BXMBHKOORTSi
T i l b u r g s H o g e s c h o o l b l a d - 21 j u n i 1985 - j a a r g a n g 2 2 - n u m m e r 35
Brief uit Rome
Vaticaan wil ''^katholieke^' universiteiten "Een centralistisch bestuur van een wereldkerk wandelt nogal eens met de klompen door de porseleinkast". Dat is de eerste - persoonlijke - reactie van rector De Moor op een document uit het Vaticaan waarin de Katholieke Universiteiten opnieuw - op straffe van uitsluiting - tot de Roomse orde worden geroepen. Het document, dat straks in de vorm van een conceptnota ook bij de raadsleden terechtkomt, is een ontwerp van de Vaticaanse Congregatie "pro Institutione Catholica". Die congregatie heeft na jarenlange informele raadplegingen een 'synthese van suggesties' gemaakt. Het ontwerp over de Katholieke Universiteiten en Instellingen van Hoger Onderwijs, welke academische graden en/of diploma's verlenen in "seculiere" vakken, wordt als v^erkdocument verspreid. Het is - aldus de inleiding - nu rijp voor een officiële consultatieronde langs de Katholieke Universiteiten en instanties die betrokken zijn bij het bestuur van, of toezicht op de Katholieke Universiteiten, zoals bijvoorbeeld de Nederlandse Bisschoppenconferentie. Onze Bisschoppenconferentie verwacht de commentaren en suggesties uit de KHT voor 10 oktober 1985. De congregatie vraagt een zorgvuldig onderzoek over de gedane suggesties "in alle vrijheid en vrijmoedigheid, zonder enig voorbehoud". De congregatie wil een nieuwe synthese van deze antwoorden presenteren aan de toekomstige deelnemers van een internationaal congres dat 'hopelijk' in de loop van 1986 zal plaatsvinden. Het zal dus nog even duren voor de uit-
komst van deze enquête zal worden afgerond en voor de praktische uitwerking ervan tot in Tilburg doordringt. In een als 'preambule' omschreven inleiding schetst het Vaticaan het belang van de Katholieke Universiteiten. "Zij spelen een onvervangbare rol in de opdracht het Evangelie van Christus te laten doordringen in de hedendaagse cultuur. Die taak is vandaag nog meer nodig gezien de complexiteit van de beschaving, de technische vooruitgang etc." Deze universiteiten moeten veel efficiënter werken en ze moeten talrijker worden om aan de mensheid de inhoud en het dynamische van het katholieke denken aan te bieden.
SACR.A
CONCRECATIO
PRO INSTITUTIONE
CATHOLIC.A
Het katholieke karakter moet worden versterkt gegeven het feit dat het juist dit karakter is dat de katholieke universiteit haar fundamenteel bestaansrecht geeft. Het is de taak van deze universiteit er voor te zorgen dat de christelijke boodschap in de wereld makkelijker wordt begrepen, aanvaard en beleefd. Rector R.A. de Moor reageert op deze preambule zoals op de rest van het document "volstrekt persoonlijk" omdat er binnen het College nog niet inhoudelijk ovef gepraat is: "Ik denk dat vooral de preambule een geest ademt en een strekking heeft die wat haaks staat op niet alleen de laatste ontwikkelingen maar eigenlijk al op dertig, veertig jaar ontwikkeling in Nederland. Samengevat kun je vaststellen dat het Vaticaan er vanuit gaat dat de kerkelijke hiërarchie een speciale taak heeft ten aanzien van het bewaken van de rechtzinnigheid. Een tweede gedachte die heel duidelijk in de tekst zit, is dat er gesproken wordt over een soort "vérité integrale". De vraag rijst, wat valt daar onder. Als dat gaat over de kerkelijke leer over geloof en zeden dan is dat één zaak, maar daar heb je in het wetenschappelijk onderzoek vaak weinig mee te maken. Die preambule wekt een beetje de indruk dat er dus één ongedeelde waarheid zou bestaan waartoe zowel de waarheid van de wetenschap als de waarheid van het geloof behoren, waarbij het geloof een soort predominante en leidende rol zou spelen. Ik denk dat dat in strijd is met onze wetenschappelijke opvattingen. Door deze twee punten wekt de preambule een
PuoT. N . 8 6 4 / 8 0 / F / 7
Vervolg op pag. 11
Theologische faculteit neemt afstand van kritisch rapport De Tilburgse theologische faculteit heeft zich gedistantieerd van een onderzoeksrapport over het Pastoraal concilie tussen 1968 en 1970. De faculteit gaf eind 1981 zelf de opdracht tot het onderzoek, maar vindt nu dat de resultaten ervan alleen op persoonlijke titel van de onderzoekers mogen worden gepubliceerd. Dit tot verbazing en irritatie van de betrokken wetenschappers en begeleiders, die vermoeden dat er aan het besluit van de faculteit mogelijk ook kerkpolitieke motieven ten grondslag liggen. Het bewuste rapport draagt als titel 'Echo van het Pastoraal Concilie; onderzoek naar de deelname aan het Pastoraal Concilie van de Nederlandse Kerkprovincie 1968-1970'. Het is geschreven door de theologen drs. Fons Mommers en drs. Hans Wewerinke. Zij tekenden via enquêtering en interviews de ervaringen op van ongeveer vijfhonderd deelnemers aan het Pastoraal Concilie. Een van de conclusies luidt dat "het einde van het Pastoraal Concilie op landelijk niveau het einde betekende van een periode van vernieuwing". Het rapport constateert dat het Pastoraal Concilie vandaag de
cie. Hij ontkent dat er sprake is van een conflict en beoordeelt de hele kwestie ais een meningsverschil over de wetenschappelijke kwaliteit van het rapport. Hij vindt het 'heel normaal' dat aan de onderzoekers is gevraagd om hun werkstuk onder eigen verantwoordelijkheid uit te brengen. Ook de decaan van de faculteit, prof. N. Poulssen, geeft ons de
dag nog volop leeft en beveelt aan om de ontwikkelingen aan de basis de nodige ruimte te geven "omwille van de vitaliteit en de toekomst van de kerk zelf". De auteurs dragen het rapport 'ter bemoediging' op "aan alle priesters en leken van het bisdom 's-Hertogenbosch, die in de geest van hun bisschoppen Bekkers en Bluyssen verder willen gaan". De secretaris van de theologische faculteit, drs. Hub Reumkens, bestrijdt dat het besluit van de faculteitsraad om afstand te nemen van het rapport te maken heeft met de restauratieve ontwikkelingen binnen de Nederlandse kerkprovin-
Vier pagina's vol koortswerende copy over gevoelens en gedachten die opkonnen tijdens de tentamenperiode. Wat ging er precies in je om? Gesprekken met docenten, studenten en andere deskundigen. Pagina 12, 13, 14, 15. De voorzitter van de hogeschoolraad nam afscheid met een gloedvol pleidooi voor de universiteit als vrijplaats. Een tnterview. Studeren in het buitenland gaat niet van een leien dakje. Deetman door de Universitaire Pers uitgebreid aan de tand gevoeld over deregulering en autonomie. Vrijetijdskunde "In welk opzicht en in welke mate wil je wel of niet met elkaar samenwerken?" verzekering dat het besluit niet is ingegeven door restauratieve ontwikkelingen of door overwegingen om de huidige kerkleiders te sparen. Het onderzoek, dat is gedrukt maar nog niet vrijgegeven voor publicatie, stond onder de supervisie van prof. Walter Goddijn, indertijd zelf prominent deelnemer aan het Pastoraal Concilie, en drs. Felix Heunks van de subfaculteit sociaalculturele wetenschappen. Zij zijn er allebei van overtuigd dat er op de wetenschappelijke aanpak van het rapport "Echo van het Pastoraal Concilie" niets valt aan te merken. Zij verbazen zich allebei over de 'zware' procedure die de theologische faculteit heeft gevolgd om het rapport te begeleiden en te beoordelen. Ook prof. dr. Harrie Peeters van het TIAS, dat als uitgever van het werkstuk fungeert, zou zijn waardering voor de zorgvuldigheid van het onderzoek aan de faculteitsraad van de theologische faculteit hebben laten blijken. Overigens lijkt het niet onwaarschijnlijk dat door deze affaire ook het werk en de persoon van godsdienstsocioloog Walter Goddijn in het geding zijn gekomen. Hij wilde geen commentaar geven. Binnenkort gaan de betrokken partijen met elkaar rond te tafel zitten om over de zaak te praten. T.G.
W. Goddijn