i-^fZ^-^-^
*^ "**^'R,
T i l b u r g s Universiteitsblad - 24 o k t o b e r 1986 - jaargang 24 n u m m e r 9
irVorgwet' Deetman valt slecht bij VSIMU De Vereniging van Samenwer/<ende Nederlandse Universiteiten (VSNU) staat uiterst afwijzend tegenover tiet wetsvoorstel dat minister Deetman nodig acht om de aangekondigde bezuinigingen in het wetenschappelijk onderwijs te kunnen realiseren. Een woordvoerder noemde maandag wetgeving 'op dit moment niet aan de orde', maar in een intern memo van de vereniging wordt het wetsvoorstel vernietigend bekritiseerd. Volgens het memo, dat is bestemd voor de vertegenwoordigers van de colleges van bestuur bij de V S N U , stelt het wetsvoorstel de gebruikelijke besluitvormingsstructuur binnen de universiteiten buiten werking. Minister Deetman maakt het zichzelf mogelijk tot op 'micro-niveau' in te grijpen, creĂŤert een 'ad hoc bekostingssystematiek' en introduceert sancties. 'Met dit voorstel wordt te meer duidelijk welk een geheel aan machtsmiddelen de minister nodig heeft om zijn beleid door te voeren. Al de eerder in 1983/1984 (tijdens de vorige bezuiniginsronde, r.p.) verwoorde bezwaren worden weer actueel. De term worgwet kan weer voor de dag gehaald worden', aldus het memo van de VSNU. Vorige week stuurde minister Deetman het 'voorstel van wet maatregelen 1987-1991 inzake voorzieningen w . o . ' ter advisering naar de Onderwijsraad en maakte het daarmee openbaar. Het wetsvoorstel voorziet in de opstelling door de minister, samen met zijn ambts-
genoot Braks van Landbouw en Visserij, van een ministerieel 'plan', waarin de bezuinigingsmaatregelen worden vastgelegd. Binnen vier maanden na de vaststelling van dit plan dienen de universiteiten 'uitvoeringsplannen' te formuleren. Daarin moeten zij aangeven hoe zij de maatregelen denken uit te werken voor de betrokken studenten en het personeel. Ook verlangt het wetsvoorstel daarbij een schatting van het beroep van de instelling op de gelden die beschikbaar komen voor 'sociaal beleid'. Het gaat om een tijdelijke wet, die zal gelden tot 1991. Anders dan bij de vorige bezuinigingsoperatie, die ook bij wet geregeld werd, wil de minister de universiteiten ditmaal naast de uitvoeringsplannen 'personeelsplannen' laten maken. Volgens de bewindsman is dit nodig om volledig duidelijk te krijgen voor welke medewerkers de instellingen een beroep doen op het sociaal beleid. Nieuw is ook dat de colleges bij de aanwijzing van het onderzoek dat zij willen handhaven, te rade moeten
Letteren en psychologie blijven, maar voor welke prijs?
Tilburg en Nijmegen bedenkert alternatieve bezuinigingen De Katholieke Universiteiten van Tilburg en Nijmegen hebben een overeenkomst gesloten, die als alternatief moet dienen voor Deetmans plannen om letteren en psychologie van Tilburg naar Nijmegen over te plaatsen. Daarmee zou de ophef-
t
I
fing van deze twee faculteiten in Tilburg van de baan zijn. De overeenkomst voorziet echter wel in vervangende bezuinigingsmaatregelen. Vertegenwoordigers van Tilburgse vakgroepen en diensten die van deze verandering de dupe worden zijn donderdagmorgen door rector-magnificus de Moor persoonlijk op de hoogte gesteld. De details van het Tilburg-Nijmeegse convenant waren bij het ter perse gaan nog niet bekend. Overigens kan het alternatief dat de twee universiteiten hebben bedacht pas doorgang vinden nadat minister Deetman er zijn handtekening onder heeft geplaatst. Het convenant lijkt goed te passen in een alternatief bezuinigingsplan dat de Vereniging van Samenwerkende Nederlandse Universiteiten deze week aan Deetman heeft voorgelegd. Op de universiteit van Utrecht na hebben alle instellingen een brief aan de minister ondertekend, waarin zij akkoord gaan met de hoogte van het door Deetman voorgestelde bezuinigingsbedrag. De twaalf universiteiten eisen in ruil voor deze toezegging dat de minister bij de inhoud van zijn snoeiplannen meer rekening zal houden met de wensen van de instellingen. Zo menen vervolg op pag. 11
gaan bij 'ter zake kundigen'. In geval van samenvoeging van studierichtingen ressorteert het personeel van de betrokken studierichtingen tijdelijk onder een soort interimcollege. Dit college, dat zal bestaan uit vertegenwoordigers van de colleges van bestuur van de betrokken instellingen en een door deze vertegenwoordigers gekozen voorzitter, stelt in dit geval de gevraagde plannen op. Voor de faculteiten en vakgroepen die door de bezuinigingen worden getroffen, is wel een plaats ingeruimd in de procedures, maar alleen als zij zich houden aan de door de (interim-)colleges in de uitvoeringsplannen te stellen tijdslimiet. Verzaken de colleges zelf, dan heeft dit consequenties voor de hoogte van het door de minister uit te keren bedrag voor het sociaal beleid. In geval van samenvoeging wil Deetman de te handhaven vestigingsplaatsen pas financieren als een principe-overeenkomst tussen de betrokken instellingen is bereikt. Aan het eind van de lange lijst met punten van kritiek signaleert het VSNUmemo slechts een lichtpuntje: 'De inhoud van een uitvoeringsplan is vaag omschreven. Gelet op de opgedane ervaring bij eerdere plannen kan dit een voordeel zijn.' De woordvoerders voor onderwijs van de Tweede Kamerfracties van de grote partijen waren aan het begin van de week niet bereikbaar voor commentaar. Remco Pols/UP
Witboek Letteren Deze week verschijnt het 'witboek' van de studierichting Taal- en Literatuurwetenschap van de KUB, het derde luik van de contra-notitie van de Tilburgse universiteit tegen de conceptvoorstellen van minister Deetman. Eerder deze maand verscheen een algemeen stuk van het CvB en een contra-notitie van de subfaculteit psychologie. ' In de inleiding van het 'witboek' schrijft het bestuur van de subfaculteit letteren dat niet wordt afgedongen op het totale bedrag dat de minister wil bezuinigen, maar dat de criteria voor krimp niet van toepassing zijn op de subfaculteit. De f 2,1 miljoen die hij bij letteren wil bezuinigen kan hij op andere manieren verwerven, en daarbij verwijst het 'witboek' naar de drie alternatieven die het college in de contra-notitie voorsteld zijnde: sluiten van te kleine studierichtingen met meer vestigingsplaatsen; een evenredige aanslag naar rato van het personeelsbudget of tenslotte putten uit het vernieuwingsfonds 'duurdere studierichtingen', ten bate van de onevenredig zwaar getroffen universiteiten. De beleidsoverwegingen van de minister zijn volgens het witboek niet van toepassing op de subfaculteit letteren: 'Zij leidt geen leraren op en haar afgestudeerden vinden gemakkelijk een betrekking; de studenteninstroom is ruim voldoende om de onderwijscapaciteit van de studierichting op peil te houden; het onderwijs en onderzoek binnen de studierichting vertoont geen enkele overlap met dat van meer traditionele Letterenfaculteiten; de aard van de organisatie van het ondervervolg op pag. 4
8/9 Het onderzoek aan de KUB wordt de volgende maanden op de weegschaal gelegd. Over dit initiatief van het College een gesprek met rector R.A. de Moor: 'We hebben niet tien jaar de tijd om onze zwakke plekken op te sporen'. 6/7 De wetenschapswinkel wil wetenschappelijk medewerkers meer bij de activiteiten betrekken. Pag. 7. Op pag. 6 een wewionderzoek over arbeidsperspectieven van Turkse en Marokkaanse vrouwen.
Geld voor beroepsopleidingen in Tilburg De Katholieke Universiteit Brabant heeft van de bewindslieden Deetman (onderwijs) en De Korte (economische zaken) subsidie toegekend gekregen voor twee twee-fasenopleidingen. Het betreft een opleiding voor bedrijfsopleiders en de opleiding arbeid en organisatie, die beide door het Tilburgse instituut voor academische studies (Tias) verzorgd zullen worden. De voorzitter van het Tias, H. Peeters, toont zich verheugd over de financiĂŤle toezeggingen van de ministers. 'Heel plezierig. Het zijn twee goede initiatieven die in januari en februari starten. We staan in de startblokken', aldus Peeters. Ook de Universiteit van Amsterdam en de universiteiten in Nijmegen, Delft, Eindhoven en Twente hebben geld voor twee-fasenopleidingen toegekend gekregen. Het gaat om negen beroepsopleidingen waarmee een bedrag is gemoeid van 6,5 miljoen gulden. Eerder dit jaar is tien miljoen gulden toegewezen voor vijftien opleidingen. Tevens hebben de bewindslieden een . startsubsidie toegekend van 12 miljoen gulden voor de duur van vijf jaar aan de informatica-universiteit in Den Haag, die per 1 september 1987 van start kan gaan. Er was om 21 miljoen gulden gevraagd. Voor het onderwijs aan de informaticauniversiteit zal een aparte instelling worden opgericht met de naam The Hague Advanced School of Applied Informaties. Het onderwijs vindt plaats onder de verantwoordelijkheid van de universiteiten uit Rotterdam, Delft en Leiden. Daarnaast wordt een onderzoeksinstituut opgericht dat zichzelf zal moeten bedruipen. G.R./B.B./UP