EDITIE 1 - JANUARI 2024 Afgiftekantoor Kortrijk X • Verschijnt tweewekelijks (uitgezonderd juli en augustus) • P409071 Een uitgave van Voka WVL | Jaargang 31 – 12 januari 2024 |
Onder nemers magazine
Beauvoords Bakhuis maakt kwantumsprong Dossier mobiliteit en bedrijfswagens Elektrisch rijden is de nieuwe realiteit
Interview met energie-experts “Sterkere netten nodig voor transitie”
PRIVATE INVITATION
DE EX30 KOMT VERRASSEND UIT DE HOEK
19 JAN | vr 14-18u 20 JAN | zat 10-18u 21 JAN | zon 10-18u Kom langs tijdens de AUTOMOBILIA EXPERIENCE DAYS en maak in première kennis met de Volvo EX30; ook nooit gezien aanbod demo en Volvo Selekt wagens.
DOMEIN VOSSENBERG Hogestraat 194, Hooglede
Samen met u klinken wij als team Automobilia op het nieuwe jaar!
STA N D P U N T
Lichtpunt(jes) voor 2024 Namens het bestuur en alle medewerkers van Voka - Kamer van Koophandel West-Vlaanderen wens ik je het allerbeste toe voor een gezond, succesvol en ondernemend 2024! Optimism is a moral duty. Als echte ondernemers zijn we grenzeloze optimisten, maar natuurlijk ook realisten. Als echte ondernemers tarten we de status quo. Disruptief willen zijn en het altijd anders doen dan anderen is onze corebusiness. Het ontwrichten van bestaande conventies is onze dagelijkse uitdaging. Ondanks alle geopolitieke uitdagingen, de energieen klimaattransitie is geen enkele berg te hoog, want klimmen kun je leren. Het is onze plicht te geloven dat in de huidige crises de kiemen liggen voor de renaissance van ons land en bij uitbreiding West-Europa en wel omdat ik geloof in de kracht en het vernuft van de mens. En hoewel onze economische verwachtingen voor 2024 niet meteen zot optimistisch zijn, met onder meer magere groei, weer een hogere inflatie en een recordaantal faillissementen, zijn er volgens onze hoofdeconoom Bart Van Craeynest toch ook economische lichtpuntjes voor 2024, die ik graag met je deel. De belangrijkste rem op de wereldeconomie het voorbije jaar was de (bedoelde) impact van de snelle renteverhogingen door centrale bankiers over de hele wereld in reactie op de inflatieopstoot. Die renteverhogingscyclus ligt ondertussen achter de rug. Niettemin duurt het doorgaans 1 à 2 jaar om de volledige impact van renteverhogingen te verwerken. Rekening houdend daarmee zou de negatieve impact van de eerdere renteverhogingen op de wereldeconomie in de loop van 2024 toch duidelijk moeten gaan afnemen. Bovendien gaan de
“In de huidige crises liggen de kiemen voor de renaissance van ons land en bij uitbreiding West-Europa.” — BERT MONS - GEDELEGEERD BESTUURDER
financiële markten er vandaag van uit dat de centrale banken al voor de zomer hun beleidsrentes terug zullen beginnen te verlagen. Dat zou dan de economie een extra duwtje in de rug moeten geven. Daarnaast zou doorheen het jaar ook de koopkracht in heel wat landen moeten gaan herstellen. De inflatie is in veel landen aan het afkoelen, terwijl de loongroei stilaan een inhaalbeweging maakt. Die combinatie van de rente-impact en de koopkracht suggereert dat het internationale conjunctuurklimaat toch duidelijk zou moeten verbeteren in de loop van 2024. Ook in België ligt de piek van de rente in deze cyclus allicht achter de rug. De marktrentes op langere looptijden doken de voorbije weken al duidelijk lager als gevolg van de bijgestelde verwachtingen voor de renteacties van de ECB. Die lagere rente zal bijdragen tot gunstigere financieringsvoorwaarden voor bedrijven en gezinnen in 2024. Zonder nieuwe verrassingen in de wereldeconomie zijn we allicht op weg naar rentes meer in lijn met ‘normale’ groei- en inflatieomstandigheden. In België zou dat voor de rente op langere termijn in de richting van 2,5 à 3% zijn. Door de combinatie van de inflatieopstoot en ons systeem van automatische loonindexering stegen de loonkosten in ons land de voorbije jaren duidelijk sneller dan bij onze belangrijkste handelspartners. In de landen rondom ons zou vanaf 2024 een inhaalbeweging op gang moeten komen. Daardoor zal onze recent opgebouwde loonhandicap geleidelijk weer wat moeten gaan verminderen. Ondanks de moeizame economische situatie worden er nog altijd jobs bij gecreëerd. Samen met een nieuwe indexering zorgt dat ervoor dat de gemiddelde koopkracht van de gezinnen ook de komende jaren blijft toenemen. In 2024 zal die stijging wel duidelijk minder zijn dan de spectaculaire koopkrachtboost van 2023, maar de gemiddelde koopkracht blijft er wel op vooruit gaan. Dat suggereert dat ook de gezinsbestedingen en de investeringen van de gezinnen kunnen blijven toenemen. In de eerste helft van 2024 neemt België het EU-voorzitterschap op zich. Los van het beschamende feit dat we dan als voorzitter op het Europese strafbankje zullen terechtkomen voor onze wankele begroting, wil België dat voorzitterschap aangrijpen om een aantal belangrijke dossiers voor onze economie op tafel te leggen. België wil vooral inzetten op industrieel beleid, om op Europees niveau werk te maken van een plan over waar we met onze industrie naartoe willen. Daarnaast zal ook veel aandacht gaan naar een verdere versterking van de interne markt. Die is één van de belangrijkste economische troeven van het hele Europese verhaal, zeker ook voor Vlaamse bedrijven, maar die interne markt is nog lang niet voltooid (en was de voorbije jaren wat stilgevallen). Als België op die 2 dossiers echte vooruitgang kan boeken, dan zal dat onze economie ten goede komen. 2024, here we come!
3
4
INHOUD
CRAFT.............................................05 IN HET KORT....................................07
14
AZ DELTA.........................................08 VRAAGHET@VOKA ............................09
Zijn we klaar voor de transitie naar hernieuwbare energie?
ONDERNEMEN VOOR MORGEN............10 SDG 8.............................................13 SANDERS ACCOUNTING & CONSULTING....19 WIELS..............................................20 DELBOO...........................................21 INSTITUUT VOOR ONDERZOEK VAN DE BETOVERING DER ZEEËN...............22 PISA 2022........................................29 SLIMME KILOMETERHEFFING. . ............33 VOLVO NOVABIL................................36 RAES AUTOGROEP ............................37 EFFITRAX ........................................41 FLEXVAN.........................................43 HOME AWAY FROM HOME...................45 TREFFIK..........................................47
24
Interview In de derde generatie staat Karen Pauwelyn al 18 jaar aan het stuur bij het familiebedrijf Beauvoords Bakhuis (20 medewerkers, 3,8 miljoen euro omzet). Uitgerekend nu nam ze een kwantumsprong met de voedingszaak met focus op pannenkoeken.
VIAS...............................................48 RAIDA.............................................51 BEE-CHARGED..................................52 HAVENNIEUWS.................................53 PROSIT...........................................54 AGENDA ..........................................56 DE ESTAFETTE..................................58
30
Dossier Elektrisch rijden zit sterk in de lift sinds de overheid bedrijfswagens op fossiele brandstof fiscaal een stuk minder aantrekkelijk heeft gemaakt. SD Worx helpt werkgevers bij de omschakeling van hun wagenpark. “We helpen klanten onder meer hun car policy aan te passen”, zegt Lien Verhulst.
Ondernemers verschijnt tweewekelijks en wordt gratis toegestuurd aan alle leden van Voka West-Vlaanderen. ISSN 1378-9511 Verantwoordelijke uitgever: Bert Mons, Pres. Kennedylaan 9A, 8500 Kortrijk, redactie.ondernemerswvl@voka.be, www.voka.be/west-vlaanderen Maatschappelijke zetel: Pres. Kennedylaan 9A, 8500 Kortrijk, info.wvl@voka.be - Hoofdredacteur: Joke Verbeke Redacteurs: Kenneth Oroir, Marte Plees, Conny Van Gheluwe - Vormgeving: Pieter Claerhout Mediaregie: Sven Van Ryckeghem Fotografen: Stefaan Achtergael, Michael Cambien, Dries Decorte, Kurt Desplenter, Filip Lanszweert, Michel Vanneuville, Els Verhaeghe Journalisten: Karel Cambien, Stef Dehullu, Roel Jacobus, Filip Lanszweert, Joyce Mesdag, Bart Vancauwenberghe, Dirk Vandenberghe Druk: INNI GROUP Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd, opgeslagen of openbaar gemaakt, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
BEDRIJVEN
“Ons pleximaatwerk is een echt ambacht” Homarium uit Pittem en Plasticraft uit Oostende zijn samen verhuisd naar de Populierstraat in Roeselare. De marktleider op het gebied van leefsystemen voor schaaldieren en de specialist in high-end maatwerk in plexi, polycarbonaat, pvc en andere kunststoffen gaan voortaan verder onder de naam CRAFT – Unique Crafting Solutions – met Homarium als merk van CRAFT. “Een grote stap,” vertellen eigenaar-zaakvoerder Jurgen Lamaire en algemeen manager Sam Declercq.
Plasticraft en Homarium bundelen krachten in Roeselare
Sam Declercq.
Homarium werd in 1976 opgericht en belandde na wat omzwervingen in Pittem. Jurgen Lamaire: “Ik kom uit de financiële sector met specialiteit kmo-financiering, en wilde iets zelfstandigs doen. Homarium kwam 5 jaar geleden op het pad van mij en Harald Van Geluwe, stille vennoot en strategische beslisser. Door het unieke karakter van Homarium als monopolist in België lieten we die kans niet liggen. Tijdens corona viel het normale werk van Homarium stil en begonnen we coronaschermen in plexi te maken voor winkels, apothekers en receptietoonbanken bij bedrijven. Iets wat ook Plasticraft toen deed, omdat de vraag naar onder meer plexicovers voor over beelden en schilderijen in musea
5
6
BEDRIJVEN
wegviel. We hadden toen al contact met stichter Paul Renty, die de 70 voorbij was en geen opvolging had. Zo konden we ook Plasticraft overnemen. Met Sam vonden we een manager voor Plasticraft met veel ervaring in de sector.” Sam Declercq: “Op mijn 22ste nam ik van een bedrijf dat grote volumes kunststofonderdelen voor de verlichtingsbranche produceerde een deelactiviteit over: voorwerpen en documenten in een plexiblok gieten. Met een bankdirecteur die in mijn businessplan geloofde en een stuk financiering van het Participatiefonds kon ik in Izegem starten onder de naam Kariz – ‘kunst als relatie in zaken’. Na 8 jaar kwam er een vennoot bij, verhuisden we het atelier naar Menen en onder meer met de overname van Piroplex werden we een plexiverwerkend bedrijf. In 2015 verkocht ik mijn deel aan mijn medevennoot en 3 jaar geleden hoorde ik dat Jurgen en Harald iemand zochten voor Plasticraft. Omdat heel weinigen kennis hebben van plexi verwerken, was dat voor hen een geruststelling en voor mij een terugkeer naar de roots.” Jurgen: “Het was altijd de bedoeling om beide bedrijven samen te brengen op één locatie. Met 14 medewerkers in Pittem en
Zonnepanelen De nieuwe thuisbasis in de Populierstraat in Roeselare is een ruimte van 3.500 m2, inclusief een indrukwekkende toonzaal van 300 m2. Er werden 100 zonnepanelen geïnstalleerd om het gebouw van groene energie te voorzien.
“De afzetmarkt van Homarium is heel breed. Onze thuismarkt is de Benelux, maar we hebben een verdeler in het VK en een eigen verkoper in Frankrijk.” — JURGEN LAMAIRE 3 in Oostende is regio Roeselare een goede tussenoplossing, maar het aanbod hier is bijzonder beperkt.” Sam: “Bert Catteeuw van Kaster is een goeie vriend, dus ik wist dat ze gingen verhuizen naar het Krommebeekpark langs de Roeselaarse ring. Ik had laten vallen dat we geïnteresseerd waren in de huidige locatie, maar er bleek heel veel interesse voor. Uiteindelijk moesten Jurgen en Harald in 5 minuten beslissen. Als je wacht tot het op Immoweb komt, ben je te laat.” Jurgen: “We zijn heel blij met de taille, de ligging en de staat van dit gebouw, met mooie bureaus en een toonzaal die we vroeger niet hadden. Met de aankoop van het gebouw was het ook tijd om na te denken over een rebranding. Met de nieuwe naam CRAFT leggen we de nadruk op onze unieke vaardigheden in het ‘craften’ van producten, van plooien, lijmen, laseren, polijsten, boren en zagen van kunststoffen tot koeltechnieken voor schaaldieren bij Homarium. Het blauw van Plasticraft is gebleven en Homarium komt nu als merknaam nog sterker uit de verf. Daarnaast blijven we ook verdeler van Skylux lichtkoepels.”
Andere afzetmarkten Jurgen: “De afzetmarkt van Homarium is heel breed. Onze thuismarkt is de Benelux, maar we hebben een verdeler in het VK en een eigen verkoper in Frankrijk, dat momenteel onze grootste groeipool is. Af en toe krijgen we via via ook bestellingen uit de Emiraten of de VS. Nu we verhuisd zijn, willen we eerst hier alles op punt zetten. Daarna kunnen we kijken of we nieuwe groeilanden kunnen aanboren of onze bestaande markten verder kunnen ontwikkelen. Het grote voordeel ten opzichte van onze concurrenten, is dat wij met Homarium volledig maatwerk leveren en met plexi werken, terwijl zij nog altijd met glas werken. Dat is zwaarder, is moeilijker te bewerken en heeft een groene schijn.” Sam: “Het CRAFT-verhaal op zich is op Belgische schaal, waar we in een nichemarkt met steeds minder spelers werken. Onze ambitie voor de toekomst is duidelijk: als iemand denkt aan plexi of polycarbonaat en zeker aan maatwerk daarin, moet hij of zij eerst aan CRAFT denken.” (SD - Foto’s Kurt) www.craft.be
Onder nemers
Altebra en Lybover FIRE slaan de handen in elkaar
IN HET KORT
magazine
Altebra Group, Benelux marktleider met een aanbod aan actieve brandbeveiliging, en Lybover FIRE, specialist in rook- en warmteafvoersystemen (RWA) en brandcompartimentering (RWC), gaan een strategisch partnership aan om zo een totaalaanbod te kunnen bieden aan klanten op het gebied van brandbeveiliging. Lybover splitst haar businessunit FIRE, één van de 6 businessunits van de Lybover-groep, af uit Keller Lufttechnik Benelux bv en Lybotech bv en brengt die onder in een nieuwe vennootschap, genaamd Altebra Waregem bv. De nieuwe vennootschap zal toetreden tot de Altebra Group.
Geldof bouwt 28 opslagtanks op REBO terminal Het Harelbeekse bedrijf Geldof is gestart met de opbouw van 28 opslagtanks op de REBO terminal, de zwaarlastterminal in Haven Oostende. Die terminal heeft een draagvermogen van 20 ton per m², waardoor alles wat groot en zwaar is er behandeld kan worden. Geldof is een toonaangevende Europese leverancier met wereldwijde referenties in de petro- en biochemische sector. Het zal ongeveer 10 maanden werken aan de 28 opslagtanks, die tussen de 55 en 75 ton wegen en 30 meter hoog zijn. Daarna zullen ze met een ponton versleept worden naar de tankterminal LBC Antwerp.
17.748 De 19de editie van Bedrijvencontactdagen in Kortrijk, midden december, brak alle records: met 17.748 bezoekers en 550 exposanten was het de drukstbezochte editie ooit in de geschiedenis van het netwerkevent. De beurs verwelkomde 7.066 bezoekers op woensdag en 10.682 op donderdag – goed voor een stijging van 26% ten opzichte van de vorige editie.
Marjolein Geens nieuwe CEO van Forum Jobs Forum Jobs heeft een nieuwe CEO: Marjolein Geens. Zij was de voorbije 10 jaar al commercieel directeur bij het hr-bedrijf en neemt de fakkel over van Kristof Sanders, die het bedrijf in 1997 oprichtte. “Uiteraard ben ik vereerd en zeer enthousiast om de rol van CEO bij Forum Jobs op te nemen”, zegt ze. “Zoeken naar gemotiveerde en getalenteerde individuen is een competitieve zoektocht. Dat was altijd zo en zal altijd zo blijven. Ontgroening en vergrijzing zijn uiteraard begrippen die we reeds lang kennen in onze dagdagelijkse realiteit. Aan ons om latent werkzoekenden, werklozen en niet-actieven – ja, ook uit het buitenland – aan te trekken en te enthousiasmeren over het belang en de meerwaarde van een job.” Forum Jobs – met referentieaandeelhouder Straco – heeft zijn hoofdzetel in Roeselare. De hr-partner zet sterk in op duurzame tewerkstelling in diverse sectoren. Kandidaten kunnen er terecht in 10 talen. In 2022 realiseerde het uitzendbedrijf een omzet van 135 miljoen euro met 55 kantoren en 200 medewerkers. Wekelijks worden 97 verschillende nationaliteiten tewerkgesteld.
7
8
VO B ED KR AN I JIVEEUNW S
“Eén van de meest duurzame ziekenhuizen worden” 756 zonnepanelen op het dak van AZ Delta AZ Delta legt 756 zonnepanelen op het dak van de campus in Roeselare. Alle energie die de panelen opwekken, wordt meteen verbruikt. “Wij willen één van de meest duurzame ziekenhuizen worden in de regio. Vandaag hebben we een grote stap in de goede richting gezet”, zegt Jürgen Debrabandere, projectingenieur AZ Delta.
AZ Delta werkt voor het project samen met het Vlaams Energiebedrijf en energiebedrijf Earth. “Ziekenhuizen hebben een gigantisch energieverbruiksprofiel, 24/7 bovendien”, zegt Timmy Soetaert van Earth. “Zonnestroominstallaties zijn een voor de hand liggende manier om die energiekosten voor een deel terug te dringen.” Jürgen Debrabandere, projectingenieur bij AZ Delta, vult aan: “Kiezen voor zonnepanelen is kiezen om de controle te houden over het eigen energieverbruik. Dat is een duidelijke doelstelling voor ons. De energiecrisis
maakte duidelijk dat je best uitgaat van eigen kracht. In dit geval is dat dus investeren in zonnepanelen op je eigen daken om zo deels zelfvoorzienend te zijn.” AZ Delta had nog een groot onbenut potentieel op het dak, dus de keuze om daar zonnepanelen te plaatsen was snel gemaakt. “De zonnepanelen zijn goed voor 4% van ons totale energieverbruik”, zegt Debrabandere. “Deze investering kadert binnen ons ruimer duurzaamheidsplan,
Met steun van het VEB Het project was niet mogelijk zonder de steun van het VEB, waarvan Earth bevoorrechte partner is. “Het Vlaams Energiebedrijf (VEB) is een extern verzelfstandigd agentschap van de Vlaamse overheid dat de publieke sector actief begeleidt om duurzaam en efficiënt met energie om te springen”, zegt Tim Mordyck, Projectleider PV. “Wij als VEB ondersteunen duurzame projecten voor de publieke sector. Eén van de grote troeven is dat wij de publieke sector actief begeleiden in de energietransitie, op weg naar een koolstofneutrale toekomst. Organisaties die met het VEB samenwerken hoeven zelf geen uitgebreid lastenboek meer op te stellen. Dat hebben wij al gedaan. Ook de strenge selectie van onze partners, zoals Earth vandaag, is reeds gebeurd. Zo kunnen dergelijke projecten als bij AZ Delta zeer snel opgestart worden.”
“Deze investering kadert binnen ons ruimer duurzaamheidsplan, waarin we ook op andere fronten inzetten.” — JÜRGEN DEBRABANDERE waarin we ook op andere fronten inzetten. Zo zorgen we voor groen en watercaptatie via groendaken, proberen we ons afvalcijfer te beperken door waar mogelijk te hergebruiken, zoeken we bewust naar manieren om ook ons voedselafval te beperken, zetten we met alle personeelsleden in op zachte mobiliteit,...” Energiefabriek De 756 zonnepanelen op het dak zullen jaarlijks evenveel energie opwekken als 90 gezinnen verbruiken. Het equivalent van CO2 dat dankzij deze zonnepanelen wordt uitgespaard? 800 auto’s die jaarlijks 15.000 kilometer rijden. “Vandaag installeren we onze eigen energiefabriek en kiezen we resoluut voor duurzaamheid. Onze ambitie is zeer duidelijk: wij willen één van de meest duurzame ziekenhuizen worden in de regio. Vandaag hebben we een grote stap in de goede richting gezet. Het eindigt niet bij dit dak. AZ Delta is vastbesloten om in de toekomst verder te investeren in zonnepanelen op de andere campussen”, klonk het op de lancering in december. (JM - Foto Kurt) www.azdelta.be
VOKA-NIEUWS
Je hebt een vraag over ondernemen, een reglementering, een moeilijke managementbeslissing? Stop dan even met Googelen en laat ons helpen.
Vraag van de week
Is mijn arbeidsreglement helemaal up-to-date met alle nieuwe verplichte vermeldingen? Dat de regelgeving op het vlak van hr niet stilstaat, is een understatement. Net als in 2022 werden we ook in 2023 overladen met nieuwe wetgeving. Volgende wetten voorzien in nieuwe verplichte vermeldingen in het arbeidsreglement: • de Wet transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden; • de Arbeidsdeal; • de Wet houdende diverse bepalingen betreffende arbeidsongeschiktheid; • de Wet met betrekking tot de samenloop van jaarlijkse vakantie en arbeidsongeschiktheid. We geven hierna een beknopt overzicht van de nieuwe verplichte vermeldingen. Daarbij maken we een onderscheid tussen enerzijds vermeldingen waarvoor de wijzigingsprocedure moet gevolgd worden (via de ondernemingsraad of via aanplakking met opmerkingenregister) en anderzijds vermeldingen waarvoor dat niet vereist is en waarvoor louter de gebruikelijke bekendmakingsformaliteiten gelden. Vermeldingen in te voeren via de wijzigingsprocedure • bekendmakingstermijn variabele deeltijdse werkroosters; • recht op deconnectie; • 4-dagenwerkweek (bij een effectieve wekelijkse arbeidsduur van 38 uur of minder);
Ook een prangende vraag? Wij antwoorden binnen de 2 werkdagen!
vraaghet@voka.be
• • • •
wisselend weekregime; recht op opleiding; socialezekerheidsinstelling die sociale bijdragen ontvangt; afschaffing ziektebriefje voor de eerste dag van arbeidsongeschiktheid: tot 3 keer per kalenderjaar en mogelijkheid voor ondernemingen met minder dan 50 werknemers om af te wijken door aanpassing van het arbeidsreglement.
Vermeldingen in te voeren zonder wijzigingsprocedure • uurroosters bij experiment inzake arbeidsorganisatie in het kader van e-commerce; • 4-dagenwerkweek (bij een effectieve wekelijkse arbeidsduur van meer dan 38 uur); • jaarlijkse vakantie; • na te leven formaliteiten in geval van arbeidsongeschiktheid tijdens periode van jaarlijkse vakantie; • ontslagprocedure; • ondernemingscao’s en sectorale cao’s (vermelding van het bevoegde paritair comité volstaat). Actualiseren Het is dus aangewezen om te controleren of jouw arbeidsreglement alle (nieuwe) verplichte vermeldingen bevat in het kader van de recente wetgeving. Indien dat niet het geval is, zal het arbeidsreglement moeten geactualiseerd worden. Zoniet riskeer je opmerkingen bij een controle door de inspectie Toezicht Sociale Wetten of, in het slechtste geval, een boete. Met dank aan Dieter Dejonghe en Lise-Marie Platteau, advocaten bij Claeys & Engels.
9
10
BO V ED KR A -I JNVI E U NW S
4 wegen naar meer welvaart en welzijn 1. Gezonde en gedeelde groei Koken kost geld. De nodige gezonde overheidsfinanciën op orde krijgen kan al voor een groot stuk met een transparant en groeibevorderend fiscaal systeem dat zich richt op competitiviteit en talentontwikkeling. Een duurzaam industrieel beleid met een internationale focus zal helpen om de taart voor iedereen te vergroten. Een jaarlijkse groei van het bbp van 2% is daarbij een ambitieuze maar haalbare kaart.
2. Elk talent telt We moeten iedereen meekrijgen op onze arbeidsmarkt, waar voorlopig een patstelling heerst. Enerzijds is het voor ondernemingen moeilijk om alle vacatures ingevuld te krijgen, anderzijds zitten we met een grote groep van ‘inactieven’. Met een vergrijzende bevolking is deze situatie onhoudbaar. Iedereen aan het werk krijgen begint bij een degelijk onderwijs dat opnieuw tot de Europese top behoort, door een actief arbeidsmarktbeleid en levenslang leren. Een werkzaamheidsgraad van 85% is het doel.
Op 9 juni trekken we met 5 miljoen Vlamingen naar het stemlokaal. Het tijdsgewricht brengt nieuwe uitdagingen, die onzekerheid maar ook enorme kansen bieden. We mogen niet langer dralen en moeten keuzes durven maken. We moeten NU! ondernemen voor morgen. Bij de volgende editie van dit magazine vind je het volledige memorandum van Voka - Kamer van Koophandel West-Vlaanderen. Maar eerst zoomen we in op de speerpunten van het Vlaams-federaal memorandum van Voka.
3. Duurzame transities Ondernemingen hebben het al langer begrepen: de klimaattransitie vraagt grote investeringen om duurzaam te ondernemen, maar biedt ook competitieve kansen aan bedrijven die een voortrekkersrol opnemen en volop inzetten op innovatie. De overheid moet ondernemingen daarbij faciliteren, onder meer met een rechtszeker vergunningenbeleid. We mogen deze kans niet laten liggen.
4. Innovatie en ondernemerschap stimuleren Innovatie en ondernemerschap zijn cruciaal op de weg naar gezonde en gedeelde groei. Op het vlak van innovatie haalt Vlaanderen al de Europese top 3, maar wij streven ernaar nummer één te worden. Vooral de overheid kan hier nog een tandje bijsteken. Ook op het vlak van de valorisatie van innovatie kunnen we nog beter. Dankzij gerichte innovatie kunnen we onze productiviteit versterken, een leiderschapspositie opnemen in de transities en zo zorgen voor de broodnodige groei die onze welvaart en welzijn ook morgen veiligstelt.
BEDRIJVEN
Het Voka Memorandum samengevat in
20 speerpunten GEZONDE EN GEDEELDE GROEI 1. Zet de overheidsinspanningen terug op het goede spoor: de helft van de inspanning komt van besparingen op de overheidsuitgaven, de helft van structurele hervormingen. 2. Pak het investeringstekort aan door een betere samenwerking tussen overheid en privé: voeg een investeringsnorm (4,5% tegen einde legislatuur) in voor de Vlaamse overheid en activeer institutioneel kapitaal. 3. Ga voor een groeibevorderende fiscaliteit die werken lonender maakt. IEDEREEN AAN HET WERK 4. Ga voor een kordaat activeringsbeleid: onder meer door de werkloosheidsuitkering te beperken in tijd en door de activeringslogica ook in alle vormen van bijstand en uitkeringen toe te passen. 5. Begeleid langdurig zieken systematisch en sneller terug naar werk. Ga voor minstens 40.000 re-integratietrajecten per jaar. 6. Maak economische migratie sneller, simpeler en slimmer: onder meer door een ‘single permit’ uit te reiken binnen de drie weken en de lijst van knelpuntberoepen voor economische migratie uit te breiden. 7. Stimuleer levenslang leren door opleidingsincentives voor (vormings)bedrijven en een leerrekening voor burgers. 8. Breng het arbeidsrecht opnieuw bij de tijd met een nieuw Wetboek van Werk. 9. Zet in op vrije loonvorming: de automatische loonindexering wordt afgeschaft, de loonnorm verdwijnt zodra de loonkostenhandicap verdwenen is en er kan op ondernemingsniveau onderhandeld worden. 10. Zorg ervoor dat meer leerlingen slagen in het onderwijs door in te zetten op betere studie-oriëntering dankzij Talentcenters in heel Vlaanderen en door de leerplichtleeftijd aan te passen: onderaan van 5 naar 3 jaar en bovenaan een opt-out vanaf 16 jaar bij voltijds werk met alternatieve kwalificatiekansen.
11. Rationaliseer in het onderwijs het aantal (te kleine) studierichtingen en stimuleer STEM-richtingen. DUURZAME TRANSITIES 12. Breng het ontwerp van vergunningenbesluit mee in het openbaar onderzoek om de rechtszekerheid en de robuustheid van vergunningen te verhogen. 13. Verzeker ruimte om te ondernemen, ook na de bouwshift van 2040: voorzie in een strategische reserve aan bedrijventerreinen voor niet-verweefbare industrie en maak werk van planologische compensatie. 14. Ga voor een programmatische aanpak voor waterkwaliteit: vraag tijdig afwijkingsmogelijkheden aan bij Europa en stel reductiedoelen op per stakeholder. 15. Ga voor een maximale verlenging van de nucleaire capaciteit door de wet op de kernuitstap uit 2003 te schrappen en door de jongste centrales met 20 jaar te verlengen. 16. Maak dankzij een energienorm omgezet in concrete acties energie weer competitief en voorzie in een financieringsinstrument voor industriële klimaatinvesteringen. 17. Ga voor een slimme kilometerheffing voor alle weggebruikers. INNOVATIE EN ONDERNEMERSCHAP 18. Verhoog de overheidsinvesteringen in O&O en valoriseer innovatie beter: verhoog onder meer de publieke middelen om de 1%-norm van innovatie te halen. Het belangrijkste deel moet naar bedrijven vloeien. 19. Omarm doorbraaktechnologieën; geef bijvoorbeeld dual use technologieën alle kansen en aligneer met Europa. 20. De overheid moet meer optreden als referentieklant voor start- en scale-ups door hun aandeel in openbare aanbestedingen te vergroten. Werk daarvoor de drempels weg.
11
23 & 24 OKT ‘24 BMCC Boost uw regionaal netwerk
BRUGGE een initiatief van
RESERVEER UW STANDPLAATS VIA BEDRIJVENCONTACTDAGEN.BE Andere edities om uw business te boosten
MECHELEN ‘24 NEKKERHAL
ANTWERPEN ‘25 ANTWERP EXPO
HASSELT ‘25
TRIXXO ARENA
KORTRIJK ‘25 KORTRIJK XPO
Als fullservice communicatiepartner biedt INNI GROUP hoogwaardig drukwerk dat uw boodschap effectief overbrengt via op maat gemaakte oplossingen. Neem vandaag nog contact op via sales@innigroup.com en til uw merkidentiteit naar een hoger niveau.
INNIGROUP.COM
PRINTING PUBLISHING
BEDRIJVEN
De 17 Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties worden wereldwijd ingezet als doelstellingen voor duurzame ontwikkeling. In deze rubriek stellen we iedere keer een andere SDG voor. SDG 8 zet in op aanhoudende, inclusieve en duurzame economische groei, volledige en productieve tewerkstelling en waardig werk voor iedereen. Subdoelstelling 8.2 gaat specifiek over diversificatie, technologische modernisatie en innovatie.
BEDRIJFSCASE
Weinig productiebedrijven die meer gedigitaliseerd werken dan Snick Euroingredients in Oostkamp. Het bedrijf maakt mengsels met functionele en smaakgevende stoffen die andere voedingsbedrijven bij hun productieproces gebruiken. Het bedrijf werd 30 jaar geleden opgestart door Philippe Snick en maakt sinds een aantal jaren deel uit van de overkoepelende groep Acomo. Er werken een 30-tal mensen die samen een omzet van 25 miljoen euro realiseren. De mengsels die Snick Euroingredients maakt, worden onderverdeeld in natte en droge mengsels. “De droge mengsels kunnen bestaan uit functionele ingrediënten zoals additieven en conserveermiddelen en smaakgevende stoffen zoals kruiden, of een combinatie daarvan”, zegt Mathijs Debue, Quality Assurance Manager. “Een bedrijf dat bechamelsaus maakt om in een gerecht te verwerken, kan bijvoorbeeld bij ons terecht voor een mix met daarin het bindmiddel en de nodige kruiding, om dat integraal te gebruiken bij de overige ingrediënten zoals melk, bloem en boter. Onze natte mengsels werken volgens hetzelfde principe, maar die bevatten bijvoorbeeld marinades, vleesextracten en geconcentreerde fonds en bouillons. Bedrijven kunnen onze mengsels in vaste hoeveelheden aankopen, maar we kunnen ook op maat gemaakte mengsels in een
Snick Euroingredients zet volop in op digitalisering heel specifieke hoeveelheid verpakken, zodat die in verhouding staat tot één batch in hun productie.” Tablets Het productieproces bij Snick Euroingredients in Oostkamp is in verregaande mate gedigitaliseerd. “Net voor corona waren we daarmee gestart; de coronacrisis heeft die beweging nog versneld. Zowel in de productie als in het magazijn gebruiken operatoren tablets voor het aanpassen en weergeven van de planning, zowel in transport als in productie. Ook de reiniging, het onderhoud en stilstand van de machines worden geregistreerd. Ook de werkinstructies van elke werkpost zijn digitaal beschikbaar. Dat zorgt ervoor dat je op elk moment alles digitaal kan raadplegen. Het maakt plannen ook eenvoudiger: de ene productieafdeling kan te allen tijde opzoeken hoe ver de andere productieafdeling staat met het ingrediënt dat zij nodig hebben, of bekijken of de verpakking voor een bepaald product al klaar is.”
De digitalisering gaat breder dan de productieomgeving. “Aangezien alle info digitaal wordt bijgehouden, worden offertes en specificaties ook heel eenvoudig en automatisch aangemaakt. Alles wat we doen is tegenwoordig digitaal, met uitzondering van 2 zaken. De laatste controle voor we in productie gaan, gebeurt nog manueel. De ingrediëntenlijst wordt daarvoor op papier afgedrukt, zodat die gedubbelcheckt kan worden. Daarnaast zijn onze CMR’s ook nog op papier, maar dat is omdat de wet voorschrijft dat vrachtwagenchauffeurs altijd documenten op zak moeten hebben met info over de lading. Daar kunnen we voorlopig dus niet onderuit.” (JM - Foto Kurt) Meer weten? Contacteer ons gerust via 0476 02 59 42 of duurzaamondernemen.wv@voka.be
13
14
R E P O RTAG E
“Sterkere netten nodig om omschakeling te faciliteren” Zijn we klaar voor de transitie naar hernieuwbare energie? Het wereldwijde streven naar klimaatneutraliteit werd op de recente klimaattop in Dubai nog maar eens in de verf gezet. Ook in Vlaanderen raken de geesten steeds meer gerijpt, alleen brengt de energietransitie ook een berg uitdagingen met zich mee. Professor Jan Desmet (UGent), Yannick Van den Broeck (Adviseur Energie en Klimaat Voka) en Thomas Buys (Adviseur Kenniscentrum Voka WestVlaanderen) staan stil bij de voornaamste obstakels.
Op de klimaattop in Dubai werd onder meer de ambitie uitgesproken om te evolueren naar een fossielvrije samenleving. In hoeverre is dat realistisch? Jan Desmet: “Dat wordt heel moeilijk, omdat het over de hele klimaataanpak gaat. Het is onmogelijk om alle primaire energie (inclusief bunker en feestock) die momenteel in ons land binnenkomt (+/-690 terrawattuur) te gaan elektrificeren. We kunnen ten hoogste de elektriciteitsvraag vergroenen (+/- 90 TWh). Daarvoor zal de capaciteit van de bestaande en nieuwe windturbineparken op de Noordzee niet volstaan. Werken aan een koolstofneutrale samenleving is wel haalbaar. In functie
“In Vlaanderen moet je sommige steunmaatregelen voor projecten rond hernieuwbare energie aanvragen vóór je die investering effectief hebt uitgevoerd.” — THOMAS BUYS
R E P O RTAG E
15
“Iedereen onderschrijft de nood aan nog sterkere netten, maar het moet wel betaalbaar blijven.” — YANNICK VAN DEN BROECK
daarvan, gebeurt er onder meer veel onderzoek naar CO2-opslag. CO2 uit de lucht halen en ze in de grond opslaan is één optie, maar je kan die CO2 ook gebruiken als grondstof voor de productie van nieuwe synthetische brandstoffen. Nóg belangrijker is om de mens nog veel bewuster met energie te laten omgaan, want we zijn echt niet goed bezig.” Verklaar u nader? Jan Desmet: “We consumeren met z’n allen ontzettend veel energie. Ik geef 3 voorbeelden. Zelfs nu we massaal overschakelen naar ledverlichting, blijft verlichting een gigantische verbruiker. Denk maar aan de lichtvervuiling in Europa. Meer nog: we laten het licht langer branden, met als fout excuus dat led een lager energieverbruik heeft. Daarnaast heb je bijvoorbeeld ook de datacenters, die op hun eentje 4% van het totale stroomverbruik van een westers land vertegenwoordigen. Ten derde zijn
er de gevolgen van e-commerce. Als we 10 pakjes online bestellen, kunnen we er 9 terugsturen, wat al een serieuze impact heeft op de mobiliteit en transport. Daarbij wordt een groot aantal van die retourzendingen vernietigd. Het is namelijk duurder om ze opnieuw te ‘handlen’, dan om ze te vernietigen. Een mentaliteitswijziging is absoluut nodig, maar uit het verleden weten we dat zoiets sowieso 2 generaties nodig heeft. Fossielvrij tegen 2050? Vergeet het maar, zelfs in het geval iedereen mee zou zijn in dat verhaal. Fossielneutraal is mogelijk, maar dat wordt nog steeds een enorme uitdaging.” Thomas Buys: “De goesting om de transitie naar hernieuwbare energie te maken is bij bedrijven zeker aanwezig, maar niet elk bedrijf kan zijn processen deels of volledig elektrificeren. Dan blijf je met een uitstoot zitten die je zal moeten compenseren. Als we over klimaatneutraliteit spreken, gaat het dus over de netto nul-uitstoot.”
“Zorgen voor flexibiliteit is de sleutel, zeker vermits het aanbod aan hernieuwbare energie altijd erg volatiel zal zijn.” — JAN DESMET
Wat zijn de voorwaarden om grotere hoeveelheden hernieuwbare energie in ons netwerk te integreren? Jan Desmet: “Eerst en vooral moeten we regionaal en lokaal het gebruik van hernieuwbare energie maximaliseren door nog sterker in te zetten op zonne- en windenergie. Zonnepanelen vormen niet het probleem, temeer er nu ook mogelijk-
16
R E P O RTAG E
heden bestaan om die energie te capteren door in gevels en ramen geïntegreerde cellen. De opwekking van windenergie op land is veel uitdagender, omdat niemand zit te wachten op een windturbine in zijn achtertuin. Mensen vrezen dat hun grond in waarde zal zakken door ‘uitzichtvervuiling’, maar ook de slagschaduw en het zeer lage, storende geluid van de wieken zijn nadelig. Zelfs al zet je massaal windturbines op vrije ruimte in de Westhoek, Limburg en langs autosnelwegen, dan nog is de conclusie dat je met windenergie alleen de wereld niet zal redden.” Zijn onze netwerken sterk genoeg om alle hernieuwbare energie op te vangen? Yannick Van den Broeck: “Vlaanderen is wel gezegend met vrij sterke netten. Om de capaciteit te vergroten, moeten Fluvius en Elia miljardeninvesteringen doen, die sowieso doorgerekend worden op onze facturen. Iedereen onderschrijft de nood aan nog sterkere netten, maar het moet wel betaalbaar blijven.” Jan Desmet: “Sowieso zal de maatschappij die investeringen altijd moeten betalen, maar we betalen nu ook de prijs voor de houding van Europa in de jaren 80-90. Vanuit de overtuiging dat we toen het best ontwikkelde continent waren, zijn we voor een stuk op onze lauweren gaan rusten en op het vlak van energie kon het niet op. Intussen hebben ze in andere gebieden (onder meer India en China) enorm geïnvesteerd, hun achterstand ingehaald en zijn ze bijgevolg ook grootverbruikers geworden. Europa moet nu een inhaalbeweging maken om die technologische uitdagingen bij te benen.” Hoe belangrijk is Ventilus bij de Vlaamse energietransitie? Thomas Buys: “Ventilus moet onder meer de opgewekte hernieuwbare energie van de windturbines op zee aan land brengen. De nieuwe hoogspanningslijn moet er ook voor zorgen dat we aan land meer hernieuwbare energie op het net kunnen aansluiten. De verwachting is namelijk dat het vanaf 2026 moeilijk zal zijn om extra capaciteit aan hernieuwbare energie op het West-Vlaamse net aan te sluiten, omdat het dan verzadigd zal zijn. Zelfs in Gent en Doornik zullen de gevolgen van dit verzadigde net merkbaar zijn. Willen
Thomas Buys, professor Jan Desmet en Yannick Van den Broeck.
we de energietransitie op tijd maken, dan moet Ventilus op tijd operationeel zijn. Uiteraard begrijpen wij dat bedrijven en omwonenden die in de buurt van het tracé liggen, hinder kunnen ondervinden door de komst van de lijn. Daarom hopen we dat we met meer duidelijkheid over de compensatieregeling verder oponthoud kunnen vermijden.” Yannick Van den Broeck: “Tegen de hoogspanningslijnen is erg veel protest, omdat ze eigendom innemen en voor visuele hinder zorgen. Elia en het Vlaams Gewest
“De verwachting is dat het vanaf 2026 moeilijk zal zijn om extra capaciteit aan hernieuwbare energie op het West-Vlaamse net aan te sluiten, omdat het dan verzadigd zal zijn.” — THOMAS BUYS
bereiden nu volop maatregelen voor om die hinder te compenseren. Het GRUP (Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan) zal pas definitief worden vastgelegd als er duidelijkheid over die compensaties is.” Jan Desmet: “Sowieso zal het nog een hele tijd duren voor er een consensus is en voor alles volledig geregeld is. Heel die administratie zal voor een enorm vertragend effect zorgen. De bouw van de lijnen zelf, zal ruw geschat nog eens 3 jaar in beslag nemen, wat trouwens erg snel is. Bovendien zal het net van hoogspanningslijnen ook vertakkingen naar andere Belgische regio’s moeten hebben, in functie van de onthaalcapaciteit. Een ander probleem is dat de betrouwbaarheid van het sturen van hoge vermogens over DC-netten zeker nog niet bewezen is en de technologische uitdagingen groot blijven. Dan heb je nog de discussie over het boven- of ondergronds voorzien van die hoogspanningslijnen. Veel mensen ijveren voor ondergronds, vanuit de veronderstelling dat dit ‘gezonder’ zou zijn omdat er geen visuele perceptie aan gekoppeld is, maar dat is niet het correcte verhaal: het magneetveld op stahoogte direct boven een ondergrondse kabel (op 1 à 2 meter diepte) kan zelfs sterker zijn dan die op stahoogte onder de stroomdraden van een overeenkomstige bovengrondse hoogspanningslijn. Het grote verschil is dat je de ondergrondse stroomdraden niet ziet.” Moet Ventilus operationeel zijn om de offshore windenergie van de nieuwe Prinses Elisabeth-zone aan land te krijgen? Jan Desmet: “Neen, omdat die zone geen exclusief Belgisch verhaal is. Vanuit de Prinses Elisabeth-zone zullen ook hoogspanningslijnen naar Engeland, Denemarken en Schotland worden aangelegd.” Yannick Van den Broeck: “Toch mag het uitstellen van Ventilus absoluut geen ambitie zijn. We zullen die energie goed kunnen gebruiken, vermits het potentieel aan extra onshore energie eerder beperkt is. Een alternatief is energieopslag onder de vorm van moleculen (bijvoorbeeld via waterstof). Dat zou wel eens de sleutel kunnen zijn.” Wat is de grootste bezorgdheid van bedrijven die willen investeren in hernieuwbare energie? Yannick Van den Broeck: “Dat is vooral de
flexibiliteit. Niet elk bedrijfsproces leent zich even goed om flexibel om te gaan met vraag en aanbod, of dreigende netcongestie. Denk maar aan fabrieken die volcontinu draaien. Ook om de warmtebehoefte in te vullen, willen ondernemingen graag met hernieuwbare energie aan de slag. Zonnepanelen zijn al sterk ingeburgerd en dat zal nog toenemen door de verplichting om tegen 30 juni 2025 PV-systemen te voorzien op gebouwen met een elektriciteitsafname van meer dan 1 gigawattuur per jaar. Helaas zien bedrijven dat het kostenplaatje (TCO) om dergelijke nieuwe investeringen in gebruik te nemen, stijgt. Onze buurlanden zetten systemen op om ondernemingen financieel te ondersteunen voor het dekken van de OPEX-kosten, in ons land is dat helaas nog niet het geval.” Thomas Buys: “Daarnaast is er de vergunningsproblematiek. We leven in een erg dichtbevolkt gebied en we hebben het nadeel dat we heel wat functies moeten onderbrengen in een relatief klein gebied. Dat is een groot verschil met landen die over veel meer open vlaktes beschikken om er bijvoorbeeld zonneparken of windturbines te installeren. In Vlaanderen daarentegen zitten we vrijwel meteen in de buurt van waardevolle natuur of infrastructuur die de komst van windturbines bijvoorbeeld niet toelaat. Zo werden in Vlaanderen al windturbines stilgelegd omdat ze een bedreiging zouden kunnen vormen voor bepaalde beschermde vogelsoorten. Naast vergunningen is er ook het probleem van de bureaucratie. In Vlaanderen moet je sommige steunmaatregelen voor projecten rond hernieuwbare energie aanvragen vóór je die investering effectief hebt uitgevoerd. Is de installatie al deels gebeurd of zijn de werken al gestart, dan zorgt dat voor extra administratieve ellende. Als werkgeversorganisatie willen we daar natuurlijk iets aan veranderen.” Hoe kijken jullie naar de toekomst? Jan Desmet: “Zorgen voor flexibiliteit is inderdaad de sleutel, zeker vermits het aanbod aan hernieuwbare energie altijd erg volatiel zal zijn – je kan nooit exact inschatten hoe fel de zon zal schijnen of hoe hard de wind zal waaien – terwijl de vraag stabieler is. Daarom moeten we zorgen voor een dynamische onthaalcapaciteit. Het volstaat namelijk niet om grote vermogens
WIE IS WIE?
BEDRIJVEN
Professor Jan Desmet is oprichter van en research manager bij EELab/Lemcko. Die onderzoeksgroep bij UGent onderzoekt de integratie van hernieuwbare energie in de breedste zin van het woord. Op een strategische, doordachte en intelligente manier bekijken de onderzoekers het totale plaatje en vooral de impact die dit heeft op ons elektriciteitsnet. Hun focus ligt daarbij op het laag- en het middenspanningsnet. Thomas Buys is Adviseur Kenniscentrum bij Voka WestVlaanderen. Hij behandelt er topics als energie, klimaat en milieu, maar ook ruimte, mobiliteit en fiscaliteit. Yannick Van den Broeck is Adviseur Klimaat & Energie bij het Kenniscentrum van Voka vzw in Brussel.
op het net te duwen; ze moeten ook kunnen worden gestuurd naar plaatsen waar ze die grote vermogens kunnen gebruiken. Stroom moet kunnen vloeien, anders zit je met een te groot verschil tussen vraag en aanbod. Dat faciliteren is essentieel om ook op lange termijn de bevoorradingszekerheid te garanderen.” (BVC- Foto’s Kurt)
17
18
BEDRIJVEN
ODAS is nieuwe naam van maatwerkbedrijf Footstep Het Brugse maatwerkbedrijf Footstep gaat sinds Nieuwjaar door het leven als ODAS. Vanuit de overtuiging dat de vorige naam niet langer het verhaal dekte, koos het team – geleid door algemeen directeur Guy Vanhoutte – voor een nieuwe identiteit. ODAS is afgeleid van het Franse ‘audace’, wat ‘durf’ of ‘lef’ betekent.
“Dit past beter bij onze goesting om dagelijks het verschil te maken door nieuwe uitdagingen aan te gaan”, zegt Guy Vanhoutte. “Als maatwerkbedrijf vinden we het belangrijk om duurzaam te ondernemen. Dat weerspiegelt zich zowel in de Kinderboerderij, de horeca-afdeling, het afvullen van drank in flessen en blikken, het produceren van metaaldraadartikelen als het verpakken
van goederen. Daarnaast leveren we groen-, poets- en schilderdiensten, organiseren we feesten en bedrijfsevents op eigen locaties, pellen we garnalen, kweken we biokruiden en werken we bij andere bedrijven met een groep medewerkers.” Komend voorjaar verhuizen de afdelingen voor de productie
ACTIEF IN WEST-EN OOST-VLAANDEREN OPGERICHT IN 1909 KLASSE 8 AANNEMER
DE MENSEN, DE KENNIS, DE KWALITEIT
van metaaldraadartikelen, montage en het verpakken van non-food naar een extra productieruimte in de Pathoekeweg. De huidige locatie, aan Dreef Ter Panne, blijft ook in gebruik. (BVC - Eigen foto) www.odas.be
B ENDDREIRJNV E M N ERS&CO O
SANDERS ACCOUNTING & CONSULTING
Verlaagde btw-tarief van 6% voor de afbraak en wederopbouw. Belangrijke nieuwe regels sinds 1 januari 2024! Voldoe je aan de juiste voorwaarden? Dan geldt al enkele jaren een verlaagd tarief van 6% voor de afbraak van een gebouw en de heropbouw van één of meerdere woningen. Maar vanaf 1 januari 2024 gelden hiervoor nieuwe regels. Onze experts zetten alles voor je op een rijtje.
De algemene situatie tot en met 31 december 2023 In de 32 centrumsteden gold voor de afbraak van een gebouw en de heropbouw van één of meerdere woningen al enkele jaren een verlaagd tarief van 6%. Dat 6% tarief was enkel geldig voor particulieren en rechtspersonen en privéwoningen die in één van de 32 grootstedelijke gebieden gelegen zijn. Aan de maatregel waren geen sociale voorwaarden gekoppeld. Woningen aangekocht bij een bouwpromotor vielen niet onder deze maatregel. In de context van de coronacrisis is de maatregel tijdelijk uitgebreid tot heel het Belgische grondgebied en dit van 1 januari 2021 tot en met 31 december 2023, mits het naleven van bepaalde sociale voorwaarden. De tijdelijke maatregel kon gebruikt worden door particulieren die zelf hun enige en eigen woning laten bouwen met een maximale bewoonbare oppervlakte van 200 m², particulieren en rechtspersonen om het langdurig te verhuren in het kader van sociaal huisvestingsbeleid en door wie aankocht bij een bouwpromotor, indien deze woning: door de koper, een particulier, werd bestemd als enige en eigen woning en een maximale bewoonbare oppervlakte van 200m² had, of door de koper, een particulier of rechtspersoon, langdurig werd verhuurd in het kader van sociaal huisvestingsbeleid. De situatie sinds 1 januari 2024 De specifieke maatregel voor de 32 centrumsteden werd afgeschaft. De algemene regel is dat het 6% tarief voor de afbraak van een gebouw en heropbouw van woningen sinds 1 januari 2024 overal in ons land op dezelfde manier geldt voor particulieren en rechtspersonen. Dit met
volgende sociale voorwaarden: » Particulieren die zelf hun enige en eigen woning laten bouwen met een maximale bewoonbare oppervlakte van 200 m2. » Particulieren en rechtspersonen die woningen laten bouwen om daarna langdurig te verhuren in het kader van sociaal huisvestingsbeleid. Overgangsmaatregelen van 1 januari 2024 tot en met 31 december 2024
geen betrekking op aankopen bij bouwpromotoren, want die kwamen niet in aanmerking onder de permanente regeling in de 32 centrumsteden. De maatregel heeft wél betrekking op tweede verblijven of op projecten van ontwikkelaars en investeerders die panden aankochten met het doel deze nadien te verhuren voor andere doeleinden dan langdurig verhuren in het kader van sociaal huisvestingsbeleid.
In heel het land, inclusief de 32 centrumsteden Wie een heropgebouwde woning aankocht bij een bouwpromotor (enige eigen woning max 200 m² of langdurige verhuur in het kader sociaal huisvestingsbeleid) kan gebruikmaken van een overgangsmaatregel. Deze maatregel geldt op voorwaarde dat de omgevingsvergunning voor de heropbouw van de woning is ingediend vóór 1 juli 2023 en dit voor alle werkzaamheden gefactureerd of betaald tot eind 2024. In de 32 centrumsteden Er wordt ook een overgangsmaatregel voorzien voor particulieren en rechtspersonen die niet voldoen aan de sociale voorwaarden, maar op basis van de permanente regeling in de 32 centrumsteden wél konden genieten van het 6% tarief. Ook hier geldt de voorwaarde dat de omgevingsvergunning voor de heropbouw van de woning is ingediend vóór 1 januari 2024 en dit voor alle werkzaamheden gefactureerd of betaald tot eind 2024. Deze bijkomende overgangsmaatregel in de 32 centrumsteden heeft dus
HIGHLIGHTS IN FINANCE
sandersconsult.be
19
20
B ENDDREIRJNV E M O N ERS&CO
WIELS
Het omgevingsbesluit als nieuwe mogelijkheid voor zonevreemde bedrijven De Vlaamse Regering werkt aan een nieuw instrument: het Omgevingsbesluit. Dat is tegelijk een omgevingsvergunning voor de bouw van een project en een aanpassing van het onderliggende bestemmingsplan. Het opzet van de aangekondigde regeling is om de procedures voor onder meer bedrijven met zonevreemde uitbreidingsplannen substantieel in te korten. Het decreet dat dit mogelijk moet maken, is nog volop in de maak. Toch is het belangrijk om nu al vooruit te kijken naar de kansen die het in zich draagt voor ondernemers.
2 in 1: omgevingsvergunning en bestemmingswijziging in één beslissing Wat bedrijven en projectontwikkelaars op hun gronden kunnen realiseren, hangt af van wat de bestemmingsplannen toelaten. Die bepalen of voor hun projecten een omgevingsvergunning kan worden verleend. In sommige gevallen is er voor de realisatie van een uitbreidingsplan of een reconversieproject een aanpassing van het onderliggende bestemmingsplan nodig. Dat gebeurt vandaag via de opmaak van een ruimtelijk uitvoeringsplan. Die procedure is complex en duurt meerdere jaren. Pas nadat die procedure volledig doorlopen is, kan de omgevingsvergunning aangevraagd worden. Die cascade aan opeenvolgende procedures wil de Vlaamse Regering doorbreken met het aangekondigde ‘omgevingsbesluit’. Zo’n besluit is immers tegelijk de omgevingsvergunning voor een bouwproject én de daarmee samenhangende aanpassing van het onderliggende bestemmingsplan. Voordelen voor ondernemers Voor projecten die vandaag botsen op de grenzen van een bestemmingsplan, biedt de voorgestelde regeling heel wat voordelen. Vandaag doorlopen die projecten minstens 2 procedures na elkaar. Dat zijn er zelfs 3 in het geval van een planologisch attest. De tijdswinst kan oplopen tot meerdere jaren. Belangrijker dan dat voordeel is echter de integrale aanpak, omdat van bij de start alle kaarten voor iedereen op tafel liggen. Zowel het voorgestelde project als het beoogde bestemmingsplan maken immers deel uit van de aanvraag. Een derde voordeel is dat de regeling eenzelfde overheid
bevoegd maakt voor de beide beslissingen. Daarnaast zou een beroep bij een hogere overheid niet mogelijk zijn. Dat levert opnieuw tijdswinst op, al blijft het ook een mes dat aan 2 kanten snijdt. De Raad voor Vergunningsbetwistingen behoudt bij betwistingen het laatste woord. Laatste en grootste voordeel is dat het initiatiefrecht niet alleen bij de overheid ligt, maar dat ook private partijen de procedure kunnen opstarten. Welke projecten komen in beeld? 3 soorten projecten komen in beeld in het voorstel. Het gaat in alle gevallen om projecten die vandaag op de grenzen botsen van wat het bestemmingsplan toelaat. Naast handelingen van algemeen belang zoals de aanleg van nieuwe wegen, gaat het om ‘ruimtelijke impulsprojecten’ en om bedrijven die zonevreemd willen uitbreiden. Ruimtelijke impulsprojecten zijn bijvoorbeeld de herbestemming van een verlaten industriepand op een goed gelegen locatie naar een nieuw woonproject. Daarmee wil de Vlaamse Regering de verdichting en het hergebruik van gronden aanmoedigen. Voor de bedrijven die zonevreemd willen uitbreiden, ambieert het omgevingsbesluit om de opvolger te worden van het planologisch attest. Beide instrumenten zouden evenwel naast elkaar blijven bestaan. Advies: vooruitkijken maar niet afwachten Over de nieuwe regeling is het laatste woord nog niet gezegd. Zowel in de Vlaamse strategische adviesraad (Saro) als in het Vlaams Parlement zijn er stemmen die pleiten voor meer garanties om het evenwicht tussen publieke en private
belangen te beschermen. Een tweede gevoelig punt is het vinden van de juiste balans tussen enerzijds beleidskeuzes die de richting uitzetten op de lange termijn en anderzijds de nood om snel te kunnen inspelen op soms onvoorspelbare risico’s en kansen. Daarnaast blijft het afwachten of het voorstel nog deze Vlaamse legislatuur de eindmeet haalt. Hoe dan ook: er ligt vandaag een nieuw instrument op tafel met het potentieel om voor veel ondernemers het verschil te maken. Tegelijk zou het fout zijn om uitbreidingsplannen en andere projecten op te bergen tot het er is. Het is een nieuwe mogelijkheid om actief rekening mee te houden. Daardoor groeit het belang om van bij de start de juiste strategie te kiezen, op maat van de geplande investeringen. Danny Wiels
PLANNEN DOEN SLAGEN Milieuvragen? Preventie of veiligheids vraagstukken? Ruimtelijke plannen of stedenbouw kundige adviezen nodig? Eén overkoepelend project?
PREVENTIE & VEILIGHEID
Wij kunnen de drie brillen ook tegelijk opzetten.
MILIEU & ENERGIE
Deerlijkstraat 58 A, 8550 Zwevegem info@wiels.be - 056 75 42 81 www.wiels.be
RUIMTELIJKE PLANNING & STEDENBOUW
B ENDDREIRJNV E M O N ERS&CO
DELBOO
Vermijd ongemakken bij overlijden in de successieplanning Veel ondernemers worden via allerhande kanalen aangespoord tot het uitvoeren van een estateplanning of successieplanning. Daar zijn vaak heel goede redenen voor, niet in het minst het vermijden van de hoge erfbelastingen die bij overlijden verschuldigd zijn.
Een vraag die me heel vaak gesteld wordt is: “Vind je dat ik nu al moet schenken op mijn leeftijd en hoeveel dan wel?” Dat is natuurlijk een zeer moeilijke vraag en het antwoord hangt van veel factoren af. Het allerbelangrijkste is dat je niet moet schenken als je je er niet comfortabel bij voelt. De regeling en de besparing die je wenst te bereiken, is in de eerste plaats voor de begiftigden. Als je je er zelf niet goed bij voelt, dan ben je er weinig mee geholpen dat er na je dood minder belasting moet worden betaald. Schenk ook niet te vroeg. Mensen leven meestal langer dan ze verwachten en het leven is nu eenmaal niet goedkoop. Bovendien kan je op het einde van je leven – de meeste mensen sterven immers een aangekondigde dood – nog heel wat regelen aan 3% belasting voor schenking van roerende goederen. Kijk ook wat je schenkt. Schenk eerst wat je niet nodig hebt om van te leven en toch in de familie wil behouden (bijvoorbeeld een appartement aan zee, een kunstcollectie of een patrimoniumvennootschap) en pas later liquide zaken zoals beleggingsportefeuilles. Een successieplanning verloopt gradueel. Zorg dat je als echtgenoten elkaar beschermt en geef aan de kinderen geleidelijk je vermogen door. Bewaar ook controle; die kan je te allen tijde afstaan als de tijd rijp is. De ervaring leert dat je er zo zelf een goed gevoel aan overhoudt en dat ook de kinderen geleidelijk aan met het vermogen vertrouwd raken. Zorg ook dat in je structuren er zo weinig mogelijk of niets moet aangegeven worden bij je overlijden. Eén of 2 deeltjes van een maatschap bijvoorbeeld is niet nodig. Organiseer het behoud van je controle op de maatschap op een andere manier
dan door het houden van een aandeel erin. Immers, bij overlijden worden alle rekeningen van de maatschap geblokkeerd als de overledene nog aandeelhouder was, moet je de volledige waarde ervan bekend maken om het ene deeltje te kunnen waarderen en belasten en zal Vlabel met veel genoegen de schenkingen, de maatschap en misschien zelfs de herkomst van de gelden eens bekijken. Heb je als ouder geen aandeel, maar natuurlijk wel de controle, en kom je te overlijden, dan zal er behalve de wijziging van het zaakvoerderschap of de ontbinding van de maatschap niets gebeuren. Geen aangifte, geen blokkering van de rekening, niets. Zijn er dan geen redenen om al op jongere leeftijd aan successieplanning te doen? Natuurlijk wel, zeker als je een zeer rationeel iemand bent. Als je goed begrijpt dat de planning zó georganiseerd kan worden dat je als ouder tot je bijvoorbeeld 80 bent de touwtjes stevig in handen kunt houden en je voldoende inkomsten op het geschonken vermogen kunt houden om van te leven, is het overdragen van je vermogen niet zo erg als de begunstigden duidelijk zijn. Want dat is wat je dan concreet verliest: de mogelijkheid om je vermogen aan iemand anders te geven. Bij de meeste koppels is dat eerder een voordeel dan een nadeel. Elk van de ouders is dan zeker dat het naar zijn of haar kinderen gaat bij zijn of haar overlijden. Zo kan een tweede huwelijk er niet voor zorgen dat er nog een deel van hun samen opgebouwde vermogen bij een andere man of vrouw of de pluskinderen terecht zou komen. Nog een goeie reden is de wetgeving. Het huidige toch wel vrij gunstige systeem om belastingvrij te kunnen schenken als
je nog 3 jaar na de schenking leeft bij roerende goederen of te kunnen schenken aan 3% (rechte lijn) of 7% (anderen) of de gunstige schenktarieven voor onroerende goederen of het gunstregime voor familiale ondernemingen staat toch wat onder druk. Meer en meer komt er vanuit linkse politieke families en zelfs centrumpartijen kritiek op dat systeem en wordt het in vraag gesteld. Aanpassingen, die minder goed zullen zijn, zijn dus eerder waarschijnlijk dan dat er verdere versoepelingen zouden komen (zoals het afschaffen van erfbelasting tussen echtgenoten, wat in vele landen zo is). Kortom: hoewel successieplanning over overlijden gaat, is het toch een zeer levende materie. Mark Delboo
MAAK KENNIS MET ONZE EXPERTISE
PLAN UW VERMOGEN OP TOPNIVEAU • Estate planning • Familiaal charter • Bedrijfsoverdrachten • Familiale betwistingen • Fiscale planning • Fiscale regularisatie
Waregem • Brussel • Sint-Martens-Latem • Zandhoven www.delbooadvocaten.be | info@delbooadvocaten.be
21
22
BEDRIJVEN
Wat gebeurt er allemaal in en op de Noordzee? Die vraag boeit Wim Opbrouck sinds jaar en dag. Samen met zijn manager Tania Berkovitch en Saskia Westerduin hield Wim 3 jaar geleden IOBZ (Het Instituut voor Onderzoek van de Betovering der Zeeën) boven de doopvont. Dat resulteert in eerste instantie in een film, maar zal een vervolg krijgen in diverse projecten die duurzaamheid, verwondering en sociaal ondernemen centraal stellen.
“Film wordt hefboom voor geëngageerde community” Instituut voor Onderzoek van de Betovering der Zeeën verenigt kunst, economie en wetenschap
“Initieel wilde ik een film maken over de Belgica, een Belgisch onderzoeksschip waarmee ontdekkingsreiziger de Gerlache op expeditie ging naar Antarctica”, legt Wim uit. “Gaandeweg groeide daaruit het idee om een expeditie te ondernemen. Daarvoor wilden we een instituut in het leven roepen, want heel wat zeegerelateerd onderzoek gebeurt onder de vlag van instituten met ronkende namen, zoals het VLIZ (Vlaams Instituut voor de Zee) of ILVO (Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek). We willen met het instituut ook aantonen dat we dit serieus aanpakken. Met het IOBZ willen we zowel de verrukking, de blijdschap als het ernstige en acute lijden der zeeën bestuderen en delen.”
Het initiële idee over de Belgica botste bij de televisiezender op een njet. “Op dat moment waren we al heel ver gevorderd in onze contacten met onderzoekers, marinebiologen en ondernemers, die op onze 11de provincie met eenzelfde liefde voor de zee werken. Daarom wilden we die enorme rijkdom aan kennis over de Noordzee toch op een creatieve manier visueel weergeven. Zo ontstond bij Wim en Frederik Carbon het idee van Wim om het ultieme portret van de Noordzee in al haar facetten te maken”, pikt Tania Berkovitch in. “We kozen ervoor om niet meteen aan te kloppen bij de gebruikelijke subsidiekanalen, maar gingen zelf op zoek naar de nodige fondsen. Heel wat instanties en ondernemingen (DEME,
“Hoe maak je dingen mogelijk op zee? Dat is het uitgangspunt van wat we willen tonen.”
BEDRIJVEN
23
PATRICK REYNTJENS (GEOXYZ)
“We delen onze passie voor de zee” Toen Patrick Reyntjens het voorstel kreeg om met IOBZ ‘in zee te gaan’, heeft hij niet lang geaarzeld. “Wij verzamelen maritieme data voor onder meer marine-onderzoek en het ondersteunen van offshoreprojecten voor hernieuwbare energie. Ik ben altijd onder de indruk van de passie waarmee onze mensen aan de slag gaan. Die bevlogenheid vond ik helemaal terug in het project van Wim en Tania. Doordat wij in een minder bekend nichesegment werken, is dit bovendien een mooie gelegenheid om ons extra in de kijker te zetten en zo in het oog te springen bij potentiële nieuwe medewerkers.” Het bedrijf stelde vooral de schepen ter beschikking die de cast naar allerlei opnameplaatsen bracht, zoals de zandbank en het Elia-platform. “Vaak was dat op niet voor de hand liggende tijdstippen, zoals in het weekend of ’s nachts. Een probleem is dat voor ons nooit: zo werkt het nu eenmaal op zee, waar je voortdurend kort op de bal moet kunnen spelen.”
Elia Group, stad Oostende, Port Oostende, Colruyt Group, Parkwind, Voka West-Vlaanderen, GEOxyz…) waren meteen mee in ons verhaal en hebben ons financieel en/of logistiek gesteund.” De samenwerking met het bedrijfsleven in het algemeen en de offshorewereld in het bijzonder is Wim en Tania uitstekend bevallen. “Vooral hun oplossingsgerichtheid voor de realisatie van talrijke knotsgekke ideeën op zee is ons bijgebleven. Denk daarbij aan accordeon spelen in de nok van een windmolen, het Brussels Philharmonic laten landen op een zandbank voor een miniconcert, op een oude scheepswerf vertellen hoe de oude Grieken destijds op expeditie gingen,… Voor elk van die creatieve projecten heb je de juiste contacten, vergunningen en specifieke (veiligheids) opleidingen nodig. Elk resultaat was een mooi meegenomen bonus, maar het was
vooral het traject ernaartoe dat erg boeiend en inspirerend was. Dingen mogelijk maken op zee: hoe doe je dat? Eigenlijk is dat het uitgangspunt van wat we willen tonen.” Lijdende walvis De film is het vlaggenschip van het ‘instituut’ en vormt tegelijk het startschot van andere inspirerende projecten waarmee het IOBZ de betovering van de zee wil ontsluiten. “Tijdens de opnames en de postproductie (die nu volop bezig is), hebben we namelijk snel ervaren dat het absoluut onmogelijk is om alle knowhow over de zee in één film te gieten, want we hebben ontzettend veel interessant materiaal. Zo hebben we al 4 podcasts gemaakt met actoren die op zee actief zijn. Ook een miniserie behoort zeker tot de mogelijkheden. Via dergelijke projecten willen we mensen op een originele manier laten zien wat er allemaal op zee gebeurt.”
Ook aan wal zet het IOBZ initiatieven op. “Een aangespoelde walvis is een mooie metafoor voor mensen die in het dagelijks leven op een of andere manier zelf figuurlijk stranden. Vorig jaar liet ik een 16 meter lange bultrug maken, die in de binnentuin van het Museum Dr. Guislain in Gent is beschilderd door mensen uit kwetsbare groepen. Die ervaring heeft me zo gepakt, dat we met die walvis op ‘tournee’ willen gaan door het hele land, om er creatief mee aan de slag te gaan in kwetsbare wijken, idealiter telkens onder het peterschap van één of andere organisatie. Op die manier kunnen bedrijven illustreren dat sociaal ondernemen voor hen echt een kernwaarde is.” Geïnteresseerde ambassadeurs kunnen zich engageren door contact op te nemen met Tania Berkovitch op tania@iobz.be. (BVC - Foto Kurt)
24
IBNETDERRI VJ VI EEW N
Karen Pauwelyn Beauvoords Bakhuis
“Het wordt een uitdagend jaar” In de derde generatie staat Karen Pauwelyn al 18 jaar aan het stuur bij het familiebedrijf Beauvoords Bakhuis (20 medewerkers, 3,8 miljoen euro omzet). Uitgerekend nu nam ze een kwantumsprong met de voedingszaak met focus op pannenkoeken. Het bedrijf vond aansluiting in een nieuwe groep, de Franse ‘mini-multinational’ Cerelia. Een bewuste keuze om sneller vooruit te gaan en kruisbestuiving te creëren. “Maar het DNA van het Beauvoords Bakhuis blijft intact”, klinkt het overtuigd.
INTERVIEW
25
26
INTERVIEW
U bent vandaag 44. Hoe kijkt u terug op uw eigen loopbaan aan het hoofd van het familiebedrijf? “Dit is een echt traditiebedrijf. Mijn ma verkocht in haar bakkerij in Beauvoorde de pannenkoeken op basis van een recept van mijn grootmoeder. Na mijn studies werkte ik aanvankelijk bij andere bedrijven, tot thuis expliciet de vraag werd gesteld of ik interesse had. Ik ben toen, als jongste van 3 dochters, met volle goesting in dit verhaal gestapt. Daarvan heb ik tot op vandaag nog geen seconde spijt gehad. Als ik erop terugkijk, beschouw ik de eerste 2 jaar als een periode waarin alles in het teken stond van leren. Als CEO moet ik verschillende ballen tegelijk in de lucht zien te houden. Het moeilijkste en tegelijk ook het meest uitdagende, is allicht de relatie met de retailsector in stand houden, die toch 90% van de totale business uitmaakt. Het probleem is dat zij en niet wij grotendeels de prijs van het eindproduct onder private label willen bepalen. In zo’n relatie voelt men zich vaak ‘gevangen’. Toch heb ik ondanks de prijsdruk nooit ofte nooit toegevingen willen doen op het vlak van de kwaliteit van ons product. Daar ben ik best fier op.” Zijn er zaken die u – met wat u nu weet – anders zou doen? “Ik heb al die jaren alles alleen moeten beredderen, en dat in combinatie met het moederschap (3 + 2 dochters). Ik denk dat ik toch een beetje onderschat heb hoe zwaar die cumul in wezen is. Vroeger was dat nog een stuk eenvoudiger, want we woonden toen in een flatje boven de zaak. Dat had ook zijn voor- en nadelen. Ik was altijd aanwezig, maar door er ook te zijn als de kinderen van school kwamen, moest ik vaak tot ’s avonds laat nog doorwerken. Dat is niet erg, een ondernemer blijft in zijn hoofd toch altijd doorwerken, maar misschien had ik me meer moeten laten
bijstaan. Nu, met de intrede van de Franse groep Cerelia, liggen mijn kaarten anders, en beter.” Hoe innovatief kan je zijn in een traditionele sector en met een oertraditioneel product als pannenkoeken? “Innovatiever dan je denkt. Onze pannenkoeken, die nog altijd goed zijn voor het leeuwendeel van de omzet, smaken nog altijd zoals vroeger. Dat verandert niet. Onze grondstof, melk, is ook nog altijd afkomstig van enkele landbouwbedrijven in de onmiddellijke regio rond Veurne. De uitbaters van die bedrijven werken volgens de meest ecologische principes. Wat wel verandert zijn de klanten, en zij hebben ons mee op weg gezet naar innovatie. Concreet zweren de 50-plussers nog altijd bij de klassieke pannenkoek uit grootmoeders tijd. Maar de jongere generatie heeft ons gepusht naar een nieuw en innovatief product: de pancake. Kleiner dan het origineel en ietwat dikker ook. We merkten dat er duidelijk een shift plaatsvond in de eetcultuur en daar hebben we op ingespeeld. We hebben die in eigen huis ontwikkeld en ze zijn een groot succes. Ons innovatieverhaal zal daarmee niet stoppen. Binnenkort brengen we ook inhouse ontwikkelde poffertjes op de markt.” Hoe groot is de markt? “De hoofdmoot van onze business heeft nog altijd betrekking op West- en Oost-Vlaanderen. Op een dag ben ik ook zelf gaan beseffen dat we verder moesten kijken, omdat we nu eenmaal een bijzonder kwalitatief en voedingsrijk aanbod in huis hadden. 10 jaar geleden zijn we ons beginnen interesseren voor de Europese markt. Dat heeft geloond. In Noord-Frankrijk hebben we behoorlijk wat klanten, waaronder ook grote namen. 25% van de totale
“Ons innovatieverhaal stopt niet met de pancakes: binnenkort brengen we ook in eigen huis ontwikkelde poffertjes op de markt.”
business wordt nu verdiend via export, en met Cerelia als aandeelhouder zal dat cijfer alleen maar groeien. We hebben ons vizier vooral ook gericht op Scandinavië. Onze ambities op de exportmarkt zijn nu erg groot: in 2024 rekenen we al op een verdubbeling. Dat is een realistisch scenario.” Er zijn een handvol West-Vlaamse kmo’s die pannenkoeken op de markt brengen. Hoe ervaart u die concurrentie? “Als ik er één woord moet op plakken dan toch dit: nijdig. Daar is ook een verklaring voor. De prijs voor grondstoffen zoals melk en suiker schoot de voorbije jaren de lucht in. En dat terwijl de retailers de prijs voor het eindproduct altijd maar willen drukken. Dan krijg je natuurlijk een strijd om te overleven. Ik verheel u niets als ik zeg dat we moeilijke jaren achter de rug hebben en verliezen hebben moeten doorslikken. Daar kwamen dan nog eens oplopende energieprijzen en de moeilijke zoektocht naar medewerkers bij.” In de derde generatie loodst u het familiebedrijf binnen in een groter huis, dat van de Franse mini-multinational Cerelia. Was u zelf vragende partij of werd u figuurlijk opgevrijd? “Ik was wel degelijk vragende partij. Ik wilde dit bedrijf vooral verder nieuwe kansen geven en verder doen groeien. Maar ik besefte ook dat alleen verder doen geen optie was. Ik had een partner vandoen. Mijn bedoeling was aanvankelijk om te zoeken naar een 50/50. Dat mocht een financiële partij zijn of een industriële partner. Om dat zoekproces te begeleiden, heb ik – op advies van onze huisbankier – externe professionele hulp ingeroepen bij VDP in Gent. Cerelia kwam in de eerste fase helemaal niet in beeld. 4 andere Belgische partijen wel, maar die leken ook niet echt te voldoen aan wat wij zelf voor ogen hadden. Op advies van VDP zijn we dan in contact gekomen met Cerelia, dat ook al een pannenkoekenbedrijf uit de buurt onder zijn vleugels had: Diksmuidse. Een concurrent, jawel, maar ik kende ook hun vroegere CEO, die nu aan de slag is bij Cerelia, behoorlijk goed. We zijn er vrij snel uitgeraakt en kozen voor samenwerking in plaats van voor oppositie. Objectief gesproken lagen de kaarten ook gunstig. Zeg maar dat er sprake is van verregaande complementariteit: Diksmuidse pakt vooral uit met pancakes, wij met pannenkoeken. Gezien we nu allebei dezelfde
BEDRIJVEN
moedermaatschappij delen, hebben we nu onze beide fabrieken op elkaar afgestemd: zij nemen nu enkel nog pancakes voor hun rekening, wij enkel nog pannenkoeken.” Wat verandert er voor u persoonlijk? “Veel en niet veel. Ik zal de zaak hier nog altijd aansturen en dit huis blijft ook wat het altijd is geweest: een huis van vertrouwen. Ik prijs me wel gelukkig dat ik voor veel zaken nu een beroep kan doen op professionele bijstand van de moedermaatschappij, bijvoorbeeld voor hr, financiën, enzovoort. Het voelt goed aan om een klankbord te hebben waar ook met open vizier van gedachten kan gewisseld worden over visie en strategie. De intrede van Cerelia zorgt ook voor nieuwe investeringen. In wezen zijn we nu in één klap dubbel zo groot geworden. De deur naar wereldwijde export staat nu ook wagenwijd open dankzij het salesteam en het netwerk dat onze nieuwe aandeelhouders erop nahouden. Er is een nieuw en bijzonder ambitieus verhaal in de maak, wat op ons eentje niet mogelijk zou geweest zijn. Het mooie is ook dat we binnen dat grotere concern onze familiale waarden integraal kunnen behouden. We hebben daarvoor garanties gekregen. De ziel en het hart van het Beauvoords Bakhuis blijven intact. Het is nu aan ons om onszelf waar te maken in ons nieuwe huis.” Ondernemers zijn haast per definitie sociaal ingestelde mensen. Hoe vult u die notie in? “Sociaal ondernemerschap zit er bij ons ingebakken. Zo schenken we op permanente basis producten weg aan Netzak, een lokale Voedselbank voor mensen die het wat minder hebben. Ook inhouse kunnen de medewerkers rekenen op ‘voordelen in natura’. Ook bij Argos, een organisatie die langdurig werklozen terug naar de arbeidsmarkt begeleidt, hebben we de nodige contacten en proberen we elkaar te helpen.” De tegenwoordig meest gehoorde jammerklacht van ondernemers betreft het zoeken naar mankracht. Hoe kijkt u tegen die problematiek aan? “Eerlijk is eerlijk, we hebben daar weinig last van. Recent hebben we 5 nieuwe medewerkers aangetrokken en we vonden ze vrij gemakkelijk. Het was bepaald geen helletocht. We volgen daarvoor grotendeels de klassieke weg, via advertenties in de lokale krant. Daarnaast werkte de mond-
Karen Pauwelyn
heeft 2 wensen voor het nieuwe jaar. “Ik hoop dat België het EU-voorzitterschap aangrijpt om onze standaard inzake voedselveiligheid (bepaald door het FAVV) ingang te doen vinden in alle Europese landen. Ons land heeft inzake combinatie van kwaliteit en voedselveiligheid de best practices in huis. Iedereen mag dat weten. En ten tweede: we staan met ons bedrijf voor een zeer uitdagend jaar. Ik hoop dat we met het hele team de uitdagingen kunnen waarmaken.”
“Onze ambities op de exportmarkt zijn nu erg groot: in 2024 rekenen we al op een verdubbeling.” aan-mond reclame wonderwel. We hebben onze eigen medewerkers aangespoord om bij kennissen, vrienden en familie de boodschap te verkondigen dat er jobs in de aanbieding waren. Dat werkte. Wie een kandidaat aanbracht die effectief in dienst kwam, kreeg ook een eenmalige bonus of een commissie bovenop zijn loon. Dat heeft onmiddellijk resultaten afgeworpen. Van de 15 medewerkers waren er 10 Fransen. Bij de 5 nieuwkomers zijn er opnieuw 3 Fransen.” Valt dat mee? “Het hangt ervan af wat je verwacht. Door de band genomen zijn we tevreden, maar het is wel een feit dat Fransen een andere mentaliteit hebben. Ze gaan meer voor een nine-to-five job. West-Vlamingen zijn wat dat betreft anders: het zijn hard werkende en ook verantwoordelijke mensen voor
wie niets te veel gevraagd is. Maar we staan open voor iedereen die wil werken in een aangename sfeer. Ik wijs er graag op dat er in onze rangen ook wat mensen rond lopen met een beperking. We geven ze een job op maat en op mensenmaat. Tijdelijk hebben we ook kansen gegeven aan vluchtelingen en dat was hoegenaamd géén slechte ervaring.” Hoe voelt het aan om als vrouw een hoofdzakelijk mannelijk team te managen? “Mannen of vrouwen die een bedrijf leiden, het is ongetwijfeld anders. Ik denk dat vrouwen over het algemeen beter best of both worlds kunnen combineren: het sociale én het financiële.” (Karel Cambien - Foto’s Stefaan Achtergael)
27
•
•
•
•
•
•
z
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
z
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
welcome to the creative club •
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
arsene_voka_ad_190bx135h_c.indd 1
Geef je onderneming vleugels en je identiteit •
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
een smoel. Een sympathieke smoel, weliswaar.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Met onze creatieve brandings & resultaatgerichte •
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
campagnes helpen we je graag groeien.
klaar voor een creatieve douche? •
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
hallo@studio-arsene.be 051 62 82 77 studio-arsene.be •
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
19/12/2023 08:55
BEDRIJVEN
De belangrijkste conclusies van PISA 2022 In december werden de resultaten bekendgemaakt van PISA 2022. Dat is een vergelijkend onderzoek op initiatief van de OESO, dat 15-jarigen in 81 landen test op hun leesvaardigheid, wiskundige geletterdheid en wetenschappelijke geletterdheid. Aan het Vlaamse PISA-onderzoek 2022 namen 4.174 leerlingen deel uit 172 scholen. We lichten er de opmerkelijkste resultaten uit.
Vlaamse leerlingen doen het opnieuw slechter 560 553
550 540 530 520
543
543
537 532
530 529
531 529
526 521
522 519
519
518
518
510
511
510
502
500
Voor wiskunde nog net top 10 De klemtoon van PISA 2022 lag op wiskundige geletterdheid. Daarvoor zitten Vlaamse leerlingen nog net in de top 10. Binnen Europa doet enkel Estland het beter. Zwitserland en Nederland behalen een gelijkaardige score als Vlaanderen. Vergeleken met 2018 daalt Vlaanderen 17 punten. Dat is meer dan de daling van het OESO-gemiddelde van 15 punten. Ook op lange termijn gaat Vlaanderen sterker achteruit dan de OESO-landen. Alleen in IJsland en Finland is de daling voor wiskunde nog sterker dan in Vlaanderen. Middenmoter voor lezen en wetenschappen Voor lezen en wetenschappen is Vlaanderen in 2022 weggezakt naar de internationale middenmoot. Ook daar is een stelselmatige daling merkbaar. Die achteruitgang is telkens ook groter dan de achteruitgang van het OESO-gemiddelde. Voor wetenschappen ligt de gemiddelde score in Vlaanderen 11 punten lager dan 2018. Het gemiddelde voor de OESO vertoont geen betekenisvolle daling. Een gelijkaardige trend is ook op lange termijn zichtbaar. Slechts in 4 landen (Nederland, Finland, IJsland en Griekenland) is de daling voor lezen en wetenschappen op lange termijn (2009-2022) nog sterker.
518
515
501 499
490 480
483
2000
2003
Wiskunde
2006
2009
2012
2015
Wetenschappen
Minder leerlingen halen het basisniveau Van de Vlaamse leerlingen haalt 22,4% het basisniveau wiskunde niet. Voor lezen is dat 23,9% en voor wetenschappen 22,5%. Die achteruitgang is vast te stellen in alle onderwijsvormen. Sinds 2018 is in die daling ook een duidelijke versnelling zichtbaar voor wiskunde en lezen. In 2022 zijn 15% van de Vlaamse leerlingen toppresteerders voor wiskundige geletterdheid. Dat is nog steeds 5,4% hoger dan het gemiddelde in de OESO. Het aandeel laagpresteerders, die vaardigheidsniveau 2 niet halen, stijgt maar ligt in Vlaanderen wel nog lager dan het OESO-gemiddelde. In 2022 is er voor wiskunde een stijging van ongeveer 10% in vergelijking met referentiejaar 2003. Het onderzoek toont ook voor lezen een gelijkaardige toename van het aantal laagpresteerders in vergelijking met 2009. Die toename is ook groter dan gemiddeld in de OESO-landen.
2018
2022
Leesvaardigheid
Kloof blijft groot De resultaten van zowel de 10% sterkste leerlingen als de 10% zwakste leerlingen gaan achteruit, maar de kloof tussen beide groepen blijft even groot. Met 260 punten verschil is die kloof ook groter dan het OESO-gemiddelde van 235 punten. In slechts 8 landen is het verschil tussen zwakke en sterke leerlingen nog groter. Zowel bij jongens als meisjes is er over het algemeen een negatieve trend in de resultaten. Leerlingen met een migratieachtergrond presteren gemiddeld slechter dan hun autochtone leeftijdsgenoten, ook als je de sociaaleconomische thuissituatie in rekening brengt. Als je daarnaast óók rekening houdt met hun thuistaal, dan verdwijnt het verschil met autochtone leerlingen. Wie een migratieachtergrond heeft en thuis Nederlands spreekt, presteert gemiddeld beter dan leeftijdsgenoten.
29
DOSSIER
mobiliteit en bedrijfswagens
“Elektrisch rijden is de nieuwe realiteit”
DOSSIER
31
SD Worx merkt grote kentering Elektrisch rijden zit sterk in de lift sinds de overheid bedrijfswagens op fossiele brandstof fiscaal een stuk minder aantrekkelijk heeft gemaakt. SD Worx helpt werkgevers bij de omschakeling van hun wagenpark. “We helpen klanten onder meer hun car policy aan te passen en daarin de omslag te maken van een fossiel wagenpark met tankkaarten naar een elektrisch wagenpark met laadoplossingen”, zegt Lien Verhulst.
De mate waarin een bedrijfswagen voor de werkgever fiscaal aftrekbaar is, hangt af van het moment waarop de wagen werd aangeschaft. “Alle wagens die vóór 1 juli 2023 aangeschaft werden, vallen onder het oude regime waarbij fossiele wagens ook nog fiscaal voordelig werden behandeld”, zegt Lien Verhulst van SD Worx. “Wagens met verbrandingsmotor die na die datum werden aangeschaft, zijn fiscaal minder interessant. Elk jaar wordt de fiscale aftrekbaarheid van die wagens immers afgebouwd en de CO2-solidariteitsbijdrage voor de RSZ opgetrokken, een zet van de overheid om op die manier elektrisch rijden te stimuleren.”
nieuwe realiteit wordt. Er was inderdaad een drempel, maar eens ze die over zijn, werkt elektrisch rijden wel voor de meeste werkgevers. Natuurlijk ga je altijd mensen hebben die vasthouden aan wagens op fossiele brandstof. Maar wij merken bij onze klanten dat elektrisch rijden wel snel went.”
En het is niet enkel fiscaal interessanter voor de werkgever, ook de werknemer zal de keuze voor elektriciteit versus fossiele brandstof steeds meer voelen in zijn portemonnee. “Als je als werknemer een bedrijfswagen hebt, dan wordt dat als voordeel alle aard beschouwd, waarop je belastingen betaalt. Het precieze bedrag wordt bepaald door onder andere de uitstoot van je wagen ten opzichte van de gemiddelde uitstoot van de wagens op de weg. Hoe meer elektrische wagens op de weg, hoe lager die zogenaamde referentie-uitstoot ook ligt, en hoe meer je als werknemer dus moet bijdragen voor een bedrijfswagen op fossiele brandstof.”
Eén van de vragen die vaak terugkomen, is of je als werkgever verplicht bent om een laadpaal te voorzien bij je werknemer thuis. Dat is zeker niet steeds het geval. “Veel hangt af van de afspraken die er tot nu toe met de werknemers golden voor wat betreft het verbruik van de fossiele wagens. In veel gevallen kan het volstaan laadfaciliteiten op de bedrijfszetel aan te bieden of eventueel een laadpas voor publiek laden. We bekijken hoe de werkgever te werk ging met wagens met verbrandingsmotor en vertalen dat in een car policy voor elektrische wagens”, zegt Lien Verhulst.
Veel vragen De tactiek van de overheid om bedrijven via fiscaliteit richting elektrisch rijden te duwen, lijkt te werken. “Wij merken ook een enorme kentering. Heel wat ondernemers hebben ondertussen begrepen dat elektrisch rijden onvermijdelijk de
Het overgrote deel van bedrijfswagens die nu op de weg worden geïntroduceerd, zijn elektrisch. SD Worx begeleidt ondernemers zo goed mogelijk bij die overgang. “Door hen te helpen hun car policy aan te passen, te bekijken welke laadfaciliteiten er door de werkgever geboden zullen worden, hun praktische vragen te beantwoorden, enz.”
De verdeling gaat ongeveer gelijk op als het op laadpalen aanbieden komt. “Ik schat dat ongeveer de helft van de werkgevers er ook voor kiest om een laadpaal te installeren bij de werknemer thuis; de andere helft kiest ervoor om dat niet te doen. Vooral bij de pure salariswagens is dat niet de standaard. Dan redeneert de werkgever dat de werknemer de wagen overdag op het werk
Car policy “Als de werkgever voor de wagens zelf samenwerkt met providers en leasingbedrijven, is het uiteraard aangewezen dat de car policy gebaseerd wordt op de afspraken die de werkgever op zijn beurt ook heeft met die partners. Het zijn in elk geval afspraken die moéten gemaakt worden”, besluit Lien Verhulst.
kan opladen en dat dat volstaat voor het woon-werkverkeer.” Maar wat doe je als de samenwerking met een werknemer stopt? “Het is belangrijk om dat mogelijke scenario in een car policy op te nemen. Hetzelfde geldt voor een eventuele verhuis. Een werkgever kan de laadpaal in theorie ook weer weghalen bij de werknemer, maar dat kost al snel meer dan de waarde die de laadpaal op dat moment nog heeft.” Het is daarom goed om te werken met een afschrijvingstermijn. “Er wordt gerekend dat een laadpaal na verloop van enkele jaren afgeschreven is. Wordt de samenwerking stopgezet voor het einde van die afschrijvingstermijn, dan kan de werknemer de laadpaal overnemen tegen de dan nog resterende waarde. Aan een vertrekkende werknemer een laadpaal meegeven zonder er centen voor te vragen, zal beschouwd worden als een voordeel in natura als de afschrijvingstermijn nog niet verstreken is. Op een dergelijk voordeel ben je dan RSZ en belastingen verschuldigd.” (JM - Foto Kurt)
Further together. DE NIEUWE CAYENNE S E-HYBRID. De sportwagen met iets meer. Meer innovatie. Meer verfijning. Meer prestaties. Meer ruimte voor familie en vrienden voor meer gedeelde dromen. Bestel uw Cayenne bij uw Porsche Centre West-Vlaanderen.
Porsche Centre West-Vlaanderen Kortrijkstraat 155A 8770 Ingelmunster +32 (0)51 / 316 911 info@rsmotors.be
Milieu-informatie (K.B. 19/03/2004): www.porsche.be
1,4 - 1,7 L/100 KM | 31 - 39 G CO2/KM | 29,1 - 31,7 kWh/100 KM (WLTP).
Adverteerder/V.U.: D’Ieteren Automotive N.V., Porsche Import, Jo Peeters, Maliestraat 50, 1050 Elsene, KBO BE 0466909993. Contacteer uw concessiehouder voor alle informatie over de fiscaliteit van uw voertuig.
DOSSIER
Voka pleit voor een slimme kilometerheffing Een slimme kilometerheffing voor iedereen variërend naar plaats, tijd en milieukenmerken is volgens Voka een belangrijk wapen in de strijd tegen de files. Voor een vlottere doorstroming van ons verkeer moeten we de bestaande wegcapaciteit beter gaan benutten. Dat kan door sturend te werken via een aangepaste verkeersfiscaliteit, gestoeld op het principe van ‘de gebruiker betaalt’.
Het probleem Aangezien we 60% van onze verplaatsingen in onze vrije tijd maken, is er heel wat potentieel voor bijsturing van ons gedrag via een kilometerheffing. De totale filekosten per werkdag zijn ondertussen opgelopen tot 1,3 miljoen euro. In 2023 werden alle filerecords gebroken. Dat heeft een uitermate hoge kost die een grote impact heeft op onze economie en samenleving. Door naast het goederenvervoer ook het personenvervoer aan een kilometervergoeding te onderwerpen, zullen weggebruikers meer gaan nadenken over hun verplaatsingsgedrag en eventueel kiezen voor alternatieve vervoersmiddelen, luwere momenten om zich te gaan verplaatsen, meer telewerk, leveringen buiten de piek,… Dat zal de doorstroming van ons verkeer ten goede komen. Onze oplossing De verkeersfiscaliteit moet volgens Voka hertekend worden richting het meer belasten van het gebruik, in plaats van het belasten van de aankoop of het bezit van een voertuig. Om gedragssturend te kunnen werken moet een slimme kilometerheffing worden ingevoerd voor iedereen, dus zowel voor goede-
ren- als personenvervoer. Door het tarief van de heffing te laten variëren naargelang plaats en tijd, kunnen structurele files op bepaalde locaties en tijdstippen van de dag verminderd worden om zo de bestaande wegcapaciteit beter te benutten. De heffing ook laten variëren naargelang de milieukenmerken van het voertuig, kan de vergroening van het wegvervoer bevorderen. Zero-emissie voertuigen zouden kunnen vrijgesteld worden van de kilometerheffing. Verplaatsingen en leveringen buiten de piekuren worden op die manier gestimuleerd. Het potentieel om files te verminderen hangt evenwel sterk af van de specifieke tarieven die gehanteerd worden en van de geografische reikwijdte van het systeem. De bepaling van de tariefzetting gebeurt daarom het best met behulp van verkeersmodellen en gebenchmarkt met buitenlandse systemen. Buitenlandse
In het kort Wij vragen een slimme kilometerheffing die varieert naargelang de plaats, tijd en de milieukenmerken van het voertuig. De kilometerheffing komt zoveel mogelijk in de plaats van bestaande mobiliteitsbelastingen en is dus geen belastingsverhoging. De opbrengsten van de heffing worden geherinvesteerd in vervoersinfrastructuur. De heffing kan voor werkgevers deel uitmaken van het mobiliteitsbudget of bedrijfswagenbudget zonder lastenverhoging in hoofde van de werkgever.
voertuigen die ons land doorkruisen zullen ook allemaal bijdragen voor het gebruik van onze wegen, wat vandaag enkel het geval is voor voertuigen van meer dan 3,5 ton. Belangrijk om mee te nemen: de slimme kilometerheffing moet zoveel mogelijk in de plaats komen van de bestaande mobiliteitsbelastingen. Werkgevers moeten de heffing kunnen integreren in de bestaande bedrijfswagenbudgetten en mobiliteitsbudgetten. De opbrengsten moeten integraal geïnvesteerd worden in de vervoersinfrastructuur en dit prioritair in het onderhoud en de ontwikkeling van de wegeninfrastructuur.
33
34
P U B L I R E P O RTAG E
FLEET MOBILITY
HANS PARMENTIER - HEAD OF MOBILITY BUSINESS UNIT
“EEN PASSEND ANTWOORD OP ELKE (GROENE) VRAAG” Raes Autogroep evolueert naar totaalpartner voor mobiliteitsoplossingen Het mobiliteitslandschap heeft de jongste jaren een forse metamorfose meegemaakt en is nog volop in evolutie. Raes Autogroep speelt passend in op die transitie. De onderneming met vestigingen in Brugge, Damme, Oostkamp en Oostende profileert zich als een totaalpartner voor mobiliteit voor elke onderneming of zelfstandige.
Innovatie, duurzaamheid en het voldoen aan de evoluerende behoefte van elke klant: het zijn maar enkele van de kernwaarden die Raes Autogroep hoog in het vaandel draagt. “Anticiperen op trends is onze tweede natuur. Daarom focussen we ons niet langer uitsluitend op onze rol als concessiehouder, maar
bieden we voor iedere mobiliteitsvraag een passende oplossing”, verduidelijkt Hans Parmentier, Head of Mobility Business Unit. In functie van die uitgebreide rol kende Raes Autogroep in 2023 een aanzienlijke personeelsgroei. Die expansie stopt niet,
want er staan nog diverse vacatures bij het familiebedrijf open. “Daarnaast werken we nauw samen met D’Ieteren, importeur van de 5 VAGmerken die wij aanbieden: Volkswagen, Audi, SEAT, CUPRA en SKODA. Via een aantal start-ups bieden we samen een aangepaste ondersteuning aan. Zo verkopen wij bijvoorbeeld de laadpalen van EDI (Electric by D’Ieteren). Via ‘Mbrella’ begeleiden we klanten bij het opstellen van een cafetariaplan of het beheer van het mobiliteitsbudget. Met ‘Joule’ staan we dan weer in voor een hoogwaardige oplossing op vlak van fietsleasing. Dat is nog niet alles: in Oostende kunnen klanten bij ons terecht voor de fietsen, scooters, brommers en moto’s van het merk Yamaha of de nieuwste 100% elektrische stadsauto’s van Microlino. Veranderde fiscaliteit Op 1 juli 2023 is voor niet-emissievrije wagens een cascadesysteem van verminderde aftrekbaarheid in werking getreden. “Tot eind 2024 zijn plug-in hybrides nog 100% aftrekbaar, voor andere niet-emissievrije wagens ligt dat
sowieso al iets lager. Vanaf Nieuwjaar 2025 vermindert de aftrekbaarheid elk jaar met 25% … tot 2028: dan zijn de autokosten van niet-emissievrije wagens (dus ook de plug-in hybride) fiscaal niet meer in te brengen.”
“Dat is nog niet alles: in 2024 worden heel wat nieuwe modellen gelanceerd… Audi Q6, Audi A6 Berline, SKODA Elroq en de CUPRA Tavascan. Met deze nieuwe modellen erbij zijn we zeker klaar voor de toekomst.”
Ook de solidariteitsbijdrage bij gebruik van een bedrijfswagen is gestegen. “Voor de wagens die vanaf 1 juli 2023 worden aangeschaft (via aankoop, leasing of huur) wordt deze verhoogd door het resultaat van de formule met factor 2,25 te vermenigvuldigen. De jaren daarop wordt die stijging nog sterker en bedraagt de verhogingsfactor respectievelijk 2,75 (2025), 4 (2026) en 5,5 (2027). Die gevoelig gestegen solidariteitsbijdrage zal dus ook een stevige impact hebben op de totale kostprijs van een wagen (TCO).”
Met de Microlino en de VW ID. Buzz beschikt Raes Autogroep nog over andere paradepaardjes. “Deze unieke voertuigen trekken de aandacht van het publiek en belichamen onze toewijding aan vernieuwing en ecologische verantwoordelijkheid.”
Topmodellen Dit zorgt ervoor dat steeds meer ondernemingen inzetten op volledig elektrisch rijden. Ook hier is het aanbod van Raes Autogroep prima op afgestemd. “De langverwachte VW ID.7 heeft recent zijn intrede gedaan”, legt Hans uit. “Deze elektrische wagen belooft een indrukwekkende combinatie van ruimte en rijbereik (WLTP 620 kilometer); in juni 2024 volgt nog de VW ID.7 Tourer met een bereik van maar liefst 700 kilometer (WLTP). Met baanbrekende technologieën profileert de ID.7 zich als een gamechanger op het gebied van elektrische mobiliteit.’
“Elektrische klasse zonder compromis: van premium afwerking tot vergelijkbare prijzen met Tesla-modellen.”
Daarnaast heb je de Audi Q4 e-tron, de SKODA Enyaq en de VW ID4. De ene onderscheidt zich in verhoogde afwerking, kwaliteit en design; de andere in een vergelijkbare prijs als de concurrerende Tesla-modellen. Met de CUPRA Born – te vergelijken met de VW ID3 – zien we dan eerder een verschuiving naar het meer dynamische profiel.”
Ook bedrijven en particulieren die de stap naar elektrisch rijden nog niet willen zetten, vinden bij Raes Autogroep de geknipte oplossing, bijvoorbeeld met het merk SEAT. Van Center Waar de keuze voor een auto vaak deels op emotie is gebaseerd, gebeurt de selectie van een bedrijfsvoertuig eerder op basis van rationele criteria. “Ons Van Center staat synoniem voor een wijd scala aan oplossingen. Daarbij zetten we onder meer sterk in op korte levertermijnen, die bij commerciële voertuigen vaak van doorslaggevend belang zijn.” “Geïnteresseerd in één van de modellen? Graag helpen wij u verder met informatie en proefritten, om zo samen te streven we naar een toekomst van innovatieve en duurzame mobiliteit”, besluit Hans Parmentier.
Raes Autogroep telt 6 vestigingen in Noord-WestVlaanderen, waar het de officiële verdeler is van de merken Volkswagen, Audi, SEAT, CUPRA, SKODA, Volkswagen Bedrijfsvoertuigen, Yamaha en Microlino.
www.raesautogroep.be
36
DOSSIER
“Olievlekstrategie met uitlopers naar Frankrijk werkt” Volvo Novabil neemt na concessie in Ieper nu ook vestiging in Mons over Op één jaar tijd van 4 naar 6 vestigingen groeien: hoeft het nog gezegd dat 2023 een grote mijlpaal in de historiek van Volvo Novabil is? Ruim een half jaar nadat de familie Byttebier de Volvo-garage in Ieper overnam van de familie Willaert, spreidt ze nu ook haar tentakels naar Mons.
Al sinds 1966 vormen de familie Byttebier en het Scandinavische automerk een geslaagd huwelijk. Gestart vanuit Kortrijk, volgde in 1996 een eerste overname in Henegouwen, met de vestiging in Moeskroen. Sindsdien zijn daar ook Waregem, Doornik en in 2023 dus ook Ieper en Mons bijgekomen. “De Volvo-invoerder in België heeft het netwerk onlangs hertekend en gaf zijn strategische partners, zoals wij, de kans om een overname te doen. Aangezien wij nog altijd hard in Volvo én in de vooruitstrevende elektrificatie van het merk geloven, hebben we enthousiast de sprong gewaagd”, stipt CEO Mathias Goos aan. In Mons zal de familie Crappe de plaatselijke vestiging blijven runnen, zoals de familie Willaert dat ook in Ieper doet. “Wallonië vergt een minder zakelijke, maar een eerder relationele benadering van elke klant. De kmo-markt is er wat kleiner en meer versplinterd dan de Vlaamse. Bovendien moet de fiscale omwenteling die met de elektrificatie gepaard gaat er nog gebeuren. In tegenstelling tot Vlaanderen, is er dus geen premie van 5.000 euro voor particulieren, vzw’s en deelautobedrijven die een elektrische auto met een maximumprijs van 40.000 euro kopen. De focus ligt er nog sterk op wagens op fossiele brandstoffen.
Toch geloven we volop in het potentieel van deze dynamische regio.” Dat heeft onder meer te maken met de aanwezigheid van start-ups, het datacenter van Google en SHAPE (het centrale commandokantoor van de NAVO). “We zijn 1 van de 4 Belgische Volvo-dealers die wagens aan diplomaten mogen verkopen. Dat vergt een heel specifieke procedure, maar het is zeker een interessante markt. In onze Waalse vestigingen zijn 22% van onze klanten Fransen. Die leren ons kennen vanuit de dienst na verkoop, die prijsgunstiger is dan bij hen, en ze kopen later bij ons ook nieuwe wagens. Dat potentieel willen we nog verder ontginnen.”
“We zijn 1 van de 4 Belgische Volvo-dealers die wagens aan diplomaten mogen verkopen.” — MATHIAS GOOS
Stockfinanciering De schaalvergroting vertaalt zich ook in de cijfers. “In 2023 tekenen we een omzetstijging van ruim 60% op, waardoor we voor het eerst de kaap van 100 miljoen euro overschrijden. 5,1% van de wagens die afgelopen jaar in België zijn ingeschreven, zijn Volvo’s. Vorig jaar was dat nog 3%”, pikt Manu Byttebier in. “Dat gaat wel gepaard met financiële uitdagingen. Zo is de intrestvoet op stockfinanciering in een jaar tijd verviervoudigd. Ook de inflatie en de moeilijke periode die veel bedrijven nu doorspartelen, zullen ervoor zorgen dat 2024 geen evident jaar wordt.” Het weerhoudt Volvo Novabil niet van investeringen. “We hebben in totaal 400.000 euro geïnvesteerd in het voorzien van openbare laadpalen op al onze sites en voelen dat die inspanningen beginnen te renderen”, besluiten Manu en Mathias. (BVC - Foto DD) www.novabil.be
DOSSIER
37
Raes Autogroep gaat voor multimerkservice Overname Garage Lonneville zorgt voor verdere groei Met de overname van Garage Lonneville (Opel) in Sijsele breidt Nico Raes de actieradius van Raes Autogroep nu ook uit richting Damme. Het levenswerk van Chris en Patsy Lonneville wordt getransformeerd tot een plek voor multimerk naverkoop (Wonderservice) en een tweedehandswagenaanbod via het MyWay label.
De multimerkenstrategie is een nieuwe stap in de uitbouw van Raes Autogroep, de enige overgebleven officiële dealer van de Volkswagengroep in Noord-West-Vlaanderen. Het dealernetwerk is de voorbije jaren flink afgeslankt, van 220 naar slechts 19 in heel België. De familie Raes zet daarmee een indrukwekkend groeiparcours neer, dat in 1975 in Vivenkapelle-Damme startte met tweedehandswagens en nieuwe Honda’s. Eind jaren 80 verkasten Patrick Raes en Rita Versieck naar Oostkamp waar ze overstapten naar VW en Audi en later ook SEAT verdeelden. In 2007 namen ze in Brugge de Audi-vestiging van het Brugs Motorenbedrijf aan het AZ Sint-Jan over en in 2014 bouwden ze in de Kleine Pathoekeweg een gloednieuwe VW-garage (personen- en bedrijfswagens), die een jaar later ook het SKODA-dealerschap van Hans Parmentier toevoegde. Met CUPRA vervolledigde Raes Autogroep begin 2023 het merkenportfolio van de Volkswagengroep. “Sinds mei 2021 hebben we ook een nieuwe vestiging langs de A10 in Oostende, met
VW, Audi, SKODA, SEAT, CUPRA en Yamaha motoren. Daarnaast verkopen we in Oostkamp tweedehandsvoertuigen onder de naam MyWay en hebben we een eigen carrosseriebedrijf. Maar de belangrijkste evolutie van de laatste 10 jaar is dat we niet meer gewoon voertuigen verkopen, maar klanten met een complete mobiliteitsoplossing kunnen ontzorgen. Zo hebben we ook laadpalen van EDI voor elektrische wagens, D’Ieteren finance voor operationele en financiële leasing, WeCare voor onderhoudscontracten en met onze Fleet Business Unit helpen we bedrijven ook de juiste keuzes maken voor een optimaal wagenpark.” Volledige team blijft op post Met de overname van Opel-garage Lonneville keert Raes nu terug naar Damme. “Uiteraard kunnen de reeds bestaande trouwe klanten van Opel nog steeds in Sijsele terecht voor alle onderhoud en herstellingen. Het voltallige team van Garage Lonneville blijft ook verder op post. Maar we willen er ook inzetten op het
“Doordat traditionele brandstofauto’s langzaam worden ingehaald door de groeiende populariteit van elektrische voertuigen, evolueert ook het tweedehandslandschap.” — NICO RAES Wonderservice-garageconcept dat zich wil onderscheiden door de klant centraal te stellen. Doordat traditionele brandstofauto’s langzaam worden ingehaald door de groeiende populariteit van elektrische voertuigen, evolueert ook het tweedehandslandschap. Dat creëert een duurzame levenscyclus voor voertuigen en vermindert de ecologische voetafdruk die gepaard gaat met autoproductie. Daarom wordt de showroom van Garage Lonneville getransformeerd naar gespecialiseerd MyWay Center. Samen met MyWay Center Raes Oostkamp en Audi Approved Plus in Brugge bieden we zo samen meer dan 300 gecertificeerde tweedehandswagens van alle merken aan”, besluit Nico Raes. (SD - Foto MVN) www.raesautogroep.be
38
P U B L I R E P O RTAG E
We schakelen in hoogste versnelling voor elektrische voertuigen De huidige autofiscaliteit en de trend naar duurzaamheid zorgen ervoor dat almaar
meer ondernemingen volop bezig zijn met de omschakeling naar elektrische wagens. Met Bariseau Mottrie vinden ze een partner die hen daarbij maximaal ondersteunt.
Bariseau Mottrie profileert zich al meer dan 2 decennia als een uiterst betrouwbare partner voor het invullen van de mobiliteitsnood bij ondernemingen. Vanuit vestigingen in Ieper, Kortrijk, Waregem en twee in Roeselare, bedient het familiebedrijf de markt met sterke merken zoals Opel, Fiat, Fiat Professional, Abarth, Jeep, Nissan en Maxus. “Uiteraard krijgen we al een tijdje heel wat vragen naar elektrische wagens. Daar spelen we op in met verschillende modellen van elk van onze merken. Ons assortiment omvat vandaag al een 20-tal full electric-wagens”, getuigt directielid Niels De Busschere. Nieuwe modellen Zo pakt Opel uit met de Astra E 5-deurs en break. “Dit spiksplinternieuwe model heeft een rijbereik van meer dan 400 kilometer. De breakversie is op dit moment uniek in zijn soort. Deze Astra beschikt over alle troeven om tot de ideale bedrijfswagen uit te groeien.”
DE NIEUWE
ASTRA SPORTS TOURER ELECTRIC OPEL SALONCONDITIES
VANAF € 2691 PER MAAND EXCL. BTW IN FINANCIËLE RENTING
Met de Fiat 500 en Fiat 600 vind je ook bij de Italiaanse constructeur waar voor je geld. “Deze elektrische bolides overschrijden eveneens een rijbereik van 400 kilometer. Het is een iconisch model dat zich goed leent om als eerste bedrijfswagen te worden aangeboden. Met zijn hippe look verdient hij een plaatsje in elke fleet. Wie deze wagen als salarisauto kan voorstellen, heeft in de war for talent zeker een streepje voor bij jonge potentiële medewerkers.” Jeep stelt met de Avenger een compacte SUV voor. Deze ideale salariswagen, in 2023 uitgeroepen tot ‘Auto van het Jaar’, heeft eveneens een bereik van meer dan 400 kilometer. Ook bij Nissan hebben ze niet stilgezeten. De Ariya is daar het beste bewijs van. “Deze klassevolle
SUV coupé gooit hoge ogen met zijn strak design. Andere troeven zoals de vele ruimte en een actieradius van 500 kilometer, zorgen ervoor dat dit een uiterst competitieve wagen is.” De 4,73 meter lange Maxus eUniq6 pronkt eveneens bij Bariseau Mottrie. Dit gloednieuwe model met 177 pk, een kofferinhoud van liefst 754 liter, 354 kilometer rijbereik, een panoramisch dak en lederen bekleding zal veel autofanaten kunnen bekoren. “Deze premium wagen biedt de hoogste luxe in de markt aan de meest betaalbare prijs.” Bestelwagens Bariseau Mottrie heeft met zijn merkenoffensief ook een heel breed gamma aan bestelwagens. Met Fiat Pro, Opel, Nissan en ook Maxus kunnen zij elke professionele klant bedienen. Daarnaast kan je bij fleetmanagers Geert Vanderhaeghen en Ülle Wambeke ook terecht voor de elektrische versies van al deze modellen.
Extra antenne in Brugge Bariseau Mottrie en Garage Deboo uit Brugge bundelen vanaf heden hun krachten in een veelbelovende samenwerking. “Deze strategische samenwerking creëert een positieve dynamiek in de mobiliteitssector”, stipt Niels De Busschere aan. “Op die manier kunnen we onze klanten ook in deze regio een ruim aanbod aan oplossingen van Opel, Fiat, Abarth en Jeep aanbieden. Als klap op de vuurpijl komt daar ook Alfa Romeo bij. Dat biedt zowel particuliere als fleetklanten een nog ruimere keuze.”
INFO@BARISEAUMOTTRIE.BE
WWW.BARISEAUMOTTRIE.BE
NEW MAXUS eUNIQ6
100% elektrisch voor 39.990 euro*
21,5 KWH/100KM. 0 G/KM CO2 (WLTP) BARISEAU MOTTRIE - KORTRIJK DEERLIJKSESTRAAT 6 8500 KORTRIJK T 056 24 54 54
Maxomotive NV / Pierstraat 229, 2550 Kontich / info@maxusmotors.be / www.maxusmotors.be *De door de invoerder aanbevolen catalogusprijs (BTWi) excl. metaalkleur. Milieu-informatie (K.B. 19.03.2004.) Alle specificaties kunnen zonder voorafgaande kennisgeving gewijzigd worden. Niet contractuele foto’s. Ondernemingsnummer van adverteerder: BE 0430 801 744 - RPR Antwerpen - BELFIUS IBAN BE18 5513 3884 0065 - BIC: GKCCBEBB - Alle informatie en voorwaarden betreffende 5 jaar fabrieksgarantie, 8 jaar garantie op de batterij en bijstand zijn beschikbaar op aanvraag bij uw officiële Maxus-verdeler en op www.maxusmotors.be.
DOSSIER
41
“5 miljoen euro ophalen met kapitaalronde” Effitrax schakelt versnelling hoger Rijden onze chauffeurs wel energiezuinig en efficiënt? Het is een vraag die bij heel wat busmaatschappijen, specialisten in afvalverwerking, beheerders van vrachtwagens en light duty-voertuigen op de lippen brandt. Met Efficube bracht Effitrax uit Kortrijk 2 jaar geleden een telematicaoplossing op de markt die in elk voertuig data genereert en verwerkt in duidelijke rapporten. Door de enorme vraag willen stichters Bernard Berkein en Jean-Paul Daveau in 2024 meer dan één tandje bijsteken.
Jean-Paul Daveau is een autoriteit in softwaresystemen voor industriële voertuigen. Hij was destijds de eerste die voor de Franse markt on board-computers voor vrachtwagens ontwierp, verdiende zijn sporen in de Verenigde Staten en China en was betrokken bij het uitwerken van telematica-richtlijnen voor de Europese Unie. Toen hij door Veolia werd gevraagd om een uniforme oplossing voor dataverzameling en -beheer in industriële voertuigen te creëren, bundelde hij in 2017 de krachten met Bernard Berkein. “Na een ontwikkelingstraject van 4 jaar, konden we in 2021 Efficube commercialiseren”, zegt Bernard. “Het is een telematica-oplossing die je in elk industrieel voertuig (vrachtwagens, bussen, vuilnisophalers, openbare werken) kan integreren en die ieder voertuig op dezelfde manier connecteert. Het systeem verwerkt ook zelf de data en stuurt die vervolgens naar de cloud, waar vlootbeheerders ze kunnen ophalen om er erg veel informatie uit te halen. Daarmee krijgen ze onder meer een beeld van het brandstofverbruik, het rijgedrag van de chauffeurs en realtime meldingen als er ergens iets hapert. Het systeem registreert ook momenten waarop de chauffeur net
een ongeval heeft kunnen vermijden en kan de oorzaken van een ongeluk blootleggen.” Verzekeringspremies Die schat aan data maakt het mogelijk om het brandstofverbruik en de CO2-emissie te verlagen, onderhoud beter te managen en de levensduur van batterijen te verlengen. “Het gaat dus veel verder dan track & trace en is ook erg nuttig voor verzekeringsmaatschappijen: op basis van die data kunnen ze beslissen om de premies voor bepaalde gebruikers te verlagen”, weet Jean-Paul. In het derde jaar rondt Effitrax al de kaap van de 1 miljoen euro omzet. “Er rijden nu al 1.500 voertuigen met zo’n systeem en er lopen bestellingen voor nog tienduizenden exemplaren. We organiseren daarom een kapitaalronde waarmee we 5 miljoen euro hopen op te halen. Daarmee willen we de productiecapaciteit verhogen, ons team
“Het potentieel om veiliger en energiezuiniger te rijden, is gigantisch.” — JEAN-PAUL DAVEAU EN BERNARD BERKEIN
versterken en nog meer de internationale toer opgaan. Ook het kabinet van Vlaams mobiliteitsminister Peeters toonde al interesse. In Europa alleen al rijden 40 miljoen dergelijke voertuigen rond. Jaarlijks zorgen die voor 4.000 doden en gaan er miljoenen liters benzine verloren. Het potentieel om veiliger én energiezuiniger te rijden, is dus gigantisch”, besluit Bernard Berkein. Het team telt nu 9 mensen en wordt volgend jaar verdubbeld. Er komen ook vestigingen in Hasselt en Spanje. (BVC - Foto DD) www.effitrax.com
Verleg je grenzen
14,2 - 16,3 kWh/100KM • 0 G /KM CO2 (WLTP) Contacteer Raes Autogroep voor alle informatie over de fiscaliteit van uw voertuig. Milieu-informatie (KB 19/03/20004): volkswagen.be
DOSSIER
43
“Combinatie van robuustheid, esthetiek en functionaliteit” Flexvan brengt nieuw geluid in de wereld van bedrijfswageninrichting Ondernemen in de mobiliteitssector is een microbe die Benjamin Wyffels erfde van vader Joost. 2 jaar geleden richtte hij Flexvan van nul op. Anno 2024 verwierf de zaak al flink wat positieve naamsbekendheid in de b2bwereld. “Groeien is zeker een ambitie, op voorwaarde dat het niet ten koste van de kwaliteit gaat”, verklaart Benjamin.
Joost Wyffels baat sinds jaar en dag het Werviks Autobedrijf uit. Ook zoon Benjamin had altijd al een boontje voor transport. “Na mijn bachelor Autotechnieken te hebben behaald, ben ik 5 jaar vertegenwoordiger van vrachtwagenonderdelen op de Nederlandse markt geweest”, verduidelijkt Benjamin. “Omdat ik letterlijk de handen uit de mouwen wou steken, ben ik eind 2021 begonnen met Flexvan. Tijdens een zoektocht naar de juiste leverancier van inrichtingssystemen met een zeer goede prijs-kwaliteitverhouding, kwam ik terecht bij het Duitse ‘Flexmo fahrzeugeinrichtung’. Zij produceren inrichtingen grotendeels uit aluminium, gecombineerd met stalen zijpanelen en lades voor de degelijkheid. Dat is een goede combinatie van robuustheid en lichtheid.”
van de uitgebreide mogelijkheden krijgen. We kunnen enorm variëren in breedtes en hoogtes, zodat elk project eigenlijk maatwerk is. Bovendien beschikt Flexmo over een uitstekend softwareprogramma, waardoor we tijdens het gesprek met de klant meteen al in 3D de bestelwagen kunnen ontwerpen.” Flexvan behartigt het volledige interieur en exterieur van een bestelwagen. “Naast het voorzien van opbergmogelijkheden, doen we ook vloer- en wandbekleding met
Ontwerp in 3D Hoewel hij niet zoveel in promotie investeerde, kan Benjamin al op een mooie klantenbasis terugvallen. “De mond-tot-mondreclame in de b2b-markt doet zijn werk. Momenteel vormt onze demowagen eigenlijk een mobiele showroom, waarbij potentiële klanten meteen een goed beeld
Werkplezier en efficiëntie “Een bestelwagen die helemaal naar iemands wensen is ingericht, is cruciaal voor het werkplezier en de efficiëntie. Ik haal hier dan ook veel voldoening uit. Momenteel zijn we nog gevestigd in de gebouwen van Werviks Autobedrijf, maar stilaan kijken we uit naar een eigen locatie in de buurt. Ook extra parkeeren stockageruimte zouden welkom zijn”, besluit de ondernemer.
ladingszekering; signalisatie, verlichting en elektrische voorzieningen; dak- en glasdragers; ladders (van mobietec); laadsystemen en oplossingen die de ergonomie bevorderen (zoals inrijplateaus en een verlaagde instap). Vanzelfsprekend is het erg belangrijk dat de bedrijfswagen volledig aan de wetgeving voldoet. Er komt ook een wet die bepaalt dat elke bedrijfswageninrichting een crashtest tot een specifieke snelheid moet ondergaan.” (BVC - Foto DD) www.flexvan.be
“Tijdens het gesprek met de klant kunnen we de bestelwagen meteen al in 3D ontwerpen.” — BENJAMIN WYFFELS
GENERÖS
Rijd volledig elektrisch tijdens uw dagelijkse ritten met deze Volvo XC90 plug-inhybride. Luxueus afgewerkt, beschikbaar in 7-zitter, en nog steeds fiscaal zeer aantrekkelijk.
Boek hier uw testrit
www.automobilia.be 1,2-1,5 L/100km | 20,4-22,6 kWh/100km | 28-34 g CO2 /km (WLTP) Contacteer ons voor alle informatie over de fiscaliteit van uw voertuig: de Volvo XC90 plug-inhybride T8 AWD. Milieuinformatie KB 19/03/2004: www.volvocars.be Afgebeeld model ter illustratie.
I N T E R N AT I O N A A L
45
“Het leven draait hier sterk rond het werk en zakendoen”
LU
Luk Hiltrop verhuisde in 2021 van Brugge naar North Carolina, samen met zijn echtgenote en hun 2 zonen. Hij werd als plantmanager van de TE Connectivity-site in Oostkamp door het bedrijf gevraagd om de End-to-End Supply Chain voor de Amerikaanse regio van de Automotive Business Unit in goede banen te leiden.
K
H
IL
O TR
P • VERENIGDE
In mei 2021 kreeg ik de vraag om een 3-tal jaar in de VS te gaan werken. Een unieke kans voor onszelf en voor de kinderen, vonden we. Bij de voorbereiding werden we ondersteund door een gespecialiseerde firma. De aanvraag van onze visums liep vlot, net als de zoektocht naar een comfortabele woning en een goede internationale school. In oktober van dat jaar zijn we verhuisd.
We hebben ervoor gekozen om ons compleet onder te dompelen in het lokale leven. De ‘Southern Hospitality’ is heerlijk om te beleven. ‘Carolinians’ zijn zeer gastvrij en open van geest: we worden spontaan uitgenodigd op barbecues en Southern shrimp boils en zij komen ook graag bij ons over de vloer. We worden ook goed ondersteund door TE Connectivity en een externe firma voor expats, en hebben sporadisch contact met het Belgische Consultaat in Atlanta.
ST
AT
EN
Het leven draait hier heel sterk rond het werk en zakendoen. Begrijpelijk, want hier ben je in grote mate zelf verantwoordelijk voor je gezondheidszorgverzekering en pensioen. Werk en privé lopen volledig in elkaar over. In de weekends is het nooit een probleem om collega’s te contacteren voor dringende zaken. Tijdens de werkuren even snel naar de kapper of naar de tandarts, kan ook. Het valt ook op dat mensen tot op hoge leeftijd professioneel actief blijven. Alles gaat hier trouwens ook heel snel. We hebben al vlug de uitspraak ‘You Snooze, You Lose’ geleerd.
We missen uiteraard de Belgische gastronomie, vooral onze WestVlaams boerenbrood, zondagse pistolets en préparé! We brachten onze fietsen mee, maar daarvoor is het hier te warm en te vochtig. Maar wat we zeker gaan missen bij onze terugkeer in 2025, is het feit dat iedereen hier naar elkaar zwaait. Het is een gewoonte die we graag hebben overgenomen. Een simpel vriendelijk gebaar doet wonderen!
Advertorial 46
P U B L I R E P O RTAG E
Een bedrijfsvoertuig lenen of leasen: wat is de beste optie? In België schrijven bedrijven en zelfstandigen jaarlijks honderdduizenden nieuwe wagens in. Voor de financiering van dit wagenpark heb je als ondernemer de keuze tussen leasen of lenen. Afhankelijk van jouw voorkeuren en verwachtingen zal de ene formule je beter liggen dan de andere, ook op boekhoudkundig vlak. Wil je dat de wagen eigendom wordt van je bedrijf ? Zal jij ermee rijden, of een medewerker? En welke financiële flexibiliteit wil je? Kies je voor een autolening voor je bedrijf? Bij een lening op afbetaling krijg je het benodigde geld in één keer. Dat geld betaal je daarna terug met maandelijkse of (half)jaarlijkse vaste stortingen. De duurtijd van je lening hangt af van een aantal factoren, zoals het bedrag dat je leent, hoe vlot je de lening kan terugbetalen en de wagen zelf. Dit kan variëren van één tot soms zelfs acht jaar. De dossierkosten en interesten kan je aftrekken als beroepskosten. Belangrijk om weten: je kan enkel een lening krijgen voor de wagen, niet voor de btw die je op de auto betaalt. De btw kan je voor een groot stuk recupereren via je btw-aangifte, maar moet je dus wel voorfinancieren. Daarom kan een leasingformule voor starters interessanter zijn, want die btw betaal je dan gespreid terug. Bij een lening word je als ondernemer automatisch eigenaar van de wagen. Bijgevolg sta je zelf in voor de administratie, het onderhoud en de verzekeringen. De totale investering moet je jaarlijks afschrijven, waarbij in de praktijk een termijn van vijf jaar geldt als normale gebruiksduur.
Of opteer je eerder voor financiële leasing? In dat geval betaal je periodiek een bedrag om de wagen te gebruiken, meestal maandelijks. De leasingmaatschappij koopt de auto en betaalt ook de volledige btw bij de start. De wagen mag je gedurende een afgesproken periode gebruiken. Daarna heb je verschillende mogelijkheden: • Ofwel koop je de auto op het einde van het contract, tegen de restwaarde die vooraf in het contract werd vastgelegd • Ofwel verleng je het contract en lease je nog een periode verder (dit kan enkel als de aankoopoptie op het einde van het contract niet hoger ligt dan 15% van het investeringsbedrag)
Financiële leasing biedt dus de nodige flexibiliteit die je bij een autolening niet hebt. Terwijl je bij een lening een stuk van je eigen middelen moet inbrengen, heb je bij een financiële leasing die middelen alsnog ter beschikking. Net als bij de aankoop van een wagen, kan je bij een leasing vrij kiezen over het merk, model en de uitvoering van de auto. Wil je de wagen wrappen, op- of ombouwen: ook dat kan. Omdat je de wagen zelf niet koopt - de leasingmaatschappij doet dat - ben je niet de eigenaar. Bij financiële leasing moet je echter zelf nog instaan voor het onderhoud en voor zaken als inschrijvingstaks, jaarlijkse verkeersbelasting en de autoverzekering.
Lenen of leasen: de voordelen op een rijtje Waarom een lening? • Je behoudt de controle over je aankoop • Je hebt een ruime keuze aan terugbetalingsmogelijkheden • Je kan profiteren van een variabele (en dus mogelijk gunstige) rentevoet • Je bent meteen eigenaar van de wagen • Je kan je wagen verkopen op de tweedehandsmarkt Waarom leasing? • Je btw maakt deel uit van de financiering • Je geniet van mooie fiscale voordelen • Je kan andere kosten zoals ombouw in je leasing opnemen (onder bepaalde voorwaarden) • Je kan rekenen op transparante kosten, zonder onverwachte verrassingen
• Ofwel stopt het contract en lever je de auto weer in
Op zoek naar die ideale bedrijfsauto, bestelwagen of vrachtwagen? Vind je meest voordelige financiering op ing.be/autosalon
ING België nv • Bank/Kredietgever • Marnixlaan 24, B-1000 Brussel • RPR Brussel • BTW: BE 0403.200.393 • BIC: BBRUBEBB • IBAN: BE45 3109 1560 2789 • www.ing.be • Neem contact op met ons via ing.be/contact • Verzekeringsmakelaar ingeschreven bij de FSMA onder het nummer 0403.200.393 • Verantwoordelijke uitgever: Peter Göbel • Marnixlaan 24, B-1000 Brussel • 730403 • 01/2024
DOSSIER
Digitale mobiscan biedt nieuwe mogelijkheden Met Treffik zet Provincie in op duurzaam woon-werkverkeer Het Provinciaal Mobiliteitspunt West-Vlaanderen (PMP), platform voor duurzaam woon-werkverkeer, kreeg met ‘Treffik’ een nieuwe naam. Tegelijk werd het aanbod voor werkgevers die willen inzetten op duurzame woon-werkmobiliteit uitgebreid. “Vroeger lagen weinig instanties en werkgevers daarvan wakker. Dat is veranderd, omdat het een element is dat een steeds belangrijkere rol speelt in de jobkeuze van werknemers”, vertelt Sofie Vanhooren.
De Provincie West-Vlaanderen bouwt al decennialang knowhow op rond duurzame mobiliteit. Sofie Vanhooren: “Ook na de overdracht van de provinciewegen naar de gemeenten of het Vlaams Gewest in 2009 blijven wij op gemeentewegen fietspaden subsidiëren, ontwerpen en aanleggen. En 20 jaar geleden richtten we het PMP op om te sensibiliseren rond duurzame mobiliteit. Met de gratis mobiscan – die al 20 jaar data verzamelt en nu gedigitaliseerd en daardoor veel interactiever is – tonen we werkgevers met een eenvoudige druk op de knop hoe het met de woon-werkmobiliteit van hun personeelsleden gesteld is en wat er duurzamer kan. We gebruiken daarvoor heel wat interactieve kaarten, cijfers en grafieken. Interessant is ook dat je kan benchmarken met de (West-)Vlaamse gemiddeldes én met je sector op het vlak van reisafstanden, reistijd, modal split, CO2-uitstoot en wagen- en fietsparkeerplaatsen. De officiële lancering van de www.mobiscan.be is op 17 januari om 10.30 uur. Inschrijven kan via www.treffik. be.”
met keuze uit diverse types – te laten testen op hun woon-werktraject. Dat geeft hen meer info om een juiste keuze te kunnen maken dan een kort testritje bij de fietshandelaar. We zien dat 40% van de testers na zo’n traject op een duurzaam vervoersmiddel overstapt. Ten derde is er het Vlaams Pendelfonds, waarbij je als werkgever tot 50% subsidie kunt krijgen voor acties die het woon-werkverkeer van je medewerkers verduurzamen. Als Vlaanderen een oproep uitschrijft voor nieuwe dossiers, zijn wij het eerstelijnscontact om bedrijven te begeleiden. Je kunt onder meer subsidiëring krijgen voor infrastructuur (zoals een nieuwe fietsenstalling), laadinfra, extra fietsvergoe-
In 2014 werd de Testkaravaan gelanceerd. “Daarmee maken we duurzame mobiliteit echt tastbaar, door werknemers gedurende 2 weken een duurzaam vervoersmiddel –
“Met de gratis mobiscan tonen we werkgevers heel eenvoudig hoe het met de woon-werkmobiliteit van hun personeelsleden gesteld is.” — SOFIE VANHOOREN
ding, fietsveiligheidskledij, communicatieacties,… Sinds 2006 ontvingen 73 West-Vlaamse bedrijven en organisaties via het Pendelfonds in totaal ruim 5,8 miljoen euro.” Premiumleden Naast dat basisaanbod (mobiscan + Testkaravaan + begeleiding Pendelfonds) kunnen premiumleden bij Treffik ook opleidingen aanvragen. “Zo is er de opleiding ‘veilig fietsen naar het werk’. De fiets is een gezond, flexibel én plezant vervoermiddel. Meer en sneller (speedpedelecs) fietsen brengt als keerzijde helaas ook meer ernstige letsels met zich mee. Voor premiumleden hebben we ook nog 2 audits. De eerste onderzoekt hoe we de vloot van een bedrijf kunnen elektrificeren – met de TCO als basis – en we maken daarbij ook de koppeling met het mobiliteitsbudget. De 2de audit analyseert de noden en mogelijkheden voor laadinfrastructuur. We schrijven ook een bestek uit en helpen de juiste aanbieder kiezen.” (SD - Foto MVN)
47
48
DOSSIER
Bijna 1 op de 3 eigenaars van een elektrische fiets gebruikt zijn fiets om naar het werk te rijden. Het is één van de opvallende cijfers die Vias verzamelde, het onafhankelijke kenniscentrum voor verkeersveiligheid en mobiliteit. “Wij begeleiden werkgevers die hun medewerkers vaker op de fiets willen krijgen”, zegt woordvoerder Stef Willems.
We fietsen vaker naar het werk Vias begeleidt ondernemingen die medewerkers op de fiets willen krijgen
Vorig jaar heeft maar liefst 1 op de 6 Belgen een elektrische fiets gebruikt. “Elk jaar wint deze vervoerswijze aan populariteit”, zegt Vias-woordvoerder Stef Willems. “Het groeiende aanbod aan verschillende soorten elektrische fietsen speelt daarin zeker een rol. Maar vooral het feit dat elektrisch fietsen méér mensen aanspreekt, verklaart die stijgende populariteit. Ouderen vormen nog steeds de belangrijkste doelgroep voor elektrische fietsen, maar ook jongere mensen kiezen steeds vaker voor een elektrische fiets. Verder wint ook de leasemarkt aan populariteit; ook die factor draagt bij tot een hoger aantal elektrische fietsen op de baan.”
Iets minder dan 1 op de 3 Vlaamse elektrische fietsgebruikers (29%) rijdt ermee naar het werk. “Elektrisch rijden verlaagt voor veel Vlamingen blijkbaar de drempel om met de fiets te gaan werken”, zegt Stef Willems. “Wie het vroeger niet zag zitten om 10 kilometer te fietsen naar het werk, ziet die afstand misschien wel te doen met een elektrische fiets. Verschillende bedrijven proberen bovendien ook actief hun medewerkers op de fiets te krijgen. Door de accommodatie voor hun fietsende werknemers te verbeteren, met bijvoorbeeld douches, kleedkamers, lockers en degelijke fietsenstallingen, door te sensibiliseren, door hun werknemers de kans te
geven om een aangeboden fiets na 3 jaar tegen een lagere prijs aan te kopen,…” Vias gaat ter plaatse bij werkgevers die willen inzetten op een fietscultuur. “We bekijken hoe je als werkgever je werknemers kan stimuleren om vaker met de fiets naar het werk te komen, welke ingrepen je kan doen op je eigen bedrijfsterrein om de veiligheid voor fietsers te verbeteren, we geven ook vormingen over de wegcode, enz.” “Veel mensen hebben een elektrische fiets aangekocht om er recreatief mee te gaan rijden, zonder de bedoeling om er ooit mee naar het werk te rijden. Misschien wonen ze ook gewoon te ver van het werk
BEDRIJVEN
Extra vorming De populariteit van de elektrische fiets is een goede zaak voor onze mobiliteit. “Maar de vele ongevallen en conflicten tussen auto’s en fietsers en ook tussen de kwetsbare weggebruikers onderling tonen aan dat het belangrijk is om te investeren in een veilige openbare ruimte, waar elke weggebruiker zijn plaats heeft. Wij zijn zelf ook voorstander van extra vormingsmogelijkheden voor wie elektrisch rijdt en gaan met Vias Academy langs bij bedrijven die ons daarnaar vragen. Dat een elektrische fiets bijvoorbeeld een langere remafstand heeft en je beter niet uit de hoogste trapondersteuning vertrekt, zijn bijvoorbeeld zaken die daarin aan bod komen.”
“Elektrisch rijden verlaagt voor veel Vlamingen blijkbaar de drempel om met de fiets te gaan werken.” — STEF WILLEMS om diezelfde fiets voor woon-werkverkeer te gebruiken. En heel veel eigenaars van elektrische fietsen zijn zelfs niet meer actief in het werkveld. Dat 1 op de 3 eigenaars van een elektrische fiets daar ook mee naar het werk rijden, is dus best wel een hoog cijfer.” Ook opvallend: bijna 1 op de 3 Vlamingen (31%) rijdt elke week meer dan 50 kilometer met zijn elektrische fiets. “Uit een eerdere enquête van Vias uit 2019 bleek al dat gebruikers van een elektrische fiets gemiddeld 9,6 kilometer per traject afleggen ten opzichte van 5,2 kilometer voor de traditionele fietsen.”
Meer ongevallen Een hoger aantal elektrische fietsen op de weg vertaalt zich in 5 jaar tijd in meer dan een verdubbeling van het aantal ongevallen met doden en gewonden met elektrische fietsen. In 2018 waren er 1.400 letselongevallen met elektrische fietsen, in 2022 waren er dat al 3.370, zo blijkt uit de ongevalscijfers. “Dat heeft niet zozeer te maken met het feit dat elektrische fietsen sneller zouden rijden. Veel mensen rijden met hun elektrische fiets niet beduidend sneller dan wanneer ze met een traditionele fiets zouden rijden. De verklaring ligt elders en is heel eenvoudig. Het aantal elektrische
fietsen stijgt en daarmee dus ook de kans dat er zich ongevallen voordoen met elektrische fietsen. Bovendien speelt hier ook het feit dat er langere afstanden worden afgelegd met elektrische fietsen dan met traditionele fietsen. Je hebt nu eenmaal meer kans op een ongeval tijdens een rit van 20 kilometer dan op een ritje van 5 kilometer.” In de meerderheid van de gevallen komt de fietser trouwens in zijn eentje ten val, omdat hij een stuurfout maakt of ergens hapert aan een infrastructureel element op de weg. “We raden fietsers dan ook ten zeerste aan om een helm te dragen en geen alcohol te drinken”, klinkt het. (JM - Eigen foto)
49
50
P U B L I R E P O RTAG E
Jouw partner in efficiënt wagenparkbeheer Van Mossel Automotive Group is het grootste mobiliteitsbedrijf van de Benelux. Met meer dan 430 vestigingen verspreid over 6 landen (Nederland, België, Luxemburg, Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk) heeft het bedrijf in 75 jaar tijd een belangrijke positie verworven op de automotive markt. Ruim 6.600 werknemers werken er iedere dag aan het motto ‘Voor mobiliteit, voor iedereen’, met respect voor de kernwaarden die de groep hanteert. Hieronder vallen bijvoorbeeld gastheerschap en resultaatgerichtheid.
Wat biedt de groep aan? Van Mossel is officieel verdeler in België van 31 automerken. Wat het bedrijf zo uniek maakt, is haar alles-onder-één-dak benadering met als doel de complete ontzorging van de klant. Zo vind je er het totale pakket: van de aankoop van auto’s en financiering tot verzekering en leasemogelijkheden. Verder kan de klant steeds bij het bedrijf terecht voor verschillende aftersales-diensten, waaronder onderhoud, herstellingen, Carrosserie en Premium Service. Dankzij Premium Service heeft de Van Mossel klant de mogelijkheid om, ongeacht het automerk, bij een Premium Service vestiging langs te gaan voor onderhoud. In de regio West-Vlaanderen worden de leasediensten vertegenwoordigd door Van Mossel Westlease. De andere leasingmaatschappijen zijn Van Mossel Autolease, J&T Autolease en DirectLease. Van Mossel biedt een breed scala aan mobiliteitsproducten en - diensten aan scherpe tarieven aan. In dit
opzicht kan je niet alleen privéwagens leasen, maar ook fietsen en bedrijfsvoertuigen. Voor mobiliteit, voor iedereen Met een specialisatie in de vergroening van het wagenpark, ondersteuning bij cafetariaplannen tot het voorzien van passende laadoplossingen, kan je bij Van Mossel rekenen op een team van ervaren accountmanagers voor je wagenparkbeheer. Een ruim aanbod snel leverbare voertuigen aan zeer aantrekkelijke leaseprijzen en een eigen korte termijn verhuurafdeling zorgen ervoor dat er op elk moment een passende mobiliteitsoplossing aan de klant voorgelegd kan worden. “We hebben alle expertise in huis om de klanten advies op maat te geven”, aldus Koen Claesen, CEO Van Mossel België en Luxemburg.
www.vanmossel.be
DOSSIER
“We zetten sterk in op leasing” Fietszaak Raida mikt op woon-werkverkeer met elektrische fietsen
Dat elektrische fietsen aan een serieuze opmars bezig zijn, voelen ze bij fietsenzaak Raida als geen ander. De onderneming werd 8 jaar geleden opgestart, toen elektrisch fietsen nog meer een uitzondering was dan regel. Intussen opende Raida 13 fietswinkels verspreid over Vlaanderen, waarvan 8 in onze provincie.
en verlichting. “We zetten vooral in op de beleving op de fiets. Ook sportfietsen zitten in ons aanbod, maar daarvoor trekken sportfietsers voornamelijk naar onze winkels in Torhout en Aartrijke, waar we het ruimste sportaanbod hebben voorzien.”
keer. “Voor veel klanten was het vroeger geen optie om met de fiets naar het werk te gaan: de afstand was te ver en het fietsen te lastig, waardoor ze bezweet op het werk aankwamen. Een elektrische fiets vormt voor hen de oplossing om toch met de fiets te kunnen gaan werken. Het is een moment van ontspanning voor en na het werk, gebruikers kunnen genieten van rustige paadjes en wegen, én werknemers worden er ook nog eens voor vergoed per kilometer. Ook het feit dat elektrische fietsen steeds vaker toegevoegd kunnen worden aan een cafetariaplan, draagt bij aan de populariteit van de elektrische fiets. ”
Raida verkoopt jaarlijks zo’n 5.000 fietsen. “Eén vijfde daarvan zijn speed pedelecs. We zetten ook zwaar in op leasing, goed voor zowat de helft van onze omzet. Werknemers krijgen van hun werkgever een fiets ter beschikking, die ze na 3 jaar kunnen aankopen tegen een heel voordelige prijs. Wij werken vooral samen met kleinere bedrijven en kmo’s die hun werknemers dan exclusief naar ons doorsturen. Een gigantisch succes is dat: 90% van wie zijn fiets least bij ons, koopt die na 3 jaar ook aan. De gebruikers hebben de smaak te pakken én ze willen gebruik maken van dat voordelige tarief.” Intussen werken 51 mensen bij Raida, deels in de winkels, maar ook in technische, administratieve of logistieke functies. (JM - Foto Kurt) www.raida.cc
Raida startte onder de naam Cool Electro Cycles. “In het begin verkochten we enkel elektrische fietsen”, zegt directeur Nico Baertsoen. “Omdat we ons aanbod na enkele jaren hebben uitgebreid met niet-elektrische fietsen, drong een naamsverandering zich op. Daarom kozen we 2 jaar geleden voor de naam Raida. Je kan bij ons terecht voor alle types fietsen: van bakfietsen en stadsfietsen tot sportfietsen. Maar elektrische fietsen zijn nog steeds onze corebusiness, goed voor 80% van onze omzet.” De coronacrisis heeft een flink aandeel in het succesverhaal van de elektrische fiets. “Toen we 8 jaar geleden van start gingen met Raida, moesten klanten nog overtuigd worden om toch maar voor een elektrische fiets te kiezen. Dat lukte jaar na jaar steeds beter, tot de verkoop tijdens de coronacrisis werkelijk is geëxplodeerd. Iedereen had toen plots tijd om te fietsen en kreeg de smaak te pakken om dat te blijven doen. Maar fietsen was soms lastig en elektrische fietsen bleken daarvoor de oplossing.” En ook daarna is de markt verder geëvolueerd. “Een elektrische fiets is nu een mobiliteitsoplossing geworden: het is een alternatief voor tijd verliezen met je wagen in het drukke verkeer.”
In de winkels vind je niet alleen de fietsen zelf, ook alle mogelijke toebehoren en accessoires, van kledij en helmen tot tassen
Optie Raida mikt ook op klanten die een elektrische fiets gebruiken voor woon-werkver-
“Een elektrische fiets is een mobiliteitsoplossing geworden. Het is een alternatief voor tijd verliezen met je wagen in het drukke verkeer.” — NICO BAERTSOEN
51
52
DOSSIER
“We installeren alleen slimme laadpalen” Bee Charged neemt intrek in kmo-unit Bee Charged in Ingelmunster verdeelt, levert en installeert laadpalen en energiemeters met advies en service na verkoop, voor zowel particulieren als bedrijven en hun medewerkers. Het bedrijf heeft recent zijn intrek genomen in een kmounit. “Een noodzakelijke investering willen we verder kunnen groeien.”
Na een aantal jaren ervaring in de zonnepanelen- en laadpalensector startte Dries Vandenbruwaene met zijn eigen onderneming Bee Charged. “Projecten met één laadpaal of meerdere laadpalen, ze zijn allemaal welkom bij Bee Charged. We bekijken welke ingrepen er nodig zijn om ze te installeren, welk type laadpaal ideaal is, enz. Heel belangrijk: we installeren alleen slimme laadpalen. Die laden op het meest voordelige moment en kan je instellen om zeker tegen een bepaald tijdstip je auto vol te laden.” Sinds de oprichting een kleine 2 jaar geleden, mocht Bee Charged al een 300tal laadpalen installeren. “We mikken op zowel ondernemers als particulieren, maar merken dat de opdrachten vooral vanuit ondernemershoek komen. Dan installeren we laadpalen bij het bedrijf en ook bij de medewerkers thuis, zodat ze hun bedrijfs-
wagens ook thuis kunnen opladen.” Dat medewerkers hun wagen bij hen thuis kunnen opladen is echt wel een must, vindt Dries Vandenbruwaene. “Ik heb het zelf uitgetest om te weten waarover ik spreek: ik heb 6 maanden mijn wagen niet meer thuis opgeladen. Je betaalt niet enkel méér als je oplaadt bij publieke laadpalen, het zorgt ook voor een groot verlies aan comfort.”
Bee Charged slaagt erin om bij elk type woning een laadpaal te installeren. “Er is altijd wel een mogelijkheid. Kunnen we de laadpaal niet kwijt op een oprit, dan is de garage, het tuinhuis,… meestal wel een optie. Bij een appartement kunnen we vaak van bij de tellers in de kelderverdieping Niet uit een vertrekken naar een vaste parkeerondernemersfamilie plaats. Is die vaste parkeerplaats er niet, dan is een publieke laadpaal Dries Vandenbruwaene volgt op dit moment op één van de parkeerplaatsen het Bryo-traject bij Voka. “We zijn nog voor de deur nog altijd een optie. maar 2 keer samen gekomen en ik vind het Dan zorgen wij ervoor dat er een traject nu al zijn geld meer dan waard”, zegt factuur kan opgemaakt worden Vandenbruwaene. “Ik kom zelf niet meteen voor de tankbeurten voor elke uit een ondernemersfamilie. Bryo is voor bewoner of bezoeker.” mij de gelegenheid bij uitstek om andere Extra opslagruimte ondernemers te ontmoeten, te horen hoe ver zij staan en wat zij willen bereiken.”
Bee Charged heeft recent zijn intrek genomen in een kmo-unit in Ingelmunster. “Dat is een investering die nodig was om verder te kunnen groeien. In eerste instantie hadden we dringend extra opslagruimte nodig. Op onze nieuwe locatie hebben we bovendien ook kantoren voorzien, zodat we op termijn extra sales- en administratieve medewerkers kunnen aanwerven. We kunnen er de klanten ook in een meer professionele omgeving ontvangen en er eventueel ook opleidingen organiseren.” Het bedrijf onderscheidt zich van conculega’s dankzij een doorgedreven persoonlijke aanpak, zegt Vandenbruwaene. “Daar waar je elders misschien sneller een standaard antwoord krijgt, gaan wij samen met de klanten op zoek naar de beste oplossing voor hun noden. Dat is ook hetgeen ik zelf het liefste doe: die puzzel leggen om het uiterste te halen uit elke laadpaal. We nemen echt de tijd om alles goed uit te leggen.” (JM - Foto DD) www.beecharged.be
HAVENNIEUWS
www.apzi.be
Voorjaarsagenda Apzi-Voka biedt voor elk wat wils De vereniging van private havenbedrijven in Zeebrugge APZI en alliantiepartner Voka West-Vlaanderen stelden een goed gevulde voorjaarsagenda samen. Op het programma staat een waaier van activiteiten, van netwerkbijeenkomsten voor de havengemeenschap tot professionele opleidingen voor bedrijfsleiders en medewerkers.
De alliantie Apzi-Voka West-Vlaanderen start 2024 op donderdag 25 januari met een Nieuwjaarsreceptie in het Beurs-, Meetingen Congrescentrum Brugge (BMCC). Na de woorden van voorzitter Marc Adriansens en CEO van Port of Antwerp-Bruges Jacques Vandermeiren, is er een panelgesprek met bestuursleden van Apzi-Voka en Port of Antwerp-Bruges over de ambities voor de haven van Zeebrugge. Daarna volgt een boodschap van de Vlaamse regering door Vlaams minister-president Jan Jambon en een slotwoord van burgemeester en ondervoorzitter van Port of Antwerp-Bruges Dirk De fauw. Opleidingen en netwerking In het opleidingsluik zijn er 3 specifiek op de havenbedrijven gerichte seminaries, telkens in de vlot bereikbare en goed uitgeruste hub Voka | Brugge. Op donderdag 21 maart is er het seminarie ‘timemanagement’ voor een efficiënter tijdsbeheer. Deze opleiding zet mensen op weg om hun balans tussen werk en privé te verbeteren, weer baas over hun eigen agenda te worden, hun mailbox beter te beheren, met storingen om te gaan. Het doel is een productievere werkdag en meer rust in het hoofd, zowel op de werkplaats als privé. Op vrijdag 19 april draait alles rond ‘veiligheidscultuur op de werkvloer’. Het ontwikkelen van veiligheidsgedrag gaat verder dan enkel de wetgeving, zorgsystemen, machineveiligheid of beschermingsmiddelen. Dit seminarie belicht de menselijke
kant van arbeidsveiligheid en biedt handvatten voor een structurele en duurzame veiligheidscultuur. Je leert bijvoorbeeld hoe je iedereen kunt benaderen, meekrijgen en opleiden. Op dinsdag 7 mei wordt een hele dag gewijd aan het ‘transportdocument CMR’. Hoewel bij bedrijven dagelijks dergelijke vrachtbrieven uitgeschreven worden, gebeurt dat vaak in goed vertrouwen zonder echt juist te weten wat er getekend wordt. Een CMR-vrachtbrief valt onder een internationaal verdrag met heel wat wettelijke voorwaarden en verplichtingen voor de vervoerder, afzender en bestemmeling. Deze opleiding informeert bedrijfsleiders en medewerkers en behoedt hen voor de zware gevolgen van het onvoorbereid tekenen of opmaken van een CMR-vrachtbrief.
Een klassieker is de havenkennismaking op donderdag 30 mei. In een halve dag krijgen nieuwe medewerkers of starters in de haven toelichting over de havenactiviteiten en de logistieke stromen. Na een korte inleiding in het kantoor van Apzi-Voka in Zeebrugge gidst een bus de bezoekers doorheen de Transportzone, de voor- en achterhaven. Op elke terminal stapt een bedrijfsexpert aan boord als gids. Kers op de taart in de ABC-toren is een kortfilm en panoramisch uitzicht. Inzake netwerkbijeenkomsten wordt op dinsdag 23 april de populaire lentereceptie gehouden. In het voorjaar worden ook 2 keer de beslissingsnemers in de havengemeenschap uitgenodigd voor een ‘port lunch’. Die vinden plaats op vrijdag 8 maart en 7 juni. De afsluitende activiteit van het voorjaar is op donderdag 20 juni de 15de editie van de Zeebrugge Port Golf Day in de Royal Zoute Golf Club in Knokke. (RJ) Info en inschrijvingen: www.apzi.be/agenda
53
54
PROSIT
Bedrijvencontactdagen Op Bedrijvencontactdagen verzamelt het kruim van de zelfstandigen, kmo’s en grotere bedrijven uit onze provincie traditiegetrouw in Kortrijk Xpo voor een gezellige tweedaagse. We zorgden voor een sterke aftrap van de 19de editie van Bedrijvencontactdagen met een openingsevenement op woensdag 13 december. We genoten er van talrijke ontmoetingen en een inspirerende keynote door Jeroen Baert over AI. Het werden 2 succesvolle beursdagen, met bijna 18.000 bezoekers in totaal. We kijken al uit naar de volgende editie in Brugge op 23 en 24 oktober 2024!
PROSIT
Voka Connect: CNH - Zedelgem Op donderdag 7 december gingen we op bezoek bij CNH in Zedelgem. Het gastbedrijf is pionier in slimme industriële landbouwmachines en zet maximaal in op efficiëntie. Hier weten ze als geen ander welk verschil datagedreven werken kan maken en waarmee je rekening moet houden als je data consequent wil inzetten in jouw business. Na de toelichting was er tijd om na te praten over de inzichten die we opdeden en om nieuwe contacten te leggen.
Jong Voka visits Sioen Op maandag 18 december waren we met Jong Voka te gast bij een familiebedrijf pur sang: Sioen Industries in Ardooie. De wereldspeler in textiel bestaat al meer dan 100 jaar, maar het succes kwam er niet zonder slag of stoot. We werden meegenomen in een eeuw van ondernemende familiegeschiedenis, inclusief de uitdagingen die daarbij hoorden. Daarna kregen we een rondleiding in de state-ofthe-art showroom en sloten we af met een ontspannend netwerkmoment, samen met de leden van de raad van bestuur van Voka West-Vlaanderen.
55
56
AGENDA
opleidingen
netwerking
OPLEIDINGSREEKS
MBA Highlights
SEMINARIE
Hoe pas je Learning Analytics toe op de werkvloer? Het meten, verzamelen, analyseren en rapporteren van gegevens over medewerkers en hun leercontext kunnen leiden tot waardevolle en nieuwe inzichten. Dinsdag 30 januari 2024 van 9.00 tot 12.30 uur Voka West-Vlaanderen, Kortrijk
LAB
Van brandjesblusser naar coachend leidinggevende We stomen je volledig klaar om je verbeterde rol als leidinggevende in een productieomgeving op te pakken a.d.h.v. een concreet actieplan. Kick-off: donderdag 1 februari 2024 van 8.30 tot 12.00 uur Voka | Brugge
Exclusieve opleidingsreeks op het vlak van ondernemerschap en management, die academische kennisoverdracht en ervaringsuitwisseling combineert. Kick-off: vrijdag 2 en zaterdag 3 februari 2024 Dukes’ Palace, Brugge
LEREND NETWERK
Learning & Development Wil je het strategische opleidingsen competentiebeleid in jouw bedrijf optimaliseren? In dit lerend netwerk komen L&Dverantwoordelijken samen om kennis en ervaringen met elkaar te delen. Kick-off: dinsdag 6 februari 2024 van 17.00 tot 20.00 uur Voka West-Vlaanderen, Kortrijk
VOKA ONE
Tips & tricks voor een wervend LinkedIn-profiel Interactieve sessie voor soloondernemers om een wervend LinkedIn-profiel samen te stellen, je merk te versterken en waardevolle connecties op te bouwen en te onderhouden. Woensdag 21 februari 2024 van 17.30 tot 21.30 uur Voka West-Vlaanderen, Kortrijk
LEREND NETWERK
Digital Selling Strategy Wil je de beste online ervaring aanbieden aan klanten? Doorheen 8 sessies breid je in dit lerend netwerk je digitale salesen marketingstrategie uit. Kick-off: donderdag 22 februari 2024 van 17.00 tot 20.30 uur Loweide, Oostkamp
NETWERKEVENT
CFO-netwerkevent Netwerk voluit met collegaCFO’s, maak kennis met de Business Club - International Finance en laat je inspireren door een keynote van een top-CFO. Donderdag 20 februari 2024 van 18.00 tot 21.30 uur Agristo, Wielsbeke
NETWERKEVENT
What’s Hot in 5G Inspirerende getuigenissen van Jan Yperman Ziekenhuis en Proximus over hun projecten rond het baanbrekende 5G met een heerlijk ontbijt en gerichte speeddates. Vrijdag 23 februari 2024 van 8.00 tot 10.00 uur Jan Yperman Ziekenhuis, Ieper
BEDRIJVEN
57
SAVE THE DATE LAB
AI-powered marketing voor contentcreatie & hyperpersonalisatie AI-marketingtraining om te ontdekken hoe je campagnes betovert met de kracht van AI. Ga naar huis met tips, tools en een AI-checklist voor jouw onderneming. Kick-off: dinsdag 27 februari 2024 van 9.00 tot 16.30 uur Voka | Brugge
23 januari 2024 Nieuwjaarsreceptie Kortrijk Klink samen met collega-ondernemers op het nieuwe jaar met heerlijke food & drinks in de schitterende setting van Kortrijk Xpo: zo zetten we 2024 in.
TE GAST BIJ
Mainfreight Te gast bij het beursgenoteerde Mainfreight: hoe gaat de multinational om met innovatie, efficiëntie en duurzaamheid? Dinsdag 12 maart 2024 van 19.00 tot 22.00 uur Mainfreight Logistic Services, Oostende
18 maart 2024 Vliegende Starters Ondernemen doe je niet alleen. We brengen iedereen met een groot hart voor jong ondernemerschap samen voor een inspirerende avond vol kruisbestuiving.
6 juni 2024 COMMUNITY
Kick-off Bouw- en vastgoedcommunity In deze community brengen we projectontwikkelaars, investeerders, architecten, aannemers, vastgoedmakelaars, toeleveranciers, studiebureaus en innovatieve starters uit de sector samen om elkaar te inspireren en te versterken. VOKA CONNECT
Kick-off: dinsdag 26 maart 2024 van 17.30 tot 21.30 uur SILT, Middelkerke
Thule Groeien door reshoring: hoe kan je dat vertalen naar je eigen ambities en strategische plannen? Krijg tijdens deze Voka Connect te horen hoe ze bij Thule hun lokale productie behouden. Donderdag 29 februari 2024 van 18.30 tot 22.00 uur Thule, Menen
Onze partners:
WESTLEASE
Ontdek
ALLE EVENTS EN OPLEIDINGEN
Tuinfeest regio Brugge-Oostende Statutaire algemene vergadering, viering van de jubilarissen en netwerkevent in het Casino van Middelkerke om samen de zomer in te zetten.
11 juni 2024 Tuinfeest regio Ieper-Veurne Talloze netwerkopportuniteiten in de zomerse setting van ’t Convent in LoReninge, gepaard met heerlijke catering: dat is het Voka Tuinfeest regio Ieper-Veurne.
13 juni 2024 Tuinfeest regio Zuid- en Midden-West-Vlaanderen Een inspirerende avond met heel wat nieuwe contacten: het Tuinfeest in Domein Vossenberg in Hooglede wordt een knaller!
58
D E E STA F E T T T E
PHILIPPE DE VEYT Hoe zou je jouw managementstijl omschrijven? “Ik ben een ‘people man’, diplomatisch en het cement tussen onze teams. Gezag heb je niet, gezag moet je verdienen door tussen uw mensen te bewegen en waar nodig met de botten in de modder te gaan staan.” Naar wie kijk je op en waarom? “Ik kijk enorm op naar Charles en Bernadette Beauduin, het ondernemerspaar achter onder meer Barco en Vandewiele. Charles is een zeer intelligent man, gezegend met een goed strategisch inzicht. In alles wat hij onderneemt wordt hij door dik en dun gesteund door Bernadette, die zelf onderneemster is.” Waaruit haal je voldoening naast het werk? “Bij het thuiskomen, samen met mijn vrouw, bij een glaasje witte wijn wat keuvelen over ditjes en datjes, over de verlopen dag of over belangrijke zaken die zij moet weten over de firma. Zij geeft mij weer energie. Als telg van de textielfamilie Santens en als onderneemster weet ze waarover ze spreekt. Recent werden wij ook grootouders. Zalig is dat!” Welk boek is een must-read voor ondernemers? “Het boek ‘Omringd door idioten’ van Thomas Erikson heeft een wat choquerende titel, maar het hr-boek borduurt verder op de klassieke 4 gedragstypes rood, oranje, groen en geel. Met praktijkvoorbeelden legt het uit waarom sommige mensen niet kunnen samenwerken. Verrijkend en herkenbaar.”
Gedelegeerd bestuurder Lecot & voorzitter Voka - Kamer van Koophandel West-Vlaanderen.
Aan wie wil je de estafettestok doorgeven en waarom? “Hannelore Raes heeft, ondanks een druk gezinsleven, ervoor gekozen om het co-CEO-schap bij Agristo op te nemen met Filip Wallaeys. ‘She is smart’ en heeft een hoog EQ-gehalte. Voor mij speelt ze in de Champions League van vrouwelijk ondernemerschap.”
Ontdek ze ook on in e ic v r se k *! ij r k Fran
De meest persoonlijke lease. Vancia Car Lease staat voor een unieke, persoonlijke aanpak. Wij bieden een perfecte service op maat én de nodige flexibiliteit. Van professioneel mobiliteitsadvies, over een volwaardige aanloopwagen, tot een all-in support voor de leasing van uw wagenpark: u blijft steeds mobiel. En dit zowel via Vancia Car Lease België als Vancia France*. Contacteer ons vrijblijvend op 056 34 57 81 of via vanciacarlease.com.
Lease is more.® *
Bent u actief in Frankrijk? Ontdek onze voordelige leasevoorwaarden via Vancia Car Lease France.
BEEUWSAERT-CONSTRUCT.BE