1981 09 04

tilburgs hogeschoolblad 4 september 1981 jaargang 19 - nummer 2

(E.I.T.) isch onder­ activiteiten lan een

Opening Akademisch Jaar econome­ 3t doen van

KHT wil met studierichting nieuwe wegen bewandelen

verband te safspraken

■>iing kan

[ij werd ons zonden door noemende) et .Landelijk ibehartiging nsen zonder de autenti­ hrijven dur­ mgerkoot m eken. Maar ecente inge­ st om op te erhandelaar toch ook 'n en aan de igefrankeer­ nulieren die open maand tijburo heeft

Deze week donderdag werd het Akademisch Jaar aan de KHT plechtig geopend in aanwezigheid van minister P ais. Bij het ter perse gaan (woensdag) beschikten we over de rede van prof. dr. H. van Riemsdijk: .Bouwen aan een nieuwe konceptie voor letteren'.

Prof. Van Riemsdijk beklemtoonde m zijn verhaal het verschil tussen de bestaande letterenfakulteiten en de nieuwe studierichting taal­ en literatuurwetenschap in Tilburg.

Deze innovatie in onderwijs en onderzoek verschilt vooral qua doel­ stelling vorm en inhoud. De doel­ stelling omschreef Van Riemsdijk als .maatschappijgerichtheid', d.w.z. bij de keuze van de thema's die bin­ nen de studierichting tot ontwikke­ ling worden gebracht zullen maat­ schapi)elijke faktoren een belang­ rijke rol spelen. Aandachtsgebieden zal men zoeken m probleemkemen zoals het minderheidsvraagstuk. H et opvallendste innovatieve kenmerk van de nieuwe studierichting: de ontwikkeling van nieuwe maat­ schappelijke funkties. De vergelij­ king van .grammaticam o dellen' krijgt een centrale plaats b m n e n de studierichting. De kennis van de struktuur van de taal die men daar­ door verwerft, is essentieel voor bij­ voorbeeld het onderzoek n a a r de wijze waarop Marokkaanse of Turk­ se kinderen Nederlands leren, m a a r ook voor de informatikus die van de ingewikkelde programmeertaal af wil of voor de leraar taalweten­ schap die wat orde zou kunnen brengen in de sterk uiteenlopende grammatische terminologie bij de verschillende vreemde talen. .Tekst­ wetenschap' is een andere kompo­ nent van de opleiding, bruikbaar bij

Het aantal direkt o betr kkenen neemt do o r immigratie, gezinsher­ eniging en een ho o g geb oo rtecijfer snel ot e. Bo vendien heeft linguïs­ tisch o nderz o ek naar o all o cht ne minderheden ot t nu to e in Neder­ land weinig aandacht gekregen, hoewel het wetenschappelijk juist veel interessante perspektievsn biedt"

Prof. Van Riemsdijk

beroepen in de bemiddelende en/of konsultatieve sfeer, zoals begelei­ ding van beroepen waar kommuni­ katie via taal een centrale rol speelt: artsen, therapeuten, leraren, pers en voorlichting. De .literatuur­ sociologie' zal zich in Tilburg voor­ al richten op de relatie tussen lite­ r a t u u r en ideologie en op de litera­ tuur als verschijnsel in de samen­ leving, zoals dit tot uitdrukking komt in het gedrag van lezers, de

Weinig animo voor boyl(ot i (oi i egegeld Van een landelijke boycot van het kollegegeld is op dit moment geen sprake. Alleen in de universiteits­ steden Amsterdam, Utrecht, Maas­ tricht en Wageningen worden nog akties gevoerd tegen de verhoging van het kollege­ en inschrijvingsgeld tot samen 900 gulden. In de andere steden moesten de aktiekomité's al snel konkluderen dat de aktie­ bereidheid onder de studenten niet hoog is. ^ ^ » 9 ^

Zo moest men m Groningen het boy­ cotparool verlaten toen een aktie­ vergadering m a a r zeventien belang­

funktie van bibliotheken; de invloed van de overheid; censuur; voorlich­ ting enz.

Het vierde onderzoeksthema, ,de taalproblematieh van minderheden' wordt m Tilburg voor het eerst als zwaartepunt aangemerkt Van Riemsdijk: „Deze (minderheden) ondervinden in de Nederlandse maatschappij, oz als bekend, gr o te problemen Maatschappelijk sukses IS in ho ge mate afhankelijk van be­ heersing van het Nederlandse ..).

stellenden trok. H etzelfde overkwam het aktiekomité a a n de Vrije Uni­ versiteit m Amsterdam. De vijftien aanwezigen op de aktievergadering kwamen tot de slotsom dat het draagvlak voor een boycot wel erg klem was. Bij het bureau inschrij­ ving van de VU konstateerde men ook al geen grootschalige boycot­ aktiviteiten. Een woordvoerder van het bureau sprak slechts van een vertraagde inschrijving. Wel een verdubbelde belangstelling voor de inschrijving als extraneus, iets wat in meer steden het geval is Het Aktiekomité Katholieke Uni­

Taalspecialisten zouden aldus te­ recht kunnen in de onderwijsbege­ leiding, de onderwijsverzorging en de onderwijsopleiding alsook bij de sociale diensten van overheden en grotere bedrijven.

Als belangrijke ontwikkeling ziet Van Riemsdijk de aansluiting van het onderzoek bij p­ en y­weten­ schappen en het zich losweken uit de a­sfeer.

De thematische opbouw in de struk­ t u u r van de studierichting breekt met de gebruikelijke vakgroep­ of subfakulteitsindeling. „De thema's zijn zo geko zen dat ze intern o pti­ maal co herent zijn terwijl ze o nder­ ling vo ldo ende ok ntaktpuntsn ver­ tonen o m vruchtbaar interdiscipli­

versiteit (AKKU) uit Nijmegen heeft al voor de vakantie pogingen om tot een boycot te komen opgegeven.

In Maastricht leek het erop dat d a a r een massale boycotaktie zou plaats­ vinden Voor de vakantie had meer dan de helft van de studenten toe­ gezegd te gaan boycotten. H et Kol­ lege van Bestuur dreigde echter dat wanbetalers niet m de onderwijs­ groepen plaats kunnen nemen en daardoor van onderwijs uitgeloten zijn voor het hele jaar Toen het Kollege van Bestuur ook nog met een regeling kwam waarbij de 900 gulden gespreid betaald kon wor­ den, trok een belangrijke groepering zich terug uit het aktiekomité Hierdoor dreigt de aktie ook daar dood te bloeden.

nair werk mo gelijk te maken", aldus prof Van Riemsdijk, die aan het Tilburgse onderwijskundige model een grote mate van flexibiliteit toe­ kent en dat m a a k t volgens hem dit programma niet alleen tot ,een voorloper', m a a r ook tot ,een vo o r­ beeld' bij het realiseren van de twee­ fasenstruktuur. In het algemeen zal de invoering van de twee­fasen­ struktuur neerkomen ,o p een drak­ en pers­o peratie', waarbij o nder be­ houd van het bestaande systeem van studierichtmgsn de bestaande pr o ­ gramma's oz veel m o gelijk m het vierjarig keurslijf wo rden gedw o n­ gen'', ten nadele van de toch al erg beperkte keuzevrijheid van de stu­ dent Van Riemsdijk heeft vooral scherpe kritiek op de reseachoplei­ ding zoals die voorzien is in de tweede fase In de plaats van een ,zwevende ap­ pendix van de eerste fase' wenst hij een echt graduate programma.

Slechts dan, vrees ik, zal Nederland internationaal een wetenschappe­ lijke ro l van betekenis gaan spelen " Voor de nieuwe letterenstudie zal hij ondanks grote strukturele en finan­ ciële handicaps streven n a a r een tweede fase die het ideaal van een graduate school zoveel mogelijk be­ nadert.

Rektor Van Veldhoven sprak in zijn inleiding ook al over de nieuwe mogelijkheden van de studierich­ ting letteren. Verder zag hij veel zorgen komen aandrijven. Met name de invulling van de tweefasen, de financiering van het onderzoek en de rendementsverhoging (of zoals men wil: de verkrapping van de middelen) zullen veel vergen van bestuurders, staf en studenten. Bin­ nen deze randvoorwaarden moeten we ons niet reaktief opstellen, m a a r komen tot nieuwe beleidsvoorne­ mens, aldus de retkor. Gebniik ma­ kend van de aanwezigheid van mi­ nister Pais had Van Veldhoven het nog over een specifiek Tilburgse zorg. We kunnen nauwelijks aan­ nemen dat de minister binnen het kader van zijn beleid ten aanzien van kleine instellingen, a a n Maas­ tricht iets geeft ten koste van Til­ burg (n 1. van de oprichting van een Ekonomische Fakulteit in Maas­ tricht) . Tilburg verwacht niet dat de minister dit zonder meer zal doen.

Tilburg verwacht wel beleidsmaat­ regelen die dat weer goed zullen maken, aldus de teneur van de in­ leiding van de rektor E . V.

Het Kollege van Bestuur in Utrecht heeft dezelfde strategie gekozen als h a a r Limburgse kollega om de boy­ cotaktie te breken. Medio augustus waren d a a r nog ruim 8000 boycot­ ters De betalingsregeling, waarmee het Kollege van Bestuur op de prop­ pen kwam houdt in dat 400 van de 900 gulden met girobetaalkaarten of betaalcheques betaald k a n worden.

Deze zullen pas in december bij de bank of girodienst geind worden Bij de Utrechtse studentenorganisatie USF bestaat sindsdien nogal wat verwarring over de aktie. De ondui­ delijkheid is nog vergroot doordat het bureau inschrijving geen mede­ delingen meer mag doen over het aantal ingeschreven studenten

Terschijnt wekelijks

(Vervolg op pagina 4)

Jongeren­ huisvesting Gedurende de maand september hoopt de stuurgroep HAT (Huisvesting Alleenstaanden en Tweepersoonshuishoudens) via een aanmeldingsaktie voor woningzoekende jongeren wat meer kennis te vergaren omtrent de woningnood onder de Tilburgse jongeren. Aan de stuurgroep nemen verschillende organisaties en instellingen deel die met wonen te maken hebben.

vele malen groter is, dan knjgt de jongerenproblematiek straks ook meer aandacht" Theo Heidens van de Stichting Studenten Huisvesting verduidelijkt ,,De wonmgbouwverenigingen vragen steeds of er wel zo'n behoefte is aan meer woonruimte voor jongeren, bijvoorbeeld m de vorm van gesphtste flats Zij betwijfelen of er wel zoveel jonge wonmgzoekenden zijn Daarom is er nu die aanmeldingsaktie De groep jongeren is heel erg moeilijk te grijpen"

De gemeentelijke wonmgdienst, de Stichting Jongeren H uisvesting, de Stichting Studenten H uisvesting, de Tilburgse woningbouwverenigin­ gen en de gemeente Tilburg gaan formulieren verstrekken waarop jongeren tot 30 jaar kunnen mvullen of ZIJ bepaalde woonwensen heb­ ben H et initiatief van de (gemeen­ telijke) stuurgroep is genomen, om­ dat er tussen de deelnemende orga­ nisaties onderhng nogal wat me­ nmgsverschillen bestaan over de grootte, de samenstellmg en de woonwensen van de groep jongeren die op zoek is naar woonruimte Volgens H AT­sekretans J v Loon, staan er op dit ogenbhk slechts 37 wonmgzoekende jongeren onder de 20 jaar bij de wonmgbouwverenigin­ gen mgeschreven „Dat aantal slaat natuurhjk nergens op Als wij met deze aanmeldingsaktie kunnen aan­ tonen dat de werkelijke behoefte

Wijffels wordt voorzitter PLM

'^M

tilburgs hogeschoolblad weekblad van de katholi eke hogeschool tllburg redaktia eddie vaes (hoofdredaktie) twan geurts, angela lodder (assistente) medewerker* toine asselbergs paul emonts jace van de v e n , hans opbroek lennart kik, wouter van gils winfried klelnegris, sjef stoop ronald jeurlssen officiële mededeli ngen buro kommunikatle cartoonist ad van haandel fotografie rien siers t i l b u r g druk drukkerij J J a van der wee bv, tllburg

abonnementen

II A II Ir

h g< w

«■■I ■iiniiMi ^^^s^

voor niet hoqeschoolleden ƒ 1 5 — per laargang advertentie acquisitie a p p lodder kopij a l l e kopij moet uiterlijk op donderdag de week vóór het verschijnen In het bezit van de redaktle zijn redaktie adres/advertenties hogeschooilaan 225 tiburg telefoon (alleen voor thbj 662277 en 662506 Intern 2277 en 2506 kamer 207 en 208 (gebouw b) foto service foto s In dit nummer kunnen worden besteld è f 3 50 per foto In het formaat 1 0 x 1 5 c m telefonisch 013 551109 of blJ de redaktle landelijk samenwerkingsverbind gemeenschappelijke universitaire persdienst (gupd) waarbij verder aangesloten ad valvas (vu amsterdam), waqeninqs hogeschoolblad, utrechts universiteitsblad, t h d nieuws (delft) th berichten (eindhoven) en tht nieuws (twente) observant (maastricht)

De nieuwe voorzitter van de Partij Links van het Midden, de PLM, heet Henk Wijffels Wijffels volgt Frans Teunissen op die vlak voor de vakantie werd geïnstalleerd als voorzitter van de Hogeschoolraad Teunissen wenste zijn nieuwe funktie niet te kombineren met het voorzitterschap van een partij die met zes zetels in de raad vertegenwoordigd is Henk Wijffels is sinds 1978 als onderwijskundig medewerkers van het Onderwijs Research Centrum verbonden aan de Tilburgse Hogeschool HIJ zegt als voorzitter van de PLM vooral te willen bevorderen dat het werk van zijn partij „een bredere basis knjgt m de diskussies over hogeschoolpohtiek m de verschillende geledingen van de hogeschoolgemeenschap"

Eerste samenwerkingsprojel<t KHT-THE afgerond Op vnjdag 11 september promoveert drs P J van den Heuvel aan de Technische Hogeschool te Eindhoven tot doctor m de techmsche wetenschappen Titel van het proefschrift IS ,The stability of a marco-economic system with quantity constraints' De promotie geschiedt onder auspiciën van prof dr M L J Hautus, prof dr H N Weddepohl en dr ir J L de Jong De promotie betekent de afronding van het eerste - m 1977 gestarte samenwerkmgsprojekt van KHT en THE ,Marktmechanismen en onevenwichtige transakties' Het instituut samenwerkmgsprojekt lijkt daarmee voldoende gevestigd te zijn om van een blijvend sukses te kunnen spreken Ook voor de komende jaren kunnen weer nieuwe projektvoor-

^/matm.^^ Matsertjes kunnen worden opgegeven bIJ da redaktie Tot 30 woordon kosten ze f 6 - onder nummer f 2 50 extra Reakties op advertenties onder nummer naar de redaktie sturen

TE HUUR KAATSHEXrraL, vrijst moderne woning Direkt a a n v a a r d b a a r Living eet hoek studiehoek, half open k e u k e n ach t e r t u i n zuiden garage/berging, 3 slaap k a m e r s b a d k a m e r ƒ 980 - p m Bel tussen 16 00 18 30 u u r , tel 04167 75776

Ir

2

Stellen bi) het Samenwerkingsorgaan KHT-THE mgediend worden Drs Van den Heuvel (27) studeerde ekonometne aan de KHT en is nu werkzaam m de vakgroep .Kansrekening, Statistiek, Operations Research en Systeemtheorie' van de onderafdeling Wiskunde van de THE Het onderwerp van het proefschrift van Van den Heuvel ligt op het terrein van de wiskundige ekonomie In het proefschrift wordt het zogenaamde Barro en Grossman/Malm vaud model uitgewerkt Het model geeft een beschrijving van een ekonomie met twee sektoren, een produktiesektor en een konsumptiesektor De aanvulling die Van den Heuvel heeft gegeven ligt in de mogelijkheid van de produktiesektor een voorraad konsumptiegoed aan te leggen Van den Heuvel onderzoekt vervolgens de voorwaarden voor het tot stand komen van de verschillende evenwichtsoplossmgen van het model De konklusie die hij bereikt is dat de toevoeging van een variabele ,voorraad' aan het oorspronkelijke model de stabihteitsanalyse aanzienlijk gekompliceerder maakt De gevolgen van de toevoeging voor de stabiliteit blijken zelfs niet meer op eenduidige wijze aan te geven

Voor het einde van kalenderjaar '81 zal het eerste nummer verschijnen van een krant die het voorlopig nog zonder naam moet doen, maar m elk geval wordt uitgegeven door het Cobbenhagen-fonds Het Cobbenhagen-fonds is een Tilburgse m stelling, die zich ten doel stelt afgestudeerde hogeschoolstudenten te helpen bij hun maatschappelijke karriere Als emdredakteur van het nieuwe blad is dr Ton Wentink van de So ciale Fakulteit aangetrokken De redaktie zal verder bestaan uit drs Frans van der Meer, docent socio logie aan de HEAO in Eindhoven, prof drs Gerard Frinkmg, hoogleraar demografie en drs Gerard van den Heuvel, direkteur van de Til burgse joumalistenakadenue Het blad zal vier maal per jaar verschijnen Het Cobbenhagenfonds staat voorlopig m principe garant van de uitgave van acht nummers Na de eerste vier nummers zal worden bekeken of het nieuwe blad voldoende levensvatbaarheid bezit om er mee door te gaan Het blad zal vooral voorlichting pogen te geven over het wetenschappelijk bednjf m Tilburg De doelgroep wordt gevormd door mensen die m Tilburg zijn afgestudeerd

Openbaarheid bij onderzoel(ers in bet geding Het rapport van de Kommissie Publikatie Onderzoeksresultaten ,Sociaal-Wetenschappelijk Onderzoek op tafel' is voorbeeldig in z'n soort. In een bestek van nog geen vijftien bladzijden wordt op uiterst heldere en kernachtige wijze stelling genomen tegen de gekonstateerde trend dat opdrachtgevers tot sociaalwetenschappelijk onderzoek in toenemende mate druk uitoefenen om de publikatie van onderzoeksresultaten aan banden te leggen.

Het rapport heeft zelfs meer het karakter van een pamflet of tijdschrift dan van een gedegen rapport van eerbiedwaardige wetenschappers waarin alle pro's en kontra's op een rijtje worden gezet en de konklusies aan de lezer worden overgelaten.

BIJ nader inzien blijkt dat toch m e t zo'n verrassende konstatering te zijn, er staan voor met name de onderzoeksinstituten namelijk grote belangen op het spel Een korte blik op de voorgeschiedenis maakt een en ander wat duidelijker Uit een bnef van mr. dr I Th M Snellen, direkteur van het IVA (het Instituut voor Sociaal-Wetenschappelijk Onderzoek aan de KHT), a a n de SociaalWetenschappelijke Raad spreekt de verontrusting over enkele gevallen van regelrechte censuur bij de publikatie van onderzoeksresultaten Met name zou men m sommige gevallen de rapportage van onderzoeksresultaten hebben willen aanpassen a a n de aktuele belangen van partijen Zon poging tot regelrechte censuur pleegde het ministerie van Sociale Zaken twee jaar geleden Uit een onderzoek onder bouwvakkers die een omscholmgskursus hadden gevolgd bleek dat er m die kategorie relatief meer werklozen aanwezig waren Dat was een verrassend resultaat Bovendien stond het haaks op het beleid van Bestek '81, w a a n n werd gezegd dat omscholing goed IS voor het terugdringen van de werkloosheid Sociale Zaken heeft toen hemel en aarde bewogen om niet tot publikatie over te gaan Uiteindelijk is de zaak op een hoger nivo m der mmne geschikt en heeft publikatie wèl plaatsgevonden De bnef van Snellen was de aanleiding tot het instellen van de genoemde Kommissie, die juli jl h a a r verslag uitbracht. „In een demokratische samenleving is het onaanvaardbaar dat door het sichterhouden van de resultaten en de onderzoeksgegevens van uit algemene middelen betaald onderzoek (het rapport beperkt zich tot deze onderzoeken, L K ), een achterstand m kennis tussen verschillende be langhebbenden zou worden geschapen of m stand gehouden Zo mogelijk nog schadelijker voor de demo kratische diskussie en het aanzien van de wetenschap zou het zijn wanneer een selektieve of verminkte openbaarmaking van deze resultaten plaatsvindt", zo wordt in het rapport gesteld

Belangen Het IS uiteraard een vanzelfsprekende zaak dat bij sociaal wetenschappelijk onderzoek verschillende partijen betrokken zijn, die ieder h u n eigen belangen hebben Zo is het denkbaar dat zowel opdrachtgever, belanghebbende groeperingen als onderzochte personen of groepen ernstige bezwaren tegen publikatie hebben In het ene geval zal men bezwaren hebben tegen onderzoeks-

teursrecht zonder meer wordt overgedragen, bepalingen waarbij publikatie afhankelijk wordt gesteld van de toestemming van de opdrachtgever of van het oordeel van de begeleidmgskommissie en bepalingen waarbij de wetenschappelijke vrijheid van de onderzoeker wordt belemmerd Ten slotte roept de Kommissie m h a a r aanbevelingen de onderzoekers en onderzoeksinstellingen op een principiële houding m te nemen Zo moeten onderzoeksresultaten in het algemeen m h u n geheel gepubliceerd worden en dan ook uiterlijk binnen enkele maanden Onderzoekers moeten het auteursrecht met overdragen Verder is het

schapsman wordt aangetast. Voorop dient te staan dat iedereen de resultaten van onderzoek moet kunnen kontroleren, dat m a a k t een onderzoek juist sterk, aldus Snellen in een mterview in Elseviers Weekblad van 8 augustus ] 1 De kwestie van de openbaarheid is een hot item binnen het Overleg van Onderzoeksinstituten, het overlegorgaan van 15 universitaire en para-umversitaire onderzoeksinstituten m ons land Daar wordt er n a a r gestreefd alle onderzoekers op éen lijn te knjgen, zodat geen kontrakten meer zullen worden geaksepteerd, die afbreuk doen a a n het pnncipe van de openbaarheid De frontlijn in de stnjd om de openbaarheid van onderzoeksgegevens is te vinden m het gevecht dat verschillende instituten, waaronder het IVA, momenteel leveren met de SER-Kommissie Ontwikkelmgsproblematiek Bedrijven De KOB heeft een aantal tamelijk stringente voorwaarden opgesteld waaronder zij met onderzoekers m zee wil gaan.

Zo moet o a~ het uitsluitend recht van openbaarmaking en verveelvoudigmg van de resultaten aan de KOB overgedragen worden Mochten de mogelijkheden van de KOB om uit te wijken n a a r kommerciele onderzoekburos m e t m alle gevallen even reëel zijn, voor de nabije toekomst is de uitwijkmogehjkheid n a a r de universiteiten wellicht van belang. Gezien de steeds grotere waarde die gehecht wordt aan kontraktonderzoek en derde geldstroomonderzoek a a n universiteiten, zullen werkgelegenheidsoverwegingen d a a r ook steeds meer een rol gaan spelen Naar alle verwachtmg zal de solidariteit onder sociaal-wetenschappehjke onderzoekers de komende jaren behoorlijk op de proef worden gesteld L. Kik

Snellen, direkteur van het IVA resultaten die haaks staan op het gevoerde beleid of de ideologische positie, m het andere geval zullen de bezwaren zich richten op het aantasten van de privacy Daar tegenover staat het belang van de onderzoeker resp de onderzoekende instelling Hier is men in het algemeen gebaat bij een snelle en onverkorte publikatie van de onderzoeksresultaten Zo hoopt de onder zoeker met zijn werk een weten schappelijke bijdrage te leveren Het IS voor hem belangrijk dat zijn werk in vakkringen bekend wordt Ook kommerciele overwegingen kunnen een rol spelen publikatie van onderzoeksresultaten kan nieuwe opdrachten tot onderzoek op leveren Vooral nu in tijden van bezuinigingen de geldmiddelen schaarser worden, blijkt er m veel gevallen sprake te zijn van een scheve machtsverhouding tussen de overheid als opdrachtgever en de onderzoeksinstelling Een van de gevolgen van zo'n ongelijke machtsverhouding k a n zijn dat in onderzoekskontrakten bepalingen voorkomen die de onderzoekers belemmeren in hun publikatiemogelijkheden De Kommissie geeft m h a a r rapport een aantal voorbeelden van dergelijke bepalingen Zo zijn er bepalingen waarbij het au\

belangrijk dat er een modelonderzoekskontrakt komt dat op evenwichtige wijze rekening houdt met de belangen van alle bij het onderzoek betrokken partijen Mocht dan toch nog tot beperkingen van een publikatie besloten worden, dan dienen deze beperkingen te stroken met de zeer zwaarwegende redenen zoals die m de nieuwe Wet Openbaarheid van Bestuur worden omschreven

Geloofwaardigiieid Door een dergelijke principiële houding in te nemen, leggen de onderzoeksinstituten - waaronder het IVA* - wel een stuk werkgelegenheid van onderzoekers in de waagschaal Zo IS het gevaar aanwezig dat opdrachtgevers tot sociaalwetenschappelijk onderzoek gaan uitwijken n a a r kommerciele buro's (zoals organisatie-adviesburo's), die gemakkelijker met allerlei voorwaarden akkoord zullen gaan Volgens direkteur Snellen van het IVA IS de kwestie van de openbaarheid het waard om dergelijke nsiko's te nemen Zijn belangrijkste bezwaar tegen het niet of slechts ten dele openbaar maken van onderzoeksresultaten is dat daarmee de geloofwaardigheid van het onderzoek en van de onderzoeker als we-

Niet alleen de solidariteit van onderzoekers maar bijvoorbeeld ook de verschillen in wetenschapsopvatting, waardenvrijheid tegen waardengebondenheid spelen een rol in de diskussie over openbaarheid Daarnaast speelt het verschil m benadering in wetenschappelijke beroepscodes van sociologen en psychologen en het praktisch handelen van wetenschappers in de onderzoekspraktijk een rol Het hogeschoolblad wil zqn lezers graag in de gelegenheid stellen binnen haar kolommen deze diskussie over openbaarheid vanuit verschillende gezichtspunten te voeren Bijdrage in deze diskussie kunnen in getypte vorm aan de redaktie worden aange boden *) Het IVA is een para universitair onderzoeksinstituut Men IS voor een groot deel afhankelijk van onderzoeken in opdracht van de overheid

Maandag 7 en dinsdag 8 september zal er in de KIHT een

kollekte plaatsvinden, in het kader van de aktie .TILBURG HELPT POLEN' Oganisatie: .Tilburg helpt Polen'

tUi 2 - 4 september 1981

Tienjaar .Overzicht', bladvandeNUFFiC Er verschijnen in Nederland diverse bladen over ontwikkelings­ samenwerking. Dat de gezamenlijke universiteiten en hogescholen ook een dergelijk blad rijk zijn, zal waarschijnlijk slechts weinigen bekend zijn. Toch werd al weer tien jaar geleden het tijdschrift .Overzicht' opgericht, een uitgave van de NUFFIC (Stichting der Nederlandse Universiteiten en Hogescholen voor Internationale Samenwerking). 'Overzicht, wil, de naam zegt het al, een overzicht bieden ,van wat er in de universitaire wereld om ons heen gaande is'. Daarmee wordt bedoeld berichten over buitenlandse universiteiten en over universitaire samenwerking, aldus de inleiding van het nulnummer in augustus 1971. Een jaar eerder gingen de eerste samenwerkingsprojekten van Nederlandse universiteiten met kollega­instellingen in de derde wereld van start.

Op dit moment koördineert de NUFFIC om en nabij de honderd projekten. Deze en andere aktiviteiten van de NUFFIC, zoals het internationale onderwijs en de internationale studievergelijking, vormen de hoofdmoot van ,Overzichts' onderwerpkeuze. „Wij zijn maar een stofje in de echte ontwikkelingssamenwerking" zegt eindredakteur Han van der Horst.

In tien jaar tijd is .Overzicht' ge­ ëvolueerd van een nogal saai samen­ gesteld stencil tot een echt joxima­ listiek tijdschrift dat een groter lezerspubliek verdient dan het mo­ menteel geniet (2400 abonnees). H et is begonnen als kommunikatie­ orgaan tussen de bureaus buiten­ land van de universiteiten en de NUPTIC. Het blad heeft in het begin kenne­ lijk nogal geworsteld met de juiste afbakening van onderwerpen. Al n a een jaar dwingt de redaktie zichzelf tot een aktiever selektie: meer aan­ dacht voor het buitenlands beleid van universiteiten, meer bijdragen van de bureaus buitenland^ meer in­ formatie over ontwikkelingsprojek­ ten en internationaal onderwijs.

Van der H orst is tevreden met de huidige, volgens hem evenwichtige samenstelling van onderwerpen: „Als iedere abonnee zich ar m a a r in k a n vinden en bepaalde onderwer­ pen of landen m a a r niet onevenredig veel aandacht krijgen." Minder te­ vreden is hij over het geringe bereik van het blad: „H et wereldje van de universitaire ontwikkelingssamen­ werking met zijn eigen wetten, re­

gels en organen is voor buitenstaan­ ders haast ontoegankelijk."

Dit wordt volgens hem nog versterkt door een eigen , vak jargon' en een flinke dosis ,vakcynisme'. „'Over­ zicht' moet de grenzen van dat we­ reldje openbreken", zegt hij. Tot op zekere hoogte lukt dit ook wel, meent hij.

Hoewel de aard van het blad met zich meebrengt dat de schrijvers en de lezers zich intensief voelen be­ trokken bij de inhoud, is het volgens de eindredakteur nog te weinig een platform waar ervaringen van be­ trokkenen worden uitgewisseld. „Het moet toch heel aardig zijn voor een veldwerker in Columbia om te lezen hoe het een kollega in Tanza­ nia vergaat', aldus Van der H orst.

Hij heeft er wel begrip voor dat pro­ jektmedewerkers weinig tijd heb­ ben om stukken voor ,Overzicht' te schrijven: „Ze doen zwaar en frustre­ rend werk."

Een voortdurende diskussie in ,Overzicht', waar wel menig veld­ werker zich in gemengd heeft, is die over de vraag in hoeverre universi­ taire ontwikkelingssamenwerking ten goede komt en k a n komen van

Vervolg van pagi na 1

Geen boyicüt l(ollegegelil In Enschede heeft het Kollege van Bestuur precies dezelfde betalings­ regeling getroffen. H ierdoor zijn er a a n de TH ­Twente helemaal geen boykotaktiviteiten te bespeuren.

Ook in Leiden, Rotterdam, Delft.

Eindhoven en Tilburg virden geen akties van betekenis plaa'.s. In Til­ burg is overigens wel een regeling getroffen waardoor studen.en tot 1 oktober of tot ze de hevjr& binnen hebben uitstel van betaling krijgen.

Het Kollege van Bestuur heeft deze maatregel echter dermate laat be­ kend gemaakt dat velen al betaald hadden. Verder heeft i e t Kollege van Bestuur 10.000 gulden extra in 't noodfonds gestort. (Zie THBnr. 1).

In Delft heeft de studentenorganisa­ tie VSSD nog wel een poging gedaan een boycot van de grond te krijgen, m a a r deze gestaakt .oen uiteinde­ lijk m a a r 180 studentea zich hadden ingeschreven op een boycotlijst.

In Wageningen proteert men nog

wel om een aktie van de grond te tillen. Op een door een honderdtal studenten bezochte aktievergade­ ring besloot men het Kollege van Be­ stuur twee eisen te stellen. Ten eer­ ste moet het kollege met een dele­ gatie aktievoerders mee n a a r Den Haag om te pleiten voor terug­ draaiing van de verhoging van de kollege­ en inschrijvingsgelden. Ver­ der moet het Kollege van Bestuur boycotters die later alsnog willen inschrijven aksepteren en tot zolang geen akties tegen hen ondernemen.

Al eerder hadden de 1600 de toezeg­ ging gekregen dat het Kollege van Bestuur tot half september niet moeilijk zou doen tegen boycotters.

Voor deze eisen g a a n de aktievoer­ ders handtekeningen verzamelen en die 10 september aanbieden. De sfeer op de aktievergadering was tamelijk strijdbaar. H et woord .be­ zetting', viel herhaalde malen te be­ luisteren. Men zou er voor voelen als

de armste bevolkingsgroepen in een land. Dit ,doelgroepenbeleid' is één van de twee pijlers van de Neder­ landse ontwikkelingsinspanning. De andere is het bevorderen van ,self reliance', dat wil zeggen ontwikke­ ling op eigen kracht, m a a r over de vervulling door universiteiten van die eis bestaat weinig twijfel.

Het ,armsten'­kriterium wordt voor­ al vaak te berde gebracht bij samen­ werking met Indonesische instellin­ gen, het land met de meeste univer­ sitaire projekten. Een repressief ge­ regeerd land als Indonesië zou vol­ gens de kritiek geen sociaal­ekono­ misch beleid voeren dat recht doet aan de armste bevolkingsgroepen, zodat de hulp a a n universiteiten ook blijft hangen in de hogere lagen van de bevolking. Een felle verwoorder van deze kritiek is de sociaal­geo­ graaf Gerrit Jongkind, die vorig jaar een geruchtmakende doktoraal­ scriptie uitbracht over ,de Vrije Uni­ versiteit in Indonesië'. Ook in de ,Overzicht'­kolommen hebben zijn pennevruchten h u n weg meermaals gevonden en veel reakties opgeroe­ pen van onder meer Nederlandse wetenschappers aan Indonesische universiteiten, de meest direkt be­ trokkenen dus.

Van der H orst over de bezwaren van Jongkind: „Typisch de mentaliteit van de gereformeerde armenzorg.

Daaronder waren ook mensen die bij de steuntrekkers door het r a a m n a a r binnen gluurden om te kijken of ze geen roomboter op h u n brood hadden, of ze dus wel a r m genoeg waren." Van der H orst is van me­ ning dat als de regering van een land niet klopt, zoals in Indonesië en bijvoorbeeld in Vietnam, dat nog geen beletsel hoeft te vormen voor samenwerking met een universiteit in dat land. „Je moet kijken n a a r de projekten", zegt hij, „opleiding van natuiirkunde­leraren is wel goeie ontwikkelingssamenwering, maar het maken van een windtunnel niet." Konkluderend: „Je kan dus ook een slecht projekt hebben in een goed land."

J a m m e r is dat in ,Overzicht' zo wei­ nig meningen doorklinken van men­

het Kollege van Bestuur niet ge­ noegzaam reageert op de eisen. H et middel handtekeningenaktie is ook voor de Wageningse lente gebruikt om een bezetting te forceren.

Het Kollege van Bestuur k a n de tweede eis nauwelijks aksepteren.

Toestaan dat studenten zonder aan de wettelijke betalingsverplichting voldoen, gebruik kunnen maken van onderwijsfaciliteiten staat gelijk met burgelijke ongehoorzaamheid van de k a n t van het kollege. In Wage­ ningen valt dus nog geen behoorlijke konfrontatie te verwachten.

Blijft nog over de aktie a a n de uni­ versiteit van Amsterdam. Daar werd het b u r e a u inschrijving twee dagen bezet gehouden om twee eisen inge­ wilgd te krijgen. Ten eerste moet het Kollege van Bestuur met enkele aktievoerders mee n a a r Den H aag om d a a r een verlaging van de kol­ legegelden te bepleiten. Verder moet het Kollege van Bestuur studenten voor het oude bedrag van 600 gul­ den inschrijven. Een motie waarin beide eisen verwerkt waren is in­ middels door de universiteitsraad aangenomen, m a a r het valt niet te verwachten dat het Kollege van Be­

sen in de derde wereld zelf. Soms staat er wel een interview in met een of andere professor van een of an­ dere ,counterpart', m a a r het blijft summier. H an van der H orst ziet deze leemte ook wel, m a a r zegt de middelen niet te hebben om er iets aan te doen. „Je zou dan een aantal korrespondenten moeten aantrek­ ken, m a a r probeer die m a a r eens te vinden. De meeste derde wereld­ journalisten zijn trouwens in over­ heidsdienst en als zodanig spreek­ buis van officiële regeringsstand­ punten. In de meeste ontwikkelings­ landen is men niet gewend aan de vrijheid van media die wij hier ken­ nen. Daarom worden Nederlandse journalisten ook vaak wantrouwig bejegend."

Om te stimuleren dat toch bijdragen uit ontwikkelingslanden binnen ko­ men heeft ,Overzicht' ter gelegen­ heid van het tienjarig jubileum een wedstrijd georganiseerd in het schrijven van een artikel over per­ soonlijke ervaringen met universi­ tair onderwijs in de derde wereld. De beste inzendingen worden gepubli­ ceerd in het november­nummer en beloond met geldprijzen.

Verder spreekt Van der H orst als wens voor de toekomst uit dat het lezersbestand zich zal verdubbelen.

Het potentiële publiek waar hij zich op werpt: alle wetenschappelijk on­ derzoekers en studenten die zich op een of andere wijze met ontwikke­ lingsproblematiek onledig houden.

Ook voor hen wil ,Overzicht' een platform zijn. Maar een groot blad zal ,Overzicht' nooit worden. Daar­ voor is de universitaire ontwikke­ lingssamenwerking een te margi­ naal onderdeel van de totale relatie met de derde wereld. Of, zoals H an van der H orst het uitdrukt: „Wij zijn m a a r een stofje in de echte ontwik­ kelingssamenwerking." (ingekort) UP/Ad Valvas Simon Kooistr a Voor een gratis proefnummer van .Overzicht' of een abonnement (twintig gulden per jaar) wende men zcli tot NUFFIC, P ostbus 90734, Den Haag, telefoon: 070­574201, toestel 222.

stuur de laatste eis, inschrijving voor 600 gxüden, zal uitvoeren. On­ geveer 700 studenten hebben via in­ schrijvingslij sten te kennen gegeven vooralsnog het kollegegeld te blijven boycotten.

Vorige week vrijdag vergaderde het Landelijk Overleg Grondraden (LOG), het overkoepelend orgaan van de verschillende studentenorga^ nisaties, over de situatie rond de boycot.

Een somber gestemde woordvoerder erkende dat de schaal van de aktie uiterst minimaal is.

Hij vreesde dat de aktie een stille dood zal sterven. H et LOG heeft be­ sloten te gaan werken a a n een lob­ by op politiek niveau om de finan­ ciële positie van de student onder de aandacht brengen. Een gezame­ lijke strategie voor de n u lopende aktie kon niet bereikt worden.

De balans opmakend moet men tot de konklusie komen dat de boycot­ aktie nauwelijks is aangeslagen.

Slechts aan vier instellingen zijn er aktiviteiten van enige omvang. H et is dan ook niet te verwachten dat Pais het in de nadagen van zijn mi­ nisterschap nog moeilijk zal krijgen.

Jaap EUerbroek

UP/WHB

■

zelf. Soms in met een 3en of anhet blijft Horst ziet i r zegt de om er iets een aantal aantrekn a a r eens de werelds in overig spreek•ingsstandvikkelingsnd aan de j hier kenederlandse fantrouwig 1 bijdragen binnen kor gelegen3lieum een in het . over pert universiwereld. De n gepubliummer en Horst als lit dat het irdubbelen. lar hij zich ppelijk ondie zich op ontwikkeg houden, rzicht' een groot blad 'den. Daarontwikkete margitale relatie zoals Han :t: „Wij zijn ite ontwik'Ad Valvas i 'an .Overzicht' Iden per jaar) Postbus 90734, , toestel 222.

inschrijving .roeren. On)ben via inen gegeven ld te blijven ïaderde het :Jrondraden ind orgaan ientenorga^ ie rond de gestemde it de schaal linimaal is. e een stille 'G heeft bea n een lobn de finan;dent onder en gezamenu lopende worden.

Det men tot de boycotangeslagen. igen zijn er mvang. Het rachten dat /an zijn mizal krijgen.

UP/WHB

algemeen PAO-KURSUS HANDELEN EN VERBETEREN De Centrale Interfakulteit organiseert najaar 1981 een post-akademische opleiding wijsbegeerte over het thema: Handelen en Verbeteren, in het bijzonder bestemd voor agogen, wetenschapstheoretici en methodologen. De k u r s u s veronderstelt bij de deelnemers een akademische of gelijkwaardige vooropleiding en wijsgerige belangstelling.

Docenten: - prof. dr. A. J. Nijk (EUR) - prof. dr. G. de Zeeuw CUvA).

Data: dinsdagavonden, 3, 10, 17, 24 november en 1 december van 10.00 tot 22.00 u u r in de Erasmus Universiteit, Rotterdam, Burgemeester Oudlaan 50.

Kosten: ƒ 250,-.

Nadere inlichtingen: Mei. M. Schoorlemmer, PT-22, Erasmus Universiteit, Centrale Interfakulteit, Burg. Oudlaan 50, Rotterdam, telefoon 010 - 525511, toestel 3082.

als a a n de nieuwkomers wordt d a n d e gelegenheid gegeven om zich als zodanig a a n t e melden en te diskussiëren over de definitieve i n h o u d v a n d e te verzorgen seminars.

Voor m e e r informatie o m t r e n t de formele opzet v a n de seminars wordt verwezen n a a r de studiegids 1981/1982, p a g i n a E53.

Ten aanzien v a n geschreven afstudeerwerkstukken wordt opgemerkt d a t deze nog in beperkte m a t e verkrijgbaar zijn in het diktatenmagazijn. De bestudering ervan wordt sterk aanbevolen.

WIJZIGING c.q. AANVULLING KOLLEGEROOSTER 1981/1982 EKONOMISCHE WETENSCAPPEN Doktoiraal Ekonomie Donderdag 08.30 tot 10.30 u u r : Bedrij f sekonomie IV Tiemstra, AZ-12, in plaats van 10.30 tot 12.30 u u r .

Doktoraal Ekonomie Toegepaste statistiek M a a n d a g 08.30 tot 10.30 u u r : Toegepaste statistiek Ie sém.

Hempenius CZ-21, in plaats van woensdag 13.30 tot 15.30 u u r 2e semester.

Het kollege wordt gegeven met de volgende boeken als leidraad: - G. S. Maddala: Econometrics. McGraw-Hill, 1977 (International Student Edition) - K. F. Wallis: Topics in Applied Econometrics, Basil Blackwell, 1979 (2nd edition).

De aanschaf van het boek van M a d d a l a wordt sterk aanbevolen.

Het kollege vindt voor het eerst plaats op m a a n d a g 14 september om 08.30 u u r in CZ-21.

KOLLEGEDIKTAAT KURSUS ETHIEK Het kollegediktaat .Fundamentele problemen van de Wijsgerige Ethiek' van de k u r s u s Ethiek (Leijen) voor het Inhaalprogramm a 1980/1981 en 1981/1982 is verkrijgbaar op het Diktatenmagazijn. Kosten ƒ 1,40.

WERKKOLLEGE SOC. WIJSBEG. EN SOC. ETHIEK •Doktoraal werkkollege sociale wijsbegeerte en sociale ethiek.

Dit kollege is bestemd voor h e n die wijsbegeerte als tweede afstudeervak hebben gekozen, en voor ekonomen die in d e CIF het programma volgen v a n filosofie van de ekonomie.

De eerste bijeenkomst van dit •kollege, dat onder leiding staat van drs. F. van Doorne, v i n d t plaats op donderdag 10 september, van 9.30-12.30 u u r , in AZ-1.

Ter diskussie staan teksten v a n vooraanstaande ekonomen Co.a.

Sen, Boulding, Kaldor en Kapp) die kritiek hebben geuit op de gangbare ekonomie. Onderzocht wordt of h u n kritiek geïnterpreteerd en gesystematiseerd k a n worden vanuit het referentiekader dat Habermas heeft ontworpen voor sociaal-wetenschappelijk onderzoek.

WERKKOLLEGE SOC. WIJSBEG. EN SOC. ETHIEK Doktoraal werkkollege sociale wijsbegeerte en sociale ethiek.

Dit kollege is bestemd voor h e n die wijsbegeerte als tweede afstudeervak hebben gekozen, en voor ekonomen die in d e CIF h e t p r o g r a m m a volgen v a n filosofie v a n de ekonomie.

De eerste bijeenkomst van dit kollege, d a t onder leiding staat v a n drs. F. v a n Doorne, vindt p l a a t s op d o n d e r d a g 10 september, v a n 9.30-12.30 u u r , in AZ-l.

Ter diskussie s t a a n teksten van v o o r a a n s t a a n d e ekonomen (o.a.

Sen, Boulding, Kaldor en Kapp) die kritiek hebben geuit op de g a n g b a r e ekonomie. Onderzocht wordt of h u n kritiek geïnterpreteerd en gesystematiseerd k a n worden v a n u i t het referentiekader d a t H a b e r m a s heeft ontworpen voor sociaal-wetenschappelijk onderzoek.

EKONOMIE Studenten die overwegen in 1981/1982 deel te nemen a a n het leeronderzoek ekonomie worden uitgenodigd vóór d o n d e r d a g 10 september k o n t a k t op te nemen m e t P. Horbach (kamer B-202), tel. 2095).

Dit leeronderzoek is een invulling v a n het keuzevak ekonomie in het doktoraal. Informatie is te vinden in de studiegids 1981/1982 v a n de J u r i d i s c h e Fakulteit.

Nouwens verhuizingen Erkend Rijksverhuizers LITERATUURLIJST C2- NIEUWE STIJL FISKAAL-JURIDISCHE STUDIERICHTING Er heeft op de J u r i d i s c h e Fakulteit een literatuurlijst gecirkuleerd, w a a r v a n de literatuuropgave voor het vak Rechtsfilosofie, onderdeel v a n blok 1 van het basisp r o g r a m m a van de fiskaaljuridische studierichting onjuist is.

Voor de voor dit vak te bestuderen l i t e r a t u u r wordt verwezen n a a r de studiegids 1981/1982, p a g i n a R 119, de n u m m e r s 1, 2 en 9.

internationale Verhuïsonderneming en opslag van Inboedels verpakkingen overzee Lage Witsiebaan 102-112-136 Telefoon 013 - 670526/674796 Tilburg

Dl-TENTAMEN STAATSRECHT OUDE STIJL O n l a n g s is de Fakulteitsraad akkoord gegaan met d e volgende regeling inzake h e t mondelinge D l - t e n t a m e n staatsrecht (oude stijl).

1 Studenten die voor 1 mei 1980 h e t kandidaatsexamen hebben behaald, k u n n e n tot 1 juli 1982 het Dl-tentamen staatsrecht mondeling afleggen, mits zij tijdig, d a t wil zeggen voor 1 j a n u a r i 1982 zijn geslaagd voor het t e n t a m e n rechtsbescherming.

2 Het mondelinge Dl-tentamen staatsrecht wordt tot 1 november 1981 afgenomen door prof. mr. A. K. Koekkoek en mr. F. C. L. M. Crijns en in februari, april en juni 1982 door mr. E. M, H. Hirsch Ballin en m r . F. C. L, M. Crijns.

3 Studenten die h e t t e n t a m e n rechtsbescherming hebben behaald, hebben ook d e mogelijkheid a a n h u n verplichtingen voor het vak staatsrecht te voldoen door het schriftelijk t e n t a m e n staatsrecht I van het nieuwe s t u d i e p r o g r a m m a en een afzonderlijk t e n t a m e n decentralisatie af te leggen.

Hierdoor vervalt de publikatie over dit onderwerp, geplaatst in het THE van -9 juni jl.

WIJZIGING KOLLEGEROOSTER C2 DAGOPLEIDING NEDERLANDS RECHT Het hoorkollege Staatsrecht I (in h e t eerste semester op donderdag van 10.30 tot 12.30 uur) wordt gegeven in zaal CZ-40 en derhalve niet in zaal AZ-8, zoals vermeld is op het kollegerooster.

DOKTORAALPROGBAMMA OUDE STIJL In het studiejaar 1918/1982 zullen in h e t eerste j a a r v a n h e t d o k t o r a a l p r o g r a m m a o u d e stql (het derde k u r s u s j a a r v a n de studie) geen kolleges worden gegeven op de tot n u toe gebruikelijke wijze.

A. Dagstudenten, die in mei/juni, a u g u s t u s of oktober 1981 slagen voor het C2-examen oude stijl (bezemklas), zullen h e t d o k t o r a a l p r o g r a m m a volgen, zoals aangegeven in d e studiegids 1981/1982 op pag.

R 32.

Avondstudenten, die in 1981 of in j a n u a r i 1982 slagen voor het C2-examen oude stijl (bezemklas) zullen het doktoraalp r o g r a m m a oude stijl volgen konform d e p r o g r a m m a ' s vermeld op pag. 7 en 8 van het

a a n h e n toegezonden avondbulletin v a n j a n u a r i 1981 (no. 81.1).

In tegenstelling tot hetgeen in dit bulletin vermeld staat, zal het p r i v a a t r e c h t III geen onderdeel vormen v a n h e t doktoraalp r o g r a m m a Nederlands recht o u d e stijl.

B. S t u d e n t e n , die in h e t studiej a a r 1981/1982 (nogmaals) kollege in het vak strafvordering wensen te volgen, k u n n e n dit doen door in het eerste semester het strafrecht I te volgen, onderdeel van blok I v a n het basisprogramma Nederlands recht (onderwijsp r o g r a m m a nieuwe stijl).

C. S t u d e n t e n , die in h e t studiej a a r 1981/1982 (nogmaals) kollege in het vak rechtsfilosofie wensen te volgen, k u n n e n dit doen door in h e t tweede semester rechtsfilosofie II te volgen, onderdeel van blok IV v a n h e t basisp r o g r a m m a Nederlands recht (onderwijsprogramma nieuwe stijl).

D. Studenten, die in h e t studiej a a r 1981/1782 (nogmaals) kollege in h e t vak burgerlijke rechtsvordering wensen te volgen k u n n e n dit doen door in h e t eerste semester h e t burgerlijk procesrecht t e volgen, onderdeel v a n het p r i v a a t r e c h t II, geplaatst in blok III van het b a s i s p r o g r a m m a Nederlands recht (onderwijsprogramma nieuwe stijl).

E. Studenten, die in h e t studiej a a r 1981/1982 kollege in het vak burgerlijk r e c h t wensen te volgen k u n n e n d i t doen door i n h e t eerste semester het burgerrechtelijk gedeelte te volgen v a n het p r i v a a t r e c h t II, onderdeel van blok III v a n h e t b a s i s p r o g r a m m a Nederlands r e c h t onderwijsprogramma nieuwe stijl).

In h e t studiejaar 1981/1982 zal voor het laatst op de tot n u toe gebruikelijke wijze onderwijs worden gegeven in h e t vak handelsrecht. Zij, die (bijvoorbeeld door v e r t r a g i n g i n de studie) het vak h a n d e l s r e c h t pas k u n n e n volgen in het studiejaar 1982/1983, k u n n e n dit doen door in het eerste semester het handelsrechtelijk gedeelte te volgen v a n h e t p r i v a a t r e c h t II en in het tweede semester het handelsrechtelijk gedeelte v a n h e t p r i v a a t r e c h t I. De kollegeroosters voor h e t studiejaar 1981/1982 zijn verkrijgb a a r bij k a m e r B 921.

Het IVA zoekt: EEN STUDENT-ASSISTENT (m/v) AAN ALLE EERSTE EN TWEEDE AFSTUDEERDERS IN DE ALGEMENE LEER EN GESCHIEDENIS VAN DE EKONOMIE 1981/1982, RICHTING: SCHOUTEN/MEULENDIJKS Teneinde de huidige en potentiële afstudeerders in bovengenoemde doktoraalstudie een inzicht te geven omtrent de opzet v a n de doktoraalseminaxs van het komende eerste semester van h e t akademisch j a a r 1981/1982, wordt nen verzocht aanwezig te zijn op a e eerste geplande zitting van: Woensdag 9 september, 10.30 u u r , zaal AZ27 Zowel a a n de afstudeerders die reeds deelnamen aan de seminars

die beleidsdokumenten van de centrale overheid zal analyseren met behulp van daartoe ontwikkelde instrumenten.

EKONOMIE Studenten die overwegen in 1981/1982 deel te nemen a a n het leeronderzoek ekonomie worden uitgenodigd vóór donderdag 10 september k o n t a k t op te nemen met P. Horbach (kamer B-202), tel. 2095).

Dit leeronderzoek is een invulling van het keuzevak ekonomie in het doktoraal. Informatie is te vinden in de studiegids 1981/1982 v a n de Juridische Fakulteit.

Deze analyses zijn een onderdeel van een onderzoek n a a r het funktioneren van de Beeldende Kunstenaars Begeling.

De duur van het assistentschap is een half jaar.

Gegadigden kunnen kontakt opnemen met: George Muskens, toestel 2551 of toestel 2443.

5

h e n , die h e t eerste doktoraaljaar oude stijl onlangs met sukses h e b b e n afgesloten. Voor h e n bestaat de mogelijkheid de kolleges en t e n t a m e n s v a n het tweede doktoraaljaar beter te spreiden d a n in h e t rooster is voorzien, door het volgen van de a v o n d k u r s u s h a n d e l s r e c h t in h e t eerste semester v a n h e t studiejaar 1981/1982. Hierdoor k u n n e n zij reeds in d e c e m b e r / j a n u a r i a a n het t e n t a m e n h a n d e l s r e c h t deeln e m e n en resten h e n d a a r n a de kolleges en t e n t a m e n s in h e t stafr e c h t en het staatsrecht II in h e t tweede semester v a n 1981/1982.

Informatie over b o v e n s t a a n d e mededelingen k a n worden verstrekt door de studie-adviseur.

SPORT MERLIJN Voetbalelftal Merlijn II zoekt een doelman. Merlijn II is een studentenvoetbalelftal d a t komend j a a r in de 4e klasse Brabantse Bond kompetitie gaat spelen. O n s elftal is bijna kompleet, alleen missen we nog een doelman. Deze hoeft niet persé geweldig goed te zijn, gezien het bescheiden nivo w a a r o p wij spelen. Heb je interesse, neem d a n k o n t a k t op m e t René Dikhoff, Daendelstraat 72, tel. 354269,

MeNu? MENU PERIODE 7 T/M 11 SEPTEMBER 1981 M a a n d a g 7 september - Selderij- of floridegroentesoep - Slavink-Roomburger - Tomatensaus - Andijvie a la crème spitskool - Gekookte a a r d a p p e l e n Dinsdag 8 september - Chines kippe- of kippecremesoep —Babi ketjap - witte rijst - Komkommersla - P a p r i k a b u r g e r - ratatouille - Gekookte a a r d a p p e l e n Woensdag 9 september - Koninginne -of h e l d e r e aspergesoep - Tartaar - rundervink port saus - Spruitjes - gestoofde bietjes - Gekookte a a r d a p p e l e n Donderdag 10 september - Oxtail claire - bloemkoolsoep - Gepaneerde kipfilet kaasburger - Piccalillysaus - Doperwten - postelein - Gebakken of gekookte aardappelen Vrijdag 11 september - Goulashsoep' - Hamlapje - gebakken wijting met holiandaise s a u s - Broccoli - prei a l a crème ^ - Aardappelpuree

t h b 2 - 4 september 1981

HET STUDENTENPAHHET VAN NATIONALE-NEDERLANDEN 5 AAOGELUKHEDEN OAA GOED VERZEKERD HET STUDIEJAAR TE BEGINNEN. 1. ziektekosten+tandartskosten - f zekerheidspakket 2. ziektekosten + tandartskosten. 3. ziektekosten + zekerheidspakket.

4. ziektekosten. 5. zekerheidspakket.

Het Studentenpakket is speciaal op maat gesneden voor studenten aan universiteit, hogeschool en instellingen voor hoger beroepsonderwijs. Veel zekerheid voor een lage premie.

Het onderdeel "zekerheidspakket" bestaat uit een inboedelverzekering, een aansprakelijkheidsverzekering voor particulieren en een ongevallenverzekering.

Bel voor nadere informatie naar uw verzekeringsadviseur of bel Nationale-Nederlanden: 070-7110 99.

Nationale-Nederlanden Verzekert t wel. En goed

en G

studium Generale - .Schrijvers in vorm'

Maria Hees - Koffertje (1971)

Kultureel Sentrum - ,Design in Nederland' Van 28 a u g u s t u s tot e n m e t 4 okt.

1981 zal in het Kultureel S e n t r u m Tilburg de tentoonstelling DESIGN IN NEDERLAND t e zien zijn, een twingtal industriële vormgevers presenteren h u n p r o d u k t e n Deze groep industriële vormgevers - door Gijs Bakker, samensteller van de expositie .fundamentalisten' genoemd - zijn m e t tevreden met de historisch gegroeide verschijningsvorm van een produkt, m a a r durft zich af t e vragen wat het werkelijke doel is v a n een ge bruiksvoorwerp Als d a t n u t e r m e t IS, d a n wordt ook ,nee' gezegd tegen een opdrachtgever De ont werper als .geweten' b i n n e n h e t industriële proces Deze ontwerpers en h u n vormgeving s t a a n centraal in de expositie, die in eerste instantie bestemd was voor circulatie m het b u i t e n l a n d Het IS bijzonder plezierig d a t het Nederlandse publiek n u d e gelegenheid knjgt om te zien w a t er m ons land bereikt werd e n wordt op het gebied van de industriële vormgeving Het b e g n p industriële vormgeving IS vnj ruim genomen, ontwerpers van schoenen, stoffen e n (kinder)kleren vallen b i n n e n d e grenzen Of de produkten n u kommercieel een sukses zijn Qf een flop, of ze

n u in e n o r m e a a n t a l l e n geproduceerd worden en wereldwijd be k e n d zijn, d a t alles h e e t t niet meegeteld Daardoor is het een boeiende tentoonstelling geworden met veelal prachtige voorwerpen die goed b r u i k b a a r zijn, mooi zijn en uitnodigend om e r dagelijks tussen te verkeren Samensteller Gijs Bakker „De tentoonstelling IS vooral bedoeld a l s een h o m m a g e a a n de ontwerper, een u i t d a g i n g a a n d e industrie, een verleiding voor de kijker e n een stimulans voor politici w a n n e e r zij p r a t e n over i n d u s t n ë i e innovatie ' Met ontwerpen v a n Gijs Bakker, Charles Bergmans, Frans de la Haye, M a n a Hees, Kho Liang Ie Associates, Gijs Koelstra, Manjk'e de Ley. F r a n s Molenaar. Ulf Mon t z , AJdo van den Nieuwelaar, Bruno N i n a b e r van Eyben, OUy's.

Philips CIDC. Premsela/Vonkdesignstudio, W i m Quist, R e m d e r v a n Tijen, J a n v a n d e r Vaart, Vormgeversassociatie Ebbmg/ H a a s / S c h u d e l , Hein Molm, F r a n s v a n Nieuwenborg en Martijn Wegman De katalogus v a n deze tentoonstelling biedt een uitstekend overzicht van de h e d e n d a a g s e industriële vormgeving en is voor ƒ 7,50 in d e tentoonstellingsruimte te verkrijgen

TH EINDHOVEN

Tentoonstelling ,Kunst en Techniek' Het l u s t r u m t h e m a v a n de TH Eindhoven ,Techniek - Mensenwerk' wordt in d e m a a n d september a a n de orde gesteld in een bijzondere tentoonstelling onder de titel ,Kunst en Techniek' In oie tentoonstelling tonen werken van de k u n s t e n a a r s P a n a m a r e n k o en Peter Struycken h u n verwant schap met de wereld van d e exacte wetenschappen De tentoonstelling wordt geopend op maandag 7 september 1981 om 15 00 u u r m de h a l van h e t hoofd gebouw van de TH Eindhoven rijdens die opening wordt h e t woord gevoerd door i r J e a n Lee n n g Na afloop wordt een a p e n tief aangeboden Begin dit j a a r heeft de Technische Hogeschool Eindhoven een a a n vang gemaakt met de v i e n n g v a n h a a r vijfde lustrum Als centraal thema is daarvoor gekozen ,Techniek - Mensenwerk' Dit t h e m a werd onder meer vorm gegeven in een gelijknamig symposium, d a t in mei werd gehouden De tentoonstelling .Kunst en Techniek die op dit t h e m a aansluit, bevat een dertigtal werken van de kunstenaars P a n a m a r e n k o en Peter Struycken Zij hebben d a a r toe uit eikaars oeuvre gekozen Bil de tentoonstelling wordt een p u b h k a t i e gepresenteerd met be schouwingen over het werk van de beide k u n s t e n a a r s door onder meer Jean Leenng. P a n a m a r e n k o .

Peter Struycken. H G Lewm Toon Prust en Hoos Blotkamp Bijzonder in die publikatie. die tevens als catalogus geldt, is een Briefwisseling tussen P a n a m a r e n k o en de astrofysicus prof d r i r H G Lewin (Massachusetts Institute

of Technology, USA) Die briefwisseling heeft h e t k a r a k t e r gekregen van een polemiek, die illustratief IS voor de verschillende denkwerelden van de schrijvers ervan De tentoonstelling is een co prod u k t i e van d e lustrumkommissie en h e t S t u d i u m Generale v a n d e TH en is mede mogelijk g e m a a k t door steun van het Nederlandse ministerie v a n CRM en h e t Belgische ministerie v a n C u l t u u r

Kultureel Sentrum FILMCYCLUS

.Afrikaanse cinema in ontwikkeling' In de m a a n d september vertoont h e t Filmhuis v a n h e t Kultureel S e n t r u m Tilburg de cyclus AFRIKAANSE CINEMA IN ONTWIKKEUNG AGENDA Ctoegang gratis) 4 sept 20 30 u u r Ceddo van Ous m a n Sembène CSenegal), 9 sept 20 30 u u r Sambizanga van S a r a h Maldoror (Congo/Angola), 16 sept 20 30 u u r Sejnane van Abdellatif Ben A m m a r (Tunesië), 23 sept 20 30 u u r L a n n e s de s a n g v a n Anne M a n e Autissier en Ah Akika (Alg ), 30 sept 20 30 u u r Last grave at Dimbaza ANC (anoniem) (Zuid A f n k a ) De filmproduktie in de Afrikaanse

Verstrekkend zijn d e gevolgen van de Tweede Wereldoorlog geweest voor het k u l t u r e l e leven in het Nederlandse taalgebied Alles wat vóór d e oorlog nog vaste vormen vertoonde, was d a a r n a weggevaagd Oude w a a r d e n en normen, die d e f u n d a m e n t e n waren geweest van d e k u i t u u r , w a r e n twijfelachtig of zelfs afkeurenswaardig geworden Dit h a d ook konsekwenties op het gebied van de k u n s t In 1948 wordt door beeldende k u n s t e n a a r s de Experimentele Groep (later Cobra) opgericht die de strijd a a n b i n d t ,tegen de verworden aesthetische opvattingen die het groeien van een nieuwe kreativiteit m de weg s t a a n ' Ook schrijvers zetten zich af tegen de ivoren toren, het estheticisme, b i n n e n de poëzie wa l e n de ontwikkelingen het meest duidelijk in d e werken van Luce bert. Vinkenoog, Claus Polet en K o u w e n a a r e v a die op een ge geven m o m e n t de Vijftigers wer den genoemd Tesamen met d e beeldende k u n s t e n a a r s h a d d e n zij demonstratief de VORM, m e t zijn vaste regels en voorschriften, tegen de m u u r gekwakt Zij hiel den een pleidooi voor spontaniteit en het associatief uitbeelden Dit IS het begin geweest van enkele belangrijke na-oorlogse ont wikkelingen, die alle om VORM in de k u n s t d r a a i e n Door het afwijzen van de gevestigde n o r m e n ontstond een v a k u u m Hier ligt ook d e k e r n v a n de t h e m a t i e k die m h e t naoorlogs verh a l e n d proza overheerst In rom a n s en verhalen ging m e n op zoek n a a r d e .identiteit', m e n sprak over , vervreemding', m e n leed a a n de ,absurditeit' van h e t b e s t a a n of a a n h e t ,menselijk tekort' Vooral in de zestiger jaren knjgen d e n o n konformisten gehoor, onder a n d e r e met de opkomst v a n h e t realisme Een tweede groep schnj vers b r e n g t verbeelding en werkelijkheid m e t elkaar m k o n t a k t en als d e r d e groep k a n m e n noemen die a u t e u r s , die willen breken met d e traditionele r o m a n vorm Dan Iijkt het alsof het stil geworden is m schnjversland Medio zeventiger jaren spreken sommigen v a n ,de grote stilstand', m e t als voornaamste konklusie, d a t e r in d e Nederlandse letteren m tien j a a r tijd m e t s is veranderd geen manifest, geen inhoudelijke vernieuwing, geen nieuwe stijl, Mulisch, H e r m a n s en Reve domineren n o g altijd Anderen spreken dit tegen en wijzen o p het ,Manifest voor d e jaren zeventig' en o p d e nieuwe a u t e u r s die Prop r i a C u r e s heeft voortgebracht In het p r o g r a m m a ,Schnjvers in Vorm' zullen we d e ontwikkelingen o p het gebied van d e literat u u r onder d e loep n e m e n W a t heeft het optimisttiese verzet v a n d e Vijftigers tegen de doodgelopen vormen v a n h e t sonnet opgeleverd'' Welke vormen gebruiken de ,Tirade-groep' v a n vooral k n t i c i , de a u t e u r s v a n d e ,Dekadentie', d e ,Feministiese Schrijfsters', de ,Anekdotiese Schrijvers' en het ,Akademisme' van d e Revisorauteurs'? Hoe moeten d e experim e n t e n begrepen worden, de experimenten, die zich a a n geen enkel formalisme storen, m e t van vorm en m e t van idee' (G Kouwenaar)'' M a g m e n wel n a a r de betekenis van een schriftuur vragen, als deze uit beelden bestaat, die op basis van associatie a a n elkaar geregen zijn'' Twee schrijvers (Heere Heeresma en J a c q F i r m m Vogelaar) en twee k n t i c i (Wam de Moor en Carel Peeters) zullen in het p r o g r a m m a a a n het woord komen, om deze en uw vragen, zoniet te beantwoorden d a n toch t e bespreken staten is tot n u toe n o g m e t erg groot geweest Allerlei d e n k b a r e obstakels belemmerden een a u t h e n ­ tieke ontwikkeling v a n een eigen cinema het ontbreken van tech­ nische en financiële middelen, het ontbreken van studio's e n labora­ t o n a en technici, de onbekend­ heid bij het eigen puljliek en een d i s t n b u t i e die gemonopoliseerd is door Franse en A m e n k a a n s e m a a t ­ schappijen De kommerciele dis t n b u t i e k a n t o r e n zien weinig brood in films van A f n k a a n s e cmeas ten. alleen op h e t festival in Rot t e r d a m en in enkele niet kommer­ ciele v e r t o m n g s p l a a t s e n k a n m e n k e n n i s m a k e n met d e a u t h e n t i e k e

Vogelaar heeft met zijn koUagetechnieken geheel nieuwe vormen in h e t proza geïntroduceerd, zo p l a a t s t hij allerlei teksten, zoals k r a n t e b e r i c h t e n . fragmenten uit de klassieke l i t e r a t u u r , buiten h u n kontekst om d e lezer bewust t e m a k e n van de g e b r u i k t e vormen Heeresma, d a a r e n t e g e n , heeft zich uitgesproken tegen ,de nieuwe w a r t a a l ' , van onder a n d e r e Voge­ l a a r en hield m de vorm van h e t .Manifest voor de j a r e n Zeventig' een pleidooi voor het schrijven van leesbare teksten Daarmee zijn twee tegengestelde meningen van Schrijvers over Vorm in de note­ dop weergegeven Programma Donderdag 10 september AZ­8

memo ■

■— C O n t o m hr o uCpiCIIJUCI

VRIJDAG 4 SEPTEMBER Katholieke H ogeschool, 16 15 u u r , a u l a Promotie Drs H W Frowem, Promotor Prof Dr A F S a n d e r s , Titel proefschrift .Selective d r u g effects m information processing a n d response execution' Kultureel S e n t r u m , 20 30 u u r Filmhuis ,Ceddo' v a n O u s m a n Sembène, 1978 ZATERDAG S SEPTEMBER Kultureel S e n t r u m , 20 30 u u r Filmhuis La Noce* v a n Nouveau T h e a t r e (Tunesië), 1978

13 30 u u r

W a m de Moor, wetenschappelijk medewerker Katholieke Umversi telt Nijmegen De Moor zal in de vorm van een inleiding een overzicht geven van de naoorlogse ontwikkelingen m de Nederlandse l i t e r a t u u r Hij IS onder a n d e r e bekend gewor­ den a l s l i t e r a t u u r recensent in De Tijd en als een van d e samen­ stellers van de atlas van de Neder­ landstalige l i t e r a t u u r ,Ik probeer mijn p e n ' Donderdag 17 s e p t e m b e r ­ 13 30 u u r AZ­8 J a c q F i r m m Vogelaar, a u t e u r v a n onder a n d e r e Anatomie van een glasachtig lichaam', .Alle vlees', ,Raadsels v a n het R u n d ' en .Ka­ leidiafragmenten', redaktielid van Raster Vogelaar is bekend geworden door zijn o n g m e l e experimenten, w a a r bij hij teksten van verschillende in houd e n soort a a n elkaar mon­ teert, door middel van het avant­ g a r d e tijdschrift Raster werkt Vo­ g e l a a r a a n h e t verspreiden van experimentele literaire teksten Donderdag 24 s e p t e m b e r ­ 13 30 u u r AZ 8 Carel Peeters, essayist en k n t i k u s , redaktielid l i t e r a t u u r van Vnj Ne­ derland, schreef onder a n d e r e ,H et avontuurlijk uitzicht' en .Alles moet over' Als k n t i k u s is Peeters v a n mening, d a t hij zelfbewust en met over­ tuigingskracht n a a r voren moet brengen wat hij d e moeite waard vindt en d a a r o m t r e n t een argu­ m e n t a t i e o p touw moet zetten Zijn visie o p l i t e r a t u u r l i t e r a t u u r IS wat op geen enkele m a n i e r k a n worden gezegd D o n d e r d a g 1 oktober ­ 13.30 u u r AZ­8 Heere H eeresma, schnjver v a n on­ d e r a n d e r e ,Een dagje n a a r h e t s t r a n d ' , ,H an d e W i t g a a t m ont­ wikkelingshulp', ,Zwaarmoedige verhalen voor bij de centrale ver­ w a r m i n g ' en vele verhalen ,Ik n e e m waar, m a a r ik s t a erbui­ ten', l a a t H eeresma een v a n zijn figuren denken Dat is m één zin d e s a m e n v a t t i n g van zowel het t h e m a als de vorm van H eeresma's werk H IJ schnjft koel, gedistan­ tieerd, waakzaam, en d a a r d o o r met een k e r n a c h t i g e direktheid.

Zijn personages g a a n door de dood­ gewone dagelijkse realiteit, m a a r zó d a t ze tegelijk droomgestalten zou­ den k u n n e n zijn Zijn werk is intrigerend boeiend, overrompelend en reëel, ook al staat de opgeroepen realiteit op de zwevende grens van het h e r k e n ­ b a r e en o n h e r k e n b a r e , die de d u b ­ bele optiek v a n zijn w a a r n e m i n g veroorzaakt A f n k a a n s e film De films die in h e t Filmhuis Kultureel S e n t r u m Tilburg in de m a a n d september zal d r a a i e n p r e t e n d e r e n m e t een volledig overzicht te geven van de huidige A f n k a a n s e cinema De toevoer van films is m a a r beschei­ den en een bepaalde lijn hebben de met­kommerciële d i s t r i b u t e u r s m e t altijd gevolgd Er is een selek tie g e m a a k t uit de films van Ous­ m a n Sembène de belangnjkste re­ gisseur van Afrika ten zuiden v a n de S a h a r a , en uit de verschillende t h e m a ' s die b i n n e n de A f n k a a n s e film zijn t e r u g te vinden zoals de stnjd tegen d e a p a r t h e i d (Last grave a t Dimbaza), d e onafhanke

ZONDAG 6 SEPTEMBER M a r a n a t h a , 11 00 u u r Zondag­ morgen bijeenkomst V i e n n g liturgie en e u c h a n s t i e MAANDAG 7 SEPTEMBER Theseus, 21 00 u u r Film ,Lipstick' E n t r e e een piek Olof, 20 30 u u r Optreden v a n Ferry Cïerats, magicoloog DINSDAG 8 SEPTEMBER Katholieke H ogeschool, 12 30 u u r , a u l a Muziek Bram Vermeulen & De Toekomst Nederlandstalige Rock O r g S t u d i u m Generale Ambassade­bioskoop, 22 30 u u r Filmliga m e t ,The fearless vampire killers' (Met jouw t a n d e n in mijn nek) Regie R o m a n Polanski Theseus, 20 00 u u r B n d g e .

Olof, 22 00 u u r O p t r e d e n slijpers v a n Panjs m e t Dikke Leo WOENSDAG 9 SEPTEMBER Theseus, 21 00 u u r ,'n Nieuwe lente' P u n k / n e w ­ w a v e soos Kultureel S e n t r u m , 20 30 u u r Filmhuis .Sambizanga' van S a r a h Maldoror (Congo. Angola), 1972 Olof, vanaf 18 00 u u r Aktiviteiten r o n d de Nederlandse steptoer 21 30 u u r Film ,Veel liefs u i t Moskou' met Sean Connery a l s J a m e s Bond DONDERDAG 10 SEPTEMBER Katholieke H ogeschool, 13 30 u u r , AZ 8 Lezing door W a m de Moor Inleiding in h e t k a d e r v a n do cyklus ,Schnivers in Vorm' O r g S t u d i u m Generale Kultureel S e n t r u m , 20 30 u u r : Theatergroep ,Kaktus' m e t ,Ballade', een absurdistische muziektheaterproduktie VRIJDAG 11 SEPTEMBER Stadsschouwburg, 20 15 u u r ,Op hoop v a n zegen' v a n H e r m a n H e y e r m a n s Regie Leo H ogeboom Met o a Marja H a b r a k e n , Gees L i n n e n b a n k , Elsje Scherjon, H u i b Broos e n M a r t i u e Crefcoeur.

Kultureel S e n t r u m , 20 30 u u r : Theatergroep .Kaktus' m e t .Ballade' (zie 10 september) Olof, vanaf 22 00 u u r W q n a v o n d m d e H erd ZATERDAG 12 SEPTEMBER Stadsschouwburg, 20 15 u u r ,De groeten u i t Scheveningen', vrolijk, bont e n hoUands spektakel, geschreven door J a a p van d e r Merwe in een regie v a n H eleen v a n Meurs, gespeeld door de Nieuwe Komedie Met o a A d n a a n A d n a a n s e n , Edda Barends, I n e K u h r , Edo v a n Dijken en Cees Wijn lijkheidsstnjd (Sejnane); de kin­ derziekten van de onafhankelijk­ heid (Xala), het verder loskomen van de kolonisatiepenode (Man­ d a b i ) , de emigratie n a a r E u r o p a en de e m a n c i p a t i e v a n d e vrouw (Larmes de s a n g ) .

Voor de a a n v a n g v a n enkele hoofdfilms zullen n o g korte films gedraaid worden v a n o a O u s m a n Sembène en J e a n Rouch In s a m e n w e r k i n g met Bureau Bui t e n l a n d van d e H ogeschool Tilburg IS een uitgebreide informatieve b r o c h u r e vervaardigd die op de hogeschool e n g e d u r e n d e de film­ voorstellingen gratis v e r k n j g b a a r

t h b 2 ­ 4 september 1981

§^<2m^ m^im- ^<L^ Uitgevers en studenten i Het is niet het leukste ben c h t om te lezen als ]e kersvers aan een akademische studie begint. W a n t een flink deel van de duizenden eerstejaars die de komende weken h u n opleiding aanvangen, zullen nooit het doktoraalexamen halen. Zo rond de vijftig procent van de mensen die zich als student laten inschrijven, verlaat de universiteit zonder diploma Het rendement van universiteiten is verontrustend laag en d a a r zijn, zo wordt gesteld, individu en samenleving weinig mee gebaat. Uitgeverij Het Spectrum, met onder andere het Aula-fonds {,het wetenschappelijk boek') zag een gat in de m a r k t en kwam met tips en technieken om beter, sneller en vooral efficiënter te studeren. „Je moet erop letten dat er voldoende zuurstof is De hersenen hebben het namelijk nodig."

Dit schreef Wim Crezee vorige week in Ad Valvas en hij maakte een waslijst van boeken die handig inspelen op angsten en vermeende tekortkomingen van j t u d e n ten. Enkele voorbeelden, toegelicht door Henk Bergman, uitgever van de Aula-reeks ,Schriftelijk rapporteren' van De Boer beleefde in 1961 zijn eerste druk en heeft het m het verloop van twintig jaar steeds weer tot herdrukken gebracht Bergman: „De Boer gaat n u n a a r de veertiende druk toe, - d a a r zijn er al 200 000 van verkocht Het probleem voor de student IS steeds- hoe verwerk ik alle informatie die via onderwijs, via studeren op mij afkomt, tot een rapport of

skriptie. A a n training en vaardigheden op dit punt doet het onderwijs zelf erg weinig " „Zo'n boekje als van Tilanus (,Een skriptie/rapport/artikel schrijven', W.C.) biedt eigenlijk niet meer dan een aantal tipjes en recepten om de allergrootste misstappen te voorkomen "

het subfonds van Het Spektrum) wellicht uitkomst. W. F. Kugemann doet in zijn ,Sneller, suksesvoller studeren' een greep in de grabbelton van de leerpsychologie.

,,Het toverwoord is motivatie.

W a n t zonder reden wordt niets geleerd. Denk m a a r eens aan de rat van blz. 16 die leerde dat hij door op een toets te drukken balZe doen het allemaal wel letjes voedsel kreeg. Hij deed de kassa laten rinkelen. Via het omdat hij 24 u u r lang hikkerige teksten moet het niet gegeten h a d ( . )." Het boek aan de m a n en vrouw betoog wordt visueel ondergebracht worden. „De mobouwd met schetsjes van derne mens dreigt te verkwijlende honden en ratten drinken m boeken, bladen en die verlangend n a a r bellettijdschriften. De mens is gejes en lampjes turen. In de noodzaakt steeds meer te leonderwijssituatie liggen de zen, terwijl hij er steeds minzaken natuurlijk komplexer. der tijd voor heeft", zo wil Daar speelt volgens de aude flaptekst van Aula-boek teur de sociale motivatie, 425 ,Lees beter, lees sneller'. voortvloeiend uit onderlinge Is de snelheid inmiddels tot konkurrentie, een belangduizelingwekkende hoogte rijke rol. Maar ook hier kenopgevoerd, m a a r het begrip nen de analogieën uit de van het gelezene navenant fauna geen grenzen. Kugegezakt, dan k a n de moderne m a n omschrijft de motivatie mens terecht bij ,Studeren door rivaliteit vrolijk als het door schematiseren'. Aulavarkentjeseffekt. „Iedereen boek 805. Hierin krijgt de leweet dat kleine varkentjes zer een methode aangeboden vreten, als ze alleen m a a r waarvan de essentie bestaat een ander vretend varkentje uit „het selekteren van de zien, ook al hebben ze geen belangrijkste begrippen uit honger Het boekje is aaneen studietekst en het weertrekkelijk, geestig, vlot", algeven van h u n onderlinge dus de uitgever Zeker samenhang m de vorm van een schema." De methode is Vervolgens biedt het boekje volgens de auteurs vooral tal van praktische tips. Een van nut „la situaties waarin kleine greep. „Hoe moet een men moeite ondervindt met werkruimte eruit zien'' Hij het onderscheiden van moet groot genoeg zijn." „En hoofd- en bijzaken in teks- de tafel m a g niet wiebelen! ten, wanneer men zich be- Zoiets ruïneert de sterkste dolven voelt onder details." zenuwen." „Je moet erop letten dat er voldoende zuurstof is. De hersenen hebben het namelijk nodig." Verder is de schrijver wars van dwingende voorschriften, Komt de student door het want iedereen heeft zo zijn nauwgezet volgen van de individuele leerticks waarin diverse adviezen en metho- hij zich het prettigst voelt des in tijdnood, dan biedt „Het is bekend dat mensen het Prisma-boek 1444 (uit bij het leren heel speciale

Uitgevers en studenten II

M^:<F achterklap gedragswijzen ontwikkelen, die vaak vreemd aandoen.

Overbekend is dat Schiller met kon schrijven zonder de lucht van rotte appels die hij in zijn bureau h a d gelegd."

De paragrafen ,Moet je met spieken'?' en ,Wanneer heeft spieken nut?" zijn mstruktief, m a a r soms diskutabel

wreekt zich vroeg of later Overdrijf echter niet en doe niet a a n zelfverwenning."

De met groot vertoon en voetnoten aangediende SQ3Rstudiemethode zou samengevat kunnen worden met het advies ,snuffel eerst het studieboek eens rustig door en begin dan pas echt te studeren.'

Uitgevers en studenten III

De angst voor het tentamen, de skriptie waarvan de eerste zm nog altijd op papier gezet moet worden en de bomen die door het bos onzichtbaar zijn geworden Het zijn problemen waar elke student wel eens tegen oploopt. De Aula-pockets geven in het algemeen een soort kookboekbenadering van deze problemen. De recepten en vuistregels voor het maken van studieplannen, uittreksels en werkstukken zijn niet overbodig en nutte loos, m a a r te beperkt ten opzichte van de huidige pro blemen van studie-uitval en -vertraging. Bovengenoemde boeken gaan uit van een nu eenmaal funktionerend onderwijssysteem en de be staande wetenschappelijke denkpatronen. De a a nwij zm gen en suggesties dienen er slechts voor dat de student zich soepeler en effektiever in dit systeem voortbeweegt Daardoor worden de pro blemen van studenten ge individualiseerd en .opgelost' door een individuele aanpassing a a n een univer sitair systeem, dat zelf ken nelijk buiten de diskussiei staat.

Aula-boek 244 getiteld „Effektief studeren' van prof. dr C E. van Parreren, dr J. Peeck en prof. dr. E. Velema k a n goed van pas komen wanneer de tweefasen-strukt u u r van onderwijsminister Pais is ingevoerd. Studeren is voor Parreren en zijn geleerde mede-auteurs een kwestie van zelfdiscipline.

Na op indringende wijze te hebben geschetst hoe ,de hedendaagse student zijn studie moet volbrengen in een periode die gekenmerkt wordt door ingrijpende geestelijke, kulturele en sociale veranderingen' bepleiten zij een ,gedisciplmeerde houding tegenover de studie'. „Concentreer u vanaf het begin op de gestelde taak-, verzet u tijdens de studieperiode tegen zich opdrmgende interesses op andere gebieden; vermijd op zichzelf misschien aanlokkelijke sociale kontakten. Met instemming wordt door de auteurs een ,recent Engels onderzoek' (volgens de voetnoot: 1963) aangehaald waaruit blijkt dat ,de meeste studenten er een sexuele moraal op n a houden die van zelfdiscipline getuigt."

Maar de boog k a n ook volgens deze heren niet altijd gespannen zijn. Daarom bepleiten zij tijd in te ruimen voor ontspanning. „Te sterke beperking van deze post

St.Montfort rk 6chol»n(HMri»«nb<S«p voor v w o . h t v o

fl il

1*

Als tegengif voor deze boe ken haalt Wim Crezee het boek a a n van Wolf Wagner .Studietijd, word wijzer er r a a k jezelf niet kwijt' waar in de (faal) angst en de kon kurrentieslag worden door geprikt.

(Uitgeverij Sua vijftien gulden).

R.K. Scholengemeenschap voor V.W.O., H.A.V.O. en M.A.V.O. „SINT MONTFORT" Montessoriweg 55

-

3083 A N Rotterdam

vraagt met ingang van 1 november 1981

DOCENT(E) ekonomie/ekon.wetensch. I voor 26/29 uur, I e graads.

Inlichtmgen bij en sollicitaties aan de rektor DRS. J. HILGERS

Vorige week vrijdag tapte sekretaris Hopman het eerst© glaasje pils in het pas geopende café van de Personeelsvereniging van de KHT. Het voltallige bestuur van de P.V. maakte er na weken zwoegen een feestje van. Het P.V.-café bevindt zich in de hal van gebouw C.

Montessoriweg 55, 3083 A N Rotterdam

-

telefoon 0 1 0 - 8 5 5 2 7 7 .

rf 8