Kameraad 1-240_Opmaak 1 04-03-14 10:08 Pagina 26
avond aangenaam zacht. Valya staat bij de schoolpoort te wachten en Misha is blij haar te zien. ‘Heerlijk om weer bij licht naar huis te wandelen, hè?’ zegt ze. Ze merkt dat hij niet helemaal zichzelf is. ‘Wat is er, Misha?’ Hij vertelt haar welke streek Barikada hem geleverd heeft en dat hij zich zorgen maakt om de Komsorg. ‘Gribkov heeft me nooit recht aangekeken. Die vent heeft de pik op me.’ Valya heeft een theorie. ‘Leonard Gribkov is een techneut, Misha. Een ingenieur, en een mislukte ingenieur, als ik mag geloven wat ik gehoord heb. Hij vindt dat iedereen drijfstangen voor tractoren moet maken, of kleppen voor vleugels van vliegtuigen. Jouw belangstelling voor literatuur vindt hij meer dan een beetje bourgeois. Wedden dat dat het is?’ Toen Misha voor het eerst naar school ging, werden goede manieren, correct taalgebruik en naar het theater gaan als bourgeois beschouwd; het waren de gewoonten en gebruiken van de oude heersende klasse. Wie dat soort dingen deed, kon erop rekenen dat hij als een vijand van het volk werd gezien. Maar dat is in de afgelopen tien jaar veranderd. Misha weet zeker dat kameraad Stalin en de andere leden van het Politbureau het belangrijk vinden dat er ook mensen zijn die de arbeiders wat cultuur bijbrengen. Ballet, theater en literatuur horen er weer bij, zeker voor wie een ‘gecultiveerde’ communist wil zijn. In de jongerenbladen uit de schoolbibliotheek wordt er bijna dagelijks over geschreven. ‘Ik heb echt geen zin om me druk te maken om dat soort stomme vooroordelen, hoor,’ zegt Misha. Valya legt een hand op zijn schouder. ‘Wees alsjeblieft voorzichtig. Een negatief woord van Gribkov kan je een hoop last bezorgen.’
26