OND&CO

Natuurlijke personen, vennootschappen met of zonder rechtspersoonlijkheid alsook vruchtgebruikers zijn belastbaar. Daarbij komen niet-inwoners natuurlijke personen en rechtspersonen die een effectenrekening hebben bij een Belgische tussenpersoon (i.e. een bank, verzekeringsinstelling of andere). Tot slot zijn er de verzekeringsondernemingen met effectenrekeningen in het kader van een Tak 23-activiteit. Als de gemiddelde waarde van hun effectenrekening gedurende een referteperiode van 12 opeenvolgende maanden meer bedraagt dan 1 miljoen euro, is de effectentaks van toepassing. Er is echter een beperking van 10% tussen het gemiddelde en de grens van 1 miljoen euro opdat de effectenrekening door de taxatie van 0,15% niet onder de drempel zou zakken.

Zowel aandelen, obligaties alsook afgeleide producten die op een effectenrekening staan, vallen onder deze maatregel. Om aandeelhouders van kmo’s en familiale ondernemingen te respecteren in hun ondernemerschap zou er echter een vrijstelling zijn voor aandelen op naam, die niet op een effectenrekening staan. Dit geldt zelfs voor beursgenoteerde ondernemingen. Uitzondering zijn gedematerialiseerde aandelen, d.w.z. aandelen die op een effectenrekening geboekt worden. De in België gevestigde tussenpersoon houdt de taks in. Bij effectenrekeningen in het buitenland zal het doorgaans de belastingplichtige zijn die de aangifte indient.

De antimisbruikbepaling zorgt ervoor dat bepaalde rechtshandelingen niet kunnen worden tegengeworpen aan de fiscus bij vermoeden van fiscaal misbruik. Dit is het geval wanneer de belastingplichtige zich door een specifieke verrichting buiten de bepalingen van het Wetboek Diverse Rechten en Taksen (WDRT) plaatst of aanspraak maakt op een belastingvoordeel dat ermee in strijd is.

Enkele voorbeelden: 1. Het splitsen van een effectenrekening waarbij de effecten worden verplaatst naar één of meerdere rekeningen bij dezelfde of een andere tussenpersoon. 2. Het openen van meerdere rekeningen waarbij de effecten worden gespreid tussen de rekeningen. 3. Het omzetten van aandelen, obligaties en andere in financiële instrumenten op naam. 4. Het onderbrengen van een aan de taks onderworpen effectenrekening in een fonds waarvan de deelbewijzen op naam worden geplaatst. 5. Het onderbrengen van een aan de taks onderworpen effectenrekening in een buitenlandse rechtspersoon die de effectenrekening onderbrengt bij een buitenlandse financiële instelling. Deze lijst is exemplatief. Ook andere handelingen kunnen fiscaal misbruik uitmaken.

Op 2 december 2020 bracht de Raad van State zijn advies uit. Eerst en vooral stelt de Raad vragen bij het belastbaar voorwerp. Enkel de effectenrekening wordt geviseerd. Er wordt belast in functie van een medium en gelijkaardige (verzekerings)producten - met uitzondering van Tak-23 - blijven buiten schot. Dit kan een discriminatie inhouden.

Ten tweede drukt de Raad zijn bezwaar uit bij de motivering van de drempel van 1 miljoen euro. Belastingplichten worden anders behandeld op basis van het feit of de gemiddelde waarde van de belegging de kaap overschrijdt. Het orgaan dringt er dan ook op aan om het drempelbedrag op een sluitende wijze te verantwoorden of aan te passen indien dit niet mogelijk is.

Tot slot zijn er bedenkingen bij de antimisbruikbepaling, meer bepaald bij het opsplitsen van de effectenrekening. Hier kunnen namelijk legitieme redenen voor zijn. Bovendien werpt dit een nieuw licht op de aansprakelijkheid van banken, wanneer een belastingplichtige bijvoorbeeld verrichtingen stelt om onder die grens te blijven. De Raad besluit dus dat deze bepaling grondig overwogen moet worden.

Marc Derweduwen, gecertificeerd accountant - belastingadviseur

www.denp.be info@denp.be

AALST ANTWERPEN DIKSMUIDE GENT IEPER l MENEN NIEUWPOORT ROESELARE