2 News
Editor: Alhex Adrea M. Peralta
FEBRUARY 1, 2017
Filipino 3
IKA-1 NG PEBRERO, 2017
Nursing tops board for 2nd year ‘Araling Filipino,
dapat paigtingin’
THE UNIVERSITY kept a 100-percent passing rate in the November 2016 nursing licensure examinations, with all 324 Thomasian examinees passing the test. The University was declared the topperforming school along with Benguet State University-La Trinidad. Eighteen UST graduates made it to the top 10 list. Topnotcher Faith Rutagines led the new batch of Thomasian nurses with a score of 86.60 percent. She shared the No. 1 spot with Eric Jacinto of Saint Louis University. Thomasian Augustine Beth Cortez placed second with 86.20 percent, along with Benedict Mark Bunal of University of the Philippines (UP) Manila. UST graduate John Macdavid Inocentes secured the third place with 86 percent and tied the spot with Aldrin Erwin Bagang of New Era University and Anne Kathleen Garcia of UP Manila. Thomasian Paolo Abelarde landed on fourth place after scoring 85.80 percent, along with Merielle Czarina Fuentes of La Salle University and Maria Alexandra Santos of UP Manila. Thomasian Jose Genato de la Cruz secured sixth place with 85.40 percent. UST alumnae Patricia Rose Lim and Ma. Lezrahmae Anthonie Sol Cruz placed seventh with 85.20 percent. They were joined by Kedzee Sibayan of Saint Louis University and Jubelle May Sipalay of Mindanao State University – Iligan Institute of Technology. At eighth place was Thomasian Joanna Pauline Alfonso Silva with a socre of 85 percent. She was joined by Virgilio Barroga II of Saint Louis University, Mabel Bitgue of Remedios T. Romualdez Medical Foundation, Patricia Mangat of Notre Dame University and Francine Ayana Pingco of UP Manila. UST graduates Paola Gianerikei Abilgos, Nursing board PAGE 2
Aquinas University renamed UST-Legazpi IN LINE with a plan to integrate Dominican schools, Aquinas University of Legazpi will be renamed to UST-Legazpi, following the approval of Rector Fr. Herminio Dagohoy, O.P. in December 2016. Aquinas Rector Fr. Ernesto Arceo, O.P. received the “go-signal” from Dagohoy who sent an official letter of approval for the integration of AUL into UST-Manila. The decision was made by the UST Council of Regents, Arceo told the Varsitarian. Aquinas’ change of name will take effect after the Securities and Exchange Commission (SEC), the government agency that supervises corporations, approves it. “We will submit the proposed amendment to SEC, [as] soon as we can,” Arceo said. Other matters, such as the use of the UST Hymn in Aquinas, will be subject to discussion and approval of the University, Arceo said. In an earlier report by the Varsitarian, Dagohoy said University officials were working on the final arrangements to merge with other Dominican schools and build satellite campuses to extend Thomasian education beyond the Sampaloc, Manila campus. This is part of a wider integration plan in which Dominican schools in the country will follow only two “traditions”: the Santo Tomas tradition and the Letran tradition. Dagohoy had said five Dominican schools would fall under the leadership of UST, with one rector but different boards of trustees. The two Aquinas University PAGE 10
The Aquinas University of Legazpi in Bicol. PHOTO COURTESY OF THE UNIVERSITY’S OFFICIAL WEBSITE
IGINIIT ng Pambansang Alagad ng Sining sa Panitikan na si Virgilio Almario na higit na mapalalawak ng mga guro ang pambansang kaalaman ng Araling Filipino (Philippine Studies) sa pamamagitan ng malikhaing pagtuturo. “Kapag nag-aaral ka ng BSE (Bachelor in Secondary Education), tuturuan ka ng mga pamamaraan at mga metodolohiya kung paano manghikayat ng mga mag-aaral [na matuto ng Araling Filipino],” ani Almario sa isang pandaigdigang kongreso hinggil sa mga pagaaral sa Filipino sa Manila Hotel noong ika-12 ng Disyembre. Dagdag pa niya, kinakailangang alam ng mga guro kung kailan at sa paanong paraan nila gagamitin ang pagkamalikhain upang mas maging mabisa ito sa mga mag-aaral. Nakapaloob sa Araling Filipino ang kasaysayan, kultura, wika at iba pang mga usaping
panlipunan na may kaugnayan sa Filipinas. Itinuturing namang balakid ni Almario sa pagpapalawak ng asignatura ang mga gurong hindi nagsasaliksik at binibigyang-buhay ang pagtuturo. Bukod pa rito, itinuturo rin niyang hadlang ang kakulangan sa silid-aklatan ng ilang mga paaralan; lalo iyong nasa mga baryo at mga pook na hindi nabibigyan ng sapat na atensiyon ng pamahalaan. Pinamunuan ng Samahang Plaridel at Komisyon sa Wikang Filipino ang pagtitipon. JOLAU V. OCAMPO at WINONA S. SADIA ARALING FILIPINO. Pinangunahan ng Pambansang Alagad ng Sining sa Panitikan na si Virgilio Almario ang pagpupulong ukol sa panawagang paigtingin ang araling Filipino. JOLAU V. OCAMPO
Disertasyon ng Tomasinong propesor, Ang Pagdulog itinanging pinakamahusay ng KWF ABS-CBN President Charo Santos-Concio (seated second from the left) and UST Rector Rev. Fr. Herminio Dagohoy O.P. sign the memorandum of agreement at the Rector’s Hall last Jan. 18. MARIA CHARISSE ANN G. REFUERZO
UST opens doors for ABS-CBN scholars
THE UNIVERSITY signed a memorandum of agreement (MOA) with media giant ABSCBN last Jan. 18 for faculty exchange and internship programs. “UST will help us in the creative formation of media and industry leaders through [an arrangement] that will benefit [from] a rigorous academic environment [steeped] in the core values and teachings of this university,” Charo SantosConcio, chief content officer of ABS-CBN Corp. and president of ABS-CBN University said in her opening remarks. At least 300 senior high school scholars of ABS-CBN
University will be given the chance to get degrees from partner-universities such as UST and become employed after graduating from a twoyear course. ABS-CBN University is a corporate learning institution established by ABS-CBN in 2014 to provide professional development training to its employees. The agreement will also prioritize employment for Thomasian graduates, giving them a “first crack at the openings,” ABS-CBN University Learning and Development Manager Marie Mamawal told the Varsitarian.
“The MOA covers several things. One is recruitment which means ABS will have a first crack at the really brilliant graduates, granted that they pass the recruitment process. And then UST will also have a first crack at the openings in ABS,” she said. The agreement also intends to add “academic rigor” to the training of students in the Eugenio Lopez Jr. Center for Media Arts Senior High School, a project launched by ABS-CBN last June 2016, through a faculty exchange program with the UST teaching staff. Negotiations spanned for
10 months, beginning March 14, 2016, which Rector Fr. Herminio Dagohoy, O.P. said was a sign that “UST remains one of the most trusted brands in education in the country and in the region.” “One of the most important institutional collaborations that exist today is that which involves the academe and the industry. We have a relationship between the two, aroused for dynamic exchanges, practical engagements, and authentic intellectual interactions, addressing specific needs and sharing the best practices,” Fr. Dagohoy said. MIA ARRA
C. CAMACHO and CHRISTIAN DE LANO M. DEIPARINE
Thomasian cited for ‘special needs’ advocacy
Usapang Uste
Velasco
dagdag pa niya. Napili ni Velasco ang mga kababaihang manunulat bilang tuon ng kaniyang disertasyon upang kilalanin ang kanilang ambag sa pagpapalakas ng sining at panitikan sa Nueva Vizcaya, aniya. Dagdag pa niya, itinuturing na napakayaman ng mga akdang isinusulat ng mga kababaihan sa kanilang rehiyon ngunit sa kabuuan, nananatiling mahina ang pagtangkilik sa mga ito sapagkat limitado lamang ang
Broadcast journalist Kara David urges media colleagues and students to go beyond statistics and “put a face” in their stories to appeal to the audience in her keynote speech during a media seminar at the Buenaventura Paredes, O.P. Building last Jan. 27 MA. ALYSSA ADRIENNE T. SAMONTE
bilang ng mga mambabasang naaabot ng mga ito. Nakamtam ni Velasco ang kaniyang doktorado sa panitikan sa UST noong 2016 na may gawad na cum laude. Bukod pa rito, hinirang na meritissimus, ang pinakamataas na pagkilala, ang kaniyang disertasyon. Sa kasalukuyan, kawaning propesor si Velasco ng wika at panitikan sa College of Arts and Sciences ng Nueva Vizcaya State University. Ipinagkakaloob ang Gawad Julian Cruz Balmaseda sa mga natatanging tesis at disertasyon sa agham, matematika at agham panlipunan na isinulat sa wikang Filipino. Iginagawad ito tuwing o malapit sa Araw ni Julian Cruz Balmaseda (28 Enero 1895–18 Setyembre 1947) na tanyag bilang bilang makata, kritiko at iskolar ng Filipino. Ginanap ang paggawad noong ika-27 ng Enero sa Bulwagang Romualdez sa tanggapan ng KWF sa Maynila. JOLAU V. OCAMPO at
INILIPAT ng binata ang mga sipi ng pahayagan upang silipin ang kaniyang hinaharap ayon sa pagkakasalansan ng mga bituin. Sabik na siyang iwanan ang nakaraan. Sinusubukan niyang hindi tumitig sa retrato ng mga “kanser sa lipunan.” Ipagtanggol nawa ng oroskopyo ang napadadalas niyang panalangin.
“Ihanda mo ang sarili para sa taong ito sapagkat bukas ito para sa malaking pagbabago.” Masuwerte kung mga bituin ang tatanungin. Ngunit wala pa ring takas sa talas ng armas ng nakatataas. WINONA S. SADIA
WINONA S. SADIA
Ang pagkalinga ng Unibersidad sa wikang pambansa
DAPAT bang Filipino ang pangunahing wika ng komunikasiyon at instruksiyon sa mga pamantasan? Sa isyu ng Varsitarian noong 1962, iminungkahi sa editoryal na palaganapin ang Filipino bilang pangaraw-araw na wika sa loob ng Unibersidad. Bunsod ito ng paglaganap ng paggamit sa Ingles, lalo na sa mga usaping akademiko na dulot ng pananakop ng mga Amerikano sa Filipinas. Iginiit dito na mainam na pook ang Unibersidad sa paghulma ng pang-unawa ng mga kabataan, partikular na ng mga Tomasino, hinggil sa pagkakakilanlan ng kanilang nasyon, kasama na ang kanilang wika. Pinabulaanan din nito ang paniniwalang pinaglumaan na ang katutubong wika kaya hindi na dapat ito gamitin. “Ang wika ay hindi maaaring ihalintulad sa isang bangkong kinalawang na sa matagal na pagkakaupo, kaya’t (dapat) nang palitan ng mahusay-husay (na wika),” pagdidiin nito. Mungkahi pa ng editoryal, ang Unibersidad dapat ang nagsisilbing ikalawang tahanan ng mga magaaral upang paghandaan ang kanilang mga kinabukasan bilang bahagi ng lipunan. Kung pananatilihin ang paggamit ng Filipino at sisimulan ito sa mga pamantasan, tiyak na mananatiling buhay ang mga katutubong wika sa mga susunod na henerasiyon.
AN ASIA-WIDE group will fete next month a Thomasian student for promoting the role people with special needs by speaking in conferences. Third-year history student John Nepomuceno will be among six individuals to be honored by the Special Education Network in Asia (Senia), an international network focused on raising awareness about special needs. Other recipients were Nathan Marcus Canon, Sohankumar Motwani, Jason Philip De Los Santos and Stephen Patrick Quiogue from the Philippines and Kan Jiraphongtrakul of Thailand. Nepomuceno, who was diagnosed with Attention Advocacy PAGE 10
ISANG Tomasinong dalubguro ang pinarangalan ng Komisyon sa Wikang Filipino (KWF) para sa kaniyang saliksik tungkol sa mga babaeng manunulat mula sa Nueva Vizcaya. Hinirang ang “Ubbóg Ti Asin: Kuwento at Kuwenta ng mga Babaeng Mannúrat,” disertasyon ni Lovella Gamponio Velasco, bilang pinakamahusay na disertasyon para sa ikatlong Gawad Julian Cruz Balmaseda. Tampok sa kaniyang papel ang apat na kababaihang manunulat na Ilokano at ang kanilang ambag sa pagpapalaganap ng kanilang rehiyonal na panitikan tungo sa konseptong pambansa. “Layunin ng aking disertasyon na ipakilala hindi lamang ang probinsiya ng Nueva Vizcaya, ngunit lalo na ang mga babaeng manunulat dito,” ani Velasco sa isang panayam sa Varsitarian. “Nilalayong higit silang makilala bilang mga babae at babaeng manunulat upang bigyang-tinig sa usaping mapagpalaya sa kababaihan,”
Tomasino siya Bagaman malayo na ang narating bilang mediko, malapit pa rin si Juan Sanchez sa mga pasyenteng
kapos sa kakayahang pinansiyal. Taong 1980 nang magtapos siya ng medisina sa Unibersidad. Sa kalaunan, ipinagpatuloy ni Sanchez ang pagsasanay ng General Surgery sa Veteran’s Memorial Medical Center (1982-1986) at ng Plastic Reconstructive Surgery sa Makati Medical Center (1988-1991). Tumungo siya noong 1992 sa Virginia sa Estados Unidos upang pormal na magsanay ng Aesthetic, Craniofacial and Microvascular Surgery sa Eastern Virginia Medical School. Noong 1987, nanguna siya sa Philippine Board of General Surgery gayundin sa Philippine Board of Plastic Surgery naman noong 1991. Tumatayo siya bilang lead surgeon sa buwanang pagbisita ng Rotary Club of San Francisco del Monte’s
DOCS Mobile Surgical Unit sa ilang bahagi ng lungsod Quezon, siyudad ng Marikina, Bulacan at iba pa. Nagsimula ang nabanggit na Monthly Surgical Missions noong Setyembre 2007. Kabilang din siya sa ilan pang mga misyong medikal tulad ng Gawad Kalusugan, Operation Smile, at mga outreach ng Filipino-American Club of North Texas. Upang ibahagi ang kaniyang kaalaman sa larangan ng medisina, sumulat si Sanchez ng ilang mga aklat tulad ng Oriental Rhinoplasty, Local and Regional Anesthetic Blocks Made Simple (2002) at Doctors’ Practices, Strategies and Guides to Success (2003). Noong 2009, ninomina siya sa ilang malalaking parangal tulad ng Ten Outstanding Filipino Physicians at Ten Outstanding Filipinos. Sa loob ng dalawang taon (2009-2010), siya ang hinirang na Most Outstanding Rotarian of the Rotary Club of San Francisco del Monte. Tomasalitaan: Malimbit (pang-uri) – isang gawain na nangangailangan ng malaking espasyo. Hal.: Malimbit man ang pagpipinta, masarap naman ito sa mga mata. Mga Sanggunian: TOTAL Awards 2016 The Varsitarian: Tomo XXXIV Blg. 1, Hunyo 1962; p.25