Onterfdefiscus issu

ALLES OVER FISCAAL VRIENDELIJK ERVEN EN SCHENKEN

OnterfDeFiscus_binnen.indd 3

9/06/16 16:45

OnterfDeFiscus_binnen.indd 4

9/06/16 16:45

INLEIDING: DE DOOD EN DE BELASTINGEN

11

1. ERVEN, HOE DOE JE DAT?

17

A. HET WETTELIJKE ERFRECHT 1.

HET WETTELIJKE ERFRECHT IN EEN NOTENDOP

20

2.

HET ERFRECHT VAN DE KINDEREN

22

3.

HET WETTELIJKE ERFRECHT VAN DE OVERBLIJVENDE PARTNER

23

B. HET TESTAMENTAIRE ERFRECHT

27

C. HET CONTRACTUELE ERFRECHT

30

D. WIE ERFT WAT?

31

E. NOG EEN AANTAL PRAKTISCHE VRAGEN ROND ERVEN

37

1.

KAN MEN EEN ERFENIS WEIGEREN?

37

2.

KAN IK DE ERFENIS VAN MIJN OUDERS VERWERPEN TEN VOORDELE VAN MIJN KINDEREN?

39

3.

HOE WEET IK OF ER EEN TESTAMENT BESTAAT?

39

4.

KAN EEN TESTAMENT WORDEN BETWIST?

40

5.

WAT ALS U DENKT DAT UW OUDERS UW BROER OF ZUS AL SCHENKINGEN HEBBEN GEGEVEN?

41

WAT MET VERMOGEN IN HET BUITENLAND?

42

6.

OnterfDeFiscus_binnen.indd 5

20

9/06/16 16:45

2. DE SUCCESSIERECHTEN A. DE REGELING VAN DE SUCCESSIERECHTEN IN HET VLAAMSE GEWEST 1.

43

47

HET TARIEF IN RECHTE LIJN EN TUSSEN PARTNERS

48

1.1.

48

DE TARIEFSTRUCTUUR

1.2. IN RECHTE LIJN

49

1.3. TUSSEN PARTNERS

50

2.

HET TARIEF TUSSEN BROERS EN ZUSSEN

51

3.

HET TARIEF TUSSEN ANDERE PERSONEN

53

4.

BIJZONDERE REGELINGEN

54

4.1. DE VRIJSTELLING VOOR HET ERVEN VAN DE GEZINSWONING

54

4.2. DE VRIJSTELLING VOOR HET ERVEN VAN AANDELEN VAN SERVICEFLATVENNOOTSCHAPPEN

55

4.3. DE VRIJSTELLING VOOR HET ERVEN VAN VEN-GRONDEN

55

4.4. DE VRIJSTELLING BIJ WETTELIJKE TERUGKEER

56

4.5. DE GEDEELTELIJKE VRIJSTELLING VOOR ERFENISSEN AAN ZWAAR GEHANDICAPTE PERSONEN

56

4.6. DE SPECIALE TARIEVEN VOOR HET ERVEN VAN EEN FAMILIALE ONDERNEMING OF AANDELEN VAN EEN FAMILIALE VENNOOTSCHAP

57

4.7. DE SPECIALE TARIEVEN VOOR ERFENISSEN AAN VZW’S EN OPENBARE BESTUREN

58

4.8. DE BELASTINGVERMINDERING BIJ KLEINE ERFENISSEN

59

4.9. DE BELASTINGVERMINDERING VOOR KINDEREN BENEDEN DE 21 JAAR

60

4.10. DE BELASTINGVERMINDERING VOOR OPEENVOLGENDE ERFENISSEN BINNEN HET JAAR

60

4.11. DE BELASTINGVERMINDERING VOOR ONROEREND GOED IN HET BUITENLAND 61

B. DE REGELING VAN DE SUCCESSIERECHTEN IN HET BRUSSELSE HOOFDSTEDELIJKE GEWEST 1.

OnterfDeFiscus_binnen.indd 6

62

HET TARIEF IN RECHTE LIJN EN TUSSEN PARTNERS

63

1.1.

63

DE TARIEFSTRUCTUUR

1.2. IN RECHTE LIJN

64

1.3. TUSSEN PARTNERS

65

2.

HET TARIEF TUSSEN BROERS EN ZUSSEN

66

3.

HET TARIEF TUSSEN OOMS EN TANTES, EN NEVEN EN NICHTEN

67

4.

HET TARIEF TUSSEN ANDERE PERSONEN

69

9/06/16 16:45

5.

BIJZONDERE REGELINGEN

70

5.1. DE ALGEMENE VRIJSTELLING IN RECHTE LIJN EN TUSSEN PARTNERS

70

5.2. DE VRIJSTELLING VOOR KLEINE NALATENSCHAPPEN

71

5.3. DE VRIJSTELLING EN VERLAAGD TARIEF VOOR HET ERVEN VAN DE GEZINSWONING

71

5.4. DE VRIJSTELLING VOOR ERFENISSEN AAN BRUSSELSE OPENBARE INSTELLINGEN

72

5.5. DE SPECIALE TARIEVEN VOOR HET ERVEN VAN EEN FAMILIALE ONDERNEMING OF AANDELEN VAN EEN FAMILIALE VENNOOTSCHAP

72

5.6. DE SPECIALE TARIEVEN VOOR ERFENISSEN AAN VZW’S EN OPENBARE BESTUREN

73

5.7. DE BELASTINGVERMINDERING VOOR KINDERLAST

74

5.8. DE BELASTINGVERMINDERING VOOR OPEENVOLGENDE ERFENISSEN BINNEN HET JAAR

74

5.9. DE BELASTINGVERMINDERING VOOR ONROEREND GOED IN HET BUITENLAND 74

C. DE REGELING VAN DE SUCCESSIERECHTEN IN HET WAALSE GEWEST 1.

75

HET TARIEF IN RECHTE LIJN EN TUSSEN PARTNERS

76

1.1.

76

DE TARIEFSTRUCTUUR

1.2. IN RECHTE LIJN

77

1.3. TUSSEN PARTNERS

78

2.

HET TARIEF TUSSEN BROERS EN ZUSSEN

79

3.

HET TARIEF TUSSEN OOMS EN TANTES, EN NEVEN EN NICHTEN

80

4.

HET TARIEF TUSSEN ANDERE PERSONEN

82

5.

BIJZONDERE REGELINGEN

83

5.1. DE ALGEMENE VRIJSTELLING IN RECHTE LIJN EN TUSSEN PARTNERS

83

5.2. DE VRIJSTELLING EN VERLAAGD TARIEF VOOR HET ERVEN VAN DE GEZINSWONING

84

5.3. DE VRIJSTELLING VOOR ERFENISSEN AAN OPENBARE INSTELLINGEN

85

5.4. DE VRIJSTELLING VOOR HET ERVEN VAN EEN FAMILIALE ONDERNEMING OF AANDELEN VAN EEN FAMILIALE VENNOOTSCHAP

85

5.5. DE GEDEELTELIJKE VRIJSTELLING NA EEN OVERLIJDEN TEN GEVOLGE VAN EXTREEM GEWELD

86

5.6. DE VRIJSTELLING VOOR HET ERVEN VAN BOS EN GRONDEN IN EEN NATURA 2000-GEBIED

87

5.7. DE SPECIALE TARIEVEN VOOR ERFENISSEN AAN VZW’S EN OPENBARE BESTUREN

87

5.8. DE BELASTINGVERMINDERING VOOR KINDERLAST

87

5.9. DE BELASTINGVERMINDERING VOOR OPEENVOLGENDE ERFENISSEN BINNEN HET JAAR

88

5.10. DE BELASTINGVERMINDERING VOOR ONROEREND GOED IN HET BUITENLAND 88

OnterfDeFiscus_binnen.indd 7

9/06/16 16:45

D. ENKELE ADDERS ONDER HET FISCALE GRAS

89

1.

DE VERGIFTIGDE ERFENIS

89

2.

HET VERGIFTIGDE TESTAMENT

91

3.

DE VERGIFTIGDE SCHENKING

92

4.

DE ZWARTE ERFENIS

93

5.

HET EENZAME LOT VAN DE ERFGENAAM

95

3. HOE SUCCESSIERECHTEN VERMIJDEN?

97

A. DE FISCALE SPELREGELS

103

B. SUCCESSIEPLANNING: DE VERSCHILLENDE MOGELIJKHEDEN OP EEN RIJ

109

1.

2.

KIES EEN WOONPLAATS. ELK HUISJE HEEFT EEN FISCAAL KRUISJE

110

1.1.

VERHUIS NAAR EEN FISCAAL VRIENDELIJKER LAND

110

1.2. VERHUIS BINNEN BELGIË MAAR NAAR EEN ANDER GEWEST

112

KIES UW SAMENLEVINGSVORM. TROUWEN, SAMENWONEN OF EEN HAREM STICHTEN?

116

2.1. DE KEUZE VOOR EEN SAMENLEVINGSVORM

116

2.2. HUWEN EN SAMENLEVEN IN HET VLAAMSE GEWEST

117

2.3. HUWEN EN SAMENLEVEN IN HET BRUSSELSE HOOFDSTEDELIJKE GEWEST 120

3.

OnterfDeFiscus_binnen.indd 8

2.4. HUWEN EN SAMENLEVEN IN HET WAALSE GEWEST

122

2.5. SAMENVATTENDE TABEL

124

HET SCHENKEN VAN VERMOGEN. GEGEVEN IS FISCAAL NIET MEER AFGEGEVEN.

125

3.1. DE BASISPRINCIPES VAN DE SCHENKING

127

3.2. DE SCHENKING VAN ROERENDE GOEDEREN

132

3.3. DE SCHENKING VAN ONROERENDE GOEDEREN

142

3.4. SCHENKEN MET BEHOUD VAN CONTROLE EN INKOMEN

159

9/06/16 16:45

4.

FISCAAL VRIENDELIJK ERVEN MET EEN TESTAMENT, CONTRACT OF VERZEKERING. WIE SCHRIJFT, DIE BLIJFT.

168

4.1. OPTIMALISEREN VAN DE SUCCESSIERECHTEN VIA EEN TESTAMENT

169

4.2. OPTIMALISEREN VAN DE SUCCESSIERECHTEN VIA EEN HUWELIJKSCONTRACT

182

4.3. OPTIMALISEREN VAN SUCCESSIERECHTEN VOOR SAMENWONENDEN

193

4.4. OPTIMALISEREN VAN SUCCESSIERECHTEN VIA EEN AANWASCONTRACT

195

4.5. OPTIMALISEREN VAN SUCCESSIERECHTEN VIA EEN LEVENSVERZEKERING 197

EPILOOG

OnterfDeFiscus_binnen.indd 9

203

9/06/16 16:45

OnterfDeFiscus_binnen.indd 10

9/06/16 16:45

Inleiding: DE DOOD EN DE BELASTINGEN

INLEIDING: DE DOOD EN DE BELASTINGEN

In het leven zijn er maar twee zekerheden, met name de dood en de belastingen. Met deze levenswijsheid wil ik dit boek openen.

Deze uitspraak is afkomstig van de achttiende-eeuwse Amerikaanse politicus en uitvinder Benjamin Franklin die hiermee natuurlijk de nagel vol op de kop slaat. De dood en de belastingen zijn niet alleen de enige twee zekerheden in het leven, ze zijn vaak ook nog eens onlosmakelijk met elkaar verbonden. Elke sterveling moet beseffen dat als hij of zij er niet meer is, de fiscus onmiddellijk bij zijn of haar erfgenamen zal komen aankloppen om successie­ rechten te innen. En dat is natuurlijk vrij pijnlijk.

Tijdens ons leven betalen we met zijn allen reeds een pak belastingen op ons arbeidsinkomen. Uit de statistieken van de OESO blijkt dat ons land reeds jaren aan een stuk zijn inwoners het zwaarst belast van alle OESO-landen. Gemiddeld moeten we met zijn allen maar liefst 55% van ons arbeidsinkomen aan de overheid afstaan – wat simpelweg hallucinant is. En indien we met deze zuurverdiende en zwaar belaste centjes er niettemin toch in slagen wat te sparen en een vermogen op te bouwen, dan nog

11

OnterfDeFiscus_binnen.indd 11

9/06/16 16:45

is de geldhonger van Vadertje Staat niet verzadigd en moeten er op onze erfenis nog eens zware successierechten worden betaald.

En dat deze successierechten serieus kunnen doorwegen staat buiten kijf. In rechte lijn tussen ouders en kinderen kunnen de successierechten reeds oplopen tot 30%, maar als u uw beste vriend in uw testament opneemt, dan kunnen de successierechten zelfs oplopen tot maar liefst 80%. Ja, u leest het goed, dit is geen typefout, successierechten kunnen oplopen tot 80%...

Dat we met dergelijke tarieven ook weer bovenaan in de internationale rankings staan van landen met de hoogste belastingdruk, zal allicht niet verbazen. Er is geen enkel land in de Europese Unie waar het fiscale belang van de successierechten zwaarder doorweegt dan in België. In ons land zijn de successierechten en schenkingsrechten goed voor maar liefst 1,37% van alle fiscale ontvangsten. België rijdt hiermee even ver voor op de rest van het Europese peloton als Tom Boonen tijdens de finale van ParisRoubaix in 2012. De eerste achtervolger is immers Frankrijk met een aandeel van 0,97%.

Bovendien moeten we vaststellen dat de belastingdruk op het vlak van successierechten niet alleen absurd hoog is, maar ook nog eens zeer ongelijk is verdeeld in ons land. Neem nu bijvoorbeeld de vererving van aandelen van een familiale vennootschap in het Vlaamse Gewest. De neef van een bedrijfsleider die de aandelen van de familiale kmo erft, betaalt daar 7% successierechten op, ongeacht de waarde van de aandelen. De neef van een van de arbeiders van dezelfde kmo, die het rijhuisje erft van zijn oom, betaalt 45% successierechten op de eerste schijf van 75.000 euro, 55% op de tweede schijf tot 125.000 euro en 65% op de derde schijf boven 125.000 euro. Op een rijhuis met een waarde van 250.000 euro moet de neef van de arbeider dus 141.000 euro aan successierechten betalen. Voor hetzelfde bedrag aan successiebelasting kan de

12

OnterfDeFiscus_binnen.indd 12

9/06/16 16:45

Inleiding: DE DOOD EN DE BELASTINGEN

neef van de bedrijfsleider een aandelenpakket met een waarde van maar liefst 2.000.000 euro vererven… Fiscale rechtvaardigheid op zijn Belgisch is dat.

Maar u hoeft zich niet neer te leggen bij deze fiscale ‘helaasheid der dingen’. Vooreerst moeten we vaststellen dat de successierechten onder druk staan. Niettegenstaande de successierechten tot de oudste nog bestaande belastingen behoren – en in oorsprong teruggaan tot de Romeinen – blijkt er stilaan toch een internationale tendens te ontstaan om deze belasting af te bouwen of zelfs helemaal af te schaffen. Zo zijn er in de Europese Unie reeds 10 van de 28 lidstaten die successierechten helemaal hebben afgeschaft.

Landen als Zweden, Portugal en Oostenrijk bijvoorbeeld kennen geen successierechten meer. Andere landen voorzien dan weer in grote vrijstellingen voor dichte erfgenamen. In Italië bijvoorbeeld betalen kinderen maar successierechten als hun erfdeel meer dan 1.000.000 euro bedraagt, in Duitsland ligt dat aandeel op 400.000 euro en in het Verenigd Koninkrijk op 390.000 euro. Bij ons is het echter fiscale armoe troef.

Daarnaast moeten we vaststellen dat het ook relatief eenvoudig is om te ontsnappen aan successierechten. Het is misschien cru gezegd, maar de successierechten zijn eigenlijk belastingen op nalatigheid. Wie op tijd en stond met zijn erfopvolging begint, kan er perfect voor zorgen dat zijn erfgenamen geen euro successierecht hoeven te betalen. U kan dus eigenlijk perfect legaal de fiscus volledig onterven. En eigenlijk is het uw plicht om dat te doen. Belastingen mogen dan wel cruciaal zijn om onze welvaartsstaat op punt te houden, u moet van uw erfgenamen geen fiscale sadomasochisten maken. Als de overheid de ogen toeknijpt en toelaat dat successierechten op grote schaal kunnen worden ontweken, en als de overheid de gekende fiscale ontsnappingsroutes niet afblokt, waarom zou u dan toelaten dat uw erfgenamen

13

OnterfDeFiscus_binnen.indd 13

9/06/16 16:45

wel successierechten zouden moeten betalen, als anderen dat niet doen? Als de overheid toelaat dat de fiscale solidariteit niet voor iedereen geldt, dan moet u ook aan uzelf denken en aan uw erfgenamen.

Met dit boek wil ik u hierbij helpen. U zal in het boek tal van tips en tricks vinden om u op weg te helpen om uw nalatenschap op een legale manier voor de fiscus veilig te stellen. Soms zijn de oplossingen vrij voor de hand liggend en eenvoudig en soms zijn ze wat complexer. U kan natuurlijk zelf kiezen hoe ver u in de successieplanning wil gaan, maar het is wel belangrijk dat u zich in de uitvoering van uw plannen goed laat bijstaan door mensen met wat fiscale expertise. Wie aan belastingontwijking wil doen, moet ook beseffen dat men de bijsluiter nauwgezet moet volgen, zo niet kunnen er aardig wat problemen ontstaan. Maar voor we aan de tips en tricks beginnen zal ik u eerst het abc bijbrengen van het erfrecht en van de successierechten zelf. Ik wens u in ieder geval veel leesplezier en inspiratie.

14

OnterfDeFiscus_binnen.indd 14

9/06/16 16:45

ERVEN, HOE DOE JE DAT?

1.

ERVEN, HOE DOE JE DAT?

17

OnterfDeFiscus_binnen.indd 17

9/06/16 16:45

Successierechten zijn pas verschuldigd als u iets hebt geërfd. En dit kan op verschillende manieren. Als de persoon die overleden is niets heeft geregeld met betrekking tot zijn nalatenschap, dan is het wettelijke erfrecht van toepassing, althans voor zover het gaat om een persoon met een woonplaats in België op het moment van zijn of haar overlijden. Nationaliteit speelt hierbij geen rol.

Als iemand met de Nederlandse of Turkse nationaliteit in België woont en komt te overlijden, dan is het Belgische erfrecht van toepassing. Omgekeerd, als een Belg in Spanje gaat wonen en komt te overlijden, dan is het Belgische erfrecht niet van toepassing, wel het Spaanse erfrecht. Naast de nationaliteit is ook de plaats waar men overlijdt niet relevant voor het erfrecht. Enkel de woonplaats telt.

Het wettelijke erfrecht is een geheel van regels die in ons burgerlijke wetboek zijn terug te vinden en die bepalen welk familielid deelt in de erfenis als er niets is geregeld. Naast het wettelijke erfrecht is er ook nog het testamentaire en het contractuele erfrecht.

Het testamentaire erfrecht is van toepassing als de persoon die overleden is zijn laatste wil met betrekking tot zijn nalatenschap heeft neergeschreven in een testament. Dit testament zal dan bepalen wie uiteindelijk zal erven. Het kan zijn dat dit dezelfde personen zijn als de personen die volgens het wettelijke erfrecht als erfgenaam zijn aangeduid, maar dit hoeft niet noodzakelijk zo te zijn. Het wettelijke erfrecht duidt enkel familieleden aan als erfgenaam, maar het is perfect mogelijk om door middel van een testament uw beste vriend, een goed doel of zelfs de overheid als erfgenaam aan te duiden.

Tot slot is er nog het contractuele erfrecht waarbij de persoon die overleden is door middel van een contract heeft bepaald dat, als hij later overlijdt, een stuk van zijn nalatenschap moet worden toebedeeld aan de persoon met wie hij een contract heeft gesloten.

18

OnterfDeFiscus_binnen.indd 18

9/06/16 16:45

ERVEN,HOE DOE JE DAT?

We noemen dit in het juridische jargon een ‘contractuele erfstelling’ en dat is enkel tussen echtgenoten toegelaten.

We moeten ook nog opmerken dat de regeling van het erfrecht behoort tot de bevoegdheid van de federale overheid in ons land.

De successierechten daarentegen behoren dan weer tot de bevoegdheid van onze drie gewesten.

19

OnterfDeFiscus_binnen.indd 19

9/06/16 16:45

A. HET WETTELIJKE ERFRECHT De regels van het wettelijke erfrecht bepalen wie wat erft als de persoon die overleden is geen maatregelen heeft genomen om zijn erfenis te regelen. Om te beginnen voorziet de wet dat enkel personen die reeds ‘bestaan’ kunnen erven. In principe kunnen ongeboren kinderen dus niet erven, maar de wet voorziet wel dat ongeboren kinderen die op het moment van het overlijden reeds verwekt zijn, kunnen erven. Daarnaast bepaalt de wet ook dat erfgenamen ‘waardig’ moeten zijn. Wie iemand heeft vermoord, zal uiteraard niet kunnen erven.

1.

HET WETTELIJKE ERFRECHT IN EEN NOTENDOP

Ons burgerlijke recht voorziet in verschillende ordes van erfgenamen, met name: • de afstammelingen (eerste orde); • de ouders en de broers en zussen (tweede orde); • de voorouders (derde orde); • de ooms en tantes, neven en nichten, grootooms en groottantes en de gewone verwanten in de zijlijn en hun afstammelingen tot de vierde graad (vierde orde).

De ordes van erfgenamen erven bij voorrang op elkaar. Als er afstammelingen zijn, dit wil zeggen erfgenamen van de eerste orde, dan worden de andere ordes van de erfenis uitgesloten.

Als er geen afstammelingen zijn, dan wordt er nagegaan of de ouders nog leven en of er broers of zussen zijn. Zij zullen dan erven, waardoor de erfgenamen van de derde en de vierde orde niet meer kunnen erven.

20

OnterfDeFiscus_binnen.indd 20

9/06/16 16:45

ERVEN,HOE DOE JE DAT?

Binnen elke orde wordt er vervolgens ook gekeken naar de lijn en de graad van de bloedverwantschap. De rechte lijn bestaat uit alle personen die rechtstreeks van elkaar afstammen. De zijlijn bestaat uit personen die van dezelfde gemeenschappelijke voorouder afstammen. Bij elke generatie spreken we van één graad.

De graad tussen ouders en kinderen is de eerste graad, tussen grootouders en kleinkinderen de tweede graad… In de zijlijn moet men de graad berekenen door de generaties te tellen tot aan de gemeenschappelijke voorouder en vervolgens terug af te dalen tot de betreffende erfgenaam. Zo bijvoorbeeld erven een broer en zus van elkaar in de tweede graad, een tante en een nicht erven van elkaar in de derde graad en een neef en nicht erven van elkaar in de vierde graad. Ook de graden hebben voorrang op elkaar. Als er erfgenamen van de eerste graad zijn, dan worden de erfgenamen van de tweede graad uitgesloten…

Het wettelijke erfrecht voorziet verder ook nog in ‘plaatsvervulling’ en in ‘kloving’. Bij plaatsvervulling wordt de plaats ingenomen door de afstammelingen van een vooroverleden erfgenaam. Zo bijvoorbeeld komen de kinderen in de plaats van een vooroverleden ouder wanneer een grootouder sterft. Plaatsvervulling kan enkel wanneer de vooroverleden erfgenaam een kind, broer of zus, of een oom of tante is. De plaatsvervullende erfgenamen treden volledig in de plaats van de vooroverleden erfgenaam en erven zijn erfdeel in totaliteit. Een erfenis moet worden gekloofd wanneer de overledene geen afstammelingen nalaat en ook geen broers of zussen heeft. In dit geval wordt de nalatenschap gekloofd in twee delen, waarbij het eerste deel wordt toebedeeld aan de bloedverwanten langs vaderskant en het tweede deel wordt toebedeeld aan de bloedverwanten langs moederskant.

21

OnterfDeFiscus_binnen.indd 21

9/06/16 16:45

2. HET ERFRECHT VAN DE KINDEREN Met de maatschappelijke evolutie en het toenemende aantal nieuw samengestelde gezinnen rijzen er in de praktijk ook meer en meer vragen over het erfrecht van kinderen. In dit verband moeten we opmerken dat het burgerlijke recht enkel in een wettelijk erfrecht voorziet voor natuurlijke kinderen. Deze natuurlijke kinderen zijn bovendien ook beschermd. Dit betekent dat zij altijd een gegarandeerd deel van het vermogen van hun overleden ouder moeten erven. We noemen dit de wettelijke reserve. Indien er één kind is, dan heeft dat recht op minstens 1/ 2 van de nalatenschap.

Bij twee kinderen is minstens 2/ 3 van de erfenis voorbehouden en bij drie of meer kinderen bedraagt de wettelijke reserve 3/ 4 van hetgeen de overledene nalaat.

In het wettelijke erfrecht is echter niet voorzien dat stiefkinderen van stiefouders kunnen erven. Om dit probleem te omzeilen en om een stiefkind toch te laten erven van een stiefouder bestaan er twee opties, met name het opstellen van een testament (zie verder), en adoptie. In ons rechtsstelsel zijn er twee mogelijkheden om te adopteren. Er kan sprake zijn van een volle adoptie of van een gewone adoptie. Bij volle adoptie wordt het kind eigenlijk volledig gelijkgeschakeld met een eigen kind wat het erfrecht betreft. Volle adoptie heeft anderzijds tot gevolg dat alle juridische banden van het adoptiekind en zijn oorspronkelijke familie worden verbroken.

Bij gewone adoptie is dat echter niet zo en behoudt het adoptiekind zijn juridische band met zijn oorspronkelijke familie.

Op het vlak van het erfrecht heeft dit een aantal bijzondere gevolgen. Zo impliceert een gewone adoptie dat het adoptiekind op basis van het wettelijke erfrecht enkel kan erven van zijn adoptieouders maar niet van de andere bloedverwanten van zijn of haar adoptie­familie, tenzij via testament. Omgekeerd, als

22

OnterfDeFiscus_binnen.indd 22

9/06/16 16:45