Monografie Ruilverkaveling Maldegem.pdf

RUILVERKAVELING MALDEGEM \

0/

e 1, p

le. ..____44 -:

__ _ -- - - - - -_

—

t

. • t\\ ydib , 4.

__

1

n n n

k

1

k

041 e--a ittrre en1111

14

Ja

lit

,

ti ,,,o

es. :-ffir,.

'Vtel -' 1br-4ee

fil

-

—

/ -

•

_

_

■

\ ,

---

--■-> •-%... (----,

/ „g

....,«,,,..7 \ %,

r

-1

-117,.

N

\

,.

\ \

./

Vlaamse Landmaatschappij

Al

Provinciale Directie Gent Ganzendries 149 9000 Gent

© Wettelijk depot: D/1994/6375/03

inhoudstafel

inleiding

1

situeringsplan ruilverkaveling Maldegem

3

kenmerken

5

problemen en aandachtspunten

6

verloop van de ruilverkaveling

7

onderzoek naar het nut

7

de grondclassificatie en de inbreng

8

het landschapsplan

8

werken aan waterlopen

10

wachtbekken op de Eede

10

wegenwerken

11

kunstkasseien

11

kaart wegenwerken

13

geschiedenis en natuur

14

recreatie

16

landschapszorg

16

kaart landschapszorg

19

de topografische opmetingen

21

de herverkaveling

21

de kavelinrichtingswerken

22

herverkaveling: toestand vôér - na

23

afronding van de ruilverkaveling

27

de kosten van de ruilverkaveling

27

de ruilverkavelingsakte

28

beslissings- en adviesorganen

29

commissie van advies

29

ruilverkavelingscomité

30

inleiding

De Bossen van Vlaanderen...

Wat hebben "De Bossen van Vlaanderen", het B.R.T.N.-feuilleton van een paar jaar geleden met "de moorden van Beernem" als inspiratiebron, te maken met deze brochure?

In Maldegem, op de grens van Oost- en West-Vlaanderen, werd de laatste jaren hard gewerkt aan een ruilverkaveling. Ruilverkaveling waarvan de aanvraag gebeurde in 1979.

Daarover gaat deze monografie. En "de Bossen van Vlaanderen" dan?

In deze gemeente Maldegem staan verschillende kastelen: het St.-Annakasteel bij het gemeentelijk park (vroeger hospitaal en nu politiebureau), het kasteel van Reesinghe en "Het Kasteeltje" dat in 1904 gekocht werd door ene Victor de Lille.

Deze de Lille was uitgever van "t Getrouwe Maldegem", een krant die een topverkoop kende tijdens de woelige dagen van de moorden van Beernem die de passies in de streek hoog deden oplaaien op het einde van de jaren '20. De drukkerij van het blad stond overigens naast en achter "Het Kasteeltje".

De titel van het blad "'t Getrouwe Maldegem" is trouwens ontleend aan de eretitel van de gemeente, "die loyale". Deze eretitel is een erfenis van een vroegere heerser over het gebled, Filips III die zich in 1300 onderscheidde door zijn onvoorwaardelijke trouw aan Graaf Gwijde de Dampièrre.

Een levend museum...

Een herinnering uit een iets minder ver verleden, is de Canadese militaire begraafplaats in Adegem.

Natuurlijk heeft Maldegem ook minder morbide attracties, waarbij we in de eerste plaats denken aan het stoomcentrum, een levend museum van industriffle archeologie rond het plattelandsstation van Maldegem.

=1=

Verder is er het gemeentehuis met beiaard (begin van deze eeuw), het schepenhuis (1525, herbouwd 1930), de dekenij (16de-19de eeuw).

Aangenaam vertoeven is het in het gemeentepark met zijn vele eeuwenoude bomen.

Verder is er de St.-Barbarakerk (gesticht 1071), de St.-Adrianuskerk te Adegem, de St.Pieters en Pauluskerk met een aantal zeer waardevolle schilderijen in Middelburg.

Belangrijke hoeven in de streek zijn het Hof van Brezende (Donk) de adbijhoeve van Zoetendale (Middelburg), Papinglo (Kleit) en hoeve van Groot-Burkel (Kleit).

Kleit is bovendien bekend bij de vele bedevaarders die een bezoek brachten aan de Mariagrot in een restant van het Kluisbos.

Maldegem en de deelgemeenten kennen tientallen wandel-en fietsroutes, die nu aangevuld kunnen worden met enkele realisaties van de ruilverkaveling.

=2--=

RUILVERKAVELINC MALDECEM ALGEMENE SITUERING SINT—LAUREINS

MALDEGEM N9 - BAAN BRUGGE - GENT

EEKLO

OOSTW INK EL

K N ESS ELARE

ke;E:lerken

De ruilverkaveling Maldegem is 1.618 ha. groot en ligt volledig op het grondgebied van de gemeente Maldegem (met de deelgemeenten Adegem en Kleit).

Zowat 94 % van het ruilverkavelingsblok bestaat, volgens het gewestplan, uit agrarisch of landschappelijk waardevol agrarisch gebied.

Niet minder dan 1030 eigenaars en gebruikers zijn betrokken bij deze ruilverkaveling. De eigendommen zijn gemiddeld 2,21 ha. groot.

Wat de landbouw betreft, zijn er voornameHjk melkveebedrijven (hetgeen betekent: veel weiland en groenvoedergewassen). Een aantal tuinbouwbedrijven steken de kop op.

In de ruilverkaveling liggen verschillende boomkwekerijen, voornamelijk langs de Urselweg, de Onderdijkstraat en de waterloop de Eede.

De structuur van het wegennet was verouderd en het kavelpatroon versnipperd.

Aan de rand van het blok treffen we enkele belangrijke verkeerswegen aan. Binnen het blok zelf, zijn er geen intensief bereden wegen.

In de westelijke zone van de ruilverkaveling komt een oud drevenpatroon voor, dat aansluit op het Drongengoedbos. Hier bestaat de ondergrond uit lemig zand.

Meer naar het Oosten toe, bevinden zich zandige gebieden (aan het Schipdonkkanaal).

Deze twee zones worden van elkaar gescheiden door een hogergelegen gebied met kleikoppen. Hierop liggen voornamelijk weilanden en de kleiplateaus vormen een zeer open landschap.

Zandige gronden en lemige zandgronden vormen samen 70 % van de bodem in de ruilverkaveling. Daarnaast vindt men nog 15 % licht zandleem en 15 % klei.

Het reliêf in de streek is zwak golvend (tussen 6 m. en 28 m.). De verharde wegen in het gebied werden vaak aangelegd op taluds.

=5=

proirlemen en idachtspunten

Op landbouwgebied was er in de eeste plaats een probleem van grote versnippering: 3.952 percelen waren véér de ruilverkaveling verdeeld over 1030 eigenaars en gebruikers.

De

ontsluiting

was op een aantal plaatsen niet voldoende voor moderne

landbouwvoertuigen en -machines.

Een aantal buurtwegen bevonden zich in slechte staat. Een groot aantal percelen waren bovendien belast met een erfdienstbaarheid van doorgang.

Een van de hoofdproblemen was de onvoldoende oppervlakte-afwatering. Door de zandige bodemstructuur over het grootste deel van het ruilverkavelingsblok, vergden de waterlopen regelmatige ruimingen en een goede oeverversteviging. Een aantal duikers en overgangen moesten bovendien verbeterd worden. Her en der waren beken ingebuisd met buizen van te kleine diameter.

Taluds en bermen geven in de streek een specifieke structuur en eigenheid aan het landschap.

Maar vooral de

dreven tussen de Papinglohoeve en het Drongengoed bezitten

waardevolle aspecten. Zowel naar begroeiing, als naar historische waarde zijn deze dreven belangrijk.

=6=

verloo v de ruilverkaveling

onderzoek naar het nut De ruilverkaveling Maldegem kwam er op vraag van landbouwers uit de streek. Zij vroegen de ruilverkaveling aan op 6 juni 1979.

Op 26 november van het daaropvolgende jaar, besliste de bevoegde minister dat een onderzoek naar het nut van de aangevraagde ruilverkaveling zou uitgevoerd worden.

Over de grens van het ruilverkavelingsblok bracht de coôrdinatiecommissie, die op 23 september 1981 ingesteld werd, advies uit.

Deze coôrdinatiecommissie bestaat uit elf leden: vier leden die aangeduid worden door de Provinciale Landbouwkamer, één lid van de Provincie, en verder vertegenwoordigers van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, bevoegd voor landbouw, financién, ruimtelijke ordening, landschapszorg, natuurbehoud. De secretaris wordt aangewezen door de Vlaamse Landmaatschappij, de voorzitter vertegenwoordigt de Minister.

Het eindverslag (21 oktober 1982) van deze coôrdinatiecommissie werd aan de Minister voorgelegd. Deze verklaarde de ruilverkaveling nuttig op 5 december 1984.

Hierna werden het ruilverkavelingscomité (24 april 1985) en de commissie van advies (17 juni 1985) ingesteld.

Het ruilverkavelingscomité heeft dezelfde samenstelling als de coôrdinatiecommissie.

Dit comité neemt de beslissingen in de ruilverkaveling.

Het ruilverkavelingscomité wordt bijgestaan en geadviseerd door de advies.

commissie van

Twee leden ervan zijn belanghebbende eigenaars, twee belanghebbende

gebruikers. De overige leden zijn niet als eigenaar of gebruiker betrokken bij de ruilverkaveling, maar wonen wel in de streek en zijn "in het bijzonder bevoegd op agrarisch en landelijk gebied".

=7=

de grondclassificatie en de inbreng De "grondclassificatie" is de pijler waarop de herverkaveling steunt. De "toedeling" van de nieuw te vormen kavels aan elke eigenaar en gebruiker moet overeenkomen met de "inbreng" die iedereen deed. Met andere woorden: elke belanghebbende moet v6c5r en na de herverkaveling evenveel bezitten. Dit heeft niet alleen te maken met de oppervlakte van de percelen, maar ook met de landbouwkundige waarde ervan. En die wordt bepaald door de grondclassificatie.

Deze classificatie gebeurt door V.L.M.-personeel met jarenlange ervaring op dit gebied.

Het vertrekpunt was de bodemkaart, opgemaakt door het Centrum voor Bodemkartering van de Universiteit van Gent. Deze gegevens werden gedetailleerd en aangepast aan de hand van talrijke handmatige grondboringen op het terrein zelf. Vochtigheidsgehalte, vruchtbaarheid en samenstelling van de bodem werden perceel per perceel onderzocht.

Deze omvangrijke operatie gebeurde in 1985 en 1986. Het resultaat van deze studie werd getoetst aan de terreinkennis van de commissie van advies. Deze maakte haar bevindingen over aan het comité, dat uiteindelijk de classificatie vastlegde.

Voor elke belanghebbende eigenaar en gebruiker werd de grondclassificatiekaart gecombineerd met de oppervlakte van de percelen in bezit of in gebruik. Deze oppervlaktegegevens werden via het kadaster verkregen.

het landschapsplan In december 1985 kwam een landschapsplan voor de ruilverkaveling Maldegem klaar.

Hierin wordt een inventaris gegeven van fysische elementen (wegen, reliéf, bodem en bodemgebruik, waterlopen en waterhuishouding, bebouwing enz...) en biologische gegevens, waaronder een inventaris van de waardevolle ecotopen. Ook het gewestplan werd betrokken in het landschapsplan.

Naast de inventaris, bevat de landschapsstudie ook een evaluatiedeel voor de beschreven inventaris.

=8=

Tenslotte werd in dit landschapsplan een structuurplan opgemaakt. De bedoeling hiervan was ondermeer de herverkavelaar de structuur te bieden om een zo goed mogelijke landbouwstructuur uit te tekenen.

ln juli 1986 werd het landschapsplan aangevuld met een "bijzondere ecotopenstudie". Een definitief structuurplan werd door het comité goedgekeurd in december 1987.

Verschillende werken in de ruilverkaveling Maldegem kregen ruime aandacht in de pers: zowel voor de aanleg van het wachtbekken op de Eede als voor het herstel van .de dreven tussen de Papinglohoeve en het Drongengoedbos, hadden ondermeer Radio 11 en AVS (regionale televisie) belangstelling.

werken aan waterlopen Enkele jaren later kon men beginnen met de eerste werken op het terrein: in 1990 en 1991 werden de waterlopen aangepakt: waar nodig taludversterkingen in azobématten of schanskorven, ruimingswerken over meer dan 5 km., de verbetering van een aantal duikers en een aantal rechttrekkingen waren aan de orde. Tevens werden 8 km. nieuwe waterlopen gegraven. Anderzijds verdwenen 1,5 km. niet-geklasseerde grachten en beekjes.

In totaal werden 57 km. waterlopen aangepast.

Langsheen een aantal waterlopen werden diverse beplantingen gedaan. Ook werden op twee plaatsen permanente poeltjes in waterlopen uitgegraven. Dit laatste om kansen te bieden aan het visbestand en de vegetatie in de waterlopen.

waclabekken op de Eede Regelmatig had de buurt rond Kleit af te rekenen met wateroverlast bij hevige regens. Om hieraan een oplossing te bieden, liet het ruilverkavelingscomité in augustus 1994 een wachtbekken op de Eede aankggen in een weiland van ongeveer 1 ha. Nog dit jaar zal het wachtbekken in gebruik genomen worden.

Naast de uitgraving is een kunstwerk voorzien.

Ook rond het wachtbekken werd heel wat aan landschapszorg gedaan. Zo werden aanplantingen verricht (1.100 stuks eik, els, wilg, hazelaar..., 25 knotwilgen). Daamaast wordt in het wachtbekken 300 m2 det en 350 m 2 lisdodde geplant. De taluds worden ingezaaid en enkele diepere uitgravingen in het wachtbekken moeten zorgen voor pennanente waterplassen, zodat watervogels en amfibieën er terecht kunnen.

=1 0 =

wegenwerken In juli 1993 organiseerde de V.LM. een voorlichting voor alle belanghebbenden in de ruilverkaveling. Hierop werden de geplande wegenwerken voorgesteld. Deze werden in maart 1993 reeds uiteengezet voor de Maldegemse Milieucommissie.

Het oorspronkelijke ontwerp (1991) werd aangepast aan de omstandigheden en het milieueffect-rapport (MER) dat voor de wegenwerken opgemaakt moest worden.

In het aangepaste wegendossier werden zo veel mogelijk bestaande tracés gevolgd en waardevol groen behouden.

Er werd 6,4 km. beton, 900 m. asfalt, 4,4 km. steenslag en 600 m. "kunstkasseien" gelegd.

kunstkasseien: primeur in ruilverkaveling

Voor het eerst in de uitvoering van plattelandswegen werd in Maldegem gebruik gemaakt van een nieuw procédé van bestrating. Het ruilverkavelingscomité stond immers voor de keuze: ofwel de aanleg van een bijkomend stuk beton, ofwel de heraanleg van de bestaande kasseistroken. Dit laatste was echter niet aangewezen: de betrokken stroken lagen op zeer drassige ondergrond en zouden, na heraanleg,vlug weer zijn gaan verzakken.

Anderzijds had het comité de schoonheid van het landschap in het achterhoofd, en de inpassing van de weg in de omgeving, waardoor beton weer minder aangewezen was.

Een tussenoplossing was vlug gevonden: printbeton of "kunstkasseien". Na het gieten van de beton, wordt er een kleurstof ingewreven. Daarna wordt er een mal ingedrukt. In dit geval had deze mal de vorm van kasseien. De beton wordt afgewerkt met een speciale beschermende coating.Restultaat: een stevige betonnen bestrating met het uitzicht van een rustieke kasseiweg.

In de ruilverkaveling Maldegem werden, bij wijze van experiment, zo twee stroken van elk 300 m. aangelegd.

=11=

De wegenwerken gingen gepaard met een reeks beplantingen, die uitgevoerd werden in het najaar van 1994. De voorziene rooiingen en kappingen ten gevolge van de wegenaanleg en-verbetering, vielen in het niets vergeleken met de beplantingen langs de wegen: meer dan 1.100 bomen als zomereik, grauwe abeel, es..., 250 knotwilgen, en meer dan 12.000 struiken en bosgoed allerhande. Dit laatste is goed voor zo'n 4,5 km. houtkant.

Bermsloten werden her en der uitgevoerd met een trapvormig profiel, waarop bijkomend nog spontaan vegetatie zal groeien.

De wegenwerken werden tussen juli 1993 en het najaar van 1994 uitgevoerd.

Procédé aanleg wegstroken in prinibeton of "kunstkasseien": beton storten, gladstrijken, uitstrooien van een kleurlaag, vorm indrukken, randen manueel bijwerken, speciale beschermleag uitstrijken.

=12=

Rt ILVEEKAV LING MALDEGEM WEGEN

OP

Legende Kunstlçassei Asfalt 00000000 Steenslag awmocteeocamenx

Beton _L _L

Kanaal Blokgrens

K 117,iD

geschiedenis en natuur

In de studies die voorafgingen aan de uitvoering van de werken in de ruilverkaveling Maldegem, stootte de V.L.M. op de aanwezigheid van een historisch waardevol drevenpatroon tussen de Aalterbaan, de Urselweg, het kasteel Prinsenveld en Kleit.

Ook aan de overkant van de Aalterbaan ligt een deel van het drevenpatroon, maar dat is buiten het ruilverkavelingsblok. Daar konden het ruilverkavelingscomité en de V.L.M. dus niets doen.

De dreven werden aangelegd op het einde van de 18de eeuw (sinds ca. 1780), bij de ontginning van het toenmalige bos- en heidegebied. Ze zijn, typisch voor die periode, uitgevoerd in een rationeel meetkundig patroon; in die tijd werden bestaande wegen rechtgetrokken zonder rekening te houden met de bestaande structuur van de bossen.

Voor de aanleg van de dreven oriënteerde men zich indertijd op de toren van Maldegem, de molen van Maldegem en de Lieve Vrouwkerk en de Halletoren van Brugge.

De dreven zijn tussen 9 en 12 m. breed en ze werden in die tijd langs weerzijden beplant met eik en beuk.

=14=

Door de toenemende landbouwontginning van het gebied maar ook door overdadige houtkap tijdens de oorlogsjaren, gingen een aantal van deze dreven reeds verloren. Vele bomen werden ziek of werden gerooid. Nog steeds worden jaarlijks delen van de dreven in cultuur gebracht.

Alleen op oude stafkaarten zijn ze nog terug te vinden.

Een aantal van deze verdwenen dreven werden door de ruilverkaveling in ere hersteld. Waar dit voor te grote moeilijkheden zou gezorgd hebben voor de hedendaagse landbouw, liet men de heraanleg achterwege. In elk geval heeft men emaar gestreefd om de oorspronkelijke drevenstructuur zo veel mogelijk opnieuw tot leven te wekken.

Voor een toegankelijker recreatief medegebruik werden een deel van de dreven vemieuwd en verbeterd met steenslagverharding.

Tevens maakten de landschapsdeskundigen van de V.L.M. van de mogelijkheid gebruik om het landschap met houtsingels aan te kleden en de bebouwde zones van Kleit visueel in te passen in het landschap.

Daarbovenop geeft de verbetering van de dreven meer uitstraling aan de geklasseerde Papinglohoeve en ontgeving, een beschermd dorpsgezicht.

Deze opwaardering van de hele omgeving had in een eerste fase echter enkele pijnlijke ingrepen tot gevolg. Om te beginnen werden een tweehonderdvijftigtal bomen gerooid, voomamelijk populieren. Deze pasten niet in het oorspronkelijke drevenpatroon. De populieren werden zowat een kwarteeuw geleden aangeplant.

Hier en daar waren in de dreven nog slechts fragmenten van bomenrijen zichtbaar en er stonden zieke of oude eiken en beuken tussen. Om op tennijn mooie, gelijk opgaande bomenrijen te verkrijgen, werden ook een aantal van deze eiken en beuken geveld.

In een tweede fase gebeurde een en ander aan grondverzet: diverse sloten en greppels werden gegraven, als afscherming tussen de dreven en de houtsingels en de achterliggende landbouwgronden, andere hebben tevens een afwateringsfunctie. Ten behoeve van de ontsluiting van een aantal percelen, werden ook overgangen voorzien.

In het najaar van 1994 startte de derde fase: het eigenlijke herstel van het drevenpatroon.

Het gaat om de aanplanting van zo'n 1.400 zomerciken. Voor wat betreft de houtsingels, wOrden 1.600 stuks lijsterbes, sporkehout en zomereik en 177 jonge loten zomereik geplant.

=15=

recreatie

De recreatieve infrastructuur die aangelegd werd, situeert zich voornamelijk rond de dreven aan de Papinglohoeve. Het. gaat om wandelwegen in steenslagverharding. Weekendrecreanten kunnen via de dreven wandelen of fietsen tot in het Drongengoedbos.

Maar ook in het Zuidoostelijke deel van de ruilverkaveling zijn een aantal wandel- en fietspaden aangelegd in steenslag. Deze zijn voomamelijk bedoeld voor de lokale bevolking.

landschapszorg De aanplantingen in het drevenpatroon aan de Papinglohoeve, het graven van permanente poelen op een aantal waterlopen en de beplantingen langs wegen, waterlopen en het wachtbekken op de Eede zijn voorbeelden van de toegenomen aandacht voor landschap en natuur in de ruilverkaveling.

Naast deze beplantingen, zijn er op verschillende plaatsen nog andere werken van landschapszorg voorzien.

Eerste dossier: beplantingen langsheen de wegen soort

aantal 250 knotwilg 524 zomereik (hoogstam)

593 jonge boompjes -"veren"- (zomereik, grauwe abeel, es) 12.064 bosgoed (es, zoete kers, sleedoorn, meidoorn, lijsterbes, zomereik, zwarte els, gelderse roos, hazelaar, grauwe wilg, sporkehout) uitvoering: najaar 1994

=16,

Tweede dossier: herstel drevenpatroon aantal

soort 1.400

zomereik (hoogstam)

1.600

bosgoed (lijsterbes, sporkehout, zomereik)

177

jonge loten zomereik

uitvoering beplantingen: najaar 1994

Derde dossier: diversen -aanplantingen langs bestaande wegen -aanplantingen langs waterlopen -maatregelen van landinrichting* -aanleg recreatieve infrastructuur -aanleg poelen en plasbermen in waterlopen -aanplanting gemengd eikenbos (1 ha.) aantal

soort 9.541

bosgoed (zomereik, zwarte els, hazelaar, lijsterbes, es, sleedoorn, gelderse roos)

472 zomereik (hoogstam) 17 ratelpopulier (hoogstam) 143 knotwilg 46 knotels uitvoering beplantingen: voorjaar 1994

*Sinds 1978 kan het ruilverkavelingscomité tot 2 % van de totale oppervlakte van de ruilverkaveling aanwenden voor "maatregelen van landinrichting". De oppervlakte voor "maatregelen voor landinrichting" in de ruilverkaveling Maldegem werd, verspreid over het hele ruilverkavelingsblok, voornamelijk gebruikt voor de aanplanting van gemengde houtkanten.

=17=

De percelen waar de "maatregelen van landinrichting" opliggen, worden, bij het ondertekenen van de ruilverkavelingsakte, eigendom van de Vlaamse Gemeenschap. Het onderhoud ervan zal gebeuren door het gemeentebestuur, voor rekening van de Vlaamse Gemeenschap.

In een aantal beken werd gewerkt met "natuurtechnische profielen" of plasbermen. Dit zijn trapvormig verbrede uitgravingen in de beek, waar een spontane watervegetatie zal beginnen groeien.

Op twee plaatsen werd een poel uitgegraven naast de beek. De poelen worden ongeveer 40 cm. dieper uitgegraven dan de beek. De bedoeling hiervan is om een pleisterplaats te bieden aan amfibiên.

Aanplantingen wachtbekken op de Eede aantal

soort 1.100

bosgoed (zomereik, els, es)

25

knotwilg

300 m 2

riet

350 m 2

lisdodde

uitvoering: najaar 1994

=18=

RUILVERKAVELING MALDEGEM LANDSCHAPSZORG

)411

111 .A40A1 We, 0,07,\V<e

4

.11 14

,i)c,4 ee'072,6

e

40.4e...404;e01

'e.•44et•

.e4e:/* st,eesee tt,ili* e e e*,0, litteee44 t : „

-

-

4,mi À),t

41-

LEGENDE

e

'ettbN

N ler K LEIT

ao

•

11111

e

Lbee• kare

▪

Iloutkant Knotbomen Bomen Bos

.h, t yelkipeeb. ywiterdle -\\ Irier3iu >,:e • •.*4 eeee'47 „. n■ ,•\.*** ,AA

IDEN DOORN

Herstel drevenpatroon

Blokgrens

de topografische opmetingen Alle belanghebbenden zullen bj hun uittreksel van de ruilverkavelingsakte een volledig en juist plan ontvangen, waarvoor uitgebreide opmetingen uitgevoerd werden.

De meetkundige basis voor deze opmetingen was een driehoeksnet dat verspreid lag over het hele ruilverkavelingsgebied. Dit werd opgemeten en berekend door het Kadaster te Gent en uitgebreid tot een veelhoeksnet en verfijnd door landmeters van de V.L.M. Het driehoeks- en veelhoeksnet was de grondslag voor alle topografische opmetingen (wegen, waterlopen, kavelgrenzen...) en berekeningen en ook voor het in plan brengen van het hele blok. Het diende tevens om de nieuwe kavels te berekenen, om deze op plan in te tekenen en ze uit te zetten op het terrein.

Om de opmetingen voldoende snel te laten verlopen, kreeg de Provinciale Directie Gent van de V.L.M. versterking van personeelsleden van de Provinciale Directie Brugge.

De opmetingen gebeurden met de modernste elektronische afstandsmeters. De opgemeten punten werden in coôrdinaten berekend. Via een computergestuurde tekenmachine werden deze coôrdinaten omgezet in een tekening. Dit "basisplan" omvat alle begrenzingen in het ruilverkavelingsblok. Alle nieuwe kavels werden erop ingetekend.

De nieuwe eigendoms- en gebruiksgrenzen werden op het terrein uitgezet in het najaar van 1994.

de herverkaveling Na een reeks officieuze gesprekken met gebruikers, om hun wensen terdege te kennen, werd een eerste herverkavelingsplan uitgewerkt. Dit werd ter inzage van alle betrokkenen neergelegd in het gemeentehuis van Maldegem, in december 1993 en januari 1994.

Eigenaars en gebruikers konden toen hun bezwaren en opmerkingen op dit ontwerp indienen.

=21=

De oorspronkelijke herverkaveling werd aangepast, rekening houdend met de opmerkingen en bezwaren. Na raadpleging van de commissie van advies, legde het ruilverkavelingscomité in het najaar van 1994 het definitieve herverkavelingsplan vast. Eind november 1994 werden de betrokkenen nogmaals persoonlijk uitgenodigd om de plans te komen inzien.

Van de 3.952 verschillende percelen vôér herverkaveling, bleven er na de herverkaveling nog 1.273 over.

ln de ruilverkaveling gebeurde ook een verplaatsing van een melk- en mestveebedrijf naar gronden die betere toekomstmogelijkheden voor het bedrijf mogelijk maken. De oorspronkelijke bedrijfzetel lag op de rand van het ruilverkavelingsblok geklemd tussen woningen, maar hij werd verlegd naar een perceel in de ruilverkaveling. Hierdoor werd het mogelijk om de gronden van de betrokkene rond het nieuwe erf te groeperen.

Maldegem is de eerste Oostvlaamse ruilverkaveling waarin een geautomatiseerd herverkavelingsprogramma gebruikt werd. Dit programma werd uitgewerkt door personeel van de V.L.M. en biedt de mogelijkheid om op een snelle manier verschillende herverkavelingsvoorstellen te testen en uit te proberen. Automatisch tekent én berekent een computer aangepaste afstanden, oppervlaktes enz... Voorheen moest al dit werk op een tijdrovende manier handmatig gebeuren.

Dit programma is bovendien afgesteld op de door de V.L.M. gebruikte topografische programma's, zodat wijzigingen in de opmetingen snel kunnen ingebracht worden in de herverkavelingsgegevens.

de kavelinrichtingswerken Nadat de percelen herschikt zijn, is het noodzakelijk om "kavelinrichtingswerken" uit te voeren. Dit is nodig, omdat op de grenzen van de vroegere percelen loswegen, voetpaden, bomen, grachten enz... lagen. Door de herschikking van de kavels, liggen deze elementen vaak middenin de nieuwe percelen, hetgeen bewerking van de grond natuurlijk belemmert.

Kavelinrichtingswerken zorgen ervoor dat deze storende elementen verwijderd worden, en dat men nieuwe ontsluitingswegen en grachten met perceelsopritten aanlegt waar nodig.

.22=

RUILVERKAVELING MALDEGEM TOESTAND VOOR RUILVERKAVELING

eire ;ItSie

•f• le uey, erib*re

/-10\411111eeteelp

1

‘el

d4

,<>

4

deber

&deneme/

y

)-lese azie -

1,*

A

R0340 V 2960

•4•A

Nr >,

x

V1400 V 0070

Schaal

V 2200 RO1 80

o

1500 M

RUILVERKAVELING MALDEGEM TOESTAND NA RUILVERKAVELING LLLL

eire fl‘be

telee r•r.

te \

• Vie* • 1/1

N.e*e 411L

x

ar

*0 i4.

•■■ k&s1" ,

triettme

,

xqk

f

LEGENDE

\\

R0340 V2960 V1400 V0070

Schaal

V2200 R0180

0

1500 1,1

L

de afronding van de ruilverkaveling

de kosten van de ruilverkaveling De ruilverkaveling Maldegem zal zowat 165 miljoen fr. kosten. De Vlaamse Gemeenschap draagt 74 % hiervan. Het Provinciebestuur Oost-Vlaanderen komt voor 4,3 % tussen en de gemeente Maldegem voor 10 %. De resterende 12 % zal verdeeld worden over de eigenaars. Het bedrag per eigenaar wordt berekend volgens de toegedeelde oppervlakte die hij of zij heeft in de ruilverkaveling. De afrekening volgt binnen twee à drie jaar, wanneer de "aanvullende ruilverkavelingsakte" ondertekend wordt. In deze afrekening zitten ook kosten voor de gebruikers voor "overbedeling" en vergoedingen voor onderbedeling, gebruiksverlies, cultuurschade enz...

object landschapsplan waterwerken wachtbekken Eede

kosten in miljoen fr.

1,1 53,8 6,4

wegenwerken

45,5

landschapszorg

29,7

kavelinrichting

28,3

TOTAAL

164,8

de r --lverkavelingsakte Het sluitstuk van de ruHverkaveling is de ondertekening van de akte. Het is tevens de juridische bekrachtiging van vele jaren werk door personeel van de V.LM., commissie van advies en ruilverkavelingscomité, en uitvoerders van werken.

Om tot deze akte te kunnen komen, moest niet alleen veel werk op het terrein uitgevoerd worden. Een op het eerste zicht onoverkomelijke berg papier moest door de V.L.M.-administratie bijgehouden en nauwkeurig geordend worden. Gedurende de vele jaren die het uitvoeren van de ruilverkaveling in beslag genomen heeft, zijn immers ontzettend veel eigendomswijzingen, overlijdens, adresveranderingen enz... gebeurd. Om dit alles uiteindelijk toch nog in z'n plooi te kunnen laten vallen, was nauwgezette arbeid noodzakelijk.

De ruilverkavelingsakte geeft rechtsgeldigheid aan de nieuwe eigendoms- en gebruikstoestand binnen het ruilverkavelingsblok. De nieuwe kavels komen juridisch in de plaats van de kavels die bestonden vooraleer de herverkaveling begon.

De ondertekening van de ruilverkavelingsakte Maldegem vond plaats op 22 december 1994. Vanaf 25 december 1994 mochten de nieuwe kavels in gebruik genomen worden.

.28=

beslissings- en adviesorganen

Commissie van advies: M. Van Poucke H. De Croock T. Blomme M. Hermie S. De Cuyper L. De Roo G. Van Kerschaever C. Van Hecke A. Saverwyns R. Michiels

-29=

verantwoordelijke uitgever: ir. P. Demeester - Gulden-Vlieslaan 72 - 1060 Brussel

Ruilverkavelingscomité:

de heer R. Gyselinck (voorzitter), bij M.B. van 23/5/91 vervangen door de heer P. Kouckuyt (voorzitter) de heer H. Willems (secretaris), op 17/2/93 vervangen door de heer A. Uylebroeck (secretaris), op 17/8/93 vervangen door de heer R. Vancauwenberghe (secretaris) de heer N. Van De Woestijne de heer O. Meyers, bij B.E. van 20/7/88 vervangen door de heer F. Heleu, bij M.B. van 23/5/91 vervangen door de heer M. Demey de heer M. Meerschman de heer P. Van Den Bremt de heer E. Peyskens, bij M.B. van 26/11/1991 vervangen door mevrouw V. Vanden Bil de heer R. Ponnet bij M.B. van 30/10/89 vervangen door de heer R. Verlinde bij M.B. van 2/2/1993 vervangen door de heer R. Schutyzer de heer R. Danneels de heer G. De Kesel de heer C. Beheyt, bij M.B. van 7/2/1991 vervangen door mevrouw A. De Groote de heer J. Cornelis

.30=