UNIVERS
4
De fiets
5
Gestolen flets
6 Verliefd op je fiets 7
Tilburgs Universiteitsblad-9 november 1990-jaargang 28 nummer 10
12
Fracties schoorvoetend achter de 'intenties' van onderwijsaid<oorden Ook als minister Ritzen binnenl<ort de convenanten met tiet universiteiten, liogescholen en leraren heeft getekend, kan de Tweede Kamer hem op elk moment ter verantwoording blijven roepen over het beleid waarop dit akkoord betrekking heeft. Die toezegging heeft de Kamer woensdagmiddag van Ritzen afgedwongen. Als de minister dezer dagen steun krijgt van de fracties, is dat hooguit met de 'intenties' van de akkoorden. Zij handtekening zet hij geheel voor eigen rekening. Het parlement bleek er dinsdag niet onverdeeld gelukkig mee dat minister Ritzen een belangrijk deel van het ondenwijsbeleid direct wil regelen met universiteiten, hogescholen, academische ziekenhuizen en leraren. De meeste fracties vreesden dat de afgesloten hoofdlijnenakkoorden - of convenanten het budgetrecht van het parlement zullen aantasten. Bij de algemene beschouwingen over de ondenwijsbegrotlng 1991 stelden de fracties het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek overigens niet aan de orde. Dat Is niet verwonderlijk omdat er in de begroting ook geen nieuw beleid op deze terreinen wordt aangekondigd. De bezuinigingen op de studiefinanciering worden pas later behandeld, als de betreffende wetsvoorstellen bij de Kamer zijn ingediend. Alle fracties hebben zich wel gemengd in een principieel debat met de minister over de merites van de convenanten. In deze akkoorden worden, min of meer buiten de Kamer om, wel afspraken gemaakt over het hoger ondenwijsbeieid en de positie van leraren. Minister Ritzen belooft zijn contractpartners een periode van financiële rust, als zij zich maar inzetten voor kwaliteits- en rendementsverbeteringen. De meest in het oog springende afspraak daarbij was die van een bindend studie-advies dat de universiteit na de propedeuse aan elke student moet geven. Volgens CDA-woordvoer-
der Hermes dreigt het gevaar dat het onderwijsbeleid door dergelijke constructies teveel wordt 'dichtgetimmerd'. Wat blijft er dan nog over van het budgetrecht van de Kamer en de vrijheid met betrekking tot wet- en regelgeving, zo vroeg Hermes zich af. D66-woordvoerder Nuis was van mening dat de Kamer geen afstand van het budgetrecht kan doen, 'zeker niet nu er zulke pijnlijke herverdelingen te wachten lijken te staan. De Kamer kan zich niet de handen laten binden in de achternamiddag die voor een overleg over zo'n convenant beschikbaar is.' Ook W D woordvoerster Ginjaar-Maas liet zich in dergelijke tennen uit. 'Deze convenanten bevatten meerjarige financiële afspraken, weliswaar met een ontsnappingsclausule, maar toch. De convenant- partners gaan er natuuriijk wel van uit dat die ontsnappingsclausule een soort noodluik is dat bij voorkeur niet gebruikt zal worden. Dat betekent dat voor elke tegenvaller die zich zal voordoen, bij voorrang dekking gezocht zal worden in die onderwijssectoren waar geen convenant mee gesloten is. De tweede fase voortgezet onderwijs, het leerlingwezen en de volwasseneneducatie kunnen hun borst natmaken. Het parlement wordt niet fonmeel buiten spel gezet, maar materieel natuuriijk wel', aldus Ginjaar-Maas. 'Er zullen wellicht pijnlijke beslissingen in het verschiet liggen. Wat gebeurt er bijvoorbeeld als er on-
verhoopt tekorten ontstaan, als de ramingen opnieuw niet blijken te kloppen en de convenanten onder druk komen te staan?', aldus Willems. 'Naar onze mening laten de convenanten de taak van de Kamer onveriet om wijzigingen die door onverhoopte extra bezuinigingen zouden moeten worden doorgevoerd op hun merites te beoordelen. Ook waar het gaat om convenantsgelden.' Alleen PvdA-woordvoerster Netelenbos was blij met de langjarige zekerheid die de betrokken onderwijssectoren door de convenanten krijgen. 'Wij steunen de aanpak van de minister vanwege het grote politieke belang dat wij hechten aan de consensus die is bereikt tussen de overheid en de betrokkenen en wij plaatsen dit in het teken van het herstel van vertrouwen dat wij hoogst noodzakelijk achten.' Toen de minister woensdagmiddag aan het woord kwam, legde hij er nog eens de nadruk op, dat de akkoorden voor het hoger ondenwijs wel rust betekenen, maar 'niet de rust van het keri<hof'. Het ging Ritzen er vooral om, dat er nu overeenstemming is over de agenda: in welke richting er de komende tijd gewerkt wordt. Hij vroeg steun van de Kamer om de akkoorden te tekenen. De fracties meenden echter dat de minister dit op zijn eigen verantwoording moet doen. En na een debat met vele interrupties moest Ritzen toezeggen dat de kamer hem na die ondertekening altijd ter verantwoording kan roepen voor de inhoud en uitvoering van de akkoorden. In praktijk zal dit betekenen, dat de kamer de handen vrijhoudt o m conclusies te trekken zodra uit de akkoorden wetsontwerpen en dergelijke voortvloeien. Toch wilde de bewindsman graag van de kamer vememen, of zij zich in elk geval met de 'intenties' van de akoorden kon verenigen. Daarover wordt donderdag verder gesproken. JosDohmen/HOP
Vietnamese fiets Door de Tuinstraat per fiets
Noord en Zuid willen studiepuntenregeling Nederland en Vlaanderen gaan werken aan een gezamenlijke studiepuntenregeling, waarbij studenten de mogelijkheid krijgen om de in het eigen land behaalde punten mee te nemen over de grens. Dat is een van de belangrijkste van een reeks afspraken die minister Ritzen met zijn Vlaamse collega Coens heeft gemaakt over samenwerking op het gebied van hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. De gezamenlijke studiepuntenregeling die de beide ministers willen maken, zal aansluiten bij een Europees systeem (European Credit Transfer System) dat momenteel wordt ontwikkeld in het kader van het EG-programma Erasmus. Ook op het gebied van de studiefinanciering en de toekenning van beurzen zullen Nederlanden Vlaanderen nauwer gaan samenwerken. De bedoeling is dat een Nederlandse student zijn studiebeurs kan meenemen naar een Vlaamse universiteit, en omgekeerd. Voor de betrokken student zou dat overigens betekenen dat hij geen toeslag meer kan krijgen voor extra kosten wegens verblijf in het buitenland. Het op elkaar afstemmen van de stelsels van studiefinanciering zal echter nog heel wat voeten in de aarde hebben, omdat daar sociale, financiële en juridische consequenties aan vastzitten voor zowel de studenten, de universiteiten en de begroting van de onderwijsministeries in beide landen. Eventueel wordt het heil daarom maar gezocht bij een bilateraal programma, vergelijkbaar met Erasmus. Daarbij zou wel een toeslag voor verblijf in het buitenland verieend kunnen worden, mits het gaat om studies die Vlaamse en Nederlandse universiteiten gezamenlijk organiseren. Regelingen waarin
zich verschillen voordoen in de toelatingseisen die in Nederland en Vlaanderen aan aankomende studenten worden gesteld, zullen worden afgeschaft. Verder willen de ministers Ritzen en Coens dat er een gezamenlijke studiegids voor Vlaanderen en Nederiand komt, waarin heel het aanbod aan hoger onderwijs in het Nederiands taalgebied is opgenomen. Ter bevordering van de uitwisseling van docenten willen de ministers bevorderen dat universiteiten en hogescholen hun personeelsadvertenties ook plaatsen in kranten die in het buuriand verschijnen. Bestaande ingewikkelde procedures op het gebied van nationaliteit en diploma-erkenning zullen worden afgeschaft. Ook willen de ministers dat de programma's van onderzoeksorganisaties als NWO en KNAW in Nederiand en het Nationaal fonds voor wetenschapjjelijk onderzoek in Vlaanderen worden opengesteld voor onderzoekers van over de grens. Op langere termijn willen Ritzen en Coens ook een gezamenlijke taakverdeling en concentratie van studierichtingen en wetenschapsgebieden bereiken. Ook zullen er op den duur gezamenlijke visitatiecommissies moeten komen, die de kwaliteit van onderwijs en onderzoek toetsen. (JD/HOP)
Kinderopvang blijft buiten de KUB Als de adviescommissie kinderopvang Universiteitsraad kan overtuigen, komt kinderdagverblijf op de KUB. Te duur, en het hoeft niet meer zo nodig, schrijft missie in een rapport. Nochtans vroeg de raad in juni 1988 het College van Bestuur alles in het werk te stellen om de of> vang van kinderen binnen de KUB te realiseren. De adviescommissie kinderopvang KUB werd in april van dit jaar na overieg met de ouders door het CvB ingesteld om te adviseren over 'Je mogelijkheden van een eigeri kinderopvang op de universiteit, vanaf 1992. De commissie komt nu echter tot de vaststelling dat zo'n voorziening niet hoeft. Een crèche binnen de KUB zou een grote financiële investering zijn, waaraan risico's zijn verbonden. Binnen een eigen dagverblijf
Univers
KUB de er geen te riskant de com-
met 3 3 plaatsen (de minimale omvang) zal een crèche moeten rekenen op een normbedrag van ƒ 1 3 . 8 0 0 per kindplaats exclusief huisvestingslasten. De urgentie lijkt kleiner nu ook de gemeente Tilburg een beleid voert van prioriteit voor het gastouderproject en voor uitbreiding van kindplaatsen in de Reeshof en in Zuid. Het is geen haalbare en wenselijke zaak meer, zeker -zo schrijft de adviescommissie- bij toekomstige veranderingen in de behoeften en verwachtingen van de werknemers. De landelijke trend is er naar om te kiezen voor kindopvang in de
woonomgeving. Daarbij speelt het gastgezin een steeds grotere rol. Het is niet alleen goedkoop, maar het beantwoordt ook aan de behoefte van sommige ouders om hun kinderen in een gezinssituatie te laten opvangen. Handhaving van het aantal plaatsen bij de crèche Wip Wap heeft zowel financieel als organisatorisch de voorkeur boven het opzetten van een eigen kinderdagverblijf op de KUB, aldus de conclusie van de commissie. In mei 1988 kwam het CvB met het voorstel om vooriopig 10 tot 15 kindplaatsen bij de W i p Wap te kopen voor kinderen van KUBpersoneel. De raad was het daarmee niet eens en eiste dat het CvB met alternatieven zou komen voor een crèche op de KUB. Op donderdag 22 november zal de raad zich uitspreken over het rapport van de adviescommissie. (EV)
9 november 1990