1994 09 29

UNIVERS Boeken of artikelen

OntwMAgspkin

W e e k b l a d v a n d e Katholieke

Universiteit

Brabant

Jaargang 32 • 29 september 1994 • Nummer 5

Verder in dit nummer

ke, realisering ing van de

Q

j wil men tieven.

pus worden

Het traditionele proef­

Ministerie bedenkt 'onacceptabele' prestatie­

Gevoegd bij dit

schrift lijki op zijn retour. Vooral

nummer is een speciaal ka­

economen vertonen steeds meer de

tern over het ontwikke­

neiging om artikelen te bundelen

lingsplan 1995­1998 van de

en die zo om te vormen tot het

KUB. A cht pagina's over

eerste boek. Alfamensen kijken

plannenden dromen rondom

met scepsis naar die ontwikkeling.

onderzoek, onderwijs,

beurzen 3 ­ Harde werkers kunnen magere jaren compenseren 3 ­ Algemeen en Sociaal economen luseren ondanks cultuurverschil­ len 3 ­ Deetman vreest bemoeizuchtige poli­

lijk is voor

•■3 Die vinden het weliswaar econo­ s gefinancierd I* misch, maar niets kan in hun ogen )rdtineenomsd \ ie moet zich eeti] studiefinancien ­~ tippen aan niet dat jaar een ; een ouder­ ssnedenKUB­bei icties komen erv( ­ wets proef­ leverenigingenl schrift. aangewezen (e^ ■en), en kunnen; ] jaar voor de KI ng komt. Maxim jedurende zijns ties extra KUB­fin, tel: iemand die» !n studieverenigi leuniversiteitsrat Tipensatie' tertif an het eind van! an het half jaar t dat het nieui CUBoptermijnji 3n gulden kost N de arm, 'wanti ! paarse maatrs 'invloeden'. Bov! uwe tempo­bei jke circuits van ederland één, G sel, maar Meuvi er in toenemer n bestaan: del elingen binnen te voor de bulk, ntwerpen, detw­ moeilijktebede aar uitvoering jeld, en Den HJ , bekritiseert Mf

e, student socic n de universitei )k vakgroepen tudent centraalt len. Als deelnap activiteit, zeg ft Jeerd worden m Jthetstukkenec in de brouwen] lalsvereniging» icompenseerdw dat kon niet, i irriculum.' !rder dat de ruif ng van de KUB t met de facilitai )mputersvoorïf ? maanden te ze )peens een gewi !.' Ook elders inkt deze klac> dat de finana k zijn te regele ale pot komeo n veel meer ove ilteitenvoorai.ii n studieverenigi' te bieden.'Ookt nen we heus h' de studentenot

tici 3 ­ Studievereniging Letteren herrijst uit de as 3 ­Cultuurcentrumproeven in Amster­ dam 4 ­ Eindelijk andere winnaar Hart van

studentenvoorzieningen.

Brabantloop 16 ­ Maria, Sterre der Zee 17 ­

Met aandacht voor het

Ook Brussehnans krijgt brieven 24

personeel, dat almaar flexibeler gaat worden

EDWARD SA ID tekende donderdag 22 september voor een gehoor van 400 mensen in de aula van de universiteit voor de eerste Nexus­lezmg. D e Ame­ rikaanse literatuurwetenschapper he­ kelde vooral de vooringenomenheid van het Westen.

[Foto: Erik van der Burgt]

ANALYSE: MOTIE BIEDT NA UWELIJKS KA NS

Lesbische­ en Homostudies maakt zich op voor zwanezang De ondergang van Lesbische­ en Homostudies is nog even uitgesteld door een motie van de universiteitsraad. Daarmee wordt het College van Bestuur gedwongen om met de faculteit Sociale Wetenschappen te gaan praten over een kwestie die het eigenlijk liever kwijt ^ n rijk is.

Wat de werkgroep Lesbische­ en Ho­ mostudies de afgelopen zes jaar ook probeerde, een overtuigende indruk heeft ze bij bestuurders niet weten te maken. 'Het experiment is voorbij en de doelstellingen zijn niet gehaald', zei bijvoorbeeld recent de voorzitter van de commissie Onderzoek en Onderwijs van de universiteitsraad, dr. K. Van Helvert. Vergelijkbare Ingezonden EFACT presenteert:

gedachten waren er bij de faculteit Sociale Wetenschappen, waar de werkgroep altijd onderdak heeft ge­ vonden en vervolgens ook bij het College van Bestuur dat de activitei­ ten van Lesbische­ en Homostudies tot nu financieel steunde.

De welluidende cursusevaluaties die Lesbische­ en Homostudies kon laten zien, vermochten bestuurders niet te vermurwen. Die hebben van meet af aan gewezen op wat genoemd wordt het gebrek aan inbedding. De werk­ groep ­ die bestaat uit studenten ­ zou er nimmer in geslaagd zijn onderzoe­ kers van deze universiteit te bewe­ gen zich fundamenteel met 'haar' thema bezig te houden. De cursussen die de laatste jaren werden aangebo­ den, werden in feite geleid door een kemdocent van buiten, de Utrechtse drs. K. Soesbeek.

De vakgroep Sociologie, waar de cur­ sus tot nu toe was ondergebracht, wordt nu uitgenodigd tot een princi­ piële discussie over de gewraakte inbedding. Dat die niet eerder heeft plaatsgevonden is een veeg teken.

De motie van de Progressieve Studen­ ten Fractie die in de laatste universi­ mededeling

Voor meer informatie

EFACT LEZINGENCYCLUS 1994 4 oktober

5 oktober

Joep van den Nieuwenliuyzen

Franco Modigliani

(voorzitter raad van bestuur Begemann Gioep) Onderwerp: acquisitiebeleid Begemann Plaats: Aula KUB Tijd: 20.00­22.00 uur

(nobelpnjsvfinnaai economie)

­j

Plaats: Aula T jd: wordt nader bekend gema ikt

teitsraad werd aangenomen, dwingt feitelijk onwillige bestuurders om nog eens te praten over de inbedding van de werkgroep, die zes jaar lang moeite heeft gehad om politiek kre­ diet te verwerven. Hoewel zegslieden van de werkgroep het overleg met optimisme tegemoet zien, lijkt men vanwege die bestuurlijke onwil­ ligheid van dat beraad niet al te veel te mogen verwachten.

Het roemloze einde dat zich aftekent mag slechts voor een klein deel op het conto van de werkgroep worden geschreven. Die heeft aantoonbaar met weinig middelen in weinig op­ wekkende omstandigheden een ten­ minste acceptabel programma van de grond gekregen. De cursussen werden redelijk bezocht, de evaluaties ervan waren vrij positief. Dat de werkgroep er in al die jaren niet in is geslaagd inbedding te verkrijgen kan ze ook zichzelf aanrekenen, maar ze zou ook kunnen wijzen op het feit dat voor andere initiatieven die inbeddings­ vraag veel minder nadrukkelijk wordt gesteld.

Dat de motie die er nu ligt niet an­ ders dan contre coeur wordt uitge­ voerd, is alleen al af te leiden uit het feit dat de rector­magnificus de u­ raad meldde aan de kwestie 'nog wel een briefje te zullen wijden'. Het ge­ geven dat Lesbische­ en Homostudies als een minder aantrekkelijk uithang­ bord van een universiteit voor mens­ en m a a t s c h a p p i j w e t e n s c h a p p e n wordt gezien, veroordeelt de werk­ groep, motie of niet, tot een bestaan in de periferie. Zelfs Studium Genera­ le, waar de werkgroep eventueel on­ derdak zou moeten vinden, heeft al laten weten hooguit in samenwer­ king geïnteresseerd te zijn. [PS]

Een HAVO­ of VWO­diploma is in de toekomst niet meer voor elke studie een garantie om te kunnen gaan stude­ ren, aldus minister Ritzen dinsdag in de Eerste Kamer. Bepaalde universi­ teiten, hogescholen of studierichtingen mogen van hem gaan experi­ menteren met selectie 'aan de poort'.

Een HAVO­ of VWO­di­ ploma zal altijd toegang blijven bieden tot het hoger onderwijs, aldus Ritzen, 'maar niet tot elke soort hoger onder­ wijs'. De miiüster gaf geen concrete voorbeelden. Volgens een woordvoer­ der is denkbaar dat dezelfde studie aan

de ene instelling voor iedereen toe­ gankelijk is, maar aan de andere niet.

Het onderscheid zit daarbij in 'de aard van de opleiding'.

Met zijn opmerking komt Ritzen te­ gemoet aan de wens van bijvoorbeeld de Universiteit van Am­ sterdam om zich kwa­ litatief te kunnen on­ derscheiden van an­ dere uiüversiteiten. Selectie aan de poort maakt het immers mogelijk om meer elitair onderwijs te geven.

In Tilburg is vorig jaar door rector magnificus De Klerk gepleit voor meer selectie aan de poott.[PE/HOP]

Ritzen wil selectie aan de poort

ARCHITECTEN IN KLEIN DOSSIER:

'KUB­besturen verwaarloosden culturele opdracht' De campus van de KUB mist samen­ hang en uitstraling. Dat zeggen alle architecten die voor de KUB hebben gebouwd en drie onafhankelijke des­ kundigen. Univers vroeg hun me­ lting over de campus naar aanleiding van de opening van de gebouwen Y en Q op vrijdag 30 september. Met die twee bouwwerken is de campus voor­ lopig voltooid.

De twee nieuwe gebouwen lossen de al jaren heersende ruimtenood op de KUB in één keer op. In Qbevindenzich negen collegezalen, Y kent er twaalf en is verder vooral bestemd voor de huisvesting van de faculteit Rechten.

De high­tech bouwstijl van Y is rüet naar ieders smaak, maar sinds ze zo'n maand geleden het gebouw betrok­ ken, zijn de meeste juristen heel tevreden.

Het tempo van oplevering van de nieuwbouw is zonder precedent: in dertien maanden zijn zowel Y als Q verrezen. Voor het eerst ging de KUB

niet in zee met architecten, maar kregen de aannemers het met turn­ Aeyprojecten voor het zeggen tijdens het bouwproject. In zo'n project wordt afgesproken dat voor een be­ paald bedrag, binnen een bepaalde tijd een gebouw kant en klaar door de ver­ antwoordelijke aannemer wordt op­ geleverd. De KUB koos voor die con­ structie vanwege de grote tijdsdruk.

De architecten zien niets in die con­ structie. Gebouw Y wordt een 'aanne­ mersgebouw'genoemd, 'weggelopen mteenfoldervoorbedrijfsgebouwen'.

Ook de rol van de verschillende universiteitsbesturen staat bloot aan hun kritiek. Opdrachtgevers in de civiele bouw, met name universitaire opdrachtgevers, zouden culturele en esthetische voorwaarden voorop moeten stellen. Niet de budgetten en de termijn van oplevering. [PvdB] Zie Klein Dossier over campus, pagina's 7­15

UNTIVERS / T I T e hebben geen krediet meer', V V verzucht Van Boxtel. Hij diept moeiteloos de stukken op uit zijn geordende archieven die moeten bewijzen hoe het de vakgroep van kwaad tot erger is vergaan. 'Misschien, misschien, nee zeker. Zeker, we hebben het ook aan onszelf te wijten. We hebben hier veel te veel aan inteme benoemingen gedaan. Dat is zwak, daar moeten we de hand in eigen boezem steken.

'We zitten hier met een gezelschap oudere hoogleraren dat nooit enige vorm van eenheid heeft gekend. Een koor met allemaal solisten dat de afgelopen jaren alleen nog maar gegroeid is. Maar wat wü je, mensen zijn hier bepaald niet netjes behandeld m het verleden, dan krijg je rancune.

'Maar als je ziet wat we in het verleden over ons heen gekregen hebben. De een wüde dat wij op de interdisciplinaire toer gingen, de ander ziet weer heil in het thematiseren van het onderzoek.

Het zijn allemaal preken voor eigen parochie geweest en de vakgroep had maar gewilhg aan te sluiten. Zoiets zet natuurlijk kwaad bloed. ' ICribbig, dat is wel een goed woord.

Dat heeft die Otto wel weer goed gezien als hij de verhouding tussen faculteit en vakgroep schetst. Die faculteit wil gewoon dat wi) al ons onderzoek draperen rond het thema arbeid en daarmee basta. Daarmee gaan ze voorbij aan wat er hier leeft. De secretaris voorop, ze zien ons gewoon als een stelletje lastposten dat nooit bereid is om wat te veranderen. Maar ons bestuur wü dat wel degelijk, we willen alleen niet hetzelfde wat de faculteit wil. 'Als ik het voor het zeggen had dan kwam hier onderzoek rondom gemotiveerde, inspirerende figuren - het liefst met zo weinig mogelijk bureaucratische rompslomp. De meesten bij ons willen dat ook, maar we worden nu weggelokt door het geld van WORC (de

2 9 SEPTEMBER 1 9 9 4

onderzoekschool rond het thema arbeid van de faculteit sociale wetenschappen, PS). De gevaren zijn dan groot, je krijgt zo van dat middle-ofthe-road-onderzoek, van die compromisachtige dingen. Over een paar jaar staat hier weer een visitatiecommissie op de stoep. Tel uit )e winst.

'En we hebben niet zoveel tij d meer om ons imago op te vijzelen. We zijn hier met z'n allen oud aan het worden. Ik ben in 19 72 hier begonnen en ik behoor tot de jongere generatie. Zoiets is in feite onbestaanbaar. Veel te lang heeft hier een sfeer van zelfgenoegzaamheid geheerst, daar had ik misschien zelf ook wel last van. Maar wat wil je, het ging allemaal voor de wind, de bomen groeiden tot in de hemel en Tüburg deed het gewoon goed in de jaren zeventig. Geen enkele reden voor zorg. We zijn er nooit in geslaagd een andere mentaUteit te ontwikkelen toen er tegenwind kwam, de jongeren van weleer waren al wat ouder geworden en zagen eerder bedrei-

'Ons krediet is op' Ton van Boxtel was tot voor kort secretaris van de vakgroep psychologie. Alles overkwam ze. In het verleden een overheidsoperatie waardoor ze een belangiifk deel van hun vakgebieden kwijtraakten, een visitatierapport dat de vloer aanveegde met het Tilburgse onderzoek, een faculteit die 'haar' psychologen met grote scepsis bekijkt, en dan nu professor Otto, de extern deskundige. Die gaat bekijken hoe het verder moet met de onder curatele gestelde vakgroep. Deze week presenteerde hij zijn stappenplan van aanpak. Van Boxtel: 'Het scenario voor weer een mislukte operatie.'

gingen dan uitdagingen. Ik kan zelf nog steeds enthousiasme opbrengen, maar hoeveel kunnen me er dat nazeggen.

Vooral de ouderen zijn eerder verbitterd dan geneigd tot verandering, daar schuilt een van de grote problemen van deze vakgroep. Een topzwaar, teoudgezelschap.

'Zo'n vernietigend visitatierapport komt dan natuurlijk niet uit de lucht vallen. Je kon hier al jaren daarvoor vaststellen dat we onvoldoende opgewassen waren tegen de groeiende concurrentie. Het onderzoekmanagement deugde evenmin, voor ons ook al geen groot geheim.

'Waar de echte pijn voor mij zit is dat de anderen, de faculteit voorop, daarop niet reageren. Ze verdommen het gewoon om het goede onderzoek te versterken, ze zeuren wat over geld en over de noodzaak van thematisch onderzoek. Die noodzaak is er niet. Je schept zo een wezensvreemd monster. De psychologen willen dat niet en ze zullen het ook niet doen. Hoe hoog en laag ze bij WORC ook springen. ' I k ga vrijdag naar een congres, met geld van WORC, omdat mijn onderzoekernog wel een beet je binnen past.

Maar anderen die plakken gewoon het labeltje aibeid op hun lopende onderzoek. Het zal ze worst wezen, als ze maar geld krijgen. En aan de andere kant Hjken ze op hun beurt te denken, het zal ons worst wezen wat er onderzocht wordt, als het maar bij WORC plaatsvindt.'

'Tja, en dan hgt hier zo'n stappenplan van die meneer Otto. Volgens mij is daarmee het scenario voor weer een mislukte operatie bij Psychologie geschreven. Het ziet er allemaal degeüjk uit, de naam van een professor eronder, de handtekening van de faculteit erbij, maar als je goed naar de beperkende voorwaarden van dit zogenaamde onafhankehjke onderzoek Idjkt, dan zie ik de bui al hangen. Het moet zoals de faculteit wil, dat wij als psychologen het anders zien, dat doet er niet toe.

'Maar dat van dat tekort, waar Otto het ookal weer overheeft, dat klopt gewoon niet.' Diept weer meuwe stukken op.

Slaat de toetsen van zijn oude rekenmachine aan. 'Hier staat het gewoon, dit zijn de juiste cijfers. Minder dan een procent tekort. Niks tonnen. We zijn geen stelletje klaplopers zoals ze nu overal roepen. Daar kan ik me zo ontiegehjk boos over maken. Jaren en jaren hebben we hier als toegewijde amateurbestuurders geprobeerd de zaak overeind te houden en dan lees je zo'n rapportje van Otto - die daar zeventig mille voor vangt - en daar staat het wéér: zorgwekkend. Onzm vind ik het.

'Je moet reëel zijn, zoals het er nu voorstaat hebben we de slag zo goed als verloren. We staan onder curatele en de lijn-Otto laat weiniggoeds te hopen over voor het psychologie onderzoek.

Er leek nog een frase in te zitten die hoop gaf - Otto zou buiten de KUB een soort second opinion moeten vragen over zijn uitemdelijke plannen -, maar die heeft het faculteitsbestuur zo genuanceerd dat ik wel weet hoe het zal aflopen. Hij moet bij hen in de pas lopen. En dan wordt het dus lüks.' [PS]

Foto: Erik van der Burgt

UNIVERS Weekblad van de Katholieke Universiteit Brabant Redactie-adres Warandelaan 2,5037 AB Tilburg Kamers A 15, 16 en 17 T e l e f o o n 0 1 3 - 6 6 2 2 7 7 Fax 0 1 3 630145 E-mail S c h e n d e l e k u b nl Redactie Pieter Siebers |hoofdredacteur, tel 2926|, Paul van den Broek (29251, Michel Knapen |2506), Vormgeving en opmaak Gert-)an Bloemers |3409) Redactiesecretariaat Angela van Schendel, kamer A 17 (2277) Redactionele medewerkers (2272) Mark van Assen, Robert È)itvoorst, A n n e k e

Dunning, Adrian van den Eerenbeemt, Dylan van Eijkeren (eindredactie), Roland Enthoven, Bert Heffels, Marco Knippen, Jiska 't Mannetje, Viory Schellekens, Barbara Snoeren, Lmda van Tilburg Medewerkers Chris Bergman, Ralf Bodelier, Jan Boelhouwer, Jeroen van Bree, H e r m a n Brusselmans, Jeroen Fiers, Hugo Keuzenkamp Agendapagina Gabe van der Zee (2272), E-mail Uagenda@kub nl Fotografie E n k van der Burgt, Stef S c h e l l e k e n s , R e m c o Tazelaar Tekeningen Bert Witte Hoger Onderwijs Persbureau (HOP) Univers m a a k t deel uit van het H O P waarbi) alle u n i v e r s i t e i t s k r a n t e n alsmede een aantal hogeschoolbladen zijn aangesloten Redactie Frank S t e e n k a m p , Pieter Evelein, Marcel W i e g m a n Telefoon 071-321432, fax 071-317787

Redactieraad Univers is een onafhankeli|k weekblad dat wordt uitgegeven door de Katholieke Universiteit Brabant De onafhankeli)ke positie en de taakstell i n g zi)n n e e r g e l e g d in een door de u n i v e r siteitsraad vastgesteld redactiestatuut De redactieraad ziet toe op de naleving daarvan Leden m r H Backx, voorzitter, dr F Boekema, H. Damen, dr H Evers, J Rietveld, F Teunissen, dr A Vallen, J van Vugt, C van Wagtendonk, M Ackermans, adviseur Druk D r u k k e n ) Em De Jong, Baarle Nassau (042575555) Advertenties Angela van Schendel (2277) Bureau Van Vhet, Postbus 20,2040 AA Zandvoort Tel 02507-14745, fax 02507-17680 Kopij, matsertjes en mededelingen Materiaal kan aangeleverd worden tot uiterli]k donderdag voor de week van verschi]ning tot 13 00 op h e t r e d a c t i e s e c r e t a r i a a t . M a t s e r t | e s

m o e t e n c o n t a n t afgerekend worden en bi) voorkeur op floppydisc worden aangeleverd, m e m o b e n c h t e n graag per elektronische post (schendel@kub nl) Officiële mededelingen worden verzameld door Pers en Voorlichting (Margreet Kemper, 2000) Abonnementen Studenten en oud-personeelsleden f 25,- per jaargang, instellingen en mensen van buiten de universiteitsgemeenschap f 50,- Bi) opgave voor een a b o n n e m e n t zi)n nodig n a a m , adres, woonplaats en (voor studenten) ANRn u m m e r Opgave bi) het redactiesecretariaat Toezending geschiedt pas na betaling Copyright Het is verboden zonder schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur artikelen, illustraties of foto's geheel of gedeelteli)k over te nemen

Met eerst de bemoeienissen met Cnba en nu de invasie in Haïti lijkt Amerika voor de zoveelste keer in de geschiedenis duchtig in de achtertuin te schoffelen.

Volgens drs. Wim Pelupessy, verbonden aan het Instituut voor Ontwikkelingsvraagstukken IVO, is de eigenlijke de inzet van de VS het indammen van de migratiestromen. 'Dat is niet erg, want het biedt een goede kans tot economische ontwikkeling in die achtertuin.'

'Er heerst in Midden-Amerika, en in bet Caribiscb gebied, nog steeds een zeker wantrouwen jegens de Verenigde Staten. En dat is wel voorstelbaai.

De gescbiedenis leert dat de VS zicb met de regio bemoeiden op grond van een beperkt eigenbelang. Het prototype is dan Guatemala 1954, toen de VS ingrepen om de belangen vm United Fruit te beschermen. Als model van ingrijpen hanteren de VS d heellangdemilitaireinvasie.

Los vm bet doel, bet beschermen van een beperkt eigenbelang, is deze metbode verwerpelijk. Je beïnvloedt vooi even de structuur van de overheid, maar de geschiedenis beeft geleerd dat dit een paardemiddel is, bet bekUjft niet. En gelukkig maar, zou ik in de meeste gevallen willen zeggen. Deinmenging in Haïti wil ik anders bekijken. Demetbode van de invasie is mm of meer gehandhaafd, en verwerp ik, maar de inzet is nu een andere: de VS willen de migratiestromen indammen. En grijpen daarom in bij de de overheid ter plekke.

'Demassale uitstroom vanmigranten is hét probleem van de jaren negentig. Amerika loopt op Europa vooruit Europeanen wachten de stroom af, en proberen dan de migratie in te dammen, door deze buiten te sluiten. Even los van demetbode, Europa kan beter de VS volgen, en soms gebeurt ditd. terplekke een structuur scheppen êe. meer mensen kans biedt te profiteren van de economische groei. De VS moeten gezien de onbebeersbaarheié vanhun grenzen dit probleem welbij de bron zien aan te pakken. Vandaar ook him bemoeienis met Cuba, maar de relaties met dit land worden DOg belast door een laatste restje ideologische erfenis: de bestrijding van de communisten.

'Pormeelis de opdracht van de VSbet herstellen van de democratie, en soms laat bet herstel van de economische democratiseringzich hieruit afleiden.

Dit laatste doel zou ik voorop willen stellen. De VS zouden hun inmenpni duidelijker moeten koppelen aan bei herstelvan de economie in hun achtertuin. Nu ze primair het indammen van demigratiestroom stellen, en nietbet beschermen van het eigen bedrijfsleven of de bestrijding van communisten, kan de bemoeienis eerder vrachten afwerpen voor de economische democratisering: meer welvaart voor aUen is de beste manier om mensen i» hun eigen land te houden.' [PvdB]

U r S r i V F K S ^ ^ 29 SEPTEMBER 1994

GEMIST STUDIEPUNT KA N TORENHOGE SCHULD OPLEVEREN

Studenten tegen nieuwe voorstellen prestatiebeurs s nieuws..

eienissen invasie in a voor de in de tig in de offelen. 'elupessy, Instituut lings­ O, is de van de VS Vim de 3at is niet een goede tiische m die

merika, en in [Og steeds een asdeVerenig­ voorstelbaai. lat de VS zich i op grond van ig. Het proto­ 1954, toen de >elangen van "men. Als mo­ eren de VS d vasie. Los van men van een s deze metbo­ ïnvloedt voot de overheid, ■eftgeleerdM is, bet beklijft r, zou ik in de zeggen. Dein­ : anders bekij­ ;invasieismin m verwerp ik, andere: de VS omen indam­ m in bij de de /anmigranten } jaren negen­ uropa vooruit 'estrooniaf,eB itie in te dam­ e sluiten. Eveo ropakanbetet gebeurt dit d: r scheppen die.

Jt te profiteren groei. D e VS heersbaarbeii obleem welbij dien. Vandaal etCuba,maa! d worden aoi ; restje ideolo­ rijdlng van de tvandeVSbet cratie, en scats ? economische ieruit afleiden, voorop willeB luninmengias ppelenaanbet iinhim achter­ indammenvaü 'len, en niet bei gen bedrijfsle­ an conununis­ i eerder vrucb­ Mnomischede­ welvaart voot rommensettio den.'IPvdB]

De studentenorganisaties LSVb en ISO zullen op geen enkele wijze ak­ koord gaan met één van de vijf nieu­ we modellen voor een prestatiebeurs, die het ministerie van onderwijs hun heeft voorgelegd. De modellen (zie kader) staan opgesomd in een ver­ trouwelijke ambtelijke notitie. Vol­ gens één van de varianten moeten studenten die op het einde van hun studie een paar punten missen, het complete bedrag dat zij tijdens hun studie hebben ontvangen met rente terugbetalen.

De vijf modellen voor een prestatie­ beurs zijn varianten voor het nieuwe stelsel van studiefinanciering, dat het kabinet in september 1995 wil laten ingaan voor nieuwe studenten. In het nieuwe stelsel worden beurzen jaar­ lijks uitgekeerd als een voorwaarde­ lijke lening. A ls studenten voldoen aan een nader vast te stellen norm voor te leveren prestaties, wordt een deel van de lening (met als maxima­ le hoogte de huidige basisbeurs) om­ gezet in een gift. A ls zij niet aan de norm voldoen moeten ze het hele bedrag met rente terugbetalen.

De studentenorganisaties vinden in eerste reactie dat in alle genoemde varianten de norm voor te behalen prestaties veel te hoog is. Bovendien vinden zij de modellen onduidelijk, bijvoorbeeld als het gaat om de vraag

hoe Ritzen wil garanderen dat de stu­ deerbaarheid van het onderwijs dus­ danig wordt, dat de strenge norm ook gehaald kan worden.

Ook zetten zij vraagtekens bij de hoogte van de schulden en de onze­ kerheid voor studenten over hun uit­ eindelijke schuld. [MW/HOP]

MODELLEN VOOR DE PRESTA TIEBEURS Volgens het jaarpunten model woidt na ieder studiejaar gekeken of een student eenbepaald aantal studiepuntenheeft gehaald. Voor­ lopig wordt daarbij uitgegaan van de helft van de studiepunten in het eerste jaar en zeventig procent in de volgende jaren.

In hetperiodepuntenmodelwordt alleen na het eerste en het laatste studiejaar gekeken of een student een bepaald aantal studiepunten heeft gehaald. D aarbij is de norm voorlopig gezet op de helft van de studiepunten in het eerste jaar en tachtig procent voor de resteren­ de officiële studieperiode. D ie is nu drie jaar, in de toekomst wel­ licht twee jaar.

Bij het diploma model wordt na een bepaalde periode gekeken of de propedeuse is gehaald. Na een aansluitende periode wordt geke­ ken of het doctoraal is gehaald.

Hier wordt uitgegaan van kwijt­ schelding van de lening over het

eerste jaar als de propedeuse in twee jaar wordt gehaald en kwijt­ schelding van de lening over de resterende officiële studieperiode als het doctoraalin zes jaar wordt behaald.

In het relatief model wordt aan het einde van de officiële cursus­ duur gekeken hoeveel studiepun­ ten een student heeft gehaald. D at cijfer bepaald de omvang van de kwijtschelding. Als bijvoorbeeld tachtig procent van de punten is gehaald, wordt tachtig procent van de lening kwijt gescholden.

Volgens het normatief model wordt alleen aan het eind van de officiële cursusduur gekeken of het doctoraal is gehaald. Als dat niet het geval is, wordt niets kwijtgescholden. Voor uitzonde­ ringsgevallen, bijvoorbeeld in het gevalvanziekte, overmacht of het vervullen van bestuursfuncties, wordt gecompenseerd uit een spe­ ciaal universitair fonds.

Hardwerkende student mag slap jaar compenseren Studenten die fors doorstuderen, mogen met ingang van het studiejaar 1995­1996 een jaar met een 'dip' com­ penseren. Zo kunnen zij voorkomen dat zij slachtoffer worden van de tempobeurs.De regeling geldt voor studenten die volgend jaar al min­ stens één jaar in het hoger onderwijs studeren. Minister Ritzen heeft dit geschreven aan de Eerste Kamer.

Volgend jaar geldt voor studenten vanaf het tweede jaar een temponorm van vijftig procent. Wie meer dan tachtig procent van z'n studiepunten haalt, mag het percentage daarboven als reserve meenemen naar een later jaar. Wie in 1995­1996 bijvoorbeeld negentig procent scoort, mag tien procent meenemen en hoeft het vol­ gende jaar slechts veertig procent te

behalen. Hij kan de reserve ook voor een later jaar bewaren. Elke student moet jaarlijks hoe dan ook minstens een kwart van de studiepunten halen, waarschuwt Ritzen.

Het wordt ook mogelijk om met te­ rugwerkende kracht een tekort aan studiepunten te compenseren. Dit is mogelijk voor studenten die in een jaar meer dan honderd procent (42 studiepunten) scoren. In dat geval kan het surplus worden gebruikt om een te lage score uit enig eerder jaar te compenseren. De lening van de stu­ dent wordt dan met terugwerkende kracht geschrapt. Minister Ritzen zal de 'spaarregeling' ter advies voorleg­ gen aan de belangenverenigingen van de universiteiten en hogescholen.

[PE/HOP]

Feniks gaat verenigingszin bij Letteren nieuw leven inblazen Levensvatbaar was ze niet meer, de studievereniging Kontekst van de Letterenfaculteit, die lezingen en andere studieuze activiteiten organi­ seerde. Wanneer Bas Jongenelen op 4 oktober de voorzittershamer over­ draagt aan Marianne den Heijer, gaat een nieuw twaalfkoppig bestuur pro­ beren om de Letterenstudenten meer verenigingszin bij te brengen. Dit onder de toepasselijke naam Feniks, die letterlijk staat voor uit het as her­ rijzen.

In 1986 werd Kontekst opgericht, een studievereniging die in hoogtijdagen 124 leden in haar gelederen had. Dat aantal is inmiddels gekelderd tot twaalf. Daarom beried het bestuur van de vereniging zich voor de zomer op zijn positie. Volgens Jongenelen staat het bestuur een beetje voor een

raadsel waarom het ledenaantal zo enorm kelderde, vooral de afgelopen vier jaar. 'Misschien kwam het wel door het student gericht onderwijs, waardoor Letterenstudenten minder tijd hebben voor een vereniging en een mentaliteitsverandering onder­ gaan door die vorm van onderwijs.'

Marianne den Heijer wijst erop dat studenten volgens peilingen interes­ se hebben in de nieuwe vereniging.

Zij wil de activiteiten van de club meer richten op de verschillende studierichtingen binnen de faculteit, door lezingen en werkgroepjes. Steun van de besturen van de studierich­ tingen is toegezegd. En Feniks zal er alles aan doen, belooft Den Heijer, om een e v e n w i c h t te vinden t u s s e n gezelligheid en studie. 'Die combi­ natie trekt het meeste.' [BS]

Grotere rol instellingen bepleit bij studiekeuze scholieren

Met de Unilever Hotdogdag trachtte de Marketing Associatie KUB studenten voor haar activiteiten te interesseren. Hoewel MAKUB een zekere angst voor leegloop had. kent de vereniging dit jaar een lichte aanwas van he ledental.

[Foto: Erik van der Burgt]

Tweespalt fusie economen Prof. dr. Piet Vetheyen, begeleider van het fusieproces tussen de alge­ meen en sociaal economen, roept op tot samenwerking tussen de wat on­ willige fusiepartners. Opmerkingen over de culturele verschillen tussen beide oude vakgroepen, noemt hij 'voor zover ik kan overzien, onzin­ argumenten'.

Verheyen heeft in een brief aan de fusiepartners een voorstel gedaan voor de inrichting van de nieuwe vakgroep, die waarschijnlijk 'Economie' gaat heten. Het idee van Verheyen om drie secties in te stellen, druist in tegen de voorkeur van de gedwongen fusiepart­ ners. Onlangs lieten die weten te willen komen tot twee secties, ge­ naamd 'A lgemene Economie' en 'Sociale Economie'. De vakgroepen baseerden hun standpunt vooral op 'culturele, disciplinaire en bestuurlij­

ke verschillen'.

Met dat voorstel lijken de vakgroepen vooral te proberen om hun zelfstan­ digheid te behouden. 'In de wandel­ gangen wordt dat inderdaad geroepen', zegt Verheyen. 'Maar officieel zeggen ze dat er niet bij. Ze zeggen dat ze zo langzaam naar elkaar toe kunnen groeien.'

Emoties rond de fusie waren reden om oud­coUegelid Verheyen (econome­ trie) aan te trekken als extern adviseur.

Volgens hem is het organisatorisch niet slim om twee secties in te stel­ len. De sectie A lgemene Economie zou veel groter zijn dan die van Socia­ le Economie. Dat zou volgens Ver­ heyen ondervangen kunnen worden door meerdere secties te maken, met de bedoeling de schotten tussen de fu­ siepartners her en der te doorbreken.

Leden van beide vakgroepen zijn dan gedwongen om samen te werken./VS/

Deetman hekelt bemoeizucht politici Volgens oud­minister van onderwijs en kamervoorzitter Deetman moeten politici zich gedeisd houden in de discussie over de stelselherziening in het hoger onderwijs. Deetman zei dit maandag in A mersfoort tijdens het seminar 'Nederlandse graden inter­ nationaal bezien', georganiseerd door Nuffic, de Nederlandse organisatie voor internationale samenwerking in het hoger onderwijs. Deetman is voorzitter van Nuffic.

Als politici hun neiging om zich toch in de discussie te mengen niet kun­ nen bedwingen, zal 'vijftien jaar wor­ den gesproken over structuren en kos­ ten', aldus Deetman. 'We hebben net een discussie van dertig jaar achter de rug.' Volgens Deetman dient de discussie te gaan over de inhoud van de studies in het nieuwe stelsel. Dat vindt hij allereerst een zaak van de hogescholen en universiteiten. 'Niet voor niets hebben we afgesproken dat zij meer eigen zeggenschap krijgen.'

[PE/HOP]

In een toelichting op haar rede, vori­ ge week vrijdag, op het Dekanen Sym­ posium in Amsterdam, zegt de Leid­ se hoogleraar M. du Bois­Reymond dat schooldekanen nauwelijks in­ vloed hebben op de studiekeuze van scholieren. Du Bois vindt het 'absurd' om te verwachten dat een schooldek­ aan in z'n eentje leerlingen kan in­ formeren over recente ontwikkelin­ gen op de arbeidsmarkt. De kennis die daarvoor nodig is kan een dekaan onmogelijk behappen, aldus Du Bois.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat volgens recent onderzoek drie op de vier van de middelbare scholieren vinden dat de dekaan hun studie­ of beroepskeuze niet heeft beïnvloed.

Voor scholieren die naar een univer­ siteit of hogeschool gaan, heeft de dekaan volgens Du Bois nog minder

nut. De keuze voor studeren is vaak vanzelfsprekend. Twijfels over de studiekeuze kan een dekaan nauwe­ lijks wegnemen, omdat hij vaak veel te slecht op de hoogte is van carrière­ mogelijkheden, studieprogramma's en ­specialisaties, aldus Du Bois.

Datzelfde geldt als een scholier zich afvraagt of hij beter naar de ene of de andere universiteit of hogeschool kan gaan. Du Bois stelt voor dat leerlin­ gen regelmatig op bezoek gaan bij opleidingen, en dat studenten en do­ centen, veel vaker en systematisch dan nu, op school uitleg komen ge­ ven over wat een studie nu eigenlijk inhoudt, en wat je er mee kunt gaan doen. 'Dit soort initiatieven zijn nu veel te sporadisch', aldus Du Bois.

[PE/HOP]

Adviesraad wil meer centrale sturing universitair onderzoek In juni bepleitte adviesorgaan één de onderzoeksbudgetten van universi­ teiten met rust te laten vanwege hun 'desastreus' financieel perspectief.

De Adviesraad Wetenschap en Tech­ nologie komt nu met advies nummer twee, dat hier geheel tegenin gaat.

AWT beweert dat de omvang van het universitaire onderzoek internatio­ naal gezien juistgroot is, maar dat het geld alleen inefficiënt is verdeeld vanwege het ontbreken van een goe­ de taakverdeling. En omdat de univer­ siteiten zelf niet tot taakverdeling in staat zijn, moeten ze juist wél een deel van hun budget afstaan ­ aan de landelijke onderzoektinancier NWO,

die daarmee meer werk kan maken van landelijke prioriteitsstelling.

Versterking van NWO heeft volgens de AWT het voordeel dat er geen nieu­ we bureaucratie ontstaat. Dit in te­ genstelling tot het volgens de raad on­ zalige plan in het eerste rapport om voor landelijke universitaire priori­ teitsstelling een nieuw systeem van jury's op te zetten. Die jury's zouden ook nog eens rol spelen bij het stel­ len van maatschappelijke prioritei­ ten'. Onnodig, vindt de AWT, want voor afstemming van hun onderzoek op de maatschappij kunnen de uni­ versiteiten volgens de raad wél zelf zorgen. [FS/HOP]

UNIVERS

2 9 SEPTEMBER 1 9 9 4

Cultuuren universiteit

BUSTOCHT WORD T AHA­ERLEBNIS

Cultuurcentrum stapje dichterbij die zijn niet aan te slepen. 'Het is pret­ tig voor studenten die anders niet zo snel met cultuur in aanraking komen om in hun eigen sociale biotoop aan culturele activiteiten mee te doen.

Het aanbod creëert de vraag.'

I»atrick Vermeulen, voorzitter van Parnassus, de overkoepelende club van culturele verenigingen op de KUB, zegt na de rondleiding en ge­ sprekken met medewerkers een goed beeld te hebben gekregen. 'We heb­ ben plus­ en minpunten gezien, nu hebben we gezien wat ons minimum streven moet zijn.'

De meegereisde universiteitsraadsle­ den van TSO zijn 'veel wijzer' gewor­ den. Natascha Siegers was onder de indruk van de mogelijkheden van kleine ruimtes: 'Er is zo'n gevarieerd aanbod, een cursus buikdansen, daar denk je niet meteen aan. Maar het trekt wel studenten.' Haar collega Kees de Louw is ook alleen maar meer overtuigd dat het centrum er moet ko­ men. 'Maar als je iets doet, moet je het goed doen. De Doka hier is levensgevaarlijk.' De Louw is overi­ gens positief:' 'We zijn weer een stap­ ■ De KUB­delegatie maakt zich op voor de busreis naar liet cultureel centrum van de VU in Amsterdam: 'H et kan ook simpel'. je verder. We moeten samen denken over de invulling, daar zijn we nu mee [Foto: E nk van der Burgt] begonnen. Tijdens de borrel.' De TSO­ ers betreuren het dat er zo weinig leden van de personeelsfracties uit de U­raad zijn meegegaan. 'Dat is juist et is mistig, deze maandagmid­ dat, hoewel er nauwelijks podium­ de groep die tegen is. Door niet mee dag, en de buschauffeur vreest ruimte is, de akoestiek slecht en de te gaan missen ze de kans om te zien Edelsmeden, zeefdrukken, Amsterdam niet op tijd te halen van­ geluidsisolatie te wensen over laat, waar ze nu precies tegen zijn. Met een wege de vele files. De, na wat afzeg­ de cursussen van het centrum toch sneer: 'Hetzelfde geldt voor het fotograferen en grinneren, het gingen, zo'n twintig deelnemers aan zo'n 1200 deelnemers per jaar trek­ ontbreken van de PSF­fractie. Die kan in het Algenneen Cultureel de reis maken zich er niet druk om. ken. Dat komt neer op tien procent weet nu niet waar ze vóór is.'

Ze slapen wat in de bus of babbelen van de studenten aan de VU. En dat is Volgens collegelid dr. ir. C. Mouwen Centrum van de Vrije Uni­ met hun buuriïian,lri afwachting op het maximaal haalbare, want alles zit is het voor het College van Bestuur wat gaat komen. Eerste meevaller vol. Maar ook in A msterdam wordt versiteit in Amsterdam. Voor inmiddels zonneklaar dat er een cul­ aan nieuwbouw, dus meer ruimte, van vandaag; geen files te bekennen. tuurcentrum moet komen, de vraag Bij eerste aanblik valt het A lgemeen gedacht.

Tilburgse studenten zijn zulke rest nog hóe. 'Voorheen spraken we De noodzaak daarvan wordt pijnlijk Cultureel Centrum tegen. De Til­ over of lokaties wel geschikt waren activiteiten in universitair burgse delegatie schrikt bij de aanblik voor geavanceerde apparatuur, ter­ van het A msterdamse centrum: een verband toekomst­ muziek, wijl vandaag is gebleken dat het in noodgebouw! Is dat alles. Maar het principe om een basisaanbod gaat. valt weer mee, het verouderde ge­ maar na een busreis van een Eenvoudiger middelen kunnen ook bouw is weliswaar klein, lelijk en Vliegtuigen begeleiden volstaan.' onaantrekkelijk maar toch is er een KUB­gezelschap naar de VU eenakter café, een supermarkt, woonruimtes E a r n e s t Peijnenburg tenslotte, de lijkt een cultuurcentrum op de én een cultureel centrum. Dat tegen Harold Pinter animator van de reis, kijkt ook al met een achtergrond van enorme studen­ KUB een stapje dichterbij. tevredenheid terug: 'Mijn boodschap tenflats met zo'n 3500 bewoners, op is overgekomen. En wat die perso­ anderhalve kilometer afstand van de neelsfracties betreft: ik ben uitgeno­ VU. duidelijk als ter afsluiting het gezel­ digd om met Breed Front te komen Binnen blijkt de huisvesting van het schap wordt vergast op een eenakter praten, waardoor ik de kans krijg om culturele centrum sober doch ade­ van Pinter, overstemd door laag over­ het enthousiasme ook op hen over te quaat te zijn. ledere ruimte is benut, vliegende vliegtuigen op weg naar brengen en hun standpunt te beïn­ er zit een balletzaal in, en een bio­ Schiphol. vloeden. Ik heb er alle vertrouwen scoopje met 56 plaatsen. Kleine ka­ Roland Heimer, hoof d van het cultu­ in.'/AD/ mers voor 'individuele kunstuitin­ reel centrum in Leiden, geeft de Til­ gen' en lokaaltjes om te schilderen of burgers intussen de tip dat er vooral te kleien. Hoofd Ad de Ruyter vertelt aanbod moet zijn van basiscursussen:

H

Vierde Louis Paul Boon­lezing door Paul de Wispelaere Paul de Wispelaere is al sinds de jaren zestig een eminent criticus, essayist en romancier. H ij werd geboren op 4 juli 1928 in een deelgemeente van Brugge, en stu­ deerde Germaanse Taal­ en Letter­ kunde aan de Universiteit Gent.

Z

ijn faam als vernieuwer van de Nederlandstalige literaire kritiek vestigde Paul de Wispelae­ re als redacteur van ondermeer het Nieuw Vlaams Tijdschrift (1968­ 19831, en als criticus voor het

Haagse dagbladHet Vaderland{l965­ 1980). Na een eerste bundeling van zijn opstellen in Het Perzisch tapijt (1966), ontving hij in 1968 de Essay­ prijs van de Jan Campertstichting voor Met kritisch oog (1967), en in 1971 de Driejaarlijkse Pri)s van de Maatschappij voor Letterkunde in Leiden voor Facettenoog (1968). In 1974 werd De Wispelaere voor zijn gehele beschouwende werk onder­ scheiden met de Louis Paul Boon­ prijs.

Al sinds de jaren zestig figureert

Louis Paul Boon in De Wispelaeres eigen opvatting als een schrijver die zijn veelzijdige literaire interesse als het ware samenvat. Ook critici heb­ ben er vaak op gewezen dat De Wispe­ laere, wanneer hij Boons werk be­ spreekt, tegelijkertijd de contouren schetst van een zelfportret.

Niet alleen als criticus, ook op ande­ re manieren stimuleert Paul de Wis­ pelaere de interesse voor Boons oeuvre. Zo richtte hij in 1987 aan de Universitaire Instelling A ntwerpen het L.P. Boon­documentatiecentrum

op, dat zich tot doel stelt het werk van Boon te bestuderen in het rui­ mere kader van de (post)moder­ nistische literatuur.

De Louis Paul Boon­lezing 1994 vindt plaaliy op vrijdag? oktober om 20.00 uur in de Aula. Kaarten kos­ ten fl. 12,50; KUB­Letterenstudenten betalen niets, andere studenten fl.

7,50. Aanmelden (studenten op voor­ legging van KUB­kaart) én contant betalen kan tot en met 7 oktober bij Gwen Perret op kamer B 207.

Bezuinigen Bij alle herdenkingen van de Slag om Arnhem is het begin van de Tweede Wereldoorlog enigszins uit het zich verdwenen. 'Gaat u allen rustigsk­ pen', sprak minister­president Co­ lijn aan de vooravond van de tiende mei 1940. Dit beeld laat mij de laat­ ste dagen niet los. Want ondanks de suggestie die in de berichtgevinginl bet laatste nummer van UmVers doorklinkt, is het vooralsnog uiterstl waarschijnlijk dat de Nederlandse] universiteiten 500 miljoen moeten] inleveren. Het wordt derhalve tijil om eens na te gaan waar de KUB eet evenredig deel van de bezuinigingen vandaan zou kunnen schrapen. Het kan geen kwaad om een paar moge­ lijkheden alvast op een rijtje te zet­ ten. Het fantastische Nexus­imii­ tuut, gegroepeerd rond een super­ glossy blad op micro­formaat met een super­minimaal abonnee­be­ standis één mogelijkheid. D e ophef­ fing van het Instituut voor Taal­ a Kennistechnologie is een anden reële bezuinigingsoptie die vele ton­ nen oplevert. Jammer voor die we­ tenschappers die zich niet meer pei business­class KLM over de aard­ kloot kunnen begeven naar allerlei exotische conferentie­oorden. Hoe­ wel, zo erg is dat niet, want naa verluidt werden de via de KUB aan­ geschafte business­class tickets op Schiphol al omgeruild voor twei kaartjes economy­class, zodat di partner gezellig gratis mee kon. Jam­ mer jongens, dan maar af en toe eei weekendje Cadzandmetbet vrouw­ tje. Er kleeft echter één probleem aoi het opheffen van de Tilburgse vari­ anten van Euro­D isney: al het over­ bodig geworden personeel zal dooi. het College van Bestuur wordm gedumpt bij de faculteiten die ver­ volgens maar moeten zien hoe ze dt\ ontvangen cadeautjes moeten inpas­ sen en betalen. D at brengt ons op it volgende gigantische bezuiniginpl^L post: alle diensthoofden en andetv^ niet­functionerende hotemetoten ê in de loop der jaren een KUB­pai keerplaats hebben gekregen omd» men het kennelijk niet aandurftbes ontslag aan te zeggen. Sterker nof ik ken mensen die in de faculteiten gedumpt worden en nog allerh ­ extra cadeautjes in de vorm van as sistentjes meekrijgen om ze vooti niet een gevoel van overbodigheidli bezorgen. 'Geef ze een knechtjea ze kunnen zich nog steeds boven baasje voelen', zo redeneert het m\ lege. Mensen die het weten kunnm spreken in dit verband over een h­ drag met zeven cijfers. O.k., pervi neelsbeleid dient zorgvuldig te zijn maar het Sinterklaas­gehalte van 4 KUB is de laatste tien jaar wel en hoog geworden.

M

Op het geld dat aan externe advisevi' wordt besteed, kan ook makkelijl worden bezuinigd. Zo vraagt de tii behoeve van de psychologen aanp­ trokkenmeneerOtto('depsychologn zijn al jaren goed in kopen op afbeU ling')alleen al 70.000 gulden voorM opstellen van een stappenplan.

Tot slot de mogelijkheid om actieti studenten een eigen KUB­se tempo beurs te geven. Ook dat dient herove! wogen te worden. D e tonnen die dom op termijn mee gemoeid zullen zii" zijn het slechtst bestede geld dat i< KUB ooitzalgaan uitgeven. Wanf» kan erin godsnaam volhouden dati' KUB er goed aan doet om het oppoi^ sen van c.v.­tjes te sponsoren.

B oelhoioL^w^eï ICeuzeiï^lcamï'

van de Slag om an de Tweede IS uit het zicht llen rustig sla president Co ' van de tiende at mij de laat nt ondanks de ricbtgevingin van Univen 'alsnoguitem ' Nederlandse iljoen moeten derhalve tqi ar de KUB een bezuinigingen schrapen Het en paar moge 'n rijtje te zet " Nexus­insti nd een super J­formaat met ' abonnee­be leid. De ophej <­ voor Taal­ en is een anden ^ie die vele ton r voor die we 1 niet meer pet over de aard n naar allerk "­oorden Hoe et, want naat ia de KUB aan lass tickets op ild voor twet lass, zodat dt s mee kon. Jam ar af en toeeei tnethetvrouvi tl probleem aai niburgse van ey: al bet over toneel zal dooi stuur worda Iteiten die ver 1 zien boe ze ét s moeten mpai rengtonsopè ' bezuinigmgi ^den en anden lotemetoten ii een KUB­pai ekregen omdn et aandurft hei n. Sterker no; I de faculteita n nog allerlei Ie vorm van as n om ze voorè. /erbodigbeidit en knecbtieei steeds boven ieneertbetcol weten kunnen nd over een bi rs. O.k., peno ■gvuldigtezip ­gehalte van è en jaar wel et' aerneadvisem ook makkelijk :o vraagt de la bologen aanp ''de psychologen zopen op afbelt gulden voorhei ppenplan beid om actm KUB­se tempo atdientherove tonnen die dad jeid zullen zip lede geld dal A geven.Wantv/i olhouden dati tombetoppoi' ponsoren

UNIVERS

2 9 SEPTEMBER 1 9 9 4

Wetenschap

Steeds meer economen promo­ veren op een proefschrift dat een bundeling is van eerder gepubliceerde artikelen. Daar wordt vaak wat minachtend over gedaan. Ten onrechte, vindt de economen: een artikel dat in een (top­)tijdschrift staat, hééft zijn kwaliteit al bewezen.

Junsten en theologen schrijven hun boeken nog op de traditio nele manier. Het onderwerp bepaalt deze werkwijze, en het wordt nog eens meer gewaar­ deerd ook.

Michel Knapen

W

at IS een boek^ Een boek is een boek als het op een boek hjkt Proefschriften hebben de vorm van een boek Maar sommige proefschrif­ ten zi)n meer boek dan andere De twee dissertaties die vrijdag 9 september aan de KUB verdedigd werden, zien er beiden uit als een boek A llebei hebben ze een kaft, een rug en tegen de vierhonderd velletjes tekst Het een, De toezegging m het privaatrecht is een boek (van Hans Menu) in de oorspronkelijke beteke nis van het woord Het a n d e r e .

Growth, Market Structure and the Environment (van S)ak Smulders) is tot boekgemflaAt het bestaat uit een tiental hoofdstukken, die eerder als losse artikelen in verschillende ti)d schriften gepubliceerd zi)n Oneer biedig wordt wel gesproken over de promovendus die wat artikeltjes schrijft, er een nietje doorheen jaagt, en klaar is de dissertatie Dat een 'aan elkaar geniet' proefschrift met van mindere kwaliteit hoeft te zijn, bewijst de studie van Smulders, die er cum laude mee verdiende I * r o m o v e r e n op 'artikelen' vindt haar oorsprong m de natuurweten­ schappen Binnen de economische wetenschappen wordt dit gebruik steeds vaker gepraktizeerd Juristen schrijven m e e r ' e c h t e ' b o e k e n 'Hoogstens tien procent van de juri­ dische dissertaties zijn boeken die samengesteld zijn uit losse artike­ len', schat prof W Witteveen, hoog­ leraar Encyclopedie van het recht Ook filosofen hebben een traditie van het schrijven van 'echte proef­ schriften', weet prof P Cobben, hoogleraar Geschiedenis van de wijs­

tot een dissertatie verwerkt worden 'Een bundeling van artikelen wordt als hoogst ongebruikelijk ervaren Er wordt zelfs schande over gesproken', aldus Cobben De gebundelde dissertatie heeft ook bi) de theologen nauwelijks voet aan

'Bij theologie lieb je toch vrij veel schrijfruimte nodig om precies uit te leggen watje bedoelt'

de grond gekregen 'Ik ken in het N e d e r l a n d s taalgebied eigenlijk geen enkel theologisch proefschrift dat samengesteld is uit losse artike­ len', zegt prof H Beek, hoogleraar Fenomenologie van de godsdiensten Tot voor enkele jaren stonden publi­ katies van theologen in de interna­ tionale bladen m hoog aanzien, maar tegenwoordig ishet boek weer hele­ maal terug Er IS sprake van een pen­ dule­beweging, meent Beek Een ten­ dens die inherent is aan de discipli­ ne 'BIJ theologie heb je toch vrij veel schrijfruimte nodig om precies uit te leggen wat je bedoelt' De godsdienstwetenschappers zien het proefschrift nog echt als een proeve van wetenschappelijke be­ k w a a m h e i d Beek 'Er leeft heel sterk de idee dat er een groot mees­ terwerk geschreven moet worden Aan je collega's moet je kunnen la­ ten zien dat je in staat bent een omvangrijk en coherent geheel te

EEN PROEFSCHRIFT ALS EEN BUNDEL ARTIKELEN MET EEN NIETJE ER D OORHEEN

'Bij economie worden boeken niet meer gewaardeerd' "^

/­—

' ZIE JE, PAT fs NOU ECONOMIE

begeerte 'De hoofdtaak van een pro­ movendus is toch het schrijven van Het Boek Dat kost veel energie, en die moet je niet versnipperen in al lerlei losse artikelen ' Publiceren in internationale tijd­ schriften wordt bij de wijsgeren ze­ ker op prijs gesteld, maar het is met de bedoeling dat die losse stukken

maken ' Het publiceren van losse artikelen, waarin deelaspecten van een bepaald probleem worden behan­ deld, verdient minder waardering De voorkeur voor boeken heeft vol­ gens Beek ook te maken met de ge­ duldigheid van het papier 'A ls je als biochemicus wacht met het publi­ ceren van gegevens, dan zijn deze öf

verouderd, öf iemand anders is je voor geweest Vandaar dat beta's vooral in tijdschriften publiceren ' De onderzoeksobjecten in de theolo­ gie (en bij andere alfastudies) verou deren met zo snel als m de beta­we­ tenschappen S o c i a l e wetenschappers schrijven meestal boeken, zegt prof J Segers, hoogleraar Methoden en technieken van sociologisch onderzoek 'Er be­ staat toch een weerstand tegen het uitgeven van een dissertatie die eer­ der gepubliceerde artikelen omvat Dat wordt als te simpel gezien ' Al­ leen al het systematisch vastleggen van de data vereist, aldus Segers, een werk met de omvang van een heel boek En hoewel er voldoende moge­ lijkheden zijn om te publiceren in internationale fora, staat het boek bij de sociale w e t e n s c h a p p e r s nog steeds n u m m e r een Sociologen draaien de boel echter om hoofd stukken uit het proefschrift worden

De econoom: 'De som is meer dan de delen'

flcAtera/verwerkt tot afgeronde ar­ tikelen, die hun weg zoeken naar de tijdschriften Voor de taal en literatuurweten­ schappers maakt de vorm met zoveel uit, meent prof L Noordman (Tekst­ wetenschap) 'De hamvraag is is het een goed onderzoek^' Hij zegt geen enkele moeite te hebben met de werkwijze van de economen, die promoveren op losse artikelen ­ 'zolang het maar een coherent ge­ heel is' Bij l e t t e r e n kiezen de weten­ schappers, aldus Noordman, ook voor een tussenvorm een paar hoofdstukken publiceert men al tijdens de rit, en een paar andere worden als nieuw aan het proef­ schrift toegevoegd 'Wat men met vooraf publiceert, dient achteraf haar weg te vinden naar het tijd­ schriftencircuit ' De verschillen m schnjfcultuur hebben alles te maken met de structuur van het wetenschappe­ lijk bedrijf, dat bij economen an­ ders IS dan bij de overige KUB­dis­ ciplines 'BIJ economie tel je pas mee als je publiceert in de vak­ bladen', weet jurist Witteveen 'Dat verleent je een kwaliteits stempel Economen nemen daar om eerder genoegen m e t een gebundelde versie van het proef­ schrift ' Econoom Smulders, net gepromoveerd 'Ook al hebben as­ sistenten­in­opleiding geen pu­ blikatieverplichting, toch wor­ den ze afgerekend op de artikelen die ze hebben geschreven ' Niet dat hij dat zo positief waardeert 'Het aio­schap is enige periode waarin je een boek als boek kunt schrijven Daarna gebeurt het met meer, want boeken worden in de wetenschappelijke wereld met ge­ waardeerd A lleen het publiceren van artikelen levert een stijging van de waardering op ' Promove ren op artikelen noemt Smulders 'de moderne manier van economie bedrijven' E i c o n o o m Martin van Tuyl, die in december '93 promoveerde op Essays on Interdependent Macro­ and Mesoeconomics (de titel sugge reert al een bundeling van artike len) 'Tegenwoordig moet je gedu rende n t al iets laten zien Dan pas bouw je credits op bij je collega's Tegelijkertijd dien je binnen vier jaar te promoveren ' Je hebt als pro­ movendus dan niet veel keuze Het

promotiereglement staat het ook toe dat een proefschrift ingeleverd wordt, dat bestaat uit eerder ge­ publiceerde artikelen De situatie bij rechten is wezenlijk anders Witteveen 'Bij juristen be­ staat de verwachting dat promoven­ di een afgerond betoog presenteren Alleen een proefschrift in de vorm van een 'echt boek' wordt serieus genomen ' Daarnaast wordt het door promotoren 'meer gewaardeerd' als je een boek schrijft, aldus Witteveen Een bundel artikelen 'ligt' daar met zo lekker Maar de jurist hanteert ook een specifieke werkwijze hij moet een heel terrein in kaart bren gen, dat meestal met op te delen is in losse onderdelen Het komt aan op de details, meent Witteveen 'De conclusie van het onderzoek komt pas op de tweede plaats ' Promoven­ dus Hans Menu heeft dat aan leven­ de lijve ondervonden Tijdens zijn aio­schap heeft hij wel gepubliceerd, zegt hij, maar weer met over het on derwerp van zijn dissertatie Zijn t h e m a t i e k , de toezegging m het privaatrecht, vereistte een speciale aanpak 'Het onderwerp waar de ju­ rist mee bezig is, bepaalt de vorm ' Economen hebben ­ veel meer dan juristen ­ een traditie van publice ren in vakbladen 'Doordat er die internationale fora voor juristen nauwelijks bestaan, gaat er ook geen selectieve werking vanuit', zegt Wit­ teveen Dat economen worden afgerekend op artikelen die ze publi­ ceren, en juristen op het boek, noemt Witteveen 'een ander moment van kwaliteitsbeoordeling' Econoom Van Tuyl onderschrijft dat 'Een ar tikel dat geplaatst wordt in een A of B­tijdschrift, verschaft al de zeker heid dat het een prima verhaal is In een vroeg stadium weet je als pro movendus dat je op de goede weg zit Als je de gebundelde versie van je proefschrift inlevert bij de promotie­ commissie, kan er niet meer zoveel fout gaan Toch heeft ook de pro­ motiecommissie een eigen verant­ woordelijkheid ZIJ moet toezien of het boek voldoende coherentie be­ vat, en of er een eenheid in de me thode aanwezig is ' I*romoverende economen worden er vaak van beschuldigd dat ze de rode lijn in het proefschrift pas aan brengen, nadat alle artikelen bij el­ kaar gezet zijn Smulders 'Die rode draad heb ik er vooraf in proberen te brengen A chteraf bleek die eenheid er ook echt in te zitten ' Daarom be schouwt hij zijn proefschrift niet als stapel papier met een nietje er door­ heen Slechts een enkel hoofdstuk (lees artikel) heeft hij speciaal voor het boek aangepast, er is een hoofd­ stuk toegevoegd om twee andere 'aan elkaar te praten' Ook zijn de sym­ bolen her en der wat veranderd, om daar wat meer eenheid te krijgen Het IS een lopend verhaal geworden', concludeert hij achteraf Witteveen meent dat proefschriften die geba­ seerd zijn op losse artikelen minder samenhang vertonen Econoom Sjak Smulders weerlegt dat 'De som is meer dan de afzonderlijke delen ' 'Er mag niet vergeten worden dat publiceren in de betere bladen geen sinecure is', meent Van Tuyl Wel is het volgens hem moeilijker om 'een doorwrocht betoog van driehonderd pagina's' te schrijven, dan tien arti kelen van ieder dertig kantjes Maar dat IS echter niet de reden dat eco nomen zich voornamelijke beperken tot het schrijven van artikelen 'De enige manier om met co­auteurs samen te werken', zegt Smulders, 'is juist het schrijven van artikelen Had ik een 'echt' boek geschreven, dan had ik minder mee kunnen draaien m het circuit van internationale con­ tacten En juist daar doe je veel idee en op Je leert er erg veel van '

U I S r i V E R S B M 29SEPTEMBER1994 Voorzitter/ Brieven

NIEUWE ISO­VOORZITTER LA VEERT TUSSEN A CTIES EN PRA GMA TISME

'Als we denken dat het helpt, doen we gewoon nette kleren aan' Slechts vijf uurtjes slaap heeft ze achter de rug. En veel meer zal er de komende nachten ook niet inzitten. De plannen van het kabinet­Kok maken de dagen er niet korter op voor Saskia Nuyten (22), sinds begin september de nieuwe voorzitter van het Inter­ universitair Studenten Overleg (ISO). 'Bij mijn aantreden zeiden ze nog: neem de zondag vrij. Dat is er tot nu toe niet van gekomen.'

Marcel Wiegman I HOP

H

alf twee 's middags is het eerste rustpunt van de dag aangebro­ ken voor Nuyten. Lunch met de an­ dere bestuursleden van het ISO. Tot twee uur, want dan staan de collega's van de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb) en twee ambtenaren van de Informatie Beheer Groep (IBG) uit Groningen op de stoep om te overleg­ gen over de meest prangende proble­ men rond zaken als de tempobeurs en de nieuwe chipkaart voor studenten.

Koffie, thee en gebakjes staan al klaar.

Frisdrank is nog onderweg.

De nieuwe voorzitter probeert gezond te eten: bruin brood, kaas, tomaten en komkommer. De avondmaaltijd bestaat de laatste weken voorname­ lijk uit een kopje soep. Met enige jaloezie stelt ze vast dat op het kan­ toor van de LSVb iedere avond wordt gekookt. 'Maar het is wel iedere keer hetzelfde. Rijst met een prutje. Heel vies eigenlijk.' 's Ochtends vroeg is de dag begonnen met een overleg over 'de onderste la', een conferentie over kwaliteitszorg in het hoger onderwijs. De volgende afspraak met het Algemeen Ouderen Verbond (AOV), die met zes zetels in de Tweede Kamer toch een niet te versmaden hapje vormt in het lobby­ werk, wordt op het laatste moment afgezegd. Een alternatief is snel ge­ vonden: in de restauratie van het centraal station in Utrecht kan nog wel even worden overlegd met de Landelijke Kamer van Verenigingen (LKvV). Al sinds enige jaren vertolkt het ISO de politieke standpunten van de club van gezelligheidsverenigin­ gen.

Nuyten is zakelijk. Zij stelt de vra­ gen en de vertegenwoordiger van het LKvV geeft netjes antwoord. Hoeveel handtekeningen hebben de verenigin­ gen opgehaald voor het 'correctief referendum' over de paarse bezuini­ gingen op hoger onderwijs en stu­ diefinanciering? We hebben flink ons best gedaan, laat de jongen weten.

Komen er wel genoeg mensen voor de gezamenlijke actie tijdens de algeme­ ne beschouwingen in de Tweede Kamer? Het 'lubben' (werven) is in volle gang antwoord de jongen op­ nieuw op enigszins timide toon.

Terug op kantoor herhaalt zich het­ zelfde patroon. Voor de mede­be­ stuursleden is het na enkele weken al een automatisme om de voorzitter bij binnenkomst onverwijld op de hoogte te stellen van wat er sinds haar vertrek is gebeurd. Vervolgens deelt

Brieven kunnen tot uiterlijk maandag 17.00 uur op dere­ dactfe(A17)wordenmge(everd.

De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden brieven in te korten.

Kamernood In de column van Jan Boelhouwer in Univers van 15 september krijgt ie­ dereen er weer eens van langs. Onder andere het 'overbodig beheersperso­ neel' van de sociale faculteit. Deze mensen kunnen er echter ook niets aan doen dat de KUB­normen nu een­ maal bepalen dat ambtenaren drin­ gender een eigen kamer nodig hebben dan docenten en onderzoekers. De se­ cretaris van de vakgroep Psychologie,

die als een soort voorzitter van de joodse raad de strafmaatregelen moet uitvoeren, heeft eerlijk door loting be­ paald welke stafleden een eigen ka­ mer mogen houden en welke samen met een collega een kamer moeten delen. Helaas, het lot was Jan niet gunstig gezind. Hij moest met een collega op een kamer. Protesteren hielp niet. Waarop Jan naar de secre­ taris van de faculteit ging en duide­ lijk maakte dat hij als secretaris van de facultaire onderzoekschool toch af

Nuyten opdrachten uit op die even vriendelijke als dwingende toon, die mensen met jarenlange ervaring in leiding geven nog wel eens over zich hebben. 'Doe jij dat telefoontje even?

En laat je me even weten wat ze er­ van vinden?'

M e t voorzitten zit haar duidelij k in het bloed. Evenals een bijzondere interesse in onderwijs. Op haar ze­ ventiende was ze al lid van het Lan­ delijk A ktie Komitee Scholieren (LAKS), waar ze zich vooral bezig hield met het leerlingenstatuut en speciaal onderwijs. Daarna volgde een bestuurspost bij de JOVD, de jongerenorganisatie van de VVD, opnieuw met onderwijs in haar por­ tefeuille. En als student nam ze deel aan het facultaire studentenoverleg bij bestuurskunde in Rotterdam.

Nuyten is een groot voorstander van het vertrouwde ISO­concept: praten met de minister, praten met kamer­ leden, praten met de Informatie Be­ heer Groep (IBG) en praten met uni­ versiteits­ en hogeschoolbestuurders.

'Het zijn ook maar gewone mensen', zegt de nieuwe voorzitter. Niets om je druk over te maken.

'Op een redelijke manier aangeven wat de problemen zijn heeft veel meer zin dan demonstreren', stelt Nuyten.

'Van politici krijgen we vaak te ho­ ren dat zo'n demonstratie ons alleen maar geld kost, terwijl zij zich er niets van aantrekken. Ik merk dat ze wel naar ons luisteren als we met goede argumenten komen. Soms hoor je in de Kamer letterlijk de teksten terug die je de politici zelf hebt aangedra­ gen. En het levert ook op: de beurzen zijn bijvoorbeeld niet omgezet in volledige leningen, zoals Kok wilde tijdens de kabinetsformatie.'

Toch lijkt er een opmerkelijke ken­ tering plaats te vinden in de strate­ gie van het ISO. Actievoeren is geen vies woord meer voor de voormalige kleine zus van de radicalere LSVb. Nuyten ziet haar collegavoorzitter Kysia Hekster tegenwoordig zelfs minstens één keer in de twee dagen en anders is er altijd wel even telefo­ nisch contact. De spreekwoordelijke druppel is met de huidige bezuinigin­ gen zelfs bij het behoudende ISO over de rand gelopen, zo blijkt, vooral als het gaat om de korting van één mil­ jard op studiefinanciering. De streep licht tussen het 'rechtse' ISO en de 'linkse' LSVb wordt kleiner en klei­

en toe onder vier ogen een aio moest kunnen spreken. Waarop de secreta­ ris van de faculteit de secretaris van de vakgroep Psychologie belde met de oekaze dat een van zijn belangrijkste ambtenaren toch dringend een eigen kamer nodig had. Zo zien we. Jan Boelhouwer is gelukkig ook maar een Ton van Boxtel

Nog een keer roken Jack Kleijnen merkt in zijn ingezon­ den brief in Univers 4 (naar aanlei­ ding weer van mijn brief in het num­ mer daarvoor die inging op het rook­

■ ISO­voorzltter Saskia Nuijten: 'Op een redelijke manier aangeven wat de problemen zijn heeft veel meer zin dan demonstreren.' [Foto: Bram de Hollander]

M e t zijn termen die bij Nuyten niet in goede aarde vallen. Liever spreekt ze van 'pragmatisme' als het gaat om de vraag waarom de twee studenten­ organisaties nog steeds niet zijn ge­ fuseerd. Het ISO werkt met iederéén samen, zolang er maar sprake is van een gezamenlijk belang.'

De middag loopt inmiddels ten ein­ de. Het bestuur komt nog snel bijeen om de activiteiten van de volgende dag door te nemen, alvorens af te reizen naar Amsterdam en Nijmegen waar bij de plaatselijk lidorganisaties bestuurswisselingen gaande zijn. In voorgaande jaren wilde het nog wel eens voorkomen dat de bestuursleden van het ISO het kader van de plaatse­ lijke organisaties niet kende. Dat moet dit jaar verbeteren, vindt het

nieuwe bestuur. De achterban zal ook meer te zeggen krijgen over het be­ leid van de overkoepelende organisa­ tie.

Op het station in Utrecht gaat het mis. Nuyten trekt wit weg en herin­ nert zich plotseling dat het vandaag nog altijd niet tot een fatsoenlijke maaltijd is gekomen. Een broodje kaas dan maar, waarna de reis naar Amsterdam alsnog een aanvang kan nemen. Het bezoekje aan de OBAS, lidorganisatie van de Universiteit van Amsterdam, zal nog tot elf uur duren.

Meer dan een tweede broodje kaas in de trein terug naar huis zit er vandaag voor de voorzitter opnieuw niet in.

verbod op de KUB) terecht op dat niet­ rokers het recht hebben om schone lucht in te ademen. Datzelfde recht geldt in een gewijzigde vorm ook voor rokers. Die hebben ook bezwaren tegen het inademen van zware rook­ lucht en het rondhangen in ruimtes waar sprake is van zware smogvor­ ming. Rokers weten dat ze hun ge­ zondheid in gevaar brengen en dat meeroken de gezondheid nog verder in gevaar brengt. Zeker als roken al­ leen nog kan op plaatsen waar de hoeveelheid rook per kubieke meter erg hoog is.

Mag iemand roken en daarmee zijn eigen gezondheid in gevaar brengen ?

Het antwoord op die vraag lijkt me onvermijdelijk positief. A ls het nee zou zijn, dan zou dat vergezeld moe­ ten gaan van een verbod op de produk­

tie en verkoop van rookwaar. Maar ook op allerlei andere activiteiten die de gezondheid van mensen in gevaar kunnen brengen.

Mogen mensen de gezondheid van anderen in gevaar brengen? Het ant­ woord daarop lijkt me nee te zijn, hoewel ik het dan niet zou willen beperken tot roken. Als gevolg daar­ van zou ik willen voorstellen dat er op deze universiteit voldoende rook­ ruimten komen, afgescheiden van publieke ruimten. Nu zijn die ruim­ tes er niet en moet er een soort rech­ terlijke macht aan te pas komen om de wederzijdse rechten te bescher­ men. Dat is volgens mij overbodig.

1

Kees de Zwart

k

UNIVERS

Z

2 9 SEPTEMBER 1 9 9 4

o'n 32 jaar nadat haar moeder het eerste gebouw van de KUB opende,

wandeltocht te ondernemen door de bouwkundige historie van de univer-

in 1962, zou Prinses Margriet op 30 september 1994 het lint door-

siteit. Bijna alle architecten die hun betekenis voor de KUB hebben gehad,

knippen om de twee jongste gebouwen van de KUB officieel in gebruik te

zijn ingegaan op de uitnodiging een blik te werpen op de hedendaagse

nemen. De prinses kon niet, maar wel mr. Ben Schmitz, voorzitter van het

campus, en om de opeenvolgende bouwstijlen aan een kritische beschou-

Stichtingsbestuur van de KUB. Die opent de gebouwen met de weinig

wing te onderwerpen. Allemaal hebben ze goede woorden over voor het

illustere namen Y en Q. Y wordt vooral het domein van de juristen en enkele

merendeel van de afzonderlijke gebouwen, de campus als geheel roept

instituten. De paar collegezalen die er in zijn gehuisvest vallen in het niet bij

echter kritiek op. Daarin zijn ze eenstemmig.

het grootste leslokaal dat de basis vormt van gebouw Q. Beide gebouwen

Als allegorie op een coherente stad kan deze campus niet dienen, zeggen

zijn in recordtempo opgetrokken, met een zogeheten turn-key constructie.

de bouwmeesters. Ze verzuchten het meer dan dat ze het nuchter

De snelheid komt het ten goede, de tevredenheid van architecten aller-

uitspreken. Immers, het gaat hier niet om een bedrijfsterrein, doch om een

minst.

Alma Mater. Die al dertig jaar haar pagina's bijdraagt aan de gebouwde

Met Y en Q is niet alleen zowat het einde van het alfabet bereikt, maar lijkt

geschiedenis, maar niet in staat blijkt te zijn een en ander af te ronden t o t

ook de campus te zijn voltooid. Dat feit was aanleiding voor Univers een

een mooi gestileerd hoofdstuk in 's lands stedebouwkundige historie.

EEN GESCHIEDENIS VAN DE CAMPUS

Stedebouw is altijd een zootje als je niet aan principes vasthoudt' Zicht op dakterras gebouw Y [Foto Enk van der Burgt) De toegangshal van gebouw Q [Foto Remco Tazelaar)

fi'-?,''

:/^-''fiÂť->m.W-ĂŠ^;'-

UNTIVERS

We schrijven de jaien vijftig - toen deze universiteit nog hogeschool heette - als de Brabantse architect Jos. Bedaux op het toneel verschijnt. Hij slaagt erin met zijn gebouw A een pagina te schrijven in de vaderlandse architectuur-geschiedenis. Zijn zonen en mede-opvolgers Peer en George Bedaux treden nu op als hoeders van de erfenis die hun vijf jaar terug overleden vader heeft nagelaten.

In de voetsporen van het bureau-Bedaux treedt Nick Geerts. Hij vindt het voor hem enige gepaste antwoord op de krachtpatserij van de oude Bedaux: een volstrekt, maar dan ook volstrekt andere wereld creëren. Het is de wereld van de binnenstraat, waaraan de gebouwen S en P liggen.

Als laatste betreden Pieter Segers en Martien Jansen de arena, van de Eindhovense tak van de architectenfirma OD 205. Dit bureau ziet niets in het binnenstraatmodel en komt met een ander stedebouwkundig antwoord op Jos. Bedaux.

Peer Bedaux, Nick Geerts en het tweetal van OD 205 werpen een gereserveerde blik op de campus van vandaag.

Nick Geerts bijvoorbeeld ontwaart een campus zonder smoel, iets amorfs, niet meer te benoemen. Peer Bedaux oordeelt streng. Tot voor kort, zegt hij, heb ik me hier prettig gevoeld, want elk gebouw geeft blijk van een idee, en dan kan ik er goed mee leven. Maar Y is het eerste gebouw dat niet op een beginsel kan bogen. Het is voor het eerst, zegt Bedaux, dat ik niet meer weet welke kant het op moet met deze campus.

Paul van den Broek

Foto's: Erik van der Burgt

E

29SEPTEMBER 1 9 9 4

én van de architecten die een paar bladzijden heeft mogen schrijven in de stedebouwkundige historie van de KUB zegt het zo: 'Bestuurders krijgen de gebouwen die ze verdienen.' En zo bezien waren het gulle en voorname magistraten die eind jaren vijftig met gebouw A - even later aangevuld met B en C - hun stempel drukten op de campus van de KUB. En zagen bestuurders in de jaren zeventig vooral heil in de gezelligheid van een binnenstraat en de aangrenzende lintbebouwing waarin nu de psychologen en sociologen huizen. Weg dus met de kloosterlijke allure die gebouw A kenmerkt. In de jaren tachtig werd draad van A, B en C weer opgepakt en gaf het bewind de kans aan een stedebouwer die tekende voor de bibliotheek èn voor het deze week te openen gebouw Q. Wat leert het andere, nu opgetrokken gebouw Y aan de toeschouwer? Dat de bestuurder van nu in ruimte- en tijdnood zit, n u t verkiest boven schoonheid, en vierkante meters boven pracht en praal. Hij kiest voor een tuin-keyproject en zet daarmee

de aannemer op een hoger voetstuk dan de architect. Een gebouw moet gemaakt worden voor die en die prijs, verder niet te veel gezeur over details en vormgeving. En het moet op tijd af, dat telt ook zwaar. ^/<N.ntoon Becker is nog slechts enkele weken verwijderd van de oplevering van zijn gebouw Y als op een

Gebouw Y: het beste dat de architect er gezien de omstandigheden van heeft i<unnen mal<en

woensdagochtend in juni, tijdens een zoveelste inspectieronde, zijn oog valt op het schoolbord in één van de twee grote nog stoelloze collegezalen. De architect is niet tevreden over de manier waarop de Duitse leverancier - die als enige in Europa glazen

schoolborden levert - de technische installatie heeft aangebracht. Gepriegel met een pijpje en overbodig bochtje om bij het bord te geraken, zonde In de directiekeet van aannemer Wilma, verantwoordelijk voor het turnkey pToject, is Becker later die ochtend in conclaaf met de installateur van de klimaatmetertjes. De kleine, doch opzichtige gouden bakjes verwijst Becker naar de ruimte bovenhet plafond. De Bossche architect neemt de twee beslissingen routineus en snel, en hij moet wel, want de tij d die hem is gegund met het optrekken van gebouw Y is krap bemeten: dertien maanden. In één vloeiende beweging gingen de ruwbouw, afbouw en inrichting in elkaar over.

Wilma betuigde zich een waar Hollands aannemer - de vaderlandse aannemerswereld IS befaamd om haai logistiek - en zag kans de door de KUB gewenste zevenduizend vierkante meter bruto vloeroppervlakte precies volgens planning op te leveren. Met af en toe een kleine stunt: de vloeren storten als er nog geen dak op zit bi|voorbeeld.

Van A tot en met Y

D

e bouwgeschiedenis van de KUB gaat terug tot het mid den van de jaren vijftig, toen }os. Bedaux en ir. J.A. van der Laan hun eerste ontwerp van gebouw A realiseerden.

Uiteindelijk tekende Bedaux alleen voor het gebouw, dat in 1962 doorkoningin Juliana werd geopend. Vijf jaar later werden BenC opgeleverd, eveneens van de hand van Bedaux.

Dat jaar werd ook de noodbebouwing aan de noordzij de van de campus opgetrokken. Eén van deze gebouwen werd door Nick Geerts - van Kraayvanger Architecten - omgevormd tot gebouwP. Volgens zijn 'binnenstraatmodel' (uit 1979} realiseerde hij al eerder gebouw S. Afgezien van de mensa (gebouw H) en het Stiltecentrum (G), werd de KUB verder opgetuigd met de bibliotheek (L), geopend in 1992. Hiervoor tekende Martien Jansen van OD 205, dezelfde die later gebouw Q ontwierp. Jansen leverde de KUB eveneens een nieuw stedebouwkundig ontwerp. Min afmeer volgens dit ontwerp, dat uitbreiding van de KUB voorziet aan de stadse kant van de campus, is tenslottegebouwYopgetrokken.

De architect: Antoon Becker, van het gelijknamig bureau in Den Bosch.

Destratenomgevingopdeplattegrond: l.Prof. Verbernelaan.

2: Hogeschoollaan: 3: Prof Cobbenhagenlaan. Foto inzet: luchtfoto KUB, nog zonder de gebouwen Y en Q [Foto: Aerophoto Schiphol, april 1993]

I

U N f l V E l ^ S ^ g | 29SEPTEMHER 1994

De nrborg<èn mmr%\te\t

binnen de KUB-familie van gebouwen mee te tellen. In lokale termen heet het dan dat Y - wat betreft interieur en uitstraling - sjiek is, ingetogen sjiek om precies te zijn. Ook Antoon Becker is tevreden over het resultaat. Dit gebouw is het beste wat er, gezien de omstandigheden, te maken valt, zegt hij.

Naar omstandigheden - dit tussenzinnetje is cruciaal. Het bestuur van de KUB wilde de twee jongste gebouwen snel en niet te duur bouwen, en achtte het derhalve raadzaam de architect op het tweede plan te zetten.

De rol die je op de bouwplaats moet spelen, zeggen Becker zowel als Pieter Segers, wordt dan een benarde.

Antoon Becker, architect van Y. Hij tei<ent ool( voor liet Nehem-gebouw op het industrieterrein in Den Bosch.

Antoon Becker intussen doet alle moeite in dit logistiek geweld de esthetiek te bevechten, hij is die dertien maanden lang week in week uit op de bouw om ontelbare knopen door te hakken.

Met succes, oordeelt Robert Hijmans, die tijdens een rondwandeling door het bijna voltooide gebouw niet nalaat te wijzen op de kwaliteit van het gebouw. Dat betekent: de bouw-

Gebouw Q

kundige kwaliteit: de materialen zijn in orde, de akoestiek en klimaatbeheersing meer dan voldoende. De afwerking van een en ander verraadt niet dat de juristen van de KUB, net als de andere bewoners, het Tilburgs Instituut voor Academische Studies TIAS en het Europees Centrum voor Natuurbehoud ECNB in een haastklus moeten werken.

Volgens Hijmans is Y fraai genoeg om

Gebouw Y

Twee nieuwe gebouwen: QenY

G

ebouw Y is het eerste gebouw dat de bosrand tussen campus en stad doorbreekt. Hoofdbewoners van het ongeveer 150kamers tellende gebouw zijn de juristen en het Tilburgs Instituut voor Academische Studies TIAS. Ook enkele kleinere instituten, zoals het Europees Centrum voor Natuurbescherming en het Samenwerkingsorgaan Brabantse universiteiten, vinden in dit gebouw een plek. Daarnaast telt het gebouw twee grote zalen en tien werkgroepzalen.

Gebouw Q, tegenover de bibliotheek, bestaat uit een collegezaal, met 462 plaatsen de grootste van de KUB, en acht werkgroepzalen. Met de twee nieuwe gebouwen - kosten 28 miljoen gulden, samen goed voor zo'n zesduizend vierkante meter netto (zeg maar: een voetbalveld) groeit de gebruiksruimte van de KUB met tien procent. Volgens een berekening dit voorjaar is hiermee de ruimtenood van de KUB zo goed als uit de wereld.

" W c schrijven het voorjaar van 1993 als het toenmalige lid van het College van Bestuur Jan van Berkom met trots de flapover bedient om de door menig architect verfoeide constructie uit de doeken te doen. Zijn toverformule - turn key - wordt zowel op de gebouwen Y als Q van toepassing geacht. Voor het eerst in de bouwgeschiedenis van de KUB worden aannemers de machthebbers en moeten architecten als onderaannemers hun beslissingen zien af te dwingen.

Robert Hijmans is geen voorstander van de aannemerseonstructie, want, zegt hi), een gebouw moet honderd jaar mee, en dan mag de schoonheid ervan veel gewicht krijgen. Aan de andere kant, zo zegt hij Jan van Berkom na, moet ik er niet aan denken nóg een jaar langer te wachten op werkruimtes en die dringend gewenste collegezalen en werkgroeplokalen.

In de constructie schuilt niet alleen een schoonheidsprobleem, legt Hijmans uit, maar ook een probleem van gebruik. De architect die via een aannemer wordt benaderd weet namelijk niet precies voor wie hij het gebouw neerzet. Hijmans verhaalt over de bouw van de in het voorjaar van 1992 geopende KUB-bibliotheek, toen de architect werd uitverkoren op grond van zijmdee omtrent de bibliotheek, en niet op basis van een tekening. Die tekening leverde de architect pas veel later, nadat hij de ambities van de KUB wist te doorgronden, en de gebuikers meerdere malen had gesproken.

Zo ontstaan de goede gebouwen, die geschiedenis kunnen maken, zegt Hijmans, in geval van Y krijg je op z'n best eenoptimaalgebouw. En dan nog alleen als de relatie tussen aannemer en architect perfect is, en de architect niet te beroerd om zijn ontwerp tijdens de bouwfase bij te stellen, zo nodig fors .

De - overigens geringe - vertraging die het bouwen van Y opleverde vanwege de kritiek van de welstandscommissie was zeer welkom, zegt Hijmans, want zo had de KUB kans om het ontwerp van Becker naar haar hand te zetten. Het TIAS bijvoorbeeld pleitte voor een podium in een collegezaal, en de architect was niet te flauw om daaraan tegemoet te komen. Becker toonde de door Hijmans gewenste flexibiliteit. Meerdere door de architect bedachte frivoliteiten ruimden het veld ten faveure van de door de KUB gewenste sjiek. Een grappig bedoelde dakopbouw gingexi t, en

Eigenlijk ging het meteen al fout. Toen Bedaux in september 1950 opdracht kreeg t o t het vervaardigen van een schetsontwerp voor de Hogeschool, werd een toon gezet die nog steeds door klinkt. Bedaux wilde een gebouwcomplex dat zijn betekenis aan zichzelf ontleent. Hij had geen behoefte aan een opzet en inrichting die reageert op de stedelijke context en een bijdrage levert aan het verbeteren, versterken of completeren van de stedelijke structuur. Zijn eerste ontwerpen leidden tot zware kritiek van de zijde van de dienst Publieke Werken van de Gemeente Tilburg. Men vond dat het plan van Bedaux zich te weinig presenteerde als afsluiting van de voor de stad zo belangrijke oost-west as (de Cobbenhagenlaan). De hoofdingnag was niet zichtbaar en het in het plan opgenomen hoogte-accent (het latere gebouw B) bleef door zijn a-centrische ligging ten opzichte van de oost-west as voor de stad verborgen. A l deze zeer terechte kanttekeningen hadden geen enkel effect. Bedaux stond blijkbaar steviger in zijn schoenen dan de gemeente: de uiteindelijk in de jaren zestig en zeventig gerealiseerde gebouwen A, B en C kenden een massaverdeling en situering die sterke overeenkomst vertoont met de eerder in de jaren vijftig gemaakte en sterk bekritiseerde schetsontwerpen. Van de drie genoemde gebouwen is zeker gebouw A uitermate interessant.

Het kent een grote variëteit aan steeds weer anders gedimensioneerde ruimten.

Een wonderlijk levendig geheel is het resultaat. Terecht geldt dit gebouw als Bedaux' belangrijkste werk.

Datdeuniversiteitzich verborgen houdt voor de stad zullen velen lange tijd niet gevoeld hebben. Immers, ook al was de universiteit onzichtbaar, je kon er nog wel via de voordeur naar binnen. De entree via de Prof. Verbernelaan was misschien niet echt gelukkig, maar ze lag wel aan de stadszijde. Met het blokkeren van deze toegang voor het gemotoriseerd verkeer en het aanleggen van een bijna onvindbare achterom is de universiteit vanuit de stad niet alleen onzichtbaar, maar ook onbereikbaar. Althans voor een belangrijk deel van de bezoekers.

De universiteit heeft zich met de rug naar de stad gekeerd. Het nieuwe gebouw Y brengt dit wel heel dramatisch in beeld.

Het wendt zich met de achterkant naar de stad. De universiteit reageert, lijkt het wel, steeds minder op haar omgeving.

Een paar jaar geleden heeft Martien Jansen met zijn stedebouwkundig masterplan niet alleeen het kader geschapen voor zijn schitterende bibliotheek, maar ook voor de oplossing van het probleem: hij voorziet transparante en vanuit de stad duidelijk zichtbare bebouwing langs de Hogeschool laan en ontsluiting van het parkeerterrein. Tot tweemaal toe is tijdens uiterst emotionele inspraakavonden geprobeerd deze ontsluiting geaccepteerd te krijgen. Het is toen niet gelukt. Een nieuwe poging is de moeite waard. T o t slot nog dit: leidt het openbaar vervoer via de voormalige Verbernelaan over het universiteitsterrein.

Openbaar vervoer tot in het hart verbindt universiteit en stad en geeft openbaar vervoer de plaats die het verdient.

Drs. Ruud van Bjkeren was namens de PvdA tussen / 986 en 1994 wethouder Ruimtelijke ordening en Stadsbeheer in Tilburg. Van Bjkeren is nu directeur van de dienst Stadsontwikkeling in Hilversum.

UNIVERS

Becker schrapte zijn tauhenblaue panelen aan de gevel, zodat het ernstige, gepolijste beton nu de uitstraling van Y bepaalt. .>X.Is Becker zijn tekening van gebouw Y bij Wilma inlevert heeft hij van dat ingetogen sjiek van de KUB nog nooit gehoord, noch heeft hij enig benul wie de bewoners van het bouwsel worden. Als het zo moet, dan moet

29SEPTEMBER 1 9 9 4

het maar zo, reageert Becker nuchter.

Kijk, legt hij uit, er zijn in Nederland misschien tien architecten die tegenwoordig de macht naar zich toe kunnen trekken, de overige tienduizend naamlozen zullen veren moeten laten. En, is het een kunst om geschiedenis te schrijven als je budget onbeperkt is, en je alle tijd en macht van de wereld hebt? Nee dus. In dei Beschrankung zeigt sich erst dei Meis-

DE I D E A L E

ter.

En ach, wat heet geschiedenis maken, haalt hij de schouders op. Becker weet dat gebouw Y de kaft van het jaarverslag van Wilma siert, terwijl de firma toch ook de bouwer is van het stadskantoor in Den Haag, van de fameuze Amerikaanse architect Richard Meyer.

Bij het bureau-Bedaux in Goirle leeft een principiëler bezwaar tegen de

CAMPUS

Berkeley: ^Een feest om te lunchen^ *Voor i e m a n d die serieus geïnteresseerd is in academische zaken, is er

'Berkeley is ononderscheidbaar van zijn stedelijke omgeving, en dat maakt

geen betere plek dan Berkeley. Wanneer je daar rondloopt heb je steeds het

het zo aantrekkelijk. Als je de campus nadert merk je opeens dat het stiller

gevoel :th(s is the place where it really happens. De beste wetenschappers komen

is, en iets ruimer, maar waar je precies de stad Berkeley verliet, en de

daar colleges geven. Er is voortdurend op en rondom de campus van alles

campus betrad, dat weet je met. Natuurlijk zie ik de KUB liever midden

te doen. In een straal van een kilometer eromheen vind ]e alle keukens van

op de Heuvel, ondergebracht in oude gebouwen, maar de plek alleen maakt

de wereld, van de Zuldkoreaanse t o t de Skandinavische, vind je goed gesor-

een universiteit niet aantrekkelijk. Je zou denken dat het juristen-onder-

teerde boekwinkels en zeker dertig t o t veertig theaters, waarvan sommige

komen van de Universiteit van Amsterdam in de Oude Manhuispoortom

dagelijks een nieuw programma hebben. Op de campus zelf staan tal van

zijn centrale ligging verheven is boven de KUB, maar ik ben blij dat ik daar

eetkarren, waar werdeom alle keukens vertegenwoordigd zijn. Het was altijd

niet zit. Met al die hopeloos verouderde, knullige faciliteiten. Met mijn

een feest om te gaan lunchen. O o k in sportief opzicht was er van alles te

overstap van Berkeley naar de KUB ben ik echt niet van het ene in het

beieven. Berkeley staat in de Amerikaanse universitaire traditie om op alte

andere uiterste getreden. W e l zouden er hier meer gevarieerde plekken

terreinen van het leven een opvoedende rol te vervullen, dus ook en vooral

moeten zijn om te lunchen en te eten, zouden de sportvoorzieningen

sportief

minder perifeer moeten liggen, en zou de verscheidenheid aan organisaties die de KUB heeft, meer leven op de campus moeten brengen.'[PvdBJ

'Berkeley heeft het aantrekkelijke van een echte stad: het heeft iets ongeplands, de lijnen en patronen die zich op de campus ontvouwen, wekken met de indruk direct achter een tekentafel vandaan te komen. Berkeley is

Prof. dr. Paul van Seters studeerde twee jaar sociologie aan het vermaarde

niet in één keer opgetrokken. Er zijn hele sterke voorbeelden van moderne

Center for the Study of Law and Society van de University of California, Berkeley,

architectuur, samen met mooie proeven van de neo-klassieke Italiaanse stijl.

in de schaduw van San Francisco. Hter deed hij ook zijn promotie-onderzoek.

De campus is een allegaartje, niet; een rotzootje, maar in de zin van: een

In 1978 verruilde hij dit instituut, na een zesjarig verblijf voor een lectoraat aan

fraaie mix van stijlen. Bijna de hele campus is groen, en dankzij de immer

de KUB. Van Seters is nu directeur van het Schoordijk Instituut en onderhoudt

durende Californische lente, ook altijd levendig. Overal tref je mensen die

nog altijd nauwe contacten met Berkeley. Sinds 19 78 kwam hij hier tien keer,

lezen, praten, eten.

laatstmaal in '92.

I

turn iey-constructie. Goed, dat in lands bouwwereld in toenemende mate de eerste bevoegdheid bij de aannemer ligt, dat is een gegeven Daar hebben ook de gebroeders daux mee leren leven. Maar sómmi ge opdrachtgevers, zegt George Bedaux, zouden zich verre moeten houden van dit marktdenken. Universi teiten bijvoorbeeld. De KUB verdient beter dan zo'n constructie, zegt GeorgeDe tijdsdruk waarmee de inschrijvmj voor gebouw Y gepaard is gegaan, is volgens Bedaux een gruwel. Vlak voot de vakantie diende het bureau eeo tekening voor het gebouw bij de aannemer in te leveren, wat godsonmo gelijk is, aldus het oordeel in Goirle Bij de hoogste bouwambtenaar van de KUB is nog telefonisch beklag gedaan over de verfoeilijke werkwijze, maai daar heette het dat alles politiek reeè was afgekaart, en een weg terug on denkbaar was. De gebroeders Bedaux, die in navolging van hun vader graaj eens voor de KUB willen bouwen, hadden het nakijken; aannemer Wil ma kwam als beste uit de bus ondei de vijf deelnemers aan de prijsvraag voor gebouw Y, en Antoon Becker mocht gaan bouwen.

X_> e favoriete weg die Peer Bedaus bewandelt om de KUB te bereiken, loopt vanaf de Hogeschoollaan, langs de vijvers, frontaal afkoersend op ge bouw A, het door zijn vader Jos. om worpen en tussen 1958 en '62 opge trokken architectonisch epicentrum van de KUB. Gezeten in de voorma lige bibliotheek van de Hogeschool nu de kantineruimte - wijst Peer op de bijzondere waarde van het gebouw, op de drie grote vierkanten (twee bin nenpleinen en de aula) met eromheen de werkruimtes en collegezalen, op het spanningsveld tussen de geli|k vloerse open ruimte en de meer be sloten eerste verdieping. Dat maakt het gebouw verwarrend en spannend, zegt Peer Bedaux, die ook vindt dat het ontwerp van zijn vader en daai binnen vooral gebouw A, in het ge denkboek voor de in 1989 overleden Jos., terecht tot 'magnum opus' van Bedaux' is uitgeroepen.

Hier vind je de eenduidige herkenban bouwmassa's, de losse gebouwen u een groene ruimte, de primaire bouwvormen in de beste traditie van Le Corbusier, de gedetailleerde afwer king met natuurstenen materialen, kortom; hier staat een trits gebouwen waarvoorPeernogaltijd door het vuui gaat. Er is geen wijziging zo klein, o Peer Bedaux werpt zich op om het ge dachtengoed van vader te bewaken Meestal, zeker de laatste tijd, inhai monie, soms echter is het vechten Neem die bestuurder die in 1978 op eens met de mensa op de proppe» kwam, memoreert Bedaux: een foei lelijk gebouw dat hij ook nog eens aaJ gebouw B wilde vastplakken. Diehai) er dus geen moer van begrepen, zegt Peer, die bruskeerde Bedaux. Die be stuurder verdiende een standrechtelijk vonnis, wat hij ook kreeg, van een Rij ksbou wmeester die oordeelde dat Bedaux het gelijk aan zijn zijde had Volgens Peer kreeg het werk van zi]» vader, dat van meet af aan een goede pers kreeg, tot ver in de jaren tachtij

T T I V T V F R S ^a29sEPTEMBERl994

van het KUB gezag niet het respect dat het verdient

Goed, dat ui i toenemende I gdheid bi) i een gegeven | ,ebroeders Be • Maar sommi I gt George 1 e moeten hou <en Universi KUB verdient l tie, zegt Geoi <

I n eerste ontwerp heeft Jos Bedaux gebouw A , samen met drie aanpa lende flatjes voor enkele afdelingen, bedacht als complete universiteit, toen nog hogeschool Dat strenge, vierkante complexje is wat je noemt af Pas nadat blijkt dat de door hem bedachte ruimte snel te klem zou zijn voor de groeiende hogeschool, doemt de vraag op die bouwkundig KUB zal blijven beheersen hoe vul je de ruim te in rondom zo'n dwingend bouw werk^ A ls eerste mag Jos zelf een antwoord bedenken, en hij tekent in de jaren zestig voor de gebouwen B en C, die de plaats innemen van de drie aanvankelijke, nooit gerealiseer de torentjes

ie mschrijvinj I d IS gegaan is wel Vlak voor et bureau een )uw bi) de a lil 'at godsonm deel m Goirli btenaarvandt beklag gedaan rkwi)ze maai j politiek reed weg terug on seders Bedaux un vader graag illen bouwen lannemerWd t de bus ondc 1 de pri)svraif ntoon Becla

e Peer Bedaux B t t bereiken loollaan langs oersend op ge vaderJos om 8 en '62 opgi. ch epicentrum in de voorma = Hogeschool wi)st Peer Of anhetgebom iten( twee bin met eromheen lUegezalen op 5sen de gelijk n de meer be tig Dat maak d en spannend ook vindt dat vader en daai v A, in het ge 989 overleden lum opus' van tl

igeherkenbaie 3 gebouwen in inmairebouw raditie van It lieerde afwer n materialen l:rits gebouwen d door het vuui ng zo klein ol hop om het ge r te bewaken steti)d mhar s het vechten die m l 9 78 op )p de proppe» daux een foei )k nog eens aal akken Diehaii begrepen, zegt edaux Die be n standrechte kreeg, van een ■oordeelde dat zi)n zi]de had t werk van zilt aan een goede e jaren tachtig

Plannen voor de prullenbak

Plan­BedauxIVan der Laan

B

oven maquette van het allereerste ontwerp van Bedaux voor de Hogeschool uit 1950 Midden hierop volgde de co produktie Bedaux/Van der Laan (1956) Onder het uiteindelijk door Jos Bedaux gerealiseerde drieluik A B enC

Als echter in de jaren zeventig de ho geschool opnieuw door ruimtenood wordt geteisterd, is het, natuurlijk tot spijt van Peer, met Bedaux gedaan Terwijl de plaats die toen nog voor uitbreiding gereserveerd is (een lap grond in het bos, de zogeheten Oude Warande) zich prima leent voor een Bedaux achtigeinvullmgvandecam pus De dan benaderde architect Ie vert daarvoor het bewijs, want deze man de inmiddels vermaarde archi tect Cees Dam, ontwerpt voor de psy chologen m de Oude Warande een sterpaviljoen Het zal goed blij ken als pronkjuweel in een tentoonstelling van nimmer gerealiseerde Tilburgse gebouwen Al die bosplannen overigens verlie zen hun waarde want de Oude Wa rande dient, zo blijkt behoed te blij ven van bebouwing gezien zijn na tuurwaarde De Hogeschool ruilt dan

■ Peer (links) en George Bedaux, in de binnentuin van het kantoor Bedaux In Goirie, dat op naam staat van hun vader Jos , de architect van de eerste drie gebouwen van de KUB

maar 'haar' strook grond tegen een paar hectares aan de stadskant van de campus Het bestuur moet nu in een nauw afgebakend campusterrein de uitbreiding realiseren, met een pro bleem voor dat terrein ligt geen en kei stedebouwkundig plan in de kast, en mmiddels is haast geboden JO e uitweg ligt in Nijmegen, op het universiteitsterrein aldaar, om pre cies te zijn op de Thomas van A qui nostraat, waar, zoals dat heet bebou wing op menselijke maat staat Die universitaire binnenstraat is geknipt voor Tilburg, zo vindt men, en het in Nijmegen dienstdoende architecten bureau Kraaijvanger wordt uitge nodigd de Thomas van A quinostraat nog een keer dunnetjes over te doen Zo wordt het fundament gelegd voor de gebouwen S en P De kritiek op die Tilburgse variant van de knusse Nijmeegse binnen straat is inmiddels wijdverbreid en onweersproken Stijlloze rotzooi, heet het nu, met de verzuchting waarom heeft Bedaux niet gewoon door kunnen werken' Die vraag stelt Peer zich ook Los van de kwalitei ten van Kraaijvanger, stelt hij, zie je dat het onverstandig is af te wijken van een eenmaal ingeslagen weg Peer kent het antwoord op de vraag, waarom Bedaux het gelijk dat hij nu verdient, toen niet kon krijgen Een bestuurders neigen altijd naar een omslag om zo op hun eigen manier geschiedenis te schrijven, en twee in de jaren zeventig druiste Bedaux dom weg in tegen de trend Toen stond een gebouw als A haaks op het gedach tengoed van de m Tilburg gestarte studentenrevolte emd jaren zestig en heette het plots koloniaal te zijn, een proeve van kolonelsarchitectuur een bolwerk van ongepaste universitaire voornaamheid Met dit soort denk werk werd de deur wijd opengezet naar het klemschalig bouwen Wat nu dus weer kneuterig heet te zijn l E r IS volgens diverse betrokkenen nog een reden dat de Hogeschool ge noeg heeft van Bedaux het optrekken van B zou zijn uitgemond m een fi nancieel debacle, met, zegt althans Geerts, Stopera achtige toestanden Robert Hijmans, die dat bevestigt noch ontkent, wijst erop dat de op drachtgever die Bedaux in een finan cieel keurslijf dwingt campusreali teit vanaf de jaren zeventig ook van Bedaux een middelmatig gebouw krijgt Hijmans wijst op het Land bouwhuis van Jos Bedaux, aan de overkant van de Hogeschoollaan, waar naar zijn zeggen een zwak aftreksel van gebouw B staat Elke architect na A, B en C zou op de Hoge school weinig kans hebben gehad om geschiedenis te maken, zegt Hij mans, ook Bedaux met Of juister zeker Bedaux niet Volgens George Bedaux viel dat de bacle bij de bouw van B wel mee George zat in die tijd, begin jaren ze ventig, net op het kantoor in Goirle en deed de financiële afwikkeling Na de nodige strubbelingen en een arbi tragecommissie, bedroeg de bouw prijs weliswaar een miljoen meer dan aangenomen, maar nog altijd minder dan begroot Voor zowel de KUB, de

De jaren zeventig brachten de noodzaak o m stevig uit t e breiden Dit gebeurde op z o een manier dat het er niet echt ge­ pland uitzag maatschappelijke voorkeu­ ren dicteerden dat alles een beetje ge­ zellig en vooral niet te hoog of t e statig mocht zijn De kleine bakstenen en hou­ ten, en vooral ook van betonstenen ge­ metselde binnenwandjes voorziene dool­ hofgebouwen (met bedompte en veel t e lage binnenstraat), verschenen ten noor­ den van de bestaande gebouwen, en ach­ teraf mogen we vermoedelijk blij zijn dat de strenge en bijna paleisachtige gebou­ wen van Bedaux in die tijd niet gesloopt zijn vanwege hun ongezellige of ondemo­ cratische uitstraling Toen het architectenbureau O D 205 enige jaren geleden benaderd werd o m voor het komende decennium een uitbreidings(master)plan te ontwikkelen voor de campus, stonden de ontwerpers voor de opgave om het 'seventies­geb­ roddel' een vanzelfsprekende plaatsing t e geven tussen eventuele nieuwbouw en de vroegste gebouwen van Bedaux, en wel zodanig dat de relatie met de stad gewaarborgd blijft H et masterplan dat Martien Jansen ontwikkelde slaagde er op heldere en overtuigende wijze in o m dit te bereiken hij legde als het ware een lange lineaal langs de hele campus H et noordelijke deel van de Imeaal zou het ' s e v e n t i e s gebroddel' e e n duidelijke ruimtelijke definitie verschaffen H e t zuidelijke deel van de Imeaal zou bestaan uit een vijftal identieke schijven die een verbindingen bieden tussen het campus­ terrein en de stad De m slagorde opge­ stelde reeks langs de oostelijke randweg zou deze straat een duidelijke 'smoel' bieden terwijl de blik op het schitterend gesitueerde hoofdgebouw onbelem­ merd blijft De eerste invulling van dit Masterplan is inmiddels bijna gereed Om een of ande­ re reden is nu het eerste gebouw in de 'slagorde­reeks', gebouw Y, niet door O D 205 uitgevoerd Maar wat natuurlijk veel erger is (geld en angst spelen hier na­ tuurlijk een rol), is dat het absoluut niet in overeenstemming is m e t het toch erg trefzeker en exact omschreven master­ plan van Jansen Het IS een gebouw geworden dat met hoog en niet laag is, dat geen echt smoel heeft en dat er even gladjes en 'repre­ sentatief uitziet als het gematenaliseerd IS, waardoor het direct opgepakt lijkt uit een 'Brainpark' langs de snelweg De L­ vormige plattegrond die bovendien ge­ knipt lijkt voor een braakliggend hoek­ perceel in een binnenstad, zet het door­ z i c h t e n d e doorgang van de stad naar de campus en omgekeerd zorgvuldigdicht, terwijl de gevel langs de oostelijke rand van het universiteitsterrein, de entree van de campus, hèt smoel naar de stad, weinig meer is dan een graffiti tableau dat kennelijk voor de gezelligheid voor­ zien IS van een getande vorm Het IS moeilijk t e begrijpen dat het be­ stuur van de universiteit eerst een goed, gevoelig en bruikbaar masterplan laat ontwikkelen, om het vervolgens 'de fac­ to* in de prullenbak t e werpen D e z e manier van omgaan m e t een masterplan belooft in ieder geval niet veel goeds voor de toekomst van het campusterrein

Ir Ady Steketee is architect bij Marx & Steketee Architecten m Bndhoven Door naast is hi] als projectdocent verbonden aan de Akademie voor Bouwkunst Tilburg en o/s ateliercoordinator aan deze akademie m Arnhem Met enige regelmaat verschij nen van zijn hond kritieken in Archis

U N T I V E R S I M 29SEPTEMBER 1994

aannemer als de architect was ge bouw B de eerste klus van die omvang, zegt George, en deze samenloop van onervarenheid leidde als vanzelf tot perikelen De firma Bedaux kan, toen zowel als nu, zegt hi), gedisciplineerd èn heel mooi bouwen in een keurslijf Hl) wijst op het door Bedaux gemaakte wijkje Merode, sociale woningbouw in Tilburg Een strakker regime dan daar werd gehanteerd is

DE

ondenkbaar voor een architect, maar Merode bleek goed voor de Bronzen Bever, een vierjaarlijkse Rijkspnjs op het terrein van de volkshuisvesting " W a n n e e r Nick Geerts van Kraaijvangei Urbis anno 1994 de uitnodiging ontvangt om de KUB te bezoeken, aanvaardt hij die in dank 'Ik bouw niet voor mezelf', zegt Geerts, 'ik bouw niet om in de geschiedenis-

IDEALE

boeken te komen, ik hoef met met elk project m de vakbladen 'Bij elk bouwproject dat je doorloopt, aldus Geer ts, IS het van belang dat je er als mens goed doorkomt En dat is me ook hier - zelfs hier gelukt, zegt hij Dat 'zelfs' heeft van doen met de bestuurders van de Hogeschool, die Geerts de kans met geven de door hem bedachte binnenstraat te voltooien Ik word hier beoordeeld op een onaf

CAMPUS

project, stelt hij, en dat zij zo Ik kar daarmee leven Ik kan met te vtd waarde hechten aan het oordeel vaj mensen die de context van desti]ds met hebben gekend Geerts' Tilburgse variant van de Ni| meegse Thomas van Aquinostraat n een binnenstraat met een hoek van negentig graden Deze loopt vanaf het door Geerts afgeronde gebouw P, vu de noord-zuid-as naar een plein ma onder meer een bibliotheek, naar de oost-west-as, uitmondend in een op de stad gericht plein langs de Hoge schoollaan, met een kiosk, bushalte en café Geerts' bibliotheek - op de zelfde plek bedacht als de huidigi bieb vormt de knik in de straat Maar wat gebeurt P mag Geerts op knappen, en eén as aan éen zijde be bouwen (dat wordt gebouw S), a daarna kan hij vertrekken Een krap budget en aanhoudend bestuurh)ke geruzie liggen hieraan ten grondslag Aldus Geerts Elk bestuur, zegt hii krijgt het gebouw dat het verdient dus het IS de KUB die zich de huiège schimpscheuten over S en P moei aantrekken, met in de eerste plaat* hijzelf als de architect Om het denken van het toenmalig be stuur te illustreren, komt ook Geert met de mensa op de proppen De dooi Geerts gewenste oost-west-as was al lang buiten beeld, toen het bestuui opeens met een aannemer en extr geld over de brug kwam om een men sa te maken, in de buurt van de as, al wormstekig aanhangsel van gebomi B Het is misplaatst, stelt Geerts, om los van een ontwerp zomaar een ge bouw neer te zetten Na veel vijven en zessen wordt Kraa ijvanger nog als supervisor bi| hei mensagebouw betrokken, maar dt laatste klus van Geerts op de campu wordt onbezield volbracht We heb ben daar, zegt Geerts nu, met eenni bolacacias en bolesdoorns nog mou te gedaan om het gebouw aan hei zicht te onttrekken, dus dat geeft wel aan hoe wij over de mensa dachten Veruit het slechtste gebouw van de KUB, zo spreekt Geerts over de eet hal

o ook denkt Robert Hijmans ovei Boedapest: ^Elke avond feest in de kelder"de^Z.mensa Hij leidt rond door gebouw ' D e Economische Universiteit w o r d t g e d o m i n e e r d door een oud ze

open O p de begane grond treedt regelmatig een Hongaarse band op en

ventiende eeuws gebouw twee keer de lengte van gebouw B in het vierkant

elke vrijdag w o r d t de eerste verdieping omgebouwd t o t discotheek met

inclusief de kelder vier verdiepingen hoog Het is als een immens landhuis

lasershow Die trekt drie- t o t vierduizend mensen die veelal t o t zes uur

een statige kathedraal Het gebouw is feitelijk de hele campus er ligt nauwe

s morgens doorgaan Zaterdag is het een puinhoop maar zondags is van

lijks groen omheen, en je kijkt uit over een bijzonder mooie brug over de

dat alles geen spoor meer te bekennen

Donau, met de beroemde Hongaarse kopie van het Amerikaanse vrijheids beeld aan de overkant Als je het gebouw binnenkomt loop je in een statige

'Het zou goed zijn als binnen de KUB alles wat langer en vaker open is de

ontvangstfial, uitlopend m vier grote aula s Steeds als ik binnenkom heb ik

bieb de PUF de mensa Het minste wat nodig is is een compleet studen-

het gevoel dit is een universiteit hier w o r d t gestudeerd

Die houten

tencentrum met culturele voorzieningen aparte kamers voor de verenigin-

lambnzenngen, marmeren vloeren de wat muffige atmosfeer de galene met

gen een goed uitgeruste kamer voor voorzieningen De gebouwen van de

grote namen die er hebben gestudeerd daaraan onleent de universiteit ontzag

KUB zouden voor meer activiteiten beschikbaar moeten zijn In het najaar

dwingt ze respect af Maar ondanks die sfeer ondanks de overweldigende

laat AEGEE zien dat het kan, met een groot congres over voormalig Joego

verdiepingen is de universiteit niet ongezellig Her en der zijn langs de wan

slavie Zowel tijdens het congres als tijdens de publikesmanifestatie in het

den houten nissen uitgespaard voor uitgiftebalies voor koffie en dergelijke

weekend ervoor, stelt de universiteit de gebouwen gratis beschikbaar

Daaromheen vind je zithoeken opgesteld als terrassen in het gebouw Boe-

Maar het gebeurt zo weinig dat de campus enkele dagen lang tot diep in

dapest kun je zien als een overdekte campus En daar loop je nog eens door

de nacht t o t leven komt. O m een of andere reden doet de KUB veel te

heen om iets te zien De KUB is puur effectief efficient doelgericht

moeilijk over afwijkende zaken [Pvd&]

'Er IS veel ruimte voor het studentenleven Op de eerste en tweede verdie

OlafStebert volgde na het HEAO het doorstroomprogramma Bedrijfseconomie

pingen vind je naast de docentenkamers aparte ruimtes voor alle verenigin-

aan de KUB Hij was tevens voorzitter van de Tilburgse antenne van de Euro-

gen In de kelder, waar ook de mensa is is elke avond de lokale PUF actief

pese studentenvereniging AEGEE, In Hongarije volgde hij het AEGEE<ongres

Elke avond, week in week uit. is er andere muziek goedkope drank, waar zo'n

Ethnic and national minonties, onder meer aan de Budapest University of Eco-

anderhalf duizend mensen opaf komen T o t d r i e vier uur's nachts is het cafe

nomic Sciences

Y en wijst met trots op het uitgestrek te centrumplein voor hem Denk die mensa nou eens weg, dat hebben w toch een prachtige campus, verzucht hij Zo'n ruimteverslindend één ver dieping tellend monstrum in je een t r u m n o e m t Hijmans een 'ruwe verstoring van de inrichting' Geerts formuleert de kritiek op df campus scherp vlees noch vis, straal noch plein, knus noch voornaam Hei en der een wel aardig gebouw, maai in totaliteit amorf Van alles wat en net niks Aan Geerts luidt dan de vraag of zijn voltooide binnenstraat de KUB had kunnen redden Is allee» de onafheid van zijn model hier eet probleem, of is de binnenstraat zei het uitvloeisel van een tijdperk dal we snel moeten vergeten' Nee, vindi Geerts, en hij zal nooit verbloemen dat zijn wortels als architect in de ]i ren zeventig liggen, dat hij in de scha duw van de studentenrevolte op d£ academie meepraatte over het vaii het voetstuk halen van kerk en uni

UNIVERS ^ ^

Gemakzucht van

"t toenmaligbe omt ook Geerts oppen De dooi ­west­as was al en het bestuui lemer en extn m om een men irt van de as, als sel van geboun telt Geerts, om zomaar een ge ,en wordt Krai ervisor bi] het kken, maar de ts op de campus iracht We heb nu, met een ni lorns nog moei 'bouw aan hei us dat geeft wel nensa dachten gebouw van de rts over de eet

rtHijmansovei ld door gebouw ihetuitgestrek hem Denk die dat hebben we Tipus, verzucit indendéénver trum in )e een ins een 'ruwt ichting' 5 kritiek op * noch VIS, straal voornaam Hei , gebouw, maai an alles wat en s luidt dan dt Ie binnenstraat edden Is alleen model hier een nnenstraat zeil en tijdperk dal ten'Nee,vin(ii )it verbloemen chitectindeja ithijmdescha nrevolte op d' e over het van m kerk en uni

besturen

Binnenstraatmodel Nick Geerts

(/979j

atzijzo Ik kir an niet te vtj tiet oordeel van xt van desti]ds lant van de Ni] Aquinostraatis t een hoek van 'loopt vanaf het e gebouw P, vu r een plein mei Dtheek, naar de idend in een op langs de Hoge bosk, bushalte otheek ­ op de als de huidige in de straat mag Geerts op in één zijde be gebouw S), en kken Een krap ld bestuurhjke 1 ten grondslag stuur, zegt hi| it het verdient zich de huidige ;r S en P moet Ie eerste plaats et.

29SEPTEMBER 1994

^V4^­D

af welk antwoord formuleer je op Bedaux, wetende dat de middelen waarmee je moet werken beperkt zijn? Om de geringste schijn van concurrentie met de ook door Geerts geroemde Bedaux te vermijden, schiep hij het preciese tegendeel van de voorname wereld van A , B en C ­ tot in de details Zo komt het dat Geerts tegenover de grijze natuurste­ nen wereld zijn rode bakstenen ge­ bouw heeft geplaatst De binnen­ straat noem ik nog altijd, zegt hij nu, één van de betere antwoorden die ik hier kan bedenken

gekregen OD 205 wilde aansluiten op het solitaire, statige, welhaast mu­ seale bouwen, en keerde zich af van de m zijn ogen te ver doorgewoekerde kneuterigheid op de campus, dus van de gebouwen S en P, om maar met te spreken van de noodgebouwen

J—> e bibliotheek is een zege voor de KUB­campus, oordeelt Archis, het toonaangevende tijdschrift voor ar­ chitectuur en stedebouw in 1992 'Met zijn uitstraling van een compro­ misloze autonomie voegt de biblio­ theek zich m de reeks van Bedaux Onaantastbaar staat zij er, op een ­^k.an het eind van zijn rondleiding sokkel die uit de aarde lijkt te zijn door gebouw Q wijst Pieter Segers op opgerezen ' de grijsbetonnen, strakke achterwand Ook Peer Bedaux is over de gebouwen van het gebouw, die stijf is opgetrok­ van OD 205 zeer te spreken Die slui ken tegen het rode baksteen van ge­ ten wonderwel aan op de uitgangs bouw S Q onttrekt S aan het gezicht, punten van ons bureau, zegt hij OD en dat illustreert, zeker niet onbe­ 205 levert volgens Peer hèt bewijs, dat doeld, wat het Eindhovense archi­ het denken van Bedaux geen relict is, tectenburaeu OD 205 met de campus maar ook zeggingskracht heeft in van de KUB voorheeft herstel van de hedendaagse omstandigheden, met verstoorde relatie tussen Geerts en huidige middelen Bedaux Aan Pieter Segers luidt de vraag, of Vanuit de lucht gezien, zegt Segers, het uit S oprijzende Q dezelfde lof als lijkt Q op een enorme kurk op het de bibliotheek verdient Staand op het versiteit Ik kijk er nu iets anders te­ champagneflesje dat S heet Segers dak, oog in oog met de bibliotheek en gen aan, maar draai niet volledig in wijst op het gebouw aan de overzijde, 'Bedaux', toont hij zich een tevreden mijn opvatting, zegt Geerts nu op de m 1992 opgeleverde biblio­ architect. Hier staat een gebouw dat Nog steeds staat hij pal voor de Tho­ theek, ontworpen gebouw C recht in mas van A quinostraat, zijn eerste door Martien Jan­ de ogen kan kijken, grote opdracht als krap dertigjarig ar­ sen, die zijn naam waarvoor WIJ ons op chitect, waarin hij de ruimte kreeg ook aan Q heeft Gebouw Q: Herstel geen enkele manier al zijn ideeën uit te werken Beschei verbonden De in hoeven te generen, van de verstoorde denheid past een universiteit, vmdt tentie van OD 205 zegthij Met daarbij Geerts, ze moet uitnodigend zijn, ze met de middelen en relatie tussen de kanttekening dat moet haar medewerkers met in een mogelijkheden van eerste a r c h i t e c t Bedaux en Geerts uitzicht laten leven, zoals in B De de jaren negentig, Martien Jansen op bovengrens van Geerts is de boom de w e r e l d en de dat m o m e n t nog grens, zodat de bewoners van de ge­ sfeer van Bedaux met terug is van een bouwen in de natuur zitten, de vogels voortzetten Toen we hier begonnen, maandenlange ziekte, en zijn stren zien, de lucht door de ramen kunnen verhaalt Segers, heeft Martien Jansen ge oog nog over Q moet laten gaan laten waaien, en m contact staan met aandachtig in de gebouwen van Be­ Mogelijk dat in Jansens ogen sommi­ het leven buiten, op straat of op een daux rondgelopen om te kijken hoe ge details te wensen overlaten, ver­ plein Daarbij, vraagt hij zich immer Jos dat nou precies voor elkaar heeft moedt Segers Want de detaillering kan ten onder gaan in de aannemers­ constructie die aan het bouwen van Q ten grondslag heeft gelegen ­ pre­ cies dezelfde als bij Y Een onderge­ ■ Nick Geerts, voor The American Scliooi of The H ague. Bij dit gebouw verliep het proces voor hem Ideaal, in tegenstelling tot het schikte rol voor de architect is voor­ proces binnen de KUB, resulterend in de gebouwen P en S. al benard voor ons, zegt Segers, om­ dat we precies weten wat we met onze gebouwen op de KUB willen De gehele bouwfase van Q lang moet Segers op soms schimmige wijze zijn gelijk zien te bevechten Wanneer ik iets per se in het gebouw wilde ver­ werken, zegt hij, moest ik de KUB zover zien te krijgen dat ook te wil­ len, want ZIJ is de enige die druk kan uitoefenen op de aannemer Volgens Segers is het tijdens de bouwfase aan Robert Hijmans te danken, dat het gebouw geen waterig compromis is geworden Zo ligt er nu toch een natuurstenen vloer in de ontvangst hal, hangen er nu toch evenmin goed kope aluminium lamellen aan de plafonds, en krijgt het gebouw toch dat extra metalen afwerkrandje op het dak En als open verbinding tus­ sen de tien kleme collegezaaltjes zijn glazen puien getekend Steeds gedacht dat de aannemer deze als eerste zou schrappen, zegt Se­ gers, maar ze zitten er nu nog in ook Al die details, stelt hij tevreden vast, geven Q het door ons gewenste sjiek Alleen hier hebben we een veer moe­ ten laten, wrijft Segers over één van

De twee nieuwe gebouwen van de KUB zi|n op een bijzondere wijze tot stand gekomen: niet de architect, maar de aan­ nemer was de eerst verantwoordelijke bij de bouw. De architect is een onder­ geschikte van de aannemer, en moet ge­ durende het bouwproces in onderhande­ ling over de door hem gewenste aanpas­ singen. De KUB koopt zo als het ware haar risico's af. Aannemers zullen ruim begroten, om geen enkele kans op ver­ rassingen te lopen. In de collegezaal in get>ouw Y zie je aan de wand akoestische panelen aangebracht, die in feite over­ bodig zijn als van te voren de akoestiek goed doordacht wordt. De versterkers in de plafonds zijn een aixler voorbeeld dat de aannemer op zeker speelt. H ij heeft deze vooraf begroot, omdat hij dan nooit mis kan zitten. Maar nodig zijn ze niet, als je de architect maar de gelegen­ heid biedt het gebouw goed te door­ denken.

Je ziet het niet zo vaak in de civiele bouw dat de financiën het bouwproces domi­ neren. Kennelijk vond de KUB dat nodig, maar zeker een universiteit moet zich rekenschap geven van haar culturele en esthetische taak in het inrichten van de gebouwde omgeving. Een universiteit kan het tot haar taak rekenen debat uit te lokken in de samenleving. Daarvoor heb je een bestuur nodig dat echt iets wil.

Dat keuzes durft te maken met architec­ ten, met de culturele aspiraties van zijn gebouwen. Oi>eenvolgende KUB­bestu­ ren hebben dit nagelaten. Er staat hier een verzameling gebouwen waarvan er niet een uitstraling heeft Niet éen ge­ bouw op de campus heeft iets te zeggen, op niet éen gebouw kun je kritiek uitoe­ fenen. Het enige datje kunt zeggen is dat ze waarschijnlijk voldoen aan de eisen, dat ze effectief zijn, en dat je ze lelijk vind, of mooi Maar dat zegt niks, ze laten de beschouwer in wezen onverschillig. Een gebouw is gedoemd te mislukken als de ojjdrachtgever onverschillig is. Wanneer in het bouwproces de opdrachtgever feitelijk als partij wegvalt, heb je een enorm probleem. Dat de campus van de KUB er dramatisch uitziet, moet je de besturen aanrekenen; architecten kun­ nen onder slechte omstandigheden al­ leen met alle geluk van de wereld nog tot een goed gebouw komen. Als deze cam­ pus iets uitstraalt, is het de gemakzucht van de besturen.

Extra probleem voor de KUB is dat de masterptannen die vorm geven aan haar stedelijke structuur, in wezen waarde­ loos zijn. Een masterplan zoals Martien Jansen dat heeft getekend, is niet rele­ vant, want blijkbaar kan bij het bouwen zomaar van het plan worden afgeweken, wat je bij gebouw Y kunt vaststellen. Je moet je afvragen of je bij het maken van dit soort plannen niet veel meer rand­ voorwaarden moet inbouwen. Bijvoor­ beeld: bij de uitvoering van het plan wordt met die en die archtitecten sa­ mengewerkt, je dient ervoor te zorgen dat zo*n plan met culturele en esthe­ tische voorwaarden wordt omkleed. Doe je dit niet, dan wordt het niks met deze campus, dan blijven deze gebouwen, om zo te spreken, uitingen van een culture­ le malversatie.

Erie van Huktein en Umberto Rarbien zijn verbonden aan het Studio di­Archittetura in Amsterdam

U N I V E R S 1 3 1 29SEPTEMBER 1994

de nepbeuken deuren van de collegezaal, met haar vijfhonderd zitplaatsen de grootste van de KUB. Die was bedacht als echt b e u k e n . Segers moet er met z'n neus bovenop om de deur op de nep te betrappen. Dat maken ze wel erg goed tegenwoordig, moet hij toegeven. En de architect toont zich inschikkelijk: dit materiaal is heel wat gemakkelijker te onderhouden dan een deur van echt beuken.

E I en optelsom van fraaie gebouwen maakt nog geen fraaie campus, dat beseft elke architect. Een stedebouwkundig plan over de inrichting van het terrein is derhalve van immens belang, en in deze heeft de KUB geen gelukkige hand gehad. Het plan van Jos. Bedaux bleek te beperkt van opzet, dat van het Warandebos waardeloos (gezien een gewijzigd bestemmingsplan) en dat van Nick Geerts een haastklus. Hijmans wijst er nog

DE I D E A L E

eens op dat in de tijd van de eerste grote uitbreiding, toen het Warandeplan is afgeketst, er geen goed inrichtingsplan op tafel lag, en dat, zegt hij met nadruk, mag de KUB nooit meer overkomen. Nu dan ligt er wel een goed plan, zegt Hijmans, een waarmee we tot ver na 2000 uit de voeten kunnen, het plan van Martien Jansen.

Ambitieuzer dan in de ogen van Jansen is de stedebouwkundige opzet van de KUB nog nooit geweest. Aan de

CAMPUS

Stellenbosch: ^Een stad in de stad' 'Een campus is voor een universiteit nooit ideaal, want een universiteit

bliotheek, een zelfstandig centrum. Stellenbosch als stad in de stad, als cam-

hoort een deel van de binnenstad te zijn, met lokaties verspreid gelegen in een

pus centraal in het stedelijk leven dat dag en nacht doorgaat De studenten-

Middeleeuwse stad, met kloosterachtige gebouwen in een hofjesachtig omgeving.

huisvesting in grote statige gebouwen aan de rand van het universiteitster-

Nieuwbouw kan daar goed in passen. In Leiden hebben ze de universiteitsbiblio-

rein, markeren de vloeiende overgang van stad naar universiteit.

theek gebouwd op het terrein van het voormalig Diaconessenziekenhuis, met daar omheen, aan beide kanten van de W i t t e Singel, het Letterencomplex, op een

'Het isolement van de KUB is te doorbreken door tussen de Theologische

voormalig militair terrein, met het gerestaureerd Arsenaal als middelpunt Hier-

faculteit en de campus een universiteitswijk te creëren, met huisvesting voor

omheen zie je dan een minicampus ontstaan, en kun je na elk college met je stu-

studenten, boekwinkels, cafe's, een bioscoop, restaurants, platenwinkels,

denten een borrel gaan drinken in de kroeg om de hoek. Maar ook een moderne

eetcafé's. Het is een gemiste kans dat niet alle studentenflats in Tilburg-West

universiteit kan zich deels binnen de stad voegen, zoals Maastricht Ideaal voor

zijn gebouwd. Het gemeentebestuur heeft waarschijnlijk gevreesd dat een

Tilburg zou zijn, als de KUBzou liggen op de plek van een gesloopte textielfabriek,

dergelijke concentratie tot onrust zou leiden. De burgerij in dit land heeft niet

om zo universiteit en stad op elkaar te betrekken, organisch met elkaar te ver-

alleen argv/aan jegens allochtonen, maar ook jegens studenten. Aan de andere

binden, in elkaar te schuiven.

kant: de door de burgerij gewenste afstand tussen het burger- en studentenleven zou juist gerealiseerd kunnen worden met een getto-achttg, aan

'Voor een moderne universiteit is in de steden meestal geen plaats, en deze trekt

de rand van de stad gelegen universiteitswijk. Maar ja: dan komt de Hollandse

dan naar buiten, waardoor het nabuurschap tussen universiteit en stad verloren

vrees voor gettovorming om de hoek kijken. O m een of andere reden hebben

gaat. Een perifeer gelegen campus als de KUB staat wel erg ver af van de univer-

getto's hier een slechte klank, terwijl je m het buitenland kunt zien dat getto's

siteit die ik voorsta. In sommige gevallen weet een relatief jonge universiteit toch

juist zeer levendige wijken kunnen zijn.' [PvdB]

het nabuurschap met de stad te realiseren, door zich centraal te vestigen m een betrekkelijk kleine stad, zoals in Berkeley en Stellenbosch. In Stellenbosch zie je

Prof. dr Jaap Coedegebuure, hoogleraar Taat en literatuurwetenschap, verzorgde

dat de stad naar de universiteit gaat staan, zich als het ware om de unwersiteit

in '92 en '93 gastcolleges in het Zuiöafrikaanse Stellenbosch. Aanzet hiertoe werd

heen vormt. Daar maakt de universiteit nu de kern uit van het stedelijk leven; je

gegeven op een congres in 1992, waarbij de banden tussen de neerlandistiek en

slaat een hoek om, en opeens sta je middenin de campus, met de mensa, de bi-

afrikanistiek werden hersteld najaren van culturele boycot

kant van de Hogeschoollaan, richtn stad, is ruimte voor vijf parallel flats in een strakke rechthoeki vorm, zodat ruimte overblijft om va af de stadse zijde zicht te krijgen 'Bedaux'. Iets verder noordwaarts! kent Jansen langs de campus een k ge, strakke en dichte flatgalerij, i om de hoogbouw op het terrein evenwicht te krijgen, mag er volgehem achter de bibliotheek, waarr de noodgebouwen staan, een ror wolkenkrabbertje verschijnen.

Dit masteiplan, zegt Robert Hi mans, is maatgevend voor de to komst. Als morgen de Eindhoveii Universiteit zich op deze campus» vestigen, of het Tilburgs HBO, d; kunnen we, even los van de f inanc ring, morgen met bouwen starten Peer Bedaux noemt het jammer i Martien Jansen zelf niet de kans gegund de eerste uitbreiding aant oostzijde van de campus te realiseif Jammer dus dat het gebouw in hai den kwam van aannemer Wilma. Pe Bedaux, die zelf ook wel had wilt bouwen, noch Martien Jansen, ha den tijd genoeg om met een deugd lijk ontwerp te komen. Met ODlt aan het roer, heb je in elk geval ( garantie dat de nieuwbouw geschia langs de lijnen van het plan, wat n oordeelt Bedaux, is nagelaten. ^ ^ ^ a n Antoon Becker ligt het nii want als hij met gebouw Y komt aa zetten, heeft hij van Jansens masu plan nog nooit gehoord, evenni overigens als de overige architect die Y willen bouwen. Becker \i neemt pas later, bij toeval, overl ontwerp van Jansen in een tijdsch' ftartikel. Dat hij, geheel tegen i regels van Jansen in, een knik in a gebouw legt en zo het door Jansf beoogde zicht op de campus on neemt, is dan ook geen wonder.

Hijmans erkent deze omissie, ma nuanceert: het gebouw had nooit < strakke flat opgetrokken kunne worden, omdat de gewenste colleji zalen zich niet in die vorm latr persen. Het programma van eisent het masterplan, legt Hijmans ui staan soms op gespannen voet m. elkaar. Volgens Hijmans valt de sch de wel mee, dankzij interventies vz de KUB en van Martien Jansen zd Zo is de hoek van het gebouw opJ Esplanada nu in orde, en steekt i door Jansen gewenste dominante! één verdieping uit boven de as lanf de Hogeschoollaan. Bovendien zijnd meeste frivoliteiten in het ontwet geschrapt, zodat Y zich nog enigszii laat inpassen in de traditie van Bf daux, en dus in die van Jansen. Ds vindt althans Robert Hijmans, enfflf hem architect Antoon Becker.

Pieter Segers ziet het anders. Gebout Y is er volgens hem niet üi geslaaf te doen wat elk nieuw gebouw in li schaduw van 'Bedaux' tegen wil f dank verplicht is te doen: een ani woord zijn op A, B en C. Het eni! antwoord van Y is zijn nietszegge» heid, zijn uitstraling om niet te stf ren. Het zal niet misstaan op el' willekeurig uit de grond gestampt o' drijfsterrein, zegt Segers.

Ach wat, zegt Antoon Becker strijJ vaardig. Over uitstraling valt te twis ten. Voor de uitstraling van de bib»

U N I V E R S ^ ^ 29 SEPTEMBER 1994

ichtt parallel ithoekij om va, ■i)gen( aarts! eenli ^aleri] t terrein volge waarr een ror nen )bert Hl de toi indhoven campus» HBO,iL de f inanc starten jammer i de kans aani realiseie mha ma Pe Wlllt ;en ha deugu OD21 geval i schie watn

Lt nit komtaa mastt evtnm rchitect 3cktr \i overl i)dscli tegen in Jans

o t h e e k heeft O D 2 0 5 z e k e r inspira t i e opgedaan op e e n Belgisch i n d u s t r i e t e r r e i n , s n e e r t Becker, die staat voor zi)n g e b o u w Y Laten w e over t i e n jaar e e n s ki)ken, zegt hi), h o e de g e b o u w e n erbi) s t a a n Q is d a n s o m ­ ber door zi)n vervuiling, Y staat er dan nog fris bi) E » e e r B e d a u x is bedroefd D e m a n die v a n a l l e bi) d e c a m p u s b e t r o k k e n a r c h i t e c t e n de m e e s t e b i n d i n g m e t h e t t e r r e i n heeft, m a a r d e s o n d a n k s n o o i t k a n s kreeg a a n de n i e u w b o u w gestalte t e geven, legt h e t hoofd i n de schoot Voor h e t eerst D e reden is ge­ b o u w Y O m d a t de a r c h i t e c t h e t o n d e r s p i t delft, o m d a t b o u w e r s d e m a c h t h e b b e n , en o m d a t zo h e l d e r w o r d t w a t h i e r v a n h e t gevolg is h e t bruskeren van stedebouwkundige p r i n c i p e s N i e t zijn principes, s t e l t Peer Bedaux, m a a r ü b e r h a u p t prin­ cipes Kijk, legt hij u i t , dat G e e r t s i n o n z e p l a a t s k w a m , soit dat k u n je de op­ eenvolging van u i t g a n g s p u n t e n n o e ­ m e n , e n zo gaat dat n u e e n m a a l Elke tien jaar bezien b e s t u r e n o p n i e u w de uitgangspunten van het bouwen, en h e t e n e m o d e l zal voor h e n e e n m e e r a c c e p t a b e l e v e r t a l i n g zijn v a n e e n maatschappelijke ontwikkeling dan h e t ander M a a r e c h t pijnlijk w o r d t h e t , zegt Bedaux, w a n n e e r e e n ge b o u w n i e t k a n b o g e n op o n g e a c h t w e l k u i t g a n g s p u n t d a n o o k Stede­ b o u w w o r d t altijd e e n zootje als je niet aan principes vasthoudt Ge­ b o u w Y is h e t eerste g e b o u w v a n de KUB zonder u i t g a n g s p u n t e n , en daar o m b e n ik voor h e t eerst in alle jaren dat ik hier rondloop, echt m o e d e l o o s Peer Bedaux heeft z i c h t b a a r m o e i t e m e t h e t prijsgeven v a n zijn u l t i e m e

Robert H ijmans

oordeel, hij buigt het hoofd en laat het volume dalen Gebouw Y, zegt hij, is een steengeworden programma van eisen BIJ het vernemen van Bedaux' oordeel gaat er een siddering van afschuw door het lijf van Robert Hijmans Hij weet dat deze kritiek niet de archi­ tect aangaat, maar de opdrachtgever

S OH

er , ma nooit J. kunne coUej latt eisene m a n s ui voet m de set en ties K nsen zd DUW opi teekti unante. as lanf zi)nil ontwer enigszii van Be

Gebout eslaaj ouwinii wilt een ani H e t enij eggeni teste opelt tamptl'

Pieter Segers (links) en Martian Jansen voor het door OD 205 gerealiseerde belastingkantoor in Helmond

Maar de KUB moet verder, en dat probeer ik zo goed mogelijk te doen, ook onder ongunstige omstandighe­ den, verdedigt Hijmans Ik heb me ook tegen de constructie verzet, maar ik leg me er nu bij neer, en vecht voor dit nieuwe gebouw Ik moet wel, zegt hij dan Ik heb hier geen leven meer ais ik me zou blijven verzetten

UNIVERS

2 9 SEPTEMBER 1 9 9 4

Sport

toe', meldt Steenbeeke over de mobi­

(S)LOPERS VINDEN NA D RIE OVERWINNINGEN lofoon. Om vlak daarop er aan toe te HUN

MEERD ERE

IN

D CON ITIO

Weinig klandizie voor de massageploeg Als de 105 kilometer van de Hart van Brabantloop afgelegd zijn, en het slotfeest op het punt staat te beginnen, erkent voorzitter Rob Steenbeeke 'dat hij er doorheen zit'. Maanden­ lang heeft hij, samen met zijn team, gewerkt aan de estafetteloop, die dit jaar voor de elfde keer plaatsvond.

Honderdzeventig vrijwilligers moesten 84 teams de lange omweg van Tilburg naar Tilburg wijzen. De (S)lopers, die de afgelopen drie jaar voor goud gingen, werden door Conditio met negentien minuten ge­ klopt.

Marco Knippen

■ E en deelnemer van de Hart van Brabantloop doorkruist de Drunense Duinen [Foto: E nk van der Burgt]

H

et is zaterdag, kwart voor vijf in de vroege ochtend. Enkele leden van de Hart van Brabantloopcommis­ sie zijn al in het Sportcentrum gear­ riveerd. De meesten van hen hebben er slechts een uur slaap opzitten. De wallen onder hun ogen spreken boek­ delen. De drukke werkzaamheden van de afgelopen weken hebben hun tol geëist. Bijkomen is er voorlopig nog niet bij.

Als om kwart over zes de eerste vrij­ willigers binnendruppelen, zijn de hardlopers die de nacht in het Sport­ centrum hebben doorgebracht, bezig hun slaapzakken op te rollen. Keihar­ de hardrockmuziek zorgt er­ voor dat de deelnemers niet meer in slaap sukkelen. De ploegleiders krijgen intus­ sen de laatste instructies.

Even na half acht klinkt het startschot, twee minuten 1. later dan gepland: enkele 2. d e e l n e m e r s k u n n e n de 3. s t a r t p l a a t s niet v i n d e n .

4.

Commissievoorzitter Rob 5.

Steenbeeke (23): 'Als we ons daarover druk gaan maken, dan is het einde zoek.'

In het Sportcentrum is de rust weer­ gekeerd. Slechts een handvol com­ missieleden en vrijwilligers is ach­ tergebleven. Een aantal van hen zal hier de rest van de dag grotendeels doorbrengen.^oals Jan van Oorschot die druk bezig is koffiekannen te vullen voor de vrijwilligers. 'Ze zul­ len onderweg dus niet van de dorst omkomen', grijnst hij.

J _ > e loperskaravaan begeeft zich, op het moment dat Brabant nog slaapt, naar Loon op Zand, de tweede etap­ peplaats. In deze buurgemeente van Tilburg doet zich een klein aantal problemen voor. Er is sprake van wat parkeeroverlast en op een van de wis­ selpunten is nog niemand aanwezig.

'Er scheuren nu twee personen naar

voegen: 'A lles is weer onder contro­ le. Over en sluiten.'

Even voor negenen komt de opbouw­ en afbreekploeg bij de Beekse Bergen aan. Op het terrein van de studen­ tenroeivereniging Vidar zal een her­ groepering plaatsvinden. In rap tem­ po wordt de finish uitgezet. Om vijf over half tien komt de eerste loper binnen. Het zijn vooral de leden van het gezelligheidsteam Ben en de Jo­ hnsons die van zich laten horen. Luid­ keels sporen ze hun ploeggenoot aan nog een keer alles uit de kast te ha­ len. Een eindspurt zit er echter niet meer in. Daarvoor heeft hij in de voorgaande kilometers teveel van z'n krachten verspeeld.

De tijdwaarnemers hebben het er druk mee. Door een megafoon wor­ den de nummers van de lopers, die de meet passeren, omgeroepen. De num­ mers worden op een groot vel bijge­ schreven, evenals de klassering en de eindtijd. A an de finish worden de nummers van de betreffende lopers in ontvangst genomen om zeker van de juiste uitslag te zijn.

H e t is een gezellige bedoening op het Vidar­terrein. Groepjes lopers hebben van het grasveld bezit geno­ men. Er wordt druk gebabbeld. Over het parcours, maar bovenal over de

De

uitslag

Conditio (S)lopers Parcival 1 Ven Aannemersbedrijf Pacton Monday Runners

6.03.19 6.22.20 6.23.53 6.45.06 6.49.32

weersomstandigheden. 'Ideaal loop­ weer', oordeelt Enno Strating. A ls vertegenwoordiger van het Groning­ se team Beweging van de 14e mei heeft­ie net de 10,8 kilometer lange etappe naar Vidar volbracht. 'Een wereld van verschil met vorig jaar.

Toen was het kloteweer.'

Rob Steenbeeke staat het nog helder voor de geest. 'Het was één grote modderpoel. Het parcours was daar­ door loodzwaar. Nu is het stukken beter. Dat heeft gelijk z'n weerslag op de sfeer. Het gaat er allemaal veel gemoedelijker aan toe. Men kan meer van elkaar hebben. Dat geldt ook voor de medewerkers', aldus de praeses.

Klagen is er vandaag niet bij. 'A ls organisatie streef je er naar een zo goed mogelijk produkt af te leveren.

Dienstverlening staat daarbij voorop.

Dat deze aanpak z'n vruchten af­ werkt, blijkt wel uit de cijfers. Ruim zestig procent van de ploegen heeft al vaker meegedaan. Voor sommige teams is het al de tiende keer dat ze deelnemen.'

Vijf vierdejaars studenten fysiothera­ pie uit Nijmegen zijn voor de eerste maal op dit atletiekevenement van de partij. Voor het luttele bedrag van vijf piek bieden zij vermoeide hardlopers een massage van twintig minuten aan. Echt druk is het nog niet. 'Maar naarmate de dag vordert, zal de klan­ dizie zeker toenemen', hoopt mas­ seuse Patricia Jansen. Deze verwach­ ting komt echter niet uit. Werkloos kijken zij het grootste deel van de dag toe.

De drie mediateams hebben daaren­ tegen hun handen meer dan vol. Elk team bestaat uit vier personen: een journalist, een fotograaf, een came­ raman en een chauffeur. De teams verantwoordelijk voor de uitslagen­ krant. Deze bevat gegevens van de loop en interviews met zowel lopers als vrijwilligers, aangevuld met wat foto's. Van de video­opnamen wordt een band samengesteld.

PsJa de restart bij Vidar doen zich wat ongemakken voor. Op weg naar Hilvarenbeek valt de bezemwagen met motorpech uit. Ook laat een van de radioverbindingen het afweten. Een noodverbin­ dmg is echter zo gelegd.

Verder blijven de problemen tot parkeeroverlast beperkt.

Met name in Oirschot en Moergestel is er sprake van chaotische taferelen.

Op de kruispunten blijven gevaarlijke situaties achter­ wege. De motorrijders van MC 't Motorrijerke zorgen voor de veiligheid. De twin­ tig m a n sterke formatie heeft de zaak redelijk onder contro­ le. 'De meeste automobilisten heb­ ben alle begrip voor het oponthoud.

Er zijn er maar een paar die er per se langs willen. De rest blijft geduldig wachten', meldt Peter Toemen.

Ook bij de wisselpunten loopt alles gesmeerd. Zelfs tijdens de elfde etap­ pe van Kampina naar Oisterwijk ­ waar vorig jaar tientallen lopers de verkeerde weg insloegen ­ gaat alles naar wens. Dat is een pak van het hart van voorzitter Rob Steenbeeke.

'Een verschrikking was dat. We had­ den nu alles tot in de details gere­ geld. Er kón eenvoudig niets fout gaan.'

Voor de (S)lopers, het team dat de afgelopen drie jaar goud pakte, gaat er wel iets mis. Een vierde overwin­ ning zit er niet in: Conditio klopt de (S)lopers met maar liefst negentien minuten.

Vijf teams blijven binnen de zeven uur. Hekkesluiter is fHG Single Handed, dat de meet passeert als de klok op 9.40.15 staat. De Tilburger Greg van Hest doet van zich spreken als hij een nieuw parcourrecord neerzet: de zes kilometer tussen Longa en de KUB legt hij af in 16 m i n u t e n en 54 seconden.

Daarmee verslaat hij de Ke­ nyaan Philip Loroupe, die in midden­Brabant zijn eerste Europese wedstrijd loopt. ^/X.ls om half zeven 's avonds de laatste loper de finish pas­ seert, haalt Rob Steenbeeke opgelucht adem. A lle span­ ning valt in een keer van hem af. 'Ik zit er doorheen', zegt hij ten overvloede. Bijkomen is er echter niet bij. er wacht nog een feest.

Jeroen cn'Jcirocn in Amerika

Jeroen van Bree en Jeroen Fien studeren dit academisch jaar in de Verenigde S t a t e n . Beurtelings schrijven zij over hun ervaringen op universiteiten in den vreem­ de. D e z e week Jeroen van Bree over semi­academische co//». ges.

Praktijkcolleges De collegezaal bestaat uit lange ta­ fels met daaraan vastgemonteerd draaibare zitjes; niet echt comfor­ tabel. De zaal is niet g r o o t en her­ bergtzo'n 25 studenten. Het over­ g r o t e merendeel hiervan is avond­ student: mensen met een baan op m a n a g e m e n t ­ n i v e a u d i e in de avonduren hun Masters t i t e l ha­ len. Vanwege de samenstelling van deze groep is de sfeer in het col­ lege ( s t r a t e g i s c h management) o o k totaal anders dan w a t ik in T i l b u r g gewend was. Iedereen is veel actiever bezig met de stof die in het college w o r d t behandeld.

Een g r o o t g e d e e l t e van de ti|cl w o r d t besteed aan het bespreken van case studies, j e deelname aan deze discussies bepaalt 35 procent van het eindcijfer dat je krijgt, dus je rustig in een hoekje terugtrek­ ken is er niet bij. In het begin is het moeilijk o m iets zinnigs in te brengen. De discussies spelen zich op een heel praktisch niveau af D a t k r i j g je m e t mensen die al jaren w e r k e r v a r i n g hebben en het A m e r i k a a n s e systeem d o o r en d o o r kennen.

W a t me echter tegenvalt aan dit vak is het academisch gehalte. Het o n d e r w e r p w o r d t niet behandeld op de theoretisch g r o n d i g gefun­ deerde manier die ik van de KUB ken. Z o n d e r referentie aan enige auteur w o r d t uit een s o o r t samen­ raapsel van t h e o r i e ë n een prak­ tisch v o o r s c h r i f t v o o r managers gedistilleerd.

Verondersteld w o r d t ­ waarschijn­ lijk t e r e c h t ­ dat mensen uit de praktijk niet zijn geïnteresseerd in theoretische fundaties; w e l in di­ rect toepasbare recepten. Ik zie het maar als een goede manier om kennis t e maken met de manier w a a r o p in het (Amerikaanse) be­ drijfsleven w o r d t gedacht over de dingen die in het college aan de o r d e komen. O o k is het op deze manier eenvoudiger een brug te slaan tussen t h e o r i e en praktijk, o m d a t je hier een s o o r t tussen­ v o r m tegenkomt.

De w e r k d r u k v o o r dit vak is be­ hoorlijkzwaar. E lke w e e k m o e t e r een aantal h o o f d s t u k k e n uit de verplichte literatuur w o r d e n ge­ lezen en m o e t een case worden v o o r b e r e i d . Die cases, bijvoor­ beeld over milieuwetgeving of de vakbonden, zijn b e h o o r l i j k pittig, er staat veel informatie in die mets te d o e n l i j k t t e hebben met de kern van het vak, maar waarover t o c h heftig w o r d t gediscussieerd tijdens het college.

D i t s o o r t discussies speelt zich goeddeels buiten mij o m a f Ik mis gewoon de praktische ervaring om daarin mee t e k u n n e n . O p die m o m e n t e n is het maar het beste g e w o o n te luisteren en te probe­ ren t o c h w a t nuttigs op te steken.

Jeroen van Bree

nJeroen crika

en Jeroen Fiers demischjaarin ten. Beurtelings hun ervaringen 1 in den vreemïroen van Bree emische colli.

-.olleges .taat uit lange ta­ 'astgemonteerd iet echt comfor­ et g r o o t en her­ anten. Hetover­ liervan is avond­ n e t een baan op ^eau d i e in de lasters titel ha­ imenstellingvan sfeer in het col­ I management) s dan w a t ik m /as. Iedereen is ' m e t de stof die r d t behandeld.

'Ite van de tyd ~\ het bespreken e deelname aan paalt 35 procent d a t j e krijgt, dus 'ekje terugtrek­ In het begin is sts zinnigs in te ssies spelen zich tisch niveau af

i

U N " I V F W S [ ^ 29SEPT£MBER 1994 Cultuur

EXPOSITIE OVER MARIA

De zoete geschiedenis van de Maagd

i or een bedrijfskundige bril beschouwd heeft de kerk van Rome nninstens een fabelach­ tig marketing­succes weten te lögeken. Het verhaal van de Heilige IMaagd, de onbevlekt ontvangen Troosteres der zondaars, de Moeder Gods, de Sterre der Zee, de Koningin der Engelen is meer dan legenda­ risch geworden. Maria inspireerde grote staatslieden, kunstenaars, koningen en keizers. Maar ook de nederig­ ste horige of bedelaar vond troost bij Onze Lieve Vrouw. En het wonderlijke is dat Haar voorspraak meestal ook nog een positief effect heeft.

Chris Bergman ■ De Heilige IVIaagd, onbevlel<t ontvangen Troosteres der zondaars, Moeder Gods, Sterre der Zee, de Koningin der Engelen.

mensen die al g hebben en het iteem d o o r en

H

et mag geen wonder heten dat er een geweldige Maria­verering ontstaan is. En in het kielzog daar­ van een levendige handel in relieken, souvenirs en prullaria die in de negen­ tiende en twintigste eeuw een hoog­ tepunt bereikte. Daar is geen marke­ ting­concept of communicatie­ad­ vies aan te pas gekomen.

Over Maria is feitelijk heel weinig bekend. Ze was er bij toen Jezus zijn eerste wonder verrichte en stond bij het kruis op Golgota, waaraan haar zoon stierf. Veel meer weten we niet van haar. In de eerste eeuwen van het christendom is er aan haar persoon hoegenaamd geen aandacht besteed, pas in de middeleeuwen echter rees haar ster tot grote, soms bedenkelijke hoogte. Zij werd door Rome omgeven met de meest ondenkbare deugden (de 'onbevlekte ontvangenis', heiligheid

ïgenvalt aan dit sch gehalte. Het . n i e t behandeld g r o n d i g gefun­ ; ik van de KUB •entie aan enige en s o o r t samen­ ■ieën een prak­ v o o r managers rdt­waarschijn­ mensen uit de ïinteresseerd in aties; w e l in di­ ecepten. Ik zie jede manier om met de manier nerikaanse) be­ jedachtoverde college aan de ; is het op deze ;er een brug te rie en praktijk, 1 s o o r t tussen­ ir dit vak is be­ e weekmoeter stukken uit de pur w o r d e n ge­ n case worden cases, bijvoor­ /vetgeving of de shoorlijk pittig, latieindieniets lebben met de maar waarover gediscussieerd ies speelt zich Tiijomaf. Ik mis che ervaring om j n n e n . O p die maar het beste 2n en te probe­ gs op te steken. n Bree

Men heeft zijn best gedaan, dat moet gezegd, en je wordt vriendelijk en met egards behandeld door het biblio­ theek­personeel, maar de expositie ziet er toch een beetje povertjes uit.

Drie, vier vitrines met boeken, pren­ ten, rozenkransen en de onvermijde­ lijke commerciële Lourdes­rommel.

Vooral dat laatste vervult met plaats­ vervangende schaamte. Een flesje lourdeswater in de vorm van een ma­ riabeeldje met een dophoedje op. Je zou bijna ter plekke op je knieën gaan om Haar om vergeving te smeken voor deze infame aantasting van Haar eer en goede naam.

en mede­verlosser).

Vooral sinds de elfde eeuw heeft de moeder van Jezus voor duizenden, nee miljoenen gelovigen de directe lijn met de hemel onderhouden. Tot op de dag van vandaag is Zij in de ogen van veel Rooms­katholieken degene die rechtstreeks bemiddelt tussen god en de mensen, en dat is geen ge­ ringe prestatie. Voor de reformatie­ denkers ging al die Maria­verering te ver, zij leek warempel de plaats van Christus wel in te nemen. Werd ze in de noordelijke nederlandcn aanvanke­ lijk in een donkere uithoek gepar­ keerd, nu buigt men zich in die krin­ gen het hoofd hoe in het geloofsleven met Maria om te gaan.

Met dergelijke gedachten fiets je naar de bibliotheek van de theologische faculteit om de tentoonstelling van Maria­devotionalia te gaan bekijken.

Toch heeft de expositie ook nog wel wat aardigs te bieden. Met name de verzameling scapulieren trekt de aan­ dacht. En tegelijk is het juist dat on­ derdeel van de uitstalling dat de aan­ dacht van Maria afleidt. We zien na­ melijk op veel van de geborduurde, geweven of bedrukte lapjes stof een afbeelding van de Heilige Maagd die een schouderdoek, een scapulier dus, overhandigt aan de heilige Simon Stock. A an wie? De heilige Simon Stock. Nergens in de tentoonstelling wordt uitgelegd wie dat is, maar ge­ lukkig bevindt zich in het magazijn van de bibliotheek een boekje over deze opmerkelijke heilige, en het personeel van de bieb is graag bereid om dat voor je op te diepen.

Simon Stock was de zesde Generaal van de Karmelieten en stichter van de broederschap van het heilig scapulier.

Geboren in 1164 in Kent waar zijn vader slotvoogd was van het kasteel Harford. De kleine Simon had iets met Maria. Als zijn moeder vergat om tot Haar te bidden alvorens Simon de borst te geven, dan had hij plotseling een 'onoverwinnelijke afkeer van de moe­ dermelk, totdat zij aan Maria de ge­ wone hulde gebracht had'. Toen hij nog geen jaar oud was kon men hem al het A ve Maria horen zeggen. [ij ontwikkelt een bijzondere ma­ te van reinheid en soberheid, ondanks de pogingen van een oudere broer om hem op het verkeerde pad te brengen.

Bovendien heeft hij een grote liefde voor boetedoening. Twaalf jaar oud vertrekt hij naar het woud en neemt zijn intrek in een holle boom, met alleen een crucifix, een mariabeeld en een psalmenboek. Hij leeft van wor­ tels en bosvruchten, en van de stuk­ ken brood die hem af toe gebracht worden door een hond, zoals de pro­

feet Elia in de woestijn door een raaf gespijzigd werd.

Hij wordt belaagd door satan maar Maria houdt hem overeind. Twintig jaar lang! Dan gebiedt de Heilige Maagd hem om terug te keren naar Oxford. Hij studeert theologie, wordt priester en keert terug naar de wilder­ nis. Pas in 1212 verlaat hij zijn schuil­ plaats weer en neemt zijn intrek bij de Karmelieten. In 1245 wordt hij tot generaal van de orde gekozen. Het zijn moeilijke tijden voor de Karmelieten, er is sprake van nogal wat vijandschap en tegenwerking. Maar Simon Stock houdt zich vast aan Maria. Jarenlang bidt hij tot Haar om steun en kracht en dan, op een dag, worden zijn gebe­ den verhoord. Maria verschijnt aan hem en overhandigt hem het heilig scapulier, in zijn oorspronkelijke vorm een schouderkleed. Dat is het begin van een vorm van Maria­vere­ ring die uitmondt in het dragen van de kleine geëmailleerde medaillons die ik me nog zo goed herinner uit mijn jeugd.

En dat is dan toch weer aardig aan zo'n bescheiden expositie: in enkele details vindt men plotseling herkenning en tegelijkertijd de verklaring voor iets dat altijd met de grootste vanzelfspre­ kendheid bij het leven hoorde. Boven­ dien is het leven van de heilige Simon Stock, hoe ongeloofwaardig ook be­ schreven in het boekje van A lfred Monbrunuit 1889, een prachtig voor­ beeld van hoe de Maagd Maria volle­ dig bezit van iemand kan nemen.

I n onze tijd kennen wij dat verschijn­ sel gelukkig ook nog. Niet alleen ie­ mand als Gerard Reve wordt gefasci­ neerd door Haar, die het Goddelijke dichterbij brengt, haast tastbaar maakt.

Het is mijn indruk dat deze mini­ex­ positie druk bezocht wordt door men­ sen die eenzelfde mystieke band voe­ len.

En ook al leidt dit tot uitwassen in de vorm van Lourdes­handel, voor de mensheid lij kt het me heel goed dat het beeld van de Moeder Gods bestaat. De vraag is echter hoe goed het is om dat beeld in zoveel mogelijk verschillen­ de gedaantes op de markt te brengen.

De tentoonstelling over Maria in de bi­ bliotheek van de Theologische Faculteit is nog te zien tot IS november

Een nagel aan de doodkist van de Amerikaanse droom Met Short Cuts maakte Robert A lt­ man een bijna on­A merikaanse film die een bizarre blik biedt op het dage­ lijks leven van gewone gezinnen in Los Angeles.

D

rie mannen vertrekken voor een weekend vissen in een afgelegen water. Eerst begluren ze de billen van de serveerster in het plaatselijke ca­ fetaria, dan rijden ze hun pick­up over stoffige wegen tot een plaats vanwaar ze vier uur moeten lopen om hun stek te bereiken. Om het weekend in de natuur goed door te komen zijn de ransels gevuld met flessen whisky.

Die komen het drietal uitstekend van pas als ze na een uurtje of wat vissen het lijk van een jonge vrouw in hun viswater ontdekken. Wat te doen, de politie waarschuwen of gewoon door­ vissen? Het wordt, na een geestrijk beraad doorvissen: de vrouw wordt

met een lijntje vastgelegd om weg­ drijven te voorkomen en na het week­ end wordt de politie gewaarschuwd.

Het drietal figureert in een van de korte zedenschetsen die Robert A lt­ man aaneensmeedde tot een soort epos van de moderne A merikaanse samenleving. Die is zijn ogen verwor­ den tot een gezelschap dolende indi­ viduen, worstelend met gebroken relaties, de dood, drank en seks. Wat de meesten bindt is een televisieset die de verschillende huiskamers van vanalles voorziet, behalve dan van een soort normbesef dat ze zou kun­ nen behoeden voor angstwekkende perversiteit, megalomanie, sexuele frustraties, botte moorden of, zoals in het geval van de vissers, een vol­ slagen gebrek aan beoordelingsver­ mogen.

Robert Altman, vooral bekend gewor­ den door M.A.S.H., de kroniek van

een desperaat hospitaal in Korea, heeft zijn meedogenloze short cuts van het moderne Amerika gebaseerd op de verhalen van Raymond Carver, een inmiddels gestorven schrijver die een groot deel van zijn leven sleet in

■ Anne Archer en Jack Lemmon In Short Cuts

de alledaagse wereld van benzinesta­ tions en spoorwegemplacementen.

Altman heeft er geen A merikaanse film in de klassieke zin van het woord van gemaakt. Er is geen sprake van een allesoverheersende plot, noch

zijn er spectaculaire scènes die een mager verhaal de broodnodige vaart moeten verlenen. Ook de nog steeds veel voorkomende tweedeling tussen goed en slecht ontbreekt. Wel zijn er die treffende portretten van mensen in hun dagelijkse wanhoop die je bijna documentair van karakter mag noe­ men. De wezens die in Altmans kor­ te verhalen figureren ontmoeten, el­ kaar slechts zijdelings. De verbinding ligt eerder in een briljante montage en prachtige decorwisselingen waar­ mee de levens, de short cuts, aan­ eengesmeed worden tot die sombere smeltkroes welke Amerika in de ogen van deze regisseur is.

Nu en dan is er een werkelijke ontmoe­ ting, maar die wordt dan weer geken­ schetst door een bizarre zwartgallig­ heid. Als de serveerster, wiens achter­ ste de vissers zo trok, op goede dag het kind van een dodeüjk geslaagd echtpaar

overrijdt, slaagt ze er niet in naam of adres van het kind te achterhalen. Het wegstrompelende jongetje laat weten van zijn moeder niet met vreemden te mogen praten.

Als het kind sterft, tegen het decor van een naderende aardbeving, druipt de grootvader ­ niet opgewassen tegen verdriet en dood ­ af, de gangen van het ziekenhuis uit. Eigenlijk was hij op zoek naar zijn zoon, die hij al zo lang niet meer gezien had en die nu een suc­ cesvol televisiepresentator was. Hij zal het weer met het TV­beeld moeten stellen, zoals al die anderen die Altman in deze briljante, sobere tragikomedie fijntjes registreert, dat ook maar beter kunnen doen. In het echte leven blij­ ken ze het nauwelijks te redden. [PS] Short Cuts is te zien in zo t/m wa, Z0.,4Suur

Cinecitta,

Tentoonstelling

The crying gaine t n d e s e r i e film e n p o U l i e k \ e r l o o n l C i n e m a : T U I ' ( , H M \ G <;­\MK. K e g i e : \ e i l .ioi­dan fl K \mt mm.).

aace

1 U

D e z e r d m o n t v i n g een tK<­ar v o o r hel b e s t e ­ C l ipt.

Idealen in B r a b a n t Foto­'teksldocunientaire over: " i d e a l e n m Brabani

D e film b e g i n t dl­ e e n ' g c w t m e ' I B \ ­ l h i i l l e r maar o n t ­ w i k k e l t 7ieh tot e e n i>m«iai­( b i | n l i j k . H i a a r ­ e h i t t e r e n < l

.50 j a a r b e v r i j d i n ï . 1'> I 1­1'W1 j o i i t t e r e n v a n t o e n . ,i

U e f d e ­ d r a n i a . fcliti­ee f ">.()(>.

j o n g e r e n v a n n u , in d e b i b l i o l h e e k . Ue foto s e n Ick­li ti / i j n g e m a a k t d o o r f o t o g r a f e ( ' a r o l i n e S c h r o d c i uu

\ tVVVM.

Katholieke Unr/erstteit Brabant

•>il.tW uw

in

K r e d a . De t e n t o o n ­ t c l i u i g b e v a t g e f o t o g r a f c c n l i

i'/AOl

|ii,i

t r e i l e n v a n l o u g e n ­ i i e n t e k s ( > o r t r e l l e n v a n oude uii die yell jcmaci'en vvai'en ttjclens d e b e v r i j d i n g van h

O oktober [do] Oioktpber [ma]

/ l i l d e n v a n \ e d c f l a n d 5 0 j a a r g e l e d e n . IV ztcii 'ut ^i t i o v c n i b c r UI tb b i b h o l b c e k .

Kunstultleen

^innovations

t'ongre^

collectie

Hel j a a r l i j k s e M a k i i b ­ c o n g r e ­ . m e i a l ­ t h e m a : " K e v

O p d e z e lenUutn^felïing. g e o r g a n i M ­ e r d d o o r Minïmffl

­ u e i e ­ ­ f a c l i i i ­ for p r o d u » I a n d ­ < ' i \ i i e i n i l o \ a l i o n

.

G e n e r a l e . Hl d e f(>\er \ cin d e a u l a . i ­ \ e e i e n divei ­vUfik

I o i m i ­ t \dM y i i i f i i i f \ i i ' r ­ ­ f n . «■«■Ito e n I v o J a n ^ ^ c n ,

m e t s p r e k e r ­ uU b i n n e n ­ en l ) i i i t e n l a n d . I n ­ c h r i j v e n

te z i e n \ a n b e e l d e n d k u n ' ­ l e n a a i > uit heel Nederland

l.iaii.i (Jrin !;amM­fr<l d o o r ilc K o n i n k l i | k c l.ictfoi la­

k a n n o a o p d e M a k u b ­ k a m e r !U.">.

T e z i e n tot e n met \ r i j d a g 7 o k t o h e i .

Concert

[.•I k l r > ­ t i u l e n l e n b e b b f i i ­ r a i l ­ | o f s ; a n » tol ilili­on­ . . rl

l/olaiiï

er

plaatsiii

lii­^i h i k h a a r

\\V\

/ijn).

VM

H..H) Int l'i.OO

iim ut de

/AA.

D e wereld van de Islam

foto

nulu

S t u d i u m G e n e r a l e o r g a n i s e e r t d e z e F o t o ­ e x p o s i t i e : ' dr

1 ocïailg>l>f«iJ/^CÈi k u n n e n afjieluiald « o r d e n a a n d e

u e i e l i t v a n d e i ­ l a m " v a n f o t o g r a a f W . F. M . l­plim.

\ ó ó r a a n \ a n » i \ a n h e t i­tmeert, t>|» \ e r t o o n \ a n

d m n . w e l k e w o r d t g e t o o n d in g e b o u w S.

" D e Islam"

i oilfiiekaart.

Ken i h e n i a d a g Nan S t u d i u m ( i e i i e r a l e i.­.iu, G\^ f, e n hel Podiumeafé. P r o g r a m m a : 'JO.l.y

lezing

uut ill de uuUt

Grafische fotografie

S t a r t v a n e v p o ­ i t i e : M I S F K K K K ; " e e n l i j d e n in­lilli

e v r u r s i e \ i n d t p l a a t s o.l.v. a r c h i t e c t P e r o t t i e n d e i m a m

d o o r T h e o H o l . in hel S l i l t e e e i i l r u i i i . D e z e evpii­iln

L e s s y . I n s c h r i j v e n o p k a m e r N 2 0 / N 2 1 . tel. (6())2t»82.

blijft d a a r tot e n m e t 10 d e c e m b e r .

"Païronen&liJiu­rniiiftrchiU­etuur­en modelfotogra­

\FRrRKK

fie". ^ e o i ' g A n H ^ e r d ci'>i>r O m e ^ a .

09.30

Foto's

P/.2ÜH

MAK­kamp

In de m e n s a h a n g e n de foto's v a n het FEW­introduk­

uur

t i e k a m p . J e k u n t ze b e s t e l l e n a f 1,25 ( v o o r a f betaleiij

Inleiding d o o r Vloharanied imr in

Deze

K o s t e n s t u d e n t e n f .j.OO n i e t ­ s t n d e n t e n f 1 0 , 0 0 .

1 , ' / i n u en p r t ' ­ f n t a t i t M i M T ü r a f i s r ­ h e f o t o g r a f i e . t h e m a :

20.S0

MISERERE

e\|HJsitit'

K \ e u r ­ i e n a a r m o s k e e \ N ­ M K te W a a l w i j k .

\rkouii.

hoogleraar

via d e b e s t e l f o r m u l i e r e n d i e e r b i j h a n g e n e n die je of

g e s c h i e d e n i s v a n d e i s l a m a a n d e ^ o r b o i i n e te P a r i j s ,

de M AK­kamer B 320 k u n t inleveren.

m e t d a a r o p v o l g e n d f o r u m d i s e u n s i e o.l.v. P i e t e r v a n

En verder...

H o o f , f r e e ­ l a i i e e j o u r n a l i s t , m . m . v . : prof. S h a d i d ( K U B )

4 oktober [di]

en prof. Beek (Theologische Faculteit). .4A\V

De islam o n t m o e t het westen

VV(.

13.30

tot 16.00

uur in

Excursies E fact

YZl

Kfact o r g a n i s e e r t d e v o l g e n d e e x c u r s i e s .

E e n g e s p r e k o v e r d e g r e n z e n t u s s e n twee e u f t u r e n .

26 o k t o b e r : N a a r h e t

G a s t e n zijn o.a. e e n Tmani e n D r . ^ . ( l . J . d e K u i t e r . De

Van

n n d d a g zal « o r d e n a f g e f l o t e n m e t e x o t i s e h e s p i j z e n ,

1 november:

Gend&Loos

V&D­distributiecentrum.

Excursie

naar

het

departcracni

d r a n k en muziek. Organi­atie: CWL. Podiumeafé.

Excurvie van Efact n a a r V a n G e n d & L o o s met twee le­

Ontwikkelingssamenwerking.

M u d i u n i Generale en de Turk.se Studentenvereniging.

z i n g e n en e e n h m e h .

K o s t e n zijn f 5,00 v o o r l e d e n e n f 7.50 v o o r niet­ledra 2 0 / 2 1 o k t o b e r : E e n t w e e ­ d a a g s e e x c u r s i e n a a r I)uil<

\ \ \ \

VV(.

l^AiO

l a n d met allerlei bedrijfsbezoeken, voor f 90,00.

lot 17.00

uur in bel

Stiltecentrum iNsc.HRUVfV Efacl­kamer

Joep van den

Nieuwenhuya

forimi

of in f(eliomt

4 op 3

oktober

O p u i t n o d i p n g v a n Efaet h o u d t ,1. v a n d e n N i e u w e n ­

Het e e r s t e f o r u m van S t e e n w o r p , g e o r g a n i s e e r d d o o r

huvzen. \i>orzitter R a a d van B e s t u u r

Koninklijke

I n p u t , de v a k g r o e p P E W en de Gids voor P e r s o n e e l s ­

B e ï e m a n n G r o e p NV. een lezing over het O n d e r n e ­

m a n a g e m e n t . T h e m a v a n dit f o r u m : ' • M e t a m o r f o s e " .

De \ e r e n i g i n g v o o r S t r a f r e i h l I V t e r Noll organi­wrl

iiiinL'^l>eleid v a n B e g e m a n n . D e n a d r u k w o r d t geh^gd

Inleidingen en discussie over t h e m a ' s r o n d o m de werk­

o p d o . 10 n o v . a.s. e e n e x c u r s i e n a a r h e t P o l i t i e lik­li­

op het aequisitiebeleid.

g e l e g e n h e i d i n N e d e r l a n d , m e t o. a. d e v r a a g : " Z i j n e r

t u u t O p e n b a r e o r d e e n V e i l i g h e i d ( P I O ^ ) te Hooper

teveel b a n e n " . Kosten: f 39,90, m a a r voor s t u d e n t e n

h e i d e . K o s t e n : f 1 2 , 5 0 . J e k u n t je a a n m e h l e n dooi «e

s l e c h t s f .>.00. K a a r t e n v e r k r i j g b a a r o p k a m e r Rl.'S.

n o e m d b e d r a g te s t o r t e n o p p o s t g i r o n r . 5 5 7 0 5 0 5 1 n i

20.00

tot 22.00

uur in de

inschrijven

aula \\VV

uur in

QZl

Assertiviteitstraining

H e e r en Knecht

S l u d e n t e n M k e n b i e d t j e d e m o g e l i j k h e i d o m (bij vol­

Pul)liek>,leznig F W % d o o r p r o f . d r . P . G o b b e n , m e t al­ t h e m a : " G . W . F . H e g e l : o \ e r H e e r e n K n e e h t " ,

lening

44NV \v<.

d o e n d e a a n m e l d i n g e n ) v a n a f h a l f o k t o b e r 1 9 9 4 meflt

Spiritualiteit l.ezlnii o v e r

20.00

" H e t eigene van de Schot­te spirituali­

d o e n a a n e e n a s s e r t i v i t e i t s t r i y n i n g . I n l i c h t i n g e n en ii s c h r i j v i n g in h e t I n f o r m a t i e c e n t r u m , N2­1.

t e i t " d o o r d e h e e r L. J . v a n V a l e n . G e o r g a n i s e e r d d o o r

tot 22.00

uur Villa de \ier

Jaarf:elijden

Emet Qenee.

Activiteiten

A4NVA>G

5 oktober [wo] Lezing

Excursie naar het P I O V

V v S r P e t e r N o l l , o.v.v. ' P I O V ' .

VM,

; t.4r> lot l 7.30 lezing

Rl.

T e veel banen?

nobelprijswinnaar

19.30

uur, Offenbachslraat

107 Ie

VITE

V o o r d e v o l g e n d e a c t i v i t e i t e n v a n \ I T E k a n ingesclm

Tilburg

v e n w o r d e n , in d e s t a n d v a n g e b o u w A of o p d e \ ITF Kamer R15: feest

Hèt

Studieverenigingenfeest

E u r o p o l ­ l e z i n g e n ( 1 1 o k t o b e r ) . V I T E ­ l e d e n gratis, mfi

De gezamenlijke studieverenigingen o r g a n i s e r e n een

F. Modigliani . nobelprijswinnaar Economie, h o u d t o p u i t n o d i g i n g v a n F^faet e e n l e z i n g , g e t i t e l d : " G r o w t h I n v e s t m e n t a n d Saving"'.

leden f 2,50.

s p e t t e r e n d feest m e t d e f e e s t b a n d V o l u m i a ! K a a r t e n a

S t u d i e ­ r e i s n a a r P r a a g ( 1 6 t / m 22 o k t o b e r ) . \ f T b ­ l '

f 5 , 0 0 zijn v e r k r i j g b a a r b i j d e s t u d i e v e r e n i g i n g e n e n

den f 299,00, niet­leden f 329.00.

o p 4 , .5 e n 6 o k t o b e r v a n 12 t o t 2 u u r in d e h a l g e b . A .

AAISV A .NG

16.00

tot 18,00

uur in de

inschrijven

AANVANG

aula

22.00

uur in het

Congres met als t h e m a : "Global P r e s s u r e on Industr;

Noorderligt

D i t c o n g r e s v i n d t p l a a t s o p 12 e n 13 o k t o b e r . Spreker' training

Sollicitatietraining Sollieiatievoorliehtingen training, georganiseerd door Isabest. Informatie en inschrijven: ISA BEST­kamer

zijn o.a. G e e l h o e d ( E Z ) , K a m m i n g a ( K N O V ) , BeriiJ­

é oktober [vr]

s e n ( N e d l l o y d ) , H o u b e n ( C o m m i s s a r i s d e r Koning» N ­ B r a b a n t ) , B r o k x e n vele a n d e r e n . I n s c h r i j v e n of kamer R l . 013­662991.

of d e s t a n d in d e h a l v a n g e b o u w A . [ n s e h r i j v i n g v o o r

inaugurele

leden gratis en voor niel­leden f .T,00.

rede

P r o f . d r . i r . R. S m i t ­ , b i j z o n d e r h o o g l e r a a r T e c h n o l o ­ A\VV4M, 19.00

uur in

gie, B e l e i d e n S a m e n l e v i n g , h o u d t zijn i n a u g u r e l e r e d e .

YZ4

INFO

T i t e l v a n d e redn: " E l k l a n d k r i j g t d e t e c h n o l o g i e d i e het v e r d i e n t , m a a r lang niet altijd die technologie welke

pleitzilting

h e t n o d i g h e e f t " . .Na a f l o o p r e c e p t i e .

Pleitzittmg

colofon

D i G i T o r a a n i s e e r t d e z e a v o n d t w e e z i t t i n g e n . De ef

AANVANG

t t e g a a t t u s s e n B a r t B i e r e n s e n J a c k Wit h a a r f b<»iden

16.1.'t

uur in de

aula

d r u k t in U n i v e r s . H i j w o r d t g e m a a k t o n d e r v e r a n t n oor­

s t u d e n t ) e n d e t w e e d e tus.sen M r . D r s . .J. th> . l o n g v a n

d e l i j k h e i d v a n h e t P l a t f o r m a a n v u l l e n d e ondervuj­ ­

Lii^ren M r . W . H . v a n B o o m . D e j u r ) b e s t a a t uit P r o f .

S c h o o r d i j k . M r . Van E r p en Mr. J a n s s e n .

4 VVV %\(.

19.:»>uurin

YZ:i

D e K u b a g e n d a , v e r s c h i j n t w e k e l i j k s g e d u r e n d e het af» d e m i s c h j a a r . H i j w o r d t v e r s p r e i d in d e s t a d en aff­

lezing

v o o r z i e n i n g e n in s a m e n w e r k i n g m e t U n i v e r s .

Louis Paul B o o n lezing D e \ l a a m s e r o m a n c i e r en e s s a v i s t P a u l d e W i s p e l a e r e

Redactie:

h o u d t de vierde Louis Paul Boon­lezing. De s p r e k e r ,

FAiulredaclie:

G a b e van d e r Zee A nne­Miekc

Hinnendijk

i n g e l e i d d o o r J a a p G o e d e g e b u u r e , zal h e t h e b b e n o v e r d e l i t e r a t u u r ­ e n k u n s t o p v a t t i n g e n in B o o n s n a o o r l o g ­

Legalisering van drugs F o r u m d i s c u s s i e m e t : d s . V i s s e r ( P a u l u s k e r k te R o t ­ t e r d a m ) . K. G e r r a n d ( h o o f d c o m m i s s a r i s p o l i t i e T i l ­

se b i j d r a g e n a a n " D e r o e d e v a a n " e n " F r o n t " , e n b e ­

adres

Informatie

YA­HACM

naar:

a n t w o o r d t na afloop vragen van het publiek. K a a r t e n v o o r d e z e a v o n d k o s t e n f 12,­50, l e t t e r e n s t u d e n t e n

K U B t ,\ \

Ku!)ag;('«da

b u r g ) , d r . J.T.M. Derks ( ^ e d e r l a n d s Gent rum (,ee­le­

betalen niets, a n d e r e s t u d e n t e n f 7,50. A a n m e l d e n

lijke V o l k s g e z o n d h e i d ) . H e t f o r u m s l a a t o . l . v . dl ­. \ . M .

( s t u d e n t e n m e t K U B ­ k a a r l ) en c o n t a n t b e t a l e n k a n tot

v a n K a l m t h o u t ( K U B ) . G e o r g a n i s e e r d d o o r P e t e r NolL

en met 7 okt. op k a m e r B 207.

P o s t b u s 9 0 1 , 5 3 mW

A VVV\NG

Mail:UNAGENDA@KUB.NL

AA

NV AM.

I9..'t0

uur in

YZ7

20.00

uur in de

kamfi .Wl Lt

lilburg

«i^H

UNIVERS

line

Cinema: Matsettje­s nin be doefd voof nwdewe!

l i e n i n Brahutil' r i ' i i \aTi l o r n , fn

kefs en sludenten v^n

■i'oUy\vn

de KUB Mits de leng

l*'k^lc^l

te de dertig woorden

rie S c i ï r ö d c r ujt

'The crying

game'

Cinema presenteert woensdag 5 ok­ tober 20.00 u u r ' t h e crying game'.

Zeer verrassende film vol spanning, politiek en romantiek over een IRA ­ lid die vrouw van vermoorde soldaat o p z o e k t . c z 101,15,­.­

met te boven gaat be

itogi­afVi'i­dr |)ni.

draagt de prijs vtjf giti

Ivn Min (Kiiifffn,

den Tof zestig woor

e\i'ijdinf> \.ï!i hi'i

üeu Ko^t öen matser

■n. 'fV z t f n hitif,

tte tien gulden Berich­ ten met een jpara) commercteet knral\tpr

FSW-feesten

steunt

i^en ntet frieer ddn der t(g woorden bedragen

ret en i!i\pr V wpi­k

olo­expobitir: "ilf W. F. M. Kphor.

IV S .

en Itjflen i n stilte' in. Deze e\pn^itit'

Me«intaa) twee matsertjes per acrivrteit

Boerderij

■­ Hèt

■t FEW­introduk.

5 (vooraf betalen) angen en die jeop en.

rsie.s, utieeentrnm. et departenieiii >0 voor niet­leden. cursie naar Duits­ voor f 90,00.

te huur

Universitair m e d e w e r k e r v e r h u u r t geheel gerestaureerde boerderij in Z.W.­Frankrijk voor f350,­­ per week off 1 2 0 0 , ­ p e r maand. Ideaal om aan uw dissertatie, artikel of scriptie te werken. Tel. 020­6127687.

Studleverenigingenfeest

Eerste

afspraakje

Gezellig m e t je'date'genieten van maar liefst twee cabaretvoorstellin­ gen op één avond. In Theater Zaal 16, vrijdag 30 september en zaterdag 1 oktober. Entree: f 10,­­ Reserveren: 368381.

Muzlek-theaterI

Heb jij zin zowel met muziek als thea­ ter aan de slag te gaan? Doe mee aan project 'Der Jasager'. Repetitieweek­ end 22 en 23 o k t o b e r . Info: 0 1 3 ­ 362146 (Michelle) of 0 1 3 ­ 4 4 2 1 9 7 (Margot).

Super

marketeer

gevraagd!

Op donderdag 6 oktober organiseren de gezamenlijke studieverenigingen een spetterend feest in het Noorder­ ligt met de feestband Volumia! Kaar­ ten zijn verkrijgbaar a f 5,­­ bij de stu­ dieverenigingen en op 4, 5 en 6 okto­ ber van 12 tot 2 uur in de hal van ge­ bouw A .

Het communicatie­adviesbureau Capital A dvertising te 's­Hertogen­ bosch z o e k t op k o r t e t e r m i j n een marketingstudent voor een afstudeer­ opdracht 'Effectmeting voorlich­ tingscampagne KUB'. Als stagiair bij dit bedrijf voer je deze enorm veelzij­ dige opdracht i.s.m. de PR­werkgroep van de KUB en de Vaksectie Marke­ ting & Marktonderzoek uit. Informa­ Bijles Statistiek gezocht t i e is v e r k r i j g b a a r b i j : Prof. D r .

Wie kan mij tegen financiële vergoe­ Th.M.M. Verhallen (662426), Drs. M. ding helpen m e t S t a t i s t i c s van W. Kiemeney (073­220223) en de Marke­ ting Associatie KUB (663044), kamer Hays? Bel Ed: 073­220223/564767.

R­25.

Hoppers

opgelet

Dt EFA CT city hopper­bus gaat 20 en 2{ oktober naar D u i t s l a n d . Bayer, Hoechst, Deutsche Bank en nog veel meer. De kosten bedragen slechts f 90,­. Schrijf je in op 3 oktober vanaf 10.00 uur in gebouw A .

Hèt

Studleverenigingenfeest

Op donderdag 6 oktober organiseren de gezamenlijke studieverenigingen een spetterend feest in het Noorder­ ligt m e t de feestband Volumia! Kaar­ ten zijn verkrijgbaar a f 5,­­ bij de stu­ 3 oktober dieverenigingen en op 4, 5 en 6 okto­ Efact-Congres ber van 12 tot 2 u u r in de hal van Nobelprijswinnaar en toponderne­ gebouw A . n ^ r l F r a n c o Modigliani (Nobelprijs­ 'f \<)1I organi^­eert laBreaat) en foep van den Nieuwen­ Te koop r hel l'olitu' Iii­li huyzen zullen begin oktober een le­ ;inO\)tellooi;ii zing geven op de KUB. De lezing m e t (Vrijwel nieuw): IEB­1: International van den Nieuwenhuizen vindt plaats Economics, Theory and Policy (3e annielden door ^f­ op 4 oktober om 20.00 uur in de aula. druk), Krugman & Obstfeld; Dictaat )nr.r>570S0,')t.in Franco Modigliani spreekt 5 oktober. Internationale Economische Betrek­ Tijdstip wordt nader bekendgemaakt. k i n g e n , De reële sfeer ( k e n m e r k : Meer info: EFA CT R l .

330.94.617|, Dr. A.J.W. van de Gevel.

Tel: 013­357070/439443 Gezocht: scribentenl Jkheid om (bij ktober 1994meflt EFACT z o e k t voor haar g e r e n o m ­ Inliehtingeneniii' meerde periodieken Le Facteur en Defacto enthousiaste schrijvers m e t m, N24. doorzettingsvermogen. Heb jij een mening die je m e t duizenden lezers wil delen, meld je aan bij EFA CT R l , 013­662991.

ITEkaninge^ilire iw A of op de \ n t

Ben JIJ glad

Nordholtopheffingspreekverbod?

Dit zal duidelijk worden tijdens de Europol­lezingenmiddag van VITE op I I oktober in YZ 10. Hoge func­ tionarissen van de politie, Europol en h e t m i n i s t e r i e van justitie zullen h u n m e d e w e r k i n g v e r l e n e n . In­ schrijving: VITE­kamer R15.

Who's

nekst?

Het tijdschrift van de TEV zoekt nieu­ we redactieleden. Heb je interesse, kom dan langs op de TEV­kamer, R­ 27 of bel Dunja 438302. Wie is de volgende?

Reisgenoot

Zuld-FrankrIJkgezocht

I.v.m. mijn studie in Aix­en Provence (bij Marseille) vertrek ik rond 10 ok­ tober m e t de auto. Wie wil tegen f.

100,­vergoedingmeerijden? Bel Mar­ jan, 013­674522.

5

T w e e avonden vier cabaretiers! 30 september: Silvester Swaneveld en Jo­ han Cahuzak; 1 oktober: Frank van Pamelen en Marcel Verreck. Entree tientje! 20.30 uur. Theater Zaal 16: 368381, Carré 16.

f/lannen

gezochtl

Muziek­theater project 'Der Jasager' zoekt m a n n e n s t e m m e n . Dus tenoren Schrijverstalent gezocht en bassen, k o m naar h e t repetitie­ Voor h e t k w a r t a a l m a g a z i n e v a n weekend van Der Jasager op 22 en 23 VITE zijn wij nog op zoek naar enke­ oktober a.s. Info: 013­362146 (Michel­ l e enthousiaste redacteuren. Heb je le) of 013­442197 (Margot). interesse dan kun je meer informa­ Podlumcafé tie verkrijgen bij de VITE­stand in gebouw A of in de VITE­kamer, R15. De Islam o n t m o e t het westen. Een gesprek over de i s l a m m e t hapjes, drankjes en muziek. Stiltecentrum, Gezocht 15.00­17.00 uur, 4 oktober.

Heb je pioniersgeest, creatieve idee­ ën, veel of weinig tijd? Dan zoeken we jou als medewerker bij Stichting Stukocard voor het ontwikkelen van eenstudentenkortingskaart! Bel560706.

d r u k k e r i j u maakt meer indruk met een fraai genaaid gebonden

Proefschrift Uw dissertatie kan tegen een aantrel<kelijl<e prijs worden geproduceerd.

Het drukken en binden van proefschriften, readers en almanakken gebeurd met veel zorg onder bekwame en vriendelijke begeleiding.

Vraag John de Greef of Han v. Meegeren om nadere informatie en vrijblijvend om prijzen voor uw dissertatie.

BREDASEWEG6I 5038 NA TILBURG 013­425050

Typewerk

Stenen bakken opz'n

Afrikaans?

SIW internationale vrij willigerspro­ jecten zendt ook in '95 jongeren uit naar A frika. Meer weten? Bel SIW (030­317721), of kom naar de infor­ matie avond hier m Tilburg: donder­ dag 29 september, 20.00 uur in 'A t­ tak', Telefoonstraat 29.

Contrast

Op zoek naar ontspanning na al die colleges? Kom zingen bij Studen­ t e n k o o r C o n t r a s t ! Elke maandag­ avond gezellig met een stel studen­ ten een hele rits noten kraken.. .Voor meer info: Bel Caroline, 632138.

Geen tijd voor het typen van je scriptie of werkstuk? Ik doe liet voor je tegen redelijke betaling. Bel 04242­ 85479.

Spaanse journalisten Spreek je goed Spaans? Wil je ervaring opdoen (o.a. redactiewerk) in een AV­productiebedrijf? Werk 2 dagen per maand met spaanse journalisten (evt. stage). Bel snel overdag 035­234071, Alvaro.

Oppas

gezocht

Jaap (4) zoekt een lieve oppas, die h e m dinsdag­ en donderdagmiddag van school haalt (15.00 uur) en tot 17.00 m e t h e m t h u i s is. Reacties naar: M. Derksen/P. van Meel: 013­ 444283 tna.20.00 uurj..

Tllburgse

Toekomstoriëntatie? Schrijf je in voor de STE P In­house dagen met de onderwerpen finance, accountancy, financiële dienstverlening en marketing & sales die plaatsviinden van 7­11 t/m 16­12. Inschrijfformulieren: tel. 020­4449464.

Bedrijvendag

27 Oktober heb je de mogelijkheid om je voor te bereiden op je loopbaan d.m.v. persoonlijke gesprekken en h e t bijwonen van bedrijfspresen­ taties. Schrijf je in bij de TBD­stand in gebouw A of bel 013­438828/29.

Kosten f 1 0 , ­ incl. bedrijvendag en (gezamenlijke) lunch en borrel.

Help

Het tijdschrift van de TEV zoekt nieu­ we actieve leden. Heb je interesse, kom dan langs op de TEV­kamer, R­ 27 of bel Dunja 438302. Who's nekst ?

Vrijwilligers

gezocht

Solidariteitsfonds XminY zoekt vrij­ willigers. XminY is een progressief onafhankelijk fonds dat sociale be­ wegingen over de hele wereld onder­ steunt. Binnen XminY beoordelen vrijwilligers binnenkomende projek­ ten en volgen de politieke ontwik­ kelingen in een regio. Wij zoeken mensen voor de regio's A frika/Mid­ den Oosten en het voormalige War­ schaupact. Het werk vergt enkele dagdelen per maand, voornamelijk 's avonds. Interesse? XminY, Keizers­ gracht I32­II, 1015 CW A msterdam, tel. 020­6279661.

Voetbaltoernooi

Gezelligheidsvoetbaltoernooi don­ derdag 13 o k t o b e r a.s. Leuk voor mentorgroepen. Tel. 369441.

f 45,­ p/st. helemaal nieuw; ouderwets degelijk model; 3 maanden garantie; schroeven en pluggen; duidelijke handleiding; verzenden mogelijk. Ma­vr. 072­330949; weekend 02502­48171.

Incl. bus, lift, les, hotel v.p., vertrek, ontbijt bij terugkomst in Necieriand, v.a. ƒ 375,- p.p.

Excl. les, lift, ontbijt bij aankomst in NecJerland dan v.a. ƒ 279,-. Gratis folder.

Bel Euro 9 0 : 077 - 548884

universitaire agenda Fi'icale Bedtijvenddg Org. S m e e t s k n u g . Aula KUB, v.m., n.m.

Vrifdag 30 september Officiéle opening gebouwen Y.

Wintersport Husk Studenten Wintersport­reizen gaat supervoordelig naar Les Are en Les Sept­Laux al vanaf f 458,­ incl. superskipas, maaltijden, gratis gebruik snowboards en gratis t­shirt. Info: Michel: 360037/Enwin: 439511.

Zin In veel sneeuw?

Busreis ­i­ 7­daagse skipas + skilessen ­i­ skimateriaal ­I­ app.huur vanaf f 499,­. Gratis gebruik snowboards, video­opnames, Ned. skileraren, 4 tot 12­pers. app. individuele en groepsaanmeldingen. Bel voor gratis bruisende aktieve skifolder: Sportiek 08870­17770. Lid SGR.

Q en

Alumnidag. Vanaf 13.00 u u r ontvangst economen foyer Q. Alle anderen foyer aula

Maandag 3 oktober Conceii: Qunine Viersen, ceUoi Ivo Jaa-isea. piano O r g Kon. Liederwfel. Aula KUB, 20.15 uur.

Dinsdag 4 oktober Puhheks}ezing--proi dr.P.Cobben; ' H e g e l : o v e r H e e r e n K n e c h t ' Lustrumactiviteit FWW. Villa de Vier fjargeti)den, 20.00-22.00 uui Lezing Joep van de l^ieuwenbuvzen. Org. Efact. Aula KUB, 2U.0O uur

Woensdag 5 oktober Goedkope skirelzen Naar o.a. Frankrijk en Oostenrijk. Bus, app. en skipas al vanaf f 299,­. Voor groepen speciale kortingen.

GoGo Tours 010­4142599. SGR/ANVR.

Skiën Ster

Je hoeft geen ster te zijn o m bij Con­ trast te zingen! Kom dus eens langs in de open tijd ( s e p t . / o k t . ) . Elke maandagavond repeteren we in de Maranatha­kerk, vanaf 20.00 uur.

Vooral m a n n e n zijn erg in trek! Bel Caroline voor mfo: 632138.

10 dagen skiën Polen /Tsjechië

Donderdag 29 september TKA Telefoonkostentellers!

Stappen

Volslanke brunette, lange benen, lieve donkere ogen, paardestaart zoekt spor­ tieve ruiter m/v om mee te stappen, dra­ ven en galopperen. Zin in paardnjden?

Bel TSR Cave Ne Cadas. Tel.: 013­ 360942 Ton, of 013­361836 Carmen.

ro^O

Lid SGR

Step In-house dagen

Van Gend & Loos

E­leden gralit.iiif!­ 6 Oktober vrijhouden want EFA CT WInnovatlons organiseert een middagexcursie naar Van Gend & Loos. Twee lezingen en is de titel van het MA KUB­congres oktober). VITb­1' een lunch is genoeg om je in te schrij­ dat precies over één week plaats zal ven op kamer Rl, 013­662911. vinden. De voorwaarden waaraan een nieuw produkt moet voldoen om een succes te worden zal door marketeers Ich habe es nicht gewuBt uit b i n n e n ­ en b u i t e n l a n d worden ssure on lïldnstry Das ist schade. N u r 50 S t u d e n t e n besproken. Je k u n t je voor dit congres {oktober. Sprekfs können mitgehen m i t dem EFA CT nog opgeven bij de stand in gebouw A ;a (KNOV), Beriid­ City Hopper nach Deutschland. Du tussen 12.00 en 14.00. müCt dich am dritten O k t o b e r u m saris der Koningi»­ 10.00 im Gebaude A einschreiben. Es •en. Insebrijveii op kostet nur f 9 0 , ­ .

EFACT-Congres 'Global Pressure on Industry'.Op 12 en 13 o k t o b e r vindt het jaarlijkse Kein Bier und Lederhosen EFACT­congres plaats. Dit jaar is het Nee, een twee­daagse excursie naar thema:'Global Pressure on Industry'.

Duitsland met chemie, staal, bankwe­ S p r e k e r s zijn o.a. G e e l h o e d (EZ), zen en farmacie voor slechts ƒ90,-. Kamminga (KNOV), Berndsen (Ned­ Inschrijving in gebouw A op 3 okto- Uoyd), Houben (Commissaris der Ko­ bef om lO.OOu. Wees er op tijd bij! ningin, N­Brabant), Brokx en vele anderen. Let op posters en promotie. s gedurende het acaInschrijven op kamer R l , 013­662991.

Foto's MAK-kamp 1 in de stad en afptonderverant«oor- Vanaf maandag 26 september hangen in de mensa de foto's van het FEW­ Internationale Interesse?

-ullende ondeniij' introduktiekamp. Je kunt ze bijbestel­ Dan zit je goed bij VITE. Wij zoeken net Univers. len'è f 1,25 (vooraf betalen) via de nog enkele enthousiaste mensen die bestelformulieren die erbij hangen en mee willen werken aan ons congres die je op de MA K­kamer B 320 k u n t of die plaats willen nemen m de nieu­ ■ndijk inleveren. we b e d r i j v e n c o n t a c t e n c o m m i s s i e .

Meer informatie: VITE­kamer R15.

IL

Europollezing

genoeg?

Zo met, dan wordt het tijd dat je tus­ sen 12.00 en 14.00 langs onze stand in gebouw A k o m t om je in te schrij­ ven voor het MA KUB­congres Win­ n o v a t i o n s . De e e r s t e h o n d e r d in­ schrijvers krijgen namelijk een gilet­ te­scheerset of een survivalpakket kado.

Beursplein

Mercurius organiseert 4 oktober een boeiende excursie naar de EOE­Optie­ beurs en de A m s t e r d a m s e Effecten­ beurs. Kosten vijf gulden, leden gra­ tis. Interesse, schrijf je m op kamer R­ 7, meer info: 662992.

Cabaretweekend

UAF

Er is een kwartje van elk verkocht kaartje van het FSW­feest jl. naar de Stichting Vluchteling­Studenten o v e r g e m a a k t . Bedankt voor jullie overweldigende opkomst.

kosten f 25, en nio

t heel ^l■<l(•l■lan(|,

77777777 Alle vragen die je hebt m.b.t. Praag zullen beantwoord worden tijdens de studiereis van VITE naar Praag van 16 t/m 22 oktober. Prijs f 299,­­ le­ den, f 329,­met­leden Het program­ ma­overzicht is te verkrijgen bij de VITE­stand m gebouw A .

2 9 SEPTEMBER 1 9 9 4

Gratis skiën ­i­ leuke bijverdienste? Sportiek zoekt commercieel ingestelde enthousiaste stud, met een vlotte babbel die ons schitterende skiprogramma kunnen promoten. Of je nu wel of geen ervaring hebt, bel 08870­17770 voor een krakend voorstel.

Lezing prof Fianco Modi^hnna over ' G r o w t h I n v e s t m e n t and Saving' Dig Efact Aula KUB,

Donderdag 6 oktober Congres: Winnovations, Org. MAKUB. Aula KUB, v m., n . m

Benoemingen Dr ,S, f ;;ffjji,g£r|FEWhs benoemd t o t (dceltijdlhoogleraar aan het College of Europe te Brugge

U N I V E R S ^M29SEPTEMBER 1994

Aleeiiieen Cursus Ontwikkelings­ vraagstukken Eind september/begin oktober star­ ten opnieuw enkele cursusgroepen van de Cursus Ontwikkelingsvraag­ stukken. Deze Cursus die georgani­ seerd wordt door het Instituut voor Ontwikkelingsvraagstukken (IVO) van de KUB, staat open voor ieder­ een die geïnteresseerd is in de Der­ de Wereld en mondiale verhoudin­ gen.

Er zijn twee soorten Cursussen: een korte van 10 en een lange van 20 tot 24 w e k e l i j k s e b i j e e n k o m s t e n . In beide Cursussen staat de economi­ sche, politieke en culturele situatie in o n t w i k k e l i n g s l a n d e n centraal.

O n d e r w e r p e n die aan bod k o m e n zijn o.a. wereldhandel, schuldenpro­ blematiek, linter)nationale politiek, democratisering en i n h e e m s e vol­ ken.

De lange Cursus besteedt daarnaast aandacht aan belangrijke t h e m a ' s als o n t w i k k e l i n g s s a m e n w e r k i n g , vrouwen & ontwikkeling en duur­ zame ontwikkeling.

In de Cursus wordt op een actieve m a n i e r gewerkt. N a a s t l i t e r a t u u r w o r d t veel gebruik g e m a a k t v a n discussie, opdrachten, spelvormen, video's en gastsprekers.

De b i j e e n k o m s t e n v a n z o w e l de korte als lange Cursus duren 2 u u r en k u n n e n op m a . ­ of d i . a v o n d (20.00­22.00) of wo.ochtend (10.45­ 12.45) gevolgd worden. De Cursus­ sen worden gegeven op de KUB. De kosten van de korte Cursus be­ dragen f 50,­. De lange Cursus kost f 90,­. Beide prijzen zijn inclusief de literatuurmap.

Voor info of aanmelden k u n t u te­ recht bij h e t C u r s u s b u r o van h e t IVO: kamer R 28 of tel. 013­662556/ 2264 Schema verkiezingen dienstraden diensten

leden

­ invullen en ondertekenen van een Kandidaatstelling.

Kandidatenlijsten dienen te worden registratieformulier, ­ betalen van f ingeleverd bij het secretariaat van 40,­ per pakket. het Stembureau, k a m e r A 162.

2nov. 1994 lO.OOuur Overige software Onderzoek kandidatenlijsten, ka­ mer A 162 De volgende PC­Software kan geko­ pieerd worden na vertoon van colle­ t/m 8 nov. 1994 10.00 uur ge­ of KUB­kaart en tegen betaling H e r s t e l v e r z u i m e n na i n g e b r e ­ van f 1,50 adm.kosten per pakket. kestelling door Stembureau moge­ lijk. ­ A nti­virus programma's: Scan en Clean(versie 117), McA ffee viruss­ 8 nov. 1994 12.00 uur canners.

Vaststelling kandidatenlijsten, ka­ mer A 162 ­ dBASE III PLUS (3,5" DD;3 of HD:3, 11 november 5,25"DD:5ofHD:5) ­ dBASE IV versie 2.0 (3,5" DD:5) Verzending oproepkaarten en stem­ ­ EUROGLOT (vertaalprogramma: biljetten ten behoeve van de CPO­ e l e k t r o n i s c h w o o r d e n b o e k ) (3,5" verkiezing en v a n de op­ DD:7ofHD:7) roepingskaarten voor de stemming in persoon voor de dienstraden. ­ HARVARD GRA PHICS voor DOS ma. 21 nov. en di. 22 nov. 1994 (3,5"HD:5) Stemmen ten behoeve van de dienst­ ­ HARVARD GRAPHICS voor WIN­ raden op nader te bepalen plaats en DOWS versie 2.0 (3,5" HD:8) tijdstippen (zie oproepkaart) ­ Norton Desktop 2.2 voor Windows 23nov. 1994 van 09.00­16.30 uur in (3,5" HD:4) A 162 ­ Norton Desktop 1.0 voor DOS (3,5" HD:9) Opening enveloppen en vaststelling ­ Norton Commander 4.0 (3,5" HD: 1) uitslag. vr. 25 nov. om 11.00 uur in A 128 ­ Norton Utilities 6.01 (3,5" HD:4) Bekendmaking van de uitslag/voor­ ­ Paradox voor Windows 4.5 (3,5" lezing en vaststelling van de proces­ HD:5) sen­verbaal. ­ Q u a t t r o Pro voor Windows versie 5.0(3,5"HD:6) ­ Quattro Pro voor DOS versie 5.0 Het Financieele D agblad (3,5" HD;2) ­ SA S­PC v o l l e d i g e v e r s i e (3,5" Door een s a m e n w e r k i n g m e t Het D D : I 8 of HD:9, 5,25" HD:18) Financieele Dagblad en verschil­ lende universiteitsbibliotheken is ­ SAS­PC kleine versie (3,5" DD:7 of het vanaf 1 september v o o r s t u d e n ­ HD:4, 5,25" D D : I 3 of HD:5) ten mogelijk o m g r a t i s te zoeken m ­ SPSS v o o r W i n d o w s 6.0 (3,5" de d a t a b a n k van Het Financieele HD:13) Dagblad. ­ SPSS­PC (3,5" DD:9 of HD:5, 5,25" DD:I8ofHD:6) De bibliotheek heeft één permanen­ ­Vertaal! voor Windows (3,5" HD:6) te aansluiting gekregen waar menu­ gestuurd de artikelen uit Het Finan­ ­ W.P. 5.1 voor DOS (3,5" DD:6 of cieele Dagblad vanaf 1985 opge­ HD:6, 5,25" DD:12of HD:I2) vraagd k u n n e n worden. Deze artike­ ­ W.P. a f b e e l d i n g e n ­ b i b l i o t h e e k len k u n n e n gedownload w o r d e n .

(3,5" DD:6 of HD:3, 5,25" DD:12 of Het uitprinten is wel tegen betaling HD:4) (f 0,20 per geprinte pagina). ­ W.P. 5.2 voor Windows ­ taalmo­ D e z e a a n s l u i t i n g is te v i n d e n op dules (Engels UK en US en D u i t s per niveau 2 achter de carrels van de module:3,5"HD:l) documentalisten,naastDatastream. ­ W.P. 5.2 voor W I N D O W S (3,5" Voor medewerkers hebben we ook HD:7) eengratis aansluiting (tot 8 u u r per ­ W.P. Presentations versie 2.0 (3,5" maand) gekregen, alleen moeten de HD:8) medewerkers h u n zoekactie door de ­ W.P. 5.1 taalmodules (Engels(UK documentalisten laten verrichten. en US), F r a n s , D u i t s , I t a l i a a n s , Spaans en Russisch) ­ W.P. printer­driver voor de printers m de bibliotheek.

Rekencentrum Voor het inschrijven voor cursussen en het kopiëren van software k u n t u terecht bij het CIC, gebouw C, 2e Cursusprogramma sept/okt/ verd. kamer C245, tel. 013­663111. nov1994 Openvan 10.00­12.00 en 13.00­17.00 uur, ma.ochtend gesloten. ­ Basiscursus Windows 3.1:30 sept.

9.00­12.30U. ­ W o r k s h o p Pjegas.uj .Majl: 4 okt. Onbestelbare poststukken 13.30­17.00U. P o s t s t u k k e n geadresseerd aan de ­ Upgrade­cursus W.P. 5.2 voor Win­ KUB, k u n n e n s o m s n i e t b e s t e l d dows: 10 en 14 okt. 9.00­12.30u. worden. Betrokkene k o m t bijvoor­ ­ Workshop grafisch gebruik W.P. beeld nog niet in het centraal adres­ 5 . 1 : 2 8 o k t . 9.00­12.30U. senbestand voor of de naam is fout ­ Basiscursus PC­gebruik / MS­DOS gespeld of onduidelijk geschreven.

5.0: 2 en 4 nov. 9.00­12.30u.

Wij verzoeken u, wanneer een voor ­ Basiscursus Windows 3.1: 7 nov. u bestemd stuk op de lijst voor komt, 13.30­17.00u. binnen één week na verschijning ­ Workshop inl. makro's in W.P. 5.2 van dit nummer te reageren bij de voor Windows: 8 nov. 9.00­12.30u. afdeling R e g i s t r a t u u r en A rchief, ­Workshop Pegasus Mail: lOnovem­ k a m e r 153 van g e b o u w A of via ber9.00­12.30u. tel.nr. (66)2808. De s t u k k e n zullen ­ Basiscursus W.P. 5.1: 17, 18 en 29 circa één week na verschijning van nov. 9.00­12.30U. en 24 en 25 nov. deze Univers aan de afzender wor­ 13.30­I7.00u. den geretourneerd. ­ Basiscursus Q u a t t r o Pro voor Win­ Geadresseerde: A fzender. dows: 21,25 en 28 nov. en 2 dec. 9.00­ A.H.F. Verhoeven: Pb 1618, Maars­ 12.30U. sen. ­ Workshop samenvoegen en sorte­ ren in W.P. 5.1: 30 november 9.00­ 12.30U. Inschrijven kan na vertoon van kub­ kaart d.m.v. een inschrijfformulier verkrijgbaar bij het CIC. In tegen­ stelling tot vorig jaar bestaat er geen inschrijftermijn voor s t u d e n t e n : belangstellenden k u n n e n zich nu al voor alle cursussen inschrijven.

Kosten: f 15,­ per dagdeel p l u s m a t e ­ riaalkosten.

L. A yad: Postbank, Leeuwarden.

EASG: Casino Blankenberge, België.

D.A. Vrij: Universidad Madrid.

N, Raaijmakers: NVO, Utrecht.

M. Feringa: M o s l i m Infocentrum, Den Haag.

C. vdn Bergh: Posbus 72, Dordrecht.

A.S. Louter, ???, A 'dam. }. Kerkhofs (secr. EVS): S i g n u m , Uppsala (Zweden). dr.D.J.W. Schoof: Ned. Normalisa­ tie Inst., Delft. prof. M. Hoeberichts: Inst. of Econo­ mics, Oxford.

J. vdn Broek (student). Ver. vd Vrije­ tijdssector. m w . Schelms: G e m e e n t e A rnhem. prof.mr.P.C.G. T h u i n : Uitg. Boom, Meppel. mr. A .A .J. de Gier: Stig. Studiecen­ t r u m Rechtspleging.

19 september 1994 Peildatum voor het opmaken van de kiezersregisters 10 okt. 1994 van 10.00­16.30 uur De kiezersregisters liggen ter inza­ ge in h e t V o o r l i c h t i n g s c e n t r u m (VC), gebouw B en bij het secr. van het stembureau A 162 vanaf 10 okt. '94 Distributie micro­soft produkte Kandidatenlijsten beschikbaar (VC en A 162, tel. 2248).

In het kader van de licentie­overeen­ t/m 24 okt. 16.00 uur k o m s t die de u n i v e r s i t e i t m e t de Elke kiezer is bevoegd schriftelijk firma Microsoft heeft afgesloten aan het Stembureau verbetering te wordt aan studenten en medewer­ verzoeken van het (de) kiezersre­ kers van de KUB de mogelijkheid gister(s), indien hij van mening is dat geboden tegen betaling van f 40, ­ een hijzelf of een andere persoon niet, of kopie te m a k e n van de volgende niet behoorlijk dan wel ten onrech­ p a k k e t t e n (voor Windows): te IS opgenomen. Kopie van verbete­ MS A ccess (database) (3,5" HD:8) Concerten r i n g s v e r z o e k e n en a m b t s h a l v e versie 2.0 verbeteringen worden eveneens ter KUB­studenten hebben gratis toe­ MS Excel (spreadsheet) (3,5" HD:9) inzage gelegd in het VC. gang tot de c o n c e r t e n van de Ko­ versie 5.0 t/m 27 okt. 12.00 uur n i n k l i j k e L i e d e r t a f e l (zolang er MS FoxPro (database) (3,5" HD:7) Schriftelijke t e g e n s p r a a k (inzake p l a a t s e n b e s c h i k b a a r zijn). T o e ­ versie 2.6 verbeteringsverzoeken) mogelijk bij gangsbewijzen k u n n e n afgehaald MS PowerPoint (presentation grap­ het Stembureau. worden aan de zaal, vóór aanvang hics) (3,5" HD: 11) versie 4.0 27 okt. 1994 14.00 uur van het concert, op vertoon van col­ MS Visual Basic (programming sys­ Het Stembureau beslist op verzoe­ legekaart. Het e.v. concert is op 3 tem) (3,5" HD:9) versie 3.0 k e n t o t v e r b e t e r i n g , w a a r n a de okt. (cello/piano).

MS W o r d ( t e x t p r o c e s s i n g ) (3,5" kiezersregisters definitief worden HD:10) versie 6.0. vastgesteld.

MS Project (business project plan­ ning System) (3,5" HD :6) versie 4.0 ma. 31 okt. en di. 1 nov. van 09.00­ Voorwaarden: ­ vertonen KUBkaart, 16.00 uur

:­Fa,ïÏMl,téM Economische

Wetenschappen Groepsbegeleiders gevraagd voor de voorlichtingsdag op WO. 19 okt. a.s.

geen spreekuur Studie­adviseur Economie drs. H.­G. van Liempd heeft op 4­5 en 6 okt. geen spreekuur.

7 en 10 okt. is hetgehele onderwijs­ bureau niet bereikbaar i.v.m. inter­ ne verhuizing naar de 11e etage.

CZ113 A special first meeting, m orde enable students to prepare foi lectures themselves will be helj Thursday 13 October at 13.45i, 18. A last meeting will be helj Thursday 3 N o v e m b e r at 14 j room Y 141 in order to discus^ subjects of the papers.

For further information on thet. tent of the lectures you may cons ­ dr Frans Pennings, Room Y141 662157 ­ Maaike Wienk, Room Y 138 662295

D e z e dag is bedoeld voor 5 en 6 VWO­ers. T a a k v a n de groepsbe­ Rechts­ geleider een groep van ± 1 5 VWO­ leerlingen (evt. m e t ouders) rondlei­ geleerdheid den aan de h a n d van e n k e l e pro­ gramma­onderdelen, vertellen over e i g e n e r v a r i n g e n m e t s t u d i e en Bouwrecht: roosterwijziging studentenleven; vragen beantwoor­ den; gastvrouw/heer zijn.

M.i.v. 24 okt. 1994 zullen de colle­ ledere eerste­ en oudere jaars stu­ ges B o u w r e c h t v a n Prof. m r dent economie, bik of econometrie M.A.M.C, van den Berg plaatsvin­ Sociale ' kan deze taak vervullen. den in A Z 7, echter met uitzonde­ een aantal Tijd: tussen ± 10.00 u. en ± 14.30 u. r i n g v a n 2 I nov. 1994: dan vindt het W e t e n s c h a p p e te wonen a] Beloning: een m o o i e rode KUB­ college plaats in A Z 8. en eenmaË sweater (Als je al een witte hebt, kun houden. F je evt. een financiële vergoeding gevraagi plaats vine krijgen, maar alleen als je je oude Tentamen Bestuurskunde C ja­ Groepsbegeleiders minimaal trui draagt op de voorlichtingsdag). nuari 1995 Taak; een groep van ongevcf bijgewoon( Informatie en opgave balie studen­ VWO­leerlingen aan de hand ^^ over ei, Degenen die het tentamen Bestuurs­ tenzaken, N 24, tel: (66)2211, Geo­ e n k e l e p r o g r a m m a ­ o n d e r i Studenten kunde C nog niet gehaald hebben, pend: ma. t / m vr. 10.00­12.00 u. en rondleiden over de het KUB­ter bezig zijn, krijgen in januari 1995 nog éénmaal 13.00­16.00 u. Opgave tot uiterlijk vertellen over je eigen ervan­ Inpnncipe de mogelijkheid t e n t a m e n over de 7 oktober! m e t de studie aan de KUB c dag van d oude stof af te leggen. Daarna ver­ studentenleven in Tilburg, hf tiemiddag andert de literatuur die de docent antwoorden van vragen, gastM, mende ma; voor het vak zal gebruiken.

Tentamen wijziging heer zijn gen worde Nederlands D uitse Economische Driemaal tentamen in het doc­ Wanneer: do. 20 oktober, vani ver;.

Betrekkingen. veer 10.00 tot ongeveer 14.30 Inl' Mari] toraal Het schriftelijke t e n t a m e n wordt Wie: eerste­ en ouderejaarssti 662325. afgenomen op 9­1­'95, een herkan­ ten De Onderwijs­ en Examenregelin­ sing is mondeling. gen van de faculteit bepalen, dat wie Beloning: een mooie rode kub­ü Bedrijfsgeschiedenis in het doctoraal bij drie schriftelij­ ter (diegenen die al een rode of» De h e r k a n s i n g w o r d t m o n d e l i n g ke tentamengelegenheden in totaal kub­sweater hebben kunnen e afgenomen, derhalve v e r v a l t h e t t e n m i n s t e tien p u n t e n heeft be­ tueel een financiële vergoedmji Informatie geplande schriftelijke t e n t a m e n op haald, bij de volgende tentamenge­ gen als ze de 20e die sweater dn: 31­8­'95 legenheden in h e t desbetreffende Informatie en opgave: balie sti Studenten Doctoraal Econometrie onderdeel k a n kiezen t u s s e n een tenzaken, N 24, tel 662211, o; ting voor ( De cursus Grondslagen van Econo­ schriftelijk en een mondeling ten­ t / m v r . van 10.00 tot 12.00eni metrie is een 2e sem. onderdeel ge­ tamen. De toepassing van deze re­ tot 16.00, uiterlijk vr. 7 okt w o r d e n ; d e r h a l v e v e r v a l t de ge­ gel kan verwarring w e k k e n bij de plande t e n t a m e n d a t u m van 22/23 vakken, die via deeltoetsen worden De cursussen Milieubeleid ei dec. en wordt gewijzigd in 22­5­'95 afgenomen: sociaal recht en sociale tuur­ en milieuvraagstukken! politiek (Ned. recht), bestuursrecht den in het 2e semester gegevf B (Ned. recht en JBW) en staats­ en de volgende tijden: Werkcolleges Voortgezet Boek­ b e s t u u r s r e c h t (fiscaal recht).

Wie Milieubeleidvrij. 10.45­I2.30S: houden 1 van m e n i n g is, dat hij voor deze docent N e h s s e n vakken via deeltoetsen driemaal een Alle geplande werkcolleges Voort­ N a t u u r ­ en Milieuvraagstu­­ eindcijfer heeft bereikt en dat de som gezet Boekhouden I k o m e n dit se­ vrij. 13.45­15.30 PZ 25 Halkr van deze eindcijfers ten m i n s t e tien mester te vervallen!

Nelissen was, kan zich schriftelijk richten tot de desbetreffende examencommis­ Inschrijving KWW 3b sie m e t het verzoek bij de volgende h gelegenheid een mondeling tenta­ Vanaf heden k u n t U zich bij kamer Verplichte l i t e r a t u u r doet i. m e n te mogen afleggen. Dit geldt E 14 inschrijven voor het afstudeer­ soc. van de p r i m a i r e leetslct ook voor degenen die van m e n i n g seminar KWW 3b. U dient een keu­ sem. 1994/1995) zijn drie m a a l aan h e t t e n t a m e n ze te m a k e n uit de volgende moge­ Voor de doet. c u r s u s Soc. M burgerlijk recht A te hebben deelge­ lijkheden: primaire leefsfeer (2e semester. nomen, waaronder zowel in decem­ 1. D rs. L. van Lent, o n d e r w e r p : 1995) is i.p.v. de in de stud» ber 1993 als in januari 1994.

Management A ccounting, Organi­ v e r m e l d e l i t e r a t u u r het vol. saties en Technologie, college: van­ boek verplicht gesteld: Randai nachtavi af ma. 24­10­'94 (gedurende 6 we­ lins and Scott Coltrane, Sociok, Law Lectures ken), tijd: 15.45­17.45 u. in Q Z 202 Marriage and the Family. Chi. 2. D rs. P Maagdenberg RA, onder­ Nelson­Hall Publishers, Thiic On October 25, 26 and 27 there will teil werp: Financial A ccounting, colle­ tion, 1991, reprinted 1992. ISF be a new series of the Law lectures. ge: vanaf wo. 26­10­'94, tijd: 10.45­ 8304­1240­9 dagt These lectures, given twice a year 12.45 u. in SZ 17. by a scholar of a foreign university, S t u d e n t e n die deze cursus «■ 3. D r. f. Rocour, onderwerp: A ctivi­ can be followed by all persons inte­ volgen, dienen bij de aanvangi: ty­based Management, college: di. 1­ rested m these lectures. Students cursus over dit boek te beschiï l l ­ ' 9 4 e n 8­11­'94, tijd: 8.45­12.30U. who submit a paper related to these Vanwege een mogelijk lange­ inSZ21. lectures (the object of which is to be vertijd verdient het sterk aant" 4. Drs. F. van Laerhoven, onderwerp: discussed directly after the lectures ling het boek reeds binnenkort' Different cost management systems will have been completed) can recei­ boekhandel te bestellen. for different environments, college: ve 4 credits for this course. vanaf do. 25­10­'94 (gedurende 2 a 3 This year the lectures will be given PSY weken), tijd: 8.45­12.30 u. in A Z 8.

by Dr Bernd Schulte, from the Max Voor de i n s c h r i j f m o g e l i j k h e d e n Planck I n s t i t u t fur a u s l a n d i s c h e s A &> O­Psychologie: Bezoet omschreven onder 1 resp. 4 geldt dat u n d I n t e r n a t i o n a l e s S o z i a l r e c h t . nieuwe secretaresse er slechts voor een beperkt aantal centru T h e t h e m e of the course, which will deelnemers plaats is. De volgorde be in English, is The future of the van inschrijving is bepalend voor social policy in Europe . Lecture 1 Er is een nieuwe secretaresse toelating. will give an introduction to the so­ A & O ­ P s y c h o l o g i e , Mevr L cial policy of the EU in general. In Yperen. Voor alle aangelegen." 5 Beckha this lecture, conform the objectives Tele m.b.t. A &O­Psychologie kun Bijzonderheden tentamens: of t h e law l e c t u r e s , t h e G e r m a n eerste instantie bij haar terecli perspective with respect to these ­Macro­Micro Econ. l a / l c : indien is aanwezig: maandag de gehelt EU m e a s u r e s w i l l be d i s c u s s e d . voor een van beide onvoldoende dan di. middag, do. middagen vr niL Lecture 2 is concerned with a synop­ gehele t e n t a m e n 330.055 afleggen. sis of the present legal i n s t r u m e n t s Dit geldt uiteraard ook wanneer voor of the social policy of the EC. Lec­ l a / l c nog geen cijfer of voor beide A&O­Psychologie: ture 3 concerns t h e future of t h e een onvoldoende werd gescoord. occupational social security: as the­ scriptie­kast ­ Macro­Micro Econ. I b / l d is ver­ re are at this m o m e n t no co­ordina­ vangen door Macro­Micro Econ. Ie; Alle scripties die gemaakt zijn' tion instruments with respect to this indien voor Ib en/of ld een onvol­ k a d e r v a n de afstudeer­ric» part of social security, whereas such doende werd gescoord een monde­ A&O­Psychologie van de afgei m e a s u r e s are really needed, it is linge herkansing afspreken m e t de jaren zijn geordend in de A&O­s interesting to discuss this issue in docent (R. de Groof of H. Klok). tie­kast en toegankelijk vooi more detail.

The fourth lecture will ­ Voor Fiscale Econ. is het program­ denten A &O­Psy. Er wordt tt concern the future of European so­ ma gewijzigd; zie voor bijzonderhe­ regelmatig een lijst gemaakt cial policy. In this part q u e s t i o n s den v.w.b. afleggen t e n t a m e n s de alle (recente) titels van scn[ concerning m i n i m u m income poli­ schema's tentamenplanning.

Deze ligt ter inzage in gang P8 cies and h a r m o n i s a t i o n of social ­ Statistiek­tentamens; let op de data i d e e ë n o v e r onderzoekson policy will be dealt with. m de schema's. werpen, voor vragen over A reader with materials will be avai­ 'Hoe schrijf ik een verslag! oi ­ Economie voor Econometristen I lable from 10 October in the 'dicta­ maak je een vragenlijst?', kuBf­ en 2; zie voor herkansing het prope­ t e n m a g a z i j n ' u n d e r n u m b e r scriptie­kast raadplegen. Viac Een ant; deuse schema.

680.94.248. c r e t a r e s s e M e v r . L. van Yp> Voor be; ­ WRS I; bij onvoldoende (of geen) (P705) kun je de sleutel van des. Maakt i r e s u l t a a t over ' 9 3 / ' 9 4 k a n / m o e t T h e lectures will be held on the fol­ tie­kast vragen. Scripties w»' wij u ro worden deelgenomen aan WRS 1 op lowing dates: n i e t u i t g e l e e n d ! De biblw' 9­6 en/of 18­8­'95 over de stof '94/ Tuesday25 October 13.45­15.30, Q Z kunnen heeft de meeste scripties echtei '95 (­ identiek!).

203 Voor het afstuderen dien je zo» Wednesday 26 October 10.45­12.30, onderzoeks­ als stage­verslagi' Bereikbaarheid Onderwijsbu­ QZ203 voud in te leveren. Eén exew: Voor in) Bureau FEW Wednesday 26 October 15.45­17.30, k o m t altijd in de scriptie­kast i' tel. 013­ PZ 12 gen.

Studie­adviseur Econometrie/BIK, Thursday 27 October 15.45­17.30, drs. Ch. van de Vorst heeft op 5 okt.

Gro

soc

flexi d i e ­^

Vrie: "A

PARI

'DeN 'Gorp'

­H— St meeting, in ordf ;nts to prepare foi nselves will be hel; October at 13,45it eeting will be hei; N o v e m b e r at 14; in order to discus he papers, iformation on the;. ;tures you may con; inings, Room Y141

UNIVERS

Sectie tie­ en Sectie in de

communica­ voorlichting psychologie gezondheid

moeten voldsoen dienen zich voor 21 o k t . in te s c h r i j v e n voor h e t schriftelijk t e n t a m e n in gang 3 op het publicatiebord.

Het tentamen zal op het einde van het Ie sem. plaatsvinden.

Do. 6 okt. zal in S­135 114.00 uur) een bijeen­ komst worden georgani­ seerd waarop enkele stu­ denten een korte presen­ tatie h o u d e n over h u n stage of onderzoek. De Letteren voordrachten zullen wor­ den g e v o l g d d o o r e e n discussie met als doel een Roosterwijziging kritische gedachtenwis­ seling tot stand te bren­ Voor roosterwijzigingen en wijzi­ gen o m t r e n t onderzoek gingen in de groepsindelingen van en s t a g e ­ a c t i v i t e i t e n .

TVE en TVN raadpleeg de borden bij Studenten die begonnen B201. zijn aan DII zijn verplicht oclale een aantal presentatiemiddagen bij Pasfoto's/Enquête . als toehoorder/discussiant ischappe téenwonen eenmaal zelf een voordracht te De nieuwe studenten (propedeuse houden. Het a f s t u d e r e n k a n pas en verkorte opleiding) die nog geen _ ats vinden wanneer een student pasfoto hebben ingeleverd, wordt leiders gevraagi pk minimaal vijf bijeenkomsten heeft verzocht dit alsnog te doen bij het O n d e r w i j s b u r e a u ( k a m e r B201). roep van ongevec Ingewoond (waaronder de presenta­ Gelieve je n a a m op de achterzijde tigen aan de hand tie over eigen onderzoek of stage). van de foto te vermelden. gramma­onderdt ;Sèidenten die nog met doctoraal I Studenten die de zgn. eerste­jaars verdehetKUB­ten: bezig zijn, zijn van harte welkom, enquête nog niet hebben ingeleverd, er je eigen ervaiii. lüprincipe wordt elke eerste donder­ wordt verzocht dit alsnog te doen (B lie aan de KUB CE ^ g van de m a a n d een p r e s e n t a ­ 201). ven in Tilburg, he; n'emiddag georganiseerd. De ko­ van vragen, gastvi; mende maanden zullen deze midda­ gen worden aangekondigd in Uni­ SGO­toetsen I. 20 oktober, vane; vérs. n ongeveer 14.30 lill: Marije B e r t i n g , P 3 2 1 , t e l .

Inschrijving voor de toetsen van het SGO vóór I oktober bij Bureau Exa­ en ouderejaarsstt; 662325. mens, kamer C 82. Zie voor toets­ n mooie rode kub­;. data prikbord bij B201 en KIK num­ 1 die al een rode of» WW mer 1. Aan de toets van Grammati­ ■ hebben kunnen s­ sche A nalyse kan iedereen deelne­ anciële vergoeding) Informatica II 20e die sweater dn; n opgave: balie ste; Studenten die nog aan de verplich­ Bericht aan alle Letteren­ 24, tel 662211, op: ting voor de cursus Informatica II studenten .0.00 tot 12.00 enl terlijk vr. 7 okt. m Milieubeleid e; lieuvraags tukken e semester gegeve tijden: ivrij. 10.45­I2.30S: ssen Milieuvraagstus .5.30 PZ 25 Hafb

literatuur doet. et: p r i m a i r e leefslee: 995) :t. c u r s u s Soc. vs; ■sfeer (2e semester 1' .v. de in de studif I t e r a t u u r het vol. ht gesteld: Randa. ;tColtrane, Socioi d the Family. Ch:. l Publishers, Thiicl ■eprmtedl992. ISF

Groothandel in aardappels, groente en fruit zoekt:

euwe secretaresse l o l o g i e . Mevr. L )r alle aangelegen.".: i­Psychologie Hr itie bij haar terecfc maandag de gehele lo. middag en vr.mt:

Ex Libris Als 4e, 5e of 6e jaars Letteren k u n je voor 15 g u l d e n per jaar al lid worden van Ex Libris, de vereniging voor (bijna) afgestudeerden. Je ont­ vangt dan het Wie­Wat­Waar boek­ je, waarin alle adressen en werk­ plekken van afgestudeerden staan, en de Nieuwsbrief, m e t n i e u w s over afgestudeerden en activiteiten van de vereniging. Verder organi­ seert Ex Libris dit najaar een con­ gres samen met fUVA T, de vereni­ gingvan afgestudeerde juristen, ge­ titeld 'Recht en Publikatie'. Ook is er op 12 december weer de 'Stage en Scriptie Middag' gepland, bedoeld voor ouderejaars studenten die wil­ len w e t e n wat er in de stage­ of scriptiefase mogelijk is. Voor aan­ melding en informatie: M.v.d.Wiel, B204.

Louis Paul Boon­lezing 1994 De Vlaamse romancier en essayist Paul de Wispelaere houdt op vr. 7 okt. a.s. o m 20.00 u u r de vierde Louis Paul Boon­lezing in de A ula van de KUB. De spreker, ingeleid door Jaap Goedegebuure, zal het h e b b e n o v e r de l i t e r a t u u r ­ en kunstopvattingen in Boons naoor­ logse bijdragen aan D e roode vaan en Front, en beantwoordt na afloop vragen van het publiek. De avond wordt besloten met een receptie.

Aan de stand van Tilburg Univer­ sity Press vóór de Aula zal de tekst van de lezing worden aangeboden tegen een gereduceerde prijs. Kaar­

Uitreiking Diploma

Propedeuse

De uitreiking van de propedeuse­ diploma's vindt plaats op 7 okt. in A 186 om 16.00 uur. Wie geslaagd is o n t v a n g t een u i t n o d i g i n g of heeft inmiddels een uitnodiging ontvangen.

Als je 30 sept. geen bericht hebt ontvangen, meld je dan bij Deni­ se Lindenau.

flexibele o p r o e p k r a c h t e n die v a n a a n p a k k e n w e t e n

Raadpleeg Kublib, lokale informatie, onder nieuws. Onder roosterwijziging Bi] de vakgroep Belastingrecht tref je de roosters van het eerste semes­ ter van het collegejaar 1994/1995 en zal op korte termijn een vacature roosterwijzigingen. ontstaan voor de functie van Gevraagd

student­assistent (m/v)

Bij h e t T a l e n c e n t r u m : stagiaire (spe­ cialisatie interculturele communi­ catie) die gaat w e r k e n aan een orga­ n i s a t i e en i n h o u d van de ' t a a i h u l p op m a a t ' die geboden w o r d t aan a n d e r s ­ talige s t u d e n t e n (en medewerkers) op de KUB. U i t g e b r e i d e s t a g e b e s c h r i j ­ ving bij Petra H e e k of Lidwien Heer­ k e n s , k a m e r B 127, tel. 663105

Vanaf 1 nov. of later (1995 kan ook nog) zijn weer een paar stageplaatsen be­ schikbaar voor Letterenstudenten bij Amnesty International Vlaanderen in Antwerpen. Belangstellenden raadple­ gen het prikbord bij Bureau Onderwijs (C 82)

maken

in Zuid

Het universitair beleid is gericht op het in dienst nemen van een groter aantal vrouvfen, gehandi­ capten en leden van etnische minderheidsgroeperingen.

Zij worden daarom uitdrukkelijk uitgenodigd te solliciteren.

Promoveren met een mooi afgewerkt proefschrift, tegen een unieke prijs !!

Wij maken het voor u mogelijk Voor informatie:

Graafdijk West 23 2973 XD Molenaarsgraaf

Boekhandel Gianotten

Tel. 01844­1930 Fax 01844­1584

Prof. Verbemelaan 100 Tilburg .

Tel. (013) 651111

Afrika?

Bezoek hét jongeren hotel voor backpackers in het centrum van Kaapstad! (2p. kamer al vanaf 27 piek)

"Albergo for

Belangstellenden kunnen hun schriftelijke sollicitatie richten aan de secretaris van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid, m e v r o u w mr.

G.M.D. Peters­Van Gorp, Pb 90153, 5000 LE Tilburg, o.v.v. het vac.nr. op de enveloppe en op de brief.

N I E U V\f

trs/r,„^°^cfe

Vrienden

vac.nr. 0595) voor een I dag per week.

In aanmerking k o m e n doctoraalstu­ denten fiscaal recht of fiscale eco­ nomie die het tentamen Basiscursus Belastingrecht m e t goed gevolg heb­ ben afgelegd.

Informatie over de vacature kan wor­ den ingewonnen bij prof .dr. A.C. Rij­ kers, tel. 013 ­ 668134 of bij mevrouw mr. K.M.L.L. Wouters ­ Van de Ven, tel. 013 ­ 662604.

Data: do. 20 okt. in de herfstvakan­ tie; tijd: tussen + 10.00 uur en + 14.30 uur. Taak: een groep van + 15 V W O ­ l e e r l i n g e n (evt. m e t ouders) rondleiden aan de hand van enkele ervaringen m e t studie en s t u d e n t l e d e n ; vragen beant­ Adreswijziging woorden; g a s t v r o u w / ­ h e e r zijn; wie: eerste­ en oudere jaars stu­ Adreswijzigingen dien je door te geven denten; bij Bureau Inschrijving (C 82) en bij Bureau Onderwijszaken (B 201). beloning: een mooie rode KUB­ sweater, (A ls je al een s w e a t e r hebt, k u n je evt. een financiële Internationalisering vergoeding krijgen, maar alleen als je je oude trui draagt op de voor­ Er zijn nog e n k e l e E r a s m u s b e u r z e n lichtingsdag); info en opgave: ba­ beschikbaar v o o r h e t 2 e s e m . van 1994/ lie s t u d e n t e n z a k e n , N 2 4 , t e l .

95. Informatie bij Denise Lindenau, B 662211; 205.

Let op: deadline voor het aanvragen van Open: ma. t / m vr. 10.00­12.00 en subsidie voor buitenlandse studie­ac­ 13.00­16.OOuur; deadline: opge­ tiviteiten 4e kwartaal: 15 oktober ven tot uiterlijk 7 okt. tenzij er al eerder genoeg a a n m e l d i n g e n zijn.

leeftijd: 18 t o t e n met 23 jaar werkdagen: in overleg ^ een of meerdere dagen in de week ^ voor langere periode werktijden: in overleg nachtavonddiensten en dagdiensten mogelijk telefonische reacties: 013­675775 dagelijks tussen 14.00 en 17.00 uut

iiii;iiistii<Bö" Kublib

Stageplaatsen Groepsleider gevraagd voor de Voorlichtingsdagen:

HET HELE JAAR D O O R UIT VOORRA A D LEVERBA A R

Backpackers"

5 Beckham street, Gardens 8001, Cape Town, South A frica ■ Telefoon 00 27 (21) 22 18 49 • Fax 00 27 (21) 23 05 15

Mamdp

'^^s;;:y^9en '"ean ^C/,f

Indien nodig

gratis vervo^^ Daarna 9 ­ , , trein

I

bestaan er

nog echte neushoorns?

ologie: !t s die gemaakt zijn.: de afstudeer­riti lologie van de afgf­ srdend in de AS.0 s toegankelijk voot 3­Psy. Er wordt te een lijst gemaakt e) titels van scrif •inzage in gang PS tx onderzoeksoii )r vragen over ik een verslag! oi vragenlijst?', kurr je; t raadplegen. Via* M e v r . L. van ïpi e de sleutel van des igen. Scripties woi eend! De bibliott ;ste scripties echtei tuderendienjezo»! ­als stage­verslag il leveren. Eén exeffll indescriptie­kastii

ten voor deze avond kosten 112,50; KUB­Letterenstudenten betalen n i e t s , andere s t u d e n t e n f 7,.50.

Aanmelden (studenten op voor­ leggingvan KUB­kaart) en contant betalen kan tot en met 7 okt. op ka­ mer B 207.

STUDIEBOEKEN

lie deze cursus ir enbijdeaanvangVi dit boek te beschit ;n mogelijk lange:: ient het sterk aant ; reeds binnenkort: te bestellen.

•ologie: retaresse

Er k o m t een nieuwe studie vereni­ ging van onze faculteit: 'PHOE­ NIX'. In de gang bij B201 k o m t al­ vast een lijst te hangen voor men­ sen die aktief lid willen worden; zet 4iier ook je telefoonnummer bij.

29SEPTE.MBER 1 9 9 4

PARTY ­ BOERDERIJ ­ RESTA URA NT 'De Nieuwe Hoef' Tiendhoeve anno 1641 'Gorp' aan de Ley, 5051 PP GOIRLE ;^en antieke lokatie in een schitterend natuurgebied. .Voor besloten gezelschappen vanaf 30 tot 150 personen. .Maakt u eens een vrijblijvende afspraak met ons, zodat /fvij u rond kunnen leiden door deze unieke lokatie en u ­gunnen vertellen over onze vele mogelijkheden. .j,voor in'formatie of onze folder, 'iel. 013­345675 of 013­348824.

mmANcsrnuNCHm GEEF OM DE TOEKOMST. Word Yoor f 30,­ donateur van het Wereld Natuur Fonds.Giro30, Zeist. ^

EERST

DE NKE N, DAN

D OE N .

Publicatie aangeboden d o o r dii blad in samenwerking met de Stichting Ideële Reclame

SIRE

UNIVERS

De memobe nchten zijn be doe ld voor stu denten en ge­ zelligheidsvere­ nigingen plus instiituten en afdelingen wet ke activiteiten ontplooien op het terrein van cultuur ontspanning en sport Hou het kort en bondig De re dactie behoudt zich het recht voor berichte n in te korten

s s» s

Studieverenigingen

Input D o 6 okt vindt de Steenworp plaats in Villa de 4 )aargeti)den Dit IS een discussie tussen studen ten,wetenschappers en een spreker van A kzo Kaarten a f 5, zijn ver krijgbaar tijdens kantooruren bi)R 13 Tijd 14 45 17 45 uur De Smeetskrlng Vandaag organiseert T F V 'De S m e e t s k n n g ' de f i s c a l e b e d r i j vendag N a de lunch zal het sollici tatietrainingsbedrijf P s y c o m een lezing in de aula verzorgen 'Hoe te solliciteren' van 13 15 13 45 u u r Toegang is gratis voor alle belang­ s t e l l e n d e n ' Z a l o k t wordt het lus t r u m a f g e s l o t e n m e t een g r o o t s GALA m Kasteel Heeswijk Kaarten zijn voor Smeetskringleden f 45, , m e t leden k u n n e n ook kaarten krij gen voor f 50, Dit alles inclusief bus, live band 'ocal Offence' disco, roulette en buffet Kaarten te krijgen tijdens de bedrijvendag rond de aula bij de l u s t r u m c o m m i s s i e of vr op kamer R 9'

l a n d Bayer, H o e c h s t , D e u t s c h e Bank en nog veel meer De kosten bedragen slechts f 90, Schrijf je in op 3 okt vanaf 10 00 uur in gebouw A Nobelprijswinnaar en toponderne mei' Franco Modigliani (Nobelpnjslaure aat) en Joep v a n d e n N i e u w e n h u y z e n zullen begin o k t o b e r een lezing geven op de KUB De lezing met van den N i e u w e n h u i z e n vindt plaats op 4 oktober om 20 00 uur in de aula Franco Modigliani spreekt 5 oktober Tijdstip wordt nader be kend gemaakt Meer info Efact R l Gezocht getalenteerde scribenten' Efact zoekt voor haar gerenommeer de periodieken Le Facteur en Def ac to enthousiaste schrijvers met door zettingsvermogen Heb jij een m e ning die je met duizenden lezers wil delen, meld je aan bij Efact R l , 013 662991

Veel studenten B O W hebben erva ring m e t beleidsdebatteren Welke student B O W wil zich binnen de Debating Club Tilburg intensief bezig gaan houden m e t beleidsde batteren Wij zijn van plan om c u r s u s s e n te geven en landelijke toernooien te bezoeken Nogmaals oproep Welke onbeken de dichter wil voordragen uit eigen w e r k ' Welke onervaren presentator/ trice wil een strak geleide avond dirigeren' Op m a av 10 okt zijn enkele studenten vertegenwoordi gers uitgenodigd o m te debatteren m e t stellingen over het onderwijs Komt allen kijken in cafe de Ros kam Schrijf je alvast m voor het debat ting toernooi bij het mjmeegs Studenten Debatteer Genootschap Brugman op 12 okt 10 00 aan de universiteit van Nijmegen De w m naars krijgen f 100,— Denk nou niet dat kan ik niet Een redelijke debater wordt ieder die pakweg 10 keer geoefend heeft D C T Cicero oefent iedere maandag avond vanaf 20 00 u u r in Cafe de Roskam |naast Polly en Marijnen) Emet Qenee Geloof en w e t e n s c h a p ' Is geloven wetenschappelijk of is wetenschap gelovig' Detegenstellmg lijkt m e t groter te k u n n e n zijn Emet Qenee, een christelijk dispuut van studen ten uit diverse Reformatorische kerken, zoekt o a naar antwoorden op vragen over geloof en w e t e n schap Vanuit de Bijbel proberen we een basis te vinden voor hetbedrij ven van wetenschap A l eens nage­ dacht over God, de Bijbel en de zm van jouw l e v e n ' Kom gerust eens mee praten en denken Naast stu diekringen en Bijbelkringen hebben we veel ontspannende activiteiten, zoals vereningsweekenden, sport activiteiten, borrels, etc Mis een stuk verdieping van je studie n i e t " Bel Chris 013 637744 of Mare 013 552347

Efact Hoppers opgelet De Efact city hop per bus gaat 20 en 2 l o k t naar Duits

Pleltzltting DICIT Op WO 5 okt a s zal de eerste pleit zitting van DiCiT plaatsvinden Pleiters z u l l e n zijn de s t u d e n t e n Bart Bierens en Jack Withaar en de docenten m r W H van Boom en mr J de Jong van Lier De rechtbank zal bestaan uit Prof mr Schoordijk, mr J H M van Erp en mr M A J G Jans sen De pleitzitting zal plaatsvinden m YZ 3 en beginnen o m 19 30 u ledere belangstellende is van harte welkom'

l o o p t r a i n i n g bij de g r o t e A l b e r t H e y n Iedereen is h i e r van h a r t e welkom Op do 6 okt isereeninformatiebij eenkomst voor het ouderejaars com petitieroeien O m 15 00 zal er ge roeid worden en na het eten zal o m 19 00 informatie gegeven worden over de mogelijkheden van dit jaar (ndderregatta, ervaren oocuz etc | en tevens zullen de ploegen vandaag gevormd worden Voor meer mfor matie en opgeven, bel A nnelies K Ook dit jaar z u l l e n voor er Open roeimiddagen worden gehouden Iedereen kan komen, alleen of met de hele ploeg Op do 6 okt zal de eerste roeimiddag zijn vanaf 15 00 uur Het ib op deze dag ook mogelijk om i n e e n 8 + t e stappen Meerinfor m a t i e over de tijdstippen van deze open roeimiddagen is te vinden m de Recover

SBIT Ichthus

Van Gend é) Loos 6 o k t o b e r vrijhouden w a n t Efact o r g a n i s e e r t een m i d d a g e x c u r s i e naar Van Gend 6*. Loos Twee lezm gen en een lunch is genoeg o m je in te s c h r i j v e n op k a m e r R l , 0 1 3 ­ 662911 Efact congres Global Pressure on Industry O p l 2 e n l 3 o k t vindt het jaarlijkse Efact congres plaats Dit jaar is het t h e m a 'Global Pressure on Indus try' Sprekers zijn o a Geelhoed(EZ), Kamminga (KNOV), Bemdsen (Ned Uoyd), H o u b e n (Commissaris der Koningin, N Brabant), Brokxen vele anderen Let op posters en promotie I n s c h r i j v e n op k a m e r R l , 0 1 3 ­ 662991 Ich habe es nicht gewufSt Das 1st schade N u r 50 Studenten k o n n e n m i t g e h e n m i t d e m Efact City Hopper nach Deutschland Du muCt dich a m dritten Oktober u m 10 00 im Gebaude A einschreiben Es kostet nur f 90,­ Kem Bier und Lederhose Nee, een twee­daagse excursie naar Duitsland m e t chemie, staal, bank wezen en farmacie voor slechts f 90, Inschrijving in gebouw A op 3 okt om 10 00 u u r Wees er op tijd bij' f

Olof DCT Cicero

lijks of ideeën) hebben, dan k u n je daarmee bij de MAK terecht tijdens spreekuren A ngela di van 10 30 tot 12 30, Bas wo van 12 00 tot 14 00, Christel do van 11 30 tot 13 30 dus tot ziens

Morgen 30 sept orgnaniseert Pallie ter haar 25e mixed hockeytoernooi op de velden van T M H C Op deze zelfde dag zal er op de KUB weer een a l u m n i dag georganiseert worden Ook Olof IS hier middels, de Vrien den Van Olof, a a n w e z i g Het m o m e n t o m even een babbeltje te ma ken m e t een oud lid van de verent ging Precies o m 22 00 u u r op zo 2 okt eindigt de kleptijd en k u n t U de nieuwe eerstejaars k a n d i d a a t h d m a k e n van U w dispuut Het einde van de kleptijd b e t e k e n t m e t h e t einde van de m e n s a Deze w o r d t zelfs v e r b e t e r d De t w e e g a n g e n maaltijden zullen door de n i e u w e eerstejaars commissie omgezet worden m een drie gangen maaltijd Dit IS weer mogelijk op maandagen en op dinsdagen voor f 5, en op donderdagen voor f 7,50 Op di zal de commissie borrel door het eindi gen van de kleptijd verhuizen naar onze nieuwe grote borrelzaal Voor de disputen k o m t nu natuurlijk echt de tijd o m na de vergadering m e t de n i e u w e leden even een biertje te p a k k e n in o n s eigen b r u i n cafe Verder zal er op wo 5 okt de A HC mega foeten activiteit georganiseerd worden Deze dag begint o m 12 00 u u r t e r s o c i ë t e i t A sgard a a n de Spoorlaan Hier zullen acht groepen g e m a a k t worden die naar de ver­ schillende zusterverenigingen zul len vertrekken Een groep blijft hier en ontvangt de jaargenootjes van de andere verenigingen Het middag programma za op elke vereniging om 15 00 uur beginnen 's A vonds o m 22 00 u u r wordt er afgesloten m e t een 'mega' eerstejaarsfeest in Delft Hier zal een bekende band een spet terend optreden geven Verwachte opkomst 1000 eerstejaars plus nog de IC's, Z C ' s en Senaten

Het nieuwe bestuur wil al zijn leden een voorspoedig jaar wensen en hoopt alle leden toch zo vaak moge lijk te zien op de verschillende activiteiten die door het jaar worden georganiseerd Voor iedereen die zijn bestelde BIK Mag map nog m e t heeft opgehaald wildie dat zo snel mogelijk k o m e n doen (kosten f 7,—) Zoals gewoonlijk heb je vragen of wil je actief worden het spreekuur iselkecollegedagvan 13 00 tot 14 30 m o c h t je op deze tijden m e t k u n n e n Buiten deze tijden is er ook vaak wel iemand op de SBIT kamer R 21 aanwezig en als je helemaal m e t k u n t dan k u n je mallen naar adres SBIT@kub nl

De foto's van het faculteitsmtroduk tiekamp hangen vanaf maandag 26 september in de mensa De foto's a f l , 2 5 z i j n b i j t e bestellen middels de bestelformulieren die erbij hangen en die je op de MAK kamer B 320 in k u n t leveren (kontant betalen') Op het MA K kamp zijn bovendien nogal wat dingen gevonden die je op de MA K k a m e r op k u n t h a l e n Mocht je trouwens nog problemen, suggesties, vragen of i d (iets derge

VITE­Internatlonal

Wo 5 okt IS er een algemene leden vergadering Deze A L V wordt ge houden om 20 00 uur op de K U B m gebouw S m SZ 25 Kom, luister en spreek je uit over het activitei­ tenplan en de begroting Verder wil len WIJ je er op attent m a k e n dat er ledere di en do t u s s e n 13 00 en 15 00 u u r spreek/info u u r is in R17 voor al JOUW vragen, ideeën en op merkingen Wil je graag in een com m i s s i e ' N a t u u r l i j k k a n dat, k o m eens langs om te informeren Input

Polis

O n z e o u d e en n i e u w e leden van commissies zijn druk bezig m e t activiteiten Ma 26 sept vindt het Walking Dinner plaats op verschil lende s t u d e n t e n k a m e r s in Tiburg De inschrijflijst hangt ophet Input bord m gebouw S Ook enkele vak groepleden zullen meedoen De Steenworp,een discussie tussen studenten,wetenschappers en bedrijfsfunctionanssen,is op 4 okt bij te wonen in Villa de 4Jaargetij den Schakeljaars je k u n t nog lid worden'

R i l IS van ma t / m do open van 13 00 15 00 uur De volgende borrel IS op 4 okt in de Wereld Je k u n t nu k a a r t e n kopen voor h e t TIGEA K feest op 6 okt in Noorderligt De band op die avond is Volumia, de band die ook op het Polis gala speel de Kaarten kosten f 5, , wees er snel bij, want op is op Leden die nog niet h u n contributie a f 30, betaald hebben, dienen dit zo snel mogelijk op g i r o n u m m e r 124 997 of bankrekening 40 93 30 663 (A BN A MRO) over te m a k e n Wanneer je later betaalt, loop je het risico m e t in het nieuwe jaarboek te komen, dus betaal zo spoedig moge lijk Mensen die in het jaarboek '94 niet m e t een foto stonden vermeld, w o r d t verzocht een pasfoto in te leveren Geef ook adreswijzigingen door en verbeteringen Er zijn nog een paar Polis t r u i e n v o o r slechts f 42,50 , dus wees er snel bij De deadline voor het Polis Magazine is 14 okt In R i l staat nog een zak m e t gevonden voorwerpen van de intro, ben je iets kwijt, kom dan langs

Tilburg Foreign Law Review Ook dl t jaar biedt de Tilburg Foreign Law Review weer een scala aan juridische artikelen, die de verschil lende (buitenlandsejrechtsgebieden b e s l a a n Op dit m o m e n t zijn wij druk bezig om heteerste exemplaar van deze jaargang te voltooien Wij onderhoudenhiertoe contacten m e t tal van b u i t e n l a n d s e praktijk j u r i s t e n , w e t e n s c h a p p e r s , en bin n e n en b u i t e n l a n d s e s t u d e n t e n Verderontplooien wij nog een aan tal n e v e n a c t i v i t e i t e n , w a a r o n d e r eenstudiereis naar Amerika (zomer) De T i l b u r g Foreign Law R e v i e w bevatbovendien informatie over stu deren in het buitenland, en besteedt veel aandacht aan recent gepubli ceerde boeken en tijdschriften Heb JIJ, als rechtenstudent, nog tijd en zm over o m aan dit tijdschriftmee te werken, of wil je een abonnement, n e e m dan contact op m e t k a m e r Y 349, tel 013 668127 VIdar

De MAK

I c h t u s Tilburg is een christelijke s t u d e n t e n v e r e n i g i n g van 40 per sonen Naast de wekelijkse kring avond(ma of wo ) waarin m e t elkaar van gedachte gewisseld wordt over een stuk uit de bijbel organiseren we ook een volleybaltoernooi, gemeen schappelijke eetavonden en andere ontspanmngsactiviteiten Denk jij ook wel eens na over geloven, wil je weten hoe andere s t u d e n t e n daar m e e o m g a a n of b e n je g e w o o n nieuwsgierig naar wat we zoal doen, k o m dan gerust eens langs Of bel Gert 447335 of Ryanne 438465

Een nieuw VITE bestuur zit te po pelen o m het 14de VITE jaar net zo succesvol te laten verlopen als de afgelopen jaren Er zijn enkele klei ne praktische veranderingen aange­ bracht De kantoortijden zijn nu van m a t / m vr van 10 30 tot 12 30 u u r Dit jaar wordt er tevens een nieuwe commissie opgestart de bedrijven contactencommissie Hiervoor zijn WIJ nog op zoek naar e n k e l e en thousiaste actievelingen Ook in de congrescommissie zijn nog enkele plaatsen vrij Voor meer informatie k u n je terecht op de VITE k a m e r R15

Versot

Op za 1 okt IS de Diesviering, de survival in de Ardennen Met vragen hierover k u n je terecht bij Monique Diepstraten of de andere leden van de Diescommissie Op 2 okt zal de jaarvergadering zijn Deze begint o m 13 00 Eerst zullen de v e r s c h i l l e n d e c o m m i s s i e s een verslag doen v a n de u i t g e v o e r d e aktiviteiten van het afgelopen jaar Rond 16 00 zal de bestuurswisseling plaats vinden, met aansluitend (rond 17 00) de receptie ledere m a av is er o m 21 00 een

1

29SEPTEMBER 1 9 9 4

MAKUB Do 6 okt zal de Marketing A sso ciatie KUB haar jaarlijkse congres laten plaatsvinden Titel Wmno vations Key success factors foi pro duet and service innovation A ls je je hiervoor nog niet hebt ingeschre ven, k u n je dit als nog doen bij de stand in de hal van gebouw A tus sen 12 00en 14 00 Kostenvoordeel n a m e bedragen f 20, voor studen ten m e t MA KUB­lid en f 1 5 , ­ voor MAKUB leden De eerste honderd i n s c h r i j v e r s v a n de KUB krijgen bovendien een Gilette scheerset of een survivalpakket kado Voordi II okt aanstaande heeft de LFC com missie een marketing manager van Levi Strauss & Co geregeld Deze zal een leuke lezing gaan verzorgen N a het succes van het pooltoumooi en de laser game het vorige semester heeft de activiteitencommissie nu een bowlingavond voor alle actieve leden in petto Deze zal wo av 12 okt plaatsvinden bij Bowling Bri m o n En natuurlijk gaan alle actie velingen mee

Peter Noll De Vereniging voor Strafrecht Peter Noll organiseert op WO 5 okt 1994 een discussie avond over de legali sering van drugs De vraag of het s t r a f r e c h t e l i j k v e r b o d op d r u g s gehandhaafd moet blijven en daar m e e samenhangend of het probleem van de drugsverslaving langs straf rechtelijke weg moet worden aange pakt, zal die avond centraal staan Deelnemers aan de discussie zijn ds Visser (van de Pauluskerk te Rotter dam), dhr R Gerrand (hoofdcommi ssaris van politie te Tilburg), dr J T M D e r k s (senior w e t e n s c h a p pelijk medewerker van het Neder lands Centrum Geestelijke Volksge­ zondheid te Utrecht) en drs A M van Kalmthout (docent van de vak groep strafrecht van de KUB), die tevens als f orumleider zal optreden De discussie avond vindt plaats in zaal YZ 7 (nieuwe gebouw) en zal o m 19 30 uur beginnen Belangstel lenden zijn hierbij van harte uitge nodigd De toegang is gratis Tevens organiseert onze vereniging op do lOnov a s een excursie naar het Politie Instituut Openbare orde en Veiligheid (PIOV) te Hooger heide Het PIOV is gespecialiseerd m het verzorgen van opleidingen op het gebied van geweldsbeheersmg en geweldsmstructie voor m n de politie Hierbij valt te denken aan opleidingen m b t grootschalig op treden (b v de ME bij voetbalwed strijden), vuurwapenopleidingen en bijzondere e e n h e d e n opleidingen zoals arrestatie teams en persoons beveiligers Het programma zal van 09 30 16 00 uur duren, waarbij o a het oefendorp en de schietbaan be zocht worden I v m de hoge kosten die het PIOV ons voor o m het ge bruik van de faciliteiten en docen ten aldaar in rekening brengt, zien WIJ ons deze keer helaas genood­ zaakt, tegen onze gewoonte, belang stellenden een eigen bijdrage te vra gen Deze bedraagt f 12,50 Wij ho p e n dat h e t jullie er n i e t van zal w e e r h o u d e n deze erg interessante en vooral l e u k e e x c u r s i e m e e te m a k e n Je k u n t je aanmelden door genoemd bedrag te storten op post giro nr 5570505 t n v VvSr Peter Noll, o V V 'PIOV' Zorg ervoor dat het bedrag uiterlijk vr 14 okt a s op h e t g i r o n u m m e r is bijgeschreven Houd daarbij dus rekening m e t de o v e r b o e k i n g s t e r m i j n ' A ls wij de betaling hebben ontvangen zal spoe dig daarna meer informatie over de reis naar Hoogerheide volgen Be i a n g s t e l l e n d e n k u n n e n zich voor meer informatie t a t w e n d e n tot Bart van de G n n t , tel 073 311822

F.A.T. Mercurlus Mercurius isde vereniging voor stu denten, die geïnteresseerd zijn m F i n a n c i e r i n g en Geld , Bank en Kredietwezen en ook voor mensen die d e a c c e n t p r o g r a m m a ' s beleg gingstheorie of financieel econom isch m a n a g e m e n t volgen M e r c u n us organiseert jaarlijks vele activi teiten, zoals lezingen, workshops en geeft het blad Wl&rcunus financieel uit T e v e n s organiseert Stichting C o n g r e s M e r c u r i u s jaarlijks een congres Ook zijn we op nationaal n i v e a u actief b i n n e n de F i n a n cierings A ssociatie Nederland, waarmee wij landelijke activiteiten organiseren Heb je interesse o m het komend jaar actief te worden binnen M e r c u r i u s of wil je op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelin­ gen op financieel e c o n o m i s c h ge bied, k o m dan langs op onze kamer R7(10h30 16h30)ofbeltel 662992 en word (actief) lid F A T Mercu n u s organiseert de volgende activi teiten 4 Okt Effectenbeurs & EOE Optiebeurs 26 O k t A BN A MRO dealingroom simulatie 9 Nov Bedrijfspresentatie en recruitment Lazard B r o t h e r s , R o t t e r d a m 17 Nov Lezing drs F Keepers Mana gement Development Officer, U n i lever

a f 5, ­ verkrijgbaar in R 10 A an dj kassa kosten kaarten f 6, De deai 1 line voor stukjes voor 'a priori' nr 11 i s o p v r 7 o k t Stukjesinleverenkaiij ook via p mail aan E J A Konmkx 1 @kub nl Do 13 okt orgamseenl Prioritijd een studiemiddag Meal informatie volgt spoedig Inweelcul van 1995 organiseert Pnontijd een ■ studiereis naar Edinburgh Miv ' ma 26 sept zijn de nieuwe inloop, uurtjes tijden m a t / m vr 12 30 13 30 u u r

Studenten

Contrast Waar moet je aan denken als jedt n a a m l e e s t ' D e n k e e n s aan hei studentenkoor van Tilburg, eengt zellig koor met zowel HBO alsWO s t u d e n t e n dat alweer zes jaarvo enthousiasme zijn stem laat hora Afgelopen semester stond Engelst koormuziek op het programma ei a a n k o m e n d halfjaar gaan we Oosteuropese liederen zingen, ditu het kader van de buitenlandse ras in het voorjaar Naast optredens zip we nog allerlei gezellige dingen vas plan, zoals het 'Contrast weekend en cycling dinner Je k u n t ook mee doen aan een m u z i k a a l projeci waarbij je intensief m e t een giooi stuk bezig bent Info over dit alles kun je krijgen bij Caroline 63213!

En h i e r b i j b e n je v a n harte uit genodigd om eens op ma av vanii 20 00 u u r m e t ons mee te doen indt Maranatha kerk Er is een open tiid in sept en okt Tot z m g s " Colleges TUE Colleges volgen aan de Technisde Universiteit Eindhoven een ander accent in de studie In het kader van de samenwerbiij t u s s e n de KUB en de Techmsclt Universiteit Eindhoven (TUE) woi den studenten nadrukkelijk gewe zen op de mogelijkheid om zelf ge w e n s t e a c c e n t e n in h e t gekozei studiepakket te leggen Voor stü denten die als full t i m e student asi de KUB zijn ingeschreven is k namelijk mogelijk o m colleges tt volgen aan de T U E D i t kunnen colleges van a l g e m e e n aard zi|[ maar ook specifiek aanvullende; het gekozen Tilburgs vakken pal ket Indien je bepaalde vakken deel uii wil laten m a k e n van je totale gekti zen p a k k e t , is h e t verstandig on daarover contact op te nemen mt je studie adviseur en toestemmiiit te vragen aan de examencommissie O m colleges aan de TUE te kunnei volgen dien je je (kosteloos) inii schrijven aan de TUE Het telefoop n u m m e r van de TUE studentenaJ ministratie is 040 47 80 15 Voor meer informatie over de TU' k u n je c o n t a c t o p n e m e n met he s t a f b u r e a u v a n h e t Samenwei k i n g s O r g a a n B r a b a n t s e Univei siteiten(SOBU)metmr Karen Lenis of drs M a r i a n n e Wagemans gt bouw Y, kamer 102, tel 013 661 80 Daar ligt ook de studiegids M de TUE ter inzage De Koffer Universiteitstheater De Kofferheer nog enkele plaatsen vnj bij cursu< sen en produkties Zo kun je je gaa< uitleven in de improvisatie produl; tie op do av Of wat te denken vii ' G e b r u i k s a a n w i j z i n g Onbekenii waarbij improviseren met attrihute» c e n t r a a l s t a a t ( m a a v ) Beide kostet slechts f 60,—en staan onder leidi»! van gekwalificeerde docenten Bt voor m e e r informatie A rno 01 681908 of de Kofferkamer m SZM (66)3228 Wees er snel bij want A lessen zijn inmiddels gestart

PriorltIJd Cinema Inschrijven en lidmaatschapsgeld betalen kan tot 1 okt Op deze ma nier verzeker je jezelf een (plaats m het) Smoelenboek' Wo 5 okt or g a n i s e e r t P n o r i t i j d een W a l k i n g Meal Je bereidt m e t een onbekende medestudent voor , hoofd of nage recht en de overige gerechten eet je bij andere VTW ers thuis Inschrij ven kan t / m vr 30 sept o p h e t P r i o ritijdbord R o o s t e r s h a n g e n daar vanaf ma 3 okt Kaarten vvor het Studieverenigingenfeest op do 6 okt van TIGEA K m e t de band Vo lumia in Noorderligt z i j n t m 3 o k t

C i n e m a p r e s e n t e e r t dit semestf nog drie films Op WO 5 okt ' T h e crying gam' Zeer verrassende film vol spannmt politiek en romantiek over een IR» lid die vrouw van vermoorde soU« opzoekt Scenario werd vorig 1'*' terecht bekroond m e t een Oscar Op WO 12 okt 'Boyz'n the hood Op WO 2 nov 'Life according" Alle films w o r d e n vertoond oo 20 00 uur in C Z 101 a f 5,

Alfa

U N I VERS l a

Mobiles is weer ultl Het magazine voor de economische student ligt weer gratis voor je klaar. Dit maal bevat het magazine een Accountancy special.

In deze special k o m e n verschillende onder­ werpen aan bod: Een artikel over de functie vjn een accountant bij een fusie; de a,insprakeli|kheid van een accoun­ tant, wat moet een accountant we­ ten over het milieu? w e l k e eisen stelt een modern accountantskan­ tour aan z'n jonge instroom en nog veel meer. Naast deze special staan er in Nobiles artikelen die aanslui­ ten op verschillende studierichtin­ gen en interessegebieden van de technische HBO/WO student. Zoals altijd komen ook actuele t h e m a ' s aan bod zoals sport, reizen, ontspan­ ning, films, prijsvragen etc.

Werkgroep Lesblsche­ en H omostudles Nieuwe ti|d; Info­Contactuur,­ do. van 15.45­17.00 uur. KamerR 12, tel.

013­663389 m.u.v. vakanties. Coör­ dinator Herb Vaartjes.

2 Stageplaatsen bij Industriebond FNV: ­ Homo/lesbische discriminatie. So­ ciale psychologie of Organisatiepsy­ chologie. ­ Micheling­gids voor A rbo­dien­ sten; Abeids­ en organisatiepsycho­ logie.

Profielschetsen zijn aanwezig in R 12. Studenten die b e l a n g s t e l l i n g hebben voor deze stage moeten vöör 29 sept. reageren. Voor informatie kan contact opgenomen worden met Herb Vaartjes, do. van 15.45­17.00 uur in R 12, tel. 013­663389 of privé 073­560404.

Psycholoog NIP

Als |e meer wilt weten over de titel 'Psycholoog NIP' organiseert de SPS een i n f o r m a t i e a v o n d in beeld en geluld op vr. 7 okt. Door middel van een dia­serie zal Britt van Beek van het NIP­bureau de voorwaarden, mogelijkheden en c o n s e q u e n t i e s van deze titel duidelijk maken. Dus: 7 okt., 20.00­21.30 uur. KUB, PZ 201.

Opgave bi) E n k S c h i j v e n s : 040­ [ 434246.

Alfa Binnenkort verschijnt bij de Amster­ _dam University Press de nieuwe let­ terkundige reeks Alfa: Literaire tek­ sten uit de Nederlanden. A lfa om­ Vat poèzie, p r o z a en t o n e e l u i t verschillende eeuwen en van ver­ s c h i l l e n d e a u t e u r s . De c a n o n is sterk vertegenwoordigd, maar daar­ naast wil de redactie aandacht vra­ gen voor teksten die ten onrechte minder bekendheid hebben verwor­ ven De teksten zijn door deskundi­ ge, waar nodig, van commentaar en woordverklaringen voorzien. Een leesbare inleiding plaatst de litera­ tuur in de contekst van haar tijd. De eerste delen die in de serie Alfa ver­ schijnen zijn: Spiegel h i s t o n a e l ­ Jacob van Maerlant, F.P. van Oost­ rom |ed.); Gijsbrecht van A emstel ­ Joost van den Vondel, M. Smits­ Veldt |ed.); Mas A njello ­ T h o m a s Asselijn, M. M e i j e r ­ D r e e s (ed.l; Gedichten ­ Jacobus Bellamy, P.J. Buijnsters (ed.|. Info: 020­4203214, l a u r a Bromet.

Studentenzaken

zelf? Durf je m e t aan een gesprek te beginnen? Houd je je m o n d in een groep? Weet je niet hoe je kritiek k u n t hanteren? Kun je geen 'nee!' zeggen? Studentenzaken biedt je de mogelijkheid om (bij voldoende aan­ meldingen] vanaf half okt. 1994 mee te d o e n a a n e e n a s s e r t i v i t e i t s ­ training (leren opkomen voor jezelf zonder de bedoeling te hebben o m anderen voor het hoofd te stoten).

Inlichtingen en inschrijving voor de training in het Informatiecentrum, N24 (zie boven).

Studium Generale

Islam o n t m o e t het westen I.s.m. Turkse Studenten Vereniging, Podiumcafé en CWL De islam wordt vaak geassocieerd m e t militante fundamentalistische groeperingen die een gevaar vormen voor het westen.

Dit is een van de oorzaken dat mos­ lims vaak in conflict k o m e n m e t de westerse cultuur. Er is sprake van een r e l i g i e u s en c u l t u r e e l isole­ ment.

De vooroordelen ten opzichte van de islam ontspringen uit onwetendheid en onbekendheid m e t het islami­ tisch gedachtengoed. Het program­ ma 'islam ontmoet het westen' stelt zich als doel o m grotere bekendheid te verschaffen over de islam.

In de ochtend van donderdag 6 ok­ tober zal een excursie plaatsvinden naar de moskee An­Nur te Waalwijk onder leiding van de architect Perot­ ti en de i m a m Lessy. 's Middags is er een inleiding van de bekende islamoloog Mohammed Arkoun. Daarna vindt er een forum­ gesprek plaats, waarin Pieter van Hoof de gasten zal ondervragen over de vooroordelen ten aanzien van de islam en de integratieproblemen van moslims m West­Europa.

In gebouw S is de foto­tentoonstel­ ling 'de wereld van de islam' te zien m e t foto's van W.F.M. Isphording.

Piogiamma Di. 4 okt. 15.00­17.00 uur stiltecen­ t r u m KUB. Een culinaire en cultu­ rele ontmoeting tussen de islam en h e t w e s t e n : discussie, e x o t i s c h e spijzen en dranken, m e t muziek van het h u i s o r k e s t van r e s t a u r a n t Pi­ no's.

Do. 6 okt zaal YZ 1.

Ochtend: 9.15 uur verzamelen bij de hoofdingang in gebouw B 9.30 u u r vertrek m e t bus naar de moskee A n­Nur te Waalwijk 10.00­11.30 u u r rondleiding door moskee o.l.v. de architect Perotti en de i m a m Lessy.

12.00 uur aankomst in Tilburg Deelnemers k u n n e n zich inschrij­ ven bij Studium Generale op kamer N 20 en N 2 1 . De kosten voor stu­ denten bijdragen f 5,­­ en voor niet­ studenten f 1 0 , ­ . Er zijn slechts 35 plaatsen.

Middag: 13.30 u u r inleiding door M o h a m m e d A rkoun, hoogleraar geschiedenis van de islam, Sorbon­ ne, Parijs 14.00 ­16.00 uur forumdiscussie o.l.v. Pieter van Hoof, free­lance journalist en ex­presentator van de KRO en RKK; m.m.v. Sajidah A bdus Sattar, deskundige vrouwenvraag­ stukken en islam; dhr. Shadid, bij­ zonder hoogleraar culturele minder­ heden KUB; dhr. Beek, hoogleraar godsdienstfenomenologie Theologi­ sche Faculteit Tilburg.

Foto­expositie 'de wereld van de is­ lam' Fotograaf W.F.M. Isphording. Van 6 t / m 25 okt. m gebouw S (weekend gesloten).

Reader 'islam ontmoet het westen' verkrijgbaar bij Studium Generale, N22

Openingstijden

Bureau Buitenland De openingstijden van de verschil­ lende afdelingen binnen Studenten­ zaken zijn als volgt: Informatiecen­ trum Studentenzaken (N24| ma. t/ mvr. 10.00­12.00 en 13.00­16.00uur.

Balie Studiefinanciering (N24| ma. di. do. 13.00­16.00 uur. Bureau Bui­ tenland ma. t / m do. (N24) 13.00­ IS.OOuur. Huisvesting Buitenland­ se Studenten (N1 of N 1 aj ma. t/m vr.

10.00­12.00 uur Loopbaan Advies C e n t r u m (N7| ma. en WO. 13.00­16.00 uur, di. en do.

•10.00­12.00 en 13.00­16.00 uur

Spreekuur De tijden van het spreekuur van Bu­ reau Buitenland m N 24 zijn sinds 1 sept. 1994 gewijzigd. Per die d a t u m is het spreekuur op vr. mi. k o m e n te vervallen. De nieuwe tijden zijn: ma. t / m do. van 13.00­15.00 uur.

Erasmus­beurzen 2e semester

Assertlvlteltstralning Heb je moeite met opkomen voor je­

Voor het 2e semester zijn er nog di­ verse E r a s m u s ­ b e u r z e n b e s c h i k ­ baar. Een overzicht hiervan ligt ter

^9 SEPTEMBER 1994

inzage bij Bureau Buitenland tijdens het spreekuur in N 24 en bij de facul­ taire coördinatoren internationalise­ ring.

klokken. Nog 8 dagen intropprio­ de, daarna mag je een jaartje w i c h ­ ten. Bel snel naar Ivo, Peter of Ste­ fan (431665).

KUBgIds

Lacoste (tennis)

In de loop van de m a a n d sept. zal Bureau Buitenland een rubriek 'Inter­ nationalisering' openen in KUBgids: Lokale informatie KUB. Naast alge­ m e n e informatie over studeren in het buitenland zal hierin ook een rubriek ' N i e u w s ' verschijnen m e t informatie over onderzoek en onderwijs. Deze nieuwsrubriek zal elke maand wor­ den bijgehouden. Ook facultaire in­ formatie zal hierin worden opgeno­

Het introductieweekend k o m t er­ aan! 7, 8 en 9 oktober ben je voor f 6 5 , ­ (incl. alles) onder de pannen.

Geef je snel op bij Stefan (431665).

Op 13 en 14 okt. gaan we naar Rot­ terdam voor het interuniversitair tennistoernooi. Dit kost f 50,­­ en je m a g je o p g e v e n bij M a r t i n e (438320). De oudleden geven za. 1 okt. een tennisdag en aansluitend een FlowerPowerfeest. Elke don­ derdagavond k u n je nog steeds ten­ nissen op onze clubavond. Bel A s­ t n d (361673). Als je nieuw lid bent en je wilt in een commissie geef je dan op bij de voorzitter.

BeursOpener Sinds kort beschikt de KUB over het programma BeursOpener van de Nuf­ fic. Dit programma bevat informatie over de diverse fondsen die studenten en staf ter beschikking staan voor stu­ die/stage/onderzoek/onderwijs in het buitenland. Door middel van eenvou­ dige zoekacties kan per land, vakge­ bied/studierichting en doel (studie/ onderzoek, etc.) een overzicht verkre­ gen worden van de fondsen die voor het betreffende doel beurzen ter be­ schikking stellen, alsmede de diver­ se criteria en adressen en telefoon­ nummers. Momenteel is het program­ ma nog niet geschikt o m vanaf idere geïntegreerde werkplek opgestart te worden, maar de Nuffic is reeds be­ zig een nieuwe versie te ontwikkelen die dit wel mogelijk maatk. Tot die tijd is het programma te raadplegen bij Bureau Buitenland en de facultai­ re c o ö r d i n a t o r e n i n t e r n a t i o n a l i s e ­ ring. Via Univeis zult u op de hoogte gehouden worden over nieuwe ont­ wikkelingen.

de vereniging van het jaar 1994. Dus heb'je soft­ of honkbal altijd al een leuke sport gevonden k o m dan eens kijken op de training (die overigens gemengd gegeven wordt) op woensdagmiddag van 16.00­18.OOuur op het Sportcentrum. Voor info bel M i c h e l (426942) of Xander (04242­ 19052) ISST Binnen de ISST (Internationaal Stu­ denten Sport Toernooi) c o m m i s s i e 1995 zijn nog enkele plaatsen vrij, dus wil je je o r g a n i s a t i e t a l e n t e n o n t ­ p l o o i e n geef je dan op voor de or­ ganisatie van dit evenement, dat in de paasvakantie van 18 tot en m e t 21 april 1995 p l a a t s v i n d t . Opgave en i n f o r m a t i e in de P e n d r a g o n k a m e r (663012).

Sportcentrum

Nautlkos (zeilen) Beste Nautikossers en andere zei­ l e r s , er z i j n n o g t w e e m o g e ­ lijkheden o m aan een zeilzondag deel te n e m e n en dan zit het er voor dit jaar weer op. De laatste twee zo. zijn gepland voor 9 en 16 okt. Schrijf je in op het Sportcentrum en zeil mee. Bij N a u t l k o s is er overigens nogplaats voor (potentiële) instruc­ teurs omdat de vereniging een ster­ ke groei doormaakt. Heb je zin o m een keer langs te komen, neem dan contact op m e t A rnoud (360160).

Open week. In de week van ma. 101/ m vr. 14 okt. is er op het Sportcentrum een open week. Dit wil zeggen: het hele sportrooster is toegankelijk voor alle studenten in Tilburg, geen sport­ kaart nodig. Dit IS de ideale gelegen­ heid o m je vrienden en/of vriendin­ nen kennis te laten m a k e n m e t het Sportcentrum, en over te halen ook een sportkaart te kopen o m zo samen gezellig te gaan sporten op het Sport­ c e n t r u m . M e e r i n f o r m a t i e aan de balie van het Sportcentrum.

Excallbur (schermen)

Tllsac (klimmen)

Sport

De Tilburgse Studenten A lpen Club is een gezellige vereniging die zich bezig houdt met alpinisme en s p o r t k l i m m e n . Een sport waarbij veel van je doorzettingsvermogen en lichaam gevraagd wordt, ben jij naast sportief ook gezellig k o m dan zeker do. 29 sept. o m 20.00 naar de voorlichtingsavond in de Puf. Er zal die avond gelegenheid zijn o m je in te schrijven voor de introductiedag op 15 okt. want dan k u n je kennis m a k e n m e t de k l i m m u u r op h e t Sportcentrum.

Schermen een echte studenten sport.

Je k u n t nog meedoen m e t de begin­ n e r s c u r s u s op WO. o m 19.00 in de nieuwe zaal van het K.U.B, sportcen­ t r u m . B e s c h e r m e n d e kleding, een masker en een wapen worden gedu­ rende de cursus gratis (borg) beschik­ baar gesteld. Trainingen voor half­ge­ vorderden en gevorderden op floret, degen en sabel starten o m 20.00 uur.

Excalibur viert haar lie lustrum, dus ook dit jaar weer een jaar vol uitdagin­ gen. Meer mfo: Lawrence (366960) of Robin (686970).

Week van Pendragon Parcival (atletiek) In de Week vanPendragon(17­20okt.) worden verschillende recreatieve toernooien georganiseerd voor zowel sportkaart­ als niet­sportkaarthou­ ders. Je k u n t jezelf inschrijven voor de volgende sporten: volleybal, zaal­ voetbal, squash, hockey, basketbal, badminton, schermen en tafeltennis.

Op 20 okt. wordt deze week afgeslo­ ten m e t een feest (22.30) waarop de pnjzen worden uitgereikt. Opgave ge­ schiedt door middel van het invullen van een inschrijfformulier welke te verkrijgen zijn bij de conciërge op het sportcentrum (A cademielaan 5|. Voor meer informatie bel 663012.

S.K.V. Melmac (korfbal) D e a l g e m e n e l e d e n v e r g a d e r i n g is verzet van 26 sept. naar 3 okt. o m 19.00 in de verenigingenkamer. De training na de vergadering (20.45) gaat gewoon door.

Tarantula (rugby) De m a n in de groene bontjas k o m t eraan! Weest alert voor k o e k o e k s ­

Pendragon (basketbal) Basketbal vereniging TSBV Pendra­ gon IS weer op zoek naar dames en heren die komend jaar de competi­ tiespelende t e a m s willen verster­ ken. Voor de eerste teams is het van belang dat je al wat vaker gebasket­ bald hebt. Voor de andere teams is zin hebben in basketball voldoen­ de o m eens te k o m e n kijken. Er wordt getraind op woensdagavond in h e t S p o r t c e n t r u m . H e r e n I Rayon Hoofdklasse traint net als D a m e s 2 Kern d e r d e k l a s s e o m 19.15 uur. Heren 2 Eerste klasse kern t r a m t tegelijkertijd m e t Da­ mes 1 Rayon overgangsklasse om 20.30 uur en Heren 3 vierde klasse kern. Voor meer informatie k u n je bellen m e t Jacomijn (436198) of Ri­ chard (361142), of eens langs komen op de trainingen.

Avalon Angels (honk­ en softbal) Studenten Honk­ en Softbalvereni­ ging Avalon A ngels is een nog jon­ ge maar veelbelovende vereniging.

Niet voor mets zijn wij verkozen tot

menu

Parcival, de Tilburgse Studenten A t­ letiekvereniging, IS op zoek naar jou.

Vind Jij atletiek ook zo'n mooie sport ? Kom dan gerust eens langs op de b a a n of in h e t bos. De t r a i n i n g e n worden gegeven voor alle niveau's.

De trainmgstijden zijn als volgt: ma. van 19.30­21.00 baan, wo. van 16.45­ 18.00­baan,do.vanl5.30­17.00­bos­ loop, vr. van 16.45­17.00 op de baan.

Eind okt. (30 en 31) is er weer h e t oergezellige clubweekend.

Periode 3 t/m 7 oktober

Maandag heldere kervelsoep met aspeiiges of sjdtotte crémesoep gehaktbai of fncsnOeau met mensaus spinazie of tumboontjes gebakken af gekookte aardappelen veg pasteitje met kaasmgout spmazie­gekookte aardappelen tujKe' tjiefsïuk ctiampignons

Dinsdag chinese tomatensoep of heldere preisoep ttami goreng­kroepoek­wtjes nvni 'i0&mpiBS>etzure saus met atjat saté :[ ^ of rundervtnk flag^olets­gekookte aardappelen veg.: bami gorengkroepoek­ijftjes saus­kebaö­groenten loempia­atjar iuxe­ óvbbeie kipftlet nyet kemesaus

Woensdag erwtensoep of flondagroeMesoep kippeschn,tzel of ardenftefgehakt met curry orierrtale macédoine iégumes of p'­et a la crème rijst of pstates frftes of gekookte aardappelen veg.: cheeseburger­cuny oriëntale­ prei a la crème­frites luxe biefstuk améncaine

Donderdag vissoep of verrmcelh '^oep spaghetti bolögnese­italiaanse salade­parmezaanse kaas of rookworst vleesjus stamppot boerehoDi veg • geüakken tahoe stamppot boereHooi luxe­ entrecöte ktuiöenboter

Sauron (badminton) Zin in meppen? Bij T.S.B.V. Sauron kun je dit, maar ook nog wel wat meer.

Als je dit wilt ontdekken, k o m dan di.av. een keertje meetrainen, na die vermoeiende training m e t ander Sau­ ron­mensjes een beetje aan de bar hangen en de beruchte Sauron­verha­ len aanhoren, zodat je aan het emd van de avond exact weet wat we nou bedoelen m e t 'meer'. Meer mfo: Paul (436821) of Edgard (362947).

Vrijdag heldere champignonsoep of tomatensoep gebakken vis met kruidensaus of deense sctrmtzel met espagnolesaus parijse wortelen of schorseneren crinkle frrtes of gekookte aardappelen veg. ■ gevuld flensje­krufdensaus schorseneren crinkle fdtes luxe rode zalmmoot met botersaus

UNIVERS PER POST: vijfentwintig gulden per jaar

Studenten die Univers thuis wil­ ADMINISTRATIENUMMER: len ontvangen kunnen een post­ abonnement nemen van f25,­­ per studiejaar (ongeacht het aantal NAAM:. nummers). Het abonnementsgeld kan gestort worden via een accept­ girokaart die u wordt toegestuurd ADRES: na inlevering van onderstaande, volledig ingevulde bon.

Na ontvangst van de betaling zal POSTCODE ­^ WOONPLAATS: Univers worden toegezonden.

Door de tijd die de administratie­ ve handeling vergt, kan het twee tot drie weken duren voordat de Bcmnen kunnen worden ingeleverd of opgestuurd worden naar Univers, kamer A 17, Postbus 90153,5000 LE TILBURG. krant daadwerkelijk wordt toege

U N I V E R S WSM 29 SEPTEMBER 1994

Ik weet niet of het iets te maken heeft met mijn bijdrage aan het weekblad Univers maat feit is dat ik tegenwoordig veel post krijg uit Tilburg en omstre­ ken. Het zijn allerlei soorten brieven, ansichtkaarten, uitnodigingen, manu­ scripten, en jazelfs nu en dan een cadeautje. (Zo ontving ik gisteren nog een half pond vijgen, volgens de afzender gekweekt in zijn eigen tuin in Tilburg­ Noord.)

Maar vooral krijg ik uiteraard liefdesbrieven van studentinnetjes aan de KUB. 'Uiteraard' zeg ik want ik ben tenslotte voor ontelbare intellectuele vrouwen en meisjes, niet per se uit Tilburg, de man naar wie ze opkijken, van wie ze dromen en vrie ze een leven lang zouden willen vertroetelen. Houd het erop dat ik voor hen 'de ideale man' ben, een ietwat vertekend beeld dat de betrok­ kenen overhouden aan de lezing van mijn boeken, artikelen, essays en derge­ lijke. Meestal zijn hun brieven en kattebelletjes wel lief, leuk en prettig om te lezen, maar het blijft meestal bij charmant jongemeisjesproza dat noch literair, noch inhoudelijk enige intrinsieke waarde heeft. Dat soort brieven beantwoord ik met een gesig­ neerde foto, die dan ongetwijfeld, vastgespijkerd met een punaise, boven een met teddyberen of an­ dere knuffeldieren omzoomd meisjesbed beland.

Nu en dan is er echter een schrij­ ven dat zowel kwalitatief als sti­ listisch huizenhoog boven de rest uittorent en dat mij aldus noodt Jaargang 2, aflevering 5 tot een uitgebreide brief terug. waarin ik mijn interesse voor en nieuwsgierigheid naar de afzendster niet onder stoelen of banken steek. Het gebeurt heel zelden dat ik een dergelijk schrijven ontvang doch deze ochtend was het weder zover. Het was een verrukkelijke brief uit Tilburg, vol diepzinnigheden en vreemde wendingen, zo een die je drie vier keer opnieuw leest, waarna je vingers jeuken om aan een antwoordbrief te beginnen. De pest is dat ik over de volledige naam noch het volledige adres van de schrijfster beschik. Zij tekent namelijk met R.T. uit de W­laan in 5037 AB Tilburg. Ik vrees dat een enveloppe met slechts die gegevens erop nooit terechtkomt. Daarom doe ik bij deze een oproep aan R.T. {Roosje Troelstra?

Ramona Terpenteijn? Risjka Tvoranovitsj?) om zich in volledigheid aan mij kenbaar te maken, eventueel via de redactie van Univers. Om haar geheugen op te frissen zal ik hieronder enkele fragmenten uit haar brief citeren, opdat zij wel degelijk beseft dat ik het over haar heb en niet over een eventuele geheel andere R.T. uit de W­laan in 5037 AB Tilburg. (Toen ik klein was woonden in onze straat twee Angèle van Beveren's, al was de ene blind en de andere an­ alfabeet, dus van hen heb ik nooit brieven ontvangen.)

rxissttmans is deze weef^zmf^

Hier volgen dan de citaten: Geachte Heer Brussebnans, lieve Herman, Mijn naam is R.T. en ik verblijf in de W­laan in 5037 AB Tilburg. Ikbebalje boeken gelezen en mede dankzij die lektuur ben ik verschrikkelijk geil op jou. ledere avond bekijk ik de foto's op de achterflappen van je meesterwerken en beroer ikmijzelf op een zeker plekje tussenwijn lange, slanke, gebronsde benen. (...)

Sinds kort is het uit met mijn vriend, onder andere omdat hij het niet langer meer kon verdragen datiknogbijna uitsluitend converseerde in oneliners af­ komstig uitjouw oeuvre. Maar ook omdat hij mij nooit tot een hoogtepunt kon brengen. Ik ben zeker dat jij dat wel kan... (...)

Ik heb je ooit eens op de Vlaamse televisie gezien. Ik was toen op bezoek bij mijn ouders. Toen jij in beeld verscheen begon ik te hijgen van opwinding en voelde mijn broekje op slag kleddernat worden. M ijn moeder poogde (tever­ geefs)mijn extase te verbreken door op temerken: 'Watis dat voor een lelijke, onbeschofte aap'. Sindsdien heb ik geen contact meer met mijn moeder, hoe­ wel ze in het finale stadium zit van een ongeneeslijke ziekte en mij, volgens mijn vader, smeekt om baar te komen opzoeken. Zij kan de pot op. (...)

Ik heb geregeld deze fantasie: jij komt m'n kamer binnen, hier aan de W­laan, met een bos bloemen in de band, samen zetten we die bloemen in een vaas, we drinken iets en daarna ontkleden wij elkander zwijgend en vol van drift. Je bezitmijzoalsiknognooitbezetenben.Dehelenachtbedrijven wijdeliefde... (...)

Ik hoop uit het diepste van mijn gedachten (en mijn lichaam) dat ik je ooit in levende hjve mag ontmoeten.

Lieve groeten en vele bete kussen, R.T. Wat ikzelf op mijn beurt hoop, is dat de R.T. die ik bedoel, hetzij rechtstreeks (allicht is zij een overtuigd t/niVers­lezer, vooral omdat ik erin publiceer) hetzij onrechtstreeks (via vrienden, kennissen, lektoren etc) deze oproep ontvangt en mij zo snel mogelijk, op welke wijze dan ook, persoonlijk contacteert. Ik wil haar vooraf wel zeggen dat ik niet het type ben dat bloemen medebrengt als hij ergens op bezoek gaat en tevens wil ik R. aanraden om toch nog maar eens op bezoek te gaan bij haat oude moedertje, wat voor een takkewijf dat ook mag zijn, (De moeder die doodgaat is hoe dan ook het allerergste wat in iemands leven kan gebeuren.)

Wachtend op antwoord uit het verre Tilburg was dit H.B. uit O. te G. (HB, te Gent)

Zij kwam van Oost­Timoi, hi]\ de Westbank. Haar man wasirit orgie van geweld doodgeslagen d Soeharto's ordetroepen. Zijn h was met achteloze precisie opget zen door kauwgumetende Isui, sche militairen.

Omgeven ii slanke Somaliërs en gedron; Koerden zaten ze tegenover ell in de kantine van het asielzoek, centrum. Hij na afloop van zijn terviewmet justitie, zij ophetp.. haar verblijfsvergunning te kiij en een eigen woning te betreki In gebroken Engels verzwegen hun heimwee en spraken oven Nederlandse eten, het karige u geld en de al dagenlang aanhoui de regen. Tot hij beschroomdi hulp aanbood hij het schilderen] haar nieuwe huis. Haar fijnehk maakte een uitnodigend gek haar mond lachte, maarhaaio', geboden afstand. D aarom nam die eerste avond, gele en rode i spetters in zijn haren, de bus te naar het centrum. D evolgendei tend vertrok hij al voor het om­ naar haar flat om fluitend:

kwasten in vrolijke kleuren u pen en te genieten van degrani gebaren waarmee zij thee sen de. Die nacht miste hij zijn lai, bus. Uit schuimrubber en san schiep ze een bed voor hem w. kleine keukentje, drukte eenh op zijn voorhoofd en trok zid ruginhaar slaapkamer waar ze: ongestoord over kon geven aank verdriet. Kokenden uitgeleverd zijn angst om uitgezet te won bleef hij achter.

Ook de volgende nachten she; in het provisorische bed. Tervnj van haar begon te dromen, koh haar slaap niet vatten en liep:. kousevoeten naar het keukent jL minutenlang naar haar slapi' gast te kijken.

■!■«­"<■

Wat vinden buitenstaanders van bun tijdelijke verblijf aan de KUBi D eze week aflevering 5: Fe­ licity Miüigan (19), uit Sydney (Australië), student Leisure Management.

Asiel

Staanders

'In augustus sprak ik toevallig met een docent over studeren in het bui­ tenland. Ik vertelde dat me dat wel wat leek en hij zei: waarom niet over drie weken? Er is nog een plaats over in Nederland en ik zei: o.k.

'Ik wist niet eens waar Nederland lag en er was ook niemand in mijn kennissenkring die me er iets over kon vertellen. Behalve mijn zus, die stewardess is, en er wel eens is geweest. Die zei: Nederland is het land is met de mooiste maimen, je zult er een fantastische tijd hebben.

'De eerste keer dat ik hier over het KUB­terrein liep schrok ik ontzet­ tend. Iedereen liep heel gehaast en ik dacht bij mezelf: ojee, hier wordt écht gewerkt. A chteraf valt dat erg mee. Ik volg dit semester vakken in het Engels over vrije tijd, samen met overwegend Nederlandse stu­ denten, en ik vind het er ontspannen aan toe gaan. In Australië moet je verplicht aanwezig zijn en als je je opgeeft voor een vak moet je dat echt afmaken en meteen erna het examen halen. Je kunt niet zoals hier zeggen: ik doe het examen wel in augustus, of helemaal niet.

'Het valt me op dat iedereen hier zo lang studeert, zes of zeven jaar. In Australië zorgen de studenten dat ze zo snel mogelijk klaar zijn, meestal is dat na drie jaar.

Dat komt omdat je het zelf moet betalen denk ik. Toch kan iedereen in Australië gaan studeren, als je een studieschuld opbouwt los je die af zodra je een baan hebt. Of je hebt geluk, zoals ik, en je ouders betalen je studie.

'Dat ik het hier nu zo leuk heb is voor eengroot deel te danken aan ESN. Als zij er niet waren geweest kende ik waarschijnlijkniemand, behalve dan mijn Nederlandse huisgenoten. Ik woon in een studentenhuis midden in het centrum. De bewoneners daar zochten een engelstalige student, om hun engels te verbeteren.

'Als aandenken aan Australië kreeg ik dit beestje mee. Zet er maar bij dat de kangoeroe niet in mijn koffer paste, daar vraagt namelijk ieder­ een naar. De mensen hier hebben een vreemd beeld van Australië. Denk alstjeblieft niet dat Australië is zoals inPlying D octers, ik vind dat het meer lijkt op het leven inParadise Beach. Haha, dat zullen mijn vriendin­ nen daar, die hard aan het studeren zijn, me niet in dank afnemen. A ch ja, ik kan hier doen waar ik zin in heb en jullie over Australië wijs maken wat ik wil, er is hier toch niemand die ook uit A ustralië komt...'

[Tekst: Jiska 't Mannetje, foto: Erik van der Burgt]

Pas op de ochtend van de derde, vertelde ze hem hoe het verbiii: de lichaam vanhaar echtgenooi landbouv/plastic verpakt bi] h afgeleverd werd, vergezeld van' bevel zo snel mogelijk het lam verlaten. Opzijn beurt praatte over naalden onderzijn nageh. a stroomstoten opzijn testikelsa verwoesting van zijn huis. Ten een herfstzonnetje over veitt schilderde muren speelde, zate tegenover elkaar op de grond \ zonken in hun verleden maart wederzijdse genegenheid m l hart.

Onder hetzelfde namiddagzon; tje beshste tweehonderd kilomt verderop een ambtenaar vanad haar computer over het lot vant Afghanen, twee Cubanen, zes) malièrs en een Palestijn. MeeU' riënd met Hilversum 3 kende­ hun vrees en hun verlangen naai borgenheid niet. Noch wist z:] i de trillende mannenband diezn over lange zwarte haren streel lippen die betraande ogen droi den. Evenmin zou ze ooit te w«i komen hoe haar routineuze ha' tekening twee dagen later i vloedgolf van vreugdetranen ont> tende. In een met vrolijke kleu' geschilderde flat, ergens in Nei land.