İç Borçlanmada Piyasa Yapıcılığı Sisteminin Türkiye Açısından Değerlendirilmesi
Piyasa Yapıcılığı Sisteminin Ortalama Maliyetler Ve Ortalama Vadeler Açısından Değerlendirilmesi Hazine’nin borç yönetimi amaçlarından biri, piyasa koşullarında borçlanma maliyetini uzun vadede minimize etmeye çalışmaktır. Borçlanmada ortalama vade, borçlanmanın maliyeti açısından önemlidir. Borçlanmada vade uzadıkça borçları çevirme hızı düşer. Buna karşılık, borç stokunun ortalama vadesi düştükçe borçları çevirme hızı artar(Ercan, 2008). Ülkemizde piyasa yapıcılığı sistemine geçişle birlikte hem borçlanma vadesi uzamış hem de borçlanma maliyetleri düşmüştür.
Grafik 3: İç Borçlanmada Ortalama Vade ve Ortalama Maliyet Kaynak: (Hazine Müsteşarlığı, 2013).
Grafik 3’te,piyasa yapıcılığı sisteminin uygulama öncesi ve uygulandığı dönemler itibariyle ortalama DİBS vadeleri ve ortalama maliyetleri açısından değerlendirilmesi mümkündür. Piyasa yapıcılığı sistemine geçmeden önce ortalama vade 15,8 iken piyasa yapıcılığı sistemine geçişle birlikte ortalama vade uzamıştır. 2001 krizi nedeniyle piyasa yapıcılığı sistemi sona ermiş ve ortalama vadelerde kısalmıştır. 2002’de piyasa yapıcılığı sistemi yeniden uygulanmaya başlanmış ve ortalama vadeler uzamıştır. 2004 yılı sonundan itibaren ortalama vade, hızlı ve kararlı bir biçimde artma eğilimine girmiştir. Ortalama vadelerin düşmesi ile ortalama maliyette düşme eğilimine girmiştir.
Piyasa Yapıcıların Rekabetçi Olmayan Teklif Verme Yükümlülüğü Açısından Değerlendirilmesi Rekabetçi Olmayan Teklif DİBS ihalelerinde, ihale günü saatine kadar verilen, ihale sistemine göre ihalede oluşan fiyat veya ortalama fiyattan verilen tekliftir (Hazine Müsteşarlığı, 2010, s. 1). Piyasa yapıcılığı sözleşmelerinde piyasa yapıcılara, rekabetçi olmayan teklif (ROT) adı altında ihale öncesinde, ihalede oluşacak ortalama fiyattan alım yapmak üzere teklif verme hakkı tanınmıştır. 2010-2013 piyasa yapıcılığı sözleşmesinde, “Rekabetçi olmayan tekliflerin karşılanması yoluyla yapılacak toplam ihraç tutarı ihaleye ilişkin üst limitin %30’unu aşamaz 197
S