WARTO WIEDZIEĆ się dwa państwa przodujące w świecie w dziedzinie innowacyjności: Finlandia i Szwecja. Te same dwa kraje to ponadto dwie z sześciu potęg technologicznych we współczesnym świecie. W rejonie Bałtyku są również: Rosja – surowce; Niemcy – znakomity przemysł maszynowy i potęga ekonomiczna, Dania – światowe osiągnięcia w dziedzinie ekologii, Polska – przyjmijmy, że potęga intelektualna. Takie nagromadzenie potencjału technologicznego, innowacyjnego, surowcowego i finansowego w tak małym regionie, do którego na dodatek należymy, jest niespotykane gdzie indziej w świecie. Powierzchnia Euroregionu Bałtyk to 101 034 km2. Ludność Polski żyjąca w rejonie Bałtyku to 3635 tys. Jest nas zdecydowanie najwięcej z mieszkających nad Bałtykiem. Wśród innych partnerskich nacji jest: 415 tys. Litwinów, 331 tys. Łotyszy, 935 tys. Rosjan, 562 tys. Szwedów, 44 tys. Duńczyków. Szczęśliwie to samorządowcy polscy i szwedzcy zapoczątkowali istnienie Euroregionu Bałtyk. Teraz chodzi o rozszerzenie formuły współpracy regionalnej tak, aby obejmowała ona również inicjatywy o charakterze gospodarczym korzystne dla rozwoju naszej przedsiębiorczości. Polskie zaangażowanie polityczne i ekonomiczne w sprawy Euroregionu Bałtyk powinno być priorytetem dla polskich władz i działaczy gospodarczych. W sprawie rurociągu północnego nie wykazaliśmy się realną polityką. Ani nie zatrzymaliśmy budowy rurociągu, ani nie podłączyliśmy się do niego, ani też nie stworzyliśmy sytuacji, w której to od nas należało oczekiwać zgody na jego budowę w zamian za określone korzyści. Tymczasem w Norwegii i Finlandii powstaje wspólna koncepcja nowego korytarza komunikacyjnego, łączącego państwa UE z Morzem Barentsa przez Bałtyk oraz Finlandię i Norwegię, który może otworzyć nową, tanią drogę eksportu do krajów UE norweskiej ropy i gazu. Korytarz ten pozwoli także na zwiększenie importu towarów z innych krajów europejskich do Norwegii. Koncepcja ta łączy się z projektem budowy linii kolejowej biegnącej od fińskiego Rovanieni do norweskiego portu Kirkenes nad Morzem Barentsa, które staje się jednym z największych, światowych rejonów wydobycia ropy i gazu. Obyśmy nie przespali kolejnej sprawy gazowej i naftowej w rejonie Bałtyku.
3. Wypracować koncepcję ekonomicznego udziału Polski w unijnej polityce morskiej. W czerwcu 2006 r. Komisja Europejska przedstawiła Zieloną Księgę „W kierunku przyszłej unijnej polityki morskiej: europejska wizja oceanów i mórz”, która ma być podstawą określenia nowej wizji zintegrowanej polityki morskiej. Do najistotniejszych, poruszonych w niej zagadnień, należą kwestie dotyczące utworzenia: Wspólnej Europejskiej Przestrzeni Morskiej, Wspólnej Europejskiej Straży Przybrzeżnej oraz Europejskiego Rejestru Statków. Transport morski pozostaje najbardziej efektywnym rodzajem masowego transportu towarów i surowców na świecie. Zdecydowana większość przewozów światowych wykonywana jest statkami. Transport ten przyczynia się bezpośrednio do wzrostu światowego handlu, a zatem i dobrej koniunktury, wywierając korzystny wpływ na gospodarki wielu państw rozwijających się. Europa jest dzisiaj największym armatorem statków na świecie. Zakłada się, że towary importowane do i eksportowane z Europy będą przeładowywane w czterech portach europejskich: Antwerpia, Rotterdam, Amsterdam i Hamburg. Jaka w związku z tymi europejskimi planami, będzie sytuacja polskiej gospodarki morskiej opartej o Bałtyk? Polskie porty, w ramach współpracy w Euroregionie Bałtyk, będą miały co robić. Poza tym aktywność polskich armatorów żeglugi kabotażowej będzie pozwalała rozwijać się również mniejszym polskim portom bałtyckim. Dla naszego przemysłu stoczniowego natomiast otwiera się wielka szansa wykorzystania obecnej infrastruktury stoczniowo-remontowej. Największy armator floty handlowej (Europa) potrzebuje zaplecza remontowego dla swoich statków. Polska powinna zaproponować Unii swoją infrastrukturę stoczniową jako zaplecze remontowe i recyclingowe dla unijnej floty. Ponieważ rządy wielu krajów europejskich czynią z sukcesem starania o powrót swoich statków pod bandery narodowe, to ten korzystny proces spowoduje konieczność złomowania później tych statków w sposób cywilizowany, a nie jak obecnie – na plażach u wybrzeży krajów ubogich. Dzisiaj trudno w Europie znaleźć stocznię złomową, w której można rozebrać wycofany z eksploatacji statek z poszanowaniem przepisów o ochronie środowiska i bezpieczeństwa pracy. Szykuje się
wielkie zapotrzebowanie na „zielone stocznie” w Europie. Obyśmy nie przegapili tej okazji. Jest czas na przygotowanie takiego biznesu. 4. Podsumowanie Jako podsumowanie moich powyższych rozważań przytoczę cytat z poematu Flis Sebastiana Klonowica z 1596 roku: Lecz miła Polska na żyznym zagonie zasiadła jak u Boga na łonie. Może nie wiedzieć Polak, co to morze, gdy pilnie orze. Trzeba, aby sprawy morskie były ważne dla Polaków z Warszawy, z Krakowa, z Wrocławia, z całego kraju, tak jak były ważne dla niektórych władców Polski, którzy zarządzali kiedyś naszym krajem z Krakowa. Ważne jak dla króla Zygmunta Augusta, który powołał pierwszą w historii Polski Komisję Morską i utworzył flotę kaperską. Były też bardzo ważne dla urodzonego i pochowanego w Krakowie przedwojennego wicepremiera i budowniczego Gdyni – Eugeniusza Kwiatkowskiego. Oto jego słowa z 1938 roku: ...Znamy realną wartość wybrzeża morskiego, spojonego wysiłkiem pracy i świadomością narodową z całym państwem. Znamy realną wartość Gdyni – portu i Gdyni – miasta. Wszystkie nasze prawa bałtyckie, równoznaczne z prawem do niepodległości politycznej i gospodarczej, muszą być zawsze przez każde pokolenie bronione z takim samym zapałem i wiarą jak sam byt państwa i narodu... Chciałbym, aby sprawy morskie stały się ważne dla Czytelników „Kuriera UEK”. Waldemar Turski XIII Edycja MBA
Lobby Morskie na naszej Uczelni tworzą: • prof. dr hab. Andrzej Szromnik – kierownik Katedry Handlu i Instytucji Rynkowych UEK • Łukasz Salwarowski – dyrektor Kancelarii Rektora UEK • Waldemar Turski – absolwent XIII Edycji Executive MBA • Jakub Łoginow – polski i słowacki korespondent ukraińskiego tygodnika „Dzerkało Tyżnia”, absolwent Wydziału Towaroznawstwa UEK
21