UNIVERS
Weekblad v a n de Katholieke
Universiteit
Brabant
Jaargang 32 • 17 oktober 1994 • Nummer 8
eeji een
Vluchtelingen
e
'an or 4 em in e
us ei
Jen II]
Verder in dit nummer
Universiteit in oorlogstijd
In Tilburg wordt veel hasj gerookt 3 Ritzendebat levert alleen politiek gekrakeel op 3 Plagiaatkwestie nog niet uit de wereld
y P olitiek vluchtelin gen zijn niet zeiden hoog opge
3 College gaat door met Studentgericht Onderwijs ondanks gemopper docenten 3 KUBvrouwen beleggen dinerpensant3 Ritzen K J / H
Deze week is het
leid in het land van herkomst.
vijftig jaar geleden dat Tilburg
Willen ze in Nederland verder
werd bevrijd. Voor de Hoge
studeren, dan wacht hen een
school, zoals deze universiteit
scala aan belemmeringen en re
toen nog heette, was de bevrij
gels. Daardoor draaien ze vaak
ding het moment om de balans
rond in een vicieuze cirkel.
op te maken van de eigen op
Over ontzettend graag willen
stelling in oorlogstijd. Die
studeren, daar het geld niet
bleek tot 1942 nogal inschikke
voor hebben en dus maar thuis
lijk te zijn geweest. Pas nadat
'het behang van de muren kij
hoogleraren in Tilburg waren
ken'
staakt overleg met studenten 3 Tilburg kiest massaal voor weekkaartJ Boze reacties op plannen Financiens Cursussen Russisch en Arabisch dreigen te verdwijnen 5 Brieven 6 ■ KUB kan meer met campus 7 Studenten ontwikkelen wetenschappelijke kroeg aanpak ü ■ Cultuur 13
opgepakt en het epis copaat zich duidelijk uitliet over de ge wenste opstelling, verliet de Hoge school haar conso lidatiepolitiek.
:e*i*'**.
MINISTERIE VI NDT BESPARING VAN 610
RITZENDEBAT Voor de derde keer binnen een jaaiwas minister Ritzen op uitnodiging van de PSF op de KUB, nu om zijn bezuinigingen op de studiefinanciering te verdedigen. Meer dan wat beschaafd weerwerk was er MI LJOEN niet. Op 5 november zijn er landelijke acties tegen het beleid van Ritzen. [Foto: Erik van der Burgt]
Hoger onderwijs verbolgen over notitie Financiën Bestuurders van universiteiten en hogescliolen hebben woe tl
dend gereageerd op de voorstellen van het ministerie van Financiën voor bezuinigin gen in het hoger onderwijs. Deze plannen, goed voor ruim 600 miljoen gulden, kwamen boven tafel middels twee onlangs uitgelekte notities van het ministerie.
Haags gebruik is dat het ministerie van Financiën een technisch vooron derzoek verricht naar bezuinigings operaties. Het hoger onderwijs moet volgens het paars akkoord 500 mil joen aan besparingen voor zijn reke ning nemen. Volgens twee uitgelek te notities van Financiën kunnen universiteiten op vijf punten bezui nigen. Als mogelijk extraatje wijst de nota nog op de decentralisatie van bevoegdheden naar de universiteiten en hogescholen, die besparingen kan opleveren. Gewezen wordt op het bepalen van decursusduur, de selec tie van studenten en het toekennen van studiefinanciering. Financiën waarschuwt ervoor dat dergelijke maatregelen op z'n vroegst in 1998 geld kunnen opleveren omdat er apar
te wetten voor moeten worden ge maakt, of omdat de politieke discus sie daarover veel tijd vergt. Financiën wijst in zijn nota op de s a m e n v o e g i n g van een a a n t a l opleidingen. Zo kunnen de vier oplei dingen Sterrenkunde opgaan in één vestiging. In Leiden zouden de mo derne westerse talen kunnen ver dwijnen. Voorts wordt de opheffing van een medische faculteit genoemd, en mogelijk een juridische. Momen teel zijn er negen juridische facultei ten. 'Niet verrassend dat op moment van bezuinigingen aan de juridische faculteiten wordt gedacht', zegt prof. mr. M. Groenhuijsen, decaan van de Tilburgse Rechtenfaculteit. 'Er zijn nu eenmaal weinig disciplines waar voor zoveel faculteiten bestaan.' Toch ziet Groenhuijsen geen heil in het opheffen van faculteiten. Hij vraagt zich af of dit inderdaad tot besparingen leidt, en ook ziet hij een onderwijskundig bezwaar in grotere facultaire clusters. 'Uit het laatste vi sitatierapport van ruim twee jaar geleden bleek dat juist middelgrote en kleine faculteiten het beste onder wijs geven.' Taakverdeling en concentratie heeft in het verleden weinig opgeleverd, aldus de notitie. Daarom moeten er betere 'prikkels' voor samenwerking worden ingebouwd. Te denken valt aan een 'vloer' in het aantal studen ten per studie. Volgens de nota moe ten in totaal twintigduizend studen ten worden 'verdeeld' over opleidin gen die kunnen blijven bestaan. Het opheffen van studies in het hoger onderwijs levert volgens het minis
terie van Financiën 200 miljoen be sparing op. Snijden in de universitaire overhead kan nog eens 80 miljoen opleveren, het verminderen van het aantal universitaire studenten 150 miljoen en het opheffen van het agentschap voor hoger onderwijs 80 miljoen. Daarnaast wordt het onderzoek voor 100 miljoen aangeslagen. Het huidi ge b e k o s t i g i n g s s y s t e e m m a a k t onderzoek meer lonend dan onder wijs, vindt Financiën. Het 'risico' dreigt dat het onderwijs steeds meer terrein verliest. Het aantal publika ties en proefschriften is de afgelopen tien jaar verdubbeld. Die groei kan volgens de notities worden afgeremd, 'temeer daar er nog weinig inzicht is in het maatschappelijk rendement van het onderzoek'. Volgens de Utrechtse collegevoorzit ter drs.). Veldhuis is dit laatste voor stel het beste bewijs dat de notitie uit louter 'kretologie' bestaat. 'Minder publiceren, dat is een gotspe', zegt hij. De overheid heeft universiteiten juist gestimuleerd om meer te publiceren en het aantal promoties op te voeren. Unaniem is de universitaire wereld verbaasd over het ' o n b e n u l ' van Financiën. Volgens directeur F. van Eijkem van de vereniging van univer siteiten wijst de notitie 'op stuiten de wijze' op mogelijke besparingen in het hoger onderwijs. Het ministerie van Onderwijs wei gert elk commentaar. Eerder liet minister Ritzen weten dat volgens hem 'slechts een klein deel van het bedrag realiseerbaar' is. Voorlopig staat slechts een bezuiniging van 65 miljoen gulden vast. Daardoor res teert in 1998 een gat van 435 miljoen. [PE/HOP/PvdBI Zie ook pagina 5
Massale keuze voor weekkaart leidt tot mil]oenentekort Bijna negentig procent van de stu denten gaat vanaf 1 november met een OVweekkaart reizen. De be langstelling voor de weekendkaart is zeer gering. Minister Ritzen dreigt hieidoor te worden opgezadeld met een tekort van 150 miljoen gulden pet jaai. De OVkaart wordt vanaf 1 novem ber gesplitst in een week en een weekendkaart. Minister Ritzen ver wachtte dat maximaal 58 procent van de studenten een weekkaart zou kie zen. Dat is echter 87,5 procent, blijkt uit een meting nadat ruim de helft
van de kaarten was afgehaald op het postkantoor. Dat stemt overeen met waarschuwingen uit studentenkrin gen dat de weekendkaart 'absoluut niet interessant is'. Als meer dan 58 procent van de scholieren en studen ten voor een weekkaart kiest, moet Ritzen de OVbedrijven per procent vijf miljoen gulden per jaar bijbeta len. Ritzen heeft nog geen dekking gevonden voor de mogelijk 150 mil joen extra uitgaven die deze overeen komst jaarlijks met zich meebrengt. Het nieuwe contract loopt van tot 1 november 1998. [PE/HOP] Zie ook pagina 4
MANUSCRIPT PROEFSCHRIFT LI GT 50 JAAR OP ZOLDER
Tachtigjarige gaat promoveren Hij heeft wel eens voor hetere vu ren gestaan, maar toch: tegen zijn aanstaande promotie, 3 november, ziet hij wel op. Econoom Gustaaf Hes is al 58 jaar doctorandus, en haalt nu eindelijk de doctorsgraad. Eindelijk? Het manuscript ligt al bijna vijftig jaar op zolder te wach ten. Hes, tussen '31 en '36 student aan de Roomsch Katholieke Han delshoogeschool en v o o r m a l i g Oloflid, schreef zijn proefschrift tijdens de oorlog, toen hij als jood se Brabander ondergedoken zat, 'omdat ik geen zin had die tijd te ver doen met allerlei spelletjes'. Na de oorlog verdween het materiaal op zolder. Bijna een halve eeuw later komt hij de geschreven en getypte velletjes weer tegen tijdens een op
ruimbeurt en besluit erop te pro moveren. Prof. Theo van de Klundert wordt bereid gevonden om als promotor op te treden. Het manuscript wordt meerdere malen aangepast en her schreven, netjes uitgetikt in voor oorlogse spelling en ingeleverd bij de promotiecommissie. De pro fessoren Kolnaar, Verheyen, Van Schaik en Heertje zullen de tach tigjarige Hes (inmiddels uitgegroeid tot eenmedia event] oweiRisico als economisch phenomeen aan de tand voelen. Van de Klundert heeft Hes afgeraden ook de moderne lite ratuur erbij te betrekken, want an ders, zegt Hes, 'zou ik door de promotiecommissie over de tafel gesleept worden'. [MK]