2020 Week 44 Vrijdag 30 oktober
NR. 5762
115 e jaargang POOSPLAATS-GEDICHT ULICOTEN VERDWENEN
DE MUZIEK VLIEGT ALLE KANTEN OP EN DA’S HERKENBAAR
ER ZIT SAMANA IN JE BUURT: SAMANA BAARLE-HERTOG
JAN WILDHAGEN NEEMT AFSCHEID VAN HET BESTUUR WTV-ALPHEN
3
7
11
15
Een lezing die wél doorging… Italië nog lang bekend, ten noorden van de Alpen werd hij in 19de eeuw herontdekt.
Bijeenkomsten in klein gezelschap in het Heemhuis voor de lezingencyclus over Petrus Christus.
Zaterdagavond 24 oktober ging de Nacht van het Kempens Erfgoed door in het Heemhuis van Amalia van Solms in Baarle-Hertog. Weliswaar in zeer beperkte vorm; er waren twee sessies die werden bijgewoond door steeds 6 personen, de spreker en de fotografe. Alles geheel volgens voorschriften. Voorzitter Herman Janssen verzorgde een lezing over het leven en werken van Petrus Christus. “Gezien de vele boeken die over hem verschenen zijn, noem ik Petrus Christus de beroemdste Baarlenaar aller tijden” aldus Herman Janssen. Hij legt uit: “De lezing was een onderdeel van de Nacht van het Kempens Erfgoed en was een inleiding op het leven en het werk van Petrus Christus, een kunstschilder die wordt gerekend tot de Vlaamse Primitieven (ook wel de Noordelijke Renaissance genoemd). In deze kunststroming vinden we vertegenwoordigers uit de huidige landen België en Nederland, maar ze vestigden zich voornamelijk in de Zuidelijke Nederlanden omdat daar het economische en politieke machtscentrum gevestigd was.
Niet bekend ”Veel gegevens over het leven van Petrus Christus zijn er niet bekend. Lange tijd werd verondersteld dat hij in het gehucht Baarle bij Drongen (Oost-Vlaanderen) geboren is. Maar daar is in archieven nooit de familienaam Christus teruggevonden. In ons Baarle wél! Eddy de Swart leverde onze vereniging uit zijn stamboom verscheidene vermeldingen uit de 15de en begin 16de eeuw aan. De familie Christus was blijkbaar goed vertegenwoordigd in de omgeving van Alphen en Baarle.
Bijeenkomsten in klein gezelschap in het Heemhuis voor de lezingencyclus over Petrus Christus.
Brugge ”De eerste vermelding van Petrus Christus in Brugge vond plaats op 9 juli 1444. Hij betaalde daar het poorterschap “om scildere te zine”. Hij kon meteen aan het werk in het atelier van wijlen Jan Van Eyck, die drie jaar eerder gestorven was. Ergens tussen 1444 en 1463 huwde hij met Gaudicine. Uit dit huwelijk werden geen kinderen geboren. Wel had Petrus een bastaardzoon, Sebastiaan. Die zou na het overlijden van Petrus het atelier overnemen. Petrus Christus is in de Onze-Lieve-Vrouwekerk in Brugge begraven, waarschijnlijk in de eerste helft van 1476. Belangrijkste schilder ”Van 1444 tot 1465 was hij de belangrijkste schilder in de lage landen. Zijn cliënteel bestond uit rijke Bruggelingen en Italiaanse en Spaanse handelaars. De laatste
Portret van een jonge vrouw, geschilderd door Petrus Christus, leerling van Jan Van Eyck en ’beroemdste Baarlenaar’.
tien jaar van zijn leven moest hij de concurrentie van Hans Memling dulden. Na het overlijden van Petrus Christus bleef hij in
AL MAANDENLANG OVERLAST
Illegaal crossen op Boshovensebaan in Alphen
Lezers delen hun persoonlijke verhaal Op 2 november is het Allerzielen en herdenken we overleden dierbaren. In dit coronajaar is herdenken voor velen van u misschien wel belangrijker dan ooit. Om deze reden vroegen we u een tijd terug om uw verhaal over een overleden dierbare te delen. Aan deze oproep werd door u breed gehoor gegeven. We leven in een tijd dat de zucht naar sensatie vaak de boventoon voert. Op (a)sociale media worden we overspoeld door verhitte roeptoeters, discussies en ‘fake-news’. We zijn soms beter op de hoogte van wat er aan de andere kant van de oceaan gebeurt, dan wat er bij de buren speelt. Juist daarom willen we u meenemen in de persoonlijke verhalen van mensen uit onze lokale gemeenschap. Deze verhalen zijn soms verdrietig en soms hartverwarmend, maar ze zijn bovenal écht. Ze maken het verdriet om iemands gemis voelbaar en laten ons stilstaan bij onze eigen verloren dierbaren, waarmee we de liefdevolle herinneringen aan hen levend houden. Deze bijzondere bijlage vindt u verderop in dit weekblad.
Gevoelens van frustratie, irritatie en onmacht voeren de boventoon als Jeroen de Jong vertelt over de zaken die zich al maandenlang illegaal afspelen op en rond zijn landbouwgrond aan de Boshovensebaan, in het grensgebied van de gemeenten Alphen-Chaam en Baarle-Nassau. “En bij politie en gemeente word ik van het kastje naar de muur gestuurd.” Illegaal Het is volgens Alphenaar Jeroen allemaal begonnen in het voorjaar. “In de buurt van mijn landbouwgrond aan de Boshovensebaan ligt ook een bos. Dat werd al een tijd als crossbos gebruikt. Misschien met toestemming van de eigenaar, maar voor de gemeente in ieder geval illegaal. De gemeente heeft toen wel opgetreden en het bos afgesloten.” Maar daarna begon de overlast pas echt. “Nadat de crossers niet meer in het bos konden en mochten gingen ze gebruik maken van de zandpaden en naastgelegen akkers, die van mij dus. Vooral in de weekenden; dat begon met zo’n 10 á 20 crossers. Voornamelijk crossauto’s, quads en buggies. Maar het aantal groeit elk weekend: afgelopen zondag waren ze in totaal met bijna 100 man. Complete gezinnen met campers en auto’s. Ze komen niet alleen uit de regio, maar ook uit de Randstad. Ze trekken zich nergens niks van aan en doen waar ze zin in hebben. Het is al bij al vrij intimiderend.”
Overlast De overlast voor Jeroen is duidelijk: “door het crossen worden mijn akkers er natuurlijk niet beter op. Daarnaast veroorzaken ze geluidsoverlast in de buurt. Een aantal campinghouders hebben dit al aangegeven en zijn daar niet blij mee. Die hebben klachten ingediend. Het is normaal een rustige omgeving en die wordt nu in de weekenden verstoord door motorgeraas. De illegale gebruikers laten ook regelmatig afval achter. Die wordt daar gewoon gedumpt. En dan heb ik ’t nog niet over de naleving van de strenge coronamaatregelen! Daar wordt helemaal niet naar gekeken.” Politie en gemeente Jeroen heeft al herhaaldelijk met politie en de gemeente Alphen-Chaam gebeld over de overlast en illegale praktijken aan de Boshovensebaan. “Een paar weken geleden is daarop ook gehandhaafd. Toen was de groep nog een stuk kleiner en zijn ze VERVOLG OP PAGINA 3
Religieuze taferelen Een dertigtal schilderijen van Petrus Christus zijn bewaard gebleven. Ze bevinden zich in grote musea in Europa en Noord-Amerika. Het betreft vooral religieuze taferelen en portretten. Voor wat betreft de religieuze schilderijen is hij een navolger van Jan Van Eyck. In het begin signeerde en dateerde hij zijn werken, net als zijn voorganger. In het atelier van de familie Van Eyck – waar hij een aantal jaren werkte – kwam hij in aanraking met diens materialen en technieken. Vooral in het bereiden van olieverf bleek Jan Van Eyck heel vernieuwend. Ook heel wat religieuze thema’s en composities nam Petrus van zijn overleden leermeester over. Nog meer dan Jan Van Eyck was Petrus Christus door de ruimte gefascineerd. Dat merken we aan de illusionistische fantasietjes en het spelen met de ruimte. Petrus Christus was ook de eerste schilder ten noorden van de Alpen die perfect het geometrische perspectief beheerste. Jan Van Eyck ”Met zijn portretten overtreft Petrus Christus zijn grote voorbeeld Jan Van Eyck. In Europa waren Italië en Vlaanderen de belangrijkste centra van de portretkunst. Italiaanse kunstenaars schilderden nog romantiserend in profiel, Vlaanderen was sinds kort overgeschakeld op front- of driekwartportretten. Dat vereiste een meer realistische aanpak. Als eerste Vlaamse schilder heeft Petrus Christus zijn geportretteerden in een decor afgebeeld. Ook dit was één van zijn belangrijke innovaties in de schilderkunst.
bpost PB- PP
BELGIE(N) - BELGIQUE
vrouw’ is één van de vele meesterwerken van Petrus Christus. Het is een revolutionair werk omdat vrouwenportretten tot dan toe een grote terughoudendheid en nederigheid toonden. Het jonge meisje draagt dure kledingstukken en een zware, gouden halsketting. Haar identiteit is niet gekend. Haar hooghartige en opdringerige blik is even raadselachtig als de ‘Mona Lisa’ van Leonardo Da Vinci of ‘het meisje met de parel’ van Johannes Vermeer” aldus inleider Herman Janssen.
TE HUUR INSTAPKLAAR
RIJWONING 3 SLAAPKAMERS Strijenstraat 4 Baarle-Nassau €850,- p.m. + €15,- servicekosten Beschikbaar vanaf 1 december a.s.
Portret van een jonge vrouw ”Het ‘portret van een jonge
BEZORGER(S) GEVRAAGD Wij zoeken enthousiaste
BEZORGERS Wij zoeken
voor Ons Weekblad in Chaam
enthousiaste
BEZORGERS voor Ons Weekblad in Chaam
HEY! ee? Doe je m il! ma n e Stuur e
MEER INFORMATIE INFORMATIE? Bel dan naar 013-5075540 of mail naar onsweekblad@emdejong.nl Vanaf 13 jaar, dus óók 55-plussers. Gezonde bijverdienste!