingen eerst gezamenlijk en gaan daarna in twee groepen uiteen. Een groep mensen die muziek thuis kan voorbereiden en noten kan lezen (de Lebuinuscantorij) en een groep mensen die graag zingt (de nieuw te vormen Liedboekcantorij). Na ruim een uur apart repeteren houden we met allen samen een soort generale repetitie voor de dienst op 6 oktober.

Rond 16 uur is het einde van deze zingmiddag. Natuurlijk wordt tussendoor gepauzeerd en is er gelegenheid om elkaar te ontmoeten.

We hopen op veel mensen Kirstin Gramlich en Elisabeth Posthumus Meyjes

Lebuinuscantorij Het afscheid van Jan Kleinbussink en de benoeming van Kirstin Gramlich betekent voor de Lebuinuscantorij een heel nieuwe begin van de voorbereidingen van haar maandelijkse bijdrage aan de eredienst. Wat was, was goed terwijl het nieuwe wat voor ons ligt ons al weer uitdaagt! Op dit moment telt de Lebuinuscantorij negentien leden. Zowel de muziek als – vooral – de Grote Kerk en haar gemeente vraagt een iets grotere en meer evenwichtige bezetting. In het bijzonder de sopranen en bassen hebben versterking nodig.

Informatie over de Lebuinuscantorij is te vinden via de website van de PKN Deventer (www.pkn-deventer.nl /organisatie/organisten en koren).

In het kort: de Lebuinuscantorij verleent één keer per maand en/of op kerkelijke hoogtijdagen (Kerst, Pasen etc.) medewerking aan de eredienst. De repetities voor de zondagen waarop de Lebuinuscantorij mede voorgaat zijn voorlopig op de hieraan voorafgaande vrijdagavond en zaterdagmiddag. Als zangers bereiden we thuis de muziek voor. In de komende periode staan werken van Goudimel, Brahms, Reger, Manneke en Lauridsen op het programma.

De eerste repetities zijn op 5 en 6 oktober. Heb je belangstelling om een keer mee te repeteren en te zingen, dan kun je contact opnemen met Dick Timmerman (0570) 610462 of onze cantor Kirstin Gramlich, (020) 6268430 of kirstin_gramlich@hotmail.com.

Namens het C3 van de Lebuinuscantorij, Sitie Pebesma

Afscheid Jan Kleinbussink Op zondag 8 september namen we afscheid van Jan Kleinbussink. In de Vesper stond de muziek van Bach, de grote Bach, centraal. Een barokensemble, de Lebuinuscantorij en enkele solisten voerden onder leiding van Jan Kleinbussink de Kantate ‘Herz, und Mund und Tat und Leben’ uit. Zoals meestal als Jan de cantorij dirigeerde bespeelde Jeroen van Kleef het (koor)orgel. Ook hij nam in deze viering afscheid.

Bach zei ooit: ‘Het oogmerk en de diepste reden van ieder muziekstuk zou niets anders moeten zijn dan de glorie van God en de lafenis van de geest’. Een tekst die goed past bij Jan Kleinbussink, die in de Lebuinuskerk vele jaren werkte tot glorie van God en die met zijn orgelspel en cantorijdirectie de geest van de kerkgangers heeft gelaafd.

Nadat de vesper met de zegen was afgesloten liep Jan naar het grote Holzgräve orgel en speelde een fuga van Bach. Een warm en langdurig applaus vormde de afsluiting van zijn laatste optreden als cantor-organist.

Wytze de Jong sprak als voorzitter van de Kerkenraad zijn dankbaarheid uit dat Jan ons 43 jaar is trouw gebleven en verschillende transferaanbiedingen aan zich voorbij liet gaan. Organist zijn in een monumentale kerk met rijke historie en een monumentaal orgel houdt een grote verantwoordelijkheid in. Hij prees de rol van Jan bij de begeleiding van de restauratie van het grote orgel en het koororgel. Zijn liefde voor het orgel, voor de kerkmuziek en voor de gemeente heeft veel voor onze kerkgemeenschap betekend.

Ook voor Jeroen van Kleef had Wytze waarderende woorden. Jeroen heeft zeven jaar lang Jan terzijde gestaan als organist wanneer Jan de cantorij dirigeerde en als invaller.

Ingrid de Zwart sprak namens het predikantenteam. Ze sprak met waardering over de samenwerking bij de voorbereiding van een dienst. Zijn reactie op voorstellen van de predikanten voor de liederen was soms kritisch maar altijd constructief en getuigde van een grote deskundigheid. Ingrid schetste de lange weg die Jan is gegaan, met in het begin, 43 jaar geleden, nog sterke orthodoxe en vrijzinnige vleugels binnen de Hervormde Kerk en een

(foto Pieter Leeflang)

Binnen onze PGD

zeer ondergeschikte rol voor de kerkmuziek. Zijn eigen rol in de toenemende aandacht voor de betekenis van kerkmuziek in de dienst was belangrijk.

Sitie Pebesma sprak namens de Lebuinuscantorij, zìjn cantorij. Ze sprak eerst Jeroen toe die jarenlang op zijn motor vanuit Culemborg door wind en wind zaterdag naar de repetities kwam, daar onopvallend aanwezig was maar altijd precies aanvoelde wat nodig was. Een snelle leerling van Jan en betrouwbaar. Sitie typeerde Jan Kleinbussink met drie woorden. Idealen: van meet af aan werkend aan het ideaal van een cantorij voor de Lebuinuskerk, om zo te kunnen putten uit de rijke historie van de kerkmuziek door de eeuwen heen. Inspiratie: zelf liet hij zich niet alleen door de kerkmuziek inspireren maar ook door schilderkunst en architectuur; en hij inspireerde de cantorij met zijn kennis van de muziek.

‘Muziek maken is niet vrijblijvend’, hield hij hen voor.

Liefde: voor Jan valt dat samen met leven, zoals in de titel van de gezongen Kantate: met ‘Herz und Mund und Tat und Leben’. Jan zegt het zijn grote inspirator Bach na: Soli Deo Gloria.

Het slotwoord was uiteraard aan de cantor-organist zelf.

Hij bedankte de gemeente en de vele voorgangers waarmee hij had gewerkt voor het vertrouwen dat zij hem gaven. Voor al zijn voorstellen voor kerkmuziek, van het zeer oude, ‘Roomsche’ gregoriaans tot aan moderne motetten van eigen hand, was er ruimte. Dat was de voornaamste reden dat hij zo lang is gebleven en niet op aanbiedingen van andere kerken inging. Hij dankte ook de kosters, die alle wensen die hij had voor de plaats van de cantorij en soms de inrichting van de kerk soepel regelden. De betrokkenheid bij zijn zeer ernstige ziekte enkele jaren geleden heeft grote indruk op hem gemaakt.

De vaak zeer persoonlijke reacties en wensen die hij van veel mensen kreeg hebben hem geweldig geholpen in die soms uitzichtloze periode. Hij bedankte de cantorij die hij ook in deze laatste vesper nog een heel moeilijk openingsstuk had voorgezet en Jeroen voor zijn steun.

Tenslotte bedankte hij zijn vrouw die hem door zijn passie voor de kerkmuziek, die hem ook in het buitenland bracht, heel vaak heeft moeten missen. Zijn opvolgster Kirstin Gramlich gaf hij het advies: neem het voortouw en ga je gang.

Daarna was er een receptie met een bijzonder buffet. Een flink aantal gemeenteleden had namelijk gezorgd voor een muzikale keuken na een oproep van het voorbereidingsteam (Sitie Pebesma, Elfried Pinkster en Ingrid de

Zwart.) Er stonden op de lange koffietafel in de kooromgang affiches met gedrukte muziekpartituren uit verschillende landen. Dick Timmerman had op elk bord in schoonschrift geschreven: ‘uit de Europese muzikale keuken’. Om de affiches heen waren hartige en zoete gerechten gegroepeerd die bij de diverse landen hoorden: Engelse worteltaarten, Franse quiches, Hollandse dumkes enz . Alle bakkers en baksters en andere goede gevers heel hartelijk dank voor al die verrukkelijke bijdragen! En ook dank aan het kostersteam dat samen met een aantal 12-plus-catechisanten, Meie, Hella en Pleun, voor de schikking en bediening zorgde! Om 22.30 gingen de laatste mensen naar huis en werd het stil in de kerk...

Het grote orgel bleef vast een beetje verweesd, verwonderd en bedroefd achter die nacht…

De nieuwe cantor-organist stelt zich voor Kwartet! Een vierde vrouw in het team van onze gemeente, naast Ingrid, Saar en Elisabeth. Het is mij een eer om na 43 jaar Jan Kleinbussink op te mogen volgen. De sollicitatieprocedure met vier rondes was pittig, maar de eerste contacten met u waren steeds zo positief dat ik mij van meet af aan op mijn gemak heb gevoeld. Ik heb dan ook reuze veel zin in om met u als gemeente en de zangers en musici onder u in het bijzonder aan de slag te gaan.

Wij zullen ongetwijfeld nog met elkaar in gesprek komen, maar ik stel mij graag vast nader aan u voor. Ik ben geboren in Weinheim an der Bergstrasse in Duitsland waar ik vlakbij opgroeide in het prachtige Odenwald.

Zoals overal kom je ook daar af en toe Nederlandse toeristen tegen; reizenden uit andere landen weten deze mooie streek zelden te vinden.

Aan de Hochschule für Musik und Tanz in Keulen, een omvangrijk conservatorium, heb ik mijn studie kerkmuziek afgerond, een periode waarin ik veel over muziek, de kerk en mezelf heb geleerd. In 2000 deed ik mee aan de Internationale Orgelacademie in Haarlem. Het was de eerste keer dat ik in Nederland was, en ik was meteen verkocht. Ik herinner me nog heel goed het moment dat ik in Amsterdam uit het station de stad inliep. Het was een verademing voor mij. Hier wilde ik graag komen wonen en verder studeren! Ik zocht contact met Jos van der Kooy, docent aan het Koninklijk Conservatorium Den Haag. Na mijn toelatingsexamen voor de masteropleiding in 2001 (dat Jan Kleinbussink heeft afgenomen!) kon ik in zijn klas orgel studeren. Zo verhuisde ik naar Amsterdam waar ik sindsdien met veel plezier woon.

Al snel leerde ik mijn man Nils kennen. We zijn sinds 2007 getrouwd en hebben een lieve dochter, Marlene.

Om het lijstje jaartallen te completeren: in 2003 werd ik benoemd tot cantor-organist van de Protestantse Gemeente Purmerend, waar ik met heel veel plezier heb gewerkt. In 2007 besloot ik om toelatingsexamen te doen voor een studie koordirectie aan het Conservatorium van Amsterdam, die ik in twee jaar, verkort, mocht doen. Het was een vruchtbare periode waar ik weer veel dieper inzicht in muziek heb verworven. Ik kon tijdens mijn studie twee grote koor- en orkestprojecten realiseren en heb zowel de Schöpfung van Joseph Haydn als

7

Binnen onze PGD (foto privécoll.)

8

ook de Elias van Felix Mendelssohn-Bartholdy met volle koor- en orkestbezetting kunnen uitvoeren. Deze twee projecten zijn de absolute hoogtepunten in mijn carrière als musicus tot nu toe.

En nu is het september 2013 en gaat het echt beginnen. In de komende periode zal ik me vooral richten op de muziek in de zondagse diensten, het orgelspel in de vieringen en het leidinggeven aan de Lebuinuscantorij.

Een mooie aanleiding is meteen de introductie van het nieuwe Liedboek, met beide cantorijen. Voor de Lebuinuscantorij heb ik al een paar mooie stukken uitgekozen die wij u spoedig zullen laten horen. Verder zal de komende maanden een periode van kennismaken worden en van het verkennen van mogelijkheden in Deventer. Ik wil heel graag een kindercantorij oprichten om de geheimen en geneugten van het koorzingen aan de komende generatie door te geven en misschien zelfs jong en oud samen te laten musiceren. Dat zal uiteraard niet van het ene op het andere moment gerealiseerd zijn, maar het is wel een interessante uitdaging. Ik hoop dat u en ik samen mogen genieten van de muziek in de prachtige Lebuinuskerk. Ik vind het erg leuk om met u in gesprek te komen, over wat u beweegt, over Deventer en de gemeente en natuurlijk vooral ook over de kerkmuziek.

Mocht u vragen hebben of gewoon geïnteresseerd zijn spreekt u me dus gerust aan! U kunt mij ook bereiken via e-mail: kirstin_gramlich@hotmail.com of telefonisch: 020-6268430.

Kirstin Gramlich

de bron om van daaruit te bepalen welke agendapunten kort kunnen worden besproken en welke punten meer aandacht vragen. We zijn onlangs met deze methode gestart en willen dit een vervolg geven.

Na goedkeuring van de notulen van de vorige vergadering worden de ingekomen stukken besproken. Er is een brief van meneer Polhuys die in december 2013 de eerste Deventer Kerstkrant wil uitbrengen. We vinden dit een positief initiatief maar adviseren vanuit de gezamenlijke kerken van Deventer te opereren; de Raad van Kerken zal worden gevraagd te coördineren. Daarnaast is er een uitnodiging voor de derde Missionaire ronde, een initiatief van de landelijke PKN. Ook is er aandacht voor de Preek van de Leek welke door Sanne Terlouw is uitgesproken.

Er zijn veel reacties op gekomen. We constateren dat de voorbereiding rondom de Preek van de Leek beter moet en dat er ruimte moet zijn voor discussie. Hoe om te gaan met polemiek in de kerk? Een gemeenteavond over het betreffende onderwerp heeft onze aandacht.

Een vast agendapunt zijn de mededelingen vanuit de taakgroepen. Er wordt gemeld dat de verlichting bij het winkelmeubilair wordt veranderd zodat de muurschildering beter zichtbaar is. De vergunningen voor de tochtsluis en de doorgang in het Westportaal zijn ontvangen. Binnenkort wordt gestart met de restauratie van de consistorie. Vanuit ‘Communicatie’ wordt gemeld dat er gesprekken zijn met Deventer TV om de eredienst via de TV uit te zenden. Er wordt eerst een proef gehouden of het technisch functioneert. Pastoraat vertelt dat gestart wordt met een groothuisbezoekronde met het thema ‘Met elkaar, voor elkaar’. Aan de taakgroep ‘Eredienst’wordt gevraagd advies te geven over het avondmaal. Onlangs zijn twee vormen uitgeprobeerd; een lopend avondmaal en staand in een vierkant. ‘De Jeugd’ meldt dat zeventien personen belangstelling hebben getoond voor het informatiepakket voor de functie jeugdwerker.

De kleine kerkenraad. Achterste rij v.l.n.r.: Wytze de Jong, Heero Meerveld, Bernd IJspeert, Kleis Oenema, ds. Ingrid de Zwart. Voorste rij v.l.n.r.: Jan van Barneveld, Wilma Nijland, ds. Saar Hogendijk, Käthy Meijer.

Op de foto ontbreken Thea Karel, ds. Elisabeth Posthumus Meyjes, Agnes Blom en Anne Visser.

Achter de schermen van de PGD Zoals u kon lezen in het septembernummer (pag. 2) worden er vanaf nu in de Wervel geledingen binnen onze gemeente voor het voetlicht gehaald om te weten wie wat doet. We starten met De Kleine Kerkenraad (zie organogram op pag. 13 van september.)

Kleine kerkenraad Op 5 september 2013 heeft de Kleine Kerkenraad vergaderd, welke bestaat uit het moderamen, de predikanten en afgevaardigden van de acht taakgroepen; in totaal dertien leden.

We openen met Lucas 9: 57-62. Aan de hand van de tekst proberen we met door ons gekozen woorden een agenda van de geest op te stellen. In feite gaan we terug naar

(foto Pieter Leeflang)

De financiële cijfers over het 1e halfjaar 2013 laten een tekort zien van +/- 5 31.000. Hoewel het een tussentijdse rapportage is, is duidelijk dat budgetbeheersing nodig is. Bij de voorbereiding van de Begroting 2014 zal veel aandacht worden besteed aan de kostenontwikkeling. De Plaatselijke Regeling is gereed en kan worden gedrukt. De ‘PR’ komt ook op de website te staan. Het moderamen gaat de beleidsplannen van de acht taakgroepen samenvoegen tot één algemeen beleidsplan 2014-2018. Het beleidsplan wordt ondersteund door de acht werkplannen van de taakgroepen die elk jaar worden geactualiseerd.

Tot slot wordt kort aandacht besteed aan de jaarlijkse ambtsdragerbijeenkomst ‘Mennorode’ in november. Een kleine groep gaat met de voorbereiding aan de slag.

We zijn nu één jaar na de samenvoeging in september 2012. De organisatiestructuur met een Kerkenraad, Kleine Kerkenraad en moderamen begint steeds meer vorm te krijgen. Indien u meer wilt weten of vragen heeft, kunt u deze sturen naar ak@pkn-deventer.nl Bernd IJspeert (scriba) kerkrentmeesters Lebuinuskerk in het verleden Laatst las ik een boek over de geschiedenis van Holten, ‘Canon van Holten’.

Hierin staat o.a. vermeld dat de jaarlijkse markevergaderingen, die gingen over het beheer van de gemeenschappelijke gronden altijd werden gehouden inde ‘erffkaemer of het choor’ van de Lebuinuskerk in Deventer. Dit betreft de periode van ± 1600 tot 1723. Of men ook huur betaalde vertelt de geschiedenis niet.

Winkelmeubel De verlichting van dit meubel wordt op korte termijn aangepast. De verlichting van het uitgiftemeubel met lampen die in het plafond zijn gemonteerd voldoet erg goed. Op grond van deze ervaring is besloten deze lampen ook te monteren boven de winkel. In het begin werd niet gedacht dat dit een goede verlichting zou zijn voor de winkel. Na de installatie van de plafondverlichting verdwijnen de twee zwarte metalen armaturen boven de balie.

Bijdrage in de kosten van de Wervel Eind september zal aan u als trouwe lezer van ons kerk-

Het nieuwe Liedboek met korting Zoals u misschien weet wordt op zondag 6 oktober het nieuwe Liedboek in onze kerk geïntroduceerd. Wellicht hebt u er zelf ook al één of meer aangeschaft. Misschien ook nog niet, omdat u er eigenlijk geen geld voor hebt.

Als het voor u moeilijk is geld voor een nieuw Liedboek vrij te maken, kunt u bij de Diaconie een Liedboek bestellen. De prijs die u dan betaalt is slechts 5 2,50 in plaats van 5 25,00.

We zijn nu alweer druk bezig en de zomervakantie lijkt alweer zover weg. De vele tentoonstellingen die er waren zijn naar ieders tevredenheid verlopen. En eind augustus begonnen ook weer de eerste verhuren en kerkelijke activiteiten. Afgelopen zomer was het goed toeven in de kerk. Het feit dat we de deur onder het orgel weer als ingang hebben genomen heeft het toeristische bezoek goed gedaan.

We hadden afgelopen maand iedere week een huwelijksviering in de kerk. Ook de vrijetijdsmarkt, het breinfestijn en de Open Monumenten Dag liggen weer achter ons. Breinfestijn was een ‘pilot’, een probeersel, dat goed uitpakte ondanks de ronduit beroerde weersvoorspellingen. Dat kwam mede door de goede organisatie van het festijn. De sessies waarin vragen konden worden gesteld aan Dick Swaab (auteur van het boek Mijn Brein) werden goed bezocht en de vragen waren zinnig. Zo werd er door een kind gevraagd waarom we frikandellen zo lekker vinder ondanks het feit dat we weten dat deze gemaakt zijn van slachtafval.

Helaas kreeg ik het antwoord zelf niet mee, omdat mijn aandacht net op dat moment elders gevraagd werd. De vraag gonst dus nog steeds door mijn hoofd… Hulde in ieder geval aan alle medewerkers van het breinfestijn. Oktober belooft ook weer een spannende maand te worden. We bieden een thuis aan De Geert Groote dag en aan de Deventer Bedrijven Beurs. Op 19 oktober is er weer na jaren van afwezigheid een ‘Brocante in de kerk’. Welkom terug !

De Toren gaat dit jaar ook open in de herfstvakantie van 19-10 t/m 26-10. Buiten dit alles gaat ook de restauratie van de consistorie beginnen. Er zullen een paar ingrijpende klussen uitgevoerd worden. O.a. aan de vloer. U ziet het: mijn team en ik vervelen ons niet !

9

blad een brief worden gezonden waarin gevraagd om een bijdrage in de kosten van ons kerkblad. Daarin zijn ook de kosten opgenomen die gemoeid gaan met onze website en andere PR media. Wij hopen dat u met plezier een bijdrage wilt geven voor deze belangrijke vormen van contact. Suggestie: minimaal veertig euro als jaarbijdrage.

Bernard van Leeuwen, Administrerend kerkrentmeester.

Als u vindt dat u hiervoor in aanmerking komt, neem dan contact op met de voorzitter van de Diaconie Heero Meerveld, e-mail: heeromeerveld27@kpnmail.nl of telefoon (0570)60 80 90.

Deventer weggeefwinkel moet weg uit Smedenstraat De weggeefwinkel moet per direct uit haar huidige pand aan de Smedenstraat. Na een bestaan van tien jaar verdwijnt het succesvolle initiatief mogelijk nu er geen nieuwe plek beschikbaar lijkt.

Diaconie

Vanuit de diaconie

Van de koster

Diaconie 10

De weggeefwinkel is een kringloopwinkel waar het gaat om het doorgeven van spullen zonder tussenkomst van geld. Wekelijks komen er ruim honderd mensen goederen brengen en meenemen. Een team van tien enthousiaste vrijwilligers van verschillende nationaliteiten zorgt voor de ontvangst, sortering en de uitgave van de spullen. De winkel is een laagdrempelige plek waar mede door de crisis nog steeds een grote behoefte aan is.

De eigenaar van het pand aan de Smedenstraat wil het pand na jaren van leegstand en vervolgens de invulling door de weggeefwinkel nu een nieuwe bestemming gaan geven. Gesprekken met de gemeente over een nieuwe plek hebben niet tot resultaat geleid. De rechter heeft in augustus toestemming gegeven voor de ontruiming van twee panden in de Smedenstraat. Dat betekent dat het pand van de weggeefwinkel per half augustus ontruimd is. De vrijwilligers zijn dan ook hard op zoek naar een nieuwe plek. Mensen met tips kunnen contact opnemen met Jeroen Diepenmaat 06-15601698.

Geïnteresseerden, dus ook gemeenteleden, zijn van harte welkom. Het verhalencafé is elke tweede en vierde dinsdag van de maand van 14.00 tot 15.00 uur.

Informatie bij Wies Oortgiesen, tel, 0625034017.

Diaconale presentie in de stad

Arme kant van Deventer

De diaconie van onze gemeente zet zich in om present te zijn in de stad om zo de verbinding te leggen met mensen in kwetsbare posities, zoals mensen in armoede of isolement. Dit om hen te ondersteunen en om te lobbyen voor verbetering van hun positie.

Dit present zijn doen we onder ander door middel van een aantal activiteiten, vaak samen met andere kerken en organisaties. Hieronder leest u meer over een aantal activiteiten.

Wie meer informatie wil over deze activiteiten, of eraan wil meewerken, kan contact zoeken met diaconaal werker Henk-Jan Gosseling, tel. 0646166193, of h.gosseling@kerkinactie.nl.

Mensen die leven van weinig geld treffen elkaar elke maand bij de Arme kant van Deventer. Zij wisselen ervaringen uit en ondersteunen elkaar. Ook is er aandacht voor politieke ontwikkelingen die invloed hebben op de leefsituatie van mensen in armoede. De volgende bijeenkomst is op vrijdag 18 oktober om 19.30 uur in het Meester Geertshuis. Geïnteresseerden zijn van harte welkom!

Informatie bij Harm-Jan Jansen, tel. 0610061847.

De zwerfkerk Begin dit jaar begon een stel enthousiaste mensen met de zwerfkerk. Het zijn Peter Paul Biekmann (Meerster Geertshuis), Marga Klein Overmeen (r.k. kerk), Folkert van Wijk en Henk-Jan Gosseling (uit onze kerk).

Inmiddels hebben verschillende, al even enthousiaste, vrijwilligers aangehaakt. Met de zwerfkerk willen we present zijn namens de kerken en contacten leggen met mensen in de stad. Dat doen we met een caravan op de Brink, elke tweede donderdag van de maand van 12.00 tot 14.00 uur. Wij delen soep uit en werken samen met voorbijgangers aan een schilderij op de wand van de caravan. Koffie en aandacht zijn ook volop beschikbaar. Er zijn al bezoekers die speciaal naar de Brink komen voor de zwerfkerk.

Doet u mee met de zwerfkerk?

Verhalencafé in Sint Jurriën In de wijk de Zandweerd zijn we als Protestantse gemeente betrokken bij het wijkwerk vanuit Sint Jurriën.

Hier wordt gewerkt aan een bruisend buurtcentrum.

Vanuit onze gemeente is het initiatief genomen voor het verhalencafé in Sint Jurriën. Het verhalencafé is een plek waar oudere buurtbewoners herinneringen ophalen aan vroeger en mooie verhalen uitwisselen. Het verhalencafé draagt zo bij aan contact tussen buurtbewoners.

Goedkoop-bijna-gratis-voor-niks-gids Afgelopen juni verscheen de Goedkoop-bijna-gratisvoor-niks-gids. Een initiatief van de diaconie samen met de Arme kant van Deventer, de wijkwinkel en het Meester Geertshuis. Met financiële steun van een aantal sponsors uit de stad. De gids bevat informatie over producten en diensten in Deventer, die gratis of goedkoop zijn, en waar deze zijn te vinden. De gids is bedoeld voor mensen die van het minimum leven en is gratis verkrijgbaar bij wijkcentra, zorgcentra, bibliotheken enz.

Ook via internet in te zien, kijk dan op http://wiki.obdeventer.nl/index.php/Gratis-bijna-voor-niks-gids. Over enige tijd gaan wij bekijken of een tweede druk kan worden voorbereid.

Informatie over het tot stand komen van het collecterooster Naar aanleiding van vragen vanuit de gemeente hoe collectedoelen gekozen worden van de diaconie, wil ik u graag een kijkje in de keuken geven van het opstellen van het collecterooster voor het komende jaar.

Meestal wordt er in september of oktober begonnen met het opstellen van het collecterooster voor het daarop volgende jaar. Wat daarvoor nodig is, is een agenda met alle bijzondere kerkelijke feestdagen, het collecte opbrengstenvoorstel van website PKN, de vaste collectes van Kerk in Actie, en vanuit de PKN het Diaconaal Bijdragen Advies Overijssel. Hierin staan alle kleine organisaties binnen Overijssel die door de PKN gesteund worden (zo ook het Meester Geertshuis). Hierin hebben wij een vrije keuze van doelen, zolang het er minstens vijf per collectejaar zijn. Verder houden we, om de binding met onze eigen gemeente te houden, ook rekening met de doelen die opgezet zijn door of een speciale band hebben met eigen gemeenteleden.

We maken het rooster door eerst alle vaste collectes van Kerk in Actie erin te zetten. Vervolgens verdelen we de projecten vanuit onze eigen gemeente over het jaar waarbij ieder project twee keer aan bod komt. Daarnaast proberen we om ongeveer één keer per maand voor de eigen diaconie en één keer per maand voor de ZWO te collecteren. Verder plannen we de vijf collectes van de PBA in. Ook houden we rekening met de binding met de stad en worden deze collectes ongeveer één keer per

Warmende lichtglans en zorg voor elkaar Wanneer ik dit schrijf ligt de zomer nog vers in het geheugen. Een fantastische zomer! De warmende lichtglans van al die zonnestralen gaf me nieuwe energie. Ik kon het werk weer ontspannen oppakken, en dat begint al bij de fietstocht van de Vijfhoek waar ik woon naar het werk in de stad. Die beleef ik nu veel meer mindful dan voor de zomer. Ik hoop dat vast te houden.

Het project diaconaal werker is nu halverwege en het zit nu vooral in de fase van de inbedding van de vruchten van het werk in de kerkelijke gemeente. In de diaconievergaderingen praten we over hoe dat het beste kan.

Het streven is om nieuwe diaconale activiteiten door meerdere mensen (ook van andere kerken) te laten dragen, zodat het niet afhankelijk is van mijn persoon. Met deze activiteiten willen we zichtbaar zijn als kerk in de stad. Dat is steeds meer nodig, nu mensen als gevolg van het overheidsbeleid op zichzelf en op elkaar worden teruggeworpen.

De WMO (Wet maatschappelijke ondersteuning) staat model voor de hele renovatie van de verzorgingsstaat.

De dragende vleugels van de staat worden totaal ontmanteld, zou je kunnen zeggen. En die WMO raakt ons allemaal. Of je nu behoefte hebt aan zorg, of een zorgbehoevende in je naaste omgeving hebt.

twee maanden ingepland (denk aan Stichting Present, Meester Geertshuis, de Voedselbank).

De bestemming voor de avondmaalscollecte en de kerstavondcollecte worden bepaald in de diaconievergadering. Voorwaarde is vaak wel dat beide collectes binding hebben met de stad. Voor de 40-dagentijd kan er een project uit de gemeente gesteund worden. Als deze zich niet aandient gebruiken we de projecten van Kerk in Actie. Na het opstellen van het rooster wordt het rooster rondgestuurd naar de diaconie, de ZWO en de kerkrentmeesters. Na goedkeuring van alle partijen wordt het besproken in algemene kerkvergadering. Daarna is het collecterooster definitief.

Mocht u na het lezen van bovenstaande nu zelf op een idee komen van een project of ondersteunt u een project dat wel wat meer steun kan gebruiken, dan verzoek ik u contact met mij op te nemen. Ideeën zijn altijd welkom.

Carolien van Gelder (rcgreving@hotmail.com)

Bij de collectes van oktober 6 oktober- Diaconie en ‘Kerk en Israël’ De Collecte van 6 oktober is bestemd voor onze eigen Diaconie en voor Kerk en Israël. Op deze zondag geven wij in het bijzonder uiting aan onze onopgeefbare verbondenheid met het volk Israël zoals we dat uit de Bijbel kennen, want voor de PKN zijn de Joodse wortels van het geloof niet weg te denken. In Israël steunt de PKN de internationale werk- en leefgemeenschap Nes Ammin, waar men werkt aan het vergroten van vertrouwen

Hoe ver zal dat gaan? Héél ver, als het aan wethouder Margriet de Jager ligt: op televisie zei ze dat een werkloze wel de billen van zijn zieke buurman kon gaan wassen. Iedereen viel vervolgens over haar heen en de wethouder trok haar woorden snel terug. Hopelijk wordt dát geen werkelijkheid.

Diaconie

Van de diaconaal werker

Maar de WMO biedt ook kansen. Dat mensen meer naar elkaar gaan omzien, dat kunnen we als kerken alleen maar toejuichen. Daar hebben de kerken al een infrastructuur voor. Het Meester Geertshuis doet al vijf jaar niet anders en de laatste jaren zijn verschillende andere inloopplekken ontstaan zoals de Herberg van Ars, de Ontmoeting en het House of Hope. Daar bieden de kerken een warm welkom en een luisterend oor. Die verschillende initiatieven vragen om meer samenwerking, bijvoorbeeld in een diaconaal platform voor Deventer.

Een platform als spreekbuis naar gemeente en fondsen toe, dat kan laten zien wat kerken doen aan zorg voor elkaar. Als uiting van de liefde van God voor mensen, die ons hierbij ook inspireert: Spreid uw dragende vleugels onder ons uit Spreid uw warmende lichtglans over ons uit Hartelijke groet, Henk-Jan Gosseling, diaconaal werker, tel. 0646166193, email: h.gosseling@kerkinactie.nl

tussen joden, christenen en moslims door met elkaar in gesprek te gaan. Door deze activiteiten blijft de verbondenheid zichtbaar.

13 oktober – Kerk in actie - werelddiaconaat en kerk Veel mensen in Uganda proberen hun leven weer op te bouwen, na jarenlang geteisterd te zijn geweest door conflicten. Ze keren terug naar hun geboortegrond, maar treffen daar vaak een puinhoop aan. De organisatie NECPA (North East Chilli Producers Association) leert de bevolking om chilipepers te verbouwen, te drogen en te verkopen. Zo kunnen de mensen weer een toekomst opbouwen. Ook biedt de organisatie psychische ondersteuning, verzorgt trainingen en werkt aan vredesopbouw in Noord-Uganda.

20 oktober- Meester Geertshuis en kerk De deur van het Meester Geertshuis staat altijd open.

Als een gastvrije huiskamer, waar mensen even op adem kunnen komen. Een plek waar je kunt zijn wie je bent.

Waar aandacht is voor wat je beweegt en bezielt. Of het nu gaat om mooie of om teleurstellende ervaringen. Immers, in een samenleving die steeds ingewikkelder en onpersoonlijker wordt, valt het niet altijd mee om je staande te houden. Zeker als je financieel weinig armslag hebt, als je geen vrienden of familie hebt op wie je kunt terugvallen, of als je gevlucht bent naar ons land en heg noch steg kent. Dan is het goed om mensen te ontmoeten die voor jou openstaan. Die jou steunen en jou inspireren om met anderen te delen en kracht te hervinden om verder te gaan.

11

Diaconie

27 oktober- ZWO en in het kader van Hervormingsdag: de synode Voor informatie van het collectedoel van de ZWO verwijzen we u naar de ZWO-informatie direct hieronder.

De synode, het gezicht van de PKN, is de vergadering die gevormd wordt door ambtsdragers uit de plaatselijke gemeenten. Daar worden de zaken besproken die alle gemeenten individueel en de kerk als geheel aangaan. Zij regelt oecumenische relaties, zendingswerk en werelddiaconaat en onderhoudt contacten met de overheid. Het is belangrijk dat er als Protestantse Kerk gezamenlijk beleid en visie op de toekomst wordt geformuleerd. Dat gaat niet alleen over de kerkorde, maar ook over de inzet van vele bevlogen vrijwilligers.

ZWO

Kerk in Actie presenteert: ‘de andere agenda’ Welke agenda gaat u kopen voor 2014? Welk thema, welke lay-out en wat moet er allemaal in staan? Kerk in Actie heeft voor u de ‘andere agenda’ gemaakt. Hierbij staat ‘andere’ vooral voor de ander, onze naaste. Voor Kerk in Actie is de ander heel belangrijk.

12

In de agenda leest u over een duurzame wereld, armoedebestrijding, voedselzekerheid, recht en gerechtigheid.

Onderwerpen die Kerk in Actie ter harte gaan. In de agenda staan ook leuke en bruikbare tips voor een duurzaam leven en het omzien naar de ander, zodat u ook zelf in actie kunt komen. Elke week hoopt Kerk in Actie u te inspireren met een spreuk of Bijbeltekst. Uiteraard vertellen wij u ook graag over bijzondere projecten als voorbeeld van wat Kerk in Actie wereldwijd doet.

Het formaat van de agenda is een liggende A5. Er is voldoende ruimte om uw af spraken te noteren. Er ligt een agenda ter inzage in onze kerk. Tot 10 november te bestellen voor tien euro. Er ligt een bestellijst in de kerk en de ZWO zorgt ervoor dat uw bestelling wordt geplaatst.

Koop ook een ‘andere agenda’ en laat u heel 2014 inspireren door Kerk in Actie.

Kerk in Egypte Kerk in Actie heeft al heel lang banden met kerken in Egypte; de Koptisch Orthodoxe Kerk en de EvangelischPresbyteriale Kerk in Egypte. Met de laatsten heeft de Protestantse Kerk al een zendingsrelatie sinds de negentiende eeuw.

De kerkleidingen van beide kerken willen dat christenen als burgers van Egypte verantwoordelijkheid nemen voor de democratische rechten van allen. Ze willen onderdeel van Egypte zijn en niet een soort ‘bijwagen’.

Daarom vinden ze het niet verstandig om op dit moment met westers geld kerkelijke eigendommen te herstellen.

Dat zou immers het vooroordeel bevestigen dat de kerken handlangers van het westen zijn en niet echt thuis horen in Egypte.

Bisschop Youannes, één van de adviseurs van de Koptisch orthodoxe Paus Tawadros, wijst er in een brief aan de Protestantse Kerk op dat in Egypte meer moslims en politiemensen dan christenen slachtoffer van het geweld zijn. Zo liggen de verhoudingen en dat is reden te meer

om als kerk niet de indruk te wekken dat alleen het lot van christenen je aan het hart gaat.

‘Ook al zou je vanuit je hart willen reageren, je moet ook in dit geval je verstand gebruiken’, zegt Midden-Oosten medewerker van Kerk in Actie Feije Duim. Hij pleit er voor om bondgenoot te zijn van de kerken in Egypte, in hun strijd om een plek in hun samenleving. Om solidair te zijn. Dat betekent dat je de kerken versterkt, bij hen blijft en met hen bidt. ‘Je doet de dingen op hun tijd, niet op onze tijd en zorgt ervoor dat hun verhaal wordt verteld’.

Steun kerken om hun rol in hun eigen samenleving op te pakken.

In Egypte steunt Kerk in Actie projecten van het Bijbelgenootschap (Kingo), met een netwerk van boekenwinkels en een programma voor jongeren en kinderen. Kerk in Actie steunt het Centrum voor Arab West Understanding dat onafhankelijk onderzoek doet naar moslim-christen relaties in Egypte en daarover informeert en documenteert (Interculturele-dialoog-en-vertaalwerk). Kerk in Actie steunt de stichting Bless (ArmoedebestrijdingKoptisch-Orthodoxe-Kerk), voor diaconaat van de Koptisch Orthodoxe Kerk in Egypte (de eerder genoemde bisschop Youannes is daarvan de directeur). Incidenteel heeft Kerk in Actie het werk van de christelijke tv-zender Sat7 ondersteund, bijvoorbeeld bij een programma over mensenrechten.

Net als haar partners in Egypte vindt Kerk in Actie dat het geweld dat nu plaatsvindt, moet worden aangepakt.

Europa zou Egypte daar in kunnen steunen. Maar dat gebeurt niet als we Egypte isoleren en zo de gematigde krachten daar in de steek te laten. Opschorten van samenwerking zal door velen juist worden uitgelegd als westerse steun voor ondemocratische krachten in de Egyptische samenleving.

Kerk in Actie pleit er daarom voor dat de Nederlandse overheid niet alleen aandringt op snelle verkiezingen, maar ook aanbiedt om de rechtstaat en de rechtshandhaving in Egypte te helpen versterken.

Dit zou een welkome bijdrage kunnen zijn van Nederland voor de Egyptische samenleving als geheel, inclusief christenen en andere minderheidsgroepen.

Bidden voor Egypte De Protestantse Kerk roept op om in gebed naast onze broeders en zusters in Egypte te staan, door met hen mee te bidden voor hun samenleving en hun gemeenschap, zowel in kerkdiensten als in persoonlijk gebed.

De ZWO heeft 350 euro namens u overgemaakt naar Kerk in Actie onder vermelding van ‘Steun kerken in Egypte’.

Vandaar Het magazine ‘Vandaar’ najaar 2013 ligt weer op de leestafel in de Lebuinuskerk. Van harte aanbevolen aan allen die geïnteresseerd zijn in het werk dat Kerk in Actie namens ons allen uitvoert en waar wij vaak voor collecteren.

Op de achterkant leest u onderstaand gedicht uit ‘Medemens 2’ met een foto van een vrouw in India: Zoals ook jij Die ander geen vreemde, een mens als jij,

Spaaracties ZWO spaarzegelactie In september hebben we Alafya Foundation, de stichting Vrienden van Mikondo en de stichting Guatemala 2007 kunnen verblijden met een gift van vijftig euro. Alles bij elkaar gespaard uit de ZWO bonnenbus in de kerk.

Zo ziet u dat uw ingeleverde zegels ook voor een opbrengst zorgen voor de goede doelen. U kunt alle soorten spaar- en koopzegels inleveren. De bus staat op de tafel bij de ingang en wij controleren de inhoud regelmatig.

Hebt u bijzondere bonnen, wilt u dan een spaarboekje of winkel van herkomst erbij doen?

Postzegels sparen voor Kerk in Actie Op de tafel bij de ingang staat de bus waar u gebruikte postzegels kwijt kunt. De opbrengst is voor Kerk in Actie.

Onder de aandacht Spannende weken waren het voor Ali Rezaie; de jongen uit Afghanistan die op 2 juni in de Lebuinuskerk gedoopt werd. Hij had een herhaald asielverzoek ingediend, waarin zijn christen zijn een belangrijke rol speelde. Als christen ben je je leven immers niet zeker in Afghanistan.

De IND heeft hem ondervraagd – en ontdekt hoezeer het christelijk geloof inmiddels deel uitmaakt van wie hij is – dat hij een oprechte en enthousiaste christen is. Ali heeft dan ook een positieve beschikking gekregen en mag zijn toekomst hier in Nederland gaan opbouwen. Na alles wat hij in zijn jonge leven al meegemaakt heeft stemt dit heel dankbaar. Een mooier cadeau had hij niet kunnen krijgen voor zijn 18e verjaardag! Het betekent wel dat hij van de woongroep naar een AZC moet verhuizen, in afwachting van definitieve huisvesting. We hopen met Ali dat hij voorlopig in het AZC in Schalkhaar terecht zal kunnen.

Wij gedenken Emke Bontius-Lindemulder Zuidwolde, 16 febr. 1930 – Zuidwolde, 5 sept. 2013 Heel abrupt is, door een noodlottig ongeval, een einde gekomen aan het leven van Emke Bontius. Het is niet te bevatten. Nog volop genoot zij met haar 83 jaar van het leven – energiek, lief en zorgzaam als ze was. Al in 1961 was zij weduwe geworden, achterblijvend met drie jon-

ge kinderen. Emke Bontius was al vele jaren de partner van Minne Meijer, die woont in de Godebaldstraat. Emke was vaak bij hem, deed soms mee aan activiteiten hier en kwam geregeld hier in de kerk, maar zij had ook nog haar huis in Zuidwolde bij de kinderen en kleinkinderen.

Daar is zij overleden en vanuit de Ontmoetingskerk begraven. We bidden voor Minne Meijer en haar kinderen en kleinkinderen om kracht en troost, om dit moeilijke verlies te kunnen dragen. ds. Saar Hoogendijk Via het kerkelijk buro werden de volgende overlijdensberichten doorgegeven: Neeltje Adriana Vijge-Zomerhuis Deventer, 20 nov. 1921 – Deventer, 31 aug. 2013 Wouter Anton Gerardus Keizer Deventer, 9 okt. 1946 – Deventer, 10 sept. 2013 Egbertje Rozeboom-Wemmenhove Vreeswijk, 13 mei 1922 – Deventer, 17 aug. 2013 Zij woonde in Deventer eerst aan de Rembrandtkade en de laatste tijd in het Grote en Voorster. Daar werd zij ook vanuit de kerk bezocht.

Neeltje Adriana Vijge-Zomerhuis Deventer, 20 nov. 1921 – Deventer, 31 aug. 2013 Weduwe van Hans Vijge. ds. Ingid de Zwart Wilt u een kaart sturen, dan kunt u de adressen aan de koster of de predikant vragen.

13

Met naam en toenaam

doop Bram en Hanneke van Kooy-van der Plassche hebben de doop aangevraagd voor hun zoontje Philip, broertje van Hugo en Tijme. Anne Visser en Theo Mulder willen hun dochter Babs ten doop houden; zusje van Yannick. Op 13 oktober zullen Philip en Babs gedoopt worden in de Lebuinuskerk

Mikondo Als u dit leest en het bloembollenbestelformulier nog niet hebt ingeleverd, neem dan even per mail contact met me op of het nog kan. Alle bestellingen worden nu samengevoegd tot één grote bestelling bij Baltus in Vaassen, onze bloembollenleverancier. Ik hoop dat ik daar nu erg druk mee ben.

De planning is om op 19 oktober de bollen in te pakken.

Wilt u ook wel eens zien hoe dat er aan toe gaat of helpen: bel me even.

We hebben de eerste zegelvelletjes van de speciale Mikondo postzegel uitgave verkocht. De zegels, frankeerwaarde 1 (0,60 cent), zijn te koop voor 10 euro per velletje van 10 zegels. Drie velletjes voor 25 euro. De winst gaat in de Mikondokas.

Wilt u ons steunen? Kijk eens op de website onder ‘Acties’, er staan zelfs acties bij die u geen (extra) geld kosten.

Met ongeveer drie euro per maand betaalt u alle leskosten voor een maand voor één leerling! Ons gironummer is 9394095 t.n.v. Vrienden van Mikondo. Meer info? Bel Dewes van Lohuizen (0570-621390) of kijk eens op www.mikondo.nl.

Diaconie

een mens even kwetsbaar, even breekbaar, een mens even hunkerend naar licht en geluk, ontzie hem, doe hem geen pijn, een mens zoals jij, zie naar hem om, doe hem recht, een mens als jij, leven wil hij, leven zoals ook jij wilt leven.

Van mens tot mens

Wat beweegt de mensen achter

Over de stilte Een gesprek met Hetty Heling. Op zoek naar ervaring van het goddelijke in de mens.

14

Op een zonnige middag fiets ik naar Blauwenoord voor een gesprek met Hetty Heling. Ik ken haar goed door al de keren dat we samen middagen organiseerden in het Etty Hillesum centrum voor dansen voor universele vrede.

We hebben het eerst over haar kleinkinderen waar ze zo’n plezier van hebben en hoe heerlijk een klein hummeltje met zijn opa in de tuin bezig kan zijn. Een middag in de week past ze op bij haar kleinkinderen in Zwolle en geniet daar van.

Hetty Heling werkte in het onderwijs en nam tien jaar geleden het besluit theologie te gaan studeren. Na die HBO opleiding werd ze vakdocent levensbeschouwing op een basis school in Wesepe en in Zwolle bij de Twijn, een school voor speciaal voortgezet onderwijs.

‘Ik kwam door die opleiding in een soort flow, een versnelling in mijn ontwikkeling. Er waren inspirerende mensen en gebeurtenissen die naar me toe kwamen, ervaringen de mij een kans gaven verder te groeien.

Zo ben ik in de pastoraatgroep van de Broederenkerk terecht gekomen. Bij een inspirerende groep waar we o.a. met elkaar twee keer per jaar ‘de week van de spiritualiteit’ organiseerden. Er kwamen niet zozeer eigen parochianen, maar wel zoekers en geïnteresseerden.

Niet alleen de ratio, alle zintuigen werden aangesproken door zang, dans, film, gebed en meditatie. Het gaat mij om het religieuze bewustzijn waar je iets aan ervaart, misschien is dat meer vrouwelijk. Mannen zijn meer van de ratio, de exegese.’

Hetty pakt een boek: ‘De hele olifant in beeld’ door Marja de Vries. En leest voor: ‘allemaal hebben de mensen een sterk verlangen naar innerlijk evenwicht en heelheid en naar een bewuste verbinding met het grote geheel.

Zorg voor de liefde herkennen we als een sterk verlangen om te doen wat we het liefste doen en niet doorgaan met iets wat je uitput’.

‘Ik merk ook dat we in een tijd leven van een groeiend bewustzijn. Mensen zijn voor elkaar een spiegel. Als ik mij erger aan het gedrag van een ander zegt dat iets over mij. Die ander laat mij zien wat bij mij onbewust is.’

Heeft dat met religie te maken?

‘Het gaat erover wie je in essentie bent: kind van God.’ Hetty zegt op zoek te zijn naar een bewuste verbinding met het goddelijke. ‘Ik vind het begrip God erg moeilijk, maar mijn innerlijke leraar is Christus, die verbinding is dichterbij, Hem vraag ik om hulp, Hij is mijn inspiratie.

Hans Stolp noemt dat het Christusbewustzijn.

Ik zie een grote behoefte aan spiritualiteit, kijk maar naar de hoeveelheid boeken hierover in de winkel. Er is een zoektocht naar zingeving, je wilt betekenis geven aan wat er gebeurt in je leven.

Twee heel belangrijke gedachten over de essentie van geloof zijn voor mij: We moeten leren kijken door de verpakking heen naar het goddelijke wat iedereen in zich heeft. En het idee dat God alleen maar liefde is.’

Ik kan het niet laten om te zegen: en monseigneur Eijck dan, hoe gaat het in zijn bisdom?

Hetty: ‘vanuit Rome komt er met deze paus een andere stroming. Het zal nog wel enige tijd duren voordat zijn inspiratie in Nederland merkbaar is, maar het stemt wel hoopvol.’

Hetty vertelt over uitvaarten die ze begeleidt. ‘De uitvaart is veel individueler geworden. Ik vind het mooi om dat te begeleiden en de familie te stimuleren om zelf iets te doen tijdens de dienst. De kerk heeft zoveel prachtige rituelen. Bijvoorbeeld het licht. Ik vertel dan dat het scheppingsverhaal begint met chaos en donkerte en dat God zegt: er moet licht komen. Wij mogen geloven dat wij geboren zijn uit het licht en er ook weer naar toe gaan. Wat een geweldig symbool.

De paaskaars symboliseert de verrijzenis, de dood is niet het einde. Bij de uitvaart zetten we iemand in het licht en brengen aan het licht wat voor betekenis hij/zij heeft gehad.’

Hetty is nog enthousiast over een sacred dansdag in de Vianneykerk aan de Rielerweg. kort geleden. ‘We zongen: be gentle with yourself. Als je zingt en beweegt doe je als het ware een mantel van liefde om je heen.’

Ook de dans: shaloom, salaam, raakte haar diep. Over Israël en Ismael ‘Bidden voor vrede in de wereld en begrip voor elkaar.’

Ze komt nog eens terug op het boek van Marja de Vries, waarin wordt uitgelegd hoe hogere golffrequenties werken en hoe we dat kunnen stimuleren door te bidden en te mediteren. Ze noemt mantra zingen en de onbalans

Van mens tot mens

die erdoor hersteld kan worden vanuit hogere frequenties. Hetty benadrukt hoe belangrijk het is de stilte te zoeken, die stilte die is er gewoon.

‘Nou, de maatschappij werkt daar niet aan mee met herrie en heisa’ zeg ik.

‘Dan is het aan jou de deur dicht te doen en de stilte te zoeken. Het goddelijke wat iedereen in zich heeft te willen zien’. En ze reikt me een gedicht aan: ik kan ieder moment de stilte pakken.

We spreken ook nog over de toekomst, heeft ze nog plannen? ‘Ik weet het nog niet, ik mag eerst nog wat loslaten en mij dan openstellen voor iets nieuws en dat is spannend.’

Ik ontmoette die middag een vrouw die met groot enthousiasme vertelt over wat haar beweegt. Een zoeker naar het goddelijke, in de ander, de stilte, de dans, de rituelen.

Ze vindt het spannend wat er nog op haar pad komt, maar is ook vol vertrouwen.

Ik kan ieder moment de stilte pakken.

Hij hangt in de lucht.

Hij ligt op de grond.

Hij zit in mijn lijf.

Hij zweeft voor mijn oog.

Hij nestelt in mijn hoofd.

Hij borrelt in mijn buik.

Hij stroomt door mijn adem.

Hij golft met het water.

Zelfs in computer, telefoon, radio, bus, trein, fiets, auto, stad, boek, film, contact, verdriet, verrassing, schrik.

De stilte is er.

Om me bij mezelf te brengen.

Ik hoef hem alleen maar te pakken, en dat ga ik doen.

Marjan Bosch, www.stemvoorstilte.nl Hannie van den Bovenkamp- van Schie Junior en senior in gesprek Nella Best en Thijs van de Pol, in gesprek over de betekenis van God in hun leven.

‘Ik had het niet verwacht’ zegt Thijs, ‘dat ik gevraagd werd voor deze rubriek. Het geeft mij het gevoel van even bijzonder te zijn. Met iemand in gesprek zijn, die ik nog niet ken, over bijzondere en mooie dingen van het leven’. Thijs deed in april belijdenis. Ter voorbereiding daarvan volgde hij bijeenkomsten waar de stapstenen van het leven, het geloof en wat deze betekenen centraal stonden. Wat betekent het beeld van de schepping, wat betekent God, wat betekent Jezus voor jou? Daar werd met elkaar over gepraat, er werd met elkaar naar antwoorden gezocht. Thijs was op zoek naar verdieping van zijn leven. De stap naar het doen van belijdenis was een verrijking voor hem, een waardevolle stap. ‘Ik was topsporter, ik deed aan atletiek, de explosieve onderdelen sprint, verspringen, horde, hink stap springen’, zegt hij. ‘Ik trainde zes tot zeven keer per week. Was daar mentaal en fysiek zo mee bezig dat er nauwelijks

tijd was om met het geloof bezig te zijn. Het was wel op de achtergrond aanwezig, maar ik deed daar niet echt veel mee. Een paar jaar geleden stond ik voor de keus of tot mijn 35ste blijven sporten , topsport bedrijven is een individueel gebeuren, je kunt alleen goed presteren als het mentale en het fysieke op één lijn zitten. Of wilde ik meer en iets anders met mijn leven? Hoe wilde ik mij verder ontwikkelen en hoe zou ik later willen leven? Deze vragen stelde ik mij toen en ik besloot mijn leven een andere wending te geven. Ik wilde mij verder verdiepen in mijn leven, over mijn toekomst nadenken. Ik besloot toen om weer te gaan studeren, bedrijfskunde, om socialer bezig te gaan en om mij te verdiepen in wat geloven voor mij betekent.

Ik ben nu 24. Veel van mijn leeftijdsgenoten kijken er van op dat ik mijn leven zo’n wending heb gegeven. Dat er meer plaats is gekomen voor geloven, voor God. Mensen van mijn leeftijd verbinden zich vaak niet echt en helemaal niet aan een kerk. Soms vind ik het lastig om daar wel voor uit te komen. Studeren, werken en stappen dat doen mensen uit mijn omgeving meestal’.

Nella vraagt hem of er in zijn omgeving geen jonge mensen zijn die net als hij denken. ‘Niet veel’ zegt Thijs ‘en in de kerk zijn ook niet zoveel mensen van mijn leeftijdscategorie’.

‘Vanuit thuis heb ik wel de normen en waarden van het geloof mee gekregen. Zowel thuis als school hebben daarin een belangrijke rol gespeeld. Niet nadrukkelijk, maar het was er wel. Geloven en de betekenis van God in mijn leven is dus altijd wel aanwezig geweest. Door mijn opvoeding was ik er mee vertrouwd. Het was een plek waar je rust kon vinden. De vraag wat ik daar bewust mee wilde ben ik pas gaan beantwoorden toen ik besloot God een belangrijke plek in mijn leven te geven

15

Van mens tot mens 16

en daar blijf ik vast de rest van mijn leven mee bezig’.

In Nella haar leven is God eigenlijk een vanzelfsprekende aanwezigheid geweest en gebleven. ´Ik ben van huis uit gepokt en gemazeld, als het om geloven gaat`, zegt Nella. ‘Ik kom uit het milieu van de Gereformeerde Bond, de zware kant van de Hervormde kerk. We woonden toen in Zeist. Ik heb wél bewust belijdenis gedaan. Maar dat hoorde toen ook zo, ook dat was eigenlijk vanzelfsprekend. Je ging naar catechisatie en dat sloot je af met het doen van belijdenis. Zo hoorde het en zo ging het’.

‘Mijn ouders hadden een melkzaak, het was een familiebedrijf. Dat je mee ging werken in het bedrijf was vanzelfsprekend. Ik mocht ook wel verder leren maar vooral voor vakken, zoals typen en naaien, die er voor zorgden dat je je als meisje en vrouw kon redden. Ik was niet echt makkelijk thuis en ik wilde niet in de zaak. In overleg met de dominee is toen besloten dat ik in de verpleging zou gaan. Ik kreeg mijn opleiding in het Diaconessen Ziekenhuis in Utrecht. In het ziekenhuis was er elke ochtend een morgenwijding en ik begeleidde daar op het orgel het zingen.

En zo bleef ik betrokken bij het geloof, bij mijn geloof. Na vijf jaar opleiding ben ik een half jaar in Engeland gaan werken. Dat kon als verpleegster toen heel makkelijk. Ik had het gevoel dat de wereld voor mijn open lag en wilde naar Zuid Afrika. Dat heb ik nooit gedaan. Ik leerde bij vrienden in Deventer een man kennen, ik werd stapel verliefd en wij trouwden binnen een half jaar. In deze tijd bleef ik uit gewoonte naar de kerk gaan. Het hoorde er zo bij. We hoorden toen bij de Kapel-gemeente, daar kerkte mijn man en ik speelde orgel. Toen het kerkgebouw

‘de Oase’ in de Rivierenbuurt in gebruik werd genomen, werd ik daar organiste. Na enkele jaren ging ik naar de Van Vlotenhof waar ik het orgel bespeelde en de cantorij leidde. In 2000 nam ik afscheid na veertig jaar organist te zijn geweest in de Hervormde Kerk. Ook ben ik na mijn huwelijk blijven werken. Overdag werkte ik enkele uren in het ziekenhuis, bloedprikken en verzamelen voor het lab. Na enkele jaren ging ik in de B verpleging werken, nachtdienst ‘draaien’. Ik ben niet echt een huisvrouw en mijn man wist dat. Hij moedigde mij aan om te blijven werken. Ik was zo in mijn element. Mijn man was twintig jaar ouder. Wij hadden niet helemaal dezelfde manier van geloven. Ik wat strenger en hij wat blijer. Ik had en heb wat moeite met de figuur Jezus, met het gegeven dat hij gekomen is ter verzoening. Dat kan ik niet beamen.

Mijn geloof is dat ik met God leef, daar praat ik mee. Het is naarmate ik ouder word, steeds sterker geworden, het leven met God. Toen mijn man heel ziek werd putte hij kracht uit de tekst ‘Mijn genade is uw genoeg’. Elisabeth die hem toen bezocht vulde deze tekst aan met het vervolg op deze tekst van Paulus ‘Mijn kracht openbaart zich ten volle in zwakheid’. Zo mooi en zo waar, dat was een eyeopener!

Nella komt nog even terug op de betekenis die zingen in haar leven heeft. Mijn moeder, een moeder van een zwaar gelovend wettisch gezin, een moeder die drie kinderen verliest en toch kan en blijft zingen. Zo kunnen zingen dat stijgt toch boven alles uit. Mijn Godsvertrouwen en mijn verlaten op God, dat is ontstaan in het gezin waar ik opgroeide met een vader met een onverklaarbaar Godsvertrouwen en een moeder die door alle verdriet heen is blijven zingen.

Ons gesprek gaat over hoe je je verbindt aan God en over Godsvertrouwen. Ik stel voor om daarover verder te praten.

Thijs die geraakt en geboeid naar Nella’s verhaal luistert zegt dat Nella’s verhaal voor hem zo nieuw is. Het gaat zo over een andere tijd, een tijd waar geloven in God en het naar de kerk gaan maatschappelijk zo gewoon was.

Het is niet te vergelijken met nu. Nu is het niet zo vanzelfsprekend.

Nella ondersteunt dit en zegt dat voor haar geloven en naar de kerk gaan er altijd geweest is, zo vertrouwd. Voor Thijs was het echt een bewuste keus om bij een kerk te gaan horen. Hij koos voor verdieping en voor God als verrijking in zijn leven. Het raakt Nella om dit van Thijs te horen. Net als bij haar weet Thijs dat God in zijn verdere leven met hem mee zal gaan. Dat Hij hem zal begeleiden op zijn zoektocht door het leven. Lid zijn van een kerkgemeenschap kan daar bij helpen. ‘Ik ken daar nu nog niet zoveel mensen’ zegt Thijs, maar ik weet zeker dat ik de talenten die ik van God gekregen heb, voor de gemeenschap ga inzetten, dat ik kan helpen waar nodig, ook in mijn naaste omgeving. Als je je verbindt en dat doet uiteindelijk iedereen die lid is van een kerkgemeenschap, dan weet ik dat je voor elkaar iets kunt betekenen. Ik wil graag betrokken zijn, klaar staan en dat laten groeien en zo mijn plek steeds meer innemen. Hoe dat allemaal vorm zal krijgen is nog niet zo belangrijk. Dat het vorm krijgt, is iets wat ik zeker weet’.

‘Wat fijn is het om zo met elkaar te praten’ zegt Nella.

kunt praten. ‘Er is zoveel wat je aan elkaar kunt vertellen’.

Ik vind het ook zo’n fijn gesprek, ook met overeenkomsten, dat had ik van te voren niet bedacht’. Nella voegt hieraan toe dat ze het fijn vond om naar Thijs zijn verhaal te luisteren. ‘Het voegt aan mijn geloofsbeleving iets toe en daar geniet ik van. Het is net of dat wat al een beetje afgerond is weer ruimer wordt’.

We worden er stil van. Het is en rijke stilte, een stilte waarin de kaarsen branden en de klok tikt.

Overzomeren Het was een lange en mooie zomer dit jaar, ook voor de commissie overzomeren, die versterking kreeg van Tini van Nijen. Aan de reacties van de deelnemers te merken was het programma zeer geslaagd en dat lag niet alleen aan het mooie weer! Er waren leuke uitjes naar het Loo en naar de theetuin in Terwolde. Er was een workshop houtbewerking in de kerk, waarin velen een eigen ‘kostbare dingenkastje’ maakten. Er waren dia’s van een treinreis door Amerika en we hadden plezier met een spelletjescircuit en samen zingen. Er waren ook lekkere lunches verzorgd door het kostersteam, soms met hulp van Bram van Voorden, kok in opleiding.

Samen werden er op de laatste bijeenkomst ook weer kerstkaarten gemaakt. Daarvoor kwamen de handen echt in beweging! Deze kaarten zullen in december weer in brievenbussen van vele gemeenteleden belanden en hopelijk gaat de groet die erop staat vervolgens weer van hand tot hand. De spulletjesmarkt waar de mooiste dingen verkocht werden voor het overzomerproject

bracht onder leiding van Gerri v.d Wal ruim 2500 euro op.

Alle goede gevers en kopers zeggen we daarvoor heel hartelijk dank. Met jullie hulp konden we de meeste activiteiten financieren en voor niets of tegen een geringe vergoeding aanbieden. Volgend jaar gaan we gewoon door! Een hartelijke groet en een goede winter toegewenst.

De overzomercommissie: Johan Tolkamp, Ineke van Slooten, Gerri v.d Wal, Tini van Nijen, Ingrid de Zwart

(foto privécoll.)

Thilde de Haan De tekst die Nella aanhaalt staat in 2 Corinthe 12:9. Bijbelvertaling 1987

gebedsgroep In oktober komt de gebedsgroep wekelijks bijeen in Het Open Hof op dinsdagmorgen van 09.30 tot 10.30 uur. Wij doen voorbede, danken en prijzen de Heer.

Renovare De bijbelgespreksgroep komt deze maand bijeen in de Grote Kerk op de donderdagmorgens van 10 en van 24 oktober van 09.30 tot 11.00 uur. Wij beginnen met de bespreking over ‘de barmhartige vijand’. Meedenkers en meepraters zijn van harte welkom.

Themalunches Op zondag 15 november 11.45- 12.45 zijn alle ouders van kinderen tot twaalf jaar weer welkom voor de zgn.

Themalunch. Deze eerste keer staat centraal: ‘Kind en kerkdienst’. Hoe zie je de plaats van je kind(eren) in de kerkdienst. Wat is leuk en leerzaam, wat mis je, waar verlang je naar? Allemaal hartelijk welkom om daarover mee te denken en te praten. Het is fijn waneer je iets lekkers meeneemt om te delen in de groep tijdens de lunch.

Anneke Smeets, Ingrid de Zwart

Twelloseweg 8 Twelloseweg 8 7419 BJBJ Deventer 7419 Deventer telefoon 0570 - 612273 telefoon 0570 - 612273 fax 0570 - 618025 www.tenkate-deventer.nl fax 0570 - 618025 info@tenkate-deventer.nl www.tenkate-deventer.nl info@tenkate-deventer.nl

Gemeente in beweging

Dat een kijkje in de kraam van de overzomermarkt de moeite waard kan zijn ontdekte een van onze gemeenteleden. De twee kopje in het midden vulden het servies dat ze thuis had van haar overleden moeder prachtig aan! Ook voor de gevers een mooie gedachte dat spullen een goede bestemming krijgen.

Gemeente in beweging

‘Ik heb vaak behoefte om wat je ervaren hebt tijdens een kerkdienst even met elkaar te delen en dat kan in de kerk. Wat ik moeilijk vind is dat ik zo’n mensen-mens ben en dat er nu dagen zijn waarin ik niemand zie, met niemand praat, met niemand mijn gedachten en wat ik meemaak kan delen.

Op zondag naar de kerk gaan betekent ook voor mij dat ik weet dat het daar wel kan. Ik word opgehaald om naar de kerk te gaan, Vaak gaan dezelfde mensen mee, je gaat zo al samen op weg. De klokken die luiden, koster Marco die je aan de kerkdeur begroet en een hand geeft.

Je loopt naar je plaats, je ziet mensen komen, zij zien jou komen. Ik kan daar zo van genieten, het orgel dat speelt’, het zingen. Dit alles kan mij euforisch maken.

Thijs constateert dat je over het geloof eindeloos door

17

Gemeente in beweging

Bezinning en Ontmoeting Deze maand

Overzicht activiteiten oktober en november 2013 Voor het volledige jaarprogramma zie het uitneembaar B&O jaaroverzicht in het septembernummer van de Wervel.

De avondsessies [a] zijn van acht tot tien uur.

De middagsessies beginnen om twee of drie uur en eindigen om vier of vijf uur.

Oktober

18

Di 8 [a] Cursus mediteren Anna v.d. Maas Wo 9 [a] Theologisch boek; De ziel opnieuw. Ingrid de Zwart Di 15 [a] Cursus mediteren Anna v.d. Maas Di 22 [a] Cursus mediteren Anna v.d. Maas Wo 23 [a] zie 9 oktober Do 24 (avond en middag) Muziek & gesprek; Psalmen I. Elisabeth Posthumus Meyjes en Kirstin Gramlich Zo 27 (middag) Kerkcafe.

Alfred Bronswijk: Deventer Diverzen Di 29 [a] zie 8 oktober Wo 30 [a] Bommel & Bijbel Klaas Driebergen

November

Di 5 [a] Muziek voor en door gemeenteleden. Teus de Mik en Wilma Nijland Wo 6 [a] zie 9 oktober Vr 15 [a] Voorstelling KING Sexton Creeps Wo 20 [a] zie 9 oktober Do 21 (avond en middag) Muziek & gesprek. Liederen en riten bij het eind van het kerkelijk jaar.

Elisabeth Posthumus Meyjes en Kirstin Gramlich Zo 24 (middag) Kerkcafé (half 5 tot half 6) Emmy Strik: Dickens in de Walstraat uitgelicht

Cursus liturgie en oefenen met een nieuw liedboek Eerste keer: ds. Elisabeth Posthumus Meyjes en Teus de Mik. Mi.v. oktober doen ook ds. Saar Hoogendijk, ds. Ingrid de Zwart en Kirstin Gramlich mee. Donderdag 26 sep-

tember, 24 oktober en 21 november om 14.00 uur en om 20.00 uur in de Lebuinuskerk. Deze cursus loopt verder in het nieuwe jaar.

Aanleiding Op 26 mei jongstleden is in Monnickendam een nieuw Liedboek, zingen en bidden in huis en kerk, gepresenteerd. Vanaf 6 oktober zullen we in de Lebuinuskerk elke zondag uit dit Liedboek zingen. Nieuwe liederen, oude liederen, nieuwe stijlen van zingen, verschillende soorten psalmbewerkingen en veel liederen die in de dienst op zondag een specifieke plek innemen.

We zijn in de Lebuinuskerk nu een jaar samen aan het huizen. Tijd om stil te staan bij de liturgie in onze dienst op zondagmorgen. Wat doen we daar en waarom doen we dat? Kan het ook anders? Hoe beleven we de van oudsher aangereikte vorm van eredienst?

Cursus Om deze twee redenen is een cursus liturgie en vertrouwd raken met het Liedboek, zingen en bidden in huis en kerk bedacht.

Een maal per maand ofwel op donderdagavond ofwel op donderdagmiddag komen we bijeen om een aspect van de eredienst te bespreken, beleven, bezingen. Het programma wordt steeds parallel aangeboden. Wie ’s avonds niet kan, komt ’s middags en andersom.

De avonden en middagen worden afwisselend verzorgd door een van de predikanten en een van de kerkmusici.

26 september - zingen Donderdag 26 september om 14 en 20 uur zal de gewone zondagse liturgie ter sprake komen. Wat mag er volgens u in de dienst op zondag niet ontbreken? Daarbij zal veel gezongen worden uit het nieuwste Liedboek.

Voor wie?

Voor iedereen die van zingen houdt.

Voor wie geïnteresseerd is in de eredienst. Waarom doen we daar wat we doen? Voor wie graag muziek hoort, maar liever niet zingt. Voor

wie het leuk vindt om een groep mensen maandelijks rond een onderwerp dat de gemeente betreft te ontmoeten. Er is informatie, er is ruimte voor gesprek, er is tijd om samen te zingen.

Cursus mediteren Anna v. d. Maas, dinsdag 8, 15, 22 en 29 oktober om 20.00 uur De meditatiecursus biedt een kennismaking met verschillende vormen van meditatie. Bij meditatie zijn ontspanning, verstilling en een open, aandachtige houding belangrijk. We richten de aandacht op het eigen lichaam en de ademhaling, op klanken en de stilte, een voorwerp, een afbeelding, een tekst of gebedswoord. Gaandeweg kunnen deelnemers voor zichzelf ervaren welke vorm van meditatie het meest aanspreekt. Tussen de bijeenkomsten door worden oefeningen meegegeven voor thuis.

Anna van der Maas leidt de avonden.

Zowel beginners als gevorderden zijn welkom.

Voor meer informatie per mail, kunt u na 4 oktober ook rechtstreeks terecht bij : avandermaas@planet.nl.

Theologisch boek De ziel opnieuw Lezen in een leerhuisopzet Ds. Ingrid de Zwart, woensdag 9 en 23 oktober, 6 november, 4 december om 20.00 uur in de Magistraatskapel Lange tijd heeft het begrip ‘ziel’ in een kwade reuk gestaan. Het herinnerde aan ideeën over scheiding van lichaam en ziel en een voortleven van de ziel na de dood die als achterhaald werden beschouwd.

Maar met het oude woord ziel raakte ook iets belangrijks verloren: de toegang tot onze eigen innerlijkheid.

Innerlijkheid is wat de ene mens van de andere onderscheidt. Renée van Riessen werpt met haar essay een nieuw licht op het begrip ‘ziel’.

Daarbij voert ze ons in 88 bladzijden door het gedachtengoed van een aantal grote denkers met betrekking tot de ziel: Socrates en Plato, Kierkegaard en Levinas.

Wie op zoek is naar verdieping is

Toonder, Bommel en Bijbel Klaas Driebergen, woensdag 30 oktober om 20.00 uur in de Magistraatskapel Schrijver en striptekenaar Marten Toonder (1912-2005) portretteerde in zijn verhalen over Olivier B. Bommel en Tom Poes met een grote knipoog de Nederlandse samenleving. Het is daarom niet verbazend dat hij zich daarin ook bezig heeft gehouden met het christendom, en in het bijzonder het Hollandse calvinisme. Ook de Bijbel was een inspiratiebron voor de Bommelverhalen: Toonder putte daaruit verhaalmotieven, maar ontleende ook woorden en uitdrukkingen aan de oude Statenvertaling. Daarnaast leverde hij in zijn verhalen impliciet kritiek op het christelijke gedachtegoed, waartegenover hij zijn eigen levensbeschouwelijke opvattingen plaatste.

Groothuisbezoek

Uitnodiging voor een groothuisbezoek in de vorm van een buurtontmoeting – met elkaar voor elkaar!

Aan alle (gast)leden van de Protestantse gemeente te Deventer, We hebben in de Protestantse gemeente te maken met meer dan 2600 heel veel verschillende mensen. Ieder beleeft op zijn of haar manier geloof en kerk-zijn. De een maakt het kerkelijk leven actief mee, de ander meer aan de rand, of van een afstand. De een heeft behoefte aan contact en bezoek vanuit ‘de kerk’, voor een ander hoeft dat niet zo. Er zijn mensen, die graag de handen uit de mouwen steken en anderen die kerk-zijn vooral beleven in de eredienst of een gesprekskring.

Door de samenvoeging van de kernen rond Het Open Hof, de Van Vlotenhof en de Lebuinuskerk ontstonden vragen als: -- Hoe kunnen we in alle verschillen toch één gemeente vormen?

-- Hoe houden we na de centralisatie de contacten met gemeenteleden in stand?

-- Hoe kunnen we in de verschillende buurten in de stad als kerk nog aanwezig blijven?

Het aantal bezoekers/contactpersonen loopt de laatste jaren terug. Ook voor de predikanten en ouderlingen is het gezien de grootte van de gemeente niet werkbaar om iedereen regelmatig te bezoeken. Maar omzien naar elkaar is ook niet een taak die alleen op hun schouders rust. Het gaat iedereen in de gemeente aan.

De gemeente werd daarom pastoraal wat overzichtelijker ingedeeld, in achttien verschillende secties. Deze vallen grotendeels samen met de burgerlijke buurtinde-

Klaas Driebergen (1979) is neerlandicus, auteur en Bommelkenner.

Hij schreef het boek Bommel en Bijbel en stelde ‘Schrijversprentenboek Marten Toonder - Een dubbel denkraam’ samen. (www.klaasdriebergen.nl)

Huishoudelijke mededelingen Voor de organisatie van de activiteiten is het belangrijk dat wij een inschatting kunnen maken van het aantal deelnemers. Bij voorkeur per mail onder vermelding van activiteit +datum, uw naam en telefoonnummer aan BenO@pkn-deventer.nl.

Of per telefoon bij Louis Nijland: 0570 220 043. Als het vervoer een probleem mocht zijn, kunt u ook contact opnemen met Louis Nijland.

Voor het volledig jaarprogramma zie uitneembaar B&O jaaroverzicht in het septembernummer van de Wervel.

ling. In elke sectie werd een sectieteam aangesteld. Dit team bestaat uit een predikant, een ouderling, een diaken en waar nog aanwezig een coördinator, bezoekers en contactpersonen. Een van de taken van deze teams is om contacten tussen gemeenteleden binnen de verschillende secties te stimuleren. Hoe zij dat gaan doen? Daar hebben zij ook uw hulp voor nodig.

U kunt in dit winterseizoen kennismaken met uw eigen sectieteam en andere mensen van uw sectie. Dit gebeurt tijdens een zgn. groothuisbezoek; een bijeenkomst voor gemeenteleden, bij een van de leden thuis, onder leiding van een sectieteam. Deze keer heeft het groothuisbezoek het karakter van een buurtontmoeting.

Het thema van deze ontmoeting zal voor alle secties hetzelfde zijn: ‘Met elkaar, voor elkaar’.

Vragen die besproken zullen worden zijn: Wat kun je als leden van de Protestantse gemeente met elkaar en voor elkaar in uw/jouw eigen buurt en sectie betekenen? Waar heeft u/heb jij behoefte aan en wat heeft u/heb jij te bieden?

U bent welkom om hierover van gedachten te wisselen!

Binnenkort zal de uitnodiging met een datumlijst en nadere gegevens bij u in de bus rollen.

We hopen dat u er gehoor aan kunt geven en present bent op de bijeenkomst in uw sectie. Voor vervoer kan altijd gezorgd worden!

Een hartelijke groet van de taakgroep pastoraat

Muziekavond!

Een muzikaal feest Op dinsdag 5 november a.s. bent u van harte welkom in de Grote Kerk (Magistraatskapel). Van 20.00 tot uiterlijk 22.15 uur is daar de jaarlijkse muziekavond voor en door gemeenteleden. Bekend en minder bekend talent zal van zich laten horen.

Gemeente in beweging

welkom op deze kring. Er wordt verwacht dat de deelnemers zelf het boekje aanschaffen, per keer gemiddeld zo’n 25 bladzijden lezen voorafgaand aan de bijeenkomst.

Tijdens de bijeenkomst worden vragen naar aanleiding van het leeswerk in de groep besproken en wordt toelichting en soms ook ander tekstmateriaal van genoemde schrijvers aangereikt.

Er is plaats voor maximaal acht deelnemers in dit leerhuis dat vijf keer wordt aangeboden op avondbijeenkomsten die van 20.00-22.00 zullen duren.

Reneé van Riessen is filosoof en dichter. Zij doceert godsdienstfilosofie aande PThU in Groningen en is bijzonder hoogleraar christelijke filosofie aan de Universiteit Leiden.

Reneé van Riessen, De ziel opnieuw, uitgegeven bij uitg. Sjibbolet in de serie Oratio. isbn 9 789491 110139

19

Kerk in de stad

U kunt genieten van zang, blaasinstrumenten, strijkinstrumenten en toetsinstrumenten. Samen sluiten we zingend de avond af. Toch een paar namen? Theo van Klaveren op traverso en klarinetiste Geke van der Horst.

Begeleiding op vleugel of een van de orgels niet alleen door onze organisten Kirstin Gramlich en Teus de Mik, maar zeker ook door anderen! Onze vaste spreekstalmeester Louis Nijland zal de avond op luchtige wijze aan elkaar praten.

Het is niet alleen een feest om naar te luisteren, u zult bij de koffie kunnen genieten van cake of koek, gebakken door Dinie van Lohuizen. Kortom, een avond om niet te missen!

De organisatie is in handen van Teus de Mik en Wilma Nijland. De toegang is vrij.

Kerkcafé

Zo. 27 okt. Alfred Bronswijk: Deventer Diverzen

20

De Haarlemse Alfred C. Bronswijk (1942) stond als kind al op een tweesprong: tekenen of schrijven. Zijn ouders applaudisseerden niet voor de kunstacademie. Dus werd het de studie Nederlands te Amsterdam. Gelukkige omstandigheden veroorzaakten een kennismaking met Theologie. Maar een dubbele studie zat er niet in en Theologie bleef over. Daarmee werd hij de eerste full-time leraar godsdienst in Nederland en werd hoofddocent theologie HBO te Zwolle. Schrijven, beeldende kunst en theologie – de steeds weer inspirerende driedubbele rode draad wierp vruchten af: o.a. liedteksten, geloofspoëzie, gedichtenbundels en recent een bundel sonnetten, Deventer Diverzen, poëzie gewijd aan Deventer.

Waar, wanneer en hoe laat?

In de Magistraatskapel van de Lebuinuskerk te Deventer, ingang onder de toren. Van 16.30 tot 17.30 uur.

Martin Walton, interviewer en discussieleider Kerkcafé Taakgroep Kerk in de Stad De taakgroep Kerk in de stad zal zo nu en dan berichten plaatsen van activiteiten die niet door de kerk zijn georganiseerd. Het zijn activiteiten voor en door Deventenaren, die dicht bij onze wijze van leven en geloven kunnen liggen. Het is goed ook buiten de kerkelijke gemeente mensen te ontmoeten en belangstelling te tonen voor activiteiten van geïnspireerde vrijwilligers!In de week van 4-10 november wordt in veel plaatsen in Nederland aandacht besteed aan dialoog met elkaar. Ook in Deventer. Er zijn twee mogelijkheden: -- 7 november deelnemen aan een dialoogtafel.

Thema: een gastvrije buur(t).

-- 8 november ’s middags meepraten in de Stadsschouwburg. Thema Zegt u ook NEE tegen het pesten?

De taakgroep Kerk in de Stad beveelt deze dialoogdagen van harte aan!

Wat is de week van de dialoog? Mensen uit onze stad ontmoeten elkaar, en komen met elkaar in gesprek over onderwerpen die er toe doen in de samenleving. Dit alles gebeurt op een manier die past bij het recht doen aan ieder individu. En dat is toch iets wat wij als gelovigen ook graag willen uitdragen: ieder mens doet er toe!

Op 7 november zijn dertig dialoogtafels opgezet op

heel verschillende plekken, verspreid over Deventer.

Vanuit onze kerken biedt het Meester Geertshuis een dialoogtafel aan en Nelleke Boonstra en haar man Benno Meulenbelt zijn begeleiders van een dialoogtafel. meer informatie: www.deventerindialoog.nl of neem contact op met Nelleke Boonstra (voorzitter taakgroep Kerk in de stad) caboonstra@hccnet.nl Passage Op maandagavond 14 oktober 2013 komen we weer bij elkaar. Een nieuw seizoen voor onze afdeling van Passage. In september waren we te gast bij de afdeling Wijhe, een goed iets om samen met een andere afdeling, bij elkaar te komen.

Op 14 oktober komt de heer W.G.W. Kwakernaak uit Holten en zal ons met zijn verhaal wijzer maken over ‘De vrouw in de kunst, in de loop der tijden’. We zijn benieuwd wat we te horen zullen krijgen. Bent u ook benieuwd? U bent van harte welkom, komt u gerust luisteren. We komen bij elkaar in Het Open Hof aan de Karel de Grote Laan 361 en we beginnen om 19.45 uur.

Namens het bestuur: Elly Harleman van Noort, telefoon 0570 632720.

PCOB Dinsdag 15-10, 19.30 uur, Ichtuskerk Colmschate Voor deze avondbijeenkomst is de in 1944 geboren Deventenaar Henk van Baalen uitgenodigd. Hij was aanvankelijk werkzaam bij het onderwijs, maar tegenwoordig maakt hij zich verdienstelijk met het schrijven van boeken over de geschiedenis van Deventer, geeft hij rondleidingen door de stad Deventer en voltrekt hij huwelijken en partnerschapregistraties. In de loop der jaren verschenen er ruim vijfentwintig publicaties van zijn hand. Ook met andere auteurs schreef hij een aantal cultuurhistorische werken. Verder vervult hij diverse bestuursfuncties bij culturele instellingen; zo is hij onder andere voorzitter van de Vereniging Oud Deventer en commissaris van de N.V. Bergkwartier, Maatschappij tot Stadsherstel.

Henk van Baalen heeft veel te verhalen. Van zijn boeiende verhalen zullen we op 15 oktober mogen genieten. U bent van harte uitgenodigd (lid of geen lid).

Avond voor alle zielen Zaterdag 2 november 16.00-22.00 in de Grote of Lebuinuskerk Niemand vergeet een dierbare overledene. Of het nu kort geleden of jaren terug is, veel mensen weten precies de sterfdag van hun vader of moeder, hun partner, kind, kleinkind, beste vriend of vriendin.

Voor mensen met een kerkelijke binding bestaan er nog gezamenlijke rituelen om overledenen te gedenken. Dat gebeurt dan met Allerzielen of op Eeuwigheidszondag.

Maar ook voor wie geen kerkelijke binding (meer) heeft is het fijn om alleen of met anderen stil te staan bij degenen die we moeten missen. Waar kan dat beter dan in de ruimte van de eeuwenoude Grote of Lebuinuskerk in het hart van onze stad? Daarom staat de kerk op 2 november van 16.00 u. tot 22.00 open voor iedereen die iemand wil gedenken. Op diverse plekken is er gelegenheid om een kaarsje aan te steken, even te zitten en te mijmeren, of

Niemand op straat ‘Niemand op straat’ is de slogan van een uniek samenwerkingsproject tussen het Meester Geertshuis, Burgerinitiatief Boompje Beestje en professionele opvang IrisZorg.

Het kan velen overkomen: plotselinge dakloosheid en geen mogelijkheid om zelf in tijdelijk onderdak te voorzien. Caritas, diaconie, kerkelijke werkers, het Meester Geertshuis en beroepskrachten uit zorg en welzijn worden geconfronteerd met mensen die om tijdelijk onderdak vragen. De oorzaak hiervan kan verschillend zijn: bijvoorbeeld uithuiszetting door inkomensverlies, relatiebreuk, schulden. Het kan gaan om alleenstaanden, ouder(s) met kinderen of stellen.

Voor de groep daklozen zonder verslavingsproblematiek bestond een leemte in de opvang. Na lange periode van voorbereiding en zoeken naar een geschikt pand is sinds kort het project Opvang Boompje Beestje gestart.

Er is een geschikt pand gevonden vlak bij het centrum.

De eerste bewoners kunnen binnenkort een kamer krijgen. Doordat bewoners gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor het voeren van de huishouding en zelf de woonlasten betalen, is dit project opvang in zelfbeheer bijzonder in onze regio. Begeleiding gebeurt door vrijwilligers die aan het Meester Geertshuis zijn gekoppeld; professionele hulpverlening is op afstand beschikbaar.

Zo mogelijk wordt de inrichting voorzien van gebruikte inventaris, mits in goede conditie. Met een kleine gemeentelijke startsubsidie is een professionele brandmeldinstallatie aangebracht en is een noodzakelijke sanitaire verbouwing in de planning. Gelukkig zijn er sponsoren en komen giften binnen. De officiële opening zal dit jaar plaats vinden. Voor nadere informatie kunt u terecht bij het Meester Geertshuis. 0570 613340.

voor de soep van Geert, bijvoorbeeld: boontjes prei, wortels, gehakt, macaroni, verse kruiden… We eten we de soep gezamenlijk op!

13-14:30 uur discussie: – onder voorbehoud – met Marc Dullaert (de nationale kinderombudsman): ‘Opgroeien in armoede: leven(s)lang tekort?’ De meeste bezoekers van het meester Geertshuis moeten rondkomen van een smalle beurs, of hebben helemaal geen inkomen. Hoe is dat voor mensen? En wat betekent dat voor hun kinderen?

Dullaert vertelt over de impact van de crisis op kinderen, en wat betekent dat voor hun kansen in de rest van hun leven.

11-17 uur: ‘Wegwijs in het meester Geertshuis’; vrijwilligers vertellen over de diverse activiteiten en projecten van het meester Geertshuis. Tevens vertoning van de dvd ‘Welkom in het meester Geertshuis’.

11-17-uur: ‘Ontmoet en groet het bestuur’: bestuursleden vertellen over de organisatie en achtergronden van het Meester Geertshuis.

11-17 uur: doorlopend koffie thee met daarbij wat lekkers, gemaakt en aangeboden door de Rotaract Deventer.

Meester Geertshuis, Assenstraat 20 7411 JT Deventer 0570 613340 www.meestergeertshuis.nl, facebook/meestergeertshuis

Evangelisch-Luthers Dagboek 2013–2014 Binnenkort verschijnt het Evangelisch-Luthers Dagboek 2013-2014. Dit boek kan voor u een dagelijkse begeleider worden voor het komende kerkelijk jaar. Elke dag wordt een bijbellezing aangereikt met een bijbehorende uitleg, gedicht, lied of gebed. U heeft met dit boek een

Lustrumweek Meester Geertshuis Zondag 29 sept.: magiSTRAATsviering in de Grote Kerk.

Thema: Zien en gezien worden: een parel in Gods hand.

Tijd: 15-15:45 uur, na afloop koffie en iets lekkers. Toegang vrij.

Vrijdag 4 okt. 9-14 uur: ‘Als je haar maar goed zit’: gratis was-knip en föhn behandeling bij het ROC Aventus. Voor gasten en vrijwilligers van het Meester Geertshuis. Voor twee mensen is er plek voor een totale make-over met haarverven en make-up. Opgave: administratie@meestergeertshuis.nl (0570 613340) Vrijdagavond 4 okt. 18-22 uur: het Groote feest, besloten feestavond voor gasten, vrijwilligers en genodigden in sociëteit de Hereeniging, Groote Poot 2 Deventer.

Zaterdag 5 okt.: 11-17 uur: open dag in het Meester Geertshuis. Toegang vrij. 11-17 uur: bouw mee aan het luchtkasteel: jouw wens/gedachte/ideaal voor de toekomst van het Meester Geertshuis komt aan een helium ballon te hangen in de gang. (hele dag door) 12-13 uur: de soep van Geert: neem allemaal iets mee

kerk in de stad

iets in een gedenkboek te schrijven. In een van de zijbeuken is een expositie te zien van schilderijen van de kunstenares Doortje Caspers. Elk heel uur wordt er een gedicht of tekst voorgedragen, gevolgd door een kort muzikaal moment.

(foto privécoll.)

21

Kerk in de stad 22

Column Meester Geertshuis De soep van Geert Eeuwen geleden was er een arme man die rondtrok in de IJsselstreek. Zijn naam was Geert. Geboren als burgemeesterszoon in Deventer was hij ooit steenrijk geweest. Maar op een dag was hij arm en dakloos geworden. Hij zwierf rond van stad naar stad, van dorp naar dorp, op zoek naar eten of onderdak. Op een dag dacht Geert: ‘Ik heb al weken alleen maar droog brood gegeten. Een lekker soepje zou vandaag wel smaken.’

Ook al had hij geen rooie cent op zak, met wat geluk en wijsheid zou hij die soep wel klaar kunnen maken.

Bij de oever van de IJssel zocht hij een mooie steen uit.

Daarna belde hij aan bij een huis, en Geert vroeg of hij een pan met schoon water kon krijgen. De vrouw gaf hem de pan en op de stoep van het huis boende Geert de steen tot die helemaal schoon was en glom. ‘U bent druk in de weer met die steen,’ zei ze. ‘Zéker’ antwoordde Geert ‘want het is een zeer bijzondere steen. Een soepsteen om precies te zijn.’ ‘Kan je dan koken met die steen?’ vroeg de vrouw verwonderd.

‘Goed geraden,’ sprak hij. ‘En kan iedereen dat?’ ‘Ja, want mijn steen werkt net als een blokje bouillon, maar dan veel beter. Alleen heb je nog een snufje verstand nodig wil het koken met die soepsteen goed lukken.’

‘Wilt u mij het geheim van uw steen vertellen?’ ‘Natuurlijk’ zei de hongerige man ‘maar dan moet u mij een handje helpen.’ ‘Ach, ik heb helemaal niks in huis!’

‘Geen probleem, mevrouw, daar komen we wel uit.’

Geert liep met de vrouw mee naar haar keuken. Daar zette hij de pan op het fornuis, en legde de steen behoedzaam in de pan. ‘Aandacht. Daar begint het mee, mevrouw. Doe alles met liefde en aandacht.’ De vrouw keek oplettend toe om geen enkele aanwijzing of handeling over het hoofd te zien.

‘Wat peper en zout zou geen kwaad kunnen.’ mompelde Geert. De vrouw gaf de specerijen. Geert roerde en proefde. “Hmmm. Niet slecht. Maar een stukje vlees zou de soep nog lekkerder maken.’ De vrouw zei: ‘Dan waardevolle verzameling van teksten in handen.

Traditiegetrouw vindt u in deze uitgave de liturgische gegevens van de zon- en feestdagen met de bijbellezingen van het Luthers rooster en het gemeenschappelijke rooster, het zondagslied en de liturgische kleuren van de zondagen.

Een boek dat zeer de moeite waard is! De prijs van het dagboek is vastgesteld op veertien euro (exclusief verzendkosten).

De verspreiding is in handen van de Stichting Lutherse Uitgeverij en Boekhandel (SLUB). Bestellen is mogelijk via een intekenlijst. Deze ligt in de Grote of Lebuinuskerk.

U kunt ook rechtstreeks bestellen: SLUB, Lutherse Burgwal 7, 2512 CB ’s-Gravenhage, tel. 070-3648094, slubdenhaag@hetnet.nl

moet ik naar de buren, zij houden kippen. Misschien kunnen zij er eentje missen.’ De buurman bood een kippenbout aan en besloot een kijkje te nemen in de keuken waar die soepsteen zijn werk deed.

De kip verdween in de pan en Geert proefde opnieuw.

‘Het smaakt nog veel beter dan daarnet. Er ontbreken alleen nog wat aardappelen.’ ‘Dan moet ik naar de buurvrouw van de overkant, want zij heeft aardappels in haar moestuin.’ Even later keerde ze terug te komen met een schort vol aardappels. De buurvrouw van de overkant was gelijk meegekomen, want ook zij was nieuwsgierig naar die magische steen.

‘De steen kookt goed uit,’ sprak Geert, nadat hij nogmaals geproefd had. ‘Maar weet u wat de soep heel voedzaam zou maken? Een paar preien!’ De vrouw zei: ‘Mijn zus woont een paar straten verderop. Zij heeft prei in haar tuin.’ De preien en de zus arriveerden niet veel later. Geert sneed de prei in ringen en strooide die als een ware magiër in de pan. Het verhaal van de soepsteen deed zijn ronde en er kwamen velen met hun groenten aanzetten. Uiteindelijk was de soep klaar.

Geert schonk de kommen vol en men genoot gezamenlijk van de heerlijke soep. Ze wilden allemaal de steen van hem kopen.

‘Weten jullie wat?’, zei Geert. ‘Ik geef hem cadeau.

Maar beloof me dat jullie die steen eerlijk zullen delen en met elkaar soep zullen maken zoals ik heb voorgedaan. Anders werkt het niet.’ De Deventer bevolking hield zich steeds aan het recept van Geert en daarom lukte de soep altijd. Geert vertrok. Bij de IJssel zocht hij naar een nieuwe steen en wandelde vrolijk verder.

Bekende parabel in een bewerking van Gottfrid van Eck. Reageren? ceciel@meestergeertshuis.nl Welkom om aan de soep van het Geert-recept bij te dragen op de open dag van het Meester Geertshuis zaterdag 5 oktober, zie elders in dit blad.

Ceciel Funnekotter, Reageren? ceciel@meestergeertshuis.nl

Aandacht voor doven in de kerk Iedere zondag in het jaar zijn er in Nederland kerkdiensten die toegankelijk zijn voor doven. Het landelijke Interkerkelijke Dovenpastoraat heeft regionale comité’s, zoals de Interkerkelijke Commissie voor pastorale verzorging van doven in Overijssel e.o. Deze organiseert de voor doven toegankelijke kerkdienst op zondag 27 oktober a.s. om 10.00 uur, Ichtuskerk, Holterweg 106, Colmschate. Voorganger is dovenpastor ds. Adri Dingemanse uit Zwolle. Iedereen is welkom! Er is koffie/thee na de dienst; aarzel niet kennis te maken met doven uit Deventer en omgeving!

De jaarlijks georganiseerde Jongeren Christelijke Doven Day vndt dit jaar plaats op zaterdag 2 november in Zwolle, Partycentrum De Vijverhoeve aan de A28, van 13.30 tot 22.00 uur. Toegangsprijs 15 euro. Aanmelden vereist.

Nadere info op www.jocday.nl Ria Kemper, lid Interk. Cie Dovenpastoraat Overijssel

kerk in de stad

Salland gaat voor een gezonde regio www.salland.nl (0570) 68 74 84 met Energiek en HollandZorg onderdeel van Eno. www.eno.nl

Van Dorp Installaties Deventer B.V. is aktief op het gebied van centrale verwarming, klimaatbeheersing, luchtbehandeling en brandbeveiligingstechniek.

Vraag vrijblijvende informatie en offerte aan de specialisten van:

Van Dorp Installaties Deventer B.V.

Maagdenburgstraat 20a, 7421 ZC Deventer tel. 0570-634455, info@paulhardonk.nl, www.paulhardonk.nl

Maagdenburgstraat 12 (Handelspark De Weteringen) 7421 ZC Deventer Tel. 0570-659 659 Fax 0570-659 660 www.vdi.nl info@deventer.vdi.nl

Een persoonlijk afscheid.

Wij zijn er als u ons nodig heeft.

Een geruststellende gedachte.

Telefoon: 0570 - 620 490 (24 uur per dag, ook in het weekend) Monuta Spaans Mr. H.F. de Boerlaan 63A, Deventer www.monuta.nl Ook als u niet bij ons verzekerd bent.

23

Vieringen Oktober 2013

ZONDAG 6 OKTOBER Grote of Lebuinuskerk 10.00 uur ds. Saar Hoogendijk Heilig Avondmaal m.m.v. alle cantorijen 10.00 uur Jeugdkerk voor 15-18 jaar Schalkhaar Park Braband 10.00 uur ds. T. Plattje Colmschate Ichtuskerk (Titus Brandsmakerk) 10.00 uur ds. M. Nijveld kinderdienst 19.00 uur Cantorijvesper Diepenveen Dorpskerk 10.00 uur ds. H. Bousema Elisabethskapel (Brinkgreven) 10.00 uur pastor Toon Cents en ds. Astrid Gouma St. Jozef Verpleeghuis 10.30 uur ds. Anna van der Maas Groote & Voorster 11.15 uur drs. Jenny Mooij PW Janssen 10.00 uur mw. Eugénie Tulleken VRIJDAG 11 OKTOBER

24

Woonzorgcentrum Corel 19.00 uur ds. Elisabeth Posthumus Meyjes Woonzorgcentrum Bloemendal 10.30 uur drs. Jenny Mooij Woonzorgcentrum Sparrenheuvel 19.00 uur ds. Anna van der Maas ZONDAG 13 OKTOBER Grote of Lebuinuskerk 10.00 uur ds. Elisabeth Posthumus Meyjes Schalkhaar Park Braband 10.00 uur ds. M. van den Velden Colmschate Ichtuskerk 10.00 uur ds. W. Meijles Diepenveen Dorpskerk 10.00 uur ds. Henk Spit Elisabethskapel (Brinkgreven) 10.00 uur St. Jozef Verpleeghuis 10.30 uur pastor Jos Egberts Groote & Voorster 11.15 uur pastor Hans Dijkman PW Janssen 10.00 uur ds. Martin de Vlas

VRIJDAG 18 OKTOBER Woonzorgcentrum Corel 19.00 uur Mw. J. Heijs Woonzorgcentrum Bloemendal 10.30 uur Ds. M. van der Vlas ZONDAG 20 OKTOBER Grote of Lebuinuskerk 10.00 uur predikant in opleiding Rob Nijhuis 10.00 uur Jeugdkerk voor 12-14 jaar Schalkhaar Park Braband 10.00 uur ds. H.J. Mol Heilig Avondmaal Colmschate Ichtuskerk 10.00 uur ds. M. Nijveld Diepenveen Dorpskerk 10.00 uur dhr. E. Fokkema Elisabethskapel (Brinkgreven) 10.00 uur St. Jozef Verpleeghuis 10.30 uur mevr. E. Visser Groote & Voorster 11.15 uur mw. Eugénie Tulleken PW Janssen 10.00 uur ds. Martin de Vlas

VRIJDAG 1 NOVEMBER Woonzorgcentrum Corel 19.00 uur ds. Anna van der Maas Woonzorgcentrum Bloemendal 10.30 uur RK dienst ZONDAG 3 NOVEMBER Grote of Lebuinuskerk: viering in de Vianneykerk, Rielerweg 10.30 uur pastor Marc Brinkhuis en ds. Saar Hoogendijk 10.00 uur Jeugdkerk voor 15-18 jaar Schalkhaar Park Braband 10.00 uur ds. T. Plattje Colmschate Ichtuskerk 10.00 uur ds. W. Meijles Diepenveen Dorpskerk 10.00 uur ds. Henk Spit Elisabethskapel (Brinkgreven) 10.00 uur St. Jozef Verpleeghuis 10.30 uur ds. Anna van der Maas Groote & Voorster 11.15 uur drs. Jenny Mooij PW Janssen 10.00 uur mw. Eugénie Tulleken

VRIJDAG 25 OKTOBER Woonzorgcentrum Corel 19.00 uur ds. W. M. van Wijk Woonzorgcentrum Bloemendal 10.30 uur Luitenant Remmers Woonzorgcentrum Sparrenheuvel 19.00 uur mw. B. van Halsema & dhr. Ton Maas

U bent ook dagelijks welkom in de stilte van de crypte; een ruimte voor rust, bezinning en meditatie.

Iedere vrijdagmiddag, oecumenisch middaggebed in de Lebuinuskerk van 12.15 - 12.30 uur.

ZONDAG 27 OKTOBER Grote of Lebuinuskerk 10.00 uur ds. Saar Hoogendijk 15.00 uur Magistraatsviering (Meester Geertshuis) 19.00 uur Vesper Schalkhaar Park Braband (Nicolaaskerk) 10.00 uur mevr. T. Urbach-Plantinga Colmschate Ichtuskerk 10.00 uur ds. H. Dingemanse Diepenveen Dorpskerk 10.00 uur ds. M. Brummelman Elisabethskapel (Brinkgreven) 10.00 uur St. Jozef Verpleeghuis 10.30 uur pastoor H. Brummelhuis Groote & Voorster 11.15 uur pastor Hans Dijkman PW Janssen 10.00 uur mw. Gerry Pols

Elke woensdagavond om 19.00 uur bij de Broederenkerk (Broederenstraat 18) een oecumenisch avondgebed in de sfeer en traditie van Taizé.

Zie ook de agenda op www.pkn-deventer.nl en www.pgd-jong.nl/ www.facebook.com/PGDeventer www.facebook.com/JeugdkerkPGD