Белење на коралите — Гребените исчезнуваат

Moda vjen me cikle dhe për të kuptuar tendencat më të fundit duhet të dini për historinë dhe evolucionin e modës. Qëndisja është një art i vjetër që është shumë i pranishëm në modën moderne. Ajo vjen në forma të ndryshme dhe ka zënë një vend të rëndësishëm në shumë kultura në mbarë botën – veçanërisht në Maqedoni. Le të zbulojmë historinë e qëndisjes!

Qëndisja praktikohej që në lashtësi. Së pari, ajo u zhvillua në Egjipt në hesian si një teknikë për të bërë qilima dhe sixhade. Përdorej më tepër për qëllime dekorative dhe dizajn të brendshëm dhe jo në modë. Ky art u zhvillua për herë të parë në rajonin e Orientit dhe Mesdheut. Më vonë, gjatë mesjetës, u përdor më së shumti për veshje, veçanërisht për veshjet e grave. Zakonisht frymëzohej nga motive orientale të përbërë nga forma gjeometrike në mëngët dhe jakat.

Për një kohë të gjatë, qëndisja ishte një pjesë thelbësore e veshjeve tradicionale ballkanike dhe një mënyrë identifikimi kulturor. Në Maqedoni, qëndisja përdorej veçanërisht në kostumet folklorike dhe më shumë në zonat rurale. Ai lejoi dallimin e pronarëve sipas rajonit të tyre të lindjes dhe u përdor gjithashtu si një mënyrë për të përfaqësuar prejardhjen shoqërore. Në Maqedoni ka mbi 70 lloje të ndryshme të kostumeve tradicionale. Ato janë bërë tradicionalisht nga gratë dhe kanë qenë të rezervuara kryesisht për veshjet e grave. Është një mënyrë që ata të tregojnë ndjenjën e tyre të elegancës, kreativitetit dhe finesës duke veshur krijime të përpunuara. Për më tepër, rrobat e qëndisura e bënë më të lehtë dallimin në trashëgimi përmes ngjyrës dhe materialit. Karakteristikë e qëndisjes maqedonase është ngjyra e kuqe. Nga nuancat më të errëta deri tek ato më të lehta, e kuqja është e gjithanshme në këtë vend.

Në perëndim të Maqedonisë, kjo e kuqe tradicionale kombinohej edhe me ngjyrat blu, të verdhë dhe jeshile, në varësi të rajonit. Në Lindje, kostumet tradicionale mbaheshin më të errëta dhe mbizotëronin qëndismat e zeza dhe të kuqe.

E veçanta tjetër në qëndisjet maqedonase është relievi i formave që nxjerr në pah këto modele të bukura. Zakonisht qëndisja shoqërohet me shumë bizhuteri tradicionale të

cilat i bëjnë edhe më të dallueshme kostumet tradicionale.

Sot në Maqedoni veshja tradicionale pothuajse nuk përdoret më. Megjithatë, në disa festa tradicionale kombëtare, ende përdoret kostumi tradicional maqedonas. Gjatë dasmave edhe në disa pjesë të Maqedonisë, dhëndri mund të veshë disa kostume tradicionale Qëndisja material: me qëndisje. ije qepëse, gjilpëra Ju mund të mendoni qëndisjeje, një kanavacë se qëndisjet nuk janë qëndisjeje dhe rrathë të modës ose të modës qëndisjeje.së vjetër, por këtë vit po rikthehen! Moda po përsëritet gjithmonë dhe shumë tendenca të vjetra kthehen në modë. Sot, ne veshim rroba që mbanin gjyshërit tanë, për shembull, pantallona të gjëra ose rroba prej veluri. Qëndisja është gjithashtu një nga artet e tekstilit që u bë sërish në modë. Edhe nëse kostumet tradicionale përdoren më pak, në ditët e sotme qëndisja përdoret për të personalizuar rrobat, për të krijuar elemente dekorative ose për të ofruar një dhuratë origjinale! Sidomos që nga izolimi prej pandemisë, shumë njerëz filluan të bënin arte dhe zanate. Është e lehtë të gjesh libra se si të bësh qëndisje, të cilat shpjegojnë se si të krijosh lehtësisht modele të ndryshme. Për më tepër, qëndisjet nuk kërkojnë shumë material. Për të bërë qëndisje ju nevojiten vetëm fije qepëse, gjilpëra qëndisjeje, një kanavacë qëndisjeje dhe rrathë qëndisjeje. Ka shumë qëndisje ikonike moderne që mund t’i rikrijoni, ose mund të zgjidhni motivet tuaja si vizatime, germa ose lule. Përveç kësaj, bërja e qëndisjeve mund të jetë shumë terapeutike. Qëndisja mund të jetë gjithashtu shumë qetësuese. Ju jep diçka për t’u përqendruar, ndërsa fikni gjithçka tjetër dhe thjesht jetoni në momentin. Qëndisjet përdoren edhe në industrinë e modës dhe nga shumë krijues të famshëm. Këtë vit gjatë javës së modës, shtëpia e modës së lartë Dior bëri një paradë me fokus qëndisjen. Ata projektuan një koleksion veshjesh ku si temë kryesore ishte qëndisja. Ata gjithashtu punuan me gra të specializuara në qëndisje për të dekoruar paradën me sixhade të mëdha dhe të qëndisura. Ata donin të shfaqnin artin e vjetër nën qendër të vëmendjes dhe të identifikoheshin me të. Së fundi, qëndisja është një pjesë e historisë kulturore të Maqedonisë dhe një emblemë e kostumeve tradicionale. Sot, qëndisja është gjithashtu një nga artet tekstile më në modë. Pra, nëse jeni të mërzitur nga rrobat tuaja bazike, nëse kërkoni një aktivitet për të bërë në kohën tuaj të lirë ose thjesht dëshironi të relaksoheni, qëndisja është gjëja që ju nevojitet!

Camélia Sghayare Përkthyes: Dora Arifi

Sources: Magazine Numéro, article “ Maria Grazia Chiuri met la broderie à l’honneur dans la collection Dior haute couture printemps-été 2022” Macedonia-timeless.com, article “vêtements traditionnels macédoniens” lunion.fr, article “La broderie revient en force !”

Photos: Auguste Léon, Сhildren in traditional costumes from Macedonia, 1913 Unsplash : alla_home_vintage, magdalinej, chaseycasey