Pijn om stress of angst (even) te vergeten Het Laatste Nieuws* - 07 Okt. 2014 Pagina 14 * Het Laatste Nieuws/Brabant-Hageland, Het Laatste Nieuws/De Nieuwe Gazet, Het Laatste Nieuws/de Ring-Brussel, Het Laatste Nieuws/Dendermonde, Het Laatste Nieuws/Denderstreek, Het Laatste Nieuws/Gent-Eeklo-Deinze, Het Laatste Nieuws/Gent-Wetteren-Lochristi, Het Laatste Nieuws/Kempen, Het Laatste Nieuws/Leiestreek, Het Laatste Nieuws/Leuven-Brabant, Het Laatste Nieuws/Limburg, Het Laatste Nieuws/Mandelstreek, Het Laatste Nieuws/Mechelen-Lier, Het Laatste Nieuws/Middenkust, Het Laatste Nieuws/Oostkust, Het Laatste Nieuws/Pajottenland, Het Laatste Nieuws/Vlaamse Ardennen, Het Laatste Nieuws/Waasland, Het Laatste Nieuws/Westhoek, Het Laatste Nieuws/Westkust, Het Laatste Nieuws/Antwerpen Noord, Het Laatste Nieuws/Antwerpen Stad, Het Laatste Nieuws/Antwerpen Zuid, Het Laatste Nieuws/Vakantie
Krassen, snijden, verbranden of hoofdbonken. 1 op de 4 adolescenten deed het minstens één keer bij zichzelf. Dat blijkt uit onderzoek van KULeuven. Jongens en meisjes hebben andere methoden, maar dezelfde redenen: stress, angst of trauma's. Ook al krijgen ze het soms nóg moeilijker. Eén op de vier. Een hoog cijfer, maar niet hoger dan elders in de wereld, vermoedelijk. Toch is het alarmerend. Dat concludeert Glenn Kiekens, psycholoog en doctoraatsstudent aan de KULeuven, die dit onderzoek voerde onder leiding van prof Laurence Claes. Kiekens ondervroeg 1.031 jongeren uit Vlaanderen en Nederland, tussen 12 en 19 jaar. Eén op de vier bracht zichzelf minstens één keer een fysiek letsel toe, opzettelijk. Niet met de intentie zichzelf om te brengen. Ook niet in de vorm van een langetermijnondermijning van het lichaam, zoals bij anorexia. Maar verwondingen met onmiddellijke effect: pijn. Ze kozen voor gemiddeld twee manieren. Glenn Kiekens: "Jongens kiezen vaker voor hoofdbonken, meisjes meer voor krassen en snijden. Waarom? We hebben er geen onderzoek naar gedaan, maar het lijkt een parallel te hebben met wat blijkt uit zelfmoordonderzoek. Daar gaan mannen eerder kiezen voor methoden als ophangen, terwijl vrouwen sneller medicatie zullen nemen. Uit ander onderzoek blijkt ook dat toebrengen van verwondingen bij meisjes meer uit angst gebeurt en dat daar dan eerder snijden bijhoort, terwijl jongens meer hoofdbonken uit stress. Of omdat ze misschien vaker impulsiever zijn." Controle krijgen En de redenen? "Soms zijn er trauma's of misbruik geweest. Ook het karakter van een jongere speelt mee. Is iemand impulsief of opvliegend, ziet hij dingen eerder negatief dan positief? De adolescenten zien zichzelf verwonden als een manier om af te geraken van stress - dat zien we het vaakst. Of om emoties af te reageren. Voor anderen is het dan weer een manier om juist - naar hun gevoel controle te krijgen", zegt Kiekens. In de zin van: het is mijn lichaam en ik doe ermee wat ik wil, ook al keurt de maatschappij dit af. Kiekens: "Of om te ontsnappen aan de sociale omgeving. Om aandacht te vragen - al gebeurt dat laatste minder vaak. Het effect van zichzelf te verwonden is: het neemt de spanning even weg. Maar dat effect duurt maar heel kort. Heel snel komt daar een schuldgevoel voor in de plaats, of gaan de jongeren er zich voor schamen. Wat de stress, emoties of angsten mogelijk juist doet opflakkeren, waardoor je in een moeilijk te doorbreken cirkel terechtkomt, want de oorzaken zijn er niet mee verdwenen. Toch is dat kortstondige gevoel van opluchting de reden waarom het zo moeilijk is voor een kleine subgroep onder die één op de vier, die blijft hangen in herhaald gedrag van zichzelf verwonden, om er van af te geraken." Zelf stoppen Hoe jongeren aan te pakken die aan zelfverwonding doen, dat is weer voer voor nog meer studiewerk. Kiekens: "In de eerste plaats, gewoon: wondverzorging. Letterlijk. Op een neutrale manier. Word vooral niet boos, blijf rustig. En ga in tweede instantie uitzoeken wat er wringt. De meeste van hen die zichzelf ooit verwondden, deden dat de eerste keer tussen hun 12de en 15de. De meesten zullen er ook mee stoppen na hun adolescentie. Het vergt onderzoek in de tijd om te zien wat het effect is op lange termijn bij hen die niet stoppen, op hun sociale leven, op hun academische prestaties. Ik ben een groep beginnen te volgen van studenten en ga dat vier jaar doen, op zoek naar antwoorden."
Glenn Kiekens Copyright © 2014 De Persgroep Publishing. Alle rechten voorbehouden
Copyright © 2014 gopress. Alle rechten voorbehouden