4 minute read
Summa Adviesgroep
FOCUS VAN VITELIA VOEDERS OP CIRCULARITEIT EN DUURZAAMHEID
Advertisement
VITELIA & INNOVATIE
Termen als circulair, duurzaamheid en CO2footprint zijn dagelijks te vinden in de media om ons heen. De invulling per sector is lang niet altijd duidelijk, maar dat het steeds belangrijkere parameters worden in diverse concepten van onze voedselproductie staat niet ter discussie. In dit artikel geven we de lezers inzicht in wat Vitelia momenteel aan duurzaamheid doet en waar we zoal bij betrokken zijn. Dagelijks zijn we samen met onze leden en klanten drukdoende om goed, gezond, lekker en verantwoord voedsel te produceren. Om dit goed te kunnen uitvoeren doen we veel onderzoek en leveren we veel inspanningen om invulling te geven aan duurzaamheidsaspecten in ons werkveld.
Deelname PPS circulaire bio-economie
Vitelia neemt deel aan een vijfjarig samenwerkingsproject met 13 verschillende partners (o.a. WUR, Schothorst, FDL en meerdere diervoeder producenten) Gezamenlijk doen we onderzoek naar gebruik van (circulaire)grondstoffen. Binnen dit project wordt gekeken naar de voederwaardering van processed animal proteins (diermelen) in diervoer. Maar ook eiwitverteerbaarheid verbeteren van vlinderbloemige, denk hierbij aan erwten, bonen, lupine etc..
Andere projecten die lopen zijn respectievelijk extractie technieken ter verbetering van raapschroot, raffinage technieken van voedergewassen en bewerking van natte reststromen uit de humane voedingsindustrie, om deze geschikt te maken voor mengvoer. Dit project loopt inmiddels vier jaar. Een aantal onderzoeken zijn afgerond en reeds gepubliceerd. Het laatste jaar is er naast de afronding ook aandacht voor sociaaleconomische aspecten zoals wat is duurzaam en of circulair.
Alternatieven voor soja
Soja is al enige tijd een grondstof waarover een maatschappelijke discussie bestaat. Daarom is er veel aandacht voor alternatieve eiwitgrondstoffen. In onze eigen proefstallen zijn meerdere alternatieven en soja-vrije voeders getest. In de afgelopen 7 jaren is gekeken naar sojavrij legvoer, sojavrij varkensvoer en hebben we biggenvoer gemaakt met zeer kleine aandelen soja. Conclusie tot op heden: Er kan van alles met ongeveer gelijke resultaten, maar het wordt doorgaans niet goedkoper. Aardappeleiwit, erwten, lupine, maisgluten, insecteneiwit, raap en zonnepit zijn prima eiwitbronnen en kunnen soja vervangen in de meeste voeders. Bij voeders voor de jongste dieren zijn kleine hoeveelheden soja nog steeds aan te bevelen voor het beste resultaat. Bij proeven met speenbiggen is gebleken dat onze Vitelia Magi-Con productietechniek (expanderen) ons in staat stelt een hoger aandeel alternatieve eiwitgrondstoffen te verwerken. Bij legkippen en varkens zijn hier overigens ook collectief onderzoeken voor uitgevoerd in Schothorst verband.
Een andere mogelijkheid tot verlaging van eiwitgebruik zijn het gebruik van nieuwe synthetische aminozuren. In het voorjaar van 2021 heeft Vitelia twee proeven gedaan met DSM en Ajinomoto met drie nieuwe aminozuren. De resultaten zijn erg goed, deze aminozuren kunnen een serieuze eiwitverlaging geven en daarmee het aandeel soja fors drukken bij varkens en vleespluimvee. In een jaarlijkse aminozuur onderzoek wordt Vitelia binnen Europa gezien als een speler met lage ruw eiwit voeders maar wel gemiddelde tot hoge aminozuren niveau’s voor haar dieren. Recent onderzocht zijn voeders voor biggen, vleesvarkens, vleeskuikens en kalkoenen.
Insectenolie/eiwit
Met insecten hebben wij bij vleeskuikens een grote proef gedaan in het project Kip&Ei. Bij legkippen was de pilot kleiner, deze is echter herhaald i.s.m. Feed Design Lab (FDL). Bij varkens wordt er momenteel een proef afgerond in onze biggenproefstal. Deze test is samen uitgevoerd met Protix. Protix produceert een eiwit concentraat van zwarte soldaatvlieg larven.
Dierlijkeiwit (diermelen)
Binnen de eerder genoemde PPS circulaire bio-economie heeft Vitelia een actieve deelname in de werkgroep verwerkte dierlijke eiwitten. Via deze PPS zijn proeven gedaan met diermelen van varkens bij pluimvee en diermeel van pluimvee bij varkens. In dit onderzoek is gekeken naar traditionele prestatiecijfers maar ook naar gedrag componenten. Daarnaast zijn de nieuwe voedingswaarden economisch geëvalueerd in rantsoenen voor biggen, vleesvarkens, legkippen en vleeskuikens. Hier kun je naast het energie- en eiwitprofiel ook denken aan mineralen zoals P, Ca, K en vetzuren.
Restproducten
Vaak wordt vergeten te vertellen welke producten de mengvoerindustrie reeds verwerkt. Tarwegries, snoepsiroop, broodmeel en koekjesmix zijn rechtstreeks restproducten uit humane voeding. Suikerbietenpulp, palmpitschilfers, sojahullen, raapschroot, zonnepitschroot en melasse zijn reststromen die we zelf niet eten maar die overblijven voor het winnen van de goed verteerbare delen. Dit soort producten zijn in een gemiddeld varkensvoer samen al snel tussen de 20 en 30% aanwezig. Daarnaast krijgen we in moeilijke graanjaren behoorlijk wat afgekeurde baktarwe en/of brouwgerst aangeboden. Een proef met circulair voer bij vleesvarkens staat dit jaar op de planning in onze proefstal.
Mocht u hier vragen over hebben neem dan contact op met Gerard Raedts, hoofd nutritie, gerardraedts@vitelia.nl
Duurzaamheidskenmerken
Duurzaamheid is niet alleen CO2, maar ook land- en watergebruik, stikstof- en fosforefficiëntie zijn kenmerken die bijdragen aan een verantwoorde (mondiale) voedselvoorziening.
Een gemiddeld vleeskuikenvoer heeft een hogere CO2-footprint, maar met een voederconversie van 1,5 versus 2,5 t.o.v. een varken heeft een kilogram vleeskuikenvlees toch al snel een lagere CO2 afdruk dan een kilogram varkensvlees. Het gaat dus altijd om het hele plaatje.
Om de duurzaamheid of circulariteit van voer of een concept goed te kunnen vergelijken is een bredere aanpak nodig. Als voorbeeld: Het V.C. 2.0 concept is hoog in CO2footprint, maar blinkt uit in fosfor- en eiwitefficiëntie en voederconversies van onder de 2.0. Hierdoor neemt het aantal transportbewegingen hard af (aanvoer voer, afvoer mest). Afgelopen najaar hebben twee stagiaires naar dit onderwerp gekeken (zie pag. 42) en aansluitend kijken we ook naar Sustell van DSM, een programma waarmee je verschillende duurzaamheid indicatoren kunt meenemen.
