2019 Week 29 Woensdag 17 juli
31 e jaargang ZOMERWANDELINGEN IN BREDA
ZONDAG 28 JULI 13:00 - 18:00 UUR OPEN DAG N.A.C.
SONGFACTORY VERMAAKT HET GRIMHUYSENPARK
ZOMERAVONDWANDELINGEN VOOR MANTELZORGERS
3
8
11
15
ERFGOEDWEB EEN AANRADER
Interessante informatie over het Ginneken van 1200 tot heden Ulvenhoutselaan ontstaan. De Ginnekenmarkt is niet meer dan een verbinding van deze doorgaande route met de kerk. Pas in de zeventiende eeuw werd de Duivelsbrug gebouwd en ontstond de Duivelsbruglaan als derde weg die op de Ginnekenmarkt uitkwam.
Het oude raadhuis van Ginneken.
Tot 1942 maakten Ginneken, Bavel, Ulvenhout en een aantal gehuchten de gemeente Ginneken en Bavel uit. In dat jaar werd Ginneken bij Breda gevoegd en ontstond uit Ulvenhout en Bavel de gemeente Nieuw-Ginneken. Deze gemeente heeft zijn vijftigjarig bestaan maar krap kunnen vieren, want in 1997 werden deze twee dorpen eveneens bij de gemeente Breda gevoegd. Echte cultuur- en historiesnuivers kunnen veel interessante informatie vinden via Erfgoedweb van de gemeente Breda. Kijk hiervoor eens op: erfgoed.breda.nl/erfgoed/archief/straatnamen-ginneken DOOR HENNY VAN DEN BROEK Het Ginneken kent een rijke historie en veel monumentale gebouwen, pleinen en straten zijn nog goed intact gebleven. Historici als Ad Jansen, Ton van Dun en toponymist Chr. Buiks hebben er al veel over geschreven. Heemkundekring Paulus van Daesdonck heeft er in het verleden ook al vaker aandacht aan besteed. Ook in het Ginnekens Nieuwsblad, dat enkele decennia geleden is opgehouden te bestaan, en in de
diverse boekwerkjes die destijds onder auspiciën van Wim Siegmund verschenen, is veel over de geschiedenis van het Ginneken gepubliceerd. Onderstaande informatie is ontleend aan het Erfgoedweb, een echte aanrader! Enkele Ginnekense details: Raadhuis Het raadhuis van de voormalige zelfstandige gemeente Ginneken is ontworpen door de Bredase architect Herman Huijsers en in 1792 gebouwd in classicistische stijl.
Van zijn hand is ook het raadhuis van Princenhage uit hetzelfde jaar en beide gebouwen vertonen dan ook veel overeenkomsten. Naast raadhuis was het gebouw ook in gebruik als kantongerecht en huis van arrest. In het souterrain woonde de veldwachter. Op het achterterrein bevindt zich nog een gaaf gevangeniskot, inclusief toilet. Een hele verbetering ten opzichte van de ruimte onder de bordestrap, die voordien als cel werd gebruikt.
De Ginnekenmarkt rond 1900.
Ginnekenmarkt De Ginnekenmarkt is vanouds het centrum van het dorp Ginneken. Volgens Ton van Dun en Ad Jansen is het dorpsplein ontstaan als gevolg van de bouw van de kerk. Deze werd waarschijnlijk rond 1200 gebouwd op de plaats van de huidige protestantse kerk. Er was nog geen sprake van een dorp; de boerderijen lagen verspreid over het gebied. De kerk werd op een centrale plaats opgericht en pas daarna, rond 1300, werden rond de kerk de eerste huizen gebouwd. Na de bouw van de kerk waaierde een groot aantal kerkpaden uit naar de omgeving. Volgens Van Dun en Jansen is uit enkele kerkpaden rond 1400 de doorgaande route Ginnekenweg - Raadhuisstraat -
Protestantse Laurentiuskerk Het kerkgebouw is in het jaar 1316 als parochiekerk in gebruik genomen, gewijd aan de Heilige Laurentius. Het transept en koor stammen waarschijnlijk uit ca. 1450 en zijn uitgevoerd in een gotische stijl. Aanvankelijk was de kerk dan ook drie-beukig; nadat het schip in de 80-jarige Oorlog was opgeblazen, werd de kerk in 1631 door pastoor Van Biestraten herbouwd, maar door geldgebrek bleef het bij één lage middenbeuk van het schip. Na verschillende restauraties door de eeuwen heen werd in 1939 een zeer grondige restauratie voltooid. De oecumenische visie van de toenmalige Kerkenraad en vooral van ds. B. Ter Haar Romeny is van grote invloed geweest op de restauratie, door voor een zichtbare liturgische indeling te kiezen. In oktober 1944 werd de kerk door een voltreffer geraakt. In 1947 was de schade hersteld en de kerk opnieuw gerestaureerd. In 1998 werd opnieuw een uitvoerige restauratie voltooid. Momenteel heeft de kerk een kruisvormige plattegrond en is opgetrokken met baksteen op een donkere plint. Het schip en de toren hebben een soberdere vormgeving. De kerk is gelegen op een groot perceel naast een kerkhof. Met name vanaf de Mark is de kerk goed te zien. Naast de kerk is aan de Duivelsbruglaan 3 een kosterswoning en consistorie gelegen dat in de achttiende eeuw is gebouwd. Duivelsbrug In 1613 bouwde de eigenaar van Bouvigne, Jan Baptist Keermans, een brug bij Ginneken. Breda was bang dat deze brug het verkeer om de stad heen zou leiden en verzette zich hevig. Pas in 1641 werd de brug definitief opengesteld voor alle verkeer. Aanvankelijk werd deze brug volgens de toponymist Chr. Buiks de Ginnekense Brug genoemd. De naam Duivelsbrug komt voor het eerst voor in 1756. De naamverklaring is eenvoudig: de brug was erg hoog, zodat schepen en schuiten hier nog konden passeren. Tijdens de oorlog moest ook de Duivelsbrug het ontgelden en ontstond er veel oorlogsschade aan in 1944. Er werd een houten hulpbrug naast de beschadigde brug gelegd. In 1951 werd een nieuwe brug op de oude plaats gebouwd. Tegenwoordig zijn we gewend aan een systeem dat de meeste bruggen genoemd zijn naar de weg of straat waar ze deel van uitmaken, bijvoorbeeld de Willemsbrug in de Willemstraat en de Kennedybrug in de Kennedylaan. Bruggen waren altijd bijzonder en de oudste bruggen hebben dan ook vaak een eigen naam zoals de Duivelsbrug.
Zo wil ik afscheid gratis nemen werkboekje
UITVAARTONDERNEMING
WILMA VAN OPSTAL
076-5201799
Burcht 16 Breda 076-5611936
DEZE WEEK:
Zie pagina 7
WONINGEN ONDER DE LOEP
LET OP!
In week 30 en 31 verschijnt er géén reguliere krant.
ZOMERkrant
JULI/AUG. 2019
EDITIE 2: • Weekblad Oosterhout • Weekblad de Langstraat • Weekblad ‘t Carillon • Weekblad Dongen
Vol met verhalen, bezienswaardigheden, uitstapjes, vakantietips en aanbiedingen!
OM TE BEWAREN
!
De leukste Zomertips
IN WEEK 30 VERSCHIJNT ONZE ZOMERKRANT! Reserveer tijdig!
valkeniersplein.nl valkeniersplein Vrijlandtbrug De Vrijlandtbrug is van recentere datum en is vervaardigd naar het voorbeeld van het oude Kippenbruggetje dat de Bieberglaan verbond met de Galderseweg. Dit romantische bruggetje ligt in het Markdal over de rivier de Mark. Het is aangelegd in januari 2004 en is ontworpen naar het voorbeeld van het verdwenen Kippenbruggetje dat gelegen was bij de toenmalige boerderij van boer van Haperen. Op verzoek van bewoners van Ginneken is het bruggetje genoemd naar dominee Theo Vrijlandt. Op 6 juni 2004 is de brug officieel geopend door de weduwe Vrijlandt en haar kinderen. Op de Erfgoedweb is nog veel meer te lezen over het Ginneken, de historie van de straten en alles daaromheen.