test geldkrant

Krant Geld

Voor jou, van KempenPlus en het Nibud

Doe de test

Welk geldtype ben jij?

pagina 2

De 4 vuistregels

Check, Plan, Spaar, Bewaar

pagina 4

Puzzel

Zie jij de verschillen?

pagina 8

Geldzorgen? Kom in actie

Beste collega’s, In deze tijd en met alle ontwikkelingen om ons heen, speelt geld een grote rol in ons leven. We hebben er elke dag mee te maken.

Bij de kassa in de supermarkt of als je de huur, hypotheek of energierekening moet betalen bijvoorbeeld. We merken allemaal dat alles duurder wordt. Daarom maakte

KempenPlus in samenwerking met het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) deze Geldkrant.

Hoe eerder, hoe beter Hiermee willen we je helpen met al je vragen of zorgen over geld. Dat vinden we erg belangrijk. Door geldzorgen kun je je namelijk thuis of op het werk niet fijn voelen. Hoe eerder je hulp zoekt, hoe beter. Daarmee voorkom je ergere problemen. Het is dus

2023: dit is er veranderd voor jou

In 2023 hebben veel Nederlanders een hoger inkomen dan in 2022. Ook krijgen meer mensen zorgtoeslag en huurtoeslag. En we betalen allemaal minder voor energie. Hoe komt dat?

De overheid heeft van alles veranderd. Misschien merk jij dit ook:

• De (minimum)lonen en de uitkeringen zijn gestegen.

• Als je werkt, betaal je minder belasting dan vorig jaar. Dat betekent dat je meer nettoloon overhoudt. Misschien heb je het al gezien op je eerste loonstrook van 2023.

• Toeslagen zoals het kindgebonden budget, de kinderbijslag, huurtoeslag en zorgtoeslag zijn iets omhoog gegaan.

• Je hebt nu misschien recht op deze toeslagen omdat ook de inkomensgrens omhoog is gegaan.

• Energie is dit jaar goedkoper dan vorig jaar. Dat komt door het prijsplafond. Dat betekent dat je voor een bepaalde hoeveelheid gas en stroom een lagere prijs betaalt. Gebruik je meer, dan betaal je ook meer.

• Heb je in 2022 de energietoeslag ontvangen? Dan ontvang je die in 2023 misschien ook. Op pagina 4 lees je meer over deze toeslag. Soms moet je dit zelf aanvragen, en soms krijg je het automatisch.

Zorgen over geld?

Bewaarexemplaar

belangrijk dat je snel in actie komt als je geldzorgen hebt.

Speciaal voor jou

Deze krant is speciaal voor jou gemaakt. Je leest er handige dingen in, bijvoorbeeld over moeilijke woorden op je loonstrook. Maar ook wat je moet doen als je inkomen verandert en waar je heen kunt als je geldzorgen hebt. Daarnaast nemen we je graag mee in de 4 vuistregels van het Nibud en kun je

Praat met je werkleider en/of je participatiecoach. Kijk op pagina 7!

testen wat voor geldtype jij eigenlijk bent. Wat denk jij: ben je een Rekenmaster, een Superspaarder, een Geldchaoot of een Big spender? Of een beetje van allemaal?

Veel leesplezier met alle handige informatie in deze Geldkrant!

De filmpjes van Steffie vertellen moeilijke dingen op een makkelijke manier.

Lees snel verder op pagina 6!

Met vriendelijke groet, François Baudoin Directeur KempenPlus

Welk geldtype ben ik?

Elk mens gaat anders met geld om. En elke manier heeft voordelen, maar ook nadelen. Weet jij wat voor geldtype je bent?

Stap 1: Als je het eens bent met de uitspraak, zet dan een kruisje in het vakje. Doe dit bij elke uitspraak en en bij elk geldtype.

Stap 2: Tel de kruisjes bij elk geldtype.

Stap 3: Kijk bij welk geldtype je de meeste kruisjes hebt. Dan lijk je het meest op dát geldtype. Maar je lijkt ook een beetje op de andere types, herken je dat?

Superspaarder

Ik laat het liefst al mijn geld op mijn rekening staan

Ik weet precies hoeveel geld ik heb. En hoeveel geld ik kan uitgeven

Ik ben altijd op zoek naar koopjes

Ik wil het liefst een baan met een vast inkomen

Ik maak elke maand een vast bedrag over naar mijn spaarrekening

Ik weet precies hoeveel geld er op mijn spaarrekening staat

Kracht: de Superspaarder kan geld overhouden. En anderen goede geldtips geven.

Tip: kijk op pagina 8 voor handige tips om te besparen op energie.

Rekenmaster

Ik weet altijd hoeveel geld ik heb, en hoeveel geld ik kan uitgeven

Ik kan kiezen voor een baan die ik leuk vind

Ik wil lekker leven

Ik weet dat lekker leven niet altijd veel hoeft te kosten

Ik combineer dure dingen met goedkope dingen. Zo krijg ik mijn eigen stijl

Ik doe het rustig aan na een grote uitgave

Kracht: het kasboek van de Rekenmaster klopt altijd.

Tip: vul het overzicht op pagina 5 eens in.

Big spender

Ik wil niet kiezen, ik wil altijd alles!

Ik wil er goed uitzien. En ik vind mooie spullen belangrijk Voor mij is alleen het beste goed genoeg

Ik wil graag aan mijn omgeving laten zien wat ik allemaal heb

Ik geniet echt van winkelen

Ik wil een baan met een goed inkomen. Werk hoeft niet leuk te zijn, als het maar goed verdient

Geld-chaoot

Als ik geld heb, ben ik het zo weer kwijt

Als ik geld kwijt ben, weet ik vaak niet meer wat ik ervoor gekocht heb

Ik vind geld en mooie spullen niet zo belangrijk

Ik trakteer graag. En ik geef graag geld uit aan dingen waar ik blij van word

Ik koop graag dingen voor mezelf en cadeautjes voor anderen. Ik vergeet makkelijk dat ik ook nog geld voor andere dingen nodig heb

Ik mis vaak overzicht over mijn geldzaken

Kracht: de Big spender is een harde werker. Je bent een doorzetter. Je geeft de moed niet snel op.

Tip: probeer wat meer te sparen. Kijk op pagina 6.

Kracht: de Geld-chaoot maakt zich weinig zorgen. Dat kan mensen met geldstress helpen ontspannen.

Tip: je administratie op orde krijgen? Sla dan snel om naar pagina 5.

Lees snel verder!

Nu weet je beter hoe je met geld omgaat. En welke kracht bij je geldtype hoort. Lees snel verder voor meer tips om slim met geld om te gaan!

Lig jij wakker van geld?

Kom je elke maand maar nét rond? En lig je daar ’s nachts wel eens wakker van?

Dan kan dat veel stress geven.

Herken je dit?

Dan heb je misschien last van geldstress:

Je komt vaak geld te kort. En je betaalt rekeningen niet op tijd.

Je hebt geen geld meer voor dingen die echt nodig zijn.

Je kan alleen nog maar aan je geldzaken denken. Je vergeet andere dingen.

Je bent alleen bezig met wat je nú moet betalen. De rest zie je later wel.

Je vergeet meer dingen dan eerst.

Door geldstress kun je je niet goed concentreren op bijvoorbeeld je werk. Ook is het lastig om plannen te maken voor later. In deze Geldkrant vind je tips voor meer grip op geld. Ook lees je waar je hulp kunt vinden als je er zelf niet uitkomt.

Betaal je zorgpremie op tijd

Elke maand betaal je een vast bedrag voor je zorgverzekering. Dat vaste bedrag heet een zorgpremie. Het is belangrijk dat je de zorgpremie elke maand op tijd betaalt. Want als je de zorgpremie 6 maanden of langer niet betaalt, dan krijg je een boete.

Het Centraal Administratiekantoor (CAK) krijgt dan een melding dat je wanbetaler bent. Zij geven je een boete van € 35 per maand. Dat is een hoop geld! Maar dat is het niet alleen. Je hebt dan geen recht meer op aanvullende verzekeringen. Dan krijg je bijvoorbeeld geen vergoeding meer voor fysiotherapie. En de schuld die je bij de zorgverzekeraar hebt, moet je ook nog steeds betalen.

Kijk of je recht hebt op zorgtoeslag

Je hebt misschien recht op zorgtoeslag. Dan krijg je elke 20ste van de maand een bedrag op je rekening. Het bedrag kan dit jaar wel oplopen tot € 154 per maand. Daarmee wordt het betalen van je zorgpremie een stuk makkelijker. Kijk op www.toeslagen.nl of je recht hebt op zorgtoeslag.

Lukt het niet? Misschien wil iemand uit je omgeving je helpen. Een familielid of goede vriend of vriendin bijvoorbeeld. En vraag anders je werkleider om hulp.

Jullie vragen beantwoord

Sommige woorden hoor je vaak voorbijkomen. In de krant of op het nieuws bijvoorbeeld. Maar dat wil niet zeggen dat je ook weet wat ze betekenen. We leggen het je graag uit.

Wat is pensioen?

- Achmed

In Nederland ga je rond je 67ste met pensioen. Dan hoef je niet meer te werken. Je hebt dan, net als iedereen, recht op AOW. Een AOW-uitkering krijg je van de overheid. Het is een basisbedrag om van te leven als je met pensioen bent. Daarnaast ontvang je elke maand nog een ander bedrag. Dat is je aanvullend pensioen.

Veel mensen bouwen zo’n aanvullend pensioen op via hun werkgever. Ook jij. Dat is in onze cao, waarin alle afspraken staan, zo geregeld. Je spaart daar automatisch voor, maar ook je werkgever legt elke maand geld opzij. Dit geld krijg je pas als je de AOW-leeftijd hebt bereikt: vanaf 2024 is dat 67 jaar.

Een overzicht van wat jij én je werkgever voor jouw ‘oude dag’ hebben gespaard staat op www.mijnpensioenoverzicht.nl

Check, samen met je werkleider of met iemand uit je omgeving, wat jouw inkomen is als je met pensioen bent.

Wat is loonbeslag?

- Vera

Stel je voor dat je de zorgpremie niet meer kunt betalen. Of de energierekening. Of andere rekeningen. Dan heb je schulden. De bedrijven die nog geld van jou krijgen, kunnen een deurwaarder om hulp vragen. De deurwaarder pakt een deel van je loon af en betaalt daarmee je schulden.

Dat heet loonbeslag. Het betekent dat je minder loon krijgt omdat met een deel van je loon je schulden worden afbetaald. Dit kan pas als de rechter heeft besloten dat de deurwaarder beslag op je loon mag leggen.

Een loonbeslag is een moeilijke situatie. Het is ook een hele klus om de formulieren in te vullen die je van de deurwaarder krijgt. Het is dus goed om snel hulp te zoeken als je je rekeningen niet meer kunt betalen. Kijk op pagina 7 waar je terechtkunt.

Check, Plan, Spaar, Bewaar

Weet je waar je geld blijft? Word je weleens overvallen door een rekening? En kun je al je belangrijke papieren makkelijk terugvinden? Kortom: heb je grip op je geld, of ben je het overzicht vaak kwijt? De 4 vuistregels van het Nibud helpen je.

4 vuistregels: Check, Plan, Spaar en Bewaar

• Check elke week je saldo en uitgaven

• Plan 1 keer per jaar je inkomsten en uitgaven

• Spaar elke maand 10 procent van je inkomen

• Bewaar je belangrijke documenten goed

De vuistregel Check

Houd bij wat je uitgeeft. En check (controleer) minstens 1 keer in de week hoeveel geld er op je bankrekening staat: je saldo. Controleer ook of je alle toeslagen hebt aangevraagd. Zoals je hieronder kunt lezen.

Check

Dit geld is er voor jou Laat het niet liggen ...

Weet je dat je misschien allerlei toeslagen kunt krijgen als je bij KempenPlus werkt? Dat hangt onder andere af van je inkomen en of je kinderen hebt. Je kunt geld krijgen vanuit de overheid, of vanuit de gemeente waar je woont.

De landelijke toeslagen zijn bijvoorbeeld:

• huurtoeslag

• zorgtoeslag

• kindgebonden budget

• kinderopvangtoeslag

Als je kinderen hebt, krijg je elk kwartaal kinderbijslag. Dit krijg je automatisch. Je hoeft er niets voor te doen.

Meer weten?

Wil je meer weten over deze toeslagen? Of wil je een toeslag aanvragen? Ga dan naar www.toeslagen.nl. Als je wilt weten of je recht hebt op toeslagen, kun je dit binnen een paar minuten controleren via www.berekenuwrecht.nl. Vraag om hulp van iemand in je omgeving, je werkleider of check pagina 7.

Tip: krijg je loonsverhoging? Check dan altijd wat dat voor jouw toeslagen betekent.

En misschien heb je ook recht op:

1. De energietoeslag

2. Bijzondere bijstand en minimaregelingen

3. Stichting Leergeld

1.

Door de hoge energieprijzen hebben we bijna allemaal een hoge energierekening. Mensen met een laag inkomen kunnen daarom energietoeslag krijgen. Misschien heb je die in 2022 al ontvangen van de gemeente. Ook in 2023 kun je er - opnieuw - recht op hebben. In de loop van het jaar wordt hier meer over bekend. Kijk dus regelmatig op de website van de gemeente, bijvoorbeeld door te zoeken op ‘Energietoeslag 2023’.

Misschien heb je ook recht op Bijzondere bijstand of andere minimaregelingen. Heb je echt iets nodig en kun je het zelf niet betalen? Bijvoorbeeld kosten voor bewindvoering?

Of reiskosten die echt nodig zijn? Dan kun je Bijzondere bijstand aanvragen. Ook kun je de Individuele inkomenstoeslag krijgen. Dat is een jaarlijkse toeslag als aanvulling op je inkomen.

Heb je kinderen tussen de 4 en 18 jaar? Stichting Leergeld helpt bij het betalen van de kosten voor onderwijs, sport, cultuur en welzijn. Bijvoorbeeld de kosten voor de sportclub, een fiets of een computer. Kijk op www.kempengemeenten.nl/stichting-leergeld welke hulp je kunt krijgen.

Alle regelingen van de gemeente

Er zijn nog meer regelingen vanuit de gemeente. Zo is er een energiecoach, die je helpt minder energie te verbruiken. Ook biedt de gemeente een goedkopere zorgverzekering aan. Ga naar de website van de gemeente voor een handig overzicht. Daar zie je meteen of je recht hebt op de regelingen. Ook zie je hoe je ze aanvraagt en om hoeveel geld het gaat.

www.kempengemeenten.nl/minimaregelingen-bij-laag-inkomen

Of scan de QR-code met je telefoon!

Lukt dit niet? Vraag je werkleider of iemand uit je omgeving om hulp.

Weet je waar je geld blijft?

WAT?! Heb ik nog maar zó weinig geld? En het duurt nog een week voordat ik weer loon krijg ... Herken je dat? Het overkomt iedereen wel eens.

Het is slim om je inkomsten en uitgaven op te schrijven. Zo krijg je inzicht. Je kunt bijvoorbeeld een overzicht van een maand maken. Zo’n overzicht noem je een maandbegroting. Hieronder vind je een voorbeeld dat je kunt invullen. Doe het met potlood, dan kun je later nog dingen veranderen.

Rijke en arme maanden

Er zijn zogenaamde ‘rijke’ en ‘arme’ maanden. In de ‘rijke’ maanden krijg je meer geld dan normaal. Dat zijn bijvoorbeeld de maanden waarin je vakantiegeld of kinderbijslag ontvangt. ‘Arme’ maanden zijn maanden waarin je niets overhoudt. Of misschien zelfs geld tekortkomt. Zoals de dure decembermaand. Kijk daarom bij het maken van je maandbegroting ook naar de ‘rijke’ en ‘arme’ maanden.

Tip: houd je in een rijke maand geld over? Zet dit opzij op een spaarrekening. Zo bouw je in rijkere maanden een buffer op. Hiermee kun je de armere maanden opvangen.

Inzicht in je inkomsten en uitgaven

Spaar elke maand een vast bedrag

Je kunt natuurlijk zelf geld overmaken naar je spaarrekening. Maar je kunt het ook automatisch doen. Dan kan je het niet vergeten. In je bankapp of op de site van je bank kun je dat instellen. Bedenk het bedrag dat je elke maand opzij wil zetten. Stel de datum in op de dag nadat je je salaris krijgt. Zo kun je het geld niet meer aan iets anders uitgeven. En heb je elke maand meer spaargeld.

Uitslag poll

Waar spaar jij voor?

Begin dit jaar stelden we jullie de vraag: ‘Waar spaar jij voor?’. Dit is de top-3 van jullie spaardoelen!

*Een buffer is een bedrag op je spaarrekening om plotselinge, grotere uitgaven meteen te kunnen betalen als dat nodig is. Zet je regelmatig wat spaargeld apart, dan vul je de buffer weer aan. Zo blijft het bedrag steeds ongeveer hetzelfde!

Steffie: moeilijke dingen

op een makkelijke manier

1. 2. 3.

Vakantie

Een buffer*

Ik spaar niet/ik kan niet sparen

In deze Geldkrant staan allerlei handige tips over geldzaken. Goed om te weten, want je hebt elke dag met geld te maken. We hopen dat je het leuk vindt om deze Geldkrant te lezen én dat het je helpt. Wat gaat er al goed? En is er iets wat je anders kunt doen?

Wil je liever filmpjes zien over geldzaken? Kijk dan op de website van Steffie. Steffie vertelt moeilijke dingen op een makkelijke manier. Er zijn filmpjes over de zorgverzekering, toeslagen, MijnOverheid en nog veel meer.

Kijk op www.steffie.nl. Of scan de QR-code hiernaast met je telefoon!

Marijke’s spaardoel: Een onvergetelijke reis

Op onze vraag ‘Waar spaar jij voor?’ antwoordde Marijke, werkzaam binnen Groen Bladel, dat ze haar spaardoel voor nu heeft behaald. Half maart vertrekt Marijke voor 3 weken naar Perth, Nieuw-Zeeland. Daar gaat ze haar kinderen weer zien. Het moet een onvergetelijke reis worden.

Jessica en Sven, de kinderen van Marijke, wonen ruim 14.000 kilometer van haar vandaan. Haar dochter Jessica is naar Australië verhuisd, haar zoon Sven woont in Nieuw-Zeeland. ‘Mijn jongste kleinzoon is op 5 december 2022 geboren. Dat is de grootste reden dat ik opnieuw een reis ga maken naar Nieuw-Zeeland’, vertelt Marijke. ‘Vorig jaar ben ik voor de eerste keer in Nieuw-Zeeland geweest. Toen heb ik mijn oudste kleinzoon voor het eerst gezien. Hij was toen al 2 jaar oud.’

Marijke verblijft tijdens haar verblijf in Nieuw-Zeeland bij haar zoon. Haar dochter Jessica komt dan hopelijk ook over. Door het tijdsverschil, het werk van haar kinderen en hun

levens daar heeft Marijke niet elke week contact met haar kinderen. Af en toe videobellen ze met elkaar. Marijke zal daarom ook dolgelukkig zijn als ze weer bij haar kinderen en kleinkinderen is. ‘We zijn dan eindelijk allemaal weer samen. Mijn dochter heb ik al 4 jaar niet gezien.’

Het volgende spaardoel

Wat Marijke gaat doen als ze terugkomt? ‘Ik wil dan graag weer verder sparen. Mijn droom is om een tiny house te kopen. Dan hoef ik geen huur meer te betalen’, vertelt ze. Ook heeft ze dan meer vrijheid om te doen wat ze wil. ‘Van ons salaris kunnen we niet altijd makkelijk sparen. Hierdoor moet je steeds rekening houden met wat je uitgeeft.’

Marijke (links) met haar oudste kleinzoon, zoon en schoondochter

Sparen is niet altijd makkelijk

Bewaar

In 4 stappen mijn administratie op orde!

Bewaar je je belangrijke documenten goed? En wat betekent goed bewaren eigenlijk? Gelukkig is dat makkelijker dan je denkt!

1. Bepaal of je belangrijke documenten online of in een map wilt bewaren.

2. Houd elke dag je post en e-mail in de gaten.

3. Plan elke week een moment om je administratie bij te houden en je rekeningen te betalen.

4. Als je een partner hebt: doe de administratie samen.

Geldzorgen? Hier kun je terecht

Geldzorgen zijn vervelend en kunnen je stress geven. Helemaal als het geldproblemen worden. Daarom is het belangrijk dat je op tijd aan de bel trekt. Je kunt altijd praten met je werkleider, die een melding kan doen bij de afdeling PZ. PZ helpt jou dan verder.

Met jouw toestemming word je bijvoorbeeld in contact gebracht met Stichting Sociale Raad in Woord & Daad (SRW & D). Deze stichting kan je ondersteunen door het

Weet jij wat er op je loonstrook staat?

Iedereen die werkt, ontvangt elke maand een loonstrook. Daarop kun je zien dat je een bruto- en een nettoloon hebt. Het brutoloon is het salaris dat in jouw arbeidscontract staat. Van het brutoloon worden premies en belastingen ingehouden, zoals loonheffing. Wat er overblijft is het nettosalaris. Dat krijg je op je rekening gestort.

Moeilijke woorden uitgelegd

Er staan waarschijnlijk best wat woorden op je loonstrook die je niet kent. Want wat is het bijzonder tarief? En wat betekent heffingskorting eigenlijk? We maakten een handig overzicht, met alle moeilijke woorden uitgelegd. Scan de QR-code hieronder om een uitleg van alle moeilijke woorden te zien!

Lukt het niet om de QR-code te scannen? Vraag dan iemand anders om hulp. Je werkleider of iemand uit je omgeving bijvoorbeeld.

bewaar ik zeker goed!

Huurovereenkomst of hypotheekakte Jaaroverzichten

Pensioengegevens, loonstrookjes of uitkeringsgegevens, jaaropgaven Belastingpapieren (aangiftes, voorlopige en de nitieve aanslagen)

Verzekeringspolissen (zorgverzekering, aansprakelijkheidsverzekering, inboedelverzekering, WA-verzekering voor een motorrijtuig)

Testament, als je dat hebt Contracten van abonnementen (telefoon- en internetproviders, leningen)

Rekeningen

Garantiebewijzen

geven van informatie of advies, of door andere hulp. Een afspraak met SRW & D kan bij jou thuis of bij KempenPlus.

Ben je al in beeld bij MEE en loop je vast met je financiën? Stel aan MEE dan al je vragen over geld. Als jouw situatie te ingewikkeld is, bijvoorbeeld omdat er veel schulden zijn, brengt MEE je in contact met SRW & D.

Tip: schrijf op waar je belangrijke (digitale) documenten kunt vinden.

Besparen op energie? 5 tips!

1. Douchen

Je kunt beter douchen dan een bad nemen. In een gemiddeld bad kan 120 liter water. Dat kost 3 keer zoveel water en energie als een douche van 5 minuten.

2. Kieren dichten

Maak kieren rond ramen en buitendeuren dicht met zelfklevend tochtband. Of met tochtstrips. Dan blijft de warmte binnen en de kou buiten. En wist je dat er ook veel kou door de brievenbus kan komen? Dat voorkom je met een brievenbusborstel.

3. Eco-knop

Heeft je wasmachine een eco-knop of eco-stand? Gebruik die dan in plaats van het gewone programma. De was duurt langer, maar kost minder stroom. De eco-stand is 30 procent zuiniger dan het gewone wasprogramma op 40 of 60 graden.

4. Ledlampen

Laat het licht nooit aan als dat niet nodig is. Maak zoveel mogelijk gebruik van daglicht. En vervang alle gloeilampen en halogeen lampen door nieuwe ledverlichting. Ledlampen zijn tot wel 85 procent zuiniger dan andere lampen.

5. Opladen

Opladen? Laad apparaten niet langer op dan nodig. En haal de oplader altijd uit het stopcontact als je hem niet gebruikt. Dat is ook veiliger!

Zoek de verschillen

Tijd voor een spelletje! Hiernaast zie je 2 dezelfde afbeeldingen. Tenminste, zo lijkt het. We hebben namelijk 10 verschillen verstopt.

Kun je ze alle 10 vinden?

Wil je weten of je het goed hebt? Scan de QR-code met je telefoon om de antwoorden te zien.

Colofon

© Nibud, maart 2023

Deze krant is gemaakt door het Nibud in opdracht van KempenPlus. Aan de teksten in deze krant kunnen geen rechten worden ontleend. Niets in deze uitgave mag je namaken zonder schriftelijke toestemming van het Nibud. Het gaat hierbij om druk, film, fotokopie of andere manieren. Vormgeving en opmaak: Verf en de Buuf, verfendebuuf.nl