DOSSIER samen
NR. 3 2021
29
De kracht van inclusieve samenwerking ‘Wanneer iedereen in een team zich gewaardeerd voelt, ontstaat er ruimte voor creativiteit en innovatie. Dan benut je de kracht van samenwerking optimaal.’ Tanachia Ashikali focust als universitair docent en onderzoeker aan de faculteit governance and global affairs op inclusief leiderschap in publieke organisaties. Wat is inclusief leiderschap?
Wat kan een leider doen om inclusiviteit te bevorderen?
TEKST: NIENKE LEDEGANG, FOTO: MONIQUE SHAW
‘Idealiter vormen teams een af spiegeling van de samenleving. Daarom zie je dat diversiteit in veel organisaties op de agenda staat. Dat is mooi, maar alleen diversiteit is niet genoeg. Het kan namelijk ook leiden tot wij-zij-denken en vervolgens uitsluiting van bepaalde groepen. Dit kan komen door zichtbare verschillen zoals leeftijd, geslacht of etniciteit, maar ook door minder zichtbare verschillen zoals normen en waarden. D aarom is inclusie minstens zo belangrijk. Een inclusieve werkomgeving betekent dat iedereen zich ook echt gewaardeerd voelt, mag meepraten en -beslissen, en dat verschillende talenten op waarde geschat worden. Dat is waar het inclusief leiderschap om de hoek komt kijken. Want door op de juiste manieren te sturen, kun je inclusiviteit bevorderen.’
Waarom is dat zo belangrijk?
‘Uit onderzoek weten we dat een inclusieve samenwerking de creativiteit en innovatie in een team stimuleert. Door niet altijd met het zelfde type mensen te werken, doorbreek je de gebaande paden. In een inclusief team is veel meer variëteit aan kennis en perspectieven voor handen. Zo ben je als team simpelweg succesvoller.’
De scan voor leidinggevenden is te vinden op tinyurl.com/fme5vfyv
‘Een leider moet ervoor zorgen dat iedereen zich op zijn plek voelt. Dat betekent: een veilige omgeving creëren waarin eenieder wordt gehoord. Daarnaast moet je oog hebben voor de mogelijkheden van inclusiviteit. Daarbij ga je na of je ieders talenten, en daardoor de verscheidenheid tussen mensen optimaal benut. Dat is best complex, zeker in de afgelopen periode van thuiswerken. Hoe behoud je het teamgevoel, en hoe zorg je ervoor dat iedereen aan boord blijft? Wat kan helpen is de scan die ik heb ontwikkeld voor het Leiden Leadership Centre. Daarin heb ik een aantal stellingen geformuleerd voor het meten van inclusief leiderschap. Het helpt als leidinggevende open te staan voor feedback, enigszins bescheiden en niet te autoritair te zijn. De tool verschaft inzicht in dat soort vaardigheden of gedrag, en dat helpt om op je eigen inclusieve leider schap te reflecteren. Wetenschappelijk onderzoek laat wel zien dat veel leidinggevenden een ander beeld van zichzelf hebben dan wat hun medewerkers ervaren. Daarom zeg ik altijd: Als je inclusiviteit echt belangrijk vindt, voer dan ook het gesprek met je team en doe dat in alle openheid. Voor een goede samenwerking is het nodig dat iedereen meedoet.’
