Glaðvakandi

Söguleg samkoma var haldin í Gamla bíó fyrr í febrúar þegar Vökuliðar komu saman og fögnuðu 90 ára stórafmæli félagsins.

Stórafmæli Vöku í Gamla bíó

Mikið var um dýrðir í Gamla bíó þegar Vaka, félag lýðræðissinnaðra stúdenta, hélt upp á 90 ára afmæli sitt þann 8. febrúar síðastliðinn. Það má með sanni segja að þar hafi kynslóðir komið saman, sem hafa máske ekki margt sameiginlegt fyrir utanaðkomandi að líta. En þær eiga það þó sameiginlegt að hafa haldið heiðri Vöku og hagsmunum stúdenta á lofti í 90 ár.

Löng saga félagsins endurspegluð Á hátíðinni var litið yfir farinn veg og minnst fjölbreyttra verkefna sem félagið hefur staðið fyrir í gegnum árin. Gestir nutu tónlistar, skemmtiatriða og ávarpa frá fyrrverandi og núverandi félögum, sem deildu sögum og minningum úr starfi Vöku. Stemningin var rafmögnuð og gleðin skein úr hverju

andliti. Aldursdreifing gesta var mjög mikil, þar sem bæði ungir og eldri félagar tóku þátt í hátíðarhöldunum, sem endurspeglaði langa sögu og áhrif félagsins.

Stúdentaráðskosningar framundan

Á síðasta ári náði Vaka meirihluta í kosningum til Stúdentaráðs Háskóla Íslands, í fyrsta sinn síðan árið 2016.

Félagið hefur þar með sterka stöðu til að fylgja eftir stefnumálum sínum og vinna áfram að hagsmunum nemenda. Kosningar til stúdentaráðs fara fram að nýju í ár dagana 2. - 3. apríl.

Eitt af grundvallar viðhorfum Vöku er að aðskilja landspólitík frá hagsmunabaráttu stúdenta og tryggja að mál stúdenta séu í forgrunni í öllu starfi félagsins.

Ávarp formanns Vöku

Sæþór Már Hinriksson

Formaður Vöku

Kæru Vökuliðar, vinir og félagar! Það er bæði heiður og ánægjulegt að fagna 90 ára afmæli Vöku, félags lýðræðissinnaðra stúdenta. Í níutíu ár hefur félagið okkar staðið vaktina fyrir hagsmuni stúdenta, staðið vörð um lýðræðið og lagt sitt af mörkum

til þess að gera háskólasamfélagið betra, opnara og réttlátara.

Saga Vöku er saga baráttu, hugrekkis og framsýni. Hún er saga fólks sem þorði að standa á sínu, sem lét ekki undan andbyr heldur ruddi brautina fyrir komandi kynslóðir. Við stöndum á öxlum þeirra sem á undan gengu og berum ábyrgð á því að halda áfram vegferðinni – af krafti, eldmóði og samstöðu.

Á þessum tímamótum lítum við bæði um öxl og fram á veginn. Við

minnumst sigra og áskorana liðinna áratuga en vitum líka að verkefnin eru hvergi nærri á enda. Við munum halda áfram að berjast fyrir réttindum stúdenta, fyrir lýðræði og fyrir sterkara háskólasamfélagi. Vaka er ekki bara félag – hún er hreyfing, félagsskapur og hjartsláttur þeirra sem trúa á framtíð þar sem raddir allra heyrast.

Til hamingju með afmælið, kæru félagar! Megi Vaka lifa og blómstra næstu 90 árin og inn í eilífðina.

Ávarp ritstjóra Glaðvakanda

Hannes Lúðvíksson

Ritstjóri Glaðvakanda

Mig langar að óska Vöku innilega til hamingju með daginn, vonandi verður maður svo heppinn sjálfur að fagna 90 ára afmæli. Þegar ég verð 90 ára verður Vaka orðin 156 ára, ef fólkið sem skrifar 150 ára blaðið er að lesa þetta, flettið mér upp, ef ég er ennþá til þá er ég til í viðtal.

Þetta blað snýst svolítið um að gera upp sögu líðandi ára. Nú er Vaka loksins komin í meirihluta Stúdentaráðs sem hefur ekki gerst

síðan 2017. Arent Orri er því fyrsti forseti SHÍ frá Vöku síðan Kristófer Már Maronsson gegndi embættinu 2017.

Ég byrjaði sjálfur í starfi Vöku rétt fyrir jól 2022 þar sem Arent hafði heyrt í mér og beðið mig um að mæta á stjórnarfund. Ég þekkti Arent af því við vorum í sama árgangi í MR og ég vissi að hann væri maður sem gerði ekkert af hálfum hug. Þarna var ég búinn að vera sirka tvö ár í HÍ og pældi lítið sem ekkert í stúdentapólitík en vissi bara að Vaka var liðið með tvo fulltrúa á móti fimmtán, en ég hafði það á tilfinningunni að Arent yrðir fljótur að breyta því. Á þessum stjórnarfundi kynntist ég Viktori Pétri sem

ég mundi eftir að hafa hitt á landsfundi Sjálfstæðisflokksins og Júlíus Viggó, samnemanda minn í hagfræði. Eftir fundinn var ég settur í málefnanefnd þar sem Júlíus var formaður og þar kynntist ég Vöku Valkyrjunum Signýju Pálu og Sigurbjörgu Guðmundsdóttur. Málefnanefndin var mjög virk þetta starfsárið og sköpuðust fyrirferðamiklar umræður í háskólasamfélaginu. Bílastæði háskólans voru á milli tannana á fólki, jafnvel þeirra sem áður höfðu ekkert pælt í stúdentapólitík. Síðan var eitthvað við orkuna sem við náðum í kosningamiðstöðinni á Hverfisgötu 50 sem ég mun aldrei gleyma. Öll vinnan skilaði sér og 2023 fórum

við úr tveimur fulltrúum í fimm, ég varð alveg háður eftir það. Að lokum fengu við níu fulltrúa, sem var þó hlutfallslega minna stökk en úr tveimur í fimm.

Eftir kosningarnar 2023 kom ég inn í stjórn sem alþjóðafulltrúi. Þá var Arent formaður og öll stjórnin var með eitt skýrt markmið og það var að ná meirihluta. Núna er ég kominn á annað árið mitt í stjórn Vöku og er ótrúlega stoltur af því hlutverki sem ég hef leikið í endurreisn þessa gamla og mikilvæga félags sem á jafn mikið erindi við stúdenta í dag og það gerði árið 1935. Ég hef verið í Vöku um það bil 12,5% ævi minnar en einungis 0.03% af ævi Vöku.

Í MORGUN MATINN

HÁSKÓLANEMAR skipta

STÉTTARFÉLAG

Skráðu þig hér

Fyrsti forseti LÍS í Vöku

Hannes Lúðvíksson

Ritstjóri Glaðvakanda

Anna Marsibil Clausen, fyrrum nemandi HÍ og Vökuliði, var fyrsti forseti Landssamtaka íslenskra stúdenta (LÍS).

Samtökin sem stofnuð voru árið 2013 eru regnhlífarsamtök háskólanema á Íslandi sem standa í forsvari fyrir alla sjö háskólana á Íslandi, sem og fyrir íslenska stúdenta sem stunda nám erlendis.

„Ég byrjaði í bókmenntafræðinni haustið 2010, æst í félagslíf eftir frekar einangrandi dvöl í Árósum árið á undan. Ég man ekki nákvæmlega hvernig þetta æxlaðist allt saman nema það að ég rambaði einn daginn á félaga minn úr Verzlunarskólanum, Stefán Þór Helgason, á Háskólatorgi, og hann bauð mér í það sem var líklega haustferð Vöku. Ég heyrði samt bara „djammferð“ og sló til. Svo hélt ég bara áfram að segja já við partýboðum og allt í einu var ég komin á lista,“ segir Anna Marsibil Clausen, fyrsti forseti LÍS, spurð af hverju hún hafi gengið til liðs við Vöku.

„Þetta var fjörugur tími. Vaka var nýkomin yfir langa eyðimerkurgöngu og það var kraftur í fólki. Ég held ég hafi tekið þátt í þremur kosningabaráttum og þekki ekkert annað en að sigra. Eftir á að hyggja var líklega ekki mikið sem skildi okkur að á þessum tíma; Vöku, Röskvu og jafnvel Skrökvu hina sálugu. Allir vildu einfaldlega hafa gaman og gera vel fyrir stúdenta, þó að líklega hafi verið átök um aðferðirnar. En það getur fylgt því mikið álag að vinna að hagsmunamálum stúdenta; langflestir gera það launalaust. Það að hafa andstæðing – einhvern til að sigra – gerir starfið kannski aðeins meira spennandi. Sigurpartýin voru auðvitað bestu partýin,“ segir Anna.

Áhersla lögð á að hjálpa skiptinemunum

„Ég tók sæti á Háskólaþingi eftir þessar fyrstu kosningar, að mig minnir, og svo í Stúdentaráði árið eftir. Þá tók ég einnig við stöðu alþjóðafulltrúa SHÍ sem var ótrúlega gefandi. Ég hafði eignast góða vinkonu frá Póllandi árið áður í gegnum Buddykerfið svokallaða og djammhundurinn sem ég var, sótti mikið af atkvæðum til vina minna skiptinemanna, sem ég kynntist í partýum í gegnum hana.

Eitt af því fyrsta sem við í alþjóðanefndinni gerðum var samt að breyta Buddykerfinu í Mentorkerfið, sem heitir það enn í dag. Það hafði gengið illa að manna Buddykerfið en með einfaldri breytingu – þar sem íslensku nemendurnir þurftu ekki að skuldbinda sig til að

vera „vinir“ skiptinemanna – jókst aðsókn sjálfboðaliða mikið. Eflaust mynduðust enn þá einhver vinasambönd en áherslan var frekar á að íslensku nemendurnir hjálpuðu skiptinemunum að skilja stundatöflurnar sínar, rata í byggingar og finna ódýrustu matvöruverslanirnar. Að leysa dagsdagleg og smávægileg vandamál sem vaxa manni í augum sem námsmaður í nýju landi. Mér sýnist þetta kerfi enn vera við lýði og vonandi gengur það enn jafn vel og það gekk þá. Við sóttum allavega enn fleiri atkvæði til erlendra nema í kosningunum í kjölfarið, segir Anna.

SHÍ einu stúdentasamtök

ESU frá Íslandi, þrátt fyrir sjö háskóla hérlendis

„Það sem ég vissi hins vegar ekki, þegar ég tók við stöðu alþjóðafulltrúa, var að sú staða snerist ekki bara um erlenda nema, heldur einnig um alþjóðastarf á erlendum vettvangi. Strax um vorið kom í ljós að SHÍ hafði ekki mætt á fundi hjá Evrópusamtökum stúdenta (ESU) um nokkurt skeið og samtökin hótuðu því að kasta okkur út ef við færum ekki að sýna lit. Það þurfti auðvitað ekki að segja mér það tvisvar og allt í einu var ég mætt á ofurformlega ráðstefnu í Kaupmannahöfn með stúdentum frá gjörvallri Evrópu. En þar kom líka í ljós að SHÍ var á eins konar undanþágu. Allir hinir þátttakendurnir voru frá regnhlífarsamtökum stúdenta í sínum heimalöndum. Þegar SHÍ gekk í samtökin voru þau einu stúdentasamtök Íslands, en nú voru sjö háskólar á Íslandi,“ bætir Anna við.

Vinna sameiginlegra andstæðinga tryggði framtíð LÍS

„Auðvitað var það ótækt að SHÍ talaði fyrir hönd stúdenta á Evrópuvettvangi án aðkomu hinna stúdentafélaganna. Sara Sigurðardóttir,

VÖKUVELTUR

þá formaður SHÍ, hvatti mig eindregið áfram í því að fá hin stúdentafélögin að borðinu og viðræður um stofnun LÍS hófust strax um haustið. Þetta hafði verið reynt áður, en strandaði þá á ósætti um atkvæðafjölda milli SFHR og SHÍ og vinnan tók vissulega tíma.

Árið eftir vildi hins vegar svo „vel“ til að LÍN (Lánasjóður íslenskra námsmanna) hafði ætlað að þjösna ákveðnum breytingum á námslánakerfinu í gegn þvert á vilja stúdenta. Með SHÍ og nýjan formann, Maríu Rut Kristinsdóttur, í stafni tóku félögin höndum saman í málsókn og höfðu sigur. Það er aftur þetta með sameiginlega andstæðinga. Þarna sáu allir kostina við samvinnu stúdenta og að stúdentar ættu sér sameiginlegan sterkan málsvara. Vinnan þétti raðirnar og tryggði framtíð LÍS,“ segir Anna.

Erfið vinna sem leiddi að því sem við þekkjum í dag „Ég var kjörin forseti LÍS eftir að hafa leitt vinnuna að stofnun þess og það var mér eiginlega þvert um geð. Ég var alveg búin á því og hálfkulnuð. Ég er líka kannski í grunninn oft betri í að fá hugmyndir en að fylgja þeim eftir. Sem betur fer tóku frábærir formenn og stjórnir við taumunum næstu árin. Þau héldu áfram að byggja LÍS upp. Ég verð alltaf meyr þegar ég sé fulltrúa LÍS að störfum og þrái ekkert heitar en að eignast LÍSpeysu eins og voru framleiddar fyrir nokkrum árum. Það er í rauninni það eina sem ég hef út á samtökin að setja, að þau hafi ekki enn gefið mér peysu. Eða leyft mér að borga fyrir hana! Ég fæ ekki betur séð en að samtökin hafi staðið sig mjög vel síðustu ár. Það er þó ekki mitt að hafa skoðanir á málefnastarfinu í dag, það er nýtt fólk komið í brúnna og þannig á það líka að vera,“ segir Anna að lokum.

90 ára en rétt að byrja Nú er vormisserið hafið og smá reynsla hefur fengist á nýja meirihluta Vöku í stúdentaráði. Viðeigandi er að Vaka sé í meirihluta og blóma (pun intended) nú þegar félagið varð 90 ára í febrúar. Hver er afraksturinn? Nú, hann er skýr. Fyrsti stóri áfanginn var endurskipulag Októberfest. Með réttri nálgun og breyttu rekstrarformi hélt Vaka ekki bara stærsta og besta Októberfest allra tíma, heldur var hagnaður stúdentaráðs af rekstri hátíðarinnar ekki einungis stóraukinn, heldur margfaldaður! Hvaða máli skiptir það? Þessi margfaldi hagnaður hefur skilað sér beint aftur inn í Stúdentaráð. Bætt fjárhagsstaða ráðsins olli því að það gat staðið undir stórauknum styrkjum til nemendafélaganna, svo félagslífið í hverri deild hefur fengið að græða beint á ákvörðun meirihluta Vöku og hefur nú fjármagnið til að vera meira og öflugra. Nú ætlar Vaka líka að stofna til nýs viðburðar. Árshátíð SHÍ, fyrsti viðburður sinnar tegundar, og fyrsta allsherjar árshátíð SHÍ síðan Glitnir var til (held ég). Ef hr getur eitthvað, þá getum við það.

Verzló-væðing HÍ

Nú segja þeir, sem aldrei geta verið ánægðir (og marsera oftast undir flaggi rauðu sólarinnar), að verið sé að Verzlóvæða Háskólann. Vaka er bara á einblína á félagslíf og skemmtanagildi, og málefnin sitja á hakanum. Nú er nafnlaus höfundur Vökuvelta ekki kominn úr vonda skólanum við Kringluna og hefur því ekki góða mælistiku til að líkjast honum. Þar að auki er vert að benda á að gott félagslíf er gulls í gildi. En málefnin hafa einfaldlega bara ekkert setið á hakanum, þvert á móti.

Það er allt að gerast Þökk sé Vöku verða næstu inntökupróf í læknisfræðinni líka tekin á Akureyri í fyrsta sinn, þjónusta skrifstofu SHÍ var aukin með nýrri stöðu kjarafulltrúa, stúdentaráð er að berjast fyrir því að allir hafi rétt á endurtektum óháð deildum, fjarnám hefur verið sett á oddinn í hagsmunabaráttunni, Háma er enn opin í Eirbergi þó svo að það átti að loka henni í fyrra, bílastæðagjöld hafa enn ekki litið dagsins ljós á háskólasvæðinu og svo lengi mætti telja. Málefnin eru svo sannarlega í brennidepli. Vaka er ekki að tapa sér í félagslífinu, Vaka getur bara gert bæði, og gert það vel.

P.S.

Svo bjó Vaka líka til SHÍ tilboðið á Bæjarins beztu, svo þú getur keypt þér tvær pylsur með gosi á þúsund kall. Litlu málin, stóru málin, öll málin skipta máli.

Anna Marsibil Clausen var fyrsti forseti Landssamtaka íslenskra stúdenta.

Vökuárin hvað skemmtilegust

Drífa Lýðsdóttir

Blaðamaður Glaðvakanda

Helga Lára Haarde byrjaði í HÍ 2004 þar sem hún lærði lögfræði í einn vetur en skipti svo yfir í sálfræði haustið 2005 og byrjaði þá jafnframt að taka þátt í starfi Vöku. Hún fór síðan í stjórn Vöku 2006 og gegndi starfi ritara. Ári eftir var hún orðin formaður félagsins og gegndi því embætti frá 2007 til 2008.

„Það lá beint í augum uppi fyrir mér, ég hef alltaf horft sterkt til Vöku,“ segir Helga, spurð af hverju hún hafi valið Vöku fram yfir annað. Móðir hennar var í stjórn Vöku og bróðir hennar var formaður 20012002 þegar Vaka vann langþráðan eftir að hafa verið í eyðimerkurgöngu í mörg ár. Hún bætir við að félagsskapurinn hafi einnig spilað þátt í vali hennar á félaginu, og var ótrúlega margt fólk í kringum hana sem var í því. „Það kom aldrei nokkurn tímann til greina að fara í Röskvu,“ segir Helga og hlær.

Töpuðu með sex atkvæðum Þegar Helga tók við sem formaður árið 2007 hófst mikil vinna við að byggja félagið upp að nýju, því það var orðið heldur langt síðan Vaka hafði verið í hreinum meirihluta. Staðan var aðeins flóknari á árunum á undan þar sem Vaka og Röskva voru ekki einu framboðin, heldur var Háskólalistinn einnig. Þetta breyttist 2007 þegar Röskva vann hreinan meirihluta. Allan þann vetur lagði Vaka allt kapp á að byggja félagið upp aftur.

„Kosningarnar þegar ég var formaður töpuðum við með sex atkvæðum, sem var ógeðslega svekkjandi,“ sagði Helga, en árið eftir, 2009, þegar hún var á fullu enn að hjálpa Vöku þrátt fyrir að vera ekki enn þá formaður, vann Vaka stórsigurinn sem félagið er þekkt fyrir, sigur með um 200 atkvæðum.

„Bestu vinir mínir í dag er allt fólkið sem ég kynntist í Vöku“

Það var mjög mikilvægt að koma fólki á kjörstað á þeim tíma sem Helga var í Vöku þar sem kosningarnar voru ekki rafrænar og segir

Helga að eftir á að hyggja hefðu allir getað fundið einhvern einn sem ekki hafði mætt á kjörstað, sem hefði þar með tryggt þessi sex atkvæði. Þetta sýnir manni hve miklu máli hvert og eitt atkvæði skiptir.

Helga segir að þetta tap hafi verið ótrúlega svekkjandi, en kosningabaráttan hafi verið mjög skemmtileg þrátt fyrir erfiða nótt.

„Það er oft meiri stemning þegar það er mótbyr,“ segir Helga, spurð hvort stemningin í Vöku hafi haldist

þrátt fyrir þetta súra tap. Á þessum árum leigði stjórnin sér húsnæði úti á Hólmaslóð sem var mikið notað í alls konar vinnu og skipulag og byggðist upp mikill keppnisandi og segir Helga stjórnina hafa myndað sterk vinabönd. „Bestu vinir mínir í dag er allt fólkið sem ég kynntist í Vöku,“ bætir hún við.

„Allt sem ég lærði í háskólanum lærði ég miklu meira í Vöku en í náminu. Allt sem við þurftum að gera og græja, semja texta, æfa sig að koma fram, berjast fyrir sínu, vekja athygli í fjölmiðlum, safna pening, byggja upp vináttu og hafa gaman – það kom allt aðallega í gegnum Vöku þar sem maður kynnist fullt af fólki sem er ekki í sinni deild,“ segir hún og bætir við að Vökuárin hafi verið einn skemmtilegasti tími ævi sinnar.

Samvinna við rektor í stað mótmæla

Helstu málin voru á þessum tíma voru lánamál, húsnæðismál stúdenta og fjármögnun háskólans en einnig voru aðgangskort stúdenta mjög stórt mál á þessum árum, segir

Helga. Á þessum tíma vildi háskólinn ekki setja fjármagn í þetta þannig nokkrir krakkar, aðallega úr Vöku, tóku að sér að gera þetta að veruleika. Hún segir Stúdentaráð hafa búið til kerfið í kringum þetta en svo á endanum tók háskólinn þetta yfir og úr varð það aðgangskerfi sem við þekkjum í dag.

„Við reyndum að móta okkur sérstöðu gagnvart Röskvu varðandi það að í Vöku lætur fólk verkin tala,“ segir Helga og bætir við að á meðan Röskva var svolítið í því að mótmæla hugsaði Vaka hvað væri hægt að gera, við hverja væri hægt að tala.

Hún segir að stjórn Vöku hafi alltaf viljað vera í samvinnu við rektor

og háskólann en ekki á móti þeim. Á meðan Röskva skipaði mótmæli fyrir utan skrifstofu rektors bókaði Vaka fund með honum og ræddi það sem skipti máli. „Við vildum vaða í verkin,“ bætir hún við.

Vökustarfið nýtist út lífið „Já, alveg svakalega mikið,“ segir Helga, spurð hvort starfið í Vöku hafi nýst henni eftir útskrift. Hún segir Vökustarfið hafa kennt sér svo miklu meira en aðeins kennslubækurnar, þetta hjálpaði henni að byggja upp ótrúlega sterk tengsl, að kynnast sínum bestu vinum og gaf henni almennt tengslanet fyrir framtíðina sem nýtist henni enn í dag. „Ég rekst þó einnig á frábært fólk á vinnumarkaðinum sem var í Röskvu. Ég verð að éta það ofan í mig að það var alveg ágætt fólk sem var þar, þó að okkur hafi ekki liðið þannig þá,“ segir Helga.

„Þetta kennir manni að berjast fyrir einhverju sem maður hefur trú á“ Spurð hvort hún myndi ráðleggja núverandi Vökuliðum eitthvað brýnir Helga fyrir mikilvægi þess að muna grunninn sem félagið stendur á, mikilvægi lýðræðislegra vinnubragða og mikilvægi þess að halda sögunni á lofti.

Helga hvetur alla til að taka þátt í svona starfi og bætir við að á þessum tíma snerist líf hennar um Vöku, hún seinkaði útskriftinni sinni því þegar hún var formaður Vöku gerði hún

varla annað en að sinna því starfi. Hún segir alla græða á því að taka þátt í slíku starfi, óháð því hversu mikinn þátt þau taki. „Þetta kennir manni að berjast fyrir einhverju sem maður hefur trú á,“ bætir hún við.

Mikilvægt að sofna ekki á verðinum „Það er mikilvægt að sofna ekki á verðinum. Það er oft auðvelt að vera í sókn en erfiðara að verjast,“ segir Helga varðandi það að Vaka sé í meirihluta núna, það sé alltaf mikilvægt að halda baráttunni áfram. Helga segir að árin sem hún var í Vöku hafi mikil áhersla verið lögð á að Vaka væri ópólitískt félag hvað varðar landspólitík. „Mér finnst mjög mikilvægt að félagið sé opið öllum, mér finnst það vera prinsipp,“ bætir hún við.

„Við erum ekki í flokkspólitík, við erum í hagsmunagæslu stúdenta. Ef allur tíminn fer í að fókusa á pólitísk mál utan háskólans þá gleymist kannski bara hagsmunabarátta stúdenta,” segir Helga og bætir við að þó að hagsmunabarátta stúdenta nái auðvitað inn á mál sem snúa að landspólitík sé mikilvægt að horfa á hvernig þau mál tengjast hagsmunum stúdenta.

Hún vonast til að börnin hennar taki þátt í félagastarfi í háskólanum þegar að því kemur og óskar þess þó helst að þau gangi í Vöku frekar en Röskvu. „Gamla Vökuhjartað slær sterkt,“ segir Helga að lokum.

VAKA VIRKAR!

Helga Lára Haarde kallar ár sín í Vöku einn skemmtilegasta tíma lífs hennar.

Vaka vann og Vaka brann

Birgir Ármannsson gaf ekki kost á sér til endurkjörs í nýliðnum alþingiskosningum en Birgir hafði setið á þingi frá árinu 2003 fyrir hönd Sjálfstæðisflokksins. Eldskírn Birgis í pólítik, eins og hjá svo mörgum, var í stúdentapólítikinni. Birgir er fyrrum Vökuliði, en hann sat í Stúdentaráði fyrir hönd Vöku á árunum 1989 til 1991. Um tíma sat Birgir einnig í stjórn Vöku, þar sem hann gegndi meðal annars embætti ritstjóra. Birgir samþykkti að koma í viðtal til þess að ræða um tíma sinn í Vöku. „Ég byrjaði í Háskólanum strax eftir stúdentspróf 1988 og fór þá um leið að taka þátt í starfinu í Vöku. Ég þekkti marga sem höfðu verið virkir í félaginu og fór fljótt að mæta á fundi og blanda mér í starfið og vorið eftir var ég bara kominn í framboð,“ segir Birgir er hann var spurður að því hver hans fyrstu kynni af Vöku voru. Hann sat í Stúdentaráði 1989 til 1991 og sat í stjórn Vöku samtímis. Birgir var auk þess önnum kafinn í störfum fyrir Heimdall, félag ungra Sjálfstæðismanna í Reykjavík, þar sem hann gegndi formennsku, auk þess sem hann starfaði á Morgunblaðinu. Birgir ákvað að segja af sér embætti ritstjóra í stjórn Vöku sökum anna eftir nokkra mánuði, en hann hélt þó áfram að sinna vinnu sinni í Stúdentaráði af fullum krafti.

Endurreistu Vökuheimilið öll sem eitt eftir brunann

Birgir segir að þrátt fyrir að hann hafi ekki lengi verið í framlínunni hjá Vöku hafi hann þó alltaf tekið virkan þátt í starfi félagsins og komið inn af fullum krafti þegar kom að baráttunni fyrir stúdentaráðskosningar á vorin. Þegar Birgir var kjörinn í Stúdentaráð árið 1989 vann Vaka stórsigur og náði ansi ríflegum meirihluta fulltrúa. Vökuliðar fögnuðu mikið eftir að úrslitin lágu fyrir, og stóð gleðskapurinn langt fram á nótt. Daginn eftir vöknuðu Vökuliðar þó við slæmar fréttir, kviknað hafði í húsnæði félagsins.

„Vaka hafði verið í meirihluta árið áður en vann þarna stórsigur og bætti við sig fulltrúum. Það var mikill fögnuður í húsnæði Vöku, sem þá var við Vatnsstíg. Ég veit ekki nákvæmlega hvernig þessir atburðir áttu sér stað en við fengum sem sagt þær fréttir þarna morguninn eftir að kviknað hefði í. Líklega hefur komist glóð í sófa en þetta var auðvitað á þeim tímum þar sem reykt var úti um allt, þar á meðal í félagsheimili Vöku,“ segir Birgir.

Vökuliðar hengdu þó alls ekki haus yfir þessum leiðinlegu fréttum. Allir sem einn sneru þeir bökum saman og endurreistu Vökuheimilið. „Við vorum heppin að því leyti að við fengum eitthvað frá tryggingunum. Auk þess fengum við góðan fjárhagsstuðning frá öflugum,

fyrrverandi Vökumönnum til þess að fara í ákveðnar endurbætur. Það má kannski segja að í öllum aðstæðum eða atvikum, jafnvel svona óhöppum, felist ákveðin tækifæri. Þetta gaf okkur í raun tilefni til þess að endurnýja húsnæðið og taka til,“ bætir Birgir við.

Sameinað afl veldur straumhvörfum

Hið pólitíska landslag er á þann hátt í stúdentapólitík Háskóla Íslands í nútímanum að almennt eru aðeins tvö félög sem keppa um meirihlutann í Stúdentaráði. Þegar Birgir byrjaði í stúdentapólitíkinni höfðu félögin hins vegar verið þrjú í allmörg ár.

„Í Stúdentaráði höfðu verið þrjú félög. Þetta voru í fyrsta lagi auðvitað við í Vöku. Þarna starfaði líka Félag vinstrimanna, eins og þeir kölluðu sig á þeim tíma. Við kölluðum þá bara kommana, þetta voru mjög svo róttækir vinstri menn sem voru í forystu í því félagi. Þriðja félagið

var svo Félag umbótasinna, þar sem var fólk sem staðsetti sig á miðjunni. Margir sem voru í forystu þar höfðu tengsl við Framsóknarflokkinn. Félag umbótasinna og Félag vinstri manna sameinuðust svo á þessum árum í Röskvu, en það félag náði sér kannski fyrst almennilega á strik veturinn 1990-1991 og það olli því að Röskva vann kosningasigur vorið 1991. Það voru auðvitað mikil vonbrigði fyrir okkur en um leið lærdómsríkt,“ segir Birgir.

Pólitíkina út

úr Stúdentaráði Birgir segir að á þeim tíma sem hann hafi verið í Vöku hafi mikið kapp verið lagt á að gera skörp skil á milli landspólitískra mála og svo þeirra mála sem vörðuðu stúdentapólitíkina. Slagorð Vöku í mörgum kosningum var eftirfarandi: „Pólitíkina út úr Stúdentaráði.“

„Við höfðum öll okkar pólitísku skoðanir og hugsjónir. Á þessum vettvangi vorum við þó fyrst og fremst komin til þess að vinna að hagsmunabaráttu stúdenta og við ætluðum ekki að eyða tíma okkar í að rífast um einhver mál sem áttu frekar heima á vettvangi Alþingis, sveitarstjórna eða Sameinuðu þjóðanna. Vinstrimennirnir sérstaklega ætluðu sér hins vegar að nota stúdentapólitíkina til þess að bjarga heiminum en við töldum nú að það sem rætt væri í Stúdentaráði væri ólíklegt til þess að hafa mikil áhrif á gang heimsmálanna. Við einblíndum

því á mál sem vörðuðu stúdenta beint, til dæmis lánasjóðsmál, kennslumál, húsnæðismál og uppbyggingu stúdentagarða.“

Innri og ytri átök Þrátt fyrir að aðeins væri um stúdentapólitík að ræða segir Birgir að oft og tíðum hafi verið mikil harka í samskiptum á milli fylkinganna á þessum tíma.

„Þetta var bara rosalega hörð pólitík þó að menn hafi alveg eignast vini þvert á línur í stúdentapólitíkinni. Það var mjög hart tekist á í kosningum og menn á báða bóga fóru fram af fullri hörku og þar var oft ansi hvasst á kosningafundum.“

Að sögn Birgis voru átökin ekki bara á milli fylkinga, á köflum voru einnig hatrammar deilur innan Vöku.

„Það var ekki oft sem beinlínis kom til kosninga á milli manna innan félagsins en það var þó mikil togstreita og hópamyndun, sem hafði áhrif á bæði skipan stjórnar Vöku og á framboðslista til Stúdentaráðs. Harkan í þeim átökum, sem mest áttu sér stað á bak við tjöldin, var stundum ekki minni en í átökunum á milli Vöku og Félags vinstrimanna. Allir skildu þó mikilvægi þess að standa saman þegar kom að kosningum til Stúdentaráðs, og þrátt fyrir slagsmál innan Vöku lögðu allir sig fram við að tryggja góðan árangur í kosningum þegar að þeim kom.“

Umfjöllun fjölmiðla um brunann í Vökuheimilinu.

Birgir Ármannsson

N Ý R M A T S E Ð I L L V I K U L E G A W W W . E I R I K S D O T T I R . I S

S J Á U M S T Í G R Ó S K U ! 20% A F M A T S E Ð L I

F R A M V Í S I Ð

V Ö K U K O R T I

- 1

Það þarf að vökva Vökublómið

Einar Arnalds Blaðamaður Glaðvakanda

María Rut Kristinsdóttir, nýjasti þingmaður Vöku, byrjaði í HÍ 2010 þar sem hún lærði sálfræði. Hún byrjaði snemma að taka þátt í starfi Vöku en tók hún sæti á Háskólaþingi 2011 en á þeim tíma var kosið til tveggja ára. Árið 2012 varð hún Háskólaráðsfulltrúi samhliða því að taka sæti í stúdentaráði. „Ég var svo oddviti Vöku og formaður Stúdentaráðs í fullu starfi 2013-2014,“ segir María og bætir við að hún hafi látið af störfum vorið 2014 og hafði útskrifast úr sálfræðinni í millitíðinni.

„Í minni fjölskyldu var mikið talað um Vöku og mikilvægi þess að vera í Vöku,“ segir hún en minntist einnig á að áhersla hafi verið lögð á að fara í MR. „Ég gerði bara eins og fjölskyldan sagði, allavega þangað til ég varð aðeins eldri og fór að synda aðeins á móti straumnum. En það var mikið talað um stúdentapólitík í mín eyru þegar ég var í menntaskóla og hvað það væri frábær skóli að taka þátt í henni.“ Í raun kom ekkert annað en Vaka til greina, bætir hún við.

Sniðugt að fara í stúdentapólitíkina

María var að koma vestur af fjörðum. „Ég var reyndar í MR í tvö ár en svo varð ég ólétt, fór heim og kláraði MÍ á Ísafirði.“ Þegar kom að því að fara í háskóla fór hún aftur suður og talar um hvað það hefði verið sniðugt að fara í stúdentapólitíkina upp á að kynnast ólíku fólki, sem hún hefði líklega ekki annars hitt ef hún hefði bara umgengist fólk úr sinni deild.

„Reyndar var það þannig að það var hringt í mig og ég fengin til að koma í viðtal og svo beðin um að koma í Vöku,” bætir hún við.

Hringimeistarinn

María

María var enginn nýgræðingur þegar kom að kosningum. „Ég hafði nú potast eitthvað í sveitarstjórnarpólitík fyrir vestan og hjálpað til í prófkjöri fyrir ýmsa fjölskyldu-

meðlimi, svo ég hafði alveg hringt mörg símtöl,“ segir María og bætir við að þegar hún var á fyrsta ári í

MR hafi vinkona Brynhildar frænku hennar verið í próf kjöri og með kosningaskrifstofu á Suðurlandsbrautinni. Þar var María fengin til að hringja. „Þau voru svo sniðug að fá 16 ára unglinginn til að verða kappsöm í hringingum. Ég varð hringimeistari þess framboðs og hringdi bara allan liðlangan daginn, mikill skóli að æfa sig í því,“ segir María.

Mikilvægt að halda sögu

Vöku á lofti

Haustið 2011 mótmælti Stúdentaráð, undir stjórn Vöku, húsnæðisvanda stúdenta og reisti tjaldbúðir á blettinum fyrir utan aðalbygginguna. „Svo sá ég svipaðan aktívisma hjá Röskvu fyrir einhverjum árum og þá var talað um að þetta hefði aldrei áður verið gert. Ég hugsaði að það þyrfti nú aðeins að kenna þessa sögu,“ segir María og undirstrikar mikilvægi þess að halda sögu stúdentahreyfingarinnar á lofti. „Við þurfum að tala meira saman, við sem eldri erum og þið sem erum að koma ný inn,“ bætir hún við og minntist þess svo þegar Vaka tapaði með sex atkvæðum en var sú saga notuð sem pískur við úthringingar seinna meir.

Árið sem Röskva hringdi ekki

2013 var í fyrsta skipti kosið með nýjum reglum og þá kosið í sviðsráð. Fyrir þann tíma voru það aðallega lögfræði- og stjórnmálafræðinemar sem voru í Stúdentaráði en með breytingunum var þess freistað að draga inn raddir allra stúdenta.

„Við höfðum smá áhyggjur af því hvort Röskva myndi lifa af eða ekki. Þetta var sem sagt árið sem Röskva ákvað að hringja ekki,“ segir María en henni finnst mikilvægt að hafa samkeppni í pólitík því ekki sé gaman að keppast bara við sjálfan sig. Ekki verður séð að það sé góð taktík að sleppa úthringingum en þær eru almennt taldar vera ein af grunnstoðum nútíma kosningabaráttu. „Þeim fannst það ekki sýna nemendum virðingu að vera eitthvað að trufla þau með símtölum,”

segir María, spurð af hverju Röskva hafi tekið þessa ákvörðun og bætir við að Vaka hafi því bara hringt þeim mun meira og þannig unnið 78 prósenta sigur. „Það var sigurpartý sem… ég get allavega sagt ykkur að það var ekki leiðinlegt.“

„Það var Jóhann Páll, ég get upplýst það hér og nú, kollegi minn í dag,“ segir María spurð hver hafi ákveðið að ekki yrði hringt frá Röskvu það árið.

Stóru málin voru og eru kjör stúdenta „Ég held að ef ég tæki kosningabækling Vöku í ár væri það bara það nákvæmlega sama og þá. Stóru málin voru kjör stúdenta,“ svarar María spurð hver stóru málin höfðu verið hjá Vöku á þessum tíma og nefnir m.a. umræðu um skrásetningargjöld og bílastæði. Talsverðum árangri var náð á þessum tíma og tóku þar lánasjóðsmálin stóran sess og náðu þau í gegn byggingu Stúdentakjallarans. Árið 2013 tekur María við sem formaður stúdentaráðs. „Skrifstofan var frábær! Við vorum með mikla breidd í okkar hópi. Hagsmunafulltrúinn var lögfræðingur, varaformaðurinn sálfræðingur og svo var verkfræðingur í teyminu,“ segir hún og bætir við að í Stúd

María Rut Kristinsdóttir.

entaráði hafi hún lært mikilvægi þess að vera með fjölbreytni í teymi og minnist þess að þau hefðu öll nálgast verkefnin á ólíkan hátt.

Höfðuðu mál gegn ríkinu Árið 2013 voru ríkisstjórnaskipti og Illugi Gunnarsson varð nýr menntamálaráðherra. „Hann tók alveg fáránlega ákvörðun í einhverju hagræðingarskyni fyrir lánasjóðinn um að herða námsframvindukröfuna. Þú áttir rétt á námsláni ef þú náðir 18 einingum en hann hækkaði það upp í 22 með einu pennastriki í lok júní. Þessu var harðlega mótmælt en átti að taka gildi í ágúst og þegar voru margir búnir að skrá sig til náms um haustið á allt öðrum forsendum. Á þessum tíma var 68% áfanga 10 eininga áfangar, þannig að ef þú varst í þremur 10 eininga áföngum var verið að krefja þig um 100% námsframvindu en ekki 78% eins og hafði verið,” segir María og dugði þessi raunveruleiki sem Stúdentaráð dró fram á mörgum fundum ekki til að hagga ákvörðun ráðherra. „Svo fengum við símtal frá lögfræðingi sem sagði að þetta væri skýrt brot á stjórnsýslurétti og við gætum höfðað mál gegn ríkinu fyrir hönd stúdenta, sem við gerðum,“ bætir María við og

Stúdentaráðs, þú ert með þitt hlutverk. Ég er menntamálaráðherra og er með mitt hlutverk. Það er hið opinbera, við tökumst á þar, bara eins og boxarar sem fara í hringinn, klæðum okkur svo úr hönskunum og erum í lagi þess utan.“ Segir María þessa lexíu hafa reynst sér vel og er hún þakklát fyrir að hafa lært hana snemma, að kunna að taka hlutum ekki persónulega þó í odda kunni að skerast á hinu opinbera sviði. „Svona er þetta í þinginu, við getum rifist í þingsal en svo borðum við köku og drekkum kaffi korteri seinna.“

Mikill Vökuandi í Viðreisn „Það er bara þannig í stjórnmálum, sama um hvaða flokk ræðir þá er það alltaf kostur ef fólk hefur reynslu úr stúdentapólitík. Bæði með þetta verklag sem maður lærir og teymisvinnuna,“ segir María, spurð hvernig reynslan úr stúdentapólitíkinni hafi nýst henni seinna meir. Að hennar sögn eru alltaf einhver einkenni Vöku sem hafa fylgt fyrrum Vökuliðum inn í stjórnmálaflokkana, hvort sem það sé Viðreisn, Sjálfstæðisflokkinn, VG eða einhvern annan. „Það eru Vökuliðar víða.“ Í nýliðnum Alþingiskosningum voru allavega fjórir fyrrum formenn Stúdentaráðs á listum Viðreisnar ásamt ótal fyrrum oddvitum Vöku. Reyndar voru einnig einhverjir Röskvuliðar þar á bæ. „Það eru líka margir fyrrum oddvitar Röskvu sem eru þarna og við náum alveg ágætlega saman,“ segir María.

þróun,“ segir María en er óviss af hverju göngurnar voru lagðar af. Vöku-taktík sem nýtist út ævina

„Maður lærði það snemma að það er betra að hafa fólk með í sátt í stað þess að eyða tíma í að sleikja fýluna af einum eða tveimur. Þetta snýst líka aðeins um næmi og það á líka alveg við um þingstörfin. Flokkar veljast í minnihluta og meirihluta og það eru ekki endilega alltaf flokkar sem myndu vilja vinna saman,” segir María.

„Við [Viðreisn] vorum í sjö ár í minnihluta með flokkum mjög ólíkum okkar eigin og núna er ég í meirihluta með flokkum sem eru um margt mjög líkir en margt ekki. Ég er núna í þessari vinnu að finna út hver áhugamál þingmannanna í hinum flokkunum eru, t.d. er ég búin að komast að því að einum þingmanni finnst mjög gaman að púsla. Ég ætla því að koma með púsl á þriðju hæðina hjá okkur og leggja til að við séum saman að púsla, búa til einhvern liðsanda. Þetta er allt í grunninn Vöku-taktík sem maður nýtir út ævina,” bætir hún við.

Stemningin sé klárlega komin aftur í Vöku

segir að þau hafi fengið til liðs við sig alla háskólana.

Stúdentaráð færði mér ástina

Að sögn Maríu var málsóknin byggð á því að stjórnvöldum sé óheimilt að taka íþyngjandi ákvarðanir um afdrif borgara með stuttum fyrirvara. Málið fékk flýtimeðferð hjá héraðsdómi og var mikill fjölmiðlaslagur í kringum málið enda gúrkutíð í júlí. „Þannig ég var í fjölmiðlum alla daga, kyndilberi stúdenta. Þau tóku til varna og við áttum okkar dag í dómsal sem endaði á því að við unnum málið 30. ágúst,“ segir María og bætir við að í kjölfarið hafi Vaka haldið sigurpartý en þar hafi hún kynnst Ingileif sem er í dag eiginkona hennar.

Barist á daginn og passað á kvöldin „Það fyndna er að Illugi Gunnarsson er tengdur mér mjög sterkum fjölskylduböndum. Konan hans er náfrænka mín.“ Þannig var María oft fengin til að passa dóttur þeirra hjónanna á kvöldin, eftir að hafa barist við Illuga í fjölmiðlum fyrr um daginn. Tókst þetta vel að hennar sögn en Illugi sagði við hana: „María, nú ert þú formaður

„Við höfum svolítið misst tengslin við stúdenta með þessari þróun“ María lærði mikið af þátttöku sinni í stúdentapólitíkinni og nefnir í því samhengi sérstaklega agann. „Ég veit nú ekki hvernig þið háið ykkar baráttu en það var alltaf mikill heragi í Vöku þegar ég var þar. Mikið skipulag og strúktúr sem maður tekur með sér út í lífið.“ Stærsta áskorunin að sögn Maríu voru svokallaðar stofugöngur þar sem gengið var milli kennslustofa skólans og fulltrúar beggja fylkinga héldu erindi og svöruðu spurningum. „Ef þú varst í kippu, efstu sex sætunum á lista, þá dæmdist það á þig að fara í stofur með Röskvuliða, eða skröskvuliða. Skröskva er eitthvað hugtak sem kom og fór. Þessu fylgdi mikil þjálfun í ræðumennsku og voru tveir þjálfarar sem grilluðu kippuna dag eftir dag. Í fyrstu skiptin skalf maður alveg. Við kembdum allan skólann svona, öll fræðasviðin. Í lokin var maður alveg hættur að skjálfa. Þetta var mín mesta lexía í opinberri framkomu,“ segir María og bætir við að hún hafi ekki skolfið fyrir ræðuhöld síðan þá, nema í skamma stund þegar hún steig í pontu á Alþingi í fyrsta skipti.

„Þetta voru miklu meiri tengsl við nemendur. Þetta hefur færst svo mikið í samfélagsmiðla og þetta rafræna, ég held við höfum misst svolítið tengslin við stúdenta með þessari

Spurð hvort hún sé með ráð til núverandi Vökuliða segir María að aldrei skuli þeir missa peppið, en hún sjálf var kölluð mamma pepp árin sem hún var í Vöku. Segir hún það búa til segulmögnun að hafa stemninguna réttum megin. „Ég fann það alveg núna síðast þegar ég fylgdist með, að stemningin var klárlega komin aftur í Vöku. Það var búið að vanta stemningu í nokkur ár, en ég fylgdist með á kantinum og hafði smá áhyggjur. Vaka er rótgróið félag í Íslandssögunni og það skiptir máli að hlúa að Vökublóminu, vökva það og aldrei hætta að hafa gaman,” segir María og bætir við að mikil ábyrgð fylgi því að vera kjörinn fulltrúi en það væri einnig dýrmætur skóli.

„Svo var þetta líka oft bara gott djamm og mikill lærdómur í mannlegum samskiptum. Að kunna að fagna sigrum, taka töpum og vera svolítið svona áfram um mál sem maður vill berjast fyrir. En aldrei missa peppið! Það er ekkert gaman að taka þátt í félagsstarfi ef það er einhver jarðarfararstemning. Það var góð samheldni í hópnum. Þetta voru góðir tímar,“ segir María að lokum.

Náttfata-partý Vöku.

Tjaldbúðir SHÍ þar sem húsnæðismálum stúdenta var mótmælt.

Opið afmælisbréf til Vöku

Fannar Gíslason

Meðstjórnandi Vöku

Optime natalis!

Vaka 90 ára. Aldrei vekja mig. Það er hreint út sagt magnað að þetta stórmerkilega félag sé búið að vera við lýði í tæpa öld. Að hugsa sér. Ég er virkilega lánsamur að fá að vera partur af þessu félagi og stend keikur að geta kallað sjálfan mig Vökuliða. 90 ár er stór áfangi að ná, hvort sem að þú sért manneskja eða félag. Þess vegna héldum við, vinir Vöku, vandamenn, Vökuliðar og Vökustaurar upp á hátíðlegt stórafmæli Vöku í Gamla bíói síðastliðinn 8. febrúar. 90 ára afmæli eru vanalega drepleiðinleg en þetta afmæli átti sko ekki eftir að verða það. Vegferðin sem við í innra starfi Vöku fórum á í aðdraganda veislunnar var vægast sagt ævintýraleg. Mikill tími fór í að plana þetta samkvæmi en það sem þurfti að gera var til að mynda panta salinn, kaupa

skreytingar, útbúa afmælisbréf, redda happdrættisvinningum og fleira. Sjálfur var ég partur af bréfbera fylkingunni og voru um það bil 200 boðskort sem þurfti að bera í hús fyrrum Vökuliða.

Flautað á meintan innbrotsþjóf

Svona var þetta, bara um daginn var ég að slæpast um á Völlunum í Hafnarfirði að setja kort í pósthólf. Það gat ekki litið vel út að fullorðinn maður eins og ég hafi verið gangandi að útidyrahurðum, í síðri North Face úlpu með Takk Takk derhúfu á höfðinu, um hábjartann dag.

Þetta gerði maður nú samt í þágu Vöku. Það var meira að segja í eitt skipti sem einhver flautaði á eftir mér eins og ég væri einhver rakki, greinilega að gruna að ég væri að reyna að ganga á hurðar að reyna opna þær. Vinir mínir K Leifur og Gunni Mogensen voru einnig partur af þessari bréfberafylkingu en þeir voru næstum handteknir fyrir það eina að bera út kort til klukkan 3 um nóttina á virkum degi. Þetta er

3.990 kr. Á mán. pr. einstakling NÝTT

samt einungis dropi í hafi af því sem við myndum ganga í gegnum fyrir að halda afmælisveislu ársins. Allur þessi undirbúningur gekk heldur betur vonum framar því þegar að veislunni kom þá var allt eins og í sögu. 90 ára afmælis blöðrurnar voru komnar við innganginn, kampavínið var farið að flæða á barnum, maturinn kominn á borð og allir voru fokking sexý og tilbúnir í kvöldið. Klukkan 19:30 voru útidyrahurðirnar opnaðar upp á gátt og inn streymdu Vökuliðar/-staurar á öllum aldri. Stórmenni, stjórnmálamenn, ofurkonur og valkyrjur fylltu anddyrið í Gamla bíó og þá fór fólk heldur betur að tala. Sjálfur lenti ég á spjalli við varaformann Vöku frá 7. áratugnum, Reynir T., en samræður okkar fóru um víðan völl. Við töluðum t.d. um NATO og viðveru kanans á vellinum en það var mikið hitamál á milli stúdentafélaga í hans tíð. Ég sagðist hafa grátið það þegar kaninn fór af vellinum því að þá lagðist karnivalið niður alfarið og hvergi hægt að fá “corn dog” á landinu.

Fór heim með sultu Klukkan 20 voru hurðirnar inn í stóra salinn opnaðar og þá byrjaði ballið. Þar áttu sér stað mikil ræðuhöld, fólk gæddi sér á dýrindis snyttum og áfengið hélt áfram að flæða. Eftir ræður hjá bæði gömlum og núverandi Vökuliðum þá tók enginn annar en Nonni Gnarr míkrafóninn og átti stórleik sem stjórnandi happdrættis Vöku. Þar arkaði hann um á sviðinu, með drasl (áfengi) í blóðinu og blóð í draslinu og gjörsamlega tryllti lýðinn. Gunnar Ásgríms, oddvitinn okkar á Menntavísindasviði, vann aðalvinningin sem var Moët flaska, en það vita allir sem voru þarna þetta kvöld að aðalvinningurinn fólksins var brennivíns- og beikonsultan frá Helvítis kokknum! Þegar kvöldið var búið þá fóru allir sáttir heim, sumir með sultu, og þetta var í heildina séð mjög vel heppnað kvöld og get ég núna hreinlega ekki beðið eftir að mæta í 100 ára afmæli Vöku.

Vaka í 1000 ár!

Sigur í réttindabaráttu

Eiríkur Kúld Viktorsson

Sviðsráðsforseti HVS & stúdentaráðsliði

Inntökuprófið í læknisfræði og sjúkraþjálfunarfræði er með stærri prófum sem haldin eru á Íslandi. Alls mættu 363 manns árið 2024 í inntökuprófið í þeirri von um að fá brautargengi í virtu og góðu námi við Háskóla Íslands. Það liggur í augum uppi að baráttan er ansi hörð, þar sem aðeins eru um 110 sæti í boði, 75 í læknisfræði og 35 í sjúkraþjálfunarfræði.

Fólk af landsbyggðinni borgar tollinn

Eins og próftökunni var háttað þá þurftu próftakar að ferðast til Reykjavíkur til þess að þreyta prófið. Prófinu er skipt upp í sex hluta og þeir teknir á tveimur dögum. Ekki nóg með það að nemar á landsbyggðinni þurfi að standa straum af ferða- og öðrum tilfallandi kostnaði

og verða sér úti um gistingu, þá eru einnig til þess dæmi að hópar fólks hreinlega missi af inntökuprófinu vegna veðurfars og niðurfelldum flugferðum.

Prófið er staðpróf sem lagt er fyrir í rafræna prófakerfinu Inspera og því er hægt að heimfæra það hvar sem er, svo lengi sem prófverðir og viðeigandi aðstaða séu til staðar. Er ekki borðliggjandi að halda prófið víðar en í höfuðborginni?

Í vor verða prófin einnig haldin á Akureyri

Þann 12. nóvember síðastliðinn samþykkti Stúdentaráð Háskóla Íslands tillögu mína þess efnis að Stúdentaráð ætti að beita sér fyrir því að haldið yrði inntökupróf í læknisfræði og sjúkraþjálfunarfræði á fleiri stöðum en í Reykjavík. Henni var fylgt eftir af skrifstofu Stúdentaráðs Háskóla Íslands undir stjórn Vöku, félags lýðræðissinnaðra stúdenta, og því er fagnaðarerindi að greina frá því að nú í vor verður inntökupróf í læknisfræði og sjúkraþjálfunarfræði einnig haldið á Akureyri.

Þetta er gríðarstór sigur fyrir réttindabaráttu stúdenta en hvergi nærri fullnaðarsigur. Enn eru margir sem þurfa að standa í ferðalögum og greiða vænar upphæðir til þess að elta draumana sína. Vaka og ég munum áfram beita okkur fyrir því að inntökuprófin verði víðar. Staðir á borð við Ísafjörð, Egilsstaði og Höfn í Hornafirði hafa reynslu af því að veita háskólaþjónustu og að sjá um prófaumsýslu í samstarfi við Háskóla Íslands.

Það er mönnunarvandi á heilbrigðisstofnunum á landsbyggðinni, af hverju erum við ekki að sækja fólkið þar sem það býr?

Það að inntökuprófið verði næst bæði haldið á Akureyri og í Reykjavík er stór sigur fyrir stúdenta á landsbyggðinni og verður markið sett á að prófið verði haldið víðar í framtíðinni. Þetta er enn eitt dæmið um það að Vaka virkar, og við vökuliðar munum halda áfram að berjast fyrir raunverulegum og áþreifanlegum hagsmunum stúdenta.

Vaka er á Instagram!

Óðurinn til Háskóla Íslands

Hvernig stendur á því?

Þegar ég skráði mig í HÍ var það nokkuð auðveld og óspennandi ákvörðun. Gott nám, góður skóli með rætur í íslensku samfélagi, nýir tímar. Því fylgdi líka að ég myndi flytja til Reykjavíkur, frá Sandgerði, sem var nú vægast sagt spennandi kaupauki við ákvörðunina. En væntingarnar voru samt ekkert rosalega miklar. Bara læra, læra læra, svo ég gæti orðið hagfræðingur og svo farið að vinna. Nokkuð sterílt.

Nú er ég á þriðja ári og vonandi í sólarlagi háskólagöngu minnar, allavega þegar kemur að bakkalárnámi. Þegar ég lít aftur um veg kemur mér á óvart hvað það var við háskólanámið sem situr eftir, hvað það var sem mér hefur þótt vænst um.

Því þó svo menntun sé mikilvæg, þá má segja að ég elski ekki alveg akademíuna. Ég vakna ekki spenntur á hverjum morgni fyrir því að hanga fram yfir skólaborð í Odda eða Lögbergi og hlusta á þurran fyrirlestur um verðteygni eða, Guð hjálpi mér, forritunartungumálið „R.“ Ég elska samt Háskólann.

Ég varð nefnilega ástfanginn á þessum árum mínum hér. Ekki af konu, því miður (maður er þó enn í formlegri makaleit), heldur af háskólasamfélaginu sjálfu. Það hefur fátt verið jafn gefandi í mínu lífi og að kynnast öllu því fólki sem lifir og hrærist á göngum háskólans og götum Reykjavíkur þar um kring. Allt fólk sem hefur það sameiginlegt að vilja meira, fyrir sjálft sig og aðra. Vill kreista meira út úr þessu lífi, skilja meira eftir sig en stóð til boða þegar það mætti á vettvang. Húmoristar, gáfumenni, spekingar, sérvitringar og einstaka rugludallar.

Hér er svo mikil gróska, ungt fólk á allskyns framabrautum. Ég mun sakna þess að drekka Hámu kaffið á hlaupum milli tíma með samnemendunum. Sakna þess að drattast niður í Stúdentakjallara eftir langan dag og fá mér Rektorinn með sætum kartöflum og korean bbq í góðum hóp. Sakna þess að dúsa í gryfjunum með bræðrum mínum og systrum og biðja saman fyrir enn öðru akademíska kraftaverkinu. Sakna þess að fara í vísindaferð, hólka mér niðrí bæ og snúa kúlunni á Röntgen. Sakna þess að mæta í háskólaræktina í Sketchers skóm og stuttbuxum með rennilás og öllum er sama. Sakna þess að horfa á

Júlíus Viggó Ólafsson

Oddviti Vöku

Sudoku-hornið

Samstaðan einkenndi Vökuárin

Signý Pála Pálsdóttir

Meðstjórnandi Vöku

Hildur Björnsdóttir var formaður stúdentaráðs 2009-2010 fyrir Vöku.

Hvernig rataðir þú inn í starfið hjá Vöku?

Á þessum tíma var viðhaft það fyrirkomulag að kjósa nýja stjórn að vori, en velja inn tvo nýliða í stjórnina að hausti. Ég veit ekki hvort enn sé notast við þetta fyrirkomulag en þetta reyndist nokkuð sniðug leið til að sækja fólk sem var jafnvel ekki byrjað í háskólanum þegar upprunalega stjórnin var kosin. Ég kom inn með þessum hætti haustið 2007, þegar ég var komin á annað ár í lögfræðinni og stjórnmálafræðinni. Þáverandi formaður Vöku, Helga Lára Haarde, setti sig í samband við mig, við hittumst á veitingastaðnum Caruso og handsöluðum stjórnarsetuna. Þá varð ekki aftur snúið!

Hvernig voru Vökuárin þín? Vökuárin eru þau eftirminnilegustu, lærdómsríkustu og skemmtilegustu frá háskólaárunum. Þar myndaðist einstök vinátta sem mun vara fyrir lífstíð. Ég skipaði 2. sætið á framboðslistanum til Stúdentaráðs árið 2008, en þeim kosningum töpuðum við með sex atkvæðum. Það var sennilega ein dýrmætasta lexía sem ég hef fengið í stjórnmálum, því þarna lærðum við að hvert atkvæði skiptir raunverulega máli! Á þessum tíma var fyrirkomulag stúdentaráðs svolítið frábrugðið því sem nú er við lýði. Kosið var inn á yngra ár og efra ár í Stúdentaráði, en árið 2009 var ég í framboði fyrir efra árið í Stúdentaráði. Þetta var í miðju bankahruni og gríðarleg vinstrisveifla í þjóðfélaginu. Vaka hafði árin á undan lagt mikla áherslu á að aftengja sig öllum stjórnmálaöflum, og við vorum mjög ákveðin og heiðarleg í því, enda hafa margir félagar mínir úr Vöku nú ratað í flokka á borð við Vinstri græn, Viðreisn og Framsókn. En óhjákvæmilega reyndust alltaf töluverð hugrenningar tengsl í hugum fólks milli Vöku og Sjálfstæðisflokksins. Það gerði því enginn ráð fyrir því að Vaka gæti sigrað stúdentaráðskosningarnar 2009, í ljósi vinstrisveiflunnar.

Við fengum lánaða kosningamiðstöð við Austurstræti, en á sama tíma var hin svokallaða búsáhaldabylting að eiga sér stað við Austurvöll. Mótmælendur söfnuðust saman á degi hverjum, hrópuðu ókvæðisorðum að þinghúsinu, kveiktu bál og báru að endingu jólatréið við Austurvöll á eldinn. Við heyrðum í mótmælunum óma hvern dag í miðstöðinni, en þegar mótmælendur

hrópuðu „Vanhæf ríkisstjórn“ fannst okkur alltaf sem þau hrópuðu „Vaka í ríkisstjórn“ og tvíefldumst auðvitað fyrir vikið. Einn morguninn þegar við mættum í miðstöðina hafði einn mótmótmælenda hengt upp spjald á hurðina þar sem stóð „Hér bruggar næsta kynslóð sjálfskaparvítis, launráð gegn íslensku þjóðinni“. Ríkisstjórnin sprakk að endingu í miðri baráttunni. Allt þetta fangar nokkurn veginn tíðarandann á þessum tíma, og ástæðu þess að ekki nokkur trúði því að hagsmunaafl sem hafði það orð á sér að vera nátengt Sjálfstæðisflokknum, gæti sigrað þessa baráttu.

Við létum ekkert af þessu á okkur fá, vörum með sterka málefnalega stöðu en lögðum ekki síst áherslu á skemmtilega kosningabaráttu þar sem félagsstarfið var rifið almennilega upp. Við fórum úr því að halda fámenn partý í kosningamiðstöðinni, yfir í að halda stærðarinnar böll á skemmtistöðum niðri í bæ þar sem fólk hikaði ekki við að bíða í 30-40 mínútur fyrir utan til að komast inn. Ultra Mega Technobandið Stefán lék fyrir dansi en þeir voru ekkert sérlega þekktir – þeir voru hins vegar alveg frábærir, gátu rifið upp stemninguna og það sem meira var, þeir voru reiðubúnir að spila án greiðslu. Stemningin og gleðin var sannarlega okkar megin og einhvern veginn fengum við háskólasamfélagið til að hrífast með. Þegar úrslitin voru kynnt á kosninganótt, í kosningamiðstöðinni okkar við Austurstræti, ætlaði þakið hreinlega að rifna af þegar í ljós kom að við höfðum sigrað með 200 atkvæðum. Þetta er óneitanlega eitt eftirminnilegasta kvöld sem ég hef lifað.

Hvaða embættum sinntir þú og hvernig gekk það? Ég settist fyrst í stjórn Vöku haustið 2007, en var komin á framboðslista árið 2008. Þeim kosningum töpuðum við með sex atkvæðum sem reyndist mjög lærdómsríkt. Ég settist í stúdentaráð í kjölfarið, sat í stjórn stúdentaráðs og ýmsum nefndum. Árið 2009 var ég svo kjörin formaður Stúdentaráðs (það sem nú kallast foresti) eftir sigur í kosningum. Ég sat þá jafnframt í stjórn stúdentaráðs, stjórn Félagsstofnunar stúdenta og tók sæti í margvíslegum starfshópum á vegum Háskólans og ráðuneyta.

Hvernig var vegferðin að vinna þig upp í að vera oddviti Vöku og hvernig var reynslan að stýra kosningabaráttu og starfinu í Stúdentaráði? Hvernig var að vera forseti SHÍ, getur þú lýst reynslunni?

Ég var kjörin oddviti eftir kosningarnar 2009, þegar ég var að hefja mitt efra ár í stúdentaráði. Við kölluðum í raun félagsfund og gáfum öllum virkum Vökuliðum kost á

að kjósa oddvita úr röðum fulltrúa okkar í Stúdentaráði. Ef ég man rétt fékk ég öll atkvæði nema eitt, og þótti auðvitað sérstaklega vænt um það.

Við sem vorum í Vöku á þessum árum tókum starfið mjög hátíðlega, vorum vakin og sofin yfir hagsmunabaráttunni og ekkert skipti okkur meira máli. Við vorum að vanda okkur og ætluðum að gera vel. Það gerir enginn neitt einn, og þó ég hafi verið oddviti og formaður Stúdentaráðs þá var allt sem við gerðum samstarfsverkefni þess góða hóps sem var í starfinu á þessum tíma. Sennilega var það lykillinn að árangrinum, hversu margir gáfu sig alla í þetta og unnu saman að góðum árangri í kosningabaráttunni, og síðar hagsmunabaráttunni.

Hver voru helstu stefnumálin hjá stúdentum á þínum tíma í stúdentapólitíkinni?

Við tókum við Stúdentaráði í miðju bankahruni og við stúdentum blasti mikið atvinnuleysi. Við framkvæmdum könnun meðal stúdenta sem sýndi ansi dramatískar atvinnuleysistölur. Við lögðum því ríka áherslu á að koma upp sumarönnum við Háskólann, sem myndu gera námsmönnum kleift að ljúka námi sínu fyrr, og bregðast þannig við atvinnuleysinu. En þá þyrfti líka að bjóða námsmönnum að taka námslán yfir sumarmánuðina. Á þessum tíma var Katrín Jakobsdóttir

orðin menntamálaráðherra og við lögðum mjög hart að henni, sátum fyrir henni eftir ríkisstjórnarfundi, skoruðum á hana í fjölmiðlum og mótmæltum við þinghúsið. Eftir harða baráttu var loks samþykkt að verja um milljarði til sumaranna við háskólann, sem yrðu lánshæfar hjá lánasjóðnum. Það var mjög ánægjulegur sigur eftir virkilega harða en skemmtilega baráttu.

Það var mikill hugur í stúdentum á þessum tíma og við beittum alls kyns aðferðum til að ná athygli stúdenta og fjölmiðla. Á þessum árum var t.d. ekki búið að setja gjaldskyldu á bílastæðin í Skeifunni við aðalbygginguna, en það stóð til. Stúdentar voru þessu mjög mótfallnir, en til að vekja athygli á baráttunni og lýsa andstöðu við áformin hófum við ákveðna herferð. Þarna voru stöðumælasektir handskrifaðar á eyðublöð og settar í plastvasa undir rúðuþurrkuna á bílum. Við fengum góðan slatta af plastvösunum og útbjuggum sektarmiða með áróðurstexta og settum í nokkra daga undir þurrkurnar á öllum bílum sem lögðu í Skeifunni. Röskvuliðar gengu svo á eftir okkur og fjarlægðu miðana og svona gekk þetta í nokkra daga. Við komum líka á rafrænum kosningum fyrir stúdentaráð. Þessu voru margir eldri Vökuliðar mjög andsnúnir og margir lögðu þunga áherslu að við létum af þessum áformum. En við létum það ekki á

Hildur Björnsdóttir fyrrv. oddviti Vöku, er oddviti Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík.

okkur fá, létum hanna fyrir okkur kosningakerfi inni í Uglunni og ég veit ekki betur en að það hafi virkað vel allar götur síðan. Mér hefur alltaf þótt mikilvægt að leita leiða til að gera lýðræðislega þátttöku fólks aðgengilega.

Ég er líka mjög stolt af upphitaða strætóskýlinu sem við komum upp við Hringbraut í samstarfi við Orkusöluna. Borgaryfirvöld höfðu um árabil vandræðast með hugmyndir um upphituð skýli, hugmyndin þvældist um borgarkerfið í lengri tíma, en skilaði aldrei nokkrum árangri. En með svolitlu hugmyndaflugi og heilmikilli áræðni, tókst okkur að koma skýlinu upp á aðeins fáeinum vikum. Það var ekki fullkomið, en viðleitnin var góð og við töldum okkur vera

að stíga fyrsta skrefið. Það er í raun ótrúlegt að nú 15 árum síðar, sé enn ekki búið að koma fyrir almennilegu upphituðu skýli fyrir háskólanema!

Kviknaði áhuginn á stjórnmálum þarna?

Það er ekki nokkur spurning að áhuginn á stjórnmálum kviknaði á þessum árum. Við höfðum svo svakalega ástríðu fyrir verkefnunum, misstum hreinlega svefn ef það vantaði samlokugrill í VRII eða fjöltengi í Odda. Svolítið hlægilegt þegar maður hugsar til baka, en við auðvitað lögðum okkur bara öll í verkefnið. Í þeim störfum sem ég tók að mér í framhaldinu fannst mér alltaf vanta þennan eld innra með mér, sem ég hafði upplifað í

stúdentapólitíkinni. Hann kviknaði ekki aftur fyrr en ég fór að starfa í borgarpólitíkinni. Það er alveg sérstaklega gefandi að fá tækifæri til að starfa að málum sem maður hefur svo mikla ástríðu fyrir og áhuga á.

Hvernig hefur reynslan úr SHÍ og Vöku hjálpað þér í borgarstjórn og almennt þeirri pólitík sem þú vinnur við í dag?

Reynslan úr stúdentapólitíkinni var alveg ómetanleg. Maður fékk auðvitað gríðarlega góða þjálfun í framkomu í fjölmiðlum og hvers kyns kappræðum. Maður lærði að vinna með stórum hóp, skipuleggja málflutning og fara óhefðbundnar leiðir til að vekja athygli á málstaðnum sem maður berst fyrir.

Hvernig er SHÍ og stúdentapólitíkin ólík eða lík alvöru pólitíkinni?

Það dásamlega við Vökuárin var samstaðan í okkar röðum. Það voru allir að róa í sömu átt og alveg skýrt hver mótherjinn var, auðvitað Röskva. Við vorum auðvitað stundum ósammála en náðum alltaf að lenda málum farsællega. Ég var því svolítið undrandi þegar ég kom yfir í „alvöru“ pólitíkina að átta mig á því hversu margir leita sér óvina innan eigin flokka, í stað þess að snúa bökum saman til að kljást við mótherjana og þær stefnur sem fólk telur gera samfélaginu ógagn. Ég held það gæti gert stjórnmálaflokkum mikið gagn að verða aðeins meiri Vaka!

Vökuliði Hildur var kjörin oddviti Vöku árið 2009.

Fyrirmynd Hildur segir samstöðu Vöku betri en margra stjórnmálaflokka.

Lífið of stutt fyrir fýlu og vesen

Þátttakendur í félags- og stjórnmálastarfi þurfa, í þeirri heild sem þeir mynda hverju sinni, að endurspegla mannfánuna. Aðeins þannig ber starfið ávöxt og nær tilgangi sínum, sama hver félagsskapurinn er. Þetta getur þannig átt við um kjarabaráttu, stjórnmálaflokka, hagsmunasamtök eða hvaðeina. Í þessu felst að ólíkar manngerðir þarf til þess að hlutirnir gangi upp. Innhverft og úthverft fólk, fólk með sérþekkingu á mismunandi sviðum, úr ólíkum áttum og með ólíkan bakgrunn. Hér ræður fjölbreytnin ríkjum.

Einn mikilvægasti eiginleikinn í félagsstörfum er að geta laðað fólk að, verið allra og geta talað við alla; samherja og mótherja. Engan höfum við rekist á sem var betri í þessu en Egill Þór Jónsson, formaður Vöku 2015-2016.

Þeir sem urði þeirrar gæfu aðnjótandi að vera í Háskóla Íslands með Agli Þór þekkja þann heiðursmann sem hann hafði að geyma, hann snart marga á sinni vegferð í Háskólanum og var hrókur alls fagnaðar hvar sem hann kom. Betri mann í partý var til dæmis ekki hægt að finna.

Egill Þór Jónsson hóf nám í félagsfræði við Háskóla Íslands árið 2012. Hann var kjörinn formaður Norms, félags félagsfræðinema við Háskóla Íslands, 2013-2014 og tók 1. sæti á lista Vöku í Stúdentaráðskosningum árið 2014. Egill Þór tók sæti í Stúdentaráði í kjölfarið og var formaður fjármála- og atvinnulífsnefndar SHÍ það árið. Að loknum Stúdentaráðskosningum árið 2015 var hann kjörinn formaður Vöku og var stjórn hans svo skipuð: Egill Þ. Jónsson formaður Ragnheiður H. Haraldsd. varaform. Laufey R. Þorsteinsdóttir gjaldkeri Bergþór Bergsson ritari

Hilmar Ö. Hergeirsson útgáfustjóri

Halldóra F. Jónsd. skemmtanastj. Inga M. Hlíðar Thorsteinsson

Guðmundur Snæbjörnsson

Sigmar A. Ólafsson

María B. Einarsdóttir

Sunneva B. Gunnarsdóttir

Tómas I. Shelton

Eiður S. Eiðsson

Tinna Níelsdóttir

Egill Þór sinnti skyldum sínum sem formaður Vöku af stakri prýði, en meginverkefnið var að viðhalda góðu innra starfi félagsins, nýliða og auðvitað stýra kosningabaráttu félagsins. Niðurstaða stúdentaráðskosninga árið 2016 var að Vaka fékk 17 menn kjörna í Stúdentaráði og Röskva 10.

Í formannstíð Egils Þórs störfuðu á skrifstofu Stúdentaráðs Aron Ólafsson, formaður, Áslaug Björnsdóttir, varaformaður, Tryggvi Másson, hagsmuna- og lánasjóðsfulltrúi og Kristófer Már Maronsson, framkvæmdastjóri.

Utan hefðbundinnar hagsmunagæslu fyrir stúdenta og rekstrar réttindaskrifstofu voru helstu verkefni Stúdentaráðs að koma í byggingu 400 nýrra stúdentaíbúða sem nú hafa risið við Gamla garð. Á tíma Egils Þórs í Vöku hélt áfram barátta SHÍ vegna skrásetningargjalds Háskólans, en gjaldið hafði nýverið verið úrskurðað ólöglegt. Þá voru í undirbúningi ný lög um Lánasjóð íslenskra námsmanna auk þess sem að barist var fyrir hefðbundnum baráttumálum Vöku, t.d. færslu sjúkraprófa á félagsvísindasviði og hækkun frítekjumarks stúdenta hvað lánasjóðinn varðaði. Þá var hinu almenna íbúðakerfi komið á laggirnar, Stúdentaráð lagðist á sveif með Félagsstofnun stúdenta, þetta varð að lokum til þess að árin á eftir var byggt meira af námsmannaíbúðum en ella. Jón

Atli Benediktsson, rektor Háskóla Íslands, tók við embætti rektors vorið 2015 og Vaka lagði mikla áherslu á að byggja sterka brú Stúdentaráðs

til rektors í samræmi við þá stefnu Vöku að eiga í samstarfi við Háskólann um málefni stúdenta frekar en að fá hann upp á móti sér. Nýlega höfðu Landssamtök íslenskra stúdenta verið stofnuð og Stúdentaráð tók virkan þátt í þeim á upphafsárum samtakanna og hefur verið það æ síðan.

Egill Þór hafði mikinn áhuga á fólki og mannlegri hegðun enda félagsfræðingur að mennt, en þessi áhugi hans gerði það að verkum að hann var einstakur í að finna styrkleika og hæfileika hvers og eins og virkja þá, hvetja fólk áfram og hafði gott lag á að virkja fólk til þátttöku.

Öllum þeim sem þekktu Egil Þór ber saman um að hann hafi verið gæddur þeim fágæta eiginleika að vera annt um allt og alla, sama um hvern ræddi og hvaðan fólk kom. Egill lét sig þó alltaf varða á hvaða braut fólk var í lífinu og hvert það stefndi. Honum þótti vænt um fólkið sitt.

Egill Þór var einstakur leiðtogi sem dró að sér fólk með sinni einstöku hlýju, hnyttni og jákvæðni. Ósjaldan greip hann til hins íslenska orðatiltækis ,,þetta reddast“ og í hans tilfelli raungerðist það alltaf; ótrúlegustu hlutir gengu að óskum.

Hans lífsspeki var sú að lífið væri of stutt fyrir fýlu og vesen enda var hann ávallt léttur í lund, sá alltaf skoplegar hliðar á jafnvel á erfiðustu aðstæðum, þótt hann gæti líka verið harður í horn að taka. Leiðtogahæfni Egils hefur haft mótandi áhrif á fólk í störfum á mörgum sviðum. Egill Þór tók ekki að sér verkefni nema að hann hefði virkilega trú á

þeim sem er frábær eiginleiki fyrir leiðtoga að hafa. Hann lagði þó fyrst og fremst áherslu á það að öllum liði vel í þeim verkefnum sem fólk tók sér fyrir hendur sem veitti fólki öryggi. Þetta er ein ástæða þess að svo margir hrifust af honum. Hann lagði ríka áherslu á að það ætti ekki að fara illum orðum um andstæðinginn í kosningabaráttum og starfinu í stúdentaráði, hann átti auðvelt með að hlusta á andstæðinginn og bera virðingu fyrir skoðunum hans þó svo að hann hafi verið algjörlega ósammála.

Árið 2021 greindist Egill Þór með stóreitilfrumu krabbamein, við tók löng og ströng barátta við meinið sem hann tapaði 20. desember 2024 eftir hetjulega baráttu. Egill Þór fór í fjöldann allan af meðferðum hér á landi sem og erlendis. Hann barðist eins og ljón í veikindum sínum, þar kom jákvæðnin sem hann bjó yfir að góðum notum enda var enn stutt í grínið þrátt fyrir erfið og alvarleg veikindi. Egill Þór giftist eiginkonu sinni Ingu Maríu Hlíðar Thorsteinsson 22. apríl 2023, þau kynntust fyrst í starfi Vöku þegar þau sátu saman í stjórn. Egill Þór og Inga María eignuðust tvö börn, Aron Trausta fæddan 2019 og Sigurdísi fædda 2021.

Góðs Vökuliða og vinar er sárt saknað.

Fyrir hönd allra þeirra sem störfuðu með Agli Þór Jónssyni í Vöku fls.

Jón Birgir Eiríksson og Jónína Sigurðardóttir.

Egill Þór Jónsson fyrrv. formaður Vöku

Egill Þór Jónsson var hrókur alls fagnaðar hvar sem hann kom.

Viðtal við forseta Stúdentaráðs

„Mitt helsta markmið er að bæta upplifun nemenda í háskólanum“

Hannes Lúðvíksson

Ritstjóri Glaðvakanda

Arent Orri J. Claessen tók við sem forseti

Stúdentaráðs Háskóla Íslands þann 21. maí síðastliðinn.

Óhætt er að segja að hann hafi ekki setið auðum höndum síðan þá, enda starf forseta SHÍ afar veigamikið.

Eitt af fyrstu verkefnunum var undirbúningur og skipulagning á hinu árlega Októberfest stúdentaráðs, en Arent segir fljótlega hafa runnið upp fyrir sér, að mikil þörf væri á því að endurskipuleggja margt í kringum hátíðina. Tókst það starf afar vel til, en hátíðin skilaði um 30 milljóna króna hagnaði en til samanburðar má nefna að undir fyrri stjórn Röskvu nam hagnaður hátíðarinnar rétt um 18 til 28 þúsundum króna árin 2018 og 2019.

Rekstur Októberfest endurskoðaður „Það sem blasir fyrst við manni þegar maður tekur við er að við erum að halda næst stærstu útihátíð á Íslandi í september.

Ég byrja bara á að kynna mér hvernig þetta var gert áður í gegnum verktaka og sé að það er búið að semja við þá bara viku fyrir kosningar. Forseti stúdentaráðs skrifaði semsagt undir fjögurra ára bindandi samning viku fyrir kosningar við þessa aðila. Í fyrsta lagi er ekkert í lögum félagsins sem leyfir forseta né stjórn að binda stúdentaráð með þessum hætti, þetta var hvorki borið undir stjórn né stúdentaráð. Stúdentraráð fékk í þessum samningum einungis 7% af miðasölu á októberfest, þannig allar tekjur inn á svæðinu og frá samstarfsaðilum og 93% af miðasölunni fór til þessa verktaka.

Rökin frá fyrrverandi forseta var að þetta væri góður samningur að því stúdentaráð tók ekki á sig neina áhættu. Fyrir mér er þetta eins og að fá smið til að byggja hús fyrir mig sem hann fær svo að selja og greiðir mér smá þóknun þetta er enginn eðlileg verktaka. Þarna var bara verið að áframsenda hagnaðinn og

ÚTGEFANDI

Vaka, félag lýðræðissinnaðra stúdenta

RITSTJÓRN

Hannes Lúðvíksson

ÁBYRGÐARMAÐUR

Sæþór Már Hinriksson

HÖNNUN OG UMBROT

Eva Sóldís Bragadóttir

áframsenda allt, ég vildi samt byrja bara nýjar viðræður við þá og semja um stærri sneið, þetta er okkar kaka. Ég þurfti að vera erfiður í nokkra mánuði bara til að fá einhverjar tölur frá þeim um kostnað. Excel skjalið sem ég fékk var svo í slæmu ásigkomulagi, með sjö tölum námunduðum í næstu milljón. Fyrir eitt árið var „annað“ stærsti útgjaldaliður bókhaldsins með um 65% af kostnaði, þ.a.e.s. tugir milljóna í annað án útskýringa.“

Þannig hafi nýkjörin stjórn fengið tækifæri til þess að sanna sig með því að ganga beint til verks. Eðli málsins samkvæmt voru þó miklir hagsmunir í húfi, enda hátíðin langstærsti tekjuliður Stúdentaráðs og því hafi mikil vinna farið í það að koma hátíðinni aftur í betra horf.

Umhverfisvænasta útihátíð á Íslandi

„Þetta var mikil áhætta fyrir mig sem forseta, loksins búinn að vinna meirihluta eftir margra ára vinnu ég vildi ekkert keyra SHÍ í gjaldþrot með að klúðra þessari hátíð. Svo byrjaði ég að reka mig á hluti sem voru gerðir svolítið skringilega eins og að hátíðin var alltaf haldin á grasinu sem er varpsvæði, en því var einnig tekin ákvörðun um að færa hátíðina af því svæði og á malarplanið fyrir framan háskólann.

Það vantaði líka rafmagn og þá kom í ljós að menn voru alltaf að keyra þetta á dísel mótorum, mér finnst við geta betur. Ég talaði við Reykjavíkurborg um að leggja línu en það fór ekki neitt en við fengum að tengjast kassa og svo voru notaðir rafgeymar. Svo vantaði vatn á svæðið og því voru byggðir vatnstankar þar sem fólk gat fengið vatn í glös. Þetta var líka fyrsta sinn sem allur úrgangur var flokkaður. Af Því er ég best veit var þetta umhverfisvænasta útihátíð hérna á Íslandi og við stefnum að því að gera hana ennþá umhverfisvænni á næsta ári.

„Mitt helsta markmið er að bæta upplifun nemenda í háskólanum“

Með nýtilkomnum hagnaði af hátíðinni gafst því einstakt tækifæri að endurvekja þann sið Stúdentaráðs að halda upp á

RITNEFND

Dagur Kárason

Drífa Lýðsdóttir

Elín Karlsdóttir

Fannar Gíslason

Kjartan Leifur Sigurðsson

Tinna Eyvindardóttir

Signý Pála Pálsdóttir

PRENTUN Landsprent

Arent

Orri J. Claessen er forseti Stúdentaráðs Háskóla Íslands.

árshátíð fyrir alla nemendur skólans, en hún hefur ekki verið haldin í um margra ára skeið.

„Það var einhver að segja mér að þetta hefði síðast verið gert fyrir hrun. Þetta hefur að minnsta kosti ekki verið haldið áður á okkar tíma í háskólanum. Mitt helsta markmið er að bæta upplifun nemenda í háskólanum. Stúdentar þurfa að upplifa sig sem part af háskólasamfélaginu, ekki bara inn í sínum deildum. Við reynum að hafa reglulega viðburði hérna á háskólatorgi til að hafa meira líf í skólanum. Mig langaði að halda árshátíð að fyrirmynd Háskólans í Reykjavík sem þeir halda á hverju ári. Við bókuðum því Valsheimilið og með hagnaði októberfest getum við sett alvöru púður í þessa árshátíð. Ég gerði eitt sem ég hafði ekki átt að gera en ég lofaði upp í ermina á mér að ég myndi alls ekki rukka meira

en 10 þúsund fyrir miðann. 9900 kr fyrir mat og ball sést ekki annars staðar í dag, við erum með GUSGUS sem dæmi.“

Auk þess að bæta félagslíf stúdenta, segir Arent einnig brýnt að bæta almenn lífsgæði innan veggja skólans. Umhverfi skólans þurfi því að nýtast öllum og nemendum eigi að líða vel.

„Það hefur svolítið gleymst í umræðunni undinfarin ár að tala um þessa litlu hluti. Það komu til okkar kvartanir í nóvember að það væri alltof kalt hérna í skólanum og að það væri sumstaðar of dimmt til að lesa. Þannig við fórum og keyptum litla rafmagnsofna sem fólk getur fært og sirka 25 lampa sem við dreifðum um skólann. Það eru þessir hlutir sem mega ekki gleymast í þessari hagsmunabaráttu,“ segir Arent að lokum.

Vaka er á Instagram!