1994 10 13

vertelt hij wegk n Bekeuring geh d het nog pmt t haai ontbijtbon fronst haar weu iet niet of ze mii altijd zonder licl g nooit heeft ei ) van gezegd, fl kerel, misschit eters te doen. h kon legitimea k wel besefte i mezonietkonk t dingen. Ik ht }ord en hem mn gegeven. Maan t hij zich voorovt m te schrijven j vreemds.' de juiste wooiè slaat haai hem 'wachtingvam, ik die agent at

iad van dm Aoi ! zo'n lichte mi igen. Ikhebmt iekleiengekeke viel me ophoer Dieventhadffc 'e, en op de een wonden zi]n i onder die koi Diemanstiaè. 'sprekendektütl de riempjes vc zijn pistool eni Uk waarmeei 'nap jei' ken neemt hl] (t imuseeid ziet: htigheenenm 'n sloeber mm mijn afgetiüf jn oude fiets l ; voor mijn bé n hij dat mk i zien. Maark ! alles vergaf, ft niet erg vondi 1 een buikje M 5r veel meer ht Nu voelde heti leid alleen fflfli jn kapotte fut' I dat moment i' n doen. Alles.H nen naar het h i zelfs zijn büiii en doen. Off et die sterke n 'ireef alleen msi : vond het eip hij weer in af \regreed. Opeetst mijn bonnet} gens mij heb i 'el tegen diettiS zn wacht hij"', 1 afkeuring. Ui^ en glimlach f* laar lippen.

UNIVERS Grote namen i 3 De grootste studie-

Nietzsche K J

Deze week is het 150

W e e k b l a d v a n de Katholieke

Universiteit

Brabant

Jaargang 32 • 13 oktober 1994 • Nummer 7

Verder in dit nummer Letteren matig tevreden over SGO 3 - Studentencorps wil mensa in de stad 3 - Postdoctoraal moet ambitieuzer 3 - Bestuurders

vereniging van de KUB heet

jaar geleden dat in het Duitse

stemmen in met plannen andere bestuurscultuur 4 - GATT en de cultuurkloof tussen Amerika en Europa 6 - Denken over de

Efact en timmert aan de weg

Lücken de filosoof Nietzsche werd

stelselherziening 6 - Nederland wordt een soort technologisch Albanië 7 - Plagiaat of te goeder trouw 8 - Moeten opleidingen

met congressen, lezingen, rei-

geboren. In het gedrang van allerlei

aansluiten op de arbeidsmarkt? 9 - Werkloze academici krijgen het niet gemakkehjk9 - Duiken in Zeeland 12 - Hoe zouden Palinckx

I zen en allerlei andere zaken die

herdenkingen laat hoogleraar Jaap

en Palinckx in de zestiger jaren geklonken hebben 13 - Universiteitstheater waagt zich aan Russisch absurdist 13

in hun ogen bijdragen aan de

Goedegebuure weten dat Nietzsche

academische vorming van de

voor hem al sinds zijn jeugd een

student. Opvallend is het ge-

lichtend voorbeeld is. Wars, oor-

mak waarmee de vereniging

spronkelijk en een denker die Goe-

grote namen aan zich weet te

degebuure het christelijk geloof al

binden. Deze week in het kader

vroeg deed relativeren.

van de serie Drukke Lui de congrescommissie die tekent voor de organisatie van de twee dagen durende bijeenkomst Global pressure on industry.

BEURS WORDT OMGEZET IN LENING

Ruim dertien procent KUB-studenten blijft onder temponorm Precies 1082 van de ruim achtduiizend voltijds studenten van de KUB hebben volgens eerste telling vorig studiejaar minder dan tien studiepunten gehaald. Zij lijken de eerste slachtoffers in Tilburg te worden van de tempobeurs.

De norm van de door het vorig kabinet ingevoerde tempobeurs lag vorig jaar op tien studiepunten per academisch jaar, gelijk aan 25 procent van het totaal. Volgend jaar wordt het . percentage opgeschroefd tot vijftig.

Studenten die onder de norm blijven, zien hun beurs met terugwerkende kracht omgezet in een rentedragende lening.

De ruim duizend 'te langzame' KUBstudenten hebben tot 1 november de tijd de telling van de studentenadministratie te corrigeren. Begin november worden universiteiten en hogeIngezonden

scholen geacht h u n lijstjes m e t studenten die niet aan de norm voldoen voor te leggen aan de Informatiebeheergroep in Groningen. Naar verwachting niet eerder dan begin volgend jaar laat 'Groningen' de studenten vervolgens weten of h u n beurs inderdaad met terugwerkende kracht in een lening wordt omgezet.

Ongeveer de helft van de nu aangeschreven studenten heeft geen enkel punt geboekt. Voor een deel betreft het mensen die hun studie hebben gestaakt, voor een ander deel studenten die domweg voor al hun tentamens zakten. Ook 140 bij vakstudenten, vaak ingeschreven op een andere universiteit, hebben een brief gekregen. Een onderverdeling per faculteit is door Studentenadministratie van de KUB niet te leveren.

IPvdB]

mededeling

De PSF organiseert:

Ritzen-debat Thema: 'De student van de

toekomst'

Deelnemers: Jo Ritzen (PvdA), Kysia Heksier (LSVB), Ad Lansink (CDA), Monique de Vries (VVD) en Geri van Veldhoven (KUB).

Het debat gaat onder andere over de prestatiebeurs en de gevolgen daarvan voor de student en voor hel onderwijs.

Maandag 2 4 oktober, 2 0 . 0 0 uur aula

ACTIES Met een handtekeningenactie kreeg deze week het Tilburgseprotest tegen de kabinetsplannen vooi het eerst voim. Bijna 3000 mensen tekenden. Ook in ander universiteitssteden komen acties op gang. Op 5 november is een landelijke demonstratie tegen de bezuinigingen gepland. De jongerenafdelingen van FNV en CNV zullen daar niet meelopen omdat die zich inzetten voor jongeren 'die het écht moeilijk hebben.'

[Foto: Erik van der Burgtj

VOOR STUDENTEN IS HET ALLEEN MAAR SLECHTER GEWORDEN

'Catastrofe dreigt voor hoger onderwijs' Studeren wordt in de toekomst een stuk duurder. Hogere collegegelden vormen de enige oplossing om de bezuinigingen op het onderwijs ongedaan te maken en een internationale crisis in het hoger onderwijs te voorkomen.

Het was geen opwekkend scenario, wat prof .dr. F. van Vught vorige week aan de Universiteit Twente schetste tijdens het congres Internationale trends in het hoger onderwijs, ter gelegenheid van het tienjarig jubileum van het Centrum voor Studies van het Hoger Onderwijsbeleid (CSHOB). Van Vught is directeur van het CSHOB. Terwijl de stroom studenten die zich aanmeldt bij universiteiten en hogescholen gestaag blijft groeien, draaien de overheden binnen en buiten Europa de geldkraan steeds verder dicht, zo blijkt uit onderzoek van het CSHOB. Het centrum onderzocht de situatie in Frankrijk, Duitsland, Engeland, de Verenigde Staten, Japan, Zweden en Nederland. Alleen in Frankrijk pompt de overheid doelbewust meer geld in het hoger onderwijs.

Zolang selectie aan de poort onbespreekbaar is, kunnen de kosten niet worden gedrukt. Universiteiten en hogescholen worden gedwongen om buiten de deur op zoek te gaan naar nieuwe geldschieters, de derde geldstroom. Een activiteit waar Nederland opvallend succesvol in is, zo blijkt uit

een overzicht van CSHOB. Sinds 1980 is deze geldstroom vier maal zo groot geworden. Duitsland kreeg in die periode slechts anderhalf keer zo veel geld van derden los als in 1980, elders was de groei nog bescheidener.

Al dat extra geld is echter vrijwel geheel besteed aan onderzoek of dienstverlening. De 'gewone student' heeft er niets van gemerkt. Dat komt, aldus enkele andere sprekers op het congres, omdat het voor bedrijven zelden interessant is om colleges en werkgroepen te sponsoren. Het gevaar dreigt dat instellingen zich te commercieel opstellen, waarschuwde W. Taylor (University of London). 'De markt vraagt activiteiten van universiteiten waarvoor zij helemaal niet bedoeld zijn.'

Van Vught concludeerde in Twente dat het hoger onderwijs in de westerse landen op een catastrofe afstevent als er geen geld bij komt. De groei van het aantal studenten wordt op geen enkele wijze gecompenseerd. Sterker nog: doordat er wel meer geld beschikbaar komt voor onderzoek, komt het onderwijs nog meer in het verdomhoekje te zitten. Het onderwijs lijdt dus dubbel onder de bezuinigingsdrang van de overheden.

Kijkend naar de toekomst is het volgens Van Vught onvermijdelijk dat studenten meer collegegeld gaan betalen, zolang er niet wordt geselecteerd aan de poort. In een nadere toelichting denkt hij dat de hoogte van dit

bedrag kan variëren per studie. Het kan wellicht worden gerelateerd aan de kans op een behoorlijk betaalde baan.

Het collegegeld is dit jaar 2150 gulden.

Ook is volgens Van Vught denkbaar dat afgestudeerden van universiteiten en hogescholen extra belasting betalen.

Het percentage hangt daarbij af van de gevolgde studie. Dit systeem bestaat in Australië. Maatschappelijk bestaat er brede steim om studenten meer te laten betalen. Zoals voormalig staatssecretaris Cohen vrijdag zei: een afgestudeerde academicus of HBO'er profiteert meer van zijn opleiding dan de maatschappij. Dan mag hij daar dus best meer aan meebetalen.

Waar de grens van deze privatisering ligt, heeft het CSHOB niet onderzocht. Wat politici zal interesseren is dat slechts zes procent van de inkomsten van Nederlandse universiteiten en hogescholen afkomstig is uit collegegelden. Dat is meer dan Duitsland (nul procent), maar veel minder dan Japan (34), Amerika (25) en Engeland (21)./P£/HOP/

Volgende week geen Univers In verband met de herfstvakantie verschijntUn/Versvolgendew/eekniet. Nummer 8 komt uit op donderdag 27 oktober.

Matsertjes, mededelingen en memoberlchten kunnen tot uiterlijk donderdagmiddag 20 oktober (13.00 uur) worden ingeleverd.

1 3 OKTOBER 1 9 9 4

UNIVERS

Interview

e nota over de 'bestuurlijke dy­ D namiek' van de KUB doet ver­ moeden dat de instelling dreigt weg te zakken in een bestuurlijk moeras.

Bestuurlijke drukte, is het begrip dat om de paar alinea's opduikt. A mb­ tenaren van de diensten en facultei­ ten van de KUB zijn soms vijf of zes keer druk met het bespreken van het­ zelfde onderv^erp, in steeds een iets wisselend kader. De KUB is gedecen­ traliseerd, maar niet helemaal, zo­ dat centrale ambtenaren en decen­ trale bureaus werk dubbelop ver­ richten. De universiteit kent inte­ graal management, maar niet hele­ maal, want de werkvloer ontbeert soms noodzakelijke informatie, en de centrale overheid is soms traag of helemaal niet in staat deze te gene­

reren. De KUB kent een op papier functionerend systeem van verant­ woording, maar de vraag of diensten en faculteiten inderdaad 'waar leve­ ren voor het geld dat ze krijgen', blijft moeilijk te beantwoorden, omdat de ' o u t p u t ' van vaak vaag van tekst blijft. Voor de 'centrale beleids­ voorbereiders' van de KUB dus nau­ welijks van dienst bij het uitzetten van beleid. Kortom, voor wie de nota leest en even daarna Kees van Sant­ vliet strompelend door de gangen aantreft, gesteund door een kruk, ligt de vraag voor in de mond of de cen­ trale beleidsvoorbereider van de KUB fysiek is geveld door de bureaucrati­ sche rompslomp. Dat nu zou te mooi zijn. Zijn kwetsuur is allerminst gevolg van de bestuurlijke drukte

('Zover ik dat nu kan overzien'), maar van een partijtje tennis.

"V^an Santvliet: 'Bedenk dat het bin­ nen de Gemeente Tilburg ook zeven jaar duurde voor we een goed functio­ nerend systeem voor elkaar hadden.

Daar vonden ook halfweg nog behoor­ lijke aanpassingen plaats.' Want dat wil Van Santvliet gezegd hebben: het nu functionerende model gaat niet onderuit, maar moet worden bijge­ steld. Fiks, dat wel. 'De essentie van de besturing wil niemand in de KUB aantasten. De kernbegrippen decen­ tralisatie, integraal management, verantwoording achteraf ­ daarover zijn de faculteiten, de diensten en het centraal niveau het eens.' Van Sant­ vliet ziet twee problemen. Een: De

'We zijn geschrokken van wat we zelf gegenereerd hebben' Hij verliet in 1990 na zeven jaar de Gemeente Tilburg, en maakte daar de wording mee van het inmiddels luid bejubelde 'Tilburgse' model. De KUB werkt inmiddels vier jaar met een vergelijkbaar model. Maar, merkt Kees van Santvliet, de sturing van de KUB Iaat nog te wensen over. Hij is beleidsvoorbereider en zit als één van de spinnen in het web van het model dat in een recente notitie op een aantal punten fors wordt gekraakt. De KUB, beseft Van Santvliet, is nu eenmaal de gemeente niet. 'Daar werk je vooral met diensten, en die kun je eenvoudiger centraal aansturen. Met faculteiten werkt dat niet.'

KUB slaagt er slechts met moeite in de noodzakelijke informatie te verstrekken aan de decentrale ni­ veaus. Twee: de KUB heeft eerst de budgetten gedecentraliseerd, en pas daarna het systeem ontworpen om faculteiten en diensten te controle­ ren aangaande de besteding van die gelden. 'Je creèert dus eerst een aan­ tal vrijheden, en dan roep je het ge­ voel op dat je weer iets afpakt. Dat heeft de discussie hier belast. In de Gemeente zijn beide elementen van beheer gelijktijdig ingevoerd.' Daar­ bij heeft het centraal gezag ook zich­ zelf flink te grazen genomen. De stortvloed aan rapporten die het over zich afriep, zijn, zegt Van Santvliet, door ons nauwelijks nog te kanalise­ ren in een door het College van Be­ stuur hanteerbaar beleidsstuk. 'We zijn geschrokken van wat we zelf ge­ genereerd hebben. Er is voor ons in het traject nauwelijks nog ruimte overgebleven. Wellicht hadden we strakker moeten begeleiden, meer zendingswerk moeten verrichten m de richting van faculteiten en dien­ sten.' ] E i e t gevoel dat iedereen binnen de KUB wordt gestuurd door iets, maar nauwelijks kans ziet zelf te sturen, domineert ook bij Van Santvliet.

Maar hij wil niet anders. Meer macht aan het centrum is achterhaald en uit den boze, zeker binnen een uni­ versiteit, waar professionals werk maken van de primaire processen, zegt hij. Draagvlak, dat is ook het kernbegrip voor Van Santvliet, en dan dien je maar te werken met een op de KUB­consensus toegesneden nogal stroperig ogend sturingsmo­ del. Soit.

Wat niet wil zeggen dat de relaties tussen het centraal gezag en dien­ sten en faculteiten bij het oude kun­ nen blijven. 'Ik herken wel iets in de critici die stellen dat de bureaucra­ tie, ook binnen de KUB, teveel is af­ gestemd op wantrouwen. We geven wel geld aan de lagere niveaus, maar eigenlijk vertrouwen we ze niet, denken we dat ze zich toch niet aan de regels houden ­ dat gevoel proef ik ook hier.' Doorbreek je deze cul­ tuur, hetgeen Van Santvliet wil, hoef je volgens h e m niet m e t e e n de bureaucratie saneren. Bestuurlijke drukte blijft er, zegt Van Santvliet, maar goddank dan niet de drukte van het voortdurend aanhollen achter onhaalbare feiten, maar meer de prettige drukte die het sturen van de instelling op hoofdlijnen met zich meebrengt. 'Dat we ons dan bezig kunnen houden met vragen als: waar willen we met de KUB eigenlijk naar toe, welke instrumenten zet je in, hoe reflecteer je op je omgeving.'

Niet minder bureaucratie, maar een andere, en Van Santvliet wil ook dan een spin in het web blijven. Zeker.

'Het gaat toch om de meerwaarde van de instelling. Anders kun je be­ ter vijf losse faculteiten inrichten en wat zelfstandige dienstenwinkels, die het dan zelf verder maar uitzoe­ ken. Dat is toch niet de weg die ik wil gaan.' [PvdB]

■ Foto: Erik van der Burgt

UNIVERS Weekblad van de Katholieke Universiteit Brabant Redactie­adres Warandelaan 2,5037 AB Tiiburg. Kamers A 15, 16 en 17 T e l e f o o n 0 1 3 ­ 6 6 2 2 7 7 Fax 0 1 3 ­ 630145 E­maii Schendel@kub nl Redactie Pieter Sxebers (hoofdredacteur, tel. 2926), Paul van den Broek (2925}, Michel Knapen (2506), Vormgeving en opmaak Gert­Ian Bloemers (3409) Redactiesecretariaat Angela van Schendel, kamer A 17 (2277) Redactionele medewerkers (2272) Mark van Assen, Anneke Dunning, Adrian van

den Eerenbeemt, Dylan van Eiikeren (eindredac­ tie), Roland Enthoven, Bert Heffels, Marco Knip­ pen, Jiska 't Mannetje, Viory Schellekens, Barba­ ra Snoeren, Lmda van Tilburg Medewerkers Chris Bergman, Ralf BodeUer, Jan Boelhouwer, Jeroen van Bree, H e r m a n Brusselmans, Jeroen Fiers, Hugo Keuzenkamp Agendapagina Gabe van der Zee (2272), E­maiI Uagenda@kub nl Fotografie E n k van der Burgt, Stef S c h e l l e k e n s , R e m c o Tazelaar Tekeningen Bert Witte Hoger Onderwijs Persbureau (HOP) Univers m a a k t deel uit van het HOP waarbi) alle universiteitskranten alsmede een aantal hoge­ schoolbladen zi|n aangesloten Redactie Frank S t e e n k a m p , Pieter Evelein, Marcel W i e g m a n Telefoon 071­321432, fax 071­317787

Redactieraad Univers is een onafhankeli)k weekblad dat wordt uitgegeven door de Katholieke Universiteit Bra­ bant De onafhankelijke positie en de taakstel­ l i n g zi)n n e e r g e l e g d in een door de u n i v e r ­ siteitsraad vastgesteld redactiestatuut De redac­ tieraad ziet toe op de naleving daarvan Leden mr H Backx, voorzitter, dr F Boekema, H Damen, dr H Evers, J Rietveld, F Teunissen, dr A Vallen, J van Vugt, C van Wagtendonk, M Ackermans, adviseur Druk D r u k k e n ) Em De Jong, Baarle Nassau (04257­ 5555) Advertenties Angela van Schendel (2277) Bureau Van Vliet, Postbus 20,2040 AA Zandvoort Tel 02507­14745, fax 02507 17680 Kopij, matsertjes en mededelingen Materiaal kan aangeleverd worden tot uiterlijk donderdag»voor de week van verschijning tot 13 00 op het r e d a c t i e s e c r e t a r i a a t M a t s e r t j e s

m o e t e n c o n t a n t afgerekend worden en bij voorkeur op floppydisc worden aangeleverd, memoberichten graag per elektronische post [schendel@kub nl) Officiële mededelingen worden verzameld door Pers en Voorlichting (Margreet Kemper, 2000) Abonnementen Studenten en oud­personeels!eden f 25,­ per jaargang, instellingen en mensen van buiten de universiteitsgemeenschap f 50,­ Bij opga­ ve voor een a b o n n e m e n t zijn nodig naam, adres, woonplaats en (voor studenten) A NR­ n u m m e r Opgave bij het redactiesecretariaat Toezending geschiedt pas na betaling Copyright Het IS verboden zonder schriftelijke toestem­ ming van de hoofdredacteur artikelen, illus­ traties of foto's geheel of gedeeltelijk over te

V«­r(K­i­ IkiiiteiiiancJM i i i e u v

Zondagsrust De maatregel van minister Wijers van Economische Zaken om de openingstijden van winkels te verlengen, maakt dat ook de zondag niet langer heilig is. Het kan prof. dr. Paul Post, hoogleraar Liturgiewetenschap, nauwelijks verontrusten. Wel plaatst hij een 'culturele' kanttekening bij winkelen op zondag: 'Het tast je laatste restje ritueel in deze cultuur aan.'

'Bezien in bet licbt van de biografie van de zondag, is bet helemaal niet vanzelfsprekend dat de rituele vie­ ring van bet cbristendom is gekop­ peld aan een vrije dag. Net zoals de joden en islamieten in onze cultuui dat nu moeten doen, bebben ook cbristenen ooit bun wekelijkse vie­ ringen moeten bevecbten op bet le­ ven van alledag. Nu de zondag alle­ daagser wordt, wat je al ziet bij de flexibilisering van de arbeid, krijgen cbristenen niet langer bun rituele viering op een presen teerblaadje vm de rustdag aangeboden. En datismis­ scbien wel eens goed. C bristenen gaan zicb mogelijk bezinnen opbw liturgie. Een liturgie die wordt be­ vocbten, krijgt meer inboud. Mop­ lijk ziet men nieuwe vormen en mo­ menten om aan de liturgie gestalte te geven. Ik vind dat een relativering vmt de zondagse viering tocb al op z'n plaats is nu je moet constateren dat er op zondag niet eens genoeg pries­ ters zijn om overal in Nederland de eucbaristie te verzorgen.

'Ik wil bet pleidooi 'Red de zondag' tocb deels onderschrijven, al doe ik dit niet uit tbeologiscbe overwegin­ gen die je boort in bepaalde cbriste­ lijke boek. Maar bet argument spreekt me aan dat deze samenleving zit gevangen in een industrieel­ratio­ nele kadans. Eén van de laatste, voor iedereen geldende rituele doorbre­ kingen biervan, is dezondag, en gaje daar steeds meer aan sleutelen, dan doemt een schaduwzijde op. Het doorbreken van de kadans via bet vieren is levens voorwaarde voor elke cultuur. Deze cultuur wendt voori de zondag aan voor de viering van, zoals de Duitsers dat noemen, bei Moratorium des Alltags. Je ziet bet aan de zondagse kleding, bet farm­ liebezoek, bet ritueel van de boswan­ deling.

'Sommige denkers zien een doemsce­ nario in bet bruskeren van de zon­ dagsrust. Zij wijzen erop dat uitein­ delijk de oorlognogoverblijft als eéf moment om bet alledaagse te door­ breken. Zover wil ik niet gaan. De balans opmakend, beniktocbnietw beducht over de open winkels of zondag. Het cultureel­ritueel beleven van de zondag is nauwelijkserg dief in deze samenleving verankerd. In * Sowjetunie is er na de revolutie allei aan gedaan om bet christelijk geïn­ spireerd weekritme op de schop " nemen, en de zondag als rustdag af t( schaffen. Het is niet gelukt, er ont­ stond chaos. De zondagse viering>^ ook in onze cultuur van vandaageei> zo taai ritueel, dat ze niet zomaa< teloor zal gaan.' [PvdB]

I

UNIVERS

1 3 OKTOBER 1 9 9 4

STUDENTGERICHT ONDERWIJS TUSSENTIJDS GEËVALUEERD

Letteren aarzelt nog over zegeningen onderwijssysteem Docenten aarzelden en studenten zouden 'onwillige honden' zijn met wie het slecht hazen vangen is, maar de studierendementen bij Letteren nemen toe. Dat blijkt uit de tussentijdse evaluatie van het eerste semester SGO in de propedeuse Letteren.

Het rapport leert dat de docenten bij de start van het SGO in september 1993 elk hun eigen idee hadden over de invulling van hun vak. Bovendien zagen zi) in het nieuwe systeem, waarin de student minder studielast op de schouders zou moeten torsen, juist een verzwaring van hun onderwijstaak. Daarbij bleek de reden van invoering onduidelijk. Zo luidt althans een andere opmerking uit het rapport: 'Het argument voor de invoering van SGO, met name de zinvoUe invulling van de term 'studentgericht'ontbreektnogsteeds.'

Door onduidelijkheid rondom de produktie van de takenboeken, de roostering en de tussentoetsen bekoelde het aanvankelijk enthousiasme van veel docenten. Inmiddels zijn volgens het rapport de meeste kinderziektes verholpen.

De studenten bleken volgens enkele docenten niet veel meer inzet te tonen dan hun voorgangers in het preSGO tijdperk.'Een klein groepje studenten toonde zich actief. Studenten toonden zich erg afhankelijk, en waren niet actiever dan hun voorgangers', valt te lezen in het rapport dat 13 oktober ter kennisneming in de faculteitsraad behandeld wordt.

Het SGO dat door een enkeling in het tussenrapport 'een tamelijk overbodige exercitie' wordt genoemd, leverde vorig academisch jaar in het eerste semester wel rendementsverbetering op. Meer mensen namen deel

aan toetsen, het gemiddeld slaagpercentage is gestegen en de cijfers waren hoger.

Inmiddels is de negatieve teneur onder docenten tijdens een bijeenkomst wat weggenomen. Facultair SGO-coórdinatorK. vanHelvert: 'Het is nu duidelijker wat we willen en de conclusie luidt dan ook dat we te licht hebben gedacht over het bekend zijn van het SGO-concept bij de docenten.' Dat er wel eens wat fout gaat bij de invoering van een nieuwe systeem, vindt S. Lentjes, studente Letteren en lid van de SGO-projektgroep, heel normaal. 'Het is al positief dat er aan de kwaliteit van het onderwijs wordt gewerkt.'

Met de bevindingen van de SGO-bijeenkomst en de tussenevaluatie gaat de projektgroep SGO aan de slag en zal in november concrete aanbevelingen voorleggen aan de faculteitsraad./BS/

Studentencorps Olof wil studie naar stadsmensa Studentencorps St. Olof streeft naar een dependance van de campusmensa in de stad en heeft daarvoor al een pand op het oog, met een capaciteit van ongeveer tweehonderd plaatsen.

De nieuw aangetreden senaat van Olof denkt met de stadsmensa drie vliegen in een klap te slaan. Een centrale voorziening voor alle studenten van Tilburg, een tegenwicht tegen de groei van de commerciële eetcafé's in de stad en het oppoetsen van het eigen Olof-imago. Praeses Will van Aerle wijst als voorbeeld naar Delft, waar Vergilius een mensa exploiteert die 'loopt als een trein'. 'Wij willen er hier geen verenigingsmensa van

maken, het moet voor iedereen toegankelijk zijn.'

Collegelid Mouwen vindt het idee niet onaardig, maar zou eerst een haalbaarheidsonderzoek willen laten verrichten. 'Als blijkt dat er behoefte aan iets dergelijks bestaat, dan moeten we maar eens kijken of er geld voor te vinden is.' Chris de Vries, hoofd restauratieve voorzieningen, weet dat een aantal jaren geleden een vergelijkbaar plan op tafel lag. 'Dat bleek toen te duur. Maar als het moet willen wij best meewerken. Maar er moet nu al fors geld bij de mensa, dat zal dan alleen maar meer worden.'

[PS]

Promotie eerste team tennisclub Lacoste noopt tot verhuizing Het bestuur van studententennisvereniging Lacoste is door de Koninklijke Nederlandse Lawn Tennis Bond (KNLTB) voor het blok gezet. De bond heeft de club meegedeeld dat het z'n competitieduels niet langer op de banen van het Sportcentrum mag afwerken. De huidige vier kunstgrasbanen zouden niet geschikt zijn voor het spelen van competitiewedstrijden. De tennisbanen hebben een te korte uitloop en de onderlinge afstand tussen de speelvelden is te gering.

Het speelverbod geldt in ieder geval voor het eerste zondagteam. Dat promoveerde het afgelopen seizoen naar de vierde klasse landelijk. Lacoste, dat dit jaar voor het eerst in zijn 27-jarige geschiedenis honderd nieuwe leden kan bijschrijven, moet nu noodgedwongen op zoek naar een andere a c c o m m o d a t i e . G e t r a c h t

wordt bij een van de andere Tilburgse tennisverenigingen onderdak te vinden. De competitie gaat volgend jaar april van start.

Vooralsnog gaat men bij Lacoste ervan uit dat er slechts één seizoen naar een andere accommodatie hoeft te worden uitgeweken. Het Sportcentrum heeft namelijk plannen een gedeelte van het huidige sportveld aan te wenden voor de aanleg van een nieuw kunstgrasveld. Dit kunstgrasveld zal zowel voor hockey als tennis worden gebruikt. Bij tennis gaat het om zes banen. Wanneer het nieuwe kunstgrasveld zal worden opgeleverd, is nog niet bekend. 'De plannen verkeren nog in een beginstadium. Het zou mij echter verbazen als het nieuwe kunstgrasveld er eind volgend jaar nog niet ligt', aldus A. van lersel van het Sportcentrum. [MaKj

Katholieke zusterinstellingen laten theologen in de steek

ABSEILEN Enkele studenten waagden zondag 9 oktober een afdaling vanaf een Tilburgse flat. Dit zogeheten abseilen gebeurt vooralsnog in de illegaliteit. Studenten zijn van plan binnenkort de universiteitsgebouwen af te dalen, liefst met toestemming. [Foto: Erik van der Burgt]

Studentenbond wil minder selectie De Landelijke Studenten Vakbond (LSVb) bepleit in een recente notitie minder selectie in de propedeuse. De bond vindt de oriënterende functie van het eerste jaar veel belangrijker.

Volgens de bond zouden de eerstejaars met een minder selectief eerste jaar beter in staat zijn een evenwichtige keuze te maken voor het vervolg van de studie, eventueel bij een andere studierichting. Daarnaast zouden studenten in de propedeuse meer gemotiveerd moeten worden. De bond stelt voor om zogenoemde struikelvakken af te schaffen voor zover zij buiten het hoofdprogramma vallen.

Ook wil de bond dat er hooguit één keer, aan het eind van de propedeuse, een bindend studie-advies mag worden gegeven.

De selectie belooft een heet hangijzer te worden in de discussie over de hervorming van het hoger onderwijs, die Ritzen voor de komende weken heeft aangekondigd. Binnen de PvdA, traditioneel tegenstander, zijn inmiddels voorstanders te vinden van 'selectie aan de poort'. Ritzen liet enkele weken geleden weten ernst te willen maken met een experiment met een

dergelijke selectievorm. Dinsdagbond hij tegenover de Tweede Kamer wat in. Hij zegt nu een apart toelatingsexamen voor universiteiten overbodig te vinden. Wel wil in bepaalde gevallen kijken naar de specifieke aanleg van studenten, of naar de eindexamencijfers. [MW/HOP]

Externe artsen voldoen goed De rol die de geneeskundigen van de GGD Midden Brabant spelen binnen de KUB wordt door alle betrokkenen van de KUB als uitstekend ervaren.

Dit blijkt uit een interne evaluatie.

Toen de KUB haar interne functionarissen verruilde voor die van de GGD was met name de Commissie Personeels Overleg CPO huiverig over de te grote afstand tussen de KUB en de geneeskundigen. Hiervan bhjkt geen sprake te zijn. Met name de rol van de GGDgeneeskundigen in de sociaal medische teams, aUerwege genoemd als kem van de bedrijfsgeneeskunde, wordt als positief ervaren. In deze teams overleggen het management, de bedrijfsarts en de personeelsf unctionarrisen regelmatig over bedrijfsgeneeskundige zaken.

Uit de evaluatie blijkt dat de afstand van de GGD'ers tot de KUB in deze

teams, en ook in de spreekuren, niet negatief tot uiting komt. De ondervraagden in het rapport prijzen juist de korte communicatieHjnen met de artsen, hun accurate houding en hun goede bereikbaarheid. [PvdB]

Adviesraad hoger onderwijs gaat verdwijnen De Adviesraad voor het Onderwijs (ARC) wordt per 1 augustus 1995 opgeheven. De taken van de raad zullen in grote lijnen worden overgenomen door de Onderwijsraad. Dat is het gevolg van de 'Raad-op-maat'discussie, die ervoor moet zorgen dat per beleidsgebied nog maar één adviescollege blijft bestaan.

De ARO heeft de taak om wetenschappelijk gefundeerde adviezen te geven over toekomstig onderwijsbeleid.

Daarbij moet de raad zich vooral richten op de relatie tussen het onderwijs en samenleving. De Onderwijsraad, die moet adviseren over beleidsvoornemens die al verder zijn uitgewerkt, zal na de opheffing van de ARO een bredere opdracht krijgen. Met de opheffing is een bedrag gemoeid van 3,5 miljoen gulden./MW/HOP/

De tweede bezuiningingsronde die het bestuur van de Theologische Faculteit voor dit najaar had aangekondigd is even uitgesteld. Dat is evenwel geen reden voor opluchting in gebouw T. Het uitstel heeft namelijk niets te maken met gunstige financiële vooruitzichten. Integendeel, het bestuur houdt rekening met een forse tegenvaller.

Een bedrag van 160 duizend gulden, dat de faculteit vanaf 1996 dacht te krijgen van haar katholieke zusterinstellingen, is namelijk een stuk minder zeker geworden. De Tilburgse faculteit dacht met de anderen afgesproken te hebben dat deze dat bedrag

zouden bijdragen aan het instandhouden van de bibliotheek van TFT vanwege de verhoudingsgewijs grote collectie. Nu zeggen de Nijmeegse en Utrechtse katholieke Theologische Faculteiten niets van zo'n afspraak te weten. In een overleg met hen hoopt de TFT de afspraak er alsnog door te krijgen.

Eerder dit jaar besloot de faculteit al tot bezuinigingen van zo'n 244 duizend gulden. De bibliotheek is daarbij niet ontzien. Die zal het de komende jaren met dertig- tot veertigduizend gulden minder moeten doen. De TFT-bibliotheek heeft een begroting van zo'n twee ton. [AvdE]

Vertrekkend TIAS-voorman pleit voor herbezinning instituut Drs. Remco Wildeboer ruilt per I januari zijn directeurschap bij het Tilburgs Instituut voor Academische Studies TIAS voor een functie bij de Bestuursacademie, het in Tilburg gevestigde instituut dat cursussen verzorgt voor instellingen als gemeentes, provincies en waterschappen. In een voorlopige notitie aan het College van Bestuur bepleit Wildeboer om zijn vertrek aan te grijpen voor een herbezinning op de plaats van het post-academisch onderwijs binnen de instelling. TIAS, dat masteropleidingen verzorgt, kan volgens Wildeboer een rol spelen in de mogelijk nieuwe tweede fase van de universitaire opleidingen. Wildeboer, die tweeënhalf jaar volmaakt bij TIAS, vindt dat het tijd is om het ambitieniveau van TIAS op te krikken. Geen ambtelijk directeur, maar een wetenschappelijk krachtpatser.

zou aan het roer van een dergelijk instituut moeten staan. Met name de ambities van Roel in 't Veld nopen tot stappen, vindt Wildeboer.

Onlangs werd bekend dat deze voormalig staatssecretaris van onderwijs decaan wordt van een nieuwe school voor postdoctorale opleidingen m de alfa- en gammawetenschappen, verbonden aan de Utrechtse universiteit.

Hij verlaat Rotterdam en Leiden, waar hij sinds 1988 hoogleraar bestuurskunde was. Volgende maand begint In 't Veld ook voor anderhalve dag in de week bij de Stichting Interacademiale Opleidingen Organisatiekunde (SIOO). Ook die verzorgt postdoctorale opleidingen. Wildeboer: 'Deze ontwikkelingen moet de KUB niet zien als een bedreiging, maar aangrijpen voor nieuwe kansen.'[PE/HOP/PvdBI

UNIVERS

1 3 OKTOBER 1 9 9 4

NOTA BESTUURLIJKE DYNAMIEK GOED ONTVA NGEN

Centraal niveau moet mensen meer vertrouwen

■ Prof. Berghman: 'D e rek Is eruit' [Foto: Joke Backx]

Diensten en faculteiten zijn blij dat het College van Bestuur het allennaal eens fraai op een rijtje heeft gezet in een discussie­

aangepakt, en dat is ook in zijn fa­ culteit hard nodig. 'De rek is er hier uit, onze mensen zijn zo druk, dat we bezig zijn ze arbeids­ ongeschikt te maken.'

nota. D at de KUB kampt met bestuurlijke drukte wordt alom erkend. P. Kersten van de dienst Bouv»/­ en Huishoudelijke zaken ziet het gevaar dat de vele opgesomde bureaucratische knelpun­ ten verhullen dat de instelling door de bank genomen prima marcheert. Faculteitsdecaan prof. dr. J. Berghman (Sociale Wetenschappen) vindt daarentegen dat de nu ingezette discussie het kernprobleem links laat liggen: 'D e KUB kent tw/ee lijnen van besluitvorming, een professionele en een democratische, de tuning tussen beide moet beter.'

Paul van den Broek

D

e decaan van de sociale faculteit wijst op de discussie over Les­ bische en Homostudies. Jarenlang slaagde die cursus er niet in 'ingebed' te raken in onderwijs en onderzoek binnen de faculteit. Het bestuur be­ sluit dan, unaniem gesteund door de faculteitsraad, op grond van een 'pro­ fessionele, kwaliteitsdiscussie', een punt te zetten achter de discussie.

Het College van Bestuur vervolgens, dat jaren had meebetaald aan de cur­ sus, legt dit besluit voor aan de uni­ versiteitsraad van september. Wat ge­ beurt er: de raad neemt een motie aan die het college opdraagt de inbed­ dingsdiscussie binnen de faculteit nieuw leven in te blazen. 'En zo be­ gint alles weer van vooraf aan.'

Berghman illustreert met die recen­ te kwestie dat de 'twee lijnen van besluitvorming' onvoldoende op el­ kaar zijn afgestemd; zijn faculteit zal

de KUB een ander model voorleggen waarin een en ander beter op elkaar is af­ gestemd. 'De instelling heeft meer ver­ antwoordelijkheden gegeven aan decen­ trale niveaus. De vraag is hoe je vervol­ gens de verantwoordelijkheid aflegt.

Soms dien je dit over te laten aan profes­ sionele gremia, de vakgroepen, en soms aan democratische organen.'

De decentralisatie praat volgens Bergh­ man 'mensen verantwoordelijkheden aan die ze helemaal niet mogen en kun­ nen waarmaken'. De vele bevoegdheden op decentraal niveau gaan gepaard met soms strenge centrale sancties, stelt hij.

'Als je geen mallemoer vertrouwt wat de­ centrale eenheden doen, kun je als instel­ ling beter eerlijk zijn en zeggen: heren, dit houden wij centraal.'

Ook al zou Berghman de 'analyse lieVer één stap verder inzetten', hij is zeer te spreken over het discussiestuk. In elk geval wordt de bestuurlijk drukte goed

CI>ok het diensthoofd van het Rekencentrum, drs. S. Veling, heeft te kampen met die bestuur­ lijke drukte. 'Soms zitten we drie, vier keer over hetzelfde te praten in een net iets andere context. Dat moet handiger kunnen.' Een voor­ beeld: 'Het proces wat leidde tot de keuze voor Olivetti als huisle­ verancier van de KUB heeft bijna een half jaar geduurd. Er wordt dan wel consensus bereikt, maar je zou zo'n beslissing toch graag in een maand willen nemen.' Zijn dienst overweegt een extra be­ leidsmedewerker aan te trekken.

'Die hebben we echt nodig willen we aan alle eisen van de KUB voldoen. Liever zie ik een stofkam door de bureaucratie.'

Kersten herkent enkele knelpun­ ten die het rapport signaleert: de te introverte bestuurscultuur van de KUB en de ondeugdelijke managementrapportage.

'In dat stuk is niet eens herkenbaar wat de totale begroting van de dienst is.' Volgens Kersten is er veel dat beter kan, maar in essentie is de KUB een 'slagvaardige organisa­ tie', met 'goede informele lijnen'.

We moeten ervoor waken, stelt hij, dat de verbeteringen niet ten koste gaan van de sterkte van de KUB. Toenemende nadruk op ef­ ficiënt besturen, illustreert hij, kan het belang van de informele contacten bruskeren. f r o f . dr. F. van der Duyn Schou­ ten, decaan bij economie, maakt zich dinsdagochtend op voor het Multilateraal Overleg, en belooft daar ongeveer dezelfde inbreng als even eerder in het Presidium.

Handiger kan het besturen zeker, en dat zou ruimte geven aan de noodza­ kelijke 'externe oriëntatie' van de faculteit. De decaan, die er nu een maand heeft opzitten, wijst op de interne gerichtheid van het KUB­be­ stuur. Terwijl de beperkte vrije beste­ dingsruimte van de faculteit (zo'n vijf procent van de KUB­financiering) juist noopt tot een blik naar buiten.

De decaan: 'Welke missie formuleer je als faculteit, waarin ga je inves­ teren, wat is je meerjaren­perspectief.

Over dit soort zaken denken we te weinig na.'

Van der Duyn Schouten is, evenals de rapportage, kritisch over de rol van de universiteitsraad. Meer besturen op hoofdlijnen, is ook zijn devies.

Faculteiten zijn zelf soms schuldig aan de detail­bemoeienis van de raad, erkent hij. 'Dan kloppen we bij de raad aan voor zaken die we eigenlijk zelf moeten oplossen. We moeten over en weer meer duidelijk maken wat ie­ ders bevoegdheden zijn.' Ook pleit de decaan voor een grotere inbreng van hoogleraren en uhd's in de u­raad. Al ziet hij een probleem: door toenemen­ de bevoegdheden van vakgroepen, neemt de bestuurlijke verantwoor­ delijkheid daar toe. 'En als ik moet kiezen tussen een goed bestuurder in de u­raad en een goed bestuurder in een vakgroep, dan kies ik voor het laatste.'

I n november wil het College van Be­ stuur op basis van alle reacties een projectgroep in het leven roepen, die zich zal buigen over de 'toekomstige bestuurs­ en beheersorganisatie van de KUB'.

In kringen van de universiteitsraad is het nodige verzet tegen de nota op te tekenen. Daar wijst men erop in het recente verleden zelf de nodige in­ spanningen te hebben geleverd. Ook vindt men dat het college van bestuur wel erg weinig woorden vuilmaakt aan zijn eigen rol in het geheel.

E­mail De afgelopen weken bracht ik door aan de andere kant van de Atlan­ tische Oceaan. Via e­mail werd ik door collega's op de hoogte gehov­ den van het wel en wee van de KUB. Het beeld datje op die manier krijgt van de Tilburgse werkelijkheid laat zich het beste vergelijken met de output van een filter. Enige voor­ beelden.

'Beste Jan, Op de KUB doet ieder­ een hevig zijn best de mooiste ka­ mer voor zichzelf te reserveren. Zo gaat dat, iedereen zoekt zijn plaats in de wereld. Is dat de reden dat jij in de USA zitV 'Ik kom net terug van de festivitei­ ten ter gelegenheid van de officiële opening van de gebouwen Y en Q. De toespraak van Van Veldhoven was buitengewoon saai en minder leuk dan die van een week eerder bij het af scheid van Nanda. Wat een blagen trouwens, die C obbenhagen­ vriendjes. Bah. Het feestje was ver­ der heel gezellig, kraampjes, on­ voorstelbare hoeveelheden drank (waaronder champagne) en zeer dure happen. Iedereen maakte vet­ te grappen over jouw buisvestingop de KUB. Ik ben vroeg weg gegaan, maar de top van de KUB was toen al behoorlijk in de lorum (onze buis­ juristheel erg zelfs). Je krediet bier holt achteruit.

Overweeg om in Atlanta te blijven!'

'Beste Jan, alles kits in de US of A! De hele KUB lult over jouw kamer, naar aanleiding van een briefin Uni­ vers van jouw collega Van Boxtel De conclusie van de brief is dat je ook maar een mens bent, een con­ clusie die volgens mij niet voor de schrijver zelf geldt. Wat een zei­ kerd, zeg. Overigens, er is in ge­ bouw P een levendige ruilbandelin kamers ontstaan. Ik sluit niet uit dat je bij terugkeer uit de US of A hele­ maal geen kamer meer blijkt te hebben. Was je maar hier, dan kon je de zaken naar eigen band zetten!'

'Jammer dat je de opening van Yen Q moet missen. Ten tijde van Jan van Berkom was er vanzelfsprekeni een internationale straalverbinding aangelegd zodat C NN de opening voor je bad kunnen verslaan. Nu is alleen Omroep Brabant aanwezig.

Te hopen is dat ze hun reportage aai bet begin van de festiviteiten opne­ men, want ik ben niet gerust op de combinatie drank en top­bestuur­ der van de KUB. Hebben we daarin het verleden ook al niet eens last mee gehadi Overigens, Len de Klerk heeft alle reden om een fles cham­ pagne leeg te drinken, want het presidium van de U­raad stemt in met zijn herbenoeming, ook al bai De Zeeuw duidelijk gehint dat bij zeer geschikt was voordat baantje.

Kom je nog terug, of gebruik je je verblijf in Atlanta voor een sollici­ tatie­gesprekje bij C NN!' 'Ha die pa, ik hoef vanavond thuis niet te koken, want ik heb al zflta en ander lekkers op bij de openini van Y en Q. De hond mist je, iknog niet.'

Na lezing van alle mail ben ik die avond ontzettend dronken gewor­ den van een fles C alifornia­chatn­ pagne.

15 O eHaoxx^iA T^er ICexizenlcamp

iracbtikdoot van de Atlan­ ■mail werd ik loogte gebou­ e van de KUB. manier krijgt xlijkbeidlaat lijken met de : Enige voor­

U N I V E R S ^m 13OKTOBER 1994 Studente nwerk

DRUKKE LUI VAN EFAC T WETEN GROTE NAMEN GEMAKKELIJK TE VINDEN

Een congres als ideale leerschool Aan alle sprekers op het Efact­ congres werd gevraagd of ze behoefte hadden om de lezing Van te voren door te spreken.

De meesten hadden dat niet.

Alleen drs. L. Berndsen, voorzit­ JB doet ieder­ ter van de raad van bestuur van e mooiste ka­ eserveren. Zo Nedlloyd, had er wel oren naar. ',kt zijn plaats e reden dat jij En dus ging de voltallige Efact I de festivitei­ an de officiële uwen Y en Q. m Veldhoven lai en minder ' week eerder anda. 'Wateei\ Jobbenhagen­ estje was ver­ aampjes, on­ Ibeden drank igne) en zeer n maakte vet­ 'luisvestingop f weg gegaan, JB was toen al m (onze huis­ 'e krediet bier rweeg om in

congrescommissie naar Nedlloyd. Een hoogtepunt, yinden ze, 'dat heb je toch mooi meegemaakt.'

Dit is de tweede aflevering van een onregelmatig verschijnende serie Drukke Lui over actieve studenten op de KUB.

Adrian van den Eerenbeemt

in de US of A! r jouw kamer, ',n briefin Uni­ a Van Boxtel. brief is dat je Jent, een con­ / niet voor de Wat een zei­ s, er is in ge­ ■ ruilbandelii uit niet uit dat ! US of A hele­ leer blijkt te bier, dan kon t band zetten!'

■ningvan Yen tijde van Jan ttzelfsprekeni aalverbindinf N de opening erslaan.Nuis mt aanwezig, reportage aan viteiten opne­ t gerust op de I top­bestuur­ Jen we daarin niet eens last I, Lende Klerk •en fles cham­ en, want het raad stemt in ng, ookalbai gebint dat bij tr dat baantje, gebruik je je or een sollici­ NNr mavond thuis k heb al zalm Jij de openins mistje,iknos ail ben ik die onken gewot­ ifornia­cham­

erndsen is één van de sprekers op B het tweedaagse Efact­congres 'Globalpressure on industry, reacties van de Nederlandse industrie op na­ tionale en internationale ontwikke­ lingen'. De lijst met sprekers voor dat congres ziet er indrukwekkend uit.

Leden uit raden van bestuur, een com­ missaris van de koningin, een burge­ meester van Tilburg, een voorzitter van het KNOV, een aantal directeu­ ren en de nodige mensen uit het universitaire onderwijs.

Er is geen speciale tactiek om de juis­ te mensen voor een congres te krij­ gen, geen Efact­methode, vertelt Koen Eijkemans, voorzitter van de congrescommissie. 'Gewoon kijken naar wie er mogelijk iets kan vertel­ len op zo'n congres. Die mensen be­ nader je. Op het netwerk van de uni­ versiteit zit een cd­rom met infor­ matie over bedrijven. A ls we een bedrijf interessant vonden, keken wie er in de raad van bestuur zit en wie daar op de KUB contact mee heeft.

Bovendien kom j e zelf in de krant ook namen tegen. A ls je eenmaal een naam hebt, gaat het vanzelf verder.

Berndsen heeft bijvoorbeeld zelf op de KUB gestudeerd, die kun je dan makkelijker benaderen.'

Zo vanzelfsprekend als Eijkemans het doet voorkomen, gaat het niet helemaal. Zeker niet in Tilburg waar het aantal congressen en lezingen die georganiseerd worden door studie,­ en gezelligheidsvereniging schier ontel­ baar is. En ook binnen Efact is de con­

wordt. Dat soort contacten gaan via de Efact PR­organen. Bovendien heb­ ben de commissievoorziters regelma­ tig contact met elkaar.

Concurrentie is er ook van andere congressen. En vooral rond deze tijd

'Ik merk dat ik het afgelopen jaar zeer veel ben gegroeid' van het jaar zijn dat er nogal wat. Dat zou beter moeten worden afgestemd vindt de commissievoorzitter. 'Ik denk dat het toch iets is dat we on­ derling in gebouw R moeten regelen, want nu loop je veel met elkaar te concurreren om de beste tijd om het congres en de sponsors te houden .

Maar dat is meer een taak voor de besturen. Ik heb het al bij het Efact­ bestuur aangekaart.'

H > r i e dagen voor de start van het congres zit penningmeester Ernst van Bokhorst tevreden in de Efact­kamer.

Hij is eigenlijk meer dan tevreden: 'Het congres staat als een huis. De organisatie zit in de laatste fase. De aanmeldingen van het bedrijfsleven beginnen binnen te komen. De in­ schrijvingen van studenten lopen niet keihard, maar dat is gewoon een feit.

Van tevoren hoop je de aula twee keer te kunnen vullen, maar gaandeweg

uit. Uitgaande van de ervaringen van de voorgaande congrescommissie had Van Bokhorst verwacht gemakkelijk een hoofdsponsor te kunnen vinden voor het congres. Daarop verkeek hij zich. 'Dat komt omdat het congres dit )aar breder van opzet is. Dat betekent dat er wel veel belangstelling voor is, maar m de breedte, niet in de diepte.

Vorig jaar ging het congres over accountancy, toen was er een accoun­ tantskantoor dat de naam overal te­ rug wilde laten komen. Dat bedrijf kon zich daar toen profileren. Dat is dit jaar minder.'

Toch is het gelukt om de nodige fi­ nanciële middelen te vinden, bij een hoop subsponsors. 'Bedrijven als ABN­AMRO, KPN en Heineken heb­ ben een budget daarvoor. Dat wil niet zeggen dat je daar altijd geld van krijgt, het congres moet wel te ma­ ken hebben met het bedrijf. Voor een

'Op de dag zelf zitten wij met zijn vijven op rij in een net pak op de eerste rij' congres over dienstverlening ga je niet naar Heineken, maar als het gaat over industrie weer wel. In het alge­ meen kun je wel zeggen dat hoe gro­ ter de interesse is voor een onder­ werp, des te dieper ze in de buidel tasten.'

E i r n s t van Bokhorst stapte ongeveer een jaar geleden de Efact­kamer voor het eerst binnen. Hij wilde actief worden voor de vereniging en infor­ meerde naar de mogelijk­ heden. 'Het heeft te ma­ ken m e t persoonlijke ontwikkeling. Voordat ik hier bedrijfse^conomie ging studeren heb ik vier jaar HEAO gedaan. Daar heb ik wel stage gelopen, maar dan ben je toch al­ leen met je eigen project bezig. Bij een congres komt toch wat meer kij­ ken, dat doe je met z'n allen. Je begint met vijf mensen die elkaar niet kennen en moet leren om als een groep te functi­ oneren. Een congres is volgens mij een ideale leerschool.'

■ De studenten van de Efactcongresstichting: 'Je begint met vijf mensen die eii<aar niet i<ennen en die moeten ieren om ais groep te functioneren.' [Foto: Enk van der Burgt]

grescommissie niet alleen. Zo is er de lezingencommissie. Ook op jacht naar grote namen. Die twee commis­ sies lopen elkaar daarbij soms voor de voeten, erkent Eijkemans, al heeft hij begrip voor de ander. 'Bij lezingen is het écht belangrijk dat er grote namen komen, want dan kun je publiek trek­ ken. Voor een congres is dat wat minder belangrijk. Bij ons gaat het meer om de samenhang, het hoeven dus niet allemaal publiekstrekkers te zijn. Toch is het soms wel ruziën wie het eerste belangstelling voor een bepaalde spreker had. Als het goed is gebeurt het niet dat dezelfde persoon door meer commissies benaderd

stel je dat toch wat bij, dat is niet rea­ listisch.'

Alexander Kristen, de PR­functi­ onaris van de commissie, komt de kamer binnen met een paar dozen schiobbelèr, een typisch Tilburgse li­ keur. Voor de sprekers, gekregen van een sponsor. Sponsors zorgen ook voor de wijn en de sigaren, 'en een bakker heeft achtenveertig cakes gedoneerd. Die zijn voor bij de kof­ fie. We hadden het bedrijf erom ge­ vraagd en daar waren ze wel toe be­ reid. Zo gaat dat', vertelt Kristen. 'De sponsoring loopt nu als een trein', vindt ook Van Bokhorst.

Daar zag het aanvankelijk niet naar

Koen Eijkemans stemt daarmee in: 'Ik merk dat ik het afgelopen jaar zeer veel ben gegroeid. Voor mij was het bedrijfsleven vroeger iets heel hoogs, onbereikbaar. Maar als je met de mensen daar ge­ praat hebt, merk je dat het ook gewone mensen zijn.' Van Bokhorst: 'Zo'n Berndsen van Nedl­ loyd probeert je tijdens het gesprek op te jutten, uit de tent te lokken. Dan kun je niet geïmponeerd blijven sta­ ren. Tijdens het gesprek moet je hem af en toe ook laten lachen. Dat is gelukt.' ­i'Vanvankelijk hadden de commis­ sieleden een wat ander congres in ge­ dachten. Eijkemans: 'Dat was de op­ komst van de Aziatische tijger. We hebben dat doorgesproken met een aantal professoren en bedrijven en die vonden dat een beetje afgezaagd.

Toen zijn we op dit onderwerp geko­

men, met voor de tweede dag de het regionaal industriebeleid. Daarin komt bijvoorbeeld city­marketing aan bod, dat is erg in nu. Kijk maar naar het gebeuren rond de Floriade laatst (Tilburg wilde dat evenement graag, maar werd niet verkozen, AvdE). Het onderwerp moet je toch een jaar eerder kiezen, dat blijkt nu een gouden greep.'

I Z > e vergadering van de stichting Efact congres verloopt informeel. De meeste ding«n zijn al geregeld, er moeten vooral nog een aantal wer­ vende activiteiten doorgesproken worden. A lexander Kristen stroom­ lijnt het geheel. De collegepraatjes bijvoorbeeld: 'Bij MAKUB houden ze het praatje aan het begin van het college en keren in de pauze terug om mensen in te schrijven'. Wie loopt er tijdens de aanstaande alumni­dag rond om mensen aan te spreken over het congres? Wie ontfermt zich over de Efact­stand? Kristen heeft een idee om extra deelnemers binnen te halen: 'Ik hoorde dat een klas van de HTS in Tilburg op donderdag een les logistiek heeft, daarover hebben wij lezingen.

Misschien is het te combineren.'

Naast het binnenhalen van studen­ ten moet ook het bedrijfsleven extra gepord worden. Commissielid A nita van Doorn en Ernst van Bronkhorst zullen daarom de bedrijven 'agressief' gaan bellen. Het congres zelf wordt besproken. Wie opent bijvoorbeeld?

Koen Eijkemans, aldus Van Doorn, 'Ik vind Koen in deze belangrijker dan Van Veldhoven, ik vind dat hij het congres toch moet openen.'

I n de praktijk valt het 'agressief bel­ len' mee. Geen harde verkoopmetho­ des, maar vriendelijk vragen aan de secretaresse of meneer de folder van het congres al gelezen heeft en of hij mogelijk interesse heeft. Van Doorn: 'We bellen de mensen op die al infor­ matie hebben aangevraagd. Die vra­ gen we of ze na het zien van de folder misschien interesse hebben om zich in te schrijven voor één van de dagen.'

Vooralsnog leidt dat niet tot extra in­ schrijvingen, Van Doorn laat zich er evenwel niet door ontmoedigen. 'Ik heb net een man gesproken die op een congresdag heeft afgesproken op de KUB met één van de sprekers. Ik heb hem verteld over het congres en hij heeft misschien wel belangstelling.'

Bij de meeste bedrijven komt Van Doorn echter niet voorbij de secreta­ resse. Z a k e n m e n s e n blijken ook drukke lui, altijd in bespreking. Van Bokhorst waagt ook een poging en voor hem geldt hetzelfde. De secre­ taresse kan hem in ieder geval op een punt verder helpen: 'Ik heb nog één vraagje nu u toch zijn agenda heeft, volgende week woensdag en donder­ dag heeft hij dan nog tijd?' Het ant­ woord is nee, Van Bokhorst weet genoeg.

PsTaarmate de congresdatum na­ dert, wordt de drukte voor de commis­ sie groter. Dat is voorbij als het con­ gres eenmaal begonnen is. Bij wijze van beloning na een jaar organiseren hoeven ze dan zelf niets meer te doen.

De nodige hand en spandiensten worden door andere actieve Efactle­ den verricht, het voordeel van een grote vereniging. 'Op het congres zelf zitten wij met zijn vijven op rij in een net pak op de eerste rij', aldus Van Bokhorst.

U N I V E R S ^ M 13 OKTOBER 1994 Onderwijs*/ Congres

I

n de discussie over het nieuwe stel­ sel van hoger onderwijs zullen no­ tities van de gezamenlijke universi­ teiten (verenigd in de VSNU) en ho­ gescholen |HBO­Raad) mogelijk een cruciale rol spelen. De instellingen beschouwen hun ideeën als de basis voor een ongetwijfeld lange reeks van gesprekken met 'projectmanager' staatssecretaris Nuis en andere be­ trokkenen.

De VSNU heeft een commissie inge­ steld onder leiding van prof.dr. R.A . de Moor, oud­rector magnificus van de Katholieke Universiteit Brabant.

De commissie wil rond kerstmis haar notitie afronden.

Tot de commissie behoren ook voor­ zitter Borgman van onderzoeksor­ ganisatie NWO, en de universiteits­ bestuurders De Meijer (Universiteit van Amsterdam), Veldhuis (Univer­ siteit Utrecht), Wakker (Technische Universiteit Delft), Stoelinga (Katho­ heke Universiteit Nijmegen) en Brink­ man (Vrije Universiteit).

In de commissie zullen een aantal zaken een belangrijke rol spelen. Dif­ ferentiatie (m lengte en inhoud), se­ lectie en de kosten voor de student.

Over de noodzaak van differentiatie zijn alle leden van de commissie het eens. Daar mag echter op geen enke­ le wijze een bezuiniging aan worden gekoppeld, onderstreept de A mster­ damse rector magnificus prof.dr.

P.W.M, de Meijer nog maar eens.

'Differentiatie zou wel eens méér

Universiteiten op zoek naar 'kortere routes^ De universiteiten werken aan een eigen voorstel voor herstructurering van het hoger onderwijs. Over de inhoud van het stuk wordt angstvallig gezwegen. D e auteurs hebben echter al eerder hun licht over de stelselherziening laten schijnen. D ifferentiatie wordt unaniem toegejuicht, over selectie lopen de meningen uiteen.

Pieter Evelein/HOP geld kunnen kosten', denkt hij.

De commissie lijkt niets te voelen voor selectie 'aan de poort', dus nog voor de propedeuse. Minister Ritzen en PvdA­kamerlid Rick van der Ploeg willen daarmee experimenteren.

'Mijn indruk is dat zij bijvoorbeeld denken aan studies als natuurkunde', aldus De Meijer. 'Dat is overbodig.

Scholieren weten dat je het daar niet redt als je niet heel goed bent. Trou­ wens, ze hoeven niet allemaal excel­ lente onderzoekers te worden. Er zijn ook leraren natuurkunde nodig.'

Voor andere studies is selectie aan de poort evenmin noodzakelijk, aldus De Meijer. A l wil hij nog even af­ wachten hoe de veranderingen in de

bovenbouw van het voortgezet onder­ wijs uitpakken.

H e t lijkt geen toeval dat juist Bra­ bander De Moor het VSNU­clubje gaat leiden. In 1981 was hij ook al voorzitter van de Commissie ontwik­ keling hoger onderwijs, die de invoe­ ring van een eerste fase van drie, en een tweede fase van twee jaar bepleit­ te. Echter: alle studenten mochten doorstromen naar de tweede fase. De Moor stipte dat in 1990 nog eens aan.

Toen werkte het ministerie van on­ derwijs ook aan een dergelijke twee­ deling, had De Moor achterhaald.

Maar dan met een selectie voor de tweede fase. De onderzoekscholen

zouden een derde fase gaan vormen.

De Moor keurde het Zoetermeerse plan in 1990 ten sterkste af. Een selec­ tieve toegang tot de tweede fase de­ gradeerde de massa die achterbleef op de internationale markt tot twee­ derangs academici, zei de toenmali­ ge rector.

C 3 ver selectie wordt in de commis­ sie verschillend over gedacht. Voor­ zitter Veldhuis van de UU wil studen­ ten veel scherper selecteren, te begin­ nen in de propedeuse. Er lopen te veel 'hbo­ers' rond op de universiteiten, vindt Veldhuis. Die selectie mag er vervolgens best toe leiden dat het aantal studenten met een kwart tot

een vijfde daalt. Zelfs al moet erdJ personeel worden ontslagen. Aljeei, excellente hbo­ers mogen van1 huis overstappen naar het walhaul van de Alma mater.

Na de propedeuse moet een gevJ rieerd aanbod van studies wordJ aangeboden, vinden alle commissijl leden. Zowel qua lengte, als quaui houd. Een cojicreet aantal jarenhelT ben zij echter zelden genoemd. Sto( inga (KUN) sprak m augustus ov^ een 'hoofdlijn van vier jaar', maarnij als keurslijf voor elke studie. I hecht met name aan kortere roui, voor afhakers. Brinkman (VU) not­ de zelfs tweejarige opleidingen m. een diploma als mogelijkheid. Dai na mag iedereen slechts op eigt kosten doorgaan. Ook het collegege kan volgens Brinkman omhoog, i zal meteen tot een selectie leiden Voor de technische universiteitt ligt het allemaal een stuk eenvoud ger. Dat hun studies er een jaarl krijgen, staat vrijwel vast. Welk­ dat hun vertegenwoordiger, Delftfr aar Wakker, als de nood aan denij­ komt nog wat wisselgeld achter c handheeft.ZijnbestuurscollegaVr. devoogd, voorzitter van de TU Dell zag kort na de zomer in de toen ni geopperde splitsing van bacheloist masters een aardige aanleiding onii de propedeuse strenger te selectetet De afvallers moesten dan maar nat het HBO.

WETENSCHAPPERS OVER CULTURELE GEVOLGEN GA TT­A KKOORD

Cultuurclaim Europa lijkt op weinig gebaseerd Is de Europese cultuur­ consument een passieve ledenpop of juist zeer wel fn staat tot het maken van een zelfstandige keuze.

Met andere woorden: moet de 'eigen' cultuur door de overheid beschermd worden of juist als een economisch goed worden vrij gelaten? Een internati­ onaal gezelschap buigt zich op 20 en 21 oktober op de KUB over de verameri­

■ Heel Europa loopt te hoop tegen Amerikanisering, bijvoorbeel van het onderwijs, maar In Europa worden net zo goed soaps gemaakt als daar. [Foto: Werry Crone]

kanisering van Europa, want dat is de grote angst.

Of speelt er ook niet een heel klein beetje commercie mee?

GATT, the arts and cultural exchange between the U nited States and Europe wordt georganiseerd door de Sociale Faculteit en de Boekman Stichting.

Mark van Assen

H

et zat er bijna op, in de decem­ berdagen van vorig jaar. De langste reeks GA TT­onderhandelin­ gen óóit hadden al flink wat officiële handtekeningen opgeleverd totdat alles en iedereen struikelde over de cultuur. De bedoeling was, althans van de Amerikanen, om ook op cul­ tureel gebied de handelsbeperkingen weg te nemen, met name in de audio­ visuele sector. Maar daar staken de Fransen een stokje voor. Niks vrije handel, zeiden die, wij willen onze ei­ gen nationale cultuur niet laten ver­ pesten door die troep uit A merika.

Duitsland en een aantal andere EU­ lidstaten vonden dat stiekem ook, maar stelden zich iets minder onver­ zettelijk op. Waar Frankrijk cultuur helemaal buiten de GA TT­akkoor­ den wilde houden, pleitten de andere landen voor een aparte cultuurpara­ graaf, net zoals in het Verdrag van

Maastricht. Frankrijk hield echter zijn poot stijf en kreeg uiteindelijk zijn zin: het probleem werd verscho­ ven naar een volgende reeks onder­ handelingen.

Onmiddellijk brandde er in Europa de discussie los over de zin en onzin van cultureel protectionisme. Voorstan­ ders wijzen met afschuw op de Ame­ rikaanse hamburgercultuur en met trots op haar verantwoorde Europese tegenhanger, een luidruchtige en puistige puber tegenover een bedaar­ de en eerbiedwaardige grijsaard. Te­ genstanders vragen zich af of er nog wel zoiets bestaat als een culturele identiteit, zij vinden het idee van een afgesloten natiestaat achterhaald.

Bovendien is globalisering de nieuwe trend, dus waarom ook niet op cultu­ reel gebied?

Genoeg stof voor een interessante discussie, dachten ze op de Sociale

Faculteit. In samenwerking met de Boekmanstichting ­ een studie­ centrum voor kunst, cultuur en be­ leid ­ werd een tweedaagse confe­ rentie over GATT, the arts and cultural exchange between the United States and Europe ge­ organiseerd. Ir. Hans Mommaas en dr. Mel van Elteren, vrije­ tijdwetenschapper en socioloog haalden onder anderen Simon Frith (over popmuziek), Denis McQuail (overtelevisie) en Abram de Swaan (over taal) naar Tilburg.

Trots: 'En nog veel meer.'

Het gaat grofweg om drie thema's: het debat van eind vorig jaar, het cul­ tuurbeleid en de toekomst. Vooral over het tweede onderdeel zijn de meningen sterk verdeeld. Mom­ maas: 'Tsja, wat moet je nou met dat protectionisme. Dat gaat uit van een nationaal produkt. Maar dat is er helemaal niet meer! Frith zegt dat je van bijvoorbeeld popmuziek geen reservaat kunt maken en hi) heeft gelijk. Weet je welk liedje vorig jaar deprijs voor het beste chanson won?

Dat van die rappende kleuter! Wat is daar nou Frans aan?' ' A ' o c h loopt heel Europa te hoop te­ gen de vermeende amerikanisering van zijn samenleving. In Engeland werd onlangs nog gesproken over de rambo­isation van de Britse cultuur.

Hoewel het volgens Mommaas in Nederland nog wel meevalt, pleit een Nederlandse spreker. Raad van Sta­ te­lid Jan Maarten Boll, voor een 'culturele uitzondering' op het vrije­ marktprincipe, precies wat de Fran­ sen ook willen. De regering mag vol­ gens hem best ingrijpen in het aan­, maar vooral verkoopbeleid van mu­ sea. Het culturele erfgoed mag ten­ slotte niet verkwanseld worden. Vrije handel is prima, maar niet als het gaat om cultuur. En daarbij, zegt Boll, elk land heeft toch het recht om zijn ei­ gen culturele erfgoed en identiteit te

beschermen? Van Elteren zet d. wat vraagtekens bij. Want wat isi precies dat 'eigene'. 'Is Van Goghii zo typisch Nederlands? Die iii. heeft tenslotte z'n halve leven Frankrijk gewoond. Een collectiei eigen identiteit bestaat niet Eiu zogenaamde Europese identiteit t staat alleen maar omdat we ons ki nen spiegelen aan de zogenaair^ Amerikaanse identiteit. Maaruii' titeit is geen kwestie van afzet. tegen, meer van opnemen van l soort uitwisseling, zeg maar. Boie dien: elk land heef t tegenwoordige, multi­raciaal karakter. Dus wjt dan de identiteit?'

IZ> e discussie heeft natuurh]knk alleen een culturele dimensie. SK ker nog: de culturele onrust zou et stuk kleiner zijn als de economiei wat rooskleuriger voorstond. Del ropese audio­visuele industiie bang voor haar hachje, vooraK Duitse en Franse filmers. Van Elti ren: 'De commerciële belangen:i' groot. Iedereen geeft wel af op­ Amerikaanse soaps, maar we mak> ze zelf ook. Natüiirlijk, want li brengt geld op. Ook in NederLn wordt de marktgerichtheid steik Ik durf gerust te voorspellen dath.

Nederlandse omroepbestel binm kort uit elkaar dondert. De eeb' tekenen zijn er al.'

De toekomst wordt spannend, vin4 beiden. Europa is druk bezig om 3' voor te bereiden op een aanstaan^ concurrentieslag, want de GATT­o' derhandelingen moeten ooit weei ee geopend worden. Blijkt dan datEmfi één is, wat iedereen graag zou zien wordt de culturele diversiteit als t allerbelangrijkste gezien? MommJ" 'EeneUtairediscussie? Misschien»' maar 'de identiteit' is toch een constaf te in de Europese geschiedenis. D* kun je niet omheen. Al worden de co' touren van al die identiteiten lang:­ merhand steeds vager.'

Ifs al moet ei i ntslagen. Alk, mogen van \\ aar het walha moet een ge\ studies woidi i alle commisv ;ngte, alsquj. aantal jaren her i genoemd. Stoi n augustus (n er jaar', maai 111 elke studie n kortere route .man (VU) noen opleidingen mi, gelijkheid. Daj' lechts op ikhetcollegegfl lan omhoüg, selectie leiden e universiteite; 1 stuk eenvouè is er een jaai d vast. Welkl ordiger, Delftej loodaandemi: elgeld achter c :uurscollega^t, van de TU Dell ;r in de toen ut vanbachelorsr aanleiding omi; ger te selectera ;n dan maar nai

Biteren zet d Want wat IS' IsVanGoghiii ands? Die iii halve leven Een collectiei taat niet Eiu ■se identiteit t idat weonski de zogenaan teit. Maar iJi ;ie van afzt lemen van l :egmaar. Boiff ;genwoordigft .ter. Dus wit

tnatuurli)kni. dimensie St; 3 onrust zonet . de econoniiei Jorstond.DeE ;le industiie chje, vooraK mers. Van Eli Ie belangen :i' ■ft wel af opt maar we make' rlijk, want 1 k in Nederlai ^htheid sterke rspellendath' pbestel biniu dert. De eeis' pannend, vinil'' ik bezig om a' een aanstaani nt de GATT­Of en ooit weel ea udandatEuiW ;raag zou zien iversiteit als t :ien? Momnu'^ ? Misschienwfl locheenconsW ichiedenis. Dai J worden de cot ntiteiten langz' r.'

UNIVERS

13 OKTOBER 1 9 9 4

Wetenschap

HOOGLERAAR TEC HNOLOGIEBELEID WAARSC HUWT VOOR MET­GEMAAKTE KEUZES

Schipperen tussen 1984 en de netwerksamenleving dacht voor de wensen van de gebrui­ kers ontstond er een boterberg van technologie die moeilijk toepasbaar was. Technologie is weliswaar men­ senwerk maar dat betekent dat je niet zomaar technologie kunt buigen in de richting waar je haar wilt hebben.' In zijn rede ­ en eerder al; tijdens zi)n promotie ­ pleitte hij voor een 'inte­ graal technologiebeleid'; iedereen die daarbinnen een rol speelt, moet aan­ gesproken kunnen worden op haar verantwoordelijkheden, en iedereen moet ook gestimuleerd kunnen wor­ den om eigen innovaties uit te lok­ ken. Dat moet een einde maken aan de discussies zoals die nu gevoerd worden, waarin ieders vinger naar de ander wijst als gevraagd wordt waar de knelpunten in het technologiebe­ leid zitten.

Industrieel verval. Nederland als het Albanië aan de Noordzee? [Foto: Stef Schellekens]

Het wordt hoog tijd dat het parlement het voortouw neemt in het technologiedebat. Er moeten nu eens eindelijk keuzes gemaakt worden.

Nederland dreigt anders het 'Albanië aan de Noordzee' te worden, vinden sommigen. Prof.

Smits, die afgelopen vrijdag z'n oratie uitsprak is het daar niet mee eens, maar: 'We mogen ons best zorgen maken over onze internationale positie.'

■ Michel Knapen

Z

ijn inaugurele rede is koud uit­ gesproken en de luisteraars in de aula van de KUB kunnen het week­ end in met de kersverse onderzoeks­ ideeën van prof .dr.ir. Ruud Smits, als de Volkskrant afgelopen maandag opent meV.Minister Wijeis snijdt ook m subsidies voor technologie. Dat hakt erin, die ruim vijftig miljoen die de nieuwe bewindsman van Economi­ sche Zaken wil bezuinigen op diver­ se technologieprogramma's.

Ook bij TNO A peldoorn, waar het Studiecentrum voor Technologie en Beleid gevestigd is, zijn ze geschrok­ ken. Smits is er vier dagen in de week directeur ­ en nu dus ook één dag in de week bijzonder hoogleraar Tech­ nologie, Beleid en Samenleving. Hans Wijers is een oude bekende van Smits; voor zijn ministerschap was hij advi­ seur van het Studiecentrum.

Geschrokken, dat is Smits ook, maar in zekere zin kan hij begrip opbren­ gen voor het standpunt van Wijers; technologiebeleid is nu eenmaal veel meer dan alleen de geldzak laten rin­ kelen. 'Maar de bezuinigingen die nu worden doorgevoerd, gaan wel erg

ver', zegt Smits. 'Ze snijden allang niet meer in het overtollige vet, ze snijden nu zelfs in het vlees.'

Vandaar dat Smits meer neigt naar eenonverstandig en eenbedreigend, dan een begrip voor de ministeriële keuze. Tijdens de tweede helft van de jaren tachtig werd er nog zoveel aan onderzoek uitgegeven, dat Nederland zich kon meten met de Europese top.

Smits: 'Nu kachelen we flink ach­ teruit.'Het Aibaniëüan de Noordzee, zo luidt het dreigende en cynische perspectief dat Nederland boven het hoofd hangt. 'Dat is natuurlijk wel een beetje flauwekul, maar we mo­ gen ons best zorgen maken over onze internationale technologiepositie.

Nederland heeft weinig grondstoffen, we moeten het toch vooral hebben van onze kennis.'

De 'riante' positie die Nederland mondiaal inneemt ­ de laatste bezui­ nigingen ten spijt ­ is in zekere zin opgebouwd krediet. Investeringen die jaren geleden gedaan zijn, beginnen nu pas goed te renderen. 'Er wordt in Nederland nog steeds veel gepubli­ ceerd en het aantal innovaties is lang

niet slecht', weet Smits. Maar het probleem zit volgens de nieuwe hoog­ leraar dieper. Het parlement ver­ zuimt om een kompas te zetten waar­ op bedrijven, universiteiten, vakbon­ den en consumenten op kunnen va­ ren. We maken geen duidelijke keu­ zes over wat de rol van de technologie in de toekomst moet zijn. 'Het ver­ beteren van de interactie tussen vraag en aanbod van kennis moet drastisch verbeterd worden', zo luidt het jargon.

Met andere woorden; het gaat niet alleen om het produceren van een nieuwe technologie maar ook om de vraag hoe die kan worden omgezet in succesvolle diensten, en oplossingen kan bieden voor maatschappelijke problemen. Vindt minister Wijers. En vindt ook professor Smits.

T T o t eind jaren tachtig was het idee; pomp maar flink geld in kennis, in de universiteiten en in TNO's, dan komt het wel goed. Het verhaal van de bomen en de hemel. Stop maar geld in technologie, dan komt de vooruit­ gang vanzelf wel. 'Maar dat viel te­ gen', zegt Smits. 'Door te weinig aan­

Het is het parlement dat het voor­ touw moet nemen om de contouren van het technologiebeleid vast te stel­ len ­ en het is ook het parlement dat daarin steeds m a a r weer t e k o r t schiet, constateert Smits.

Het Nationaal A ctieplan op het ge­ bied van de elektronische snelweg, dat eind van dit jaar gepresenteerd wordt, is een voorbeeld van hoe het niet moet. Het wordt opgesteld zon­ der dat de meeste betrokkenen ­ aan­ bieders en gebruikers ­ daarin gehoord zijn. 'In het parlement is daar geen debat over gevoerd', zegt Smits. Er wórdt in de Kamer wel gesproken over technologie, maar deze discus­ sies gaan meestal over ethische kwes­ ties, zoals rond de stier Herman. 'Het wordt tijd dat het parlement het tech­ nologiedebat verbreedt, en meer rich­ ting geeft aan initiatieven die in het land ­ zoals de electronic highway ­ worden ondernomen.' _■__> at ontbreken van een richtsnoer wordt door Smits als een gemis erva­ ren. 'Twee scenario's doemen er op; we gaan af naar een netwerksamen­ leving, waarin we detop­down­bena­ dering achter ons laten en ieder mdi­ vidu zich maximaal kan ontplooien, of ] 984 van Orwell wordt werkelijk­ heid, en de Berlusconi's persen de laatste culturele diversiteit uit het systeem. Maar op dit moment weet geen hond waar het naar toe moet.

Dat betekent dat er dus nogal wat keuzes gemaakt moeten worden.' Elk land krijgt de technologie die het ver­ dient. En met wat meer maatschap­ pelijke sturing krijgt het ook de tech­ nologie die het nodig heeft.

KORT Jaarlijks 200 miljoen extra nodig voor behuizing bejaarden De vergrijzing van de bevolking leidt in de toekomst tot een snel stijgende vraag naar personeel in de bejaardenhulp: over achttien jaar is er maar liefst 34 procent meer verple­ gers en verzorgers nodig. Ook de kosten voor woonvoorzieningen voor senioren zullen fors stijgen. Worden alle wachtlijsten weggewerkt, dan zal het budget voor woonzorgwoningen, verzorgings­ en verpleeghuizen stijgen met on­ geveer tweehonderd miljoen gulden per jaar.

Dat blijkt uit het rapport Verzorgingshuizen op weg naar de toekomst, dat het IVA , Insti­ tuut voor Sociaal­wetenschappelijk Onder­ zoek opgesteld heeft.

Ouderen willen zo lang mogelijk een zelfstan­ dige huishouding voeren. Zijn er nu 75.000 'woonzorgwoningen' (wonen in de wijk met speciale aandacht), in 2010 zouden dat er 210.000 moeten zijn. De situatie in midden­ Brabant is zelfs pregnanter dan de rest van

Nederland; neemt het aantal be­ jaarden landelijk toe met 25 procent, in mid­ den­Brabant stijgt het aantal senioren met 48 procent.

De wettelijke regelingen zijn volgens de IVA­ onderzoekers niet voldoende afgesteld op deze toekomstige scenario's. De Wet op de Bejaar­ denoorden ­ deze regelt het toelatingsbeleid tot de verzorgingshuizen en de financiering ervan ­ zou moeten verdwijnen. 'Deze wordt als te knellend ervaren', weet onderzoeker dr.

J. Naafs. In de toekomst kan de ouderenzorg beter betaald worden uit de A lgemene Wet Bijzondere Ziektekosten. [MK]

Vrouwenwerk informele sector Bolivia niet slechter betaald Werken in de formele sector wordt in ontwik­ kelingslanden geprefereerd boven een baantje als schoenpoetser of straatverkoper. Deze 'wes­ terse wijsheid' haalt drs. Menno Pradhan on­ deruit in zijn proefschrift Labour supply in urban areas of Bolivia and the role oftheinfor­

mal sector. Econometrist Prad­ han (1965) promoveert 14 oktober op deze stu­ die. Werken in de informele sector wordt, zo luidt de algemene opinie, als een soort tweede keus gezien. De inkomens zijn er over het al­ gemeen laag en het werk minder aantrekkelijk.

De formele sector betaalt beter en biedt meer zekerheden. Uit een grootscheepse enquête, ge­ houden onder ruim zevenduizend Boliviaanse huishoudens, blijkt dit maar ten dele waar te zijn: de uurlonen van vrouwen in de informele sector zijn hoger dan die in de formele sector.

Dat vrouwen in Bolivia liever in de informele sfeer werken, ligt aan hun eigen preferentie, zo concludeert Pradhan, en niet aan een moge­ lijke discriminatie van vrouwen voor formele banen. Baantjes in het grijze circuit bieden bo­ vendien meer vrijheid. [IVlKj

Huisartsen blijven liever opereren als solist Een huisarts die als solist opereert, kan niet alle taken uitvoeren die bij een goede beroeps­

uitoefening horen. Dat is de mening van de Landelijke Huisartsen Vereniging. De LHV pleit daarom voor meer samenwerking in huisartsengroepen. Momenteel werkt echter 54 procent van de huisartsen alleen of in een duopraktijk (30 procent).

Meer huisartsengroepen zijn er echter in de toekomst niet te verwachten, is de visie van dr. Tonnie van de Rijdt­Van de Ven. Vrijdag 23 september promoveerde zij aan de KUB op het pioeischriitHuisartsengroepen, groei en grenzen.

Het belang van de vorming van groepsprak­ tijken wordt algemeen onderschreven. De kwaliteit van de zorg zal verbeteren en de po­ sitie van de huisarts in de onderhandelingen met de verzekeraar wordt sterker. De indivi­ duele huisarts verwacht echter weinig per­ soonlijke voordelen, terwijl de verwachte taakverzwaring ­ geïntegreerde zorgprogram­ ma's ontwikkelen, bindende afspraken ma­ ken over het te voeren medisch beleid, ge­ zamenlijke inkoop organiseren ­ als een na­ deel wordt gezien. [MK]

UISriVERS

1 3 OKTOBER 1 9 9 4

Ingezonden

Te goeder trouw of toch plagiaat?

Met groeiende verbazing en irritatie las ik uw artikel Studente beschuldigt socioloog van 'ongeoorloofd' overnemen tekstdeel (Univers, 1 september 1994), dat ik toevallig in handen kreeg. Er zijn enkele kanttekeningen die ik bij het bewuste artikel wil plaatsen.

In het artikel wordt een aantal suggesties gewekt die niet in overeenstemming zijn met de feiten. Ten eerste is het niet het geval dat 'Van Elteren in zijn recente boek Imagining America Schalet geciteerd [heeft] op een wijze waarmee de Amerikaanse het niet eens is' (cursief van mij, MH). Van Elteren heeft namelijk twee volle pagina's overgenomen uit Schalets Harvard-scriptie (met enkele mmieme) stilistische veranderingen), zonder echter dat tekstdeel van aanhalingstekens te voorzien, zodat van citeren nauwelijks sprake kan zijn. Dat het iJniVers-artikel dit afdoet als 'een slordigheidje van de auteur', is stuitend: dit is regelrecht plagiaat en het is een schending van de meest elementaire eisen die aan wetenschappelijk onderzoek gesteld worden. Wanneer Van Elteren inderdaad vergeten zou hebben aanhalingstekens in de tekst aan te brengen, dan pleit dat niet voor zijn nauwkeurigheid, en de vraag dringt zich dan op hoeveel andere 'onnauwkeurigheden' het boek van Van Elteren wel niet bevat. Het is niet het geval dan Van Elteren 'de tekst nooit in zijn boek [had] mogen opnemen, omdat de tekst uit de scriptie (sic!) Right of Passage van Schalet kwam, die [nog] niet is gepubliceerd (cursief van mij, MH)', maar omdat niet was aangegeven dat de tekst niet van Van Elteren was. Natuurlijk kan altijd uit ongepubliceerd materiaal geciteerd worden, mits de auteur toestemming verleent, het citaat in de tekst gemarkeerd wordt en de bron wordt aangegeven.

Mevrouw Grootaers, directeur van Tilburg University Press, doet het incident af als een 'vervelende kwestie die op Amerikaanse wijze opgeblazen is', en zegt dat de juridische stappen die Schalet, intussen promovenda aan de University of California te Berkeley, ondernomen heeft, zijn 'ingegeven door publicitaire overwegingen'.

besproken worden zijn niet van Van Elteren afkomstig, maar zijn de vrucht van origineel onderzoek en interviews die Schalet tijdens veldwerk heeft afgenomen. Voor wie geïnteresseerd is: er zal binnenkort in het Amsterdams Sociologisch Tijdschrift een artikel van Schalet verschijnen waarin enkele resultaten worden besproken. Er staan nog meer onjuistheden in het C/nivers-artikel, maar daar zal ik verder niet op ingaan,hopelijk geeft de redactie Amy Schalet de gelegenheid tot repliek.

Wat stuitend is aan het artikel, is dat de aanval frontaal op Schalet geopend wordt, en het niet meer primair over ideeën gaat, maar dat op de man - of in dit geval op de vrouw - gespeeld wordt. Schalet wordt getypeerd als 'de ambitieuze en prestigieuze (sic!) dame (cursief van mij, MH); deze uitspraak behoeft denk ik geen commentaar (accepteren studenten van Van Elteren een dergelijke uitspraak zomaar?). Ik ken Schalet van een verblijf aan de University of California

Ik denk dat deze uitspraken duidelijk maken dat het probleem van plagiaat in Nederland onvoldoende onderkend wordt en onvoldoende serieus genomen wordt (ik kan me van mijn tijd als student in Nederland enkele gevallen herinneren, die altijd met een sisser afliepen), men vindt degene die het aan de kaak stelt vaak maar een zeurkous, terwijl er geen sancties worden ondernomen tegen degene die geplagieerd heeft. Het Univers-axtikei is op deze kwalijke traditie geen uitzondering: Van Elteren wordt afgeschilderd als het slachtoffer, terwijl hij degene is die zich aan plagiaat schuldig gemaakt heeft! h e t feit dat Schalet de zaak wel hoog opnam en via Dutch Youth een advocaat rectifilfinS9 catie eiste, en dat ik de zaak voldoende serieus neem om deze brief te schrijven, wijst n i e t op een 'Amerikaans opblazen' van de kwestie, zoals Grootaers suggereert - mijn Amerikaanse collega's zijn echter wel unaniem van mening dat in geval van plagiaat harde sancties gerechtvaardigd zijn - maar eerder op een gezonde houding ten opzichte van het prob l e e m , ingegeven door een fundamentele wetenschappelijke ethiek: plagiaat is en blijft diefstal van de ergste soort!

De k n u p p e l m o e t m a a r eens in h e t hoenderhok van het Nederlandse academische wereldje.

In het artikel staat verder te lezen: 'Wrang is dat Van Elteren Schalet te Berkeley, waar ik afgelopen jaar geholpen heeft bij het schrijven van doceerde en verschillende gelegenhehaar scriptie, en dat zij ideeën van den had om met haar van gedachten hem zou hebben overgenomen zon- te wisselen, en ik kan niet anders dan der te vermelden dat die van Van in de meest lovende termen over haar Elteren waren'. Het is apert onjuist schrijven. Zij is een 'open-minded', dat, zoals hier wordt gesuggereerd. bijzonder scherpzinnige, hardwerVan Elteren de begeleider van de kende promovenda, met originele scriptie was: de scriptie werd aan ideeën. Ik sta in mijn academische Harvard University geschreven en de hoogachting voor Schalet overigens ideeën zijn daar tot wasdom geko- niet alleen; ze is een fellow van deNflmen. De data en hypothesen die erin tional Science Foundation, een eer

die maar zeer weinigen toekomt.

Ter afsluiting: het pleit niet voor het journalistieke niveau van Univers dat de redactie uitspraken van Van Elteren en Grootaers voor zoete koek slikt, en niet de moeite heeft genomen die uitspraken bij andere bronnen te controleren. Bovendien is het onvoorstelbaar dat Schalet, die in het artikel als een vreselijke Kenau (en de eigenlijke boosdoener) wordt afgeschilderd, niet de mogelijkheid werd geboden haar kant van het verhaal te vertellen. Niet alleen is het dus zo dat Van Elteren heel elementaire wetten van wetenschappelijke goede smaak (lees: ethiek) heeft geschonden, de redactie van Univers heeft daarenboven nog eens de meest elementaire wetten van aanvaardbaar journalistiek gedrag geschonden. Ik hoop van ganser harte dat de redactie dat gedeeltelijk goedmaakt door deze brief in zijn geheel te plaatsen.

Dr. Marco Haverkort Child Language Program, University of Kansas &) Center for Brain and Cognitive Science, Massachusetts Institute of Technology

Naschrift redactie Het is geheel voor rekening van Haverkort als hij concludeert dat in het artikel Van Elteren als slachtoffer en Schalet als Kenau wordt afgeschilderd. Zo ook dat hij die c o n c l u s i e ('frontale aanval op Schalet') vooral baseert op een typerering die anderen voor Schalet gebruikten.

De redactie heeft natuurlijk geprobeerd Schalet te bereiken, w a t n i e t mogelijk bleek. Echter, er lijkt ook na lezing van de brief van Haverkort weinig reden om eraan te twijfelen dat haar lezing van de kwestie en de stappen die ze eraan verbond in h e t a r t i k e l correct zijn weergegeven.

Waar het ging over de begeleiding van Schalet door Van Elteren schreef Univers overigens niet - en suggereerde dat ook niet - dat hij de scriptiebegeleider van Schalet was. Wij vroegen Van Elteren naar aanleiding van deze brief nogmaals hoe die begeleidingskwestie in elkaar zat. Hij liet daarop het volgende weten.

'Ik blijf er bij dat ik de bewuste pj sage waarover ik uitvoerig met ia van gedachten heb gewisseld, besl te goeder trouw heb aangehaald. D blijkt ook uit de duidelijke bro vermelding die ter bestemder pljj se in de tekst (p. 221) is opgenomt Bovendien heb ik Schalet indert persoonlijk een.exemplaar van nu boek overhandigd.

Verder ben ik, in tegenstelling tot* Haverkort suggereert, wel degel betrokken geweest bij de totstandl ming van deze scriptie. Ik heb noi beweerd dat ik begeleider in de; van afstudeerdocent was, wat ini geval ook niet zou hebben gekut Wel was ik begeleider van een doei raalwerkstuk van Schalet over e verwante thematiek: de peer-gn onder Amerikaanse jongeren inl interbellum, ter afsluiting van edoor mij verzorgde cursus in heti der van haar studie maatschapp geschiedenis aan de Erasmus Unn siteit, en schreef ik als haar Ned landse referent vele aanbevelinbrieven voor diverse sollicitaties Amerikaanse graduate schools (wj onder Harvard University en de Uversity of California, Berkeley).! ' dens eerdere ontmoetingen in NeJ land heb ik haar diverse relevante teratuursuggesties voor deze scnp gedaan en ook publikaties uit ei{ bezit te leen gegeven. Deze betroÉ met name studies naar verandennj in gezagsverhoudingen tussen ouA en jongeren in Nederland, en meei het algemeen West-Europa. Op 201 tober 1992 heb ik tijdens een hw aan Cambridge, Massachussets Schalets verzoek in een langduii bespreking een concept-versie van scriptie m e t haar doorgenomt Daarbij heb ik een aantal suggest gedaan die ook in de nieuwe vet' zijn verwerkt. Tevens heb ik m bene, naar aanleiding van een vn van haar over eventuele publikatie van, voorgesteld een sterk gect denseerde versie voor het ASl schrijven. Blijkens mijn eigen nc ties van dit gesprek heb ik ter plaat zelfs precies aangegeven waar tekst zou kunnen worden ingekt Omdat ik diverse aantekeningen mijn exemplaar had aangebrad waarin zij zeer was geïnteressef heb ik deze op haar uitdrukkelijk! zoek bij haar achtergelaten en hci zij mij later in Nederland de eindvi sie van de scriptie doen toekomt Mij dunkt dat hier toch wel degel sprake is geweest van begeleidii Het zal voor de goede verstaanderJ. delijk zijn dat ik steeds de inten: heb gehad deze studente in haarc. rière verder te helpen, en zeker a te benadelen. Waarom heeft trc wens Schalet niet zelf gereageerd spant zij voortdurend anderen ve haar karretje?'

Bestuursdrukte Het artikel 'Bezem door bestuurscultuur' in Univers van vorige week werpt de vraag op of al die bestuurders en ambtenaren van de KUB de hand niet eens heel diep in eigen boezem moeten steken. Hoeveel notities, beleidsstukken, rapporten, werkstukken en wat dies al niet meer zij op universiteiten het licht ziet, het is niet te tellen. En dan heb ik het nog maar over de 'definitieve versies'. Het lijkt bijna een grap om dan te gaan klagen hoe druk mensen het wel niet hebben met al dat gebestuur. Wie al die rapporten en zo wil, volgens mij niemand anders dan de mensen die er nu over klagen dat het allemaal toch zo vreselijk druk is. Op het ministerie van Onderwijs zullen ze wel precies hetzelfde roepen, daar hebben ze het ook heel erg druk met

elkaar bestoken met vanalles en nog wat. Wie ze niet willen zijn de mensen die er het minste over klagen, maar steeds meer de schouders ophalen over de bemoeizucht die maar geen grenzen kent. Het principe van alle grote bureaucratieën is gebaseerd op wantrouwen en regelzucht. Dat lijkt in Tilburg ook al het geval te zijn, en dat is veel erger dan dat geklaag over bestuurlijke drukte. Misschien dat daar eens rapport over geschreven kan worden?

Harco Tummers, student (studeerde zelfs ooit bestuurskunde)

In memoriam drs. J. de Koning Met drs J.de Koning verliest de Katholieke Universiteit Brabant een prominent lid van haar Stichtingsbestuur.

Een man van voortreffelijke bestuurlijke kwaliteiten, maar vooral 'n man van wie het een voorrecht was hem persoonlijk te mogen ontmoeten in zijn bestuurlijke activiteiten.

Zoals van een man met zijn staat van dienst verwacht mag worden, had hij een snelle intelligentie, was hij zakelijk, soms laconiek-droog

en kon hij bogen op een grote ervaring. De KUB heeft daar in vele kwesties zeer mogen profiteren.

Maar hij was ook innemend, gemoedelijk zonder veel gewichtigheid, en warm. Hij kon genieten, kende vele bon mots en maakte nooit een gehaaste indruk.

Zijn standpunt hield dikwijls zowel een zakelijke als een herkenbare morele verwijzing in, en daarin was hij bijzonder. Hij leverde zijn bijdragen uitdrukkelijk vanuit zijn eigen beleefde christelijke overtuiging maar gaf daardoor aan menig dis-

cussie over onze identiteit een au thentieke en onverwachte inkleu ring. Een van zijn laatste bijdrager lag op dit terrein toen hij in een dis cussie over de grondslag van katho lieke universiteiten met de bis schoppenconferentie als woord voerder van de KUB optrad.

Het was een voorrecht deze bi)zon der man zo nauw aan onze univer siteit verbonden te weten.

G.M.van

Veldhoven

V O O R Z I T T E R C O L L E G E VAN

BESTUUR

UNIVERS

F2

ik de bewuste p uitvoerig met i "b gewisseld, besl leb aangehaald e duidelijke bro er bestemder plaj 221)isopgenomt k Schalet indert 'xemplaar van a d egenstellingtott ■reert, wel degel Lgiden academische studies st bij de totstandl riptie Ikhebna onvermijdelijk op voor een ww­ )egeleider m de ent was, wat in uftkering, of is het wel degelijk OU hebben gekut nfwgeiijk om de kans op werk sider van een doe n Schalet over e te beïnvloeden'? Nu de werk tiek de peer gn nse jongeren inl t^sheid onder hoger afsluiting van s opgeleiden schnkbarend stijgt, de cursus in het 1 idie maatschapf is het taboe op die discussie de Erasmus Uru\ ik als haar NeJ doorbroken. D e band tussen vele aanbevelin studieprogramma en carnère erse sollicitaties duate schools (wi wordt steeds intensiever niversityendell rnia, Berkeley) 1 bezien noetingenmNd diverse relevantt es voor deze scrip ablikaties uit eij Pieter Evelein/HOP ven DezebetroÉ .naar verandering mgen tussen oud 'derland, en meei e landelijke cijfers spreken voor st Europa Op 20 zich een op de drie academici . ti)denseenbez( wordt werkloos Binnenkort wordt de Massachussets 100 000 ste academicus door een ar­ c m een langduii beidsbureau ingeschreven die geen )ncept versie van salaris ontvangt, maar een uitkering lar doorgenomt En het ziet er niet naar uit dat die si­ ■n aantal suggest tuatie zich binnen afzienbare termijn n de nieuwe ver ten goede zal wijzigen Het aantal 'evens heb ik nt jongeren neemt weliswaar af, maar idmg van een vri de belangstelling voor het hoger on­ rituele publikatie derwijs groeit onverminderd De ver­ i een sterk gect onderstelling dat de hoogste oplei­ e voor het ASl ding de beste kansen biedt op de ar­ ns mijn eigen nc beidsmarkt, IS onuitroeibaar ekhebikterplaa De universiteiten negeren de cijfers ngegeven waai met Het gevoel dat zij mets te ma­ n worden mgekt ken hebben met de werkloosheid van s aantekeningen hun afgestudeerden, maakt steeds meer plaats voor een gevoel van zorg had aangebrac' Daarbij blijft de oplossing met be­ vas geinteressee perkt tot loopbaan en sollicitatiecur­ ir uitdrukkelijk! sussen zoals die ook m Tilburg wor­ Ltergelaten en he den verzorgd Langzaam maar zeker derland de emdi verschuift de aandacht naar een meer ie doen toekom fundamentele aanpak Bijvoorbeeld, 5r toch wel degel kan een ander studieprogramma de 3t van begeleidii kans op een baan niet vergroten' edeverstaanderd Lange tijd was er veel durf nodig om steeds de inten die vraag te stellen 'Die verdomde tudenteinhaarc waan van de dag', gromden sceptici 'Ipen, en zeker a dan Het water is echter tot aan de 'aarom heeft tr( lippen gestegen Er raken inmiddels t zelf gereageerd zoveel academici werkloos, dat staats­ irend anderen \ secretaris Nuis hardop de hoop uit spreekt dat 'm het nieuwe stelsel van

identiteit een au erwachte inkleu laatste bijdrager oen hij m een di< ndslagvankatho iten met de bis entie als woord UB optrad

1 3 OKTOBER 1 9 9 4

OOPBAAN AFG ESTUDEERDEN WORDT LEIDRAAD VOOR STUDIEPROG RAMMA

en lucratieve zoektocht naar de arbeidsmarkt hoger onderwijs opleidingen met een hoog percentage werklozen als het ware vanzelf uit het systeem vallen' Dwang IS daarbij zeker niet uitgeslo ten, bleek vorige woensdag 5 oktober tijdens een discussie georganiseerd door de vereniging van universiteiten (VSNU) in Utrecht Plaatsvervangend directeur wetenschappelijk onder­ wijs S van den Eijnden van het mini­ sterie van onderwijs zei daar 'Ik kan me heel goed voorstellen dat de over­ heid m de toekomst anders omgaat met de bekostiging van ondoelmati­ ge studies' Met andere woorden wie bij de samenstelling van zijn pro­ gramma's met naar de arbeidsmarkt kijkt, kan een subsidieverlagmg van de overheid tegemoet zien Een dreigement dat de universiteiten niet naast zich neer kunnen leggen De belastingbetaler wil waar voor zijn geld De vraag daarbij is natuurlijk of een ander programma de kans op werk kan vergroten, en of een hoog aantal

schijnlijke' voorwaarden De praktijk wijst uit dat daar met aan wordt vol daan Zo neemt een werkgever liever een slimme afgestudeerde aan met een minder goed aansluitende oplei ding, dan een domme die wel een pas sende studie heeft gevolgd Verder kiezen studenten meestal een studie

'Onderzoek naar loopbanen mag niet leiden tot dwang opleidingen te beginnen ofte sluiten' die ZIJ 'leuk' vinden De kans op werk speelt nauwelijks een rol En is dat wel zo, dan hebben jongeren vaak een volkomen misplaatst beeld van de mhoud van een beroep Eenmaal afgestudeerd, komen acade

zwaar tegen de theorieën van staats secretaris Nuis Dat mag zo zijn waar hun studenten uiteindelijk te­ recht komen, wordt door veel in stelhngen nauwelijks systematisch onderzocht Bij afgestudeerdenvere­ nigingen is overigens vaak wel be kend waar mensen terecht komen Zo hanteert de vereniging van afgestu deerde econometristen Tilburg een ledenlijst waar ook de huidige beroe pen van de afgestudeerden te vinden zijn Dronkers kon zijn uitspraken ba seren op een onderzoek onder 58 afgestudeerden van de Universiteit van A msterdam Zulke informatie is cruciaal m het po­ litieke debat, waarschuwde Van den Eijnden m Utrecht Harde cijfers over de levensloop van academici maken meer indruk op politici dan de als cliches ervaren protesten die univer siteiten nu laten horen Het best zou zijn dat de universitei­ ten, net als het hbo, al hun afgestu­

D

OPLEIDING A CA P E M ISCK &tVOI?MDE

8ER0EPS WERKLOZEN

^;?V­ percentage werklozen iets zegt over de 'doelmatigheid' van de opleiding "V^olgens de A msterdamse onder wijssocioloogprof dr J Dronkers kan op beide stellingen het nodige wor­ den afgedongen Een nauwe aanslui tmg tussen opleiding en werk stelt volgens hem een aantal 'onwaar­

mici bovendien in een waaier van beroepen terecht, aldus Dronkers Vooral studenten die een alfa­ of een gammastudie hebben gevolgd, 'maar zelfs de voorzitter van Elsevier, Vin­ ken Dat IS een chirurg' Universiteiten leiden studenten nu eenmaal met op voor een beroep zoals het hbo, luidt een veelgehoord be

'^^^V­T^/fc­

deerden op een systematische manier gaan 'volgen', vond van den Eijnden Welke banen hebben zij achtereen­ volgens, hoe zijn ze daar terecht ge­ komen, en welk nut had hun oplei dmg daarbij' Met vergelijkbare lan delijke gegevens in de hand kan een opleiding vervolgens besluiten dat het programma anders moet 'Een 1

op 1 afstemming kan niet, maar je kunt wel trends aangeven', dacht VNO­onderwijsmedewerkerdrs A J Renique [et ziet er echter met naar uit dat de universiteiten zo'n landelijkemo nitOT gaan invoeren Een monitor als in het hbo is hun te steriel en te op­ pervlakkig, bleek in Utrecht De uni versiteiten willen zelf de onderzoeks vragen kunnen bepalen, en daaraan stelt de ene faculteit heel andere ei­ sen dan de andere Bovendien is men bang voor ongewenste blikken in de eigen keuken In het VSNU­blad Opinie zegt de Tilburgse college­ voorzitter prof dr G van Veldhoven dat gezamenlijk onderzoek niet on­ verstandig 18 Tegelijk heeft hij 'eni­ ge aarzeling' Kunnen de uitkomsten ertoe leiden dat zijn universiteit een opleiding moet sluiten, of ertoe wordt gedwongen een bepaalde opleiding te beginnen' Dan 'heb ik er geen behoef­ te aan' De reactie van Van Veldhoven is te­ kenend HIJ erkent het belang van in­ formatie over de loopbaan van afge­ studeerden, maar stelt direct zijn grenzen Inmiddels wordt van zulk onderzoek door individuele facultei­ ten steeds meer werk gemaakt Uit een overzicht van de VSNU blijkt, dat de dertien instellingen zelf al op di­ verse manieren aan de slag zijn ge­ gaan In Groningen wordt het programma van de vakgroep bedrijfskunde ingrij ­ pend veranderd na een onderzoek onder 300 afgestudeerden In plaats van losse vakken wordt de stof meer geïntegreerd Verder worden de con tacten met het bedrijfsleven meer gestructureerd Werkgevers blijken vaak een onduidelijk beeld te hebben van de opleiding Verschillende uni­ versiteiten melden dat zij veel meer aandacht willen besteden aan stages Een tijdelijk verblijf binnen een be­ drijf blijkt keer op keer een waarde­ volle springplank naar de eerste baan Op een aantal plaatsen zijn net on derzoeken begonnen Daar wordt de bereidheid uitgesproken de program ma's eventueel te herzien Zo buigt de ene na de andere oplei­ ding toch voor de buitenwereld Zo­ als Dronkers m Utrecht zei werk loosheidscijf ers alleen zeggen weimg over een opleiding Maar voor politi Cl zijn ze een dankbaar handvat om te bezuinigen, als een opleiding ze negeert

BELEID VERSCHILT PER STA D

Afgestudeerde in bijstand krijgt harder bestaan Werkloze afgestudeerden met een bijstandsuitkering krijgen te maken met strengere regels. Veel gemeen­ ten schrappen de mogelijkheid om met parttime werk wat bij te verdie­ nen. Men vindt dat er zo teveel geld ging naar een groep die toch al 'kans­ rijk' is op de arbeidsmarkt. In plaats daarvan gaat er nu extra geld naar langdurig werklozen en mensen die bij­ of omscholingsprojecten afron­ den.

recht deze bijzon aan onze univer T o t 1 oktober was er een landelij­ te weten ke vnjlatingsTegehng, die bijstand­ strekkers stimuleerde om werk te ven zoeken Wie bijverdiende, mocht VAN BESTUUR (vaak na aftrek van' verwervingskos­ ^p') een kwart van het verdiende geld

houden ­ met een maximum van 250 gulden Zo konden mensen, met een deeltijdbaan als tussenstap, uit de bijstand komen Die landelijke regeling is nu opgehe­ ven Elke gemeente mag zelf bepalen hoe ze bijstandsgerechtigden pro­ beert weer aan werk te helpen En hoewel de discussie m veel steden nog loopt, duidelijk is al dat de oude bij­ verdienregehngvnj wel nergens over­ eind blijft In praktijk bleken hiervan namelijk vooral 'kansrijke' werklo­ zen te profiteren die ook zelf wel aan werk konden komen In plaats daar­ van willen gemeenten hun geld meer steken m beleid voor de kansarmen, zoals scholing of bijverdienpremies voor eenoudergezinnen

Een voorbeeld is Leiden Daar kan nog maar een kleine groep aanspraak maken op een bijverdienregehng Het bespaarde geld wordt gestoken in een heel scala aan premies, van honderd gulden als je veel vrijwilligerswerk doet tot vijfhonderd gulden voor al­

Bijverdienen m Tilburg van de baan lochtonen en analfabeten die een cursus Nederlands afronden Toch blijft er ook een 'algemene' stimulans om werk te zoeken wie vanuit de bij stand een baan vindt, krijgt een

maand uitkering cadeau In Tilburg wordt op 1 januan een nieu­ we regeling ingevoerd Een woord­ voerder meldt dat er nog geen defini­ tieve besluiten zijn genomen maar dat het met de bijverdienregehng in elk geval afgelopen is 'dat levert echt mets op als het gaat om oriëntatie op de arbeidsmarkt 'Wel wordt er hard op gedacht over een premiestelsel De woordvoerder noemt een bedrag van 750 gulden voor mensen die deel­ nemen aan een speciaal traject dat kan vaneren van cursussen en scho ling tot bedrijfsstages Vooralsnog denkt men 500 mensen, waaronder hoger opgeleiden, die aan een derge hjk traject zouden kunnen deelnemen Ook Gromngen wijkt van het oude

beleid af Net als in Tilburg kan nie­ mand daar meer een beroep doen op bijverdien of vertrekpremies A lle aandacht gaat naar projecten om de paiticipatie van bijstandtrekkers te verbeteren Voor hoger opgeleiden ­ die na hun afstuderen vaak enige tijd werkloos zijn ­ betekent het nieuwe beleid in het algemeen dus een achteruitgang Komen ze in de bijstand, dan zullen ze m de meeste gemeenten niet kun­ nen bijverdienen Krijgen ze werk, dan geeft een enkele gemeente ze een premie mee En pas als ze door lang­ durige werkloosheid zijn afgezakt tot de 'kansarmen', komen ze in aanmer king voor zoiets als een omscholings­ project [FS/HOP]

UrSriVERS ^ M 13OKTOBER1994

GEBOORTEJAAR MARKANTE DUITSE FILOSOOF HERDACHT

Zonder Nietzsche had professor Goedegebuure het christendom een stuk zwaarder genomen Op 15 oktober 1844 werd in het Duitse Lücken de filosoof Friedrich Nietzsche geboren. Overal ter wereld wordt die geboortedag herdacht, in Tilburg besteden Studium Generale en de faculteit Wijsbegeerte twee middagen aan leven en werk van de geniale denker.

Univers sprak met Jaap Goedegebuure, die Nietzsche beschouwt als een nog steeds lichtend voorbeeld voor de wetenschap, over 'zijn' relatie met de omstreden filosoof. Vier keer in zijn leven werd Goedegebuure direct geconfronteerd met Friedrich Nietzsche. Als dertienjarige scholier, als student, tijdens zijn afstuderen en toen hij werkte aan zijn dissertatie. Hij noemt Nietzsche een zeldzaam goed schrijvend filosoof met een radicale houding. Die af en toe vreselijk doorslaat, dat wel. 'Maar door hem ben ik de relativiteit van het christendom gaan inzien.'

Michel Knapen

T e vereenzelvigen met Nietzsche I kan veel onbegrip opleveren bij I allen die slechts ten dele bekend / zijn met deze Duitse filosoof. Hij zou het kwade boven het goede verkiezen. Hij stelde dat God dood is, een uitspraak die vaak verkeerd genterpreteerd is. Hij zou anti-christeli)k zijn, omdat deze godsdienst een slavenmoraal zou prediken. Hij ontwikkelde een theorie van supermensen ('Moraal is niet mogelijk zonder goede geboorte'), waar de nazi's dankbaar gebruik vanhebben gemaakt. Hij bewonderde met name militairen.

Hi) voorspelde de opkomst van het nihilisme. En hij had een diepe minachting voor vrouwen, die hij omschreef als 'schepsels die van niets anders vervuld zijn dan van dansen en nonsens en opschik'. Wie in Nietzsche een inspiratiebron ziet, kan rekenen op een verrassende blik van omstanders, ziet soms opgetrokken wenkbrauwen en zal voor deze keuze verantwoording moeten afleggen.

De vele interpretaties die er van Nietzsches werk bestaan, zijn vaak een rechtstreeks gevolg van populistische ideeën met een twijfelachtige allure die ten onrechte aan hem worden toegeschreven, en van de mythevorming die er rond zijn persoon is ontstaan. Want het liep slecht af met Nietzsche; hij bracht de laatste tien jaar van zijn leven krankzinnig door bij zijn moeder. En een filosoof die zo eindigt, gaat gestigmatiseerd door de geschiedenis.

Friedrich Nietzsche - geboren op 15 oktober 1844 als zoon van een predikant - studeerde in Bonn en Leipzig, waar hij een leerling was van de beroemde filoloog Ritschl. Hij bewonderde de Griekse wijsgeren van het tijdperk voor Socrates en onderging vooral invloed van Heraclitus, die hem leerde datstrijd de vader van alle dingen is. Aan Ritschl had Nietzsche - hij was als student een uitmuntend classicus en filoloog - te danken dat hij op z'n vierentwintigste - nog voordat hij gepromoveerd was - een professoraat aangeboden kreeg in de klassieke filologie aan de universiteit van Basel. Tien jaar later nam hij om gezondheidsredenen ontslag. Tijdens de Duits-Franse oorlog van 1870 werkte hij enkele maanden als ziekenverpleger, in die tijd heeft hij de eerste k i e m e n opgelopen van de kwaal waaraan hij uiteindelijk overleden is. In 1889 werd hij krankzinnig en bleef dat tot zijn dood in 1900.

Xaap Goedegebuure, hoogleraar Theorie en geschiedenis van de literatuur, leerde Nietzsche 'kennen' toen hi j een lezing over hem bijwoonde op het Stedelijk Gymnasium in Middelburg, waar hij zijn middelbare schoolperiode doorliep. 'Op een avond hield een derdeklasser - nota bene - een lezing over Nietzsche. Ik was toen een jaar of dertien. Het is mi) bijgebleven dat ik die lezing bijzonder intrigerend vond. Die jongen gaf met alleen een beeld van Nietzsche waar ik gefascineerd door raakte, maar waar ik ook van schrok. Hi) benadrukte heel sterk dat Nietzsche

Friedrich Nietzsche

het athesme gepredikt had. De beroemde zinlch lehre euch: Got ist tot uit Also sprach Zarathustra nam in die lezing een prominente plaats in.

Ik was in die tijd nog praktizerend kerkelijk, dus dat kwam nogal hard aan.'

'Wat die jongen ook heel duidelijk wist te maken was dat Nietzsche een heel eminente plaats innam in de westerse cultuurgeschiedenis, juist vanwege het feit dat hij zo nadrukkelijk het roer had omgegooid. Wat Nietzsche zelfDje Umwertung aller Werte noemde - dat wist die jongen inhoudelijk naar voren te brengen als het grote belang van Nietzsche. Het onderwerp boeide mij en ik wilde er meer van weten.'

'De eerstvolgende keer dat ik Nietzsche tegenkwam was tijdens mijn studie. Ik heb me vooral beziggehouden met het werk van Menno ter Braak. En als je Ter Braak zegt, dan zeg je Nietzsche. Ter Braak zonder Nietzsche, dat kan eigenlijk niet.'

'De derde ontmoeting met Nietzsche - en die was in zekere zin de meest beslissende - was toen ik aan mijn afstudeerproject werkte. Mijn doctoraalscriptie ging over het verschijnsel decadentie in de negentiende eeuwse literatuur. En als je daarover praat kun je ook al niet om Nietzsche heen. Pas in deze fase ben ik me heel uitvoerig met hem gaan bezighouden.

Veel van die inspanningen heb ik gebruikt voor het boek dat daar later uit voort gekomen is, Decadentie in de literatuur.'

'Nietzsche kwam ik voor de vierde keer tegen toen ik mijn dissertatie schreef. Daarvoor verdiepte ik me in het werk en de persoon van Marsman, ook geïnspireerd door Nietzsche. Het werk van Nietzsche heeft ontzettend veel voor mij persoonlijk betekend.' ' 'J-'ijdens mijn afstuderen kreeg ik oog voor Nietzsches cultuurbegrip.

Ook culturen maken groei, bloei en verval door, die dan weer aanleiding

zijn tot het ontstaan van nieuwe ci turen: het verval van de ene culw is altijd de voorwaarde voor het oi staan van de andere cultuur. Dit» ganische cultuurbegrip - deze orgai sche geschiedfilosofie - wordt hetfui dament van Nietzsches idee vani cadentie. Interessant daarbij is datl decadentie niet ziet als datgene * in het woord opgesloten ligt - veni dus iets negatiefs - maar dat det* dentie volgens Nietzsche nodig is* een nieuwe groei mogelijk te make' Dat is een van de kernpunten vanzi' denken dat zich van meet af aan heS afgetekend. Deze visie zit ook ah Die Geburt der Tragódie, dat overk drama en het tragische levensbesetf de oude Grieken handelt. Dat au sche levensbesef komt er bi| NK zsche op neer dat hij de dood in fc' leven weet te incorporeren. Hi)'' zien dat het leven niets is zondci i dood, dat het een het ander voni' derstelt. Dat idee, waarbij je decadi' tie ook als iets positiefs kunt gJ^

in van nieuwe cJ ran de ene cult» larde voor het oi re cultuur. Dit» egrip ­ deze orgai jfie­wordt hetfu sches idee van i int daarbij is datl et als datgene*! doten ligt ­ veni . ­ maar dat det" ■tzsche nodig IS* nogelijktemake! ïmpuntenvanzil n meet af aan hef visie zit ook ali !göd2e,datoverbi che levensbesef l landelt. Dat traf komt er bi) NK hij de dood in )rporeren. Hi) niets 18 zonder i het ander voorot ATaarbij je decadfl )sitiefs kunt ga*'

UNTIVEWS 1 ^

13 OKTOBER 1994

'Wat ik van Nietzsche geleerd heb, is datje alles zo persoonlijk en geprononceerd mogelijk moet zeggen'

Jaap Goedegebuure

ïrwaarderen, sprak mij zo sterk aan «lat ik het in bepaalde hoofdstukken van mijn scriptie, en nog meer in het bpek Decadentie m de liteTatum, centraal gezet heb.'

'Ook ben ik gefascineerd door de moed van Nietzsche om vrij radicaal te breken m e t de traditie van de Duitse idealistische filosofie. Na de Romantiek ­ die in Duitsland bij Kant begint, en waarbij later Schelling en Fichte en nog later Hegel aansluiting vinden ­ kreeg je een sterke tendens in de richting van de neo­platonis­ tische, idealistische filosofie. Deze Was heel erg speculatief, stond vrij los TBan de werkelijkheid en was sterk vergeestelijkt. Nietzsche hakt daar geweldig op in. Bij hem krijg je een ^ n d m g terug naar de realiteit, terug " lar de aarde, van de geest terug naar :t lichaam. Die wending was in èrste instantie sterk anti­metafy­ 5ch: wie zich onderdompelt in Niet­ sche, weekt een beetje los van de inventies die te maken hebben met

religie en levensbeschouwing.'

'Dat breken me.t die oude traditie levert uiteindelijk ook iets nieuws op, maar dat heeft Nietzsche niet echt bewust geïntendeerd. Dat klinkt misschien raar, omdat Nietzsche heel duidelijk het idee had dat hij een geweldige revolutie op gang bracht en dat de filosofie nooit meer zou zijn wat die vóór hem was. De grote waar­ de van Nietzsche is een soort eman­ ciperende, een bevrijdende werking.

Dat is iets wat ikzelf ook wel dege­ lijk heb meegekregen.'

'Nietzsche was sterk anti­christelijk en ik was praktizerend godsdienstig.

Nietzsche lezen was om die reden een verfrissing. Mijn hele denken over religie is daarmee los komen te staan van allerlei christelijke conventies en dogma's. Daardoor ben ik later in staat geweest om de relativiteit van het christendom in te zien. Nietzsche heeft een enorm relativeringsvermo­ gen in de filosofie weten in te bren­ gen. Het enige dat vast staat is dat we

van vlees en bloed zijn, dat we nu le­ ven en dat we eens dood gaan. Er is voortdurend conflict en strijd, er is voortdurend ontwikkeling. Verder is er helemaal niets: de zin van het le­ ven is het leven zelf, en niet iets daar­ buiten. Je komt daarmee op een ge­ geven moment tot de bevinding dat het christendom niet de enige abso­ lute waarheid verkondigt, maar slechts een partiële waarheid, die ook nog eens relatief is. Daarmee is Niet­ zsche natuurlijk ook de aartsvader van het postmodernisme, dat is on­ ontkoombaar. Nietzsche heeft ­ via Heidegger en Derrida ­ de grote im­ puls gegeven voor de huidige stand van zaken in de wijsbegeerte. In die zin heeft Nietzsche tot op de dag van vandaag een buitengewoon belangrij­ ke invloed op de filosofie.' '­ZVXijn fascinatie voor Nietzsche beperkt zich niet alleen tot de inhou­ delijke kant van zijn ideeën. Het gaat mij meer om dehouding die uit Niet­

zsche spreekt. Iemand die zo radicaal en zo consequent de gevolgen van zijn houding accepteert, op een gegeven moment zelfs zijn professoraat neer­ legt, naar het zuiden trekt en zich als het ware als een anarchist ten opzich­ te van de hele maatschappij opstelt ­ dat boeit mij.'

'Nietzsche gaat volstrekt zijn eigen weg. Thomas Kuhn, de auteur van The Structure of Scientific Revolu­ tions heeft heel aardig laten zien dat successen op het gebied van de weten­ schap het snelst worden bereikt als mensen goed functioneren binnen een netwerk. Wie z'n contacten goed onderhoudt, boekt de beste resulta­ ten. Maar de echte genieën zijn in het geheel niet aangepast. Die zeggen hardop de wildste dingen en op zo'n manier dat ze het liefst anderen op hun lange tenen gaan staan. Niet­ zsche was ook zo iemand.'

'Zelf ben ik niet zo. Het zou van een geweldige pretentie getuigen wan­ neer ik als would be­genie allerlei wilde beweringen zou gaan doen. Ik ben helemaal geen genie, ik ben maar een eenvoudig beoefenaar van de li­ teratuurwetenschap. Maarwatikvan Nietzsche geleerd heb is dat je alles wat je te vertellen hebt, zo persoon­ lijk en geprononceerd mogelijk moet zeggen. Dat heeft niet alleen te ma­ ken met durf, maar ook met een be­ paalde houding, f e moet je nooit con­ formeren aan de conventies die in je eigen vakgebied heersen, ook al ver­ wacht je van zo'n brave houding suc­ ces, status of bevordering van je car­ rière. Dat is iets dat ik zeker van Nietzsche heb meegenomen. Daar­ om schroom ik niet om dingen te schrijven en te publiceren die buiten de gestandaardiseerde literatuur­ wetenschappelijke publikaties lig­ gen. Mijn laatste boek De Schrift herschreven. De Bijbel in de moder­ ne literatuur wijkt behoorlijk af van wat op mijn terrein gebruikelijk is.

Ik zal niet zeggen dat dit alleen aan Nietzsche te danken is Maar het feit dat ik weet wie Nietzsche is, dat ik de wijze ken waarop hij geschreven heeft en waarop bij hem persoon en oeuvre inhogemateeenhechte twee­ eenheid vormen, heeft bij mij wel iets losgemaakt.'

' " W a t je van Nietzsche's filosofie kunt leren, is dat iedereen voor zich­ zelf moet zorgen en voor zichzelf op moet komen. Deze ideeën zijn bij hem allemaal ontstaan uit persoon­ lijke omstandigheden. Hij was fysiek niet echt sterk en leed aan allerlei kwalen. Veel van wat hij zegt over de zwakken, is ook aan zijn eigen adres gericht. Je moet daar doorheen kun­ nen lezen. Er zit veel schrils en ge­ forceerds in Nietzsches beweringen, en het tragische is dat veel mensen daarmee aan de haal zijn gegaan.'

'Zo zijn z'n ideeën van de Über­ mensch in handen van de nazi's mis­ bruikt. Ter Braak heeft reeds tussen 1934 en 1940 benadrukt dat een deel van de nazi­ideologie nooit toe te schrijven valt aan Nietzsche. Na zijn ineenstorting in Turijn in 1889 ­ hij kreeg een verlamming als gevolg van een voortgeschreden syfilis en werd krankzinnig ­ heeft zijn zuster Elisa­ beth Förster een aantal fragmenten aan elkaar geflanst tot Der Wille zur Macht, en daaruit hebben de nazi's later nogal veel geput.'

'Ik ga niet zo ver als de gangbare kri­ tiek die stelt dat Nietzsche een voor­ ganger zou zijn op nationaal­socialis­ me. Je kunt hoogstens zeggen dat Nietzsche een inspiratiebron is ge­ bleken voor het nationaal­socialis­ me, en dat de nazi's sommige ele­ menten uit zijn filosofie sterk heb­ ben opgeblazen en andere elementen wat weggedrukt hebben. Maar dat ligt bij Nietzsche voor de hand omdat zijn oeuvre buitengewoon heterogeen en fragmentarisch is. Iedereen leest Nietzsche naar zichzelf toe. Niet­

zsches oeuvre kent geen enkele syste­ matiek, het zijn brokstukken die el­ kaar ook nog eens vaak tegenspreken.

Maar dat is ook een van de aardige kanten van Nietzsche: hij is impul­ sief en spontaan.'

'Het is nog steeds een omstreden punt of je Nietzsche verantwoordelijk kunt stellen voor de gevolgtrekkin­ gen die de nazi's uit zijn filosofie heb­ ben gehaald. Thomas Mann schreef heel erg genuanceerd over Nietzsche, maar schuift toch een deel van de schuldnaarNietzsche toe. Nietzsche heeft uiteindelijk toch sterk anti­ humanistische uitspraken gedaan, uitspraken die sterk gericht zijn te­ gen de meest wezenlijke en elemen­ taire waarden van onze westerse beschaving. Dus, zegt Mann, je kunt hem daarvoor ook verantwoordelijk achten. Ik denk dat hij daarin gelijk heeft.'

'Maar Nietzsche was ook erg anti­ Duits. Het Duitsland van Bismarck, wat Nietzsches Duitsland was, was een fenomeen dat hij met de grootste afschuw bezag: hij vond nationalis­ me ronduit verachtelijk. Nietzsche heeft meer dan eens geschreven dat hij zich ervoor schaamde dat hij zelf Duits sprak. Daarom oriënteerde hij zich op Frankrijk: de Franse lichtheid en helderheid heeft hij altijd als een nastrevenswaardig voorbeeld be­ schouwd. In zijn diepste wezen is Nietzsche een kosmopoliet, een Eu­ ropeaan. Hij heeft er voortdurend de nadruk op gelegd dat de toekomst van het westen in het ene Europa ligt, waarin de tegenstellingen en de ver­ schillen tussen de naties weggevallen zijn, waar dan een soort synthese zou plaatsvinden.' ' O p dat terrein is zijn profetische blik misschien niet uitgekomen: twee jaar na 'Europa 1992' viert het nationalisme hoogtij. Maar Niet­ zsche heeft wèl goed de twintigste eeuw ingeschat. Zijn cultuurfiloso­ fie mondt uit in een toekomstver­ wachting waarin hij profeteert dat de twintigste eeuw een geweldige bloed­ bad te zien zal geven, waaruit op een gegeven moment De Nieuwe Mens voort zal komen. De Übermensch staat dan op uit de puinhopen van de oude maatschappij.'

'Dat is de Nietzsche zoals de mees­ ten hem kennen. Aan de nieuwe tijd gaat dood aan vooraf, en geweld, pijn, en destructie. Maar deze elementen zijn voor mij geen reden om Nietz­ sche af te wijzen. Je moet hem genu­ anceerd proberen te waarderen. Je moet erkennen dat hij af en toe vrese­ lijk doorslaat en ontzettend zit te zwetsen. Een boek als Ecce Homo staat stijf van grootheidswaanzin.

Maar als je dat er vanaf trekt, hou je nog genoeg over aan interessante observaties. Ik mag nu nog steeds graag een boek van Nietzsche open slaan en er in lezen. Ben ik met een onderwerp bezig, of alleen een idee, dan heb ik vaak de behoefte eerst Nietzsche te lezen om te kijken wat hij er van vond. Dat zet mij regelma­ tig op een spoor. Nog niet zo lang geleden heb ik een stuk geschreven over kunst en religie, en kwam in Menschliches, AUzumenschlicbes een paragraaf tegen over dit onder­ werp. Ik dacht toen: daar staan pre­ cies de goede dingen in. Nietzsche is een onuitputtelijke bron van reflec­ tie en van creativiteit.'

Deze tekst is de verkorte versie van een hoofdstuk uit een bundel interviews door Michel Knapen waarin KUB­hoogleraren aanhet woord zijn over de denkers die hen het meest geïnspireerd hebben.

De bundel verschijnt in het voor­ jaar bij de Tilburg University Press.

U N I V E R S ^m

13oKTOBERl994

Sport

'ONDER WATER ZIJN, DAT IS TOCH IETS

TECENNATUVRlIfKS'

Het dronkemansgevoel van de duiker De negentig leden van studentenduikvereniging Faico hebben allemaal een onweerstaanbare drang onn het leven onder de zeespiegel te verkennen. Maar voordat ze aan het grote werk mogen beginnen, dient er geoefend te worden in een zwembad. Want de sport is niet ongevaarlijk. 'Duiken naar het wrak van de gezonken veerboot Estonia? Mij niet gezien.'

Marco Knippen

P

aul Joosten (30) is al vier jaar een verwoed sportduiker en daarnaast duikinstructeurbij Falco. Jaarlijks duikt-ie ongeveer zeventig keer.

Daarmee is hij een van de fanatieksten binnen de Tilburgse vereniging.

Op de vraag waarom hij in hemelsnaam zo graag naar de zeebodem wil, refereert Joosten aan een uitspraak van Jacques-Yves Cousteau, de Fransman die als een van de eersten een boek over het duiken schreef. 'Omdat-ie er nu eenmaal is', zei Cousteau.' En daarmee slaat hij de spijker op z'n kop, vindt Joosten. 'Ik ben nieuwsgierig naar het onbekende, wil alles een keer hebben gezien en meegemaakt.'

Joosten is niet de enige. Ieder jaar houdt Falco, dat overigens naar de 'buddy' van diezelfde Cousteau is vernoemd, drie a vier duikweekeinden. Meestal nemen daar zo'n twintig man aan deel.

De 'Falconen', zoals ze zichzelf noemen, reizen bijna altijd naar Zeeland af. Soms worden ook het Oostvoornse meer in ZuidHolland - 'Waar twee VOC-schepen en de boot uit de film Amsterdamned liggen' - of duikgebieden in België aangedaan. Twee weken geleden vormde het Zeeuwse plaatsje Burgh-Haamstede het decor voor het laatste duikkamp van dit jaar.

Volgens organisator Rinze Verbeek (22) was het ook de aangenaamste trip. 'We hebben nog nooit zulk helder water gehad', zegt hij. 'Daardoor

straalt van hem af. 'Normaal gesproken kan je niet verder dan een meter of anderhalf kijken. Nu hadden we wel zes meter zicht. Het water was echter ijskoud. Maar ja, daar heb je alleen de eerste paar minuten last van. Daarna gaat van het water dat zich in het pak bevindt een isolerende werking uit.' Duik je voor het eerst, dan ontgaat je volgens Verbeek de schoonheid van de onderwaterwereld. 'Je weet niet wat je te wachten staat', zegt hij. 'Je concentreert je

'Normaal zie je alleen vissen op je bord, nu zwemmen ze gewoon langs je heen' teveel op het duiken zelf. Bang om fouten te maken.'

Deze angst verdwijnt naarmate je de techniek beter beheerst, meent hij.

'Je weet je dan beter te oriënteren, weet waar je moet kijken. Je durft ook meer, gaat echt op zoek.' Het is deze zoektocht die, volgens Verbeek, van het duiken telkens een belevenis maakt. 'Je hoopt steeds op iets nieuws te stuiten. Dat maakt het spannend.'

Paul Joosten heeft het over een ander soort spanning, terwijl hij zich voorzichtig uit z'n duikpak hijst: 'Je hebt het gevoel dat je een barrière moet

Falco-leden bereiden een duik In een Zeeuwse plas voor. [Foto: Pieter Honhoff]

hebben we meer gezien dan in de voorgaande edities.'

Het nachtduiken op zaterdagavond vormde een van de hoogtepunten.

'Met een groep gevorderde duikers hebben we een wrak bezocht. Het zien van zo'n half vergaan schip, waar dan kreeften en schollen omheen zwemmen en waar planten van het wrak bezit hebben genomen, blijft indrukwekkend. En dat terwijl we er toch al vaker zijn geweest', aldus een doorweekte Verbeek.

De vijfdejaars student bedrijfseconomie is juist vanuit het water terug op de kant gestapt. Hij heeft er een duik van twintig minuten in het Grevelingenmeer op zitten. De tevredenheid

zien te overwinnen. Op zich is dat niet vreemd. Onder water zijn, is toch iets tegennatuurlijks. Normaal zie je alleen vissen op je bord, nu zwemmen ze gewoon langs je heen.'

Vlak daarvoor heeft Joosten onder water twee onervaren duikers van een afstand in de gaten gehouden. Gesmeerd liep het niet. 'Nee, het is wel eens beter gegaan', zegt hij desgevraagd. 'Je zag dat ze wat nerveus waren.' Joosten moest ze enkele keren te hulp schieten. 'Daar leren ze echter van. Weten ze de volgende keer tenminste hoe ze het wel moeten aanpakken.'

Dat duiken 'moeilijk' zou zijn, bestrijdt Joosten. 'Iedereen kan het le-

ren. Je moet alleen niet bang zijn aangelegd en geen last hebben van claustrofobie. Verder moet je beheerst kunnen optreden. Anders doe je in panieksituaties domme dingen', meent hij.

O m zelfbeheersing aan te leren, te leren omgaan met de benodigde apparatuur en de verschillende technieken onder de knie te krijgen, moet de aspirant-duiker eerst in een zwembad een cursus volgen. Deze cursus duurt gemiddeld een half jaar en wordt met een examen afgesloten.

Zonder een duikbrevet is het niet verstandig in de buitenwateren te gaan duiken. De sport brengt wel degelijk gevaren met zich mee. Joosten, terwijl hij uit alle macht probeert de dop van een met thee gevulde thermosfles af te draaien: 'Er kan van alles gebeuren. Zo kan bijvoorbeeld je duikbril vollopen met water, of raakt je zuurstoffles plotseling leeg.' Daarom wordt er bij de meeste duikverenigingen minimaal met z'n tweeën gedoken. 'Bij mogelijk gevaar kan de een de ander dan helpen.'

Het maakt verschil op welke diepte je duikt. 'Op veertig meter diepte gaat alles vier keer zo snel als op een diepte van tien meter', vervolgt routinier Joosten. 'Je zuurstoffles raakt bijvoorbeeld vier keer zo snel leeg, en de druk op je lichaam is een stuk hoger.'

Een ander probleem vormt de stikstof die je in je bloed krijgt bij een diepte van meer dan dertig meter. Duikers kunnen dan niet meer volstaan met het inademen van zuurstof. Ze hebben dan een mengsel van zuurstof en helium nodig. Joosten: 'Dan krijg je het gevoel dat je dronken bent. Dat kan ertoe leiden dat je overmoedig raakt, of dat je juist waanideeën krijgt. Dat is het moment waarop je de kans loopt fouten te gaan maken.

Herstel je deze fouten niet gelijk, dan kan je dat je leven kosten.'

Onervaren duikers wordt dan ook aangeraden nooit verder dan een diepte van tien meter te gaan. Zelf heeft Joosten tot ongeveer veertig meter diepte gedoken. 'Dat was in Frankrijk.

Een fantastische duik, zeg ik nu. Maar tijdens deze duik raakte ik onderkoeld. Dat was op zo'n 36 meter diepte. Ik wist dat ik nog een half uur de tijd had om boven te komen. Dat lijkt veel, maar dat is het niet. Je mag namelijk niet sneller opstijgen dan de luchtbellen. Dat is levensgevaarlijk.'

'Na 25 m i n u t e n was ik helemaal verkleumd', vervolgt hij. 'Ik moest toen nog zo'n vijf tien meter afleggen.

Ik ben toen als een gek naar boven gegaan, met dus het risico een decompressieziekte op te lopen. Gelukkig heb ik er niets aan overgehouden. Al knijp je hem op dat m o m e n t wel even.'

De beroepsduikers die in de olievelden van de Noordzee werken en regelmatig tot meer dan 150 meter diepte gaan, benijdt Joosten niet. 'Deze jongens spelen dagelijks met hun leven.' Zelf kent Joosten een aantal duikers van Wijsmuller, het IJmuidense bergingsbedrijf dat is gevraagd het wrak van de gezonken veerboot Estonia in de Oostzee te bergen. 'Die duikers vormen een apart slag volk.

Stuk voor stuk zijn het jongens die geen enkele angst kennen. Het interesseert ze geen moer dat ze dagelijks met hun leven spelen', zegt de duikinstructeur. 'Of ik dat werk zelf zou willen doen? Mij niet gezien. Het is mij te gevaarlijk. Mijn leven is me te lief.'

Jeroen van Bree en Jeroen fiers studeren dit acadamisch jaar k de Verenigde staten. Beurtelings schrijven zij over hun ervoringen J op universiteiten in den vreemde Deze week Jeroen van Bree ovef het verkeer in Amerika.

O n the road

Een stad als St. Louis w o r d t vaal aangeprezen als een twenty-mimt city - elk deel van de stad is binnen ongeveer een half uur bereikbaar vanuit elk ander deel. Dat wil zeggen, als je een auto hebt. Ben je aanJacques F gewezen op het openbaar vervoer dan kun je je opmaken v o o r een reis van anderhalf uur tussen twee willekeurige plaatsen in de stad. Op fietsen is het verkeer hier absoluui niet ingesteld. Het contrast metTil burg kon bijna niet groter zi|n.

Het is hier op de meeste plaatseo levensgevaarlijk om je met de fiets op de weg te begeven. Degenen dit het toch proberen dragen altijd eer helm en w o r d e n constant uitgekal ferd door automobilisten ('geto/ftlie road!'}. Ik mag mij dan ookgelukkij prijzen dat ik de beschikking het Ik mis c over een auto. Het rijden in St. Louis Dirigent P ervaar ik als behoorlijk ontspannen moeid in Ik heb nog geen tekenen kunneo meer volg ontdekken van moorddadige be die af en to doelingen van andere chauffeurs 'Hé Jacque noch van zelfmoordneigingen, noct phase eigl van complete waanzin; dingen die als de slaj je misschien toch verwacht als|e kwijt is, n denkt aan het verkeer in Los Ange omhoog, g les of N e w York. Andere wegge parende h; bruikers zijn hier wel een tikkelt|e doe gewoc ongeduldig aangelegd en geven sne Bron van ( een ram op de claxon als ze vinder nieuwste j dat je het verkeer ophoudt door ckx, The I niet voldoende risico's te nemenburgse git; kun je je de ergernis voorstellen als ge'waardej je in de binnenspiegel kijkt en he' landse m een Jeep volgeladen met/rotboys is' gaan zond.

Twee plaatselijke eigenaardighedcr jaren zesti zijn het rustig uitdrijven voor eer Het is alle van de hier overvloedig aanwezige lijk. Palin stopborden (er is een oude lokale wat platen legende over de automobilist die jaar kwar nieuw was in St. Louis en volledij United St; t o t stilstand kwam v o o r een stop les. En hé, bord; hij w e r d van achteren aange menten, i reden... d o o r een politie-wagen) er 'Die mens het accelereren bij een oranje ver ze deden g keerslicht; dit laatste omdat, als f erin hun c stopt wanneer het licht op oraqe hjk op die springt, je hoogstwaarschijnlijk voor aan. Ze st lul staat v o o r wat wel twintig secon sfeer, onb den l i j k t t o t het l i c h t op rooc En volslag springt. Een voorwaarde voor he' afsluiten van de verplichte aan sprakelijkheidsverzekeringwashei bezit van een rijbewijs van deze staat, Missouri. Hiervoor moest il e ve dus het plaatselijke rij-examen afleg Daniil Ch gen. De vaardigheden die je hier van het so v o o r moet hebben zijn het kunne» het slapen vinden van de ruitenwissers en hei door op de licht, het rijden van een paar blok moeite vo jes d o o r een rustige buurt en het deert geen gevreesde file-parkeren tussen è Russische oranje pionnen (waar Brenda f ren twinti B H 9 0 2 I 0 zo'n moeite mee had) groep (afkc O m het contrast met Nederlanii reële kuns even aan t e geven: het rijbewip opwierp a. kostte me hier een avond voor rimcntele bereiding, een ochtend op hetexa niet zo in c menbureau en, let wel, zeven dol tische mac lar en vijftig cent.

TiLBm

De

vei

n

D.

Jeroen van Bree

staalde arb jKPuwen H e n dan iteit V lerioe v [arms(d :leid v; irijvers {

1 3 OKTOBER 1 9 9 4

E.M. FORSTER­VERFILMING IN FILMTHEATER LOUIS

Niet te versmaden bioscoopvoer in Howard's End

e en Jeroen Fien adawisch jaar n aten. Beurte/ingi ïrhunervoringeii n in den vreemde, ten van Bree ovei r in Amerika.

£j igenlijk kan het niet: een A meri kaan die excelleert in het verfilmen van klassiekers uit de Engelse litera­ tuur. Toch heeft regisseur James Ivo­ ry wat dat betreft een naam op te houden. Samen met de Indiase pro­ ducent Ismail Merchant stortte hij zich op het werk van E.M. Forster en dat leverde de parels Maurice en A Room with a View op. Twee jaar ge­ leden sloeg Merchant­Ivory Produc­ tions ook Howard's End open, For­ sters prachtige boek over menselijke relaties en de middle c7flss­mentali­ teit in het Engeland van rond de eeuw­ wisseling.

ie road Louis w o r d t vaal een twenty-mnm n de stad is binnen alf uur bereil<baar, deel. D at wil zeg­ to hebt. Ben je aan­ openbaar vervoef laken voor een reis ir tussen twee wil­ en in de stad. Of keer hier absoluut 2t contrast met Til­ liet groter zi|n. e meeste plaatsei o m je met de fiets ;even. Degenen die sn dragen altijd een constant uitgekaf­ obilisten ('get o/ftlie ij dan o o k gelukkig e beschikking hel

iacques Palinckx (links): 'Als Ik onze luisteraar was, zou Ik ons met plezier opzetten.' [Foto: Enk van der Burgt]

^LBURGSE BAND IN NOORDERLIGT MET PSYCHEDELIC

De jaren zestig verpakt in Palinckx

Xk mis daar heel veel hoor, Zjaak.'

Dirigent Paul Hermsen, handen ver­ joriijk ontspannen Clpeid in de zij, kan het even niet meer volgen. En hij is niet de enige 1 tekenen kunnen ' ^ af en toe van zijn notenbalkje valt. moorddadige be­ TSé Jacques, is dit nonphase seven of indere chauffeurs, 'phase eightV vraagt de fluitiste. En Drdneigingen, nocl alj de slagwerkster even de draad 'aanzin; dingen die ,k#ijt is, met haar stokken vragend :h verwacht als |e omhoog, gebaart Hermsen met wap­ rkeer in Los Ange­ pftende handen: 'Doe maar wat joh, k. Andere wegge­ doe gewoon maar wat.' r wel een tikkelt|e Brón van de verwarring is het aller­ elegd en geven sne! ttuwste project van Jacques Palin­ laxon als ze vinden Ife, The Psychedelic Years. De Til­ ;er ophoudt door feigse gitarist en zijn band, hooglijk risico's te nemen­ gewaardeerd in binnen­ en buiten­ rnis voorstellen als landse moderne­muziekkringen, piegel kijkt en hel gaan zondag 16 oktober terug naar de den metfrotboysis' jaren zestig.

2 eigenaardigheden itdrijven voor een Het is allemaal heel toevallig eigen­ ■vloedig aanwezige lijk. Palinckx draaide op een avond is een oude lokale wat platen die allemaal uit hetzelfde 2 automobilist die jaar kwamen: van Vanilla Fudge, . Louis en volledij United States of America, The Beat­ i m voor een stop­ les. En hé, wat bleek? Dezelfde ele­ i n achteren aange­ menten, dezelfde sfeer. Palinckx: n politie­wagen) en O e mensen hadden lak aan genres, bij een oranje ver­ l i e d e n gewoon wat ze wilden, wat atste omdat, als|e $rin hun opkwam. Alles lijkt moge­ i e t licht op oranie lij^ op die platen en dat spreekt me :waarschijnlijkvoo[ aai. Ze stralen iets uit, een gevoel, twel twintig secon­ sfeer, onbegrensde mogelijkheden. et l i c h t op rood En volslagen pretentieloos.'Kortom: et rijden in St. LOUIS

)rwaarde voor hei e verplichte aan­ erzekeringwashei ijbewijs van deze e verhalen en gedichten van Hiervoor moesti ke rij­examen afleg Dianiil Charms (I905­I942) zijn niet heden die je hier­ van het soort dat je lekker even voor len zijn het kunne» het slapengaan leest, of snel tussen­ litenwissers en hei door op de wc. Je moet er de nodige van een paar blok moeite voor doen en zelfs dat garan­ stige buurt en het deert geen honderd procent begrip. De arkeren tussen de Russische absurdist maakte in de ja­

D,

(waar Brenda in moeite mee had) st met Nederlanii ven: het rijbewip een avond voor­ chtendophetexi­ let wel, zeven dol­ It. van Bree

YEARS

*en twintig deel uit van de Oberioe­ groep (afkorting van 'vereniging voor reële kunst'), een gezelschap dat zich qpwierp als verdediger van de expe­ rimentele kunst. Die viel namelijk niet zo in de smaak bij de communis­ tische machthebbers, die liever de ge­ staalde arbeiders en blozende boeren­ uwen van het sociaal­realisme en dan de onbegrijpelijke excen­ 'iteit van Charms en de zijnen, erioe was dus snel passé, maar iarms (dit pseudoniem is mogelijk eleid van het Engelse charm, des rijvers echte naam is Daniil Ivano­

r

het lijkt het werk van Palinkcx wel.

Dus rees bij de bandleider de vraag hoe hij en zijn mannen geklonken zouden hebben aan het einde van de jaren zestig. 'Maar', zegt Palinckx verheugd, 'wij kunnen die mensen van toen een stapje voor zijn. Ge­ schiedvervalsing, zeg maar.'

Palinckx dook in zijn platenbak en kwam tevoorschijn met meer dan vijfduizend stukjes tekst en muziek.

Aan het strand van de Gran Canaria (dat kon omdat hij een Podiumprijs gewonnen had) smeedde hij de frag­ menten om tot een 'zapp­versie van de sixties': Nancy Sinatra, Zappa en de Stones verpakt in de muziek van Palinckx. Een feest der herkenning ligt voor de hand, dat weet hij zelf ook, maar 'het moet geen connaisseur­ sprogramma worden. We willen de mensen pesten. Op het moment dat ze iets herkennen, hop, hebben ze alweer vier andere dingen gehoord. En het is niet alleen improvisatie of mo­ dem of wat dan ook, maar het zijn ook hele zwoele, superkleffe muziekjes.

Veel bands doen dat wel stiekem bij de soundcheck, maar nooit in het openbaar. Wij hebben die barrière overwonnen, er is bij ons geen ver­ schil tussen lol en serieus.'

In de 'witte kamer' van De Vorst, oefenruimte voor één keer, valt de

muziek van het gezelschap, voor de gelegenheid uitgebreid met het Til­ burgse A quarius­ensemble en twee zangers, veelvuldig uit elkaar. Maar het is een oefensessie, dus dan mag het. Het is trouwens de vraag of het coherenter zou klinken bij de echte uitvoering. Waarschijnlijk niet, maar het is juist die 'losheid' waar Palinckx naar streeft.

The Psychedelic Years bestaat uit vijf tienpAases, voor het grootste deel losse elementen. De inhoud daarvan staat vast, de volgorde niet. Elk stuk heeft een eigen cue en als iemand, of dat nou de dirigent is of een van de musici, spontaan zin krijgt in een bepaalde phase, dan geeft hij de bij­ behorende cue. Elke voorstelling is dus anders. 'Dat is die losheid, niet de drang om zo nodig ingewikkeld te moeten doen waarvan wij vaak be­ schuldigd worden. Wij komen name­ lijk nog wel eens geplaatst in het hokje niet­te­pruimen­muziek. Maar als ik vijf entwintig jaar geleden onze luisteraar was, dan zou ik ons met plezier opzetten.' [MvA]

De zusjes Schlegel zijnwei7 to do. Ze wonen in een statig Londens huis en brengen hun tijd door met thee drin­ ken en interessante discussies. Op een dag krijgen ze tot hun ontzetting de familie Wilcox als overburen. He­ len Schlegel (Helena Bonham Carter) heeft een wat vervelend afgelopen liefdesaffaire met de jongste Wilcox­ telg achter de rug en is dus niet blij met het nieuwe uitzicht. Margaret" (Emma Thompson) daarentegen voelt zich aangetrokken tot mevrouw Wil­ cox en er ontstaat een vriendschap tussen de twee. Dit tot grote erger­ nis van de andere Wilcoxen, die dat mens van Schlegel maar raar vinden.

De boot is helemaal aan als de oude dame op haar sterfbed het buitenhuis Howard's End nalaat aan Margaret, die daarvan dan ook niet op de hoogte gesteld wordt.

Helen heeft ook zo haar problemen.

In haar gepassioneerde omgang met

de werkloze klerk Leonard Bast ver­ wart zij liefdadigheid met liefde.

Door een verkeerd zakelijk advies van de oude heer Wilcox (A nthony Hop­ kins) is Bast op straat komen te staan en Helen is daar zeer boos over. A ls Wilcox tot ieders verrassing Marga­ ret ten huwelijk vraagt, die tot over­ maat van ramp ook nog ja zegt, raken de verhoudingen tussen de zusjes en de twee families danig vertroebeld.

Howard's End speelt vervolgens een sleutelrol.

Het enige, maar dan ook het allereni­ ge wat je in Ivory's nadeel zou kun­ nen zeggen, is dat hij telkens het zelf­ de blikje acteurs open trekt. Maar als dat Helena Bonham Carter, Emma Thompson en Anthony Hopkins zijn, kan niemand daarover klagen. De ex­ pressiviteit van Thompson en de ingetogenheid van Hopkins houden je gevangen achter met fluweel bekle­ de tralies, je kunt niet weg en je vindt het prima. Het doet, niet eens zo heel erg in de verte, denken aan The Re­ mains of the Day (ook van Ivory), maar ook daar kun je je eenvoudigweg niet aan storen.

De beelden zijn fenomenaal en ver­ plicht bioscoopvoer. Je hoeft geen anglofiel te zijn om te verdrinken in dat prachtige Engelse plattelands­ groen of te verdwalen in de monu­ mentale panden van de Londense city. En daar wordt Ivory's meester­ schap zichtbaar: de beelden onder­ drukken de plot niet, maar verster­ ken hem juist. Het hart van Forsters werk blijft kloppen. [MvA]

The Psychedelic Years van Palinckx: zondag 16 oktober ia Noorderligt, aan­ vang 21.00 uur, entree f 17,50.

Helena Bonham Carter als de opstandige Helen In Howard's End.

DE

KOFFER

WAAGT

ZIC H AAN

RUSSISC HE

ABSURDIST

Charms zeer smakelijk voor doorbijters vitsj Joevatsjov) bleef in al zijn kunst­ uitingen tegendraads: experimente­ le toneelwerken en nonsens­poëzie en later ook werk voor kinderen en heel korte verhalen. Die laatste cate­ gorie wordt gezien als de echte kern van zijn oeuvre en als het beste uit de moderne Russische literatuur. De vorm van Charms werk is vaak ver­ warrend, bijvoorbeeld twee verhalen in één of verhalen zonder einde. De inhoud wijst meer dan eens op de don­ kere kanten van het socialisme, zo­ als de willekeurige wreedheden van het regime en de ontkenning van het individu. Deze onbeschaamde open­

hartigheid kwam Charms duur te staan. In 1941 werd de schrijver op­ gepakt, om vervolgens van de honger te sterven in de gevangenis van Le­ ningrad.

Tanja Oostvogels, regisseuse bij uni­ versiteitstheater De Koffer, las het werk van de Rus, het begon te krie­ belen en het idee van een uitvoering was geboren. In twee groepjes van drie, die onafhankelijk van elkaar re­ peteren, werd zes keer gerepeteerd met een aantal teksten van Charms.

'Ik heb wel een schifting gemaakt', zegt Oostvogels. 'Alles wat echt heel diep en ingewikkeld was, heb ik niet

gebruikt. Daarvoor hebben we te weinig tijd. We willen alleen een vluchtig luchtje Charms laten rui­ ken. Daarom is de uitvoering ook geen afgerond geheel, meer het punt waar we op dat moment zijn aanbe­ land. Gewoon kijken wat we kunnen bereiken in een korte periode.'

Charms in zes weken is bijna onbe­ gonnen werk, merken ook de acteurs.

Elke donderdagmiddag in afzondering bijeen in gebouw S is misschien net genoeg om de teksten uit het hoofd te leren. Maar dan moet er ook nog bewogen worden. 'En toen... toen ging jij staan, geloof ik... of niet., of hoe

was 't nou?' 'Nee, je moet gaan zit­ ten Ruth', zegt Oostvogels. 'Oh shit', zegt Ruth. Klaar heeft problemen met de tekst. 'Vier illustraties,' decla­ meert ze, 'van hoe een mens.. nee, een nieuw idee., nee, het eindigt op 'brengt'..toch?..shit,hoewas'tnou?'

Moeilijk, moeilijk. Maar als het loopt, als de tekst er in zit, als de be­ wegingen vloeiend zijn, dan komt er inderdaad een vleugje Charms voor­ bij. De korte stukjes, alles bij elkaar een kwartier per groep, zijn welis­ waar verpakt in een dikke, taaie schil absurdisme, maar de doorbijters wacht een prachtig en smakelijk, zij het diep­tragisch hart. [MvA] 'Charms' van universiteitstheater De Koffer is zaterdag 15 oktober te zien in De Vorst, aanvang 20.30 uur. Vanwege de beperkte capaciteit kun je het beste reserveren: tel. 446028.

lee^t

Inaugurele rede

£i^eiicla

h o o ü l e r a a r \nhtx tivifieucteiiM­ha]>. I i t e l : ' H e h r h o t f re

k . i a i i \ r r k o o } ) i­­ m,t. di e n wo v a n \2 lot 2 in lii !i,i|^

aan intormatn' .

iiei)ouu

1 h, l > ■ uur <tuti

's at^ onds in de

/ano­tht'.iter

X / oktober [ma]

D e r Jasager

D e w e r e l d van d e is lam l'oto­e\po>}Ht ^ieori^ani^eerd d o o r > t u t i i u m Uuiciril,

v a n t.outra­^t; ' D e r j a ­ s a g e i ' \ a n B r e e h t e n VtedK Iti­

Ui het k u d e r v a u : 'l'­lanMnUtitoet.lu"i. \ \ e^len'. l ofot;,,^

> c h n j \ e n e n u i f r o n i a t j e h i j ; M a r g o l f t't2ï'^>7)of Miehei­

\ X \ F . H . K p b o r d u i i ; . 7 e /leii üt tiebimw > \ u n C> t iti^

le ( 3 6 2 1 4 6 ) .

oktuber­

A \N\ \N(.

uur rnfé

tie

I d e a l e n in B r a b a n t

Hosknm

F o t o ­ / t e k s t d o c u m e n t a i r e o v e r : ' I d e a l e n in Brabant',il]

Cicero

j a a r b e v r i j d i n g , 1 9 4 4 ­ 1 9 9 4 j o n g e r e n v a n toen en jon

i)fl>atinj£r!uli t . ï c e r o orgHiiisetM­t v a n d a a g t ^ n morj;en t­rii \\(»rk^lH>p­ o v e r betogtMi, m e t uitfiebrt'uit' vuU'o­

s(M>rt

o p n a n u ' s , d o o r Jai'ff»*"^ (^ostoïii^­^.

9.00

- 17.00

in

P21I.

Internationaal

g e r e n v a n n u , in d e b i b l i o t h e e k . D e f o t o ' s ^ n tek'­ten

korfbaltoernooi

(i4^organiM'ei d d o o f k o r f h a K e r e n i g t n g M e l m a c o m T h e

z i j n g e m a a k t d o o r f o t o g r a f e (^laroline S c h r o d e r uu

\]f T r o p b \ ­ D it t o e r n o o i , w a a r a a n

B r e d a . D e t e n t o o n s t e l l i n g b e v a t g e f o t o g r a f e e r d e por

^tudenten­korf­

b a J \ e r e n i ^ i t | ^ e n v a n b i j n a alle u n i v e r s i t e i t e n v a n N e ­

t r e l t e n v a n j o n g e r e n e n t e k s p o r t r e t t e n v a n oudere»

derlantl deeïnenirn. wordt \ a n d a a g e n morgengehou­

d u / e U j o n g e r e n vaaren tij<iens d e b e v r i j d i n g vanliti

d e n . '^ A v o n t U feest. \ o o r m e e r i n f o r m a t i e : C o r t n e

/ . u i d e n > a n N e d e r l a n d >0 j a a r geieih'U. Tc zien Uf\]'

1 y oktober [wo]

n o v e m b e r in d e b d ) l J o ( b e p k .

Awv \m:

Voorlichtingsdagen

Hele dag op het

foto

sportcentrum

M H ) r ï i r l i t i n i ï o \ e r r I e K ! li O o k t r e e d t het •»alnn(>rke^t o p m dt* h t M T .

n e r a l e n . a . v . d e c o n f e r e n t i e ' e x ­ Y u g o s l a v i a . eausc­i

^ 4 oktober [ma]

conse([uen<'es". I n d e a u l a ­ f o y e r v a n 11 t / m 2 6 oktober

C o n g r e s e x - J o e g o sl a v i e

uur ofi de kt R

En verder...

Georgani^een^doo^(b'^tudteverenïüi^a; VFGEEi.'­.m.

S t u d i u m G e i i e r a i e , T l l d e n ^ ­ d d d r i e d a a g ' ­ e c o u g r e ' ­ /,al

film

achtereenvolfien?. a a n d a c h t w o r d e n besteed a a n d e

Archipolis

sport

^Veek van Pendragon ï n d e W e e k \nn P e n d r a g o n ( 1 7 ­ 2 0 o k t o b e r ) wtndf

ïn d e f i l m c y c l u s i n h e t k a d e r v a n : * \ r e h i p o l i s ' v e r ­

ontlerliggende o o r / a k e n van d u coidliet. de politieke

t o o n t S t u d i u m G e n e r a l e : T h e b e l l y o f <xn a r t ­ h i t e e t .

e n g e o g r a f i s c h e g e \ olgen e n d e r o l v a n d e \ e r s c h i l l e n d e

v p r s e l i i l i e n d e r e c r e a t i e v e t o e r n o o i e n georgatiher'

s p e e l f i l m v a n P e t e r G r e e n a w a y , lOS m m , ( i H 19f!7.

i n t e r n a t i o n a l e o r g a n i s a t i e s in d e z e o o r l o g . O p e n i n g

voor/.(me) sportkaart­aUnu't­sportkaarthondt'i'i

d o o r prof. L.F.W.de Klerk, r e c t o r magnificus K U B .

k u n t j e i n s c h r i j v e n v o o r d e v o l g e n d e s p o r t e n ; \oilt'

V o o r d r a c h t e n v a n o.a.: m e v r . T r o m p ­ V r k i c ( I n s t i t u u t

b a k / a a l v o e t b a l , s q u a s h , h o c k e y , b a s k e t b a l , batbür

20.00

muziek

ex-Joegoslavië F o t o ­ t e n t o o n ' » t e l ï i n g g e o r g a n i s e e r d d o o r Studn»n(,f

ó ­ V W O ' e r s krijgen \ati(Lut}ren moriien uitgebreUl

iOjm

Spoel

! v ( > n n i ^ i n a k t n g s u c e k e n d v o o r het z a n g ­ t h e a t e r proje<*t

10.00

>^orkshop

\.

Tentoonstelling

2i2i oktober [za]

Kathoijtóie Uni*Srsiteit B r a o a n t

ECO-feest I ( 0 4 r e ^ t Ut d e < p o e ï : ^oe<ÏLoop b i e r e n l ) [ i or,|:

T i i a u ü u r e l e r e d e \ a n p r o f . <lr­ I. d e \ u i j ­ t a K b i j / o n d e r

uur zant

YZl

K o n i n k l i j k e l i e d e r t a t el

voor Oost­Europa), dhr.van d e n Heuvel (Clingendael),

tem. s c h e r m e n e n t a f e l t e n n i s . O p g a v e g e s c h i e d iU

dhr.Houwen (Press Now).

m i d d e l v a n h e t i n v u l l e n v a n e e n insehrijfformuher,ttsi te v e r k r i j g e n is b i j d e c o n c i e r g e o p h e l sporteentrus

A4^\\^<;

Pianoeoïic^H door Maria Joao Pires. Studenten kun­

10,:iO

-17.00

uur in de

( A c a d e m i e l a a n 5 ) . V o o r m e e r i n f o r m a t i e b e l het sport

aula

centrum: 663012.

nen, o p \ e r t o o n \ a n h u n eollgekaart gratih het r o n ­ eert bijwonen, zolang e r v o l d o e n d e p l a a t s e n zijn. debat 4 \>V i.N(.

20.IS

tmr

auïa

^ U oktober [do]

inschrijven

Ritzen-debat

Excursies Efact

Ccoriraniseerd door de P S F over: 'D e student van de

Efact organiseert d e volgende e\<'ursies.

loekomstM>eelnemer8:Jo Ritzen (PvdA),Ky>iuHek''­

2 0 / 2 1 o k t o b e r : E e n tvveedaagae e x c u r s i e n a a r D uil­

ter (LSVB), Ad Lansink (CD A), Monique de \ n e s

l a n d m e t c h e m i e , s t a a l , b a n k w e z e n e n farmacie. Di

(VVD) en Geri v a n Veldhoven (KUB).

kosten bedragen: f90.00.

2 6 o k t o b e r : E x c u r s i e n a a r h e t d t s t l ibutiecenlruiiiiaE

AANVANG

eonferentie

G a t t en de cultuur

20.00

uur in de

de V&D .

aula

I n t e r n a t i o n a l e c o n f e r e n t i e : ' G a l t , t h e *irth a n d e i i l t u ­

1 november:

ral eiichange between t h e Unitetï State^ a n d E u r o p e ' .

Ontwikkelingssamenwerking op bet Mintstency

OriEaRistatie: d e v a k g r o e p e n S o c i o l o g i e . V T W e n d e

foto

L e z i n g e n presentatie van de foloehih Omega over het

t u u r d o o r ' A m e r i k a n i s e r i n g ' b e d r e i g d ? S p r e k e r s zijn

i h e m a : ' f o t o g r a f i e in Beweging".

v ( e r d e | a a r s e e n v o l l e d i g v e r z o r g d e d a g b i j KPN.Naa.:! diveiNC l e z i n g e n is e r o o k e e n c a s e o v e r ' t o e t s i n g intrfr

P h i l i p Schle>inger e n prof. Arjo Klamer. Uit N e d e r ­

2<>.:iO uur in

ditetiekoers K P N ' .

PZ208

l a n d ; prof. Vbram d e S w a a n e n prof. R o b K r o e s .

uur

I>S( HHU\h>

congres tonferentie

Efnrl-knmer

^ 5 oktober [di]

YZ2

b e t d e p a r t » nif

O p 'A n o v e m b e r o r g a n i s e e r t E F A C T v o o r der(le­«

o n d e r a n d e r e : uit de V.S.: prof. R i c h a r d Pells, prof.

10.00

naar

Buitenlandse Zaken.

F o t o g r a f i e in b e w e g i n g

Boekman'­tirhting. T h e m a : W o r d t de E u r o p e s e cul­

Excursie

Rl

Excursie naar h e t P I O V

C o n g r e s e x - J o e g os l a v i ë T w e e d e d a g v a n <lit c o n g r e s . V o o r d r a c h t e n v a n o.a.:

D e V e r e n i g i n g v o o r S t r a f r e c h t P e t e r Noll organisefr

Conferentie georganiseerd d o o r F W W , thema: Fried­

dhr.Sumic (ministerie van Informatie van Kroatië),

o p d o . 1 0 n o v . a . s . e e n e x c u r s i e n a a r h e t Politie In'H^

rich Nietzsche; de vooruitzichten van een tragische

d h r . S i l j a n o v s k a (minister in M a c e d o n i ë ) en d h r . S v o ­

t u u t O p e n b a r e o r d e e n V e i l i g h e i d ( P I O V ) t e Uoof

cultuur. Met onder meer: Paul van Tongeren ( K I N ) .

b o d a (journalist uit Sarajevo). E r w o r d e n d o c u m e n t a i ­

h e i d e . K o s t e n : f 1 2 , 5 0 . J e k u n t j e a a n m e l d e n door.

? > i k O g e r {St. I g n a t i u s A n t w e r p e n ) e n K e i t h A n s e l l ­

r e s g e t o o n d : ^A S e r a j e w o D i a r y ' e n ' S e r a j e w o F i b n

n o e m d b e d r a g t e s t o r t e n o p p o s t g i r o n r . S­jTOriO J! ii

P e a r s o n ( U n i v e r M U of W a r w i c k , G B ) .

F e s t i v a l ' . O o k zijn e r w o r k s h o p s .

V v S r P e t e r N o l l , o.v.v. ' P Ï ( ) V \

I 5 0 jaar N i e t z s c h e

AAINVANG

10.00

10.00

­ 1 7.00 uur in z««? YZl

- 1 7.00 uur in de

Studiereis India

aula

V I T E ­ i n t e r n a t i o n a l o r g a n i s e e r t v a n 2 3 f e b r u a r i t/m' m a a r t e e n s t u d i e r e i s n a a r I n d i a . Inschrijvingsdatu

lezing

ITK

Georganiseerd d o o r de MAK, Efact, S B I T en de T E V .

m a n a n d machine m information retrtevaP. Deze gaat

D e z e e x c u r s i e is s p e c i a a l v o o r d e e e r s t e j a a r s s t u d e n ­

over de mogelijkheden van o p computer­gebaseerde

t e n . J e k r i j g t o . a . e e n film te z i e n e n e e n r o n d l e i d i n g

informatiewinning. Bijzondere aandacht voor auto­

door de fabriek. Inschrijven k u n je je op de MAK­

raatihering

karaerB lO.lL

van deze processen, bijvoorbeeld door mid­

del v a n intelligente 'information retrieval systems'.

AANVANG

A\NVA>G

De hele

7 5 . 4 5 ­ 17.00

^port

uur

(R15).

INFO

dag

B322

^ Ö oktober [wo]

>^eek van Pendragon r i t r * ' i k i n g v a n d e in d e z e week gewonnt'n

prijken

congres

' l a n s l n i t e n f i feest.

22. S0 uur in het

2 7 o k t o b e r v a n 1 1 . 0 0 tot 1 7 . 0 0 u u r i n d e VÏTE­kam^

E x c u r s i e P h il i p M o r r i s

C ol l o q u i u m

L e z i n g v a n L i n d a C . S m i t h : ' " Di v i s i o n of l a b o r b e t w e e n

sportcentrum

2i X oktober [vr]

colofon

C o n g r e s e x - J o e g os l a v i ë

D e K u b a g e n d a . v e r s e h i j n t w e k e l i j k s g e d u r e n d e heta« d e m i s c h j a a r . H i j w o r d t v e r s p r e i d in d e s t a d en air

O p d e d e r d e d a g z i j n e r v o o r d r a c h t e n v a n o.a.: d h r . t e r

d r u k t in U n i v e r s . H i j w o r d t g e m a a k t o n d e r verantwoof

H a a r (NAVO Brussel), dhr.van Boven (International

d e l i j k h e i d v a n h e t P l a t f o r m a a n v u l l e n d e ondcr>*i]"

Criminal T r i b u n a l for the former Yugoslavia), d h r . van

v o o r z i e n i n g e n in s a m e n w e r k i n g m e t U n i v e r s .

den Berg (IKV en Helsinki Citizens), d h r . Z a a g m a n

Redactie:

(High C o m m i s s i o n e r on National Minorities), d h r . W .

Eindredactie:

Gabe van der Zee Anne­Mieke Binnendijk

H .G.Wolters (Unicef) en d h r . v a n Lith (KUB).

adres Informatie zenden naar:

G a t t en de cul tuur

9.30

- 17.00 uur aula

's middags

YZ2 K U B t.a.v. K u b a g e n d a

T w e e t ï f €Ïa^ v a n d e z e i n t e r n a t i o n a l e c o n f e r e n t i e . S p r e ­ kers zijn o n d e r a n d e r e : d r . Mei v a n E l t e r e n , prof.

P o r t i a M a u l t s b y , prof. V e r a Z o l b e r g , prof. IJenis

feest

kamer Al 7

European night

M c Q u a i l e n p r o f . W i l l i a m U r i c c h i o . \ Middagi^ z i j n e r

(Georganiseerd do()r s t u d i e v e r e n i g i n g A E G E E . Met

werVsessies.

s t u d e n t e n u i t h e e l ? ­ u r o p a . K a a r t e n in R 5 .

P o s t b u s 90ir>;i $ 0 0 0 E E T i l b u r g

AANVANG

ta.na

uurAziis

',s

avonds

r d e Talk of the

Toten

Mail: UNAGEND A(ö)KUB.NL

UNIVERS

I

i

<ioBi<i voi

M

te de dertfg woorden

M Jtsprtje-3 ytjn be Hiedev.ef

ketb en s-tudentén van cle KUB Mits de ierig

ntet te boven gaat fc>e dradgt de prijs vijf gul den Tot vestig WDOf

il

den kost een matser tje tiert gujcfen Bertch

KS K3Ê

ten met een (para) commercie©! karal^ter kosten f 25

Eco-feest Woensdag 26 oktober is er weer een ECO feest in de Spoel met goedkoup b i e r e n D J C o r De kaartverkoop is ma, dl en WO van 12 tot 2 m de hal van gebouw A Onderdompelen in het absurde Universlteitstheater De Koffer presenteert de teksten van de Russische absurdist Daniil Charms Een absolute must voor elke toneelliefhebber De Vorst (WiUemllstraat), za 15 oktober, 20 30 uur, ƒ 5,- Zie m e m o

en mo

gen met meer dan der tiK-AOotJen beiiagen

Maximaai twee mat sertjes per activiteit

I

Sportlef?

Doe dan mee aan de Week van Pendragon, een recreatief toernooi voor alle Tilburgse studenten N B Sportkaart is m e t verplicht |voor meer info zie Memo-Sport) Eerstejaars FEW ers opgelet'

Eco-feest Woensdag 26 oktober is er weer een ECO feest in de Spoel m e t goedkoop bierenDfCor De kaartverkoop is ma, dl en WO van 12 tot 2 in de hal van gebouw A Heeft de student nog toekomst?

De PSF organiseert Ritzen-debat, 24 oktober 20 00 uur aula m e t o a de prestatiebeurs D e e l n e m e r s o a Jo Ritzen, Kysia Hekster (LSVB| en Ad Lansink (CDA) Actief worden!

Een tweedaags congres over industriepolitiek, een studieproject naar China, CBI, tentamenbundels, onderwijsvoorlichtmgen, casestudies, vaardigheidstrainingen, Defacto, Le Facteur, excursies en studiereis naar Frankrijk EFACT zoekt studenten m e t ambitie om deze sublieme activiteiten m het k o m e n d e jaar te overtreffen Wie durft'

Ontwikkelingssamenwerking Ben je hierin geïnteresseerd, ga dan met Efact mee naar het ministerie van " ^ buitenlandse zaken op 1 november J D e nieuwste p r o g r a m m a ' s ontwikkelingshulp worden gepresenteerd en er IS veel mogelijkheid tot discussie Dus geef je op op kamer R 1

De mededelingenpa gina wordt verzorgd B f l

door de afdeling Pers

fia

& Voorlichting {ge

3

é*m ■•P !g^

bouw B, kamer 1 0 . tel 2 0 0 1 )

D iensten

en faculteiten leve ren via een centraal punt (het secreta naat) kopij z s m aan, uiterlijk donder

•■

E3 tuSÊ

dag voor 1 3 0 0 uur voor het verschijnen van de nieuwe Uni vers 1 V m beperkte ruim te IS het zaak bench

ten kort en kernachtig te formu leren D e redactie kan het be richt WIJ zigen BIJ teveel kopij krijgt de hoogste actualiteits waarde voorrang

Bibliotheek

Excusie MAK Speciaal voor jullie organiseert de MAK op dinsdag 2S oktober een excursie naar Philip Morris Meer informatie krijg je bij de colleges of lees je in de wegwijs Inschrijven op B 10 I I Zin in een echt feest Kom dan op 3 november naar Noor derligt en geniet van een spetterend FSW-feest Kaartjes vvk f 4 Aan de kassa ƒ 4,50 Voorverkoop 31 oktober en 1, 2 en3 november, gebouw A en kks Redacteuren gevraagd!

Het periodiek van Efact 'Defacto' en de nieuwsbrief voor e c o n o m e n 'Le Facteur' zoeken nog redacteuren Ben je handig m e t Ventura of ben je bereid om dat te leren, dan zoeken wij jou om te helpen m e t de lay-out van beide bladen Ben je geïnteresseerd, kom dan geheel vrijblijvend langs bij Efact, kamer R 1.

Lazard Brothers & co 9 M e r c u n u s organiseert ism Financie n n g s a s s o c i a t i e R o t t e r d a m op 4 november een bedrijfspresentatie van de Lazard Brothers, een merchant bank g e s p e c i a l i s e e r d in de f i n a n c i ë l e dienstverlening Interesse' Schrijf je m op kamer R 7, of bel 662992

European night AEGEE T i l b u r g s l u i t h e t c o n g r e s ' e x - Y u g o s l a v i a ' af op w o e n s d a g 26 o k t o b e r m e t een g i g a n t i s c h feest in de TALK Kaartjes a ƒ 5 , - t e verkrijgen op R3 t u s s e n e e n en drie uur C

Cabaret niet schieten!

Congres ex-Yugoslavla treedt zaterdag 15 oktober op met de absurdistische geschiedenis van drie 'Nat- Van 24 to 26 oktober zullen vele grote te Narren' Plaats Theater Zaal Zestien n a m e n i n g a a n op ' e x - Y u g o s l a v i a , Causes & Consequences' - daar moet Aanvang 20 30 uur Entree f 10, jebijgeweestzijn'Meerinfo AEGEETilhurg, kamer R 3 Voorlichting stage en afstuderen be EFACT organiseert op 27 okt om Studiereis India 12 45 u in CZ 101 deze voorlichting m e t m e d e w e r k i n g van docenten en VITE-international organiseert van 23 een personeelsfunctionaris Aan te februari t / m 11 maart een studiereis naar India I n s c h r i j v i n g s d a t u m 27 bevelen voor 3e en 4e jaars' oktober van 11 00 tot 17 00 u u r in de VITE-kamer (R 15) Voor meer inform a t i e k o m naar onze stand in geBestuursleden gezocht De TSO-vereniging is op zoek naar b o u w A of de VITE-kamer R 15 (tel nieuwe bestuursleden DeTSO-vere- 662722) niging IS de schakel tussen TSO-fractie, die z i t t i n g heeft in de UniverZeg ook ja ...I siteitsraad, en de s t u d e n t e n op de KUB Landelijk is TSO actief via het tegen het muziek-theater-project ISO Voor g e ï n t e r e s s e e r d e n h o u d t 'Der jasager,' KennismakingsweTSO een b i j e e n k o m s t waarin alles over de TSO-vereniging verteld wordt 01^3^2146 (MicLüefoT3%'42i9°7 Deze bijeenkomst wordt gehouden op (Margot) Zie ook memo dinsdag 25 oktober om 15 00 uur in de Presidiumzaal A181 (boven de koffiekamer van A) Valuta handel bij ABN-AMRO M e r c u n u s organiseert op 26 oktober een bedrijfspresentatie en een deaUit Je dak! imgroom simulatiespel (valutahandel Heb je zin in een gigantisch feest m e t op computers) bij de ABN-AMRO studenten uit heel Europa' Kom dan Leden gratis, m e t leden ƒ 5,- Interesop 26 oktober naar de TALK, waar s e ' Schrijf je in op kamer R 7, of bel AEGEE Tilburg een grootse European 662992 night houdt Kaartjes op R 3

Ameretten in T i l b u r g ' Op vrijdag 14 o k t o b e r v i n d t in T h e a t e r Z a a l Z e s t i e n de l a a t s t e v o o r r o n d e van h e t R o t t e r dams cabaretfestival plaats De s p a n n i n g stijgt A a n v a n g 20 30 u u r Entree ƒ 10,-.

Ritzen-debat Organisatie PSF thema 'De student van de t o e k o m s t ' D e e l n e m e r s fo R i t z e n ( m i n i s t e r ) , Kysia H e k s t e r (LSVB), Ad Lansink (CDA|, Monique de Vries (VVD) en 24 oktober 20 00 uur aula

Een carrière bIJ KPN? T A O P organiseert een lezing over bedrijfsopleidingen bij KPN Donderdag 27 oktober 15.00 -17 00 u u r in PZ 25

Voorlichting stage en afstuderen AE Efact organiseert op 3 nov om 13 45 u in AZ 08 deze voorlichting m e t m e d e w e r k i n g van docenten en een personeelsfunctionaris Aan te bevelen voor 3e en 4e jaars.

Muzlek-theater!

Zin m muziek en theater' Doe mee aan Brecht- en Weill-project 'Der fasager' Repetitieweekend 22 en 23 oktober Info 013-362146 (Michelle), 013-442197 (Margot) Zie ook m e m o

maandag 14 november in het bezit van Excerpta Informatica zijn De redactie wenst u veel speurplezier'

- Basiscursus W P 5 1 17, 18 en 29 nov 9 00-12 30U en 24 en 25 nov 13 30-17 OOu Basiscursus Quattro Pro voor Wm dows 2 1 , 2 5 e n 2 8 n o v e n 2 d e c 9 0012 30u - Workshop samenvoegen en sorter e n m W P 5 1 SOnov 9 00-12 30u Inschrijven kan na vertoon van kubkaart d m v een inschrijfformulier verkrijgbaar bij het CIC 111 vorig jaar bestaat er geen inschrijftermijn voor s t u d e n t e n belangstellenden kunnen zich nu al voor alle cursussen inschrijven Kosten / 15,- per dagdeel plus materiaalkosten

Scan­service

Bibliotheek

I 12 OKTOBER 1 9 9 4

Vanaf begin 1994 is het mogelijk om losbladig materiaal (tekst) te laten scannen in de bibliotheek Het mi­ n i m u m aantal pagina's is 20 Prijs/ 2,­pp tot50pagina's,/l,50bijmeer dan SO pagina's Betaling kontant, d w z stort het benodigde bedrag bij de kas in gebouw B, en kom dan met de kwitantie naar de afd scanning (kamer L 204) Diskette m e e n e m e n Medewerkers dienen een door de m a n d a t a r i s ingevuld en onderte­ Distributie Micro-Soft produkk e n d a a n v r a a g f o r m u l i e r m e e te ten brengen Voor meer informatie k u n t u contact opnemen met de afd scan­ lp het kader van de licentie-overeenn i n g v a n de b i b l i o t h e e k , t e l k o m s t die de u n i v e r s i t e i t m e t de (66)3158 firma Microsoft heeft afgesloten wordt aan studenten en medewerkers van de KUB de mogelijkheid Stages/Onderzoek in ontwikke­ geboden tegen betaling van f 40, - een lingslanden kopie te m a k e n van de volgende pakketten (voor Windows) De KUB stelt per jaar 10 beurzen van MS Access (database) (3,5" H D 8) max ƒ 2 000,- elk beschikbaar als versie 2 O tegemoetkoming in de kosten voor studenten die in een ontwikkelingsMS Excel (spreadsheet) (3,5" H D 9) land onderzoek willen doen O m m versie 5 O a a n m e r k i n g te k o m e n voor een MS FoxPro (database) (3,5" H D 7) beurs, moet men deelnemen aan een versie 2 6 vastgelegde procedure, die plaats MS PowerPoint (presentation grapvindt via het Instituut voor Ontwikhics) (3,5" H D 11) versie 4 O kelingsvraagstukken (IVO) Het beMS Visual Basic (programming syslangrijkste criterium is de ontwiktem) (3,5' HD 9) versie 3 O kelmgsrelevantie van het voorstel MS W o r d ( t e x t p r o c e s b i n g ) (3,5' Per jaar vinden vier rondes plaats, H D 10) versie 6 O waarin de v o o r s t e l l e n behandeld MS Project (busipess project planworden De e v selectieronde is in ning system) (3,5" HD 6) versie 4 O dec voor studenten die vanaf jan Voorwaarden vertonen KUBkaart, 1995 weg willen Als contactperinvullen en ondertekenen van een soon fungeert Jos Kok van het IVO, registratieformulier, betalen van f kamer B i l 24, tel 2264 40,- per pakket

Win een taan met Excerpta Infor­ matica Vanwege de tiende jaargang van Excerpta Informatica heeft de redactie een prijsvraag uitgeschre­ ven voor alle medewerkers en stu­ denten van de KUB De beste drie inzenders ontvangen een heerlijke taart Daarnaast staan de Excerpta Infor­ matica databases gedurende drie Rekencentrum Overige software weken vanaf 17 oktober open voor Cursusprogramma oktoberInovem De volgende PC-Software kan gekoraadpleging van buiten de KUB, zo­ her 1994 pieerd worden na vertoon van coUe dat ook van thuis uit kan worden Workshop grafisch gebruik W P ge- of KUB-kaart en tegen betaling gezocht Een d e e l n a m e f o r m u l i e r 5 1 28 okt 9 00-12 30U van ƒ 1,50 administratiekosten per met de vragen, inlog­ en zoekaanwij­ - Basiscursus PC-gebruik/MS-DOS pakket zingen is te krijgen bij de informa­ 5 0 2 en 4 nov 9 00-I2 30u - Anti-virus programma's Scan en tiebalie op niveau 2 in de biblio­ Basiscursus Windows 3 1 7 nov Clean(versie 117), McAffee virusstheek De teksten zijn ook te vinden 13 30-17 OOu canners in kub misc en m Lokale Informa­ - Workshop inl m a k r o ' s i n W P 5.2 tie Kies voor dat laatste Bibliotheek, - dBase III plus (3,5" D D 3 of H D 3, voor Windows 8 nov 9 00-12 30u Afdeling Economie en Informatica, 5,25"DD5ofHD-5) Workshop Pegasus Mail 10 nov Excerpta Informatica, Prijsvraag - dBase IV versie 2 O (3,5" D D 5) 9 00-12 30U Oplossingen m o e t e n uiterlijk op - Euroglot (vertaalprogramma elek

Bestuursleden gezocht De TSO-vereniging is op zoek naar nieuwe bestuursleden De TSO-vereniging IS de schakel tussen TSO-fractie, die z i t t i n g heeft in de Univers i t e i t s r a a d , en de s t u d e n t e n op de KUB Landelijk is TSO actief via het ISO Voor g e ï n t e r e s s e e r d e n h o u d t TSO een b i j e e n k o m s t w a a r i n alles over de TSO-vereniging verteld wordt Deze bijeenkomst wordt gehouden op dinsdag 25 oktober om 15 00 uur in de Presidiumzaal A-181 (boven de koffiekamer van A)

10 dagen skiën Polen/Tsjechië Incl. bus, lift, les, hotel v.p., vertrek, ontbijt bij terugkomst in Nederland, v.a. ƒ 375,- p.p.

Excl. les, lift, ontbijt bij aankomst In Nederland dan v.a. ƒ 279,-. Gratis folder.

Bet Euro 90: 077 - 548884 LidSGR

Verhuur CD-ROM-games Bitware opent vrijdag 14 oktober a.s. in gebouw N 2 3 (van 12.00 tot 1 4 . 0 0 uur) de verhuur van CD-ROIVIgames! KUB-pas meenemen!

Succesvolle gewichtsbeheersing

met Herballfe

Je gewicht op peil door goede voeding en weinig calorieë.

G^atis Infoavond. Maandag 3 1 okotber. Lokatie: Het Dorstige Hert, Bredaseweg 397. Aanvang: 19.00 uur.

Sportura reizen Goedkope studentenskireizen naar Frankrijk, vanaf f 449,-. Incl. busreis, appartement, skipas en alle maaltijden. Voor info bel Ene, tel. 6 3 2 8 1 9 .

Zin in veel sneeuw?

Busreis + 7-daagse skipas + skilessen + skimateriaal+ appartementshuur vanaf ƒ499,-. Gratis gebruik snowboards, video-opnames, Nerderlandse skileraren, 4 tot 12-persoons appartementen, individuele en groepsaanmeldingen. Bel voor gratis bruisende aktieve skifolder: Sportiek 08870-17770 Lid SGR Goedkope skireizen naar o.a. Frankrijk en Oostenrijk Bus, app. en skipas al vanaf f299,-. Voor groepen speciale kortingen. Gogo Tours 0 1 0 4 1 4 2 5 9 9 SGR/ANVR

tronisch woordenboek) Af B heen beeld n o g n i e t m het centraal adrestie wordt met verlengd na decem senbestand voor of de n a a m is fout ber 1994 kan dit programma niet gespeld of onduidelijk geschreven meer gekopieerd worden (3,5"DD7 WIJ verzoeken u, wanneer een voor of H D 7) u bestemd stuk op de lijst voor komt, binnen een week na verschijning Harvard graphics voor Dos (3,5" van dit nummer te reageren bij de HD5) afd Registratuur en Archief, A 153 Harvard graphics voor Windows of via tel (66)2808 De stukken zulveisie 2 O (3,5" H D 8) len circa een week na verschijning - N o r t o n D e s k t o p 2 2 voorWindows van deze Univers aan de afzender (3,5 H D 4 ) worden geretourneerd - Norton Desktop 1 OvoorDOS(3,5 ' Geadresseerde Afzender HD9) - Norton Commander4 O (3,5 ' HD 1) H L e e u w e n k a m p TROS, Hilversum - Norton Utilities 6 01 (3,5 H D 4) - Paradox voor Windows 4 5 (3,5' ASE Maintenance bv PTT Post HD5) Factum Est ' Quattro Pro voor Windows versie Dhr vd Pol ADC, Kerkrade 5 O ( 3 , 5 ' H D 6) C V H o o t WordPerfect, O r e m , - Quattro Pro voor DOS versie 5 O Utah (3,5" H D 2) dr.S Hendriks N W O , Den Haag - SAS PC v o l l e d i g e v e r s i e (3,5" prof C Klaassen Ikstitat Bolumu, D D 1 8 o f H D 9 , 5,25"HD 18) Ankara SAS-PC kleine versie (3,5' D D 7 of D. Prak Ned Taalunie, Den Haag H D 4 , 5,25' D D 1 3 o f H D 5 ) dr C Backes SSR, Z u t p h e n SPSS v o o r W i n d o w s 6 O (3,5" R de Beer RAI, A'dam HD 13) prof dr C P M Verdoorn Hypothe- SPSS PC (3,5" D D 9 of H D 5, 5,25" se, Den Haag DD 18ofHD6) m w N e v e n s BSO O r i g i n bv, - Vertaal' voorWindows (3,5" HD-6) Utrecht - W P 5 1 voor DOS (3,5" D D 6 of H D 6 , 5,25"DD 1 2 o f H D 12) Concerten W P afbeeldingen-bibliotheek (3,5" D D 6 of H D 3, 5,25" D D 12 of KUB studenten hebben gratis toeHD4) gang tot de concerten van de KoW P 5 2 voor Windows taalmon i n k l i j k e L i e d e r t a f e l (zolang er dules (Engels UK en US en Duits per p l a a t s e n b e s c h i k b a a r zijn) Toe module 3,5" H D 1) gangsbewijzen k u n n e n afgehaald worden aan de zaal, voor aanvang - W P 5 2 v o o r W i n d o w s (3,5' H D 7) van het concert, op vertoon van col- W P Presentations versie 2 0(3,5' legekaart HD8) H e t e v concert is op 19 okt (piano) - W P 5 1 taalmodules (Engels (UK en US), F r a n s , D u i t s , I t a l i a a n s , Spaans en Russisch) W P prmter-driver voor de printers in de bibliotheek Voor het inschrijven voor cursussen en het kopieren van software k u n t u terecht bij het Computer Informatie C e n t r u m gebouw C, t w e e d e verdieping, k a m e r C 245, tel 013663111 Openingstijden dagelijks van 10 OOtot 12 00 uur en van 13 00 tot 17 00 uur, maandagochtend ge- Tentamen Statistiek 1 sloten Op 6-1-'95 wordt voor Economen ook Statistiek (1) afgenomen, stuOnbestelbare poststukken denten dienen dit op het Economie P o s t s t u k k e n geadresseerd aan de aanmeldingsformulier aan te ge ven KUB, k u n n e n s o m s m e t b e s t e l d worden Betrokkene k o m t bijvoor Doctoraal BIK

Economische Wetenschappen

T e n t a m e n Statistiek, gepland op 6 jan '95 wordt verzet naar 3 jan '95 dit o v V studenten Doctoraal

Econometrie

Tentamen Kwantitatieve Methoden V Invest /Financieren en t e n t a m e n Empirie v Fin Markten zullen op verzoek op 4 jan '95 op verschillen de tijden worden afgenomen Roosterwijziging

KWW

3b

Het KWW 3b seminar Management Accounting, Oiganisatie ik Technologie van L van Lent start ma 24 okt om 14 45-16 45 u in AZ 2 Op ver zoek van studenten is het seminar 1 V m eerdere aankondigingen dus vervroegd Wiskundige

Methoden

M 1 V het 2e sem wordt de inhoud van het vak Wiskundige Methoden enigszins gewijzigd Er bestaat ge legenheid tot het afleggen van het t e n t a m e n WM oude stijl op 17 okt '94, 18 mei '95 en 15 aug '95 ' Organisatie ming 2

van de

Onderne-

Op 27 okt a s start de behandelin,i; van ' T h e e s s e n c e of O p e r a t i o n s M a n a g e m e n t ' (Hill) O p die dag dient m e n hfdst 1,2 en 3 voorbereid te h e b b e n (Op 3 nov v e r v o l g e n s hfdst 4, op 10 nov hfdst 5,6 en 7) Op 24 nov a s start de behandeling van 'Economie approaches to Orga n i z a t i o n s ' (Douma/Schreuder), en wel hfdst 1,2,3,4 en 5 (Op 1 dec hfdst 6 en par 7 1, 7 2, 7 3, op 8 dec rest hfdst 7,8,9, en 10) De zaalindeling luidt als volgt Dou ma in SZ 2 1 , Van Oijen in SZ 23, Voordijk in YZ 7, L i g t h a r t / M e i j boom in YZ 3, vanaf 14 45 u m SZ 19 Bereikbaarheid reau FEW

Onderwifsbu-

Studie-adviseur Econometrie/BIK, drs Ch v a n d e V o r s t h e e f t o p 2 1 o k t geen spreekuur Studie-adviseur Economie drs H - G van Liempd heeft op 21 okt geen spreekuur

UNIVERS

1 3 OKTOBER 1 9 9 4

.^'»':^ Mobiliteit is een onderwerp dat volop in de belangstelling staat. Ook de KUB genereert veel verkeer, met name tussen woonplaats en universiteit. Zowel studenten, medewerkers als bezoekers veroorzaken een behoorlijke druk op de wegen van en naar de KU B en op de infrastructuur van de universiteit Nu al is dat merkbaar aan bijvoorbeeld volle parkeerterreinen en een verslechterde bereikbaarheid.

Voor het functioneren van een grote organisatie als de KUB is het belangrijk dat de bereikbaarheid in de toekomst gegarandeerd blijft. Het College van Bestuur heeft BBAVervoermanagement, een adviesafdeling van de streek- en stadsven/oerder NV BBA, opdracht gegeven een vervoerplan voorde medewerkers op te stellen. In een vervoerplan wordt aangegeven welke mogelijkheden er zijn om op een meer selectieve wijze van de auto gebruik te maken. Dit besluit is genomen gezien het belang van het onderwerp en de goede resultaten van een haalbaarheidsanalyse, die in januari is afgerond.

Dit artikel informeert u verder over de resultaten van deze studie en de volgende stap: het maken van een vervoerplan.

Vervoerplan KUB van start Personeelsenquête: w i n een fiets

Goed perspectief voor vervoerplan Aan de hand van onder andere de werktijden, het spreidingspatroon van de woonlocaties van de medewerkers en het bereikbaarheidsprofiel van de locatie van de KUB, is in twee scenario's beoordeeld welke rol vervoerwijzen als carpoolen, fietsen, openbaar vervoer, de bus en de trein in de praktijk kunnen spelen. De resultaten zijn dusdanig bemoedigend, dat een onderzoek onder personeelsleden op grotere schaal verantwoord is.

Volgens de rapportage zou de dagelijkse produktie van autokilometers in het woon­werkverkeer met gemiddeld circa 20 % verminderd kunnen worden. Studenten worden in een later stadium bij het vervoerplan betrokken.

.

^m

1

m1 ï f'£Mi

II

ji

■O m ^m VAN ELKE 6 KINDEREN K U N N E N ER 2 NAAR SCHO O L LATEN WE ER 3 VAN MAKEN Mil)oenen kinderen kunnen met naar school Omdat hun ouders geen geld hebben, zwerven ze op straat of werken ze op het land En omdat ze met naar school kunnen, zullen ook hun kinderen kansarm zi|n Help mee die cirkel te doorbreken en steun het 'Laat ze Leren'­ programma Voor 'n tientje per maand geeft u kinderen kans op een zelfstandige toekomst Terre des Hommes helpt kinderen verder A ls ü dat wilt Bel voor inlichtingen 070­363 79 40 of stort uw eerste tientje op giro 252525 ten name van Terre des Hommes te Den Haag, onder vermelding van nieuwe donateur Laat ze Leren TERRE DES HOMMES HELPT KINDEREN VERDER

terre des hommes fj

( ^ 25 JS2S

Om de exacte mogelijkheden te inventariseren en oplossingen te creèren, is meer informatie nodig.

Verder is voor het opstellen van een vervoerplan ook de persoonlijke mening van de KUB­medewerkers van belang: zo kunnen bijvoorbeeld ervaren knelpunten in het woon­werkverkeer eenvoudig worden gesignaleerd.

De KUB kan beoordelen of haar beleid inzake woon­ ^ werkverkeer aan de hand van de onderzoeksresultaten aanpassing behoeft en inspelen op trends die in het onderzoek worden aangetoond. Ook wordt het draagvlak voor maatregelen in het kader van het vervoerplan beoordeeld.

Om antwoord op deze vragen te krijgen is een enquête opgesteld. D eze wordt omstreeks 28 oktober onder alle medewerkers verspreid. Het College van Bestuur en de werkgroep die voor de begeleiding van de werkzaamheden is opgericht rekent, gezien de actualiteit

van het thema en de betrokkenheid van eenieder op een hoge respons. Onder de inzenders van de enquête wordt een super­de­luxe (dames­ of heren)fiets verloot. D e kans op het winnen van de fiets is in ieder geval groter dan bij welke andere loterij ook.

Persoonlijk reisadvies ledere medewerker die aan het onderzoek meewerkt, ontvangt een persoonlijk reisadvies: dit is een vertaling van de resultaten van het vervoerplan naar de persoonlijke situatie. D aarin wordt ook aangegeven welke voordelen het vervoerplan biedt, als er gezien de persoonlijke situatie mogelijkheden zijn om erin te participeren.

r

U N I V E R S PER POST: vijfuntwmtig gulden per jaar

Studenten die Univers thuis wil­ len ontvangen kunnen een post­ abonnement nemen van f 25,­ per studiejaar {ongeacht het aantal nummers). Het abonnementsgeld kan gestort worden via een accept­ girokaart die u wordt toegestuurd na inlevering van onderstaande, volledig ingevulde bon.

Na ontvangst van de betaling zal Univers worden toegezonden.

Door de ti]d die de administratie­ ve handeling vergt, kan het twee tot drie weken duren voordat de krant daadwerkelijk wordt toege­ stuurd.

ADMINISTRATIENUMMER.

NAAM­

ADRES

POSTCODE + WOONPLAATS.

Bonnen kunnen worden ingeleverd of opgestuuid worden naar Univers, kamer A 17, Postbus 90153, SOOO LE TILBURG.

Steunpunt Kaapstad?

Bezoek hét jongeren hotel voor backpackers in het centrum van Kaapstad!

(2/>. kamer al vanaf 27 piek) "Albergo for Backpackers" 5 Beckham str., Gardens 8001 Cape Town, South A frica Telefoon 00 27(21)22 18 49 Fax 00 27 (21) 23 05 15

Vervolgd om hun denken Denk om hun vervolg • U A F Stichting voor vluchteling­studenten • GJrO 7 6 3 0 0

I

UNIVERS

denten, 1 naar oorbeeld

De nieuwe k a m e r n u m ­ mers zijn: drs. G. Kore­ vaarB 1109, drs. J. Pijnen­ borg B 1010b, drs. H.­G. van Liempd B 1119, drs.

Ch. v.d. Vorst B 1120, mevr. M. L u k k e n a e r B 1118, mevr. A. Kuling/A .

MolsB1108.

dat de ift BBABA, /oerplan 'an de rp en de

Rechten

lit op een te wordt De kans r dan bij

neewerkt, vertaling irsoonlijke )rdelen ke situatie

SPE.? '

I.t.t. wat in de mentoraat­ actief staat zal het VDS­ pioiectnietop 11 november maar op Internationaal privaatrecht I donderdag 17 november o m 15.00 u (cursusjaar 1993/1994} in QZ 1 plaatsvinden. De voorlich­ tins door en de discussie m e t de Deelnemers aan het in het voorjaar gedetineerde zal duren tot ongeveer van 1994 door mr. L.Th.L.G. Pellis 16 W u. Iedereen is welkom. verzorgde vak i n t e r n a t i o n a a l pri­ vaatrecht 1 wordt tot 13­12­1994 de m o g e l i j k h e i d geboden, de derde Bestuurskunde C: roosterwijzi­ kans mondeling af te leggen op een gï'ng ­ uiteindelijk ­ door de docent vast te stellen tijdstip. De aanvraag dient k Bestuurskunde C (tweede semester) conform de door het Bureau Exa­ op ma. 13.45 tot 15.30 uur in SZ 25 m e n s g e h a n t e e r d e r i c h t l i j n e n te worden verschoven naar ma. 13.45 zijn. De aanmelding sluit op ma. 28 tot 16.45 uur |!) in Q Z 203. nov. 1994. oorwaardelijke rivaatrecbt A

vrijstelling Internationaal (cursusjaar

privaatrecht 1994/1995)

1 naar

Studieverenigingen

Peter Noll De Vereniging voor Strafrecht Peter Noll organiseert op donderdag 27 oktober a.s. een excursie naar de Penitentiaire Inrichtingen 'Over­ maze' te Maastricht. Na een algeme­ ne inleiding door het management­ team over het functioneren van de inrichting zal door een van de inrich­ tingswerkers een uitgebreide rond­ leidinggegeven worden, waarna nog de gelegenheid bestaat tot discussie met medewerkers van de inrichting.

We worden uiterlijk om 16.30 uur bij de gevangenis verwacht waarna de excursie Ongeveer anderhalf uur zal duren. A lle deelnemers dienen zich te kunnen legitimeren (paspoort of rijbewijs) en worden namens de in­ richting verzocht metalen voorwer­

pedeuse geslaagd zijn, k u n n e n con­ sey): Prentice Hall. G u d m u n d R. tact o p n e m e n m e t de studie­advi­ Iversen en H e l m u t h Norpoth (1986, second edition). Analysis of Varian­ ce. Sage University Paper QUA SS 07. Newburry Park: Sage.

VTW Zaalwiiziging. Op 3 nov. i s d e wg 1­ 2 van de cursus Onderzoeksdesigns, anova en tabelanalyse van 08.45­ 10.30 verplaatst van PZ 25 naar YZ 2.

Psy doc Zaalwijzigingen.

Het hc van de cur­ sus Personeelspsychologie op wo.

10.45­12.30 is m.i.v. 26 okt. ver­ plaatst van A Z 7 naar SZ 19.

Het hc. van de cursus O n t w i k k e ­ Imgsneuropsychologie op wo. 10.45­ 12.30 is m.i.v. 26 okt. verplaatst van SZ 19 naar A Z 7.

De cursus Assessment van markton­ derzoek op vr. 10.45­12.30 is m.i.v.

28 okt. verplaatst van AZ 10 naar PZ 12.

SOAP De vereniging van Sociale­, Orgam­ s a t i e ­ en A r b e i d s P s y c h o l o g e n (SOAP) te Leiden organiseert op 11 november a.s. een congres betreffen­ de Leiderschap in A rbeidsorganisa­ ties. Kosten voor de student zijn f 45,­. Informatie op A & O bord in gang 8 van gebouw P. Folders zijn op het secretariaat te verkrijgen (P 705).

I

Degenendie, o p g r o n d v a n h u n v o o r ­ Het vak internationaal privaatrecht pleiding, gedurende het studiejaar 1 zal dit cursusjaar zowel in de vorm 1993/1994 een voorwaardelijke vrij­ van dag­ als van avondcolleges wor­ iteUmg hebben gekregen voor pri­ den aangeboden. vaatrecht A worden nog één keer in ie gelegenheid gesteld om tentamen e doen m het door h e n nog af te leggen onderdeel o n r e c h t m a t i g e aad (deeltoets 2). Het t e n t a m e n Iwordt afgenomen op woensdag 14 ■december a.s. Kandidaten voor deze Keeltoets dienen zich vóór 19 no­ Sociale ivember a.s. met het daartoe bestem­ de tormuher aan te melden bij bu­ Wetenschappen reau examens. Daarnaast worden zij verzocht om, eveneens vóór 19 no­ vember a.s., hun n a a m en admini­ Algemeen stiatienummer door te geven aan het secretariaat van de vakgroep privaat­ Het hc Capita Selecta Toetsings­ recht (tel. 662281). theorie is verplaatst naar di. 13.45­ 15.30 in C Z 101 in week 43 t / m 48. tttamen privaatrecht A op 14 Voor de avondstudenten wordt het hc op di. verzorgd o m 19.30 in Q Z cember a.s. voor recidivisten < 104.

De inhoud van het examenonder­ Liteiatuuiopgave.

Literatuur voor deel privaatrecht A is m e t ingang de cursus Onderzoeksdesign, A NO­ van het studiejaar 1994/1995 gewij­ VA en Tabelanalyse (424.231). John zigd. Besloten is dat aan recidivis­ M. Neale en Robert M. Liebert (1986, ten de keuze wordt gegeven of zij de third edition). Science and Behavior: deeltoetsen 1 en 2 van dit vak wen­ an introduction to m e t h o d s of re­ sen af te leggen in oude of nieuwe search. Englewood Cliffs (New Jer­ vorm. Kandidaten voor deze deel­

De memobe­ richten zijn be­ doeld voor stu­ denten en ge­ zeiligheidsvere nigingen plus instiituten en afdelingen wel­ ke activiteiten ontplooien op het terrein van cultuur, ontspanning en sport.

Hou het V.OXX en bondig; D e re­ dactie behoudt zicb het recht voor berichten in te korten.

00

Strafprocessuele rechtsmidde­ len: roosterwijziging Op maandag 7 nov. vindt het colle­ ge strafprocessuele rechtsmiddelen van 15.45­17.45 uurplaats in QZ202 i.p.v. YZ 10.

VDS­project

nap:

toetsen dienen zich, zowel wanneer m e n de deeltoetsen in oude als in n i e u w e vorm af w e n s t te leggen, vóór 19 november a.s., aan te mel­ den bij bureau examens. A an dege­ nen die het t e n t a m e n in oude vorm af wensen te leggen, d.w.z. de stof van het studiejaar 1993/1994, wordt daarnaast u i t d r u k k e l i j k verzocht om, eveneens vóór 19 november a.s., h u n naam en administratienr. door te geven bij het secretariaat van de vakgroep privaatrecht (tel. 662281).

pen zoveel mogelijk thuis te laten.

B e l a n g s t e l l e n d e n d i e n e n zich te w e n d e n t o t M i k e van den Bosch (013­561475) of Desi Laurey (013­ 427826).

Daarnaast organiseert onze vereni­ ging op maandag 31 oktober a.s. een lezing over computercriminaliteit en m het bijzonder 'encryptie'. En­ cryptie is een techniek in codeer­ en decodeerapparatuur die moet voor­ k o m e n dat informatie uitlekt. De lezing zal worden gehouden door mr.

F.P.E. Wiemans en mr. B.J. Koops. Zij zullen aan de hand van voorbeelden verschillende codevormen bespre­ ken. Naast de technische aspekten van encryptie zal ook de positie van de overheid m.b.t. de beperking van het gebruik van geheime codes aan de orde komen. De lezing zal plaats­ vinden in zaal A Z 114 van de KUB en zal om 20:00 u u r beginnen. De toegang is gratis.

Tevens organiseert onze vereniging op donderdag 10 november a.s. een excursie naar het Politie Instituut Openbare orde en Veiligheid (PIOV) te Hoogerheide. Het PIOV is ge­ specialiseerd in het verzorgen van opleidingen op het gebied van ge­ w e l d s b e h e e r s i n g en g e w e l d s i n ­ structie voor m.n. de politie. Hier­ bij valt te denken aan opleidingen m.b.t. grootschalig optreden (b.v. de ME bij voetbalwedstrijden), vuur­ w a p e n o p l e i d i n g e n en bijzondere eenheden­opleidingen zoals arresta­ tie­teams en persoonsbeveiligers.

Het programma zal van 09:30 uur tot 16:00 uur duren, waarbij o.a. h e t oefendorp en de schietbaan bezocht worden. I.v.m. de hoge kosten die het PIOV ons voor o.m. het gebruik van de faciliteiten en docenten al­ daar m rekening brengt, zien wij ons deze keer helaas genoodzaakt, tegen onze gewoonte, belangstellenden een eigen bijdrage te vragen. Deze bedraagt ƒ 12,50. Wij hopen dat het jullie er niet van zal weerhouden

12()KTt)BER 1 9 9 4

Psy prop Uitreiking prop. bul De uitreiking van de prop. ­bullen zal plaatsvinden op 28 okt. a.s. om 16 uur in Q Z 1.

Geslaagden ontvangen een uitnodi­ ging via Bureau Examens.

Vacature student assistent VTW. Voor de organisatie van een A TLA S Conferentie over onderwijs op het terrein van toerisme en vrijetijd m Europa in december aanstaande, en Er k o m t een nieuwe studievereni­ het vastleggen van de r e s u l t a t e n ging van onze faculteit: T h o e n i x ' . daarvan in een conferentieverslag, In de gang bij B201 k o m t alvast een wordt een student assistent gezocht. lijst te hangen voor mensen die ak­ De a a n s t e l l i n g d i e n t zo s p o e d i g sitetoÉiliiii*,, tief lid willen worden; zet hier ook mogelijk in te gaan en loopt tot 1 je telefoonnummer bij. april 1995, omvang 1,5 dagen per Wijsbegeerte w e e k . Vereisten: o r g a n i s a t o r i s c h talent, goede schrijfvaardigheid en Tekstwetenschap II zeer goede beheersing van de Engel­ se taal. Inlichtingen: Greg Richards, Op 7 n o v e m b e r vindt het college S 169, tel.: 2313. Sollicitaties (brief Tekstwetenschap 11 niet plaats m PZ Onderwerpenlijst afstudeer­ + cv.) binnen 10 dagen na verschij­ 205 maar in Q Z 103. scripties W ijsbegeerte nen van dit blad richten aan Hugo van der Poel, Secretaris VTW, S 149, De O n d e r w e r p e n l i j s t a f s t u d e e r Ex Libris tel.: 2772. scripties Wijsbegeerte 1994/1995 IS af te halen op het secretariaat, kaAls 4e, 5e of 6e jaars Letteren kun je mer P 2.221. voor 15 gulden per jaar al lid worden De c u r s u s Vrijetijd & m a r k e t i n g van Ex Libris, de vereniging voor (basisblok) begint op wo. 2 nov. (i.p.v. (bijna) afgestudeerden. Je ontvangt Tentamendata 25 okt!). Docent: dr. C. Goossens.

1994/1995 dan het Wie­Wat­Waar boekje, waar­ Zaal: PZ 25 om 15.45 uur. in alle adressen en werkplekken van Een overzicht m e t de t e n t a m e n d a t a afgestudeerden staan, en de Nieuws­ is verkrijgbaar bij het Bureau van de ASZ brief, m e t nieuws over afgestudeer­ Faculteit der Wijsbegeerte, kamer P 2.221.

Voor de cursus LA SZ 11 is er op wo. den en activiteiten van de vereni­ ging. Verder organiseert Ex Libris dit 12.45­14.30 in A Z 02 een extra wg najaar een congres samen m e t JU­ m week 43 t / m 50.

VAT, de vereniging van afgestudeer­ de juristen, getiteld 'Recht en Publi­ katie'. Ook is erop 12 december weer de 'Stage en Scriptie M i d d a g ' ge­ pland, bedoeld voor ouderejaars stu­ denten d i e w i l l e n w e t e n w a t e r i n d e stage­ of scriptiefase mogelijk is.

Letteren Voor a a n m e l d i n g en i n f o r m a t i e : M.v.d.Wiel, B 204.

universitaire agenda

Tussentoetsen Roosterwifziging.

Het hc Statistiek van do. 14.45­16.30 week 43 t / m 01 is verplaatst naar vr. 10.45­12.30 in AZ 10.

Rectificatie tentamendatum.

I.t.t. berichtgeving in Univeis no. 6 is de tentamengelegenheid van Cultuur­ psy. vastgesteld op 19 okt. om 18.30 uur in SZ 17.

Rectificatie tentamentijd.

I.t.t be­ richtgeving in Univeis no. 6 vindt Inl. BOW plaats op 19 okt. o m 13.30 uur(!)inSZ21. .

Socprop

O n d e r w i j s b u r e a u ( k a m e r B201). Internationalisering Gelieve je naam op de achterzijde Er zijn nog enkele Erasmusbeurzen van de foto te vermelden. beschikbaar voor het 2e sem. van Studenten die de zgn. eerste­jaars 1994/95. Informatie hij Denise Lin­ enquête nog niet hebben ingeleverd, denau, B 205. wordt verzocht dit alsnog te doen (B Let op: deadline voor het aanvragen 201). van subsidie voor buitenlandse stu­ die­activiteiten 4e kwartaal: 15 ok­ Bericht aan alle Letterenstu­ tober den ten

Tijdens de tussentijdse toetsperiode SGO (17 t / m 28 oktober) zijn er geen colleges voor de propedeuse en het verplichte doctoraal. De colleges in de vrije keuzeruimte gaan niet door in de week van 17 t/m 21 oktober (zie studiegids pag. 15)

Kublib Raadpleeg Kublib, lokale informa­ tie, onder nieuws. Onder roosterwij­ ziging tref je de r o o s t e r s van h e t eerste semester van het collegejaar 1994/1995 en roosterwijzigingen.

Stageplaatsen

Tentamens In de kast in de gang bij Onderwijs­ zaken liggen de data voor de tenta­ m e n s van januari, juni en augustus 1995. Indien een vak is vergeten of o n g e l u k k i g is g e p r o g r a m m e e r d , neem dan contact op m e t Onderwijs­ zaken (B 201).

Vanaf 1 nov. of later (1995 kan ook nog) zijn weer een paar stageplaat­ sen beschikbaar voor Letterenstu­ d e n t e n bij A m n e s t y International Vlaanderen in A ntwerpen. Belang­ stellenden raadplegen het prikbord bij Bureau Onderwijs (C 82)

Uitreiking prop. bul. De uitreiking Adreswijziging van de prop.­bullen zal plaatsvinden Pasfoto 's/En qüete Adreswijzigingen dien je door te op 28 okt. a.s. om 16 uur in Q Z 101. geven bij Bureau Inschrijving (C 82) De nieuwe studenten (propedeuse Geslaagden ontvangen een uitnodi­ en bij Bureau O n d e r w i j s z a k e n |B en verkorte opleiding) die nog geen ging via Bureau Examens. Zij die 201). pasfoto hebben ingeleverd, wordt geen uitnodiging ontvangen en van verzocht dit alsnog te doen bij het mening zijn dat ze wel voor de pro­

deze erg interessante en vooral leuke excursie mee te maken. Je k u n t je aanmelden door genoemd bedrag te storten op postgiro nr. 5570505 t.n.v. VvSr Peter NoU (te Eindhoven), o.v.v. 'PIOV'. Zorg ervoor dat het bedrag uiterlijk vrijdag 14 oktober a.s. op het gironummer is bijgeschreven. Houd daarbij dus rekening met de overboekingstermijn! Als wij de betaling hebben ontvangen zal spoedig daarna meer informatie over de reis naar Hoogerheide volgen. Belangstellenden k u n n e n zich voor meer informatie t.a.t. wenden tot Bart van de Grint, tel.: 073-311822.

Polls R11 is nog vaker open, nu van maandag tot en m e t vrijdag van 13.00 tot 15.00 uur. Op 22 en 23 oktober vindt het buitensport-weekend plaats.

Onderdelen zijn onder andere abseilen, mountain-biken en natuurlijk veel lol. De k o s t e n bedragen ca. f 140,- per persoon voor leden, voor niet-ledenca./ 155,-. Op dinsdag 25 oktober wordt vrijblijvend voorlichting gegeven over bestuursfuncties, omdat het huidige bestuur in januari terugtreedt. Aanvang 14.30 uur, zaal PZ 2 0 1 . De volgende Herfstbokbier-borrel is ook op 25 oktober in de Wereld. Op donderdag 3 november is er weer een FSW-feest in Noorderligt. Voorverkoop op 31 okt, 1, 2 en 3 nov. in KKS. Kaarten kosten ƒ 4,00. Op 8 november is er een Polis-feest in de Wereld. Wanneer je geen Polis-enquete hebt ontvangen kun je deze invullen in R 11. Leden die nu nog niet h u n contributie a / 3 0 , - betaald hebben, lopen sterk verhoogd risico niet in het nieuwe jaarboek te k o m e n . D u s betaal zo snel mogelijk op gironummer 124.997, b a n k r e k e n i n g 4 0 . 9 3 . 3 0 . 6 6 3 (ABN-AMRO) of betaal contant in R H . Mensen die in het jaarboek '94

niet m e t een foto stonden vermeld, w o r d t verzocht een pasfoto in te leveren. Geef ook adreswijzigingen door en verbeteringen. Er zijn nog een paar Polis-truien voor slechts ƒ 42,50, dus wees er snel bij. In R 11 s t a a t nog een zak m e t g e v o n d e n voorwerpen van de intro, ben je iets kwijt, k o m dan langs.

Versot Vandaag gaan we naar 'Kattenbroek'. Een sociologisch en architectonisch interessant stukje Amersfoort. O m 12.30 uur verzamelen we op het centraal station. Op 17 november krijg je de kans om m e e te gaan naar 'Koningshoeve'. We zullen hier nog op terugkomen. Spreek/ info-uur iedere dinsdag en donderdag tussen 13.00 en 15.00 u u r in R 17.

SBIT Op 26 oktober is er weer een borrel in café 'Binnen'. Van 21.00 tot 22.00 uur zal er een happy hour zijn. Iedereen is van harte w e l k o m . Onlangs zijn de naverslagen van de laatste landelijke BIK-dagbinnen gekom e n en iedereen die daar is geweest m Nijmegen kan deze k o m e n ophalen op de SBIT-kamer.

Op 25 oktober zal er een excursie vanuit SBITnaar Philip Morris gaan, hiervoor zijn 40 plaatsen beschikbaar, dus wie het eerst komt, wie het eerst maalt.

Het bestuur wil tevens melden dat het normale spreekuur van 13.00 uur tot 14.30 uur op de maandag is verzet naar 11.30 tot 13.00 uur. Op de andere weekdagen is het spreekuur op de n o r m a l e tijd n a m e l i j k van 13.00 uur tot 14.30 uur.

VITE-International VITE-international zal van 23 februari t / m 11 maart een studiereis verzorgen naar India. Hieraan is als voorwaarde een derdejaars scriptie verbonden. Inschrijven op dondeidag 27 oktober van 11.00 tot 17.00 uur. Een informatiebrief m e t alle gegevens over de reis is te verkrijgen op de VITE-kamer of bij de stand van gebouw A. Tevens willen wij de actieve leden binnen VITE erop attent m a k e n dat de actieve-ledendag voorlopig gepland is 1 november.

Vrijdag 14 oktober Promotie drs. M. Pradhan. Titel proefscliritt:'Lahoui supply m urban areas ot Bolivia and the role of the informel sectoi' Aula, 14.15 uur.

O r a t i e prof.dr P. N i s s e n . T i t e l rede: 'De l o l k i o n s e r i n g van het onalledaagse'. Aula, 16.15 uur.

Maandag 17 oktober Giaduation Day Org. TÏAS

Donderdag 20 oktober Lezing door Linda C. Smith: 'Division of Labor between M a n and M a c h i n e in Information Retrieval'. B 3.32, 1 5 45-17,00 uur. Org. ITK.

Vrijdag 21 oktober O r a t i e van prof.dr. | . de Vuijst.

Titel rede: 'De behoefte aan inform a t i e . C o m m e n t a a r op de inform a t i e m a a t s c h a p p i j ' . Aula, 16 15 UUT

Benoemd Prof.dr Louis Mascarenhas (Pakistani bezet dit semester de TFTwisselleerstoel, als gasthoogleraar Interculturele Theologie.

De Smeetskring N a al de feestelijkheden v a n h e t l u s t r u m nu even aandacht voor iets serieus. Op dinsdag 25 okt. vindt er een algemene ledenvergadering plaats o m 19.30 uur. Tijdens deze vergadering zal het nieuwe bestuur worden voorgesteld. A a n s l u i t e n d zal er o m 21.30 u u r een ledenborrel plaatsvinden. Alle leden zijn hiervoor uitgenodigd. Dit alles in café L'Industrie aan de Heuvelring.

Input Er zijn nog steeds blauwe T-shirts te koop m e t leuke opdruk. Kosten:15 gulden. De kantooruren zijn gewijzigd. N i e u w e tijden:woensdag en donderdag tussen 12 en 2.

Prioritijd Do. 3 nov. (i.p.v. do. 13 okt.!) wordt er een studiemiddag georganiseerd.

Tijdens deze studiemiddag gaat een bedrijf samen m e t de studenten een case u i t de p r a k t i j k b e h a n d e l e n .

Meer i n f o r m a t i e h i e r o v e r k u n je vinden op het Prioritijdbord.

Vr. 18 nov. en za. 19 nov. staat er een

2-daagse excursie naar Maastricht in de planning. Ook zullen er uitstapjes in de o m g e v i n g v a n M a a s t r i c h t worden gemaakt. Houdt deze data dus vrij in je agenda!

Verder is er nog een studiereis naar het Schotse Edinburgh gepland m week 16 (april 1995). Houdt ook hiervoor het Prioriteitbord in de gaten.

Voor i n f o r m a t i e over al deze akt i v i t e i t e n k u n je n a t u u r l i j k altijd binnenlopen m R 10 tijdens de inloopuurtjes van 12.30-13.30 uur.

Studenten

integrand Wij zijn op dit m o m e n t op zoek naar: 1. Een personeelwetenschapper voor een afstudeeropdracht bij een van Nederlands grootste particuliere werkgevers.

2. Een praktisch georiënteerde mil i e u t e c h n i c u s voor h e t aanvragen

UKTIVERS van een hinderwetverg u n n i n g voor een drukkerij.

3. Een bikker voor het opzetten van netwerken en de installatie van software daarop.

4. Een bikker voor de ontwikkeling van een DBase-pakket m e t als basis gegevens uit de loonadministratie.

De k o m e n d e w e k e n zullen er nog meer o p d r a c h t e n b i n n e n s t r o m e n , dus k o m langs in R 23 en schrijf je in. We werven opdrachten voor alle studierichtingen. Ook jij k u n t die praktijkervaring gebruiken!

ale plek o m na de vergadering even bij te kletsen. Verder zal getracht worden in deze week een borrel voor de nieuwe ongebondenen te organiseren. Op deze borrel zal nagedacht w o r d e n hoe zij t o c h nog zo veel mogelijk aan de kroeg g e b o n d e n k u n n e n blijven. Natuurlijk kan er iedere maandag, dinsdag en donderdag e e n g e w e l d i g e d r i e - g a n g e n maaltijd genuttigd worden. Gekookt en uitgeserveert door onze geweldige eerstejaars-commissie. Op maandagen en dinsdagen wordt er ƒ 5,voor dit culinaire hoogstandje gevraagd, op donderdagen f 7,50.

Ichthus-TMburg

Dinsdag 25 oktober organiseert de MAK in samenwerking m e t Efact, SBIT en de TEV een excursie naar Philip Morris speciaal voor de eerstejaars studenten. Je krijgt o.a. een film te zien , een rondleiding door de fabriek en de gelegenheid o m vragen te s t e l l e n . D i t alles k o s t n i e t s ! Inschrijven k u n je je op de MAK-kamer B 10.11. vanaf woensdag 12 oktober.

Woensdag 26 oktober is er weer een ECO-feest. Dit keer in de spoel. De kaartverkoop is ma, di en wo van 122 in de hal van gebouw A. De foto's van het faculteitsintroduktiekamp hangen in de mensa achter de garderobe.

De foto's a/1,25 zijn bij te bestellen m i d d e l s de bestelformulieren die erbij hangen en die je op de MAKkamer B 10.11 |Let op, dit is nieuw!) in k u n t leveren (kontant betalen!).

Bijbestellen voor 15 oktober. Op het M A K - k a m p zijn bovendien nogal wat dingen gevonden die je op de MAK-kamer op k u n t halen. Mocht je trouwens nog problemen, suggesties, vragen of i.d. (iets dergelijks of ideeën) hebben, dan k u n je daarmee bij de MAK terecht tijdens spreekuren. Angela (di van 10.30 tot 12.30), Bas (wo van 12.00 tot 14.00), Christel (do van 11.30 tot 13.30).

Ichthus-Tilburg is een christelijke studentenvereniging van 40 personen. Naast dewekelijkse kringavond (ma. of WO.) waarin m e t elkaar van gedachte gewisseld wordt over een stuk uit de bijbel organiseren we ook een v o l l e y b a l t o e r n o o i , g e m e e n schappelijke eetavonden en andere ontspanningsactiviteiten. Denk jij ook wel eens na over geloven, wil je weten hoe andere studenten daarmee omgaan of ben je gewoon nieuwsgierig naar wat we zoal doen, k o m dan gerust eens langs. Of bel Gert 447335 of Ryanne 438465.

De Koffer U n i v e r s i t e i t s t h e a t e r De Koffer is t r o t s o m de p r e s e n t a t i e v a n h e t Charms-projekt te k u n n e n aankondigen. De losse sketches zijn bewerkingen van absurdistische teksten v a n de R u s s i s c h e a u t e u r D a n i i l C h a r m s . Een a v o n d v o l m o o i e , ontroerende, grappige, harde, onverwachte en rake scènes. Proef de sfeer v a n de l i t e r a i r e a v o n d e n , z o a l s C h a r m s die begin deze eeuw organiseerde. De v o o r s t e l l i n g w o r d t in combinatie m e t jeugdtheatergezelschap De Krenten gepresenteerd en vindt plaats in De Vorst in de Willem Il-straat op zaterdag 15 oktober, aanvang 20.30 uur. De entree i s / 5 , . Kaarten zijn te reserveren onder n u m m e r : 013-446028/433127. Reserveer snel, want het aantal kaarten is beperkt.

TSO De TSO-vereniging is op zoek naar nieuwe bestuursleden. De TSO-vereniging is de schakel tussen TSOfractie, die zitting heeft in de Universiteitsraad, en de studenten op de KUB. Landelijk is TSO actief via het ISO. Voor geïnteresseerden h o u d t TSO een bijeenkomst waarin alles o v e r de T S O - v e r e n i g i n g v e r t e l d wordt. Deze bijeenkomst wordt gehouden op dinsdag 25 oktober o m 15.00 uur in de Presidiumzaal A 1 8 1 (boven de koffiekamer van A).

PSF

De MAK

VIdar

Ritzen-debflt.'Dit wordt gehouden op maandag 24 oktober, aanvang 20.00 uur in de aula. Thema is: 'De student van de toekomst', met onder andere discussie over de prestatiebeirrs. Deelnemers zijn: Jo Ritzen (minister van Onderwijs), Kysia Hekster (voorzitter LSVB), Ad Lansink (CDA), Monique de Vries ( W D ) en een nog onbekende gast. Het debat staat onder leiding van Hugo Backx.

SpieekuuT. De PSF heeft elke woensdag spreekuur van 12.30 tot 14.00 uur. Heb je problemen, vragen, opmerkingen k o m langs en we proberen er wat m e e te doen.

Primus organiseert vanavond, 13-10, een gigantisch s c h u i m f e e s t , aanvang 22.00 uur. T / m 1 9 - l O k a n m e n zich m e t een jaarjaarclub opgeven bij het bestuur, inauguratie van de jaarclubs vindt plaats op di 25-10.

Olof Dit weekend gaat het bestuur naar Rotterdam o m het AHC-weekend te lopen. Natuurlijk blijft de zondagavond-borrel gewoon doorgaan. N a dit weekend zal op ma. 17 okt. de eerst ALV van het nieuwe bestuur gehouden worden. Aanvang 20.00 u u r . Evaluaties van Open-tijd en kleptijd staan op de agenda. Op di.

18 okt. is het weer de avond voor de commissies. Op wo. 19 okt. is zal de kroeg weer volstaan m e t de disputen en h u n k a n d i d a a t l e d e n . O n s bruin café is namelijk de meest ide-

Tilburgs S t u d e n t e n k o o r C o n t r a s t organiseert een zang-theater-proj e k t : Der Jasager v a n B r e c h t en Weill. Dit stuk gaat opgevoerd worden rond de paasdagen van 1995 in een prachtig decor m e t een blaasensemble en groot koor. Wil je ook in het koor en wil je k e n n i s m a k e n m e t toneel? Geef je dan op voor het kenn i s m a k i n g s w e e k e n d van 22 en 23 oktober a.s. in café de Roskam; heuvel 5. Aanvang 10.00 u u r op 22 oktober. Kosten van dit weekend bedragen ƒ 20,00. Heb je zin om mee te gaan doen, bel dan eerst even m e t Margot (442197) of Michelle (362146).

Emet Qenee

N I E U V\f

Promoveren met een mooi afgewerkt proefschrift, tegen een unieke prijs !!

Wij maken het voor u mogelijk

Voor m e e r i n f o r m a t i e , b e l 0 1 3 353198 (Jeroen Stoop), 013-358411 (Eric van den Bedum) of 013-359302 (Edwin van Bommel).

Bureau Buitenland

Voorlichtingsbijeenkomst Voorlichtingsbijeenkomst studeren in het Buitenland Op donderdag 27 oktober a.s. zal van 13.30 tot 15.30 u u r een voorlichtingsbijeenkomst plaatsvinden m.b.t. Studeren in het Buitenland.

De bijeenkomst v m d t plaats in AZ114. Tijdens deze bijeenkomst wordt informatie v e r s t r e k t over de vers c h i l l e n d e m o g e l i j k h e d e n die er voor KUB-studenten zijn om in het buitenland een deel van h u n studie te volgen, een (onderzoeks)stage te doen of om een volledige studie in het buitenland te volgen. Bij elk van deze s t u d i e m o g e l i j k h e d e n zal tevens een overzicht van de (mogelijke) financieringsbronnen worden verschaft. De bijeenkomst zal voornamelijk zijn toegespitst op uitwisselingsprogramma's in 1995/1996.

Voor informatie: drs. Thijs van Vugt, Bureau Buitenland, tel.: 663054.

Zang en theater

Het T h e t a - w e e k e n d staat voor de Vragen die tijdens je studie opkomen deur. Er gaan dit jaar weer veel ploevragen o m een a n t w o o r d . Z o a l s : gen (eerstejaarscompetitie ploegjes bestaat God wel? Is wetenschap echt en wedstrijdploegen) mee, dus dat 'het einde' ? Wat is het doel van mijn beloofd een zeer goed weekend te w o r d e n ! Kom dus a l l e m a a l naar , leven? H e t c h r i s t e l i j k e d i s p u u t E m e t Q e n e e , een vereniging v a n Eindhoven toe. studenten uit diverse ReformatoriOp donderdag 20 is er weer een open s c h e k e r k e n , d e n k t na over deze roeimiddag. Er kan geskiffd worden vragen. Dan doen we middels o.a. en als er genoeg roeiers aanwezig Bijbel- en studiekringen, lezingen, zijn kan er m een 8-f geroeid worden. w e e k e n d e n , b o r r e l s (ja, ook daar 's Avonds kan er natuurlijk gegeten kom je tot diepe gesprekken!) en het worden op de loods. bezoeken van congressen van onze Op 27 oktober is de Vidaronderlinlandelijke moedervereniging CSFR. ge. Wie IS er de snelste ploeg van Als je meer wilt weten over wat 'geVidar? Ga deze uitdaging aan en geef loven in God' is, wat de Bijbel voor je op bij Annelies Kleijsen. Voor de christenen betekent en hoe we saeerstejaars is er na het eten de mom e n m e t wetenschappelijke theogelijkheid o m foto's van de introrieën omgaan, k o m dan gerust eens duktietijd bij te bestellen, 's Avonds langs. Voor info: C h r i s 637744 of is er een liederenavond georganiMare 552347. Echt doen! seerd door de liederencommissie in s a m e n w e r k i n g m e t de a k t i v i t e i tencommissie, tevens zal Remco op BIJIesCentrale Tilburg deze avond een veiling houden. D u s zorg ervoor dat je dit niet mist.

Let op: In de laatste recover staat de Stichting BijlesCentrale Tilburg v e r k e e r d e d a t u m van de Asopos bemiddelt t u s s e n bijlesvragers en najaarwedstrijden vermeld. D e z e bijlesdocenten. Heb je problemen wedstrijden vinden plaats op 12 nom e t een bepaald vak, schrijf je dan vember (en dus niet op 5 november). in als b i j l e s v r a g e r bij de BijlesCentrale. Wij regelen dan een goede en betrouwbare bijlesdocent. Stichting BijlesCentrale Tilburg is tevens op zoek naar bijlesdocenten. Heb je goede studieresultaten en/of heb je ervaring in het onderwijs, en wil je wat bijverdienen, schrijf je dan in als bijlesdocent bij de BijlesCentrale.

Plato

1 2 OKTOBER 1 9 9 4

Talencentrum

Inschrijven cursussen Eerste semester Scriptie practicum (tweede cursus van dit semester) Bij voldoende deelname start deze cursus, waarin tijdens vijf bijeenk o m s t e n een efficiënte procedure voor het schrijven van een scriptie wordt besproken, op m a a n d a g 21 november a.s. De data voor de overige bijeenkomsten worden in overleg bepaald. In deze cursus zijn nog verschillende m e n s e n te plaatsen.

Frans intensief Voor deze intensieve 3-daagse cursus, die in december gegeven zal worden, zijn nog enkele plaatsen beschikbaar.

*e>

Indien nodig

T

maandag 17 oktobei groi!ntesoep niet noet/e/s ol

tno^ter dïüoniboe p gonion bieu of Hemegeihiht me' gebal<ken of gekookte daidappeter veg ■ cordon Wet), champignonsaas, andijvie. geHooi<te aaióappeten luxe. t}iefstal< champignansaus

dinsdag 18 oktobet heldere aspergesoep of aardappélensaus babi ketjap. tjap tjoy. saté, njis* ^^^(foepoek. s^mencierig of kipsclwi.­ "||;E bhè(nk&oi/broQC oli. geKooHte •Mc ■ l \ . astd&ppelerï 'Mg­: ^3bl Mfp vah tat^oe, tjdp tjo). ^^^'^ kebab. ­fif^^pqeH, $et'oertder)g 'tWÜie varkensoester ny&t roomsaus ÏWP ■

)ensdag 19 oktobei t'ix'iérwiensoep of heldere kippesoec hamburger of varkenslapje met éer glacé s&as macedoine legumes of kooiraö p£)t0tes friet of gekookte aardappce veg ­ sojciburger. detni glacé sa^­s kooirabi. fnet luxe entrecote

wmdten öf pre/soep gevulde papnka. sauce ndoon macaroni, rauwkost. panvi^óóvse kaas of varkensrofiade. vleesjus s'an)üpói 7Murkool veg: gevulde papnka. kaa^ saucs napoh. macaroni Suxe: düitse biefstuk met spe/­ en .:'

vrijdag 21 oktokr Relskoorts

Sport

blaenikooi/bfoccolisaep oi krdfcteiitiouiHon niet gamatensm^i " > met kaffssaus if Witte boontjes iten

üt

geküQktt

■opeten iré,

mtte

bonen

"Ikfoketten .. .L

Mogtilet

Lacoste (tennis) 31 oktober is het zover, de bestiiui' overdracht m e t A LV. A ansluitei. gratis feest in 't Ministerie. Tenni' sen d o n d e r d a g a v o n d ? bel A stt.

(361673) Lid worden? Bel Jean­Pi:' re (364478).

Parcival (atletiek)

Studium Generale

Archipolls i.s.m. faculteit Wijsbegeerte In de moderne media is m e n druk

Week van Pendragon In de Week van Pendragon (17­20 oktober) worden verschillende re­ creatieve toernooien georganiseerd voor z o w e l s p o r t k a a r t ­ als n i e t ­ s p o r t k a a r t h o u d e r s . Je k u n t jezelf inschrijven voor de volgende spor­ ten: volleybal, zaalvoetbal, squash, hockey, basketbal, badminton, schermen en tafeltennis. Op donder­ dagavond vindt de prijsuitreiking plaats en is er vanaf 22.30 uur een groot feest in de k a n t i n e van het s p o r t c e n t r u m . Opgave g e s c h i e d t door middel van h e t invullen van een inschrijfformulier welke te ver­ krijgen zijn bij de concierge op het s p o r t c e n t r u m ( A c a d e m i e l a a n 5).

Voor meer informatie bel 663012.

ROVERT'

r.cn antieke iokatie in een s c h n i e r e n d natuurgebied.

Exclusief voor besloten ge/eischappen van 30 lot 150 personen Maaltl u eens een snjblljvende a f s p r a a k m e t o n s , z o d a t wij u r o n d k u n n e n leiden d o o r deze unieke Iokatie en u k u n n e n vertellen over onze vele m o g e l i j k h e d e n . . .

party-hoeve de schaapjes otiler^ij^ feilree/12 5076 na huareh rel tOI3) 34367S/UlitiM

27 oktober t / m 9 november, gebouw S. Selectie van de inzendingen voor de s t u d e n t e n - f o t o w e d s t r i j d 'Arc h i t e c t u u r in de periferie' i.s.m.

Trouw. In het kader van dit programma wordt een reader uitgebracht; deze is vanaf 20 o k t o b e r v e r k r i jgbaar.

De inschrijving voor cursussen die in het tweede semester beginnen start op maandags decembera.s. om 09.00 uur.

•GORP EN

Tel. 01844-1930 Fax 01844-1584

Periode 10 t/m 21 okt

donderdag 20 oktober Foto-exposltle

Inschrijven c u r s u s s e n tweede semester

Voor b o v e n g e n o e m d e c u r s u s s e n k u n n e n studenten en medewerkers van de KUB zich kosteloos inschrijven bij het secretariaat van het Tal e n c e n t r u m . Dit kan dagelijks tijdens de spreekuren van het Talencentrum: van 10.30 tot 12.00 uur en van 13.00 tot 14.00 u u r op vertoon van de KUB-kaart. N.B.: Alle andere cursussen zijn vol; hiervoor kan dus niet meer worden ingeschreven!

Gelegen in het landgoed

Graafdijk West 23 2973 XD Molenaarsgraaf

Donderdag 27 oktober (programma i.s.m. G e m e e n t e Tilburg): 14.00 uur, zaal Y Z 1 : De Grenzen van de A r c h i t e c t u u r (voertaal engels).

Lezing door Peter Eisenman (architect te N e w York).

20.00 u u r , in de A c a d e m i e voor Bouwkunst (voertaal Engels): masterclass door Peter Eisenman m e t s t u d e n t e n A c a d e m i e voor Bouwkunst Woensdag 19 oktober, 20.00 u u r zaal YZ 1: The belly of an architect, speelfilm van Peter Greenaway, 108 min, GB 1987.

Donderdag 27 oktober, 16.00 uur, zaal YZ 1: De natuurlijke ruimte, documentaire van Frank Scheffer, 72 min, Nederland 1992.

Passie en prikkel van het onbekende In verband m e t het Studium Generale programma over de fascinatie van het reizen, dat zal plaats vinden op donderdagmiddag 10 november, is s t u d i u m Generale opzoek naar studenten die ooit een (wereld)reis gemaakt hebben en daar een verslag van geschreven hebben. Het is namelijk de bedoeling om deze reisv e r h a l e n cq r e i s v e r s l a g e n u i t t e brengen in een bundel die aansluit bij de rest van het programma. Dus, heb je ooit een reisverslag geschreven en zou je dit graag gepubliceerd zien meldt je dan bij Studium Generale, k a m e r N 2 1 ofbel naar: 662082.

Party-Restaurant ' D e N i e u w e H o e f ' Tiendhoeve anno 1641

Voor informatie:

doende m e t het ontwikkelen van de electronic superhighway. We communiceren m e t elkaar via E m a i l en P-mail. Virtual reality schept nieuwe ruimte. Zo is er een maatschappij ontstaan m e t een hoge materiële welvaart, waarin productie en consumptie, economische dynamiek en t e c h n o l o g i s c h e v e r n i e u w i n g centraal staan. Het is een cultuur waarin snelheid en beweging toonaangevende beginselen zijn. De automobilist, bevangen door snelheid, ziet slechts de contouren van de hoogbouw voorbij flitsen. Het pittoreske s t a d s c e n t r u m is v e r v a n g e n door shopping-centers [shopping-malls comin' out of the walls). Een select groepje gerenommeerde architecten (masters of t h e universe) ontwerpt promo-buildings voor iedere zichzelf respecterende stad.

Wat is de invloed van deze ontwikkelingen op de architectuur en stedebouw en daarmee op de identiteit van de stad? Of dienen wij ons eerst af te vragen of de architectuur wel van invloed is op de identiteit van de stad?

party-hoeve de nteu^e hoef '^orp' aan de ley 1 5l}51 pp goirlc Ki. (OISJ 34S67S/34SS24

SKV Melmac (korfbal) SKV Melmac organiseert ook dit jaar weer zijn eigen studenten­korfbal­ toernooi: de A lf Trophy. Dit toer­ nooi, waaraan teams van verschil­ lende andere studentenkorfbalvere­ nigingen deelnemen, vindt plaats op zaterdag 22 en zondag 23 oktober.

Op zaterdagavond speelt in de kan­ tine van het sportcentrum een live­ band om van het feest een knal­par­ ty te maken! Wil je meespelen, geef je dan op bij Jan Willem (420851) of Bart (367517).

Op zaterdag 15 oktober zal Paren. m e t twee teams deelnemen aanei' Ekiden in Vlissingen. Een Ekide» een marathon, die je met z'n zc^­' loopt. De 42,195 k m wordt diiv gedeeld in 6 etappes over 5/ H' 10/ 5 en 7.5 k m . Heb je zin on­ uitdaging aan te gaan? Bel dan W (671214), voor nadere info. 28,2')­ 30 oktober is het weer zover F. civals oergezellige Clubweekr Dit jaar is het t h e m a extravagar: Ga ook mee en laat je gaan! Bel vc info of om je op te geven voor dit vergetelijke weekend John |360584| Frans (01620­31586).

i

Parcival snertcross Op zaterdag 12 november wordt» weer voor de twaalfde keer de V val Snertcross georganiseerd in^ 'Oude Warande' (achter de KUBl­l afloop is er zoals altijd gratis sni voor alle deelnemers. De afstan'» zijn 3,5 k m voor dames (13.30* 3,5kmvoorheren(14.00uur)en° voor heren (14.30). Het inschri) bedraagt/5,­ p.p. of/10,­ voortea» N i e u w dit jaar is de teamwedstni Een team bestaat uit twee heien' één dame die ieder een afstand ï« h u n rekening nemen. Zoek dust» andere teamgenoten, want het* vert naast de gezelligheid en fr*" prijzen ook nog een interesssa»^ korting op het inschrijfgeld op. W Rob (671214) of Els (433712).

I 12 OKTOBER 1994

UNIVERS T.S.B.V.

Sauron

Diner, Sauronweekend, e t c ) . Ge­ v/oon te veel om op te noemen. Info: Paul (436821) of Edgard (362947).

(badminton)

)t/m21ükt

17 üktobei vet noedels

ot

Ben je er nog niet toe gekomen? Weet je nog steeds niet wat 'meer' inhoudt? Het kan nog steeds. Sauron traint op dinsdagavond, zit dus ook op dinsdagavond aan de baren vertelt ook nog steeds op dinsdag­ avond sterke verhalen. Als jij er dan ook bent, zul je van alles horen over onze afgelopen (o.a. barbecuej, en over onze komende activiteiten (o.a.

Internationaal Toernooi, Walking

Camelot (handbal) Op dinsdag 1 november organiseren we een videoavond in ons clubcafé Toxandria 20.30 u. Er zal een leuke film worden gedraaid en er zijn geen kosten aan verbonden. We k u n n e n natuurlijk ook nieuwe ledengebrui­ ken. Naast handbal i s e r p l a a t s v o o r vele activiteiten, zoals een carnaval­ savond, videoavond en een barbe­ cue. Zowel nationale als internatio­

nale toernooien en in maart organi­ seren we er zelf een. Kom eens op een training kijken en doe mee! A ls je meer informatie wilt hebben, dan kun je ook Charles (637171), Patrick (681949) of Dion (552594) bellen.

Sportcentrum OpeningsIsluitingstiiden herfstva­ kantie. Deze week zijn er geen les­ sen/trainingen/groepensport/inter­ ne competitie. A lleen keep moving gaat door. Wij zijn wel alle dagen ge­ woon geopend vanaf 10.00 uur t / m 24.00 uur. Overdag zijn er vele mo­

gelijkheden voor vrije sport, 's avonds zijn er weinig mogelijkheden voor vrije sport i.v.m. de Week van Pendra­ gon. Meer informatie aan de bar.

Wintersport Het Sportcentrum organiseert dit jaar weer een wintersportreis. We gaan naar Frankrijk (Risoul) in de week van 27 januari t/m 5 februari. De 'sport­ centrum­wintersportreis' staat be­ kend om zijn Gezelligheid, kwaliteit en lage prijs. De prijs is / 575,­, hier­ voor krijg je vervoer Tilburg/Risoul V.V., verblijf in appartementen, alle

maaltijden, een gezellige groep me­ dereizigers + reisleiding vanuit het Sportcentrum en een 6­daagse liftpas.

Verder zijn er nog andere kortingen mogelijk. Meer informatie bij Peter van Rijen tel.nr. 013­663013/663010.

Softbai Wijziging trainingstijden; In verband met het kouder wordende weer zullen de buiten trainingen na de herfstvakan­ tie worden omgezet m bmnentrainin­ gen. Deze zuUen gegeven worden op twee niveaus op woensdag van 13.00­ 14.30 uur en aansluitend van 14.30­

16.00 uur. De indeling hiervoor wordt door de trainster gemaakt.

Scliaatsen Hou jij ook van ijs? Kom dan naar de schaatstrainingen. Vanaf vrijdag 7 oktober iedere vrijdagmiddag van 12.45 tot 13.45 uur schaatstraining in de Pellikaanhal in Tilburg. De training voor gevorderden start van­ af donderdag 27 oktober. We vertrek­ ken om 12.31 uur vanaf het Centraal Station richting de kunstijsbaan in Eindhoven. Meer weten? Bel Erik (321113) of O t t o (432108).

tQomboep kerfiegehskt Qokte ,

met

saidappelei!

kte

NSK­skireizen,

aaidappeien

champignansaus

18 oktobei •sergesoep

of

\élensaus

t

oy, saté, g of

njm

kipschmtie.

tQCoti, gekooHte ippelen /an tahoe, teh,

luxe 10­daagse student­pakket r e i z e n n a a r 's w e r e l d s h o o g s t e e n g r o o t s t e s k i g e b i e d e n in Frankrijk en Oostenrijk.

Vanaf ƒ 3 9 9 , - incl. b u s , a p p a r tement en 6 dg. skipas.

Met het O p e n N e d e r l a n d s S t u d e n t e n K a m p i o e n schap skiën 1995.

tjap j/oy,

seroendeng

V a n a f ƒ 2 9 9 , - incl. s k i p a s k u n je al r e i z e n o p eigen wijze.

tei' flf&t toomsaus

; 19 oktobei

Op welke manier?

Bel 030 - 310

305

leidere toppesoep ienslspje met óeir umes

V

*

]

'ntrecote""

'

,6S

-''V;

il

preisoep

a. sauce 3S of

stnniópo'

irkooi prika,

kaab sauce

macaroni uk met i,üi'

naar o.a. Frankrijk en SKÊREÊZEN

VOOR

dl ,:■

STUDENTENPRIJZEN! ^^f*

Bel Jos of Jan-Willem voor info en/of gratis folder:

• 4 sneeuwzekere skigebieden in Frankrijk • Volop stappen en nieuwe contacten • 1 O-daagse arrangementen vanaf ƒ 379,- 013-369533 (vervoer, appartement, 6-daagse skipas) (b.g.g. 085-340034)

ccolisoep ouiiiori

"

kalfssaus

of wvfï© boont'es 'tten

oi

gekaakte

ippeJen irre,

mmmsmasL SOLDEN ^ Als je o o k in oktober, november, d e c e m b e r 1994 of in april, mei, juni 1995 witt skiën in SöWen voor s l e c h t s ƒ 6 3 9 . voor een v e r z o r g d e 8 - d a a g s e rers inki hotel o p basis v a n haffpension, luxe bus e n skipas, d a n moet je ons n u e v e n bellen'

Jf:

FtEIZiEN ROTTERDAM -

HOLLAND

MAURITSWEG32. 3012 JTROTTEHDAU, POSTBUS 193G, 3000 BX ROTTERDAM TEL 01CMK2233 FAX 010-4116097 ■ MWANDAG TAI VRUOAG 09 00­22 00 UUR, ZATERD AG 09 30­16 30, ZONDAG GESLOTEN

kortingen.

PER L U X E B U S O F E I G E N A U T O

GoGo Tours ANVR/SGR

Witte booei'

C«illOT

SKIMIIBTIES

etkroketten tvngftlet

D e leukste studenten-skireizen naar schitter e n d e s k i g e b i e d e n in d e F r a n s e A l p e n ; N e d e r l a n d s e skileraren; 10 d a g e n ; al vanaf ƒ 3 6 9 , -

s) t zover, de bestuur ALV. A ansluiie: Ministerie. Tenr' avond? bel A st: rden? Bel lean­Pii'

iek) oktober zal Paren .deelnemen aan tt ngen. Een Ekide» iiejemetz'nze*­' 5 k m wordt dim' ippes over 5/ U' 1. Heb je zin oiv ­ ; gaan? Bel dan tt' adere mfo. 28,21 et weer zover F. lige Clubweekr l e m a extravagar aatje gaan! Bel voCH ï te geven voor dittoiB kend John (360584!

586).

(incl. a p p a r t e m e n t , skipas, luxe bus).

Info/brochure: Camelot: 030 - 52 23 30

DE SPECIALIST OP HET GEBIED VAN WINTERSPORTREIZEN VOOR GROEPEN

gratis snowboarden B u s + p a s + les + m a t e r i a a l + b o a r d + s t u d i o

SKI + SNOWBOARD VAKANTIES Andorra, Frankrijk, Tsjechië en Oostenrijk. 1 w e e k Franse Alpen v a . ƒ 109,Skipas + skiles v.a. ƒ 179,Speciale snowboardweken Individuele- en groepsprijzen B r o c h u r e 0 2 0 - 5 6 9 6 8 11 ANVR/SGR X ^ £ ^ " .

Studenten skireizen

f 499,­

vb. F r a n k r i j k v.a. ƒ 380,- pp.

- busreis - l o g i e s in a p p a r t e m e n t e n - 3 dgn. skipas * 9-daagse reizen naar Frankrijk/Oostenrijk vb. O o s t e n r i j k v a . ƒ 599,- pp.

299,­ SNOXATriME Tel.: 08818­1103/1237

(©

ANVR

Val TtK>rens,Alpe d'Huez,L3 Plagne, etc App/Hotels/Club Aquarius

APP+SKIPASv.a.f199,­

033­754080

SNOWTIME

(© WINTERSPORTREIZEN ­•■■ v ; ­ Ski­Auberge C H A M P O U S S I N , zeer geschikt v o o r G R O E P E N , direkt op d e piste v a n het o n b e g r e n s d e s k i g e b i e d P O R T E S D U S O L E I L : 7 d g n . h p . inkl. s k i p a s v . a . ƒ 4 9 9 , - B o e k i n g e n d i r e k t bij N e d . e i g e n a a r . Inl.: t i j d e n s k a n t o o r u r e n : 0 7 0 - 3 5 0 2 7 8 8

- halfpension - 6 dgn. skipas

FRANKRUK SKI­SPECIALIST iNDIVIDUEELS GROEPEN

Auto­Bus­Trein­Vliegtuig Skitrekking & Buckelskicursus

399,-

- busreis

5^

App7 Bus/ Skipas v.a.

O o s t e n r i j k - Frankrijk Italië-Tsjechië

Bel nu voor de gratis kleurenfolder: 03410-32244

vanaf

tel: 0 8 8 7 0 ­ 1 7 7 7 0

All-in skireizen vanaf: * 5-daagse reizen naar Frankrijk/Oostenrijk

*

Voor groepen speciale

oi

fwt gamalensaus

■ met,

ƒ 299,-.

"'term, afe

re/trv

*

s k i p a s al v a n a f

010-414 25 99

11 oktober

*ft

W/interreizen naar het sfeervolle Kranjska G o r a in Slovenlö Skien, langlaufen, wandelen e n excursies

Oostenrijk. Bus, app. en We hebben iets kunnen regelen met 'n echte SGR-wintersportspecialist:

ndpon

psmiLVdfij.Sï

/leesjus

Goedkope skireizen

Thet

\0*8 ^<«v.^-^ ,S\0O

eo ^*^%,a- J

5 20 oktober lost,

binnen *,,,

.,de

ö^füfappee

tbi. fiie^t^0^

of

.6.

De toppers m het populaire Frmkrljkt AIpe d' Huez, Les Arcs, Tignes, Super Devoluy. La Plagne, Gresse en Vercors' 4 *

Tientallen Topbestemmingen in het Ski-vakantieiand bij uitstek, bekende en minder bekende skigebieden Oostenrijk heeft het allemaal

of koolrabi

'kookte

f

REKRO REIZEN LAAT DE WINTER PAS GOED ^ BEGINNEN!

chan-iijjgnomuas.

070 - 3652714 of 06 - 52718524

S K I - F I E I Z E N

cross november wordt aalfdekeerdeP»» georganiseerd in '(achter de KUBl.1 Is altijd gratis sn ;mers. De afstan'» r dames (13.30 umi :n( 14.00 uur) en: ;0). Het inschni ).of/10,­voorteai» is de teamwedstW at uit twee heien' der een afstand ï« ;men. Zoek dust»' noten, want het* ïzelligheidenf* g een interesssa* ischrijfgeldop.In* ; Els (433712).

ro90 10 d a g e n s k i ë n Polen/Tsjechië I n d . bus, lift, les, hotel v.p., vertrek, ontbijt bij terugkomst in Nederland, v.a. ƒ 375,- p.p.

Excl. les, lift, ontbijt bij aankomst In Nederland dan v.a. ƒ 279,-. Gratis folder.

Bel Euro 90: 077-548884 LidSGR

IGROEPS-SKI-REIZEl

Snowboarden Alpineskiën Zomerskiën Langlaufen

FRANKRIJK * ANDORRA * ITALIË * TSJECHIË OOSTENRIJK * ZWITSERLAND'

/ ^ ^

FRANKRIJK al vanaf ƒ 395,k(vervoer + appartement + 7 dg skipas) Antwoordnr. 2275

1620ZAMedemblik I / ^ ' a]>aalk(BTravell IBM Tel. 02274 - 2273

U N I V E R S ^m

Deze week ben ik écht ziek, zoals normale mensen. Ik nies buien en ik hoest siroop. Althans, zo zien mijn rochels eruit: als die groenachtige, slijmerige siroop die ik me herinner uit m'n jeugd en die wij op zondagavond door onze kamemelkse pap roerden, om deze op smaak te helpen. (Waar zijn die jaren heengevloden, oh waar?) Maar goed, heden ben ik dus waarlijk zo ziek als een flodderhond en dat komt mij bijzonder slecht uit, daar ik volop bezig ben met allerlei projecten, zo ondermeer de promootsie ten bate van mijn zonet de winkels binnengebrachte en er meteen weer uitstormende nieuwe succesro­ manHet oade nieuws van deze tijden; het co­schrijven aan het scenario van de film gebaseerd op mijn vorige succesromanfx­dninuner (nog steeds ver­ krijgbaar), en de repetities van mijn niet zo lang geleden opgerichte rock­ band. Vooral dit laatstgenoemde tijdverdrijf luistert nauw, omdat ik ten­ slotte een leek ben in het genre en net als mijn medemuzikanten heel wat oefeningen gebruiken kan, alvorens wij gezamenlijk op 29 oktober '94 van start gaan met onze tournee die ons op podia zal brengen in ver­ schillende universiteitssteden in België en Nederland, want we mikken vooral op een studenten­ publiek: daar leent onze niet al te eenvoudige, intelligente, poë­ tische doch door de nodige deci­ belherrie gestutte muziek zich Jaargang 2, aflevering 7 prima toe. Of we ook in Tilburg optreden, dat weet ik niet, dat zou ik aan onze manager moeten vragen, maar ik geloof van wel. Affijn, kijk aUeszins uit naar 9 OKTOBER '57,11 JULI '64,2 NOVEMBER '67 & 1 JANUA­ RI '68, zoals mijn band heet. Wat onze door mij verzonnen naam zo origineel maakt ­ vind ik persoonlijk ­ is dat onze bassist jarig is op Nieuwjaarsdag; onze gitarist op de Vlaamse Nationale Feestdag; onze zanger op Allerzielen en ikzelf (de drummer) op Negen Oktober, toevallig ook de geboortedag van mijn veel te vroeg neergeknald idool John Lennon.

Dus op 29 oktober '94 begint 9 OKTOBER '57,11 JULI '64,2 NOVEMBER '67 & 1 JANUARI '68 aan z'n tournee en in februari '95 verschijnt onze voorlopig eerste CD, Have a little face in me (your tongue '11 do), op het kersverse platenlabel Cliffhanger Barnes Records, gevestigd te Moerzeke­Castel, Oost­ Vlaanderen. Het zal een gevarieerde collectie songs worden, vol diverse stijlen van allerlei slag en geïnspireerd door zowel oude, vergeten bluesgoden als

deze zvee^ziel<i

130KTOBER1994

door hedendaagse populaire artiesten en dan denk ik vooral aan ­ in alfabe­ tische volgorde ­ U2, Wild Willie Wacko, XTC, Yello en ZZ Top. Men zal misschien opmerken dat John Lennon in dit rijtje ontbreekt, en terecht, want ik ben van oordeel dat je beïnvloeding door je idolen zoveel mogelijk dient te vermijden omdat ze anders je composities, zowel tekstueel als muzikaal, zouden gaan overheersen, weet je wel.

De eerste singel van onze CD, getiteld Anawurreken W ur Young, wordt gereleased in december van dit jaar en is een op Braziliaanse ritmes geba­ seerd kerstnummer. Zonder valse verscheidenheid hoopt 9 OKTOBER '57, 11 JULI '64, 2 NOVEMBER '67 & 1 JANUARI '68 met Anawurreken W ur Young zijn debuuthit te kunnen vieren en zoniet in de top 20 dan toch in de top 10 binnen te duikelen op nummertje zeven. tevens hoop ik dat de vrouw van onze zanger, Loesje, tegen die tijd goed en wel bevallen is, anders moeten we hem tijdelijk vervangen (hij wil per se bij de bevalling en de borstvoeding aanwezig zijn, de softe aap) en onze groeps­ naam in die periode veranderen in 9 OKTOBER '57,11 JULI '64,2 FEBRUA­ RI '71 & 1 JANUARI '68 want onze reservezanger is jarig op Onze Lieve­ vrouw Lichtmis.

Maar dat zijn hoe dan ook allemaal zorgen voor later. Eerst moet ik nog door mijn ziektebeeld zien te heen te raken. Simpel zal zulks niet zijn, gisteren liep m'n temperatuur nog op tot 37,9 graden, bij een strakke wind en nade­ rende donder. Mijn bloeddruk was gedaald tot onder de pijngrens en mijn neusbeen was op de grond gevallen, doch dat wist ik zonder veel tamtam weder op z'n plaats te monteren. De dokter zegt dat mijn genezing een kwestie is van dagen, weken of maanden. Ik probeer mij zo goed mogelijk te soigne­ ren, volg een streng dieet (rapen) en doe volop aan lichaamsbeweging (hup­ pelen), zonder dat ik daarvoor van huis moet. Bezoek houd ik zoveel moge­ lijk af (vanochtend nog liet ik 11 JULI '64 voor de deur staan) en de telefoon heb ik uit de stekker getrokken, zodat ik in alle rust kan herstellen. Overi­ gens zijn 'Word maar gauw beter, lieve Herman'­kaartjes altijd welkom, ze kunnen mij opgestuurd worden via het adres van Univers. Andere giften zijn evenzeer welkom, ik denk aan pralines, bloemen, video's en kleine gel­ delijke bedragen.

Doch wanneer ik weer gezond zal zijn, en in de kracht mijner jaren zal opbloeien als nooit tevoren, zal ik als vanouds de literaire Olympus beklim­ men en binnenkort ook de muzikale Olympus. Hol dus bijtijds naar de boeken­ en/of platenboer, en zoniet: tot over twee weken! (HB, te Gent)

Dreamboy

Na twee UUT drinken komt eindelijh de liefde ter sprake. Ze haalt een visitekaartje uit haar agenda enghm. dert. Dat ga ik doen. Ik hujir een gigoio. Een leuke kerel met bruine ogen en zijn haren achterover Dream Boys, belooft het kaartjevan gemarmerd karton. Especially fo; women, discrete and safe service, al! credit cards accepted.

Waarom versier je geen gratis vent , schrik ik terug. Jij kunt ze toch in alle maten en kleuren krijgenl Kijk naar je zelf man. Wil jij de helt avond met mij over Alfa Romeoso] advocado s met pruimen pratend Nou dan. Zo n Dream Boy doet dat dm wel. Die wordt betaald om daarom te kletsen waar ik het over wil heb­ ben. Waar zou jij met mij naar toe­ willeni Naar een popconcert zekei Met hém kan ik tenminste naar een musical, zonder dat hij een chagiij. nige kop opzet. Naar C hess bijvoor­ beeld, of naar Saigon.

Huur jij een gigoio om naar een musical te gaan' vis ik, tegen beter weten in, terwijlik mijn kansen vod slinken.

Boactnic*r ror?­mmore

Wat vinden buitenstaanders van hun tijdelijk veiblijf aan de KUB{ Dezeweek Paul A^hurst (20), uit Bradford jEngelandj, student International Business Program.

'Deze trui is eigenlijk nog nat, ik heb hem namehjk net gewassen, maar toch wilde ik hem persé aan op deze foto. Ik ben een enorme fan van de Carpenters en het wordt tijd dat de Nederlanders op deze manier ook eens wat van de Britse cultuur wordt bijgebracht.

'Dat ik dat hier kan doen is te danken aan een vriend die me overtuigde om samen met hem naar het buitenland te gaan. We hadden de keus tussen Denemarken en Nederland. De enige reden dat wc voor Neder­ land hebben gekozen is dat het hier goedkoper is. Voor Tilburg zelf hoefden we het niet te doen wisten we. Daar hadden we niet veel van verwacht: in een boek met de mooiste plekjes van Nederland werden aan Den Bosch twee pagina's gewijd, terwijl de schrijver voor Tilburg genoeg had aan drie regels.

'De eerste keer dat ik over de KUB­campus wandelde schrok ik van al die fietsen en nog steeds moet ik oppassen dat ik niet omver gereden word, levensgevaarlijk. Wat ik wel positief vind aan de KUB i.s dat er zo veel koffiekamers zijn. En een mensa natuurlijk, met zijn o zo vriendelijke bediening.

'Ik ben heel tevreden over de vakken die ik hier volg. Wel moet je veel

zelfstandiger werken dan in Bradford. De boeken en docenten zijn overigens heel erg 'anti­Groot­ Brittannife'. Er wordt me voortdurend ingepeperd dat de Britse industrie zo ver achter is. En dat terwijl Philips continu wordt opgehemeld. Ze lijken te ver­ geten dat er ook veel Anglo­Nederlandse bedrijven zijn.

'Voor mijn verblijf hier kreeg ik van de EG een beurs van 1000 gulden, maar tot nu toe heb ik er nog mets van gezien. Verder ontvang ik per jaar 400 gulden studiefinanciering, de rest moeten mijn ouders beta­ len. Dat vind ik wel terecht, de staat kan het geld wel beter besteden dan aan studiebeurzen.

'Ik vermaak ine hier prima. Een tijdje geleden maakten we met vier buitenlandse studenten een uitstapje: naar vijf kroegen, alle vijf m een ander land. Achtereenvolgens dronken wc m Maastricht, Aken, Luik, en Luxemburg. In Frankrijk werden we aangehouden door de politie.

We moesten mee naar het bureau, alles werd doorzocht naar drugs.

Uiteindelijk zei de politic; 'A ls jullie willen kunnen jullie de meiden wel hier laten' en we konden gaan.

Wat ik hier het meeste mis is het plaatselijke radiostation waar ik altijd naar luister, en het ligbad. Als ik terug kom ga ik daar als eerste m liggen. Mmmm, tot ik er helemaal rimpelig van word.... ' [Tekst ■ fiska 't Mannetje, foto: Enk van der Buigtj

Natuurlijk niet. Eerst gaan we er­' gens borrelen. Ik bepaalwaarwemar toe gaan en wat we drinken Hv houdt de deur voor me open en neemt mijn jas aan. Vervolgens vertrekhn we in zijn sportauto naar een gruw lijk luxe restaurant waar hij me d­ lerlei lekkere hapjes gaat voeren In haar ogen zie ik wijnen stromen en obers in stemmig zwart gestoken met geflambeerde ijstaarten dooi klapdeuren marcheren terwijl een Chippendale haar hand vasthoudt Tegen twaalven gaan we naar ome suite in het Amstelhotel. De cham pagnestaat alin een koeler op onsti wachten. Eerst neem ik een bad Een bubbelbad denk ik. Hij moet zi;/i smoking aanhouden en op de rani gaan zitten om naar me tekijken jil zou me al meteen bespringen, mflffl hij begint me lekker in te zepen En dat vind je wel watl sneer ik, m een poging mijn jaloezie in cynisme te verpakken.

O ja, heerlijk. Als ik uit bad kom droogt hij me af en begint me te masseren. Heel lang en heel lekker Ik zal je de verdere details besparen. maar dat wordt de nacht van mn leven. En s ochtends nog een lekkere wip en dan adieu. Er is maar één probleem.

En dat is? slik ik, terwijl ik haa gehuld in een doorzichtig satijnen négligé al met haar Dream Boy zK kronkelen.

Ze buigt zich voorover, pakt ttiip hand en knipoogt: zoiemandkanA met mijn basisbeurs nóóit betalen