Wervel dec jan alt 13 14

Kerkblad van de Protestantse Gemeente Deventer

Wervel Jaargang 3 | nummer 10 | dec. 2013/jan. 2014

Zwerfkerk op de Brink

17. Van mens tot mens

25. Coventrygebed

Bij de verrassende foto hierboven: onze kerk staat regelmatig met een caravan op de Brink. Met soep en aandacht voor de kwetsbaren. Ook dat is ‘Kerk in de stad’: wij willen als kerk en gemeente zichtbaar aanwezig zijn in Deventer. Met kerst, en het hele jaar door.

‘Wat beweegt de mens achter…’ ... Rob Nijhuis om zijn bouwbedrijf met het kerkelijk bedrijf te willen combineren?

‘Junior’ xxx’ en ‘senior’ Ferdi Sick spreken over xxxx en de Zaanstreek en over de ervaringen die hun geloof hebben gevoed.

Elke vrijdagmiddag van 12.15 tot 12.30 is in de Magistraatskapel het Coventrygebed. Een gebed voor de vrede.

Een gebed dat op het zelfde tijdstip in steeds meer steden opklinkt.

Colofon

Wervel is een uitgave van de Protestantse Gemeente te Deventer.

Postbus 425, 7400 AK Deventer www.pkn-deventer.nl info@pkn-deventer.nl Grote of Lebuinuskerk Grote Kerkhof 42 7411 KV Deventer koster: tel. (0570) 612 548 koster@pkn-deventer.nl Kerkelijk Bureau Kleine Poot 7 7411 PE Deventer Geopend op werkdagen van 09:00 tot 12:00 uur tel. (0570) 645 962 kerk.bureau@pkn-deventer.nl Bankrekeningen kerk: NL13 INGB 0000 8727 86 diaconie: NL03 RABO 0377 7129 57 wijkkas: NL23 INGB 0006 7299 51 Predikanten Spreekuren in de Lebuinuskerk van 10.00-12.00 uur, tel. 614 986 ma. ds. Elisabeth Posthumus Meyjes wo. ds. Saar Hoogendijk vr. ds. Ingrid de Zwart

2

ds. Ingrid de Zwart tel. privé (0570) 618 328 ds.dezwart@pkn-deventer.nl Werkdagen: ma. t/m vr. (behalve ma. na zondagsdienst) tel.: ma. t/m do. 9.00-9.30 uur ds. Saar Hoogendijk tel. privé (0570) 547 973 ds.hoogendijk@pkn-deventer.nl Werkdagen: ma. t/m vr. (behalve ma. na zondagsdienst) tel.: di t/m vrij 9.00-9.30 uur ds. Elisabeth Posthumus Meyjes tel. privé (0570) 656 047 ds.PMeyjes@pkn-deventer.nl Werkdagen: ma., di., do. en vr. (m.u.v. de eerste volle werkweek van de maand.)

Redactie Thilde de Haan Mark Rozema Gerard Sizoo Hannie v.d. Bovenkamp-van Schie Riny Visser ds. Saar Hoogendijk kerkblad@pkn-deventer.nl Ontwerp, foto’s en opmaak Roely Oldenhuis, ROI Deventer wervel@pkn-deventer.nl

Van de redactie Zoals inmiddels gebruikelijk krijgt u rond de jaarwisseling een dubbelnummer, dat het oude jaar uit- en het nieuwe inluidt. U hebt dus alle tijd om dit nummer van uw kerkblad rustig door te nemen. December is de maand van de komst van de Heer en dat wordt op allerlei manieren gevierd. Het kinderkerstfeest in de kerstavond zal worden opgeluisterd door een nieuwe kindercantorij onder leiding van Kirstin Gramlich. In de kerstnachtdienst, die ongetwijfeld weer goed bezocht zal worden, zingt de Lebuinuscantorij een aantal bijzondere liederen. Ook de Liedboekcantorij zal in december weer optreden. Buiten de vieringen om is er in onze stad veel muziek te horen waarin het kerstfeest centraal staat, zoals het Weihnachtsoratorium van Bach door het Deventer vocaal Ensemble op 8 december in de Lebuinuskerk; met pauken en trompetten. Ook de kerstmarkt zal weer veel mensen uit stad en ommeland naar ons kerkgebouw trekken.

Op 2 november kwam de betekenis van de Lebuinuskerk voor de stad op een mooie manier aan het licht. De kerk was open voor iedereen die een overleden bekende of familielid wilde gedenken. Dat was de eerste keer en de opkomst was meteen ver boven verwachting. Voor de kaarsen was zoveel belangstelling dat er tussendoor naar nieuwe kaarsenhouders moest worden gezocht. De behoefte aan rituelen is kennelijk (weer) groot en onze kerk kan daar een waardevolle rol in spelen, ook voor mensen van buiten de gemeente.

Op bladzij 3 heeft u het afgelopen jaar bijdragen van predikanten uit ‘Groot Deventer’ kunnen lezen over het thema De zeven werken van barmhartigheid. Die zijn alle zeven aan bod gekomen. In dit nummer vindt u in deze rubriek een ‘special’ over kerst. Vanaf februari wordt een nieuw thema gestart: tien deugden voor het moderne leven. Een thema waar onze predikanten vast wel nieuwe inspiratie uit kunnen putten.

De redactie wenst u nu alvast een goede kerstmaand en een hoopvolle start van het nieuwe jaar.

De redactie

Inhoud 3 Advent en kerst 2013 4 Bij de diensten 7 Binnen onze PGD 7 Jeugd 7 Van de predikanten 8 Kerkmuziek 8 Van de kerkenraad 9 Achter de schermen van de PGD 9 Taakgroep kerk in de stad 10 Jeugdwerker aangesteld 11 Kerkrentmeesters 11 Begroting 2014 14 Van de koster 15 Diaconie 15 Bij de collectes van december 17 Van mens tot mens 17 Wat beweegt de mens achter…

19 Junior en senior in gesprek

21 Groothuisbezoek ‘Met elkaar, voor elkaar’ 21 Met naam en toenaam 21 Gemeente in beweging 22 Bezinning en Ontmoeting 24 De uitdaging… belijdenis doen 24 Uitnodiging voor alle vrijwilligers in de gemeente 24 Gebedsgroep 24 Renovare 24 Kerk in de stad 24 Het Grootefestival 2014 24 Kerkcafé 25 Het Coventrygebed – de organisatie 26 Groep Arme kant van Deventer 26 De Deventer Zwerfkerk 28 Grote Kerk Kerstmarkt 2013 29 Oproep oliebollenactie 31 Vieringen

Drukwerk Drukwerkdeal Inleverdatum kopij voor het volgende nummer: uiterlijk zaterdag 11 jan. ’13 per mail: kerkblad@pkn-deventer.nl

Bij de foto op de voorpagina: niet de meest voor de hand liggende kerstcover misschien. Maar kerk in de stad zijn we in alle jaargetijden, bij hoogtepunten en bij dieptepunten. Rond de Kerstdagen, met Pasen, bij zon en regen. Bij onze ‘zwerfcaravan’ op de Brink biedt kan iedereen een heerlijke kop gratis soep eten en een gesprek aanknopen. Kerkleden, toeristen, daklozen. Iedereen – elke keer.

Toen ging haar een licht op…

Er was eens, kort geleden hier niet zo ver vandaan, een gezin dat zich opmaakte voor een nieuw rondje feestdagen in december. Altijd weer zo druk.

Vera was er ook dit jaar al begin november wat sombertjes van. Zoveel dingen te regelen weer…

Sinterklaas op vijf december thuis met misschien haar nieuwe vriend, maar alleen als zijn eigen kinderen er al aan toe zouden zijn. Of ze dat zelf wilde wist Vera eigenlijk niet, zijn kinderen waren al vier jaar ouder.

Piet-stuk-verdriet had gezegd dat hij met vrienden de kerstdagen wegging en hij wilde daarom persé het weekend na de vijfde op zijn flat Sinterklaas vieren met Sanne en Simon. Lekker handig weer.

Vera was ook welkom had hij gezegd. ‘Nou, daar trap ik dus mooi niet weer in’ mompelde ze voor zich uit. Meteen kwam de kop van de hond omhoog die verwachtingsvol en traag begon te kwispelen.

Eerste kerstdag bij haar eigen moeder in Cuyk.

Tweede kerstdag met Jannie en haar gezin. Een glimlach kwam nu tevoorschijn.

Bij Jannie was het altijd zo gezellig en rustig.

Zelfs Simon deed daar lang niet zo nukkig.

Hoe kwam ze nou toch zo weemoedig?

De zon scheen zelfs vandaag. Rechtop voor het raam stond ze, met een hand die aaide over de kop van de hond, haar gezicht open naar het zachte licht dat tussen de bruingele bladeren door tot haar kwam.

Een diepe zucht kwam omhoog en wervelde de huiskamer in, zette zich neer op de binnenkant van het raam.

Vera veegde met haar vinger door de wasem heen. Haar blik daalde af tot in de kromme leegte van haar veeg. Net een kindje op iemands arm, dacht Vera.

Op deze gedachte volgde een echo van een lied, iets van lang geleden. ‘Er is een kindeke geboren op aard’. Dat zongen ze toen in de kerk, met alle kinderen. Het was die oudere mevrouw van de nevendienst die een keer had gezegd: ‘net zoals jullie heeft God als een hulpeloos baby’tje op de arm gelegen. Als hij groot kon groeien, dan kunnen jullie dat dus ook’. Dat had toen veel indruk gemaakt, al kon Vera nu niet bedenken waarom.

Advent en kerst 2013

Advent en Kerst anno 2013

Even later zat Vera op haar hurken op de zolder. Waar was die doos met oude babykleertjes toch? O ja, de andere kant van de zolder. Toen ze de zak met zomerkleren opzij zette, zag ze opeens de oude kerststal. De kerststal! Die gebruikte ze al jaren niet meer. Wat wilde je, met een dochter van elf en een zoon van dertien. Daar heb je haar, dacht Vera. En ze pakte moeder Maria op.

Een fraai geverfd houten poppetje. Met de armen open.

Baby Jezus paste er zo precies in, al was die al lang geleden zoekgeraakt en vervangen door eentje van fimo klei, door Simon gemaakt.

Een deur, een luide hoi van beneden en meteen gestommel op de trap. ‘Hee ma, wat doe je daar?’ vroeg Sanne.

‘Oh, ik zocht wat van vroeger’, zei Vera.

‘Hee, je hebt de oude kerststal weer gevonden. Gaan we die weer eens een keer neerzetten? Dan doen we er weer van die mosjes omheen. Daar heb ik nou echt zin in.’ ‘Ja, dat heb ik ook. Nemen we hem mee naar Jannie.

Hoe was je je dag vandaag?’

Het werd alweer donker buiten, maar door dit zolderraam scheen een licht naar buiten.

Walter Meijles Protestantse Gemeente Colmschate

3

Bij de diensten 4

‘Vrouwen met toekomst’ Zo luidt het thema van het adventsproject dat we deze adventsperiode volgen in de kerk en tijdens de kindernevendienst. Mattheüs begint zijn evangelie met een ‘Overzicht van de afstamming van Jezus Christus’ (Mattheüs 1: 1-17). Letterlijk luiden de eerste woorden van het Mattheüs-evangelie ‘Boek van de wording (genesis) van Jezus Christus. De wording wordt beschreven langs de mannelijke lijn, van vader op zoon. Maar Mattheüs noemt ook vier vrouwen die een rol hebben gespeeld in de wordingsgeschiedenis van de Messias. Stuk voor stuk zijn het bijzondere vrouwen. Iedere adventszondag staat een van deze vrouwen centraal. Met Kerst sluiten we de reeks af met Maria, de moeder van Jezus.

Zondag 1 december 1e van advent , Genesis 38 De eerste vrouw die Mattheüs noemt is Tamar. De wordingsgeschiedenis van de Messias is niet zonder hor-

ten en stoten verlopen. Regelmatig dreigt de weg dood te lopen. Dat begint direct al bij Abraham die pas op zeer hoge leeftijd een zoon krijgt.

Ook bij Juda dreigt het verkeerd te gaan. Zijn oudste zoon overlijdt kinderloos. Zijn weduwe Tamar blijft achter. Zijn broer heeft nu de taak bij haar een kind te verwekken, dat dan zal gelden als kind van zijn overleden broer. Zo zal de lijn toch worden voortgezet. Maar ook hij sterft. De derde zoon is nog te jong, maar als Tamar wacht…. Ze wacht tevergeefs.

Juda komt de belofte aan zijn schoondochter niet na. Dan komt zij zelf voor haar recht op. Zij verkleedt zich als hoer, wordt door haar schoonvader opgepikt langs de kant van de weg en raakt zwanger van hem. Als de tijd daar is maakt Tamar bekend wie de vader van haar kinderen (een tweeling) is. Zo wordt Juda als onrechtvaardige ontmaskerd en krijgt Tamar datgene waar zijn als kwetsbare weduwe recht op heeft.

Dankzij haar ingrijpen geschiedt er recht en gaat de wordingsgeschiedenis van de Messias door!

19.00 u. Vesper in de serie ‘Op de adem van de wind’ met kunstenares Ada Bunschoten.

Wind, adem… in de bijbel is dat een aanduiding voor de geestkracht van de Eeuwige, die door ons bestaan waait en er kleur en klank aan geeft.

Dat gebeurt op verschillende manieren; Gods Geest is creatief. We kunnen daar iets van ontdekken in Bijbelverhalen, maar uitingen van kunstenaars kunnen ons soms aanraken.

Schilderkunst van de Diepenveense beeldend kunstenaar Ada Bunschoten (1927) staat deze avond centraal.

Zij ziet haar kunstenaar-zijn als een bijdrage aan het menselijk bestaan.

‘De ogen van Ada vangen niet alleen kleur en licht, maar in de eerste plaats wat er bij mensen binnenin zit’ schreef eens een kunstrecensent. Wat leeft er in een mens? Met die vraag staan we stil bij een gezicht, dat Ada geschilderd heeft. Een vraag die in de adventstijd actueel is. Een tijd waarin we vooral ons verlangen voeden naar licht en naar een andere wereld, waarin het kwetsbare en gebrokene een plaats heeft.

We hopen een goede en verstilde vesper samen met u te vieren op deze eerste advent.

Zondag 8 december 2e van advent, Jozua 2 De intocht in het beloofde land is op handen. Er is wel één groot obstakel: de stad Jericho. Twee verspieders gaan poolshoogte nemen. Ze nemen voor de nacht hun intrek bij Rachab, een hoer. Zij levert haar ‘onderduikers’ niet uit maar laat hen ontkomen via een rood koord dat zij uit haar raam in de stadsmuur laat zakken.

Zo geeft zij concreet gestalte aan twee bijbelse kernbegrippen die hier ook worden genoemd: goedertierenheid en trouw. Rachab legt tegenover de mannen ook een soort geloofsgetuigenis af: zij weet dat God het volk Israël bevrijd heeft uit de slavernij en voor hen een weg gebaand heeft door de Rietzee. Die weg wil zij niet blokkeren, integendeel. Zo krijgt zij als niet-joodse samen met haar familie deel aan de heilsgeschiedenis van God en zijn volk Israël en vormt zij een schakel in de wordingsgeschiedenis van de Messias. Niet voor niets is zij later ook opgenomen in

Zondag 15 december 3e van advent ‘Gaudete’, verheugt u!, Ruth 4 Evenals Rachab is ook Ruth afkomstig uit Moab, waar Elimelech (= Mijn god is koning) en Noömi (= liefelijke) en hun beide zonen hun heil zoeken voor de hongersnood in Bethlehem (= broodhuis!) De mannen overlijden en Noömi blijft met haar schoondochters Orpa en Ruth achter. Noömi besluit terug te keren naar Bethlehem. Ruth gaat mee (‘uw God is mijn God’). Berooid keren zij terug. Ruth gaat aren verzamelen op het land van Boaz. Dat is het recht van de armen: aren verzamelen die bij de oogst op het land achterblijven. Boaz is familie van Elimelech. Op een nacht legt Ruth zich bij hem neer en vraagt hem haar bij zich te nemen. Boaz is losser, d.w.z. hij heeft het recht en de plicht om het land te kopen van familie die in de problemen is geraakt. Boaz verbindt hieraan zelf nog een andere taak: het zorgen voor nakomelingen (zie het verhaal van Tamar). Boaz (= in hem is kracht) komt op voor de kwetsbare Ruth, die op haar beurt weer trouw bleef aan haar schoonmoeder.

Daar moet wel iets moois uit groeien.

Het kind dat geboren wordt krijgt de naam Obed (= knecht, dienaar). Juist uit deze knecht zal koning David worden geboren en later Jezus, de Messias.

We zijn nu halverwege Advent en in de tijd van inkeer ademen we even op en proeven al iets van de feestvreugde die ons wacht! De naam Gaudete is ontleend aan een oproep van Paulus (Filippenzen 4: 4).

21 december om 15 uur een aangepaste Kerstviering in de Heilig Hart kerk aan de Zwolse weg met pastor Mark Brinkhuis.

Zondag 22 december 4e van advent ‘Rorate’, Dauwt!

2 Samuël 11 De vierde vrouw die Mattheüs noemt in de wordingsgeschiedenis van Jezus is Batseba. Maar hij noemt haar niet bij name: ‘David verwekte Salomo bij de vrouw van Uria’. Daarmee

geeft Mattheüs precies weer waar het hier om gaat. Het is de donkerste bladzijde uit het leven van David.

Nadat hij overspel heeft gepleegd met Batseba en zij daarbij zwanger is geraakt probeert David op slimme wijze dit toe te dekken. Als dit niet lukt zorgt hij er voor dat Uria op het slagveld sneuvelt. David komt uiteindelijk tot inzicht en toont berouw.

Hij moet er ook een hoge prijs voor betalen. Toch houdt hij, in al zijn onvolkomenheid, zijn plaats in de wordingsgeschiedenis van de Messias samen met Batseba. Misschien wel juist doordat hij tot inkeer komt en berouw toont, ook als koning!

De naam Rorate is ontleend aan Jesaja 45: 8, een gebed om hemelse gerechtigheid die als dauw neerstroomt over de aarde. Het is geweldig fijn dat onze oud-predikant Hermien na haar ziekte nu weer in staat is in onze gemeente voor te gaan!

Dinsdag 24 december Kerstnacht, Lucas 2: 1-14 (20) In de kerstnacht lezen we traditiegetrouw het geboorteverhaal uit Lucas.

Lucas 2: 1-20 bestaat eigenlijk uit drie delen: vers 1-5 de volkstelling, vers 6-14 de geboorte en de aankondiging aan de herders, vers 15 -20 de reactie van de herders, zij gaan ‘om te zien het woord dat geschied is’. Ieder deel begint met ‘En het geschiedde’ (helaas is dit in de NBV anders vertaald). Te midden van de wereldgeschiedenis vindt het wonder plaats van Gods geschiedenis (vrede op aarde) en van mensen die zich daarin mee laten nemen. De Lebuinuscantorij zal de toon weer zetten in deze dienst. Elders in de Wervel vindt u daarover meer! De kerk is sfeervol verlicht en na afloop kunt u nog even napraten onder het genot van een glas Glühwein.

19.00 u. Kinderkerstfeest Het kinderkerstfeest heeft weer eens een ‘ouderwets’ karakter dit jaar. Onze kindercantorij zal voor het eerst in het openbaar zingen. Rond de twaalf meisjes doen er aan mee, de meiden van de snuffelcatechese en nog enkelen van de kindernevendienst. Ze zingen bekende kerstliedjes en als het lukt is daar ook nog wat spel bij.

En naast het overbekende kerstverhaal uit het Lukasevangelie is er ook een echte Verhalenverteller, Loek Boer uit Ommen, die een prachtig verhaal meeneemt over het kindje Jezus en een gouden bal.

Bij de diensten

de lijst van geloofsgetuigen (Hebreeën 13).

Woensdag 25 december Kerst, Mattheüs 1: 18-25 In Jezus hebben de mensen uit zijn tijd iets van God herkend. Hij kwam ‘van Godswege’, was ‘waarachtig mens en waarachtig God’. Mattheüs accentueert dit goddelijke aspect door te vertellen dat Jezus verwekt is door de heilige Geest. Jozef staat als verwekker buiten spel. Anderzijds schets Mattheüs wel de stamboom van Jozef als het gaat om de wording van Jezus. Dus ook die lijn is van belang. Jezus wortels liggen in de hemel en op de aarde, waar hij geworteld is in de geschiedenis van God met zijn volk. Jozef komt in een droom tot inzicht en neemt de taak van de vader op zich door het kind zijn naam te geven. Niet alle dromen zijn bedrog.

Zondag 29 december Zondag na Kerst Lucas 2: (22) 33-40 Zoals iedere Joodse jongen ontvangt Jezus op de achtste dag zijn besnijdenis en naam (Lucas 2: 21) en volgt later de toewijding aan de heer in de tempel. In de tempel zijn de priester Simeon en de profetes Hanna, beiden oud en wachtend op vertroosting en bevrijding. Het is ontroerend om te lezen hoe zij hun hoop werkelijkheid zien worden in het kind dat hen wordt aangereikt. Maar Simeon weet ook van de weerstand die dit kind zal oproepen en de pijn die Maria zal ervaren.

Dinsdag 31 december Mattheüs 6: 24-34 ‘Maak je geen zorgen voor de dag van morgen, want de dag van morgen zorgt wel voor zichzelf’ horen we in de tekst van vanavond. Mijmerend over alles wat achter ons ligt aan fijne en nare dingen luiden we het oude jaar uit. Luisterend, zingend en biddend gaan we de dag van morgen tegemoet…. in vertrouwen? Kirstin koos er mooie muziek bij!

5

Bij de diensten

Woensdag 1 januari Naamgeving, Lukas 2: 21 Nieuwjaarsdag is de achtste dag na de geboorte van Christus. De achtste dag, een bijbelse aanduiding, dat is zeven plus één. Een week heeft zeven dagen, de achtste dag is symbool voor de dag die zal komen na de huidige tijd, de dag die beloofd is, van een leven voorgoed bij God geborgen, een leven vol sjalom.

Op deze achtste dag wordt Jezus als joods kind besneden en krijgt hij zijn naam; Jehosjoea. Daarin zitten de vier letters van de Godsnaam verborgen, JHWH, die een vrome jood nooit zal uitspreken , (net zo min als een christen dat doet die hiervoor respect heeft) en het hebreeuwse werkwoord jasja, redden. God zal redden is zijn naam. Zijn naam verkondigt zijn levensprogramma.

Zondag 5 januari

6

Epifanie ‘Verschijning’ Mattheüs 2:1-12 Epifanie is het feest waarop gevierd wordt dat het licht van het Messiaanse kind nu gaat schijnen voor allen die daar al zo lang op wachten.

In dit kind licht God steeds meer op.

In de oosterse kerken wordt pas met Epifanie het kerstfeest gevierd. Het verhaal dat hier bij hoort heet in de volksmond het verhaal van drie koningen, maar als we Mattheüs goed lezen, gaat het om magiërs, mensen die het levenslot uit de sterren lezen. Ook staat nergens vermeld dat ze met z’n drieën zijn en welke namen ze hebben.

In elk geval krijgen deze ‘buitenstaanders’ oog voor de betekenis van het kind dat geboren is. In schril contrast steekt daarbij de houding van Herodes af. Van begin af aan gaat de geschiedenis van Jezus, Gods geschiedenis, een andere weg dan die van degenen die het voor het zeggen lijken te hebben, met alle gevolgen van dien. Het is een verborgen geschiedenis van heil die hier even oplicht.

Zondag 12 januari Eerste van Epifanie, ‘Doop van de Heer’, Mattheüs 3: 13-17 Jezus wordt gedoopt in een wereld waarin de pax romana, de vrede waar de romeinse bezettingsmacht zich op beroept, bepaald geen vrede

brengt in bijbelse zin. Ook hier gaat Gods geschiedenis een andere weg dan die van de wereldmachten.

Soms lijkt het of die sterker zijn. Dat zal Johannes de Doper aan den lijve ondervinden. We lezen even later hoe hij opgesloten wordt in de gevangenis. Geloven wordt vaak met geluk verbonden, met mensen die blij lachend en intens gelukkig door het leven gaan. In de bijbel gaat het echter om wat anders, om het besef dat ondanks alles wat ons overkomt aan verdriet en ellende in ons leven, God toch aan het werk is, vaak zonder dat je het ziet.

19.00 u. Vesper in de serie ‘Op de adem van de wind’, met Fado-ensemble Flor de Luna.

‘Alles is lucht en het najagen van wind’, roept Prediker. Zijn woorden die opgetekend staan in de bijbel zijn ‘uit het leven gegrepen’, realistisch. Uit het leven gegrepen en realistisch is ook de kunstvorm die we vanavond met woorden van Prediker verbinden: Fadoliederen.

Fado is het Portugese levenslied.

Deze liedkunst neemt in het leven van vele Portugezen een bijzondere plek in. Ze geeft stem aan de gemoederen van het leven, verdriet, melancholie, blijheid, weemoed en vrolijkheid. Vanavond zoeken ze een verbinding met Prediker. Flor de Luna wordt gevormd door twee of drie aan het conservatorium geschoolde musici die Zutphen als thuisbasis hebben.

Zondag 19 januari tweede zondag na Epifanie, De bruiloft te Kana, Johannes 2, 1-11 Dagen tellen, dat vraagt het evangelie van Johannes ons in de gedeelten die deze zondag aan de orde zijn.

Dat verbindt het slot van hoofdstuk 1 met het begin van hoofdstuk 2.

In de verzen 29-51 klinkt drie keer ‘Daags erop’ (in de versie van de Naardense Bijbel).

De eerste dag vraagt Johannes wie Jezus is.

De tweede dag wijst Johannes op Jezus als de Christus.

De derde dag komen de discipelen in beeld en op de derde dag in hoofdstuk 2 is er de bruiloft te Kana; het werk van Jezus.

Wanneer in de bijbel dagen geteld worden is dat altijd om te herinne-

ren aan de scheppingsdagen. De derde dag is in het scheppingsverhaal uit Genesis 1 de enige dag waarin twee keer wordt verteld: God zag dat het goed was. De aarde en haar volheid aan groen wordt geschapen, een overvloedige goedheid die God aan de mens schenkt om te leven. Van die overvloed zal ook Jezus zijn leven lang uitdelen; de overvloedige wijn op de derde dag in Kana is daarvan het teken.

Zondag 26 januari Derde zondag na Epifanie Mattheüs 4: 12-26 Thomasvieringen kwamen overwaaien uit Finland en worden op verschillende plaatsen in Nederland gehouden. Thomasvieringen zijn vieringen voor twijfelaars met verlangen en voor gelovigen met vragen. Thomas was een volgeling van Jezus die twijfels en vragen had: hij was een ‘ongelovige gelovige’.

In de ruimte van de oude kerk zoeken we met jong en oud naar hedendaagse openheid. Met woorden en teksten, zingen en dansen, maar ook met verstilling en verbeelding. Omdat niet iedereen hetzelfde is en wil, is er ‘de Heilige Chaos’ waarin je in beweging kunt komen en uit verschillende mogelijkheden kunt kiezen. Het thema van deze Thomasviering wordt via de zondagsbrief en op de website bekend gemaakt.

Vandaag is er om 10 uur ook in de Baptistenkerk aan de Binnensingel een aangepaste Kerkdienst waarin Daniel Drost voorgaat. Annelies Boshoven heeft de leiding.

19.00 u. Jeugdtheater in de Lebuinuskerk – Jona ‘In de Walvis’ Een weekend lang werken de jongeren uit onze gemeente met regisseur Ferdinand Borger en docent drama Wouter Bochanen aan een theaterstuk rond de profeet Jona.

Het bijbelverhaal lezen, nadenken over verwerkingen en drama-scenes maken… het is hard werken voor de jongeren. ‘In de Walvis’ luidt in elk geval het thema. Iedereen van jong tot oud is welkom op 26 januari om te zien wat zij ervan hebben gemaakt. Op uw komst wordt gerekend!

Jeugdkerk 12+ en 15+ in december/januari In november had de oudste Jeugdkerkgroep de hele kerk voor zich alleen; de viering kon daarom in de Magistraatskapel gehouden worden o.l.v. Bert de Jong en Karin van Lohuizen. Het thema was ‘Samen’. Om dit ‘praktisch’ te maken hebben we een wedstrijdje op loopski’s gehouden in de kerk! Het resultaat is te bewonderen op www. facebook.com/JeugdkerkPGD. De jongste groep maakte soep op 17 november, naar aanleiding van een Bijbelverhaal over een soepkokende profeet. De soep werd na de dienst verkocht. De opbrengst was voor het mr. Geertshuis. In december staan er op de eerste en derde zondag verschillende verhalen uit het Oude Testament op het rooster i.v.m. kerst: Wat doet Kerst met ons?

Op zondag 5 januari zal er een gezamenlijke Jeugdkerk brunch/lunch zijn. Uitnodigingen hiervoor komen nog.

We zijn als leiding erg blij met versterking door van Aliejenne Beumer die vanaf 17 november meedraait.

Doe ook mee: jeugdtheater ‘In de Walvis’!

En dan op 25 en 26 januari het jeugdtheaterweekend!

(Resp. van 10-20 uur en van 12-18 uur.) Voor alle jongeren tussen elf en achttien jaar en alle jeugdwerkers, o.l.v.

Ferdinand Borger en Wouter Bochanen.

Aanmelden voor 20 januari bij ds. Ingrid of bij Anne Visser: theo.anne@concepts.nl. Meer info vinden jullie op de facebookpagina’s en de website. De uitvoering is op zondag 26 januari om 19 uur.

Met vriendelijke groeten, namens de leiding Karin van Lohuizen (630148) en Ingrid de Zwart Van de predikanten Ds. Ingrid Wat ben ik blij dat er een jeugdwerkster komt. Hartelijk welkom Heidi! Dat geeft de taakgroep jeugd lucht in het nieuwe jaar. En na een goed kerkenraadsweekend op Mennorode onder deskundige leiding kan ook de kerkenraad weer eensgezind en met nieuwe moed verder, na een jaar waarin de vermoeidheid na de fusie bij velen toesloeg. Voor mij persoonlijk werd zomer en najaar getekend door de mantelzorg voor een zeer ernstig zieke ouder. Naast het fulltime werk bleef er daarom niet veel tijd meer over voor andere dingen en was ik niet altijd zo zichtbaar in de gemeente als gewoonlijk. Gelukkig loopt ook in dat opzicht alles weer op rolletjes. Ik wens u allen gezegende kerstdagen toe. Ik hoop dat u daarin iets kunt ervaren van het licht dat er altijd is, ook al zien we het soms niet. In het nieuwe liedboek staat een prachtig kort gebed op blz. 1448, (onder lied 916). Dat geef ik graag aan u door voor het nieuwe jaar!

Ds. Saar: Als gemeente zijn we volop in ontwikkeling. Ineens moet ik denken aan een ooit populair opvoedingsboek ‘Oei, ik groei!’ Er klinkt verbazing in door over de mogelijkheden, maar ook pijn. Herkenbaar. In het groeiproces dat we doormaken lukt het een wonderwel, terwijl het ander hapert ondanks vele goede bedoelingen en ménsen die

Binnen onze PGD

Jeugd

zich inzetten. In veel opzichten zijn we nog zoekend, bijv. in hoe we Avondmaal vieren, in of en hoe we dingen centraal kunnen regelen (het organiseren van de groothuisbezoeken). Als we met elkaar accepteren dat we nog steeds in een groeifase zitten komt er hopelijk meer ruimte voor geduld en een weten dat we sámen verder kunnen komen, met vallen en opstaan, zoals dat bij groeien gaat.

In gesprek met een jonge aspirant-ouderling kwam naar voren dat je je geroepen kunt weten, en je vandaaruit ook zelf beschikbaar kunt stellen. Wat net iets anders is dan afwachten tot de kerk je (eindelijk) eens heeft ontdekt en komt roepen. In de ronde groothuisbezoeken kan hopelijk al het nodige naar voren komen. Ook een gemeenteochtend (7 december) en gemeenteavond (in februari) komen eraan, daar hopen we velen van u te ontmoeten.

We gaan de adventstijd tegemoet, een goede tijd om ons te oefenen in verwachtingsvol leven, gericht op het heil dat midden in dit gebroken bestaan werkelijkheid is geworden en telkens weer wordt – voor wie het kan zien en geloven. Een goede, vreugdevolle tijd gewenst! ds. Elisabeth: Kom tot ons de wereld wacht Heiland kom in onze nacht, licht dat in de nacht begint, kind van God, Maria’s kind.

Bij Advent hoort voor mij dit lied (433) van Maarten Luther. De zondagen staan in het teken van verwachting, anticiperen op de grote doorbraak van het licht midden in de winter. We weten dat het komt. We vieren het elk jaar. En toch is het spannend. Want de duisternis is in deze tijd van het jaar, in dit tijdsgewricht overal voelbaar. Laten we ons erdoor overrompelen of steken we een kaars aan? Licht wint. Elke zondag een kaars meer.

Heiland kom… Heil, heel, gezond … Bij de overwinning van het licht temidden van de duisternis breekt heelheid door voor alle mensen.

Met het Weihnachtsoratorium van J.S. Bach (8 december 15 uur), de Kerstmarkt (12, 13, 14 dec.), het Dickensfestijn (14, 15 dec.) en de Ceremony of Lessons and Carols (13 dec. in de Bergkerk om 20 uur) en nog veel meer activiteiten die anticiperen op het Kerstfeest worden de dagen rond de zondagen van de Advent omkleed. De sfeer die verwarmt en mensen met elkaar in verbinding brengt.

In de Kerstnacht keren we terug naar de gebeurtenis die alles in beweging heeft gezet: de geboorte van het kind.

Het kleine lam: Wie heeft dat gemaakt? Wie kleedt dat?

Wie voedt dat? Hoe wordt wie ik ben weerspiegeld in de nabijheid van dat kindje, van dat lam? Wat heeft de geboorte mij te zeggen?

In sectie 1 is Groot Huisbezoek op 12 december. De plaats wordt nog nader bekend gemaakt.

De gespreksgroep in Corel op 16 december om 15 uur gaat gewoon door.

Ook het bijzondere gesprek op 16 december voor mensen met een verstandelijke beperking wordt gehouden om 20 uur in de Van Vlotenhof.

Na Kerstmis heb ik een week vakantie. Deze wordt ge-

7

Binnen onze PGD 8

volgd door een Stille Week, zoals die voor mij iedere eerste volle werkweek van de maand geldt, vanwege mijn part time aanstelling. Op maandag 13 januari zal ik mijn werkzaamheden weer hervatten.

Corel naar Sint Jurrien Al enkele maanden weten we dat vele inwoners van huize Corel genoodzaakt zijn te verhuizen. De bewoners van de zorgafdelingen zijn als u dit leest allemaal verhuisd naar verzorgingshuizen in de omtrek. Naar het Grote of Voorster, naar de Bloemendal, naar Spikvoorde en naar huizen in omliggende plaatsen, als daar de wens naar uitging. Contactpersonen zullen in Advent een groet van de gemeente brengen naar de nieuwe woonplek en daarmee ook het contact afsluiten. Op de nieuwe plek zullen mensen gevonden worden die de nieuwe bewoners af en toe een bezoekje brengen.

De bewoners van de aanleunwoningen in Hoog Corel en in de Laagbouw blijven. Dat er onrust is ook onder deze groep mensen laat zich raden. Zoals ik al schreef, gaat de gespreksgroep om de derde maandag van de maand in Corel gewoon door. We zorgen dat er een ruimte is, waar we elkaar kunnen ontmoeten. Wie aan wil sluiten bij deze groep is van harte welkom.

De weeksluiting die elke week op vrijdagavond om 19 uur gehouden wordt, zal met ingang van vrijdag 3 december in Sint Jurrien plaatsvinden. In dit gebouw aan de PC Hooftlaan, waarvan de ontmoetingszaal vrolijk is opgeknapt zullen vanaf dat moment wekelijks bijeenkomsten zijn, waarin wisselend iemand uit een van de kerken van Deventer voorgaat. Vanzelfsprekend staat deze weeksluiting open voor alle wijkbewoners inclusief die van Sint Jurrien en Corel. Ter informatie: in het februarinummer komt een achtergrondartikel over Corel. ds. Elisabeth Posthumus Meyjes Kerkmuziek

Liedboekcantorij De cantorij repeteert op dinsdagvond 10 december van 19 tot 20.30 uur in de Magistraatskapel en levert een bijdrage aan de dienst op zondag 15 december.

In januari worden de repetities hervat op dinsdagavond 21 en 28 januari van 19 tot 20.30 uur in de Magistraatskapel. Wie graag meezingt is welkom. Het is de bedoeling dat alle repetities op weg naar een dienst waarin gezongen wordt worden bijgewoond, zodat we allemaal gelijkelijk zijn voorbereid en elkaar steunen bij het zingen.

Hartelijke groet Elisabeth Posthumus Meyjes

O Magnum Mysterium…

Woorden waarmee het wonder van de Kerstnacht door de eeuwen heen in muziek tot klinken is gebracht.

Voorafgaand aan alle Kerstjubel is er eerst stille ingetogenheid, verwondering en verbazing om het wonder van de geboorte van het Kind, zo natuurlijk dat dieren en herders er als eersten van horen, maar tegelijk ook zo bijzonder dat het door engelen moet worden verteld.

De muziek die Morten Lauridsen eind vorige eeuw over deze tekst heeft geschreven, zal dit jaar door de Lebui-

nuscantorij in de Kerstnacht worden gezongen. Passend hierbij is de door John Tavener zo ijl ,teer en kwetsbaar getoonzette carol ‘The Lamb’. Verrassend is het dat de tekst ervan al verwijst naar het beeld van Jezus als het Lam Gods.

Het ‘In dulci Jubilo’ tenslotte, een 14e eeuws kerstlied in een zetting van Pearsall (1795-1856), verwoordt de vreugde en het verlangen van mensen om te delen in de hemelse vreugde. De melodie van dit lied nodigt bijna uit om mee te zingen. In de Kerstnacht is daartoe alle gelegenheid. De Lebuinuscantorij gaat mede voor, fijn als u zich – waar en hoe dan ook – kunt invoegen in het koor van mensen- en engelenstemmen.

Namens de Lebuinuscantorij, Sitie Pebesma Van de kerkenraad

Preek van de leek – een reactie van de kerkenraad In Deventer bestaat sinds enkele jaren het fenomeen van de ‘preek van de leek’ op de eerste zondag van augustus, de boekenmarktzondag. We hadden vorig jaar burgemeester Heidema en dit jaar schrijfster Sanne Terlouw te gast. Eén keer per jaar geen dominee, maar een publieke figuur die vanuit een eigen, ander standpunt ‘het Woord bedient’.

Dit jaar riep de preek van de leek zeer uiteenlopende reacties op. Vanuit haar joodse achtergrond hield Sanne Terlouw een pleidooi voor de staat Israël. Sommigen vonden het een goed afgewogen verhaal, anderen reageerden verontwaardigd, vonden het te politiek en te eenzijdig, vonden dat er in de preek te weinig scheiding was tussen de staat Israël en het joodse volk.* We spraken erover in de kerkenraad. Ook daar waren verschillende reacties. De diversiteit in onze gemeente weerspiegelt de diversiteit in onze landelijke kerk. Ook binnen de synode is de verhouding tussen kerk en Israël de laatste jaren vaak onderwerp van discussie geweest.

Er is een groep die ‘de onopgeefbare band met Israël’ vertaalt in steun aan de huidige staat Israël. Maar anderen voelen zich meer verwant aan een groep als Sabeel, die juist kritiek heeft op de staat Israël en spreekt van een meervoudige verbondenheid met zowel joden als christenen en palestijnen. Kerk in actie steunt in elk geval ook projecten in Palestijns gebied.

De materie is bijzonder complex. In onze gemeente heeft de verhouding tussen kerk en Israël de laatste jaren weinig aandacht gehad. Op een kring die vorig jaar werd aangeboden o.l.v Ies Walpot kwamen geen deelnemers af. De preek van Sanne Terlouw heeft er voor gezorgd dat dit onderwerp weer meer onze belangstelling heeft.

De leeskring van Ies Walpot werd daarom opnieuw onder de aandacht gebracht in de Wervel van oktober. We hopen dat er meer gemeenteleden op af komen.

De Coventrygebedsgroep heeft het plan opgevat om Gerrit Buunk uit te nodigen om op een vrijdagmiddag te komen vertellen over zijn bevindingen. Hij was namens kerk in actie dit jaar waarnemer in de Palestijnse gebieden. We kunnen ons alleen een mening vormen op basis van kennis van de historie en van de verschillende perspectieven die er momenteel zijn.

‘Mennorode’ Wie kennismaakt met kerkenraadskringen leert al gauw dat ‘Mennorode’ voor meer staat dan de locatie (oorspronkelijk Doopsgezind Broederschapshuis, nu conferentiecentrum in Elspeet). Als de term ‘Mennorode’ valt wordt het bezinningsweekend bedoeld dat ieder jaar in de herfst gehouden wordt met de hele kerkenraad. Van vrijdag 17 uur tot zaterdag 14 uur wordt even afstand genomen van het dagelijkse kerkenwerk om te kunnen kijken hoe we ervoor staan als gemeente, als ambtsdragers. Is de zin er (nog), kan bezieling gedeeld worden?

Op 1 en 2 november was de kerkenraad bijna voltallig (20 van de 23 mensen) op Mennorode. We zijn nu een jaar bezig in de ‘nieuwe situatie’, waarmee tegelijk een nieuwe organisatiestructuur (met taakgroepen) is ingezet. Tijd om even pas op de plaats te maken, achterom én vooruit te kijken. O.l.v. trainer-coach Marcel Favier en Käthy Meijer (collega van hem) zijn we de diepte maar eens ingegaan. De kerkenraad is zo groot geworden en vergadert voltallig maar vier keer per jaar… sommige ambtsdragers kennen elkaar nauwelijks – en zie dan maar eens vanuit gezamenlijkheid leiding te geven aan de gemeente, gekend te zijn en er plezier in te hebben!

Doel van deze ontmoeting was om de energie die aan de basis voelbaar en werkzaam is ook weer in de kerkenraad te krijgen.

Waar lopen we tegenaan? Vergaderingen zijn vaak overladen met bespreekpunten. Alleen al het printen van de stapel stukken kost veel tijd en inkt – je krijgt er geen ipad bij als je ambtsdrager wordt… En dan de vraag wie nou eigenlijk verantwoordelijk is voor welke dingen. De (voltallige) kerkenraad gaat over de grote beleidslijnen.

De kleine kerkenraad behandelt de lopende zaken en kleinere plannen van de taakgroepen en colleges. Het moderamen bepaalt de agenda en neemt het voortouw bij lastige kwesties. Hoe zorg je dat iedereen wel goed op de hoogte is zonder dat je alles in alle gremia hoeft te bespreken? Daarbij is belangrijk dat er over en weer vertrouwen is dat thema’s in goede handen zijn. Net zo belangrijk is dat iedereen de vrijheid voelt en neemt om aan de orde te stellen wat hij of zij de moeite waard vindt. En dat we elkaar ook eens informeel ontmoeten, zoals op Mennorode zo goed lukt. Vaker wat drinken met elkaar…

Al met al zijn we een heel stuk verder gekomen op Mennorode! De deskundige leiding droeg daar veel aan bij; het was leuk om Käthy ook eens van die kant mee te maken, in samenspel met haar collega Marcel. Maar ook de korte vieringen aan begin en eind van iedere bijeenkomst, door Elisabeth bedacht, waren heel waardevol, onmisbaar. Afstemmend op de Eeuwige, zingend en in stilte, komen we samen tot de kern, putten we uit de bron. Wat nog steeds in mij rondzingt was de bede van een van de ouderlingen: ‘Laat Uw genade ons genoeg zijn’. Die geef ik graag door. ds. Saar Hoogendijk

Binnen onze PGD

Ondertussen vroeg de preek van ons ook een plaatsbepaling. Een eenduidige inhoudelijke reactie is vanuit de kerkeraad niet te geven. Wel hebben we ervan geleerd dat het in de eredienst draait om het Woord van God, dat ook in de ‘preek van de leek’ dat Woord ‘bediend’ wordt en de preek niet een politiek verhaal wordt. De preek van de leek is ook bedoeld om geluiden van de samenleving op een andere manier de kerk in te brengen, om een plaats te zijn van ontmoeting. Daarvoor is ruimte en speelsheid nodig. Die ruimte blijft.

Namens de kerkenraad, Anneke Smeets-Schouten, ouderling *Wilt u de betrokken viering (nogmaals) zien dan kunt u de uitzending downloaden via de pagina Uitzendingen op onze website www.pkn-deventer.nl

Achter de schermen van de PGD

Taakgroep kerk in de stad Ons statige en prachtige kerkgebouw staat: de Grote of Lebuinuskerk. De toren is al van heinde en verre te zien en ieder die bij onze gemeente hoort weet daar de kerk achter. De zuilengalerijen, het liturgisch centrum, de keuken, de crypte. Het is ‘ons’ gebouw.

Het bijzondere van dit gebouw is dat het niet alleen van ‘ons’ is, maar van iedere Deventenaar. En sterker nog, veel dagtoeristen lopen even de kerk binnen en genieten van de ruimte, de stilte en de oude historie. Dit biedt mogelijkheden voor onze kerkelijke gemeente. De deuren staan iedere dag open. Ook het Meester Geertshuis mag er wezen. Haast verborgen in één van de oudste straatjes van onze binnenstad biedt het Meester Geertshuis een warme plek voor mensen die niet zo gemakkelijk een warme plek kunnen vinden. Ook die deuren zijn open voor een ieder uit de stad en daarbuiten. Een kerk in de stad.

Wat is er nu allemaal De kerk wordt zichtbaar in de stad op verschillende manieren. Via de diaconie is de kerk actief in de stad, voor hen die het moeilijk hebben. Zo is uit onze gemeente de groep Arme Kant van Deventer ontstaan en zijn er activiteiten opgezet voor bewoners in de zorgcentra Sint Jurriën en Corel. Daarnaast zijn bij de taakgroep Kerk in de Stad in beeld: de zondag van de boekenmarkt, de maaltijd bij Deventer op Stelten, als Bisschop Tutu in Deventer overnacht komt hij ook in de Lebuinuskerk, allemaal activiteiten waarbij onze Protestantse Gemeente zich aansluit bij wat er in de (burgerlijke) gemeente Deventer gebeurt.

Ook kun je denken aan het Groote Festival, het kerkcafé, de Magistraatsviering, het Coventrygebed, bijzondere vespers op de zondagavond, de oliebollen op oudejaarsdag, de kerstmarkt, de zwerfkerk. Deze activiteiten zijn vanuit onze kerkelijke gemeente opgezet en bedoeld voor ieder die dat wil. Kerkgrenzen overstijgend. Deventer overstijgend. Al deze activiteiten zijn bij ons in beeld maar ze werken zelfstandig. Zouden wij iets voor hen kunnen betekenen? En hoe dan? Dat zijn vragen die ons bezig houden.

Wat hebben wij verder gedaan Naast het analyseren, brainstormen en het schrijven van

9

Binnen onze PGD

het beleidsplan hebben wij ook uitvoerend werk gedaan.

De kerkennacht is een activiteit van de Raad van Kerken, wij hebben het programma opgesteld in de Lebuinuskerk en we waren aanwezig op de avond. De Dag van de Dialoog (een activiteit in de stad Deventer) is in november geweest (zie www.deventerindialoog.nl). Het meester Geertshuis was sowieso gasthuis van één dialoogtafel, Nelleke Boonstra was als lid van Kerk in de Stad begeleidster van één van de dialoogtafels. Ook hebben we ons laten zien bij de landelijke vergadering van het Coventry-gebed en we hebben gesprekken met Kerk in de stad van de Protestantse Gemeente van Leeuwarden. We denken na over de kerstmarkt en het Dickensfestival.

Hoe kunnen wij als Protestantse Gemeente van Deventer daar meer zichtbaar zijn? Ideeën worden op dit moment uitgewerkt. Misschien hebben we dit jaar al een schoenenpoetser in de Walstraat en vinden we een vorm om de betrokkenheid van Dickens bij de minsten van de samenleving te tonen. Misschien is ergens een kerststal te ontwaren.

10

De leden Zoals jullie zien op de foto waren we deze twee jaren een kleine commissie. V.r.n.l.: Saar Hoogendijk de predikante, Jan van Barneveld secretaris en link naar de kerkenraad en Nelleke Boonstra, voorzitter. Henk Jan Gosseling de diaconaal werker ontbrak op de foto. We moesten eerst helder krijgen wat onze opdracht kon zijn en een analyse van de situatie was nodig om te zien welke groepen met de stad bezig zijn, er gebeurt zo veel!

Met deze kleine taakgroep hebben we de eerste slag gemaakt. En wat gaan wij nu doen? We willen graag verbindend werken. Van onderop. Niet wij bedenken wat maar jullie als gemeenteleden hebben ideeën om Kerk in de Stad te kunnen zijn. Klop bij ons aan. En wij denken mee hoe het opgezet zou kunnen worden.

We willen ook graag uitbreiding van onze taakgroep. Als iemand van jullie je aangesproken voelt voor deze taakgroep, neem contact op met één van de leden.

Nelleke Boonstra (caboonstra@hccnet.nl 0570 545770)

Jeugdwerker aangesteld Hè,hè… de jeugdwerker!

Een aantal leden van de taakgroep jeugd, Wilma NijlandLambers, Anne Visser, Gijsbert Karens en Ingrid de Zwart aangevuld met Anneke Smeets-Schouten (taakgroep eredienst), Ronald v.d Kuilen (taakgroep pastoraat) en Kleis Oenema (kerkrentmeester) hebben zich de afgelopen maanden bezig gehouden met het zoeken naar een jeugdwerker voor m.n de groep 12+. Nadat een beleidsplan met profiel was opgesteld werd er een advertentie geplaatst. Daarop kwamen tien reacties van resp. acht vrouwen en twee mannen. In een eerste selectieronde waar ook Suzanne Truin en Malene Commijs van de taakgroep jeugd vertegenwoordigd waren, werd een keuze gemaakt van vier gegadigden die naar onze mening aan het profiel zouden kunnen voldoen. Zij werden uitgenodigd voor een gesprek. Deze gesprekken werden gevoerd in twee subgroepen. De bevindingen werden vervolgens gedeeld en besloten werd met twee kandidaten verder te gaan; een moeilijke keus want het bleek dat we werkelijk vier goede mensen hadden uitgenodigd. De twee die we uiteindelijk selecteerden werden 8 november voor een tweede gesprek uitgenodigd. Unaniem koos de commissie die avond na deze gespreksronde voor een kandidaat, die we aan de kerkenraad wilden voorstellen: Heidi Schröder uit Zwolle. Heidi, geboren in 1984, studeerde MBO sociaal pedagogisch werk in Gouda, deed vervolgens HBO theologie in Amsterdam en haalde daarna haar masterdiploma theologie aan de VU in 2010. Zij deed o.a werkervaring op als jeugdwerkster in de Protestantse gemeenten te Amsterdam en Heino. Ook is zij tot op heden betrokken bij de organisatie van Taizevieringen in Zwolle. De sollicitatiecommissie zag niet alleen dat zij veel in haar mars had aan relevante kennis en ervaring, maar vond ook de gesprekken met haar uiterst plezierig door de weloverwogen en eerlijke manier waarop zij zich presenteerde, de wijze waarop zij uiting gaf aan haar persoonlijke geloofsbeleving en haar gevoel voor humor. Wij zagen al helemaal voor ons hoe zij aan het werk zou kunnen gaan met onze 12-plussers.

Op donderdag 8 november werd over haar advies uitgebracht aan de kerkenraad. De kerkenraad was verheugd om dit advies om te zetten in een benoeming. Per 1 januari zal Heidi beginnen. In het februarinummer hoort u meer over haar! Op 5 januari zal zij de nieuwjaarsbrunch van de jeugd bezoeken en in de dienst van 12 januari zal zij aan de gemeente worden voorgesteld!

Namens de kerkenraad wil ik Wilma, Anne, Gijsbert,

Het CvK nodigt financieel geïnteresseerde gemeenteleden uit voor een verdere toelichting en bespreking van de begroting op zaterdag 7 december. Van 10.00 tot 12.30 uur in de Grote Kerk.

kerkrentmeesters

Toelichting De financiële situatie is in de loop van 2013 verslechterd.

De belangrijkste factor is de geleidelijke daling van de vrijwillige bijdragen en de collectes.

De leeftijdsopbouw van de gemeente speelt daarbij de grootste rol. Driekwart van de leden is ouder dan zestig jaar en ook driekwart van de vrijwillige bijdragen komt van deze groep.

De vergrijzing zal zich zoals het zich laat aanzien de komende jaren doorzetten waardoor het probleem nog nijpender wordt.

Inrichting kerk De werkzaamheden aan de consistoriekamer en de toiletten verlopen voorspoedig en volgens plan. Wij hopen en verwachten dat deze werkzaamheden voor de aanvang van de kerstmarkt zijn afgerond. Helaas lukt het niet om de tochtsluis bij de buitendeuren half december gereed te hebben. Dit komt door problemen met het uitwerken van het bestek en de tekeningen.

Zoals wij nu kunnen verwachten worden deze deuren half januari 2014 geplaatst. Hopelijk voor de ergste kou.

Negenmaandscijfers De cijfers over de eerste negen maanden van 2013 vertonen een tekort van 5 81.083. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door achterblijvende vrijwillige bijdragen, collectes en renteopbrengsten. De kosten zijn voor enkele posten helaas hoger.

De volledige stukken liggen ter inzage op het kerkelijk bureau.

Eindejaarscollecte In de maand december kunt u van ons de brief betreffende de eindejaarscollecte verwachten. Wij hopen dat u gul geeft om ons tekort zo klein mogelijk te maken.

Bernard van Leeuwen, adm. kerkrentmeester CvK

Begroting 2014 De begroting van de Protestantse Gemeente te Deventer voor 2014 inclusief de Stichting Exploitatie Grote of Lebuinuskerk.

Overzicht De begroting van onze Protestantse Gemeente te Deventer laat voor 2014 een tekort zien van 5 123.450. Het tekort van de Stichting Exploitatie bedraagt 5 12.700.

De belangrijkste structurele reden is het geleidelijk teruglopen van de vrijwillige bijdragen en collectes en inkomsten uit beleggingen.

We investeren in verbetering van de dienstverlening door professionalisering en het aantrekken van bekwaam personeel voor het kerkelijk bureau, een nieuwe cantor-organist en een jeugdwerker.

Door het invoeren van een budgetteringsysteem houden we greep op de uitgaven.

Voor instandhouding van het monumentale gebouw Grote Kerk zal fondswerving bij het bedrijfsleven en de Deventer samenleving nodig zijn. Daaraan wordt hard aan gewerkt.

De begroting voor 2014 is de vinden op de website van de PGD. Trouwens ook de financiële overzichten van de afgelopen kwartalen van 2013.

In februari 2014 wordt een gemeentevergadering georganiseerd waarin ook de financiën aan de orde komen.

Binnen onze PGD

Anneke, Ronald, Kleis, Suzanne en Malene hartelijk danken voor hun inzet en Heidi alvast heel hartelijk welkom heten!

Ingrid de Zwart

De onderstaande tabel geeft het geleidelijk teruglopen van de bijdrages aan.

2014 Vrijwillige bijdragen Opbrengsten collectes

2013

2012

5 235.000

5 250.000

5 256.355

5 15.000

5 20.000

5 21.415

Een teruggang met bijna 5 38.000 in twee jaar tijd en dat terwijl het kerkbezoek niet is afgenomen maar eerder gegroeid.

Nieuwe vormen van fondswerving zijn nodig; een speerpunt voor 2014.

Ook de buitengewoon lage rente speelt ons parten.

Daardoor hebben we 5 40.000 minder inkomsten dan bij een ‘normale’ rente. Daar valt weinig aan te doen.

We nemen geen extra risico’s om meer geld binnen te halen. We beleggen op een eerlijke manier in obligaties bij betrouwbare banken. We willen als kerkelijke gemeente ons niet verrijken door uitbuiting van zwakkeren in de wereld of de wapen- of seksindustrie. We weten desondanks in de huidige omstandigheden een goed rendement te realiseren.

Een belangrijke post vormt de kosten van predikanten en personeel. Ieder jaar stijgen de kosten door wettelijke maatregelen en verhoging van premies.

We hebben na het afscheid van Bart Thijs minder predikanten in dienst. Momenteel twee fulltime en één parttime predikant. Er is werk genoeg voor meer maar het geld ontbreekt.

De koster van het Open Hof is in 2012 vervangen door een parttime kracht maar we hebben geïnvesteerd in een medewerker voor het kerkelijk bureau voor twaalf uur per week.

De kwaliteit van het werk en de bereikbaarheid is sterk toegenomen. Een goede investering voor de toekomst waar meer gevraagd en verwacht zal worden ten aanzien van dienstverlening aan leden en niet-leden. Daarnaast is een schoonmaker aangenomen.

11

Binnen onze PGD

Door o.a. het aantrekken van een nieuwe cantor-organist zijn de kosten gestegen rond de kerkmuziek maar hebben we ruimte voor nieuwe musicale uitdagingen zoals de liedboekcantorij en een jeugdcantorij.

We zijn de weg ingeslagen van professionalisering door betaalde krachten aan te trekken. Hoe we meer en efficiënter vrijwilligers kunnen betrekken bij het werk van de kerk en de Grote Kerk als monument is eveneens een speerpunt voor 2014.

De Stichting Exploitatie Grote of Lebuinuskerk behartigt de belangen van het monumentale pand dat voor ons een functie heeft als kerkgebouw maar tevens als boegbeeld en baken voor de stad Deventer en de Deventer gemeenschap. We gaan samen met de Stichting Vrienden van de Lebuinus een beroep doen op het bedrijfsleven, de Gemeente Deventer en Deventenaren om bij te dragen aan het in stand houden van het kerkgebouw.

De samenwerking met de N.V. Bergkwartier over gemeenschappelijk gebruik van het complex Lebuinuskerk

Begroting Protestantse Gemeente te Deventer 2014 Kerkelijke activiteiten

Inkomsten

in euro’s

Vrijwillige bijdragen

Uitgaven

235.000 Vergoedingen predikanten

Opbrengsten collectes

15.000 Afdracht voor salaris predikanten

Ontvangsten solidariteitskas

5.000 Bijdrage studentenpastor

Bijdrage voorzieningenfonds jeugdwerk

25.000 Preekvoorziening

in euro’s

Saldo

20.000 183.500 10.000 1.000

Declaraties

2.000

Jeugdwerker

25.000

Lasten kerkdiensten, catechese/ gemeentewerk

12

Eredienst

32.550

Pastoraat

4.000

Bezinning en Ontmoeting

3.800

Kerk in de Stad

1.800

Jeugdwerk

6.500

Overige kosten

5.000

Kosten personeel Kosters (33%)

35.100

Organisten

26.500

Overige kosten personeel

Communicatie

8.000

Kosten beheer en administratie

24.000

Verplichte afdrachten landelijke kerk

25.000

Communicatie

Bijdrage kerkblad Wervel

20.000 Wervel productiekosten

Totaal kerkelijke activiteiten

27.500

Websites

3.700

Kerktv en Radio

2.000

Overige kosten

700

300.000

447.650

-147.650

Rentebaten, dividenden en subsidies Rente Bank

10.000

Rente Obligaties

30.000

Subsidies Gemeente Deventer

2.000

Legaat Korteling

4.000

Totaal rentebaten, dividenden en subsidies

46.000

46.000

van onze gemeente. Ze krijgt een aanstelling voor drie jaar. De bekostiging komt uit het Fonds Voorzieningen Predikantsplaatsen.

Het Kerkblad Wervel is onze belangrijkste binding met kerkleden. In het novembernummer van de Wervel is beschreven wat we als PGD doen aan informatie aan en communicatie met onze leden. De bijdrage voor communicatie is weliswaar niet onaanzienlijk, maar daaronder vallen behalve de kosten van het kerkblad ook de kosten

Binnen onze PGD

en Mariakerk met een coördinerende rol van de Gemeente Deventer is een succes en gaat verder in 2014.

De kosten van beheer en administratie lopen terug door efficiënter te werken en op de kleintjes te letten. Na de aanschaf van honderd exemplaren van het nieuwe Liedboek kunnen we besparen op kosten van drukwerk en kopieerwerk voor de orde van dienst.

De nieuwe jeugdwerker begint op 1 januari met haar werk voor de jeugd van 12-18. Ze zal de kerkenraad helpen een weg uit te zetten voor de toekomst van de jeugd

Gebouwen en onroerende goederen

Inkomsten

in euro’s

Uitgaven

in euro’s

Saldo

• Grote of Lebuinuskerk Huuropbrengst Huur Kleine Poot 3/5

nvt Onderhoud 7.500 Belasting en verzekeringen Energie en water Onderhoud Kleine Poot 3 Belasting en verzekeringen Kleine Poot

Inkomsten Stichting Exploitatie GK

88.500

Totaal Grote of Lebuinuskerk

96.000

Uitgaven Stichting Exploitatie GK

1.500 27.100 0 10.000 700 101.200 140.500

• Van Vlotenhof (verhuurd aan Hans Rietman) Huuropbrengst

6.000 Onderhoud

2.000

Huuropbrenst kosterswoning

5.000 Belasting en verzekeringen

3.500

Totaal Van Vlotenhof

11.000

5.700

Huuropbrengst

18.000 Onderhoud

5.000

Buffet

10.000 Belasting en verzekeringen

3.300

13

• Het Open Hof

Energie en Water

15.000

Totaal Open Hof

28.000

23.300

Totaal gebouwen

135.000

169.500

Resultaat begroting 2014

- 34.500 - 136.150

Stichting Exloitatie Gote of Lebuinuskerk

Inkomsten

in euro’s

Uitgaven

Huur derden

30.000

Catering

22.000 Onderhoud

in euro’s

12.000

Catering kerk

5.000 Energie en water

Koffie drinken na de dienst

9.500

Opbrengst winkel

8.000 Personeelskosten

1.000

Offerkist

8.000 Telefoon

1.500

Torenbeklimming

4.000 Diversen

1.500

Overige baten

2.000 88.500

Kosten personeel (66%) incl. pensioenpremie

Saldo

40.000 45.200

101.200

-12.700

Binnen onze PGD

van uitzendingen via de webcam via onze website en via de lokale tv.

Een wezenlijk verschil met vorige jaren is het werken met budgetten voor de verschillende taakgroepen. Door het invoeren van budgetten is een betere sturing mogelijk op de uitgaven. Iedere taakgroep heeft een budgethouder en is verantwoordelijk voor zijn eigen budget. Het grootste bedrag gaat naar de taakgroep Eredienst en omvat kosten voor bloemen, kaarsen, koffiedrinken na de dienst, liturgieën, gedenkboeken, kaartjes en andere blijken van betrokkenheid.

Het uitgangspunt voor 2014 en de jaren daarna is dat kerkelijke activiteiten betaald worden uit vrijwillige bijdragen, collectes, en donaties. Dat is moeilijk gezien de teruglopende inkomsten.

De gebouwen moeten zichzelf kunnen bedruipen.

Voor de VVH en het Open Hof lukt dat redelijk. Hoewel er veel inspanningen worden verricht voor het verhuren van Lebuinuskerk is en komt er meer concurrentie van andere instellingen binnen de gemeentegrenzen. Voor de Grote Kerk moeten daarom fondsen geworven worden buiten onze kerkelijke gemeente, een speerpunt voor de komende jaren.

Kleis Oenema, voorz. CvK

Van de koster 14

Het einde van 2013 is weer in zicht. We zijn volop bezig met de verbouwing van de toiletten en consistorie. De eerste resultaten van de verbouwing zijn zichtbaar aan het worden en ik ben met name met de toiletten erg ‘in mijn nopjes’. December breekt aan en dat betekent ruim baan voor de kerstmarkt. Ik heb er weer zin in en hoop wederom met alle vrijwilligers een gezellige leuke week te hebben met als doel een mooi resultaat voor de kerk. De kerstboom is al gereserveerd.

Tegen het einde kijk ik ook even terug op 2013; een jaar waarin we weer niet stil hebben gezeten. Vanwege de economische crisis heeft een aantal organisatoren het niet aangedurfd een evenement te organiseren. Daarentegen hebben we i.s.m. met andere partijen ook nieuwe initiatieven op touw weten te zetten, bijvoorbeeld Deventer op Stelten en BreinFestijn. Dit jaar hebben we met zijn allen uitermate doeltreffend besteed: we hebben flink verbouwd en gerestaureerd in de kerk. Zo hebben we nu een mooie egale vloer, een koffie-/leestafel, een uitgiftebuffet, zitbankjes en verlichting in de kooromgang. Op de valreep van 2013 zijn we nu bezig met de nevenruimtes. Het gebouw begint facilitair ‘klaar’ voor de toekomst te worden en ook de eerste tekenen van economisch herstel dienen zich aan.

Prima tijd om ons volgend jaar mooi aan stad en land te te presenteren. Ik heb er zin in om dit ook samen met u te realiseren. Daarom beginnen we met een grote schoonmaak in de eerste week van januari. In de zondagsbrieven wordt u hiervan op de hoogte gesteld maar ik kan u nu alvast verklappen dat alle hulp in die week welkom is!

Vieringen nu ook via lokale televisie

De vieringen uit de Grote of Lebuinuskerk zijn nu ook live via de lokale zender DRTV te bekijken.

Handig voor mensen die niet in staat zijn om de dienst zelf bij te wonen. Voor in het verzorgingstehuis, in het ziekenhuis of thuis.

Bent u buiten Deventer en wilt u kijken: ga dan naar onze website www.pkn-deventer.nl en klik op het plaatje onder ‘Uitzendingen’.

U kunt dan ook oude uitzendingen bekijken.

Ook de orde van dienst en de zondagsbrief vindt u daar.

Heeft u geen computer en wilt u de liturgie en de zondagsbrief thuis per post ontvangen, geeft u dat dan even door aan het kerkelijk bureau, tel. (0570) 645 962.

De vergrijzing in Nederland wordt voelbaar in het vrijwilligerskorps van de Lebuinuskerk. Sommige trouwe vrijwilligers kampen met een teruglopende gezondheid en kunnen dus daardoor minder voor de kerk betekenen. Uiteraard is dit voor de mensen zelf het vervelendst.

We zijn ze heel dankbaar voor hun geweldige inzet tot nu toe. Voor de Grote of Lebuinus kerk is het vrijwilligerskorps ‘de levensader’ en dus van groot belang.

Gelukkig zijn er jonge mensen die hebben aangegeven de kerk te willen helpen, maar we kunnen er nog meer gebruiken. Staat u midden in de maatschappij en heeft u tijd en zin om de kerk met vrijwilligerswerk te ondersteunen, meld u dan aan! Er is behoefte aan veel verschillende soorten hulp, zoals rondleiden, stoelen sjouwen, meewerken in de winkel, openen en sluiten enz. Ook als geluidstechnicus of torenwachter bent u welkom. Met een inzet van vier uur per maand draagt u al een grote steen bij in een gezellig team. Heeft u interesse of wilt u meer informatie, spreek me gerust even aan!

Traditioneel aan het einde van het jaar is het ook ‘kadootjesseizoen’. De winkels liggen vol. Wellicht is het eens een keer een idee om een ‘kerstpakketje’ voor uw relatie vanuit de Grote of Lebuinus kerk mee te nemen!

Onze winkelmedewerkers zijn u graag van dienst!

Tot slot wil ik u alvast een goed uiteinde toewensen en een gezegend 2014.

Marco Heemskerk

Giften Een gift van twintig euro van mevr. W. en een gift van 150 van de familie B. Hartelijk dank daarvoor.

Ds. Elisabeth Posthumus Meyjes

Bij de collectes van december 1 december ZWO en ‘Help de nieuwe kerk in Moerwijk’ De eerste collecte is voor de ZWO, informatie hierover vindt u verderop in het kerkblad. De tweede collecte is voor Help de nieuwe kerk in Moerwijk.

Bijna drie jaar bestaat de protestantse pioniersplek MarcusConnect nu. Een initiatief van de Marcuskerk in de Haagse wijk Moerwijk. MarcusConnect richt zich op een intensievere verbinding tussen de gemeente en de verschillende culturele groepen in de wijk. MarcusConnect is specifiek een plek voor jonge moeders van buitenlandse afkomst en mensen tussen de 20 en 40 om op adem te komen, om God te leren kennen. Met een ‘pioniersplek’ als MarcusConnect wil de PKN eraan bijdragen dat de kerk voor mensen weer in de buurt is. Als een plek van zingeving en een plaats om elkaar te kunnen ontmoeten en om te zien naar elkaar.

8 december Kerstpakketten en Pastoraat De eerste collecte is bestemd voor de Kerstpakketten van de gezamenlijke kerken. De tweede voor het Pastoraat. Informatie over de Kerstpakketten vindt u onder het kopje van de diaconie.

Pastoraat: er zijn voor mensen. Een mens kan zomaar getroffen worden door iets ergs: een echtscheiding, een ernstige ziekte, werkeloosheid. Het zijn situaties waarin de kerk een rol kan spelen. Want daar zijn vrijwilligers die met aandacht luisteren naar deze verhalen en ondersteuning kunnen bieden waar nodig. Ouderlingen, pastoraal bezoekers en predikanten spelen dus een belangrijke rol. Zij hebben geleerd om te luisteren en er te zijn voor mensen. De PKN ondersteunt hen met pastorale handreikingen en diverse cursussen.

15 december ‘Mangochi Malawi’ en Kerk De eerste collecte is bestemd voor stichting Mangochi Malawi van ons gemeente lid Oliver Ntenje. Mangochi Malawi heeft ten doel dat meer mensen in Malawi zelfvoorzienend worden en zo een zelfstandig inkomen hebben. De hulp richt zich op het gebied van huisvesting, onderwijs, medische zorg en technische ontwikkeling. Daarnaast op het stimuleren van landbouw, productie en handel. Te beginnen in Mangochi, een plaats in het Zuiden van Malawi.

De tweede collecte is bestemd voor de kerk.

22 december Kerstgiften en Kerk De eerste collecte is bestemd voor de Kerstgiften, zie voor meer informatie onder het kopje Diaconie. De tweede collecte is voor de kerk.

24 december Voedselbank en kerk

De eerste collecte van vandaag is bestemd voor de Voedselbank te Deventer. De Voedselbank deelt voedselpakketten uit aan huishoudens en alleenstaanden die in grote armoede leven. Dit ondanks een fijnmazig systeem van sociale voorzieningen in ons land. Het voedselpakket is bedoeld als tijdelijke noodhulp. Om op gezette

tijden voor een voedselpakket in aanmerking te komen moet men aan strikte, landelijk vastgestelde criteria voldoen. Een aanvrager krijgt bezoek van een consulent van de Voedselbank om vast te stellen of de aanvraag aan deze criteria voldoet. Elk halfjaar wordt opnieuw bekeken of de aanvrager intussen in staat is zelf weer alle boodschappen te doen. Met uw gift ondersteunt u het werk van de Voedselbank te Deventer.

De tweede collecte is bestemd voor de Kerk.

25 december ‘Kinderen in de knel’ en Kerk Komt allen tezamen. Ook dit jaar zal het bekende kerstlied overal ter wereld klinken en harten van mensen verwarmen. Mensen die leven onder extreem verschillende omstandigheden. Tijdens onze kerstvieringen in Nederland staan we in het bijzonder stil bij Dalit kinderen in India. Voor hen vragen we tijdens de kerstcollecte uw gift. ‘Dalit’ betekent vertrapte, verdrukte. Dalit-kinderen vallen buiten het Indiase Kastenstelsel, hebben geen rechten en worden gediscrimineerd. Kerk in Actie steunt organisatie Cards die erin slaagt om het onderdrukkende kastensysteem te doorbreken via onderwijs, huiswerkondersteuning sport en muziek. Met een gift in de kerstcollecte geeft u Dalit-kinderen dan ook een letterlijke kans van hun leven.

De tweede collecte is voor de kerk.

29 december Diaconie en Kerk De eerste collecte is bestemd voor onze eigen diaconie.

De tweede voor de Kerk.

31 december Voedselbank Zie 24 december.

Januari 2014 Aangezien het collecterooster voor januari 2014 nog niet definitief is, zult u de bestemming van de collectes te horen krijgen tijdens de diensten.

ZWO

Kerk in Actie Armoede aanpakken in Mali ‘De huidige internationale aandacht voor Mali moet iets goeds brengen voor de mensen zelf’, betoogt Leo Spaans, regiomanager van het Kerk in Actie en ICCO-kantoor in Bamako. ‘Veiligheid en armoedebestrijding moeten centraal staan, zodat Malinezen hun land en toekomst weer kunnen opbouwen.’

Ook benadrukt Spaans het belang van economische activiteiten voor jongeren en vrouwen. Hij richt zich met zijn team in Mali op armoedebestrijding. ‘Dat is hard nodig, want Mali is een van de armste landen ter wereld’, aldus Spaans.

Noodhulp Via lokale partners en het ACT Alliance-netwerk verleent de ICCO Coöperatie noodhulp, legt Spaans uit. ‘Het is de afgelopen jaren erg onrustig en gewelddadig geweest, met name in het noorden van het land. Zo’n 300.000 mensen zijn daarom op de vlucht in eigen land. Via lokale organisaties steunen we deze mensen met noodhulppakketten, maar we zorgen ook dat de kinderen naar school kunnen en geven ondervoede kinderen extra voeding. Met de huidige noodhulpprojecten bereiken we ruim 55.000 mensen.’

Diaconie

Vanuit de diaconie

15

Diaconie

Landbouw en onderwijs Ook steunt ICCO al tientallen jaren structurele projecten in Mali. Spaans: ‘Via lokale organisaties richten we ons op armoedebestrijding op het platteland. Wat we doen is heel divers. Zo investeren we in drinkwater en goede hygiëne. Maar we werken ook samen met boeren aan nieuwe landbouwmethodes. Zo zorgen we voor een goede oogst, die als het nodig is ook bewaard kan blijven, tot er een gunstige prijs voor geboden wordt.’

Duurzaamheid ‘We gaan na hoe boeren, vaak vrouwen, beter toegang kunnen krijgen tot de lokale én de internationale markt; ondernemerschap en duurzaamheid zijn daarbij belangrijke aandachtspunten. Ook ondersteunt ICCO lokale partners die zorgen voor beroepsonderwijs voor vrouwen en jongeren, zodat zij later hun eigen inkomen kunnen verdienen.’

In totaal bereikt ICCO 340.000 mensen met haar structurele projecten in Mali. Kerk in Actie werkt op het gebied van noodhulp samen met ICCO.

Terugblik

16

De ZWO commissie heeft het afgelopen jaar regelmatig uw aandacht gevraagd voor de noden van medemensen ver weg. In Zambia, Egypte, Congo, Syrië. Onze motivatie vinden wij in de bijbel, Gods Woord dat oproept tot getuigenis, tot naastenliefde, tot dienstbaarheid en tot het bevorderen van gerechtigheid. Dat zijn mooie woorden; met onze steun en gebed proberen wij daar iets van waar te maken.

Als leden van de christelijke gemeenschap worden we ook opgeroepen om samen met christenen wereldwijd invulling te geven aan onze missionaire en diaconale

opdracht. Medegelovigen uit andere landen leren ons kritisch naar onszelf te kijken, en plaatsen ons voor spannende vragen.

ZWO-bonnenbus In oktober waren we in Arnhem en hebben we bij de Douwe Egberts winkel de gespaarde DE-bonnen ingewisseld voor pakken koffie. Het aantal bij elkaar gespaarde bonnen was 28.000, genoeg om 52 pakken koffie van 250 gram mee te kunnen nemen. Inmiddels zijn deze pakken koffie bij de voedselbank afgeleverd, waar men erg blij was met deze hoeveelheid.

Wij willen alle spaarders, ook namens de voedselbank, hartelijk danken voor hun bijdrage.

Dus u ziet: bonnen sparen loont, doe ze in de bonnenbus in het portaal van de kerk.

Namens de ZWO commissie, Dewes van Lohuizen

Kerstpakkettenactie van de gezamenlijke kerken Met de jaarlijks terugkerende kerstpakkettenactie wil de Stichting Kerstpakketten gezamenlijke Kerken Deventer, rond de kerstdagen, iets extra’s doen voor alleenstaanden en gezinnen met een minimum inkomen of nog minder.

Misschien hoort u de verhalen of kent u mensen die het betreft. Zeker in deze tijd zijn er steeds meer mensen die nauwelijks nog rond kunnen komen. Ze kloppen aan bij de Voedselbank, Kledingbank, Diaconieën, het Meester Geertshuis enz., omdat het steeds moeilijker wordt het hoofd boven water te houden. Met soms als gevolg dat ze terecht komen in een neerwaartse spiraal van onbetaalde rekeningen, schulden, sociaal isolement enz.

Het is voor hen dan ook een groot probleem de dure de-

Van de diaconaal werker Wanneer u dit leest is de adventstijd al begonnen. Elk jaar een bijzondere periode, waarin de spanning van het verwachten langzaam wordt opgebouwd. Iedere week een kaarsje erbij en dan de climax van het grote feest van de geboorte van Christus. Toch maak ik elk jaar in de adventstijd een valse start. Dat komt doordat die eerste adventsweek in ons gezin totaal overschaduwd wordt door een andere komst, die van Sinterklaas. Daar gaat alle aandacht naar uit. Daar kan niks meer bij. Wanneer de goedheiligman dan goed en wel vertrokken is en de stofwolken van inpakpapier en pepernoten opgetrokken, besef ik pas dat de advent al pakweg anderhalve week bezig is. Ik neem me voor dit jaar vanaf het begin bij de les te zijn.

Om zo bewust toe te leven naar het geboortefeest van Christus. Een feest dat de meesten van ons met familie of vrienden vieren. Maar niet iedereen. Sommige mensen kijken helemaal niet uit naar de kerstdagen. Mensen zonder echt thuis, zonder familie. Mensen voor wie Kerst helemaal geen feest is. Het is fijn om te weten dat het Meester Geertshuis en de Herberg van Ars hun deuren juist ook met de feestdagen wijd open zetten. Zodat mensen daar op een prettige manier samen kunnen zijn.

Om toch een beetje het feest te vieren.

Als kerk willen we er zijn voor mensen die wel een huis maar geen thuis hebben. Het hele jaar door is onze vraag als diaconie: Hoe bereiken we hen? Door er te zijn. Door een plek bieden waar mensen zich aanvaard voelen, met hun hele hebben en houden. Of juist misschien wel juist met alles wat ze missen. Soms is het van belang een helpende hand te bieden, zodat mensen even weer verder kunnen. Dat probeerden we afgelopen zomer te doen, door het uitbrengen van de ‘Goedkoopbijna-gratis-voor-niks-gids’. Een boekje boordevol tips voor mensen met een smalle beurs. De gids was in no time ‘uitverkocht’ en daarom is de werkgroep enthousiast bezig een tweede druk voor te bereiden. Want naast de digitale versie is ook een papieren versie nog steeds hoognodig, zo horen we uit het veld. Want velen hebben geen toegang tot internet. Los van het praktische nut van deze gids is het uitbrengen voor ons een signaal dat we afgeven om te laten weten dat armoede veel voorkomt en velen moeite hebben om de eindjes aan elkaar te knopen. Zo hopen we als kerken ook een licht te zijn in de donkere dagen rond kerst. Ik wens u allen hele fijne feestdagen toe.

Hartelijke groet, Henk-Jan Gosseling Tel. 0646166193, email h.gosseling@kerkinactie.nl

Met financiële steun van kerken en particulieren hopen we dit jaar 5 11.000,- bijelkaar te krijgen, om straks in december zo’n 500 kerstpakketten uit te kunnen delen.

Als u deze actie financieel wilt steunen, kunt u uw bijdrage storten op rekening: 1392.53.491, ten name van Stichting Kerstpakketten gezamenlijke Kerken Deventer.

Namens de ontvangers van de pakketten, dank ik u bij voorbaat voor uw steun.

Wij wensen u gezegende kerstdagen en een gelukkig nieuwjaar.

Namens de Stichting Kerstpakketten gezamenlijke Kerken Deventer, Heero Meerveld

De mens achter… Rob Nijhuis

Nu kijken we alweer vooruit naar de kerstmarkt waar de Vrienden van Mikondo samen met de ZWO en de wereldwinkel een kraam bemensen.

Komt u daar ook even een kijkje nemen?

Meer info? Bel of mail Dewes van Lohuizen (0570621390, dewesvanlohuizen@hotmail.com) of kijk eens op www.mikondo.nl.

mie, het afbreukrisico is dan minder groot”. ‘Ik ben toen in Rotterdam economie gaan studeren . Wel met het besef dat èn economie èn theologie twee pijlers zijn die in mij verankerd zijn’. Rob komt uit een ondernemersgezin uit Rijssen, Godsdienst en ondernemen, zitten als het ware in zijn bloed.

‘Tijdens mijn studie economie overleed mijn vader plotseling’, zegt Rob. ‘Ik ging toen, nadat ik mijn studie aan de Erasmus Universiteit had afgerond, het bouwbedrijf van mijn vader in, het familiebedrijf dat al 106 jaar bestaat. Mijn broer werkte daar al en tot op de dag van vandaag ben ik samen met mijn broer verantwoordelijk voor het bedrijf. Het is een druk bestaan.

In 2008, tijdens een zeer drukke periode in mijn leven, werd mij geadviseerd meer tijd aan hobby’s te besteden, om zo meer te ontspannen. Doe iets waar je weer energie door krijgt was het advies. Ik wist het niet, ik had geen hobby’s. Toen mij gevraagd werd wat mijn passie was, had ik wel meteen een antwoord. Theologie! En zo begon ik als een soort hobby aan deze studie.

(Foto: privécollectie) De eerste vraag die ik aan Rob Nijhuis stel als hij achter een kop koffie aan onze keukentafel zit is: ‘Wat beweegt je Rob om als je over de veertig bent nog met een theologiestudie te beginnen?’

‘Ja’, zegt Rob, ‘er was bij mij al vanaf de middelbare school twijfel tussen of economie of theologie studeren.

Kiezen was moeilijk. Mijn vader zei toen: “Doe het allebei, maar wel in de goede volgorde. Als je aan theologie begint en het gaat niet goed wat dan? Begin met econo-

De eerste twee jaar moest ik Hebreeuws en Grieks leren.

Een hele klus, waar ik niet echt blij van werd. Gelukkig wilde de leraar klassieke talen van onze kinderen mij helpen. Twee jaar lang op maandagmorgen om half zeven heeft hij mij op mijn kantoor geholpen om Hebreeuws en Grieks te leren. Hij heeft mij vooral de liefde voor deze talen bijgebracht en mijn gevoel er voor ontwikkeld. Ik ben daar heel blij mee. Ik begrijp deze talen nu niet alleen, maar ik kan ze vooral meevoelen. Nog steeds uit hobby rondde ik de bachelor fase van theologie af.

Maar toen moest ik kiezen: wilde ik mij verder verdiepen in theologie als wetenschap of wilde ik de predikantenopleiding gaan volgen? Ik wist dat het de predikantenopleiding moest worden. Ik was gedurende mijn studie al in een proces terecht gekomen dat mij deze kant uit trok en dat niet tegen te houden was. In mijn stageperiode kwam ik hier bij de PKN gemeente

van mens tot mens

Wat beweegt de mens achter…

Mikondo De bloembollen zijn inmiddels bezorgd. Het omzetbedrag van de actie is net boven vierduizend euro uitgekomen, ongeveer vergelijkbaar met het vorige jaar.

Na aftrek van kosten resteert een netto opbrengst van iets meer dan vijftienhonderd euro. Deze opbrengst telt mee voor onze overeenkomst met Impulsis, waar dit bedrag goed is voor een extra premie van vijfhonderd euro.

Gemeente in beweging

cembermaand door te komen. Laat staan iets extra’s voor de kerstdagen te kunnen kopen.

Als gezamenlijke kerken willen we deze mensen graag helpen, door hen voor de kerstdagen een mooi en nuttig kerstpakket aan te bieden.

17

van mens tot mens

van Deventer terecht. Ik kom uit Rijssen, een echt reformatorisch bolwerk. In Deventer aan het werk gaan was aangenaam. Kerk en geloof is hier geen vanzelfsprekendheid. De houding van de mensen hier is, wat betreft het geloof en de kerk, vaak veel kritischer en veel minder vanzelfsprekend. Ik herken dat wel en het daagt mij uit om er met hen over te praten’.

‘Aan het eind van de stage is één van de opdrachten het voorgaan in een dienst. In de weken die daaraan vooraf gingen was er bij mij steeds de vraag, wat ben ik aan het doen, je bent directeur van een bouwbedrijf, wat wil je nu? Je hebt al een drukke baan, je hebt een gezin en nu ook een predikantenstudie die geen hobby meer is maar serieus. Wat wil je nu?

‘Het hoort allebei bij jou’ zeggen zijn vrouw en kinderen, ‘het hoort allebei bij jou’, zegt zijn omgeving. ‘Doe het maar, we gunnen het je, het past bij je’. ‘Soms voelt het net of ik in een spagaat zit. Maar aan de andere kant ook weer niet. Het valt soms wonderwel samen. En in beide herken ik mijzelf’. ‘Ik vraag mij wel eens af wie Rob Nijhuis nu eigenlijk is. Mijn vrouw zegt dat ik allebei ben.

En dat is ook zo. Hoewel het ook wel eens puzzelen is om deze twee, ogenschijnlijk verschillende, werelden bij elkaar te brengen. Mensen vinden het soms moeilijk om geloof en religie ook binnen hun werk een plek te geven.

Ze maken dat wat geloof betreft, een scheiding tussen werk en privé. Dat wil ik absoluut niet, maar het is niet makkelijk.

18

In het bouwbedrijf heb ik de ander hard nodig. Bouwen is teamwork, het één kan niet zonder het ander. Het gaat om samenwerken, het gaat om motiveren. Je realiseert je dat je van elkaar afhankelijk bent. Ook bij geloven is dat zo. Daar gaat het om de relatie tussen God, mijzelf en de ander. Het gaat om de vraag, wat is je relatie met God, wat doet die relatie met je, wat is je relatie met de ander, en wat doet die relatie je? God liefhebben begint voor mij met menslievendheid.

Dat is, denk ik wel, de wezenlijke overeenkomst tussen mijn werk in het bouwbedrijf en mijn werk als toekomstig predikant. De driehoek God, ik en de ander zie ik als een driehoek in beweging. Het is niet makkelijk om deze drie te onderscheiden, daar worstel ik mee. Ik kan niet zonder de ander, ik kan niet zonder God, maar vaak heb ik niet in de gaten of ik de ander met een kleine letter of hoofdletter schrijf’.

‘Verdragen die twee werelden elkaar of verdraag ik het?’ vraagt Rob zich aan het eind van ons gesprek zich af. ‘Ik denk het wel, ik heb het er vaak over. Ik ben misschien een wat andere student dan de anderen. Ik denk vaak wat anders, sta misschien iets meer met mijn voeten in de klei. Dat kan misschien ook de reden zijn dat ik zo aan de driehoek God, mijzelf en de ander hang. Het gaat in het leven niet alleen om de relatie met God maar ook over de noeste werkelijkheid’.

Ik vraag Rob of de studie theologie hem beïnvloed heeft en Rob zegt volmondig ‘ja’. ‘Vooral het pastoraat heeft veel met mij gedaan. Meelopen met de ander, ook in

moeilijke fasen van hun leven, heeft mij genuanceerder gemaakt, mijn karakter beïnvloed. Mijn kijk op mensen is verdiept, zwaarder gaan wegen. De vraag waar gaat het over in het leven en waar gaat het over in ons bedrijf, is manifester geworden. Vanuit economisch perspectief kon ik daar eerst makkelijk antwoord opgeven. Maar nu, nu lijkt het of dit antwoord verschoven is. Er is een grote meerwaarde bij gekomen. Ik weet dat ik daar niet in door moet slaan, ik weet dat ik op zoek moet gaan naar een nieuwe balans. Ik probeer te begrijpen wat er allemaal gebeurt. En dat is niet altijd makkelijk.

Als bouwer ben je gewend de regie te nemen en te houden. Nu leer ik dat ik ook los moet laten. Dat ik het soms moet laten gebeuren.

Ik ontdek nu dat loslaten en vertrouwen voor mij nieuwe levensthema’s aan het worden zijn. Deze twee thema’s staan nu naast het thema regisseren. En dat is spannend.

Deze drie thema’s staan voor de twee werelden waarin ik mij bevind. Ze staan voor hoe deze twee werelden zich tot elkaar verhouden en ook voor hoe mijn toekomst er uit zal gaan zien. Tot nu toe geniet ik van deze twee werelden. Of dit zo moet blijven? Ik weet het nu nog niet. De toekomst zal dat uitwijzen.

‘Je kunt niets doen, waardoor God meer van je gaat houden en je kunt niets doen, waardoor God minder van je gaat houden’

Ze noemen mij aan de universiteit wel eens ‘de Rob van de twee werelden’ maar is dat zo? Voor mij is het een uitdaging om de bouwstenen van de twee werelden, waarin ik mij bevind, elkaar te laten versterken. Integreren en niet conflicteren, dat is wat ik wil’.

Ons gesprek loopt ten einde, Rob gaat weer naar de bouw, maar niet voordat hij mij, een voor hem speciale zin noemt, waarmee ik dit artikel afsluit.

‘Misschien was wel de belangrijkste zin uit mijn eerste kerkdienst’, zegt Rob. “Je kunt niets doen, waardoor God meer van je gaat houden en je kunt niets doen, waardoor God minder van je gaat houden”.’ Over ‘loslaten’ gesproken… Voor mij een zin om op door te denken en verder over te praten, maar daar was nu geen tijd meer voor.

Thilde de Haan Met heel veel dank aan Rob Nijhuis

van mens tot mens 19 Junior en senior in gesprek

Kerk in een veranderende tijd Deze keer ontmoet ik Ferdi Sick en xxxx thuis bij Ferdi op de Worp. Ik geef xxxx de Wervel van november, voor haar een nieuw blad. ‘We zijn net terug uit xxx’ – een land waarheen haar man werd uitgezonden door xxx. xxxxx. xxxx. xxxxxxxxx Dan komt onze gastheer aan het woord en vertelt over de Zaanstreek waar hij is opgegroeid en voetbalde met Frekie de Jonge. Het was een buitenkerkelijk milieu. Vanaf een jaar of achttien ging hij nadenken over de zin van het leven en las veel over het existentialisme bij Sartre en Camus.

Langzamerhand groeide het besef dat een wereld zonder God zinloos was. Hij kwam zelfs in die Zaanstreek bij een kerk terecht en koos voor een opleiding bij Kerk en Wereld, een sociale academie, in de zestiger jaren heel beroemd. Ferdi vertelt hoe belangrijk die tijd voor hem was en hoe hij werd geïnspireerd door mannen als Boerwinkel en Banning. ‘Daar werden mijn christelijke wortels gevoed. Er heerste een vernieuwende visie hoe de kerk een heilige ruimte in de wereld kan zijn. Ze deden toen wat pas twintig jaar later in de kerk gebeurde.’

Kerk en Wereld bestaat nog steeds en blijft bezig op het grensvlak van geloof en samenleving, ‘maar is nu wel kleiner’ vult Ferdi aan.

‘Ik koos voor de opleiding personeelswerk, dat paste het beste bij me. Zo kwam ik eerst bij de Hema en later bij Wolters Kluwer, hier in Deventer, terecht als hoofd personeelszaken. Het was de tijd dat er veel geld werd verdiend en Kluwer een grote groei doormaakte.’

Kluwer was beroemd om zijn losbladig systeem voor juristen. Hier springt xxxxx bij in zijn verhaal. ‘Ik studeerde toen rechten aan de VU, daar gebruikten we die bladen, maar je zag al dat er door internet een andere tijd ging aanbreken. Want eigenlijk heb ik later in mijn werk dat systeem nooit meer gebruikt.’

‘Ja,’ zegt Ferdi ’in 98 zijn we daarmee gestopt, de boeken bestaan nog wel. Er kwamen verschillende reorganisaties, het was voor de afdeling personeelszaken een zware tijd. Alles kreeg je op je bord. Er werd verwacht dat ik positief stond ten opzichte van verandering, maar van binnen dacht ik wel eens, dit had niet gehoeven. Ik heb altijd bij mijn werk mijn achtergrond in de gaten gehouden.’ xxxx: ‘Zeg je nu ik was ook christen op mijn werk?‘ Ferdi: ‘Bij zakelijke dingen moet je zakelijk zijn, maar de achtergrond van waaruit je bezig bent kan verschillend zijn.

Ik heb er in die 25 jaar een goede tijd gehad, er kon veel en er was veel geld voor opleidingen. Maar er werd ook

Van mens tot mens 20

veel van me gevraagd, zoals plannen mee naar huis die na het weekend uitgewerkt moesten zijn. Ik heb toen zelf gevraagd bij een nieuwe reorganisatie mee te doen en vertrok daarom bij Kluwer toen ik 59 jaar was.’ xxxxx vraagt Ferdi of hij iets van zijn christelijke achtergrond mee kon geven als iemand werd ontslagen? ‘Als mensen hun status kwijt zijn, kun je dan zeggen dat de liefde voor God geen status nodig heeft?’

Ferdi antwoordt: ‘mensen zijn zo van slag dat ze geen mogelijkheden zien. Soms kun je mensen dan laten zien dat ze weg komen uit een slechte situatie. Je bent kwetsbaar en je wilt erkend worden.’

Hij noemt het begrip bevestiging. xxxxx zegt dat ze heeft geleerd vanuit je ziel vertrouwen te vinden. Ze herinnert zich een preek over Elia, ondanks tekenen van de Heer waarop hij zou kunnen vertrouwen, vlucht hij. xxxxx Wat vinden senior en junior van de kerk in onze veranderende maatschappij? Ferdi vindt dat de kerk qua erkenning er beter voor staat dan in de zeventiger jaren, toen was er een neergang en onverschilligheid. Men was anti-kerk. ‘Waar ik ben zullen broers en schoondochters elkaar bevechten om mij, staat ergens in de bijbel, dat is inmiddels totaal onbelangrijk, die theologische verschillen spelen nu niet meer.’

In haar jaren in Amsterdam kwam xxxx niet in een kerk, ook niet in de studentenkerk. Dat vond ze teveel een sfeertje van wij weten hoe het zit. Nu is er meer tolerantie en minder te bestrijden. Er is nu meer een bewuste keuze, veel mensen hebben de kerk verlaten en zoeken toch om terug te komen. xxx vindt het moeilijk bij het werk over vertrouwen en God te praten. Ze geeft als voorbeeld hoe het gaat bij conflicten die je tegen komt om mensen bij elkaar te brengen. ‘Vanuit een christen gedachte ervaar je een kracht die je nodig hebt en voel je jezelf gesteund, maar je kunt ook worden meegezogen in de waan van de dag.’

Ze wil ’t graag met collega’s delen, ‘maar die zijn soms allergisch als het over God gaat.’ ‘Ik wil dan zeggen God geeft kracht, maar ik zeg het anders: zoek kracht in jezelf’. Daar gaat Ferdi op in. ‘Wat ik bij kerk en wereld heb geleerd: er is ruimte binnen en buiten de kerk, ik vind nu juist in de kerk ruimte terug voor velerlei vormen.’

Twee voorbeelden liggen dichtbij: in november was er een muzikale avond, heel veelzijdig. Een Italiaanse sonate, opwekkingsliederen, negro spirituals en twee Afrikaanse trommels. xxxxxxx En al die mensen die op de avond voor alle zielen een kaarsje kwamen opsteken, terwijl er af en toe een gedicht of muziek was.

Ja, de kerk heeft veel te bieden vinden ze alle twee. Volgens xxxx zou de kerk ook een rol kunnen spelen bij het zoeken in de puberteit en bij problemen met de opvoeding. Toch heeft ze ook zorgen over de kerk,’ waar gaat het heen? Blijven er mogelijkheden voor mijn kinderen, ik wil niet dat ze een uitzondering zijn.’

Ferdi: ‘Er komen wel weer nieuwe vormen, het woord van God gaat gewoon door’. Over een nieuwe vorm vertelt xxxx nu hoe blij ze was op Facebook Ingrid te ontdekken en zo mee te leven met de kerk hier vanuit xxxxx.

Kerk en wereld klinkt door in de woorden van Ferdi: ‘Er is verschil in mensen die in de kerk komen, bewoners, bezoekers en voorbijgangers, je moet er voor allemaal zijn.’

Bij het vertrek zeg hij nog eens tegen xxxxx: ‘Wees niet te somber, het woord van God blijft en mensen zullen bereikt worden.’

Tevreden fiets ik naar huis, er was openheid, begrip en vertrouwen tussen junior en senior. En senior gaf ten afscheid junior een optimistische boodschap mee.

Hannie van den Bovenkamp-van Schie (Artikel aangepast op verzoek van de junior)

13 december 1937 – 3 november 2013 Nog volop in het actieve leven is Fenna Hoven onverwachts overleden. Op donderdag 7 november zou ze met haar hartelijkheid nog koffieschenken bij de inloop in het Open Hof. Het werd de dag van haar begrafenis… In 1961 waren Fenna en Jaap (pasgetrouwd) naar Deventer gekomen om er een schildersbedrijf te beginnen, in de binnenstad. Ze woonden boven de winkel. Er kwamen vier kinderen, die een werkende moeder hadden, wetend dat ze altijd vlak bij was.

Fenna en Jaap waren altijd ook actief in de kerk. Niet alleen in Deventer, ook in Lieren, waar ze vlakbij een seizoensplaats hadden met de caravan. Jaap werd ziek; zijn vrouw Fenna verzorgde hem jarenlang met liefde. Na zijn overlijden in 2009 kwam er voor Fenna ook weer ruimte om te genieten. De kinderen zijn dankbaar dat hun moeder dit ook nog gegund was. In een schriftje lagen aanwijzingen klaar voor haar uitvaart. Een levend geloof in liederen en gedichtjes, een bijzondere erfenis. Na de dienst in het Open Hof is Fenna Hoven begraven op de Tjoenerhof. ds. Saar Hoogendijk

Catharina Esser 20 januari 1920 – 14 november 2013 Tot voor kort was ze nog bijzonder actief, maar nu is zuster Catrien Esser dan toch overleden, in de leeftijd van 93 jaar. Zo lang is zij krachtig in ons midden geweest, tot zij een paar weken geleden na een ernstige val in het zie-

Groothuisbezoek ‘Met elkaar, voor elkaar’

geboorte Op 11 oktober 2013 zag Milou Merijn Hannah het levenslicht, dochter van Nanda Galama en Coen Jager, zusje van Fileine. ‘Een nieuw leven, een unieke reis – samen gaan we deze ontdekken’ was het motto op het geboortekaartje. Dat het een goed leven mag worden met elkaar, met beide voeten op de grond en een open hemel daarboven. Van harte gelukgewenst!

13 januari 14 januari 21 januari

22 januari

** = aanmelden voor 7 december Avond sectie 16 Ziekenhuisbuurt ** Middag sectie 15 Tuindorp ** Middag sectie 13 Ludgeruskwartier *** = aanmelden voor 14 januari Avond Sectie 8 Raambuurt/ Knutteldorp/ Pothoofd *** 23 januari Middag Sectie 9 Rivierenwijk *** 29 januari Avond sectie 4 Zandweerd zuid 2 aanmelden voor 21 januari

Aanmeldstrook:

Ik/wij doen mee aan de buurtontmoeting

graag invullen, uitknippen en opsturen naar Kerkelijk Bureau Kleine Poot 7, 7411PE Deventer of deponeren in de bus op de balie in de kerk.

Of aanmelden per mail bij kerk.bureau@pkn-deventer.nl. Bellen kan ook, van 9-12 uur naar het kerkelijk bureau: (0570) 645962

op in sectie:

Naam:

(datum en tijd invullen)

Aantal personen: Ik stel mijn/ons huis open voor zo’n bijeenkomst voor maximaal

personen

Ik heb  wel

 geen vervoer nodig

Ik kan  wel met mijn auto

 geen mensen ophalen

Adres + postcode: Telefoonnummer: e-mailadres: sectienummer:

21

Gemeente in beweging

In het novembernummer heeft u er alles over kunnen lezen. Ontmoet mede-gemeenteleden en leden van uw sectieteam in uw eigen buurt. U bent hartelijk welkom en kunt zich nog aanmelden voor de volgende groothuisbezoeken: 10 december Middag Sectie 10 (Worp en Steenen Kamer) * = aanmelden voor 5 december 11 december Avond Sectie 14 (Oranje Kwartier) * 12 december Avond Sectie 2 Zandweerd Noord 2 **

kenhuis raakte. Ze bleef helder van geest en betrokken bij de wereld om haar heen, waar we als gemeente een belangrijk deel van uitmaakten.

Haar grote liefde en zorg betrof de jeugd. Er kwam een jong gezin op haar pad, voor wie zij ‘oma nummer 1’ mocht zijn, tot in haar laatste dagen. In haar werkzame leven als verpleegkundige heeft Catrien hier in Deventer een afdeling van Youth for Christ opgericht. Nog steeds had ze jonge mensen om zich heen en vroeg ze aandacht voor de jeugd. Op de avond van haar overlijden stelde de kerkenraad een jeugdwerker aan… een bijzondere samenloop. Zuster Esser (zoals ze door velen nog genoemd werd) kon heel verontwaardigd zijn en dat laten merken ook. Het laatst nog over het voor haar onleesbare nieuwe liedboek en het feit dat we niet zomaar liederen mogen kopiëren (en dus vergroten). Bij alles had zij het hart zo op de goede plek. Catrien Esser leefde dicht bij God en ze had er nu alle vrede mee om thuis te komen bij Hem. De dienst bij haar uitvaart zou een dankdienst voor haar leven moeten zijn. Zo is het gebeurd, wij hebben gedeeld in die dankbaarheid! ds. Saar Hoogendijk

Met naam en toenaam

WIJ GEDENKEN

Fenna Hoven-Schortinghuis

Gemeente in beweging 22

Bezinning en Ontmoeting Deze maanden

Overzicht activiteiten december/januari Voor het volledige jaarprogramma zie het uitneembaar B&O jaaroverzicht in het septembernummer van de Wervel. De avondsessies [a] zijn van acht tot tien uur. De middagsessies [m] beginnen om twee of drie uur en eindigen om vier of vijf uur.

December 2013 Wo 4 [a] Theologisch boek;

De ziel opnieuw.

Ingrid de Zwart.

Di 10 [a] Lezing: dertigers in de

kerk; tijdgeest.

Henk de Roest Zo 29 [m] Kerkcafé. Kirstin Gramlich:

Einde en nieuw begin Januari 2014 Wo 8 [m] Bibliodrama.

Suzanne Holsappel Do 16 Muziek & gesprek; [a/m] Kyrie, gloria,

zegen. Elisabeth Posthu mus Meyjes en

Kirstin Gramlich Wo 21 [o] Bespreken Buber, gods dienstfilosoof.

Saar Hoogendijk.

Vervolg: 4 en 18 februari, Do 23 Schilderen; individueel [m] schilderen. Bart Thijs en

Ingrid de Zwart. Vervolg:

30 januari en 6 februari Di 28 [a] Bibliodrama Do 30 [m] zie 23 januari Uitgelicht • Dertigers in de kerk Prof. dr. Henk de Roest Dinsdag 10 december

‘De kerk heeft alleen toekomst als zij haarzelf beschouwt als een huis voor de ziel’. Dat stelt Henk de Roest in zijn boeken. Kan ze dat echter wel zijn? Velen vinden de kerk oersaai,

moraliserend, een instituut van vroegere tijden. Vanavond beleven we echter zelf hoe een kerk kan zijn als de ziel wordt aangeraakt.

• Bibliodrama Suzanne Holsappel (bibliodramaleider en theoloog) Woensdag 8 januari om 14.00 uur en dinsdag 28 januari om 19.30 uur.

Het bibliodrama duurt ongeveer 2,5 uur.

Voor wie samen met anderen wil zoeken naar verdieping van geloof en leven is bibliodrama een goede mogelijkheid. Bij bibliodrama gaat het om drie verhalen: • het Bijbelverhaal • het verhaal van je eigen leven • het verhaal van de ander Bibliodrama kan je dichter bij het Bijbelverhaal brengen, dichter bij je eigen verhaal en bij dat van anderen.

Hoe gaat het in zijn werk? We beluisteren de Bijbeltekst en delen wat ons opvalt. We ontdekken de verschillende rollen in het verhaal.

Vervolgens wordt de ruimte geschikt gemaakt om het verhaal te spelen en stappen we als het ware het verhaal binnen. Gaandeweg in de rollenronde en het spel gaat het verhaal voor je leven. Bibliodrama is een belevingsspel. Het is mogelijk om je voor één bijeenkomst op te geven of voor beide.

Om het door te kunnen laten gaan zijn er minimaal vijf deelnemers nodig. Anderzijds kunnen er niet meer dan vijf personen aan het bibliodrama meedoen.

• Muziek en Gesprek Kyrie, Gloria, Zegen Ds. Elisabeth Posthumus Meyjes Donderdag 16 januari De vierde bijeenkomst van Muziek en Gesprek in de Magistraatskapel van 14 tot 16 uur en van 20 tot 22 uur. Deze avond maakt deel uit van de cursus, maar is ook afzonderlijk te bezoeken. Deze keer staan Kyrie en Gloria en de Zegen centraal.

‘Heer ontferm U’ waarom zingen we dat in elke zondagmorgendienst.

Waar is in het evangelie de bron van dit gebruik te vinden. Het Gloria

klonk in de Kerstnacht voor het eerst toen de engelen zongen voor de herders op het veld. Of heeft het Gloria zelfs oudere papieren? We oefenen een aantal mogelijke toonzettingen van deze vaste formules voor de liturgie. En we beproeven de Zegen in allerlei varianten. De zegen in de eredienst, de zegen voor onderweg, voor de kinderen die op weg gaan en nog veel meer. Het Liedboek zingen en bidden in huis en kerk geeft vele mogelijke zegenliederen.

• Geloofsverbeelding Individueel schilderen en Groepsschildering Ds. Bart Thijs en ds. Ingrid de Zwart Donderdag 23 en 30 januari van 14.00 tot 17.00 uur

Een uitgebreide toelichting kunt u vinden in de Wervel van september.

Heeft u deze niet meer, kijk dan op de website bij het archief van de publicaties.

Als u zeker wilt zijn van een plek, dan is het verstandig om u tijdig op te geven. Er kunnen namelijk maximaal tien personen deelnemen.

• Martin Buber — Weg van het ik Ds. Saar Hoogendijk Dinsdagmorgen 21 januari en op 4 en 18 februari van 10-12 uur Mystiek wordt vaak in verband gebracht met ascese, overgave en stilte. Zo niet bij de joodse filosoof en wijze Martin Buber (1878-1965).

In zijn beroemde hoofdwerk ‘Ich und Du’ (Ik en Gij) draait alles om de ontmoeting en de taal. De mens wordt pas wie hij is in de ontmoeting met medemensen. In de ontmoeting tussen Ik en Jij. Trek je de lijnen van alle ontmoetingen door, zo beschrijft hij in fraaie beeldspraak, dan kruisen die elkaar in het Eeuwige ‘Du’, in God. Mystiek vraagt geen afkeer, maar juist een toewending tot de wereld

Huishoudelijke mededelingen

Voor een aantal activiteiten, zoals cursussen, is een minimaal of maximaal aantal deelnemers van toepassing. Dan is aanmelden dringend gewenst. Voor de overige activiteiten is opgave niet verplicht maar wel gewenst, i.v.m. het aantal deelnemers en/of informatie als een activiteit onverhoopt niet doorgaat.

Kunt u onverhoopt niet komen?

Graag ook dat even doorgeven.

O.v.v. activiteit+datum, naam en tel.-nr. aan lgh.nijland@gmail.com of aan BenO@pkn-deventer.nl.

Als u geen computer heeft kan het ook per telefoon: bij Louis Nijland (0570) 220 043. U kunt ook gebruik maken van de intekenlijsten die in de Lebuinuskerk liggen. Als u liever niet alleen naar een bijeenkomst gaat of voor u het vervoer een probleem mocht zijn, kunt u ook contact opnemen met Louis Nijland. Hij kan u in contact brengen met één van de andere deelnemers van de door u gekozen activiteit Terugblik Bommel en Bijbel Mijn eerste persoonlijke ontmoeting met de Heer van stand was aan de hand van een Boekenweek geschenk uit 1982. Het boekje heette ‘De andere wereld’. Al weer meer dan dertig jaar geleden nam Maarten Toonder mij al mee naar een wereld die ergens een onherbergzaam gebied bleek te kennen. Dat door vulkanisme bedreigde gebied werd mede bevolkt door Pandaberen in Zuid-Amerikaans kledij. Deze

beren werden toen de asielzoekers van Rommeldam, als u begrijpt wat ik bedoel. Al met al een verhaal met veel elementen maar met een duidelijk doel, namelijk mensen in de echte wereld aan het denken zetten over hun eigen doen en laten.

Ook de bijbel en het christendom komen in Toonders wereld voor.

Hoewel ik veel Bommel verhalen ken, was dit me nog niet nadrukkelijk opgevallen, maar ze zijn er wel.

Neerlandicus Klaas Driebergen heeft ons dat afgelopen woensdag avond 30 oktober, ragfijn uit de doeken gedaan.

Niet alleen liet hij ons personages zien als: de boete prediker ‘Zwarte Zwadderneel’ en ‘De Grote Onthaler’, maar ook Bommels eigen Bijbelkennis kwam aan de orde.

Door uitspraken als: ‘Ik zit hier als Job op de mestvaalt’ en ‘Mijn inzicht mag niet langer onder een korenmaat liggen’, bleek duidelijk dat de heer van stand de taal Kanaäns niet onbekend was.

Ook Toonders eigen leven en zijn onderzoekende en verkennende aard naar Cultuur en religie kwam aan de orde. Klaas Driebergen schetste ons een kritische en onderzoekende tekenaar/schrijver met veel kennis, die vragen over maatschappij en godsbeelden zeker niet uit de weg ging.

Al met al was het een leerzame avond over een bekende en erkende Nederlandse schrijver/tekenaar, zijn creaties en hun relatie tot de Bijbel…

Folkert van Wijk

Muziekavond november 2013 Op dinsdag 5 november om acht uur begon de negende editie van de muziekavond voor en door gemeenteleden. Teus de Mik en Wilma Nijland hadden weer veel verschillende muziekstijlen bij elkaar weten te brengen. Stukken van Bach en Telemann, muziek uit de baroktijd en Afrika, oud Engelse en slavenzang, stijlen uit Jazz, alles kwam voorbij.

De Magistraatkapel was omgebouwd tot minitheater met de vleugel aan de ene kant van het ‘podium’ en het kistorgel aan de andere kant. Daartussen ruimte genoeg voor de artiesten die ons lieten genieten van hun muziek en zang. Zo’n

Enquête – Uw mening Net als begin dit jaar, wil de Taakgroep B&O ook begin 2014 weer een enquête houden om uw mening te horen over de georganiseerde activiteiten en alle zaken die daarmee samenhangen. Dus ook over de aankondigingen van het programma, de locaties, de tijdstippen, de soort activiteiten, etc. U krijgt t.z.t. nog uitgebreid te horen wanneer de enquête wordt gehouden en hoe u daaraan mee kan doen. vijftig gemeenteleden waren te gast.

Er werd gespeeld op de vleugel, djembé, cello, klarinet, contrabas, traverso, viool en verschillende blokfluiten. De gastheer van deze avond, Louis Nijland, besteedde extra aandacht aan de verschillende muziekinstrumenten. De avond werd afgesloten met een gezamenlijk ‘All night, all day, angels watching over me’. Tijdens de slotwoorden werden Teus en Wilma bedankt en opgeroepen ook de tiende muziekavond te organiseren. Als aandenken kregen ze een pentekening van de Lebuinuskerk.

(Foto’s Louis Nijland)

Gemeente in beweging

om je heen; mensen, natuur, kunst.

De ontmoeting reikt verder dan slechts het intermenselijke verkeer.

Buber is een geëngageerd denker die het leven vieren wil! Wie zichzelf zoekt, moet niet alleen naar binnen, maar vooral ook naar buiten gaan.

Buber is ‘weg’ van het ik!

In drie bijeenkomsten verdiepen we ons in zijn denken. We lezen teksten uit ‘Ik en Gij’ en chassidische vertellingen. Ook komt de verbeelding van zijn denken aan bod.

Graag tijdig aanmelden want er is plaats voor maximaal acht deelnemers.

23

Gemeente in beweging

De uitdaging… belijdenis doen Beste bekende onbekende, Heb je er wel eens over gedacht om je te laten dopen of belijdenis te doen? Ja? Dan is er nu de gelegenheid!

Nee? Dan is er nu de mogelijkheid om daar samen met anderen over na te denken.

Op dinsdagavond 28 januari start ‘De uitdaging’.

‘De uitdaging’ is een gespreks- en leergroep voor mensen zoals jij, mensen dus die (nog) niet gedoopt zijn en/ of geen belijdenis hebben gedaan.

De bedoeling is om tot de Pasen met een frequentie van ongeveer een keer per drie weken bij elkaar te komen.

Belijdenis doen en/of je laten dopen betekent een keuze maken.

Je kiest er voor om te laten zien dat God een rol speelt in jouw leven, dat je een geloofstraditie voort wilt zetten.

Wij dagen je uit … om daar eens serieus over na te denken.

Wij dagen je uit … om met anderen in gesprek te gaan over wat je wel of niet gelooft en waarom je wel of niet zo’n keuze zou maken!

Neem je die uitdaging aan? Denk er eens over na.

Wil je eerst eens verder over praten? Dan kan dat natuurlijk ook.

Een hartelijke groet van ds. Ingrid de Zwart (0570) 618 328, ds.dezwart@pkn-deventer.nl

Uitnodiging voor alle vrijwilligers in de gemeente

24

‘Dankjewelavond’ op vrijdag 31 januari 2014, 20.00-22.00 in de Lebuinuskerk In onze gemeente zijn beroepskrachten werkzaam, maar deze zouden nergens zijn zonder alle vrijwilligers. Die zijn het die tot in alle hoeken en gaten van de gemeente het kerkelijk leven gaande houden. Wat zouden we zijn zonder stoelensjouwers, welkomheters, koffieschenkers, kerkbladbezorgers, bezoekers, contactpersonen,

Kerk in de stad

Het Grootefestival 2014 De oecumenische werkgroep die het Grootefestival voorbereidt heeft alweer een mooi programma in de steigers staan voor Hemelvaartsdag 29 mei. Zo kunt u in de vroege morgen meedoen met een dauwtrapwandeling, gevolgd door een oecumenische openluchtviering in het Vogelplantsoen. Daarna zijn er in de Lebuinuskerk en op andere locaties in het centrum allerhande leuke workshops. U kunt er bijvoorbeeld schilderen, dansen en zingen. Maar u kunt ook voor een diaconaal programma naar het mr. Geertshuis. Tussendoor kunt u aanschuiven voor een eenvoudige lunch en warme maaltijd in de Lebuinus. In de avond is er een mooie film te bekijken.

Gestart wordt met een Groote Maaltijd op woensdag 28 mei. Daar worden vertegenwoordigers van alle groepen die iets met Geert Groote te maken hebben uitgenodigd.

Hebt u zin om aan (iets van) het Grootefestival op Hemelvaartsdag mee te doen, noteer dan alvast de datum in uw agenda. In het februarinummer van de Wervel hoort u meer over programma, opgave, kosten enz.

De voorbereidingscommissie, Ingrid de Zwart, Leo Geurts, Nelleke Boonstra, Fons Ypma

baliemedewerkers, de bloemenschikker en vazenvuller, kerkenraadsleden, cantorijleden, commissieleden, taakgroepleden en noem maar op. Daarom is er een keer per jaar een avond speciaal voor alle vrijwilligers, om ze te bedanken en in het zonnetje te zetten.

Op vrijdagavond 31 januari is het weer zover.

Iedereen die vrijwilligerswerk in de gemeente verricht, is heel hartelijk welkom om 20.00 uur in de Lebuinuskerk.

Ook als u denkt dat wat u doet ‘eigenlijk niets voorstelt’, vinden we het fijn wanneer u er bij bent! Het wordt een speelse, zeer gezellige en sfeervolle avond, met koffie, een hapje en een drankje en veel ontmoeting! Verder verklappen we nog niets.

Graag horen we even of u komt voor 20 januari. Bij het winkeltje in de kerk ligt een lijst voor de ‘Dankjewelavond’ waarop u uw naam kunt zetten. U kunt ook mailen of schrijven naar het kerkelijk bureau: Kleine Poot 7, 7411 PE Deventer of kerk.bureau@ pkn-Deventer.nl Hartelijke groet, ds. Elisabeth Posthumus Meyjes, ds.

Saar Hoogendijk, ds. Ingrid de Zwart, Marco Heemskerk (koster) en Monique v. Voorden (kerkelijk bureau) Gebedsgroep In zowel december als januari komt de gebedsgroep wekelijks, m.u.v. de kerstvakantie, bijeen in Het Open Hof op dinsdagmorgen van 09.30 tot 10.30 uur. Wij doen voorbede, danken en prijzen de Heer.

Renovare De bijbelgespreksgroep komt in december bijeen op donderdagmorgen 12 december in Het Open Hof en op 9 en 23 januari in de Grote Kerk van half tien tot elf uur.

Wij bespreken dan het thema ‘de barmhartige vijand’.

Meedenkers en meepraters zijn van harte welkom.

Kerkcafé • Zondag 29 december: Kirstin Gramlich Over Kirstin, sinds 16 september jl. cantor organist in onze kerk, weten wij inmiddels al heel wat. In vorige nummers van de Wervel is de nodige aandacht aan haar besteed. Ook hebben wij haar al enige keren het orgel horen bespelen, de cantorij zien leiden en haar horen (voor)zingen. Maar het is meer dan alleen maar interessant om met haar te spreken over haar bezieling, haar inspiratie en de drijfveren die haar muziek doen maken die ons in de vieringen meeneemt naar omhoog. Hierover kunt u met Kirstin van gedachten wisselen op de laatste zondag van het jaar; einde of nieuw begin? U bent van harte uitgenodigd!

• Zondag 26 januari: Jos Debeij De heer Jos Debeij is directeur van de Openbare Bibliotheek in Deventer. Hij is een interessant figuur en op dit moment nog meer, vanwege de vele innovaties die hij voor ogen heeft. Hoe ver gaan deze innovaties? Stelt u eens voor: een toekomst waarin boekhandelaren, uitgevers en bibliotheken niet de concurrentie opzoeken maar de gezamenlijke ambitie hebben om de allergrootste

Gemeente in beweging Kerk in de stad

leescommunity te vormen die leest, koopt en deelt. Dat zou een mooie toekomst zijn! In de zondagsbrieven van 19 en 26 januari kunt u hierover meer lezen. Ook in de nieuwe folder, voorjaar 2014, wordt u uitgebreid geïnformeerd over de mens, Jos Debeij.

• Waar, wanneer en hoe laat?

In de Magistraatskapel van de Lebuinuskerk te Deventer, ingang onder de toren. Vanaf 16.00 uur bent u welkom voor een ontmoeting met de overige bezoekers en is er koffie en thee. Het interview begint om 16.30 uur en gaat over in een discussie waaraan allen kunnen deelnemen.

De bijeenkomst wordt om 17. 30 uur afgesloten.

Oecumenisch middaggebed voor vrede en verzoening: het Coventrygebed Gij hebt ons doen dromen van een veelkleurige gemeenschap van volkeren en mensen, waarin allen tot hun recht komen en wij elkaar verrijken, Wek ons op, God, dat wij die droom verwerkelijken

Aanvullend is er muziek: een lied zingen, pianospel, cdmuziek of de bijdrage van een solist.

Iedereen is welkom bij dit middaggebed. Ook na afloop bij een kop koffie of thee.

Onze Coventry- Gebedsgroep is aangesloten bij het landelijk en internationaal verband van het Coventry- gebed.

Enkele keren per jaar komt een afvaardiging uit elke stad waar een gebed wordt gehouden bij elkaar. Ds. Bert Kuipers van de Laurenskerk in Rotterdam is voorzitter van dit zgn, ‘Coventryberaad’. Andere steden die meedoen zijn Arnhem, Den Haag, Middelburg, Nijmegen en ook Doesburg en Doetinchem schuiven binnenkort aan. Allemaal steden die leden onder oorlogsgeweld in de Tweede Wereldoorlog.

Hieronder een verslag van de laatste bijeenkomst

Het Coventrygebed - de organisatie Enkele leden van de groep rond het Coventrygebed zijn de afgelopen maand naar de halfjaarlijkse landelijke bijeenkomst geweest. De organisatie lag deze keer bij de Coventryleden van Nijmegen. In de oude Sint Stevenskerk werden we ontvangen. Er waren mensen uit al de steden waar elke vrijdag tussen 12.00 en 13.00 uur een Coventry gebed wordt gehouden. Nieuw was de afgevaardigde uit Doesburg. Het hoofd van de protestantse geestelijke verzorging van de Krijgsmacht, Klaas Ubels, vertelde dat ook in Den Helder in het multiculturele geWaarom luidt de klok van de kapel van de Lebuinus op vrijdag rond het middaguur?

Hiermee wordt het Coventry-gebed aangekondigd. Het wordt wereldwijd gebeden op vrijdag en is in 1945 gestart op de ruïnes van de Cathedraal te Coventry.

Het Coventry-gebed is een grote beweging geworden, en vindt nu plaats in zo’n honderdzestig steden die elk ervaring hebben met oorlog en geweld. Deventer doet daarom ook mee. Na 9/11 heeft bijvoorbeeld New York zich aangesloten.

In Deventer vindt dit middaggebed op vrijdag plaats in de Magistraatskapel van de Lebuinus- of Grote kerk van 12.15-12.30 uur. Er is een vaste groep bezoekers, maar ook toeristen en andere passanten schuiven nogal eens aan. Week in week uit wordt er om vrede gebeden, vaak door minstens tien mensen.

We komen bijeen om te bidden voor verzoening in en voor de wereld, in en voor onszelf.

Vrijwilligers uit verschillende kerken in de binnenstad van Deventer gaan bij toerbeurt voor in gebed en stilte.

De Coventrygroep Deventer: v.l.n.r. Tonny Scholten, Dick Horstman, Joke Horstman, Roos Marijn Mulder, Hennie Bon, ds. Ingrid de Zwart en Jan Anton Mulder. Op de foto ontbraken: Peter Dekker, Nelleke Boonstra, Willemien te Bokkel, Ins Grevers, Trees Ludin en Tineke Hoogenkamp.

25

Kerk in de stad

bedscentrum van de marine vanaf 1 november een Coventrygebed zal opklinken! Het hoofdbestuur van het landelijk Coventryberaad had een vacature. Vanaf nu is er een afgevaardigde van Deventer in het hoofdbestuur.

Peter Dekker (van de DoRe gemeenschap het Penninckshuis) zal namens ons zitting nemen in dat bestuur.

Ook is er een bijeenkomst geweest van alle vrijwilligers rond het Coventry gebed in Deventer. Negen mensen zaten bijeen na het gebed in de Magistraatskapel en de enthousiaste vrijwilligers van drie kerken hadden snode plannen. Er zal een nieuwe PR ronde komen, de gasten in de kerk zullen duidelijker uitgenodigd worden ook deel te nemen met dit gebed van een kwartier, en foldertjes zullen worden verspreid over heel Deventer. Kom eens langs, vrijdagmiddag 12.15 uur in de Magistraatskapel!

Nelleke Boonstra m.m.v. Ingrid de Zwart en Tineke Hoogenkamp, Taakgroep Kerk in de stad

Decemberactiviteiten in het Meester Geertshuis -- vrijdag 6 december, van 13.30-16.30 uur, Sinterklaasviering.

-- kerstavond 24 december, van 17.00-21.00, Kersviering met maaltijd.

-- Eerste kerstdag 25 december van 13.30-16.30 uur, Kerst-Inn. -- Tweede kerstdag 26 december gesloten.

-- dinsdag 31 december gesloten.

-- woensdag 1 januari van 13.30-16.30: nieuwjaarsreceptie.

Kijk op www.meestergeertshuis.nl voor meer informatie.

Of bel met 613340.

Groep Arme kant van Deventer ‘De Arme kant van Deventer’ komt bijeen op vrijdag 20 december om 19.30 uur in het Meester Geertshuis, Assenstraat 20. Belangstellenden zijn van harte welkom.

Informatie bij Harm-Jan Jansen, tel. 06-10061847 of harmjan1971@hotmail.com De Deventer Zwerfkerk De zwerfkerk staat op de Brink op donderdag 12 december, deze keer geheel in kerstsfeer. Van 12.00 tot 14.00 uur, naast de Waag aan de kant van de bibliotheek. Ontmoeting en aandacht, schilderen, soep en koffie. Allen welkom om even langs te komen.

26

Onze zwerfkerk in de caravan op de Brink. Zie ook foto omslag. Heerlijke soep en aandacht. Voor iedereen!

Kerstmarkt NBG Wie geeft u een Bijbel cadeau?

Tijdens de kerstmarkt kunt u bij de kraam van het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG) een kaart invullen voor de ‘Actie met de strik’. Hiermee kunt u een Bijbel (NBV) winnen voor iemand anders. Wat houdt de actie precies in? Op het kaartje vult u uw naam in en de naam van de persoon aan wie u een Bijbel zou willen geven en waarom. Uit alle inzendingen wordt zaterdag 14 december om 16.00 uur een winnaar getrokken. Als u de winnaar bent krijgt u van het NBG een Bijbel om aan de persoon van uw keuze te geven. Doet u mee?

Ook dit jaar zal er weer verkoop zijn van verschillende boeken en andere producten rondom Bijbel en Kerst.

We willen graag een nieuwe Bijbelvertaling, de Bijbel in Gewone Taal (BGT) onder de aandacht brengen. Tijdens de kerstmarkt zal er een voorpublicatie ter inzage inliggen en te koop zijn voor 5 7,50. De hele Bijbel komt in november 2014 uit. Voor meer informatie over de vertaling: wwww.bijbelingewonetaal.nl.

Om alle dagen de stand goed bemenst te hebben zoeken we nog mensen. Donderdag 12 december van 14.0021.00 uur, vrijdag van 10.00-21.00 uur en zaterdag van 10.00-17.00 uur.

Lijkt u dit wat of wilt u eerst meer informatie dan kunt u contact opnemen met Karin van Lohuizen: (0570) 630148 of 06 4436581, of karinvanlohuizen@hotmail.com.

Werkgroep NBG in Deventer: Beb Welleweerd, Els de Ruiter, Klaas Spijker en Karin van Lohuizen

Om humaniteit

Voor Igor en Ayran, twee ‘mensen zonder de juiste papieren’ die wij vanuit het meester Geertshuis steunen, moreel en financieel. En voor ieder die steun verleent aan mensen in de verdrukking: Mensenrechten zijn een plicht van iedereen: regering, individu of maatschappelijk orgaan.

1. Iedereen wordt vrij en met gelijke rechten geboren.

2. De mensenrechten gelden voor wie je maar bent, waar je ook bent.

3. Je hebt recht op leven, vrijheid en veiligheid.

4. Slavernij is verboden.

5. Martelen is verboden.

6. Je hebt het recht op erkenning voor de wet.

7. De wet is voor iedereen gelijk.

8. Als je onrecht is aangedaan, moet je rechtsbescherming krijgen.

9. Je mag niet zomaar worden opgesloten, of het land uitgezet.

10. Je hebt recht op een eerlijke en openbare rechtszaak met een onafhankelijke rechter.

11. Je bent onschuldig tot het tegendeel is bewezen.

12. Je hebt recht op privacy en op bescherming van je goede naam.

13. Je mag je vrij verplaatsen in je eigen land. Je mag ieder land (ook je eigen) verlaten.

14. Als je mensenrechten bedreigd worden, mag je in een ander land asiel vragen.

15. Je hebt recht op een nationaliteit.

Kerstconcert Maria Koningingkerk Op zaterdag 21 december, in de Maria Koninginkerk, Mariënburghstraat 2, Deventer Aanvang 19:00 uur, toegang vrij Met medewerking van kinderkoor Alegria o.l.v. Brianne Geurtse, zanggroep Laetare o.l.v. Johan IJsendorn, Gospelzanggroep Kol-le-Aviv o.l.v. Brianne Geurtse.

Hans Bouma in Okkenbroek met pianomuziek Mens van Gods dromen Dichter bij muziek Stelt u zich voor: Een pianiste zorgt improviserenderwijs voor een muzikale stroom waarop een dichter als papieren bootjes zijn verzen neerlegt. Bootjes op weg naar de diepzee van een mensenziel.

Bind ze als een teken aan je hand. Dat wij blijven strijden voor humaniteit voor iedereen.

10 december: dag van de mensenrechten, in 1948 is de universele verklaring van de rechten van de mens op deze datum opgesteld.

Reageren? ceciel@meestergeertshuis.nl Tip: www.obdeventer.nl/activiteiten/1405-fakkeltocht10-december-2013 Raadpleeg onze website of facebook (meestergeertshuis) voor onze december en Nieuwjaarsactiviteiten.

U kunt het meemaken op zondagavond 1 december a.s. in de Protestantse Kerk te Okkenbroek, aanvang 19.00 uur. Samen met de pianiste Marthe Varenhorst presenteert de dichter Hans Bouma een aflevering van zijn programma Dichter bij muziek, speciaal voor de Adventstijd: Mens van Gods dromen. De volgende collages brengen zij ten gehore: 1. Een gelukkig begin (veertien Psalmen opnieuw uitgesproken) 2. Zomaar ineens een mens 3. Mens van Gods dromen 4. Leven als de bomen 5. Zoon der schepping (Jezus bij het Meer van Galilea) Vijf poëtisch-muzikale verhalen waarbij tekst en muziek elkaar versterken en samen in dienst staan van wat onuitsprekelijk is. Na de laatste collage gaat Hans Bouma

Gemeente Kerk in dein stad beweging

Column Meester Geertshuis

16. Je mag trouwen met wie je wilt en een gezin stichten.

17. Je hebt recht op bezit, dat mag niemand zomaar van je afnemen.

18. Je mag je eigen godsdienst kiezen en daar naar leven.

19. Je mag uitkomen voor je mening en je mag overal informatie vandaan halen.

20. Je mag een vereniging oprichten, niemand mag je dwingen ergens lid van te worden.

21. Iedereen mag meedoen aan verkiezingen en zich verkiesbaar stellen.

22. Je hebt recht op maatschappelijke zekerheid.

23. Je hebt recht op werk naar keuze, met een eerlijk loon. Vakbonden zijn vrij.

24. Je hebt recht op rust, vrije tijd en betaalde vakantie.

25. Je hebt recht op voldoende inkomen, zo nodig moet de staat voor je zorgen.

26. Je hebt recht op onderwijs.

27. Je hebt recht om te genieten van kunst en cultuur.

Cultuur moet worden beschermd.

28. Alle regeringen moeten ervoor zorgen dat de mensenrechten worden nageleefd.

29. De wetten en de democratie moeten de mensenrechten beschermen.

30. Niets van het bovenstaande mag misbruikt worden om de mensenrechten teniet te doen.

27

Kerk in de stad

graag met u in gesprek over de betekenis van poëzie en muziek in het algemeen en voor de eredienst in het bijzonder. Er is een boekentafel met uitgaven van Hans Bouma. De auteur is bereid boeken en bundels te signeren.

Hildegard von Bingen Der Mensch ist gewaltig an Kraft seiner Seele Dit opschrift is een uitspraak van Hildegard von Bingen (1098-1179). Door deze uitspraak in het Nederlands te vertalen zou een deel van zijn kracht verloren gaan. Duits was de landstaal waarin deze vrouw, abdis, zieneres, arts, musicologe en dichteres zich in haar tijd tot mensen van alle standen richtte.

De kerkelijke gemeente Diepenveen heeft voor het winterseizoen 2013-2014 de delen van het menselijk lichaam hoofd, hart en handen gekozen om de religieuze begrippen gebed en meditatie speciale aandacht te geven. De 12e-eeuwse Hildegard von Bingen kan ons wellicht helpen om deze begrippen te verduidelijken en te verdiepen.

28

Hildegard was in haar tijd een vrouw die als abdis in diverse landen van Europa bekend werd door haar uitspraken, haar geneeskunde en hoe zij met haar medezusters het religieuze leven vorm gaf. Die bekendheid verdween vrijwel onmiddellijk na haar overlijden. Het lukte kerkleiders en theologen ruim 800 jaar om haar gaven te verbergen als bedrog omdat een vrouw tot zulke grote dingen niet in staat zou zijn. Binnen de Benedictijnse traditie, de spiritualiteit waarbinnen zij haar klooster-bestaan leefde, bleef zij geëerd. Pas in de jaren ‘50 van de vorige eeuw, toen de nonnen van Eibingen, de plaats waar Hildegard tijdens haar leven twee kloosters stichtte, haar reputatie opnieuw aan het licht brachten, kwamen haar gaven weer ter beschikking aan de wereld van nu.

Cultuurhistorica drs. Sieth Delhaas uit Deventer zal op 12 december en 16 januari in de Dorpskerk Diepenveen over haar leven en werk vertellen, aanvang 20.00 uur.

Met op de achtergrond de vraag: heeft Hildegard vandaag ook betekenis voor ons geloof, ons gebed, onze meditatie? En hoe komen ons hoofd, hart en onze handen daardoor wellicht in een nieuwe beweging.

Kun je van twaalfde eeuwse visioenen plaatjes hebben?

En kun je die vertonen? Ja. De techniek van Hildegard en die van onze tijd passen goed in elkaar.

Wie zich op deze avonden wil voorbereiden kan dit o.a. doen met het boek ‘Hildegard, een vrouwelijk genie in de late Middeleeuwen’ van Etty Mulder dat sinds 1982 in diverse drukken is verschenen.

Lutherbeeld onthuld Museum Catharijneconvent te Utrecht ontving onlangs een geschenk van de Stichting voor Protestantse Kerkelijke Kunst, de SPKK. Directeur Marieke van Schijndel onthulde een Lutherbeeld, een door Otmar Hörl ontworpen kunststof multiple. Het verwijst naar het Lutherdenkmal op de markt van Wittenberg, de stad waar Luther op 31 oktober 1517 zijn stellingen op de deur van de slotkapel spijkerde. In de aanloop naar het her-

denkingsjaar 2017 neemt de SPKK het museum zo symbolisch op in een wijde kring van plaatsen waar de reformator Luther op eigentijdse wijze present gesteld wordt. Om 500 jaar Reformatie te markeren organiseert Museum Catharijneconvent in samenwerking met de SPKK in 2017 de Nederlandse Luthertentoonstelling.

Met het plaatsen van een foto van de onthulling van het Lutherbeeld is ook de website van de SPKK www.SPKK. nl officieel ten doop gehouden.

In de SPKK werken de Protestantse Kerk in Nederland, de Algemene Doopsgezinde Sociëteit, de Remonstrantse Broederschap en de Christelijke Gereformeerde Kerken samen. Hun gezamenlijke collecties zijn ondergebracht in Museum Catharijneconvent. Op de site vindt u meer informatie over de collecties, het beeld en het herdenkingsjaar 2017.

Ineke Verheus-Nieuwstraten, secretaris SPKK

Grote Kerk Kerstmarkt 2013 In december wordt traditiegetrouw in de monumentale Grote of Lebuinuskerk, hartje Deventer, de Grote Kerk Kerstmarktí georganiseerd, nu alweer voor de 27e keer.

De kerk is de afgelopen tijd mooi gerestaureerd. Dus een extra reden om eens te komen kijken!

De Grote Kerk Kerstmarkt wordt nog altijd als een van de meest bijzondere van ons land beschouwd en trekt, door haar grote bekendheid, vele bezoekers uit ons hele land en zelfs vanuit Duitsland.

Kerk in de stad

Oliebollenverkoop 2012

De verwarmde kerk biedt drie dagen lang onderdak aan circa 75 kramen met vele, gevarieerde artikelen in de Kerstsfeer, dit jaar met weer nieuwe deelnemers. En er worden, ook uit traditie, permanent Drentse Kniepertjes (wafeltjes) gebakken. Bovendien biedt het gezellige binnenterras even rust voor een hapje en drankje, waarbij men van muziek kan genieten.

Want er zijn alle dagen diverse koren en muziekensembles te beluisteren die voor extra sfeer zorgen. Voor elke 500e bezoeker ligt een geschenk klaar!

Oproep oliebollenactie Elk jaar zijn, op Oudejaarsdag, vrijwilligers van onze kerk voor het goede doel actief met het bakken en verkopen van oliebollen en kniepertjes.

Om deze actie ook dit jaar weer te kunnen uitvoeren is er behoefte aan enkele nieuwe vrijwilligers voor de oliebollen.

Er wordt in verschillende ploegen gewerkt vanaf ongeveer vijf uur ’s ochtends (beslag maken en opbouw van de kraam) tot ongeveer vier uur ’s middags (eind verkoop en opruimen).

Er is vraag naar oliebollenbakkers, beslagmakers en een regisseur/meewerkend voorman.

U kunt zich aanmelden bij onze koster Marco Heemskerk, (0570) 612.548 of koster@pkn-deventer.nl En... uiteraard roepen wij ook iedereen op om vooral weer veel heerlijke oliebollen en kniepertjes te komen kopen. De opbrengst komt ook nu weer ten goede van projecten in de kerk.

Jan de Goede

29

Kerk in de stad

Van Dorp Installaties Deventer B.V. is aktief op het gebied van centrale verwarming, klimaatbeheersing, luchtbehandeling en brandbeveiligingstechniek.

Vraag vrijblijvende informatie en offerte aan de specialisten van:

Van Dorp Installaties Deventer B.V. Maagdenburgstraat 12 (Handelspark De Weteringen) 7421 ZC Deventer Tel. 0570-659 659 Fax 0570-659 660 www.vdi.nl info@deventer.vdi.nl

30

Maagdenburgstraat 20a, 7421 ZC Deventer tel. 0570-634455, info@paulhardonk.nl, www.paulhardonk.nl

Salland gaat voor een gezonde regio www.salland.nl (0570) 68 74 84 met Energiek en HollandZorg onderdeel van Eno. www.eno.nl

Elisabethskapel (Brinkgreven) 10.00 uur pastor Toon Cents St. Jozef Verpleeghuis 10.30 uur ds. A. van der Maas Groote & Voorster 11.15 uur pastor Hans Dijkman PW Janssen 10.00 uur VRIJDAG 10 JANUARI Woonzorgcentrum St. Jurrien 19.00 uur ds. Martin de Vlas Woonzorgcentrum Bloemendal 10.30 uur ds. Martin de Vlas Woonzorgcentrum Sparrenheuvel 19.00 uur ZONDAG 12 JANUARI Grote of Lebuinuskerk 10.00 uur ds. Ingrid de Zwart, doopdienst 19.00 uur Vesper Schalkhaar Park Braband (Nicolaaskerk) 10.00 uur ds. H. Marsman Colmschate Ichtuskerk 10.00 uur ds. M. Nijveld Diepenveen Dorpskerk 10.00 uur ds. Henk Spit St. Jozef Verpleeghuis 10.30 uur pastor J. Egberts Groote & Voorster 11.15 uur mw. Eugénie Tulleken PW Janssen 10.00 uur VRIJDAG 17 JANUARI Woonzorgcentrum St. Jurrien 19.00 uur ds. Saar Hoogendijk Woonzorgcentrum Bloemendal 10.30 uur ds. Saar Hoogendijk ZONDAG 19 JANUARI Grote of Lebuinuskerk 10.00 uur ds. Saar Hoogendijk, Dienst van Schrift en Tafel met de Lebuinuscantorij

o.l.v Kirstin Gramlich Heilig Avondmaal 10.00 uur Jeugdkerk voor 12-14 jaar Schalkhaar Park Braband 10.00 uur ds. T. Plattje Colmschate Ichtuskerk 10.00 uur ds. W. Meijles Diepenveen Dorpskerk 10.00 uur ds. Henk Spit Elisabethskapel (Brinkgreven) 10.00 uur gastvoorganger St. Jozef Verpleeghuis 10.30 uur ds. E. Everts Groote & Voorster 11.15 uur pastor Hans Dijkman PW Janssen 10.00 uur VRIJDAG 24 JANUARI Woonzorgcentrum St. Jurrien 19.00 uur ds. Elisabeth Posthumus Meyjes Woonzorgcentrum Bloemendal 10.30 uur mw. Eugénie Tulleken Woonzorgcentrum Sparrenheuvel 19.00 uur ds. Henk Spit ZONDAG 26 JANUARI Grote of Lebuinuskerk 10.00 uur ds. Elisabeth Posthumus Meyjes 19.00 uur Jeugdtheater Schalkhaar Park Braband (Nicolaaskerk) 10.00 uur ds. R. van Oosten Colmschate Ichtuskerk 10.00 uur ds. M. Nijveld Diepenveen Dorpskerk 10.00 uur ds. Henk Spit St. Jozef Verpleeghuis 10.30 uur pastoor H. BrummelhuisGroote & Voorster 11.15 uur mw. Jeanet Heys PW Janssen 10.00 uur

VRIJDAG 31 JANUARI Woonzorgcentrum St. Jurrien 19.00 uur ds. B. Boer Woonzorgcentrum Bloemendal 10.30 uur ds. B. Boer ZONDAG 2 FEBRUARI Grote of Lebuinuskerk 10.00 uur 10.00 uur Jeugdkerk voor 15-18 jaar Schalkhaar Park Braband 10.00 uur ds. T. Plattje Colmschate Ichtuskerk 10.00 uur ds. H. Spit Diepenveen Dorpskerk 10.00 uur ds. Elisabeth Posthumus Meyjes Elisabethskapel (Brinkgreven) 10.00 uur St. Jozef Verpleeghuis 10.30 uur ds. A. van der Maas Groote & Voorster 11.15 uur pastor Hans Dijkman PW Janssen 10.00 uur U bent ook dagelijks welkom in de stilte van de crypte; een ruimte voor rust, bezinning en meditatie.

Iedere vrijdagmiddag, oecumenisch middaggebed in de Lebuinuskerk van 12.15 - 12.30 uur.

Elke woensdagavond om 19.00 uur bij de Broederenkerk (Broederenstraat 18) een oecumenisch avondgebed in de sfeer en traditie van Taizé.

Zie ook de agenda op www.pkn-deventer.nl en www.pgd-jong.nl/ www.facebook.com/PGDeventer www.facebook.com/JeugdkerkPGD

31

Vieringen December 2013 / Januari 2014 32

ZONDAG 1 DECEMBER Grote of Lebuinuskerk 10.00 uur ds. Elisabeth Posthumus Meyjes 10.00 uur Jeugdkerk voor 15-18 jaar 19.00 uur Vesper Schalkhaar Park Braband 10.00 uur ds. T. Plattje Colmschate Ichtuskerk 10.00 uur ds. W. Meijles 19.00 uur Vesper Diepenveen Dorpskerk 10.00 uur ds. Henk Spit Elisabethskapel (Brinkgreven) 10.00 uur pastor Toon Cents St. Jozef Verpleeghuis 10.30 uur ds. A. van der Maas Groote & Voorster 11.15 uur ds. Ingrid de Zwart PW Janssen 10.00 uur mw. Eugénie Tulleken VRIJDAG 6 DECEMBER Woonzorgcentrum St. Jurrien 19.00 uur mevr. J. Remmers Woonzorgcentrum Bloemendal 10.30 uur R.K. dienst Woonzorgcentrum Sparrenheuvel 19.00 uur mw. I. Ziegelaar ZONDAG 8 DECEMBER Grote of Lebuinuskerk 10.00 uur ds. Saar Hoogendijk Schalkhaar Park Braband 10.00 uur ds. Hermien Günther-vanDijk Colmschate Ichtuskerk 10.00 uur ds. C. de Gooijer Diepenveen Dorpskerk 10.00 uur ds. W.B. Harleman St. Jozef Verpleeghuis 10.30 uur pastor J. Egberts Groote & Voorster 11.15 uur pastor Hans Dijkman PW Janssen 10.00 uur ds. Martin de Vlas VRIJDAG 13 DECEMBER Woonzorgcentrum St. Jurrien 19.00 uur ds. E. Evers Heilig Avondmaal Woonzorgcentrum Bloemendal 10.30 uur ds. Martin de Vlas ZONDAG 15 DECEMBER Grote of Lebuinuskerk 10.00 uur ds. Ingrid de Zwart m.m.v. liedboekcantorij 10.00 uur Jeugdkerk voor 12-14 jaar Schalkhaar Park Braband 10.00 uur ds. T. Plattje Colmschate Ichtuskerk 10.00 uur ds. M. Nijveld Diepenveen Dorpskerk 10.00 uur ds. Henk Spit

Elisabethskapel (Brinkgreven) 10.00 uur pastor Toon Cents St. Jozef Verpleeghuis 10.30 uur ds. E. Everts Groote & Voorster 11.15 uur mw. Eugénie Tulleken PW Janssen 10.00 uur ds. Martin de Vlas VRIJDAG 20 DECEMBER Woonzorgcentrum St. Jurrien 19.00 uur Woonzorgcentrum Bloemendal 10.30 uur ds. W. van Wijk Woonzorgcentrum Sparrenheuvel 19.00 uur ds. Henk Spit & dhr. Ton Maas ZONDAG 22 DECEMBER Grote of Lebuinuskerk 10.00 uur ds. Hermien Günther Schalkhaar Park Braband 10.00 uur ds. W.B. Harleman Colmschate Ichtuskerk 10.00 uur ds. W. Meijles Diepenveen Dorpskerk 10.00 uur ds. Henk Spit St. Jozef Verpleeghuis 10.30 uur pastoor H. Brummelhuis Groote & Voorster 11.15 uur pastor Hans Dijkman PW Janssen 10.00 uur mw. Gerry Pols DINSDAG 24 DECEMBER Grote of Lebuinuskerk 19.00 uur kinderkerstviering ds. Ingrid de Zwart en de kindercantorij o.l.v. Kirstin Gramlich met verhalenverteller Loek Boer en ‘De gouden bal’ 22.30 uur ds. Elisabeth Posthumus Meyjes m.m.v. Lebuinuscantorij o.l.v. Kirstin Gramlich Colmschate Ichtuskerk 19.00 uur kinderkerstviering ds. M. Nijveld 22.00 uur ds. W. Meijles Diepenveen Dorpskerk 19.00 uur kinderkerstviering 23.00 uur ds. Henk Spit St. Jozef Verpleeghuis ??.?? uur ds. Anna van der Maas en pastoor H. Brummelhuis WOENSDAG 25 DECEMBER Grote of Lebuinuskerk 10.00 uur ds. Saar Hoogendijk Schalkhaar Park Braband 10.00 uur ds. T. Plattje Colmschate Ichtuskerk 10.00 uur ds. M. Nijveld Diepenveen Dorpskerk 10.00 uur ds. Henk Spit

Elisabethskapel (Brinkgreven) 10.00 uur Astrid Gouma Groote & Voorster 11.15 uur pastor Hans Dijkman en mw. Jeanet Heys VRIJDAG 27 DECEMBER Woonzorgcentrum St. Jurrien 19.00 uur ds. H. van der Steeg Woonzorgcentrum Bloemendal 10.30 uur ZONDAG 29 DECEMBER Grote of Lebuinuskerk 10.00 uur ds. Saar Hoogendijk Schalkhaar Park Braband (Nicolaaskerk) 10.00 uur ds. H.A. Marsman Colmschate Ichtuskerk 10.00 uur ds. H. Nekeman Diepenveen Dorpskerk 10.00 uur St. Jozef Verpleeghuis 10.30 uur mw. H. Heling Groote & Voorster 11.15 uur Visser PW Janssen 10.00 uur mw. Eugénie Tulleken DINSDAG 31 DECEMBER Grote of Lebuinuskerk 19.30 uur Oudejaarsdienst, ds.

Ingrid de Zwart en Kirstin Gramlich Schalkhaar Park Braband (Nicolaaskerk) 19.30 uur zie Colmschate Ichtuskerk Colmschate Ichtuskerk 19.30 uur ds. W. Meijles Diepenveen Dorpskerk 19.30 uur ds. Henk Spit WOENSDAG 1 JANUARI Grote of Lebuinuskerk 10.30 uur ds. Elisabeth Posthumus Meyjes Schalkhaar Park Braband (Nicolaaskerk) 10.00 uur Colmschate Ichtuskerk 10.00 uur VRIJDAG 3 JANUARI Woonzorgcentrum St. Jurrien 19.00 uur ds. Ingrid de Zwart Woonzorgcentrum Bloemendal 10.30 uur R.K. dienst ZONDAG 5 JANUARI Grote of Lebuinuskerk 10.00 uur ds. Saar Hoogendijk 10.00 uur Jeugdkerk voor 15-18 jaar Schalkhaar Park Braband 10.00 uur ds. W. Harleman Colmschate Ichtuskerk 10.00 uur ds. O. Haasnoot Diepenveen Dorpskerk 10.00 uur ds. H.J. Boon

(zie verder pag. 31)