Wervel mei 2016

Kerkblad van de Protestantse Gemeente Deventer

Wervel Jaargang 6 | nummer 4 | mei 2016

5. Nieuwe voorzitter kerkenraad

6. Vertrouwenspersoon

De kerkenraad heeft Tiemen van der Kolk bereid gevonden voorzitter te worden van de kerkenraad.

Dick Beekman zal het college van kerkrentmeesters versterken. Hun bevestiging als ambtsdrager is gepland voor de dienst van 15 mei, Pinksteren.

De kerkenraad heeft nagedacht over de vraag of het goed zou zijn voor de gemeente een vertrouwenspersoon te hebben en welke vorm dat dan zou kunnen hebben.

11. ‘Wat beweegt de mens achter...’

Van 9 tot 30 mei is de expositie ‘Lichter’ in de Lebuinuskerk, met objecten geïnspireerd door grafstenen in de kerk.

Wie is en wat beweegt de maker van deze objecten, Rosemarijn Mulder?

Colofon

Wervel is een uitgave van de Protestantse Gemeente te Deventer. www.pkn-deventer.nl info@pkn-deventer.nl Grote of Lebuinuskerk Bezoekadres: Grote Kerkhof 42 Deventer Postadres: Postbus 425, 7400 AK Deventer Koster: Marco Heemskerk tel. (0570) 612 548 koster@pkn-deventer.nl Kerkelijk Bureau Kleine Poot 7 7411 PE Deventer Geopend: maandag, woensdag en vrijdag van 09.00 tot 12.00 uur tel. (0570) 645 962 kerk.bureau@pkn-deventer.nl Diaconie Postbus 587, 7400 AN Deventer diaconie@pkn-deventer.nl Bankrekeningen kerk: NL13 INGB 0000 8727 86 diaconie: NL03 RABO 0377 7129 57 wijkkas: NL23 INGB 0006 7299 51 Predikanten Spreekuren in de Lebuinuskerk tel. 614 986.

Ds. Ingrid de Zwart vrijdag van 10.00-12.00 uur na afspraak.

Ds. Saar Hoogendijk: op afspraak.

Ds. Ingrid de Zwart tel. privé (0570) 618 328 ds.dezwart@pkn-deventer.nl Werkdagen: ma. t/m vr. (behalve ma. na zondagsdienst) tel.: ma. t/m do. 9.00-9.30 uur Ds. Saar Hoogendijk tel. privé (0570) 547 973 ds.hoogendijk@pkn-deventer.nl Werkdagen: ma. t/m vr. (behalve ma. na zondagsdienst) tel.: di. t/m vr. 9.00-9.30 uur Redactie Thilde de Haan Mark Rozema Gerard Sizoo Hannie v.d. Bovenkamp-van Schie Anne Marie van der Kolk ds. Saar Hoogendijk kerkblad@pkn-deventer.nl Ontwerp, foto’s en opmaak Roely Oldenhuis, ROI Deventer wervel@pkn-deventer.nl Drukwerk De Printhut, Deventer Inleverdatum kopij voor het nummer van juni: uiterlijk zaterdag 14 mei 2016 per mail: kerkblad@pkn-deventer.nl

Van de redactie De profeet Nahum schreef: ‘Viert uwe vierdagen’. Daar is de komende twee jaar alle aanleiding toe. In het jaar 2018 wordt in Deventer gevierd dat de stad 1250 jaar bestaat. IJkpunt daarbij is het jaar 768, toen Lebuinus de IJssel overstak om de Saksen te kerstenen. Hij stichtte al snel een houten kerkje op de plek waar nu de Grote of Lebuinuskerk staat. In 2018 zullen in Deventer allerlei evenementen worden georganiseerd. Ideeën daarvoor vanuit de samenleving zijn welkom. Het lag voor de hand dat vanuit onze kerk is voorgesteld de Lebuinuskerk in dit Deventer ‘jubeljaar’ een belangrijke rol te laten spelen. Want dat is de plaats waar de stad is ontstaan en bovendien is ons kerkgebouw – de grootste overdekte ruimte van Deventer – bij uitstek, geschikt voor diverse evenementen, tentoonstellingen en dergelijke. Dat biedt dus mooie kansen voor de Stichting Exploitatie Lebuinuskerk. Onze koster wordt bij de voorbereiding van de festiviteiten betrokken.

Niet alleen de stad, ook de kerk van Deventer is in dan 1250 jaar oud. Of eigenlijk: alle kerken van Deventer, want Lebuinus was de stamvader van alle kerken in deze regio. Ook dat is het vieren waard en dat zou best een bindende werking kunnen hebben.

Geert Groote mag wel de belangrijkste Deventenaar van die 1250 jaar genoemd worden. Rond 5 mei, Hemelvaartsdag, is weer het Groote Festival dat in het teken staan van de Moderne devotie, het gedachtegoed van Geert Groote dat in heel Europa invloed had en ook nu actuele betekenis heeft (zie pag. 13).

In 2017 wordt 500 jaar reformatie gevierd. En ook daarbij zal de Lebuinuskerk een nadrukkelijke rol spelen. Kortom, er valt veel te vieren de komende twee jaar. Als we daar creatief en inventief mee aan de slag gaan kan dat veel moois brengen.

De Redactie

Inhoud 3 Uit de praktijk 4 Bij de diensten 5 Binnen onze PGD 5 Jeugd 5 Van de predikanten 5 Van de Kerkenraad 6 Van de kerkrentmeesters 6 Muziek in de kerk 8 Column historie 9 Van de Koster 9 Diaconie

10 ZWO 10 Kledinginzameling voor Dorcas 10 Met naam en toenaam 11 Wat beweegt de mens achter...

12 Gemeente in beweging 13 Kerk in de stad 13 Groote Festival 5 mei 13 Kerkcafé 13 Vrienden van de Lebuinus 13 Column Meester Geertshuis 14 Activiteiten mei 2016 16 Vieringen mei 2016

Bij de foto op de voorpagina: detail van een kunstwerk van Rosemarijn Mulder. (Foto van de kunstenares.) Zie interview op pag. 11.

‘O God! O God! This is a broken-winged bird... assist him, so...’

(Abdu’l Bahá, Prayers)

‘O God! O God! Deze vogel is vleugellam... Sta hem bij, opdat...’

(Abdu’l Bahá, Gebeden) Gebruikte materialen: reflecterende kaarten, was, takken, krant, oliepastelkrijt, acrylverf, witte lak, spelden, punaises, strijkkralen en wol.

Symboliek: Het vogeltje (breekbaar, gegoten van was van de gedenkkaarsjes uit deze kerk) zit verscholen in de takkenbos. Het is daar donker, zoals het soms in het leven ook kan zijn. Het weet zelf niet wat te doen of waarheen te gaan. Dit gebed is voor dat vogeltje in ieder van ons mensen. Als buitenstaander stel ik me de weg terug omhoog voor. In mijn gedachten zie ik de vogel weer vliegen (piepklein vogeltje in de punt). Rosemarijn Mulder

ten en kerkelijk werkers uit Deventer, inclusief Diepen-

Ondanks alle veranderingen is er bij mijzelf een constante drive en dat is waarom ik ooit als studentenpredikant ben begonnen. Ik wil het illustreren met het volgende verhaal.

veen en Colmschate-Schalkhaar. Er is gekozen voor het brede thema ‘uit de praktijk’. De kerk is volop in beweging, en daarmee ook het werken in en verbonden met de kerk. Er zijn heel wat functies bijgekomen. Alleen al in onze gemeenten kennen we naast gemeentepredikant en kerkelijk werker ook geestelijk verzorger, studenten-

Tijdens de eerste bijeenkomst van de training (want die zijn er inmiddels ook) ‘Spir!t, de weg van bezieling’ vraag ik de studenten: ‘waarom hebben jullie voor deze training gekozen?’.

Saskia, één van de studenten zegt: ‘Ik voel helemaal niks meer. Ik heb niet het gevoel dat ik leef. Haal studiepunten, ga uit, het is allemaal niks, allemaal leeg. Ik wil weer kunnen voelen. Ik weet gewoon niet meer waarom ik leef’.

Daar krijg ik nog steeds tranen van in mijn ogen. Het onthutst mij altijd weer als ik dat hoor.

uit de praktijk

De columns worden dit jaar geschreven door predikan-

predikant, diaconaal werker, jeugdwerker en sinds kort de pionier. Wat kleurt hun dagen in, waarin schuilt het plezier en wat baart zorgen?

Praktijk in beweging, bewogen praktijk Studenten hebben nauwelijks tijd, gunnen zich geen tijd en het onderwijssysteem geeft hen nauwelijks tijd om bezig te zijn met meer persoonlijke ontwikkeling. Misschien tegen de verwachting in, het zoeken naar bezieling blijft, maar je moet het op het juiste moment aanbieden. Wanneer is dat dan?

Mijn gedachte was: breek het onderwijssysteem in. De minor Spir!t, de weg van bezieling – een halfjaarlijks studieprogramma waar studenten stil staan bij hun spiritualiteit in relatie tot hun leven en (toekomstig) werk – was het antwoord.

Met studenten werken heeft als voordeel dat je snel ziet welke veranderingen zich in de samenleving voltrekken.

Dat individuele spiritualiteit plaats maakt voor meer relationele spiritualiteit. Echt leven doe je niet in je eentje, maar met elkaar. Sporen van een meer geëngageerde spiritualiteit zijn al zichtbaar. Het vraagt openheid en flexibiliteit om op die veranderingen in te spelen. Zelf vind ik het meer dan boeiend.

Er is een grote behoefte aan handvatten hoe je met studenten in gesprek blijft over hun bezieling. En hoe speel je in op de verandering van woord naar beeldcultuur?

Kan kunst daarbij een rol spelen? Vragen die ook internationaal leven. Zo werd de Engelse editie van het boekje ‘Spir!t, de weg van bezieling’ tijdens de internationale conferentie voor studentenpastores gepresenteerd, inclusief lezingen en workshops.

Het is erg leuk om de expertise bij mijn collega’s (jong, oud en zoekend) in te brengen. Maar het is ook een beetje dubbel. Als ik op Saxion zit, vind ik het eervol als ik in het land word gevraagd. Maar aan de andere kant als ik in het land ben, mis ik het directe werken met studenten op Saxion. Gelukkig komt daar nu meer evenwicht in.

Een aantal avonden komen we als groep bij elkaar. Elke week kwam ze trouw langs om te praten. Ik luisterde vooral. Zeg soms iets. Werkvormen met foto’s en films.

Week in week uit. Nog steeds een grauw gezicht en doffe ogen.

Tot die zevende keer! Ik zie een andere Saskia de ruimte in stappen, rechtop en met kleur op haar gezicht. Ze is diep veranderd. Op zo’n fragiel en kwetsbaar moment verandert er ook iets in mij. Op zo’n moment voel ik mij verbonden met een groter geheel. Noem het een mystieke ervaring. Verandering die je doet leven.

Arent Weevers Studentenpredikant 3

Foto gemaakt door studente Martine Goldschmidt tijdens een workshop in het kader van de minor ‘Spirit, de weg van bezieling’.

Bij de diensten 4

Zondag 1 mei 6e van Pasen.

Joël 2: 21-27 en Johannes 14: 23-29.

Kleur: wit. Collectes: Diaconie (caravan ) en het kerkenwerk.

Vandaag klinkt een hoopvol visioen van de profeet Joël: de aarde en de mensen hoeven niet bang te zijn, want God zal voortaan wonen in Israëls midden. Op aarde zal men zijn weg leren kennen, in heel de wereld zijn reddende kracht. Grote woorden, die erom vragen geleefd te worden. Jezus neemt het voortouw, zo uitnodigend als maar kan.

Donderdag 5 mei Hemelvaartsdag en Groote Festival, 10.00 uur. Collecte: Diaconie.

Oecumenische openluchtviering op het Vogeleiland, geleid door R.K. pastor Leo Geurts en ds. Ingrid de Zwart. Iedereen kan meedoen aan de voorbereiding van deze dienst door vroeg op te staan en naar de Lebuinuskerk te komen. Vanaf 7.00 uur kunt u meelopen met een meditatieve wandeling. Om 8.00 uur is het ontbijt-tijd. Neem je eigen broodje mee. Voor koffie en thee wordt gezorgd. Om plm. 8.30 uur gaan we op verschillende manieren in groepjes een uur met de Bijbelverhalen en nog veel meer aan de slag. Jong en oud is daarbij welkom.

Het verhaal van Ruth en het hemelvaartsverhaal staan centraal. Om 10.00 uur komt wat ontstaat terug in de viering buiten. (Bij regen blijven we in de Lebuinus). Na de dienst is er koffie. De meegebrachte lunch kan weer gebruikt worden in de Lebuinus waar we het Groote Festival voortzetten. Daar is iedereen welkom om een al dan niet creatieve workshop te volgen tot plm. 14.00 uur. Via de website www.grootefestival.nl kan een ieder zich aanmelden om mee te doen voor en/of na de dienst.

Zondag 8 mei, 7e van Pasen 1 Samuel 12: 19b-24 en Johannes 14: 15-21. Kleur: wit. Collectes: ’t Zwervel en het kerkenwerk.

De zondag tussen Hemelvaart en Pinksteren heeft ook wel de naam ‘Wezenzondag’, ontleend aan de uitspraak van Jezus dat hij zijn leerlingen niet als wezen zal achterlaten.

Ook Samuel zal na zijn afscheid voor

het volk blijven bidden. Ondertussen worden wel aanwijzingen gegeven voor hen die wachtend achterblijven. Toegewijd zijn, geloven en liefhebben – in dit alles wordt ruimte gehouden voor de Geest.

Zondag 15 mei, Pinksteren M.m.v. de Lebuinuscantorij.

Doop en bevestiging ambtsdragers.

Joël 3 en Handelingen 2: 1-11.

Kleur: rood. Collectes: Kerk in Actie: Zending (Rwanda) en het kerkenwerk.

Pinksteren is Pasen in al zijn volheid. Het nieuwe leven dat Christus met zijn opstanding gebracht heeft, doordringt vandaag alle mensen, de hele schepping. De gave van de Geest brengt in beweging en maakt nieuwe verbondenheid mogelijk, en wel met nieuw enthousiasme. Een mooie dag voor de bevestiging van ambtsdragers! Tiemen van der Kolk wordt de nieuwe voorzitter van de kerkenraad; hij wordt daartoe als ouderling bevestigd. Dick Beekman wordt ouderling-kerkrentmeester, terwijl Jan van Barneveld en Henk van Koeveringe als zodanig worden herbevestigd. We zijn met alle vier heel blij. De ambtstermijn van onze gewaardeerde ouderling Anneke Smeets zit erop.

Er is ook gelegenheid voor de doop.

Dopelingen kunnen aangemeld worden bij ds. Saar Hoogendijk.

Zondag 22 mei, Trinitatis Openbaring 4: 1-11 en Johannes 3: 1-16. Kleur: wit. Collectes: Stichting Present en het kerkenwerk.

De meeste kerkelijke feesten verwijzen naar een gebeurtenis uit het leven van Jezus of uit het leven van de kerk. De zondag van de Drie-eenheid is een buitenbeentje, want verwijst naar een theologisch leerstuk: het dogma van één God in drie personen – Vader, Zoon en heilige Geest. Aansprekend kan het worden als je er de onderlinge relatie in kunt zien, het gesprek (zoals de icoon van de drie-eenheid laat zien). In de evangelielezing het gesprek tussen Nikodemus en Jezus: een zoektocht naar waarheid, en dan gaat het onherroepelijk over de liefde van God. Zondag 29 mei, 1e na Trinitatis 1 Koningen 8: 22.37-43 en Lucas 7:

1-10. Kleur: groen. Collectes: Kerk in Actie: Jongeren in Oost-Groningen en het kerkenwerk.

Een bijzondere ontmoeting, tussen Jezus en een centurio, een Romeinse officier die in hem gelooft: ‘U hoeft maar te spreken en mijn knecht zal genezen zijn’. De helende werking van woorden, die verder reikt dan de ‘eigen mensen’. In Koningen is het Salomo die juist het gebed van de vreemdeling aanbeveelt bij de Allerhoogste.

Zondag 5 juni, 2e na Trinitatis 1 Koningen 17: 17-24 en Lucas 7: 1117. Kleur: groen.

In beide lezingen wordt een gestorven kind tot leven gewekt. Een teer onderwerp. Het gaat om het leven van de kinderen zelf, maar daarmee ook om de toekomst van de moeder, de ouders. Het gaat over hun hoop en wanhoop.

In deze dienst gaat ds. Irma PijpersHoogendoorn uit Zutphen voor.

Zingend de zomer in met de Misa Criolla Afgelopen Kerst hebben we voor het eerst gezongen met een koor bestaande uit tieners, jonge gemeenteleden en ouders. Het was een hele leuke tijd; zo leuk dat we vinden dat het tijd wordt om weer eens samen te zingen. Dat gaan we dus doen!

We zullen samen de Misa Criolla van Ariel Ramirez instuderen en uitvoeren op 3 juli tijdens de Openluchtdienst in het Worpplantsoen.

Het koor zal worden begeleid door een ensemble bestaande uit slagwerkinstrumenten, gitaren en contrabas. Op zondag 29 mei gaan we van start en repeteren elke zondag na afloop van de dienst van 11.4513.00 uur. Welkom zijn kinderen vanaf tien jaar oud, jongeren, ouders en iedereen die zich jong voelt en van zingen houdt. Ben je ouder dan dertig, probeer dan iemand te strikken die jonger is dan twintig.

Dat houd ons koor mooi gemêleerd en dat is juist leuk! We hopen velen uit het Kerstkoor weer te mogen begroeten en dat zich ook nieuwe mensen aansluiten.

Kirstin, Heidi, Matthias

De jeugdkerk Al jaren vond de jeugdkerk plaats; eerst in het Open Hof, later in de Lebuinuskerk. Dit is ontstaan als vervolg op de kindernevendienst, bedoeld voor jongeren tussen de twaalf en de achttien jaar oud.

Sinds een aantal seizoenen (m.n. vanaf 2012) hebben we een terugloop gezien in het aantal deelnemers aan de jeugdkerk. De leiding van de jeugdkerk is in en na de zomerperiode van 2015 actief aan de slag gegaan om de oorzaak hiervan te achterhalen. In de Wervel hebt u hier eerder over kunnen lezen.

In december 2015 kwam de jeugdkerkleiding bij elkaar en werd er, n.a.v. de analyse van de laatste maanden, voorzichtig de volgende conclusie getrokken: jongeren zelf laten blijken (door wat ze zeggen, maar ook door hun afwezigheid) dat zij weinig of geen interesse hebben in de jeugdkerk en dat déze vorm niet aansluit bij hun wensen. Ook na gesprek met enkele ouders tijdens een jeugdwerkberaad in november 2015, lijkt er bij hen geen behoefte te zijn hier nog langer aan te trekken. Zij geven aan dat de jeugdkerk misschien wel een pauze kan gebruiken. De jeugdkerkleiding constateert dat er bij jongeren, ouders en bij hen zelf weinig behoefte gezien wordt verder te gaan met de jeugdkerk.

Achter de keuze om niet direct met een andere nieuw activiteit te starten voor deze doelgroep schuilt een visie: namelijk het belang om jeugdwerk meer te integreren in het andere kerkenwerk, de jeugd niet door eigen activiteiten ‘apart te zetten’ van de andere gemeenteleden.

We denken dat onze analyse van afgelopen seizoen nog steeds klopt, dat het bij de jongeren ontbreekt aan een ‘warme’ binding met de kerk. Maar die binding kan net zo goed gevoeld worden met bijvoorbeeld een ouder gemeentelid dan met de jongeren alleen.

De jeugdkerk leiding ziet vooral mogelijkheden in het aanmoedigen van deelname van jongeren aan al bestaande activiteiten. Maar ook denkt de jeugdkerkleiding graag mee over participatie en betrokkenheid van jongeren bij en rondom kerkdiensten. Dit wordt op dit moment door de taakgroep jeugd en eredienst verder uitgedacht.

Zo biedt het stoppen met de jeugdkerk tegelijkertijd nieuwe kansen voor de toekomst.

Namens de jeugdkerkleiding, Heidi Schröder Van de predikanten Kleine pleisterplaatsen van belofte en hoop – zo worden de kerken gekenschetst in het in maart jl. verschenen onderzoek ‘God in Nederland’. Iedere tien jaar wordt de balans opgemaakt. Een paar conclusies: de orthodoxgereformeerde kerken vormen de eilanden waarop het geloof zich heeft teruggetrokken en de verwachte opmars van (zelf )spiritualiteit zet niet door. Hoewel nog slechts zo’n kwart van de Nederlanders zichzelf kerkelijk noemt, heeft ongeveer tachtig procent van de vrijwilligers een kerkelijke achtergrond. Meer dan andere vrijwilligers zetten zij zich ook in buiten de eigen (belan-

gen-)gemeenschap. ‘Als de kerk vanmiddag wordt opgedoekt, ligt vanavond het vrijwilligersleven op z’n rug’, zegt onderzoeker Joep de Hart.

Er is weinig reden om ons te verheugen over de uitkomsten van het onderzoek – die overigens nou ook weer niet zó verrassend zijn. Wij staan per slot van rekening middenin de samenleving waarin dit alles speelt. We proberen ons niet terug te trekken op een eilandje.

Een kleine pleisterplaats van belofte en hoop, als we dat toch eens mochten zijn, middenin de stad, middenin de samenleving waar zoveel gaande is en angst en cynisme soms lijken te regeren.

We vieren op 15 mei Pinksteren, het feest van de Geest.

De inspiratie, uitdaging waait naar ons toe, om de taal van de ander te gaan spreken, om ons naar buiten te richten. Niet met alle winden meewaaien, maar in alle eenvoud getuigen van de hoop die in ons is.

Binnen onze PGD

Jeugd

Een hartelijke groet, ook namens Ingrid de Zwart, Saar Hoogendijk Ds. Hoogendijk is met vakantie van 3-10 mei.

Ds. De Zwart neemt waar.

Van de Kerkenraad

5

Tiemen van der Kolk

(foto privécoll.)

Dick Beekman

(foto privécoll.)

Nieuwe ambtsdragers Op zondag 10 april is afgekondigd in de dienst dat de kerkenraad twee gemeenteleden bereid heeft gevonden ambtsdrager te worden. Die afkondiging werd met applaus van de gemeente ontvangen. De zoektocht naar een voorzitter van de kerkenraad is daarmee voorbij.

Tiemen van der Kolk staat klaar om het voorzitterschap op zich te nemen.

Dick Beekman heeft aangegeven kerkrentmeester te willen worden.

Met beide kandidaten zijn diepgaande gesprekken gevoerd. De kerkenraad is ervan overtuigd met deze twee gemeenteleden een nieuwe impuls aan het kerkenwerk te kunnen geven.

Volgens de kerkordelijke procedure volgt op zondag 1 mei een officiële afkondiging.

Als er geen bezwaren worden ingebracht, zal de bevestiging plaatsvinden op zondag 15 mei, de dienst van Pinksteren.

Binnen onze PGD

In die dienst zal tevens aandacht gevraagd worden voor andere vacatures in het kerkenwerk.

En als u zich afvraagt wie de beide gemeenteleden zijn?

Zie de foto’s op de vorige pagina.

De kerkenraad

Vertrouwenspersoon Een tijdje geleden is in de kerkenraad ter sprake gebracht dat het goed zou zijn om in of voor de gemeente een vertrouwenspersoon te hebben, zoals dat in tal van organisaties geregeld is. We hebben ons georiënteerd op de mogelijkheden binnen de kerk en doen hier nu verslag van.

Eerst nog even: waarom een vertrouwenspersoon? De gemeente is een plek waar je je veilig en geborgen moet kunnen voelen. Dat heeft alles te maken met sfeer en communicatie, onderlinge verhoudingen. Met elkaar proberen we een open gemeente te zijn en elkaar aan te spreken als dingen niet goed verlopen. Daarmee is gelijk gezegd dat het toch kan gebeuren dat de bejegening niet is zoals je die mag verwachten in de gemeente van Christus. Pesterijen, genegeerd worden, onheuse bejegening, seksueel getint, grensoverschrijdend gedrag: wie zoiets ondervindt kan in principe haar of zijn verhaal doen bij een van de ambtsdragers, die daar vertrouwelijk mee om zullen gaan (belofte van geheimhouding) en kunnen meedenken welke stappen gezet moeten worden.

6

Er zijn evenwel ook situaties denkbaar waarin je met iemand van buiten de gemeente zou willen praten. Iemand die je kunt vertrouwen, iemand die naar je luistert, die je kan adviseren over het wel of niet nemen van verdere stappen en het verlenen van assistentie bij de doorverwijzing naar eventuele hulpverlening. Zo’n vertrouwenspersoon komt in beeld als er sprake is van (seksueel) misbruik in een pastorale of gezagsrelatie.

De PKN is aangesloten bij de SMPR, het meldpunt seksueel misbruik in de kerk. SMPR is er voor professionele begeleiding in dergelijke situaties. Dit kan beroepskrachten in de kerk betreffen, maar ook gemeenteleden die, ongeacht welke functie, elkaars integriteit schenden en grensoverschrijdend gedrag vertonen. Gemeenteleden kunnen in betreffende gevallen aankloppen bij de SMPR. Coördinator daarvan is Lenny van den Brink, 0303038590. Ook kan via www.smpr.nl contact opgenomen worden.

Voor andere situaties, die niet met seksueel misbruik of seksuele intimidatie te maken hebben, is nog geen vertrouwenspersoon gerealiseerd. De PKN werkt daar wel aan.

Bovenal spreken we de wens uit dat het niet nodig zal zijn een van deze wegen te bewandelen. We hopen als kerkenraad te blijven werken aan een open, veilige cultuur binnen de gemeente. Daarop zijn we te allen tijde aanspreekbaar.

Met vriendelijke groet, de kerkenraad

Van de kerkrentmeesters Legaat De kerkrentmeesters zijn verheugd dat zij een mooi legaat mochten ontvangen.

Mevrouw Dora Brummel-Willems, vroeger wonende op de Worp en de laatste jaren van haar leven in het Groote en Voorster huis heeft de Protestantse Gemeente een bedrag van 3 155.685 nagelaten.

Uiteraard zijn wij daar zeer blij mee. In overleg met de kerkenraad en de gemeente willen wij hieraan een goede bestemming geven. Zodra dit bekend is zullen wij dit u mededelen.

Kerkbalans 2016 De laatste toezeggingen zijn op het kerkelijk bureau binnengekomen. De eindstand voor dit jaar is 3 226.816.

(731 toezeggingen). Voor dit jaar hebben wij begroot 3 225.000. Inmiddels is daarvan 3 91.302 ontvangen.

Collectes In de maand maart is er voor de kerk gecollecteerd een bedrag van 3 1235,27, incl. de collecte van eerste Paasdag (3 487,60.). In 2015 was dat in dezelfde maand 3 1.341.11 (vijf zondagen).

Bernard van Leeuwen, administrerend Kerkrentmeester Giften In de afgelopen maanden heeft de Wijkkas het bedrag van 275 euro opgebracht. Alle gevers hartelijk dank.

Ria Kruissink, penningmeesteresse.

Muziek in de kerk

Doornroosje, of de restauratie van het Holtgräveorgel U hebt het allemaal van dichtbij meegemaakt. In januari zijn de grootste pijpen van ons orgel weggehaald en hebben ze een grootschalige restauratie ondergaan. Intussen zijn ze weer terug. We hebben het resultaat kunnen bewonderen. Het orgel is gewoon mooier geworden.

Dat heb ik veel mensen horen zeggen.

Maar wat is er nou gebeurd?

Aan de restauratie is een fase van grondig onderzoek voorafgegaan met de intonateur Jan Koelewijn van Orgelmakerij Reil, Hans Reil, Wim Diepenhorst onze adviseur van de Rijksdienst en mijzelf. We hebben de mogelijkheden tot verbetering bestudeerd en uitgeprobeerd.

Een paar ideeën zijn opgekomen: hoe zou het zijn als we de druk van de wind iets verhogen? En nog zo het een en ander.

Uiteindelijk was het zo ver. De grote pijpen gingen naar de werkplaats. Al lang was geconstateerd dat deze hele grote pijpen, onze basregisters, amper geluid maken, wat ongunstig is in een zo grote kerk als de Lebuinus.

Want de lage pijpen maken de langste klankgolven, die de klank ver de kerk in kunnen dragen. Wat zou de oorzaak van de slechte aanspraak van de tonen kunnen

Begin februari zijn we met een groep naar Heerde gegaan om de klankresultaten te bewonderen. Wat bleek is dat de pijpen van Holtgräve helemaal goed zijn en het uitstekend doen. Zijn pijpmateriaal is zelfs boven verwachting goed. Het lag dus niet aan de pijpen dat ze in onze kerk zo slecht spreken.

De orgelmaker kwam terug naar de Lebuinus om naar de boringen te kijken door welke de wind in de pijpen moet stromen. Hier was het dus mis! Deze plaat met boringen die pas in de jaren ’50 in het orgel kwam en de originele plaat van Holtgräve verving had veel te kleine gaatjes. Er stroomde dus te weinig wind in de pijpen. Dat heeft men destijds ongetwijfeld met de beste bedoelingen gedaan, maar inmiddels is de kennis van monumentale orgels al weer aanmerkelijk groter geworden. We lieten de kans dus niet liggen om de boringen onmiddellijk te laten vergroten. Het gebeurt immers niet zo vaak dat alle pijpen eruit gaan. En je had de heren moeten zien die dat takelkarwei hebben geklaard. Die zagen er heel moe uit aan het einde van de dag: liever niet nog een keer dus.

Begin maart kwamen de pijpen weer terug. Het was een bijzondere dag. Veel toeristen bleven lang hangen en hebben onze Prestant 16voet en Subbass 16voet op de grond bekeken. Ikzelf ben er ook bij geweest en heb verschillende belangstellenden rondgeleid.

Toen de pijpen er eenmaal weer in stonden kon Jan Koelewijn, de intonateur aan de slag. U zult zich vast wel afvragen wat een intonateur is. Voor mij is het een soort klanktovenaar! Iemand die weet hoe de klank het mooist is, of kan zijn, en zo lang aan de pijpen sleutelt tot hij het gewenste resultaat heeft bereikt. Jan Koelewijn is naar onze mening een hele goede intonateur. Hij had anderhalve dag nodig. Daarna mochten we komen luisteren.

Het was een heel mooi moment. Ik ging zoals altijd een beetje tussen orgel en kansel in staan omdat ik vind dat het orgel daar het mooist klinkt. Jan begon te spelen en ik liep naar achter bij het hoogkoor. De klank ging letterlijk met me mee. Ik werd er door ontroerd.

De draagkracht is nu goed omdat de hele orgelklank in een stevig basfundament kan versmelten. Ik begreep dat ik de manier waarop ik het orgel gebruik helemaal moet herzien. Daar heb ik zeer veel plezier van.

Door de ingreep zijn veel mogelijkheden onstaan omdat ik met minder registers de hele kerk kan begeleiden.

Dan blijven er meer mogelijkheden over om kleurijke voorspelen te maken en het orgel in al zijn klankrijkdom in de dienst te laten horen. De gemeentebegeleiding kan veel zingender en minder krachtvol. In de praktijk betekent het wel dat geroutineerde grepen na afloop van een voorspel bij de overgang naar het gezamenlijke zingen anders zijn geworden. En om niet ineens mis te grijpen ben ik er nu wat langer bezig om een dienst voor te bereiden. Maar dat is niet erg. Na drie jaar is het juist heel inspirerend om ons orgel weer opnieuw uit te vinden. Bijzonder leuk voor mij is dat ik het gevoel heb dat we beter

kunnen begrijpen hoe Holtgräve het orgel heeft willen laten klinken.

We zijn er nog niet. Jan Koelewijn zei dat ons orgel een Doornroosje is dat we wakker moeten kussen. Wat zal het toch een feest zijn als we onze plannen kunnen realiseren. We hebben er veel vertrouwen in dat het Holtgräveorgel een nog prominentere plek in het Nederlandse orgellandschap gaat innemen en een nog nauwkeuriger historisch document kan zijn van het werk van Holtgräve.

Maar voor ons is vooral belangrijk en plezierig dat we na voltooing zondag voor zondag van prachtige orgelmuziek kunnen genieten en heerlijk kunnen zingen samen met het orgel. We werken momenteel aan subsidieaanvragen om de voorgestelde verbeteringen uit te kunnen voeren en komen er graag bij u nog eens op terug.

Roely heeft van het bezoek aan Reil en de plaatsing van de pijpen een filmpje gemaakt dat op onze website te zien is. Zo kunt u ook het verschil letterlijk horen.

Kirstin Gramlich

Binnen onze PGD

zijn? De pijpen zijn in Heerde in de werkplaats van Orgelmakerij Reil grondig onder handen genomen. Alle gaatjes en kieren, die in de loop der tijd zijn onstaan werden dicht gemaakt.

7

Een hele klus om deze pijpen naar boven te tillen.

Zo’n 100 kg wegen ze.

Binnen onze PGD 8

Over de historie van en in de Lebuinus

Tijdgeest, goed en kwaad Mijn stukje in de Wervel van februari kwam uit mijn artikel van 15-11-2004 dat destijds in het kerkblad stond. Nu maken we, gebaseerd op datzelfde artikel, een sprong van de 10e eeuw via het jaar 1500 naar de 21e eeuw.

Zoals eerder tijdens Karel de Grote werd ook in de 10e eeuw het christendom gebruikt als bindende factor in de Europese eenheid. De Utrechtse bisschoppen Balderik en Folckmar hebben als geestelijk leiders een belangrijke rol gespeeld in de opvoeding van konings- en keizerszonen.

Zo onderwees Bladerik de tweede zoon van koning Hendrik Vogelaar, Bruno. Diens oudste broer werd als Otto I in 962 keizer en zijn zuster Hadwig werd de moeder van Hugo Capet, de latere koning van West-Francië. Bruno zelf werd bisschop van Keulen.

Bisschop Folckmar onderwees later de zoon van keizer Otto II en diens zoon werd als Otto III van 983-1002 keizer. Folkmar leidde in Utrecht ook zijn eigen neef Bernward op. Die stichtte in Hildesheim de Michaelskerk. In zijn oorkonde uit 996 klinkt de denkwereld van die tijd door. Hij bouwt de kapel ter ere van Christus, Maria, Michael en het ‘levend makende kruis’. Ook hoopt hij op die plek ‘… mannen te verzamelen die op deze plaats eeuwig blijven om God te dienen met het werk dat God

behaagt ...’. Dat laatste is wonderwel gelukt; de bommen uit de Tweede Wereldoorlog lieten haar als rokende puinhoop achter, maar Bernwards kerk is prachtig herbouwd en God wordt er opnieuw gediend.

In het Utrechtse culturele klimaat waar Bernward opgroeide is ook de Lebuinuskerk met haar oostelijke èn westelijke koor ontstaan. Interessant is wat Bernward schrijft over ‘de heilige Michael en de hemelse krachten’. Het Hebreeuws woord Michael betekent ‘wie is er als God’. Hij is een van de drie aartsengelen die in de bijbel genoemd worden. In het boek Openbaringen wordt hij opgevoerd als overwinnaar van de Duivel, die als draak wordt voorgesteld. Hij is er de aanvoerder van de hemelse legermacht.

In de westerse kerk heeft hij ook oude papieren; al in 493 stelde de paus zijn feestdag, 29 september, vast. In de 9de eeuw was het feest algemeen gangbaar; in Zwolle is de Grote Kerk aan hem gewijd. Later werd een nieuwe drakenbestrijder, St. Joris, populair. De Amersfoortse kerk is aan hem gewijd.

De Lebuinuskerk heeft twee afbeeldingen die wijzen op de strijd tussen goed en kwaad. Hoog op de buitenmuur achter het koor is eind 19e eeuw een schildering uit ± 1500 van Michael ontdekt.

Interessanter is de veel jongere, tastbare mozaïek op de zuidelijke koormuur in de omgang met dezelfde thematiek (zie foto hiernaast). Een jaar of dertig geleden heeft de kunstenares Elly Geesink dit mozaïek, waar ze meer dan een jaar aan gewerkt had, aan de kerk geschonken.

In 2004 schreef ik er voor het kerkblad het volgende over: ‘Zij heeft vanuit haar eigen beleving de mens middenin de strijd tussen de machten van het duister en het licht weergegeven.

Een eenzaam duister figuurtje heft zijn handen op naar het licht voor hem, hij staat op de rand van een donkere afgrond en achter hem probeert het duister met dreigende kop hem op te slokken en met enge vingers de open handen van het licht te grijpen.

In het gevecht tussen duister en licht is de mens alleen.

Het duister ziet de mens niet in de ogen, maar is achter en onder hem.

Bewust zo weergegeven denk ik; mens al ben je midden tussen het kwaad blijf je ogen richten op het goede.

Maar ook: weet dat het kwaad jou niet in de ogen kán zien, je bent sterker: ook al voel je het overal om je heen, het kan je niet grijpen zolang jij het goede voor ogen houdt.

Het kwaad is van alle tijden maar het timmert nu wel erg aan de weg. Het maakt mensen angstig en roept wraakgevoelens wakker om te kunnen groeien.

Vanuit bijbels perspectief mogen we weten dat het er altijd zijn zal, maar ook vertrouwen dat het uiteindelijk niet zal overwinnen. De wraak is niet aan ons, wij mogen slechts het goede zoeken en bidden dat we gered worden uit de greep van het kwaad. Want als dat niet gebeurt, zal blijken dat we allemaal maar duistere figuurtjes zijn….’.

Die woorden nu weer lezend ben ik verbaasd van hun actualiteit na Pasen 2016…

H. Koldewijn, 30-03-2016

Van de Koster Als deze Wervel verschijnt kan ik blij en trots vertellen dat twee van onze vrijwilligers tijdens ‘de lintjesregen’ in onze kerk, koninklijk onderscheiden zijn: Herman Kruissink en Harry Hoving en hartelijk gefeliciteerd met jullie zeer verdiende onderscheiding.

Inmiddels is ook het toeristisch seizoen weer gestart; de toren is weer iedere zaterdag open van 13.00 - 16.00 uur en ook is deze open in de meivakantie. Het winkeltje heeft weer een scala aan nieuwe artikelen. Voor in het winkeltje zoeken we wel weer vrijwilligers die tijdens de openingstijden van de kerk ‘het visitekaartje’ van de Lebuinus willen zijn. Heeft u tijd en zin meldt u zich dan bij mij. Het is vooral in de zomer erg afwisselend en leuk om de vragen van toeristen te beantwoorden en met passie over onze kerk te vertellen.

De expositie ’Lichter’ die te zien is vanaf 9 mei belooft ook een bezoek aan de kerk meer dan waard te zijn.

De energie die Rosemarijn er tot dusver in gestopt heeft is enorm.

Bij de collectes Zie ‘Bij de diensten’ (pag. 3).

Jubileumjaar Stichting Present Deventer Dit jaar – 2016 – bestaat Stichting Present tien jaar in Deventer. We geven daar op verschillende manieren aandacht aan. Onder andere met ons speciale jubileumlogo.

Samen kleuren we de stad! Present zijn doen we namelijk vooral samen. Maatschappelijke organisaties/hulpverleners, vrijwilligers, kerken, woningcorporaties, hulpontvangers, projectbegeleiders. Met elkaar kunnen we zo van betekenis zijn.

We zijn er dankbaar voor dat we dat al tien jaar mogen doen. Waarbij we zien dat het steeds meer mensen in beweging zet, om er op een manier die bij hen past, voor

een ander te zijn. En dat is ons doel. Die beweging op gang brengen…

Op 19 mei vieren we ons jubileum ook met een feestje aan de Lange Zandstraat, waar we ook gevestigd zijn.

Ook u bent van harte welkom! Meld u aan via www.presentdeventer.nl.

Diaconie

Van de Diaconie

Eind mei start ook de tweede expositie van de schilderschool Art-Partout. Twee jaar geleden waren zij ook bij ons te gast en het is fijn hen weer terug te hebben. Heel veel schilderijen in realistische stijl zullen weer te zien en te koop zijn.

Al een tijdje word ik met name op maandag, dinsdag en donderdag flink ondersteund door vier vrijwilligers die trouw iedere week komen opdraven: Sebastien, Bonfils, Jannice en Joseph. Ze komen uit Congo en Sierra Leone.

Zij zijn nu inmiddels alweer twee jaar geleden door Stichting Vluchtelingenwerk hier geïntroduceerd. Mannen met verhalen zijn het. Omdat zij momenteel geen baan hebben en naar Nederlandse les gaan verrichten zij het door de overheid gewenste vrijwilligerswerk bij ons in de kerk. Ze zijn inmiddels al een zeer vertrouwd gezicht in de Lebuinus. Het is fijn en verfrissend met ze te werken, zeker nu ze ook ‘de mores’ van het kostersvak beginnen te kennen, een grote steun voor mij. Hulde voor jullie inzet jongens!

Koster Marco

Terugblik Veranderdagen In februari en maart waren de Veranderdagen. Present zijn voor de ander, tijdens de 40-dagen tijd voor Pasen.

Er waren dit jaar heel wat groepen vanuit verschillende PKN kerken uit het werkgebied van Present Deventer ook daadwerkelijk present. En wat er gedaan werd, varieerde enorm. Van wandelen met ouderen, tot als gezamenlijk leiding van de kindernevendienst een plaatsgenoot helpen om zijn huis weer bewoonbaar te maken (opruimen en schoonmaken), een cantorij die een paas(Fotocollage: St. Present)

9

Diaconie

middag verzorgde voor ouderen, een jongerenclub die pannenkoeken heeft gebakken voor mensen met een verstandelijke beperking, jongerenclubs die gezamenlijk hebben gekookt en gegeten met vluchtelingenjongeren. Wat was het mooi om te zien dat ieder op zijn eigen manier zo Present was!

Fijn dat er ook vanuit de Lebuinusgemeente diverse mensen hebben deelgenomen aan de Veranderdagen.

Met elkaar kleuren we immers de stad!

Present zijn is uiteraard niet gebonden aan de 40-dagen tijd. Dat faciliteren wij graag het hele jaar door. We denken ook graag mee bij het vinden van een geschikt project. Als u het leuk vindt om op de hoogte te blijven van het wel en wee van onze stichting kunt u zich aanmelden voor onze nieuwsbrief (via www.presentdeventer.nl) of onze facebookpagina liken.

Om ons werk te kunnen – blijven – doen zijn wij afhankelijk van subsidies en giften. Daarom vinden we het heel fijn dat op 22 mei ook in de Lebuinuskerk voor het werk van onze Stichting wordt gecollecteerd!

Jitty Wiggers & Margreet Smit, Coördinatoren Stichting Present Deventer ZWO

10

Met naam en toenaam

Bericht van ds. Karin van den Broeke, Preses van de generale synode van de PKN (Bron: website kerkinactie) Vorige week vierde ik Palmpasen in een huis van bewaring voor vrouwen. Een kerkzaal vol vrouwen, dankbaar voor de viering, dankbaar ook dat er mensen ‘van buiten’ waren om samen met hen kerk te zijn. Er waren Paasgroeten voor deze vrouwen, vanuit alle hoeken van ons land. Eén van de vrouwen die aanwezig was, heeft het schilderij geschilderd dat dit jaar op veel Paasgroeten staat en dat dus ook aan tal van andere gedetineerden toegestuurd is. Op het schilderij is een donker gedeelte te zien. Daarin een lichte ruimte, waar een weg uit tevoorschijn komt. Een voet die naar buiten stapt. Een toegestoken hand van buiten boven die weg. Voor mij verbeeldde die lichte ruimte het open graf. ‘Er is een weg van de duisternis naar het licht’, zei de vrouw me die het schilderij maakte. Op het schilderij zijn ook een hart, een kruis en een anker te zien. Tijdens de viering zong de vrouw in een koortje. Het was aan haar te zien dat de teksten haar raakten en goed deden. Na de dienst beloofde ze me de uitgestoken hand te pakken. En hoewel het nog Palmpasen was, speelde het Paaslied ‘Het zal in alle vroegte zijn’ al door mijn hoofd. ‘Dan zal ik leven’, klinkt het uitbundig aan het einde van datzelfde lied.

De vrouwen in de gevangenis hebben op hun eigen wijze te maken met het kwetsbare evenwicht tussen goed en kwaad, schuld en onschuld. Zoals zoveel anderen die in de afgelopen week een woord van hoop aangereikt kregen in de vorm van een Paasgroet. ‘Het zal in alle vroegte zijn, als toen. Er is een weg van de duisternis naar het licht. Dan zal ik leven.’

Moge geloof in de opstanding van Christus, in de weg van de volgehouden liefde, ieder van ons keer op keer terugbrengen op de weg die God met ons wil gaan.

De ZWO-commissie dankt allen die vanuit de Lebuinus

ook een paasgroet naar gevangenen, waar ook ter wereld, stuurden.

Kledinginzameling voor Dorcas Op zaterdag 21 mei houden we samen met de diaconie van de Ichtuskerk in Colmschate de kledinginzameling voor Dorcas. Dorcas is actief in Oost-Europa, het Midden-Oosten en Afrika en werkt bij voorkeur samen met locale partners. Kleding kunt u kwijt, mits het schoon en heel is. Kijkt u de kasten eens na. Er is vast wel iets bij dat u weg kunt geven voor deze actie.

Wanneer u ons kleding komt brengen zouden wij dit graag ontvangen in een gesloten plastic zak. U kunt de kleding inleveren bij het Open Hof (aan de achterzijde) tussen 10.00 uur en 13.00 uur.

Bestemming van de kleding Jaarlijks gaat er zo’n 800.000 kilo gesorteerde Dorcaskleding naar de allerarmsten in Oost-Europa en Afrika.

Soms wordt daarvoor ook kleding verkocht om de transporten te kunnen betalen.

De mensen die gesteund worden zijn mensen die zelf onvoldoende geld hebben om kleding in de winkel te kopen. De hulp gaat bijv. naar oude mensen die onmogelijk van hun pensioentje rond kunnen komen, gehandicapten, chronisch zieken – de kwetsbaren in de samenleving. In vorige jaren zijn ruim 150 transporten met hulpgoederen verzonden naar onder meer Moldavië, Oekraïne, Rusland, Wit-Rusland, Albanië, Zuid-Afrika, Lesotho, Kenia en Mozambique.

Wilt u helpen bij de inzameling of wilt u meer informatie?

Neem dan contact op met Dewes van Lohuizen (0570621390 of DewesvanLohuizen@hotmail.com).

Informatie over Dorcas op www.dorcas.nl

Twelloseweg 8 7419 BJ Deventer telefoon 0570 - 612273 fax 0570 - 618025 www.tenkate-deventer.nl info@tenkate-deventer.nl

Met naam en toenaam

Huwelijk Heidi Schröder, onze jeugdwerkster, trouwt op 13 mei met haar André. Om 19.00 uur wordt hun huwelijk bezegeld en gezegend in de Oosterkerk, Koewegje 2 in hun woonplaats Zwolle. Uiteraard zal daar ook een delegatie uit Deventer bij aanwezig zijn.

We wensen het paar ook vanuit Deventer Gods zegen toe en een prachtige trouwdag. We hopen dat deze dag een onvergetelijke markering blijft in hun gezamenlijke leven en hen blijvend zal herinneren aan hun trouwbelofte ‘for better and worse’. Wilt u een kaartje sturen? Mailt u mij dan even voor het adres.

Ds. Ingrid de Zwart

Van mens tot mens

Wat beweegt de mens achter...

‘Zelfs als je in de put zit geef je nog licht’ We hebben afgesproken in het Meester Geertshuis in de Assentraat. Als ik binnenkom is ze bezig met ‘de Schilderezels’, een groepje vaste bezoekers van het Meester Geertshuis die ze de kunst van het schilderen leert. Ze heeft niet voor niets de opleiding Docent Beeldende Kunst en Vormgeving gevolgd. In het pand hangt een aantal werken van haar. ‘Schilderen is een manier om je te uiten zonder woorden te gebruiken. Als een schilderij af is geef ik het uit handen: dit is wat ik heb gezegd, doe er als toeschouwer mee wat je wilt’ zegt ze.

Voor Rosemarijn Mulder is het Meester Geertshuis, inloop voor kwetsbare mensen, belangrijk. Ze is nu als vrijwilliger actief, maar haar eerste kennismaking was als bezoeker, in een moeilijke periode toen ze zelf erg kwetsbaar was. Opgroeiend in Hoogezand, als enig kind van Evangelisch Lutherse ouders, was ze al extreem gevoelig en contemplatief. Ze werd gepest en had een gevoel van onveiligheid, vooral op straat. Die overgevoeligheid met alle gevolgen van dien belette haar haar school af te maken. Op latere leeftijd heeft ze pas diploma’s gehaald. Ze was enige tijd docent aan het Etty Hillesum Lyceum, maar de werkdruk kon ze niet goed aan. Daarna haalde ze de nog de vijfjarige HBO-opleiding Psychosynthese.

Haar gevoeligheid is steeds gebleven. Ik vertel haar dat het mij verbaast dat ze in de kerk vaak een teruggetrokken, schuchtere indruk maakt, maar tijdens het gesprek bij het Kerkcafé in april en eerder bij een workshop tijdens een Geert Grootefestival heel zelfbewust en ontspannen haar verhaal hield. Ze zegt: ‘Ik voel me prettiger vòòr een groep dan ìn een groep’.

In een moeilijke periode een jaar of vijf geleden liep ze een keer de Lebuinuskerk binnen. Dat kon heel onopgemerkt. ‘Ik zat daar dan soms uren achter elkaar tot rust te komen’. Ze was onder de indruk van de grootse ruimte, het warme licht, het prachtige spel van zon en schaduw. Ze stond op een onopvallend plekje vaak tegen een pilaar geleund omhoog te kijken, naar de gewelfschilderingen en later ook naar beneden naar de afbeeldingen op de grafstenen. Ze kwam steeds vaker in de Lebuinus en liet er haar gedachten de vrije loop. Na geruime tijd besloot ze eens een dienst bij te wonen. Ze ging achterin op het bankje zitten en liep na afloop naar de koffie.

Toen ze in haar eentje koffie aan het drinken was liep Ingrid de Zwart op haar af en maakte contact. Direct kwamen de tranen, ze kon niets meer zeggen. Ingrid maakte een afspraak voor nog dezelfde week om nader kennis te maken. Vanaf dat moment werd niet alleen het kerkgebouw maar ook de kerkgemeenschap een belangrijke steun voor haar. Ze zingt sopraan in de Lebuinuscantorij, eerst onder Jan Kleinbussink, nu onder Kirstin Gramlich.

Kirstin stimuleerde haar om af en toe als voorzanger solo te zingen. Ze assisteert Kirstin ook vaak bij het bedienen van de registers en bij het omslaan van de bladmuziek.

Net als in het Meester Geertshuis geeft ze ook in de kerk af en toe een workshop beeldende kunst. Lesgeven doet

11

(Foto: Bart Kamps) ze graag, ze voelt aan wat iemand nodig heeft om te groeien.

Op haar achttiende worstelde Rosemarijn met de vraag waarom alleen het Christelijk geloof waar zou zijn. Andere geloven waren ook waar en kwamen volgens haar ook van God. Het zou vreemd zijn om christelijk te worden alleen maar omdat iemand toevallig hier is geboren.

Ze bad tot God: want als God werkelijk leiding geeft hoe kan het dan zijn dat wij hier op aarde zijn achter gelaten met restanten van oude godsdiensten?

Een maand later kwam ze in aanraking met het bahá’ígeloof. Het bahá’í-geloof is in de 19e eeuw in Perzië ontstaan. Centraal staat daarin de gedachte dat alle godsdiensten uit dezelfde Bron komen. Die eenheid is gemakkelijk te zien wanneer je afstand doet van dogma en tradities, maar de bron onderzoekt. Het gaat om de eenheid van God, van religies en van de mensheid. Jezus, Mohammed, Boeddha en anderen zijn de ‘Boodschappers’, in wie God zich, net als de zon in een spiegel,

Van mens tot mens 12

openbaart. De grondlegger van het bahá’í-geloof, Bahá’u’lláh (Glorie van God), wordt als de tot nu toe laatste Boodschapper van God gezien. Er is maar één God en dus is er maar één geloof. Het Christendom en het bahá’ígeloof spreken elkaar volgens haar niet tegen; de Bijbel is ook volgens deze religie een goddelijk geïnspireerd boek. Het geloof heeft het leven van Rosemarijn richting gegeven. ‘Ik richt me uiteindelijk altijd op het positieve, ik groei naar het licht. Iemand zei eens tegen mij: ‘Als jij in de put zit dan geef je nog steeds licht!’. Geloven is niet altijd makkelijk, het is iets voor het hart én voor het verstand. Als het goed is leidt geloven tot actie en persoonlijke en maatschappelijke transformatie’.

Van 9 tot 30 mei is de expositie ‘Lichter’ te zien in de Lebuinuskerk. Daar worden dertien kunstwerken/objecten van Rosemarijn getoond.

De inspiratie komt uit twee bronnen: de afbeeldingen op grafstenen in de kerk en teksten uit de bahá’í-geschriften. Die grafstenen fascineren haar, ze voelt een band met de mensen die ze gemaakt hebben. Sommigen, zeker niet allemaal, hadden volgens haar grote artistieke kwaliteiten. Ze begon met één grafsteen. Ze legde er papier over en met grafiet en ‘grave-rubbing’ (wrijven over het papier) maakte ze een afdruk die ze in haar schilderij/collage verwerkte.

Later gebruikte ze ook andere technieken. Bij de vervaardiging van haar werken gebruikte ze allerlei materialen uit en om de kerk, zoals het kaarsvet van gebedskaarsjes, brokstukken van dakpannen en boomtakken.

‘Ik werk niet volgens een vooropgezet plan, het overkomt me, deze hele serie is me overkomen. De betekenis van elk werk staat niet vooraf vast. Die blijkt tijdens of na

Gemeente in beweging

Terugblik Overwinteren Na Overzomeren is nu ook Overwinteren niet meer weg te denken. De start was in november 2015 met een keuzeprogramma in Het Open Hof. Er werden bijzondere kerstboompjes en -uitklapkaarten gemaakt en prachtige kralenkettingen geregen. In december hadden we een volle Van Vlotenhof voor de gevarieerde, soms ontroerende kerstvoorstelling ‘Onderweg’, van de Achterhoekse verteller en troubadour Gery Groot Zwaaftink. In januari hoorden we nostalgische verhalen rond oud keukengerei. Veel oh’s en ah’s van herkenning bij het zien van de spullen. In februari maakten we paaskaarten, geïnspireerd op het thema ‘het kruis als levensboom’. De artistieke uitwerking was in handen van Rosemarijn Mulder; wat kan zij dat goed!

Op 10 maart jl. sloten we Overwinteren af met een dagje uit. Op een zonnige dag reden we met een bus vol naar het Twents Oranjemuseum ‘Nieuwe Haghuis’ even buiten Diepenheim. Na ontvangst met koffie en een Amaliagebakje volgde een boeiende rondleiding. Daarna ging het richting Markelo waar we in herberg De Kemper een pannenkoek aten. Daarmee zat het tweede seizoen van Overwinteren erop.

het maken van een werk. Het is alsof het werk zelf me de betekenis wil vertellen. En dat is dan de betekenis die het voor mij heeft. Mensen hoeven daar niet op te letten.

Ze mogen de betekenis die het voor hen heeft zelf heeft ontdekken’.

Het karakter van de objecten is moeilijk in woorden te vangen. Gaat u vooral zelf kijken. U vindt dan bij elk werk een toelichting. Er hangt een plattegrond en een foto bij die verwijst naar de corresponderende grafstenen. De werken zijn ook de vinden op haar website (www.rosemaris.nl).

Aan het slot van het gesprek vraag ik of ze nog iets gezegd wil hebben. Ze wil nog graag iets kwijt over haar mensbeeld.

‘De mens is naar Gods beeld geschapen. Als ik vriendelijkheid in iemands ogen zie, dan zie ik een stukje van God, dat wil ik vieren. Een gelovig mens heeft de taak God zien, te bevestigen, te verspreiden. In God geloven is niet vrijblijvend, je hebt iets belangrijks te doen’.

Gerard Sizoo De tentoonstelling ‘Lichter’ van Rosemarijn Mulder is van 9 t/m 30 mei, van 11.00 tot 16.00 uur in de Lebuinuskerk. Burgemeester Heidema zal op 9 mei om 19.30 uur de opening verrichten (de kerk is open vanaf 19.00 uur).

U bent daarbij van harte welkom.

Rosemarijn zal de weken daarna vaak aanwezig zijn om toelichting te geven. Wie graag door haar willen worden rondgeleid kan haar mailen: rosemarijn.m@hotmail. com.Op de voorpagina van deze Wervel ziet u een detail van één van de werken, de toelichting daarop vindt u rechtsonder op pag. 2.

Wat komt er veel kijken bij de organisatie… en vooral: wat komen er veel mensen bij kijken. Culinair werden we verrast door dames die zelf gebakken hadden (dat onthouden we!). De verzorging door Dinie van Lohuizen, Hans Rietman en hun medewerkers was dik in orde. Blij verrast waren we met het aantal deelnemers: ruim 250.

Dank ook aan de chauffeurs die het velen hebben mogelijk gemaakt om deel te kunnen nemen aan het programma.

Financieel komt er ook het nodige kijken bij de organisatie. Er zijn o.a. poppenkleertjes gemaakt (door Cäthy Burger) en verkocht tijdens de kerstmarkt, er werden twee collecten gehouden en er zijn enkele giften binnengekomen. Alles bij elkaar leverde dat een mooi startbedrag van 1285 euro op. Daarnaast zijn we door enkele taakgroepen geholpen. Daar zijn we heel blij mee.

Met veel energie en nieuwe ideeën hopen we u ook het volgende winterseizoen weer een mooi programma aan te kunnen bieden. Eerst geven we het stokje over aan onze collega’s van Overzomeren en wensen u een fijne (Over)zomertijd toe.

Met vriendelijke groet, Ankie Bakker, Betty Broekhuis, Ine Oenema, Christa Verhoek en ds. Saar Hoogendijk

&Om het Meester Geertshuis

Onpeilbaar Nu weer worden we opgeschrikt door de zelfverkozen dood van een begenadigd dichter, een groot kenner van boeken, en bekend televisie- en radiomaker. Wim Brands, een vijftiger, succesvol, uiterlijk leek zijn leven helemaal op orde. Juist hij had zoveel oog voor schoonheid, en kon putten uit die bron van troost. Een columnist schreef: ‘hij had een fantastische vrouw, fantastische kinderen, was gids voor heel veel lezers, maar de demonen waren nooit ver weg. Er zat altijd spanning op de lijn, hij was nooit op zijn gemak in het leven’. De zelfdoding van deze mens maakt ook nu weer duidelijk dat het leven voor velen zwaar is. En hóe zwaar, dat valt ook voor de mensen dichtbij toch slecht te peilen. Ook in ons Meester Geertshuis zie ik dat. Soms spreken mensen erover. Het fundamentele gevoel dat ze geen verbinding hebben met zichzelf, met anderen, met de wereld om hun heen. Een onpeilbaar gat in de ziel. Niet dicht te plamuren met adviezen als: ‘ga er eens gezellig uit’ of ‘zoek vrienden’ of ‘ga vrijwilligerswerk doen’. Wim Brands kon blijkbaar dat onpeilbare gat lang omzeilen, maar: ‘Toch was er een aan wie hij niet ontsnappen kon: de demon in zijn hoofd. Die moet er de hele tijd geweest zijn. Soms zag je hem, als de dwangmatigheid de overhand nam, als leidingen moesten beklopt, de wifi niet vertrouwd werd. Maar Wim was hem altijd de baas, met intelligentie, energie, wilskracht, discipline. En vaak genoeg hielp hij Wim: je herkent hem in zijn gedichten, in schrijvers en denkers die hem fascineerden’, zo vervolgt de columnist. Gekte en creativiteit, ze lopen vaak door elkaar heen. In het Geertshuis treffen we mensen die al van kindertijd af zich bewust zijn van de ‘demonen in hun geest’ die zo de overhand hebben dat een doorsnee leven, huis- werk- gezin, er sowieso Groote Festival, 5 mei Hemelvaarstdag Het is weer tijd voor het oecumenische Groote festival op hemelvaartsdag, 5 mei. Om 7.00 uur in de morgen kunt u mee met een meditatieve ochtendwandeling. Om 8.00 uur is de kerk open en is er koffie en thee, om samen met anderen uw meegebrachte ontbijt te gebruiken. Daarna kan iedereen een uur deelnemen aan de voorbereiding van de openluchtviering, die om 10.00 uur op Het Vogeleiland zal plaatsvinden. We werken daaraan in kleine groepen op verschillende manieren. Rond 11.20 starten dan in de Lebuinuskerk een aantal workshops. Bijbelstudie, bibliodrama, dans, schilderen of creatief schrijven...voor elk wat wils, maar altijd inspirerend. Rond 14.00 uur sluiten we af. Zie www.grootefestival.nl . Doe mee en geef u snel op!

Leo Geurts, Ingrid de Zwart, Nelleke Boonstra, Fons Ypma Kerkcafé Het programma voor het voorjaar 2016 kent als thema ‘Machteloos? Leven met macht en onmacht’.

We hebben vier gasten uitgenodigd die daarmee te maken hebben, elk op hun eigen terrein. Deze maand de laatste gast uit deze serie.

niet inzit. En bij wie vaak de condities om de ‘demonen te temmen’: intelligentie, sociaal netwerk, welvaart en discipline, niet ruim voorhanden zijn. Dan komt de afgrond akelig nabij. Ik bid dan maar de ‘Ene die ons kent en doorgrondt’ – ‘de duisternis licht maakt’*.

Ingmar Heytze schreef onderstaand troostrijk gedicht.

Voor ieder met een onpeilbaar gat in de ziel.

Reageren? ceciel@meestergeertshuis.nl

kerk in de stad

In

*uit psalm 139, in de vertaling van

dr. Ida Gerhardt en dr. Marie van der Zeyde Projectie Het zal wel donker zijn, en stil, als je er niet meer bent.

Misschien zo stil en donker als het ademloos moment waarop het zaallicht dimt voordat de film begint, dat ogenblik. De hele eeuwigheid. Misschien.

Maar als je droomt dat je een vlinder bent, kun je evengoed een vlinder zijn die droomde dat hij mens was.

Je mag dit nooit vergeten. Op een dag kust een van ons de ogen van de ander dicht en moet dan weten: dit is louter pauze totdat alles weer opnieuw begint. Jij en ik – geen stof, maar licht.

Ingmar Heytze Uit: ‘Het ging over rozen’, 2002, Uitgeverij Podium, Amsterdam.

Waar, wanneer en hoe laat?

In de Magistraatskapel van de Lebuinuskerk te Deventer, ingang onder de toren. Van 16.30 tot 17.30 uur.

Zondag 29 mei Anneke Smits-Bondt ‘Machteloos bij hulpverlening aan de medemens’ Anneke Smits-Bondt voelt zichzelf een ‘mensen-mens’.

Vanuit de Diaconie probeert ze mensen bij te staan met raad of financiële steun. Bijna altijd geeft het je voldoening, al kom je ook je machteloosheid tegen. Haar motto en drijfveer is: ‘daar helpen waar geen helper is’.

Vrienden van de Lebuinus Het was de laatste tijd wat stil rondom de Vrienden van de Lebuinus maar op 29 april stelde het nieuwe bestuur zich voor aan de aanwezigen op de relatiemiddag in de Lebuinus.

Bent u al lid? Dan heeft u onze uitnodiging per brief al gehad. Graag verzoeken wij iedereen om het donateursformulier opnieuw in te zenden om zo alle gegevens te kunnen controleren. Bent u nog geen lid? Dan wordt dat misschien hoog tijd… Alle informatie vindt u op www.lebuinus.nu/vrienden. Aanmeldingsformulieren en een flyer zijn ook verkrijgbaar bij het winkeltje.

Contact via vrienden@lebuinus.nu

13

Kerk in de stad

Stijn Fens over het Jaar van Barmhartigheid Op dinsdag na Pinksteren, 17 mei, hebben de Stadshartkerken van Deventer (Grote of Lebuinuskerk, Geloofsgemeenschap Penninckshuis, Broederenkerk en Russ. Orthodoxe kerkgemeenschap) Stijn Fens uitgenodigd voor een lezing. Stijn Fens is journalist en groot kenner van de Rooms-katholieke kerk en Rome. Iedere zaterdag schrijft hij een column in dagblad Trouw. Hij zal spreken over het Jaar van Barmhartigheid dat Paus Franciscus heeft uitgeroepen. Paus Franciscus heeft hier mee de barmhartigheid weer in het hart van het geloof willen plaatsen. Zijn aandacht voor vluchtelingen, milieu en mensen die buiten de boord dreigen te vallen zijn hier voorbeelden van.

Barmhartigheid verbindt mensen over grenzen van christelijke geloofsrichtingen, maar ook van verschillende religies en levensbeschouwingen. Ongetwijfeld wordt het een boeiende avond. Van harte welkom in de Broederenkerk op dinsdag 17 mei. Aanvang 20.00 uur. Kosten vijf euro (koffie of thee wordt u aangeboden).

Namens taakgroep Kerk in de stad, Ingrid de Zwart

Bel voor advies

0570 50 30 90

personen- en familierecht en mediation strafrecht arbeidsrecht 14

www.ijsseladvocaten.nl

Activiteiten mei 2016 Wekelijkse activiteiten U bent dagelijks welkom in de stilte van de crypte; een ruimte voor rust, bezinning en meditatie.

Elke dinsdag 9.30 - 10.30 Gebedsgroep, Open Hof zie pag. 16 van het septembernr. 2015 (jaarprogramma).

Elke woensdagavond om 19.00 uur Broederenkerk: oecumenisch avondgebed Taizé.

Iedere vrijdagmiddag: Coventrygebed, oecumenisch middaggebed in de Lebuinuskerk van 12.15 - 12.30 uur.

Agenda Per dag (zie ook pag. 4 en pag. 16) Donderdag 5 mei (Hemelvaartsdag) 7.00-14.00 uur: Geert Grote Festival, Lebuinuskerk. zie pag. 13 Dinsdag 10 mei 19.30-21.00 uur: bijbelkring Beeckenstein * Donderdag 12 mei 9.30-11.00 uur: inloop Open Hof voor kerkleden en buurtbewoners * Donderdag 12 mei 9.30-11.00 uur: bijbelgespreks-groep ‘Zoeken en delen’ n.b.: het Open Hof * Dinsdag 16 mei 20 uur: Broederenkerk.

Lezing Stijn Fens, zie pag. 14.

Donderdag 19 mei, 9.30-11.00 uur: inloop Open Hof voor kerkleden en buurtbewoners * Vrijdag 20 mei, 10.00-11.30 uur: bijbelkring Rivierenwijk. Locatie: wisselend * Donderdag 26 mei 9.30-11.00 uur: bijbelgespreksgroep ‘Zoeken en delen’, Lebuinuskerk * Donderdag 26 mei 15.00-16.15 uur: gespreksgroep Bloemendaal *Zie septembernummer 2015 (jaarprogramma).

Lachend naar de tandarts!

De praktijk is op werkdagen geopend van 8:00 tot 17:00. Voor het maken van afspraken zijn wij bereikbaar van 8:00 tot 12:30. Wij beschikken over ruim voldoende HAGENBEEK gratis parkeergelegenheid. tandartsen

Holterweg 108/c 7429 AH Colmschate | (0570)799055 info@hagenbeektandartsen.nl | www.hagenbeektandartsen.nl

Met kennis en respect

de duurzame totaalinstallateur • Klimaatbeheersing

• Railinfra, Liften

• Elektrotechniek

• Energieconcepten

• Technisch beheer

• Medische gasinstallaties

• Brandbeveiliging

• Grootkeukentechniek

• Gebouwautomatisering

• ICT, Telecom, Agro

• Beveiliging en telematica

• Zwembaden en wellnesscenter techniek

www.vdi.nl

15 Maroesjcha Branderhorst

Wilco Leukenhaus

Persoonlijk en dichtbij.

Wij zijn er als u ons nodig heeft.

Een geruststellende gedachte.

Telefoon: 0570 - 62 04 90 (24 uur per dag, ook in het weekend) Monuta Spaans Mr. H.F. de Boerlaan 63a, Deventer www.monuta.nl/deventer Ook als u niet of elders verzekerd bent.

Maagdenburgstraat 20a, 7421 ZC Deventer tel. 0570-634455, info@phbdeventer.nl, www.phbdeventer.nl

Bas

Hanneke

0570 - 60 66 44

Alexander

(dag en nacht bereikbaar)

Kantoor: Hoge Rij 103 - 7413 WX DEVENTER - info@hermanbakker.nl - www.hermanbakker.nl

Vieringen mei 2016

ZONDAG 1 MEI Grote of Lebuinuskerk 10.00 uur ds. Ingrid de Zwart Schalkhaar Park Braband Zie Colmschate Ichtuskerk Colmschate Ichtuskerk 10.00 uur ds. A. Kruithof-Looije Diepenveen Dorpskerk 10.00 uur ds. A.E.I. Zaal St. Jozef Verpleeghuis 10.30 uur ds. Anna van der Maas Groote & Voorster 11.15 uur dhr. Cor Weeda PW Janssen 10.00 uur pastor Jos Egberts Elisabethskapel (Brinkgreven) 10.00 uur pastor Toon Cents WOENSDAG 4 MEI Schalkhaar Park Braband 19.00 uur Dodenherdenking Colmschate Ichtuskerk (Titus Brandsmakerk) 18.00 uur Dodenherdenking

16 16

DONDERDAG 5 MEI Grote of Lebuinuskerk: op het Vogeleiland 10.00 uur ds. Ingrid de Zwart en pastor Leo Geurts Schalkhaar Park Braband Zie Colmschate Ichtuskerk Colmschate Ichtuskerk 10.30 uur ds. Trijnie Plattje Diepenveen Woonzorgcentrum Sparrenheuvel 10.30 uur ds. H.J. Boon VRIJDAG 6 MEI Woonzorgcentrum Bloemendal 10.30 uur R.K. dienst Woonzorgcentrum St. Jurrien 19.00 uur mw. Eugénie Tulleken ZONDAG 8 MEI Grote of Lebuinuskerk 10.00 uur ds. Arent Weevers Schalkhaar Park Braband 10.00 uur ds. J. Mol Colmschate Ichtuskerk 10.00 uur ds. O. Haasnoot Diepenveen Dorpskerk 10.00 uur ds. L. Kraan St. Jozef Verpleeghuis 10.30 uur mw. H. Heling Groote & Voorster 11.15 uur mw. Judith Lodewijk PW Janssen 10.00 uur mw. Eugénie Tulleken Elisabethskapel (Brinkgreven) 10.00 uur pastor Laura v.d. Kam

VRIJDAG 13 MEI Woonzorgcentrum Bloemendal 10.30 uur ds. Saar Hoogendijk Woonzorgcentrum St. Jurrien 19.00 uur ds. Saar Hoogendijk ZONDAG 15 MEI Grote of Lebuinuskerk 10.00 uur ds. Saar Hoogendijk m.m.v. Lebuinuscantorij Schalkhaar Park Braband 10.00 uur Colmschate Ichtuskerk 10.00 uur ds. Walter Meijles Diepenveen Dorpskerk 10.00 uur ds. Henk Spit St. Jozef Verpleeghuis 10.30 uur ds. Anna van der Maas Groote & Voorster 11.15 uur mw. Eugénie Tulleken PW Janssen 10.00 uur pastor Jos Egberts Elisabethskapel (Brinkgreven) 10.00 uur pastor Toon Cents VRIJDAG 20 MEI Woonzorgcentrum Bloemendal 10.30 uur kapitein J. Remmers Woonzorgcentrum St. Jurrien 19.00 uur ds. H.J. van der Steeg Woonzorgcentrum Sparrenheuvel 19.00 uur ds. Henk Spit ZONDAG 22 MEI Grote of Lebuinuskerk 10.00 uur ds. Ingrid de Zwart Schalkhaar Park Braband 10.00 uur ds. Trijnie Plattje Colmschate Ichtuskerk 10.00 uur ds. Cees Bochanen Diepenveen Dorpskerk 10.00 uur ds. Henk Spit St. Jozef Verpleeghuis 10.30 uur pastoor H.G.F. Brummel huis Groote & Voorster 10.00 uur mw. Judith Lodewijk PW Janssen 10.00 uur mw. Eugénie Tulleken Elisabethskapel (Brinkgreven) 10.00 uur pastor Therese Kortstee VRIJDAG 27 MEI Woonzorgcentrum Bloemendal 10.30 uur ds. Ingrid de Zwart Woonzorgcentrum St. Jurrien 19.00 uur ds. Ingrid de Zwart

ZONDAG 29 MEI Grote of Lebuinuskerk 10.00 uur ds. Ingrid de Zwart m.m.v. Liedboekcantorij Schalkhaar Park Braband Zie Colmschate Ichtuskerk Colmschate Ichtuskerk 10.00 uur ds. Walter Meijles Diepenveen Dorpskerk 10.00 uur ds. Henk Spit St. Jozef Verpleeghuis 10.30 uur ds. H.J. van der Steeg Groote & Voorster 11.15 uur mw. Ada van Herwaarden PW Janssen 10.00 uur pastor Jos Egberts Elisabethskapel (Brinkgreven) 10.00 uur mw. Marike Tuin VRIJDAG 3 JUNI Woonzorgcentrum Bloemendal 10.30 uur R.K. dienst Woonzorgcentrum St. Jurrien 19.00 uur ds. J. Wiegers Woonzorgcentrum Sparrenheuvel 19.00 uur ds. Henk Spit ZONDAG 5 JUNI Grote of Lebuinuskerk 10.00 uur ds. Irma Pijpers-Hoogendoorn Schalkhaar Park Braband Zie Colmschate Ichtuskerk Colmschate Ichtuskerk 10.00 uur ds. Walter Meijles Diepenveen Dorpskerk 10.00 uur ds. Henk Spit St. Jozef Verpleeghuis 10.30 uur ds. Anna van der Maas Groote & Voorster 10.00 uur mw. Judith Lodewijk PW Janssen 10.00 uur mw. Eugénie Tulleken Elisabethskapel (Brinkgreven) 10.00 uur pastor Jos Egberts Iedere vrijdagmiddag: Coventrygebed, oecumenisch middaggebed in de Lebuinuskerk van 12.15-12.30 uur.

Elke woensdagavond om 19.00 uur Broederenkerk (Broederenstraat 18) oecumenisch avondgebed in de sfeer en traditie van Taizé.

Zie ook: www.pkn-deventer.nl www.facebook.com/PGDeventer Inleverdatum kopij voor het nummer van juni: uiterlijk zaterdag 14 mei 2016 per mail: kerkblad@pkn-deventer.nl