14
Ondernemers 01 17 januari 2014
ONDERNEMERS & CO Optima
Uit een studie van het West-Vlaams Economisch Studiebureau, uitgevoerd eind 2012, bleek dat zo’n 140.000 Belgische gezinnen een eigendom hebben buiten de landsgrenzen. Met zowat 50.000 résidences secondaires is Frankrijk het populairst bij Belgische eigenaars. De aankoop van een vakantiewoning is vooral een emotionele beslissing, maar de meeste kopers staan niet stil bij de erfrechtelijke gevolgen. Voor overlijdens op of na 17 augustus 2015 zal het toepasselijk erfrecht aangewezen worden door een nieuwe Europese erfrechtverordening Welk erfrecht is er van toepassing op uw grensoverschrijdende nalatenschap? Op vandaag wordt deze vraag nog beantwoord aan de hand van het Internationaal Privaatrecht (IPR) van België en van de liggingsstaat. Elk land hanteert zijn eigen regels die bepalen welk erfrecht van toepassing is. Die regels kunnen met elkaar in conflict komen waardoor de afwikkeling van de nalatenschap een complexe en dure aangelegenheid kan worden. Volgens het Belgisch IPR worden de roerende goederen verdeeld volgens het Belgische erfrecht, de onroerende goederen daarentegen vererven in principe overeenkomstig het erfrecht van het land waar uw tweede verblijf gelegen is. Indien dat land echter bepaalt dat het Belgisch erfrecht geldt, dan zal toch dit laatste van toepassing zijn. Voor uw hoofdverblijf in België zal dus Belgisch erfrecht gelden, terwijl bijvoorbeeld voor uw pied-à-terre in Frankrijk het Franse erfrecht van toepassing zal zijn. Via testament kan u rechtskeuze doen en bijvoorbeeld bepalen dat uw volledige nalatenschap dient te vererven volgens het Belgische erfrecht. Men kan zo echter geen afbreuk doen aan de minimale erfrechten die een erfgenaam zou hebben op basis van de Franse wet. Aan deze problematiek komt een einde wanneer de Europese Erfrechtverordening in werking zal treden.
Europese erfrechtverordening Voor overlijdens op of na 17 augustus 2015 zal het toepasselijk erfrecht aangewezen worden door een nieuwe Europese erfrechtverordening. Deze regels zullen gelden in alle EU-landen, behalve Denemarken, Ierland en het Verenigd Koninkrijk. Deze erfrechtverordening bepaalt dat op de gehele erfopvolging, zowel voor de roerende als de onroerende bestanddelen, het recht van toepassing is van de gewone verblijfplaats van de overledene op het moment van overlijden, tenzij er nauwere banden bestaan met een andere lidstaat. In dat laatste geval
De buitenlandse vakantiewoning en uw erfenis is het recht van die lidstaat van toepassing. Het aangewezen recht zal van toepassing zijn, ongeacht of dit het recht is van een lidstaat of niet. Indien u bij overlijden uw gewone verblijfplaats in België hebt, zal dus het Belgisch erfrecht gelden, ook voor uw onroerend goed in Frankrijk, Italië of Spanje. De verordening biedt verder de mogelijkheid om uitdrukkelijk een rechtskeuze te maken voor het recht van de lidstaat waarvan de overledene ten tijde van de keuze of ten tijde van zijn overlijden de nationaliteit bezit. Een Belg die in Frankrijk woont of een (tweede) woning bezit in Frankrijk zal dus de mogelijkheid hebben om te kiezen voor het Belgische recht voor zijn volledige nalatenschap.
staat werd betaald. Niettemin is er vaak toch gedeeltelijk sprake van dubbele belasting. Bovendien zal men doorgaans eerst successierechten moeten betalen in beide landen en pas daarna via een bijvoeglijke aangifte een verrekening kunnen vragen.
Conclusie Heeft u een tweede woning in het buitenland, dan laat u best tijdig beoordelen of de vererving goed geregeld is. U maakt ook best een inschatting van de potentiële successiekost. Zo nodig kan u tijdig de gepaste maatregelen nemen zodat ook de nabestaanden zonder zorgen blijven wanneer u komt te overlijden. Sven Hubrecht, Optima
Anticiperen op de erfrechtverordening Het is raadzaam nu reeds na te gaan of men niet moet vooruitlopen op de komende regels. Een voorbeeld. Een rechtskeuze voor het recht van de gewone verblijfplaats van de erflater, zoals nu naar Belgisch IPR is toegestaan, zal vanaf het moment van de inwerkingtreding van de erfrechtverordening niet meer mogelijk zijn. De rechtskeuze voor het recht van de gewone verblijfplaats van de erflater - die conform de huidige regels is gedaan vóór de inwerkingtreding van de erfrechtverordering - blijft geldig. Stel bijvoorbeeld dat een Fransman, die gewoonlijk in België verblijft, terug in (zijn huidige tweede verblijf in) Frankrijk wil gaan wonen. Hij kan dan, indien dit voor zijn persoonlijke situatie het beste past, nu nog rechtskeuze doen voor Belgisch erfrecht. Indien hij overlijdt na 17 augustus 2015 met gewone verblijfplaats in Frankrijk zal deze rechtskeuze geldig blijven, ook al zal deze keuze niet meer mogelijk zijn onder de nieuwe verordening. De erfrechtverordening zal geen invloed hebben op de fiscaliteit. Op buitenlandse vakantiewoningen kunnen zowel door België als door de liggingsstaat successierechten worden geheven. In België kan dan gebruik gemaakt worden van een eenzijdige aftrekregeling ter voorkoming van dubbele belasting. Het successierecht m.b.t. het buitenlandse onroerend goed mag worden verminderd met het successierecht dat in de liggings-
Optima, optimaliseert uw financiële situatie, geeft u een duidelijk overzicht en brengt uw inkomen, vermogen, pensioen en nalatenschap in evenwicht.
Vraag geen advies, maar eis een plan.
Keizer Karelstraat 75 | 9000 Gent 09 225 25 71 | info.nl@optima.be
ID-kit Optima_Voka_Nl_70x115.indd 1
www.optima.be
20/12/13 14:4