Tilburgs Hogeschoolblad 8 - 14 februari 1986 - jaargang 23 - n u m m e r 21
'Dit vak schreeuwt om professionalisering'
Lerarenopleiding 'Nederlands als tweede taal' Taalles aan buitenlanders in ons land is op dit moment voor een belangrijk deel vrijwilligerswerk. Doorgaans hebben de vrijwilligers geen ervaring in het lesgeven en weten ze niet altijd goed hoe ze het aan moeten pakken. 'Het probleem is dat er een grote kloof is tussen inzet en deskundigheid, tussen betrokkenheid en bekwaamheid. Dit vak schreeuwt om professionalisering'.
Extra: kloof tussen inzet en deskundigheid.
Dit zegt prof. dr. Guus Extra van het werkverband Taal en Minderheden van de letterenfaculteit. Onlangs heeft het College van Bestuur een brief naar het ministerie van Onderwijs en Wetenschappen gestuurd waarin om een lerarenopleiding 'Nederlands als tweede taal' wordt gevraagd. Extra: 'Wij vinden het heel belangrijk dat er een opleiding komt waarin mensen dit vak als tweede taal leren geven. Neerlandici die een opleiding als docent moedertaal hebben gehad kijken er van buitenaf tegenaan. Het idee over Nederlands als tweede taal is dat iedereen les kan geven. Dat is helemaal niet waar, stel je voor dat we dat over andere vakken ook zouden zeggen'. 'Het volwassenenonderwijs laat een snelle ontwikkeling in de basiseducatie zien, waarbij het onder meer gaat om aanvankelijk taalonderwijs. In het regeringsbeleid wordt gekozen voor een twee-sporen beleid met betrekking tot volwassenenonderwijs. Er wordt onderwijs ontwikkeld voor mensen met een lage vooropleiding en mensen met een hoge. Bij mensen voor wie Nederlands een tweede taal is heb je behalve met verschillen in vooropleldingsniveau ook te maken met een sterke variatie in de beheersing van het Nederlands. Het is niet zo dat laag opgeleide mensen persĂŠ een lage beheersing van het Nederlands hebben. Er zullen urgentieprogramma's ko-
men voor de basiseducatie die worden toevertrouwd aan regionale samenwerkingsverbanden. In samenwerking met de werkplaats volwasseneneducatie hier in de provincie wordt daar ook vanuit de letterenfaculteit aan gewerkt'. Zal de lerarenopleiding 'Nederlands als tweede taal' voornamelijk gericht zijn op het lesgeven aan volwassenen? Is het niet belangrijk ,om al op de basisschool hiermee te beginnen? Extra: 'Zeker, maar de basisschool moet leerkrachten krijgen die in hun opleiding op dit terrein gekwalificeerd zijn. Vanuit de universiteit kun je ernaar streven dat op de pedagogische academies docenten komen die die kennis aan hun studenten bij kunnen brengen. Het gaat dan om 'teaching the teachers'. In de aanvraag aan het ministerie hebben we op een aantal gebieden gewezen waar behoefte is aan specifieke voorzieningen voor het onderwijs Nederlands als tweede taal. Deze behoeften zijn met name te vinden bij opleidingen voor onderwijsgevenden en bij sectoren die direct betrokken zijn bij het onderwijs aan etnischculturele minderheidsgroepen'. Volgens de plannen van minister Deetman komen er per universiteit een aantal plaatsen beschikbaar voor lerarenopleidingen. De plaatsen zullen worden toegekend op basis van de behoefte per
Hij schrijft dit in zijn vorige week aan de Tweede Kamer gezonden memorie van antwoord op het wetsvoorstel dat de tweede fase regelt. Eerder werd bekend dat Deetman op 18 februari met de instellingen wil praten over de Informaticauniversiteit. In november nog beloofde de bewindsman de Tweede Kamer in december uitsluitsel te geven over het verzoek van de Initiatiefgroep informatica-universiteit, om een startsubsidie te geven van 21 miljoen. Het overleg daarover is nog niet afgerond. Begin januari zei een woordvoerder van de Initiatiefgroep dat uiterlijk eind januari duidelijkheid zou moeten bestaan over de opstelling van de overheid, wil een start in september 1986 nog mogelijk zijn. Deetman schrijft in het aan de Kamer gezonden stuk niet bereid te zijn meer beroepsopleidingen voor zijn rekening te nemen. Het CDA had gevraagd om ook de opleidingen tot psycholoog en tot accountant te blijven, bekostigen, maar
Deetman vindt dit een taak voor 'de verantwoordelijke sector in de samenleving'. Uitgangspunt blijft dat de maatschappelijke behoefte bepalend is voor de totstandkoming van postdoctorale (tweede fase-)opleidingen, zo laat hij de kamer weten. Met uitzondering van de medische beroepsopleidingen, de opleiding tot onderzoeker (de aio), de lerarenopleiding en de tweede fase wijsbegeerte zal de overheid de tweede fase niet bekostigen. Wel is een startsubsidie mogelijk. In september zullen de eerste 2500 tot
Mombakkes of onderkruiper? In de carnavalsweek een afgeslankte uitgave van THB. De mededelingen vindt u op pag. 6, de memoberichten op 7 en houdoe en achterklap op 8. Rotterdam doet het liever alleen. De andere economische faculteiten willen samen AIO's opleiden.
vervolg op pag. 5
Informatica-universiteit alleen binnen WO Minister drs. W.J. Deetman is alleen bereid een startsubsidie te geven aan een op te richten Informatica- Universiteit als deze wordt 'ingebed' in het bestaande wetenschappelijk onderwijs.
AÂŤ-^-.
3000 afgestudeerden een beroep doen op de opleidingsmogelijkheden in de tweede fase. Dit aantal zal in de periode daarna snel oplopen. Maximaal 3 0 % van hen kan doorstromen naar enige tweede fase-opleiding. Tot dusver zijn weinig concrete plannen bekend om beroepsopleidingen op te zetten. Wel kan begonnen worden met de aanstelling van assistenten-in-opleiding. De selectiecriteria voor deze nieuwe personeelscategorie zullen door de Colleges van Bestuur moeten worden opgesteld en tijdig bekendgemaakt, zodat afgestudeerden
desgewenst kunnen solliciteren. AIO's gaan in het eerste jaar 1758 gulden verdienen, oplopend tot 3133 in het vierde jaar van hun aanstelling. De Kamer is bang dat de instellingen daarmee slecht kunnen concurreren met het bedrijfsleven. Daarom wil Deetman al in 1987 bekijken of dat het geval is. Salarisverhoging behoort dan tot de mogelijkheden. Tweede fase-studenten in de andere door de overheid bekostigde opleidingen krijgen recht op studiefinanciering. Zij betalen hetzelfde collegegeld als in de eerste fase. Hoewel de minister van onderwijs een hoger bedrag kan vaststellen schrijft Deetman dat dit op korte termijn niet de bedoeling is. B.B./UP
Deetman: geen verdere collegegeld-verhoging Het collegegeld mag van minister drs. W.J. Deetman in de toekomst niet verder omhoog. Hij zei dit donderdag tijdens het laatste deel van de debatten over de studiefinanciering in de Tweede Kamer. Volgens Deetman wordt een hoger collegegeld voor de lage- en middeninkomens weer gecompenseerd binnen de studiefinanciering. Voor de schatkist blijft van een verhoging dan vrijwel niets over. 'Op enig moment laat je alleen maar geld in
de rondte lopen', aldus Deetman. De minister kondigde verder aan dat aan alle scholen en ook aan studentendecanen computerprogramma's ter beschikking zullen worden gesteld met behulp waarvan kan worden uitgerekend op hoeveel studiefinanciering in een zeker geval aanspraak kan worden gemaakt. Een voorstel van D'66 om het ingewikkelde stelsel op die wijze toegankelijker te maken ondervond steun van het CDA, waarna Deetman deze toezegging deed. De Kamer maakte het de bewindsman vorige week niet moeilijk meer. Het nieuwe stelsel van studiefinanciering zal vermoedelijk niet verder worden gewijzigd, nadat de meeste wensen van CDA en
VVD zijn gehonoreerd. Minister Deetman wil het nieuwe stelsel nog steeds op 1 oktober van dit jaar invoeren. Hij zal daarover echter pas in de zomer uitsluitsel geven. In de voorlichting voor het komend studiejaar wordt er dan ook rekening mee gehouden dat invoering 1 januari 1987 mogelijk zal blijken. Zou dit zo uitpakken dan zijn extra bezuinigingen nodig, omdat de verhoging van het collegegeld dan eveneens wordt vertraagd. Voor het w . o . betekent dit, zoals vorig jaar al was vastgelegd, dat tijdelijk minder geld voor investeringen beschikbaar komt. B.B./UP