1985 10 04

Tilburgs Hogeschoolblad - 4 oktober 1985 - jaargang 23 - nummer 6

Status van vrije studierichting

door Deetman

Sport en Jeugd Het belang van het kind gaat boven dat van de sportclub. Tot die slotsonn kwam een spreker op het in de KHT gehouden congres van Vlaannse en Nederlandse Katholieke Sportfederaties.

betwist

Opnieuw kritiek op vrijetijdswetenschappen Het College van Bestuur van de KHT is 'in hoge mate verwonderd' over een recente kritische uitlating van minister Deetman over vrijetijdswetenschappen. In een brief van 4 september spreekt Deetman van een 'onterecht danwei oneigenlijk gebruik van de bevoegdheid om vrije studierichtingen ten laste van de Rijksbijdrage in te stellen'.

Vorige week dinsdag diende het College de bewindsman van repliek. 'Bij de afwijzing van onze aanvraag voor een experimentele studierichting vrijetijdswetenschappen deed de minister ons de suggestie andere wegen in te slaan,' zegt secretaris drs.

H. Hopman. 'Nu we dat hebben gedaan zegt hij: mag het misschien nog een onsje minder zijn? Nou, wij vinden van niet.'

In de brief van 24 september aan de minister zet liet College nog eens omstandig uiteen waarom de keus is gevallen op een vrije studierichting. Het ministerie, schrijft het College, heeft jarenlang de ontwikkeling van een interdisciplinaire studie van de vrijetijdsproblematiek krachtig gesteund. Ook later, toen de noodzaak van een experimentele studierichting in twijfel werd getrokken, is het belang van een opleiding nooit bestreden. Om die reden heeft de KHT de suggestie van de minister gevolgd en is gezocht naar een andere vormgeving.

Door gebruik te maken van reeds aanwezige cursussen was het mogelijk, met toevoeging van slechts vier nieuwe spe-

cifiek gerichte cursussen, een op de vrijetijdsstudie gericht onderwijspad te creëren, aldus het College. Binnen de eigen competentie en verantwoordelijkheid die de KHT heeft als instelling voor W . O . - en die de minister gezien de recente HOAK-nota in de toekomst nog wil versterken, zo voegt men daar stekelig aan toe - is uiteindelijk gekozen voor de vorm van een vrije studierichting.

Bij drie andere vrije studierichtingen die de KHT wil instellen - onderwijswetenschappen, cultuurwetenschap en bestuurs- en beleidswetenschappen - is volgens het College nergens sprake van overlap met opleidingen elders in den lande. 'Wij vinden in elk geval van niet,'

aldus secretaris Hopman. 'En we hopen dat de minister daar ook van overtuigd raakt door dit antwoord o/i zijn brief.'

De keus viel in deze gevallen op het model van een vrije studierichting om een handzame vorm te krijgen voor een verbreding van bestaande afstudeerrichtingen (onderwijswetenschappen) danwei om een aangepaste programmering van al lang aanwezig onderwijsaanbod (cultuurwetenschap en bestuurs- en beleidswetenschappen) mogelijk te maken. Volgens het College is het niet nodig - en trouwens ook niet mogelijk - bij het instellen van deze studierichtingen rekening te houden met de afspraken die in het kader van de Taakverdeling tussen de instellingen zijn gemaakt op het gebied van de Onderwijskunde, respectievelijk de Bestuurskunde.

Op voorhand is nog niet mogelijk schattingen te geven van de te verwachten belangstelling van studentenzijde voor de vier nieuwe vrije studierichtingen, aldus het College. De minister had daar wel naar gevraagd. Bij de vrije studierichtingen, benadrukt het College, gaat het vooral om een profilering van de reeds aanwezige onderwijsvoorzieningen. Binnen het onderwijsaanbod zijn een aantal beter herkenbare en naar verwachting aantrekkelijke studiewegen uitgezet. 'Al die studiewegen doorkruisen hetzelfde Vervolg op pagina 11

8/9

HBO en WO

moeten naar de wens van Den Haag meer samenwerken. Maar eerst moet het HBO door fusies fors bezuinigen. P. Groot van de Leergangen aan het woord op de middenpagina.

Informatica-Universiteit waarschijnlijk naar de Randstad Maandag 30 september presenteerde de initiatiefgroep Informatica-Universiteit haar eindrapport. Dat de Katholieke Hogeschool Tilburg met meer dan normale belangstelling uitkeek naar de resultaten van dit rapport, mag geen verwondering heten. De KHT - samen met de Technische Hogeschool Eindhoven en de Katholieke Universiteit Nijmegen verenigt in het Zuidelijk Informatica Cluster - heeft zich de laatste tijd sterk ingezet om de deelname in de oprichting van de InformaticaUniversiteit naar zich toe te trekken. Naar het zich laat aanzien tevergeefs: de initiatiefgroep heeft nog geen definitieve locatiekeuze gemaakt maar hoogstwaarschijnlijk komt het nieuwe informatica-instituut er in het Westen van het land.

Bijna een jaar geleden lanceerde het bedrijfsleven het plan voor een InformaticaUniversiteit. De initiatiefnemers hiervan, drs. A. Soetekouw, lid van de raad varï Bestuur van de Nederlande Middenstandsbank en mr. F. Boersma van het accountantskantoor Dijker en Doornbos stelden als argument dat er een groeiende behoefte bestaat aan hoogwaardig opgeleide informatici om een dreigende achterstand op de V . S . en Japan op het gebied van de informatica in de hand te houden. De Informatica-Universiteit zou dan ook een topopleiding voor informaticatoepassers moeten worden, bestemd voor mensen die de eerste fase van hun studie achter de rug hebben. Wèèr het nieuwe instituut zou moeten komen was nog de grote vraag. Criteria voor de loca-

tiekeuze (er moesten een aantal faciliteiten aanwezig zijn zoals een gemakkelijke aansluiting op computernetwerken, de plaats moest goed bereikbaar zijn en de leef- en werkomgeving moest prettig zijn) lieten de mogelijkheid open voor een groot aantal plaatsen. De 3 zuidelijke universitaire instellingen, die samenwerken in het Zuidelijk Cluster, ondertekenden een intentieverklaring waarmee ze zich (als een van de eerste) expliciet uitspraken voor samenwerking met de initiatiefgroep. Ook het cluster van universiteiten van Rotterdam en Leiden en de TH Delft stelde zich kandidaat voor deelname aan de Informatica-Universiteit en ook Amsterdam en Utrecht toonden interesse.

Vervolg op pagina 6

Rapport geen reden tot verontrusting De resultaten van het eindrapport van de initiatiefgroep Informatica-Universiteit, dat maandag 30 september aan de pers is gepresenteerd, heeft nogal wat vragen onbeantwoord gelaten. De initiatiefnemers, die bijna een jaar geleden het plan lanceerden om een Informatica-Universiteit op te richten, drs. A. Soetekouw van de Nederlandse Middenstandsbank en mr. F. Boersma van het accountantskantoor Dijker en Doornbos, hebben zich er niet over uitgelaten waar het nieuwe informatica-instituut gevestigd zal worden. Tussen de regels van het rapport door valt echter wel op te maken dat vooral de Randstad een grote kanshebber is.

Prof dr. R.A. de Moor, rector van de Tilburgse Hogeschool, gelooft niet dat het juist is dat de Informatica-Universiteit er in het Westen van het land komt. 'Het is een heel ingewikkelde zaak. Het gaat om een particuliere initiatiefgroep die iets tot stand wil brengen en die ook nog rekent op de minister van Onderwijs en Wetenschappen. De minister zal, alvorens hij hulp geeft, zelf ook nog bepaalde wensen en verlangens naar voren brengen'.

'Een definitieve keuze is nog niet gemaakt. Wij hebben een uitnodiging gehad voor een gesprek met Soetekouw in de eerste helft van oktober; een uitnodiRector R.A. de Moor

ging die overigens ook geldt voor de twee andere leden van het Zuidelijk Cluster, Eindhoven en Nijmegen, en zelfs voor Maastricht. Ik denk dat de initiatiefgroep dan met vragen zal komen maar dat wij ook de nodige vragen zullen stellen. Onze bereidheid tot samenwerking is immers niet ongeclausuleerd', zegt de rector.

De Moor gelooft niet dat Tilburg (samen met Eindhoven en Nijmegen) de boot Vervolg op pagina 6

TE BERDE

Plezierig afscheid Een wereldontvanger en de dikke Van Dale. Dat waren de twee cadeau's die adjunct-secretaris G.H.M. Van den Heuvel van de KHT ontving bij zijn vertrek van de Hogeschool. Na zeventien jaren actieve betrokkenheid is Van den Heuvel in de afgelopen vakantieperiode met vervroegd pensioen gegaan. 'Een afscheid dat plezierig verlopen is', zo meldt de voormalige tweede secretaris.

Van den Heuvel begon einde jaren zestig als griffier van de toenmalige Senaat (college van hoogleraren), maar met het in werking treden van de Wet Universitaire Bestuurshervorming (WUB) in 1970 veranderde zijn functie in die van adjunct-secretaris. In de afgelopen jaren was Van den Heuvel ook verbonden aan het College van Bestuur, niet als lid, maar als adviseur in onder andere onderwijs en onderzoeksaangelegenheden.

Tevens was hij secretaris van het College van Decanen.

Met vervroegd pensioen gaan houdt voor Van den Heuvel niet in dat hij alle

Veroordeeld TE BERDE Onze afdeling is de laatste week opgeschrikt door de aanvang van de periodieke beoordelingen; zeg ik nu veroordeling? Neen, maar ik dacht het er wel bij.

Waarom ik dat dacht?

De personeelsbeoordeling zoals wij, werknemers der KHT die kennen, is naar mijn gevoel slechts een formeel middel om ondergeschikten te achtervolgen met wat zij zoal voor fouten maken. Neem nu onze afdeling...

Met sarcastisch genoegen laat het hoofd zijn grote zwarte schaduw over de ondergeschikte schouder meeloeren, speurend naar minieme foutjes waarop de aanval zich dient te richten.

Schrijf ik wel goed, spreek ik wel netjes, zeg ik wel meneer tegen een meneer? Zal mijn ochtendhumeur zich uiten in een zware onvoldoende, zit ik niet te lang op het toilet?

Onzekerheid maakt zich meester van mij. Trillend als het rooster van de airconditioning probeer ik me op mijn werk te concentreren. Alles gaat fout. Ik zeg je tegen een prof. waar ik al jaren je tegen zeg maar dat ook al jaren niet mag van meneer de baas.

Vinden mijn collega's me nog wel een Tilburgs Hogeschoolblad

MATSERTJES

contact met de Hogeschool verliest. ,'Mensen bellen mij nog regelmatig om mijn mening over bepaalde zaken te horen, of om advies te vragen. En ik blijf het Hogeschoolblad ontvangen, opdat ik bij kan blijven met wat er op de KHT gebeurt', aldus Van den Heuvel.

Wat hij in de toekomst met zijn nieuw verworven vrije tijd gaat doen, daarover heeft Van den Heuvel nog niet nagedacht. 'Voorlopig alleen maar wennen aan de VUT', zo luidt zijn commentaar.

Heel wat universiteiten hebben het maar druk met het buitenland. Waar de kranten bol van staan, daarover worden universiteiten ineens principieel. De drukte over de standpuntbepaling van een aantal universiteiten omtrent Zuid-Afrika en het volkspetitionnement is nog maar amper geluwd of Indonesië vraagt al weer alle aandacht op. Mag een universiteit nog wel contacten onderhouden met een regime dat vakbondsleiders na tientallen Jaren gevangenschap executeert? Het Leidse CvB beantwoordde die vraag vorige week al bevestigend. Het WAGENINGSE HOGESCHOOLBLAD meldt deze week dat de Wageningse hogeschoolraad vindt dat vanwege de mensenrechtensituatie in Indonesië de LH de contacten met dat land niet verder mag uitbreiden. Of het Wangeningse CvB dat ook vindt is nog maar de vraag gezien de reactie van rector Oosterlee: 'Er nu één land uitpikken, dat moet niet de manier zijn. Als je je verontwaardiging uitspreekt over Indonesië en je doet dat niet ten aanzien van Vietnam...; hogeschoolraad je moet niet met twee maten meten'.***** In Utrecht is het CvB niet van plan de banden met de Indonesische Gadjah Mada universiteit voortijdig te verbreken, zo bericht het Utrechtse UNI-

VERSITEITSBLAD. In juni besloot de universiteitsraad na executies de samenwerking te zullen verbreken in geval van meer executies. Zoals bekend zijn in juli opnieuw vakbondsleiders geëxecuteerd.

Het Utrechtse CvB zegt in een notitie de banden met Indonesië niet te willen verbreken. Het College wijst met een teleurgesteld vingertje naar de Nederlandse regering en zusterinstellingen en zegt: die doen ook niks dus dan wij ook niet. Naar verwacht zal de universiteitsraad in Utrecht dit standpunt van het CvB, dulden. Verder bericht het U-blad deze week dat de Utrechtse College-voorzitter Ginjaarper 1 januari eindelijk voorzitter van de Gezondheidsraad mag worden. Zijn benoeming daar heeft nogal wat voeten in aarde gehad. De Gezondheidsraad vreesde dat Ginjaar medisch te ondeskundig zou zijn. Vandaar dat er naast Ginjaar' een vice-voorzitter benoemd moest worden die wél medisch deskundig geacht mocht worden. Dat is inmiddels gebeurd: dr. E. Borst-Eilers, directeur algemene en medische zaken bij het Utrechtse Academisch Ziekenhuis. Dr. L. Stuyt, de vertrekkende voorzitter van de Gezondheidsraad zei vorige week in de NRC dat hij liever had gezien dat de functies van voorzitter en vice-voorzitter 'persoonlijk verwisseld zouden zijn'.

Daar kan Ginjaar het mee doen. ***** //j Eindhoven zijn ze op vrouwenjacht. TH BERICHTEN vertelt dat de TH drastisch op zoek is naar vrouwelijke studenten. Vorige week werd er in Eindhoven zelfs een speciale voorlichtingsdag voor 'meisjes' georganiseerd. Het potentieel ingenieurs onder mannen raakt onderhand verzadigd en dat terwijl het bedrijfsleven zit te springen om ingenieurs.

Vandaar de drang om meer dames. Een daad die eerder naar gezond opportunistisch wervingsbeleid reikt dan naar nobele emancipatie-doeleinden. De Eindhovense TH moet eerst nog wel wat vrouwvriendelijker worden.

TH-Berichten

collega? Of zal ik beter morgen op taart tracteren, we eten ons daar deze week toch al ziek aan met al die in de lucht hangende beoordelingen.

De telefoon gaat, met een vriendelijk 'met Jansen, goedemorgen' neem ik op om vervolgens door een anonieme scheldkannonade te worden gewezen op het feit dat de wederbeller een verkeerd nummer koos. Ik blijf lachen.

Het baasje komt binnen, stelt mij een slomielige vraag en gooit teleurgesteld door mijn parate kennis zijn hoofd, lichaam er achteraan, weer de gang op. Ik slaak een zucht van verlichting, die zie ik vandaag niet meer en morgenvroeg is het gesprek (schrijf ik terwijl ik executie

denk).

Zelf twijfel ik tussen een C en een D, goed tot zeer goed. Het Hoofd zal niet kunnen kiezen tussen een B en een C, onvoldoende tot goed. Na veel gebakkelei waarvan de effecten- en koehandel nog veel zou kunnen leren zal dan uiteindelijk gewoon een C van de galg rollen, het hoofd gaat door en mijn kop rolt ook dit jaar weer niet. Ik zal weer gewoon aan het werk kunnen, de eerste weken wat onwennig, zoals het een veroordeelde na terugkeer in de maatschappij past, maar langzaam zal alles weer beter gaan. Verdomme.

Jannes (naam en adres bij de redactie bekend)

M.V.B.

Universiteitsbladen

Collectief Autoverzekeringscontract voor de K.H.T. W.A. Verzekering geen eigen risico Gewicht t / m Bruto premie 750 kg 850 kg 950 kg 1050 kg 1150 kg 1250 kg

f f f f f f

296,88 339,56 38:,77 424,45 466,65 509,33

Overname no-claimkorting tot 70 %.

Groene kaart gratis.

Maandelijkse betaling zonder kostentoeslag mogelijk.

ASSURANTIEBEDRIJF Postbus 63

5000

AB

Kasko Verzekering eigen risico f 200,— Oorspr. Cat. prijs Bruto premie Incl. BTW tot: f 12.000,f 339,55 f 14.000,f 407,56 f 16.000,f 475,11 f 18.000,f 543,10 f 20.000,f 611,10 f 25.000,f 743,36 Vraag naar onze circulaire i.v.m. andere kollektleve kontrakten t.b.v.

K.H.T.-personeel

Tilburg

telefoon:

STRICK 013-423620*

4 oktober 1985

meldt dat de personeelsadvertenties niet ^ altijd opzichtig genoeg van een M/V teken voorzien zijn. Verder zouden de teksten van de advertenties vrouwvriendelijker kunnen. Gelukkig gaat (natuurlijk) een emancipatie-werkgroep daar aan werken. Iedereen weer tevreden.

H.B.

iBHm a t s e r t j e s i ^ 'Matsertjes' kunnen worden opgegeven bij de redaktie. Tot 30 woorden kosten ze ƒ 5,—; onder nummer ƒ 2,50 extra. Reakties op advertenties onder nummer naar de redaktie sturen.

GEZOCHT: Met wie lean ik dagelijks vanuit Alphen meerijden naar de K.H.T. Mijn werktijden zijn van half 9 tot 5 uur. Tel. werk: 2615. ffel. thuis: 04258-1886.

GEZOCHT Redacteur THB zoekt woonruimte in centrum van Tilburg. Tel. 013-675666/662277.

TE KOOP: Centrum Hilvarenbeek: Oud (gemoderniseerd) huis met diepe tuin (700 ra'). Indeling: Huiskamer, grote eetkeuken, opkamer, kelder, 3 slaapkamers (1 zeer grote), werkkamer, badkamer, toilet. Tel. 04255-2328. Na 6 uur.

GEVRAAGD: Met spoed te koop of te leen gevraagd: J.H. Turner en L. Beeghley: The eraergence of sociological theory, Illinois 1981. A. Retel, Helmrich, Ringbaan Oost 415, Tilburg. 013354277.

tilburgs hogeschoolblad weekblad voor de katholieke hogeschool tilburg redaktie eddie vaes (hoofdredakteur) twan geurls, lennart kik, angela lodder (assistente) medewerkers wouter van gils, ben beljaars, marijne van der jagt, bert haagsman, gerard rutten, monique van blijswijk, hugo backx, astrid tates, claartje van der grinten, hans de brouwer, angela jans, michel knapen samenstelling redaktleraad prof mr p van seters (voorzitter) dr h van erp, m ackermans (adviseur), a de laaf, drs th schouw, dr m van hoorn, h van kleef, drs. c p m broekhof offkdële mededelbigan pers en voorlichting h n j waiter B 203 cartoonist ad van haandel, henk van de berg advertenties angela lodder .«­•■^ kopij alle kopij moet uiterlijk op donderdag de week vóór het verschijnen in het bezit van de redaktie zijn redaktia-adres/advertentles hogeschoollaan 225, tilburg, telefoon (alleen voor thb) 662277 en 662506 intern 2277 en 2506 kamer 207 en 208 (gebouw b) foto rien siers landelijk samenwerkingsverband universitaire pers (up) waarbij verder aangesloten ad valvas (vu amsterdam), wagenings hogeschoolblad, utrecht universiteitsblad, delta (delft), th­ berichten (eindhoven), tht­nieuws (twente), observant (maastricht) uk (groningen) en ku­nieuws (nijmegen) druk drukkerij em de jong bv, baarle­nassau abonnementen voor niet­hogeschoolleden f 15,— per jaargang

afd

KUB

'Veelzijdige Universiteit' zoeict nieuwe huisstijl

De Kathol ieke Hogeschool Til burg krijgt op korte termijn een nieuwe naam en zoekt naar een nieuwe huisstijl . Voor l opig blijft het bij het voorzichtig aftasten van nieuwe vormen en kleuren. Pers en Voorl ichting maakte een kl ankbeel d.

De K atholieke Universiteit Brabant (KUB). Als de wet op de voorbereiding van naamsverandering van hogescholen over een aantal maanden aangenomen wordt, is dat de nieuwe naam van de KHT. Niet echt opzienbarend en volgens Daniël van Brakel, coördinator van de af­ deling Pers en Voorlichting van de hoge­ school, aangenomen 'bij gebrek aan be­ ter'.

Deze naamsverandering is aanleiding voor de K HT haar totale huisstijl te ver­ anderen. Dat brengt niet alleen een wijzi­ ging van het briefpapier met zich mee, maar ook het gezicht van de hogeschool zal In al haar geledingen duidelijke veran­ deringen ondergaan.

■Het is geen kwestie van smaak, die huis­ stijlverandering, maar een kwestie van optimaal functioneren.'

De afdeling Pers en Voorlichting van de hogeschool is al enige tijd bezig met het voorbereiden van de nieuwe huisstijl.

Het ligt in de bedoeling de hogeschool in de nabije toekomst meer herkenbaarheid te geven. Dat vergt nogal wat verande­ ringen, onder meer van het briefpapier, het beeldmerk, de bedrijfsauto's, de afti­ teling van (voorlichtings­) films, de na­ men van diverse instellingen en de adver­ tenties voor de werving van personeel en studenten.

'De hele huisstijlverandering verkeert nog in een embryonaal stadium', ver­ klaart Van Brakel. 'Er zijn in de loop van de tijd wel enige werktekeningen ge­ maakt waarmee wat gestoeid is, maar iets concreets is nog niet uit de bus ge­ komen. Er is ook nog niet bepaald wie de nieuwe stijl gaat ontwerpen, maar het wordt in ieder geval iemand van buiten af.'

De uitvoering van de huisstijlverandering zal ongeveer een jaar vergen, en Pers en Voorlichting is alvast begonnen om wat lijnen uit te zetten.

Van Brakel: 'We hebben een klankbeeld van ongeveer twintig minuten samenge­ steld om te laten zien hoe we te werk kunnen gaan. De diaserie beschrijft hoe de grafische vormgeving kan worden en waarop w e allemaal moeten letten bij die verandering. Het Stichtingsbestuur, het College en de Hogeschoolraad hebben de band nog niet gezien, maar dat gaat weldra gebeuren'.

De ontwerpen die in het klankbeeld naar voren komen liggen niet vast, maar zijn •slechts voorbeelden die het K HT­perso­ neel moeten aanzetten tot 'constructief denken.' Het ontwerp moet gezien wor­ den als basis voor een totaal nieuwe huisstijl.

In het klankbeeld geeft pers en voorlich­ ting een voorbeeld van een sterk gewij­ zigd beeldmerk. Basisontwerp voor briefhoofden is een rode driehoek (pijl) in de linker bovenhoek, waaruit rode diago­ nale strepen lopen tot aan de rechter bo­ venhoek. Tussen die strepen staan naam en adres van de universiteit en de naam van de instantie (afdeling, faculteit) waar de brief vandaan komt. Die rode strepen komen ook voor op enveloppen en dicta­ ten, en op advertenties in kranten en dagbladen en de bewegwijzering in en

Eerste nummer Excerpta Informatica Zoals we afgelopen maand al in het THB aankondigden, verscheen deze maand het eerste nummer van het tijdschrift Ex­ cerpta Informatica. In het engelstalig blad, dat uitgegeven wordt door Tilburg University Press, staan samenvattingen van nieuwe boeken en tijdschrift­arti­ kelen over alpha­ en gamma­informatica.

Ze vormen een selektie uit de Informatica Data­Base van de hogeschoolbiblio­ theek. Met de bon op de laatste bladzijde van het maandblad, waarvan het eerste nummer 35 pagina's telt, kunnen de le­ Tilburgs H o g e s c h o o l b l a d

zers een kopie van de artikelen uit de data­base aanvragen.

Excerpta Informatica opent met een arti­ kel van Prof. dr. R.A. De Moor. Rector De Moor wijst daarin op de steeds groei­ ende invloed van de informatica op de maatschappij. De markt voor personal computers mag dan enigszins stagneren, maar dat is volgens hem van tijdelijke aard en te wijten aan het gebrek aan op maat gesneden software, de ontwikke­ ling van steeds meer geavanceerde pc's en de prijsdalingen ervan. Behalve dat de

om de universiteit. Van Brakel: 'Die rode kleur en de diagonale strepen zijn dus slechts een voorbeeld. Op het eerste ge­ zicht komen de driehoek en de strepen wat druk over en zeker de kleur is opval­ lend, maar het is wel functioneel. Het ontwerp is duidelijk en overzichtelijk en zeker herkenbaar voor de buitenwacht.'

Krijgt de nieuwe stijl eenmaal de goed­ keuring van de hoogste bestuursorga­ nen, dan zullen ook de faculteiten, dien­ sten en andere K HT­instanties bij de ver­ andering betrokken worden.

'Het kan zijn dat een faculteit zich er niet in herkent, dan moet er dus gepraat wor­ den. Huisstijlverandering lukt alleen als iedereen meewerkt. Anders ontstaat er een allegaartje, omdat diensten en facul­ teiten dan hun eigen briefhoofden en dergelijke gaan opvoeren. En dat leidt niet t o t herkenbaarheid van de hoge­ school', aldus Van Brakel die er aan toe­ voegt dat het absoluut niet de bedoeling is om van de komende verandering een dwingende vorm te maken waar alles doorheen geperst wordt.

Inmiddels is al een beetje geëxperimen­ teerd met een nieuwe stijl. De grijze lap­ pen van advertenties waarin de K HT vraagt naar personeel, zijn veranderd in overzichtelijke teksten waarin de functies en het karakter van de hogeschool dui­ delijk omschreven zijn. Ook is de kreet

IK

v/A

V///////////// iiiioi'BWiiftbthccfCT^ftnoi3iH}

y/////////////A

'De Veelzijdige Universiteit' in de adver­ tenties komen te staan, veelzijdig omdat de K HT de laatste jaren enkele nieuwe studies binnengehaald heeft.

'We zijn met dit soort advertenties eind februari, begin maart van dit jaar begon­ nen. En met succes mag ik wel zeggen.

Op de eerste advertentie waarin we vroe­ gen óm informatica­personeel kwamen zeshonderd reacties binnen. Zelf hadden we op een kleine honderdvijftig gere­ kend', zo zegt Van Brakel niet zonder

afnemers hierdoor een afwachtende houding aannemen, zijn de prognoses wellicht w a t te optimistisch geweest, denkt De Moor.

Hij wijst op de functie van denk­tank die de universiteit in de samenleving vervult.

Ook de K HT besteedt in dat kader aan­ dacht aan onderzoek en educatie op in­ formatica­gebied. De Moor noemt enke­ le facetten hiervan: mogelijkheden en beperkingen van informatica voor mana­ gement­ en administratietoepassingen, juridische aspecten van hard­ en softwa­ re zoals inbraak in computersystemen en bescherming van de privacy en de socia­ le gevolgen van de automatisering.

Oii ö u 1I­­ Oil De Open Universiteit op zoek naar een nieuwe logo.

trots. 'Ik denk zeker dat de nieuwe bena­ dering oorzaak is geweest van dat grote aantal.'

De herkenbaarheid lijkt des te meer ge­ weest, nu tussen de wetenschappelijke instellingen in ons land een concurren­ tiestrijd is ontstaan. Het aantal studenten dat zich jaarlijks inschrijft begint lang­ zaam te dalen, reden voor de hogeschool zich duidelijker te profileren opdat de aankomende student toch vooral voor Tilburg zal kiezen. Maar ook de economi­ sche besparing speelt een rol in de huisstijlverandering. Door de vereenvou­ diging en standaardisering van bijvoor­ beeld diensten en procedures kan jaar­ lijks een behoorlijk bedrag bespaard wor­ den.

Bij het ontwerpen van een huisstijl moet naar Van Brakel's mening niet de smaak maar de functionaliteit voorop staan. Als voorbeeld noemt Van Brakel het logo van de Open Universiteit. De 'bibberige' O en U lijken visueel misschien niet aan­ trekkelijk, gebleken is dat ze wel enorm functioneel zijn. Zodra men de letters ziet, weet men waar het over gaat, iets dat van weinig onderwijsinstellingen en hun afkortingen gezegd kan worden.

'Natuurlijk is het zo dat het oog ook wat wil', licht Van Brakel toe. 'Briefhoofden en afkortingen van de instellingsnaam moeten niet zo lelijk zijn dat ze afstoten, maar voornaamste punt blijft dat de nieuwe stijl goed functioneert.'

M.V.B.

De K HT speelt een vooraanstaande rol op het terrein van de automatisering, ook door de aankoop van de NOVI­col­ lectie waarover we al eerder schreven.

Door de gegevens uit de data­base on­ line beschikbaar te stellen, is de collectie van de K HT voor een breed publiek toe­ gankelijk. En dankzij Excerpta Informati­ ca kunnen zoveel mogelijk mensen, be­ drijven en instellingen er gebruik van ma­ ken, aldus rector De Moor.

H.d.B.

22 februari 1985

K

Studeren aan de KHT Vers van de pers: een serie brochures over studeren aan de KHT. Met de fraai gel<leurde en met humoristische tel<eningen opgesmul<te omslagen lijkt het studeren aan de KHT een waar feest. De boel<jes zijn dan ook bedoeld om aspirantstudenten te informeren over de mogelijkheden van de KHT. Regelmatig terugkerende items zijn het karakter, de inrichting van de studie en de toelating alsmede de beroepsmogelijkheden. Alle faculteiten hebben een eigen boekje. Ook de Theologische Faculteit ontbreekt dit keer niet. Nieuw is ook de brochure over de fiscale afstudeerrichtingen en postdoctorale opleiding voor belastingkundige. De ins and outs van de dag- of avondstudie komen in een aparte brochure aan bod. In de reeks ontbreken nog Personeels-, Ondenwijs- en Vrijetijdswetenschap. De wel verschenen boekjes zijn gratis verkrijgbaar bij de Dienst Studentenzaken en Welzijn.

GR

Nieuwe KHT

infobrochure

Er staat een algemene informatiebrochure over de KHT op stapel. 'Het boekje geeft antwoord op de vraag: Hoe is het complex geheel'van de Hogeschool gestructureerd en wie werken daar?' aldus Henny Walter van de afdeling Pers en Voorlichting en samensteller van het boekje. Het zal ongeveer honderd pagina's dik zijn en algemene informatie over de Hogeschool bevatten die vroeger was te vinden in de gebundelde studiegids.

Ook algemene informatie van de verschillende faculteiten is er in terug te vinden. Hieraan wordt een lijst toegevoegd met adressen en telefoonnummers van medewerkers van de Hogeschool. Zowel de werk- als de privégegevens staan er in. Enkele tientallen medewerkers maakten bezwaar tegen publikatie van privégegevens waardoor deze niet in het boekje zijn opgenomen. De brochure is hoofdzakelijk bedoeld voor intern gebruik. Alle medewerkers krijgen kosteloos een exemplaar terwijl in principe ook studenten er een kunnen krijgen.

GR

Nijmegen reageert op Curie-nota

Delft l<rijgt technische bestuursleden

De Katholieke Universiteit Nijmegen streeft er volgens het bestuur naar om een klimaat te scheppen waarin de beoefening van profane wetenschappen vanuit een christelijke overtuiging een diepere motivering kan krijgen. Dit streven is echter niet voor reglementering vatbaar.

Hiermee reageert het bestuur op het ontwerp voor een pauselijk document over de katholieke universiteiten, een zogenaamd document pontifical. Het hoogste kerkelijk gezag zou zich volgens het bestuur niet moeten toeleggen op het produceren van alweer een normgevend document. In plaats daarvan kan beter worden gezocht naar 'nieuwe wegen' om de relatie tussen het evangelie en de wetenschapsbeoefening 'inzichelijk' te maken.

Aan de Technische Hogeschool Delft is een 'onderzoeksinstituut voor technische bestuurskunde' in het leven geroepen.

Minister Winsemius van volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en milieubeheer heeft het instituut officieel geopend op 1 oktober 1985. Het ministerie van onderwijs en wetenschapen, hoofddirectie wetenschapsbeleid, heeft het instituut een subsidie van 200.000,— gulden toegekend, met als bedoeling de ontwikkeling van een systematische en lange termijn onderzoekprogramma te ondersteunen.

Het college van bestuur deed deze uitlating in een advies aan het bestuur van de Stichting Katholieke Universiteit. Op dit moment mogen alle katholieke universiteiten in de wereld commentaar leveren op het pauselijk document.

Aan de KHT zal de nota op 7 november in de raad aan de orde komen.

UP

UP

Woensdag 2 oktober speelde de hogeschool gastheer voor een informatie- en discussiebijeenkomst over 'Samenhang in milieubeleid', dit naar aanleiding van het vaststellen van het 'Beleidsplan Milieuhygiëne' van de provincie Noord-Bcabant. Commissaris van de Koningin, Van Agt opende de bijeenkomst en minister Winsemius van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer hield er een toespraak.

Winsemius pleitte in Tilburg voor een samenhangend milieubeleid. Provincie, gemeenten en waterschappen moeten niet tegenover elkaar staan, maar als gelijkwaardige 'partners' naast elkaar staan. Pas dan is het juiste klimaat geschapen om gezamenlijk de milieuproblemen het hoofd te bieden.

Close Harmony Wolfson

Deetman dirigeert met élan een beJeidsorkest waarin 'bezuiniging', 'deregulering', 'decentralisatie' hoo/dmotieven vormen. In close harmony voegt de commissie Woljson daar prestatie-/ïnanciering aan ioe.

Onder voorzitterschap van Prof. D.J. Wol/son hee^t de Commissie Financieringsstructuur Onderzoek en Ontwikkehng na drie jaar van studie haar eindrapport gepresenteerd 'Hekenschap van Creativiteit'.

Als richtinggevend advies voor het betalen-o/-nief geldt: 'Indien mogelijk stukwerk'. Geld dient niet te worden uitgegeven aan middelen, noch aan handelingen die

Tllburgs Hogeschoolblad

Het onderzoeksinstituut zal zich concentreren op de beleidsterreinen volkshuisvesting, ruimtelijke ordening, stadsvernieuwing, landinrichting, infrastructuurbeleid, milieubeleid en technologie-beleid. Technische bestuurkunde bestudeert ondermeer de werking en inrichting van openbaar bestuur via bijvoorbeeld beleidsanalyses, prognoses, toegepaste statistiek, modellenbouw en toegepaste informatica.

Lezingenserie over EG Per 1 januari 1986 zijn Spanje en Portugal officieel toegetreden tot de Europese Gemeenschap (EG). In totaal zijn dan twaalf landen hierin verenigd. De onderhandelingen over de uitbreiding van de EG hebben zo'n acht jaar geduurd. Er zitten nogal wat haken en ogen aan de toetreding van de twee landen van het Iberische schiereiland. Omdat de ontwikkelingen van de EG de aandacht hebben van verschillende faculteiten, het John F. Kennedy Institute en VITE organiseert Buro Buitenland in de maanden October en november een lezingscyclus over de gevolgen van de uitbreiding van de Europese Gemeenschap.

Donderdag 17 oktober spreekt de Nederlandse ambassadeur Mr. M. Rutten over de toetreding van de twee landen en over de struikelblokken die overwonnen moesten worden. De landbouw speelt hierin een belangrijke rol. Met dit onderwerp gaat men de week erop door. Op 24 oktober zal drs. J. Bergman van het Ministerie van Landbouw en Visserij een spreekbeurt houden over de gemeenschappelijke landbouwpolitiek. Wijnlanden als Frankrijk, Italië en Griekenland zullen het een en ander merken van de toetreding van Spanje en Portugal, evenals Nederland met zijn fruit en tuinbouwproducten. Op 31 October is het de beurt aan Dr. Manuel Sanchis i Marco van de Universidad de Valencia uit Spanje. Hij spreekt - in het Engels - over de gevolgen van het Europees Parlement en huidig Europarlementariër Piet Dankert zal op 7 november uitleg geven over de institutionele aspecten van de uitbreiding van de EG en over de gevolgen voor de besluitvorming. Spanje zal een vrij grote stem in het geheel krijgen omdat het een groot land is met veel inwoners. De sociale aspecten en de werkgelegenheid zullen op 14 november door Mr. J. Tromm van het TMC Asser Instituut behandeld worden. /?. Morgan van het Policy Studies Institute in Londen zal op 21 november de serie lezingen afsluiten. Hij gaat in op de politieke verhoudingen binnen het Europese Parlement en de Europese Commissie.

De lezingen zi^n alle op donderdag in zaal AZ 114 van de KHT en beginnen om 15.30 uur. Iedereen is welkom en de toegang IS gratis.

GR

tot een beoogd doel zouden moeten leiden, maar - u raadt 't al - aan resultaten. D» universitaire of niet-universitaire onderzoeksinstelling kan dan zelfstandiger en efficiënter werken. \Nel worden er hogere eisen gesteld aan het management en aan de onderzoeksvraagstelling. Dat betekent dus meer antonomie voor bedrijven en beheerders van wetenschappelijk onderzoek. Tussen de uitvoerende instituten en de politieke arena zou hei niveau van 'overkoepelende strategie-ontwikkeling' versterkt moeten worden. Daar kunnen dan al die gedelegeerde ministeriële verantwoordelijkheden worden ge-coördineerd, zodat 'het talent' op de werkvloer de ruimte krijgt om zijn 'intuïtie om te zetten in weten en daarmee communiceerbaar te maken'. Lekker creatie/'] bezig zijn in de 'onderzoeks/abriek' waar plaats is voor 'gekke mensen met gekke ideeën'.

Wetenschapsbeleid, een maandelijkse publicatie van het ministerie van OfrW] bracht een interview met Wol/son waarin hi] een bargoens hanteert als van John Wayne na een sensitivity training; hetzelfde soort opgerolde mouwen 'expert-client' taaltje dat in allerlei variaties opduikt tussen 'no-nonsense incrowds' op de 'managerial Ie-1 vel', marketters, 'decision-makers', 'OR mensen', 'fiS-D', 'P.R.' eigentijdse 'probleemsolvers', u kent vast wel zo'n kring. Zo schreef het promoteam Wolfson in juni reeds I een background papertje getiteld 'Ins-en Outs van non-ppofit naar not-for-projit; ach-1 tergrond studies over bedrijfseconomisch beleid en beheer van onderzoeksorganisa-1 ties by input-, throughput- en output ^nanciering'.

Kijk even door de golf-broek met de grote ruiten heen, zoek de mens achter de polo-1 shirt en geef toe dat hier no-bullshit wordt verkondigd: 'We want more'.

4 oktober 1985

Studieschuld kan gigantische vormen aannemen

Studiefinanciering van Deetman: een blanco cheque Het tekenen van een blanco cheque geldt buiten regeringskringen nog altijd als onverstandig. Toch zijn binnenkort ook gewone burgers hiertoe verplicht. Scholieren uit minimale milieus, die straks als intellectuelen het voorbeeld moeten zijn voor de rest van de samenleving. Zij worden geacht leningen af te sluiten tégen een onbekende rente, die de schuld zullen verdubbelen of verdrievoudigen. Op dit moment is dertigduizend gulden veel voor een studieschuld. Straks wordt veertig- tot zestigduizend gulden gewoon.

Nieuwe, verraderlijke gevolgen van het studiefinancieringsstelsel van drs. Wim Deetman. Lin Tabak zet ze op een rijtje.

28 december 1994. Verslagen zit doctorandus Willem Alexander aan zijn schrijftafel en bekijkt nog eens het resultaat van zijn berekeningen. Bovenop de stapel beste wensen voor 1995 prijkt een brief van het ministerie van Onderwijs en Wetenschappen. Willem voelt zich als Faust bij het weerzien met de duivel. Zijn gedachten dwalen van het papier naar die herfstdag, ruim acht jaar geleden," toen hij zijn wapenrok voorgoed aan Hare Majesteit terug gaf, van zijn laatste soldij een enkeltje Leiden kocht en zich inschreef aan de universiteit. Eenentwintig jaar oud, platzak en zoon van twee uitkeringstrekkers, had hij voor zijn levensonderhoud nog eenmaal willen aankloppen bij het Rijk - wat hem overigens weinig riskant had geleken. Op de 'steeds opnieuw bij te stellen' rente na dan. Maar Willem was een optimist, de toekomst ver en het salaris van academici in de jaren negentig allicht hoger dan de studiefinanciering die minister Deetman nog net voor zijn heengaan had vastgesteld. Zijn studie was voorspoedig verlopen. Zij het niet vlot. Zes maal had hij 3.500 gulden moeten lenen, het maximale bedrag, maar hij mocht zich daarna dan ook doctorandus noemen.

Hij rekent nog eenmaal na: 180 maal 257,65 is 46.375,20. Over vijftien jaar zal hij aan de Staat tweeënhalf maal het bedrag van zijn lening hebben afgedragen.

Dit heeft het ministerie niet geschreven in de juichende financieringsfolder. Hij herinnert zich alleen passages over 'uiterst coulante' terugbetalingsregelingen: men krijgt vijftien jaar de tijd, het resultaat wordt kwijtgescholden en de afdracht is pas verplicht vanaf het minimumloon.

Voor het eerst is hij blij met zijn uitkering.

Maar het is een wrange blijdschap. Zo lang de bijstand duurt zal de schuld groeien, met duizenden guldens per jaar.

De baan waarnaar hij steeds heeft uitge-

keken zal als het zwaard van Damocles boven zijn hoofd blijven hangen, steeds dreigender, vijftien jaar lang.

ONZEKER De academische studie is een steeds onzekerder toekomstbelegging. Het nieuwe stelsel van studiefinanciering dat medio 1986 moet ingaan, draagt daaraan het nodige bij: basisbeurs (voor iedereen) en rentedragende lening plus topbeurs (voor mensen zonder rijke ouders), waarbij de rente een half procent lager is dan 'het gemiddeld effektief rendement van openbare leningen uitgegeven door de Staat der Nederlanden.'

Deze variabele rente heeft door de lange duur van de terugbetalingsperiode een niet geringe invloed op het later terug te betalen bedrag aan studieschuld.

In bovenstaand voorbeeld is uitgegaan van een constant rentepercentage van zeven, bij een staatsrente van 7,5 procent. In werkelijkheid verandert de rente van staatsleningen voortdurend. Op dit moment is zij uitzonderlijk laag: 6,75 procent. Zou dit zo blijven tot 2010, dan moet iemand die op 1 januari 1995 een academische studie begint bijna 43.000 gulden terugbetalen - indien hij zes jaar studeert, maximaal leent, pas na twee jaar met aflossen begint en steeds keurig zijn termijn voldoet. Tot voor kort echter schommelde de staatsrente rond de tien

BRIEVEN Toen was de eerste brief uit Groningen gekomen: 'Geachte debiteur.

Uw studieschuld, vermeerderd met rente, bedraagt thans f 25.036,-.

Op 1 januari 1995 gaat uw verplichte aflosperiode ex art. 42 WWO in. U kunt echter reeds nu met terugbetalen beginnen.

Hoogachtend, De minister van Onderwijs en Wetenschappen_.'

MINDER ABSURD Bijstandstrekkers in deze categorie storten dus een deel van hun uitkering (een kleine vijftig gulden per maand, volgens de VSSD), linea rekta terug aan de staat.

Aan de bovenkant ziet de regeling er minder absurd uit. Hoe hoger het salaris, hoe meer men procentueel aflost, maar de maximale maandtermijn wordt pas geëist bij inkomens die ruim boven het tegenwoordige beginsalaris van een academicus bij de Rijksoverheid liggen.

Blijft de staatsrente 6,75 procent, dan moet de aflosser uit bovenstaand voorbeeld zijn volledige maandtermijn aflossen bij een bruto jaarsalaris van 46.153 gulden; stijgt de staatsrente tot tien procent, dan moet dat bij 49.404 gulden en Willem Alexander, die zeven procent betaalde, moet daarvoor 46.389 gulden verdienen. De bedragen (237, respektievelijk 333 en 257 gulden per maand) kunnen nooit echt een bezwaar zijn voor mensen zonder inkomensverleden. De koop van een huis of zeiljacht wordt moeilijker, maar dat is het voor sommige mensen al jaren. En de opbrengst komt ten goede aan toekomstige armeluiskinderen, die een hogere aanvullende beurs en een lagere lening kunnen krijgen.

NIVELLERING Het effekt van de terugbetalingsregeling is nivellerend (in tegenstelling tot de rest van het stelsel, zoals de studentenbonden al vaak hebben aangetoond). Maar wel selectief nivellerend. Alleen exstudenten uit minimale milieus zullen moeilijker hypotheken kunnen afsluiten.

Zij zullen de erfenis van thuis in hun inkomen merken, sterker en langer dan nu.

Echt nivellerend zou het stelsel zijn wanneer het kinderen uit minimale milieus een beurs gaf, maar iedereen opzadelde met een rentedragende lening. De onzekeCheid over de rente zou er niet minder om zijn, de dreiging van tijdelijke werkloosheid en oplopende schuld niet groter en de absurditeit van de terugbetaling van een uitkering niet kleiner.

Maar dan waren wel alle studenten gedwongen tot het tekenen van die blanco cheque, niet alleen die met armlastige ouders.

Lin Tabak/UP

Hij had zijn schouders opgehaald en de brief in een schoenendoos geborgen.

Want de banenmarkt in zijn branche was ingestort en terugbetalen niet aan de orde.

Nu ligt daar de tweede brief.

'Geachte heer Alexander, Uw studieschuld, vermeerderd met rente, bedraagt thans f 28.664,—. Uw aflosperiode vangt aan op 1 januari 1995 en eindigt op 31 december 2009. De maandelijkse termijn is vastgesteld op f 257,65,—. Mocht uw financiële toestand aanleiding geven tot opschorten van de betaling, dan dient u hiertoe zo spoedig mogelijk een verzoek in te dienen.'

Hoogachtend, De minister.'

Tilburgs Hogeschoolblad

procent. Zou dat vanaf volgend jaar weer zo zijn, dan betaalt genoemde student in totaal meer dan 60.000 gulden. (Af: belastingsvoordeel.)

Deze bedragen gelden niet voor mensen die nooit een baan vinden die bij hun academische status past. De terugbetalingsregeling houdt rekening met draagkracht. Wat niet betekent dat alle minima de dans ontspringen. Zelfs bijstandstrekkers moeten in sommige gevallen terug betalen, blijkt uit berekeningen van de Delftse studentenvakbond VSSD. Gehuwde alleenverdieners betalen terug wanneer ze meer verdienen dan het minimumloon (nu 21.650 gulden). Maar alleenstaande ouders lossen al af bij negentig procent van dat bedrag en alleenstaande 27-plussers bij zeventig procent.

En tweeverdieners wanneer ze meer verdienen dan een half minimumloon: 10.825 gulden per jaar, ofwel 5.675 gulden minder dan de R W W .

De academische studie is'een steeds onzel(erder toekomstbelegging

4 oktober 1985

Vervolg van pagina 1

InformaticaUniversiteit

Een definitieve plaats hebben de initiatiefnemers in hun eindrapport (dat afgelopen vrijdag is overhandigd aan de ministeries van Onderwijs en Economische Zaken) niet vermeld. Wel werd gesteld dat bij een primair nationale benadering het criterium zal leiden tot een locatie nabij het zwaartepunt van economische activiteiten en dat bij een meer Europese benadering het belang van de aanwezigheid van een (internationale) luchthaven sterk benadrukt wordt. Hieruit valt op te maken dat Rotterdam, Leiden en Delft de meeste kansen hebben bij het opzetten van de Informatica-Universiteit en dat Tilburg dus achter het net vist. Definitief is dit alles echter nog niet omdat er een aantal gespreksronden zullen volgen. De komende maanden gaat de initiatiefgroep met alle instellingen onderhandelen: met de clusters én met de universiteiten die nog niets van zich hebben laten horen.

Politieke wil om tot de oprichting van een dergelijk informatica-instituut te komen is duidelijk aanwezig. Praktisch de hele Tweede Kamer heeft aangedrongen op de totstandkoming van een soort 'Centre of Excellence'; minister Deetman zal het nu niet gauw gelukken om een volmondig nee te zeggen tegen Soetekouw CS. De overheid heeft al toegezegd om eenmalig met een startsubsidie van 21 miljoen over de brug te komen, maar komt dit bedrag er niet - deze maand wordt hier over een beslissing genomen - dan wordt niet uitgesloten dat de Informatica-Universiteit er toch komt.

Momenteel worden jaarlijks 1200 informatici uit HBO en WO opgeleid. Volgens de initiatiefgroep is dat veel te weinig. De komende 5 è 10 jaar zijn er jaarlijks 2900 mensen nodig. De helft hiervan zijn 'echte' informatici en de andere helft zijn

economen, juristen, landbouwkundigen, bestuurskundigen, bedrijfskundigen enz. die hun eigen vakgebied kunnen integreren met de informatica. De InformaticaUniversiteit gaat hen opleiden tot zg. 'boundary spanners": mensen die, met behulp van eigen vakgebied en met behulp van de informatica problemen te lijf kunnen op het gebied van automatisering in vooral grote organisaties.

De Informatica-Universiteit zal opleidingen gaan verzorgen die 2 jaar duren. In het eerste jaar krijgen de niet-informatici informatica en de informatici organisatieleer, in het ruime begrip des woords. Het tweede jaar wordt met case-studies gevuld, om de praktische toepassing van de informatica in het bedrijfsleven te bestuderen. Volgend jaar september wordt er al gestart met maximaal 50 studenten. Uiteindelijk kunnen er ieder jaar 250 studenten deelnemen die ieder 50.000 gulden collegegeld betalen; de totale opleiding kost dus een t o n . Iedereen kan zich anmelden als student, maar een toelatingsexamen zal deel uit maken van de selectieprocedure. Blijft het aantal inschrijvingen onder de grens van 250, dan worden bedrijven en instellingen uit het buitenland benaderd - maar verwacht wordt dat er voldoende respons uit eigen land komt. Aan de Informatica-Universiteit kan worden delgenomen door bedrijven, provincies, overheidsinstellingen, universiteiten, non-profit-instellingen en privé-personen. Deelname geeft o.a. het recht op een plaats in de 'General Council' (het algemeen bestuur) en een studentenplaats. De deelnemers/fee bedraagt dan ook een eenmalige betaling van 50.000 gulden of een veelvoud daarvan of een renteloze lening van het zelfde bedrag. Van de eerste 50.000 mag één student studeren en de volgende 50.000 geeft het recht op 2 additionele studentenplaatsen. Een deelnemer kan niet meer dan 10 % van het totaal aantal plaatsen verwerven. Verder wordt er een

Minister maaict haast met WWO Minister Deetman heeft bij de Tweede Kamer een wetsvoorstel ingediend, waarmee de invoering van de nieuwe Wet op tiet Wetensciiappelijk Onderwijs (WWO) moet worden geregeld.

Naar verwachting zal die wet in het najaar van 1986 in werking treden. Behalve specifieke invoeringsregels bevat het wetsvoorstel ook een geheel nieuwe regeling van de zogenaamde planning en bekostiging: De overheid zal voortaan ieder jaar in het 'overheidsplan Wetenschappelijk Onderwijs' haar totaalvisie op de ontwikkelingen in het WO geven. Dit plan vervangt onder meer het jaarlijkse Algemeen Financieel Schema.

De indiening één dag nadat ook de Eerste Kamer z'n fiat had gegeven aan de W W O zelf, maakt duidelijk dat Deetman geen gras wil laten groeien over de invoering van deze wet, die in de Senaat overigens ook werd gesteund door 4 (van de 17) leden van de PvdA-fractie.

Volgens PvdA-woordvoerder De Rijk, behorend tot de voorstemmers, had Deetman er in de loop van het debat 'voldoende blijk van gegeven ook de steun van de politieke opposities op hoge prijs te stellen'.

de een periode van 4 jaar bestrijken maar jaarlijks worden opgesteld.

In het ontwikkelingsplan moeten de voornemens van een instelling omtrent de te vervullen taken (het verzorgen van een studierichting, een korte opleiding of een tweede fase-opleiding, het voorwaardelijk gefinancierd onderzoek en maatschappelijke dienstverlening), eea financiële raming en verzoeken om het afgeven van een bekostigingsverklaring voor de vervulling van een bepaalde taak zijn opgenomen.

De invoeringswet W W O introduceert een geheel nieuwe systematiek voor de planning en bekostiging van het W O .

Centraal daarin staan twee soorten plannen- het ontwikkelingsplan van elke instelling en het overheidsplan, welke bei-

Op basis van de verschillende ontwikkelingsplannen publiceert de overheid ieder jaar in september een overheidsplan, dat na overleg met de Tweede Kamer, uiterlijk 31 januari van het jaar daarop definitief wordt vastgesteld. Op basis daarvan worden dan zowel de instellingsbegrotin-

Tilburgs Hogeschoolblad

zeventigtal docenten aangetrokken die ieder een bruto jaarsalaris van 300.000 gulden zullen ontvangen.

Het is de bedoeling om aan afgestudeerden aan de Informatica-Universiteit een graad toe te kennen. Kan dit geen Nederlandse onderwijsgraad worden (omdat daarover geen overeenstemming kan

worden bereikt) dan zal het recht om graden te verlenen worden overgedragen aan de Carnegy Mellon University in Pittsburg (V.S.), de instelling waarmee nauw wordt samengewerkt. Het nieuwe informatica-instituut zal in feite worden opgezet naar Amerikaans model, vergelijkbaar met de Graduate School.

Michel Knapen /Bert Bakker/UP

Vervolg van pagina 1

'We hebben twee faciliteiten in huis' heeft gemist. 'Het is niet zo dat de andere partij bepaalt of we nog in de running zitten. Dat bepalen we in zoverre ook nog zelf, dat de samenwerking op een acceptabele manier vorm moet krijgen'.

Hoewel De Moor het rapport zelf nog niet onder ogen heeft gehad ('al mijn informatie heb ik uit de kranten') weet hij wel dat de Informatica-Universiteit déér zal komen, waar het zwaartepunt van de economische activiteiten ligt en dat er ook veel belang wordt gehecht aan de aanwezigheid van een internationale luchthaven in de nabijheid. 'Men zal moeten nagaan waar de prioriteiten liggen en of bijvoorbeeld Welschap ook een internationale luchthaven is. Los daarvan zal één zo'n criterium niet beslissend zijn. Ze zullen ook met andere dingen rekening moeten houden. We zijn dus helemaal niet verontrust', aldus De Moor.

Kansen voor de KHT om samen met de THE en de KUN de Informatica-Universiteit te helpen opstarten zijn er volgens De Moor zeer zeker. 'Twee faciliteiten die voor de club van Soetekouw min of meer een vereiste zijn heeft het Zuidelijk Cluster in huis: de studierichting Bestuurlijke Informatiekunde aan de KHT en de harde informatica aan de Eindhogen als de rijksbegroting voor het daaropvolgende jaar vastgesteld, terwijl ondertussen weer voorbereidingen worden getroffen voor de volgende ontwikkelingsplannen en het volgend overheidsplan.

Volgens minister Deetman zal de nieuwe planningsmethode door het cyclisch karakter de doelmatigheid van de planning aanmerkelijk vergroten.

De bewindsman kondigt aan te zullen bestuderen of in de toekomst de nu nog gehandhaafde bekostiging van taken geregeld kan worden via het systeeem van negatieve bekostigingsverklaringen.

Daarmee wordt bedoeld dat instellingen de jaarlijkse rijksbijdrage vrijelijk mogen besteden voor de vervulling van voorgenomen taken, tenzij de minister dat verbiedt. Nu moet de overheid telkens iedere taak goedkeuren dan wel afwijzen. De invloed van de overheid op het handelen van de instellingen is daarmee aanmerkelijk groter.

In de invoeringswet ziet Deetman af van zijn eerdere voornemen zelf de nieuwe indeling in faculteiten van de instellingen, waarbij de subfaculteiten komen Je vervallen, vast te stellen. De instellingen mogen dat nu in principe zelf doen, waarbij Deetman wel het laatste woord wil houden.

De invoering van de W W O zal enkele jaren in beslag nemen. Grote delen van de wet zullen echter nooit in hun huidige formulering betekenis krijgen, omdat ook na de invoeringswet nog een groot

vense TH. Maar verder speelt de hechtheid van de samenwerlcing binnen de clusters een belangrijke rol'.

Ondanks het ruime aanbod van faciliteiten bestaat de mogelijkheid dat het Zuidelijk Cluster de deelname aan haar neus voorbij ziet gaan. Dit geeft De Moor ook toe. 'Als die Informatica-Universiteit in een ander deel van het land gevestigd wordt dan zou dat wel jammer zijn. Er vindt dan ergens anders een concentratie van informatica-deskundigheid plaats waar je niet direkt van kunt profiteren en waar je ook geen inbreng in hebt. Veel belangrijker is echter de vraag hoe de initiatieven van de particuliere groep kunnen worden ingebed in het hoger onderwijs. Ik denk dat de minister daarover ook wel z'n verlangens kenbaar zal willen maken.'

Verder heeft de rector nog z'n twijfels over de salariëring van de docertten 'Drie ton voor een vierdaagse werkweek is een aanmerkelijk salaris. Ik vraag me af of de minister die 21 miljoen (het bedrag van de startsubsidie dat de overheid heeft toegezegd, red.) beschikbaar wil stellen voor de betaling van dergelijke salarissen, die in de universiteiten nog niet de helft bedragen.'

M.K. aantal zaken moet worden geregeld, zoals de wetgeving voor de Academische Ziekenhuizen en de uitvoering van de plannen om de instellingen een grotere autonomie te geven.

Wel zal de nieuwe regeling van bevoegdheden tussen de diverse besturen, commissies en raden, oftewel het bestuursmodel, onverkort worden ingevoerd.

Hierop is van de kant van de studenten veel kritiek uitgeoefend omdat de democratie aan de instellingen er ten dele mee wordt teruggedraaid.

Daarvoor is een groot aantal overgangsregels in de wet opgenomen, waaronder de instelling van een tijdelijke commissie, die de instellingen moet gaan begeleiden bij de invoering van de wet. Deze commissie zal de bestaande commissie voor de bestuurshervorming, de commissieSlagter, gaan vervangen.

Verder is van belang dat de positie van de zittende assistent-onderzoekers en de wetenschappelijk assistenten, die in de toekomst plaats zullen maken voor de Al O's, veilig wordt gesteld totdat hun dienstverband wordt beëindigd, waarbij verlenging mogelijk is.

Tenslotte zullen de leden van het college van bestuur, die door de kroon zijn benoemd voordat de nieuwe W W O van kracht wordt, hun termijn mogen uitzitten in de nieuwe colleges van bestuur, waarin, anders dan nu, geen door de universiteitsraad gekozen leden meer zitting zullen hebben.

BB/UP

22 februari 1985

Academische

Raad in somber

testament:

'Kwaliteitsverbetering W.O. puur zelfbehoud' Minder studenten, een overheid die de geldl<raan mag dicht draaien als de l<waliteit van het onderwijs beneden peil is, en de duidelijke opdracht aan de universiteiten om zich te profileren, zijn de achterliggende gedachten van de Academische Raad om nog op de valreep een nota 'Kwaliteit van het wetenschappelijk onderwijs' te produceren. Eind 1985 wordt de Academische Raad, adviesorgaan van de Minister van Ondenr/ijs en Wetenschappen, definitief opgedoekt. Drie vooraanstaande leden van de AR, Prof. Dr. S. Wiegersma, Prof Dr. L. Vlijm en Dr. G. Brenninkmeijer, schetsen een somber toekomstbeeld.

De voorzitter van de Academische Raad Dr. G. Brenninkmeijer, windt er geen doel<jes om. In zijn voorwoord op de nota stelt hij de zaken scherp: kwaliteitsverbetering van het universitair onderwijs is puur zelfbehoud. In de jaren negentig zal het aantal studenten dat aan de universiteit studeert 'schĂŠars' zijn. De hoogste tijd om de bakens te verzetten.

Wiegersma en zijn mede-auteurs signaleren onder de studenten een grotere verscheidenheid in interesse en behoefte aan relevant onderwijs, toekomstplannen, studiegewoonten en capaciteiten dan vroeger het geval was. Voor een dee\ van de studenten zal het traditionele programma belangrijk blijven, maar een steeds groter wordende groep zoekt andere mogelijkheden. 'Zij ervaren de wetenschappelijke benaderingswijze als te ver ven/vijderd van de voor hen geldende realiteit', aldus de auteurs. In de huidige onderwijsopzet mist men teveel op de student gerichte onderwerpen, de zeer strak omschreven studierichtingen laten nauwelijks enige ruimte voor persoonlijke voorkeuren.

In het 'alles-of niets-model' van vandaag halen te weinig studenten de eindstreep.

Zij vallen reeds in het eerste gedeelte van de studie af en gelden dan als mislukt.

De schrijvers zijn voorstander van een 'convergent model' van universitair onderwijs, waarbij men in de eerste fase uit gaat van 'student-gecentreerde programmering' met een breed aanbod van onderwijsactiviteiten. In die visie bezit de student dan de mogelijkheid om per semester een eigen programma samen te stellen dat moet voldoen aan bepaalde eisen die de omvang en het niveau van de te bestuderen stof bewaken. Naarmate de studie vordert, worden er steeds meer eisen gesteld aan de 'onderlinge consistentie van de gekozen onderdelen'.

De propedeuse vervalt en daarvoor in de plaats komt een vierjarige eerste fase die bestaat uit twee delen van elk twee jaar.

De student kan na twee jaar tabee zeggen en toch zijn studie afronden met een diploma. Door de grote programmakeuze behoeven studenten niet meer te mislukken. Het tweede deel van de vierjarige opleiding kent echter wel een drempel.

De totale doctorale studie moet van een behoorlijk gehalte blijven, vandaar dat er zwaardere eisen gesteld mogen worden.

De tweede fase leidt op tot het niveau van een beginnend wetenschapper. Binnen acht jaar kun je voldoen aan de eisen Tilburgs H o g e s c h o o l b l a d

die het bedrijfsleven stelt aan de felbegeerde 'jonge hooggekwalificeerde onderzoeker': een plooibaar type dat geen enkele studievertraging heeft opgelopen en gemakkelijk inpasbaar is in het industriĂŤle klimaat.

De onderwijskundige drietrapsraket van Wiegersma c.s. kent geen uitvallers meer, iedereen krijgt een bul maar de waarde verschilt aanzienlijk. De auteurs benadrukken vooral dat in dit systeem van student-gecentreerd onderwijs de studievertraging tot nihil is teruggebracht. Wel verwachten zij dat het academische wereldje met geringschatting zal spreken over een veredeld dossierdiploma. Maar, zo betogen zij: 'Het is als bewijs van algemene hogere opleiding wel degelijk waardevol met name voor het bereiken van die middelbare en hogere functies, welke geen specifieke vakkennis eisen of waar die vakkennis in praktijk wordt verworven'.

FUNEST PERSONEELSBELEID In de korte analyse geven de auteurs en passant ook nog een verhelderende kijk op de personele kant van het hele universitaire onderwijsgebeuren. Kwaliteitsverbetering hangt nauw samen met de kwaliteit van het personeel. Zij merken op dat in het Nederlandse wetenschappelijke

onderwijs een 'aanzienlijke mate van wetenschappelijke inteelt' onderkend kan worden. Meer dan goed voor hen is, trekken universiteiten afgestudeerden uit eigen kring aan. Het is niet onbegrijpelijk dat er een neiging bestaat pas gepromoveerden en afgestudeerden een baan binnen de eigen instelling aan te bieden, maar op de lange duur is dat funest voor de kwaliteit van het ondenwijs. Zeker als men zo'n personeelsbeleid tot systeem verheft.

De nota 'kwaliteit van het wetenschappelijk onderwijs' bepleit een grotere mobiliteit onder het wetenschappelijk personeel, in het bijzonder voor de universitaire hoofddocenten. Een systematische ruil tussen de instellingen zou het bestuderen waard zijn. Ook het dogma van de gecombineerde ondenwijs- en onderzoekstaak krijgt een veeg uit de pan. Een doelmatige besteding van het geld in een tijd van krapper wordende budgetten kan betekenen dat dit heilige huisje ontdaan moet worden van z'n traditionele aureool: 'Het is een goede zaak om kritisch te bezien of het voor een gegeven onderwijstaak per se noodzakelijk is dat de docent ook als onderzoeker actief is'.

Het niveau binnen het wetenschappelijk onderwijs zou niet alleen afgemeten moeten worden aan onderzoeksprestaties maar evenzeer aan 'organisatietalent', het 'vermogen om andere docenten en studenten te inspireren' en 'goede didaktische kwaliteiten'.

De somberste passages wijden Wiegersma c.s. aan de toekomst: 'De arbeidsmarkt aan afgestudeerden is nu reeds verzadigd, in vele gevallen zijn er reeds talrijke afgestudeerden werkloos, de 'pijpleiding' van het ogenblik bevat meer dan honderdduizend mannen en vrouwen die binnen zes jaar zullen afstuderen en dan in grote meerderheid beginnen werk te zoeken in aansluiting bij hun studie. Het is daarom struisvogelpolitiek te veronderstellen dat alleen de tegenwoordig ongunstige conjuncturele situatie de oorzaak is van werkloosheid onder de academici en dat, als betere tijden aanbreken, er weer een markt zal zijn voor alle afstuderenden'.

Ogenschijnlijk een vreemde tegenstelling: enerzijds beter onderwijs zonder uitval en studievertraging, anderzijds een snelle gang naar de sociale dienst. Toch wensen de auteurs het arbeidsperspectief en het 'Hoger onderwijs voor velen' overeind te houden. Zij willen toe naar een onderwijssysteem dat rekening houdt met de realiteit en de student vaardigheden laat verwerven zodat hij er in de praktijk mee uit de voeten kan. Een minder vakgerichte opleiding voor de doorsnee student. Meer aansluiting op de arbeidsmarkt lijkt het nieuwe parool.

D ÂŤ intellectuele fine fleur dient uiteindelijk geconcentreerd te worden in enkel top-universiteiten; aan de instellingen nu reeds de taak een beleid te ontwerpen dat binnen de diverse wetenschapsgebieden zwaartepunten aanwijst. De HOAK-nota van minister Deetman krijgt met dit afscheidsdocument meer vorm.

Of ook de kwaliteitsverbetering van het universitaire onderwijs ermee verzekerd is, blijft de grote vraag.

Ben Beljaars Prof. Brsnnint(meijer

Gehandicaptensportdag Zitvolleybal, rolstoelbasketbal, zitbadminton en tafeltennis. Vier sporten waaraan aanstaande zondag (6 oktober) zowel valide als minder valide sportbeoefenaars deel kunnen nemen in het kader van de integratie van de gehandicapte en niet-gehandicapte mens.

Organisator van de sportdag is de Sociaal Maatschappelijke Activiteiten Commissie (SMAC) van de studentenvereniging St. Olof, die deze happening kon opzetten dankzij een flinke donatie van een plaatselijke bank. Het is overigens voor de zevende keer dat S M A C een dergelijke sportdag organiseert.

Giovanni Douven, lid van SMAC en promotor van de dag: 'We hebben voornamelijk gehandicaptensportverenigingen uit Zuid-Nederland uitgenodigd om aan de dag deel te nemen. Het gaat niet alleen om de integratie, maar ook om de sporters een gezellige en sportieve dag te bezorgen en om de gehandicaptensport wat meer in het daglicht te brengen.'

Het ligt in de bedoeling gehandicapten niet alleen tegen elkaar te laten sporten, maar ook tegen en met valide sportbeoefenaars. 'In een demonstratiewedstrijd van 'Dutch Tennis' moet die integratie goed tot uitdrukking komen. Het is een geheel nieuwe sport, een kruising tussen tennis en tafeltennis', aldus Giovanni Douven.

Tijdens de sportdag kan iedereen tevens meedoen aan een speciaal voor gehandicapten aangepast sjoelspel en een wedstrijd bijwonen tussen twee spelers van de Nederlandse tafeltennistop.

De evenementen op 6 oktober nemen een aanvang om tien uur en wel in de studentensporthal aan de Academielaan in Tilburg. De tafeltenniswedstrijd begint 's middags om vier uur.

M.V.B.

Snellen hoogleraar Het bestuur van de Hogeschool heeft Mr. dr. I. T h . M. Snellen benoemd tot gewoon hoogleraar Bestuurskunde aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid en de Subfaculteit Sociaal-Culturele Wetenschappen. Hij zal lesgeven in de respectievelijke vakgroepen Staats- en Administratief Recht alsmede Bestuurs- en Organisatiewetenschappen. Mr. dr. Snellen was jarenlang politiek adviseur van de NV Philips waarna hij in 1978 directeur werd van het aan de KHT gevestigde Instituut voor Sociaal-Wetenschappelijk Onderzoek (IVA). Later werd hij buitengewoon hoogleraar aan de Katholieke Universiteit van Nijmegen en adviseur voor het wetenschapsbeleid van het Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen.

GR 4 o k t o b e r 1985

HBO! -WO

Concurreren (j samenwerken Peter Groot van de Katholieke Leerganger):

'De operatie Schaalvergroting, Taakverdeling en Concentra is gewoon een bezuinigingsproces' Vanaf 1 augustus 1986 gaan 297 bestaande HBO-intstellingen op in 47 HBO-hogescholen. Met 16.000 studenten krijgt Tilburg de op een na grootste HBO-hogeschool van Nederland. De Katholieke Hogeschool zal moeten gaan samenwerken met dit nieuwe HBO of er de concurrentie van ondervinden. De enorme samenwerkingsoperatie komt uit de koker van minister Deetman, die HBO-scholen met minder dan 600 studenten na het studiejaar '86/'87 wil opheffen. De fusies komen tot stand aan de hand van het rapport van het overleg-proces Schaalvergroting, Taakverdeling en Concentratie fSTC), dat onder verantwoordelijkheid van het bestuur van de HBO-raad is opgesteld. 'De STC-operatie is eigenlijk gewoon een bezuinigingsproces. Niets meer en niets minder', aldus Peter Groot lid van de STC-commissie namens de Katholieke Leergangen.

van de flexibiliteit van de HBO-scholen, een betere samenwerking met het W O en de invoering van 'vrije-studierichtingen'. Het HBO probeert al jaren het onderwijs beter aan te passen aan de arbeidsmarkt. STC biedt nu mogelijkheden opleidingen te maken die aansluiten bij de wensen van studenten en de betrokken marktsectoren. De Tilburgse wethouder J . Timmermans (onderwijs en sport) denkt dat dit inderdaad zal gebeuren. 'De concentratie verruimt het aanbod voor de individuele student. Iemand die nu op bijvoorbeeld - laten we zeggen - HBO A zit, kan straks ook kiezen uit het vakkenpakket van HBO B of C. Dat is een voordeel voor de studenten', aldus Timmermans.

met het eenheidsmodel. Dat dragen wij ook uit in de politiek tijdens de onderhandelingen met het departement. Wij hopen dat daardoor de plannen van Deetman niet zo uniform worden ingevoerd, zodat onze eigen plannen kunnen doorgaan.

Die zijn: een College van Bestuur (vergelijkbaar met dat van de KHT) met daarnaast cluster-directies die per cluster het management, het onderwijsbeleid, de rechtspositie regelingen voor het personeel en de financiën verzorgen.'

In Tilburg wordt al geëxperimenteerd met de 'vrije-studierichting'. Samen met twee andere instellingen, hebben de Leergangen de ruimte gekregen vooruit te lopen op de Wet HBO. In Tilburg is al een 'vrije-studierichting' gestart. Studenten die deze richting kiezen moeten eerst een basisjaar doen. In dat jaar stellen zij hun vakkenpakket samen. De Academie voor Beeldende Vorming heeft een dergelijke vrije-studierichting ontwikkeld, en daar hebben al studenten op ingetekend. De richting vindt plaats binnen het instituut, er is dus nog geen sprake van samenwerking. Groot: 'De startontwikkelingen zijn allemaal binnen één instituut geconcentreerd. Samenwerking is wel een doelstelling van de STC, maar er worden geen aanknopingspunten gegeven hoe dat onderwijskundig moet gebeuren. Ik zie het dan

Hoe dat in de praktijk zal gaan is nog de vraag. Groot: 'Bij de aankondiging van het STC-beleid is men twee dingen vergeten. Een aantal onderwijskundige uitgangspunten en ten tweede de middelen om een fusie te realiseren. Je kunt niet aan iemand vragen: Wilt u maar even f u seren? Zeker niet als daardoor banen op het spel komen te staan. Sinds een paar weken is nu bekend dat er een sociaal plan komt. Hoe dat precies ingevuld moet worden is voor ons ook nog de vraag. Er wordt een eenheidsmodel beoogt waarin instellingen kunnen kiezen tussen een bestuurstop of breed samengestelde directies. Wij zeggen: dat is onzin, en gaan op voorhand niet akkoord

MEER RUIMTE STC is echter niet alleen een bezuinigingsoperatie. De inzet is ook vergroting

ook nog niet gebeuren dat een student de helft van zijn tijd door de stad aan het fietsen is om overal zijn lessen te volgen Zo zal het wel niet werken.'

Toch krijgt de individuele student meei mogelijkheden. Hij of zij kan, weliswaar voorlopig binnen één instituut, kiezer voor een bredere of meer gespecialiseer de opleiding. Wat voor diploma's komen er dan? Dat is nu nog niet bekend.

Een student moet zich dus eerst waar maken. Het bedrijfsleven zal de waarde van die diploma's moeten ontdekken en erkennen', aldus Groot. Het bureau van de Katholieke Leergangen bekijkt nu in hoeverre ze algemene varianten kan ont wikkelen. Op die manier blijft er toch nog enige structuur, en wordt onder meer de kwestie van de diploma's eenvoudiger.

Op dit moment hebben HBO-scholen minder (studenten) voorzieningen dan het Wetenschappelijk Onderwijs (WO) Daar komt straks verandering in. Ool< zal er een betere samenwerking tussen het HBO en WO moeten komen. De HBO-in stelling in Tilburg wordt met 16.000 studenten groter dan de KHT. Een instelling dus waar rekening mee gehouden moet worden. 'Hierdoor zal het HgO deze thans niet helemaal faire concüTiBnïie' beter aankunnen. Ook omdat bestuurskracht, armslag en breedte van onder-\ wijspakket een samenwerking beguretigen', aldus voorzitter van de HBO-raad J. Gevers. 'Door het ontstaan van dit sterkere HBO zal ook de minister ge dwongen zijn te kijken waar de taken en middelen het beste terecht kunnen ko men', zegt Gevers in het STC-rapport Hij IS ervan overtuigd dat het HBO op een groot aantal punten veel beter gaat scoren dan het W O . Concurrentie dus, in| plaats van allerlei mooie gemeenschap pelijke plannen.

CONCURRENTIE 'Dat is een positief neveneffect van de STC-operatie. Tot nu toe kwam het getó dat voor Hoger Onderwijs bestemd was altijd terecht bij het W O ' , zegt Gro* 'Maar het is in feite toch beter om tot ^\ spraken te komen. In Tilburg is dit moeilijker omdat er een tweede HBO-blok ƒ" komt, waarin vier HBO's zijn vertegenwoordigd. Je moet nog a f w a c h t e a o ^ * erin zullen slagen samen geld en voorzie ningen te verwerven, alvorens tot over eenstemming te kunnen komen met de KHT', aldus Groot.

Op de KHT voelt men zich nog niet be trokken bij wat zich direct naast de deut afspeelt. Terwijl de STC ook voor de KHT ingrijpende gevolgen met zich mee kan brengen.

L. Schellekens, lid van het College vae Bestuur van de KHT: 'Er is alleen zijde lings met het HBO gesproken over de STC-nota. Zolang de samenwerking tus sen de HBO-instellingen onderling nog niet is geregeld zal de KHT zich buiten discussie houden. Voorlopig zijn dan ook nog geen uitspraken van de KHT te ver wachten over concurrentie tussen de nieuwe HBO-instellingen en de KHT. Ik ben er ook niet zo bang voor dat er een concurrentie-verhouding zal ontstaan Tilburgs Hogeschoolblad

De nieuwe Wet in het HBO, geeft alleen enkele aanrakingspunten met het W O . '

15 jaar Hoger Onderwijsbeleid:

Dit moment heeft ons land 348 HBOscholen, waarvan nogal wat onder de ministeriële getalsgrens van zeshonderd studenten zitten. Uit het rapport van de HBO-raad blijkt, dat een kleine dertig scholen niet willen meedoen aan een f u sie. 23 Denken nog over een eventuele samenwerking. Ook de 297 scholen die wel samen willen gaan, houden nog een slag om de arm. Veel van deze scholen zijn alleen bereid te fuseren als minister Deetman met een sociaal plan komt, dat garandeert dat er door de fusies geen gedwongen ontslagen zullen vallen. De onderwijsvakorganisaties hebben nu met minister Deetman daarover in hoofdlijnen een akkoord bereikt. Dit houdt in, dat voor 30 september geen gedwongen ontslagen in het HBO zullen vallen.

De overheid kan het hoger onderwijs niet tegelijk sturen, controleren en vernieuwen

FINANCIERING Tegelijk met het STC-proces wordt een nieuw financieringsstelsel voor het HBOonderwijs ingevoerd. De bekostiging van het HBO zal voortaan niet meer op schoolsoortniveau plaatsvinden, maar op sectorniveau. Hierdoor wordt het budget waarover een instelling kan beschikken vooraf vastgesteld en krijgen ze een grotere bestedingsvrijheid. Hoeveel geld de afzonderlijke instituten dan zullen krijgen is nog onduidelijk. Volgens G. v.d.Heuvel, directeur van de Academie voor de Journalistiek kan het nieuwe stelsel voor deze academie een bezuini-»>ng van 20 tot 25 % betekenen.

Het STC-proces komt dus voornamelijk neer op bezuinigingen. 'Er is geld nodig, dat geld kan niet alleen uit de onderwijsbegroting komen. Dus schaalvergroting, dus fusies, dus opleidingen die op elkaar worden gelast. En het 'veld' zoekt maar uit hoe dat moet gebeuren', aldus Groot van de Katholieke Leergangen.

Angela Jans

De afgelopen jaren zijn in politiek Den Haag vele pogingen ondernomen om de banden in het hoger onderwijs (WO, HBO en Open Universiteit) aan te trekken. Bewindslieden, onderwijsspecialisten en andere kenners hebben zich gedurende die jaren verdiept in nota's, wetsvoorstellen, commissies en advies- en overlegstructuren met dat ene doel voor ogen: streven naar een samenhangend stelsel van hoger onderwijsvoorziening. ^ Al die pogingen lijken echter tevergeefs, want, zo staat in een onlangs verschenen literatuurstudie over vijftien jaar hoger onderwijsbeleid: 'De resultaten van het streven naar vergroting van samenhang is beperkt'. Een beperking, volgens de samensteller van het rapport voortvloeiend uit het overschatten van de overheid. Zij kan het hoger onderwijs wellicht niet tegelijk sturen, controleren en vernieuwen.

Het rapport '15 Jaar Hoger Onderwijsbeleid', opgesteld door drs. Olaf Mc-Daniël en opgenomen in de publicatiereeks van het Studiecentrum OTO (opgericht door de Academische Raad en de HBO-raad) in Den Haag, valt uiteen in twee delen. In het eerste deel staat de auteur uitvoerig stil bij de initiatieven die door verschillende bewindslieden van het ministerie van O & W ontwikkeld zijn om de gewenste samenhang te realiseren. In deel twee beziet Mc-Daniël die initiatieven en komt hij tot de slotsom dat de overheid met al haar bemoeienissen de oorzaak is van het lange wachten op nauwere samenwerking tussen W O , HBO en OU. Belangrijke vraag die in de studie naar voren komt is: waarom is vergroting van samenhang in de hoger onderwijsstruc-

tuur noodzakelijk? Als antwoord geeft Mc-Daniël: de uitwisseling van theoriepraxis ervaringen, de vergroting van doelmatigheid en het samen gebruik maken van deskundigen en voorzieningen.

Maar ook uit financieel oogpunt en vanwege het vele commentaar dat op het huidige hoger onderwijs geleverd wordt, lijkt een grotere samenhang gewenst.

Nu lijkt het bereiken van deze doelstellingen vrij eenvoudig, realiteit is echter dat het streven naar meer samenhang wetswijziging met zich meebrengt en dat is een zaak van zeer lange adem. Ofwel moeten de drie afzonderlijke wetten waarin het W O , de HBO en de OU thans gevat zijn veranderen, ofwel komt het tot het ontwerpen van één wet op het hoger onderwijs.

'Door de complexiteit van het hoger onderwijssysteem en de verschillende politieke opvattingen omtrent de wenselijke inrichting van het toekomstig hoger onderwijs, is wetgeving bij uitstek een ongeschikt middel om snelle verandering door te voeren', aldus Mc-Daniël in zijn studie.

In zijn stellingname tegen al te grote overheidsbemoeienissen merkt de auteur verder op dat 'het centralistische karakter van regelgeving vernieuwingsonvriendelijk is en dat het de vergroting van samenhang niet bevordert. Wetgeving komt vaak (te) laat en als er dan moeizaam wetgeving tot stand gekomen is, is deze meestal door de praktijk of nieuwe overheidsvisie ingehaald'.

In de laatste vijftien jaar is er volgens McDaniël slechts één nota op tafel gekomen waarin gesteld wordt dat de overheid niet tot in detail de ontwikkeling van het hoger onderwijs mag sturen maar dat het initiatief van de vernieuwing bij de onderwijsinstellingen zelf ligt. Deze conceptbeleidsnota hoger onderwijs, autonomie en kwaliteit (HOAK-nota, 1985) lijkt een van de meest concrete stappen in de ontwikkeling van samenhang tussen W O en HBO, omdat de ministers van O & W en Landbouw (Landbouwhogeschool Wageningen) in deze nota ook daadwerkelijk een maximale ontwikkelingsvrijheid aan de hoger onderwijsinstellingen garanderen. Deze garantie neemt echter niet weg dat de overheid periodiek een plan publiceert met daarin belangrijke beslissingen.

Met de schepping 'van de HOAK-nota lijkt het tijdperk van alsmaar nieuwe beleidsvoorstellen over het hoger onderwijs tijdelijk te zijn afgesloten. De algemene doelstellingen voor een breed toegankelijk, doelmatig, flexibel en kwalitatief hoogwaardig onderwijsstelsel zijn in de afgelopen jaren globaal hetzelfde gebleven, ook in de HOAK-nota. De rol van de overheid is echter fundamenteel gewijzigd. Deze koerswijziging is ontstaan uit het besef dat streven naar een gereguleerd en overheidsgestuurd samenhangend stelsel weinig opgeleverd heeft.

Het streven naar engere banden tussen de hoger onderwijsinstellingen vergt ook van de overkoepelende advies- en overlegorganen (voor het W O de Academische Raad, voor het HBO de HBO-Raad) een bijdrage om te komen tot de gewenste samenhang. Maar, zo staat in het rapport te lezen, de beide raden hebben slechts sporadisch contact in het zogenaamde voorzittersoverleg. Contact tussen de beide plenaire raden komt niet voor, de besturen van de raden vergaderen een enkele keer gezamenlijk. Reden voor Mc-Daniël om te constateren: 'De indruk wordt gevestigd dat men eerder geneigd is op eigen winkel te passen, dan actief samen het beleid te bepalen'.

Maar dit laatste lijkt verleden tijd, aangezien beide raden uitvoerig discussie hebben gevoerd over een goede interne structuur. De discussie over de toekomst van de twee organen is sinds mei 1983 in een stroomversnelling geraakt na de publicatie van een rapport van de Reorganisatie Rijksdienst projectgroep 'externe advisering'. In dit rapport pleit men voor een algehele opheffing van de beide adviesraden. De Academische Raad moet verdwijnen omdat het effect van de advisering beperkt is, bij de HBO-Raad is het onduidelijk in hoeverre de afzonderlijke instellingen gebonden zijn.

De projectgroep stelt voor een Adviesraad voor het Hoger Onderwijs (ARHO) in het leven te roepen die de adviestaken van de twee raden overneemt.

De Tweede Kamer heeft geen verzet geboden tegen deze plannen en sinds september 1984 is de nieuwe structuur dan ook in werking getreden. De invoering gaat echter stap voor stap. Oude organen worden stilaan opgeheven en vervangen door instituties die binnen de nieuwe structuur passen. Inmiddels is besloten de Academische Raad per 1 januari 1986 op te heffen, wat er met de HBO-raad gaat gebeuren is nog niet bekend.

De vraag welke voordelen aan de nieuwe advies- en overlegstructuur verbonden zijn, is volgens Mc-Daniël niet gemakkelijk te beantwoorden. Feit is dat het aantal Kamerleden dat deelneemt aan het structurele overleg hoe de ARHO zo effectief mogelijk te laten functioneren, zeer beperkt is. En dit, zo laat Mc-Daniël in zijn studie weten, kan ongunstig uitwerken voor de samenhang in het hoger onderwijs.

M.V.B.

4 oktober 1985

Congres Sport + Jeugd

Stalpers: 'Zo kan het voorkomen dat de overheid allerlei zaken gaat subsidiëren zonder dat er vraag naar is/ Stalpers zette in zijn referaat uiteen wat de ontwikl<elingen in de Nederlandse samenleving de afgelopen twintig jaar geweest zijn. De liberale samenleving van voor 1960 telde nog maar weinig sportverenigingen, die gemiddeld aanzienlijk minder leden hadden dan tegenwoordig.

Er waren sobere voorzieningen, die bovendien nog ongelijk verdeeld waren.

Stalpers illustreerde dit met een anecdote: 'Toen ik vroeger bij Oranje-Zwart voetbalde, konden we alleen maar in het oranje spelen. We kochten witte hemden, die we door oranje kleurstof haalden. De keeper was goedkoper uit, want die speelde in het wit.' Maar wel waren de mensen in die tijd waakzaam om te behouden wat ze bereikt hadden, voegde hij er aan toe.

In de jaren zestig veranderde dat radicaal. De economie groeide, de welvaart nam met sprongen toe. De overheid werd een vaderfiguur, die naar hartelust kon gaan uitdelen. Leuke en mooie verrassingen, vooral voor achtergebleven groepen, aldus Stalpers. Dat waren de tijden van Vader Drees, Moeder Marga en Oom Joop, zoals de politici van destijds familiair genoemd werden. Stalpers signaleerde twee belangrijke veranderingen, die deze rol van de overheid mogelijk maakten. In de eerste plaats trok de overheid alle planning centraal naar zich toe, om zo optimaal mogelijk te kunnen distribueren, financieren en subsidiëren.

Daarnaast voerde ze de belastingen op, om het nddige geld binnen te krijgen. De helft van de opbrengst hield ze zelf, de andere helft ging naar noodlijdende burgers en collectieve voorzieningen. Het aantal sportaccomodaties en -clubs steeg snel en de zaken werden professioneler aangepakt. Er kwamen professionele trainers en coaches, en Stalpers wees ook op merken-cultuur. Hoe duurder hoe beter.

Ook de opvattingen over sport veranderden. Het eigen lijf was niet langer meer een instrument om mee te werken, maar een bron van gezondheid, kracht en welbevinden. Je lijf moet fit zijn en lekker zitten. 'En ondertussen keek de overheid toe en controleerde', zei Stalpers over deze tijd.

LUILEKKERLAND 'Als het na verloop van tijd wat minder gaat, zijn er steeds meer mensen die vraagtekens bij de verzorgingsstaat zetten. Het individu draagt zelf geen zorg meer en de aandacht en het verantwoordelijkheidsgevoel vallen weg, er ontstaat een soort luilekkerlandpassiviteit.

Goederen worden in de verenigingen niet meer zorgvuldig beheerd, er wordt slordig mee omgesprongen. Het samen oplossen van problemen of streven naar idealen verdwijnt: daar zorgt het bestuur wel voor. En het bestuur vindt dat wel best en zit helemaal niet om de bemoeienis van al die leken verlegen.'

Stalpers maakte bezwaar tegen die centralisatie, dat werkte volgens hem bureaucratie in de hand. 'Het bestuur dat alles regelt, zit te ver van de praktijk. De leden hebben ondertussen nog maar weinig belangstelling voor het financiële reilen en zeilen van hun club. Ze zijn onvoldoende kostenbewust en hebben geen begrip voor maatregelen als hogere contributies, grotere trainingsgroepen of Tilburgs Hogeschoolblad

'De Nederlanders hebben de afgelopen jaren te weinig initiatief genomen. Alles werd voor ze geregeld, ze hoefden nergens naar om te kijken en alleen maar te consumeren. Dit wreekt zich nu, ook binnen de sportverenigingen. De leden zijn passief en bekommeren zich nauwelijks om het wel en wee van hun club. Het bestuur regelt alles, terwijl dat bestuur - vooral in grote organisaties - te ver van de praktijk af staat.' Prof. dr.

J.A. Stalpers, hoogleraar Cultuurwetenschap aan de KHT, was zaterdag 28 september een van de sprekers op het tweejaarlijks congres van de Nederlandse Katholieke Sportfederatie (NKS) en de Belgische zusterbond Sporta. 'Sport + jeugd, toekomstperspectief', dat was het motto waaronder dit congres in het internationale jaar van de jeugd gehouden werd. In zijn inleiding drong Stalpers aan op meer verantwoordelijkheid voor het individu, niet alleen in sportverenigingen.

Prof. dr. J.A. Stalpers vervangen van trainers door goedkopere.' Hij baseerde dit ondermeer op een rapport van het IVA, het Instituut voor Sociaal-Wetenschappelijk Onderzoek aan de KHT. Daaruit blijkt na een onderzoek naar 28 sportverenigingen uit vijf gemeenten, dat binnen die verenigingen

een verregaande consumptiementaliteit heerst.

Om die mentaliteit te veranderen, stelde Stalpers vorige week op het congres een aantal maatregelen voor. De overheid dient naar zijn mening maar een beperkt percentage van de kosten voor haar re-

kening te nemen. De verenigingen zouden toch aan voldoende financiële middelen kunnen komen, door de contributie te verhogen. Hij denkt niet dat hierdoor de sport een privelege wordt van de wat meer draagkrachtigen: 'De overheid kan de belastingen verlagen en minder sportverenigingen gaan subsidiëren. Het geld dat men door die belastingverlaging overhoudt, kan men naar eigen inzicht besteden, bijvoorbeeld aan het lidmaatschap van een sportclub. En met die armoede in Nederland valt het trouwens wel mee, denk ik.' Verder krijgt iedereen steeds meer vrije tijd, dus er is ruimte genoeg voor de leden van een club om meer zaken zelf te regelen in plaats van die aan de besturen over te laten, meent Stalpers. 'Ze weten zelf het beste waar behoefte aan is, zo kan worden voorkomen dat de overheid allerlei zaken gaat subsidiëren zonder dat er vraag naar is', wat volgens hem nu nogal eens voorkomt.

Toch blijkt de hoogte van de contributie nog geregeld een drempel voor het lidmaatschap van een sportvereniging.

Vooral minderheden, buitenlandse jongeren in het bijzonder, vinden die hoogte een bezwaar. Hierop wees D. Naeyaert, licentiaat politieke en sociale wetenschappen, een van de Vlaamse sprekers, in zijn betoog. Hij verwees naar een peiling van onderzoeker Zwaard in Amsterdam, die motieven en drempels voor een lidmaatschap onderzocht. Naeyaert ging er van uit, dat de resultaten daarvan naar de Vlaamse situatie konden worden doorgetrokken. De financiële drempel kwam in dat onderzoek vóór de taal- en religieuze problemen. Voorts bleek tijdens de paneldiscussie dat vanuit de verenigingen gevraagd werd naar meer begeleidend kaderpersoneel, maar dat daar geen geld voor is. Het ontbreken van een degelijk sporttechnisch kader, is op zijn beurt weer een factor die mensen ervan weerhoudt om lid te worden van een sportclub.

SPONSORING Naast het verhogen van de contributie kunnen verenigingen nog op andere manieren zorgen dat de clubkas aangevuld wordt, aldus Stalpers. Hij wees op de mogelijkheid om steun te zoeken bij de gemeenschap via collecten, acties en sponsoring. 'Een sponsor zal niet zo gauw de neiging hebben om het bestuur van een vereniging naar zich toe te trekken, maar veel meer aan de leden overlaten', denkt hij. 'Een bedrijf heeft een naam hoog te houden en kan zich, in tegenstelling tot een bestuur of de overheid, geen misstappen - en dus negatieve publiciteit - permitteren. Daarom zal het zich terughoudend opstellen. In Nederland heeft men nogal problemen met sponsoring, ik heb dat nooit zo goed begrepen. In bijvoorbeeld België of Italië het)ben ze er heel wat minder moeite mee.'

De sponsoring nam ook een belangrijke plaats in, in de rede van de Vlaming prof. dr. H. van Pelt. Hij is docent aan de Universitaire Instelling Antwerpen en gaf zijn inleiding de titel 'Jeugd, sport en massamedia.'Var\ Pelt wees op de snelle ontwikkeling van de sportjournalistiek in de afgelopen vijfentwintig jaar. In een vervolg op pag. 12 4 o k t o b e r 1985

'Bhagwan is absoluut niet gevaarlijk' 'De leer van Bhagwan kun je het best typeren als een syncretisme, een samensmelting van allerlei tradities en religies. Met name Tantra, een oudIndiase traditie en een flinke portie humanistische psychologie. Denk aan Maslow en Fromm. Bij elkaar levert dat een merkwaardig soort filosofie op, die ook nog eens gebruik maakt van Oosterse meditatie-technieken en Zenoefeningen. Cn daar heeft die man toch wel een origineel geheel van gemaakt.'

'Bhagwan Shree Rajneesh is nog een vrij jonge goeroe, hij is geboren in 1931. Van '59 tot '66 heeft hij filosofie gestudeerd en gedoceerd. In 1974 is hij in Poona begonnen en sinds een jaar of vier zit hij dan in Oregon'.

Peter van Zoest is medewerker van de vakgroep Empirische Godsdienstwetenschappen aan de theologische faculteit. Hij is bezig met een kortlopend studieproject naar de zogeheten 'holistische' wereldbeelden.

'Natuurlijk is het erg moeilijk om als buitenstaander de waarachtigheid van de Bhagwan-bewegiiig te beoordelen.

Dat is het probleem met al dit soort stromingen. Als je er bij hoort en je helemaal overgeeft aan de leider dan

kom je in een speciale sfeer terecht, alles wat er in zo'n groep gebeurt is goed en fijn. Iedereen laat zich meesleuren en raakt in de ban van wat men ook wel het Boeddha-veld noemt.

PARTI PRIS

Peter van Zoest een zeer lijfelijke ervaring. Een soort trilling die je gewaar wordt en waar je je zeer prettig bij kunt voelen.'

'Een buitenstaander snapt daar helemaal niets van en verwondert zich over het gelach en gegiechel van de sekteleden. Dat zie je ook in alle commentaren die er nu weer losbarsten. De TROS had maandagavond dat item

over Ma Prem Sheela die er met 55 miljoen dollar vandoor is. Dat is spectaculair, dat willen de mensen zien. De boekverbranding op de Dam, dat is ook een welkom nieuwtje. Daar staat een verslaggever bij en dat wordt life uitgezonden. Maar wat er werkelijk aan de hand is, dat interesseert maar heel weinig mensen.'

'Vandaag (dinsdag) ook weer in de Volkskrant. Daar staat een stuk over Dr. Kranenborg, een 'sekte-dominee' van de VU in Amsterdam. Die hakt maar met de botte bijl op zo'n beweging in. Hij pretendeert wel een bepaalde wetenschappelijke methode te hanteren om die zaak te bestuderen, maar er blijft steeds die betweterige ondertoon en een duidelijke christelijke bevooroordeeldheid. Om dat te voorkomen zou je participerend onderzoek moeten verrichten'.

'Je zou een tijdlang serieus mee moeten draaien in een Bhagwan-commune.

Ik heb dat zelf al eens gedaan bij de TM-beweging, Transcendente Meditatie. Een paar jaar lang heb ik hun technieken beoefend, daarna kun je afstand nemen en je oordeel vormen. Dan ga je ook geen dingen beweren die voor de betrokken mensen zelf onherkenbaar zijn geworden'.

'Het heersende beeld over de nieuwe religieuze bewegingen is door een aantal godsdienstwetenschappers genadeloos doorgeprikt. Er is helemaal geen gevaar. Dat bleek al uit het rapport 'Overheid en nieuwe religieuze bewegingen'. Dat kwam tot dezelfde conclusie: er bestaat geen enkele bedreiging voor de volksgezondheid. Als je ook let op de omvang van het ver-

schijnsel: het aantal volgelingen is relatief gezien zeer klein'.

'Moeilijk om het goed te formuleren, maar het waardevolle van de Bhagwanbeweging is dat men toch serieus streeft naar een volledig mens-zijn.

Doel is om de menselijke beperktheid achter je te laten en om al je mogelijkheden uit te buiten. Emotioneel, intellectueel, intuïtief. Alle blokkades die dat proces hinderen moeten uit de weg worden geruimd, alle middelen zijn daarbij geoorloofd: sexualiteit, mystiek, het shockeren van mensen, alle technieken en therapieën die kunnen helpen mogen worden gebruikt. 'De krasse uitspraken die de Bhagwan af en toe doet horen daar bij, die mag je niet los zien van de rest. Als je dat wél doet, moet je inderdaad concluderen dat die man een gevaarlijke gek is, maar ik denk dat het toch goed is om die beweringen heel genuanceerd te bestuderen'. ' A c h , al die recente beweringen: ik hou van Hitler, Jezus was 'geestelijk gestoord en Moeder Theresa houdt de armoede in stand. Dat is typisch Bhagwan, het schockeren van mensen, dat heeft hij altijd al gedaan.

Misschien dat het nu zo opvalt omdat hij een aantal jaren heeft gezwegen.

Maar ik til er niet zo zwaar aan. Morgen zegt ie weer iets heel anders. Kijk naar het gemak waarmee hij het einde van zijn eigen beweging heeft aangekondigd. Die Oosterse ieraren zijn zo relativistisch, het gebeurt wel vaker dat ze van de ene op de andere dag hun geloof of leer volledig afzweren. Bewegingen, organisaties en filosofieën, daar maken ze niet zo'n punt van'.

Twan Geerts

Die Oosterse leraren zijn zo reiativistiscli' Nieuwe portefeuilleverdeling College van Bestuur Deze week is de nieuwe portefeuilleverdeling van het College van Bestuur per 1 januari 1986 bekend gemaakt. Veel is er niet veranderd in vergelijking met de oude verdeling. De belangrijkste wijziging betreft de opsplitsing van de portefeuille Personeelsbeleid, die tot dusver door dr.

M. Rijk werd beheerd. Het nieuwe gekozen lid, mr. L. Schellekens, gaat zich bezig houden met sociaal beleid en rechtspositie- en emancipatievraagstukken.

J . van Berkom, die op 1 januari als benoemd lid de gelederen van het College komt versterken, krijgt de formatietechnische aspecten van het personeelsbeleid onder zijn beheer.

Rector Magnificus prof. dr. R. de Moor behoudt zijn taken op het gebied van Onderwijs- en Onderzoeksbeleid, Onderwijsresearch en -ondersteuning. Buitenlandbeleid en Postdoctoraal Ondenwijs.

Daarnaast vallen het transferbureau en de wetenschapswinkel onder zijn aandacht. Uiteraard blijft de rector ook de eerste man voor coördinatie en representatie van de hogeschool.

Naast de gedeeltelijk uitgeklede portefeuille Personeelsbeleid, krijgt mr. Schellekens de portefeuilles voor Studentenbeleid, Pers en Voorlichting, Juridische Tilburgs H o g e s c h o o l b l a d

Zaken en Studium Generale onder zijn beheer. Van Berkom krijgt als aandachtsgebieden Economische- en Administratieve Zaken, Formatie- en Organisatiebeleid. Bibliotheek, Bouw- en Huisvesting en Automatisering. Tot 1 januari worden de laatste twee portefeuilles waargenomen door mr. Schellekens.

Prof. dr. P. Verheijen neemt zolang het bibliotheekbeleid nog voor zijn rekening.

L.K.

Financieel schema voor academische ziekenhuizen Evenals de universiteiten en hogescholen krijgen de academische ziekenhuizen een 'Algemeen Financieel Schema'. Daarin wordt een middellange termijnperspektief vastgelegd; een AFS is een vooruitblik, waaruit kan worden afgelezen wat in de komende jaren op financieel gebied globaal te verwachten valt.

Het schema wordt jaarlijks opgesteld en bestrijkt een telkens opschuivende periode van vijf jaar. Minister Deetman heeft het eerste AFS voor de ziekenhuizen vorige week naar de Tweede Kamer verstuurd. Tegelijkertijd maakte hij bekend dat de hoogte van de rijksbijdrage - het bedrag dat de academische ziekenhuizen van het ministerie van O & W ontvangen

- voor 1986 522,4 miljoen gulden zal zijn.

Dat is ongeveer een kwart van het totale budget van de academische ziekenhuizen. Na de tarief inkomsten is de rijksbijdrage de tweede financieringsbron voor de academische ziekenhuizen.

UP Vervolg van pagina 1

Vrije studierichtingen potentieel, waarbij moet worden afgewacht well<e wegen de studenten zullen kiezen. Wel zal het potentieel als geheel in grote trekken gelijk van aard blijven.'

BEGROTING 'Ik teken aan,' schrijft minister Deetman in zijn brief van 4 september, 'dat de beantwoording van mijn vragen van belang kan blijken bij de beoordeling van uw begroting 1986. Daarbij kan niet worden uitgesloten dat een verrekening plaats vindt over 1985, als vast zou komen te staan dat inmiddels ten onrechte taken ten laste van de Rijksbijdrage worden vervuld.'

Vooralsnog ziet het Tilburgse College in de opmerkingen van Deetman geen aanleiding de instelling van de vrije studierichtingen bij de beoordeling van de begroting te betrekken. '\Nij kunnen ons voorstellen,' aldus het College aan het adres van de Zoetermeerse 'superboekhouder', 'dat het voor uw departement moeilijk is inzicht te hebben in de details van de onderwijsprogrammering binnen een instelling. Wij zijn graag bereid u daarover alle informatie te geven die u nog wil ontvangen.' Voorop staat daarbij voor het College wel dat de vrije studierichtingen zijn ingesteld 'binnen het kader van onze wettelijke bevoegdheden en met inachtneming van ons bindende wettelijke regels en afspraken'.

'We wachten voorlopig maar even af,' zegt secretaris Hopman. 'Ik denk dat dit een heel fraai en rustgevend antwoord is, waar de minister genoegen mee zou moeten nemen.'

L.K. Minister Deetman

4 o k t o b e r 1985

vervolg van pag. 10

Sportcongres boeiend betoog ging hij in op de gevolgen die de massamedia voor de sport en de jeugd in de sport hebben. Hij noemde reclame en publiciteit de zuurstof van tennistornooien, atletiekwedstrijden races. 'Onze voetballerij wordt erdoor in leven gehouden, zonder camera's zou de Ronde van Frankrijk nauwelijks nog betekenis hebben en de Olympische Spelen lijken naast alle informatie en reclame bijna een bijkomstigheid.

Het wedstrijdschema van de Olympische Zomerspelen van 1988 in Seoul is geheel aangepast aan de voorwaarden van de Amerikaanse televisie', zei hij hierover. Hierdoor is sportverslaggeving volgens Van Pelt geheel gericht op de topsport en is het aanbod van sportnieuws uiterst selectief. De sportjournalistiek zou naast de verheerlijking van prestatiesport meer aandacht moeten besteden aan de recreatie- en massasport. Dat zou volgens Van Pelt een stimulerende invloed hebben op het beoefenen van sport, ook voor de jeugd.

De voorzitter van Sporta prof. dr. U. Claeys, hoogleraar aan de Universiteit

van Leuven, sloot het congres af. Claeys uitte kritiek op het feit dat op het congres weliswaar aandacht was besteed aan de jeugd, maar dat aan de kinderen - die toch ook deel van die jeugd uitmaken, aldus Claeys - te veel voorbij werd gegaan.

Hij legde verband tussen de praktijk in de sportverenigingen en deze tekortkoming van het congres: volwassenen laten de jeugd te weinig vrijheid bij het sporten.

Claeys: 'We moeten in de eerste plaats van de jongeren uitgaan, pas in tweede instantie van de vereniging of de prestaties. Het leveren van topprestaties is nu eenmaal niet voor iedereen weggelegd, en de achterblijvers op sportgebied krijgen al snel schrik om mee te doen omdat 2e niet geaccepteerd worden in de vereniging. Er zijn dan ook al veel uitvallers, 'drop-outs', op jonge leeftijd, want men presteert niet genoeg. Er is sprake van eleminatie van de zwaksten. Alle competities hebben deze schadelijke bijwerking, we moeten ze daarom niet overwaarderen. ' Claeys eindigde het congres met het belang van de NKS en Sporta wat te relativeren. 'Het belang van het kind', aldus de Sporta-voorzitter, 'gaat boven dat van de sportclub en ook boven dat van de NKS en Sporta.'

Hans de Brouwer

OPROEP

THB

De Redactieraad van het Tilburgs Hogeschoolblad (THB) moet wegens het vertrek van zittende leden worden aangevuld.

Vacant komen.de de zetels van:

Bij Groenwoudt Profimarkt ^ wordt met man en macht gewerkt 'b/rj het alle klanten goed naar de zin te maken. Vandaar bij ons:

^ ^ ^ ^ %

een zeer uitgebreid assortiment alle artikelen superlaag geprijsd talloze één-persoons verpakkingen versaanbiedingen in kleinere hoeveelheden net zo voordelig -

1

^

/

0^ MHOMAHHIIO

Dus: ook alléén voordelig uit bij:

yy^^

fiROENWOU Lievevrouweplein 11-12 Tilburg

Veldhovenring 102 Tilburg

- een lid van het wetenschappelijk personeel - een studentlid Degenen die er iets voor voelen om vanuit de Redactieraad het zakelijk en journalistiek beleid van de TH B-redactie te begeleiden kan zich aanmelden bij de redactie, kamer B | 2 0 8 of B-207, telefoon 662506 of 662277.

Adverteren in het THB

daar vang je wetenschappers mee Bel 's morgens naar Angels Lodder,

013-662277

k met het meest complete { W overacht van vacatures voor I personeel mei een academische " of HBO-opleiding ^ h Verder elke week informolie ^ over arbeid technieK ^ ^ ^ ^ wetenschop en ^ ^ ^ samenleving

' Intermediair' Jaart>oek: met informatie over het zoeken noor en vinden van werK en uitgetxeide inlormatie over een groot oonlol bedrijven en ^ ondernemingen M

Als u in 1985 afstudeert in één van ondersTaande studiericiitingen dan loint u beide uitgaven kosteloos ontvangen. drukkerij uitgeverij _ . reclame-bureau E i T i . OB Postbus 8 — 5110 AA

, .

J O n Q D.V.

Baarle-Nassau — Telefoon 04257 - 8922 *

studierichtingen.

Alle technische wetenschappen, accountancy, actuariële wetenschappen, andragogie, bednjtskunde, biologie, chemie, culturele antropologie economie, econometne, intormatico, pedagogie, planologie, politicologie psychologie, rechten, sociologie, wis- en natuurkunde Voor een (older met aanvraagformulier kunt u terecht bij

Studentenadministratie, kamer B107/B108

■ ^ ^ l " ^ ^ ^ ^ * ^

MEDEDELINGEN

ALGEMENE

INFORMATIE

STUDENTENADMINISTRATIE GAAT A A N M E L D I N G S F O R M U U E R E N VOOR T E N T A M E N S I N T W E E V O U D UITVOEREN Voor de tentamenperiode december/januari zullen voor bijna alle (sub/inter) faculteiten de aanmeldingsformulieren voor schriftelijke tentamens in tweevoud worden uitgevoerd. Het bovenste gekleurde vel is zelfkopiërend en het is de bedoeling dat de student het onderste witte vel als kopie van de aanmelding voor de diverse vakken behoudt.

Het gekl eurde origineel dient in de groene bus te worden gedeponeerd.

De studentenadministratie hoopt hiermee tegemoet te komen aan de wensen van de studenten o m een bevestiging van de aanmelding te krijgen. Nu kan de student door middel van de kopie altijd nagaan of hij zich daadwerkelijk heeft opgegeven en voor welke vakken. Een controle op de juiste aanmelding voor de verschillende vakken kan nu door de student in een vroeg stadium plaatsvinden.

tie van retorische strategieën in de speelfilm lunchpauze 13.30­15.00 uur: lezing door A . Van­ denbunder (Antwerpen); 'Film en se­ miotiek naar aanleiding van De man met de camera van D. Vertov' pauze 15.20­17.00 uur: vertoning van Mor­ gan, a suitable case for treatment; re­ gie K . Reisz, scenario D. Mercer; met Vanessa Redgrave en David Warner borrel en maaltijd 18.30­19.30 uur: lezing door H. van Driel en M.C. Westermann (Tilburg); 'Film en intertekst naar aanleiding van 'Morgan' 19.30­21.40 uur: vertoning van The State of Things; regie W . Wenders, scenario W . Wenders en R. K ramer, camera H. Alekan

C O M M U N I Q U É V A N DE CP O-VERGADERING V A N 27 SEP TEMBER 1985 1. Over de formatieplannen van de ekonomische en juridische faculteit heeft de CPO positief geadviseerd, met een voorbehoud ten aanzien van de filosofische leerstoelen en UHD­plaatsen, en met de kanttekening dat deeltijdse benoemingen mogelijk moeten zijn en blijven.

2. Gehoord de toezegging van de kant van het CvB, dat onderzocht zal wor­ den In hoeverre er mogelijkheden zijn om de uitkomsten van de Nota Formatie­ontwikkeling 1986­1990 zodanig bij te stellen dat achtemitgang van de dienstenformatie minder kan zijn of wellicht achterwege kan blijven, zon­ der dat hierbij de uitgangspunten van het college geweld worden aangedaan ­ in plaats van dat daar per saldo ruim 10 plaatsen op termijn zouden verdwij­ nen ­ is de CPO accoord gegaan met de Nota met dien verstande, dat zij van het CvB een maximale inspanning en inventiviteit verwacht. Zij heeft het CvB enkele suggesties meegegeven.

3. Het CPO acht het formatieplan diensten eerst bespreekbaar nadat uitsluitsel door het CvB is gegeven over de adviezen van het CPO naar aanleiding van de bespreking van de nota formatieontwikkeling. Getracht moet worden om het formatieplan diensten om te werken naar meer beredeneerder diensten­ formaties. De CPO adviseert het CvB om dan ten aanzien van de verschillen­ de diensten te werk te gaan als gebeurd is ten aanzien van de Dienst Biblio­ theek, waarmee mkJdellange­termijn­afspraken over de formatie zijn ge­ maakt.

4. Over de doorvoering van de arbeidsduurverkorting in 1986 en volgende jaren heeft de CPO in eerste instantie een verdeeld advies uitgebracht. Het CvB heeft voorgesteld om 6 roostervrije dagen collectief te fixeren en de andere 6 aan het begin van elk jaar op individuele basis vast te laten leggen.

De ABVAK ABO­fractie stemt in met de systematiek, maar wil het aantal collectief vast te leggen dagen beperken tot gemiddeld 4 rond K erst en Nieuwjaar. Het laatste wordt ook aanvaard door de fractie van de ongeorganiseerden, maar voor het overige vinden zij dat de keuzevrijheid van de individuele medewerker te zeer wordt ingeperkt. De CFO­fractie wijst het hele voorstel af op grond van de te geringe keuzevrijheid voor de individuele medewerker.

De bereidheid van het CvB om de arbeidsduurverkorting voor de deeltijdswerkers voor de helft ongedaan te maken gaat de fractie van de ongeorganiseerden te ver, maar de ABVAKABO­fractie niet ver genoeg. De CFO­fractie neemt op dit punt een middenpositie in.

Het CvB heeft de uiteenlopende meningen over de diverse aspecten van arbeidsduurverkorting aanhoord en zal zich nader beraden.

5. De CPO heeft ingestemd met de wijze waarop het CvB de 100 % herbezetting op die plaatsen in de organisatie waar dat noodzakelijk is bij voorrang wil realiseren. Aandacht is gevraagd voor de noodzakelijke herbezetting op die plaatsen, waar personeel werkt dat uit andere middelen wordt betaald dan uit de begroting personele lasten, zoals in het restaurant.

6. De CPO heeft kennis genomen van de notitie inzake wijsbegeerte aan de K HT en een kritische kanttekening gemaakt bij het voornemen van het CvB om een aantal UHD­ en hooglerarenbenoemingen te laten plaatsvinden vóórdat er duidelijkheid bestaat over de toekomstige formatie van de CIF. VACATURES Het OndenA/ijs zoekt een

F I L M OVER FILM Research

VACATURES Bij het Transferpunt wordt gevraagd een MEDEWERKER

DATABESTAND M/V voor de periode van Vi jaar.

Bij het bureau van de faculteit der Economische Wetenschappen wordt gevraagd een ADMINISTRATIEF MEDEWERK ER M / V BUREAU PLANNING, BEHEER EN ORGANISATIE voor 0,5 van de werktijd.

Informatie bij de dienst Personeelsza­ ken, kamer B 1028, tel. 2464.

Tilburgs Hogeschoolblad

De letterenfaculteit houdt op vrijdag 11 October een studiedag over film met vier lezingen vanuit verschillende invalshoeken: semiotisch, retorisch, kognitief en intertekstueel en drie films met een metafictioneel karak­ ter.

De films worden vertoond in AZ 117.

De lezingen worden gehouden in AZ 10.

Het programma luidt als volgt: 09.30­10.00 uur: opening met de ver­ toning van Film; regie A . Schneider, scenario S. Beckett; met Buster K ea­ ton 10.00­11.00 uur: lezing door E. Tan (Amsterdam); K' ognitief­psycholo­ gische inzichten in verband met me­ tafictie' pauze 11.30­12.30 uur: lezing door W . Hes­ ling (Leuven); 'De structuur en func­

ONDERNEMINGSFINANCIERING Studenten die in het kader van de doctoraalstudie Bedrijfseconomie oude structuur de doctoraalcolleges Ondernemingsfinanciering hebben gevolgd bij Prof. dr. S. de Jong in het jaar 1983/1984 of eerder, en nog mondeling tentamen Ondernemings­ financiering (323.120) wensen af te leggen op basis van Bouwma: Leer­ boek der Bedrijfseconomie deel II, het daartoe staande collegedictaat, alsmede een boek naar keuze, dienen er rekening mee te houden dat hier­ toe tot 1 maart 1986 gelegenheid zal. worden gegeven.

RUBRIEK FEW Voor 3e jaarsstudenten accountancy worden de volgende herhalingscolle­ ges verzorgd: Prof. Bak, grondslagen van het ac­ countantsberoep: 2 7 / 9 ; 4/10; 11/10; 18/10 Prof. van Hulsentop, controleleer: 25/10; 1/11; 15/11 Alle colleges vinden plaats van 11.30 ­ 12.45 uur in zaal CZ 107.

D E M O N S T R A T I E EDP -AUDIT De Heer Moonen verzorgt op 17­1­1986 en 24­1­1986 een de­ monstratie EDP­audit. De demon­ stratie vindt plaats van 13.30 ­ 17.30 uur in zaal SZ 17.

ROOSTERWIJZIGING Het afstudeerseminar van de studie­ richting bestuurlijke informatiekunde vindt plaats op de woensdagen van 2 October t / m 4 december 1985, 's morgens van 10.30 ­ 12.30 in zaal AZ 10 en 's middags van 13.30 ­ 15.30 in zaal CZ 217; Op 4 december wordt gebruik gemaakt van zaal SZ 32.

VAKGROEP 'LEER DER OPENBARE F I N A N C I Ë N ' RECTIFICATIE: In tegenstelling tot datgene wat in T . H . B , van 20 september '85 is afge­ drukt, kunnen de doctoraal­studen­ ten 'oude struktuur', die geen fiscaal­ econoom zijn, voor het vierde jaars­ tentamen 'Leer der Openbare Finan­ ciën' niet de hoofdstukken 8 en 5 uit het dictaat 'Rijksbegroting' (kenmerk 333.84.004) overslaan, maar de hoofdstukken 8 en 9. Hoofdstuk 5 dient derhalve wel bestudeerd te worden.

Centrum

STUDENT ASSISTENT ( M / V ) voor 2 dagen per week, gedurende een half jaar. Inlichtingen: tel. 2636 B 1028.

Inzake het tentamineren van de vier­ dejaars­studenten 'oude struktuur' van het nu lopende academische jaar (na april 1986) volgen t.z.t. nadere mededelingen.

TENTAMENS BEDRIJFSECONOMIE IV-'OUDE STRUKTUUR', ALGEMENE STUDIERICHTINGEN In verband met de a.s. vervroegde uittreding van Prof. Dr. N. Tiemstra bestaat voor studenten t / m het aca­ demisch jaar 1984/1985 die nog mon­ deling tentamen willen doen bij ge­ noemde hoogleraar, hiertoe gelegen­ heid t / m 29 november 1985. Dit in verband met de afronding van een aantal andere taken in december a.s.

Graag vroegtijdig aanvragen, b.v.k. direkt na de colleges op donderdag omstreeks 10.30 uur in B 609, of tele­ fonisch 's avonds tussen 19 en 20 uur: 04163­76276. Het is wenselijk een beperkt aantal voorkeursdagen op te geven. Opgaven om bij Prof.

Tiemstra af te studeren zijn om der tijdswille thans niet meer mogelijk.

PROPEDEUSE V A K (RECIDIVISTEN)

ECONOMIE

M.b.t. het programma 1984/1985 worden vier responsiecolleges gege­ ven.

Donderdag 14 november: inlei­ ding/thema arbeid en inkomen Donderdag 21 november: thema werkloosheid/nationale rekeningen Donderdag 28 november: K eynesi­ aanse theorie Donderdag 5 december: geld/kapi­ taal Docent: P. Horbach Plaats: SZ­11 Tijd: 10.30­12.30 uur BEGINSELEN V A N DE BEDRIJFSECONOMIE Met ingang van september 1985 be­ staat de verplichte literatuur voor het vak Beginselen van de Bedrijfsecono­ mie voor fiscaal­juristen uit: 1. R. Siül. El ementaire Bedrijfseco­ nomie, Stenfert K roese, Leiden, 1983.

2. Dictaat Bedrijfseconomie voor fiscaal­juristen, no. 695.85.32. Dege­ nen die dit vak als keuzevak in hun (niet­fiscaal) programma hebben op­ genomen, dienen bovendien te be­ studeren: 3. T. Groot en J . van de Poel: Finan­ cieel Management van non­profit or­ ganisaties, Wolters­Noordhoff, Gro­ ningen, 1985, met uitzondering van de appendices. De thans lopende cursus voor post­doctorale studen­ ten Belastingkunde zal tot de komen­ de jaarwisseling worden voortgezet op basis van de beide dictaten van Dr. A . Vissers. De postdoctorale cur­ sus die per januari 1986 begint zal ge­ baseerd zijn op de hierboven onder 1 en 2. genoemde literatuur.

ROOSTERWIJZIGING De cursus 'Biologische en Cognitieve Grondslagen van Leren' op woens­ dag van 13.30 ­ 15.30 uur vindt voor­ taan plaats in SZ 35 i.p.v. PZ 814.

Secretaristen vakgroepen Sedert 1 september 1985 is mevr.

R. Bergmans­Snels secretaresse van de vakgroepen 'Functieleer, Onder­ wijspsychologie en Ergonomie' en 'Fysiologie en Fysiologische Psycho­ logie'. Zij is bereikbaar op telefoonnr.

662400 van dinsdag t / m vrijdag.

Mevr. M . Ypelaar is secretaresse van de vakgroepen 'Persoonlijkheidsleer en Psychogiagnostiek' en 'Weten­ schapstheorie, Historische Psycholo­ gie en Wijsgerige Antropologie'. Zij is bereikbaar op telefoonnr. 662167 (da­ gelijks m.u.v. woensdag­ en vrijdag­ middag).

De vakgroep Persoonlijkheidsleer en Psychodiagnostiek is niet te bereiken op telefoonnr. 662270.

PROPEDEUSE Op vrijdag 11 oktober vindt het colle­ ge Fysiologische Psychologie van 15.30­17.30 uur plaats in AZ 115 i.p.v. AZ 10.

ADRESWIJZIGINGEN Het nieuwe adres van drs. T . H . M .

Akkerboom is: Groesbeekseweg 64, 6534 DG Nijmegen, tel. 080­238024.

Het telefoonnummer van C.M.A. Caspers is gewijzigd in 013­7(X)547.

Drs. F. Droes is verhuisd naar Pieter de Hoochstraat 63 III, 1071 ED Amsterdam, tel. 020­620437.

In de studiegids moet het huisnum­ mer van dr. T h . K oopmanschap ge­ wijzigd worden in 291.

KERKELIJK RECHT Sinds 1 september 1985 is prof. dr.

K.W. Wa/fbuitengewoon hoogleraar in kerkelijk recht aan de Theologische Faculteit te Tilburg. Prof. Walf com­ bineert deze funktie van twee dagen per week met eenzelfde leerstoel voor drie dagen per week aan de fa­ culteit der godgeleerdheid van de K a­ tholieke Universiteit te Nijmegen.

Knut Walf is op 9 december 1936 ge­ boren in Berlijn ­ Dahlem. Hij stu­ deerde na het gymnasium filosofie, theologie en rechten aan de universi­ teiten van München en Fribourg (Zwitserland). In 1965 promoveerde hij tot doctor in het canonieke recht.

Na een tweejarige pastorale funktie in Berlijn vervul^Je hij diverse leiding­ gevende en docerende taken in Mün­ chen. Sinds 1 april 1972 is hij hoogle­ raar canoniek recht te Nijmegen.

Prof. Walf heeft vele publicaties op kerkrechtelijk terrein op zijn naam staan.

SOCIOLOGIE GODSDIENST

VAN

KERK

EN

Met ingang van 1 januari 1986 zal dr.

H.D. de Loor als buitengewoon hoogleraar voor twee dagen per week de leerstoel sociologie van kerk en godsdienst aan de Theologische Faculteit Tilburg bezetten. Hij zal als zodanig prof. dr. W . Goddijn opvol­ gen, die wegens het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd op 13 december afscheid neemt. Dr. de Loor blijft tevens als wetenschappe­ lijk hoofdmedewerker in de vakgroep Cultuur­ en Godsdienstsociologie van de K atholieke Universiteit van Nijmegen werkzaam, speciaal belast met onderwijs en onderzoek in gods­ dienstsociologie en kerkopbouw aan de theologische faculteit aldaar.

Bert de Loor is geboren in Leeuwar­ den op 24 april 1934. Hij studeerde theologie te Leiden en behaalde daar in 1959 het doctoraal. In 1970 promo­ veerde hij te Leiden o p een gods­ dienstsociologisch proefschrift. Van 1960 tot 1969 werkte hij in het cen­ traal secretariaat van de Nederlandse Hervormde K erk te Den Haag. Vanaf 1972 is hij werkzaam aan de K atholie­ ke Universiteit van Nijmegen. Prof. de Loor schreef diverse publicaties, op het terrein van de godsdienstsoci­ ologie en de kerkopbouw.

4 oktober 1985

MEMO

Studenten \ SOLUCITATIEDAG DSW Op donderdag 24 oktober a.s. organiseert buro studentenpsychologen van de Dienst Studentenzalcen en Welzijn i.s.m. het talencentrum een dag rondom solliciteren. Deze dag is bedoeld voor diegenen die reeds aan het solliciteren zijn of daar binnenkort mee te maken krijgen (door afstuderen, stages e t c ) .

Tijdens de dag zal aandacht worden besteed aan het schrijven van een sollicitatiebrief, het sollicitatiegesprek en psychologische test.

Voorwaarde o m mee te doen aan deze dag is, dat een ieder minimaal een week van te voren (dus vóór 17 oktober) een sollicitatiebrief met bijbehorende advertentie inlevert bij D S W , geb. N kamer 7 of 10. Deze worden de dag zelf besproken.

De dag begint o m 9.30 uur en is o m ca. 16.00 uur afgelopen.

Voor meer informatie kun je je wenden tot Rian Melis of Caroline Klein, geb. N 7 of 10, tel: 662218.

DOCTORAALSCRIPTIE O P REKLAMEGEBIED Door Dorland DFS Holland Reclamebureau BV gevestigd te Amsterdam en te Enschede wordt een jaarprijs toegekend voor de beste, door een instelling van Hoger Onderwijs in Nederland of Vlaanderen geaccepteerde

doctoraalscriptie of licentiaatsverhandeling op het terrein van de reclame. De prijs bedraagt f 10.000, — .

Geïnteresseerden kunnen de informatie betreffende deze prijs verkrijgen bij het secretariaat van de jury, gevestigd bij Dorland DFS Holland Amsterdam, Postbus 2106, 1000 CC Amsterdam, mevrouw M. van Ingen.

De inzending voor 1985 sluit op 1 december a.s.

'Adres voor inzending Secretariaat van de Jury Kluwer's Post Scriptum, Prinsessegracht 2 1 , 2514 's-Gravenhage.

Nadere informatie over Kluwer's Post Scriptum en het reglement van deelname kan verkregen worden bij: Kluwer Groep rechtswetenschappen bv, mevr. mr. S.C. Verburg, Postbus 23, 7400 GA Deventer, tel. 05700-91281 (doorkiesnummer).

KLUWER'S POST S C R I P T U M 1986

DOCTORAAL B U V A K GESCHIEDENIS V A N DE NATUURWETENSCHAPPEN

In het kader van Kluwer's Post Script u m wordt jaarlijks een prijs uitgereikt aan een student(e) of afgestudeerde als beloning voor een werkstuk of scriptie.

Prijs De prijs, die bestaat uit een bedrag van f 10.000, — , heeft tot doel de winnaar of winnares de mogelijkheid te bieden zich verder te ontplooien op rechtswetenschappelijk gebied door middel van een studiebeurs, studiereis of anderszins.

Uitnodiging Ook dit jaar worden studenten en afgestudeerden uitgenodigd o m hun scripties of werkstukken in te zenden aan de jury van Kluwer's Post Script u m . Inzending voor Kluwer's Post Scriptum 1986 dient te geschieden voor 1 november 1985. Voor beoordeling komen in aanmerking doctoraalscripties, werkstukken of andere daarmee te vergelijken wetenschappelijke publicaties, zoals bijvoorbeeld tijdschriftartikelen, over een onderwerp op het terrein van de rechtswetenschappen in brede zin.

Hoe meedoen?

Deelname staat open voor hen, die zich in de afstudeerfase bevinden of bevonden, zijn/waren ingeschreven aan een universiteit of instelling van hoger beroepsonderwijs in de periode van 1 november 1984 tot 1 november 1985 en daarnaast in genoemde periode de leeftijd van 30 jaar nog niet hebben bereikt.

Groepsdeelname behoort eveneens tot de mogelijkheden. Werkstukken dienen na 1 september 1984 voltooid te zijn en in drievoud te worden ingezonden.

Menu PERIODE 7 T / M 11 OKTOBER 1984 M A A N D A G 7-10-1985 chinese tomatensoep witte crèmesoep creblapje - kerrygehaktbal mosterdsaus - spinazie è la crème schorseneren DINSDAG 8-10-1985 uiensoep - gebonden preisoep hamburger - runderstoofvlees currysaus - doperwten - andijviesla appelmoes

In het studiejaar 1985-86 wordt door het Instituut voor Geschiedenis der Natuurwetenschappen van de Rijksuniversiteit te Utrecht wederom een cursus verzorgd waaraan doctoraalstudenten uit alle studierichtingen kunnen deelnemen. Gekozen kan worden voor een drie- of een zesmaands bijvak (480 resp. 960 uur).

Het programma bestaat uit een overzichts- en een werkcollege, beide op dinsdag van 14.00 tot 16.30 uur, in de periode eind september tot begin juni. Voorts verricht men een literatuurstudie, uitmondend in een schriftelijk verslag, waarvan de o m vang afhankelijk is van de keuze voor het drie- dan wel zesmaands bijvak.

Belangstellenden kunnen zich nader informeren op het Instituut (Janskerkhof 30, naast hoofdingang Janskerk, 10 minuten lopen vanaf C S . ) .

Verdere inlichtingen kunnen ook telefonisch worden ingewonnen bij drs.

M. van Hoorn (030-394281 b.g.g.

394283).

Sportt

Zaalvoetbalcompetitie Pendragon zoekt nog mensen die de wedstrijdleiding van de maandagavond zaalvoetbalcompetitie voor het komende jaar (1985/1986) willen verzorgen. Tevens kunnen mensen zich opgeven die op de maandagavonden willen fluiten.

Voor meer informatie kun je terecht op de Pendragonkamer; tel. 631873.

Studentleden Er worden nog 2 mensen gezocht die zitting willen nemen in het bestuur van de SSST als studentlid. Heb je hiervoor belangstelling kom dan eens langs op de studentensporthal; tel.

671898.

VOLLEYBAL De T W Gepidae kan nog heel wat nieuwe spelers en speelsters gebruiken. Vooral heren 1 en 2 (eerste en tweede klas) en dames 1 en 3 (eerste en derde klas) zitten te springen o m nieuw, vers volleybalbloed Heb je interesse en ben je dus niet slechts geïnteresseerd als er een taart op het spel staat, kom dan eens langs op een training. De tijden vind je op het sportrooster.

HSM De HSM-binnen die ieder jaar door studentensportvereniging Pendragon wordt georganiseerd, gaat dit jaar van start onder de naam T . S . S . M .

Tilburgse Studenten Sport Manifestatie, omdat dit jaar ook HBO-studenten in de gelegenheid zijn o m mee te doen.

Betaald matseren Voor f 5,— vult u onderstaande ruimte boordevol, inclusief trefwoord bovenaan.

De matsertjes kunnen enkel met deze leesbaar ingevulde bon (één letter, leesteken of spatie per blokje) bi] de redactie worden ingediend.

Betaling kan per giro- of betaalkaart onder gesloten omslag of op de redactie.

Vergeet niet ook naam en adres in te vullen. <a-^ ö*C

111111111111*1

De deelnemende teamsporten zijn: volleybal heren/mixed, basketball heren/mixed, zaalvoetbal heren/ mixed, zaalhandbal mixed, zwemestafette mixed.

Individuele sporten: schermen, tafeltennis, badminton.

Inschrijfformulieren zijn verkrijgbaar op de studentensporthal. De inschrijftermijn sluit op 10 oktober. Dit formulier inleveren aan de balie van de studentensporthal.

Kosten voor deelname bedragen f 2,50 per persoon per sport, te voldoen bij afgifte van het inschrijfformulier.

POLENREIS V A N 18-22 OKTOBER Hardlopers opgelet!!

Er is nog steeds plaats (voor sportkaarthouders) om mee te gaan naar de cross in Poznan (Polen) welke gehouden zal worden op 19 oktober.

Naast deelname aan de cross zal er voldoende ruimte zijn voor kulturele uitspattingen in en rond Poznan.

De kosten voor dit reisje bedragen + f 400,— per persoon, inclusief maaltijden en wodka.

Belangstellenden kunnen zich melden op de Studentensporthal, Academielaan 5. Vragen naar Arnoud of Peter. Tel. 671898 of 631873.

Agenda OKTOBER VRIJDAG 4 OKTOBER Stadsschouwburg, 20.15 uur: Freek de Jonge (tot en met 5 oktober).

Stadsschouwburg, 20.00 uur en 22.15 uur: Filmhuis: 'Het teken van het beest' van Pieter Verhoeff. Met in de hoofdrollen Gerard Thoolen en Marja Kok.

DONDERDAG 10-10-1985

VRIJDAG 11-10-1985 tomatengroentesoep gebakken kabeljauw deense schnitzel - celery pieds gemengde sla - ravigottesaus

Stadsschouwburg, 14.30 uur: Studio: Dorine van der Klei met 'ga maar rustig slapen'. Dokumentaire in woord en muziek over de periode rondom de 2e Wereldoorlog in Nederland.

M A A N D A G 7 OKTOBER Stadsschouwburg, 20.15 uur: 'Beschuit met muisjes' van Herman Heijermans met Piet Romer. Regie: Gees Linnebank.

DINSDAG 8 OKTOBER Stadsschouwburg, 20.15 uur: Brasil Tropical.

Stadsschouwburg, 20.30 uur: theaterkelder: Lezing over 'Doctor Faustus' van Thomas Mann door Care! Peeters (kunstredacteur Vrij Nederland).

Stadsschouwburg, 20.45 uur: Studio: Theaterproduktie 'Beatrice Cenc i ' . Regie: Rieks Swarte. (Tot en met 9 oktober).

Stadsschouwburg, 20.00 uur: Filmhuis: Drie films met Gerard Thoolen.

(Tot en met 9 okt.)

Stadsschouwburg, 22.15 uur: Filmhuis: 'De illusionist'. Film van Jos Stelling en Freek de Jonge met Gerard Thoolen. (Tot en met 9 okt.)

WOENSDAG 9 OKTOBER Egelantier, 21.30 uur: Open Podiu m . Muziek, zang, toneel bijna alles kan.

DONDERDAG 10 OKTOBER Farce-theater, Voltstraat 18, 20.30 uur: Theatergroep 'Projekt' speelt 'Lading'.

Katholieice Hogeschool, 14.00 16.00 uur: CZ-113: Colloquium economie. A-serie, algemeen. Drs. P. v a n Elswijk (Beleidsadviseur Bureau van Spaendonck) over 'Naar een evenwichtige financiering van de sociale zekerheid'.

Katholiel<e Hogeschool, 15.30 en 18.30 uur: Workshop over James Joyce ('Ulysses'). Docent: Dr. P. van Gaspel (RUG). Org. Stud.Gen. Stadsschouwburg, 20.45 uur, studio: Studio's onafhankelijk toneel speelt 'murder in the dark' oftewel 'atwood m . ' , dansmontage. (Tot en met 11 okt.)

Stadsschouwburg, 20.00 uur en 22.15 uur: Filmhuis: 'De ijssalon' van Dimitri Frenkel Frank met Gerard Thoolen. (Tot en met 11 okt.)

Bistro .'ESCARGOT Vraag naar liet C O L L E G E M E I V f U Wordt geserveerd op woensdag, donderdag, vrijdag van 17.30 tot 20.00 uur.

MENU

WOENSDAG 9-10-1985 ossestaartsoep - juliennesoep peperschnitzel - bretonse schijf pepersaus - boterboontjes kapucijners - rauwkostsla

kippegroentesoep sen/ische bonensoep tjap tjoy - mini loempia - kroepoek rijst of gekookte aardappelen paprikaburger - mexicomix papnkasaus

ZONDAG 6 OKTOBER Egelantier, 16.00 uur: 'Spastic Plastic', zeer degelijke New Wave muziek.

Naam: Adres: (Tel.:

:....)

ZATERDAG 5 OKTOBER Stadsschouwburg, 20.00 uur en 22.15 uur: Filmhuis: 'Een zwoele zomernacht' van Frans Weisz m.m.v.

Shireen Strooker. Met Gerard Thoolen. (Tot en met 7 okt.)

Uiensoep Gehakte steak Stroganoff Dame Blanche

ƒ 17,50 (Uw chetkoK Geert Seebregts)

THE GALLERY

Geopend van dinsdag t/m zondag vanaf 20 00 uur Heuvelring 37, Tilburg

P

^Voor reserveringen van feestavonden,^ vergaderingen en bistro

013-430738-55S899

FARCE-THEATER

STADSSCHOUWBURG

'Lading'

Dansmontage

Donderdag 10 oktober. Aanvang: 20.30 uur.

Het stuk 'Lading' handelt over een binnenschipper, die in opdracht van het ministerie van defensie een lading tapioca moet vervoeren. Niet iedereen aan boord is daar gelukkig mee.

Project '80' voelt zich erg betrokken bij het thema 'Bewapening'. Door het spelen van stukken over dit thema probeert de groep een bijdrage te leveren aan de discussie rond dit onderwerp.

Na afloop van de voorstelling bestaat de mogelijkheid om met de acteurs in gesprek te gaan.

FILMHUIS

Gerard Thoolen centraal Gerard Thoolen is het seizoen 1985/'86 te zien in twee films: 'Zoo' van de Engelse regisseur Peter Greenaway en 'Pervola' van Oriow Seunke.

Op 'Zoo' en 'Pervola' is het nog even wachten, maar Tilburgse filmliefhebbers kunnen voor het bijna volledige andere filmwerk van Thoolen terecht in het Filmhuis, van 3 tot 16 oktober.

Op 3 en 4 oktober (22.15 uur) draaien ze daar 'Het teken van het beest' uit 1980 in een regie van Pieter Verhoeff.

Een indrukwekkende verfilming van do nog steeds met raadsels omgeven moord op 4 politiemannen in 1929 te Grootegast. Gerard Thoolen speelt een grandioze hoofdrol als de wereldvreemde Uje Wijkstra, een anarchistische underdog die samenleeft met Aaltje Botter, Pieter Verhoeffs speelfilmdebuut draaide in het officiële programma van het Cannes Festival in de 'Quinzaine des Réalisateurs'.

Op 5 en 7 oktober (20.00 en 22.15 uur) volgt 'Een Zwoele Zomeravond' in regie van Frans Weisz, met medewerking van Shireen Strooker.

De film speelt grotendeels in en rond de circustent in een middelgrote provinciestad waar het derderangs amusementsprogramma vorm krijgt en totaal mislukt en ondergaat in rascistische grappen, belegen Belgenmoppen en dronkelappen. De film is een van de beste komedies ooit in Nederland gemaakt. Joop Admiraal speelt een reusachtige baby in een kruippak - en nog geloofwaardig ookl - en Gerard Thoolen is de swingende, satehbakkende Surinaamse mamma die voor de sambal zorgt.

Op 8 en 9 oktober om 20.00 uur krijgen de Thoolen-fans drie korte films met Gerard Thoolen: 'De Elektriseermachrne' van Wimhurst, 'Prettig Weekend Meneer Meijer' en 'Met voorbedachte rade'.

Op dezelfde dagen maar dan om 22.15 uur zie je Thoolen in de rol van de vriendelijke gestoorde vader Freek en Jim in 'de illusionist' van Jos Stelling uit 1983.

'IJssalon' van D. Frenkel Frank is te zien op 10 en 11 oktober. 'Opnieuw een hoogstandje van Gerard Thoolen', schreef de dagbladkritiek bij als deze rol als Otto Schneeweiss rond die IJssalon wil dat daar met een serie rellen tussen jongeren en NSB-ers het verzet tegen de Duitse bezetting begint. Binnen deze beginperiode van de oorlog speelt zich de driehoeksverhouding af tussen Otto, zijn Amsterdamse vriendin en zijn Duitse vriend (Bruno Ganz), die nu Wehrmacht-officier is. Een voortreffelijk geregiseerde en gespeelde film.

Tilburgs Hogeschoolblad

Studio's Onafhankelijk Tonoei speeit op 10 en 11 oktber (aanvang 20.46 uur) 'Murder in ttie Dark' oftewel 'Atwood M.'. Een dansmontage. Deze productie Is gebaseerd op korte verhalen van Margaret Atwood en wordt gedanst en gesproken door Amy Gale, Angelika Oei en Ton Lutgerink. Idee: Ton Lutgerink.

Fascinatie voor de misdaad spreeict er uit de teicsten van Margaret Atwood 11939) die de basis vormen van de voorstelling 'Atwood l\/l.' Maar dan geen fascinatie voor de achterliggende motieven of psycfiologisciie' verklaringen, integendeel: als Atwood in 'Happy Endings' schrijft: 'Probeer nu eens het Hoe en Waarom', is daarmee het verhaal ten einde. Ht is meer een fascinatie voor het cliché, dat een misdaad immers wordt wanneer deze wordt weergegeven. Moord, vergif, verkrachting, het mes - de hoofdingrediënten.

Maar net zo belangrijk zijn de woorden die worden gekozen om de misdaad te beschrijven en die pas echt van een gebeurtenis een Drama maken. De details: het uiterlijk van de dader, de lichtval op de plaats des onheils. Beelden die voor zichzelf spreken, zoals een smachtende blik in een melodrama. In haar korte verhalen heeft Margaret Atwood het over die beelden. Ton Lutgerink en Amy Gale van het Onafhankelijk Toneel (OT) hebben samen met Angelika Oei (Schismatics) deze beelden

Noordbrabants Natuurmuseum heropend

verwerkt in een 'dansmontage'. Op de manier die het OT eigen is, zijn de teksten aangevuld, vervangen of benadrukt door beweging, muziek, en in dit geval filmbeelden, leder kort verhaal heeft een andere bewerking gekregen, en dat is de ene keer boeiender dan de andere. Atwoods cliché-idioom spreekt onmiddellijk aan en soms is er niet genoeg tegenwicht Wat vooral opvalt is dat de filmbeelden wat dat betreft beter werken als wat er op het toneel gebeurt: een paar voeten dat letterlijk door de kamera op de hielen wordt gezeten sluit naadloos aan op de tekst (op band) 'Houden van mannen'. Bij de dans is dat veel minder het geval, vooral omdat het OT niet heeft gekozen voor cliché-bewegingen en poses. Maar dat neemt niet weg dat de voorstelling hele mooie momenten heeft, zoals wanneer Lutgerinks woorden, die hij zelf door subtiele bewegingen illustreert, van accenten worden voorzien door met die woorden geassocieerde filmbeelden. Of wanneer starende nachtuilen op het scherm hun hoofden draaien met eenzelfde ritme als de mensen op het podium, die elkaar in de gaten houden. De voorstelling bezit dezelfde lichte humoristische toon als Atwoods teksten. Het is een soortgelijk spel als Atwood beschrijft in 'Murder in the dark' (evenals de andere teksten afgedrukt in het programma).

'Als Je wilt kun Je met dit spel spelletjes spelen.'

Marijn van der Jagt

STADSSCHOUWBURG

Beatrice Cencl In een regie van Rieks Swarte wordt op dinsdag 8 en woensdag 9 oktober in de studio-zaal de thaaterproduktie 'Beatrice Cenci' gespeeld. Aan deze voorstelling, die uitgebracht wordt in samenwerking met de Toneelschuur Haarlem, wordt meegewerkt door Cas Enklaar, Jana Dreves, Matthias Maat, Dea Koert en Len Reinhard. Aanvang:^20.4S uur.

In de literatuurgeschiedenis is het geval Cenci al verschillende malen een bron van inspiratie geweest. Stendhal ontdekte de archieven die de gebeurtenissen rond deze 16de eeuwse Italiaanse familie bevatten. Hij verwerkte de informatie in zijn Chronique Italienne en presenteerde daarin 'Les Cenci' als ware gebeurtenissen, zij het dat hij alles een beetje aandikte met wreedheid en passie. Shelley schreef een tragedie over de Cenci's, waarin Graaf Cenci werd afgeschilderd ais een ongenuanceerde wreedaard, en zijn dochter Beatrice als het smartelijke slachtoffer. Antonin Artaud leefde zijn voorliefde voor kwade machten als graaf Cenci uit in zijn spektakelstuk 'Les Cenci'. BIJ hem is de graaf een intrigerend personage, in z'n demonische wijsheid veel interessanter dan de brave Beatrice. Alberto Moravia echter verklaart dat zowel Stendhal als Shelley en Artaud de feiten hebben verdraaid, dat ze niet de werkelijkheid hebben neergezetzoals deze is. Hij is een existentialist en als zodanig spint hij de psycho-

logische betrekkingen tussen graaf Cenci, zijn vrouw en zijn dochter Beatrice breedvoerig uit. HIJ concentreert zich daarbij op Beatrice, die. door haar vader zowel geestelijk als lichamelijk werd mishandeld. Zijn toneelstuk schetst een rijke familie die zich voortdurend ven/eelt, waarvan de leden met elkaar machtsspelletjes spelen. De m^ord die Beatrice uiteindelijk op haar vader pleegt komt voort uit haar wil tot breken met dat levenspatroon. Het stuk is gespeend van iedere passie. Alle personages, inclusief de graaf, zijn gereduceerd tot bloedeloze zielepieten.

De recente opvoering van 'Beatrice Cenci' heeft de personages van Moravia iets meer leven ingeblazen. Cas Enklaar steelt de show als de graaf, en Len Reinhard is plezierig om naar te kijken als dienaar Marzio. Op de andere drie spelers ben Je echter snel uitgekeken, de verschillen in speelstijl zijn storend groot en het gebruik van zogenaamde 'subtiele' symboliek zeer irritant. Al met al wordt het niet duidelijk waarom er iemand op het idee is gekomen zo'n saaie versie van de gebeurtenissen rond de familie Cenci op te voeren. Heel toepasselijk is in dit geval een Artaud graaf Cenci iaat zeggen: 'Het verschil tussen wat er gebeurt in het theater en wat in het leven gebeurt is dat men in het leven veel doet en minder zegt, en dat men in het theater veel praat om de kleinste dingen.'

Ook zijn er planten en dieren uit die leefmilieus te zien. Centraal in deze afdeling staat een maquette van de provincie, waarop natuurgebieden aangegeven zijn. Een druk op de knop en bij het gewenste natuurgebied gaat een lampje branden. Een andere maquette is een model van een watermolen. Druk hier de knop in en Je ziet: het werkt echt. Verder op deze expositie de geschiedenis van het Brabantse land, 250.000 Jaar fossielen, kaarten en tekeningen.

Nog verder omhoog, op de tweede etage, een vaste expositie over vogels. De evolutie, het vliegen en de voortplanting komen hier aan bod, evenals de trek. Ook hier maken lichtjes die Je op commando kan laten aanflitsen de zaak nog duidelijker.

Een aanrader is de centraal opgestelde Condor, levensgroot met een buitgemaakt lammetje in de klauw.

Tegenover de vogeltentoonstelling zijn twee afdelingen in wording: Zoogdieren en Evolutie. Nog niet klaar dus, maar loop ze niet voorbij want er is ai een mammoetschedel en een kop van een dinosauriër te bewonderen.

Mare Vanru! tot 12 oktober) heeft de kultuurraad van de Leuvense studenten enkele van de belangrijkste gezelschappen van de nieuwe dansscène kunnen strikken: Lucinda Childs (17 tot 19 oktober); Groupe Emile Dubois (23 tot 25 oktober).

Karole Armitage (12 t/m 15 oktober) en Steve Paxton (10 tot 25 oktober).

Verder zijn er workshops, nachtprogramma's, lezingen etc.

Meer informatie: Klapstuc '85, Van Evenstraat 2D, 3000 Leuven.

Mocht Je van verse verflucht een droge keel krijgen, dan is er op de eerste verdieping het museumkaffee. Daar kan Je kiezen uit koffie met of zonder melk/suiker, uit de automaat.

Het museum is open van dinsdag tot en met vrijdag van 10.00 tot 17.00 uur, in de weekends van 13.00 tot 17.00 uur. De entree is f 2,50,— voorkinderen f 1,25,—.

H.d.B.

Marijn van der Jagt

LEUVEN

Internationaal dansfestival klapstuk '85 De kultuurraad van de Leuvense studenten organiseert van 9 tot 25 oktober 1985 haar jaarlijks internationaal dansfestival. Klapstuk groeide uit tot

Na bijna een Jaar van verhuizen, verbouwen en herinrichten is het Noordbrabants natuurmuseum in Tilburg weer open. Het museum, dat dit Jaar ook nog eens vijftig Jaar bestaat, heeft in het nieuwe pand aan de Spoorlaan 434 een nieuw gezicht gekregen.

Het Noordbrabants Natuurmuseum start met vier exposities. Daarvan zijn er drie permanent en een tijdelijk. Het thema van de tijdelijke expositie wisselt, momenteel is dat 'de vogels in de stad'. Deze tentoonstelling is extra aantrekkelijk gemaakt voor kinderen, door ondermeer de teksten aan te passen. Het accent ervan ligt op de vraag, hoe de stadsbewoners het de vogels aantrekkelijker kunnen maken.

De afdeling levende dieren, een permanente expositie, met amfibieën, reptielen en vissen, biedt meer dan alleen maar opgezette exemplaren.

Achter een lange glazen wand zwemmen de vissen voorbij. Je kan ze bekijken vanaf een van de bankjes die rond een terrarium staan. De verzameling is overigens nog niet helemaal compleet, achter sommige ruitjes is nog niets te zien. Verder biedt de afdeling een videofilm over het gedrag van de stekelbaarzen en informatie over miljoenen Jaren evaluatie van vissen.

Met trap of lift bereik Je de eerste verdieping, daar is de tentoonstelling Brabantse landschappen en biotopen. Diorama's, foto's en illustraties van Brabantse leefmilieus: beken, moerassen, hei, bossen, vennen e.d.

het belangrijkste dansfestival in Vlaanderen. Behalve plaatselijke fenomenen zoals de groep Jan Fabre (de macht... 9 en 10 oktober) en

4 oktober 1985

ACHTERKLAP Losse f/odde r Korte inhoud van het vooraf­ gaande: een jaar geleden sprak socioloog drs. Louis van Elderen in het THB met veel verve over zijn studie van de populaire cul­ tuur en met name over de pop­ muziek. Dit artikel, plus Van El­ deren's studie, kwamen ten bu­ rele van De Volkskrant en wer­ den, zachtjes uitgedrukt, 'behan­ deld'.

Nog geen jaar later schreven de jonge doctorandussen (en dus geen aankomende sociologen, zoals De Volkskrant schrijft) Luc Maas en Rob Sparidaans een brochure voor het TIAS onder de titel: 'Het Subculturele Proces: Punk en New Wave' en ook dit kwam ten burele van De Volks­ krant en werd eveneens 'behan­ deld'. En hoe.

Rik Zaal, want hij was het die on­ langs een vervelend edoch knet­ terend stukje publiceerde over de brochure, is van mening dat de beide 'jonge onderzoekers' er in hun studie helemaal naast zitten.

Waar het om gaat? Een klein voorbeeld.

Maas en Sparidaans schrijven in 'Het Subculturele Proces' dat Malcolm McLaren (voor de pop­ kenners onder ons bekend als de ex­manager van de punkformatie de Sex Pistols) de punk zag als het middel bij uitstek om frustra­ ties en woede over de uitzichtlo­ ze maatschappij uit te schreeu­ wen. Met de Sex Pistols behaal­ de McLaren de voorpagina's van alle kranten en sleepte vervol­ gens een contract in de wacht bij Engeland's grootste platenfirma, EMI. Toen nam het geld in plaats van het verzet de overhand en boette de punk aan kracht in. De punk was niet meer wat het ge­ weest was, maar noodgedwon­ gen ingekapseld door de ge­ vestigde platenindustrie.

'Romantische onzin', gilt Zaal.

'Het ging McLaren vooral om roem en geld, de enige middelen waarmee je in de vastgeroeste Engelse klassenmaatschappij nog een beetje plezier kan heb­ ben'.

Deze kritiek is echter nog niet de vervelendste. Vervelender zijn de katten die Zaal in de richting van Van Elderen gooit, zoals drs.

Warhoofd Sociologie, Willem Duys van de wetenschap en Suf­ ferd de Socioloog. Waar dat alle­ maal voor nodig is, is niet duide­ lijk, maar Zaal heeft waarschijn­ lijk een ongezonde hekel aan Van Elderen.

Volgens de Volkskrant­journalist hebben Maas en Sparidaans hun brochure geschreven 'onder de rook van prof. Misverstand', maar dat is pertinent niet waar, aldus de betrokkenen. Van Elde­ ren wordt ten onrechte genoemd in de retirade.

'Ik ben er niet gelukkig mee', zo laat Van Elderen weten, 'maar ik ben niet van plan er verder met De Volkskrant op in te gaan. Ver­ der geen commentaar, alleen dat ik niets met het werk van Maas en Sparidaans te maken heb'.

Maas en Sparidaans voelen zich 'in de kaart gepikt', maar willen verder geen aandacht aan het bericht schenken. 'Zaal had blijk­ baar te weinig kopij en heeft er toen maar wat van gemaakt. Van Elderen heeft inderdaad niets met de studie te maken, we heb­ ben hem slechts eenmaal geci­ teerd. Met een telefoontje had Zaal kunnen ontdekken hoe de vork in de steel zit, maar die moeite heeft hij niet genomen'.

Luc Maas en Rob Sparidaans De jonge sociologen zeggen ver­ der het geschreeuw van Zaal als een 'losse flodder' te beschou­ wen. Met hun begeleider prof. en decaan Adriaansens hebben ze overlegd wat te doen met het krantebericht. Besloten is niet bij De Volkskrant aan te kloppen, maar de zaak te laten rusten.

M.V.B.

Op een warme zomeravond in 1971 ga ik naar de bioscoop. Samen met een van mijn toenmalige vrienden zoek ik een zitplaats. Het is aangenaam zwoel in de zaal, de lampen gaan uit. Het projectie­ scherm licht op in schitterende pastelkleuren. Als een weldadige golf spoelen de klanken van het Adagio uit de Symfonie nr. 5 van Gnstav Mahler over me heen. De film is begonnen. 'Death in Ve­ nice', geregisseerd door de op 17 maart 1976 overleden Luchino Visconti. Het is absoluut de mooiste film die ik ooit gezien heb.

De magnifieke beelden van de boot die tegen het vallen van de avond de kade van V enetië nadert, met het silhouet van de stad in een bijna heilige nevel als decor. Op het achterdek van de boot, in een licht kostuum, zit peinzend de acteur Dirk Bogarde in de rol van Gustav (von) Aschenbach.

Gustav Aschenbach is de hoofdfiguur in een novelle die zon­ der twijfel tot de meesterlijkste creaties in de westerse literatuur gerekend kan worden: 'Der Tod in Venedig', verschenen in 1912 en geschreven door Thomas Mann (1875­1955). In deze novelle beschrijft Mann op niet te evenaren wijze de emotionele extase en verwarring waarin de deftige auteur Gustav Aschenbach geraakt, wanneer hij kennismaakt met een beeldschone jongen van een jaar of veertien. Deze jongen, Tadzio, is in het gezelschap van zijn Tilburgs Hogeschoolblad

Van Straate n Vorige week werd bekend dat de ex­voorzitter van het Tilburgse CvB, Mr. R.J. van Straaten, in Wageningen benoemd is tot voorzitter van de Wageningse Stichting Studentenhuisvesting (SSH). Niet alleen uit oogpunt van functieovergang is dit een opmerkelijke benoeming, zo blijkt uit een bericht in het Wage­ ningse Hogeschoolblad. Tot nu toe was het in Wageningen na­ melijk de gewoonte dat de voor­ zitter van het CvB automatisch voorzitter van de SSH was. Zo was ir. vd Schans, de voorzitter

Mr. R.J. van Straaten van het Wageningse College die naar de VSNU vertrekt, voorzit­ ter van de SSH. Op de valreep van het vertrek van vd Schans heeft het Wageningse CvB dit automatisme verbroken en de buitenstaander van Straaten be­ noemd. De nieuwe voorzitter van het Wageningse CvB, dr. ir. D. de Zeeuw zegt van niets te we­ ten: 'Dat is buiten mij om ge­ gaan'. Onduidelijk blijft waarom het Wageningse CvB van Straa­ ten heeft benoemd. Wellicht vond men het sneu dat van Straaten door zijn niet­herbenoe­ ming in Tilburg afgedankt het universitaire politieke bos werd ingestuurd. In ieder geval mag van Straaten in Wageningen een beetje doen wat voorheen een voorzitter van het CvB mocht doen. Als dit meelij­denken zich in Wageningen doorzet dan mag De Zeeuw wel oppassen dat er van zijn functie nog wat over­ blijft.

H.B.

'ed/^e- lec/ac/ce^, y^og.

m

töna- f^

^e^nd^^^.-

^toe«^^,-

^eXn,,-

SL^,-

1&. ^tiu>i>n yut^'fi' /%/■ o^

Tw

Jachttaferelen 23

De mooiste paddestoelen zijn de giftigste. De familie van de ama­ nieten, me t de be ke nde lictitjes giftige vliegenzwam uit de kabou­ tersprookjes, en vooral de mooie groene, de kle ve rige e n de vroe ­ ge knolamanie t zorge n jaarlijks voor enkele honderden doden op de we re ld. Die valle n vooral in Polen en andere Oostbloklanden, maar ook in Duitsland en Frank­ rijk ste rve n jaarlijks e e n tie ntal mensen na fie t abusievelijk of op­ zettelijk proeven van de fieerlijke knolamaniet. In smaak is de ze niet te onderscheiden van de eet­ bare amanieten zoals de zeer be­ geerde parelamaniet, e n de oran­ je keizersamaniet. He t is een ein­ de mét stijl, heel wat anders dan het zich verslikken in een kroket.

De toxische symptone n doe n zich pas twaalf uur na comsump­ tie voor, tijd zat dus om te genie­ ten van een dessert, om uitvoerig na te tafe le n en afsche id te ne­ men.

Als je zo'n dode nmaal nie t wil, blijf dan we g uit de buurt van de amanieten, laat ook de e e tbare familieleden staan, want de kleu­

a c h t e r h a a l d Der Tod in Venedig, 1912 moeder en zussen te logeren in hetzelfde chique hotel waar Aschenbach verblijft. Korte ontmoetingen met de in matrozen­ pakje of badkleding gehulde knaap vinden plaats. Ontmoetingen die een geheimzinnig en wonderlijk karakter hebben, en waarnaar Aschenbach op een voor hem tot dan toe onbekende wijze ver­ langt.

In V enetië steekt plots de Indische cholera de kop op. V eel gasten vertaten ijlings de stad wanneer de ziekte zich snel blijkt te verspreiden. Ook de familie van Tadzio vertrekt. Gustav Aschenbach blijft achter in een verterende atmosfeer van de bijna totaal vertaten en stille lagune­stad. In een stoel op het desolate strand gezeten, bezwijkt hij. De slotscène waarin een strandjongen

eü-

mM^to€Ut4£^4^

„99

^ ^ ' ^ ^im,

J^Le*i/en

ren van e lke onde rsoort kunne n variëren van wit ove r olijfgroe n tot bruingeel. Ze lijken als ze jong zijn ook nogal eens op we ide ­ of akkerchampignons. Pluk dus nooit champignons in he t bos, want dat kunnen amanieten zijn.

Kijk ook naar de plaatje s onde r de hoe d. Bij de amanie t zijn ze wit, bij de champignons roze tot bruin.

Als we de amanieten laten staan kan e r bij he t e te n van pad­ destoelen nie t zove e l misgaan.

Andere ste rk giftige soorte n zijn in Ne de rland ze ldzaam. Wil je een e rvare n 'padde stoe lisf wor­ den, begin dan met het bestude­ ren van de giftige e xe mplare n.

Ben je alleen geïnteresseert in de eetbare soorten dan moe t je als onervaren padd e sto e lzo eek r zorgvuldig te werk gaan en altijd een stukje van de geplukte pad­ destoel bewaren om aan de dok­ ter te late n zie n, mocht e r ie ts misgaan. Ruk de padde stoe l nooit uit de grond, maar snij hem af met een mesje. Laat de grond en he t myce lium onaangeroerd.

Oude paddestoelen, die je thuis toch in de vuilnisbak gooit, laatje beter in het bos. Haal het vuil in het bos me t e e n me sje van de paddestoel. Thuis spoel je ze on­ der koud wate r, be waar ze op een koele plek maar niet te lang.

Paddestoelen kan je be te r nie t verwerken in ingewikkelde recep­ ten. Puur natuur zijn ze het lek­ kerst, hooguit ve rdrage n ze he t gezelschap van wat boter, pe te r­ selie, ui, sjalot, een beetje look of wat room. Ze komen het best tot hun re cht bij vis, ge voge lte en wild.

Tch.

de trieste man te hulp komt, heeft V isconti in zijn film op onver­ getelijke wijze uitgebeeld. Een boek als 'Der Tod in Venedig' ver­ dient ook niet minder.

Over dit werk van Thomas Mann is veel gezegd en geschreven, niet in de laatste plaats door de auteur zelf. In een brief aan Ernst Bertram spreekt Mann in 1913 over zijn 'overieden vriend', dui­ dend op Gustav Aschenbach. Deze zinspeling op de hoofdfiguur uit 'Der Tod in V enedig' doet een lichtje branden bij de lezer die vertrouwd is met leven en werken van Thomas Mann. Zowel de beschrijving van de figuur Von Aschenbach als zijn belevenissen in Venetië komen overeen'met feiten uit de biografie van Thomas Mann zelf. Biograaf Klaus Schröter schrijft bovendien dat 'zeker ook de homo­erotische wederwaardigheden door Thomas Mann zelf beleefd' zijn. Naar mijn smaak krijgt dit gegeven helaas nogal eens een te sterke nadruk. 'Der Tod in Venedig' is emotioneel een rijk en complex boek; de homo­erotiek is slechts een van de vele fraaie kleuren op het palet van de auteur. V isconti heeft dal in zijn verfilming voortreffelijk tot uitdrukking gebracht. Maar hij was dan ook een grootmeester in zijn vak, evenals Thomas Mann.

Wouter van Gils 4 oktober 1985