Agenda Plus Digitaal dossier Homeopathie
reactie op de ziekte moesten worden meegenomen bij het stellen van een diagnose. Hij geloofde ook dat de eigen geneeskracht van de patiënt essentieel was bij het kiezen van het juiste geneesmiddel, en dat die moest worden gestimuleerd. Hippocrates beschikte over honderden geneesmiddelen. Eén van de beste voorbeelden die hij gaf van ‘het gelijke met het gelijkende genezen’ was het gebruik van de wortel van Veratrum Album (witte nieswortel) bij de behandeling van cholera. In grote doses is deze giftige wortel een sterk purgeermiddel en veroorzaakt daardoor ernstige uitdroging, vergelijkbaar met de symptomen van cholera. De medische behandelingen uit die tijd waren echter gebaseerd op de wet van de tegengestelden, die bepleitte dat een ziekte moest worden behandeld met een stof die in staat was bij een gezond mens tegengestelde symptomen te veroorzaken. Het behandelen van diarree met een stof als aluminiumhydroxyde, die constiperend werkt, is een voorbeeld van een behandeling volgens de wet van de tegengestelden. De theorie van Hippocrates dat het gelijke met het gelijkende kan worden genezen en zijn idee voor iedere patiënt afzonderlijk iets voor te schrijven, geraakte op de achtergrond. Pas aan het begin van de 16de eeuw, door het werk van de Zwitserse arts Paralcelsus, werd dit principe weer opgerakeld. Paracelsus vond ook dat artsen rekening zouden moeten houden met de eigen natuurlijke geneeskracht van het lichaam. Het is Hahnemann’s verdienste dat hij geneesmiddelen systematisch ging testen en in kaart brengen. Hij ontdekte dat een stof die bij een gezonde mens een aantal symptomen opwekte, deze bij een zieke persoon met dezelfde symptomen kon opheffen. Hij beschreef dit fenomeen als similia similibus currentur of het gelijke met het gelijke genezen en werkte dit principe uit tot een volwaardige geneeswijze.
Provings op gezonde proefpersonen Na zijn test met kinine herhaalde Hahnemann de geneesmiddelproeven op gezonde proefpersonen met andere medicijnen die destijds werden gebruikt, zoals arsenicum en belladona. Hahneman merkte op dat de resultaten van de geneesmiddelproeven bij verschillende mensen varieerden. Sommigen kregen een paar lichte symptomen, terwijl anderen hevig reageerden met een verscheidenheid aan symptomen. Het totaal van alle symptomen bij verschillende proefpersonen vormde het geneesmiddelbeeld voor elke stof die werd getest.
De minimum dosis Paracelsus beweerde dat een giftige stof die een bepaalde ziekte veroorzaakte, die ziekte ook kon genezen als ze in zeer kleine doses werd toegediend. Dus niet alleen de stof op zich is belangrijk. De dosis bepaalt of deze stof een ziekmakende of een genezende werking zal hebben. De wet van Arndt-‐Schulz maakt in de farmaceutica op moleculair vlak duidelijk dat een zelfde stof in functie van de dosis een fysiologisch omgekeerde werking heeft. • Hoge concentraties van een stof stoppen de fysiologische functies • Middelgrote concentraties remmen de fysiologische functies 22