JUBILEUMUITGAVE APRIL 2012
‘Visitekaartje voor de gemeente’
165 meter met natte voeten
Als een tandem in de markt
MOS Grondmechanica
Kleidijk 35
Postbus 801 3160 AA Rhoon
T + 31 (0)10 5030200
Met een hoogte van 162 meter is de Maastoren in Rotterdam straks het hoogste gebouw van Nederland. En als het eenmaal staat, zullen nog weinig mensen zich afvragen hoe een gebouw van dit formaat ooit kon verrijzen. De uitdaging Toch moest een groot aantal vraagstukken worden opgelost, voordat de bouw kon starten. Een gebouw van 162 meter hoog is een architectonische en bouwkundige uitdaging, maar hoe konden de enorme belastingen naar de ondergrond worden afgevoerd? En hoe kon een bouwput
“4 cm zakking bij een hoogte van 70% is conform prognose”
F + 31 (0)10 5013656
www.mosgeo.com
worden gecreëerd, voor een gebouw dat deels met zijn voeten in de rivier de Maas staat? Draagkrachtig Een helder beeld over de draagkracht van de onderliggende grond is dan noodzakelijk. Evenals een goed inzicht in de waterhuishouding in de bouwput. Mos Grondmechanica bracht beiden in beeld en begeleidde het vergunningstraject. Dankzij een degelijk monitoringsplan zorgt zij er bovendien voor dat de bouw op de voet wordt gevolgd. Dit maakt Mos nauwelijks opvallend, maar uiterst draagkrachtig.
Inhoud Tom Collignon
Mos door de jaren heen Pagina 8 We schrijven 1904 als Jac Vrij een eigen onderneming begint. Onder de naam ‘firma Jac Vrij’ helpt hij de boeren en veehouders in zijn omgeving met het aanboren van waterbronnen, zodat zij op hun eigen terrein koelwater hebben voor de melk.
De Maastoren
165 meter met natte voeten Pagina 16 Deloitte wilde als haar nieuwe hoofdkantoor een landmark. Het resultaat pronkt inmiddels hoog aan de skyline van Rotterdam: De Maastoren, het hoogste gebouw van Nederland. Toch is het gebouw veel meer dan alleen maar hoog. Het is een toonbeeld van optimale integratie in een stedelijke omgeving.
Witteveen+Bos & Mos
Als een tandem in de markt Pagina 20 De conditie van onze dijken is letterlijk van levensbelang. Daarom worden alle primaire en regionale waterkeringen regelmatig getoetst. Zijn ze nog steeds sterk genoeg om de zee en het binnenwater in toom te houden? Ingenieursbureau Witteveen+Bos houdt zich volop bezig met deze controles en doet hierbij regelmatig een beroep op Mos Grondmechanica.
12
27
Tijdlijn
Overig Voorwoord
5
Burgermeester
6
VER over de grens
14
22
maatschappelijk verantwoord
Tankterminal Amsterdam
Rabobank Hoeksewaard
ondernemen
24
Mos jubileummagazine 2012 3
Voorwoord
Bedrijven
worden aangestuurd
door mensen Voor u ligt 60 jaar Mos Grondmechanica. En dan hebben we het niet alleen over de prestaties die Mos in 60 jaar heeft geleverd, ook al zijn we daar nog zo trots op. We hebben het dan vooral over de mensen die deze prestaties hebben geleverd. Een bedrijf kan immers alleen maar blijven voortbestaan, als het is gevuld met mensen, die bevlogen zijn en echt willen meedenken over de vooruitgang van het bedrijf. Dankzij hun inzet is Mos – na 60 jaar – nog steeds een bedrijf dat binnen haar branche voorop loopt.
Terugblikkend komen alle stappen weer voorbij. Wist u bijvoorbeeld dat Mos begon als eenmansbedrijf en is uitgegroeid tot een bedrijf dat nu wereldwijd betrokken is bij toonaangevende projecten? Wist u dat Mos aan de wieg stond van de regelgeving die nu leidend is voor de grondmechanica in heel Europa? En wist u dat Mos Grondmechanica een van de eerste adviesbureaus was in de grondmechanica? Mijlpalen als deze worden alleen bereikt door mensen die bij de zaak betrokken zijn. Dank aan iedereen die aan het ontstaan van dit boek heeft meegewerkt. Mensen die de tijd namen om hun geheugen weer op te frissen. Mensen die de facts & figures weer uit hun computer opdisten, om de verhalen aansprekend te maken. En de mensen die er uiteindelijk voor hebben gezorgd dat alles werd samengevoegd tot een aantrekkelijk boekwerk. Ruud van der Meel
Mos jubileummagazine 2012 5
Burgemeester Harald M. Bergmann:
‘Een visitekaartje voor de gemeente’ Mos Grondmechanica was oorspronkelijk gevestigd in Rhoon. Sinds de dorpen Rhoon en Poortugaal in 1985 zijn samengevoegd tot een gemeente, ligt het in Albrandswaard. Het is een groene gemeente met een uitstekend ondernemersklimaat. Albrandswaard ligt vlak bij Rotterdam en de grote ontsluitingswegen liggen om de hoek. Daarnaast is het er prima wonen, met veel cultuur en natuur.
Burgemeester Harald M. Bergmann is er trots op dat Mos Grondmechanica binnen zijn gemeentegrenzen gevestigd is. “Mos is een toonaangevend bedrijf op het gebied van geotechniek geohydrologie en milieukunde, zowel in grondonderzoek als in advies. Het is in Albrandswaard actief, maar ook ver daarbuiten. We zijn blij dat een mooi en stabiel bedrijf als Mos in Albrandswaard staat. Mos is een prima werkgever voor een deel van onze inwoners en een visitekaartje voor Albrandswaard.”
Topbedrijf Mos vervulde verschillende opdrachten voor de gemeente Albrandswaard. Burgemeester Harald M. Bergmann: “Mos verricht voor ons de metingen voor de Nederlands Hervormde kerk in het historisch centrum van Rhoon. Ze werken tot op de honderdste millimeter nauwkeurig. Dankzij Mos weten we dat onze kerktoren weliswaar enigszins scheef staat, maar dat het nooit tot problemen zal leiden. Tijdens de werken hebben we hen bovendien leren kennen als een plezierige samenwerkingspartner. Mos mag zich rekenen tot de ‘topbedrijven’ van Albrandswaard.”
6 Mos jubileummagazine 2012
Woord van de burgermeester
Mos jubileummagazine 2012 7
‘Het was pionieren in een nieuw gebied.’
Tom Collignon
Mos door de jaren heen We schrijven 1904 als Jac Vrij een eigen onderneming begint. Onder de naam ‘firma Jac Vrij’ helpt hij de boeren en veehouders in zijn omgeving met het aanboren van waterbronnen, zodat zij op hun eigen terrein koelwater hebben voor de melk.
Maar Jac doet meer. Hij verricht de boringen zo, dat zijn klanten ook het methaangas dat hierbij vrijkomt nuttig kunnen gebruiken, bijvoorbeeld voor verlichting en verwarming. Hierdoor vinden ook melkfabrieken en andere bedrijven al gauw de weg naar de onderneming van Jac Vrij.
Grondmechanica Het aantal opdrachten neemt toe, net als het aantal medewerkers. Onder hen is schoonzoon Jacob Mos. Door de vele boringen ontwikkelt het bedrijf een fingerspitzengefühl voor grondmechanica in een tijd dat dit woord nog niet bestaat. En dat is voldoende, totdat een treinramp in Weesp in 1918 Nederland wakker schudt. Er is namelijk geen verkeersaanleiding voor het ongeluk. De trein is compleet met het hele spoor van het talud afgegleden. Dit is voor de regering aanleiding om een commissie te benoemen, die de oorzaak van de ramp tot in detail moet achterhalen. Later ontstaat uit deze commissie het Laboratorium voor Grondmechanica (LGM) te Delft. Deze commissie ontwikkelt vervolgens een methode om de sterkte
van grondlagen te kunnen meten, het sondeerapparaat. Dat zet veel partijen aan het denken en ook Jac Vrij.
Familiebedrijf met specialisatie Het bedrijf groeit stevig door. In 1934 neemt schoonzoon Jacob Mos het bedrijf over. Deze geeft het bedrijf weliswaar een nieuwe naam - ‘Grondboorbedrijf J. Mos’ - maar het bedrijf blijft in de familie. Een van de eerste stappen die Jaap Mos onderneemt, is het aantrekken van mensen die betrokken zijn geweest bij de ontwikkeling van het sondeerapparaat. En natuurlijk schaft hij een sondeerapparaat aan. In de vijftiger jaren levert hij zijn diensten bij grote werken zoals de sluis bij Deventer en de reconstructie van de Leuvehavensluis te Rotterdam. In deze jaren volgen ook werken in het buitenland, wat weer aanleiding geeft voor een bijkantoor in Frankrijk. Grondboorbedrijf J. Mos groeit uit tot een internationaal opererende onderneming. Een specialist in boringen en bronbemalingen in elke denkbare bodemstructuur met aanverwante activiteiten. Mos jubileummagazine 2012 9
All it takes for Environmental Research Ge(o)feliciteerd!
Op naar de komende jaren grondige samenwerking.
Nijverheidsstraat 30, 6987 EM Giesbeek, Nederland
T +31 313 88 02 00 F +31 313 88 02 99
E info@eijkelkamp.com I www.eijkelkamp.com
1935 Advertentie Diver.indd 1
Om het hoogsthaalbare te bereiken heb je goede partners nodig
Meer dan ooit is het zaak om de juiste beslissingen te nemen. Over de toekomst van uw organisatie, uw mensen, uzelf. Juist nu bent u dus gebaat bij een goed advies. Denk dan eens aan Deloitte. Niet voor niets hebben wij een ijzersterke reputatie als het gaat om accountancy, belastingadvies, consultancy en financiĂŤle advisering. Meer weten? Bel of mail voor een oriĂŤnterend gesprek met kantoor Rotterdam: Tel. 088 288 0482 of mail: HVossMelkert@deloitte.nl Kijk op www.deloitte.nl voor meer informatie.
10 Mos jubileummagazine 2012
13-10-10 09:14
Adviesdienst Op basis van de nieuwe sondeertechniek zet Jan de Koster begin jaren vijftig de eerste voorzichtige stappen op adviesgebied. Hij geeft advies over paallengten en funderingen voor olieopslagtanks in het Rotterdamse havengebied. Hiermee legt hij de basis voor het adviesbureau in een markt waarin de vraag naar grondmechanische adviezen sterk toeneemt. Begin jaren zestig wordt W. Chr. Duba aangetrokken. Deze levert een belangrijke bijdrage aan de theoretische kennis waar Mos op zit te wachten. Hij wordt hoofd van de adviesdienst.
Pionier in regelgeving De regelgeving ten aanzien van geotechnische berekeningen vanuit de nationale overheid is op dat moment nog minimaal. De regelgeving die er wel is, is afkomstig van Mos zelf en enkele grote gemeenten in Nederland. “Het was pionieren in een nieuw gebied”, herinnert Tom Collignon zich. Eind zeventiger - begin tachtiger jaren groeit de behoefte aan uniforme regels . Onder leiding van het Nederlands Normalisatie Instituut (NNI) ontstaan dan de eerste geotechnische normen, die later worden gevolgd door de ‘eurocodes’. Hiermee staat Mos aan de basis van de nationale en Europeseregelgeving voor de grondmechanica. En ondertussen breidt zij haar werkgebied uit. In de zeventiger en tachtiger jaren opereert zij in Afrika, Arabië en het Midden-Oosten. In Nederland opent ze regiokantoren in Helmond en Rijssen. In 1975 wordt het bedrijf formeel gesplitst. Mos bestaat dan uit een deel dat zich bezighoudt met bronbemaling en een deel dat zich bezighoudt met advies: ‘Adviesbureau voor Grondmechanica J. Mos’.
Nederland wordt opnieuw ingevuld. Bram Molenaar wordt de nieuwe financiële directeur van Mos Grondmechanica en Tom Collignon de technisch directeur. Er volgt begin 2000 weer een periode van kopzorgen voor de bouwsector. De partijen weten de samenwerking weer op te pakken. Vanuit Suriname brengt De Jong de samenwerking met Billiton en later Suralco op gang en dat legt Mos geen windeieren.
Mos stond aan de basis van de nationale en Europeseregelgeving voor de grondmechanica Vestiging in Suriname Op sterk aandringen van Collignon en Sam Khudabux geeft Collignon de aanzet voor een vestiging in Paramaribo. Ruud van der Meel bouwt dit initiatief later uit tot een officiële vestiging in Suriname. Na het vertrek van Collignon in 2004 neemt Ruud van der Meel de leiding van het bedrijf over.
Zware tijden In de jaren 80 beleeft de bouwsector – en dus ook de onderzoeks- en ingenieursbureaus – een zware tijd. Mos Grondboorbedrijf wankelt in haar bestaan. Om te overleven besluit MosGrondmechanica begin jaren 90 over te gaan tot een personeels buy-out. Rolf de Jong, een van de geotechnisch ingenieurs van dat moment, blijkt te beschikken over uitstekende bedrijfskundige ideeen. Hij weet de buy-out van het ingenieursbureau te regelen vanuit een bijna failliete boedel. Als alles geregeld is en er weer vertrouwen komt in het voortbestaan, wordt De Jong de eerste directeur van een zelfstandig Mos grondmechanica b.v. Het Grondboorbedrijf verhuist naar Heinenoord en gaat later over tot een management buy-out en gaat verder onder de naam Mos Grondwatertechniek. Toch is de situatie alles behalve stabiel. Dat blijkt als De Jong naar Suriname gaat om enkele werken te begeleiden en daar een interessante baan krijgt aangeboden. Collignon: “De Jong vertrekt dan op zeer korte termijn”. De directie in Mos jubileummagazine 2012 11
Tankterminal Amsterdam
Op terpen of op palen? Voor de export en blending van benzine en de opslag van benzinecomponenten en biobrandstoffen liggen in het Westelijk havengebied van Amsterdam elf opslagtanks. Samen hebben ze een capaciteit van 140.000 m3. De grootste uitdaging voor de opdrachtgevers? Hoe voorkomen we dat de zware tanks - in de slappe ondergrond die Amsterdam kenmerkt – later verzakken?
Opdrachtgevers voor de tankterminal ‘Hydrocarbon Hotel’ zijn de Nederlandse North Sea Group en het Engelse Blue Ocean Associates Ltd. Met hulp van externe adviseurs maken ze zelf het ontwerp en het bestek. Dit laatste bestaat uit meerdere delen: civiel, mechanisch, een tankgedeelte, een meet- en regeldeel en een laad- en lossteiger. Onderdeel van het civiele bestek is een bodemonderzoek. Hiervoor wordt Mos Grondmechanica ingeschakeld.
Hoe voorkomen we dat de zware tanks - in de slappe ondergrond verzakt?
Interessant advies Herman Breukink, projectleider Hydrocarbon Hotel: “Tijdens de voorbereidingen blijkt al snel dat er meerdere manieren zijn om het tankpark aan te leggen. Aanvankelijk kiezen we ervoor om de tanks op tankterpen te leggen. We hebben Mos – toen we hun vroegen om de grond te onderzoeken - ook gevraagd om hier vanuit te gaan. Maar toen Mos eenmaal bij het onderzoek betrokken was, keek zij op ons verzoek ook ‘even snel’ naar de mogelijkheden voor bouwen op palen. Voor het gemak deed ze er ook alvast een begroting bij. Dit advies was zo goed onderbouwd en zag er zo interessant uit, dat we eigenlijk meteen ‘om’ waren.”
Snel en alert In juni 2010 wordt de start van de bouw feestelijk ingeluid. Er worden 11 tanks gebouwd, met een totale capaciteit van 140.000 m3. Dit vraagt om een fundering die bestaat uit 134 prefab palen en 3.800 HSP-palen. Ongeveer anderhalf jaar later zijn de tanks beschikbaar voor de opslag en blending van (bio)brandstoffen. Breukink: “De bouw verliep uitermate voorspoedig. We hebben Mos leren kennen als een partij die in een korte tijd ongelooflijk veel werk kan verzetten. Als je zegt dat er haast bij is, doen ze daar zelfs nog een schepje bovenop. En toch blijven ze alert.” Mos jubileummagazine 2012 15
165
De Maastoren
meter met natte voeten Deloitte wilde als haar nieuwe hoofdkantoor een landmark. Het resultaat pronkt inmiddels hoog aan de skyline van Rotterdam: De Maastoren, het hoogste gebouw van Nederland. Toch is het gebouw veel meer dan alleen maar hoog. Het is een toonbeeld van optimale integratie in een stedelijke omgeving.
De 165 m hoge Maastoren staat op een markante plek in de stad aan de voet van de erasmusbrug. De toren is gebouwd op de kop van Zuid in Rotterdam en dan ook nog met haar voeten in het water van de Maas. Fokkeline lakerveld, ontwikkelingsmanager OVG: “Dit had nogal wat bouwkundige consequenties. Waar een gebouw normaal wordt gebouwd op een stuk land, moest hier het land eerst worden gewonnen. Het nieuwe land moest bovendien een flinke draagkracht hebben. Het zou immers het fundament worden van een hoog gebouw. Om het ontwerpproces in goede banen te leiden, stelde de projectontwikkelaar OVG een team samen van specialisten en doorgewinterde vaklui. Mos Grondmechanica kreeg de opdracht om het bouwput- en funderingsadvies te maken.
Complex geheel van factoren Mos onderzocht de bodemgesteldheid met een aantal sonderingen. De resultaten wezen uit dat de bouwlocatie te maken had met een slappe
ondergrond. De eerste – draagkrachtige - zandlaag wordt aangetroffen op een diepte van 25 m. en dan hebben we het nog niet over een extreem dikke laag. Daaronder volgt een veenklei-achtige laag en pas op een diepte van 50 m volgt een vaste zandlaag. lakerveld: “Dan spelen er allerlei ontwerpfactoren door elkaar. Is de eerste draagkrachtige laag stevig genoeg? Wat zijn de voorspellingen ten aanzien van het inklinken van de veenlaag daaronder? Welk ontwerp is economisch haalbaar en wat zijn de risico’s? Wat is de invloed hiervan op het totale ontwerp?”
“Mos heeft niet alleen de theoretische kennis, maar ook de bijbehorende ervaring.”
intensief contact
Maastoren.” De funderingspalen zijn bovendien onder een bijzonder stijve funderingsvloer van 2 m dik geplaatst, zodat alle palen gelijkmatig worden belast. lakerveld: “Mos heeft goed werk geleverd. We hebben haar leren kennen als een deskundig samenwerkingspartner. Ze hebben intensief overleg gevoerd met alle betrokken disciplines. Dat is bij een ambitieus project als dit voorwaarde om tot een goed ontwerp te komen.”
In het ontwerpteam werd samen met de constructeur het advies van Mos besproken en opgevolgd. Mos adviseerde om te funderen op de eerste zandlaag, waarbij het totale gebouw volgens de berekeningen maximaal 18 cm zal zakken. “Mos is een bedrijf met een langdurige ervaring en heeft daardoor niet alleen de theoretische kennis, maar ook de bijbehorende ervaring. Dat is nodig voor projecten als De
MOs JuBIleuMMaGaZINe 2012 17
creating tools that move your business
a.p. van den berg
feliciteert Mos Grondmechanica met haar 60-jarig jubileum! Bedankt voor de vruchtbare samenwerking. A.P. van den Berg biedt technische oplossingen voor vakgebieden waarin Nederland van oudsher zeer deskundig is. We ontwerpen en leveren geavanceerde apparatuur voor bodemonderzoek, innovatieve hydraulische systemen en hedendaagse machinebouw aan klanten die voorop lopen in hun vakgebied. A.P. van den Berg Ingenieursburo bv Postbus 68, 8440 AB Heerenveen Tel.: 0513 631355 Fax: 0513 631212 info@apvandenberg.nl
www.apvandenberg.nl
• Standard range U-PVC casing and screens • B+BR (ribbed) Screens to Din 4925 • Boode gravel coated screens • Type 2000 continuous slot • Well points • Johnson Stainless steel casing + screens • H.D.P.E. casing + screen • Boodepac dual wall screens • Full range of accessories • Boode foam • Boodepol Liquid Polymer • Boresaver • Baroid industrial drilling products
BOODE b.v P.O. Box 27 NL 2760 AA Zevenhuizen Holland tel: +31 180 63 27 44 fax: +31 180 63 30 90 E-mail: info@boode.com Internet: http//:www.boode.com
18 Mos jubileummagazine 2011
Subsidiary company: BOODE U.K. Ltd - U.K. Brindley Road, Dodwells bridge, Hinckley, Leics., LE10 3BY tel: +44 1455 61 13 17 fax: +44 1455 61 09 71 Email: sales@boodeuk.demon.co.uk
SARI0003 Adv Grondmechanica_03Da.indd 1
18-05-10 08:56
Al jaren maatgevend voor MOS Grondmechanica GeoPoint Systems, de ontwikkelaar en fabrikant van hoogwaardige elektrische apparatuur en sensoren voor geotechnische bodemonderzoek. Tegelijkertijd adviseur en begeleider om waar nodig te zorgen dat de juiste sondeertechniek wordt ingezet, dat deze feilloos werkt en die gegevens verzamelt die de apparatuur zou moeten verzamelen. En dat je met alleen een goed product nog geen goed meetresultaat hebt weet onze klant MOS Grondmechanica als geen ander.
GeoPoint Systems BV | Rijksstraatweg 22F | 2171 AL Sassenheim | t: +31 (0) 71 3019251 | e-mail: info@geopoint.nl | www.geopoint.nl
Mos jubileummagazine 2011 19
Witteveen+Bos & Mos
Als een tandem in de markt
De conditie van onze dijken is letterlijk van levensbelang. Daarom worden alle primaire en regionale waterkeringen regelmatig getoetst. Zijn ze nog steeds sterk genoeg om de zee en het binnenwater in toom te houden? Ingenieursbureau Witteveen+Bos houdt zich volop bezig met deze controles en doet hierbij regelmatig een beroep op Mos Grondmechanica.
50 tot 60% van ons land ligt beneden de zeespiegel. Een goede reden om onze beschermers tegen hoogwater – duinen, dijken en kaden – regelmatig te controleren. Is het tijd voor een kwaliteitscheck en/of versterking, dan doen de waterschappen een aanbesteding. Projectleider Paul Ravenstijn van Witteveen+Bos: “Ons ingenieursbureau komt hierbij regelmatig als winnaar uit de bus. In dat geval voeren we niet alleen de controles uit, maar sturen we ook de eventuele versterking van de kades en dijken aan. In de loop van de tijd neemt onze knowhow op het gebied van geotechniek en dijkversterking alleen maar toe.”
tract. Maar Mos – en dat geldt trouwens ook voor ons – is altijd bereid om een stap extra te zetten. Ik herinner me een project, waarbij werkelijk alles tegenzat. In zo’n geval blijft Mos positief. Ze blijven zoeken naar oplossingen en houden zich aan de planning. Die eigenschap maakt ons partnership duurzaam en zorgt ervoor dat we als een tandem in de markt fungeren.”
Bedrijfsleider van Mos Grondmechanica Nils Mulder achterop bij projectleider Paul Ravenstijn van Witteveen en Bos
Precisiewerk De specialisten van Witteveen+Bos en Mos Grondmechanica hebben ondertussen een stevige band opgebouwd. Ravenstijn: “De afgelopen jaren hebben we bij uiteenlopende projecten een beroep gedaan op de expertise van Mos Grondmechanica. Zo werkten we samen aan de primaire waterkering van waterschap Groot Salland, aan regionale waterkeringen in Noord-Holland en langs de Vecht.” Hoogwaterbescherming is precisiewerk. Het ingenieursbureau kiest dan ook partners waar je op kunt bouwen. “We vragen Mos Grondmechanica om sonderingen, boringen, monstername en laboratoriumonderzoek voor ons uit te voeren. De gegevens die dit oplevert, zijn de basis voor onze berekeningen. We moeten dan ook zeker zijn van kwaliteitswerk.”
Duurzaam partnership Ravenstijn is te spreken over de samenwerking met het geotechnische bureau. “Je leert elkaar bij elk project beter kennen. We hebben een zakelijke, kwalitatieve en persoonlijke klik.” Wat verstaat hij onder dat laatste? “Wie zich puur zakelijk opstelt, kijkt niet verder dan de letter van het conMos jubileummagazine 2012 21
Ver over de grens Roemenië, Spanje, Turkije, Duitsland, Kameroen en de Ivoorkust. Mos Grondmechanica zit overal in de wereld. Natuurlijk zouden ze zich kunnen beperken tot metingen in Ned erland, maar dat past niet bij hun mentaliteit. Mos Grondmechanica is een partij met ambitie. “We zeggen nooit ‘nee’.” Buitenlandse activiteiten horen daarbij. In Suriname heeft zij hiervoor zelfs een vaste vestiging.
De buitenlandse activiteiten bezorgen Mos Grondmechanica meer omzet, maar zorgen ook voor een spreiding van specialismen en risico’s. alexander knibbeler: “Dankzij onze activiteiten in het buitenland zijn de kaarten verdeeld. Mos mag zich een grondspecialist noemen in gebieden met een slappe ondergrond en een hoge waterstand. Dat is de ondergrond die we in Nederland vaak aantreffen. Hier ligt van oudsher onze kennis en kunde. Door metingen in landen als spanje en Roemenië zijn we ook bedreven in boringen en sonderingen in harde ondergronden. Dat maakt ons al grondmechanicus all round.”
Mobiele eenheid Opdrachten uit het buitenland komen met regelmaat binnen. Mos Grondmechanica is hierop dan ook voorbereid. een speciaal team wordt samengesteld – in de wandelgangen betiteld als ‘de mobiele eenheid’- dat zich snel kan verplaatsen naar elke werkplek in de wereld. Het benodigde equipment staat zodanig klaar, dat het snel en gemakkelijk per container verscheept kan worden. Verschepen is bovendien een relatief voordelige vorm van transport. Het enige nadeel dat eraan kleeft is de bijkomende papiermassa. knibbeler: “afhankelijk van de bestemming moeten soms stapels formulieren worden ingevuld om in het land van bestemming je eigen spullen weer te pakken te krijgen.”
Samenwerken Maar de voordelen van werken in het buitenland blijven ruimschoots in de meerderheid. en niet alleen voor Mos Grondmechanica. Ook Nederlandse bedrijven die internationaal opereren laten hun boringen en metingen graag verrichten door een Nederlandse maatschappij. Ze spreken dan dezelfde taal, hebben dezelfde cultuur en zijn in veel gevallen al vertrouwd met de werkwijze. Ze weten zeker dat ze bij Mos Grondmechanica de gegevens krijgen waarom ze hebben gevraagd. Ook in het land van bestemming zijn de activiteiten van Mos Grondmechanica welkom. Mos doet er immers alles aan om het werk te verrichten in samenwerking met de lokale bevolking.
22 MOs JuBIleuMMaGaZINe 2012
We zeggen nooit
‘nee’
MOs JuBIleuMMaGaZINe 2012 23
Maatschappelijk verantwoord Ondernemen
‘We spreken elkaar er op aan
als het beter kan’
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen – kortweg MVO – is een belangrijk item in de beleidslijnen van Mos Grondmechanica. Zowel binnen als buiten de organisatie is er volop aandacht voor medewerkers en milieu.
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen heeft bij Mos Grondmechanica in de eerste plaats betrekking op de medewerkers. Hun veiligheid staat voorop. Ruud van der Meel: “Veiligheid is een breed begrip. Om te beginnen moet de omgeving veilig zijn. Het land waarin we werken mag voor onze mensen geen bedreiging vormen. Daarnaast zit veiligheid ook in de kundigheid van de mensen. Hoe beter de mensen zijn opgeleid, hoe veiliger ze kunnen werken. Daarom bieden we onze mensen de kans om door te groeien en goede opleidingen te volgen.”
CO2-prestatieladder
Het beperken van de cO2-uitstoot wordt niet alleen vanuit Mos Grondmechanica gestimuleerd, maar ook vanuit de overheid. Deze laatste hanteert hierbij de zogenaamde ‘cO2prestatieladder’. Het is een slim systeem om ondernemingen te belonen als zij hun cO2-uitstoot flink weten te verlagen. Hoe hoger de onderneming scoort op de prestatieladder, hoe groter de kans dat zij werken gegund krijgt van de overheid. “een goede en efficiënte aanpak”, vindt Ruud van der Meel. “alleen stuit dat binnen onze branche wel op problemen. In de grondmechanica moeten de motoren tijdens het werk blijven draaien. Dat maakt het lastig om de cO2-uitstoot echt te minimaliseren. We onderzoeken op dit moment de mogelijkheden voor elektrisch sonderen.”
verantwoorde apparatuur Op dezelfde manier heeft de overheid de regels aangetrokken voor werken in de binnenstad. Het materieel dat hier wordt gebruikt moet voldoen aan de hoogste milieueisen.
24 MOs JuBIleuMMaGaZINe 2012
Oude motoren komen simpelweg de stad niet meer in. Van der Meel: “Natuurlijk is Mos Grondmechanica zich ook zelf bewust van haar verantwoordelijkheid op dit gebied. anderzijds stimuleert het ons om bij de aanschaf van nieuw equipement te kiezen voor apparatuur die voldoet aan de hoogste milieueisen.”
Zuinig met papier Op de kantoren van Mos Grondmechanica wordt er alles aan gedaan om het gebruik van energie, printers en papier te beperken. kreeg de klant zijn rapportages tot voor kort nog standaard in drievoud toegestuurd, nu gaat hij de rapportage digitaal en als pdf ontvangen. Wil hij de rapportage in hard copy ontvangen, dan betaalt hij hiervoor een passende vergoeding. Van der Meel: “We gaan hierin steeds verder. Zo willen we voor onze klanten een klantenportaal inrichten. Hier kunnen zij de rapportages downloaden die zij hebben aangevraagd. De bouwstenen voor dit klantenportaal liggen al klaar. Zo beperken we niet alleen het papiergebruik bij ons, maar ook bij hen.”
Milieuvriendelijk autorijden en ten slotte rijden er bij Mos Grondmechanica nog uitsluitend auto’s met een milieulabel a, B of c. Binnen de hele organisatie is niemand meer te vinden die niet op de hoogte is van ‘het nieuwe rijden’. Bijeenkomsten worden zo gunstig mogelijk georganiseerd en waar mogelijk laat iedereen het gas los. Van der Meel: “Hierin gaan we echt ver. Onze medewerkers spreken elkaar erop aan als het beter kan. Daar zijn we trots op.”
MOs JuBIleuMMaGaZINe 2012 25
VOLCANO VOLCANO ADVERTISING BV
Appeldijk 33
4201 AE Gorinchem
Expert
T 0183 682 888
Info@volcanoadvertising.com
www.volcanoadvertising.com
op het gebied van grondboringen en bronbemaling Al meer dan 100 jaar is grondwater ons vak. • Bronbemaling • Ondergrondse Energieopslag (wko-systemen) • Brandputten • Waterputten • Pomp- en leidingsystemen • ExactFlowregeling • Zowel nationaal als internationaal Voor meer informatie: telefoon 0186 607100 of info@mos.nl
Verstand van grondwater Voorstel 1 26 4.indd MOs JuBIleuMMaGaZINe 2012
09-12-11 09:18
Warmte/koudeopslag
Advertorial
Rabobank Hoeksewaard milieuvriendelijk verwarmd Rabobank Hoeksewaard, het regiokantoor in Heinenoord, koos bij de bouw van haar kantoor voor een van de meest milieuvriendelijke verwarmingssystemen van dit moment. Dankzij het warmte/koudeopslag systeem is het bankgebouw met minimale energiekosten warm in de winter en heerlijk koel in de zomer. Mos Grondwatertechniek verrichtte de boringen die nodig waren voor de aanleg van de bronnen, het pompsysteem en de sprinklerinstallatie.
Het principe van de warmte/koudeopslag is eenvoudig. Het systeem maakt gebruik van het grondwater om gebouwen te verwarmen en te koelen. In de winter wordt het warme grondwater via een pompsysteem naar boven gepompt en vervolgens door een warmtewisselaar geleid. Peter van Zijl, projectleider Mos Grondwatertechniek: “Het systeem is te vergelijken met de traditionele centrale verwarming, er zijn alleen grotere vlakken nodig, omdat het water dat er doorheen stroomt minder warm is.” Op deze manier wordt het gebouw verwarmd, waarna het gekoeld weer terugstroomt in de bodem. Het koele water – dat in de bodem is opgeslagen - zorgt in de zomer voor verkoeling van het bovenliggende gebouw.
Voorwaarden Het verwarmingssysteem met ondergrondse energieopslag is bijzonder milieuvriendelijk. Niet voor niets stimuleert de Nederlandse overheid de toepassing van warmte/koudeopslag. “Nederland is hiervoor ook een uitgekiend land”, licht Van Zijl toe. “We hebben een klimaat met voldoende verschil tussen winter- en zomertemperaturen. Dat is een voorwaarde om de aardwarmte in je voordeel te kunnen
gebruiken. Daarnaast is de grond in Nederland uitstekend geschikt voor de aanleg van bronnen. De zandlaag die hiervoor nodig is, vind je in de deltagebieden van de grote rivieren. Grofweg behoort heel Nederland hiertoe, dus ook op dat gebied zijn de omstandigheden in Nederland gunstig.”
Aangenaam warm
BouwInfo
Maar helaas zit er ook een addertje onder het gras. De aanschaf en aanleg van een WKO-systeem is prijzig. Hierdoor blijft het systeem nog buiten handbereik van de meeste particulieren. Maar in de grotere utiliteitsgebouwen neemt de keuze voor WKO explosief toe. Van Zijl: “Bij ‘gemiddelde’ olieprijzen verdient de gebruiker het systeem in zes tot negen jaar terug. Daarna heeft hij slechts geringe energiekosten voor de verwarming van zijn pand en heeft hij bovendien een systeem dat aangenaam gelijkmatig verwarmt.” Mos Grondwatertechniek is ondertussen uiterst bedreven in de aanleg van het systeem, geheel volgens de laatste inzichten en kwaliteitseisen. Om het probleemloos functioneren te garanderen biedt Mos Grondwatertechniek bovendien een kwaliteitsbewakingssysteem.
Rabobank Hoeksewaard te Heinenoord - Energetisch vermogen: 190 MWh. - Aantal boringen: 2 - Aanlegdiepte van de boringen: 80 meter - Boordiameter: 800 mm. - Debiet van de installatie: 45 m3/uur - Uitgevoerd in 2007
Mos jubileummagazine 2012 27