ΘΕΜΑ
11 - 12 Νοεμβρίου 2017
Δ∏™ ∫Àƒπ∞∫∏™
21
«√Ãπ» ™Δ∏¡ ∂¶π£Àªπ∞ Δ√À °π∞ ∂¶π™∫∂æ∏ ™Δ∏ £ƒ∞∫∏
ºÚ¤ÓÔ ÛÙ· «ı¤Ïˆ» ÙÔ˘ ∂ÚÓÙÔÁ¿Ó! Του ΠΕΤΡΟΥ ΚΟΜΝΗΝΟΥ
ροβλήματα στο ταξίδι του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δημιούργησε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Χακάν Τσαβούσογλου εξαιτίας της προκλητικότατης συμπεριφοράς του στη Θράκη, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του. Ο Τσαβούσογλου, σε αντίθεση με την ανάλογη επίσκεψη του Τούρκου πρωθυπουργού Γιλντιρίμ, ο οποίος κινήθηκε σε χαμηλούς τόνους και δεν προκάλεσε –πέραν του...αναμενομένου– χρησιμοποίησε υψηλούς τόνους, φανάτισε και δίχασε τον κόσμο, έκανε ανιστόρητες αναφορές που παρέβησαν τα συμπεφωνημένα μέσω Συνθηκών, και ως «κερασάκι στην τούρτα» είπε ότι πήγε εκεί για να προετοιμάσει την ανάλογη επίσκεψη του Ερντογάν στη Θράκη. Τα περισσότερα από αυτά που είπε ο Τσαβούσογλου στη Θράκη δεν τα κατέγραψαν οι κάμερες, αλλά τα κατέγραψε λεπτομερώς ο υφυπουργός Εξωτερικών Γιάννης Αμανατίδης, ο οποίος συνόδευε τον Τούρκο επίσημο σε κάθε του βήμα. Ο κ. Αμανατίδης ενημέρωσε λεπτομερώς τον Νίκο Κοτζιά και το Μέγαρο Μαξίμου, και κάπου εκεί, όταν πια είχε διαφανεί ότι ο Τσαβούσογλου ήταν επί της ουσίας προπομπός του Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος σκοπεύει να επισκεφθεί τη Θράκη, «χτύπησαν καμπανάκια». Ο Αλέξης Τσίπρας φέρεται να εξοργίστηκε, έκανε λόγο για κατάχρηση της φιλοξενίας από την πλευρά του Τσαβούσογλου, και δράση που προφανώς αντιβαίνει τα διπλωματικά ειωθότα, και διαμήνυσε στους συνεργάτες του και στο υπουργείο Εξωτερικών, ότι «δεν αρχίζουν καλά τα πράγματα». Ο Νίκος Κοτζιάς συμφώνησε και τόνισε ότι πρέπει να γίνει κατανοητό στην τουρκική πλευρά, πως ο Τούρκος πρόεδρος ζήτησε να έρθει στην Αθήνα, για να συμβάλει στη βελτίωση των διμερών σχέσεων, και πως οποιαδήποτε άστοχη ενέργεια στη Θράκη, θα δημιουργούσε νέα προβλήματα, αντί να λύσει τα υπάρχοντα. Κατά πληροφορίες της «ΒτΚ», ο διπλωματικός σύμβουλος του Αλέξη Τσίπρα, Βαγγέλης Καλπαθάκης, μετέφερε στην τουρκική πρεσβεία ότι θα ήταν
Π
Έντονα προβληματισμένοι είναι ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Εξωτερικών από το αίτημα του Ταγίπ Ερτογάν να επισκεφθεί και τη Θράκη κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του στην Ελλάδα.
να γίνει ή να μη γίνει το ταξίδι στην Αθήνα. Όταν αυτό τέθηκε υπόψη έμπειρου διπλωμάτων εν ενεργεία, η απάντηση ήταν σκωπτική: «Ευτυχώς που αυτός που το είπε είναι... πρώην διπλωμάτης, και συνταξιούχος». Υπάρχει και μια τρίτη εκδοχή. Να μην αλλάξει απόψεις ο Ερντογάν και να επιμείνει στα αρχικά του σχέδια. Τότε η ελληνική κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να μην κάνει πίσω. Αυτή η εκδοχή, όμως, θεωρείται αδύναμη, μια και την επίσκεψη αυτή τη ζήτησε ο ίδιος ο Ερντογάν, και μια ματαίωσή της εξαιτίας του θα συνιστούσε ευθέως πλήγμα στο πρόσωπό του και το κύρος του. Πάντως, στην Άγκυρα έχει καταστεί σαφές ότι το πρόβλημα το έχει δημιουργήσει η ανεύθυνη συμπεριφορά του Χακάν Τσαβούσογλου, και πως δεν τίθεται κανένα θέμα με τον ίδιο τον Ερντογάν. Η αλήθεια είναι πως στην εδώ τουρκική πρεσβεία δεν περνά ούτε ως υπερβολική υπόθεση εργασίας μια ματαίωση του ταξιδιού, και, σύμφωνα με πληροφορίες, ο Τούρκος πρέσβης Χαλίκ Τσεβίκ –πρόκειται για έμπειρο διπλωμάτη, ο οποίος έχει διατελέσει Μό-
Η συμπεριφορά του Τσαβούσογλου στη Θράκη πυροδότησε αντιδράσεις καλύτερα να μην επισκεφθεί τη Θράκη ο Τούρκος πρόεδρος, μετά το τεταμένο κλίμα που δημιούργησε ο Χακάν Τσαβούσογλου. Εμμέσως πλην σαφώς, ο κ. Καλπαθάκης, αλλά και άλλα διπλωματικά κανάλια του υπουργείου Εξωτερικών, μετέφεραν στην τουρκική πλευρά, ότι μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να λειτουργήσει αντίθετα από τους στόχους που υποτίθεται ότι θέλει να εξυπηρετήσει ο Ερντογάν –σε διμερές επίπεδο– με την επίσκεψή του. Μέχρι τη στιγμή που γράφονταν αυτές οι γραμμές η τουρκική πλευρά δεν είχε αλλάξει σχέδια, αλλά ο Τούρκος πρέσβης στην Αθήνα, εργάζεται αόκνως, όπως λέει στους συνομιλητές του, για να πετύχει αυτή η επίσκεψη. Δύο τινά υπάρχουν. Το πρώτο είναι να δοθούν εγγυήσεις από τον Τούρκο πρόεδρο ότι δεν θα ανάψει φωτιές, και δεν θα προκαλέσει με τη συμπεριφορά του στη Θράκη. Ήτοι, να γνωρίζει από πριν η Αθήνα τις κινήσεις του, αλλά και τι προτίθεται να πει ή να κάνει. Το δεύτερο είναι να αποδεχθεί να μην πάει στη Θράκη. Άλλωστε, με την πρόσκληση που απέστειλε το υπουργείο Εξωτερικών στον Ερντογάν, τον καλεί συγκεκριμένα στην Αθήνα, και όχι γενικώς στην Ελλάδα, όπως ανέφερε στη «ΒτΚ» Έλληνας διπλωμάτης που εμπλέκεται στα της επίσκεψης. Και ένα παραλειπόμενο: πρώην διπλωμάτης και νυν συνταξιούχος, έλεγε, πρόσφατα, σε δημοσιογραφική παρέα στο Κολωνάκι, πως το καλύτερο θα ήταν να επισκεφθεί πρώτα τη Θράκη, και μετά, ανάλογα με τη συμπεριφορά του,
νιμος Αντιπρόσωπος της Τουρκίας στα Ηνωμένα Έθνη– έχει ζητήσει χρόνο από την ελληνική πλευρά για να ρυθμίσει όλα τα θέματα. Πάντως, ο Τσεβίκ, έλαβε το μήνυμα της δυσαρέσκειας της Αθήνας για τα όσα συνέβησαν με τον Τσαβούσο γλου και την αρνητική πρόθεση να ακολουθήσει επίσκεψη Ερντογάν στη Θράκη.
στεί. Οι Κούρδοι είναι έτοιμοι να προβούν σε αλλαγή συνόρων σε βάρος της Τουρκίας, και αυτή τη στιγμή οι Συνθήκες, όπως αυτή της Λωζάννης, που θωρακίζουν νομικά την αποτροπή τέτοιων ενδεχομένων, είναι ένα από τα επιχειρήματά του.
Δεν λέει για Λωζάννη πια
Διπλωματικοί παράγοντες που μίλησαν στη «ΒτΚ», εξέφρασαν την εκτίμηση ότι τελικά όλα θα πάνε καλά, γιατί ο Ερντογάν έχει ανοίξει πολλά μέτωπα, και πρέπει και ο ίδιος να προβεί σε κινήσεις κατευνασμού και να κλείσει μερικά από αυτά. Ήδη στο εσωτερικό της χώρας του βρίσκεται σε πολύ δύσκολη θέση μετά την αποκάλυψη της συμμετοχής των παιδιών του πρωθυπουργού Γιλντιρίμ στα «paradise papers». Παράλληλα, η κράτηση του άλλοτε στενού συνεργάτη του Τούρκου προέδρου, στις ΗΠΑ, ο οποίος θεωρείται ότι ξέρει πολλά για την εξέλιξη των οικονομικών στοιχείων της οικογένειας Ερντογάν, προκαλεί πονοκέφαλο. Ο Γιλντιρίμ μετέβη αιφνιδιαστικά στις ΗΠΑ προχθές, και πιθανολογείται ότι ένα από τα ζητούμενα αυτής της επίσκεψης ήταν η απελευθέρωσή του, αλλά και η έκδοση του Φετουλάχ Γκιουλέν. Η επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα θεωρείται «αντίδοτο» στις κάκιστες ευρωτουρκικές και «παγωμένες» αμερικανοτουρκικές σχέσεις, ενώ στόχος είναι να συμβολίσει την προσπάθεια επαναφοράς των ελληνοτουρκικών σχέσεων σε τροχιά αναθέρμανσης. Το Προσφυγικό και το Κυπριακό αναμένεται να είναι στην κορυφή της ατζέντας στις συνομιλίες του Τούρκου προέδρου στην Αθήνα, με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο και τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα.
Ο Ταγίπ Ερντογάν είναι αξιοσημείωτο πως έχει πάψει να αναφέρεται στη Συνθήκη της Λωζάνης και να ζητά την αλλαγή της, όπως έκανε μέχρι πριν από μερικούς μήνες. Έλληνες διπλωμάτες αναφέρουν στη «ΒτΚ», ότι μετά τις αναφορές του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου και τις σαφείς θέσεις του για τη νομική υπόσταση της Συνθήκης της Λωζάννης διεθνώς, αλλά και τις επιπτώσεις στο διεθνές σκηνικό από την αμφισβήτηση των διεθνών συνθηκών, η θέση του Ερντογάν άλλαξε άρδην. Άλλωστε, όπως αναφέρουν οι ίδιοι διπλωμάτες, εάν επιμείνει ο Ερντογάν στη θέση του για αλλαγή συνόρων κόντρα στις διεθνείς συνθήκες, μπορεί να γίνει ο πρώτος που θα το υπο-
Το πρόσφατο ταξίδι του αντιπροέδρου της τουρκικής κυβέρνησης Χακάν Τσαβούσογλου στη Θράκη, διατάραξε τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Δυσκολίες στο εσωτερικό
,,