2021 Week 33 woensdag 18 augustus
105 e jaargang BESCHERMER VAN INDUSTRIEEL ERFGOED
OISTERWIJKSE OPKIKKER GAAT GEWOON DOOR
PUBLIEK GENOOT VAN PADELTOERNOOI BIJ SLA RAAK OISTERWIJK
LUXE WONINGEN MOERGESTEL NAAR DE RAAD
3
5
10
15
FAMILIELEDEN BETONEN EER BIJ STRUIKELSTENEN MOERGESTEL
Steentjes en tranen bij monument variétéfamilie Busnac- Frankenhuis
Een paar keer per jaar komen er mensen uit andere delen van het land en uit andere landen naar Moergestel voor een bezoek aan de acht Struikelstenen op de hoek van het Rootven en de Prinses Margrietstraat. Hier woonde in een circuswoonwagen de variétéfamilie Busnac-Frankenhuis. Familieleden van vader Francois Busnac betoonden op zondag 7 augustus eer bij de Struikelstenen waarop steentjes werden gelegd en waarbij tranen vloeiden. “Het raakt ons allemaal heel erg dat Moergestel er zorg voor draagt dat ze niet worden vergeten”, aldus Ton Bieshaar. “Dit is voor ons heel belangrijk.” DOOR PAUL SPAPENS Met de komst naar Moergestel is voor de in 1959 geboren Ton Bieshaar uit het Limburgse Hoensbroek, zijn broer Bert (1955) uit Assendelft en hun respectievelijke
echtgenotes Milly Heskes en Danny Bieshaar een wens uitgekomen die ze al een dik een jaar koesterden. Het kwam er maar niet van de Struikelstenen te bezoeken als gevolg van corona. Nu ze waren ingeënt werd de reis onderno-
Omdat hij zo mooi is
Christine Dittmar maakte deze foto in Haaren aan het Ruijboschpark.
men. Ze waren niet eerder van de Struikelstenen op de hoogte. Voor alle vier werd het een emotioneel bezoek omdat ze niet alleen rechtstreekse familie zijn, maar ook zeer zijn betrokken bij het onnoemelijke leed dat de joden door de Duitsers tijdens de Tweede Wereldoorlog is aangedaan. In hun haat tegen joden gingen de Duitsers zo ver dat ze zelfs de op 13 juli 1940 in Moergestel geboren Robert Busnac vermoordden. Het jongetje was nog geen drie jaar toen hij op 14 mei 1943 samen met zijn moeder en drie zussen de gaskamers in werden gejaagd. Vader Francois en de andere kinderen werden op andere momenten vermoord. Het gezin verbleef in Moergestel voor een optreden op de kermis. Het verblijf duurde langer dan gepland omdat moeder Sara Frankenhuis in Moergestel was bevallen. In een zeer helder moment had burgemeester Bardoel de tegenwoordigheid van geest het joodse jongetje als katholiek in de burgerlijke stand van Moergestel op te nemen. Deze absoluut unieke actie mocht echter niet baten. Twee reddingspogingen Robertje Op last van de Duitsers betrok het gezin Busnac-Frankenhuis nadien een krotwoning in Tilburg vanwaar ze naar de vernietigingskampen zijn afgevoerd. De in Moergestel geboren journalist Tom Tacken interviewde in mei voor het Brabants Dagblad een ooggetuige van dat moment. Deze bejaarde Tilburger vertelde hoe zijn moeder heeft geprobeerd de Duitsers te overreden om Robertje Busnac aan haar te geven. Ze werd weggeduwd. Volgens Bert en Ton Bieshaar was er eerder al een reddingspoging ondernomen. Hun oma Dina Busnac reisde met de trein vanuit Amsterdam naar Oisterwijk en begaf zich vervolgens naar Moergestel om letterlijk op haar knieën Francois Busnac en Sara Frankenhuis te smeken Robert aan haar mee te geven. Volgens de twee broers zag vader Francois op dat moment nog geen gevaar.
Joodse cultuur De twee kinderen van Dina Busnac werden op de naam gezet van haar tweede man. Ze zagen er echter nogal joods uit en werden daarom door de Duitsers opgepakt. Door een sterk optreden van hun stiefvader wist hij ze te redden. Een van deze twee meisjes, Hennie, werd de moeder van Bert en Ton Bieshaar. De twee broers zijn niet joods, maar ze zijn als het ware doordesemd van de joodse cultuur, wat ze ook weer op hun kinderen over hebben gebracht. Zoals alle Busnac’s was Dina een circusartiest die na de oorlog onder meer bij het befaamde circus van Toni Boltini werkte. Via haar zus Diny en haar zoon Marquis is de circustraditie in de familie gebleven. Toen hij een paar jaar geleden met zijn Belgische circus in Kaatsheuvel stond, bracht ook hij een bezoek aan de Struikelstenen. Barend Busnac Daarna reed hij met zijn auto door naar Bosch en Duin in Udenhout. Hetzelfde deden Bert en Ton Bieshaar en hun echtgenotes nadat ze in Moergestel waren geweest. Vlakbij dit bekende horecaetablissement aan de rand van de Loonse en Drunense Duinen ligt het monument ter herdenking van de veertien verzetshelden die op 26 mei 1944 – dus een paar maanden voor de bevrijding – hier door de Duitsers zijn doodgeschoten. Hun lichamen zijn nooit teruggevonden. Een van de veertien was Barend Busnac, broer van Francois Busnac. Op 24 januari 1944 pleegde hij in Tilburg een aanslag op de beruchte politieman Piet Gerrits door wiens toedoen veel joodse families in Tilburg zijn gearresteerd en vermoord. Waarschijnlijk was dit
Bij het monument liggen stenen met de namen van de slachtoffers van de Duitsers. Een van hen, Barend Busnac. (Foto: Paul Spapens)
”
Robert Busnac was nog geen drie jaar toen hij op 14 mei 1943 samen met zijn moeder en drie zussen de gaskamers in werden gejaagd.
lot van zijn broer en zijn gezin voor Barend Busnac de reden om te proberen Piet Gerrits dood te schieten. De aanslag mislukte door verraad. Op 3 september worden in het Spoorpark in Tilburg alle Tilburgse joden herdacht. Onder hen ook Barend Busnac. Bert en Ton Bieshaar en hun echtgenotes zijn daarbij aanwezig. Bij die gelegenheid wordt uit respect voor Barend Busnac een korte, speciaal voor deze gelegenheid georganiseerde circusact opgevoerd door een joodse circusartiest uit Uden.
WieKentKunst Het bezoek van de twee echtparen aan Moergestel en de Loonse en Drunense Duinen werd georganiseerd en begeleid door de Stichting WieKentKunst. Deze stichting nam in 2018 het initiatief tot het leggen van de acht Struikelstenen in Moergestel. Een jaar later maakte buurdorp Oisterwijk kennis met dit internationale fenomeen. In minstens 23 landen in Europa liggen momenteel 75.000 Struikelstenen, in Nederland enkele duizenden.
Bezoek aan de Struikelstenen op de hoek RootvenPrinses Margrietstraat. De woonwagen stond in 1940 net om de hoek. De straat heette toen nog Hippelpad. Ton (rechts) en Bert Bieshaar, links van hem Danny Bieshaar en uiterst rechts Milly Heskes. (Foto: Paul Spapens)
Garden Girls De Calluna is een grote heideplant met een rijke, lange bloei. In 11cm-pot. In diverse kleuren. 1.75 p.st.
1.29
Aanbieding geldig t/m 24 augustus 2021 en zolang de voorraad strekt.
Bezoek aan het monument aan de rand van de Duinen (Foto: Paul Spapens).
Kinderen Löb Dina Busnac was een zus van Francois. Ze had twee kinderen van wie nog eentje (98 jaar oud) in leven is. Ze hertrouwde met de katholieke Anton Epskamp en volgens Bert en Ton Bieshaar is dat de reden dat ze de oorlog overleefde. Al heeft ze wel voortdurend in grote angst geleefd. Dat die angst terecht was blijkt onder meer uit het lot van de kinderen Löb die worden herdacht in de Oude Toren in Enschot. Het joodse echtpaar Löb bekeerde zich tot het katholicisme. Zes van hun acht kinderen traden in het klooster. Aan het begin van de oorlog verbleven ze alle zes in Berkel-Enschot: de trappisten Linus, Ignatius en Nivardus en de trappistinnen Maria Theresia, Hedwigis en Veronica. Nadat de Nederlandse bisschoppen op 26 juli 1942 hadden geprotesteerd tegen de deportatie van joden, pakten de Duitsers uit wraak alle katholieke joden op. Vijf van de zes kloosterlingen werden vermoord. Veronica werd weggevoerd, maar werd vrijgelaten omdat ze tbc had (de Duitsers waren daar als de dood voor). Ze stierf in 1944 in de abdij in Berkel. De twee andere kinderen Löb doken onder. Een van hen werd verraden en vermoord. De enige die overleefde, Paula, stierf op 6 februari 2004; ze was 85 jaar oud.
Elke zondag open Oisterwijk Heukelomseweg 26