Nieuwe thuis voor cliënten van vzw De Bolster

Op maandag 3 mei verhuisden 32 cliënten van vzw De Bolster in Kluisbergen naar een nieuwbouw site langs de Oudenaardebaan. OSAR Architects is verantwoordelijk voor het ontwerp en de coördinatie, terwijl Algemene Bouwonderneming Vandenbussche de ruwbouw en afwerking van de drie verbonden huizen heeft gerealiseerd. Van buitenaf lijkt dit niet op een voorziening, maar binnenin zijn inrichting, afwerking en technieken volledig afgestemd op de cliënten van vandaag én morgen. Gewoon van buiten, buitengewoon van binnen.

“We zijn een voorziening voor volwassenen met een verstandelijke beperking en/of een niet-aangeboren hersenletsel. Zowat 10 jaar geleden besloten we om te investeren in onze faciliteiten, omdat de leefruimtes te klein werden en er vaak nog tweepersoonskamers aanwezig waren. We wilden ook per faciliteit specialiseren en zo is dit project in Kluisbergen afgestemd op de zwaarder zorgbehoevenden met een verstandelijke beperking,” valt Patrick Dewaele, directeur zorg-agogiek van vzw De Bolster met de deur in huis. “Het terrein was al geruime tijd ons eigendom en in 2015 – 2016 zijn we gestart met de conceptuitwerking voor deze site, die via een wandelpad verbonden blijft met de bestaande vestiging om de hoek.”

Gebouw op maat van de cliënten

Een werkgroep met mensen uit alle segmenten van de werking stelde een behoefterooster voor dit gebouw op, waarna OSAR Architects het plan uitwerkte. Ze lieten zelfs een paar mensen in de werking meedraaien om zich goed te kunnen inleven. Het dossier bleef vervolgens tussen één en anderhalf jaar in de koelkast omdat het niet sneller naar VIPA kon. Daarna kwam alles echter in een stroomversnelling en konden de verschillende percelen in aanbesteding gegund worden. Vandenbussche werd de hoofdaannemer ruwbouw en afwerking, terwijl de loten als technieken en omgevingsaanleg naar andere partijen gingen.

“De site bestaat uit drie huizen met eigen ingang, maar wel verbonden, elk voor 10 à 11 cliënten. Vanuit de hall kom je in een centrale leefruimte, bestaande uit een keuken met kookeiland en werkpost voor het personeel en een woonkamer met een groot schuifraam, dat op een tuin met veel groen en een slingerende wandelpad uitgeeft. De maaltijden worden wel nog kant-en-klaar vanuit de bestaande vestiging geleverd, maar de begeleiders kunnen hier wel hapjes opwarmen of kookactiviteiten met de cliënten organiseren,” legt Robrecht Devriese, directeur administratie – logistiek bij vzw De Bolster uit. “De kamers hebben we bewust rond die centrale leefruimte geïntegreerd om zo de typische gangen te elimineren. Toch zijn er ook enkele kamers wat afgezonderd voor mensen die wat luidruchtiger zijn of last ondervinden

van overmatig lawaai. Verder zijn er ook versterkte kamers met vast meubilair en één speciaal ingerichte isolatiekamer voor het volledige complex. Elke kamer heeft een oppervlakte van 22 m² en bestaat uit een slaapgedeelte en een sanitaire cel met toilet, wastafel en inloopdouche. We kozen voor drie lichtgekleurde wanden en één muur in een bepaalde accentkleur.” Elk huis omvat ook een centrale badkamer met aan de ene kant een hoog-laag bad en aan de andere kant een douchezone. Op de bovenverdieping bevinden zich het atelier, een muzieklokaal en snoe-

zelruimte, de kine en medische dienst, een keukentje, het bureau van de clusterverantwoordelijke, vergaderruimtes en de technische ruimte.

Op het lijf geschreven

Dit project is hoofdaannemer Vandenbussche (Aalter), de erkende klasse 8 aannemer voor de bouw en renovatie van bedrijven en residentiële gebouwen in Oost- en West-Vlaanderen, op het lijf geschreven. “We zijn vooral actief in zowel de appartementenbouw als de utiliteitsbouw, zoals kantoorgebouwen, banken, culturele centra, zwembaden, musea, ziekenhuizen, woonzorgcentra en dergelijke verzorgingstehuizen zoals in Kluisbergen,” vertelt directeur-bestuurder Ir. Kristof Defruyt. “In tegenstelling tot de meeste van onze projecten, waar we pilootaannemer zijn, staat het architectenbureau hier in voor de volledige coördinatie van de bouwwerkzaamheden. We kregen de loten ruwbouw en afwerking, behalve het losse meubilair, in opdracht. Toch traden we, waar nodig, als coördinerende schakel op om alles vlot te laten verlopen.”

Projectleider Siemon Soulliaert gaat verder: “Dit gebouw staat op palen met daarop de vloerplaat. De wanden zijn opgetrokken in kalkzandsteen en bekleed met traditioneel rood metselwerk. Er werd gekozen voor aluminium schrijnwerk, omwille van het onderhoud. Het dak bestaat uit panelen met daaronder isolatie en hellende betonplaten. Binnenin wordt het project echt heel uitdagend. Elk huis heeft een gelijke indeling, maar bij de afwerking worden wel verschillende kleuren en decoren gebruikt. Afhankelijk van de ruimte integreerden we zowel pleister-, en akoestische gyprocplafonds als gangoverspannende plafonds met technieken bovenop. Ook zijn de binnendeuren aangepast aan de verschillende kamers en er werd gekozen voor een combinatie van tegels en pvc als vloerbedekking. Het meest uitdagende was echter de combinatie van de ruwbouw met de vele technieken, die enerzijds eigen zijn aan zo’n zorgproject en anderzijds op wens van de bouwheer. Zo kregen de deuren elektrische sloten, een pomp voor een automatische opening bij brand en sensoren om te meten of een deur veel of weinig openstaat. Er is een (nood) oproep- en detectiesysteem en meldingsinstallatie voor de nachtbegeleiding. Verwarmd wordt deels met vloerverwarming en deels met radiatoren en voor de verse lucht zorgt een ventilatiesysteem D met warmteterugwinning.”

Opening zonder feest

Vandenbussche startte in mei 2019 met de bouwwerkzaamheden en begin dit jaar volgde de oplevering, waarna de laatste hand aan afwerking en omgevingsaanleg gelegd wordt. “Begin mei verhuizen onze 32 cliënten naar hun nieuwe thuis en dat door Covid-19 zonder grote festiviteiten,” sluit directeur Devriese af. “Dit gebouw is klaar voor de uitdagingen van vandaag én morgen. In de toekomst willen we ook de andere vestiging in Kluisbergen, “Wilgenhof” renoveren en klaarmaken voor de toekomst.

Verhuis naar “De Scheldemeers”

Ook voor de betrokken medewerkers en cliënten is de verhuis een grote aanpassing. Zo beschrijft teamverantwoordelijke Danny De Moor hoe men de verhuis aanvoelt in de leefgroepen:

3 mei 2021 … een dag die in ons geheugen gegrift zal staan als de dag waarop De Bolster geschiedenis schrijft en officieel de nieuwbouw, inmiddels omgedoopt tot Scheldemeers, in gebruik neemt.

Ook voor de cliënten van ons huis is het, elk op zijn eigen manier, een grote dag …

… de dag waarop ik ‘mijn valies pak en op congé vertrek’ … de dag waarop ik andere huisgenoten krijg... … de dag dat ik gekende gezichten niet meer zo vaak ga kunnen zien … de dag waarop ik andere begeleiders zal leren kennen … de dag waar ik een nieuwe kamer krijg … de dag waarop ik niet meer zo ver zal moeten stappen om naar het atelier te gaan … de dag waarop ik net als te voor mijn eigen zin zal doen … de dag waarop ik even vrolijk zal opstaan en alles rondom mij zal bewonderen

3 mei 2021 … een dag waarvan we hopen dat alles vernieuwend wordt en terzelfder tijd hetzelfde blijft!

Bron: Magazine ‘Bouwen aan de Zorg’ Luchtfoto en foto interieur: Frank Eeckhout HLN