Weekblad Oosterhout B 02-05-2012

Page 1

20 KONINKLIJKE ONDERsCHEIDINGEN

Pagina

8 en 9

FAMILIEFIETSTOCHT OOSTERHOUT

KONGINNEDAG OOSTERHOUT

Lekker lang loopplezier ! Voor dames, heren en kinderen !

Oosterhout Pagina

14 en 15

VP

Kerkstraat 10 • Oosterhout • 0162-453873 www.bekkers-schoenen.nl

Katern 2

Weekblad

Jaargang 16 woensdag 2 mei 2012 - Week 18

Oorlogsjarenlange gezelligheid en eeuwigdurende vriendschap met joodse onderduikers

per week! We hadden geen overburen, geen achterburen. Alleen maar akkerland en weiland. Heerlijk.' Dochter Clara, de enig nog levende telg, herinnert het zich nog als de dag van gisteren. Nog voor het uitbreken van de oorlog meldt zich een nieuwe kostganger: Emile van Handel. Woonachtig in Rotterdam, studerend in Leiden en zo'n 22 jaar oud. Het adres heeft hij gekregen via een Oosterhoutse handelsrelatie van zijn vader. Uit het oosten drijft ondertussen het vuiltje aan de lucht.

de tussenetage. Twee kamers. In de woonkamer stonden twee opklapbedden voor de zoons. In september 1942 slaagde een 'Vaderlands Getrouwe' erin om de gehate zwarte J uit het persoonsbewijs te verwijderen. Het dreigde ernstig mis te gaan bij de bruiloft van zoon Jan. Bruidegom, zus Clara, Emile en Charles moesten hun persoonsbewijzen tonen. Maar de Grüne Polizei ontmaskerden de documenten van de 2 joodse broers niet. Later onderging het Rotterdamse gezin op papier een bijna volledige gedaanteverwisseling. Ze behielden hun voornamen, maar kregen compleet nieuwe persoonsbewijzen waarin ze voortaan Van Beek heetten. Met dank aan Waspikse meester-vervalser neef Piet van de Elshout.

Kostgangers

Stilletje

Dochter Clara: 'Gek genoeg raakten we helemaal niet in paniek toen de oorlog was uitgebroken. De soldaten kwamen over de Veerse weg aanrijden. We zijn ontzettend nuchter. Nooit waren we bang. ' Op 18 november 1941 reisde Emile naar Leiden om zijn doctoraal examen af te leggen. Bij terugkomst besloot hij de familie Van Bekhoven in te lichten over zijn joodse afkomst. Hij keerde terug naar Rotterdam, maar toen in 1942 de deportaties op gang kwamen, nodigde vader Jacob de hele familie Van Handel (vader, moeder en twee zoons) uit om als kostgangers bij de Van Bekhovens in te trekken. Emile en zijn oudere broer Charles arriveerden als eersten. 'Met de boot naar Geertruidenberg en vandaar te voet naar ons. Oom Piet en tante Dina kwamen een paar weken later.' Het gezin huurde

En dan, zou je bijna zeggen, kabbelt het leven aan Veersche Weg 29 voort. De onderduikers lijken in een hotel te vertoeven. Overdag blijven ze zo onopvallend mogelijk op hun kamers. 's Morgens staan ze om een uur of 9 op. Ze krijgen het ontbijt boven, luisteren naar de radio, praten over de politiek, gebruiken hun maaltijden, overhandigen de was aan moeder van Bekhoven- van de Elshout. En dat alles voor de prijs van 60 gulden per week 'voor het hele gezin!' 's Avonds schuiven ze gezellig beneden aan en drinken koffie bij de pensionhouders en hun kinderen. Voor de wc moeten ze afdalen naar de bijkeuken. Spannend wordt het als een onderduiker in het kleinste kamertje vertoeft en er visite aanbelt. De onderduiker verlaat zo geluidloos mogelijk het stilletje om zich in het schuurtje te verbergen. Er is geen speciale ruimte gecreëerd, geen kruipruimte, waar de gasten zich bij een razzia kunnen verstoppen. Een keer in de maand gaat de nieuwe familie Van Beek in de omgeving fietsen. Soms gaan ze uit eten bij De Withof in Teteringen. Dat de onderduikers geen gelovige, laat staan orthodoxe joden zijn, maakte het verblijf een stuk makkelijker. Gastvrouw Henriëtte hoeft in haar huishouden geen rekening te houden met strenge wetten.

Polder als kruipruimte

(foto: Wim Vermeeren)

'Als er razzia was, dan maakten de twee jongens dat ze wegkwamen. De polder in of tussen het graan. Oom Piet en tante Dina bleven gewoon boven. Dan zeiden we tegen die Duitse soldaten dat het Rotterdammers waren van wie het huis in mei 1940 gebombardeerd was en dat ze bij ons in pension waren. Als de kust weer veilig was, kwamen hun zoons weer terug. Nee, we zijn nooit echt bang geweest. Nooit.' Clara Verhulst- van Bekhoven (88) is heel stellig. In de Tweede Wereldoorlog was ze jarenlang huisgenoot van een joods gezin, dat met valse achternamen en vervalste identiteitsbewijzen 'in de kost' was bij het gezin van Jacob van Bekhoven aan de Veerscheweg 29. Slechts enkele familieleden waren op de hoogte van de ware identiteit. Zelfs de Duits gezinde buren hebben er geen weet van gehad. De oorlog bracht gezelligheid en was het begin van lange vriendschap. Het bijna ongelooflijke avontuur begint al vóór de oorlog. Vader Van Bekhoven heeft een meubelzaak in de Arendstraat. Vier personeelsleden die onder meer zelf matrassen maken. Maar dan komt de crisis. Tent over de kop.

Het gezin met vader, moeder , twee zoons en twee dochters verhuist naar Veerscheweg 29 om daar een pension te beginnen. 'Een twee onder een kap woning. Een huurhuis. Weet u wat dat toen kostte? Vijf gulden

Koningin startte grote schoonmaak Eerst zetten de winkeliers alles wat in hun magazijn onnuttig was buiten en de dag daarna deden heel veel gewone mensen hetzelfde. Vermoedelijk zaten daar ook spullen bij die de winkeliers de dag daarvoor buiten hadden gezet. Koninginnedag is een grote kringloopwinkel. De grote schoonmaak is gestart, het is lente.

Zoooo gezellig! Een paar jongemannen en een paar pubermeiden onder een dak en de hele dag op elkaars lip . 'Verliefd? Oh God, nee helemaal niet. Nee hoor!' Clara begint

Verderop in dit weekblad heel veel foto’s van onze Wim. (foto: Wim Vermeeren)

Raad (intkort) oog op de verkiezingen in september – nog wat zieltjes te winnen. Ondergetekende was die (dins)dag op excursie geweest naar Amsterdam en nog helemaal ontdaan van wat hij allemaal in het Rijksmuseum, Scheepvaartmuseum en op ‘de wallen’ zag en dus zo gaar als een klontje boter. Zeker weten dat sommige raadsleden een nog veel drukkere dag hebben gehad maar da’s het verschil tussen ons en de politici. Wij moeten plassen na drie uur praten maar zij niet. Kort gezegd dit keer dus kwam het hier op neer. Wethouder Peters: ‘We weten nu aan welke knoppen we zitten.’ Natuurlijk wordt er heel veel gepraat tijdens een raadsvergadering, maar veelal is dat niet meer dan wat partijpolitiek of andere reclametactieken om – met het

1. De afspraken met Thuisvester kunnen door de beugel, aldus de gemeenteraad. Wel moet de grootgrondbezitter erop blijven letten dat de voorraad op peil blijft en dat er serieus gekeken wordt naar de energie.

2. Vreemd wel, volgens de gemeente heeft de Ombudsman ‘ontslag’ gekregen, terwijl zij (Marijke Brenninkmeijer) zich alleen maar ‘niet herkiesbaar’ heeft gesteld. Dat betekent dus dat de ombudsvrouwe aanspraak kan maken op een uitkering. Mevrouw Smiers volgt haar vanaf mei op. 3. Sorry dat we zo laat waren, dat had handiger gekund. Dat vond de wethouder die over de Wava gaat, Marian Janse. Maar verder liet zij zich niet gijzelen door de Wava en ook was de onrust die daar kennelijk heerst niet te wijten aan de directie maar door de onduidelijke situatie rond alle sociale werkvoorzieningen en dat heeft dan weer te maken met onze gevallen regering. 4. Het diftar-systeem zal worden ingevoerd. “We weten nu aan welke knoppen we zitten en hoe we ze moeten instellen”, aldus wethouder Jan Peters. 26 raadsleden waren voor, 4 tegen. 5. Het evenementenbeleid werd goedgekeurd. Weliswaar gingen

spontaan te lachen. 'Mijn zusjes ook niet hoor! Achteraf denk je wel dat het heel apart was. Nee, we hebben nooit ruzie gehad, nooit. Het was heel gezellig. Mijn broers ook, we hebben altijd tegen elkaar gezegd: het was eigenlijk heel bijzonder: zóóó gezellig.' Ze moest natuurlijk wel flink de handen uit de mouwen steken. Koken, schoonmaken 'en natuurlijk de was! 'Wat dacht je van de was van 2 gezinnen? Je had natuurlijk geen wasmachines, dus die moest allemaal gekookt worden. Maar je trok toentertijd niet zo vaak schoon goed aan als tegenwoordig. Je ging toen ook niet zo vaak in bad. Op de slaapkamers waren wastafels, daar wasten ze zich.'

Zuiderhout 19 Oosterhout 0162-455306

oproep aan alle kinderen (en hun papa’s)

Nooit geweten De bevrijding is in de herinnering van Clara op de Veerse Weg zonder veel schermutselingen verlopen. 'We vonden het eigenlijk heel gewoon. We wisten dat het een keer afgelopen zou zijn.' De familie Van Beek die nu weer gewoon Van Handel mocht heten, kon eindelijk zonder gevaar op straat lopen. 'Ze gingen veel naar buiten en op bezoek bij onze familie. Die reageerde natuurlijk heel verbaasd. Ze hadden nooit geweten dat er joodse onderduikers in huis waren als zij bij ons kwamen. 'Ik weet nog goed dat ze zeiden: “Hoe hebben jullie dat gedurfd! Het mooiste is geweest: geen achterburen en geen overburen.' Echtgenoot Jan Verhulst (86): 'Zij zijn er heel gewoon in gegroeid natuurlijk , doordat Emile al voor de oorlog gewoon als kostganger bij hen kwam wonen. Ze hebben niet het idee gehad: we gaan joden redden. Het was iets heel vanzelfsprekends. Je kon de onderduikers beter gewoon in de straat laten wonen dan in een huisje in de polder. Hoe hadden ze dan ongemerkt boodschappen moeten doen? Dan had je ze net zo goed meteen af kunnen schieten!'

Yad Vashem Emile van Handel leeft nog steeds. Hij is inmiddels 95. Hij emigreerde naar de Verenigde Staten waar hij professor aan een universiteit in Florida is geweest. Clara en hij zijn de enigen uit de twee gezinnen die nog in leven zijn. Ze hebben nog steeds de

er stemmen op om het gebruik van het stadspark te beperken tot maximaal twee, maar daar wou de meerderheid niet aan. Ook het aantal decibellen blijft zoals in het voorstel. Wel zal er strakker gehandhaafd worden. evr

13 mei moederdag • Lees verderop in deze krant •

goede contacten die ze ook in de oorlog hadden. De dochter van het echtpaar Verhulst-van Bekhoven is al 40 keer bij de geheime huisgenoot van haar moeder op bezoek geweest. Het heldhaftige gedrag van de familie Van Bekhoven is in Nederland wel, maar in Israël niet onopgemerkt gebleven. De Van Handels zorgden ervoor dat Clara als vertegenwoordigster op Valentijnsdag 1990 de Yad Vashem onderscheiding van de staat Israël kreeg. De onderscheiding voor niet-joden die hun leven in de waagschaal hebben gesteld om joden uit handen van de Duitsers te houden. Het dikke boek van de Nederlandse 'Rechtvaardigen onder de volkeren' noemt de 6 leden van het gezin Van Bekhoven: vader, moeder, Jan, Sjaak, Clara en Corrie en vertelt waarom zij de onderscheiding hebben gekregen. Clara: 'We hebben er nooit mee te koop gelopen!' Hans van der Prijt

Breda, Van Coothplein 103, (076) 522 25 43 Oosterhout, Bredaseweg 35, (0162) 45 05 52 SUPER mEi AANBiEDiNGEN! Bij www.viShANDElPooyE.Nl Aanbiedingen geldig van dinsdag 1 t/m zaterdag 5 mei 2012

Grill garnalen

Mooie grote Gamba’s in een lekkere knoflook pesto olie. Om zo op te smullen of heel kort op te bakken! per portie (250 gram)

Wethouder Janse: ‘Dat had handiger gekund.’ (foto’s: Wim Vermeeren)

5.

95

Mooie grote

Pangasiusfilets Naturel of gemarineerd. per stuk

2.50 nu 3 voor

6.00

Markt 1 • 4901 EP Oosterhout • 0162-45 35 72


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.