JAARGANG 23 | NUMMER 46 | 28 PAGINA’S 10 november 2020
Al 23 jaar het best gelezen blad van Noordwest Friesland!
DE KRANT VAN FRANEKER, HARLINGEN, ST. ANNAPAROCHIE, STIENS, BOLSWARD EN OMSTREKEN Fotograaf Jan Edwin Geertsma vindt droomplek voor studio Say Wad in voormalig filmtheater Amicitia
‘Eeuwige zoektocht naar de magie van emotie, opgeroepen door foto’s’ Anne Feenstra Band op dubbel vinyl
Fotografie: Jan Edwin
3
FRANEKER – Een ‘selfmade man’ is een kwalificatie die je gerust kunt plakken aan de loopbaan van professioneel fotograaf Jan Edwin Geertsma van de studio Say Wad uit Franeker. Hij nam 13 jaar geleden de afslag naar het vak van grafisch vormgever/ ,,Tekenen was het enige waar ik mij goed in kon vinden. Na 7 jaar bij de ICT kreeg ik de mogelijkheid om grafisch vormgever te worden bij het MCL. Na ongeveer een jaar dacht ik, ik heb een nieuwe hobby nodig en na een bedrijfsuitje bij een topfotograaf wist ik: ‘Dit is wat ik wil’’, vertelt Geertsma. Het betekende hét omslagpunt in zijn leven. Geertsma heeft altijd al oog gehad voor emotie en voor de kunstvorm fotografie. Dat is niet iets wat je je aan kunt leren, dat zit er in. ,,Als ik iemand fotografeer zoek ik altijd die emotie.’’ Een portret van zijn leven tot dusver.
Foto’s Jan Edwin Geertsma roepen emotie op
14
Fietspad met rijke bermen
25
27
Regiosport
Fotografie: Jan Edwin TEKST: SYBE JOOSTEMA | FOTOGRAFIE: JAN EDWIN GEERTSMA (SAY WAD) Als ik binnenkom in het voormalige Amicitia Filmtheater, waar Jan Edwin een prachtige fotostudio heeft, wijst hij over zijn schouder op een foto van een oude indiaan, levensgroot afgedrukt. ,,Wat vind jij daar nou van?’’ – Ik zie een oude man die zijn leven lijkt de overdenken. Het oog van mij valt op de ‘far away look’ van de oude krijger. Emotie van een gevuld leven. Dat vertel ik de meester op het gebied van fotografie. ,,Ik vind het zelf ook mooi, het inzoomen op het linkeroog, alle rimpels, het decor van een leven… Maar voor sommige fotojury’s wordt deze plaat afgemaakt. Ik ben er zelf erg tevreden mee.’’ Het statement rond werkelijke emotie is gemaakt. Jan Edwin Geertsma steekt van wal. ,,Ik wil graag mijn levensverhaal tot dusver vertellen. Eigenlijk heb ik dat nog nooit in zo’n setting verteld.’’ Het blijkt een reis over pieken en dalen. Dat de bestemming drie jaar geleden uitkwam op deze fantastische plek, vind ik tegelijk bijzonder en onwerkelijk. Ik zei tegen mijn vrouw: wat zeg je van deze unieke kans, zullen we ons huis in de Keningstate te koop
zetten? Ze stond er honderd procent achter en we hebben er geen moment spijt van.’’ Jan Edwin Geertsma groeide als kind op in Stiens. Hij was een ingetogen, introverte denker, zeg maar gerust de dromer van de klas. ,,Ik was ook het jongetje dat nooit eerst werd gekozen bij een partijtje voetbal of voor wat dan ook’’ Je ziet dat de fotograaf de woorden met zorg kiest. Het is waar hij als kind tegenaan liep. Zelfs nu wil hij niemand voor het hoofd stoten. ,,Maar dat ik gepest werd, klopt wel.’’
Jan Edwin Geertsma, Say Wad;
nog prins - Willem Alexander en Maxima in huiselijke sfeer te portretteren.’’ Terug naar de aanloop naar deze successtory van de op het oog bescheiden Jan Edwin Geertsma, want dat kun je dit op het gebied van fotograferen gerust noemen. Terug naar de jongere Geertsma, die en passant vertelt dat hij nu net vijftig is geworden.
En ach, ondertussen dacht ik: ik heb het toch ook getroffen met hele lieve ouders, die altijd in oplossingen denken. Tot nu toe staan ze altijd voor mij klaar, dat was toen ook zo. Dat zijn toppers voor mij. En de andere kant van het verhaal is: je moet toch altijd zelf je weg vinden, en geloof me dat is voor mij geen rechte lijn naar de fotografie geweest’’, glimlacht Jan Edwin Geertsma. Voor zover je dit hoofdstuk jeugd kunt kwalificeren als levenslessen, ontwikkelde
Jan Edwin vraagt bij een van de foto’s even de aandacht, een oudere door het leven getekende man op de Oudebildtdijk, die opkijkt. ,,Die man straalt wat uit. Als je mensen op de foto zet, zijn ze openhartig en leggen vaak hun ziel bloot. Deze man vertelde over zijn zoon van 17, die op het voetbalveld in elkaar zakte en overleed. De tranen verschenen in zijn ogen en ik snikte ook een traan mee. Dat die foto emotie kent, voert ook daarop terug. Er ligt altijd iets diepers verscholen in een foto.’’
,,Ik was wat je noemt een echte jongen van de straat, niet het type student dat in de boeken duikt. Niet iemand die zijn studies netjes afmaakt. Ik maakte er geen af, maar ben iemand die het van de praktijk moet hebben.’’ Dus moest om uiteindelijk de kost te verdienen, moesten de handen uit de mouwen worden gestoken. En dat begon niét met een stage bij een fotograaf. ,,Eerst werkte ik bij de Frico, het echte fabriekswerk. Je stond dan aan de lopende band. Dat dat niet mijn levensvervulling was, had ik al snel door. Daarna volgde de dienstplicht bij de luchtmachtbasis. En dat voldeed op de ene of andere manier zo goed, dat ik acht jaar heb bijgetekend.’’ Nadat de militaire dienst van orde en gezag voorbij was, volgde een periode van hard werken bij Seafood, handen uit de mouwen en kokkels verwerken in Harlingen. Maar de bestemming was nog lang niet bereikt.
Marco Borsato en fotograaf Govert de Roos komen voorbij. ,,Mijn werk is deze mensen opgevallen en ik reis nu door Nederland om bij onbekend en bekend portretten te maken. Ik kreeg zelfs de opdracht om – de toen
Vervolgens kwam de zich in rap tempo ontwikkelende computertechniek op zijn pad. ,,Het was allemaal nieuw voor mij, ik had totaal geen ervaring op Apple. Op een feestje van zijn vader Jan Geertsma werd hij
Fotografie: Jan Edwin zich bij Jan Edwin Geertsma in die periode wel degelijk een gevoel van herkenning van emoties. Dat kwam hem later van pas in zijn loopbaan als fotograaf.
als uit het leven gegrepen. Vaak close-ups, soms met een deel van het gezicht scherp uitgelicht. Soms in kleur, vaak in zwart-wit.
Ik kijk ondertussen rond in zijn nieuwe ruime studio. Op foto’s zie ik mensen allerlei soorten emotie uitstralen. Of foto’s roepen juist een emotie op, zoals bij de foto van dat meisje met ballonnen dat meteen vooraan in de fotostudio is opgehangen. De foto is gemaakt bij het raam van een restaurant in Leeuwarden. Ze kijkt met een bedenkelijk gezicht naar de grond, terwijl ze een aantal ballonnen vasthoudt. ,,Niks geen gemaakt lachend meisje, maar ze straalt uit zoals ze zich voelde. Het is een van mijn meest populaire foto’s.’’ Foto van Jan Edwin in zijn studio, gemaakt door zijn grote vriend Paul Terpstra
Campagne om tekort weg te werken
Voorstraat 9a, 8801 KZ Franeker; info@saywad.nl; mobiele nummer: 06-53 903 321.
Er passeert op een hooggeplaatst scherm een serie foto’s in een diavoorstelling, ook bekende Nederlanders zitten daartussen, geportretteerd
in contact werd gebracht met iemand die connecties had in de ICT-wereld. Het was in de jaren ’90 en tijd om de bakens te verzetten in de periode dat de millenniumbug werd gevreesd. ,,Van de ene op de andere dag was ik een ICT’er. Ik kreeg kort de tijd om mij te bewijzen. Dat lukte. Jarenlang duurde die klus bij het MCL in Leeuwarden. Ik kende uiteindelijk de computer van binnen en buiten. Daarna leerde ik de creatieve kant van grafisch ontwerper leerde kennen. Ik maakte van mijn hobby mijn werk.’’
Fotografie: Jan Edwin Maar waar een PC-privé-project voor de deelnemers aanlokkelijk was om een betaalbare maar up-to-date computer te krijgen, kocht Jan Edwin Geertsma een moderne fotocamera. Het bleek hét turningpoint in zijn loopbaan. Daar begon zijn avontuur als fotograaf. Ik liet op mijn werk bij MCL die foto’s zien, waar ik vanaf het begin de emotie van mensen wilde vangen. Na het aanschaffen van mijn semi pro camera, zag mijn leiding de foto’s en zei: ‘wie maakt deze
Friese zorg per direct mensen nodig, zonder ervaring kan ook
Fotografie: Jan Edwin foto’s?’ Waarop ik antwoordde ‘Ja ikke.’ – ‘Mooi dan wordt jij de nieuwe huisfotograaf!’ – ‘Ehh, maar wat die fotografen hier aanleveren daar kan ik nooit aan tippen’. Waarop Paul antwoordde: ‘Dat kan je wel!’. En zo werd ik huisfotograaf van Zorggroep Noorderbreedte (MCL en Noorderbreedte). Hier deed ik ook het grafische werk voor. Het was een periode waarin ik heel veel heb geleerd. Dat er veel emotie loskomt in een ziekenhuis spreekt voor zich.’’ Geertsma wilde zich door ontwikkelen en ging via masterclasses o.a. in de leer bij Brendan de Clercq, een nationale topfotograaf, die ook emotie centraal stelt van de mensen die hij met de gevoelige plaat vastlegt. ,,Het idee van mij dat alles draait om emotie en het vertrouwen dat je wel of niet krijgt van degene die je fotografeert, werd daarmee bevestigd.’’ Hij leerde tijdens het studiowerk met schaduw en licht spelen. Geertsma werd toegelaten tot het Master Photographer Network. En werd hij onderdeel
van Dutch Professional Photographers, een Nederlands netwerk professionele fotografen, ieder in zijn eigen categorie. ,,Je moet eenmalig een certificaat halen. Ik ben bijna een jaar bezig geweest met mijn serie.’’ Vakfotografie is de norm. ,,Maar dit is wat ik wil, hier wil ik mijn leven aan wijden’’, zegt Geertsma. ,,En als ik heel eerlijk ben, gaat het mij vooral om de magie van dit werk, opgeroepen door de emotie die je in een foto vastlegt. Dáár kan ik echt van genieten.’’ Jan Edwin Geertsma heeft inmiddels een nominatie op zak van de wedstrijd van National Geographic.
Franeker - De Friese zorginstellingen zijn een gezamenlijke campagne begonnen voor het werven van medewerkers voor de zorg. Dit is absoluut nodig omdat er door het coronavirus een groot tekort is aan zorgpersoneel. De oproep geldt voor mensen die niet (meer) werkzaam zijn in de zorg en ook mensen zonder ervaring in de zorg. Aanmelden kan via www.extrahandenvoordezorg.nl.
Het geanimeerd gesprek loopt ten einde. Geertsma laat aan de tafel in de studio het eerste fotoboek zien waarin hij het leven van echtpaar op een veehouderij heeft vastgelegd. ,,Elke plaat straalt een bepaalde emotie uit, zowel van boer als boerin. Mensen vragen mij: is dat boek uitgegeven? Ik vertelde dat er twee van zijn gemaakt, een voor het echtpaar en een voor mij. Maar hoe pril ook dit werk, de emotie zit daar al in.’’
De ouderen-, gehandicapten- en thuiszorgorganisaties in Friesland hebben het in deze tweede coronagolf extra druk. Zorgpersoneel blijft huis bij klachten, moet thuis de testuitslag afwachten of kan door besmetting niet aan het werk. ,,We hebben echt heel hard extra handen nodig om goede zorg te kunnen blijven leveren”, zegt Jan Beuving, crisiscoördinator Niet Acute Zorg van de Veiligheidsregio Fryslân. Beuving geeft aan dat het aantal aanmeldingen op www.extrahandenvoordezorg.nl lager is dan in het voorjaar. Extra Handen voor de Zorg is een breed samenwerkingsverband van de werkgeversorganisaties dat tijdens de eerste coronagolf werd opgezet om medewerkers te trekken.
‘Wiebe zingt, Teatse niet!’
HARLINGEN – Wiebe van Dijk (van ouds bekend van de Wiebe van Dijk Band) en Teatse Vogelaar komen met een nieuwe cd. ,,Als je in de AOW komt, en wat op leeftijd bent, moet je je wel wat blijven vermaken’’, zegt Van Dijk. ,,Zeker in deze coronatijd.’’ Teatse Vogelaer (bekend van zijn muziekzaak aan de Schritsen) is een vriend van Van Dijk en gek van muziek en muziek maken. Hij speelt de basgitaar. En zo ontstond het idee voor een cd. Alhoewel, het wordt een usbstick met liedjes. Tien jaar geleden maakten ze ook al eens een plaatselijke hit met hulp van zangeres Maaike Janssen.
Het werd Wonderful tonight in het Harlingers. ,,Maaike deed dat prachtig. ‘It meiske’ is veel te vroeg overleden, gelukkig staat ze nog op de band’’, vertelt Van Dijk. Nu staan Harlinger liedjes op het programma, op muziek van hits als Sylvia’s Mother (heet nu Baukje hur moeke) en Litte Ship van de Blue Diamonds (Ut kleine skip). In totaal komen er 12 nummers op te staan en wordt de usb-stick rond Kerst uitgebracht. Wiebe zingt, Teatse niet, is rond kerst verkrijgbaar bij de Vogelaar Studio van Teatse.
Vanwege besmetting door vogelgriep
It Fryske Gea: raak dode vogels niet aan Franeker - Ook in de kustgebieden van It Fryske Gea vinden beheermedewerkers honderden dode vogels. Waarschijnlijk getroffen door de vogelgriep. De organisatie It Fryske Gea doet de oproep vogels beslist niet aan te raken. Wat je kunt
doen staat op de NVWA website. Probeer in ieder geval zo veel mogelijk rust te bewaren in gebieden waar veel watervogels zijn. Dat is belangrijk om verstoring te voorkomen. Om daarmee verdere verspreiding van de vogelgriep te voorkomen.
Dikke douglas palen kunt u ook bij Steenstra halen
365 dagen per jaar geopend! Maandag t/m zaterdag: 8.00 tot 22.00 uur* Zondag: 12.00 tot 18.00 uur* *tenzij anders aangegeven
Dat is het van Albert Heijn Franeker
Lees verder pagina 5
Asielzoekster krijgt nieuwe kans, uitzetting voorkomen St. Annaparochie – Een Nigeriaanse asielzoekster uit het azc in St.-Annaparochie ontloopt mogelijk toch uitzetting. De Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND) besloot daar aanvankelijk toe, omdat het bewijs dat zij lesbisch zou zijn en in haar geboorteland gevaar loopt, niet overtuigend was geleverd aldus de IND. Vanwege haar geaardheid werd zij eerder in een ander asielcentrum mishandeld door landgenoten. Na protest tegen de uitzetting, waaraan vooraf een rechtszaak werd voorbereid, ging voorzitter Sandro Kortekaas van Stichting LGBT Asylum Support toch overstag. Een brandbrief richting staatssecretaris Ankie Broekers-Knol bood soelaas. De Nigeriaanse Happy wordt opnieuw gehoord en beoordeeld door de IND.
Regionieuws? redactie@vanwadtotstad.nl Inwoners van St. Anne
Opgelet!
Voor al uw meubel
Wij zoeken nog 1 bezorger om de Van Wad tot Stad te bezorgen in St. Anne.
reparaties en meubel stoffering Klipper 76 8802NL Franeker 0517 - 39 50 31 06 - 43 14 12 01 info@dillinghmeubelservice.nl
KIJK GINA 4 OP PA
Neem contact op via mail bezorger@vanwadtotstad.nl of bel 0517-343035