TECHNOLOGIE, PRODUKTY – INFORMACJE FIRMOWE
Rys. 4. Laboratorium pomiarowe
wych strony SN, jak i nn. Na potrzeby realizacji wymaganych funkcji, przekaźnik wyposażony został w dodatkowe wejścia pomiaru napięć po stronie nn. Urządzenie to spełnia wszystkie wymagania w zakresie elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej dla EPV, zapisane w IRiESD (Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej z dnia 1.01.2014 r., karta aktualizacji nr 10/2018) i normach PN-EN 50549-1, PN-EN 50549-2, PN-EN 50160-2010. Szczegółowa analiza tych wymagań, na podstawie której został opracowany układ zabezpieczeń dostępnych w urządzeniu CZIP-PV PRO była już opisywana w [1]. CZIP-PV PRO oprócz wymaganych przepisami zawiera również dodatkowe zabezpieczenia, w tym kryteria podimpedancyjne od skutków zwarć międzyfazowych. Umożliwiające wykrywanie zwarć niezależnie od wartości prądu zwarciowego (szczegółowo opisane w [2]). Rozwój systemów fotowoltaicznych oraz skutki ich ekspansji w struktury sieci energetycznych prowokują do formułowania kolejnych wniosków i proponowania rozwiązań, które mogą przynajmniej w pewnym stopniu niwelować potencjalne zagrożenia. W artykule przedstawionych zostanie kilka takich właśnie nowych spostrzeżeń.
44
Właściwości i wymagania dla elektrowni fotowoltaicznych Istotnym wnioskiem wynikających z dotychczasowych analiz, zarówno literatury jak i zebranych doświadczeń jest fakt, że EPV są źródłem mocy zachowującym się zupełnie inaczej, niż wszystkie inne źródła, szczególnie z maszynami wirującymi. Nie są znane specjalistyczne publikacje na temat schematu zastępczego EPV lub jego szczegółów. Model zwarciowy powinien być taki, aby można było dobrać nastawy zabezpieczeń „ręcznie”, czyli bez korzystania z wyspecjalizowanych programów obliczeniowych. Z puntu widzenia doboru zabezpieczeń i ich nastaw przydatne byłoby określenie szczegółowych właściwości EPV dotyczące ich pracy podczas stanów zakłóceniowych w sieci, szczególnie podczas zwarć międzyfazowych. Główny problem EPV i zjawisk w sieci dotyczy właśnie zwarć międzyfazowych. Zwarcia doziemne i zabezpieczenia od ich skutków nie różnią się niczym w stosunku do problemów występujących przy podłączaniu innych źródeł lokalnych i są opisane w [3]. Jednocześnie ak-
tualne wymagania dla EPV i przepisy nie precyzują wymagań dla typowych zabezpieczeń od skutków zwarć międzyfazowych. Wg IRiESD w tym miejscu od skutków zwarć międzyfazowych należy zastosować zabezpieczenia nadprądowe – zwłoczne lub zwarciowe. I tu pojawia się pewien problem związany z uzyskaniem wymaganej czułości. Jedynym znanym i ogólnie przyjmowanym parametrem dla EPV jest to, że największy prąd zwarciowy generowany przez EPV wynosi 1,04 - 1,1 jej prądu znamionowego (można spotkać współczynnik 1,2). Zgodnie z zasadami EAZ przy nastawieniu zabezpieczenia nadprądowego na wartość prądu znamionowego EPV, współczynnik czułości zabezpieczenia nie przekroczy wartości 1,1. Współczynnik czułości wymaganym przez IRiESD, wynosi 1,5, zatem nie ma możliwości uzyskania prawidłowej nastawy zabezpieczenia nadprądowego. Odróżnienie stanu zwarcia od obciążenia jest niemożliwe przy pomocy kryterium nadprądowego (w linii, gdzie płynie tylko prąd elektrowni słonecznej). Zabezpieczenie podimpedancyjne dostępne w aplikacjach systemu CZIP, w tym CZIP-PV PRO jest propozycją
URZĄDZENIA DLA ENERGETYKI 5/2021
