Gentlemen's Watch 94

GENTLEMEN'S WATCH

DE MAFFIA

VAN SICILIË

INDRINGENDE FOTO’S UIT VERVLOGEN JAREN

JEROEN VAN KONINGSBRUGGE OP JACHT NAAR MYSTERIEUZE LOCATIES

HIDDEN GEMS ONBEKENDE

PARELTJES IN HORLOGELAND

Serious about style

ACTEUR MAARTEN HEIJMANS, ALPINIST RENÉ DE BOS, CEO ELIE BERNHEIM, HIGH-TECH, HORLOGES, FASHION, AUTO’S EN MEER.

Bruce Springsteen

The Boss

IN THIS ISSUE

16 IN THE MIX

Om naar te kijken, te lezen, te ontdekken, naar te luisteren, te bezoeken, iets op te leggen, te ruiken, aan te trekken of te WINNEN!

30 GENT’S CLASSIC

De auto waarmee een president vrolijk de plomp in reed…

36 BRUCE SPRINGSTEEN

Het persoonlijke verhaal over zijn verloren (en weer teruggevonden) albums en zijn biopic die binnenkort in de bioscoop draait..

48 VERRASSENDE FRANSE WIJNEN

Uit minder bekende streken.

50 COLUMN HANS VAN WETERING

Toekomstmuziek

52 DE HORLOGES

Van Ferrari.

58 VERZET IN ZWARTWIT

De fototentoonstelling van Franco Zecchin toont op indringende wijze het Sicilië van bloedige maffiaoorlogen in de jaren tachtig en negentig 90 van de vorige eeuw.

68 JEROEN VAN KONINGSBRUGGE

Op jacht naar mysterieuze locaties.

72 AUTO’S

Om van te dromen en in weg te rijden.

78 HIDDEN GEMS

Alon Ben Joseph zoekt naar pareltjes in horlogeland.

Min./max. gecombineerd verbruik: 6,0-14,8 l/100 km, resp. 16,7-6,8 km/l, CO2 -uitstoot 135-335 g/km. Afgebeeld model uitgerust met opties en accessoires. Wijzigingen en fouten voorbehouden.

82 HIGH-TECH

Van een heel dunne stofzuiger tot heel dikke speakers en veel daar tussenin.

86 OP ZOEK NAAR SCHOONHEID

Met René de Bos, de eerste Nederlander die Mount Everest bedwong.

9O RAYMOND WEIL

De eigenzinnigheid van dit horlogemerk.

94 INGETOGEN STIJLADVIEZEN

Voor dit najaar van e Society Shop.

100 HORLOGENIEUWS

Dat tikt. En een prachtig horloge om te WINNEN!

108 ZIJN STIJL

Met acteur Maarten Heijmans.

112 SPORTS & TRAVEL

Goed spul

114 COLUM - MARCEL LANGEDIJK

Het gehalte aan natte winden is fors gestegen, zo lijkt het.

1 JAAR GENTLEMEN’S WATCH + WATCH JAARBOEK VOOR € 29,75 INCLUSIEF DIGITALE GW

Opgave en vragen over abonnementen Nederland: Abonnementenland

Postbus 20 1910 AA Uitgeest T 0900-ABOLAND of T 0900-226 52 63 (€ 0,10 per minuut)

www.bladenbox.nl voor abonneren.

www.aboland.nl voor adreswijzigingen en opzeggingen.

Abonnementenland is ook bereikbaar via X. @Aboland_klanten

In dit magazine zijn diverse pagina’s (plus vrijwel alle advertenties!) interactief gemaakt. Download de app en ontdek wat APPAVIEW te bieden heeft!

Opgave en vragen over abonnementen in België: Abonnementenland

Ambachtenlaan 21 Unit 2A 3001 Heverlee T +32 (0)28 08 55 23 F +32 (0)28 08 70 05

www.bladenbox.be voor abonneren.

www.aboland.be voor adreswijzigingen en opzeggingen.

Beëindigen abonnement: Opzeggingen dienen 8 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn.

Prijswijzigingen voorbehouden.

Sprankelende schoonheid

Dit jaar brengt de een wijzer horloge specialist MeisterSinger de natuurlijke schoonheid van echte aventurijn steen om de pols. De diepblauwe steen uit de kwartsfamilie fascineert met zijn karakteristieke glans, die wordt gecreëerd door fijn verspreide minerale insluitsels. Deze reflecteren het licht en creëren wat bekend staat als aventurescence - een speciale glans met een levendige schittering die elke wijzerplaat uniek maakt. Met de Aventurijn NL Edition 2025 zet MeisterSinger een lange traditie voort: sinds 2004 lanceert het merk elk jaar een speciale editie exclusief voor de Nederlandse markt. Gelimiteerd tot 50 stuks.

nl.experience.meistersinger.com

Voor meer informatie: Time Company info@timecompany.nl Tel. +31 570 514200

NL Editie 2025

Met wijzerplaat van echte aventurijn natuursteen.

o.a. verkrijgbaar bij:

Aalsmeer: Sparnaaij Juweliers, Zijdstraat 90 Alkmaar: Marc Lange, Mient 12 Amersfoort: van Hell Juweliers, Utrechtsestraat 28 Amsterdam: The Mill Diamonds, Rokin 123; QP Exclusieve Horloges, Willemsparkweg 154 (hoek Cornelis Schuytstraat) Apeldoorn: van Hell Juweliers, Hoofdstraat 120B Arnhem: Juwelier Punte, Rijnstraat 33 Barendrecht: Juwelier Ettema, Middenbaan 57 Barneveld: Kaasschieter Juweliers, Jan van Schaffelaarstraat 42 Bussum: Juwelier Geerling, Wilhelminaplantsoen 1 Breda: van Gurp Juweliers, Grote Markt 27; Delft: van Loenen Horlogerie, Markt 63 Enschede: Koelink Juwelier, Haverstraatpassage 32-34 Goes: Fabery de Jonge, Lange Kerkstraat 30 Haarlem: F.J. Driessen Juweliers, Barteljorisstraat 1 Haren (GN): HA Juweliers, Rijksstraatweg 170 Huizen: Veerman Juwelen, Lindenlaan 28 Leiden: De Gunst Juwelier, Nieuwe Rijn 7 Maastricht: Loonstra Juwelier, Platielstraat 16 Nijmegen: Juwelier van Baal, Broerstraat 53 Oss: Juwelier Marijnissen, Kerkstraat 9 Oud-Beijerland: Gentlemen , Oost-Voorstraat 4 Oudewater: Reijersen Juweliers, Korte Havenstraat 16 Rijssen: Saffier Juweliers, Haarstraat 11 ’s-Hertogenbosch: Juwelier Ton van Grinsven, Hinthammerstraat 50 Schoonhoven: Rikkoert Juweliershuys, Haven 1 - 13 Utrecht: Punte Juwelier Horloger, Choorstraat 34-36 Veenendaal: Horlogerie van Manen, Hoogstraat 28 Venlo: Nellissen Juwelen, Markt 4 (naast stadhuis) Vianen: ’t Juweliershuis Reijersenvan Buuren, Voorstraat 15 Waalre: Juwelier van Hooff, Den hof 1 Winterswijk: Milikan Juwelier, Wooldstraat 22 Zeist: Juwelier van der Weerd - Janssen, Slotlaan 254-256 Zwolle: Juwelier Veenemans, Luttekestraat 32 ; en op www.meistersinger.nl

‘ECTOR’

Ik was een jochie van zestien toen ik voor het eerst zonder mijn ouders op vakantie ging. Samen met m’n beste vriend Bart een maand naar Sicilië. Met de trein. Bijna drieduizend kilometer van huis. Met vijfhonderd gulden om die dertig dagen te coveren. Dat was toen al niet veel. En dus gingen we eenmaal in Italië vaak liften, want dat was lekker goedkoop. Zo ontmoetten we mensen in soorten en maten, soms gewoon aardig, soms met dubbele agenda, soms met interessante verhalen. Eén daarvan stelde zich voor als Hector, uitgesproken met een stomme H. Niet veel ouder dan wijzelf waren. Een vrolijke gast, joviaal, praatgraag, en -zo hadden we al snel in de gaten- liefhebber van een goede joint. Hector bleek bovendien gastvrij en nodigde ons uit om ergens te gaan eten. Drie pizza’s en wat drank later voelden wij ons ondanks ons minimale budget geroepen om af te rekenen en riepen de ober. Maar Hector schudde zijn hoofd. Betalen was hier niet nodig. Dit waren amici. Hij stond op en slenterde zonder iets te zeggen de tent uit. Wij volgden. Verrast en verbaasd. Even later zagen we vanuit onze auto een groep mensen op het strand staan. Ergens omheen. Op afstand gehouden door carabinieri. Hector zette de auto stil en stapte uit. Doelgericht liep hij op de groep af, terwijl wij volgden. Alle mensen weken voor Hector uiteen, zelfs de geüniformeerden. Op het strand bleek een lijk te liggen. Hector keek even en mompelde no lo conosco. Hij kende hem niet. We liepen terug naar de auto. We vervolgden onze weg en kwamen aan bij een enorme villa. Zijn ouderlijk huis. Of we even binnen wilden komen om het te zien, terwijl hij een nieuwe joint rolde. We liepen wat rond tot Hector ons meetroonde naar boven. Dit moeten jullie even zien, de slaapkamer van mijn ouders. Het bleek over een enorm rond bed te beschikken, met spiegels op het plafond. Hector lachte: als je een knop indrukt gaat het nog ronddraaien ook.

Opnieuw stapten we in de auto, de raampjes open, de lucht dik van de wiet. Door smalle straten raceten we naar een kerkpleintje ergens bovenaan de oude stad. Daar stapten we uit en nam Hector plaats op een bankje om de rest van zijn joint op te roken. En hij vertelde zonder het te benoemen. Dat hij er als kind van zijn ouders automatisch deel van uitmaakte. Dat hij dit bestaan haatte, maar niet wist hoe eruit te ontsnappen. Dat iedereen wist wie hij was, wie zijn familie was, en dat hij daarom niet als een normaal mens kon leven. Dat zijn joints hem door de dag heen hielpen. Bart en ik keken elkaar aan. Kon dit echt waar zijn? Maakte Hector deel uit van die Siciliaanse families waarover wij toen –het was begin jaren tachtig- dagelijks in de kranten lazen? Waarvan bloedige foto’s op de voorpagina’s verschenen? We zijn het nooit aan de weet gekomen. En hebben Hector na die ene dag nooit meer gezien. Maar toen ik het interview las met Franco Zecchin en zijn foto’s (pag. 58) zag, gemaakt in diezelfde tijd, moest ik opeens weer aan hem denken. Zal ‘Ector’ die jaren wel hebben overleefd?

Hoofdredacteur

Gerben Bijpost

Uitgevers

Leo van Klaveren

Gerben Bijpost

Art Director Kirsten Vermeulen

Eindredacteur

Elise Glaudemans

Acquisitie

Leo van Klaveren T +31 (0) 6 53 33 34 36

E leo@gentlemenswatch.com

Redactie en medewerkers

Luke van den Bergh, Rosan Bijpost, Peter Bijpost, Karine Bloem, Eric le Duc, Elise Glaudemans, Alon Ben Joseph, Kirstin Hanssen, Annika Hoogeveen, Marcel Langedijk, Gijs Naastepad, Jorrit Niels, Emma Wackers, Hans van Wetering

Druk

Damen

Distributie

Betapress

YELLOW HOUSE PUBLISHERS BV Oeverhuyze 33 5221 PS 's-Hertogenbosch

Nederland T +31 (0) 6 53110089

E info@gentlemenswatch.com www.gentlemenswatch.com

YELLOW HOUSE Publishers

Bank:RABO 1113.88.783,BIC

P.O.Box 142,2150 AC Nieuw

Address:Lireweg 102,2153 PH

T:+31(0)252-688110,F:+31(0)252-680441,info@gentlemenswatch.com,

GENTLEMEN’S WATCH is an international

Coverfoto: Danny Clinch

BOEK

SERIE

Task

AL DENTE AS F*CK

BRUNA BONACA EN EMANUELE MAZZAROPPI

Pastatechnieken en -recepten van twee chefs die opgegroeid zijn tussen de pasta en alle fijne kneepjes om het te bereiden kennen. Beide komen uit Italië en vlogen uit naar Europa waar ze in topkeukens werkten voor onder andere Gordon Ramsey en Sergio Herman. Ze gaan viraal met de ene video na de andere op Instagram onder de naam Pastology, en zijn een enorme hype. In dit boek voegen ze hun Italiaanse knowhow en culinaire creativiteit samen en nemen de pastameesters je mee van deeg tot dampend bord. Naast Italiaanse signatuurgerechten à la nonna, zijn er ook modernere variaties met een twist, handige tips en grappige anekdotes.

€29,99 | Uitgeverij Lannoo

ISBN 9789059960275 (verschijnt oktober 2025)

Brad Ingelsby, de bedenker van Mare of Easttown, komt met een zevendelige serie die zich in de buitenwijken van Philadelphia afspeelt. FBI-agent Tom (Mark Ruffalo) leidt een speciale eenheid om een einde te maken aan een reeks gewelddadige overvallen die worden gepleegd onder leiding van de familieman Robbie (Tom Pelphrey). Task is Ruffalos eerste HBO-serie na de 2020 miniserie I Know is Much Is True. Naast de sterke Pelphrey die ervaring heeft met dit genre na rollen in onder andere Ozark en Love & Death is Martha Plimpton (Raising Hope, Brockmire) te zien. Michael Keaton was eerste keus voor de rol van Tom, maar moest wegens een conflicterende agenda uit de productie stappen. Task is vanaf september 2025 te zien bij HBO Max

Om De Tuin Geleid

CULTUUR

Wat is de waarheid en wie of wat bepaalt dat? Misleiding en bedrog zijn al eeuwenlang onderdeel van ons leven. Deze tentoonstelling bespreekt dit aan de hand van meesterwerken vol tuinen uit de zestiende en zeventiende eeuw. Kunstenaars als Brueghel(s), Rubens en Cranach de Oude speelden met verleiding, schijn en list. De tuin onthult veel over ons als mens. Netjes omheind; op zoek naar een gevoel van geborgenheid – of juist woest en vrijer. In de tuintaferelen verstoppen de schilders verlangens en waarschuwingen. De kunstwerken bieden ook inzichten in de veranderende relatie tussen mens en natuur. Enkele schilderijen lijken je een levensles te willen meegeven, zoals bij de oude filosofie van de Tabula Cebetis: kies het juiste pad; dan bereik je het paradijs, maar kies je verkeerd, dan… ‘om de tuin geleid’.

Om De Tuin Geleid is van 20 september 2025 t/m 4 januari 2026 te zien in Noordbrabants Museum

Tekst

Annika

Hoogeveen, Gerben

Bijpost, Elise

Glaudemans

IT: WELCOME TO DERRY

“We all float down here.” Stephen King liet het publiek voor het eerst kennismaken met Pennywise in zijn boek uit 1986. Waarin een groep van zeven kinderen wordt geterroriseerd door een monster in de vorm van een clown. In 1990 werd er een gelijknamige miniserie gemaakt waarin Tim Curry briljant de angstaanjagende clown speelt. Er volgden in 2017 en 2019 twee films met Bill Skarsgård als de griezelige clown. Waar de miniserie en films de oorsprongsgeschiedenis van Pennywise nooit bespreken, komt die in deze serie wel aan de orde. Skarsgård maakte oorspronkelijk geen deel uit van de cast, hij was terughoudend, omdat er zoveel werk zat in het personage. Na de aankondiging van de serie zei King: “Ik ben zo opgewonden dat het verhaal van Derry, hét spookstadje van Maine, doorgaat en ik ben blij dat Andy Muschietti (regisseur IT-films)

MUZIEK

SERIE

toeziet op de schrikwekkende festiviteiten, samen met een groep adviseurs waaronder zijn getalenteerde zus, Barbara. Rode ballonnen alom!” Er staan drie seizoenen gepland die elk in een andere tijdsperiode plaatsvinden. De eerste serie focust zich op de jaren zestig. IT: Welcome to Derry is vanaf oktober 2025 te zien bij

HBO Max

Robbie Williams BRITPOP

Robbie Williams is ontzettend trots op het eindresultaat en kan niet wachten tot de fans het horen. Het album is vernoemd naar de culturele beweging uit de jaren negentig, aangevoerd door bands als Oasis, Blur en Pulp en het is Williams’ eerste studioalbum sinds 2019. In mei verscheen al Rocket, het nummer dat de zanger opnam met Tony Iommi, de gitarist van Black Sabbath. BRITPOP is het album dat Robbie had willen maken nadat hij in 1995 Take That verliet: “Het was de piek van Britpop en de gouden eeuw voor Britse muziek. Ik heb met enkele van mijn helden samengewerkt op deze plaat; het is rauw, er zijn meer gitaren en het is een album dat zelfs vrolijker en levendiger is dan normaal. Er zit wat ‘Brit’ in en zeker weten ook wat ‘pop’.

Robbie Williams - BRITPOP is vanaf 31 oktober 2025 te beluisteren

Where The Sun Always Shines

Verfrissend komediedrama van de hand van de veel geprezen regisseur, schrijver en acteur Felix Herngren ( e 100-Year-Old Man Who Climbed Out of the Window and Disappeared ) waarin het succesvolle koppel Tom en Petra na de verkoop van hun winkel in Linköping naar Mallorca emigreren om daar met hun zonen te genieten van de eeuwige zon. Hun levens veranderen drastisch wanneer Toms broer Timmy en zijn vrouw Maja hun gezin óók naar het Spaanse eiland verhuizen. Chaos volgt. Herngren over zijn inspiratie: “Veel mensen dromen van een nieuw leven onder de zon – ook mijn familie en ik. Na slechts een week in ons nieuwe land, Spanje, begon het idee voor deze nieuwe serie vorm te krijgen. Er waren zoveel levensverhalen, dromen en fascinerende culturele botsingen om te transformeren in drama en komedie.” Where The Sun Always Shines is vanaf 10 november 2025 te zien bij SkyShowtime

A House of Dynamite

Gebaseerd op een script van schrijver en (tv) producent Noah Oppenheim (Jackie, Zero Day). Het idee achter deze politieke thriller, en de eerste film in acht jaar, van regisseur en Oscar(s) –winnaar Kathryn Bigalow (The Hurt Locker, Zero Dark Thirty) is dat hoewel de huidige wereld al in een verschrikkelijke stroomversnelling is gekomen en enkele seconden verwijderd lijkt van een totale ramp, het altijd nóg erger kan. Wanneer een onbekende en waarschijnlijk nucleaire raket onderweg is naar de Verenigde Staten, begint de race tegen de klok om uit te zoeken wie verantwoordelijk is en hoe hierop te reageren. Aangezien Oppenheim bekend is met de ‘Witte Huis- in-crisismodus’ setting, zal de kijker op de eerste rij in de Oval O ce zitten wanneer de noodsituatie zich ontvouwt. Rollen voor onder andere Idris Elba (Luther), Rebecca Ferguson (Mission Impossible) en Jared Harris (Chernobyl). A House of Dynamite is vanaf 24 oktober 2025 te zien bij Netflix

BESTAAT HANNIBAL LECTER

Schurken in films zijn vrijwel altijd fascinerende personages. In dit boek analyseert een forensisch psychiater de slechteriken uit de filmgeschiedenis. Of eigenlijk vergelijkt hij fictieve filmpersonages met echte psychopaten en criminelen die hij in zijn carrière is tegen gekomen. Fascinerende vragen én antwoorden komen aan bod. Zouden Hannibal Lecter, Darth Vader of de Joker ook in het echt kunnen bestaan en welk psychiatrisch profiel zouden ze dan hebben? Kunnen ze ons helpen om bijvoorbeeld witteboord-criminaliteit of narcisme beter te begrijpen? En welke echte crimineel zou een charismatische en geloofwaardige schurk in de film kunnen zijn? Lekker boek om uren in weg te duiken, bij voorkeur in een afgelegen boshut of ergens anders in the middle of nowhere.

€ 24,99 | Uitgeverij Lannoo

ISBN 9789020994261 (verschijnt oktober 2025)

FILM FILM

BOEK

KUNST

Aap

700 uur naaiwerk, 3 kilometer aan stiksels en 56 vierkante meter denim, maar dan heb je ook wat: de samenwerking tussen G-STAR en kunstenaarscollectief en taxidermisten Darwin, Sinke & Van Tongeren resulteerde in The Denim Gorilla van maar liefst drieënhalve meter hoog. Als een poserend model staat de gorilla fier rechtop en geeft een unieke inkijk in de anatomie van het beest. Iedere spiergroep en ader is te zien. The Denim Gorilla wordt in het nieuwe Art Zoo Museum Amsterdam tentoongesteld, en hij is niet alleen: de taxidermisten, bekend om hun extravagante werken, brengen vele andere dieren tot leven: van kleurrijke vogels tot imposante krokodillen en zelfs een T-Rex. Vanuit reusachtige volières kijk je naar een wereld waarin dieren heer en meester zijn. artzoo.com

MUZIEK

KANE – Exit & Entrances

Dit achtste en laatste album van de band resoneert volgens KANE wie ze zijn in 2025: waar ze staan als songwriters, artiesten en vrienden. Net als de andere platen is het weer een tijdopname, zegt frontman Dinand Woesthoff. “De laatste toevoeging aan ons vijfentwintigjarige dag (-en nacht) boek.” Gitarist Dennis van Leeuwen: “Hoe mooi kan een afscheid zijn als je het neemt op het punt waar het nog stroomt en vloeit? Dat is wat Exit & Entrancesvoor ons is. Met de energie van ‘nog één keer’ konden we opnieuw tot het uiterste gaan, zoals we altijd deden.” KANE- Exit & Entrances is vanaf 12 september 2025 te beluisteren

De First Gentleman

BILL CLINTON & JAMES PATTERSON

Wie kan beter thrillers over het Witte Huis schrijven dan een heuse ex-president. Weliswaar met een beetje help van één van de best verkopende auteurs aller tijden. In het derde boek van dit duo strijdt de president van de Verenigde Staten om herverkiezing, wanneer haar man wordt aangeklaagd voor moord. Is de First Gentleman werkelijk een moordenaar? Twee scherpe onderzoeksjournalisten duiken in het mysterie en graven naar de waarheid over de voormalige American Football-ster die de echtgenoot van de president werd. De First Gentleman zit weer vol verrassende wendingen en voelt levensecht aan—geheel in lijn met hun eerdere boekenPresident vermistenDe dochter van de president.

€ 24,99 | Uitgeverij: Nieuw Amsterdam | ISBN9789046834275

Ballad of a Small Player

Na successen met Im Westen Nichts Neues en Conclave komt regisseur Edward Berger nu met de verfilming van Lawrence Osbornes gelijknamige en prijswinnende 2014 boek Ballad of a Small Player. Doorgewinterde gokker Lord Doyle (Colin Farrell) leidt in deze psychologische thriller een teruggetrokken bestaan in Macau vanwege zijn verleden en uitstaande schulden. Op een dag ontmoet hij de raadselachtige Dao-Ming, een gelijkgestemde ziel, die misschien zijn redding kan betekenen. De roman is ooit door The New York Times getypeerd als: “Een levendig en koortsachtig portret van een ziel in een zelf-teweeggebracht vagevuur…” en “…Is er op elke pagina een beeld dat je aandacht pakt of in het hoofd blijft steken.” Ook met Oscar-winnaar Tilda Swinton (Michael Clayton) en Alex Jennings (The Queen).

Ballad of a Small Player is vanaf 29 oktober 2025 te zien bij Netflix

KUNST

e Grand Tour –Bestemming Italië

In de zeventiende en achttiende eeuw gingen jonge Britse aristocraten ter voltooiing van hun opleiding op een meerjarige educatieve reis door Europa. Een soort van tussenjaar. De ultieme eindbestemming was Italië. Ze leerden onderweg over kunst, cultuur en architectuur en namen souvenirs mee. Tastbare herinneringen: een eigen portret, stadsgezichten of Romeinse beelden. Deze tentoonstelling laat topstukken zien uit indrukwekkende Britse landhuizen als Burghley House, Holkham Hall en Woburn Abbey. Aan de hand van objecten en schilderijen kan men ervaren hoe het was om in die tijd zo’n grote reis te maken; jaren onderweg, kapotte koetsen en/of paarden die stierven. Bovendien; wat vond er plaats wanneer de jonge aristocraten niet aan het studeren waren?

The Grand Tour– Bestemming Italië is van 18 september 2025 t/m 4 januari 2026 te zien in Mauritshuis

BOEK

Watchmaking Explained Kalle

Slaap

Een aanrader voor hardcore horlogeliefhebbers en -aspirant- horlogemakers. Dit Engelstalige boek is geschreven door de Nederlandse Kalle Slaap en wordt internationaal gebruikt bij opleidingen voor horlogemakers. En zo oogt het ook: nogal saai qua vormgeving, maar zeer rijk qua inhoud. Het is bovendien geschreven in een persoonlijke stijl, waardoor het prettig toegankelijk is. In het boek zijn talloze QR-codes geïntegreerd, waardoor lezers direct toegang krijgen tot video’s met technische uitleg, praktische demonstraties én, jawel, een verfrissende dosis humor. Door middel van ervaringen uit het echte leven deelt Kalle Slaap waardevolle inzichten -de do’s, de don’ts en de veelvoorkomende valkuilen- terwijl hij de ware schoonheid van horlogemaken vastlegt. Ook krijgen lezers gratis toegang tot het Chronoglide forum, een exclusieve community waar ze kunnen discussiëren, leren en contact leggen met andere horlogeliefhebbers. Kost € 95 viawww.chronoglide.nl

Wil je nog meer horlogekennis vergaren, gebruik dan onze app Appaview door het boven de pagina te houden. Download deze app gratis via Apple Store of Google Play

KUNST

RUIKEN & SMEREN

Het merk met de krokodil voegt een nieuwe geur toe aan haar collectie. Lacoste Original, met een subtiele knipoog naar de Lacoste Original-geur uit 1984. De flacon is natuurlijk een verlengstuk van het merk-DNA, met iconische groene en witte tinten, een gelakte dop en subtiele zwart-zilveren details. De krokodil pronkt in reliëf op de dop en het etiket. De geur zelf is een houtachtige amberachtige fougère. Citrusfris met pittige noten van bergamot, tonkaboon en sandelhout en vurige kruiden als kardemom en roze peperkorrel. Een verslavend lekkere geur!

subtiele zwart-zilveren details. De krokodil pronkt in reliëf op de dop

roze

Lacoste Original Eau de Parfum, 100 ml €92, Parfum 100 ml €101

Een prima masker om je huid een boost te geven. La Mer biedt een verstevigende en liftende werking voor je gezicht en hals met haar nieuwste crèmemasker. Uiteraard voorzien van La Mer’s legendarische Miracle Broth, bekend om zijn kalmerende, versterkende en energie gevende eigenschappen. Breng het masker aan, laat acht minuten intrekken of breng het aan voor het slapen gaan en laat het de hele nacht zitten. Je huid wordt intensief gehydrateerd en beschermt met antioxidanten. Diepe lijntjes en rimpels worden zichtbaar verminderd en de huid wordt gelift in belangrijke zones zoals wangen, kaaklijn, voorhoofd en zelfs hals!

La Mer Lifting Firming Mask, 50 ml €325

verslavend al

met 25% is gedaald? Tegen de tijd dat je veertig bent, kan dit zelfs oplopen tot 50%. De Oxygen-lijn van Décaar is speciaal ontwikkeld om dit tekort aan te vullen. Denk aan stimulatie van collageen- en

Een maskertje op z’n tijd is helemaal niet verkeerd. Even aanbrengen, kwartiertje chillen en zie: fijne lijnen zijn verzacht en je gezicht ziet er gezonder, strakker uit met een frisse glow. Dit masker van Décaar komt uit hun Oxygen-lijn en verhoogt het zuurstofgehalte in de huid. Wist je dat het zuurstofniveau in je huid al rond je dertigste met 25% is gedaald? Tegen de tijd dat je veertig bent, kan dit zelfs oplopen tot 50%. De Oxygen-lijn van Décaar is speciaal ontwikkeld om dit tekort aan te vullen. Denk aan stimulatie van collageen- en elastineproductie met als e ect verfijning van poriën en vermindering van fijne lijntjes.

Décaar Oxygen Mask, 50 ml €47,90

Mask,

Niet alleen voor gebruik in de zon maar ook achter je laptop en mobiel (blauw licht) en bij verontreinigde lucht. De Protective Drops van Collistar blokkeren schadelijke straling. Een prima formule voor wie de eerste tekenen van veroudering en huidvlekken wil voorkomen. Er zit niacinamide in de druppels, dat huidveroudering bestrijdt. Ook bevat het Italiaans rijstwater dat egaliserend en anti-oxiderewnd werkt. De lichte textuur smeer je gemakkelijk uit en is bestand tegen zweet, ook tijdens het sporten. De Protective Drops zijn overigens geen vervanger van zonverzorging als je volop in de zon duikt!

Collistar Protective Drops, 30 ml €41

Tekst: Keywords, Elise Glaudemans

GLAD

Special ontworpen voor wie er verzorgd uit wil zien, zonder tijd te verliezen. Of je nu last-minute nog even een overhemd wilt gladmaken of een shirt opfrist voor je werkdag. Met de nieuwe AeroSteam van Tefal kun je stomen én strijken in een handomdraai. Bij gewone kledingstomers ben je altijd bezig om zelf de kleding strak te trekken. Maar niet met dit ding. Terwijl je stoomt, trekt dit apparaat je kleding namelijk automatisch strak. Daardoor heb je maar één hand nodig om kreukels moeiteloos glad te maken. Het resultaat? In één vloeiende beweging strijkresultaat, maar dan sneller, eenvoudiger en zónder strijkplank. Dankzij drie verschillende standen - alleen stoom, stoom met zachte zuigkracht en stoom met turbo zuigkracht - verzorg je elk type stof optimaal. Zelfs de meest delicate materialen worden voorzichtig gestoomd zonder risico op schade. Kleding is na het stomen meteen weer droog en klaar om aan te trekken dankzij de verwarmde zoolplaattechnologie die condensvorming tegengaat. Kost € 130. www.tefal.nl

Hebben? Wij mogen één Tefal AeroSteam verloten! Stuur voor 20 oktober een email met je naw-gegevens naar info@gentlemenswatch.com o.v.v. Tefal. De winnaar ontvangt persoonlijk bericht.

Van futloos naar fabulous

Last van dun of futloos haar? Maak dan eens kennis met Fred Brand. Dit nieuwe Nederlandse merk is er speciaal voor mannen met dunner of fijner haar. De producten, Sea Salt Spray (€ 20) met 6-7% zout en het volume-poeder Dusty Fred (€ 12), zijn ontwikkeld om écht resultaat te geven. Dus zonder gedoe, maar mét een missie.Je hoeft namelijk minder vaak te wassen, hebt minder stylingproducten nodig, en het resultaat is beter dan ooit. Goed voor je haar énbeter voor de planeet. Bij Fred willen ze het gebruik van zeezoutspray aanmoedigen als slim en duurzaam alternatief voor shampoo, gel of wax. Veel van die producten bevatten namelijk verborgen palmolie, een ingrediënt waarvoor nog altijd regenwoud verdwijnt. Door het gebruik van zeezout hoef je het haar bijna niet meer te wassen, blijft je haar langer goed zitten en maak je dus een bewuste keuze voor je haar én de planeet. Onder meer te koop via de Gentlemen’s Watch webshop: shop.gentlemenswatch.com

Polestar

WLTP Polestar 4: 17.8-21.7 kWh/100 km en CO₂: 0 g/km.

WLTP Polestar 3: 17.6-23.0 kWh/100 km en CO₂: 0 g/km.

Hij heeft die zeldzame mix van charisma, zelfvertrouwen en een kledingstijl die moeiteloos lijkt, maar dat allesbehalve is. ‘Zaddy’ Pedro Pascal heeft in no-time het imago van de volwassen, stijlvolle man een inke boost gegeven, meer dan menig modecampagne ooit deed. Op de rode loper toont hij lef: denk aan die iconische Valentino-bermuda tijdens het MET Gala ‘23, de aan weerszijden diep uitgesneden mouwloze zwarte Calvin Klein-top die hij droeg op het lmfestival in Cannes of een witte tanktop onder een smokingjasje. Onverwachte combinaties die je bijblijven. En buiten de spotlights? Dan wisselt hij moeiteloos van wide pants en zachte wollen vesten naar statement shirts en vintage brilframes die net dat beetje extra toevoegen. Pedro bewijst dat stijl niet draait om regels, maar om karakter en authenticiteit.

Tekst: Karine Bloem Portretfoto: Jorge Bispo/HBO Max

PEDRO, PEDRO,

(*naar het nummer van Rafaella Carrà)

Zonnebril met lichtpaarse glazen en zwaar montuur, Jacques Marie Mage

FASHION

PEDRO!

www.ralphlauren.com

Asics gel kinetic sneakers,

Veel focus

Smartphones, internet, eindeloze to-dolijsten en constante prikkels maken het steeds lastiger om je aandacht erbij te houden. Tegenwoordig verliezen mensen zo ruim vijf uur aan zinvolle concentratie per dag. Dit leidt niet alleen tot verminderde productiviteit, maar zorgt ook voor stress, minder sociale betrokkenheid en een lagere kwaliteit van leven. Vasthouden van focus en energie voor dingen die er écht toe doen vormt een steeds grotere uitdaging. Juice Plus+ speelt hierop in met Luminate, een plantaardig supplement dat ontwikkeld is om mentale prestaties te ondersteunen en vermoeidheid te verminderen. De formule bevat natuurlijke ingrediënten zoals Rhodiola, Lion’s Mane en Alpinia Galanga, aangevuld met cafeïne uit groene ko ebonen en B-vitaminen. Samen dragen zij bij aan een gezond energiemetabolisme en meer mentale veerkracht. Kortom, een beetje hulp voor iedereen die meer energie, concentratie en helderheid zoekt. Check: nl.juiceplus.com

Super shot

Gezondheidsvoordelen van goede olijfolie zijn al eeuwen bekend: het ondersteunt hart en bloedvaten, is cholesterol verlagend, versterkt het immuunsysteem, helpt veroudering van cellen tegengaan, is goed voor de spijsvertering en zorgt ook nog eens voor sneller herstel na sporten. Een soort toverdrank dus die iedereen zou moeten nemen. Maar niet iedereen woont naast een olijfboom in de Méditerranée en krijgt dagelijks zijn portie hoogwaardige extra vierge olijfolie binnen. Olivious biedt nu de oplossing: dagelijks een 100% natuurlijke olijfshot. Die bevat 20 gram hoogwaardige koudgeperste extra vierge olijfolie, gezuiverd water, een vleugje agavesiroop en een natuurlijk aroma, en is rijk aan polyfenolen (antioxidanten) en gezonde onverzadigde vetten. Gemakkelijk én aangenaam om in te nemen. En één shot per dag levert precies de hoeveelheid olijfolie die de Europese voedselveiligheidsautoriteit (EFSA) aanbeveelt voor een meetbaar positief effect op de gezondheid. Check: olivious.com. En binnenkort verkrijgbaar via onze eigen webshop: shop.gentlemenswatch.com

U kunt uw horloge bij ons inruilen, verkopen of in consignatie verkopen. Bij consignatieverkoop nemen wij slechts 10% commissie.

Voor een vrijblijvende indicatie: e-mail een foto naar amir@acejewelers.com of via WhatsApp 06 46 722 088.

Welkom in de wereld van de Amphicar, een am bieauto die meer geschiedenis maakte dan kilometers.

Tekst: Gerben Bijpost Fotografie: Corey Escobar ©2025 Courtesy of RM Sotheby's

De Amphicar Model 770 was het geesteskind van de Duitse ingenieur Hans Trippel. Niet zomaar een uitvinder: autodidact Trippel (1908-2001) werkte tijdens de Tweede Wereldoorlog aan amfibische voertuigen voor het Duitse leger, was aanhanger van het Nazi-regiem, lid van de quasi-militaire SA en actief in de SS, nam tijdens de oorlog de leiding over van de Bugatti-fabriek in Molsheim (FR), werd na de Duitse nederlaag in 1945 door de Franse autoriteiten als oorlogsprofiteur tot vijf jaar gevangenisstraf veroordeeld, kwam na drie jaar vrij en hervatte zijn carrière als auto-ontwerper.

km/u in het water en tikte hij die 112 km/u topsnelheid hooguit aan als hij een heuvel af reed en ook nog eens de wind in de rug had.

NAT PAK

Qua uiterlijk was Amphicar een kruising tussen een Volkswagen Kever, een Fiat 500 en een badkuip op wielen. Hij werd achterwiel aangedreven door een Britse viercilinder Triumph Herald-motor en had een versnellingsbak van Hermes. Achterop bevonden zich twee kunststof schroeven waarmee het voertuig zich in het water voortbewoog. Om te water te gaan moest je de deuren

Op zijn palmares staan de Troll (Noorwegens eerste en mislukte avontuur in de auto-industrie), maar ook de vleugeldeur, waarvan hij het octrooi verkocht aan Mercedes-Benz, die het vervolgens toepaste op de beroemde 300SL Gullwing.

Zijn bekendste ontwerp is echter deze Amphicar 770, de enige amfibieauto die ooit in serie werd gebouwd voor particulier gebruik. Hij werd tussen 1961 en 1968 geproduceerd in de Duitse Hanzestad Lübeck en afgemonteerd in Berlijn. De naam ‘770’ stond –nogal optimistisch– voor 7 knopen (ongeveer 13 km/u) op het water en 70 mijl per uur (112 km/u) op de weg. In werkelijkheid haalde de auto maximaal 11

vergrendelen met extra hendels – die maakten hem enigszins waterdicht. Vervolgens activeerde je de schroeven via een tweede versnellingspookje en reed je het water in. De besturing in het water? Die verliep via de voorwielen die als roer dienden. Het resultaat: log, sloom en bepaald niet nauwkeurig. Ondanks deze gebrekkige vaareigenschappen en zeewaardigheid wist een Amphicar in 1962 trouwens wel het Kanaal over te steken.

De Amphicar was zowel goedgekeurd door de Amerikaanse verkeersdienst als door de Coast Guard. Dat betekende: geschikt bevonden als auto én als boot. Maar op beide fronten leverde hij in.

Op de weg was hij zwaar (meer dan 1000 kilo), traag en luidruchtig. In het water was hij kwetsbaar, traag en zo mogelijk nog luidruchtiger. De schroeven liepen snel schade op en je had constant onderhoud nodig: de Amphicar had dertien verschillende smeerpunten die regelmatig olie vereisten. Eén vergeten en je riskeerde een nat pak. Wie voor dit voertuig koos was dus niet alleen liefhebber van technische curiositeiten, maar zeker ook optimist.

LBJ’S AMFIBISCHE PRACTICAL JOKE

Iemand die kennelijk over die eigenschappen beschikte -en de Amphicar veel bekendheid bezorgde- was de Amerikaanse president Lyndon B. Johnson. Op zijn ranch in Texas bezat hij een exemplaar, dat hij gebruikte voor een bijzonder soort presidentiële humor. Volgens biograaf Robert Dallek reed Johnson graag met nietsvermoedende gasten in zijn auto richting het meer, om vervolgens in volledige paniek te roepen: “De remmen zijn ka-

pot! We gaan erin!” Wat volgde was een theatrale plons het water in waarna hij lachend verder dreef, terwijl zijn gasten van de schrik zaten bij te komen. De betreffende Amphicar schijnt nog altijd in het bezit te zijn van de familie Johnson.

Het is wellicht geen toeval dat het een Amerikaanse president was die lol had met deze auto, want hoewel gebouwd

in Duitsland, vond de Amphicar vooral een afzetmarkt in de Verenigde Staten. Van de 3878 geproduceerde exemplaren ging het overgrote deel naar Amerika. Daar paste hij kennelijk beter in de cultuur van ‘bigger is always better’, waar ook extravagante voertuigen als dit op meer enthousiasme kunnen rekenen. De Lagoon Blue Amphicar die je op deze pagina’s ziet (en te koop wordt

aangeboden via Sotheby’s) is overigens geen Amerikaan, maar een zeer zeldzaam rechtsgestuurd exemplaar en wordt daarom gezien als een waardevol verzamelobject.

NIET MEER WELKOM

Vandaag de dag zijn er nog zo’n vijfhonderd Amphicars geregistreerd in de VS. Ze verschijnen regelmatig op evenementen en in Florida worden zelfs jaarlijkse Amphicar-parades gehouden, waarbij tientallen exemplaren tegelijk het water in rijden. Dat gebeurt dichter bij huis in bescheidener omvang ook, maar in Nederland zul je hem niet snel meer tegenkomen, want in augustus 2024 kwam er een einde aan een iconische traditie. Honderd amfibievoertuigen –merendeels Amphicars– voeren toen door de Amsterdamse grachten, als onderdeel van een amfibische autoparade die elk jaar in een ander land plaatsvindt. Amsterdam heeft het evenement sinds de start van de parade in 1987 vier keer georganiseerd, maar dit was de allerlaatste keer als gevolg van nieuwe regelgeving: vanaf 2025 zijn alleen nog emissievrije boten en voertuigen welkom op het Amsterdamse water. Ironisch genoeg was het ook regelgeving die in 1968 een einde maakte aan de productie van de Amphicar. Nieuwe veiligheids- en emissienormen in de VS maakten het model toen onrendabel.

Uniciteit, knulligheid, doorgeschoten ambities, de verhalen over president Johnson, optredens in de serie Avengers (aflevering Castle De'ath) en niet te vergeten in Bassie en Adriaan (aflevering De verdwenen kroon)… het maakt de charmante Amphicar tot een wereldberoemd karrertje. Hij was geen verkoophit, geen snelheidsmonster en eigenlijk niet eens praktisch bruikbaar. Maar als er ooit een prijs komt voor het ‘meest ambitieuze mislukte vervoermiddel aller tijden’, dan staat de Amphicar zonder twijfel op het podium. En misschien zelfs in het midden…

SwissKubik: Waar de tijd nooit slaapt.

SWISSKUBIK – DE WERELDWIJDE STANDAARD IN WATCH WINDERS

Automatische horloges zijn meer dan tijdinstrumenten – het zijn wonderen van mechanische kunstzinnigheid. Deze creaties worden aangedreven door de energie van een simpele polsbeweging en hebben geen batterijen of voortdurende handmatige aandacht nodig. Het is deze onafhankelijkheid die liefhebbers al generatieslang betovert. Maar zelfs perfectie kent zijn beperkingen. Als een automatisch horloge enkele dagen niet wordt gedragen, raakt de gangreserve uitgeput en valt het uurwerk stil. Voor mensen die hun horloges koesteren is dit meer dan een ongemak; het is een compromis. De oplossing is een watch winder: een elegante innovatie die is ontworpen om uw horloge levendig, precies en beschermd te houden. SwissKubik, de wereldleider op het gebied van watch winders, staat aan de top van deze combinatie van kunst en technologie. Elke SwissKubik-winder wordt in Zwitserland vervaardigd en combineert technisch meesterschap met een designfilosofie die geworteld is in puurheid en elegantie.

EXCELLENTIE BEHOUDEN BUITEN DE POLS

Een SwissKubik-winder waarborgt de functionaliteit van uw horloge door ervoor te zorgen dat de interne oliën perfect verdeeld blijven. Dit vermindert frictie en verlengt de levensduur van het uurwerk. Bovendien elimineert het de risico’s van handmatig opwinden – delicate kroonaanpassingen die, als ze te haastig of op het verkeerde moment worden uitgevoerd, onherstelbare schade kunnen veroorzaken. Voor liefhebbers van horloges met complicaties –eeuwigdurende kalenders, maanfases en tourbillons– zijn de voordelen nog groter. Het opnieuw opstarten van deze mechanische wonderen na een volledige stilstand kan een nauwgezette en tijdrovende beproeving zijn. Een SwissKubik-winder voorkomt dit door ervoor te zorgen dat elke kalender en elke maanfase met absolute precisie uitgelijnd blijft. Naast functionaliteit is er het genoegen van presentatie. Een SwissKubik-winder is niet zomaar een accessoire, maar een pronkstuk. Of hij nu in uw woonkamer staat of veilig in een kluis is opgeborgen, hij omlijst elk horloge met ingetogen raffinement.

TOPPUNT VAN PRECISIE

De reputatie van SwissKubik berust op ongeëvenaarde innovatie, wat men mag verwachten van een marktleider. Elke MASTERBOX-winder is voorgeprogrammeerd om 1600 rotaties per dag uit te voeren (800 met de klok mee en 800 tegen de klok in) – een ideaal ritme voor de meeste automatische horloges. Geavanceerde technologie maakt bovendien volledige personalisatie mogelijk. Via Bluetooth- of USB-C-connectiviteit kunnen eigenaars van de MASTERBOX-serie de rotatierichting, rotatiesnelheid en cyclusintervallen aanpassen, zodat deze voldoen aan de unieke vereisten van elk kaliber. Elk detail is zorgvuldig doordacht: van de verticale stop op 12 uur voor esthetische symmetrie tot de intermitterende cycli die de natuurlijke polsbeweging nabootsen.Elke winder functioneert drie jaar autonoom op slechts twee batterijen. Deze energieonafhankelijkheid maakt kabels overbodig, zodat hij overal discreet kan worden geplaatst, zelfs in een kluis.

SwissKubik-winders staan bekend om hun extreem stille werking. Dankzij de uiterst precieze motor en het Zwitserse kwaliteitsontwerp produceren ze nauwelijks geluid en veroorzaken ze geen magnetische interferentie met uw horloge. Van de minimalistische STARTBOX tot de volledig aanpasbare MASTERBOX biedt SwissKubik de ultieme oplossing voor het opbergen en onderhouden van uw horloge.

Alles weten over hoe jij jouw horloge in topconditie houdt? Gebruik dan onze app Appaview door het boven de pagina te houden en naar internet te gaan. Download deze app gratis via Apple Store of Google Play

WAAR FUNCTIE EN KUNST ELKAAR ONTMOETEN

SwissKubik-winders overstijgen het puur functionele. Ze zijn verkrijgbaar in een breed scala aan materialen: van zacht leer en gepolijst hout tot geborsteld aluminium en carbon fiber. Ze belichamen een designtaal die zowel eigentijds als tijdloos is. Kleuren en texturen harmoniëren met elk interieur, van modern tot klassiek, en zorgen ervoor dat uw collectie niet alleen optimaal bewaard blijft, maar ook kan worden bewonderd. Het bezitten van een automatisch horloge is een investering in vakmanschap en passie. Om de nauwkeurigheid en elegantie ervan te behouden, is niets minder dan de beste winder ter wereld nodig. Op dit gebied is SwissKubik ongee venaard – een symbool van Zwitsers vakmanschap, precisie en stijl.

Voor meer informatie: hourlux.com

BRUCE SPRINGSTEEN:

“Ik ben niet

het leukste gezelschap in mijn eigen hoofd”

Tekst: Will Hodgkinson Fotografie: met dank aan Sony Music (Danny Clinch, Rob Demartin, Neal Preston); e Walt Disney Company

IN EEN OPENHARTIG

GESPREK ONTHULT THE BOSS DE PERSOONLIJKE

VERHALEN ACHTER ZIJN RECENT VERSCHENEN

ZEVEN VERLOREN ALBUMS,

ZIJN ONGERUSTHEID OVER HET AMERIKA VAN NU EN

HOE HIJ VECHT TEGEN

DEPRESSIVITEIT. OOK BLIKT

HIJ VOORUIT OP DE BIOPIC SPRINGSTEEN: DELIVER ME FROM NOWHERE,

DIE BINNENKORT IN DE BIOSCOOP VERSCHIJNT.

Twee weken voor het openingsconcert van zijn Europese tournee in Manchester is Bruce Springsteen op zijn ranch in Colts Neck, New Jersey. Het is een uitgestrekt en welvarend plattelandsgebied nabij Freehold, het arbeidersstadje waar hij opgroeide en niet ver van Long Branch, de plek waar Bruce Frederick Joseph Springsteen op 23 september 1949 was Born to run

Wanneer je langs het lage houten hek rond de ranch loopt, zie je een appelboomgaard, de paddock en stallen waar Springsteen en zijn dochter Jessica leerden paardrijden, en een garage met een Corvette uit 1960. Springsteen en Barack Obama reden ooit een middag in die auto door New Jersey, tot grote ongerustheid van de agenten van de Secret Service die de president moesten beschermen.

Naast de garage bevindt zich een opnamestudio, en daarachter een woonkamer met houten balken die een vleugje ingetogen Americana uitstraalt: een oude popcornmachine bij het raam, lage leren fauteuils, een vaas met torenhoog gedroogd gras. Het was thuis, hoewel niet per se in dít huis, dat Springsteen in 27 jaar tijd maar liefst zeven opmerkelijke albums opnam die om de een of andere reden in een kluis verdwenen. Tot voorkort.

De Beatles namen in totaal twaalf studioalbums op. Stel je voor dat Paul McCartney er nog zeven had gevonden - ergens achter zijn bank. Oasis maakte in hun hele carrière niet meer dan zeven albums (hoewel er sinds de recente reünie hoop is op meer). En voor alle duidelijkheid: Springsteens zeven albums zijn niet de gebruikelijke ‘verloren’ albums, die platenlabels vaak na de dood van een artiest samenstellen, bestaande uit demo’s of alternatieve takes van nummers die we al lang kennen. Het zijn grotendeels voltooide werken van nooit gehoord materiaal, waar zelfs illegale platen-

handelaren niet de hand op hebben weten te leggen. Al deze zeven albums zijn sinds afgelopen zomer beschikbaar, via streamingsdiensten en -voor de gelukkigen die er een weten te bemachtigen- als een gelimiteerde boxset van negen lp’s en zeven cd’s.

Hoewel het verlies van één album nog als een ongelukje kan worden beschouwd, lijkt het verlies van zeven albums vooral onzorgvuldigheid. Wist echt niemand hiervan?

“Ja, ik wist het,” zegt Springsteen, een kwieke, norse 75-jarige in een havermoutkleurige trui en gebroken witte spijkerbroek, met een hartelijk gegrinnik. “Ik wist dat ik ooit een soundtrack had gemaakt voor een film die uiteindelijk nooit gemaakt is [Faithless, 2005]. Toen ik er een keer dieper in dook realiseerde ik me: wow, ik heb nog veel meer albums die nooit zijn uitgebracht.”

Dat gebeurde tijdens de lockdown toen Springsteen, die sluimerende depressies weerstand biedt door continu door te werken, zich eens in zijn oude repertoire verdiepte. “Ik werk veel,” bevestigt hij. “Ik vind het heerlijk om opnames te maken. Het houdt me gezond. Ik ben een beter mens als ik werk. Ik heb geleerd hoe ik mijn werk- en privéleven in balans kan brengen, zodat ze elkaar niet verstoren.” Hij grinnikt opnieuw, dit keer wat berustender. “Ik ben niet het leukste gezelschap in mijn eigen hoofd.”

Een opmerkelijk aspect van de verloren albums is hun verscheidenheid. Zo zijn er de liedjes over eenzaamheid en jaloezie op een on-Springsteenachtig bed van synthesizers en drumloops op e Streets of Philadelphia Sessions uit 1993. Vreemd genoeg werd het album gemaakt toen hij nog een gelukkig getrouwde, kersverse vader was, nadat hij de opdracht had gekregen om een thema te schrijven voor Jonathan Demme’s film Philadelphia, over een advocaat (Tom Hanks) met aids. Er is de ruige country van Somewhere North

of Nashville (opgenomen in 1995), de mariachi-grensliedjes van Inyo (1996) en zelfs een weelderig, georkestreerd werk in de easy listening-traditie genaamd Twilight Hours (2010). Hoe heeft hij dit in hemelsnaam geheim kunnen houden? “Ik ben een geheimzinnige jongen. En we deden alles gewoon thuis. Het enige wat we in de stad deden, waren de strijksessies. Maar strijkers doen zoveel sessies per dag dat dit geen probleem was.”

“Wow, ik heb nog veel meer albums die nooit zijn uitgebracht.”

De albums illustreren de verschillende wegen die Springsteens leven en carrière hadden kunnen bewandelen. In 1982, al een ster na het doorbraaksucces van Born to Run in 1975, huurde hij een ranch in de buurt van die waar we nu spreken en nam hij Nebraska op, een minimalistische, downbeat klassieker geïnspireerd door het geweld en de spanning die altijd op de loer liggen in de uitgestrekte vlaktes van Amerika.

Tegelijkertijd ging hij naar de Power Station studio in New York om Born in the USA op te nemen, de 30 miljoen keer verkochte en MTV dominerende klapper die hem veranderde van een gevierde singer-songwriter in dé ultieme heartland rockheld. Maar nog voordat die plaat uitkwam, in 1984, verschanste Springsteen zich in een klein huis in de Hollywood Hills en nam een twintigtal nummers op in zijn garage, voornamelijk folk ballads in de Amerikaanse gothic traditie, over normale mensen die het slachtoffer worden van omstandigheden. Als die LA Garage Sessions ‘83 was uitgebracht in plaats van Born in the USA, zoals Springsteen oorspronkelijk van plan was, zouden het leven, de rock en de jaren tachtig trend van witte T-shirts en Levi’s jeans met rode baseballpetjes die uit de achterzak steken er heel anders hebben uitgezien.

“Toen ik klaar was met Nebraska dacht ik dat ik op die manier verder zou gaan met mijn werk,” zegt Springsteen. “Ik vond het leuk om het thuis te maken, omdat het me de vrijheid gaf om te experimenteren. Tegen die tijd had ik ongeveer de helft van Born in the USA gemaakt - maar er was nog geen Dancing in the Dark, geen No Surrender Bovendien had ik ambivalente gevoelens over de plaat. Het voelde niet als degene die ik wilde maken. Ik had net een huis gekocht in LA, dus we zetten een kleine studio op in de garage en ik speelde een akoestische gitaar tegen een

drumcomputer voordat ik de andere instrumenten toevoegde. Het was een andere weg die ik wilde inslaan.”

LA Garage Sessions ‘83 -één van de zeven ‘hervonden’ albums- staat vol met liedjes over personages die niet aan hun verleden kunnen ontsnappen. Het zet je aan het denken over een ander aspect van Springsteens leven. Hij was een ambitieuze man uit de arbeidersklasse die nooit de liefde en het respect kreeg waar hij naar verlangde van zijn vader, een voormalig buschauffeur met psychische problemen die verergerden naarmate hij ouder werd. Je voelt dat Springsteen, net als de mensen in de liedjes, veel spoken met zich meedraagt.

“Ik schrijf daar vaak over: je verleden dat je achtervolgt, de schuld die je hebt,” beaamt hij, en voegt er de lach aan toe die zijn droevigere bespiegelingen vaak onderstreept.

“Twilight Hours heeft een nummer dat High Sierra heet, waarin een man de stad verlaat, een vredig bestaan vindt, tot iemand uit zijn verleden komt om hem terug te trekken in de duisternis waaraan hij probeerde te ontsnappen. Het is een groot deel van mijn leven.”

Springsteens ranch is een gezellig familiehuis, met zijn beduimelde boeken en rustieke, warme sfeer, al wonen zijn kinderen inmiddels ergens anders: Evan (34) is muziekprogrammeur bij Apple, Jessica (33) is professioneel ruiter en Sam (31) is brandweerman in New York. Toch voel je, in die kleine momenten dat hij in stilte vervalt, een innerlijke somberheid waaraan hij niet kan ontsnappen, ook al is die omhuld met stoïcisme.

“Ja, want de artiesten waar wij van houden zijn de artiesten die iets dwars zit,” zegt hij als ik hem dit voorleg. “Dylan, Sinatra, Hank Williams... Wat zit hen dwars? Het wekt onze nieuwsgierigheid omdat we allemaal wel iets hebben dat aan ons knaagt. Je creëert een personage, je krijgt de details, je vindt het deel van jezelf in die persoon ... Dat is hoe je leven blaast op de pagina en in de muziek.”

Je hoort dit terug in Twilight Hours, het muzikale equivalent van Nighthawks, Edward Hoppers schilderij uit 1942 van een desolaat stadsrestaurant. Het is een weergave van exquise eenzaamheid, vervat in de tradities

“Ik schrijf daar vaak over: je verleden dat je achtervolgt, de schuld die je hebt.”

The Boss heeft meer te vertellen dan dit mooie interview. Gebruik onze app Appaview door het boven de pagina te houden en naar internet te gaan. Download deze app gratis via Apple Store of Google Play

van het Great American Songbook. “Twilight Hours klinkt anders dan alles wat ik ooit heb gemaakt. Het was leuk om te zingen in die stijl van gedoemde romantiek, denkend: wat zou Sinatra doen? Het gevoel van laat op de avond, zittend in de bar met een man die van allerlei dingen spijt heeft. Destijds luisterde ik veel naar Burt Bacharach. De sfeer van urban music, steden, nachtclubs... Voor mij iets heel bijzonders.”

Inderdaad, Springsteen lijkt niet bepaald een stadse man. Je vraagt je af hoe hij zich voelde toen hij in de jaren tachtig een superster was, een niveau van beroemdheid dat alleen geëvenaard werd door Madonna, Prince en Michael Jackson. “Nou, ik was 35. Ik had al ervaring [met roem] op mijn 25e, dus ik kon ermee omgaan. Negentig procent van de tijd genoot ik van de rit, tien procent was stressvol. Mijn mening nu is dat het cool was om een tijdje bovenaan de culturele conversatie in de popwereld te staan. Maar ik had absolute niet de drang om daar voor altijd te blijven. Dat is een kansloze missie.”

Na Born in the USA keerde Springsteen zich vooral in zichzelf en reflecteerde hij op het einde van zijn kortstondige huwelijk met actrice Julianne Phillips op Tunnel of Love (1987). “Dat was voor even ook het einde van de E Street Band,” zegt hij over de rock-’n-roll soulcrew die hem sinds 1972 trouw was gebleven. “Ik belde mensen op om het ze te vertellen. Sommigen vonden het oké, anderen niet. En ik wist absoluut niet wat de toekomst me zou brengen, dus het voelde als een leegte. Daarna ging ik trouwen, een gezinsleven leiden. Onze kinderen waren klein en ik wilde thuis zijn. Ik maakte toen nog steeds behoorlijk wat opnames, maar ik bracht ze alleen niet uit.”

Vier van de zeven verloren albums stammen uit de jaren negentig. Springsteen en Patti Scialfa, een voormalige vriendin uit New Jersey met wie

hij in 1988 weer samen kwam, waren toen druk bezig met de opvoeding van Evan, Jessica en Sam. Het gezin verhuisde in 1990 naar Beverly Hills. En hoewel ze in 1996, zodra hun kinderen hun schoolgaande leeftijd bereikten, terugkeerden naar New Jersey, blijft het een vreemd idee om je Springsteen voor te stellen in dat land van filmsterren en gebroken beloftes.

“Ik was niet betrokken bij de LAscene, wat dat ook mag zijn,” zegt hij over die tijd. “We hadden een vrij rustig leven, ik, Patti en de kinderen. Ik had de studio, maar deed niet mee aan het LA-nachtleven, want ik vond er niks aan. Ik vond het te onserieus. En ik was een serieuze jongeman.” Zelfs als twintiger? “De enige nachtclub waar ik geregeld in en uit huppelde was de Stone Pony in Asbury Park [tussen Philadelphia en New York]. En dat was omdat ik daar speelde.”

Er bestaat een misvatting dat Springsteen in de jaren negentig, opgezadeld met de verantwoordelijkheden van een jong gezin, niet langer de hardst werkende man in de rock-wereld was. “In 1995 maakten we overdag Somewhere North of Nashville en ‘s avonds e Ghost of Tom Joad,” zegt hij, als bewijs dat zijn werkethos ook in die tijd onwrikbaar bleef. Ik dacht dat het allemaal één plaat zou worden.”

Waarom zou je al die albums maken en ze niet uitbrengen? “Ik breng albums altijd heel zorgvuldig uit. Ik denk na over de continuïteit van het gesprek met mijn publiek. e Philadelphia Sessions zijn misschien niet uitgekomen omdat ik al drie albums over relaties had geschreven – en een vierde, vooral zo duister als deze, zou niet goed werken. En misschien heb ik gedacht dat andere albums te experimenteel waren, te veel links of rechts.”Zoals het album Inyo, met zijn verhalen over vrouwelijke soldaten in

de Mexicaanse Onafhankelijkheidsoorlog ( Adelita) en gepensioneerde rechercheurs op bedevaart naar locaties waar Maria zou zijn verschenen (Our Lady of Monroe). Springsteen schreef een groot deel van dit album tijdens de eerste jaren van het gezin in Los Angeles, toen hij op zijn motor door de Mojavewoestijn en de San Gabriel Mountains reed en reflecteerde op de invloed van de Mexicaanse diaspora.

“Het begon met wonen in Californië, omringd door de Mexicaanse cultuur, en het gevoel dat dit de toekomst van de Verenigde Staten was: multiculturalisme,” zegt Springsteen over Inyo. “Mijn woonplaats Freehold is nu voor 48 procent Spaanstalig. Een Mexicaanse veedrijver, die ons leerde paardrijden, werkte uiteindelijk vijf jaar met mij hier op de boerderij. Veel van de inspiratie kwam van hem.”

Inyo richt zich op een discussie die alleen maar is toegenomen sinds de tweede inauguratie van Donald Trump. “Mijn album The Ghost of Tom Joad

(1995) ging ook over immigrantenverhalen, en dat is al van dertig jaar geleden,” zegt Springsteen. “Ik wilde geen politiek punt maken – ik probeerde gewoon effectieve karakterverhalen te creëren. Maar het onderwerp is nu wel weer heel relevant.”

Wanneer immigratiedebatten hoog oplaaien, raken de verhalen van de betrokkenen vaak ondergesneeuwd. “Dat is wat we de laatste tijd ook hebben gezien. En het is walgelijk en onmenselijk voor zoveel mensen die hier in het land wonen,” zegt Springsteen over het huidige migrantenbeleid in Amerika. “Met deze nummers wil ik empathie opwekken. Ik probeer je te laten inzien hoe het is om in de schoenen van een ander te staan.”

Twee weken later zal Springsteen een hartstochtelijke toespraak houden tegen de regering-Trump in de Co-op Arena in Manchester, waarin hij hem bekritiseert als “corrupt, incompetent en verraderlijk”. De president zal wraak nemen door Springsteen een “uitgedroogde pruim” te noemen die “zijn mond moet houden tot hij terug is in het land”, een nauwelijks verholen dreigement.

Maar Springsteen maakt zijn gevoelens ook duidelijk tijdens dit gesprek. “Het is een Amerikaanse tragedie,” zegt hij over het huidige politieke klimaat. “We maken een vreselijk moment in de geschiedenis door, waarin het Congres zichzelf heeft gecastreerd en de grenzen die ooit dit soort leiderschap beperkten, zijn vervaagd.”

Mensen stemmen over het algemeen met hun portemonnee, opper ik, waardoor de populariteit van Trump waarschijnlijk zal verminderen zodra wereldwijde invoerrechten en strengere immigratiewetten de inflatie doen oplopen. “Ja, en de pure incompetentie van de regering kan de kiem van haar eigen ondergang in zich dragen. Maar ik weet niet wat er gaat gebeuren. Ik heb in mijn hele leven nog nooit zo’n

periode meegemaakt en ik ben al 75 jaar oud.” Die leeftijd zou een reden kunnen zijn om de verloren albums nu uit te brengen, ook al lijkt Springsteen behoorlijk gezond: het resultaat van nooit drugs gebruiken, regelmatig sporten, slechts één maaltijd per dag eten (avondeten, plus wat fruit in de ochtend: “Keeps me mean and lean” ) en een gedrevenheid die onveranderd blijft. “Ik ben nog altijd aan het spitten naar nieuw materiaal, naar inspiratie,” vertelt hij. “Soms ben je twee jaar bezig en komt er niets, en dan knal! Heel Wrecking Ball [2012] kwam tot stand omdat ik op een dag naar huis reed en neuriede: ‘Put out the dog, I’ll put out the cat ...’ Dat werd de song Easy Money. Vanaf dat moment was het hele album in ongeveer drie weken klaar.”

Droogt de bron ooit op? “Continu. En zodra dat gebeurt, ga ik gewoon door met leven. Want je weet pas wat die bron in je onderbewustzijn voedt zodra het tot je bewustzijn doordringt. Wanneer ik niet schrijf, heb ik er relatief veel vertrouwen in dat mijn innerlijke leven doorgaat, en dat er weer iets zal komen... hoewel geen enkele artiest weet of hij ooit nog een goed nummer zal schrijven.” Daarin schuilt de marteling. “Daar moet je mee leren leven. Het hoort bij het werk.”

Springsteen komt over als een gewone New Jersey-man, zij het een extreem rijke die al vijftig jaar beroemd is. Hoe blijft hij verbonden met de wereld waarover hij schrijft? “Ik geloof niet dat we iets van onszelf verliezen. De eerste twintig jaar vormen je, misschien langer in mijn geval, omdat ik veel slechte deals heb gesloten en op mijn dertigste nog steeds maar $ 20.000 op de bank had staan. Ik blijf nieuwsgierig naar de wereld. En terugkeren naar New Jersey is de beste beslissing die ik ooit heb genomen, omdat ik daardoor echt deel uitmaak van de gemeenschap. Ik ken de burgemeester, de dominee, de kapper. Ik ben nog altijd bevriend met de

IN DE BIOSCOOP

De lm Springsteen: Deliver Me from Nowhere, geregisseerd door Scott Cooper, verschijnt eind oktober in de bioscoop en is een ver lming van Warren Zanes’ boek over het ontstaan van Bruce Springsteens legendarische album Nebraska (1982). De ontwikkeling van Nebraska, dat volgde op Springsteens The River Tour uit 1981, markeerde een cruciaal moment in zijn leven, waarover hij pas decennia na de release openlijk zou spreken. Het wordt beschouwd als een mijlpaal in zijn muzikale odyssee en een bron van inspiratie voor een hele generatie artiesten en muzikanten. Nebraska, opgenomen op een 4-sporenrecorder in Springsteens slaapkamer in New Jersey en zonder The E Street Band, wordt beschouwd als een van Springsteens meest tijdloze werken: een rauwe, spookachtige akoestische plaat vol verloren zielen die op zoek zijn naar een reden om te geloven.

Jeremy Allen White (The Bear, The IronClaw, Shameless) speelt Springsteen, die zich gedurende een intense, introspectieve periode terugtrok om het album op te nemen. De lm belooft een rauwe en authentieke kijk op deze persoonlijke en muzikale

reis van Springsteen.

Naast White bestaat de sterrencast uit onder meer Jeremy Strong (The Apprentice, Succession) als manager Jon Landau, Paul Walter Hauser (BlackBird, RichardJewell) als gitaartechnicus Mike Batlan, Odessa Young (Mothering Sunday, The Staircase) als Springsteens jeugdliefde Faye en Stephen Graham (Young Woman and the Sea, Pirates of the Caribbean: Dead Men Tell No Tales) als zijn vader.

Regisseur Cooper (Crazy Heart, Hostiles, Black Mass) noemt het project een eerbetoon aan Springsteens nalatenschap en een erg persoonlijke onderneming: “Bruce Springsteens Nebraska heeft mijn artistieke visie diepgaand gevormd. De rauwe, onverbloemde weergave van de beproevingen en veerkracht van het leven in dit album resoneert diep met mij. Onze lm wil diezelfde geest vastleggen en het meeslepende verhaal over het leven van Bruce met authenticiteit en hoop op het scherm brengen... Het was een groot genoegen om met Bruce en Jon [Landau] samen te werken bij het vertellen van hun verhaal, en hun creatieve energie voedt elk onderdeel van deze reis.”

jongens met wie ik op mijn vijftiende in bands zat, en we ontmoeten elkaar eens per jaar in de pizzeria. Het onderhouden van die contacten is een vreugdevol onderdeel van mijn leven.”

En dan is er nog familie. “Heel Lucky Town gaat over Patti,” zegt hij over zijn album uit 1992. “Ze heeft net zelf een prachtig album afgerond en mensen gaan soms voorbij aan haar werk omdat ze nu eenmaal samenwoont met een nogal aandacht trekkende vent, maar om haar in huis te hebben is een inspiratie op zich.” Hoe gaan zijn kinderen om met een vader die altijd in de spotlights staat? “Ze negeren het,” antwoordt Springsteen schouderophalend. “Ze komen misschien wel naar een show, nemen hun vrienden mee, maar het is nooit een centraal onderdeel van hun leven geweest.”

Dat is wat me ook is opgevallen aan het huis: geen memorabilia. Geen platina platen aan de muren, geen beeldjes op de schouw. “Op een paar gitaren en een piano na, zou je niet weten dat hier muzikanten wonen,” zegt Springsteen. “De kinderen groeiden op in een ander huis in de stad, een middelgroot huis dat niet veel verschilde van de huizen waarin hun vrienden woonden. We probeerden ze een heel gewoon huiselijk bestaan te geven. Al het andere is ballast die ze niet nodig hebben.”

Misschien houdt Springsteen zichzelf zo ook wel in toom: in New Jersey blijven, waarde hechten aan familie. “Natuurlijk, en ik had het geluk om Elvis, de Beatles en Bob Dylan als voorbeelden te hebben. Om in hun voetsporen te treden – of juist niet. Daardoor leerde ik hoe belangrijk het is om niet de focus te verliezen op wie ik ben of het werk dat ik doe. Dat is belangrijker dan het geld, hoewel het geweldig is om goed betaald te worden. Het is belangrijker dan de roem, hoewel dat ook leuk kan zijn, en soms een last. Ik wilde gewoon geweldige nummers schrijven, geweldige shows spelen en

een goed gesprek voeren met een geweldig publiek. Daaraan heb ik mijn leven gewijd.”

Met af en toe een uitstapje, zoals naar Springsteen: Deliver Me from Nowhere Met Jeremy Allen White van e Bear als Springsteen en Stephen Graham als zijn vader, focust deze biopic –die binnenkort uitkomt– zich op het ontstaan van het album Nebraska. Springsteen houdt zijn lippen stijf op elkaar over details van de film, hoewel hij wel wil zeggen dat Grahams rol als zijn vader “een beetje bovennatuurlijk en tegelij-

er nóg een nieuwe boxset, Tracks III, klaar ligt om te verschijnen. Met nog eens vijf albums vol muziek die teruggaat tot 1973.

Ik vraag hem naar de gevoelens die bij hem opkwamen bij het doornemen van de zeven albums waaruit e Lost Albums - Tracks II bestaat, en de alternatieve visies op hoe zijn leven eruit had kúnnen zien.

“Het mooie van het maken van records (platen) is dat ze letterlijk zijn wat ze zeggen dat ze zijn: een verslag van wie je was en waar je op een bepaald mo-

kertijd ontroerend” was om te zien. Springsteen nam Nebraska op in zijn slaapkamer op een viersporenrecorder en legde daarmee de keerzijde van de Amerikaanse droom vast. “De toon doet me denken aan mijn jeugd,” zegt hij. “Aan mijn jonge jaren in een onopvallende uithoek van Amerika, eind jaren vijftig en begin jaren zestig, toen het grootste deel van de bevolking nog in de industrie werkte. Tot die industrie verdween en Freehold er 25 jaar lang verlaten bij lag, terwijl Asbury Park op Beiroet leek. Daarom is Nebraska zo persoonlijk voor me gebleven.” Springsteen onthulde onlangs ook dat

ment voor stond,” zegt hij. “In het leven van anderen vervullen kinderen of een baan die functie misschien, maar ik heb een verslag van mijn bestaan en wat er in mijn hoofd omging. Het is fijn om daar zo nu en dan nog eens naar terug te kijken.”

Dan vertrekt Bruce Springsteen voor een wandeling over zijn ranch. Een heel gewone 75-jarige man die over het pad slentert, diep verzonken in gedachten. Een man die toevallig de troubadour is van de werkende mensen en een doorn in het oog van Trump. Een man die onmiskenbaar e Boss is…

BERTONE GB110

De comeback van een legende

Met de GB110 luidt Bertone een nieuw tijdperk in. Het merk viert 110 jaar designinnovatie met een hypercar die zowel erfgoed als toekomst verenigt. In een markt die steeds meer elektrificeert, kiest Bertone opvallend genoeg voor een andere richting.

Tekst: Bart Pastoor

De GB110 is uitgerust met een krachtige V10-motor die deels draait op brandstof gemaakt van plastic afval. Van de GB110 worden slechts 33 exemplaren gebouwd. Elke auto wordt met de hand geassembleerd in Turijn. Dit model is niet zomaar een terugkeer. Het is een krachtig statement.

EEN NAAM MET GESCHIEDENIS

Bertone was ooit één van de meest invloedrijke carrosseriebouwers van Italië. Denk aan iconen als de Lamborghini Miura, Lancia Stratos Zero en de Alfa Romeo Montreal. Na het faillissement in 2014 leek het doek gevallen. Tot Mauro en Jean-Franck Ricci in 2020 het merk nieuw leven inbliezen. De GB110 is hun eerste grote project en dient als eerbetoon aan de rijke ontwerpgeschiedenis van Bertone. Het design grijpt terug op de scherpe lijnen en wigvormige silhouetten

uit de jaren zeventig en tachtig, maar dan met een futuristische benadering.

BRUTE AANDRIJVING, RACEKLARE TECHNOLOGIE

De 5.2-liter twin-turbo V10 onder de motorkap levert een brute 1124 pk en 1100 Nm koppel. De acceleratiecijfers zijn indrukwekkend. Van nul naar honderd in minder dan drie seconden en een topsnelheid van ruim 350 kilometer per uur. De vierwielaandrijving en zeventraps transmissie zorgen voor een directe rijbeleving. Ondanks het brute vermogen weegt de auto slechts 1423 kilo, wat bijdraagt aan de indrukwekkende prestaties.

DUURZAAM ZONDER COMPROMIS

Wat de GB110 echt uniek maakt, is de brandstof. Bertone werkt samen met Select Fuel om synthetische brandstof

te ontwikkelen uit plastic afval. Het doel is om niet alleen performance te leveren, maar ook bij te dragen aan een circulaire economie. Volgens CEO Jean-Franck Ricci is dit een nieuwe manier van denken over mobiliteit. Niet door elektrische aandrijving te forceren, maar door traditionele motoren duurzamer te maken.

BOUWEN AAN RELEVANTE TOEKOMST

De Ricci-broers geven aan dat de GB110 het begin is van een nieuwe serie voertuigen. Bertone wil terug naar zijn roots als designhuis, maar dan met eigen modellen in het absolute topsegment. Er wordt gewerkt aan toekomstige ontwerpen die opnieuw techniek, design en duurzaamheid combineren. De ambitie is om Bertone weer een vaste plek te geven aan de top van de automotive wereld.

EEN INDRUKWEKKENDE TERUGKEER

De GB110 is meer dan alleen een hypercar. Het is een manifest van design, techniek en visie. Waar andere merken het verleden loslaten om vooruit te kijken, verbindt Bertone oud en nieuw. In een wereld die richting elektrisch rijden beweegt, kiest het merk voor karakter, beleving en technische innovatie met een duurzaam randje.

De wederopstanding van Bertone is hiermee niet slechts een nostalgisch project, maar een gewaagde stap richting de toekomst van Italiaanse automobiele kunst.

Voor meer informatie: Louwman Exclusive Thomas Middeldorp +31 (0)6 27 17 17 83 www.louwmanexclusive.com

Extra informatie over deze Bertone GB110 kun je ook online bekijken door onze app Appaview boven het icoontje te houden. Download deze app gratis via Apple Store of Google Play.

Eigenwijze wijnen uit

Jura en Savoie

Ook door de grootste liefhebbers van Franse wijn worden ze nogal eens vergeten: de kleine wijnstreken Jura en Savoie. Ten onrechte, want ondanks hun bescheiden productie hebben ze verrassend veel bijzonders te bieden.

ontstaat een zoete en tegelijk levendige drank met impressies van gekonfijt fruit, honing en karamel – heerlijk als aperitief of bij het dessert.

ARBOIS DD 2023, BÉNÉDICTE & STÉPHANE

TISSOT, JURA

Traditionele natuurwijn: drie rode druivenrassen (trousseau, pinot noir, poulsard), samen gefermenteerd in grote oude vaten. Prachtwijn met fruit, spanning en prettige zuren.

Importeur: De Geluksdruif € 36,50.

Schenken op 12-14 graden.

ROUSSETTE DE SAVOIE

2019, DOMAINE DE CHEVILLARD

De Jura en de Savoie liggen ten oosten van de grotere en bekendere regio’s Bourgogne en Beaujolais, vlak bij de grens met Zwitserland. De laatste jaren zijn ze sterk in opkomst: de kwaliteit is er enorm gestegen en de aparte, levendige wijnen doen het goed in bij nieuwsgierige fijnproevers die verder kijken dan alleen chardonnay of cabernet. Klein maar fijn, zo kun je de Jura en de Savoie met recht noemen. Beide gebieden omvatten ongeveer 2000 hectare aan wijngaarden. Ter vergelijking: de Bordeauxstreek telt zo’n 100.000 hectare en de nabijgelegen Elzas 16.000 hectare. De Jurawijngaarden op de westelijke hellingen van het Juragebergte zijn goed voor 1% van de totale Franse wijnproductie. Die van de Savoie, op heuvels tussen de Franse Alpen, zijn goed voor 0,5%.

Het speciale van de regio’s zit hem in de grote verscheidenheid aan eigenzinnige wijnen die er gemaakt worden: wit, rosé, rood, mousserend, zoet en versterkt. Heel apart is de Macvin, een eeuwenoude wijnsoort die alleen in de Jurastreek te vinden is. De gisting van pas geperste druiven (wit of rood) wordt gestopt door er marc, een druivendistillaat, aan toe te voegen. Na zeker een jaar rijping in eiken vaten

Ook uniek en wereldberoemd is de Vin Jaune, een sherryachtige witte wijn die minimaal zes jaar ongestoord in hetzelfde eiken vat rijpt. Doordat een deel verdampt ontstaat aan de oppervlakte een laagje gistcellen dat de wijn opvallende geur- en smaakaroma’s meegeeft: amandel, hazelnoten, gedroogd fruit, kruiden. Je koopt deze rijke, droge wijn in een opvallende fles van 62 centiliter: de hoeveelheid die gemiddeld overblijft van een liter wijn na de natuurlijke verdamping.

Verder vind je in deze regio’s een aantal druivenrassen, elk met een eigen smaakkarakter, die elders nauwelijks voorkomen.

Jura: o.a. savagnin (de vin jaune-druif), trousseau (rode bessen, kersen, kruiden), poulsard (lichtrood, verfijnde smaak).

Savoie: o.a. jacquère (fris, citrus, mineralig), altesse (floraal, honing, amandel), mondeuse (kersen, pruimen, bitters).

Bekende druiven als chardonnay, pinot noir, roussanne en gamay staan ook aangeplant. Maar door specifieke eigenschappen van bodem, hoogteligging, klimaat en poductiemethoden zijn deze wijnen meestal niet te vergelijken met hun bekendere ‘buurwijnen’ uit de Bourgogne, Beaujolais of Rhônestreek.

Wit gemaakt van de druif altesse, tegelijk krachtig en fris, met drie jaar rijping in eiken vaten.

Importeur: Au Paradis € 44,50. Schenken op 9-11 graden.

VIN JAUNE 2017, DOMAINE DUGOIS, ARBOIS, JURA Savagnin, 6,5 jaar oxidatief gerijpt onder een gistlaag. Sappig en rijk, met veel diepgang.

rijk, met veel diepgang.

Importeur: De Geluksdruif € 53,00.

Geluksdruif € 53,00.

Schenken op 12-14 graden.

MACVIN DU JURA, DOMAINE LABET

Friszoete dessertwijn met impressies van

Ongefermenteerd chardonnay-sap, verrijkt met druivendistillaat (marc), 5 jaar houtrijping, 17,5% alcohol. Friszoete dessertwijn met impressies van appel en peer.

Importeur: o.a. Heisterkamp Wijnkopers, ca. € 50. Schenken op 8-10 graden.

Tekst: Peter Bijpost

Beleef ultiem koffiegenot.

Perfetto.

TOEKOMST MUZIEK

Journalist-schrijver

Hans van Wetering is gefascineerd door het fenomeen tijd en de wereld van overmorgen. Een column over toekomstvisioenen, technologische (bokken) sprongen en dappere pogingen de tijd zelf te verslaan.

Zo kon het gebeuren dat dit jaar een band genaamd e Velvet Sundown op Spotify ineens razend populair werd. Een half miljoen luisteraars, luttele weken na hun debuut. De Velvet wíe?

Een journalist vertrouwde het zaakje niet en stuitte op een mysterie. Over de bandleden was niets te vinden, er was ook geen enkel concert bekend, niemand had ze ooit gezien of gesproken. De conclusie: er wás helemaal geen band, geen bandleden, dit was pure AI. Een vermoeden dat nog werd versterkt doordat ‘de Velvets’ in een bovenmenselijk tempo werkten: drie albums in vijf weken.

‘De band’ ontkende de beschuldigingen, maar koos vervolgens, toen de ophef erg groot werd, voor een vlucht naar voren: e Velvet Sundown was inderdaad AIgegenereerd, maar er zat een hoger doel achter: ‘het verkennen/uitdagen van de grenzen van auteurschap, identiteit en de toekomst van muziek in het tijdperk van AI.’ e Velvet Sundown is bij lange na de enige niet.

Streamingplatform Deezer, dat een tool ontwikkelde om AI-songs te traceren zegt dat achttien procent van alle liedjes die dagelijks worden geplaatst als ‘verdacht’ wordt aangemerkt: 600.000 liedjes per maand.

Het is een fluitje van een cent.

Muziekjournalist Rick Beato laat op zijn populaire Youtube-kanaal zien hoe je in een handomdraai een artiest creëert, inclusief levensechte avatar. Luttele seconden na het intypen van de prompt ‘Create a square avatar of a fictitious male alternative/indie singer and a name for him’ in Chat GPT verschijnt ‘Eli Mercer’ in beeld: knappe gast, spreekt voor zich, drie dagen-baardje, dromerige blik, spijkerjasje, Nirvana t-shirt. Onder de ‘foto’ een aanduiding van Eli’s muziekstijl: ‘Vibe: Lo-fi anthems with introspective lyrics and vintage guitar tones.’ En nadat Beato in AI-tekstprogramma Claude de opdracht ‘schrijf een tekst voor een indiesong met de titel No Signal in the Valley ’ heeft gegeven en het resultaat in het generatieve muziekprogramma Sunno heeft geplakt, rolt er direct een kant en klare song uit.

‘No notifications, no escape/Just the sound of my mistakes/there’s no signal in the valley/but I’m finding who I am,’ zingt Eli. De tekst is nog geen Dylan, maar de muziek klinkt heel natuurlijk. Het is easy listening die op menige playlist ongemerkt voorbij zal schuiven.

Voorbij zal schuiven en zo de plek inneemt van de liedjes van echte muzikanten, die daardoor inkomsten mislopen.

Artiesten als Elton John, Billy Eilish, Paul McCartney en de erven Sinatra riepen daarom onlangs op om het trainen van AI-modellen met hun muziek aan banden te leggen: ontwikkelaars moeten transparant zijn over welke muziek ze hun modellen voeden, en netjes copyright betalen.

Fair enough, maar daarmee is de vraag nog niet beantwoord of AI-gegenereerde muziek nou echt ‘het einde van de muziek’ betekent, zoals vaak wordt geroepen. Het gebruik van de ‘mensvreemde’ technologie is op zich geen argument tegen AI-gegeneerde muziek, want dat argument zou dan ook gelden voor, om maar iets te noemen, drumcomputers, samples en pitch-control (dat ervoor zorgt dat die vals kwelende zangers ineens volmaakt zuiver zingen), en daar wordt sinds jaar en dag naar hartenlust gebruik van gemaakt. Zo bekeken is AI slechts een instrument in handen van de ‘muzikant’, zij het dat deze nu een toetsenbord bedient in plaats van een gitaar of piano.

En dat het muzikaal de dood in de pot is, dat het nooit iets verrassends zal opleveren; hoe kunnen we dat weten? AI ontwikkelt zich razendsnel: wat vandaag ondenkbaar lijkt, is morgen achterhaald. Het is misschien gewoon nog even geduld hebben, en dan op een dag, zet je de radio aan en hoor je iets zo intens mooi en zo op niets lijkend dat de tranen opwellen. Een nieuwe Bach is opgestaan, mompel je in uzelf. Zou het?

Op tijd Met Ferrari

Enzo Ferrari, grondlegger van het beroemde automerk, ging altijd voor het beste en snelste. Geen wonder dus dat hij gedurende zijn carrière in contact kwam met de makers van de beste tijdmeters. Vanaf de jaren zeventig resulteerde dit in samenwerkingen met een aantal vooraanstaande horlogemerken en een reeks bijzondere uurwerken…

Tekst: Pierre Darge

Het huis met misschien wel de meest degelijke reputatie op het gebied van chronometrie werd in 1860 opgericht door Edouard Heuer. Al in 1911 commercialiseerde hij de eerste chronograaf voor auto’s. Beroemd gebleven is vooral de Autavia, die zelfs in racewagens en vliegtuigen werd ingebouwd. De achterkleinzoon van de stichter, Jack Heuer, tekende in 1968 een samenwerking met de Zwitserse Formule 1-coureur Jo Siffert, die in bijna honderd Grand Prix-starts deelnam. Maar Jack Heuer wilde meer, en onvermijdelijk moesten zijn wegen zich kruisen met die van Ferrari.

In de jaren zeventig werd Heuer (zo heette het huidige TAG Heuer destijds) de officiële tijdsopnemer van ‘het automerk met het steigerende paard’ en in ruil voor zijn diensten mocht Jack Heuer het Heuer-logo op de rode Formule 1-wagens plakken. Vanaf 1972 trakteerde hij elke Ferrari-coureur op een Heuer Carrera Chronograph in 18-karaats goud. Uit deze samenwerking ontstond de Chronosplit, voorzien van een bijzonder nauwkeurige quartztechniek en digitale aflezing van zowel uren en minuten als de gemeten tijd. Dit is ook het eerste voorbeeld van een samenwerking waarbij de naam Ferrari en twee steigerende paardjes te zien waren.

Parallel hieraan was er de samenwerking met Longines. In 1949, tijdens de eerste naoorlogse race op het stratencircuit in Brno (Tsjechië), droegen de monteurs van Scuderia Ferrari voor het eerst Longines-horloges, met het steigerende paard op de wijzerplaat. Een paar jaar later overhandigde Enzo Ferrari persoonlijk een horloge van dit Zwitserse merk aan Sergio Scaglietti,

de beroemde Ferrari-ontwerper die verantwoordelijk was voor de 250 GTO (zie ook verderop), met zijn naam en het Ferrari-logo gegraveerd op de achterkant. Ook werd de horlogemaker uit Saint-Imier op 1 januari 1980 (tot 1988) de officiële tijdwaarnemer van Scuderia Ferrari voor de Formule 1, zowel tijdens races als tijdens tests op het circuit van Fiorano. Een brede en technisch hoogstaande samenwerking dus, maar helaas kwam dat niet helemaal tot uiting bij de horloges die dit partnership (tussen 1981-1983) voortbracht. Immers, bij een merk dat dankzij de chronometrie bekendheid verwierf zou je toch zeker ook fraaie chronografen verwachten, maar het waren vooral eenvoudiger stalen modellen met drie wijzers en datumaanduiding en voorzien van kwarts-technologie. Elegant waren ze zeker, maar eigenlijk deden ze de reputatie van een merk dat zoveel meer kon wat tekort.

Dat bracht Enzo Ferrari ertoe om zijn eigen horloges te laten produceren en te verkopen onder de naam Ferrari Formula. Vooral stoere 41 mm chronografen. De meeste hiervan waren voorzien van de toen populaire en nauwkeurige quartztechniek. In de praktijk ontfermde Cartier zich over de vormgeving, terwijl de binnenwerken afkomstig waren van Seiko en ETA; de zeldzamere mechanische uurwerken kwamen van Valjoux. De Chronographe Day Date Automatique –gelimiteerd tot 500 exemplaren en voorzien van een mechanisch Valjoux-uurwerk– bleek het meest begeerd. Maar er lagen al nieuwe kapers op de kust, en niet de minste.

TRADITIE EN VERNIEUWING

Horlogemaker Jean-François Bautte verzamelde vanaf 1791 in Genève een team van horlogespecialisten om zich heen en creëerde zo de meest complete horlogefabriek van zijn tijd. Dit

‘huis’ werd 115 jaar later overgenomen door een andere grote speler: Girard-Perregaux, zelf opgericht in 1856 in La Chaux-de-Fonds. Aan het einde van de vorige eeuw kwam het geheel in handen van de Sowind-groep, geleid door Luigi Macaluso – een bekende navigator in de rallysport die in 1972 in een Fiat 124 Sport Spider zelfs het Europees rallykampioenschap won. Ook buiten de rallysport bleek Macaluso echter een excellent navigator. Als horlogekenner loodste hij Girard-Perregaux, na de quartzcri-

sis die vele traditionele horlogehuizen deed verdwijnen, naar nieuwe hoogten. Zes jaar na de dood van Enzo Ferrari zette hij een partnership op met het automerk, dat tot uitzonderlijke modellen leidde.

Sommige waren een rechtstreeks eerbetoon aan iconische Ferrari-modellen zoals de 375 Mille Miglia, 275 GTB, F40, F50 en Enzo. Het horloge ter ere van de Enzo kreeg wijzerplaatkleuren die verwezen naar de drukknoppen op het stuur. De F300 Chronograaf was een hommage aan de F1-wagen van Michael Schumacher, terwijl de 49550

Het Ferrari horloge van Longines

Het Heuer logo mocht op de F1-wagen worden geplakt

Sommige horlogeswaren een rechtstreeks eerbetoon aan iconische Ferrarimodellen.

Advanced Technology verwees naar de V10-motor uit de Formule 1 van 1999. Het mooiste model was wellicht de SF (Scuderia Ferrari) Foudroyante 9020, een klassiek gestileerde chronograaf met een ‘foudroyante’-functie die tijd weergeeft in fracties van seconden.

TECHNISCHE EXCELLENTIE

Aan het begin van het nieuwe millennium veranderde Ferrari van koers. De focus verschoof van luxe naar technische innovatie en uitdagingen. De meest opvallende samenwerking die hieruit voortkwam was die met het

jonge Zwitserse huis Cabestan: Scuderia Ferrari One by Cabestan. Zij ontwierpen een horloge met vier cilinders in plaats van wijzers, aangedreven door een kettingaandrijving die zorgde voor constante kracht. Het model met verticale tourbillon werd in 2010 gelanceerd ter ere van zestig jaar Ferrari in de Formule 1. Het horloge, met een kast van titanium en magnesium en bestaande uit niet minder dan 908 met de hand gemonteerde onderdelen, was een technisch hoogstandje. Slechts zestig exemplaren werden gebouwd, en er kwam geen opvolger – want andere uitdagers stonden al klaar... De samenwerking met Hublot in 2011 was het directe gevolg van de vriendschap tussen Jean-Claude Biver, CEO van Hublot, en Ferrari-voorzitter Luca Cordero di Montezemolo. Biver, een levende legende in de horlogewereld wiens durf en bravoure ongeëvenaard zijn, zette onder meer Blancpain opnieuw op de kaart, reanimeerde Omega, en maakte Hublot tot een succesverhaal. Hublot onderscheidde zich door de combinatie van kostbare en alledaagse materialen –de zogenaamde fusion– en bracht met Ferrari de Big Bang Chro -

De Autovia uit 1969

SF Foudroyante 9020 van Girard-Perregaux

Cabestan Scuderia Ferrari One

Chronosplit van Heuer

Hublot Classic Fusion Tourbillon

Squelette Ferrari

GTO

no Tourbillon uit. Met een kast van koolstofvezel, ingelegd met titanium en rubber, is dit een schoolvoorbeeld van die fusion-aanpak. Ook werden in samenwerking met de designers van Ferrari verwijzingen naar de wagens aangebracht, zoals de chronograaf in de vorm van een toerenteller bij de Magic Gold, waarvan de naam verwijst naar de legering van keramiek en goud.

250 GTO

Echt uitzonderlijk was de Classic Fusion Tourbillon Squelette Ferrari 250 GTO, een eerbetoon aan misschien wel de mooiste Ferrari ooit gebouwd, exact vijftig jaar na diens geboorte. Net als van de originele wagen werden slechts 36 exemplaren gemaakt, met een kast van titanium, een wijzerplaat in saffierglas, een veerton met het silhouet van de velgen van de wagen en een kalfslederen Barenia-band. Deze verwijzing naar Ferrari-modellen werd ook gebruikt bij de MP-05 LaFerrari uit de Masterpiece-collectie (2013). Het binnenwerk was het meest complexe ooit door Hublot gebouwd, met een gangreserve van maar liefst vijftig dagen – dankzij elf (!) veertonnen.

De kast van titanium en het saffierglas weerspiegelden de aerodynamica van de auto. Uren, minuten en gangreserve werden weergegeven op aluminium cilinders – kortom, een samensmelting van technisch hoogwaardige uitdagingen in een zeer origineel jasje.

Het stond in de sterren geschreven dat ook Richard Mille zich ooit zou voegen bij Ferrari’s partners in horlogekunst. Deze Franse horlogespecialist zette na een kwarteeuw aanwezigheid in de haute horlogerie in 2001 zijn eigen merk op, waarbij hij de relatie tussen automechaniek en mechanische horlogerie als basis voor zijn inspiratie gebruikte. Ook haalde hij veel technische knowhow uit de luchtvaart. Voor hij met Ferrari ging

samenwerken, had hij al partnerschappen met individuele F1-coureurs als Rubens Barrichello en Felipe Massa (vice-wereldkampioen in 2008). Voor Massa ontwikkelde hij onder meer de RM 056, met een kast volledig uit één blok saffierglas. Veel van Richard Milles tonvormige horloges hebben een opengewerkt skeletontwerp waarin het unieke binnenwerk mooi zichtbaar is. Met de RM UP-01 Ferrari uit 2022 ging hij evenwel een heel andere kant op, waarbij hij zich tot doel stelde het platste horloge ooit te ontwikkelen. Het resultaat is slechts 1,75 mm dik, maar die prestatie verplichtte hem wel tot een nooit geziene architectuur en layout. Revolutionair, dat zeker. Maar of het ook een esthetisch hoogstandje is, dat mag ieder voor zich bepalen.

De ultra platte Richard Mille RM UP-01 Ferrari

Hublot MP-05

Najaarsveiling 1 - 4 oktober

AN ODE TO CRAFTMANSHIP

VERZET IN ZWART WIT

Franco Zecchin

Tekst: Kirstin Hanssen

Fotografie: Franco Zecchin

De Italiaanse fotograaf Franco Zecchin (1953) legde met indringende zwart-witbeelden het Sicilië vast van bloedige maffiaoorlogen, brute terreur, stille rebellie en dagelijkse schoonheid. “Ik fotografeerde om te begrijpen,” zegt hij. “Maar ook om te overleven.”

Van 27 september 2025 t/m

25 januari 2026 presenteert Fotomuseum aan het Vrijthof in Maastricht Life in Sicily, een tentoonstelling met vijftig van zijn indrukwekkende foto’s.

clan , onder leiding van Salvatore ‘Totò’ Riina, voerde een bloedige strijd om volledige controle over Cosa Nostra Honderden mensen stierven, inclusief rechters, politici en burgers. Dagelijks waren er doden. “Fotografie werd mijn manier om die werkelijkheid te begrijpen en zichtbaar te maken, maar ook om te overleven,” vertelt Zecchin. Het hield hem mentaal overeind in een wereld waarin de dood altijd nabij was. Hij noemt fotografie een vorm van verzet tegen onverschilligheid en vergetelheid. “Beelden produceren herinnering en herinnering roept beelden op.”

De moord op activist Peppino Impastato in 1978 betekende daarin een keerpunt. “Het veranderde mijn visie op fotografie. Samen met Letizia zette ik verschillende initiatieven tegen de maffia op, waaronder een documentatiecentrum en Coordinamento Antimafia , een coördinatiegroep voor activisten, om kennis te verspreiden en gezamenlijk verzet te organiseren. We organiseerden exposities om het geweld zichtbaar te maken. Zo doorbraken we de stilte en bouwden we aan een collectief geheugen tegen de cultuur van berusting.”

In 1975 arriveerde Franco Zecchin in Palermo, een stad die hij zou leren kennen als een wereld op zich, vol schoonheid, maar ook doordrenkt van geweld. Daar ontmoette hij Letizia Battaglia, fotograaf en anti-maffia activiste, die zijn partner in leven en werk werd. Battaglia, die in 2022 overleed, bleef tot haar dood een icoon van het Siciliaanse verzet tegen de maffia. Samen werkten ze bij L’Ora , een communistische avondkrant die het opnam tegen de almachtige maffiaorganisatie Cosa Nostra. Maar hun samenwerking ging verder dan fotografie: “We leidden een theateratelier in het psychiatrisch ziekenhuis van Palermo, maakten films, publiceerden een cultureel-politiek maandblad, openden de eerste fotogalerie ten zuiden van Rome, en deelden anti-maffiaactivisme. Onze fotografische blikken waren complementair en verrijkten elkaar.”

FOTOGRAFIE ALS VERZETSVORM

De periode vanaf eind jaren zeventig tot begin jaren negentig was een tijd van extreme terreur op Sicilië, die bekendstaat als de tweede maffiaoorlog. De Corleonesi-

Zecchins foto’s hebben vaak een opvallende esthetische schoonheid, zelfs in gruwelijke situaties. “Schoonheid interesseerde me niet, maar esthetiek versterkt herinnering en dat is essentieel voor een anti-maffiacultuur.” Zijn keuze voor zwart-wit was niet alleen praktisch, maar ook filosofisch. “Zwart-wit respecteert de behoefte aan soberheid en essentie. Het legt de kunstmatigheid van het medium bloot en benadrukt mijn interpretatie als fotograaf, waardoor reflectie en begrip mogelijk worden.”

GOEDESCHOENEN

Zecchin groeide op in Milaan en raakte al jong betrokken bij politiek geëngageerd theater. Hij trainde bij de invloedrijke Poolse regisseur Jerzy Grotowski, grondlegger van het ‘arme theater’: een radicaal minimalistische methode zonder opsmuk, gericht op de pure fysieke en emotionele kracht van de acteur. Die focus op essentie en directe confrontatie zou hij later ook in zijn fotografie toepassen. “ eater was mijn eerste wapen,” zegt hij. “Fotografie werd mijn tweede.” In 1980 stapte Magnum-fotograaf Josef Koudelka zijn atelier in Palermo binnen, slechts gewapend met een rugzak en een slaapzak. Hij werd een mentor en vriend. “Zijn raad was kort en scherp. Alles draaide om fotografie. Hij zei: ‘Het belangrijkste voor een fotograaf? Goede schoenen.’” Koudelka leerde hem radicale selectie en methodiek. Wanneer ze samen fotografeerden, scheidden hun wegen zich direct. “Zijn blik op mijn werk was streng,” herinnert Zecchin zich, “tot hij op een dag zei dat ik autonoom was geworden.”

The Kiss. Palermo 1978

Net als zijn leermeester sloot Zecchin zich later aan bij Magnum Photos, waar hij tussen 1988 en 1991 geassocieerd lid was. Voor hem was fotografie nooit slechts documentatie. “Fotografie heeft een polysemische (meerduidige) natuur: context verandert de boodschap. Aanvankelijk dienden mijn foto’s vooral de journalistieke lijn van een redactie. Gaandeweg ontdekte ik de kracht van beelden om een cultuur van berusting en stilte te bestrijden. Ze hielpen een kritisch bewustzijn op te bouwen tegen ‘het vergeten’, dat de maffia voedt.”

MACHT VAN DE MAFFIA

Volgens Zecchin heeft de aanwezigheid van de maffia de mentaliteit van Sicilianen op complexe manieren gevormd.

“De maffia kan leiden tot gewenning, onderwerping en wantrouwen, maar ook tot rebellie, conflict, medeplichtigheid en opportunisme. Zoals de maffia op Sicilië is geboren, zo ook de anti-maffia. Die tweede oorlog was een periode waarin angst het dagelijks leven bepaalde. De Corleonesi

gebruikten terreur om Cosa Nostra volledig te domineren en hun macht te vestigen tegenover de staat. Hun strategie leidde uiteindelijk tot een golf van spijtoptanten, waardoor justitie de organisatie ernstig kon verzwakken. Veel verliezende maffiosi kozen voor samenwerking met justitie, en de belangrijkste leiders zouden later worden gearresteerd.” Toch is de macht van de maffia nooit verdwenen, benadrukt Zecchin. “Vandaag is de maffia verzwakt, maar nog steeds machtig. Ze toont haar geweld niet meer, maar gebruikt infiltratie en corruptie. Ze beheert territoria met afpersing, organiseert internationale drugshandel, wapen- en mensenhandel, en investeert illegale winsten in de financiële sector.”

KUS VOOR DE KERK

Een van zijn bekendste foto’s, e Kiss (1978), toont twee mannen waarbij de een de ander op de wang kust voor een kerk in het centrum van Palermo. Voor buitenstaanders lijkt het een teder of broederlijk gebaar, maar in Sicilië is

De ‘Lapa’, een populaire gezinsauto. Palermo 1980

De moord op Diego Di Fatta. Palermo 1982

Theateratelier in het psychiatrisch ziekenhuis. Palermo 1992

“ GEWELD ZONDER BEELDEN IS NOG

DRAMATISCHER EN TRAGISCHER”

het een traditioneel teken van respect en verbondenheid. Voor Zecchin symboliseerde het meer dan dat: een stilzwijgend compromis, een samenleving die zich neerlegde bij de macht van de maffia. “Ondanks dat de foto niets gewelddadigs toont, ligt de dreiging eronder besloten. Het is een beeld dat je dwingt langer te kijken en je af te vragen wat er schuilgaat achter een alledaagse groet.”

Ondanks dat Zecchin ooggetuige was van talloze bloederige taferelen, bleven de moorden hem raken. “Het contact met gewelddadige dood vernieuwt zich elke keer opnieuw; je raakt er nooit aan gewend. Je leert emoties te beheersen, maar het raakt je des te meer wanneer het slachtoffer iemand is die je kent en bewondert om zijn moed en morele kracht tegen de maffia.”

SPEKTAKELZUCHT

In de populaire cultuur genieten maffiageschiedenissen in series en films, van e Godfather tot Gomorra , veel belangstelling. Tot Zecchins spijt: “Maffiosi willen geen publieke erkenning, maar ze maken wel gebruik van mediabeelden die hen idealiseren en zo hun macht bevestigen. Populaire cultuur zorgt daarbij vaak voor een semantische omkering,

Wil je meer weten over het keiharde verzet in Zwart/Wit? Gebruik dan onze app Appaview door het boven de pagina te houden en naar internet te gaan. Download deze app gratis via Apple Store of Google Play.

Deze foto van rouwende nabestaanden van Benedetto Grado, vermoord in Palermo (1983), werd in 1992 met toestemming van Franco Zecchin door Oliviero Toscani ingekleurd en ingezet voor een controversiële campagne van modemerk Benetton. Voor Zecchin betekende het wereldwijde bereik een kans om het publieke bewustzijn over maf a te vergroten. De foto leidde tot meerdere rechtszaken, onder meer met de familie van Grado en de extreemrechtse partij Movimento Sociale Italiano, die het beeld zonder toestemming gebruikte. Tot op de dag van vandaag is de foto inzet van juridische geschillen over auteursrecht in Italië.

De vrouw en dochters van Benedetto Grado op de locatie van zijn moord. De familie rouwde al om de moord op zoon Antonio. Palermo 1983

Broederschap van het Heilige Kruis. Palermo 1988

waarin een gewelddadige en wrede crimineel wordt neergezet als een genereuze of zelfs bewonderenswaardige held.”

Hoe ga je als fotograaf om met de ethiek van het vastleggen van dood en lijden?

Voor Zecchin is dat geen ingewikkelde vraag. “De getuigenis van iemand die deel uitmaakt van de maatschappij die hij beschrijft, heeft een intrinsieke ethische waarde,” zegt hij. In de jaren zeventig en tachtig stonden gewelddadige beelden regelmatig op de voorpagina’s, terwijl de media nu veel terughoudender zijn. “De spektakelzucht rondom geweld kan cynisch voyeurisme aanwakkeren,” erkent hij.

“Maar censuur en autocensuur schenden de persvrijheid. Geweld zonder beelden is nog dramatischer en tragischer.” Voor zijn eigen veiligheid en impact probeerde Zecchin altijd deel uit te maken van collectieve acties, zoals het Coordinamento Antimafia . “Zo werd het geen individuele heldenstrijd, maar een gezamenlijk verzet,” legt hij uit.

EEN NIEUW TIJDPERK

Begin jaren negentig veranderde er veel op Sicilië. De moorden op de anti-maffiarechters Giovanni Falcone en Paolo Borsellino in 1992 schokten het hele eiland en versterkten de nationale anti-maffiabeweging. In 1993 luidde de arrestatie van maffiabaas Totò Riina een nieuw tijdperk in. “Toen media het nieuws groots oppakten en mijn werk elders nodig was, verhuisde ik in 1994 naar Parijs waar betere professionele mogelijkheden voor fotografie waren.” Sinds 2006 woont en doceert Franco Zecchin in Marseille, waar hij werkt aan projecten over nomadische culturen en sociaal-ruimtelijke dynamiek. In 2019 verscheen Continente Sicilia , waarin hij zijn Siciliaanse werk bundelde tot een indringend visueel monument. Toch blijft Sicilië, zoals hij zelf zegt, zijn fundament. “Niet als een geïsoleerd eiland, maar als een continent, een wereld op zich.” www.francozecchin.com www.fotomuseumaanhetvrijthof.nl

MYSTERY HUNTER(S)

Tijdens de opnames van het eerste seizoen hoopte Jeroen van Koningsbrugge al op een tweede serie van Jeroen’s Abandoned Adventures. Volgens hem was er nog zoveel te ontdekken. Nu gaat hij opnieuw met urban explorer Bob Thissen op zoek naar de verhalen achter mysterieuze plekken waar het lijkt alsof de tijd stil heeft gestaan. GW sprak met de presentator en acteur, maar vooral ook avonturier, over het tweede seizoen van Discovery’s best scorende Nederlandse productie ooit.

Tekst: Annika Hoogeveen

Jeroen’s Abandoned Adventures is een avonturenprogramma dat op zoek gaat naar verborgen aspecten van de geschiedenis. Locaties waar mensen ooit de deur achter zich hebben dichtgetrokken, die zijn verlaten en vervolgens vergeten.

Is er iets veranderd ten opzichte van het vorige seizoen?

“Er is wat meer gewenning van mijn kant. Verder is er weinig veranderd. Bob is nog altijd de hardcore urban explorer en mijn perspectief is meer die van het publiek. De focus ligt nog altijd op het bezoeken van nieuwe plekken en het opzoeken van het extreme. De boeiende geschiedenis van de bezochte plekken ontdekken en de oorzaken van leegstand onderzoeken. Dit seizoen bezoeken we veel locaties in het voormalige DDR en dat is echt gaaf, omdat het een andere blik werpt op die tijd. De angst tijdens de Koude Oorlog. Daarnaast ontdekken we –enkele kilometers buiten Berlijn– een bunker met honderdvierenveertig kernkoppen. Niemand was daarvan op de hoogte.”

Waarom vind je urban exploring interessant, heeft iets in jouw jeugd dat aangewakkerd?

“Niet zozeer urban exploring. Maar wonend aan de rand van Den Bosch ging ik als kind graag naar plekken met braakliggend terrein; hier werden woningen gebouwd of er stonden nog oude huizen en boerderijen. Samen met mijn beste vriend ging ik dan de hele middag zo’n verlaten huis van binnen bekijken. Datzelfde jongensboekgevoel heb ik ook bij dit programma.”

Waarom is urban exploring volgens jou nu zo populair?

“Sociale media zorgen ervoor dat mensen fysiek nergens meer heen hoeven. Iedereen kan thuis op de bank naar wéér een video kijken. Maar sinds enige tijd is het ‘ouderwetse’ vermaak weer in opkomst; op ontdekkingstocht gaan in de natuur en dan bijvoorbeeld op een

bunker stuiten. De spanning die dan volgt… Het is wél een specifieke groep mensen die dit echt leuk vindt.” Mensen doen tegenwoordig bijna alles voor een Instagramwaardig moment.

Ben je niet bang dat ze jullie gaan nadoen?

“Wij doen het zodat de kijker het niet hoeft te doen (lacht). Ook geven wij expliciet aan dat mensen het niet zelf moeten ondernemen. Jeroen’s Abandoned Adventures wordt in samenwerking met Discovery gemaakt; alles moet

sen die dat wel doen, zijn geen echte urbexers.”

Heb je het gevoel dat jullie elkaar inspireren en aansteken?

“Dat werkt van beide kanten. Bob heeft soms een locatie al bezocht. Hij heeft dus die gewenning. Maar ik ben elke keer weer onder de indruk. Zo loop je ineens in en door de MI6 -tunnels onder Londen die voor bijna niemand toegankelijk zijn. Toen ik hoorde dat wij daarheen gingen… Heel gaaf. Het was een jongensdroom

veilig zijn en overal moet toestemming voor zijn verkregen. Überhaupt wordt het lastig voor mensen om ons na te doen; de locaties zijn –gelukkig– vaak moeilijk bereikbaar.”

Hoe bevalt het werken met Bob issen en waarom is hij perfect voor deze serie?

“Hij ádemt dit. Bob is de hele wereld over geweest. Het leuke is, ook voor hem, dat hij nu op plekken komt waar hij normaal gesproken niet eens in de buurt van zou kunnen komen. Bob heeft een kinderlijke naïviteit; elke locatie zorgt bij hem weer voor verbazing en enthousiasme. Hij is een authentieke urbexer, want zoals hij altijd zegt: ‘Je laat alleen maar voetafdrukken achter, neemt niets mee.’ Men-

die uitkwam. Als groot fan van James Bond echt zélf zien waar enkele films zijn opgenomen en dan rondlopen op die locatie… Te gek! Tegelijkertijd probeer ik Bob altijd te verrassen. In het geval van die MI6 -tunnels bracht ik, in de sfeer van James Bond , een martini mee. Het is leuk om elkaar uit te dagen, want het moet voor hem ook niet te voorspelbaar worden.”

Jullie zijn het ideale duo om dit te doen?

“Zo voelt het wel. We hebben in ieder geval heel veel lol.”

Dat vertaalt zich naar het scherm zodat de kijker echt wordt meegenomen… “Inderdaad. We hebben een aflevering

geschoten in Wales. In een rubberboot met buitenboordmotor zitten we een paar kilometer uit de kust wanneer de motor ermee stopt…(lacht). Toen dachten we: ‘Oké hoe gaan we dat oplossen?’ Gelukkig hadden we peddels, maar inmiddels liep de boot ook langzaam vol met water. We keken elkaar aan en kwamen niet meer bij van het lachen: ‘God, dit hebben wij weer.’ We hebben de laatste paar minuten hard tegen de stroming in moeten roeien om bij dat fort te komen.”

Heb je zelf zeggenschap over de te bezoeken locaties? En is er nog een plek die je graag zou willen bezoeken?

“Gek genoeg bemoei ik mij er zo weinig mogelijk mee, want ik wil zelf ook verrast worden. Met Bob en de productie kijken we wat interessant en haalbaar is. Locaties met een zestigjarige-geschiedenis hebben we al een paar keer bezocht. De oudheid vind ik erg boeiend. Iets ondergronds dat een paar honderd jaar oud is, of uit de Romeinse tijd, dat zou waanzinnig zijn.”

Jullie bezoeken verlaten en vergeten plekken. Al eens een hachelijke situatie meegemaakt waarbij je even moest slikken?

“Vorig seizoen in Genua. Kruipend door een ondergronds massagraf, met twintig- tot dertigduizend pestdoden uit de zeventiende eeuw. Gedachten als: ‘Oh jee, komen wij hier nog wel uit?’ schieten dan wel door je hoofd. Daarnaast het besef dat het ooit allemaal mensen waren. Een heel aparte gewaarwording.”

Is er weleens een locatie voorgesteld waarbij jij of Bob twijfels hadden? En wat was het meest bizarre dit seizoen?

“Bob heeft dat sowieso nooit (lacht) en ik tot nu toe ook niet. Gek genoeg is er op elke locatie wel iets bizars. Iets onvoorstelbaars. Zoals in een Portugees ziekenhuis waar ze de sleutel in

1988 hebben omgedraaid en nooit zijn teruggekeerd. Op een kalender hangend aan een muur was de laatste dag nog aangekruist: 23 september 1988. Wanneer je in de werkkamer van de dokter rondkijkt; de boeken liggen nog open en er ligt zelfs een sigaar in de asbak. Ongelooflijk! Dat is op elke locatie zo, alsof de mensen gewoon opeens zijn verdwenen.”

Als er een tijdmachine bestond, welke historische gebeurtenis had je dan graag bijgewoond?

“Moeilijke keuze. Er zijn zoveel gebeurtenissen in de geschiedenis waar-

bij ik graag aanwezig had willen zijn. Zoals ik al aangaf ben ik zeer geïnteresseerd in de oudheid, maar om echt present te zijn, ergens stiekem van de zijkant meekijken… Bij de acties van Napoleon lijkt mij erg boeiend. Of de kruisiging van Jezus…”

Jouw carrière is tot nu toe erg divers. Is dat een bewuste keuze?

“Dat kun je niet van tevoren bedenken. Oorspronkelijk deed ik serieus theater, toen belandde ik een televisieserie en ineens bevond ik mij in de Lama’s. Zoiets twintig jaar geleden vooraf uitstippelen zou onmogelijk zijn geweest (lacht). Wel heb ik toen besloten dat ik alleen dingen zou doen waarvan mijn gut feeling aangaf dat het leuk was. Dat is nu makkelijk praten, want inmiddels heb ik een ruime keuze in aanbiedingen. Toen niet. Maar als je ergens plezier in hebt, dan zien mensen dat ook terug. Deel uitmaken van projecten als Kamp van Koningsbrugge en Jeroen’s Abandoned Adventures : dat zijn voor mij de krenten in de pap.”

Heb je een voorkeur voor komische projecten of voor meer serieuze rollen?

“Niet echt. Mijn voorkeur is een goede balans. Als ik een jaar veel serieuze rollen heb gespeeld, dan vind ik het wel fijn om een komedie te doen. En wanneer ik veel in het buitenland op locatie ben geweest, dan gaat de voorkeur uit naar studioprogramma’s.”

Heb je nog zoiets als een droomrolof project?

“De ontwikkeling van mijn eigen serie. Een krimi of avonturenserie schrijven en regisseren, in plaats van erin te spelen. Ik heb ooit bij Smeris drie afleveringen mogen regisseren. Dat beviel erg goed. Zelf bepalen hoe iemand speelt en hoe het verhaal verteld wordt. Dat is echt een droom.”

Jeroen’s Abandoned Adventures is vanaf dinsdag 11 november om 20.30 uur te zien bij Discovery en op HBO Max.

Made to Measure

Klanten van Range Rover kiezen volgens moederbedrijf Jaguar Land Rover steeds vaker om hun voertuigen te personaliseren met exclusieve en op maat gemaakte details. Dat kon eerst enkel voor de Range Rover, maar dit is nu uitgebreid met de Range Rover Sport.

De gedachte aan een geheel identieke luxe auto naast je bij het stoplicht is natuurlijk best problematisch. Sinds de lancering in 2023 biedt het SV Bespoke-programma van Range Rover daarom de mogelijkheid om te kiezen uit een enorm aanbod aan exterieurlakken, interieurcombinaties en andere luxueuze versieringen, waaronder zelfs borduurwerk en logo’s op maat. Deze service was tot voor kort exclusief voor de full-size Range Rover beschikbaar, maar het merk heeft de mogelijkheid nu ook uitgebreid naar kopers van een Range Rover Sport. Het programma biedt op maat gemaakte opties met 230 zorgvuldig samengestelde exterieurkleuren, 1500 interieurcombinaties en nog veel meer andere gepersonaliseerde designopties. Zoals badges, dorpellijsten, in-

Tekst: Jorrit Niels

terieurbekleding en velgen. Let wel, die fijne Bespoke-optie is alleen beschikbaar als je de Autobiography- of SV-uitvoering aanvinkt. Om dit alles vorm te geven werk je samen met de experts van Range Rover in de SV Bespoke Commissioning Suite. Dit was eerst voorbehouden aan de UK, maar inmiddels is er ook de Antwerp Bespoke Studio in de oude Minerva-

autofabriek. Om te laten zien wat er allemaal mogelijk is met het programma, debuteerde Range Rover zijn eerste op maat gemaakte Sport SV-model op het Griekse Mykonos. Het mediterraan geïnspireerde model ‘Nocturne’ heeft een diepblauwe Indigo Gloss exterieurkleur met Narvik Black spiegelkappen en een zwart dak. Hij is tevens voorzien van een koolstofvezel

motorkap en Champagne Gold 23inch underball-velgen, beide exclusief voor het SV Bespoke-programma.

Na de recent geopende studio in Antwerpen volgen binnenkort wereldwijd nog eens vijf locaties in onder meer China, Noord-Amerika en het Midden-Oosten.

Range Rover Sport SV Bespoke Prijs op aanvraag.

Volvo is dan wel afgestapt van de ambitie om in 2030 honderd procent elektrische voertuigen te leveren, maar het merk heeft nog steeds het doel om in 2040 netto vrij te zijn van broeikasgassen. Cruciaal hierin is hun elektrische vlaggenschip: de EX90.

NUCHTER

De eerste indruk van de EX90 is overweldigend positief. De designtraditie maakt direct duidelijk dat je hier een Volvo voor je hebt, met een minimalistische aanpak die resulteert in een strak en scherp exterieur. Hij oogt kleiner dan de vijf meter lange auto die hij is. De gestroomlijnde carrosserie van de EX90 blijkt ook veel aerodynamischer dan hij er op het eerste gezicht uitziet, met een lage luchtweerstandscoëfficiënt van 0,29, welke bijdraagt aan een lager energieverbruik en een groter rijbereik. Alles is volledig doordacht.

De ‘LiDAR-bult’ boven de voorruit doet daar iets van afbreuk aan, maar om ‘m toekomstbestendig te maken is deze

nu eenmaal een must. Want de LiDAR (staat voor Light Detection and Ranging. De sensor zendt een laserstraal uit, die weerkaatst wordt door objecten, en de tijd die de straal nodig heeft om terug te keren wordt gemeten, waardoor de afstand kan worden bepaald)verhoogt de toch al formidabele veiligheid van de auto. Het Zweedse bedrijf beweert dat dit de veiligste Volvo ooit is, omdat de sensorreeks een compleet beeld schetst van de wereld rondom de auto en zelfs kleine objecten honderden meters verderop, of het nu dag of nacht is. En Volvo zegt dat de volgende generatie half zo groot zal zijn en ze werken eraan om het zelfs ín de voorruit te verwerken.

RAFFINEMENT

Binnenin heeft het Zweedse automerk besloten om alle knoppen te schrappen ten gunste van touchscreenbediening, inclusief het dashboardkastje en de buitenspiegels. Dit alles is afgewerkt met duurzame materialen. Zowel van binnen als van buiten. Zo’n 25% van het aluminium en 15% van het staal in de constructie van het voertuig is gerecycled. De EX90 bevat ook meer dan 47 kilo gerecycled plastic – ongeveer 15% van het plastic dat in het voertuig is gebruikt. Een stil interieur ook, waarin je op de snelweg zo’n 580 kilometer kunt genieten met de 279-pk sterke uitvoering, voor je aan de laadpaal moet. Een stap hoger en je

krijgt 408 pk en 619 kilometer aan bereik. Het topmodel is de Twin Motor Performance Ultra met 517 pk en een actieradius van 614 kilometer.

Wat je ook kiest, de rit is luxueus – zacht, maar toch gecontroleerd. En dus stil, wat bijdraagt aan het premiumgevoel.

Als je de auto pusht, voel je het zware gewicht, maar dit is dan ook geen SUV om mee te smijten. Volvo is geslaagd met de EX90. Vernieuwend, maar tegelijkertijd vertrouwd en het begin van een nieuw tijdperk.

Volvo EX90

Prijs: €83.495 (vanaf)

BACK IN… BLUE

Steeds meer automobilisten kiezen voor

een ‘echte’ kleur. Nog steeds is driekwart van de nieuw verkochte auto’s grijs, wit of zwart, maar blauw is, met 11,5 procent van het totaal, de populairste échte kleur. Zoals bij deze drie.

Ford Explorer

De volledig elektrische Explorer, gebaseerd op Volkswagens Modular Electric Drive-platform –dat samen met Ford is ontwikkeld– is merkbaar kleiner en slanker dan de benzineversie die al lange tijd op de Amerikaanse markt verkrijgbaar is. Dat was een eye-catcher, maar ook deze nieuwe volledig elektrische crossover heeft nog steeds een aantrekkelijk en futuristisch design met een vergelijkbare voorkant als de Mustang Mach-E. Binnenin is de Explorer EV uitgerust met een in het dashboard verwerkte soundbar en een beweegbaar (én intuïtief) 15-inch infotainmentscherm. Dat beweegbare scherm is ook direct de ‘My Private Locker’ om wat spullen veilig in op te bergen. Aan ruimte geen gebrek trouwens, met een optionele frunk voorin van 16 liter en achterin 532 liter als je de ruime achterbank omhoog laat. Plat groeit het tot 1460 liter. Erg praktisch dus met een maximaal bereik van 602 kilometer als je voor de Extended Range RWD gaat.

Prijs: €37.350

Maserati MCPura

Vier jaar na het begin van de MC20 stond Maserati voor een kruispunt. De gebruikelijke route met een hybride aandrij ijn, meer vermogen of een compleet nieuw ontwerp. Het resultaat is een volledige evolutie. De looks zijn subtiel verbeterd en geïnspireerd op de circuitgerichte esthetiek van de GT2 Stradale. De frontsplitter is herzien en de luchtinlaten onder de koplampen hebben nu strakkere, meer rechtlijnige vormen. Het gaat echter veel verder dan slechts cosmetische veranderingen, getuige de meer dan 2000 uur aan windtunneltests. Het resultaat is meer downforce en de remmen kunnen beter met hitte omgaan. En gelukkig heeft Maserati wijselijk de vlinderdeuren van de MC20 overgenomen. Onder de motorkap bevindt zich dezelfde 3.0-liter Nettuno V6-motor die de MC20 aandreef. Hij levert 630 pk met twee turbo’s, wat zorgt voor een sprinttijd van 0 naar 100 is zo’n 2,9 seconden, met een topsnelheid van 325 km/u. De lanceringskleur, AI Aqua Rainbow, heeft een opvallende afwerking die in het zonlicht verschuift en verandert met een bijna prisma-achtig effect.

Prijs: vanaf ca. €300.000 (verwachting)

Porsche 4x4

We hebben geen of ciële cijfers, maar de Carrera 4S is al jarenlang de meest populaire uitvoering van de 911. Best opvallend dus dat deze variant nu pas uitkomt voor de vernieuwde 911 (992.2 voor de kenners). De 4S-aanduiding staat symbool voor Porsche’s vermogen om prestaties en functionaliteit te combineren. Waar de basis-Carrera prioriteit geeft aan toegankelijkheid en de GTS zich richt op circuitgerichte intensiteit, is de 4S de gulden middenweg. Dagelijks comfort dus, maar met serieuze specs. Net als in alle 911’s heb je achterin een zescilinder boxermotor, hier een 3.0 liter met twee turbo’s. Deze levert 480 pk (30 meer dan de S) en uiteraard vierwielaandrijving. Met het optionele Sport Chrono-pakket claimt Porsche een 0-100 km/u tijd van 3,3 seconden en een top van 308 km/u. Nu we de zestigste verjaardag van het originele Targa-concept naderen, heeft Porsche ook de 4S een Targa-variant gegeven. Wat ons betreft de mooiste van ‘t stel. Prijs: n.n.b.

4S de gulden middenweg. Dagelijks comfort dus, maar met serieuze specs. Net als in alle 911’s heb je achterin nade

ALTO De hoogste noot

Horlogejournalist Alon Ben Joseph gaat voor Gentlemen’s Watch op zoek naar kleine, onafhankelijke merken die het waard zijn om ontdekt te worden. Verborgen juweeltjes met een mooi verhaal, gebouwd op passie…

Tekst: Alon Ben Joseph

Dag en nacht ben ik met horloges bezig. Letterlijk: uren per dag. Het is een obsessie, een ongeneeslijke ziekte - en ik heb me er volledig aan overgegeven.

Wie net als ik verslaafd is, kent beide kanten van die medaille: hoe dieper je graaft, hoe zeldzamer de echte edelstenen worden. Hoe langer je in dit wereldje meedraait, hoe minder vaak je nog écht verrast wordt. Toch… af en toe kom je ineens een knoert van een diamant tegen. Zo eentje die ál je zintuigen op scherp zet.

Als horlogejournalist word je dagelijks overspoeld met persberichten en uitnodigingen voor lanceringen van nieuwe modellen - en soms zelfs compleet nieuwe merken. Het afgelopen decennium is er een tsunami aan nieuwe namen bijgekomen. Sommige begonnen klein via Kickstarter (denk aan Monceau, Furlan Marri, SpaceOne), anderen denderden als een stoomtrein binnen met een groot marketingbudget en wereldwijd retailnetwerk (zoals

JC Biver, TAOS en Breva).

Op een maandagochtend, net na de gebruikelijke chaos van kinderen op tijd naar school brengen, zette ik de koffie mokkapot op het vuur en opende mijn laptop. Altijd weer een soort loterij: welke inbox pak ik eerst aan? Natuurlijk koos ik de mailbox waar het meeste horlogenieuws op binnenkomt. En daar stond hij: een e-mail van Lisa, in mijn digitale e Real Time Show-postbus. “Dear Mr. Ben Joseph, on behalf of our founder Mr. ibaud Guittard, we would like to invite you to the launch of haute horlogerie brand ALTO.”

Op het punt om hem weg te klikken viel mijn oog op een foto in de mail - van een horloge dat ik nog nooit eerder had gezien. En het was… prachtig. Daar was hij dan: de verborgen parel. De adrenalineshot waar elke liefhebber op hoopt. Wat doe je dan? Dan zoek je direct als een bezetene: wat is de prijs, is het mechanisch, is het echt een manufactuur-uurwerk? Check, check en nog eens check. Dit was the real deal . Een innovatief ontwerp, geen dertien-in-een-dozijn.

Maar dan volgt de ontnuchtering en steekt de innerlijke scepticus zijn hoofd op: Ach nee, wéér een nieuw horlogemerk? Waarom alweer zo duur?

Geïrriteerd markeerde ik de mail als gelezen en ging verder met mijn dag. Maar het bleef knagen. “Waarom kiest iemand, in een neergaande markt, voor een kastvorm die niet rond, niet vierkant én niet tonvormig is? Waarom een micro-rotor uurwerk dat praktisch als manufactuur geldt (van Cercle des Horlogers nota bene)? En waarom positioneer je jezelf in het allerhoogste segment, waar je concurreert met Bulgari’s Octo Finissimo, de oude Richard Mille instappermodellen, Parmigiani Fleurier met Vaucher-kalibers - en zelfs boven veel Rolexen zit qua prijs?”

Die avond kon ik het niet loslaten. Dus net voor ik ging slapen haalde ik Lisa’s mail weer tevoorschijn. Ik downloadde het persbericht en begon te lezen over het merk - en zijn oprichter. Deze Guittard moest wel óf briljant óf knettergek zijn om aan zoiets te beginnen. Toen ik las dat hij jarenlang bij Audemars Piguet had gewerkt, werd mijn nieuwsgierigheid alleen maar groter. Ik antwoordde Lisa vriendelijk met het voorstel om ibaud Guittard uit te nodigen voor een aflevering van onze podcast. Tot mijn verrassing was dat zijn allereerste podcastinterview ooit. Hij bleek een openhartige gesprekspartner, met een duidelijke droom en visie. Hij is idolaat van kunst en haute horlogerie en had ontwerpen in zijn hoofd waarvan hij vond dat ze simpelweg moesten bestaan. Zijn missie: architectonische, mechanische sculpturen creëren op het allerhoogste niveau - zonder zelf horlogemaker te zijn.

In eerste instantie dacht ik: klinkt als marketingpraat. Maar tijdens het gesprek smolt mijn scepticisme als sneeuw voor de zon. ibaud is geen verwend rijkeluiszoontje dat zich verveelt en dan maar een horlogemerk begint. Nee, hij is een soort undercover-filosoof. Een verrassend aangename ontmoeting. En zijn horloges zijn niet alleen visueel bijzonder, maar technisch ook. Zo loopt de secondewijzer tegen de klok in, ter-

wijl de uur- en minutenwijzers gewoon met de klok mee draaien.

Ik wilde meer zien. Zijn uitnodiging om de horloges live te bewonderen, namen we dan ook met beide handen aan. Tijdens Watches & Wonders in Genève spraken we af. ibaud en zijn sterontwerper Raphaël Abeillon (ex-Cartier) bleken net zo sympathiek als hun creaties. En die horloges… waren nóg sympathieker. Ik ben niet snel onder de indruk - zeker niet meer van horloges. Maar ik kan niet anders zeggen dan: chapeau. Mijn verwachtingen waren torenhoog, mede door het stevige prijskaartje (om en nabij de € 20.000) en het verhaal achter het merk. Maar toen ik de horloges in handen had -en om mijn pols- was ik betoverd.

Ik ben een beetje verliefd geworden. Verdomme. Weer een horloge op de wishlist. Een lijst die al veel te lang is. Herken je dat gevoel?

Thibaud Mathieu

VOLG ONS DAN OOK OP INSTAGRAM!

De AT-LPA2 van Audio Technica is een draaitafel die serieuze audio elen laat glimlachen en designliefhebbers laat kwijlen. Geïnspireerd op de AT-LP2022, is hij gebouwd van hoogwaardig transparant acryl -30 mm dik chassis, 20 mm dik draaiplateau- voor optimale resonantiecontrole en een look die zowel modern als elegant is. Onder de kap draait een riemaandrijving met optische snelheidsensor, zodat je singles, EP’s en LP’s loepzuiver spelen op 33-1/3 of 45 toeren. Het meegeleverde AT-OC9XEN-element met elliptische naald legt ieder detail vast, terwijl de koolstofvezel toonarm met VTA-, azimut- en antiskate-instellingen zorgt voor perfecte tracking. De externe voeding en bedieningseenheid houden storingen op afstand, zodat je muziek klinkt zoals bedoeld, dus zonder elektrische bijgeluiden. Kortom: een machine die net zo nauwkeurig is als een Zwitsers horloge, maar dan voor je oren. Kost €1999. www.audio-technica.com

De unieke Sound Burger van Audio Technica werd oorspronkelijk geïntroduceerd in 1982, maar is weer helemaal terug. Draagbare retro in optima forma, gecombineerd met moderne functies. Speelt platen af met 33-1/3 en 45 tpm. Ideaal voor feestjes, picknicks en natuurlijk kleinere woonruimtes. Met Bluetooth-connectiviteit, oplaadmogelijkheid via USB en tot 12 uur luisterplezier. Winnen? Hou dan onze social media en site goed in de gaten!

Open

Plat

De Galaxy Z Fold7 is Samsung’s dunste en lichtste vouwtelefoon tot nu toe (215 gram, 8,9 mm dik), maar toch een powerhouse. Opgevouwen voelt hij al bijna aan als een gewone smartphone met een 6,5-inch Dynamic AMOLED 2X coverscherm, maar uitgevouwen transformeert hij in een 8-inch multitasking-canvas met 2600 nits piekhelderheid. Binnenin draait de Snapdragon 8 Elite voor Galaxy, goed voor forse AI-boosts en razendsnelle prestaties. De nieuwe 200MP-hoofdcamera legt de kleinste details vast, zelfs bij nacht, terwijl AI-functies zoals Generative Edit, Suggest Erases en Audio Eraser je foto’s en video’s waar gewenst opschonen. One UI 8, geoptimaliseerd voor het grote scherm, maakt multitasking en AI-assistentie intuïtief en contextueel slim. Ook prettig: het vernieuwde Armor FlexHinge, Gorilla Glass Ceramic 2 en Advanced Armor Aluminum zorgen voor robuustheid, terwijl het ingebouwde Knox KEEP je gegevens beveiligt. Kost vanaf € 2099. www.samsung.com

ondersteunt draadloos opladen. Met 11 uur speeltijd op da-

Shokz oordopjes zijn bedoeld om tijdens het sporten van muziek te genieten, zónder contact met de buitenwereld te verliezen. In tegenstelling tot traditionele oordopjes, die in je gehoorgang zitten en externe geluiden blokkeren, maken open-ear koptelefoons gebruik van bone conduction-technologie om geluid naar je oren te sturen zonder ze te blokkeren. Dus veiligheid voorop. Met de OpenFit 2-serie introduceert het merk open-ear oordopjes met oorhaak die geluid tot leven brengen via DualBoost-technologie. Elke oordop heeft twee aparte drivers: één voor diepe bassen en één voor heldere midden- en hoge tonen, versterkt door OpenBass 2.0 dat lage frequenties direct naar het oor leidt. De OpenFit 2+ voegt Dolby Audio toe voor ruimtelijk geluid en onder steunt draadloos opladen. Met 11 uur speeltijd op één lading en in totaal 48 uur met de oplaadcase zijn ze geschikt voor lange sportieve da gen. Kost € 199. nl.shokz.com

ERF GOED

Deze Bowers & Wilkins 801 Abbey Road Limited Edition is een liefdesbrief aan muziekgeschiedenis. Gebaseerd op de 801 D4 Signature en gelimiteerd tot slechts 140 paren, viert hij 45 jaar samenwerking tussen Bowers & Wilkins en de legendarische Abbey Road Studios. De kast is uitgevoerd in Vintage Walnut, geïnspireerd op de warme interieurs van Abbey Road, met accenten van rood Connolly-leder - een knipoog naar de beroemde controlekamerstoelen. Binnenin huist B&W’s toptechniek voor True Sound, de audiofilosofie die muziek zo helder weergeeft dat het voelt alsof de artiest naast je staat. Ooit begonnen als de favoriete studiomonitor van Abbey Road’s technici, is deze 801 nu een designobject én een audio-icoon. Bij aankoop krijg je een exclusief boek vol nooit eerder vertoonde foto’s en verhalen. Kost € 60.000 (per paar). www.bowerswilkins.com

DUN

De Dyson PencilVac is met zijn diameter van slechts 38 mm de dunste snoerloze stofzuiger die we ooit zagen. Een buis vol slimme techniek, that’s it. De Flu ycones-reinigingskop heeft vier borstels die in tegengestelde richting draaien. Zo verwijdert hij stof maar ontwart ook lange haren. De krachtige motor levert hoge zuigkracht, terwijl het tweetraps stofscheidingssysteem maar liefst 99,99% van de deeltjes tot 0,3 micron opvangt; veel schoner dan dat is onmogelijk. De opvangbak comprimeert vuil, waardoor je minder vaak hoeft te legen. Met een accuduur tot 60 minuten, laser verlichting, verwisselbare batterijen, magnetisch dockingstation en MyDyson app-koppeling voor onderhouds- en batterijstatus is hij praktisch én slim. Leverbaar vanaf 2026. www.dyson.nl

Zien

De NL Pure 42 van Swarovski is al jarenlang een premium keuze voor wie de natuur in haarscherp detail wil beleven. En nu verschijnt hij, hoe toepasselijk, in een opvallende maar smaakvolle burnt orange-uitvoering. Deze kleur is geïnspireerd op zonsopgangen, gloeiende rotsen en kampvuren - dus geen zorgen, hij past prima in de wildernis zonder eruit te zien als een HUP NL-voetbalshirt. Met een gezichtsveld tot 159 meter, SWAROVISION-technologie en een ergonomische, gebogen behuizing is urenlang observeren geen vermoeiende klus. Beschikbaar in 8x42, 10x42 en 12x42 vergrotingen, geschikt voor vogels, wild of wat of wie je ook maar wilt bekijken. Burnt orange is bovendien niet alleen stijlvol, maar ook praktisch voor jagers en natuurliefhebbers die zelf zichtbaar willen zijn zonder hun omgeving te verstoren. Kost circa €3000 (12x42). www.swarovskioptik.com

Het Chinese Laifen breidt uit met een luxe groominglijn voor mannen, uitgevoerd in naadloos aluminium voor een premium uitstraling én IPX7-waterdichtheid. Deze P3 PRO is een scheerapparaat met drie scheerelementen, waaronder een flexibele trimmer. Als leuk designelement heeft ie een transparant venster waarachter de techniek zichtbaar is, duidelijk geïnspireerd op de transparante kastbodem van mechanische horloges. Een slimme microprocessor past de snelheid automatisch aan op baarddichtheid, voor een glad resultaat zonder trekken of irritatie. De accu gaat 100 minuten mee en kan met een quick charge van 3 minuten genoeg opladen voor een snelle scheerbeurt. Vanaf oktober 2025 verkrijgbaar. Prijs n.n.b. eu.laifentech.com

Op zoek naar schoonheid

Deel 25

RENÉ DE BOS

Alpinist

Als we aankomen bij de klimhal aan de rand van Zoetermeer staat hij buiten te wachten, druk telefonerend. Hij zwaait. Er wordt gejoeld, een schoolklas op een dagje uit, een dagje klimmen. “Gezellig hier,” zegt René de Bos (1959) als hij heeft opgehangen. “Zullen we naar binnen?”

Tranen met tuiten, de hele wereld aan je voeten… Nu ik het vertel krijg ik er opnieuw koude rillingen van.”

De reden dat we hier hebben afgesproken: De Bos trainde in dit soort hallen voor zijn avonturen in het hooggebergte, in aanloop naar expedities die zijn leven zouden veranderen, die zijn naam in de annalen van de Nederlandse bergsport zouden bijschrijven. Op 7 oktober 1990 bereikte De Bos als eerste Nederlander ooit de top van de Mount Everest, met 8848 meter het dak van de wereld (waarover later meer).

“Wat schoonheid is? Schoonheid is voor mij de natuur. Daarmee is het eigenlijk gezegd. De natuur is alles,” zegt De Bos als we even later binnen zitten. Hij roert in zijn koffie. Vriendelijke blik, heldere blauwe ogen, gedrongen postuur, onderarmen als boomstammen.

Dat hij de Everest beklom was eigenlijk niet de bedoeling, zegt De Bos. Hij was in Pakistan, een expeditie naar de Gasherbrum II, een andere 8000’er, met de later (in 2011) verongelukte bergbeklimmer/schrijver Ronald Naar. Kwam er een Franse expeditie tegen. De Fransen hadden een permit voor de beklimming van de Everest, een commerciële expeditie, of hij meewilde. Terug in Nederland zetten collega’s in het ziekenhuis waar hij werkte een sponsoractie op.

De Bos ging. “Maar het ging mij helemaal niet om de Everest, ik wilde naar Nepal. En als dat dan via een expeditie naar de Everest was, nou prima.”

Het moet moeilijk te verteren zijn geweest voor al die andere klimmers, die van niets anders droomden dan de top van de Everest te halen, die eerste Nederlander te zijn. Dat hij die Everest bedwong, het was bijvangst, eigenlijk ook een beetje toeval.

De schoonheid van het landschap overweldigt, maar de schoonheid schuilt ook in andere dingen, zegt De Bos: “In het hooggebergte ben je los van alle verplichtingen, het is de totale vrijheid. Ik herinner me een dag op de Mont Blanc, uitkijkend over de Valle d’Aosta. De zon ging onder, alle lichtjes gingen aan. Je bent daar volmaakt alleen, onbereikbaar, mobiele telefoons bestonden niet: dat is voor mij absolute schoonheid.”

Verderop in de hal wordt af en toe iets geroepen. Een aantal kinderen hangt in touwen, zoekt zich een weg omhoog langs wanden overdekt met ‘grips’, aan de wand bevestigde handgrepen en

Het was tegelijk een van de meest intense ervaringen van zijn leven, zegt

De Bos: “Je moet je voorstellen: het is een berg die staat op de grens van het Tibetaanse hoogplateau en Nepal. Kijk je de Nepalkant uit, dan kijk je als het ware over Nepal heen naar het Indiase laagland. En draai je om, dan kijk je naar het donkerbruine plateau van Tibet. Zo verschrikkelijk mooi. Toen ik daar naar boven liep, het laatste stukje, dan moet je de Hillary-step over…

voetsteunen. De grips zijn er in allerlei kleuren, net snoepjes. Het is een vrolijke bonte wereld die ver afstaat van de onbarmhartige, gevaarlijke wereld van het bergbeklimmen op grote hoogte. Op Wikipedia staat een lange lijst van mensen die op de Everest het leven lieten. 346 doden zijn het inmiddels (juli 2025). Mensen verongelukken voortdurend, blijkt uit de newsfeed die het algoritme mij serveert sinds ik me ter voorbereiding voor het interview in het

Tekst: Hans van Wetering

René uitgeput na top Everest in 1990

onderwerp verdiep. Elke dag opnieuw tragische ongelukken. Omkomen op de Everest levert je een plekje in de geschiedenisboeken op, maar het kan dus ook op de Watzenspitze, de Geißstein en de Schmallstöckli.

Het aantal dodelijke ongevallen stijgt al jaren. Het is een direct gevolg van de groeiende populariteit van de bergsport: meer klimmers betekent meer doden. En er speelt volgens De Bos nog iets anders. “Er zijn tegenwoordig zat mensen die even een bergwandeling maken op sneakers. Gewoon niet nadenken over: als het hier nat wordt, deze grashelling, en ik glij uit, dan lig ik niet na drie meter stil maar pas na 300 meter. De top van een berg is vaak een Instagram-dingetje geworden.

Mensen zien een filmpje en zeggen: hoe moeilijk kan dat nou zijn? Maar wie onvoldoende voorbereid onderweg gaat, neemt onverantwoorde risico’s.”

De Bos legt zijn imposante onderarmen op tafel. “Mijn credo was altijd: kijk naar mijn handen, kijk naar mijn tenen: een berg is mij geen vingerkootje of geen teen waard.”

Het is iets dat telkens terugkomt. Klimmers die te veel risico nemen: De Bos kan er weinig begrip voor opbrengen. Hij vertelt over een vrouwelijke klimmer die in een praatprogramma mocht komen vertellen hoe ze bijna was omgekomen. “Ze was gaan zitten, uitgeput, kon niets meer zien. En toen kwam er een sherpa, die gaf haar een schop onder d’r reet, gaf haar zuurstof. Anders was ze nooit meer beneden gekomen. Ze vertelde het met een stralende blik, alsof haar iets heel moois was overkomen. Het spijt me, maar ik haak dan af. Je eigen fouten ook nog eens uitvergroten en er een heldhaftig verhaal van maken.”

Hij vertelt over een Nederlandse klimmer die na de beklimming van de Everest het leven liet: “Tijdens de beklimming schreef hij in zijn blog dat hij elke

Meer weten over deze Nederlandse Alpinist? Gebruik dan onze app Appaview door het boven de pagina te houden en naar internet te gaan. Download deze app gratis via Apple Store of Google Play

dag ‘in het rood’ klom, hij moest en zou die top halen. In de afdaling is hij toen omgekomen, uitgeput... Als dat metertje bij mij te ver doorsloeg, was ik gelijk weg. Klaar jongens, ik heb er geen zin meer in.”

De top halen? Mooi hoor, maar het is niet het heilige doel, zegt De Bos: “Het bereiken van de top is als slagroom op een taart. Beklim je een berg -de taart-, maar haal je de top niet, dan is het nog steeds een lekkere taart.”

Hij heeft ook niets met gevaar, benadrukt De Bos. “De schoonheid van het gevaar?” Hij haalt zijn schouders op. Niet zijn ding. De schoonheid van “een flirt met het noodlot”? “Mwaah, ik heb die adrenaline niet nodig.” En even later: “Ik heb niets met thrillseeking.”

“Ik heb vorige week met mijn vrouw in Frankrijk nog een aantal bestemmingen bezocht voor ons Europa-wandelprogramma (De Bos heeft sinds 1996 een reisorganisatie, Snow Leopard Adventures: www.snowleopard.nl) en daarna ook nog in Zwitserland gewandeld, erg mooi allemaal!”

Maar goed, het verhaal dat De Bos over zichzelf vertelt, het verhaal over een man die niet zo nodig hoeft, die weinig opheeft met die hele bergklimmersromantiek en flirts met het noodlot, een man die risico’s uit de weg ging en ook op grote hoogte altijd rationele beslissingen nam, die eigenlijk per toeval op de Everest belandde en die, bij wijze van spreken, liever gezellig biertjes drinkt in het basecamp en met vrouwlief bergwandelingen maakt dan dat hij op het dak van de wereld de elementen trotseert… Dat is misschien niet het héle verhaal.

De jonge René de Bos schuwde het avontuur niet, laat hij tegelijk doorschemeren (glunderend over de beklimming van de oostflank van de Mont Blanc, aan het begin van zijn klimmerscarrière: “We gingen met een halve gegrilde kip per persoon, een sigaar en een glaasje kruidenlikeur”).

En de jonge René de Bos wilde wel degelijk per sé naar de top, iets dat ook naar voren komt als hij vertelt dat hij tijdens zijn geslaagde Everest-expeditie twee keer niet ver van de top, vanwe-

René (helemaal links) op de Mera Peak met de Mount Everest op achtergrond

ge omslaand weer, moest terugkeren naar Basecamp. En dus feitelijk al een 7000’er en een bijna 8000’er had beklommen voor hij bij de derde poging slaagde. Waarbij hij dus ook steeds weer door de ijsval van de Everest moest, vanwege de lawines het gevaarlijkste stuk. Die slagroom was blijkbaar toch erg aanlokkelijk. De Bos, lachend: “Ik ga niet meer voor de top, maar oké, ik vond, en vind slagroom helaas nog steeds heel lekker.”

Risico’s nam hij ook: “Ja, maar dat is nu eenmaal inherent aan het beklimmen van die allerhoogste bergen. Ga je naar 8000 meter dan speel je in zekere zin al met je leven. Het is geen hoogte waar wij thuishoren.” Het is een hoogte waarop het kan gebeuren dat je als gevolg van zuurstofschuld minder helder kunt nadenken.

Hij noemt het nu zelf “een vlaag van verstandsverbijstering”: bij zijn geslaagde Everest-beklimming kwam De Bos tijdens de afdaling een Zuid-Koreaan tegen die naar de top wilde. Ham Sang-hun, zoals de man heette, had het moeilijk, had geen zuurstof bij zich. De Bos gaf hem daarop z’n eigen rugzakje met zuurstoftankje en daalde vervolgens zonder zuurstof af naar kamp 4. “Er zijn foto’s van mij toen ik net terugkwam in het basiskamp. Ik zag er niet uit... Was ik omgekomen door hoogteziekte dan had je kunnen zeggen: dat is fout geweest. Maar ik voelde me zó -nou ja relatief- goed; dat ging mij niet overkomen.” Wat hij Ham Sang-hun zonder het zich te realiseren tegelijk óók meegaf: het fotorolletje met foto’s van zichzelf op de top. Dat zat in die rugzak. “Die Koreaan is vervolgens omgekomen. Hij viel van de topgraat en is nooit gevonden. Foto’s door mijzelf genomen op die top zijn er daardoor niet. Mensen zijn dat later ook wel tegen mij gaan gebruiken. Zo van: “heb jij wèl bewijs dan?” Maar ik stond er met andere klimmers, die bevestigen dat (van de expeditie haalden tijdens die poging

nog vijf andere leden de top - HvW). Het is absoluut geen issue.” Dat ‘heb jij wèl bewijs dan?’ heeft te maken met een veelbesproken Everest-poging zes jaar eerder. Zeg je René de Bos, dan zeg je Bart Vos. Hun namen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, met als inzet: wie was de eerste Nederlander op de top van de Everest. Vos claimde dat hij in 1984 tijdens een Nederlandse expeditie de top had gehaald. Er waren gelijk twijfels aan zijn verhaal. Vos bereikte de top in zijn eentje, zonder fototoestel: geen foto’s

dus, geen getuigen. De claim gold als ‘disputed’. Officiële bevestiging kwam er nooit. Zestien jaar later publiceerde een expeditiegenoot, Mariska Mourik, het boek Eén meter Everest, waarin zij beargumenteerde dat Vos nooit op de top had gestaan. Vos kwam met tegenwerpingen. Er volgde een rechtszaak wegens smaad, die Vos verloor. Sinds 2003 geldt de claim van Vos officieel als ‘niet erkend’. De eerste Nederlander op de top van de Everest sindsdien: zijn naam luidt René de Bos. Zo staat het ook geregistreerd bij het Nepalese Ministerie van Toerisme.

Maar de controverse verdween nooit helemaal. Het verhaal over die ‘verzonnen’ beklimming blijft tot de verbeelding spreken. Zo is nu weer een podcastserie over die expeditie van 1984 in de maak, vertelt De Bos: “Ach ja.”

Het is tijd om op te breken. De dag nadert zijn einde. In de hal is de rust weergekeerd, de kinderen onderweg naar huis.

De Everest veranderde zijn leven, zegt De Bos: “In Nepal ontmoette ik mijn vrouw, ik kreeg er vrienden, werd er eigenaar van een trekkingbureau, ik werd gevraagd voor reportages, voor films, mooie dingen. En of je dat zo moet noemen weet ik niet, maar voor mij is ook dat een vorm van schoonheid: de volheid van het leven.”

We lopen naar buiten, donkere wolken pakken zich samen, er is noodweer voorspeld. “Dat is echt een van de mooiste dingen die er bestaan,” zegt De Bos. “Onweer daar hoog in bergen, dat is zo heftig! Ik heb het in Nepal meegemaakt. Stortregens, lichtflitsen, inslagen, en wij sliepen met onze tentjes in een kuil. Alles liep vol water, het was alsof we op een waterbed lagen. En om ons heen spookte het. Het was angstaanjagend. En tegelijk echt van een ongekende natuurlijke schoonheid, ongelofelijk intens en mooi!”

Renee in Everest Ijsbreuk 1990

Raymond Weil

ONAFHANKELIJKHEID BOVEN ALLES

In de wereld van luxe horloges, waar Zwitserse precisie en eeuwenoude traditie vaak hand in hand gaan met peperdure marketingcampagnes en megalomane CEO’s, is er een merk dat al decennia lang zijn eigen, onverstoorbare koers vaart: Raymond Weil. En ja, ze zijn onafhankelijk. En ja, ze zijn een familiebedrijf. En ja, ze hebben die felbegeerde GPHG-award gewonnen. Maar bovenal zijn ze zichzelf gebleven. Iets wat maar weinig Zwitserse horlogemerken.

Tekst: Alon Ben Joseph

Elie Bernheim

In een relaxte setting in Genève, onder het genot van een goede kop koffie die de koude Zwitserse ochtendlucht wist te verdrijven, had ik het genoegen om Elie Bernheim te interviewen voor Gentlemen’s Watch. Bernheim, de huidige CEO en de trotse kleinzoon van de oprichter, is de belichaming van de Raymond Weil-filosofie. Wanneer je met hem praat, voel je direct zijn diepe verbinding met het merk en zijn erfgoed. “Het familiebedrijf zit in mijn DNA,” zegt hij met een glimlach, en je gelooft hem meteen. Hij ademt het merk. En hoewel hij, als moderne vader, zijn eigen kinderen niet wil dwingen om in zijn voetsporen te treden –want wie weet wordt de oudste wel een topchef met een Michelinster–hoopt hij stiekem toch dat ze diezelfde onbedwingbare passie voor horloges zullen erven. Want laten we eerlijk zijn, wie wil er nou geen deel uitmaken van een familiebedrijf dat sinds 1976 op geruisloze, maar onmiskenbare wijze de horlogewereld opschudt met zijn elegante, klassieke creaties?

De onafhankelijkheid van Raymond Weil is niet zomaar een marketingkreet; het is hun bestaansrecht, de zuurstof in de aderen van het bedrijf, zoals Bernheim metaforisch aangeeft. Geen aandeelhouders die constant op je vingers kijken en onrealistische kwartaalcijfers eisen.

Geen anonieme raden van bestuur die beslissingen nemen op basis van alleen spreadsheets. Hier beslist de familie Bernheim. Beslissingen worden genomen op basis van gevoel. Met een lange termijn visie, een diepgewortelde traditie en een gezonde dosis eigenzinnigheid. “Voor mij is het alles,” benadrukt Bernheim. “Onafhankelijkheid en het zijn van een familiebedrijf staat gelijk aan wendbaarheid, reactiviteit, flexibiliteit, coherentie en continuïteit in de strategie. Ik hoef aan niemand, behalve aan mezelf en mijn familie, rekenschap af te leggen. Ik hoef niemand te plezieren door retailers te pushen om enorme

voorraden aan te houden die ze uiteindelijk niet verkocht krijgen.”

Dit resulteert in horloges die niet alleen veel waar voor hun geld bieden –een zeldzaamheid in dit segment– maar ook daadwerkelijk een ziel hebben. Ze worden gemaakt met een menselijke touch, een zorgvuldige overweging van elk detail, omdat het de erfenis is die wordt doorgegeven. De menselijke factor staat centraal bij Raymond Weil, van het personeel tot de leveranciers. “De mens staat centraal bij elke beslissing, bij elke interactie,” aldus Bernheim. Het is deze filosofie die zorgt voor een stabiele en loyale toeleveringsketen, iets wat essentieel is voor

een merk dat kwaliteit en continuïteit hoog in het vaandel draagt. Zelfs in tijden van overvloed, zoals na de pandemie, koos Raymond Weil bewust voor gecontroleerde groei. Bernheim legt uit dat ze niet wilden overproduceren, om zo hun leveranciers niet in de steek te laten mocht de vraag onverhoopt dalen. “Ik kan zo niet werken, want ik heb ze nodig,” zegt hij resoluut, verwijzend naar de partners die de componenten leveren. Die wederzijds respectvolle relatie, daar staat onafhankelijkheid voor.

En dan is er het Millesime horloge. Een horloge dat de traditionele dress watch niet alleen opnieuw heeft uitgevonden, maar er ook een verrassende jeugdig-

heid aan heeft gegeven. Met een knipoog naar het verleden –die heerlijke retro-vintage uitstraling– maar tevens een moderniteit die je omverblaast. Het is precies die balans tussen klassiek en hedendaags die de Millesime zo bijzonder maakt. En inderdaad, ze hebben er de GPHG-award mee gewonnen, de Grand Prix d’Horlogerie de Genève –ofwel de Oscar van de horlogewereld, zoals wij horlogeliefhebbers deze graag noemen. Een welverdiende bekroning voor de durf om één van de moeilijkste horlogecategorieën, de dress watch, op een unieke manier te benaderen, met creativiteit in het ontwerp en totale onafhankelijkheid.

Maar wat betekent zo’n prestigieuze award nou eigenlijk? Verkoop je er meer horloges door? “Ja, absoluut,” bevestigt Bernheim. “Vorig jaar was geen gemakkelijk jaar voor de horloge-industrie, maar wij hadden een positief jaar, wat ik volledig kan toedichten aan de lancering van de Millesime in de verschillende markten.” De award was meer dan alleen een schouderklopje; het was een fantastisch lanceerpunt voor de collectie en een krachtige bevestiging dat ze op de goede weg zijn. Dat ze met hun eigenzinnige aanpak de harten van horlogeliefhebbers over de hele wereld veroveren. En dat ze, ondanks hun onafhankelijkheid en familiebedrijfstatus, nog steeds relevant zijn en meespelen in de Champions League van de horlogewereld, die gedomineerd wordt door veel grotere spelers. (Onderschat Raymond Weil trouwens niet: ze produceren jaarlijks een indrukwekkende 80.000 horloges in een prijsklasse van €850 tot €3995)

Elie Bernheim is niet zomaar een CEO. Hij is een horlogeliefhebber in hart en nieren. Zijn passie voor design is aanstekelijk. “Design is het favoriete aspect van mijn werk,” vertelt hij. “Elke week ontmoet ik de designers, praat ik met ze over hun ontwerpen en ideeën, omdat ik dat persoonlijk erg leuk vind. Sommige CEO’s geven er niet om; ik ben er

gek op.” De R&D-afdeling is wat hem betreft dan ook het “hart van ons bedrijf”, de plek waar ideeën tot leven komen en innovatie wordt gestimuleerd. Buiten zijn eigen familie noemt Bernheim Jean-Claude Biver als één van zijn belangrijkste inspiratiebronnen binnen de horloge-industrie. “Ik heb hem twee of drie keer ontmoet, en elke keer heb ik iets van hem geleerd,” zegt hij. “Hij was en is nog altijd een groot karakter, zeer inspirerend, mede door zijn persoonlijkheid.” Bernhem blijkt

sowieso open te staan voor leren en netwerken, want hij onderhoudt ook nauwe contacten met andere eigenaren van horlogemerken en CEOs. “Ik denk dat we een nieuwe generatie zijn, of een nieuwe generatie in opkomst, waarin er geen barrières of geheimen meer zijn,” merkt hij op. Deze openheid en collegialiteit zijn tekenen van een gezonde industrie en een moderne leider.

Raymond Weil is als die ene vriend die er van een afstand er een beetje ‘preppy’ uitziet, misschien zelfs een tikkeltje on-

“

GEEN AANDEELHOUDERS DIE

CONSTANT OP JE VINGERS

KIJKEN EN ONREALISTISCHE

KWARTAALCIJFERS EISEN.

GEEN ANONIEME RADEN VAN BESTUUR DIE BESLISSINGEN NEMEN OP BASIS VAN ALLEEN SPREADSHEETS.”

opvallend. Maar als je hem beter leert kennen, ontdek je dat hij zijn eigen kledingstijl heeft, naar bijzondere muziek luistert en over alles een weloverwogen mening heeft. Wellicht de stijl van veel Gentlemen’s Watch lezers, zoals ik ze mij voorstel. En juist dat geeft karakter. Zo is het ook met Raymond Weil-horloges. Ze zijn niet voor iedereen; ze zijn niet bedoeld om mee op te scheppen of om als statussymbool te dienen voor degenen die vooral het prijskaartje zien. Ze vliegen liever net onder de radar, gekoesterd door hen die dat verfijnde, de filosofie en de subtiele elegantie ervan echt begrijpen…

FallFashionable

Een herfst vol ingetogen kleuren, subtiele dessins en prachtige stoffen. Luke van den Bergh, fashion-expert bij e Society Shop, brengt je op de hoogte van de jongste trends.

Tekst: Luke van den Bergh

Back to Business

De afgelopen voorjaarsseizoenen zagen we het pak opnieuw terrein winnen, vooral tijdens zomerse (huwelijks)feesten. Maar opvallender is de trend van dit najaar: het businesspak, oftewel the powersuit , is bezig aan een stevige comeback. Blijkbaar blijft het pak onovertroffen als het gaat om die allesbepalende eerste indruk. Uiteraard blijft de mode niet stilstaan. Naast klassiekers in grijs en donkerblauw zien we nu ook andere kleuren die ‘ office proof ’ zijn verklaard, zoals donkergroen, beige en dé trendkleur voor deze winter: het donkerbruine pak. Kies bij voorkeur een gemêleerde variant, waarin bruine garens zijn verweven met zwart of donkergrijs. Dat geeft een moderne, luxe en zakelijke uitstraling.

Fotografie: Emma Wackers

Favola

Het Italiaanse woord favola laat zich niet eenvoudig vertalen. ‘Sprookjesachtig’, ‘fabelachtig’, ‘fantastisch’, ‘geweldig’, het zijn allemaal benaderingen die in de buurt komen, maar het woord niet volledig vangen. Wat in ieder geval wel duidelijk is, is dat het van oudsher luxe Italiaanse stoffenhuis Loro Piana met de Favola-collectie al jaren een kwaliteit in handen heeft die al deze betekenissen moeiteloos verenigt en nu pas volledig tot zijn recht lijkt te komen. Door het gebruik van superfijne merinowol, de zachtste cashmere en het ongeëvenaarde vakmanschap van de verfijnde weverij uit het Italiaanse Quarona, ontstaat een stof die luxe en draagcomfort feilloos combineert. Een subtiele, rijke kleurafwerking vormt de perfecte finishing touch. Daarmee bewijst de ‘koning der weverijen’ opnieuw waarom ze tot de absolute wereldtop behoort.

Faded Checks

De huidige trend wordt gedomineerd door quiet luxury: ingetogen items in natuurlijke tinten, vaak uitgevoerd in uiterst luxe materialen zoals cashmere. Deze verfijnde stijl lijkt voorlopig nog niet te verliezen aan populariteit, maar langzaam zien we ook meer uitgesproken accenten opkomen. Denk bijvoorbeeld aan de opmars van krijtstrepen en pasteltinten als saliegroen en oud roze. Nieuw is dat ook ruiten hun terugkeer maken, zij het subtiel. Geen harde contrasten of opvallende dessins, maar verfijnde, bijna vervaagde uitvoeringen die perfect passen binnen het ingetogen kleurenpalet.

Functional Outerwear

De opkomst van luxury sportswear en de groeiende vraag naar technische, functionele kleding hebben een stille revolutie ontketend binnen de traditioneel ambachtelijke wereld van premium herenmode. De multifunctionele parka’s die je nu veel ziet zijn hier een goed voorbeeld van.

Dankzij eigenschappen als stretch, een ademende voering en een winddichte en waterafstotende stof is dit geen jas meer voor één gelegenheid, maar een allrounder die moeiteloos schakelt tussen werk en weekend. Of je nu op weg bent naar een zakelijke afspraak of op de fiets springt richting stad, deze jas past zich naadloos aan jouw dag aan en juist deze eigenschappen maken dit soort jacks enorm geliefd.

Polo Knits

Als je naar de ontwikkelingen kijkt, dan is knitwear de afgelopen seizoenen misschien wel het meest aan verandering onderhavig. In amper vijf jaar tijd zagen we een sterke opkomst van de coltrui (dolcevita) en de half-zip. Beide varianten blijven populair, maar er is een nieuwe speler ten tonele verschenen: de polo. Zonder het al te technisch te willen maken, gaat het hierbij om een polo-achtige stijl die in een productiefaciliteit voor truien is gemaakt. Door beide stijlen te vermengen ontstaat een aantrekkelijk en nieuw uitgevoerd kledingstuk. Naast de bekende variant met de knopen, verwachten we veel van de ‘riva’ stijl zonder knopen. Let bij de aankoop altijd goed op het gebruikte materiaal en kies bij voorkeur voor een luxe blend van bijvoorbeeld wol en cashmere.

Horloge nieuws

nieuws

Omega Seamaster Aqua Terra

Wat is het: Omega breidt de Seamaster Aqua Terra-collectie uit met keramische lunetten en geïntegreerde rubberen banden, als aanvulling op de stalen armbandmodellen van vorig jaar.

Deze nieuwe turquoise editie is verkrijgbaar in 38 mm en 41 mm.

Bijzonder omdat: Deze Aqua Terra onderscheidt zich door de turquoise gelakte wijzerplaat met zwart gradiënte ect, dat een lichte ect oproept alsof zonlicht door water schijnt. De matzwarte keramische lunette contrasteert mooi met de gelakte en gepolijste wijzerplaat.

Zwarte PVD-gecoate uurmarkeringen en wijzers gevuld met wit Super-LumiNova geven in het donker een betoverende blauwe gloed. De turquoise stiksels op de geïntegreerde rubberen band versterken de visuele connectie met de wijzerplaat.

Technische specs: Edelstaal; ø 41 mm of 38 mm; automaat; gangreserve 60 uur; anti-magnetisch tot 15.000 Gauss; silicium balans; sa erglas;waterdicht tot 15 bar.

gradiënte ect, dat een lichte ect oproept alsof zonlicht waterdicht tot 15 bar.

Richtprijs: € 7700

Meer weten: omegawatches.com of schaapcitroen.nl

Casio Vacheron Constantin

Traditionnelle Complete Calendar Openface

Wat is het: Een subliem afgewerkt mechanisch horloge dat ondanks de opengewerkte wijzerplaat, zichtbare techniek en vele functies tóch opvallend goed afleesbaar is.

Bijzonder omdat: Naast de drievoudige kalenderaanduidingen (dag van de week, datum en maand) beschikt dit horloge over een nauwkeurige maanfaseweergave die slechts eens per 122 jaar hoeft te worden aangepast. De opengewerkte wijzerplaat onthult een deel van het 312-componenten tellende automatische kaliber. Voor optimale leesbaarheid hebben de horlogemakers gekozen om de datum rond de rand van de wijzerplaat weer te geven met een geblauwde wijzer, terwijl de dag en maand zijn aangegeven op sa eren schijven die contrasteren met de blauwe achtergrond van de openingen.

Technische specs: Platina; ø 41 mm; automaat; gangreserve 40 uur; complete kalender; Zegel van Genève; sa erglas; waterdicht tot 3 bar.

Richtprijs: € 77.000

Meer weten: vacheron-constantin.com of schaapcitroen.nl

Edifice Forged Carbon

Wat is het: De Edifice-lijn biedt high-end horlogetechniek geïnspireerd op high-performance auto’s. Met de nieuwe EFK-100XPB zet Casio een volgende stap: een opvallend design met een innovatief materiaal.

Bijzonder omdat: Dit is het eerste Edifice-horloge met forged carbon, een materiaal dat normaal alleen in luxe sportauto’s wordt toegepast.

Zowel kast als wijzerplaat zijn vervaardigd uit dit geavanceerde materiaal. Oorspronkelijk ontwikkeld voor de luchtvaartindustrie, wordt forged carbon steeds vaker gebruikt in de auto-industrie — en nu dus ook bij horloges. Het materiaal ontstaat door carbonvezel met hars te vermengen en onder hoge druk en temperatuur te persen. Het resultaat is een supersterke en lichte composiet met een unieke marmerstructuur, waardoor elk horloge nét iets anders oogt.

Technische specs: Carbon; ø 40 mm; automaat; gangreserve 40 uur; sa erglas; waterdicht tot 10 bar.

Richtprijs: € 449

Meer weten: casio.com

Laco Frieda

Wat is het: Laco maakt al 100 jaar horloges die bekend staan om hun gedurfde design, functionele techniek en compromisloze kwaliteit. Om dat te vieren presenteert het merk iets heel bijzonders… Bijzonder omdat: Met de speciale campagne 100 Years –100 Days– 100 Watches deelt het merk een stukje van zijn nalatenschap met verzamelaars, horlogeliefhebbers en nieuwkomers. Tussen 19 juli en 26 oktober 2025 geeft Laco in totaal 100 stuks van deze exclusieve speciale editie Frieda weg! Deze weggeefacties vinden gedurende de hele periode plaats via verschillende kanalen. Gentlemen’s Watch is er uiteraard één van, dus houd onze site en socials in de gaten! Frieda is strikt gelimiteerd: er worden slechts 100 stuks geproduceerd. Elk horloge heeft een individueel serienummer dat in de kastbodem is gegraveerd. De wijzerplaat is uitgevoerd in klassieke type A-stijl en weerspiegelt het ontwerp dat al decennialang de pilotenhorloges van Laco kenmerkt. Het fijn gestructureerde oppervlak heeft een diepe ‘Laco-rode’ tint.

Technische specs: Edelstaal, gematteerd; ø 42 mm; automaat; sa erglas; waterdicht tot 5 bar; gelimiteerd tot 100 stuks.

Richtprijs: € 500

Meer weten: laco.de

Sinn 613 St UTC

Wat is het: Als je duikt heb je meer nodig dan ‘slechts’ een horloge; je hebt een betrouwbaar instrument nodig dat uitblinkt in robuustheid, functionaliteit en precisie.

Bijzonder omdat: Dat is precies wat dit 613 St UTC-duikershorloge biedt. Dankzij geavanceerde technische functies combineert het kwaliteiten die zowel duikers als horlogeliefhebbers aanspreken.

duikring zorgen voor nauwkeurige tijdmeting. Een

Zoals de Ar-Dehumidifying Technology, die betrouwbaarheid verhoogt en condensvorming voorkomt. Bovendien is het horloge beschermd tegen magnetische velden tot 80.000 A/m. De stopwatchfunctie met 60-minutenweergave —benadrukt door een witte subdial op 6 uur— en de duikring zorgen voor nauwkeurige tijdmeting. Een tweede tijdzone op 24-uursbasis maakt dit horloge bovendien tot een perfecte reisgenoot.

Technische specs: Edelstaal, gematteerd; ø 41 mm; automaat; beschermd tegen onderdruk; antimagnetisch; sa erglas; waterdicht tot 50 bar.

Richtprijs: € 3300

Meer weten: sinn.de

MeisterSinger Aventurijn

NL Editie 2025

Wat is het: De jaarlijkse NL-editie, gelimiteerd tot 50 stuks, combineert ditmaal échte aventurijnkwarts met de iconische N°03-kast. En, speciaal voor de Nederlandse markt, met de kroon links.

Bijzonder omdat: In de horlogewereld wordt vaak sprankelend glas gebruikt als zogenaamd ‘aventurijn’. Dit synthetische materiaal lijkt slechts op de echte steen. MeisterSinger gebruikt daarentegen authentiek aventurijnkwarts: natuurlijk gevormd, uniek in structuur en glans. De diepblauwe steen fascineert met zijn karakteristieke schittering, veroorzaakt door fijn verspreide minerale insluitsels. Slechts enkele horlogemerken verwerken echt aventurijn tot wijzerplaten, waarbij uitsluitend stenen van bijzonder hoge kwaliteit, uniform gekleurd en structureel geschikt, kunnen worden gebruikt. Deze moeten nauwkeurig worden geslepen en gepolijst voordat ze als wijzerplaat kunnen dienen.

Technische specs: Edelstaal; ø 43 mm; automaat; gangreserve 38 uur; sa erglas; waterdicht tot 5 bar; aventurijn wijzerplaat; gelimiteerd tot 50 stuks.

Richtprijs: € 2990

Meer weten: meistersinger.com

Longines

Spirit Zulu Time 1925

King Seiko Vanac

Wat is het: Een opvallende designserie uit de jaren zeventig keert terug in de collectie met een nieuwe en sportieve esthetiek, verbeterde nauwkeurigheid en een langere gangreserve.

Bijzonder omdat: De kast en wijzerplaat zijn geïnspireerd op de horizon van Tokio, een vergezicht waarvan de kleuren continu veranderen afhankelijk van het tijdstip van de dag. De Vanac wordt aangeboden met wijzerplaten in paars-, marine- en zilvertinten, oftewel avondschemering, middernacht en zonsopgang. Daarnaast zijn er gelimiteerde (700 stuks) en boutique-exclusieve versies, met kleuren die refereren aan zonsopgang (oranjebruin) en een heldere lucht overdag (ijsblauw). De sterke, hoekige kast lijkt uit een blok massief metaal gesneden, maar doordat een lunette ontbreekt, behoudt hij toch een elegante uitstraling. De fraaie afwerking van het nieuwe Kaliber 8L45 is zichtbaar door de sa erglazen kastbodem.

Technische specs: Edelstaal; ø 41 mm; automaat; gangreserve 72 uur; anti-magnetisch; sa erglas; waterdicht tot 10 bar.

Richtprijs: € 3400 Meer weten: seiko.nl

Wat is het: In 1925 introduceerde Longines het eerste polshorloge met twee tijdzones: de ‘Zulu Time’. Op de wijzerplaat stond de maritieme vlag die de letter Z weergaf en de tijd aangaf op de nulmeridiaan in Greenwich (UTC +0). In de luchtvaart wordt dit nog altijd Zulu-tijd genoemd, een 4-cijferige notatie die verwarring tussen AM en PM voorkomt.

Bijzonder omdat: Ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van dit baanbrekende uurwerk lanceert Longines nu de Spirit Zulu Time 1925. Deze jubileumeditie heeft een 39 mm roestvrijstalen kast met bidirectionele lunette, voorzien van een 18K roségouden kap en cirkelvormig geborstelde insert — een primeur voor de collectie. Dankzij de 24-uursgradaties kan zelfs een derde tijdzone worden gevolgd. De keuze voor roségoud, dat koper bevat, is een eerbetoon aan de koperen strip die de nulmeridiaan markeert bij het Koninklijk Observatorium in Greenwich.

Technische specs: Edelstaal met roségoud; ø 39 mm; automaat; gangreserve 72 uur; anti-magnetisch; COSC-gecertificeerde chronometer; GMT-functie; sa erglas; waterdicht tot 10 bar.

Richtprijs: € 4500 (met stalen band)

Meer weten: longines.com of schaapcitroen.nl

Arnold & Son Constant Force Tourbillon 11

Wat is het: Dit horloge is uitgerust met een constant-force mechanisme dat zichtbaar is op de geëmailleerde wijzerplaat en gereguleerd wordt door een tourbillon op de achterkant. De architectuur van dit kaliber is geïnspireerd op het tijdmeetinstrument met de eerste tourbillon, in 1808 gecreëerd door Abraham-Louis Breguet op basis van een chronometeruurwerk van John Arnold. Bijzonder omdat: Veel van de grootste horlogemakers tijdens de Verlichting kenden en waardeerden elkaar. Zo ook John Arnold en Abraham-Louis Breguet: de meest productieve horlogemakers van de achttiende eeuw. Hun vriendschap werd niet verstoord door oorlog of revolutie. Tijdens Breguets reizen naar Londen (1789–1791) deelden zij inzichten over tijdmeting. De eerste tourbillonregulateur, nu in het British Museum, werd begin negentiende eeuw door Breguet aan John Roger Arnold geschonken ter ere van de samenwerking met diens toen inmiddels overleden vader.

Technische specs: Geelgoud; ø 41,5 mm; handopwinder; tourbillon; dubbele veerton; gangreserve 100 uur; sa erglas; waterdicht tot 3 bar; gelimiteerd tot 11 stuks.

Richtprijs: € 161.300 Meer weten: arnoldandson.com of reijersenjuweliers.nl

Cartier Tank Louis Cartier

Wat is het: Een iconisch horloge dat trends overstijgt en subtiel blijft evolueren. Nu in een iets groter jasje.

Bijzonder omdat: Kort na de lancering in 1917 begon Cartier al met nieuwe interpretaties van de Tank, in uiteenlopende vormen en stijlen. Denk aan de Tank Cintrée, Tank Chinoise, Tank Asymétrique, Tank Américaine, Tank Française en recenter de Tank Must met fotovoltaïsch SolarBeatTMuurwerk. Gecreëerd in 1922 was de Tank Louis Cartier de rechtstreekse opvolger van de Tank Normale, waarvan Louis Cartier het ontwerp slechts vijf jaar na de lancering aanpaste. De kast werd verlengd, de randen verfijnd, de hoeken verzacht. In 2025 verschijnt een iets grotere versie, voorzien van het nieuwe automatische kaliber 1899 MC. Wat onveranderd blijft, is de tijdloze elegantie.

Technische specs: Geel- of roségoud; 38,1 × 27,75 mm; automaat; sa erglas; waterdicht tot 3 bar.

Richtprijs: € 16.300 Meer weten: cartier.com of schaapcitroen.nl

Lebois

& Co Heritage

Chronograph Atelier –

Coquille d’œuf

Wat is het: Lebois & Co, opgericht in 1934 en heropgericht in 2014, is een onafhankelijk Zwitsers horlogemerk dat klassiek design combineert met moderne precisie. Dit is de eerste in een nieuwe generatie Heritage Chronograph-modellen die de Métiers d’Art van de Zwitserse horlogerie eren.

Bijzonder omdat: Dit uitzonderlijke horloge verenigt verfijnde chronograaftechniek met één van de meest uitdagende decoratieve ambachten: de Grand Feu-emaille wijzerplaat. De toevoeging Coquille d’œuf—Frans voor ‘eierschaal’—verwijst naar de zachte, warme tint van de wijzerplaat, die tijdloze elegantie oproept. De wijzerplaat bestaat uit drie delen: een hoofdplaat met twee afzonderlijk verzonken subdials, die elk apart zijn vervaardigd en gesoldeerd. Elk oppervlak is met de hand bedekt met emaillepoeder, gebakken boven 800 °C en vervolgens laag voor laag opgebouwd voor extra diepte. De Coquille d’œuf wordt exclusief aangeboden via ‘souscription’: klanten reserveren hun horloge vóór productie. Slechts 25 exemplaren worden in 2025 vervaardigd, elk volledig op bestelling.

Technische specs: Edelstaal; ø 39 mm; handopwinder; gangreserve 60 uur; sa erglas; waterdicht tot 5 bar.

Richtprijs: € 9800

Meer weten: lebois.com

Qlocktwo Earth 90 Creator’s Edition Vintage Copper

Wat is het: Een nieuwe toevoeging aan het bekende Qlocktwo-concept, waarbij een wand- of bureauklok de tijd in volzinnen weergeeft in de gewenste taal.

Bijzonder omdat: Qlocktwo is erin geslaagd koper te patineren op een manier die elke klok een uniek en levendig oppervlak geeft. Geïnspireerd op natuurlijk gepatineerd koper op daken, sculpturen en munten zijn sommige delen helder koperkleurig, terwijl andere doen denken aan een blauwgroene onderwaterwereld. Het oppervlak is onuitwisbaar gefixeerd, dus verdere verkleuring treedt niet meer op. Elk exemplaar is gesigneerd en individueel genummerd via lasergravure.

Technische specs: Cover van gepatineerd koper; verkrijgbaar in 13,5 cm / 45 cm / 90 cm.

Richtprijs: € 1140 / € 2825 / € 10.500

Meer weten: qlocktwo.com

WATCH ZIJN STIJL

MAARTEN HEIJMANS

Hij speelde in films als Mijn vader is een vliegtuig, Schitterend en Wat is dan liefde, heeft rollen in de series Arcadia, Blind Sherlocks (een nieuwe Netflix-serie), De TV Kantine en Het Klokhuis, won een Gouden Kalf voor zijn vertolking van Ramses Shaffy en maakte tot eind 2024 deel uit van het ensemble van Internationaal Theater Amsterdam. Hij vliegt van de filmset naar het toneel en is er tijd over? Dan staat hij wel ergens te zingen op een podium of host hij zijn eigen podcast. Maarten Heijmans zit niet stil. Een artiest in hart en nieren zou je zeggen, maar zo omschrijft hij zichzelf liever niet. “Die term is weggelegd voor Prince.”

Tekst: Rosan Bijpost Fotografie: Amrita Panday (portret); Bjorn Frins (Die Dreigroschenoper-portret)

Met gemengde Aziatische roots en zijn grijze lokken is Heijmans een opvallende verschijning. Hij geeft om zijn uiterlijk –“net als iedereen, toch? Maar wel op een gezonde manier. Ik ben niet ijdel”– en droeg voor het laatst een horloge toen hij nog kind was: “Zeker sinds de komst van de telefoon, zie ik geen enkele reden om er een te dragen.” Alhoewel hij lui kan zijn, vindt hij het heerlijk om na het sporten de sauna in te duiken, in huis te rommelen, naar de bioscoop te gaan of te koken voor vrienden en familie.

Maar als het even kan rijdt hij op zijn BMW GS 700 en dompelt hij zich onder in een ultiem gevoel van vrijheid. Vrijheid qua parkeergelegenheid in de stad, maar vooral een fysieke vrijheid die je nergens anders ervaart: “Je bevindt je gewoon continu in een nieuwe situatie. Met niks tussen jou en je omgeving in. Alleen jij daar in het moment. Dat vind ik een heel fijn gevoel.”

Terwijl Gentlemen’s Watch hem spreekt over zijn werk bakt hij thuis voor zichzelf een eitje. En ook daar bevindt hij zich continu in een nieuwe situatie. In de periode dat dit interview plaatsvindt is hij druk bezig met de musical Hadestown en wanneer dit magazine bij de drukker ligt worden de voorbereidingen getroffen voor zijn operadebuut: Die Dreigroschenoper

genlijk doet het er volgens Heijmans niet toe hoe je jezelf karakteriseert, benoemt of beschrijft. “Het heeft geen zin om een beeld van jezelf te schetsen. Om te proberen jezelf te zien door de ogen van een ander. Dat is als een tand die op zichzelf probeert te bijten: onmogelijk, want je bent geen getuige van jezelf. Bovendien: interesting people are interested . Een mooi inzicht van Stephen Fry waar ik naar leef. De mensen die wij interessant vinden, zijn altijd de mensen die iets anders interessant vinden. En daar heel ver in gaan. Ze zijn niet bezig met zichzelf of hoe ze gezien worden, maar gewoon met wat ze boeit. Een bijproduct daarvan

(De Driestuiversopera). Maar hem een artiest noemen, dat mogen we dus niet.

“Als ik aan een artiest denk, zie ik vooral de Amsterdamse Schouwburg in de jaren zeventig voor me, met alle vormen van glitter en glamour die eigenlijk niet meer bestaan. Tegenwoordig vind ik artiest vooral hoogdravend klinken. Alsof er een soort morele superioriteit van uit gaat. Ik ben een artiest. Daar moet je in mijn ogen echt Michael Jackson voor zijn.” Maar ei-

is dat ze zelf juist interessant worden.” Toch zijn er een paar termen die Heijmans wel op zichzelf van toepassing vindt. Zo parkeert hij zijn vele bezigheden liefst onder de noemer ‘performer’, is hij een dromer en typeert zichzelf als introvert. Een interessante eigenschap voor iemand die een groot deel van zijn leven in de schijnwerpers doorbrengt. Haast tegenstrijdig. Maar hij is niet de enige. “Ik denk dat veel acteurs of muzikanten zich niet helemaal gehoord voelen in het dage-

Maarten in Die Dreigroschenoper van Opera Zuid

lijkse leven. Moeilijker een connectie maken. Een weg zoeken om zichzelf te uiten en dat dan in een abstracte vorm vinden. Het podium biedt een veilige wereld waarin afspraken helder zijn. Avonden worden herbeleefd en je weet wat er tussen jou en de andere persoon gebeurt. Het publiek vraagt juist om de connectie. Kijk: als mens heb je allerlei gedachtes, ideeën. Maar kunst heeft weinig direct nut, zoals voedsel dat bijvoorbeeld heeft, of zoals een dak boven je hoofd belangrijk is. In het echte leven zitten sommigen er helemaal niet op te wachten dat jij bepaalde gedachtes hebt over een muziekstuk of iemand op straat inspiratie vormt voor een personage. Het is het niet nodig. In een kunstexpressie wel. Dan kopen ze er zelfs een kaartje voor. Of sluiten ze een Spotify-abonnement af. Dan wordt er bevestigd: we vinden het interessant. We zijn benieuwd naar hoe jij de wereld ziet. Hoe jij een verhaal vertelt.”

GEEN MOREEL VINGERTJE

Binnenkort staat Heijmans op het podium om het verhaal van Mackie Messer te vertellen in Die Dreigroschenoper : een mix van cabaret, toneel en zang, waarbij alle rollen worden gespeeld door operazangers –behalve die van Heijmans dan. Het stuk, geschreven door Bertolt Brecht en met muziek van Kurt Weill, is inmiddels bijna honderd jaar oud, maar nog steeds actueel en een aanmoediging om na te denken. “Brecht schreef veel over klassenongelijkheid, zonder dit romantisch te maken. In plaats van dat de CEO de rijke slechterik is, en de laagbetaalde werknemers hulp nodig hebben, schreef hij juist hoe verschrikkelijke arme mensen soms zijn en hoe grof het kan worden in een achterstandswijk. Hij toonde de oneerlijkheid van de samenleving en spaarde niks. In afwisseling met speelse muziek en vrolijke jazznummers, zorgt dat voor verwarring, maar vooral bewustwording. Hij oordeelde zelf

niet, liet het morele vingertje achterwege en liet de vraag bij het publiek: wat vind jij goed of slecht? En dat is wel de manier om het te doen. Om iets mee te geven aan je toeschouwers. Want als jij als maker al oordeelt, dan luistert het publiek niet meer.”

Van romcoms tot kindertelevisie en van biografische series tot opera: Heijmans geeft in zijn werk altijd een boodschap mee. Maar wat die boodschap is, dat doet er voor hem niet toe. “Ik wil mensen raken en ze ergens over na

laten denken. Dat kan een maatschappelijke kwestie zijn of het kan over de liefde gaan. Dat hoeft niet direct duidelijk te zijn. Er moet iets worden aangesproken. Ik hoef geen morele of opvoedkundige boodschappen mee te geven. We vinden Vincent van Gogh ook niet goed omdat hij met zijn schilderijen zegt hoe je moet zijn. Hij laat zíjn visie op de werkelijkheid zien en daar valt genoeg over na te denken.” Als artiest, of performer dus, sta je op het podium om een wereld te delen. Een verhaal te vertellen. Iets aan te wakkeren. Maar je moet het publiek niet willen sturen, benadrukt Heijmans. In tegenstelling tot de kunstenaars achter de gamelandschappen. Een wereld die Heijmans lovend bespreekt in zijn podcastshow en waarin hij zich helemaal kan verliezen. “De

developer heeft een wereld gecreëerd waar hij jou doorheen wil loodsen. Daar is een doel, er zit zingeving in. Dat vind ik fascinerend. Wat wil de maker dat jij doormaakt? Wat wil hij jou laten voelen? Het is net als theater, alleen word je hier meer aan de hand meegenomen. Een interessante vorm van kunst, vind ik.”

TECHNISCHE EMOTIES

Terug naar die ‘veilige wereld’ op het podium: als de acteurs weten wat er gaat gebeuren, er een vaste vorm is, hoe zorg je er dan voor om het overtuigend te blíjven brengen? Als Mackie Messer kruipt Heijmans in de huid van een moordenaar, een vuil persoon. Emoties die in het persoonlijke leven niet worden aangeraakt, moeten op het podium overkomen alsof het je na-

Horizon Zero Dawn

tuurlijke aard is. Avond in, en avond uit. “Dat kan emotioneel uitputtend zijn. Toch word je daar behendig in. In het begin denk je: ik moet het zijn, ik moet het voelen. Ik ben zelf conflict vermijdend, dus vroeger had ik weleens moeite om boos te spelen. Maar het is echt een vak. Een vorm die je moet vinden. Een techniek. Je bent ook gewoon maar een klein radartje in het geheel. Je hebt je kostuum, de tekst, de andere spelers. Sámen vormt het de emotie. Bovendien hoef je niet zelf te weten hoe het is om dat te voe-

“ ALS MENS HEB JE ALLERLEI GEDACHTES, IDEEËN. MAAR KUNST HEEFT WEINIG DIRECT NUT, ZOALS VOEDSEL.”

len. Vincent van Gogh was zelf ook geen zon. Hij schilderde er een. Met verf en techniek. En dat geldt ook een beentje voor een acteur. Je bént het niet. Ik voel de emotie niet exact zoals jij hem ziet in de zaal. Misschien ben ik wel iets heel heftigs aan het doen, maar bedenk ik me ondertussen dat ik morgen nog de loodgieter moet bellen.”

Van typecasting is bij Heijmans geen sprake. De variatie aan verhaallijnen, settingen en bijbehorende emotie zorgen ervoor dat Heijmans elke keer

weer een uniek karakter neerzet. Waar je hoort dat sommige acteurs volledig opgaan in hun karakters, zelfs buiten het filmen om, blijft Heijmans bij zichzelf. Als verhalenverteller. “In Hollywood gaan ze daar weleens heel ver in. Dat heet method-acting. Daar kijken we in Nederland een beetje op neer. Daniel Day-Lewis deed dat bijvoorbeeld. Hij speelde een gehandicapte man die in een rolstoel zat. Dat voerde hij zelfs door buiten het filmen om. Dan bleef hij in zijn rolstoel zitten en liet hij zich voeren door anderen. Als dat voor hem werkt, prima, maar ik vind dat een beetje aanstellerij. Ik heb weleens zoiets geprobeerd toen ik Ramses Shaffy speelde. Ik was nog aan het ontdekken en experimenteren hoe ik die rol ging vertolken en vroeg iedereen op de set om mij Ramses te noemen. Ook buiten de scènes om. Maar na twee, drie dagen dacht ik: dit slaat helemaal nergens op. Ik ben gewoon Maarten.”

Dat Heijmans een carrière zou hebben als dit, had hij altijd wel gedacht. “Niet uit arrogantie ofzo, maar ergens wist ik het gewoon. Het Klokhuis is een van de redenen dat ik ben gaan acteren. Ik keek er als kind elke dag naar. Het inspireerde mij. Ik dacht dan altijd: ik wil ook zo’n volwassene worden die gewoon nog steeds speelt. Nu ik zelf in het Klokhuis speel, voelt het een beetje alsof het klokje rond is. Ik kijk de cowboy-sketches daarvan ook regelmatig terug. Die vind ik gewoon goed. Dan voel ik me echt trots. Hoe ik het doe, dat ik daar gewoon sta met al die leuke acteurs om me heen en dat ik zulke tof geschreven scènes mag spelen. Het is allemaal fijn gelopen, en daar ben ik me heel erg bewust van. Ik denk dat mijn jonge ik heel opgelucht en dankbaar is.”

Van 14 november t/m 14 december toert Opera uid door et and met Die Dreigrosc enoper. Maarten Heijmans verto t Mac ie Messer in et tonee stu dat ordt geregisseerd door Servé Hermans.

GOED

1 4

SCHERP

Snij je blij met de Benchmade Station Knife OG Green G10. Dit is de James Bond onder de keukenmessen: stijlvol, dodelijk efficiënt en klaar voor elke missie – van fijntjes snijden tot grof hakken. Het CPM-154 staal met zwarte DLCcoating blijft lang scherp, is makkelijk te slijpen, sterk en beschikt bovendien over een uitstekende corrosiebestendigheid. Het ergonomische G10handvat, een materiaal van geweven glasvezel en epoxyhars, is licht, stevig en heeft een chique uitstraling. De perfecte balans en gewicht maken dat je de Station moeiteloos en nauwkeurig kunt bedienen, met optimale controle vanaf de wijsvinger, of je nu een kampvuurmaal maakt of thuis chef speelt. En ja, hij is prijzig, maar dit mes overleeft waarschijnlijk jou én je snijplank. Kost € 530. benchmade.nl

2

STERK

Eindelijk een plastic wijnglas waarin goede wijn tot zijn recht komt. Het Djuce Unbreakable Wine Glass ziet eruit als een chic wijnglas, maar overleeft een val op een marmeren vloer alsof het niks is. Hij is namelijk gemaakt van BPA-vrij Tritan plastic en volgens de makers onbreekbaar. Stijlvol Zweeds design, maar niet van het IKEA-soort dat je zelf moet in elkaar zetten. Perfect voor strand, boot, zwembad of spontane dansmoves met een glas in je hand. 42 cl puur drinkplezier, vaatwasserbestendig en in een set van vier voor € 49. djuceStudio.com

3

RIBBELS

Dertig jaar na de eerste Cardprotector komt het Nederlandse Secrid met een upgrade waar zelfs je metalen creditcard blij van wordt. De Cardprotector+ heeft een gepatenteerd auto-lock mechanisme dat je kaarten automatisch vastklemt en soepel weer vrijgeeft, en nu ook de zwaardere metalen kaarten. Deze nieuwe Fluted-versie, met zijn chique geribbelde groeven en premium looks is gemaakt in Europa en geassembleerd in Nederlandse sociale werkplaatsen wat de toewijding van Secrid aan maatschappelijke verantwoordelijkheid onderstreept. Met ruimte voor zes kaarten is hij verkrijgbaar in vijf kleuren -zwart, kasjmier, zilver, oranje en blauwgroen- zodat je bij de kassa niet alleen betaalt, maar ook stijlpunten scoort. Kost € 55. secrid.com

SLIM

Voor de intensieve gebruikers van elektrische fietsen is het een bekend fenomeen: na een paar jaar begint de werkzaamheid van de accu af te nemen. Laden gaat langzamer en de range neemt sneller af. Gelukkig is er nu de E-Pal Smartplug, een soort personal trainer voor je e-bike accu. Hij zorgt er namelijk voor dat je batterij slim wordt geladen, waardoor de levensduur tot wel drie keer langer wordt. Stop hem simpelweg tussen je oplader en het stopcontact, koppel hem aan de app, en laat de slimme technologie zijn werk doen. Voorkomt overladen, plant laadsessies en heeft zelfs een wintermodus. Minder accu’s weggooien betekent minder afval én meer geld in je zak. Kost € 59. epal-tech.com

5

LICHT

Maak kennis met de Olight Arkfeld Ultra Olive Grey. Deze compacte zaklamp is als een Zwitsers zakmes, maar dan voor licht. Hij combineert een instelbare LED, UV-lamp én laserpointer in een krasvast geanodiseerd diepblauw jasje gemaakt van OAL, een door Olight ontwikkelde aluminium legering die bijna dubbel zo sterk als standaard aluminium. Het vierkante ontwerp ligt lekker in de hand en past soepel in je zak. Met een draaischakelaar wissel je tussen de diverse standen, terwijl indicatoren de helderheid en het batterijniveau verklappen. Opladen? Magnetisch en moeiteloos. Veiligheidsfeatures voorkomen oververhitting en schakelen de lamp automatisch uit. Schok- en waterbestendig, met genoeg lichtstanden om van kamperen tot stroboscoopfeestjes alles aan te kunnen. Kost € 144. olightstore.nl

6

SNEL

De Hoka Mafate 5 is als een SUV voor je voeten: robuust, soepel en klaar om elke trail te veroveren. Omdat je nu eenmaal niet altíjd over asfalt wilt lopen. Dankzij Rocker Integrity-technologie blijft de gebogen zool veerkrachtig, kilometer na kilometer. Geplaatst tussen twee lagen foam zorgt dit voor een zwevend loopgevoel, terwijl het TPU-frame in het bovenwerk je voeten beschermt tegen natuurgeweld. De Vibram Megagrip-zool houdt je stevig op rotsen, modder en alles ertussen. Bonus: deze schoen beschikt over bevestigingspunten voor een optionele enkelgaiter, zodat steentjes buiten blijven. Lichtgewicht maar oersterk, en ontworpen voor ultralopers die geen genoegen nemen met ‘gewoon goed’. Kost € 190. hoka.com

HET GEHALTE AAN NATTE WINDEN IS FORS GESTEGEN, ZO LIJKT HET

Vroeger wilde ik een Porsche 911. En laat ik eerlijk zijn: ik spuug nog steeds niet op de motorkap van zo’n wagen. Niet dat ik een petrol head ben of überhaupt bovenmatig geïnteresseerd ben in auto’s – of in horloges, for hat matter, maar vertelt u dat vooral niet aan de baas van dit tijdschrift. Mijn eerste auto kocht ik zodoende rond mijn 35e, omdat ik er gewoon geen nodig had. Ik genoot van andermans wagens, snapte de schoonheid, het gevoel van vrijheid, maar ik had niet de behoefte geld te steken in iets wat zodra je het kocht minder waard werd en dat zelfs geld kostte als het stil stond. Ik fietste en pakte in geval van nood de trein – destijds, back in de jaren negentig, nog een redelijk betaalbare optie in tegenstelling tot vandaag de dag.

Die eerste wagen was wel meteen een mooie: een groene Saab 900 turbo, alleszins geen slecht begin, al zeg ik het zelf. Een klassieker was het. Wat mij meteen leerde dat auto’s niet alleen veel geld kosten, maar klassieke auto’s nog meer. Want oud. En dus vaak stuk. Na een jaar gaf de Saab het rond middernacht op. Het regende. De auto deed vreemd. Rook kwam uit de motorkap. Einde verhaal, daar op de vluchtstrook tussen Den Bosch en Amersfoort. Sindsdien ging ik voor nieuwere modellen. Kia, Ford, Volvo, ik heb ze allemaal gehad, en ze waren prima, net als de Mercedes C180 Avantgarde uit 2013 die ik momenteel bezit. Die laatste is zelfs ronduit geweldig. Mijn vrienden lachen me uit, omdat de auto hen doet denken aan een taxi, maar ik zeg je: taxichauffeurs rijden niet voor niets Mercedes. Qua wegligging, gebruiksgemak (automaat for president!) en comfort is het de beste auto die ik ooit heb gehad. Duur in onderhoud, zeker, duur qua benzine, hell yeah, maar je hoort me niet klagen. Nou ja, bijna niet. Want het is dus geen Porsche 911. Toch merk ik dat met het tellen van de jaren de 911 zijn glans heeft verloren. Of eigenlijk: de mensen die in een 911 rijden, want de auto zelf is en blijft de mooiste Porsche ooit – zowel de nieuwste als de klassieker. Dat geldt steeds minder voor de mensen die ik erin zie rijden. Het gehalte aan natte winden is fors gestegen, zo lijkt het. Types –mannen én vrouwen– die de auto hebben gekocht om te laten zien dat ze hem kunnen kopen, niet omdat ze het een wonderschone wagen vinden. Types bij wie er geen lachje af kan als je een bewonderende duim opsteekt. Types die bumperkleven. Types met van die smalle broeken, hoog opgerolde pijpen en loafertjes. Types met een designpoedel op de bijrijdersstoel. Je bent gewoon jaloers, Langedijk, omdat jij die auto niet kan kopen en die gast met hoog opgerolde pijpen en designpoedel wel. Ik hoor het u zeggen en misschien heeft u gewoon gelijk. Want als ik de kans krijg en ineens toch die onverbiddelijke bestseller schrijf, zou ik er tóch zomaar eentje kunnen aanschaffen. Wat uiteraard niet geldt voor een designpoedel en zo’n smalle broek met hoog opgerolde pijpjes.

Journalist Marcel Langedijk schrijft over alles wat mooi, goed, jn en e er is.

Verzet is zinloos.

De nieuwe EZM 3 S.

Model EZM 3 S, ø 41 mm. Roestvrij stalen kast, gematteerd. Harde zwarte coating met TEGIMENT-technologie, waardoor deze bijzonder krasbestendig is. Compromisloos functioneel. Getest in overeenstemming met de Europese normen voor duikapparatuur, waterbestendig en drukbestendig tot een duikdiepte van 500 meter (= 50 bar), gecerti ceerd door een onafhankelijk testinstituut. Draaibare lunette met minuteninstelling. Bescherming tegen magnetische velden tot 100 mT (= 80.000 A/m). Ar-dry technologie, ter voorkoming van condensvorming en voor extra functionele zekerheid. Functioneel betrouwbaar van - 45 °C tot + 80 °C. Kroon aan de linkerkant van de kast om te voorkomen dat deze in de handrug wordt gedrukt. Saf erglas en EZM-design wijzerplaat voor ongeëvenaarde leesbaarheid. Vacuümbestendig. Met stoffen band € 2190. Drie jaar fabrieksgarantie. Tot het maximale gereduceerd.

Sinn Spezialuhren GmbH · Wilhelm-Fay-Straße 21, 65936 Frankfurt am Main, Germany. Discover the world of Sinn Spezialuhren: www.sinn.de

Amsterdam–PieterCorneliszHooftstraat129-+31(0)206703434

Amsterdam–DeBijenkorf,Dam1-+31(0)207036499